13.07.2015 Views

Comhairle Contae Mhaigh Eo Tuarasciil Bhliant~il - Mayo County ...

Comhairle Contae Mhaigh Eo Tuarasciil Bhliant~il - Mayo County ...

Comhairle Contae Mhaigh Eo Tuarasciil Bhliant~il - Mayo County ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Ráiteas Misin 4


Teachtaireacht ón gCathaoirleach,John Cribbin5


Baill Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>ToghcheantairToghcheantar Bhéal an ÁthaAn Cmhlr Gerry Ginty An Cmhlr Michelle Mulherin An Cmhlr Jarlath Munnelly An Cmhlr Annie May Reape(NP) (FG) (FG) (FF)An Cmhlr Eddie Staunton(FG)An Cmhlr Seamus Weir(FG)6


Toghcheantar Chaisleán an BharraighAn Cmhlr Cyril Burke An Cmhlr Frank Durcan An Cmhlr Blackie K. Gavin An Cmhlr Henry Kenny(FG) (NP) (FF) (FG)An Cmhlr Michael Kilcoyne An Cmhlr Eugene McCormack An Cmhlr Al McDonnell(NP) (FG) (FF)Toghcheantar Chlár Chlainne MhuirisAn Cmhlr Michael Burke An Cmhlr Tom Connolly An Cmhlr John Cribbin An Cmhlr Richard Finn(FG) (FG) (FG) (NP)An Cmhlr Patsy O’Brien(FG)An Cmhlr Damien Ryan(FF)7


Toghcheantar Bhéal an MhuirtheadAn Cmhlr Rose Conway-Walsh An Cmhlr Gerry Coyle An Cmhlr Michael Holmes An Cmhlr Micheál McNamara(SF) (FG) (NP) (FF)Toghcheantar Bhéal Átha na MuiceAn Cmhlr Eugene Lavin An Cmhlr Jimmy Maloney An Cmhlr Joe Mellett An Cmhlr Gerry Murray(FG) (FF) (FG) (SF)Toghcheantar Chathair na MartAn Cmhlr Margaret Adams An Cmhlr Peter Flynn An Cmhlr Austin F. O’Malley An Cmhlr John O’Malley(FF) (FG) (FG) (FG)8


CúlraSoláthraíonn an Rialtas Áitiúil in Éirinn fóram le hionadaíocht dhaonlathach a dhéanamhar phobail áitiúla, cuireann sé leasanna pobail chun cinn agus soláthraíonn sé seirbhísítábhachtacha de leithéid na seirbhísí seo a leanas; tithíocht, bóithre, uisce agus séarachasagus pleanáil.Dhá chuid atá in Údaráis Áitiúla <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> - na Baill Thofa agus an Feidhmeannas (anBhainistíocht agus an Fhoireann). Toghadh 31 Ball chun Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>agus 9 mBall chun gach ceann de na Comhairlí Baile, is iad sin Béal an Átha, Caisleán anBharraigh agus Cathair na Mart i Meitheamh 2009. Comhlíonann na Baill naFEIDHMEANNA FORCHOIMEÁDTA, arb ionann iad agus ceapadh beartais donchuid is mó agus áirítear orthu:An Plean Corparáideach a CheadúGlacadh le Buiséad Bliantúil na <strong>Comhairle</strong>Plean Forbartha a Dhéanamh faoin Reachtaíocht PleanálaGlacadh le Scéim Tosaíochtaí Ligin maidir le Tithíocht Údaráis Áitiúil a LeithroinntCeaptar an Bainisteoir <strong>Contae</strong> chun an phoist tar éis comórtais oscailte arna eagrú ag angCoimisiúin um Cheapacháin Áitiúla. Comhlíonann an Bainisteoir na FEIDHMEANNAFEIDHMIÚCHÁIN trí mheán Ordú Bainisteora. Baineann na feidhmeanna seo leriarachán ó lá go lá agus ina measc tá:Tithe a LigeanCinntí PleanálaAcmhainní Daonna a BhainistiúIs iomaí comhairliúcháin a bhíonn ar siúl, le fírinne, maidir le feidhmiú na bhfeidhmeannaforchoimeádta agus na bhfeidhmeanna feidhmiúcháin.Déantar feidhmeanna Údaráis Áitiúla <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> a rangú faoi ocht gclárghrúpa: Tithíocht & Foirgníocht Iompar & Sábháilteacht ar Bhóithre Soláthar Uisce & Séarachas Dreasachtaí & Rialú Forbartha Cosaint an Chomhshaoil Áineas & Conláistí Talmhaíocht, Oideachas, Sláinte & Leas Seirbhísí Éagsúla10


Is féidir caiteachas Údaráis Áitiúla <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> a rangú faoi dhá cheannteidil:1. Caiteachas Ioncaim arb ionann é agus caiteachas ó lá go lá ar sholáthar seirbhísí.Is iad na príomhfhoinsí cistithe don chaiteachas seo ná:Deontais agus Fóirdheontais RialtaisRátaí TráchtálaTáillí agus Muirir ar Sheirbhísí2. Is éard atá i gCaiteachas Caipitiúil ná caiteachas ar shócmhainn a chruthú, e.g. tithe athógáil, scéimeanna uisce agus séarachais agus móroibreacha bóthair. Is iad napríomhfhoinsí cistithe don chaiteachas seo ná: Deontais Chaipitiúla ón Rialtas Láir Iasachtaí Fáltais Chaipitiúla EileIs éard atá sa tuarascáil bhliantúil ná breac-chuntas ar na cláir, seirbhísí agusgníomhaíochtaí príomhúla eile ar thug an Chomhairle fúthu in 2009.11


Coistí um Beartais StraitéiseachaSPC COMHAIRLEOIRÍ IONADAITHETITHÍOCHTAn Cmhlr Eddie Staunton,CathaoirleachAn Cmhlr John Cribbin,An Cmhlr Gerry Coyle,An Cmhlr Brendan Heneghan,An Cmhlr Annie May Reape,An Cmhlr Frank Durcan,An Cmhlr Gerry GintyKieran Mulhern, Fóram PobailFrancis Brennan, Fóram PobailPadraig Heverin, Comhdháil nagCeardchumann (ICTU)Helena McElmeel,Comhlachais TráchtálaCULTÚR, OIDEACHAS,OIDHREACHT AGUS GNÓTHAÍCORPARÁIDEACHAAn Cmhlr Al McDonnell,CathaoirleachAn Cmhlr Peter Flynn,An Cmhlr Eugene McCormack,An Cmhlr Joseph Mellett,An Cmhlr Peter Clarke,An Cmhlr Margaret Adams,An Cmhlr Cyril BurkeMary G. Duffy, Fóram PobailP.J. Lynn, Fóram Pobail,Tony Deffely, ICTUJoe Queenan, ComhlachaisTráchtálaBÓITHRE AGUS IOMPARAn Cmhlr Jarlath Munnelly,CathaoirleachAn Cmhlr Gerry Coyle,An Cmhlr Patsy O’Brien,An Cmhlr Ollie Gannon,An Cmhlr Michael Holmes,An Cmhlr Jimmy Maloney,An Cmhlr Blackie GavinStephen Meenaghan, FóramPobailEddie Lavelle, ICTUMargaret Tallot, Crann TacaComhshaoilBrian Bourke, ComhlachaisTráchtálaSOLÁTHAR UISCE & SÉARACHASAn Cmhlr Eugene Lavin,CathaoirleachAn Cmhlr Tom Connolly,An Cmhlr Austin FrancisO’Malley,An Cmhlr Johnny O’Malley,An Cmhlr John O’Malley,An Cmhlr Blackie Gavin,An Cmhlr Rose Conway-WalshJames O’Malley, Fóram PobailBrendan O’Mahony,Ferimeoirí Aontaithe nahÉireann (IFA)Lucy Weir Bingham, CrannTaca ComhshaoilRay Gilboy, ComhlachaisTráchtála12


PLEANÁIL, FORBAIRTGHEILLEAGRACH AGUS SEIRBHÍSÍÉIGEANDÁLAAn Cmhlr Michelle Mulherin,CathaoirleachAn Cmhlr Eugene McCormack,An Cmhlr Michael Burke,An Cmhlr Ger Deere,An Cmhlr Al McDonnell,An Cmhlr Damien Ryan,An Cmhlr Gerry MurraySeamus McCormack, FóramPobailMary Muldoon, Crann TacaComhshaoilJohn O’Donnell, IFAPatricia Calleary, ComhlachaisTráchtálaBEARTAS COMHSHAOIL AGUSTALMHAÍOCHTAn Cmhlr Peter Flynn,CathaoirleachAn Cmhlr Seamus Weir,An Cmhlr Myles Staunton,An Cmhlr Henry Kenny,An Cmhlr Micheál McNamara,An Cmhlr Richard Finn,An Cmhlr Michael KilcoyneJohnny Groden, Fóram PobailMichael Biggins, IFAMargaret Leahy, Crann TacaComhshaoilBilly Heffron, ComhlachaisTráchtálaCuirtear bonn taca faoi fheidhm cheaptha beartas na <strong>Comhairle</strong> trí chóras Coistí umBeartais Straitéiseacha (SPCanna). Tá baill thofa agus ionadaithe earnála ar na SPCanna, acheapann moltaí beartais lena mbreithniú ag an g<strong>Comhairle</strong>.Tá seachtar <strong>Comhairle</strong>oirí agus ceathrar ionadaithe earnála ar gach SPC, a chomhoibríonni leagan rannpháirtíoch den daonlathas, ina soláthraíonn siad fócas beartais níos éifeachtaíar na feidhmeanna agus na gníomhaíochtaí a chuireann <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> igcrích.Tacaíonn Stiúrthóir Seirbhísí le gach SPC maidir lena chuid oibre. Ceapann agusforbraíonn gach SPC beartas, ach is faoin g<strong>Comhairle</strong> iomlán atá sé cinntí deireanacha adhéanamh i ndeireadh na dála. Tá sé Choiste um Beartais Straitéiseacha ag <strong>Comhairle</strong><strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>.Coiste um Beartais Straitéiseacha TithíochtaThionóil an Coiste um Beartais Straitéiseacha Tithíochta roinnt cruinnithe ar fud anChontae in 2009, lena n-áirítear ceann i mBéal Átha hAmhnais i mí Bealtaine 2009, ag anam céanna le hoscailt oifigiúil an dara céim d'fhorbairt Tithíochta Thuar an Fhraoigh.I measc na gceisteanna a phléigh an Coiste thar thréimhse an téarma cúig bliana bhí:• Glacadh le Lámhleabhar do Thionóntaí údaráis áitiúil• Athbhreithniú ar Scéim na nDeontas Deisiúchán Riachtanach agus ar an ScéimDeontas do Dhaoine faoi Mhíchumas13


• Forbairtí Tithíochta a Ainmniú• Inbhuanaitheacht maidir le Tithíocht• Athbhreithniú ar an bPlean Gníomhaíochta Tithíochta• Clár Athchóirithe• Straitéis Bhainistíochta Talún• Clár Caipitiúil• Clár um Chóiríocht ar Cíos• An Iasacht Rogha Tí• An Rátáil Fuinnimh Foirgneamh (BER)I measc na n-éachtaí a bhain an Coiste SPC amach bhí:• Glacadh le Beartas maidir le Núiseanna agus Iompar Frithshóisialta• Glacadh le Clár Cóiríochta do Dhaoine den Lucht Siúil 2009 - 2013• Beartas ar an Scéim Tosaíochtaí LiginToghadh Coiste nua tar éis na dToghchán Áitiúil i mí an Mheithimh. Bhí an chéad chruinniú ag angcoiste nua ar an 10 Samhain i gCaisleán an Bharraigh. Tá cinneadh déanta aige tús áite a thabhairtdo na réimsí seo a leanas lena mbreithniú le linn 2010:• Clár Caipitiúil• Beartas Lonnaíochta• Inbhuanaitheacht• Bainistíocht Tithíochta.Coiste um Beartais Straitéiseacha Cultúir, Oideachais, Oidhreachta &Gnóthaí CorparáideachaBhí dhá chruinniú ag an gCoiste um Beartais Straitéiseacha Cultúir, Oideachais, Oidhreachta &Gnóthaí Corparáideacha in 2009 faoi chathaoirleacht Chomhairleoir Paddy McGuinness agusStiúrthóireacht Joe Loftus agus, tar éis na dToghchán Áitiúil i Meitheamh 2009, Ceapadh an CmhlrAl Mc Donnell ina Chathaoirleach ar an gCoiste um Beartais Straitéiseacha Cultúir, Oideachais,Oidhreachta & Gnóthaí Corparáideacha agus tionóladh a chruinniú tionscnaimh ar an 29 MeánFómhair 2009.Le linn 2009, bhreithnigh baill an SPC na saincheisteanna seo a leanas, lena n-áirítear:-• Dreácht-Chairt um Chúram Custaiméirí d'Údaráis Áitiúla <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>.• DVD Fógraíochta d'Údaráis Áitiúla.• Cur i láthair ar Láithreáin Oidhreachta Domhanda• Dréacht-Phlean Corparáideach Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> – Ag Obair le Chéile2010-2014.• Plean Gníomhaíochta don Choiste um Beartais Straitéiseacha Cultúir, Oideachais,Oidhreachta & Gnóthaí Corparáideacha 2010-2014.Coistí um Beartais Straitéiseacha Bóithre agus IompairBhí cúig chruinniú ag an gCoiste um Beartais Straitéiseacha seo le linn 2009.14


Rinne an Coiste machnamh ar na saincheisteanna seo a leanas agus ar chinn eile nachluaitear agus dhéileáil sé leo:• Clár Bóithre Náisiúnta don Chontae• Clár Bóithre nach Bóithre Náisiúnta iad• Sábháilteacht ar Bhóithre• Bearradh fálta• Comharthaíocht bóithre• Nósanna Imeachta / Beartas Feabhsúcháin Áitiúil• Beartas maidir le luasteorainn• Luasteorainneacha Oibreacha Bóthair• Bóithre a thógáil i gcúram•Chuaigh an coiste ar thoscaireacht go dtí an tÚdarás um Bóithre Náisiúnta chun dul chuncinn a dhéanamh maidir leis na tionscadail bhóithre náisiúnta sa Chontae.Coiste um Beartais Straitéiseacha Soláthar Uisce & SéarachaisReáchtáladh dhá chruinniú den SPC Soláthar Uisce & Séarachais le linn 2009 faoistiúrthóireacht Paddy MahonIs é an sprioc atá ag an SPC seo ná cinntiú go mbeidh teacht ag muintir <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> ar naseirbhísí uisce is fearr is féidir trí phróiseas feabhais leanúnaigh ar sholáthar seirbhísí.Dhéileáil an Coiste leis na míreanna seo a leanas agus míreanna eile nach iad agus rinne sémachnamh orthu:• Clár Infheistíochta na Seirbhísí Uisce 2010 -2012• Rialacháin Uisce Óil• Plean Straitéiseach um Uisce Tuaithe Chontae <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>• Clár na Scéimeanna BeagaPleanáil, Forbairt Gheilleagrach agus Seirbhísí ÉigeandálaNí raibh ach dhá chruinniú ag an gCoiste um Beartais Straitéiseacha Pleanála, ForbarthaGeilleagraí agus Seirbhísí Éigeandála in 2009, toisc go raibh na toghcháin Údaráis Áitiúilar siúl i Meitheamh 2009.Thug J. McGovern, Údarás Réigiúnach an Iarthair, cur i láthair ar an athbhreithniú ar naTreoirlínte um Pleanáil Réigiúnach, ag an gcéad chruinniú a bhí ar siúl ar an 2 Márta, 2009.Comhaontaíodh go ndéanfadh <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> aighneacht ar na Treoirlínteum Pleanáil Réigiúnach i ndáil le: Crios forbartha straitéisí (SDZ) Aerfort Chnoc Mhuire,An Phíblíne Gháis agus Mol Chaisleán an Bharraigh /Bhéal an Átha/Chathair na Mart achur isteach.Cíoradh aighneachtaí maidir leis an Scéim Ranníocaí Forbartha Fhorlíontach agus15


cuireadh an scéim faoi bhráid na <strong>Comhairle</strong> iomláine le glacadh léi. Ghlac <strong>Comhairle</strong><strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> leis an Scéim Ranníocaí Forbartha Fhorlíontach ar an 9 Márta, 2009.Bhí cruinniú ag an gcoiste nua ar an 13 Samhain, 2009, tar éis Thoghcháin Áitiúla Mhí anMheithimh, a raibh an Cmhlr Michelle Mulherin ina cathaoirleach air. Thug an CmhlrMulherin léargas ginearálta ar na príomh-shaincheisteanna a bhí le cíoradh ag an S.P.C. lelinn a téarma mar Chathaoirleach; ina measc bhí; dífhostaíocht, seirbhísí, turasóireachtlena n-áirítear turasóireacht feirme, príomhghnéithe forbartha; slándáil fuinnimh agus bia.Thug J. Loftus, Stiúrthóir Seirbhísí, cur i láthair ar an bPlean Corparáideach nua agusritheadh Rún “Go mbeidh Maigh <strong>Eo</strong> ina easpórtálaí glan fuinnimh faoi 2010”.Thug Deirdre Cunningham, an tOifigeach Oidhreachta, cur i láthair ar an Dréacht-PhleanBithéagsúlachta agus comhaontaíodh go gcuirfí ar taispeáint phoiblí é ar feadh séseachtaine le dul i gcomhairle leis an bpobal faoi agus go ndéanfadh an Coiste um BeartaisStraitéiseacha tuilleadh staidéir air ina dhiaidh sin.Coiste um Beartais Straitéiseacha Talmhaíochta agus BeartasComhshaoilTá baill thofa agus daoine de na pobail feirmeoireachta agus ghnó ar an gcoiste seo.Bhí ceithre chruinniú ag an gCoiste agus phléigh siad inter alia;• Plean Bithshlándála do Loch Measca• Dó sa Chlós Cúil• Forfheidhmiú i leith Cúrsaí Comhshaoil• Dul chun cinn maidir le Dréacht-Phlean Bainistíochta Abhantraí an Iarthair• Forbairtí ó thaobh Scoileanna Glasa16


Íocaíocht le Baill Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> agus leDaoine nach ball de Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> iad in2009Féach ar na naisc thíos chun teacht ar an eolas seo le do thoil:ÍOCAÍOCHTAÍ LE BAILL 2009.xlsCRUINNITHE COMHDHÁLA 2009 (MIONDEALÚ).xlsMIONDEALÚ AR SPEANSAIS THAR LEAR 2009.xlsÍOCAÍOCHTAÍ LE BAILL DE CHOISTÍ NACH COMHAIRLEOIRÍ IAD 2009.xlsRáiteas ar Shíntiúis agus ar Chostais Toghcháinag na Toghcháin Áitiúla ar an 5 Meitheamh 2009Féach ar na naisc thíos chun teacht ar an eolas seo le do thoil:LEA Bhéal an Átha.zipLEA Bhéal an Mhuirthead.zipLEA Chaisleán an Bharraigh.zipLEA Clár Chlainne Mhuiris.zipLEA Bhéal Átha na Muice.zipLEA Chathair na Mart.zipDaoine Ainmnithe.zip17


Ráitis Síntiús ó Bhaill an Údaráis Áitiúil1 Eanáir 2009 – 31 Nollaig 2009Féach ar na naisc thíos chun teacht ar an eolas seo le do thoil:Toghcheantar Bhéal an Átha.zipToghcheantar Bhéal an Mhuirthead.zipToghcheantar Chaisleán an Bharraigh.zipToghcheantar Chlár Chlainne Mhuiris.zipToghcheantar Bhéal Átha na Muice.zipToghcheantar Chathair na Mart.zip<strong>Comhairle</strong>oirí ar Scor.zip18


Liosta na gComhlachtaí Seachtracha ar a ndéanann<strong>Comhairle</strong>oirí ionadaíocht fhoirmiúil thar ceannChomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> in 20092004 – Meitheamh 2009 Iúil 2009 – go dtí seoAn Cmhlr P. O’Brien An Cmhlr P. O’BrienLough Corrib NavigationTrusteesÚdarás Cuain Chathair na <strong>Comhairle</strong>oirí John O’MalleyMartagus M. AdamsÚdarás Cuain Abha an <strong>Mhaigh</strong> An Cmhlr M. Mulherin agusA.M. ReapeÚdarás Réigiúnach an Iarthair <strong>Comhairle</strong>oirí C. Burke, S.Weir, E. Lavin, H. Walsh, A.F.O’Malley, J. Maloney, D.Ryan agus F. Chambers<strong>Comhairle</strong>oirí S. Weir, E.McCormack, E. Lavin, C.Burke, D. Ryan, M. Adams,G. Murray (3 bliana) agusM. Kilcoyne (2 bhliain)Coiste Monatóireachta an AE An Cmhlr E. Lavin An Cmhlr E. LavinTionól Réigiúnach na Teorann,Lár Tíre agus an Iarthair<strong>Comhairle</strong>oirí C. Burke, E.Lavin agus D. Ryan<strong>Comhairle</strong>oirí C. Burke, E.Lavin, agus D. RyanBord Fiontar <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong><strong>Eo</strong><strong>Comhairle</strong>oirí T. Connolly, J.Munnelly, J. Mellett agus M.<strong>Comhairle</strong>oirí T. Connolly,J. Mellett, C.Burke agus M.Bord South West <strong>Mayo</strong>Development Company Ltd.McNamara<strong>Comhairle</strong>oirí A.F. O’Malleyagus F. ChambersMcNamara<strong>Comhairle</strong>oirí A.F.O’Malley, P. O’Brien agusM. AdamsBord Mheitheal <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>Teo<strong>Comhairle</strong>oirí E. Lavin agusJ. MaloneyBord Chomhar Iorrais(LEADER) Teoranta<strong>Comhairle</strong>oirí G. Coyle agusM. McNamara<strong>Comhairle</strong>oirí G. Coyleagus M. McNamaraBord Choiste Ráschúrsa Bhailean Róba<strong>Comhairle</strong>oirí P. O’Brienagus D. Ryan<strong>Comhairle</strong>oirí M. Burkeagus D. RyanBord Ionad Ealaíon Linenhall, An Cmhlr. J. MeeAn Cmhlr E. McCormackCaisleán an BharraighBord an Fr. Patrick PeytonCSC Memorial Company Ltd.<strong>Comhairle</strong>oirí M. Mulherinagus A.M. Reape<strong>Comhairle</strong>oirí M. Mulherinagus A.M. ReapeBord an Western Rural An Cmhlr John O’MalleyDevelopment Company Ltd.Bord Ballina Arts Events Ltd. An Cmhlr M. Mulherin An Cmhlr M. Mulherin agusA.M. ReapeBord Custom House StudiosLtd., Cathair na MartAn Cmhlr John O’Malley An Cmhlr John O’Malleyagus M. AdamsCoiste IdirchaidrimhAn Cmhlr H. KennyAn Cmhlr H. KennyChaisleán an Bharraigh GMITBord Ionad Taighde agusStaidéir Bhéal Deirg<strong>Comhairle</strong>oirí J. Munnellyagus Johnnie O’Malley<strong>Comhairle</strong>oirí J. Munnellyagus A. McDonnellCoiste <strong>Comhairle</strong>ach AerfortIdirnáisiúnta Chnoc Mhuire<strong>Comhairle</strong>oirí J. Mellettagus M. Carty<strong>Comhairle</strong>oirí J. Mellettagus J. Maloney19


Bord Stiúrthóirí ChoisteForbartha Loch an ChláirBord Chaisleán Maghu / PáircSpraoi Laistigh Choillte MachBoard Chumann AthchóiritheStáisiún Traenach Bhéal EasaBord Ionad Spóirt agusÁineasa LeacanBord Ionad Acmhainní agusÁineasa An Chnoic Mhóir / AnRátha DhuibhCoiste Turasóireachta anChontaeArdchomhairle na <strong>Comhairle</strong><strong>Contae</strong> dá ngairtear CumannComhairlí <strong>Contae</strong> is CathrachanoisBord Irish Public BodiesMutual Insurance CompanyLimited, Baile Átha CliathCumann Chomhaltaí nanÚdarás ÁitiúilCoiste Iarnróid IdirChontaetha an IarthairCoiste Monatóireachta UisceTuaithe Áitiúil an ChontaeAn Cmhlr T. Connolly<strong>Comhairle</strong>oirí E. Lavin agusJ. Maloney<strong>Comhairle</strong>oirí P. O’Brien, E.Lavin, J. Mellett agus J.Maloney<strong>Comhairle</strong>oirí E. Stauntonagus A.M. Reape<strong>Comhairle</strong>oirí S. Weir agusA.M. ReapeAn Cmhlr M. Mulherin<strong>Comhairle</strong>oirí E. Staunton,John O’Malley agus S.BourkeAn Cmhlr J. MellettAn Cmhlr C. Burke<strong>Comhairle</strong>oirí T. Connolly, J.Cribbin, P. O’Brien, J.Maloney agus P. McHugh<strong>Comhairle</strong>oirí P. O’Brien,A.F. O’Malley agus D. RyanAn Cmhlr T. Connolly<strong>Comhairle</strong>oirí E. Lavin agusJ. Maloney<strong>Comhairle</strong>oirí , J. Mellett, E.Lavin, J. Maloney agus<strong>Comhairle</strong>oirí J. Munnellyagus M. McNamara<strong>Comhairle</strong>oirí S. Weir agusA.M. ReapeAn Cmhlr John O’MalleyCllrs. P. Flynn, JohnO’Malley agus J. MaloneyAn Cmhlr J. MellettAn Cmhlr C. Burke<strong>Comhairle</strong>oirí , A.F.O’Malley, P. O’Brien, T.Connolly, P. Flynn agus D.Ryan<strong>Comhairle</strong>oiríA.F.O’Malley, P. O’Brienagus A. McDonnellFóram Oidhreachta Chontae<strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>Ballycastle (<strong>Mayo</strong>) EnterprisesLimitedLouisburgh Holidays Plc.<strong>Comhairle</strong>oirí J. Mee, H.Kenny, E. Lavin, J. Munnelly,P. McHugh agus M. Adams<strong>Comhairle</strong>oirí J. Munnelly,E. Staunton, M. Mulherinagus A.M. Reape<strong>Comhairle</strong>oirí A.F.O’Malley, John O’Malleyagus M. AdamsIonad Pobail Bhaile na Cora <strong>Comhairle</strong>oirí C. Burke, H.Kenny agus A. McDonnellCoiste Linn Snámha ChlárChlainne Mhuiris <strong>Comhairle</strong>oirí T. Connolly, J.Cribbin agus P. McHugh<strong>Comhairle</strong>oirí E. Staunton,J. Munnelly, E. McCormack,M. Burke, M. Adams agus M.Holmes<strong>Comhairle</strong>oirí G. Coyle, J.Munnelly, M. McNamaraagus R. Conway-Walsh<strong>Comhairle</strong>oirí A.F.O’Malley, John O’Malleyagus M. Adams<strong>Comhairle</strong>oirí C. Burke, E.McCormack agus A.McDonnell<strong>Comhairle</strong>oirí T. Connolly,P. O’Brien, D. Ryan agus R.Finn20


Castlebar Sports ComplexLimited <strong>Comhairle</strong>oirí J. Mee agus S.Bourke<strong>Comhairle</strong>oirí E.McCormack agus B.K.GavinClaremorris Sports ComplexLimitedSwinford Sports ComplexLimitedCrossmolina CommunityCentre LimitedCharlestown Swimming Pooland Recreational CompanyLimitedKiltimagh Community CentreLimitedBallintubber CommunityCentre LimitedCushlough Community CentreLimitedCoiste <strong>Comhairle</strong>ach LinnSnámha Chaisleán anBharraighCoiste <strong>Comhairle</strong>ach LinnSnámha Bhéal an ÁthaLecanvey Community CentreLimitedBarnacarroll and CuiltiboEnterprises LimitedKillasser Community CentreLimitedLárionad Spóirt Chathair naMartMúsaem Michael DavittManulla Community CentreLimitedAn Sportlann, Baile an Róba<strong>Comhairle</strong>oirí T. Connolly, J.Cribbin agus M. Carty<strong>Comhairle</strong>oirí J. Mellett agusJ. Maloney<strong>Comhairle</strong>oirí E. Staunton, S.Weir agus Johnnie O’Malley<strong>Comhairle</strong>oirí J. Mellettagus J. Maloney<strong>Comhairle</strong>oirí E. Lavin, J.Mellett, T. Connolly agus J.Maloney<strong>Comhairle</strong>oirí C. Burke, H.Kenny agus A. McDonnell<strong>Comhairle</strong>oirí A.F. O’Malleyagus M. Adams<strong>Comhairle</strong>oirí C. Burke, H.Kenny, A. McDonnell, S.Bourke agus Harry Barrett<strong>Comhairle</strong>oirí M. Mulherinagus A.M. Reape<strong>Comhairle</strong>oirí A.F. O’Malleyagus F. Chambers<strong>Comhairle</strong>oirí J. Cribbin, T.Connolly, E. Lavin agus M.Carty<strong>Comhairle</strong>oirí J. Mellett agusJ. Maloney<strong>Comhairle</strong>oirí John O’Malleyagus M. Adams<strong>Comhairle</strong>oirí H. Kenny agusJ. Maloney<strong>Comhairle</strong>oirí C. Burke agusS. Bourke<strong>Comhairle</strong>oirí P. O’Brienagus D. Ryan<strong>Comhairle</strong>oirí T. Connolly,P. O’Brien agus D. Ryan<strong>Comhairle</strong>oirí J. Mellettagus J. Maloney<strong>Comhairle</strong>oirí E. Staunton,S. Weir agus A.M. Reape<strong>Comhairle</strong>oirí E. Lavinagus J. Maloney<strong>Comhairle</strong>oirí , J. Mellett, E.Lavin, J. Maloney agus R.Finn<strong>Comhairle</strong>oirí C. Burke, H.Kenny agus A. McDonnell<strong>Comhairle</strong>oirí A.F.O’Malley agus M. Adams<strong>Comhairle</strong>oirí. E.McCormack, C. Burke, H.Kenny, B.K. Gavin agus A.McDonnell<strong>Comhairle</strong>oirí S. Weir agusA.M. Reape<strong>Comhairle</strong>oirí A.F.O’Malley agus M. Adams<strong>Comhairle</strong>oirí T. Connolly,E. Lavin agus D. Ryan<strong>Comhairle</strong>oirí J. Mellettagus J. Maloney<strong>Comhairle</strong>oirí JohnO’Malley agus M. Adams<strong>Comhairle</strong>oirí H. Kennyagus A. McDonnell<strong>Comhairle</strong>oirí C. Burkeagus B.K. Gavin<strong>Comhairle</strong>oirí M. Burkeagus D. RyanKillala Community CentreLimited<strong>Comhairle</strong>oirí J. Munnellyagus Johnnie O’Malley<strong>Comhairle</strong>oirí J. Munnellyagus A.M. ReapeAughagower CommunityCentre Limited<strong>Comhairle</strong>oirí John O’Malleyagus F. Chambers<strong>Comhairle</strong>oirí JohnO’Malley agus M. AdamsComhlucht Forbartha Bheal <strong>Comhairle</strong>oirí G. Coyle agus <strong>Comhairle</strong>oirí G. Coyle21


An Mhuirthid Teo T. Quinn agus M. McNamaraLouisburgh CommunityCentre Limited<strong>Comhairle</strong>oirí A.F. O’Malleyagus F. Chambers<strong>Comhairle</strong>oirí A.F.O’Malley agus M. AdamsBonniconlon CommunityCentre Limited<strong>Comhairle</strong>oirí S. Weir agusA.M. Reape<strong>Comhairle</strong>oirí S. Weir agusA.M. ReapeBallinrobe Enterprise Limited <strong>Comhairle</strong>oirí P. O’Brienagus D. Ryan<strong>Comhairle</strong>oirí M. Burkeagus D. RyanCoiste GairmoideachaisChontae <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>Údarás Rialaithe, Ollscoil nahÉireann, GaillimhFóram Réigiúnach Sláinte anIarthairComhpháirtíocht Áitiúil Spóirt<strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong><strong>Comhairle</strong>oirí J. Mee, J.Cribbin, E. Staunton, T.Connolly, P. O’Brien, J.Munnelly, F. Chambers, P.McHugh agus M. McNamaraAn Cmhlr P. McGuinness<strong>Comhairle</strong>oirí E. Staunton, P.O’Brien, A.F. O’Malley agusT. Quinn<strong>Comhairle</strong>oirí. H. Kenny agusM. McNamara<strong>Comhairle</strong>oirí J. Munnelly,E. Staunton, A.F. O’Malley,P. O’Brien, G. Coyle, T.Connolly, M. McNamara,B.K. Gavin agus R. Finn<strong>Comhairle</strong>oirí T. Connolly,S. Weir, A.F. O’Malley agusA.M. Reape<strong>Comhairle</strong>oirí H. Kennyagus B.K Gavin<strong>Mayo</strong> Energy Agency Limited An Cmhlr J Munnelly An Cmhlr M. MulherinBord Fiontar Comhraic <strong>Comhairle</strong>oirí G. Coyle, E. <strong>Comhairle</strong>oirí G. Coyle, E.TeorantaStaunton, T. Quinn agus Staunton, M.McNamara<strong>Comhairle</strong> ChomhairleachCheantar Abhantraí anIarthair<strong>Comhairle</strong> ChomhairleachCheantar Abhantraí naSionainneFóram Póilíneachta CheantarChaisleán an BharraighBord Chomhar na nOileán TeoBord <strong>Mayo</strong> North East LeaderPartnership CompanyTeorantaAbbey Trust, Béal ÁthahAmhnaisJohnnie O’Malley<strong>Comhairle</strong>oirí JohnO’Malley agus JohnnieO’Malley<strong>Comhairle</strong>oirí T. Connollyagus J. Maloney<strong>Comhairle</strong>oirí C. Burkeagus A. McDonnellagus M. Holmes<strong>Comhairle</strong>oirí JohnO’Malley agus J. Maloney<strong>Comhairle</strong>oirí T. Connollyagus B.K. GavinAn Cmhlr H. Kenny<strong>Comhairle</strong>oirí S. Weir, M.Mulherin agus J. Maloney<strong>Comhairle</strong>oirí J. Cribbinagus D. Ryan22


Táscairí SeirbhíseNí raibh figiúirí le haghaidh Táscairí Seirbhíse ar fáil nuair a bhí an TuarascáilBhliantúil seo á hullmhú.23


Iompar agus Sábháilteacht ar BhóithreRéamhráSoláthraíonn córas iompair ar bhóithre éifeachtach an bonneagar is gá chun forbairtgheilleagrach agus shóisialta an réigiúin a chothú. Lean <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>orthu in 2009 de ról a imirt maidir le cothabháil agus feabhsú an ghréasáin bhóithre saChontae agus an geilleagar laistigh den Chontae á chothú acu ar an dóigh seo.Tá 6,562 km bóithre faoi chúram Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> agus caitheadh €36m saniomlán ar chothabháil agus feabhsú an ghréasáin in 2009.Rangú & Maoiniú BóithreTá bóithre sa Chontae rangaithe mar Phríomhbhóithre Náisiúnta; Bóithre Náisiúnta denDara Grád; Bóithre Réigiúnacha agus Áitiúla.Is mar seo a leanas atá fad na gcatagóirí éagsúla bóithre i g<strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>:Príomhbhóithre NáisiúntaBóithre Náisiúnta den Dara GrádBóithre RéigiúnachaBóithre ÁitiúlaIomlán135.0km.271.0km.622.0km.5,325.0km.6,353.0kmFuarthas €11.34m de chistiú ón Údarás um Bóithre Náisiúnta don Ghréasán BóithreNáisiúnta, fad agus a fuarthas €20.3m ón Rannóg Iompair le haghaidh Bóithre Réigiúnachaagus Áitiúla.Sholáthair an Chomhairle í féin €4.4m don ghréasán Bóithre sa bhliain sin.Príomhbhóithre Náisiúnta:Is mar seo a leanas a briseadh síos na deontais le haghaidh na bPríomhbhóithreNáisiúnta do 2009:Mórscéimeanna Pleanála & Deartha na bPríomhbhóithre Náisiúnta (NP):Seachbhóthar Bhaile Chathail an N5 €3,495,000N5 Cathair na Mart go Both Chomhla €2,544,784N26 Béal an Átha - Both Chomhla Céim 2 - (Pleanáil & Dearadh) € 750,000€6,789,78424


Pábháil & Mionfheabhsúchán:Oibreacha Dromchlaithe ar Phábháil na bPríomhbhóithre Náisiúnta €480,000€480,000Is mar seo a leanas a briseadh síos an deontas do Chothabháil na bPríomhbhóithreNáisiúnta agus €945,138 ar an iomlán i gceist:Cothabháil Gheimhridh € 200,000Cothabháil Droichead € 23,500Cóiriú Dromchla € 159,905Gnáthchothabháil € 466,533Soilsiú Bealaí € 95,200Tugtar achoimre thíos ar stádas na mórscéimeanna ar na Bóithre Náisiúnta i g<strong>Contae</strong><strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>:Scéimeanna ag Céim na Pleanála:o Seachbhóthar Bhaile Chathail an N5 (Béal Átha na Muice – Teorainn Chontae R C) [18.2km]Osclaíodh Seachbhóthar Bhaile Chathail an N5 go hoifigiúil i Samhain 2007 agus ischun sealbhú talún a chríochnú agus chun an íocaíocht dheireanach a dhéanamh leisan gconraitheoir atá an leithroinnt €3.495.o N.26 Béal an Átha/Both Chomhla - Céim II [18.4km de Charrbhealach Dúbailte]Tionóladh an Fiosrúchán Poiblí don Ordú Ceannaigh Éigeantaigh (CPO) agus anMheasúnacht Tionchair Timpeallachta (EIS) don scéim seo i mí Feabhra 2008 ach nídhearna an Bord Pleanála cinneadh fós. Má fhaightear cinneadh dearfach go luath, isféidir leis na réamhchonarthaí dul ar aghaidh in 2009 agus tairiscintí á n-iarraidh donphríomhchonradh Deartha/Tógála in 2010 i gcás go gcuirfidh an tÚdarás um BóithreNáisiúnta an cistiú is gá ar fáil.o N5 Cathair na Mart go Both Chomhla [40 km de Charrbhealach Dúbailte ]Is éard a bheidh sa scéim seo ná 40km de charrbhealach dúbailte 2 + 2 idir BothChomhla agus Cathair na Mart agus áirítear uirthi na scéimeanna seo a leanas andearnadh dul chun cinn leo ina n-aonair roimhe seo:- Caisleán an Bharraigh go Cathair na Mart- Scéim Sheachbhóthar Chaisleán an Bharraigh an N525


- Bóthar Faoisimh Thuaidh Chathair na Mart- N5 Béal Átha Bhearaigh go Both ChomhlaCeapadh Roughan & O’Donovan/Faber Maunsell Alliance (RODM) chun dul chuncinn a dhéanamh leis an scéim fhoriomlán chun chéimeanna an dearthamhionsonraithe agus na nósanna imeachta reachtúla. Tá soláthar i gclár nag<strong>Comhairle</strong>ach do theacht chun críche na scéime foriomláine chun na gcéimeannaseo faoi Aibreán 2010.Cheadaigh <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> an Bealach Roghnaithe don scéim seo agcruinniú mhí an Mhárta de chuid na <strong>Comhairle</strong>. Tá an scéim tar éis dul trí PhróiseasAthbhreithnithe Piaraí an Údaráis um Bóithre Náisiúnta go rathúil freisin.ooSeachbhóthar Bhaile Chathail an N.17 (Cnoc Mhuire go dtí Tobar Choire) &Seachbhóthar Chnoc Mhuire go Baile an Daighin an N17Ní fuarthas aon deontas le haghaidh na scéimeanna seo le haghaidh 2009 agus dá bhrísin, cuireadh obair bhreise ar na scéimeanna seo siar.oN17 Clár Chlainne Mhuiris go TuaimTá an scéim seo á láimhseáil ag Oifig na Gaillimhe um Dhearadh Bóithre Náisiúntaagus déanfar dul chun cinn léi go dtí go mbainfear amach Céim an BhealaighRoghnaithe sna míonna atá romhainn.Bóithre Náisiúnta den Dara Grád -Mórchéimeanna [Pleanáil & Dearadh]Fuarthas €200,000 de dheontas do na scéimeanna seo i gcomparáid le deontas€425,600 na bliana seo caite. Is féidir le hobair dheartha dul ar aghaidh arSheachbhóthair Bhaile an Róba, Seachbhóthar Bhéal Átha hAmhnais, BótharBhéal an Átha go Bóthar Chrios Mhaoilíona agus Bóthar Faoisimh Bhéal an Áthamar gheall ar an leibhéal deontais seo. Tá an staid mhionsonraithe maidir le gachceann de na scéimeanna náisiúnta den dara grád leagtha amach anseo thíos:oSeachbhóthar N26/N59 Bhéal an ÁthaAithníodh an Bealach Roghnaithe don scéim seo agus cheadaigh baill Chomhairle<strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> é. Rinneadh Athbhreithniú Piaraí de chuid an Údaráis um BóithreNáisiúnta (NRA) ar an scéim seo i Márta 2009.oBealach Bhéal an Átha /Chrois Mhaoilíona an N59Cuireadh an Bealach is Dealraithí a Roghnófar don scéim seo faoi bhráid an phobaili mí Bealtaine 2008. Roghnaíodh an Bealach Roghnaithe Deiridh agus RinneadhAthbhreithniú Piaraí de chuid an NRA uirthi i Márta 2009. Cuirfear an Bealach faoi26


hráid Bhaill Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> amach sa bhliain seo lena fhaomhadh.oBóthar Faoisimh Theas Chathair na Mart an N5/N59Tá an Staidéar ar Shrianta don scéim seo tugtha chun críche agus rinneadh roinntoibre ar na roghanna bealaigh a fhorbairt. Níl obair bhreise ar an scéim seo in 2009clúdaithe faoi dheontas an NRAoN60 Caisleán an Bharraigh – Clár Chlainne MhuirisD'fhaomh an Chomhairle an bealach roghnaithe don scéim seo agus cuireadh tús leroinnt den dearadh mionsonraithe agus le hobair ar an Ráiteas TionchairTimpeallachta ach scoir an tÚdarás um Bóithre Náisiúnta de dheontais don scéimseo. Ba chuspóir de chuid an Phlean Forbartha <strong>Contae</strong> é an bealach seo a uasghrádúionas go mbeadh sé ina Phríomhbhóthar Náisiúnta. Ní cosúil go ndéanfar dul chuncinn breise leis an scéim seo go dtí go gcomhaontóidh an tÚdarás um BóithreNáisiúnta agus an Roinn Iompair amhlaidh.oSeachbhóthar N84 Bhaile an RóbaCuireadh an Bealach is dealraithí a Roghnófar don scéim seo faoi bhráid an phobail imí Bealtaine 2008. Rinne an NRA Athbhreithniú Piaraí ar an scéim i Márta 2009agus cuirfear an Bealach Roghnaithe faoi bhráid Bhaill Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong><strong>Eo</strong> lena faomhadh amach sa bhliain seo.oSeachbhóthar N60/N83 Bhéal Átha hAmhnaisTá an Bealach is Dealraithí a Roghnófar don scéim seo curtha ar taispeáint phoiblíanois. Déanfar Athbhreithniú Piaraí de chuid an NRA ar an scéim anois aguscuirfear faoi bhráid na <strong>Comhairle</strong> í ina dhiaidh sin lena faomhadh.Bóithre Náisiúnta den Dara Grád:Bhí an Deontas Feabhsúcháin um Bóithre Náisiúnta den Dara Grád de €1,791,000 i gcomhair oibreachaar chosáin agus bearta sábháilteachta ar an nGreásán Bóithre den dara Grád don chuid is mó agus tugadh faoioibreacha ag na suíomhanna seo a leanas:Bearta Sábháilteachta do Bhóithre Náisiúnta den dara Grád:N59 Baingear- Béal Átha Chomhraic € 30,000N84 Baile Bhaile an Róba € 50,000N84 Béal Átha hÉin € 96,000Innealtóir Sábháilteachta ar Bhóithre €165,000Iomlán €341,00027


Mórscéimeanna ar Bhóithre Náisiúnta den Dara Grád (NS):Baile an Róba, Béal Átha hAmhnais, Béal an Átha-Crois Mhaoilíona & Béal an ÁthaBóthar Faoisimh € 200,000Iomlán €200,000Pábháil & Mionfheabhsúcháin:Treoirscéim Shráidbhaile na Mala Raithní €100,000Oibreacha Dromchlaithe ar Phábháil NS €1,150,000Iomlán €1,250,000€1,316,460 a bhí sa Deontas Cothabhála um Bóithre Náisiúnta den Dara Grád lehaghaidh 2009 agus briseadh síos mar seo a leanas é:Cothabháil Gheimhridh € 235,000Cothabháil Droichead € 40,000Athdhromchlú € 320,003Gnáthchothabháil € 639,057Soilsiú Bealaí € 82,400Iomlán €1,316,460Bóithre nach Bóithre Náisiúnta iad, Scéimeanna Feabhsúcháin Áitiúla,Bóithre Réigiúnacha agus Áitiúla:Leithdháileadh Deontais Feabhsúchán Sonrach do na scéimeanna seo a leanas:Cnoc an tSrutháin, Clár Chlainne Mhuiris € 15,000An Chrois go hÁth Cinn € 500,000Bóthar Bhaile Uí Fhiacháin, Caisleán an Bharraigh € 400,000Bearna Dhearg, Béal an Átha € 550,000Droichead Ghob an Choire €1,300,000Both Chomhla go Coillte Mach € 450,000Cill Í Brón Cill Ala € 120,000An Choill Mhór Céim II € 200,000Rochtain ar Aerfort Chnoc Mhuire € 85,000Cuireadh tús le tógáil ar Dhroichead Ghob an Choire i Meán Fómhair 2007 aguscríochnaíodh i nDeireadh Fómhair 2008 í. Rinneadh an scéim seo a chistiú ar bhonn 50:50ón Roinn Iompair agus ón Roinn Gnóthaí Pobail,Tuaithe & Gaeltachta. Is mar seo a leanasa rinneadh deontas de €3,100,000 a chistiú: - €2 mhilliún ón Roinn Gnóthaí Pobail, Tuaithe& Gaeltachta agus €1,100,000 ón Roinn Iompair.Leithdháileadh deontas deartha de €200,000 ar Bhóthar Dhoire an Chuais/ Béal Átha28


Chomhraic an R312 in 2008 faoi chlár na mBóithre Réigiúnacha Straitéiseacha. Rinneadhiarratais ar dheontais bhreise in 2009 chun dul ar aghaidh le hoibreacha deartha agusfeabhsúcháin ar an mbóthar seo.Scéimeanna Feabhsúcháin Áitiúla (L.I.S.)Ba é an deontas iomlán 2009 do Scéimeanna L.I.S. ná €1,971,679. Cuireadh na Scéimeanna seo go léir igcrích de réir an Bheartais ar L.I.S. ar glacadh leis ag leibhéal S.P.C agus leibhéal na <strong>Comhairle</strong>.Cuaillí <strong>Eo</strong>lais ar Bhóithre RéigiúnachaFuarthas leithdháileadh de €124,000 in 2009 maidir le clár chun cuaillí eolais a chur ar an ngréasán bóithreréigiúnach. Tugtar aird sa chlár ar Acht na dTeangacha Oifigiúla, 2003, i gcás áiteanna atá sa Ghaeltacht.Soilsiú PoiblíOibríonn agus cothabhálann <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> thart ar 8,500 solas poiblí ar fudan Chontae. An costas measta a bhain leis an gCóras Soilsithe Phoiblí a oibriú do 2009 ná€1,082,000.00. Tá sé seo cistithe go páirteach trí dheontas NRA de €177,600.00.CothabháilChuir ESB Contracts (ESBC) seirbhísí deisiúcháin & cothabhála ar shoilsiú poiblí ar fáildo Chomhairlí Baile agus Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> go dtí seo. Tá conradh ibhfeidhm ag <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> leis an ESBC, a chuimsíonn na ComhairlíBaile, go dtí an 31 Nollaig 2010. Ach tá ESBC díolta le Airtricity Utility Solutions (AUS)anois. Tabharfar na conarthaí seo do AUS agus soláthróidh siad seirbhísí cothabhála ón 1Nollaig 2009.Faoi láthair tá Cód Cleachtais á fhorbairt ag Cumann na mBainisteoirí <strong>Contae</strong> & Cathrach(CCMA) leis an ESB ionas gur féidir le conraitheoirí príobháideacha teacht ar ghréasán anESB chun soilsiú poiblí a chothabháil. Nuair a bheidh sé seo críochnaithe beidh anChomhairle ag iarraidh tairiscintí don chonradh le haghaidh soilsiú poiblí a chothabháil.Tá an Chomhairle ag súil go mbeidh siad ábalta é seo a dhéanamh thart ar lár 2010.FuinneamhRoimhe seo sholáthair an soláthraí rialaithe do leictreachas poiblí (PES), Customer SupplyESB, fuinneamh soilsithe phoiblí. Cuireadh tairiscintí isteach ar na conarthaí fuinnimhníos luaithe i bliana agus bronnadh ar Energia iad ón 1 Iúil 2009 go dtí an 31 Nollaig 2010.Thairg Energia coigiltí de 10% de bhreis ar ráta an PES agus tá fuinneamh glas 100% ásholáthar acu dár soilsiú poiblí.Tá liúntas le háireamh do 2010 le haghaidh méadú ar mhuirir ar an Úsáid Dáilte Córais(DUoS). Is ionann muirir DUoS agus muirir ar an gcóras dáilte a úsáid, a íocann gachcustaiméir leictreachais i leith córas dáilte ESB Networks a úsáid. Is ar mhaithe le maoiniúna gcostas caipitil i leith uasghrádú an ghréasáin soilsithe phoiblí a bhaineann lehuasghrádú ar an gcóras dáilte náisiúnta ísealvoltais atá an méadú seo.29


Beidh infheistíocht shuntasach ag teastáil ó Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> sna bliantaamach romhainn ionas go leanfar de sheirbhís soilsithe phoiblí ar ardchaighdeán asholáthar. Cinneann an Coimisiún um Rialáil Fuinnimh (CER) an Oibleagáid seirbhísepoiblí (PSO) agus tá sé leagtha síos ag náid le haghaidh 2010.Sábháilteacht ar BhóithreSheol an Cathaoirleach ár Straitéis um Shábháilteacht ar Bhóithre 2007 – 2011 go foirmiúili gcomhar leis na Gardaí, HSE an Iarthair, agus an tÚdarás um Shábháilteacht ar Bhóithre.Oibríonn an Chomhairle <strong>Contae</strong> clár oideachais agus feasachta ar Shábháilteacht arBhóithre i gcomhar leis an Údarás um Shábháilteacht ar Bhóithre. Is éard atá i gceist leisseo ná an gá le feasacht agus an gá le haird a bheith againn ar na contúirtí ar bhóithre<strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> a chur chun cinn. Mar chuid den Chlár seo tugann an tOifigeach Sábháilteachtaar Bhóithre cuairt ar na scoileanna agus cuirtear Scéimeanna na Maor Sóisearach agus nahOiliúna Rothaíochta chun cinn i gcomhar leis na scoileanna. Cuireann na scéimeanna seogo mór le Sábháilteacht ar Bhóithre agus comhoibriú na múinteoirí, na nGardaí agustuismitheoirí acu. Oibríonn an tOifigeach um Shábháilteacht ar Bhóithre leis an gCoisteSábháilteachta ar Bhóithre Le Chéile sa Chontae a bhfuil an Chomhairle <strong>Contae</strong>, HSE anIarthair, Gardaí agus ionadaithe ón bpobal áitiúil ina bhaill de, chun an StraitéisSábháilteachta ar Bhóithre a chur i bhfeidhm.Bhí Feasacht ar Shábháilteacht ar Bhóithre do 2009 dírithe ar 4 phríomhréimse.1. Sábháilteacht ar Bhóithre a Chur Chun Cinn sna BunscoileannaDéantar an ghníomhaíocht seo i gcomhar leis na Gardaí. Tugann an Chomhairle<strong>Contae</strong> tacaíocht do na Gardaí nuair a théann siad chuig na scoileanna, trí bhileoga,bandaí muinchille frithchaiteacha agus ábhar eile a chur ar fáil ina gcuirtearsábháilteacht ar bhóithre chun cinn.2. Scéimeanna na Maor SóisearachIs éard atá i gceist leis an ngníomhaíocht sa réimse seo, mar an gcéanna, ná cabhrúleis an dá Scéim Maor Sóisearach i mBaile Bhéal an Átha. Tá ceann amháin agBunscoil na gCailíní ag Cnoc an Chlochair agus ceann eile ag Scoil Phádraig, Sráidan Phóna.Cuireann an Chomhairle <strong>Contae</strong> cultacha agus comharthaí ar fáil. Déantarmarcanna bóthair a nuashonrú go rialta. Tá an t-ádh ar an g<strong>Comhairle</strong>, mar angcéanna, go gcabhraíonn na Príomhoidí sa dá scoil go díograiseach leo maidir leisseo. Murach a ndícheall is a ndúthracht ní bheimis in ann an scéim seo a choinneáilag imeacht. Tuigeann na múinteoirí, tuismitheoirí agus daltaí an tairbhe abhaineann na daltaí as Scéim na Maor Sóisearach.30


1. Sábháilteachta ar Bhóithre a Chur chun cinn go ginearálta tríd na MeáinÁitiúlaFeidhmíonn an Chomhairle <strong>Contae</strong> i gcomhar leis an Údarás um Shábháilteacht arBhóithre agus chomh maith leis seo cuireann siad sábháilteacht ar bhóithre chuncinn go ginearálta sna meáin áitiúla.2. Plean Sábháilteachta ar BhóithreLeanfar den obair a dhéanann coiste stiúrtha maidir le cur chun cinn an Phlean umShábháilteacht ar Bhóithre a forbraíodh in 2007 ó thaobh dul chun cinn an phleanseo a mheas. Táthar ag súil go mbainfimid amach laghdú suntasach ar na staitisticítimpistí bóthair sa chontae le himeacht ama.STAITISTICÍ TIMPISTÍ BÓTHAIR– MAIGH EOBliainBásanna2001 82002 142003 102004 132005 142006 112007 092008 102009 1031


Soláthar Uisce agus Séarachas (Seirbhísí Uisce)Is é beartas Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> Seirbhísí Uisce sa Chontae a fheabhsú agus afhorleathnú. Leagadh síos caighdeáin do Cháilíocht an Uisce Óil sa reachtaíocht náisiúntaagus i reachtaíocht an AE agus tá sé mar fhoráil sna Rialacháin um Chóireáil Dramh-UisceUirbigh go mbeidh saoráidí cóireála camrais i ngach baile seo againne faoi 2005.Aithnítear sa Phlean Forbartha Náisiúnta (2007 – 2013) fós gur gá dul i ngleic leis aneasnamh sa bhonneagar maidir le hearnáil na seirbhísí uisce agus tugann sé cistiú do ChlárInfheistíochta Oibreacha Caipitiúla na Seirbhísí Uisce go ceann roinnt blianta.Ní mór na seirbhísí seo a fhorleathnú agus a fheabhsú chun forbairt chónaithe,thionsclaíoch agus tráchtála sa Chontae a spreagadh agus a éascú. Tá <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong><strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> meáite ar chosaint agus feabhsú ár dtimpeallachta, agus forbairt inbhuanaitheagus gheilleagrach a choinneáil ar cothrom.Tugadh roinnt Scéimeanna Sláintíochta Caipitiúla chun críche go rathúil in 2009, fad agusa bhí roinnt scéimeanna eile á dtógáil.Scéimeanna á dtógáil in 2008/20091. DBO (Dearadh, Tógáil,Oibriú) Scéim SéarachaisPhurláin Chaisleán anBharraigh (Ionad CóireálaFuíolluisce)2. Scéim Séarachais Ghoban Choire3. Príomhscéim Siltin Bhéalan Átha4. Tionscadal CaomhnaitheUisce ar Fud an Chontae5. Tionscadal MéadraitheUisce TráchtálaScéim Séarachais Ghob an ChoireChuir <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> Measúnú ar na Riachtanais Uisce faoi bhráid naRoinne Comhshaoil, Oidhreachta agus Rialtais Áitiúil i nDeireadh Fómhair 2009 lenaáireamh i gClár Infheistíochta na Seirbhísí Uisce (2010 – 2012) na Roinne atá ag teachtaníos, ar an gcoinníoll go mbeidh acmhainní ar fáil thar na blianta amach romhainn. Tásonraí an Mheasúnaithe ar Riachtanais leagtha amach thíos.32


(Nóta: Tá roinnt Scéimeanna / Conarthaí liostaithe thíos i níos mó ná catagóir amháin, táScéimeanna/Conarthaí a bhfuil dath dearg orthu liostaithe cheana féin i gCatagóir níos airde saTábla ar Riachtanais in Ord Tosaíochta seo ar mhaithe le tagairt a dhéanamh).Conarthaí á dTógáilPríomhscéim Siltin Bhéal an Átha & SWO (OibreachaBreise)SS Phurláin Chaisleán an BharraighCaomhnú Uisce ar fud an Chontae Chéim IISéarachas Ghob an ChoireCatagóir 1: Tograí Caomhnaithe UisceConarthaí le dul ar aghaidh lena dtógáilCaomhnú Uisce Chéim 3 Oibreacha Athshlánúcháin –Conradh Uimh. 1 – Príomhlíne Ardaithe FhoirriúScéimeanna le dul ar aghaidh trí PhleanáilTús leTógáilCríochnaitheden chuid ismóAg dul araghaidhAg dul araghaidhAg dul araghaidh2 Mhí tar éischeadúDEHLG afháilCostasMeasta(€)23,850,000 &600,000(SWO)51,000,0005,000,0007,400,0001,300,000Caomhnú Uisce Chéim 3 Oibreacha Athshlánúcháin -Conradh Uimh.2 – Athshlánú2011 5,000,000Caomhnú Uisce Chéim 3 Oibreacha Athshlánúcháin –Conradh Uimh. 3 – Píobán Luaidhe a Athsholáthar2010 1,000,000Catagóir 2: Na hOibreacha a bhfuil orthu freagairt do BhreithiúnaisECJConarthaí le dul ar aghaidh lena dtógáilSíneadh Loch Measca An tSraith go Cathair na Mart 201022,000,000Síneadh Loch Measca Go Coillte Mach 2011 7,200,000Scéimeanna le dul ar aghaidh trí Phleanáil33


Loch Con – Oirthear <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> 2013+ 500,000Catagóir 3: Cuspóirí Comhshaoil/Sláinte PoiblíConarthaí le dul ar aghaidh lena dtógáilSS WWTP Choillte Mach 2010 3,750,000Síneadh Loch Measca An tSraith go Cathair na Mart 201022,000,000Síneadh Loch Measca Go Cluain Cearbán 2011 6,800,000Síneadh Loch Measca go Coillte Mach 2011 7,200,000Scéimeanna le dul ar aghaidh trí PhleanáilSoláthar Uisce Chonga 2010 1,500,000SS WWTP & Réamhoibreacha Bhéal an Mhurthead 2011 7,730,000SS WWTP Chill Ala & Réamhoibreacha 2011 5,950,000Ionad Moil Sluda 2012 7,000,000SS Bhaile Uí Fhiacháin 2011 5,200,000Soláthar Uisce Chill Mheáin 2012 3,000,000Forsceitheadh Uisce Stoirme SS Chlár Chlainne Mhuirisag Lios Mhic Fheorais2010 1,000,000Loch Con – Oirthear <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> 2013+ 500,000Ionad Cóireála & Réamhoibreacha Bhéal Easa 2013+ 6,100,000Ionad Cóireála Bhaile Chathail 2013+ 3,100,000Síneadh Bhéal an Átha Chuig Muine Chonalláin Thoir 2013+ 2,300,000Líonra Bailithe Choillte Mach 2013+ 5,450,000Líonra Bailithe Bhéal an Mhuirthead 2013+ 4,270,00034


Líonra Bailithe Chill Ala 2013+ 3,050,000Líonra Bailithe Bhéal Easa 2013+ 3,900,000Líonra Bailithe Bhaile Uí Fhiacháin 2013+ 3,800,000Líonra Bailithe Bhaile Chathail 2013+ 900,000Síneadh Loch Measca Chuig Baile Uí Fhiacháin & AnMhala RaithníCatagóir 4: Oibreacha chun tacú le Forbairt Inbhuanaithe arThairseacha, ar Moil agus le Cruthú Fostaíochta2013+ 9,000,000Conarthaí le dul ar aghaidh lena dtógáilSíneadh Loch Measca An tSraith go Cathair na Mart 201022,000,000Príomhlíonra & Stóras Bhéal an Átha 2011 3,800,000Scéimeanna le dul ar aghaidh trí PhleanáilUasghrádú WWTP Chaisleán an Bharraigh – Céim 2 2013+ 3,500,000Uasghrádú WWTP Chlár Chlainne Mhuiris 2013+ 3,000,000Uasghrádú WWTP Béal Átha hAmhnais 2013+ 3,000,000Uasghrádú ar Ionad Cóireála Uisce Bhéal an Átha 2013+ 3,800,000Scéimeanna Beaga/Clár na CeantarLag Ard- Riachtanais (CLÁR)SCÉIMEANNA A CRÍOCHNAÍODH IN 2009Scéim Séarachais <strong>Mhaigh</strong> GhamhnachScéimeanna á dtógáil in 2008/2009Scéim Séarachais <strong>Mhaigh</strong> GhamhnachScéim Séarachais na hÉille35


Scéim Séarachais na CroiseScéim Séarachais Mhainistir <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>Scéimeanna le Críochnú in 2010Scéim Séarachais na hÉilleScéim Séarachais na CroiseScéim Séarachais Mhainistir <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>Scéimeanna le Tosú in 2010Scéim Séarachais Chrois BhaoithínScéim Soláthair Uisce ChongaScéim Séarachais An Chnoic MhóirBraitheann an clár a cuireadh ar aghaidh do 2010 ar chistiú ón Roinn Comhshaoil,Oidhreachta agus Rialtais Áitiúil, ó CLÁR agus ó Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>.Scéimeanna ag Céim na Pleanála (Intí)Scéim Séarachais Cheathrú an ChaisilScéim Séarachais An Bhaile GhlaisSíneadh Scéim Séarachais Chlais Reid/Bhéal an Átha SalaighScéim Séarachais EachléimScéim Séarachais Bhun an Churraigh (Sceite)Scéim Séarachais Áth Tí an MheasaighScéim Séarachais ChliaraGrúpscéimeanna Uisce (GWSanna)Tá feidhmeanna faoi chúram Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> maidir le bunú agus riar nanGrúpscéimeanna uisce ar fud an Chontae a chomhlíon an Roinn Comhshaoil roimhe seo.Tugann sé seo deis eile don Chomhairle cúis na coimhdeachta a chur chun cinn, agus iad agobair as lámh a chéile le pobail áitiúla maidir le soláthar agus cothabháil na bunseirbhísesin – soláthar uisce óil.1. PLEAN STRAITÉISEACH UISCE TUAITHEIs éard atá sa Phlean Straitéiseach Uisce Tuaithe ná treoirphlean chun soláthairtíuisce tuaithe i g<strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> a fhorbairt amach anseo agus éascaítear anndíriú na hinfheistíochta ar na réimsí is mó a bhainfidh tairbhe aisti. Ullmhaíodh anPlean seo i lánchomhairle leis na páirtithe leasmhara go léir. Sna céimeannatosaigh den Phlean leagadh béim ar dhéileáil leis na fadhbanna droch-cháilíochtauisce sna Grúpscéimeanna Uisce a foinsíodh go príobháideach agus 90 ceann acueasnamhach go mór. Díríodh cistiú ar Ionaid Chóireála nua a sholáthar,36


príomhlíonra a athsholáthar agus méadair tomhaltóirí a shuiteáil.2. DEARADH / TÓGÁIL / OIBRIÚ (D.B.O.)Cuach Uimh. 1:Tá an chéad chuach de 13 Scéim críochnaithe ina ndírítear ar ionaid chóireála uiscea fheabhsú tríd an bpróiseas D.B.O .Tá trí Scéim déag tar éiscomhaontú leis an bpróiseasD.B.O a úsáid, is iad sin BaileChruaich, an Baile Glas/Ceathrúna Con, Breac-chluain/ AnSpadach, An Dromainn, GleannCoirib, Gleann Hoiste, an Cillín,Cill Mhíona, Cill Mobhí, LochMeasca/an Chraobhach, Leachta,Béal Deirg agus An Fhaiche/CillMhic Laisre. Tá na hIonaidChóireála seo go léircoimisiúnaithe anois.Ionad Cóireála Ghrúpscéim Uisce Baile Chruaich.Cuach Uimh. 2:Tá Cuach eile curtha le chéile anois a bhfuil na Scéimeanna seo a leanas mar chuid de:-Comharchumann GWS Loch an Chalaidh Teo.Comharchumann GWS Chuan Mó Teo.Comharchumann GWS Chluain Mór/Rúscaigh Teo.Comharchumann GWS an Churraigh Mhóir Teo.Comharchumann GWS Mhaoláth Teo.Comharchumann Ghleann Néifinne GWS Teo.Comharchumann GWS na Páirce Teo.Comharchumann GWS PBKS GWS Teo.Comharchumann GWS na Sraithíní Teo.Comharchumann GWS Chill Lasrach Teo.Tá trí Chonradh Réamhoibreacha chun Príomhlíonra Criticiúil a athsholáthar agusBoscaí Buacaire a shuiteáil tugtha chun críche.Bronnadh an príomhchonradh chun na hoibreacha a Dhearadh a Thógáil agus aOibriú (DBO) ar Treatment System Services Limited. Tá obair ag dul ar aghaidhagus táthar ag súil go mbeidh gach Ionad coimisiúnaithe faoi dheireadh 2010.37


An leithroinnt do DBO in 2009 ná €8,300,000 .3. Tógáil i gCúram Grúpscéimeanna/ Feabhsúcháin is Gá.Fuarthas fiosrúcháin ó bhreis agus 50 Grúpa maidir le tógáil i gcúram Scéimeanna.Is ar bhonn cáilíochta reatha an uisce agus iontaofacht an tsoláthair, i measc critéareile, a dhéanfar na hiarratais seo a mheasúnú. Chuir an Chomhairle na scéimeannaa moladh lena dtógáil i gcúram ar ghearrliosta.Bronnadh leithdháileachán de €2 mhilliún ar Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> chunGrúpscéimeanna Uisce a thógáil i gcúram in 2009.4. Fóirdheontas i leith Chostais Oibríochtúla na nGrúpscéimeanna Soláthair Uisce.Tríd an scéim seo is féidir le hÚdaráis Áitiúla fóirdheontas bliantúil a íoc i leithchostais oibríochtúla na nGrúpscéimeanna Uisce maidir le huisce a sholáthar lehaghaidh críocha tí. Is iad cuspóirí na scéime seo ná soláthairtí uisce tuaithe afheabhsú agus na buntáistí a bhaineann le deireadh a chur le muirir uisce tí ÚdaráisÁitiúil a thabhairt do theaghlaigh atá á soláthar ag Grúpscéimeanna. Tá sétábhachtach go mbaineann gach Grúpscéim leas as na Fóirdheontais atá siad idteideal a fháil. Spreagann <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> gach Scéim chun curisteach ar íocaíochtaí Fóirdheontais le cabhrú leo a soláthairtí uisce a reáchtáil gohéifeachtach.5. Deontais le Soláthar Uisce Aonair do Theach a Chur ar Fáil nó a FheabhsúMás Gá.Tugadh an Scéim seo isteach chun cabhrú le teaghlaigh atá ag brath ar sholáthairtíuisce príobháideacha aonair a bhfuil caiteachas caipitiúil á dtabhú acu chun:- Soláthar uisce trí phíopaí a sholáthar don chéad uair le haghaidh críocha tí, nó- Móreasnamh i soláthar reatha uisce le haghaidh críocha tí a leigheas.Níl feidhm ag an scéim seo maidir le tithe ina raibh Soláthar Uisce Poiblí nó Grúpscéime roimheseo, nó inar féidir, le réasún, ceann a sholáthar. Fuarthas 486 iarratas go dtí seo.6. Scéimeanna Nua / Scéimeanna Reatha a UasghrádúTÓGÁIL TUGTHA CHUN CRÍCHEAn tSráidAn Gort CromÁ DTÓGÁIL FAOI LÁTHAIRMainistir <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>An ChuileanntrachAn Mhóin ArdNa Curraigh (Kirwan)38


SCÉIMEANNA A TÓGADH I GCÚRAM IN 2009Na BríAn Chorrchloch ThiarFrenchbrook TheasKilquire/Ard ChoilleMaigh NullaRath GreanachairRáth na MachRoxboroMaollaNa Rialacháin um Dhoirteadh Fuíolluisce (Údarú) 2007D’eisigh an an Ghníomhaireacht um Chaomhnú Comhshaoil Ceadúnais Doirte le haghaidh6 Ionad Cóireála Fuíolluisce ag Béal an Átha, Caisleán an Bharraigh, Cathair na Mart,Baile an Daighin, Baile an Chaisil agus Acaill.Cuireadh iarratas ar Cheadúnais Doirte ar 32 Ionad Cóireála Fuíolluisce breise faoi bhráidna Gníomhaireachta um Chaomhnú Comhshaoil thar an tréimhse chéanna.Muirir Sheirbhísí Uisce TráchtálaShínigh Laing O’Rourke Utilities Ireland Ltd. Conradh DBO leis an TionscadalMéadraithe Uisce i mí Bealtaine 2006. Críochnaíodh céim an Deartha agus na Tógála iSamhain 2007. Tá tú curtha le Céim na hOibríochta. Is é 2009 an dara bliain inar gearradhmuirir Uisce & Séarachais ar chustaiméirí Tráchtála ar bhonn toirtmhéadrach. Tá 97% dechustaiméirí méadraithe anois agus tá na custaiméirí eile le bheith méadraithe go luath.Cuireadh oifig thiomnaithe ar bun nach mbíonn ag plé ach le Muirir Sheirbhísí Uisce agusle caomhnú uisce. Tá 20,000 bille in aghaidh na bliana á bpróiseáil ag an oifig seo go dtíseo. Is féidir le custaiméirí anois a Muirir Sheirbhísí Uisce a íoc in aon cheann d'oifigíChomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, nó ar líne. I dteannta na háise íocaíochtaí ar líne nua, isféidir le gach custaiméir monatóireacht a dhéanamh ar a n-ídiú uisce agus léamha méadair,agus a gcuntais a bhainistiú trí chomhéadan Gréasáin nua a cuireadh ar shuíomh GréasáinChomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>.Caomhnú UisceCuireadh tús le Céim 2 den tionscadal caomhnaithe uisce i Nollaig 2008, agus cuimsítearinti na scéimeanna atá fágtha nár déileáladh leo faoi chéim 1 den tionscadal. Tá nascéimeanna seo suite don chuid is mó sa taobh ó dheas den Chontae; is í an scéim is mó náScéim Soláthair Uisce Réigiúnach Loch Measca. Tá na hIonaid Mhéadraithe Cheantair goléir deartha go dtí seo, agus tá méadair thoirte á suiteáil faoi láthair. Cuirfear tús le formhórna ngníomhaíochtaí chun ligean a aimsiú in 2010. Coinníodh na coigiltí a baineadh amachgo dtí seo sna scéimeanna a clúdaíodh faoi Chéim 1 den tionscadal go dtí seo. Tá iarratasar chistiú á n-ullmhú faoi láthair chuig an Roinn Comhshaoil, Oidhreachta agus RialtaisÁitiúil chun breis agus 40km príomhlíonra uisce a athshlánú a sainaithníodh sa chéadchéim den tionscadal.39


Ár dTimpeallacht…. Feasacht.... Forfheidhmiú....Cosaint...Tá sé de dhualgas ar an Rannóg Comhshaoil reachtaíocht chomhshaoil a fhorfheidhmiú,treoracha agus rialacháin ón AE agus beartais náisiúnta agus réigiúnacha a chur i bhfeidhmagus feasacht/oideachas ar cheisteanna comhshaoil a spreagadh sa phobal trí chéile.I measc na mbuaicphointí in 2009 bhí:-- An 100 ú banc athchúrsála ‘fág anseo’ a shuiteáil ag Cill Mobhí. Bhain an contaeméadú 36% amach ar aisghabháil gloine.- Seoladh feachtais feasachta in aghaidh an bhruscair ‘Boscaí Bruscair Cairr’ agus‘Póca Toitíní agus Guma’- Páirt a ghlacadh san Fheachtas Feasachta ar Bhruscar ó Ghuma Coganta- Tá athchúrsáil dramhaíola tí sa Chontae ag 35%- Treoirscéim na mbanc teicstílí a mhéadú ó 20 banc athchúrsála go dtí 40 ceann.- Rannpháirtíocht níos fearr i gClár na Scoileanna Glasa- Tabhairt isteach CRM, córas atá bunaithe ar chaidreamh le custaiméirí, a dearadhchun bealach éifeachtúil agus éifeachtach a sholáthar maidir le hanailís a dhéanamhar iompar míchuí i leith an chomhshaoil agus é a phóilíniú agus a imscrúdú.Feasacht ChomhshaoilTá Feasacht Chomhshaoil ina cuid lárnach d'fheidhmiú céimneach Phlean BainistíochtaDramhaíola Chonnacht. Tá Feasacht Chomhshaoil dírithe ar gach earnáil den phobal –páistí scoile, aosaigh óga, sealbhóirí tí, grúpaí gnó agus pobail.Cláir scoileannaTá <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> tar éis leanúint d’fheasacht chomhshaoil a chur chun cinnar na saincheisteanna seo a leanas; bruscar, dramhaíl, athchúrsáil, múiríniú, caomhnúfuinnimh agus uisce le bunscoileanna agusmeánscoileanna.Chuathas ar cuairt go dtí goleor scoileanna le linn 2009 agus cuireadharaidí múirín agus eolas tionscnaimh agusfeasachta eile ar fáil do scoileanna. Bhí roinnttionscadal eile ar siúl le linn 2009 lenan-áirítear:• Seónna Draíochta• Seónna ceoil/damhsa/drámaíochta• Glantachán Náisiúnta Earraigh• Clár 'An Bia a Ithimid'• Comórtas na Maisiúchán NollagTionscadal 'An Bia a Ithimid'-ár mbia a shaothrú go horgánach.Scoileanna Glasa40


Tá os cionn 160 scoil cláraithe do Chlár na Scoileanna Glasa i g<strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> go dtíseo agus tá 116 scoil tar éis stádas Scoileanna Glasa a bhaint amach. Tá dhá scoil is tríochaag obair ar cheathrú téama an chláir anois atá á fheidhmiú go céimneach faoi láthair –téama an taistil.Cuireadh tús le clár píolótach ar théama nua de chuid Chlár na Scoileanna Glasa achlúdaíonn an Bhithéagsúlacht i naoi Scoil i Maigh <strong>Eo</strong> in 2009. Níl amhras ar bith ná gurimir clár na Scoileanna Glasa ról ríthábhachtach ó thaobh feasacht chomhshaoil aspreagadh i measc daltaí, múinteoirí agus tuismitheoirí na scoileanna cláraithe. Thionóil<strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, i gcomhar le Coiste Cúram Leanaí an Chontae, cruinniúfaisnéise Scoileanna Glasa do sholáthraithe cúram leanaí ar fud <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> in 2009.Feasacht Chomhshaoil Gnó agus PobailTugadh cuir i láthair eolais do go leor grúpaí pobail agus grúpaí deonacha le linn 2009. Iséard a bhí i gceist leis na cuir i láthair seo ná eolas a thabhairt ar Ionaid Athchúrsála, arBhainc Bhuidéal, ar na prionsabail “Laghdaigh, Athúsáid, Athchúrsáil", ar mhúiríniú, arshiopadóireacht ina bhfuil aird ar an gcomhshaol, ar na contúirtí a bhaineann le dó sa chlóscúil agus eolas ar dhramhaíl ghuaiseach, dramhthrealamh leictreach agus leictreonach(WEEE) agus ceallraí a dhiúscairt go sábháilte. Bíonn bileoga agus bróisiúir ar bhruscar,ar dhramhaíl, athchúrsáil, ionaid líonta talún/athchúrsála, ar mhúiríniú agus ar dhó sa chlóscúil á scaipeadh orthu siúd a bhíonn ag freastal ar na cuir i láthair seo. Os rud é gur tugadhisteach roinnt míreannareachtaíochta nua tá gá leanúnach lecláir feasachta pobail a fhorbairt.Tionóladh laethanta feasachtacomhshaoil le linn Sheachtain na MacLéinn Úr i GMIT agus le linn naSeachtainí Sláinte agus SábháilteachtaComhshaoil in AllerganPharmacetuticals agus BallinaBeverages.Feachtas ‘Boscaí Bruscair Cairr’ Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>Sheol <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> a feachtas ar bhruscar ó charranna ag Oifigí CatharthaBhéal an Mhuirthead i Samhain 2009. Bhí an feachtas seo dírithe ar fheasacht a spreagadhar n bhfadhb atá ann de bharr bruscair a chaitheann gluaisteánaithe ó charranna ag dul tharbhráid, agus scaip <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> na céadta boscaí bruscair cairr ar anbpobal mar chuid den fheachtas.41


Bhí baint ag oifigí mótarchánach Bhéal an Mhuirthead, Chaisleán an Bharraigh agusBhéal an Átha leis an bhfeachtas. Tugadh bosca bruscair cairr saor in aisce d'aon duine denphobal a bhain úsáid as an áis mhótarchánach ag na hOifigí seo. Tá an sluán “Bin yourLitter, Recycle your Waste, make <strong>Mayo</strong> a Magic Place” ar na boscaí bruscair, a bhuaighan comórtas sluán i nGradaim do Phobail níos Glaine Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>.Seoladh Feachtas Feasachta arBhruscar ó Charranna Chomhairle<strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>Feachtas Feasachta ar Bhruscaró Ghuma CogantaTá guma coganta a dhiúscairt igceart ina cheist thábhachtach igcás roinnt mhaith de na húdaráisáitiúla. Tá sé costasach gumacoganta a bhaint mura ndéantar é a dhiúscairt go freagrach agus is ceist thábhachtach aguschorraitheach í do chónaitheoirí áitiúla.Trí athrú ar iompar lucht caite guma a chur chun cinn i bhfeachtais áitiúla, cabhraítear leceantar áitiúil níos glaine, níos mealltaí a chruthú ar féidir le cónaitheoirí, cuairteoirí agusgnóthaí sult a bhaint as. Le linn 2009, lean <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> d'fheasacht arbhruscar ó ghuma coganta a chur chun cinn. Scaipeadh pócaí guma chun guma a dhiúscairtgo sábháilte in éineacht le póstaeir feasachta ar scoileanna agus ar an bpobal gnó.Seoladh feachtas bruscair óThoitíní Chomhairle <strong>Contae</strong><strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> le tacaíocht ó Chraobh<strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> de Chumann nabhFíoncheannaithe i TeachO’Hora’s Bar, Coillte Mach.42


Feachtas Feasachta ar Bhruscar ó Thoitíní Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>.Cuireadh tús le feachtas nua in aghaidh an bhruscair in 2009 inar díríodh ar bhruscar óthoitíní. Scaipeadh póstaeir agus luaithreadáin phóca saor in aisce ar ghrúpaí pobail, arthithe tábhairne agus ar óstáin. Scaipeadh póstaeir ar a raibh lomchnámh na fírinne sateachtaireacht “Is your butt worth €150?” ar fud an chontae chomh maith.Feasacht in aghaidh an Bhruscair ó Mhadraí Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>Leanadh d'fheachtas in aghaidh an Bhruscair ómhadraí de chuid Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong><strong>Eo</strong> in 2009 nuair a scaipeadh sluaistíní cacaagus póstaer nua ar bhruscar ó mhadraí. Bhíionaid sluaistíní caca ar fáil freisin ar gach trábhrait ghoirm le cac madraí a dhiúscairt.MúiríniúCuireann <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> “araidí múirínithe tí ar fáil do shealbhóirí tí arlascaine €25. Is féidir na múiríneoirí (lena n-áirítear leabhrán eolais agus bosca cistine) acheannach ag na hOifigí Ceantair ar fad, ag an dá Ionad Athchúrsála agus ag Áras anChontae, Caisleán an Bharraigh.Cuirtear múiríneoirí ar fáil do na scoileanna ar fad saor in aisce. Dhíol <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong><strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> 279 múiríneoir le sealbhóirí tí in 2009 agus os cionn 6000 aonad ag dul thart.Reáchtáladh ceardlann mhúirínithe i gCrois Mhaoilíona i mí Aibreáin 2009 i gcomhar le<strong>Comhairle</strong> Caomhnaithe Phortaigh na hÉireann agus Bailte Slachtmhara ChroisMhaoilíona . Toisc gurb ionann dramhaíl orgánach agus trian den dramhaíl ghinearálta abailíodh ó líonta tí agus a cuireadh díreach chuig líonadh talún é gan é a scaradh, bhí an-tóirar an gCeardlann seo agus d'fhreastail go leor ionadaithe pobail agus daoine den phobal igcoitinne uirthi. Pléadh bealaí chomh maith inar féidir ár ngairdíní a fheabhsú ar mhaitheleis an timpeallacht agus an bhfiadhúlra áitiúil, ag cur le folláine agus cáilíocht beatha anphobail áitiúil agus ár ngairdíní sa bhaile.Glantachán Náisiúnta EarraighIs é Glantachán Náisiúnta Earraigh an feachtas in aghaidh an bhruscair is mó in Éirinn.Spreagann sé daoine as gach réimse saoil a bheith bródúil as a dtimpeallacht áitiúil agus43


eart a dhéanamh in aghaidh an bhruscair. Bíonn an feachtas ar siúl in Aibreán don mhíar fad agus bíonn sé ag brath ar chúnamh iontach na n-oibrithe deonacha ar fud na tíre.Tháinig méadú 12% go náisiúnta ar rannpháirtíocht san Fheachtas seo in 2009. Ghlac 288grúpa pobail/scoil páirt i nGlantachán Náisiúnta Earraigh An Taisce i g<strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>i mí Aibreáin.Tugadh cuireadh do gach scoil agus grúpa pobail páirt a ghlacadh san FheachtasGlantachán Earraigh agus tugadh málaí, lámhainní agus piocóirí bruscair do gach grúpacláraithe chun cabhrú leo lena nglantacháin bhruscair.Bainc ‘Fág Anseo’/ AthchúrsálaFaoin bPlean Bainistíochta Dramhaíola aithnítear go soiléir go gcaithfimid ár spleáchas arlíonadh talún a laghdú. D'fhonn an sprioc seo a bhaint amach, ní mór bainc ‘fág anseo’ asholáthar i mbailte agus i sráidbhailte a bhfuil daonra de bhreis agus 500 duine acu.Freastalaíonn na hionaid seo ar athchúrsáil gloiní trédhearcacha, glasa agus donna aguscannaí.Rinneadh athchúrsáil ar bhreis agus 2,926 tona gloine agus 95 tona eile de channaíalúmanaim ó láithreáin phoiblí in 2009.Bunaíodh an 100ú banc ‘fág anseo’ i gcill Mobhí i Samhain 2009. Cuireann an CisteComhshaoil cistiú ar fáil chun cabhrú leis an gcostas a bhaineann le hionaid fóntas poiblíagus bainc bhuidéal a sheach-chur.Bhí an rath ar an treoirscéim de 20 banc teicstílí agus tá sé beartaithe ag an g<strong>Comhairle</strong>tairiscintí a lorg do sheirbhís iomlán ar fud an chontae go luath in 2010 chun athchúrsáiléadaí a spreagadh tuilleadh.Cónaitheoirí Áitiúla i mbunathchúrsála i gCill Mobhí.deochanna a athchúrsáil saor in aisce.100 ú Banc ‘Fág Anseo’Tháinig <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong><strong>Eo</strong> le chéile le pobal Chill Mobhí iSamhain 2009, chun an 100 ú bancbuidéal sa Chontae a oscailt gohoifigiúil. Tá 100 suíomh ag<strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> anoisinar féidir leis an bpobal buidéilghloine, prócaí agus cannaí44


Oscailt oifigiúil 100 ú Banc Buidéal Chomhairle<strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> i gCill MobhíGradaim Ghnó <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>Imeacht mór gnó i g<strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> atá inGradaim Ghnó <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, ina dtugtar le chéilena Comhlachais Tráchtála i mBéal an Átha, BéalÁtha hAmhnais, Caisleán an Bharraigh, ClárChlainne Mhuiris, Iorras, Béal Átha na Muice agusCathair na Mart chomh maith le 2,500 gnó. Bhíáthas ar Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> a bheithmar urraitheoir na Catagóire Comhshaoil inGradaim Ghnó <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> don seachtú bliain as achéile.Clew Bay Hotel, Cathair na Mart,Buaiteoir na CatagóireComhshaoil i nGradaim Ghnó<strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> 2009.Feachtas na NollagReáchtáladh feachtasathchúrsála cártaí Nollag inEanáir 2009, le bheith ar siúl agan am céanna le feachtasathchúrsála na gcrann Nollag.Cuireadh Ionad AthchúrsálaDhoire an Iomaire agus IonadAthchúrsála Ráth Ruaín chuncinn mar ionaid Ghlasa naNollag de chuid <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>freisin le linn na Nollag.Reáchtáil <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> Maigh <strong>Eo</strong> comórtas Maisiúchán Nollag an-rathúil inarspreagadh páistí scoile chun maisiúcháin a dhéanamh ó “fhuíollábhar”.45


Scéimeanna Deontas a Riar agus a Chur i bhFeidhm• Deontais in Aghaidh an Bhruscair & in Aghaidh Graifítí 2009Tá an scéim deontas seo dírithe ar eagraíochtaí a bhfuil tionscadal á phleanáil acu chundíriú ar bhearta in aghaidh an bhruscair nó in aghaidh graifítí. Iarrtar ar eagraíochtaíiarratas a dhéanamh ar dheontas chun tionscnaimh oideachais agus feasachta poiblí arábhar an bhruscair agus an ghraifítí a chomhchistiú. Fuarthas ocht n-iarratas déag lenambreithniú le haghaidh cistiú in 2009. Leithdháileadh cistiú ar na heagraíochtaí seo ar faddo thionscadail in Aghaidh an Bhruscair agus in Aghaidh Graifítí.Cur Síos ar anTionscadalTionscadal don ÓigeClub Vario“The Pathfinder Project”Club Gan Ainm Iorrais“How Could You StickIt?”Bailte SlachtmharaChrios MhaoilíonaTionscadal Feasachta inAghaidh an BhruscairBailte SlachtmharaBhaingear“Foireann CúramSráidbhaile”Rannpháirtithe &SpriocphobalDaoine idir7 – 18mblianad’aoisDéagóiríagus anpobal tríchéile igCeantarIorrais/Bhéal anMhuirtheadGachaoisghrúpai gCroisMhaoilíonaGnóthaíáitiúla,sealbhóirí tíagus páistíscoileToradh (e.g. an méid bruscair a bailíodh, tioncharar oideachas agus ar fheasacht, ábhair atáirgeadh/a scaipeadh etc.)Feachtas feasachta in aghaidh an bhruscair agus inaghaidh graifítí – comórtas, féilirí, t-léinte le sluáin.Dealbh le cur suas ag an mbealach isteach chuig anEastát “Litter Free Zone, Please Keep Greenhills EstateTidy”.Feachtas feasachta ar leith ar bhruscar ó ghumacoganta sa cheantar. Clár raidió le craoladh ar angceist, comórtas póstaeir agus lá poiblí ar fheasacht imBéal an Mhuirthead ina gcaiteart-léinte, caipíní chun an teachtaireacht seo a chur chuncinn.Feachtas in aghaidh an Bhruscair chun daoine aspreagadh chun boscaí bruscair cairr a úsáid, greamáinfeasachta a sholáthar, puipéid, scéalaíocht aguscainteanna sna trí scoil áitiúla – comórtas le haghaidhsluáin – sluán a bhuaigh ar sheaicéidard-infheictheachta.Feachtas ar leith chun feasacht a spreagadh ar bhruscaró ghuma coganta agus ó thoitíní sa bhaile. Pócaí guma& deataigh a cheannach. Tráthnóna eolais oscailte.Bileog fógraíochta a tháirgeadh, “Foireann CúramSráidbhaile” a chruthú. Póstaeir a dhear leanaí –comórtais rialta do shluáin nua<strong>Comhairle</strong> Baile Bhéal 12 Ceapann scoileanna team-amhrán /rap in aghaidh an46


an ÁthaComórtas “The L-Factor“Foroige – N.Y.P.Chaisleán anBharraigh“The Bridge – JoiningYouth & Community”Club Inferno“Litter – its effect andwhat can I do?”Coiste Oidhreachta&Forbartha na hÉille“Feachtas chun Fógra inaghaidh an Bhruscair aCheapadh”bhunscoilnáisiúntaáitiúlaDaoine idir10 – 18mblianad’aoisDaoine idir9 – 16blianad’aoisPáistíBunscoilesan Eíl agusgluaisteánaithe ag dulthar bráidbhruscair. Léiriú poiblí in ionad spóirt & fóillíochta.Úsáideadh cistiú chun an comórtas a chur chun cinnagus le haghaidh duaiseanna.Mar aidhm ag an tionscadal freagracht chathartha &spiorad pobail a chur chun cinn i measc daoine óga igCaisleán an Bharraigh. Rinneadh ceantar dearóil igCaisleán an Bharraigh, ina raibh bruscar agus graifítí,a athghiniúint (droichead bóthair in aice le Tesco).Rannpháirtíocht daoine óga a forbróidh scileanna deleithéid bainistíocht agus ceapadh tionscadal agus achuirfidh spiorad ceart pobail agus úinéireacht arshaincheist an bhruscair agus an ghraifítí i spásannapoiblí chun cinn.Daoine óga ó Chorrán Radharc an Mhuilinn i gcomharle hOifigeach Forbartha Pobail chun clár feasachta &oideachais in aghaidh an bhruscair a chur i gcrích sanEastát. Oideachas ar na contúirtí d’ainmhithe agusdon fhiadhúlra, cuairt ar ionad athchúrsála, dearadhpóstaeir agus maighnéid chuisneora & bhoscaí bruscaira tháirgeadh ar a bhfuil teachtaireacht in aghaidh anbhruscair.Comórtas in aghaidh an Bhruscair le scoil áitiúil leRang a 5 agus Ranga a 6 chun fógra a cheapadh lenachur sa nuachtán áitiúil. Beidh an fógra seo dírithe gosonrach ar ghluaisteánaithe. Déanann an grúpaglantacháin rialta agus mheas siad go n-eascraíonn90% den bhruscar a piocadh suas as mótarthrácht agdul thar bráid.CinemobileDVD in Aghaidh anBhruscairCoiste BailteSlachtmhara Chaisleánan Bharraigh“Castlebar Tidy”Bailte SlachtmharaChathair na MartDéagóirí DVD in aghaidh an Bhruscair le taispeáint roimh 125scannán a thaispeánfar i gCo. <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>.DaonraChaisleánanBharraightrí chéileMeánscoileanna,bunscoileannaagus réamhscoileanna iFeachtas Fógraíochta – á chraoladh gach lá ar an raidióáitiúil CRCfm. A chraoladh freisin le linn an ollchláirphobail agus ag nuacht an lae ag am lóin.Feachtas leanúnach – ina ndírítear ar gach scoil,spreagadh chun páirt a ghlacadh sna Scoileanna Glasa,póstaer /nuachtlitir a bhaineann go sonrach le téama inaghaidh an bhruscair agus in aghaidh graifítí adhéanamh agus a scaipeadh.47


Grúpa Óige ChnocSharkey“Don’t Be a Fool – StayGreen to be Cool”Grúpa FeabhsaitheShráidbhaile ChillMheáinFeachtas Feasachta arBhruscar Chill MheáinPobal CorrAcla Teo“Know YourLitter”Ionad Teaghlaigh agusPobail Chathair naMartTionscadal EalaínePobail na CéEagraíochtCónaitheoirí Bhaile naMainistreach/Radharcna MainistreachTionscadal Bhaile naMainistreach/Radharc naMainistreachgCathair naMartLeanaí idir8 – 15blianad’aoisPobalÁitiúil agusleanaíscoileRéamhscoileanna,bunscoileanna& campaísamhraidhDaoine Ógai gceantarna Cé igCathair naMartCónaitheoirí nanEastát,cónaitheoiríChriosMhaoilíonaCeardlanna idirghníomhacha a sholáthar bunaithe ar angceol agus ar dhrámaíocht chun feasacht a spreagadh archeist an bhruscair sa phobal. Cumfaidh siad amhránnó dráma gearr agus cuirfidh siad an céanna i láthair gopoiblí don phobal trí chéile.Sluán in aghaidh an bhruscair - bunscoil. Cuirfear nasluáin a bhuafaidh an comórtas ar sheaicéidard-infheictheachta. Caithfidh na páistí iad ag naglantacháin sheachtainiúla. Cuirfear boscaí bruscairluatha sa sráidbhaile le díriú ar bhruscar ó thoitíní.Feachtas chun feasacht a spreagadh ar na tionchar abhíonn ag bruscar. Comórtais scoile chun póstaeir,féilirí, agus dialanna deisce agus mataí luiche atháirgeadh. Mórsheoladh le cur chun cinn ar raidióáitiúil agus sna nuachtáin.Tionscadal a bhfuil baint ag daoine óga idir 10-12bhliain d’aois leis chun póstaer in aghaidh an bhruscaira tháirgeadh a thaispeánfar i ngnóthaí áitiúla agus iscoileanna. Éascaitheoir x 4 sheisiún. Díriú arfheasacht ar na tionchair a bhíonn ag bruscar ar antimpeallacht agus na tionchair a bhíonn ag bruscar tríchéile chomh maith.Tionscadal dírithe ar na cónaitheoirí ar fad sa dá Eastátagus sa bhaile le feasacht a spreagadh ar cheist anBhruscair. Is é an cuspóir atá ann ná tuilleadh daoine abheith rannpháirteach dá bharr chun an tábhacht abhaineann le feasacht ar bhruscar, mí-iompar graifítíagus an tábhacht a bhaineann lena gceantar cónaithe achoinneáil glan agus slachtmhar a chur in iúl dóibh.Gheobhaidh páistí “Brownie Badge” agus Deimhniú lehaithint gur ghlac siad páirt.Comhlachas ForbarthaBhaile ChathailCoiste na mBailtePobalÁitiúilBhaileStaidéar taighde ar bhruscar le déanamh. Bileogoideachais déanta bunaithe ar an staidéar taighde.Míreanna tionscnaimh de leithéid t-léinte, malaí a48


SlachtmharaTionscadal Feasachta inAghaidh an Bhruscair &in Aghaidh GraifítíCoiste Cultúr Teangaagus Forbartha ThuarMhic ÉadaighFeachtas in aghaidh anBhruscair le hÓige ThuarMhic Éadaigh.ChathailPobal tríchéile ThuarMhicÉadaighbhfuil teachtaireacht in aghaidh an bhruscair orthu.Chomh maith leis seo tionscnamh in aghaidh angraifítí ar fhoirgnimh dhearóile sa bhaile.Tarraingeofar íomhánna ealaíne le dul in ionad anghraifítí ar na foirgnimh seo.Tionscadal feasachta in aghaidh an Bhruscair inabhfuil baint ag an óige chun bunachar sonraí“siocracha bruscair” sa cheantar a aithint lemaoirseacht rialta a dhéanamh orthu. Comórtais lehaghaidh póstaer/sluán. Ceardlann chun feasacht aspreagadh sa phobal.• Ciste Comhpháirtíochta Comhshaoil Chlár 21 Áitiúil 2009Próiseas atá i gClár 21 Áitiúil ina n-éascaítear forbairt inbhuanaithe ag leibhéal an phobail.Fuair <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> dhá iarratas is tríocha faoin Scéim seo in 2009.Tacaíonn tionscadail cháilithe faoin scéim seo le beartais chomhshaoil náisiúnta de leithéidna mbeartas ar dhramhaíl, ar bhithéagsúlacht, athrú aeráide, aer, uisce, ar fhorbairtíinbhuanaithe etc agus comhlánaíonn siad iad. Fuair na tionscadail seo a leanas cistiú:Ainm an Iarratasóra Teideal an TionscadailCosaint Uisce Ceara Meas ar ár nAcmhainní UisceMeasca Coirib agus iad a Chosaint: Clár<strong>Comhairle</strong>Caomhnaithe Phortaighna hÉireannCumann Geata AclaOideachais sna ScoileannaCeardlann Gharraíodóireachtaar Mhúiríniú agus ar FhiadhúlraCur Síos ar an TionscadalClár Feasachta snaScoileanna ar lochanna2 Cheardlann ar MhúiríniúTionscadal chun Gunnaire aScriosadhFeasacht ar Ghunnaire agus éa ScriosadhIonad Teaghlaigh agusPobail Chathair na MartGairdín Orgánach na Cé Gairdín orgánach a sholátharle haghaidhCumann Garraí Scóir Tionscnamh Garraí Scóir Garraí Scóir a SholátharChathair na MartBarry Kelvin Moore Recycle Magic Seó PuipéadTionscadal don ÓigeClub VarioSeirbhísí PobailGhleann na MuaidheGrúpaInbhuanaitheachtaChathair na MartNew HorizonsTionscadal Pobail do DhaoineScothaostaTionscadal IompairInbhuanaitheTionscadal Comhshaoil donÓigeSaothrú Glasraí do DhaoineScothaosta agus don ÓigeTuairisc ar IomparInbhuanaithe do Chathair naMart49


Cairde le Cheile Gairdín Orgánach Pobail Gairdín Orgánach donPhobalIonaid Fóntas PobailTá dhá ionad athchúrsála á n-oibriú ag <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> atá in aice leis naláithreáin líonta talún. Is éard atá i gceist leis na hionaid athchúrsála, ar chun cíocha tíamháin iad, ná sraith de scipeanna bruscair agus bainc, a bhfuil lipéid shoiléire orthu, inarféidir nithe in-athchúrsáilte a chur. Déanann <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> burláil arroinnt ábhar in-athchúrsáilte ar an láthair agus iompraíonn na bailitheoirí dramhaíolaceadaithe na hábhair go léir chuig na margaí deiridh ina mbíonn an próiseas athchúrsála arsiúl. Bíonn áit sna hionaid seo óna mbailítear dramhaíl ghuaiseach tí freisin. Cuirtear andramhaíl ar aghaidh lena hathchúrsáil nó lena diúscairt go sábháilte.Tá athchúrsáil teicstílí, ceallraí agus earraí leictreacha saor in aisce ag na hIonaid FóntasPobail. €3 in aghaidh na cuairte atá ar gach dramhaíl in-athchúrsáilte eile.Láithreáin Líonta TalúnTá dhá láithreán líonta talún cheadúnaithe ag <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> suite i nDoirean Iomaire agus i Ráth Ruaín. Tá an dá láithreán líonta talún ceadúnaithe ag an EPA agus,i gcomhlíonadh na rialachán, oibríonn siad ar chaighdeán rí-ard.Éilíonn an ceadúnas a bronnadh ar an g<strong>Comhairle</strong> go gclúdófar an t-ábhar dramhaíola arfad agus go gcuirfear athchré ar an láithreán faoi rialacha diana faoina gcaithfear ábharlíonta a thabhairt isteach agus innealra a fhruiliú le haghaidh oibreacha tochailte.Chinn an Chomhairle, i mí na Samhna 2008, oibriú a dá láithreán líonta talún a chuíchóiriúd’fhonn costais chothabhála arda ghaolmhara a laghdú. Faoi láthair ní úsáideann naconraitheoirí dramhaíola go léir ach láithreán líonta talún Dhoire an Iomaire. Forbrófarláithreán nua i Ráth Ruaín ina bhfreastalófar ar dhramhaíl conraitheoirí ar feadh tréimhsenach faide ná 6 bliana tar éis don láithreán ag Doire an Iomaire a bheith líonta. Bíonnsealbhóirí tí fós á n-éascú ag an dá láithreán.Faoi láthair gearrtar €145 in aghaidh an tona i leith dramhaíola a chuirtear chuig líonadhtalún (lena n-áirítear tobhach rialtais €25 a tugadh isteach ar an 31 Nollaig, 2009). Is é ancostas atá ar ghnáthmhála bruscair a chuirtear chuig líonadh talún faoi láthair ná €6Ceadú DramhaíolaSoláthraíonn bailitheoirí dramhaíola príobháideacha seirbhís bailithe bhruscair ar cholbhaan chosáin i limistéar feidhme Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> a bhfuil seirbhís Bailithe dháaraid do dhramhaíl iarmharcach agus dramhaíl thirim in-athchúrsáilte á oibriú acu. Tá50


tabhairt isteach an tríú araid (araid dhonn) á fheidhmiú go céimneach lena chinntiú gombeidh bailiúchán dramhaíola in-bhithmhillte ar leith ann d’fhonn spriocanna na straitéisebithdhramhaíola a bhaint amach. Rinneadh athbhreithniú ar gach cead bailithe dramhaíolade chuid bailitheoirí dramhaíola bardasacha ar cholbha an chosáin sa réigiún in 2009 lenachinntiú go méadófar an tseirbhís chun an araid dhonn a áireamh. Tá na hamlínte arcoinníollacha iad sna ceadanna athbhreithnithe leagtha amach thíos.DátaSprioc1 Meán Fómhair 2009 10% de theaghlaigh le bailiúchán dramhaíola orgánaíscagtha1 Meán Fómhair 2009 Dramhaíl tráchtála, Thionsclaíoch agus Bhardasach31 Nollaig 2010 40% de theaghlaigh le bailiúchán dramhaíolaorgánaí scagthaCeadanna Bailithe Dramhaíola (WCP)Leanann <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> d’iarratais ar cheadanna Bailithe Dramhaíola donRéigiún a phróiseáil, agus í mar Phríomhúdarás agus Údarás Ainmnithe do RéigiúnChonnacht. Is éard atá i gceist leis seo ná comhairle, réamhchomhairliúchán, leasú,athbhreithniú agus aisghairm ceadanna. Faoi Rialacháin 2008, is féidir le haon cheann dena deich réigiún Bainistithe dramhaíola WCPanna Il-Réigiúnacha a eisiúint go náisiúntachuig bailitheoirí dramhaíola ar mian leo oibriú i níos mó ná réigiún amháin.Bíonn cruinnithe ráithiúla ag líonra Náisiúnta ina bhfuil ionadaithe ó gach ceann de nadeich réigiún bainistithe dramhaíola chun chomhsheasmhacht thar na réigiúin a chinntiú.Comhaontaíodh agus tugadh isteach teimpléad caighdeánach coinníollacha lena úsáid gonáisiúnta in 2009.Tá 465 cead bailithe dramhaíola gníomhacha ann faoi láthair atá údaraithe ag <strong>Comhairle</strong><strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> chun sraitheanna dramhaíola éagsúla a bhailiú laistigh den réigiún agus22 ceann acu sin ina WCPanna Il-Réigiúnacha a chlúdaíonn suas le deich réigiún gonáisiúnta. Anuas air seo d’eisigh Réigiúin Bhainistithe Dramhaíola eile 141 cead bailithedramhaíola Il-Réigiúnacha breise a thugann údarás do bhailitheoirí Dramhaíola chundramhaíl a bhailiú i gConnacht. Chuathas i gcomhairle le <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>maidir leis na hiarratais WCP seo agus chinntigh sí go gcuirfí coinníollacha ar leith isteachmás cuí ionas gur féidir Plean Bainistíochta Bruscair Chonnacht a chur i bhfeidhm. Déantariarratais WCP Il-Réigiúnacha chuig <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> a scaipeadh goleictreonach ar gach ceann de na 33 údarás áitiúla, mar an gcéanna, le tuairimí a fháil inaleith.Tá dualgas ar gach bailitheoir tuarascáil chomhshaoil bhliantúil (AER) a chur isteach inasonraítear sonraí agus cainníochtaí na dramhaíola a bhailítear. Déantar anailís ar na sonraíseo agus úsáidtear iad don bhunachar sonraí náisiúnta dramhaíola agus do TháscairíSeirbhíse na nÚdarás Áitiúil. Tá córas náisiúnta ar líne arna chistiú ag an RoinnComhshaoil, Oidhreachta agus Rialtais Áitiúil (DEHLG) curtha i gcrích le haghaidhsealbhóirí WCP Réigiúnacha chun sonraí AER a chur isteach do 2009. Déanfaidh an córas51


ar líne an próiseas mall atá ann faoi láthair a chuíchóiriú. Beidh táille chothabhála €1000 áhéileamh ag an gcóras sna blianta amach anseo.Ceadanna Saoráid Dramhaíola agus Deimhnithe ClárúcháinDéanann <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> iarratais ar Cheadanna Saoráid Dramhaíola agus arDheimhnithe Clárúcháin a eisiúint agus a phróiseáil i gcomhair an Chontae. Is é an táilleiarratais ná íostáille de €600 agus uastáille de €2000 mar atá leagtha amach sna Rialacháin(Cead Saoráid Dramhaíola agus Deimhniú Clárúcháin). Baineann an táille leis an aicmeghníomhaíochta atá á údarú. Cinntear sna Tairseacha (leagtha amach sna Rialacháin), abhaineann le méid agus cineál na dramhaíola, cibé an Cead Saoráid Dramhaíola nóDeimhniú Clárúcháin an t-iarratas. Féadfaidh ceadanna arna n-eisiúint faoi na rialacháinthuas saolré cúig bliana a bheith acu agus féadfar athbhreithniú a dhéanamh orthu roimh andáta éagtha (gearrtar táille ar an athbhreithniú). Caithfear fianaise ar chead pleanála nódíolúine phleanála don ghníomhaíocht bheartaithe a áireamh in iarratas bailí. Tá 34 CeadSaoráid Dramhaíola gníomhacha ag oibriú ag deireadh mhí na Nollag, 2009.Forfheidhmiú i leith Cúrsaí ComhshaoilCóras Bainistíochta do Ghearáin ó ChustaiméiríTá dul chun cinn fíormhaith déanta maidir le feasacht ar chúrsaí comhshaoil agus tá pobailan-díograiseach ó thaobh iompar neamhdhleathach a thuairisciú mar is léir ó na 1319 glaoa cláraíodh le Córas na nGearán faoi Chúrsaí Comhshaoil in 2009.Réitíodh 87% de na gearáin seo trí obair na nOifigeach Forfheidhmithe agus na MaorBruscair agus rinneadh imscrúdú ar an gcuid eile de na glaonna.Catagóirí Gearán 200965%6%6%2%1%20%UisceAerFRCTorannDramhaílBruscar52


Oifigigh Forfheidhmithe i leith cúrsaí ComhshaoilTá triúr oifigeach Forfheidhmithe i leith cúrsaí Comhshaoil ann atá meáite ar reachtaíochtchomhshaoil atá ag siarathrú a chur i bhfeidhm. Tá eilimint oibríochtúil i bplean RMCEI2009 (Íoschritéir Mholta le haghaidh Iniúchtaí Comhshaoil) ina bhfuil breac-chuntas ar nagnáthiniúchtaí* comhshaoil agus iniúchtaí comhshaoil neamhghnáthaimh atá le críochnúle linn na bliana, agus na hacmhainní a bhfuil fáil orthu á meabhrú go cúramach ann. Tásoláthar sa phlean freisin do thabhairt chun críche gníomhartha forfheidhmiúcháin ationscnaíodh an bhliain roimhe sin. Tá soláthar do sheicphointí bóithre, faireachas,uasbhealaí agus tionscnaimh eile i bPlean RMCEI freisin.Is amhlaidh gur bliain an-rathúil a bhí in 2009 maidir le reachtaíocht dramhaíola afhorfheidhmiú agus béim ar leith á leagan ag Oifigigh Forfheidhmithe an Chontae i leithCúrsaí Chomhshaoil ar bhailiú neamhúdaraithe, stóráil agus scaradh feithiclí a bhfuil a récaite, CCTVanna a chur isteach agus fodhlíthe dramhaíola a fhorfheidhmiú:Feithiclí a bhfuil a Ré Caite (ELVanna)Bhí feachtas iniúchta ar siúl in 2009 ar gharáistí agus tailte via iniúchtaí ar an talamh agusclár faireachais ón aer inar aithníodh líon ard de láithreáin ELV. Bhí idir 2 ELV agus 50ceann ar na láithreáin le breis agus 120 ELV ar láithreán amháin. Tugadh treorachafoirmiúla do na daoine a bhí freagrach trí litreacha rabhaidh agus Fógraí Earnála faoinReachtaíocht Dramhaíola, ELVanna a fháil bailithe ag bailitheoirí údaraithe lenan-athchúrsáil i Saoráidí údaraithe.De bharr ELVanna a dhiúscairt i gceart, fuarthas réidh leis an mbaol truaillithe i leith anchomhshaoil a cruthaíodh mar gheall ar ELVanna a stóráil ag na láithreáin seo, agus, anuasair seo, d’éirigh leis na láithreáin seo na Rialacháin um Bainistiú Dramhaíola (Feithiclí abhfuil a Ré Caite), 2006 a chomhlíonadh. Bhí rialú Saoráidí Cóireála Údaraithe mar chuidden Fheachtas ELV chomh maith.CCTV ag láithreáin Bhainc BhuidéalCuireadh Teilifís Ciorcaid Iata (CCTV) isteach ar láithreáin éagsúla ar a bhfuil baincbhuidéal ar fud an chontae in 2009. D’eisigh an Oifig Forfheidhmithe i Leith CúrsaíComhshaoil litreacha rabhaidh tar éis breathnú ar na píosaí a taifeadadh. Chabhraighsuiteáil CCTV agus eisiúint litreacha agus fíneálacha le bruscar a laghdú ag na baincbhuidéal seo.Iniúchtaí faoi na fodhlíthe dramhaíolaRinne oifigigh forfheidhmithe i leith an chomhshaoil 294 iniúchadh fodhlíthe ar fud an53


Chontae in 2009 faoi Fhodhlíthe Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> (Dramhaíl Tí agusDramhaíl Bhardasach a Thíolacadh, a Bhailiú agus a Stóráil), 2007. Is éard a bhí i gceistleis seo ná go ndeachaigh oifigigh forfheidhmithe i leith an chomhshaoil ó dhoras go doraschuig sealbhóirí tí chun an modh diúscartha/athchúrsála le haghaidh dramhaíl tí a aimsiú.Iarradh admhálacha ar bhailiú araidí, cuairteanna ar fhóntais phobail agus diúscairt líontatalún mar chruthúnas ar athchúrsáil/diúscairt. B’fhiú go mór na hiniúchtaí a dhéanamhtoisc gur spreagadh feasacht ar dhualgas na sealbhóirí tí maidir le diúscairt dramhaíolaagus chomh maith leis seo cuireadh iallach ar shealbhóirí tí a modh diúscartha dramhaíola arialú.SeicphointíRinne 13 sheicphointe ilghníomhaireachtaí le linn 2009 le comhoibriú na ngardaí agusrannpháirtithe eile (cigirí ó Ghnóthaí Sóisialacha, Pobail agus Teaghlaigh, ó Chustam, ónÚdarás um Shábháilteacht ar Bhóithre (RSA), ón Údarás Sláinte agus Sábháilteachta(HSA), ó Chomhairle <strong>Contae</strong> Ros Comáin) ar fud an Chontae. Is éard a bhí i gceist leis naseicphointí bóthair i gcomhair Forfheidhmiú i leith an Chomhshaoil ná seiceáil go raibh nadaoine a bhfuil baint acu le bailiú dramhaíola ag comhlíonadh na reachtaíochta dramhaíolacuí agus coinníollacha ar leith maidir le ceadanna bailithe dramhaíola. Spreagadh feasachtar an ngá le reachtaíocht bhailithe dramhaíola a chomhlíonadh tríd na seicphointísofheicthe freisin. Bhí na comhairlí agus na gníomhaireachtaí in aice láimhe ag comhoibriúgo dlúth maidir leis seo freisin.*I measc na ngnáthiniúchtaí bhí; Ceadanna (saoráid) dramhaíola, iniúchtaí ar CheadannaBailithe Dramhaíola, Tirimghlantóirí, Athchríochnaitheoirí Feithiclí, Asraonta bonn,Feithiclí a bhfuil a Ré Caite, Plaistigh scannáin Feirme, Asraonta Tobhach ar MhálaíPlaisteacha, Rialacháin um Pacáistiú, Rialacháin um Thuaslagóirí, agus Rialacháin umCheallraí.Cosaint an ChomhshaoilPlean Bainistíochta BruscairBhuaigh Maigh <strong>Eo</strong> seacht ngradam ar an iomlán i gComórtas Náisiúnta na mBailteSlachtmhara 2009, lena n-áirítear An Bailte Mór is Slachtmhaire in Éirinn; Cathair naMart, Bonn Cré-umha; Muraisc agus Gradam don Tascfhórsa Bruscair ó Ghuma Coganta;Baingear. Chonacthas i suirbhé Ghnóthaí na hÉireann in Aghaidh an Bhruscair (IBAL)gur choinnigh Caisleán an Bharraigh agus Béal an Átha a ‘Glan de réir Noirm na h<strong>Eo</strong>rpa’agus bhain siad amach an 38 ú háit agus an 40 ú háit faoi seach as an 60 baile a ndearnadhsuirbhé orthu.Baineadh amach na bearta a bhí i bPlean Bainistíochta Dramhaíola Chomhairle <strong>Contae</strong><strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> 2007 go 2009 tríd is tríd. Tugadh tús áite do reachtaíocht i leith an bhruscair afhorfheidhmiú go dian, ar eisíodh roinnt mhaith fíneálacha bruscair ar an láthair marthoradh air, agus bailíodh breis agus €18,500. Bhí níos mó ná 250 fíneáil bhruscair ann le54


linn 2009 agus ba ionann ioncam ó chaingne cúirte a tionscnaíodh agus thart ar €8,000.Leanadh de chomhoibriú le grúpaí pobail, gnóthaí áitiúla agus coistí cónaitheoirí le linn2009 agus ba léir de bharr na rannpháirtíochta i gcomórtais feasachta ar bhruscar aeagraíodh go háitiúil, de leithéid an Litter League agus Dámhachtainí do Phobail NíosGlaine, go raibh spéis ag daoine sa phobal áitiúil iontu agus go raibh said díograiseach inaleith. Thacaigh <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> go hiomlán le gach tionscnamh feasachta,coiscthe agus rialaithe bruscair le linn na bliana.Rinneadh dréacht de Phlean Bainistíochta Bruscair Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> 2010go dtí 2012 le gairid agus tá comhairliúchán poiblí le comhlachtaí deonacha agusionadaíocha le déanamh faoi go luath.Litter Action LeagueLeanadh ar aghaidh leis an Litter Action League in 2009 a tugadh isteach don chéad uair imí na Samhna 2002. Is féidir le Coistí na mBailte Slachtmhara agus Grúpaí Pobail i ngachbaile agus sráidbhaile i g<strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, ach amháin Béal an Átha, Caisleán anBharraigh agus Cathair na Mart, cur isteach ar an gcomórtas. Bíonn sé á reáchtáil ar bhonnsraithchomórtais i.e. caithfidh na bailte agus sráidbhailte go léir a ghlacann páirt dul iniomaíocht leis na bailte agus sráidbhailte eile atá ina ghrúpa i ngach aon mhí.Is é an chúis atá leis an tionscnamh seo ná Comhairlí Pobail Áitiúla agus Coistí BailteSlachtmhara a spreagadh chun baint níos mó a bheith acu le díbirt an bhruscair i mbailteagus sráidbhailte i g<strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>. Cabhraíonn an comórtas chomh maith le feasachta spreagadh ar mhéid agus ar éifeacht an bhruscair i bpobail áitiúla agus duaiseanna ámbronnadh ar na buaiteoirí agus na neasaigh. Bhí an-suim sa chomórtas agus 30 grúpa agglacadh páirte in 2009. Tá sé beartaithe go mbeidh méadú ar líon na n-iontrálaithe anbhliain seo chugainn agus go mbeidh dea-thionchar aige seo ó thaobh béim a leagan arfheasacht ar bhruscar inár mbailte agus sráidbhailte. Rinneadh na hiontrálaithe a roinnt snacatagóirí seo a leanas:Grúpa A Bailte móra (daonra os cionn 1,000)Grúpa B Bailte beaga (daonra 500 – 1000)Grúpa C Sráidbhailte Móra (daonraí


Feachtas um Pobal Níos GlaineEagraíonn <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> Feachtas um Pobal níos Glaine gach bliain marchuid dá misean chun an comhshaol a chur chun cinn agus a chosaint. Bíonn baint agScoileanna, Grúpaí Pobail, Coistí na mBailte Slachtmhara etc. leis an bhfeachtas seo agustá sé dírithe ar ómós áite i dtimpeallacht an phobail áitiúil a chothú.Is mar seo a leanas a bhí na seacht gcatagóir i gcomórtas 2009:1. Gradam don Dícheall Comhshaoil2. An tEastát Tithíochta is Feistiúla3. An Scoil is Feistiúla4. An Reilig is Feistiúla5. Gradam Fiúntais SpeisialtaBa iad buaiteoirí na gcatagóirí ar fad do 2009 ná:Gradam don Dícheall Comhshaoil1 ú Achadh Ghobhair2 ú Baile Chathai3 ú An tEastát Tithíochta is Feistiúla1 ú C2 ú 3 ú Barr na hAille/Luí Na Greine, Clár Chlainne MhuirisAn Scoil is Feistiúla1 ú An Reilig is Feistiúla1 ú Reilig2 ú Reilig Bhaile an Daighin3 ú Reilig Lios na MaothaileGradam Fiúntais Speisialta56


Tugadh isteach an gradam seo in 2009 a bhronntar ar dhaoine a dhéanann breis agus agcion ar son thimpeallacht an phobail. Ba é buaiteoir an ghradaim seo do 2009 ná ClubVario, Eastát Greenhills, Béal an Átha.Tránna Brataí GoirmeTá Maigh <strong>Eo</strong> ar cheann de na réigiúin <strong>Eo</strong>rpacha is lú atá millte ó thaobh an chomhshaoilagus is é an chéad chontae é ar bronnadh 13 Thrá Brataí Goirme air. DámhachtainChomhshaoil atá sa Bhratach Ghorm a bhronntar ar phobail a dhéanann iarracht ar leith agcuid tránna a bhainistiú ar bhealach atá íogair ó thaobh an chomhshaoil, a bhaineannardchaighdeán glaineachta amach go seasmhach agus a chuireann feachtais feasachtacomhshaoil i gcrích ar an timpeallacht mhuirí.Tá ceithre ghné bhainistíochta arna n-ionchorprú sna Critéir don Bhratach Ghorm: <strong>Eo</strong>las & Oideachas Comhshaoil Bainistíocht & Saoráidí Comhshaoil Cáilíocht Uisce Sábháilteacht & SeirbhísíTugtar eolas i bhFeachtas na Brataí Goirme ar thimpeallachtaí glana, sábháilte agustaitneamhacha do chaitheamh aimsire san uisce. Feicfidh cuairteoirí ar Thránna BrataíGoirme i Maigh <strong>Eo</strong> Cód Cleachtais Timpeallachta agus <strong>Eo</strong>las ar Láithreáin agus Speicisfaoi Chosaint sa dúiche.Bronnadh 13 Bhratach Ghorma ar <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> i mbliana, agus fuair sí an líon céannaBratach anuraidh agus bainistíochta ardfheidhmíochta ar bun aici.Cuan Oilí Trá Bhearnaidh na gCapall CliaraAn Ros Dumha Goirt An Mhala RaithníAn Bheartrach An Seancheann Dumha ÉigeAn Caol An Choim Trá na Ceathrún MóireAn Mullach RuaBhuaigh Maigh <strong>Eo</strong> Dámhachtainí an Chósta Ghlais ar shé thrá bhreise in 2009 freisin, margheall ar chritéir do shárcháilíocht uisce snámha agus Bainistíocht fhreagrach Comhshaoila chomhlíonadh do na tránna seo a leanas:Baile an ChaisilPort an ChlóidhWhitestrandSilverstrandEachléimAn tSraithAithníonn Dámhachtain an Chósta Ghlais tránna a chomhlíonann caighdeáin cháilíochtad’uisce snámha an AE agus a bhfuil meas orthu freisin de bharr a dtimpeallachta nádúrthagan mhilleadh. Spreagann an dámhachtain ‘dea-chleachtais' maidir le bainistíocht tránna ileith tránna tuaithe agus leagtar béim ar rannpháirtíocht an phobail ó thaobh iad abhainistiú.57


Tá <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> ag tnúth le comhpháirtíochtaí a fhorbairt le Pobail ar angCósta sna blianta atá romhainn.Cáilíocht UisceFaoin gCreat-Treoir Uisce tá dualgas ar an EPA agus ar na hÚdaráis Áitiúla monatóireachta dhéanamh ar cháilíocht an uisce in aibhneacha, i lochanna agus in uiscí dromchla.Tá <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> freagrach chomh maith as monatóireacht a dhéanamh arna nithe seo a leanas:• Cáilíocht an uisce óil mar á cheanglaítear faoin Treoir ón gComhphobal <strong>Eo</strong>rpachum Uisce Óil agus Rialacháin na gComhphobal <strong>Eo</strong>rpach (Uisce Óil), 2007.• Fuíolluisce de réir na Rialachán um Chóireáil Dramh-Uisce Uirbigh, 2001 agus naRialacháin um Scardadh Dramhuisce (Údarú), 2007 agus tuairiscí a thabhairt donEPA gach bliain.• Uisce dromchla i gcomhlíonadh Rialacháin na gComhphobal <strong>Eo</strong>rpach um UisceDromchla le haghaidh Astarraingt Uisce Óil, 1989.• Uiscí salmonid i i gcomhlíonadh Rialacháin na gComhphobal <strong>Eo</strong>rpach umCháilíocht Uiscí Salmonoid, 1988.• Uiscí snámha chun comhlíonadh Rialacháin na gComhphobal <strong>Eo</strong>rpach um UiscíSnámha, 1998 a chinntiú. Déanann <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> monatóireacht archáilíocht uiscí snámha i ndáil le Tránna Brataí Goirme sa Chontae.• Comhlíonadh an Achta Rialtais Áitiúil um Thruailliú Uisce 1997 agus 1990• Comhlíonadh Rialacháin na gComhphobal <strong>Eo</strong>rpach um Cháilíocht Uisce maidir leSubstaintí Contúirteacha, 2001.• Comhlíonadh Rialacháin na gComhphobal <strong>Eo</strong>rpach um Dhea-ChleachtasTalmhaíochta le haghaidh Uiscí a Chosaint, 2006An Chreat-Treoir UisceCeanglaíonn an Chreat-Treoir Uisce ar rialtais cur chuige nua a ghlacadh ó thaobh an-uiscí, aibhneacha, lochanna, screamhuiscí, inbhir agus uiscí cósta go léir a bhainistiú. Nímór dúinn cinntiú go mbainfidh ár n-uiscí ar a laghad stádas 'maith' amach faoi 2015 agusnach dtarlóidh aon dearóiliú ar stádas uiscí ar bith dár gcuid.Trasuíodh an Chreat-Treoir Uisce i nDlí na hÉireann le Rialacháin na gComhphobal<strong>Eo</strong>rpach um Beartas Uisce, 2003. Bhunaigh na rialacháin seo roinnt spriocdhátaíreachtaíochta do phróiseas pleanála na n-abhantrach. Leasaíodh na spriocdhátaí le linn2008 le Rialacháin na gComhphobal <strong>Eo</strong>rpach um Beartas Uisce (Leasú) . Tá Éire roinnte in8 gCeantar Abhantraí (RBD) ar mhaithe leis an gCreat-Treoir Uisce a bhainistiú agus achur i bhfeidhm ar bhealach comhordaithe. Tá Maigh <strong>Eo</strong> mar chuid de RBD an Iarthair.Bhí na RBDanna ag teastáil chun Plean Bainistíochta Abhantraí a fhorbairt do na ceantair58


lena mbaineann. D’eisigh comhairlí contaetha na gcontaetha seo a leanas; Maigh <strong>Eo</strong>,Gaillimh, Liatroim, Ros Comáin, Sligeach agus an Clár “Dréachtphlean” BainistíochtaAbhantraí an Iarthair i Nollaig 2008 agus bhí sé ar taispeáint phoiblí go dtí an 22Meitheamh, 2009. Tá an plean deiridh le foilsiú faoi dheireadh mhí Feabhra, 2010.ReiligíDéanann Grúpaí Pobail cothabháil ar 60% de na reiligí sa Chontae, nach beag, agus tugann<strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> ranníocaíocht bhliantúil i leith na cothabhála. Spreagaimidrannpháirtíocht an phobail a mhéid is féidir agus táimid buíoch as an obair dheonach seo.Láithreáin ThréigtheFaoin Acht um Láithreáin Thréigthe 1990, is é an míniú ar láithreán tréigthe ná aon talamha bhaineann, go feadh méid ábhartha, ó thaitneamhacht, ó shainghné nó ó dhealramh natalún i gceist(a) mar gheall ar dhéanmhais atá ina bhfothraigh, tréigthe nó contúirteach a bheith aran talamh i gceist nó(b) mar gheall ar an talamh nó aon déanmhais ar an talamh i gceist a bheith ligthe ibhfaillí, mímhaiseach nó gráiniúil.Leanann an Chomhairle d’fhorálacha na reachtaíochta a chur i bhfeidhm agus tá siad tar éisroinnt láithreán a thabhairt chun críche ón gclár reatha a mbeidh imeachtaí á dtionscnamhina leith chun iad a thógáil go héigeantach go luath in 2009.Tá 84 láithreán ar an gclár ag deireadh na bliana.Linnte SnámhaTá baint dhíreach ag <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> le 6 linn snámha a oibriú sa Chontae.Déantar linnte a oibriú i gCaisleán an Bharraigh agus i mBéal an Átha i gcomhairle leis andá chomhairle baile agus leithdháiltear deontais ar choistí linnte snámha le haghaidh nan-oibríochtaí bliantúla ag Cill Mobhí agus Bealach an Doirín.Tá baint ag an g<strong>Comhairle</strong> freisin le cothabháil na linne snámha ag Ionad Cúram O’DwyerCheshire ar féidir leis an bpobal a úsáid ar bhonn teoranta.Tugadh saoráid fóillíochta nua chun críche i gClár Chlainne Mhuiris in 2009 le dul in ionadna seanlinne snámha agus tá sé á oibriú ag iarchoiste na linne snámha i gcomhar le<strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>. Cuireann an coimpléasc iontach nua seo go mór leis nasaoráidí fóillíochta i gClár Chlainne Mhuiris agus a phurláin.Tá na muirir iasachta á n-íoc ag an g<strong>Comhairle</strong> mar chuid dá ranníocaíocht le haghaidh nasaoráide nua seo.59


An Roinn TréidliachtaIs é an aidhm atá ag Roinn Tréidliachta Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> ná hobair lehOibreoirí Áitiúla sa Ghnó Bia le cabhrú leo sábháilteacht bhia ar ardchaighdeán a bhaintamach agus a chothabháil. Tá ról gníomhach á imirt againn maidir le galair zónóiseacha achomhrac i.e galair is féidir a bheith tarchurtha idir ainmhithe agus daoine. Tá an tSeirbhísfreagrach chomh maith as Rialú Madraí, Rialú Capall, agus táimid rannpháirteach godíreach chomh maith i nGalair is Infhógartha a dhíbirt. Bíonn ról comhairleach á imirtagainn freisin maidir le feidhmeanna pleanála agus timpeallachta na <strong>Comhairle</strong>.Cabhraíonn an Rannóg Tréidliachta go gníomhach le sprioc Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong><strong>Eo</strong> a bhaint amach ar na bealaí seo tríd an gcontae a dhéanamh fiú níos sábháilte le cónaíagus obair ann agus cuairt a thabhairt air.Sábháilteacht BhiaDéantar an obair sábháilteachta bia faoi Chonradh Seirbhíse le hÚdarás Sábháilteachta Biana hÉireann (FSAI), agus béim ar leith ar shláinteachas agus inrianaitheacht.Tá 10 nÁitreabh Bheaga Déanta Feola laistigh den Chontae ina dtáirgtear raon táirgí lenan-áirítear táirgí bagúin, ispíní, putóga dubha agus bána, feolta lóin agus liamhás cócaráilte,feoil mhionaithe agus gearrthacha sicín. Bíonn siopaí agus ollmhargaí áitiúla á solátharacu, agus déanann siad táirgí d’oibríochtaí eile sa ghnó bia timpeall an chontae freisin. Tácuid acu ag machnamh anois ar mhargaí idirnáisiúnta a sholáthar. Déantar iniúchadh agusmonatóireacht ar gach áitreabh beag déanta feola ar bhonn rialta.Tá 16 sheamlas sa Chontae agus 33 duine maraithe ceadúnaithe á bhfostú acu. Déanann anfhoireann tréidliachta iniúchadh roimh-bháis agus iarbháis ar gach ainmhí a mharaítear snaseamlais seo i gCo. <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, anuas ar mhaoirseacht a dhéanamh ar choinníollachaginearálta an tsláinteachais oibríochtúil agus struchtúraigh. Maraíodh 2073 eallach, 17230caora, 76 muc and 9 ngabhar sna seamlais seo i gCo. <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> in 2009.Lógó Nuálach Sábháilteachta Bia á Sheoladh ag <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong><strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>.Leag <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> béim ar éachtaí tháirgeoirí feola <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> a bhfuilduaiseanna bainte acu in oíche cheiliúrtha a reáchtáladh in Aras an Chontae ar an 5Samhain, 2009. Bronnadh na duaiseanna mar aitheantas ar na hardchaighdeáinsábháilteachta bia a chothaítear go leanúnach inár seamlais agus gléasraí próiseála feolaáitiúla. Bhí cuid mhór i láthair ar an oíche ina measc go leor <strong>Comhairle</strong>oirí <strong>Contae</strong> agusionadaithe ó Comhlachais Tráchtála, Údarás Sábháilteachta Bia na hÉireann, Teagasc,Leader agus ó ghrúpaí gnó eile. Bhí comhairligh Shábháilteachta Bia agus iniúchóirí iláthair freisin. I measc na gCainteoirí bhí; an Cathaoirleach Cmhlr John Cribbin, JimHiggins Feisire de Pharlaimint na h<strong>Eo</strong>rpa (MEP), Des Mahon, Bainisteoir <strong>Contae</strong>, Cathy60


Waddell, Cigire Tréidliachta Údaráis Áitiúil, Sean Kelly, Oibreoir de Ghnó Bia.D’éirigh go geal leis an oíche. Is féidir le tomhaltóirí <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> glacadh leis go bhfuil biade cháilíocht shábháilte á cheannach acu, má fheiceann siad lógó “Safe Food” Chomhairle<strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>. Bí ag faire amach don lógó ar fhuinneoga siopaí agus ar fheithiclí biadá bhrí sin!Líne Chúil: An Cmhlr Seamus Weir, An Cmhlr Al McDonnell, Anthony Heffernan, Ger McGreal,Tom Dempsey, Val McGreal, Sean Kelly, Seamus Joyce, Seamus Hawkshaw, Martin Calvey, WillieMoore, Martin Maloney, Paddy Reilly. Líne láir: An Cmhlr John O’Malley, an Cmhlr EddieSweeney, an Cmhlr Michael Burke, an Cmhlr Annie May Reape, an Cmhlr Margaret Adams, TomCarr, Tony Carolan, Pat Carolan, James McHale, Gerry Joyce, Mohammed Javied Iqbal, anCmhlr Micheal McNamara, an Cmhlr Michael Holmes, an Cmhlr Peter Flynn Líne Tosaigh: AnCmhlr Michelle Mulherin, Cathy Waddell, Cathy Gallagher, Des Mahon (Bainisteoir <strong>Contae</strong>), JimHiggins (MEP), Cathaoirleach an Cmhlr John Cribben, Donal O’Mahony (FSAI), PaulMcDermott, an Cmhlr Eugene Lavin, an Cmhlr Michael KilcoyneSeirbhís Rialaithe MadraíBíonn an tSeirbhís Rialaithe Madraí i gCo. <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> asholáthar go díreach ag <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>. Tá<strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> freagrach as na hAchtanna agusRialacháin um Rialú Madraí a chur i bhfeidhm. Is é anphríomhfhreagracht atá orainn ná sábháilteacht daoine agusmaoin daoine (e.g beostoc) a chosaint ó mhadraí atá ó smachtComhlíonann an Maor Madraí, Fiona Murphy, nadualgais atá sonraithe sna hAchtanna um RialúMadraí 1986 agus 1992 agus na rialacháin ábhartha.Seiceálann sí ceadúnais mhadraí agus déileálann sí leceisteanna faoi mhadraí e.g madraí fáin nó pórthasrianta.61


Eisíonn an maor madraí fíneálacha ar an láthair má loiceann aon duine ceadúnas madra athaispeáint nó má bhíonn madra ó smacht acu. Eisíodh 37 fíneáil le linn 2009. Déanfar aonduine a loicfidh fíneáil a íoc a ionchúiseamh sa Chúirt Dúiche.Tá na Rialacháin um Rialú Madraí, 1998 i bhfeidhm, a éilíonn go gcuirfear féasrach godaingean ar phórtha áirithe madraí agus go gcoinneofar ar iall iad nuair atá siad in áitphoiblí. Caithfidh na madraí sin coiléar a chaitheamh i gcónaí a mbeidh ainm agus seoladhan úinéara greanta air.Ceanglaíonn na Rialúcháin um Madraí Cosanta ar úinéirí madraí cosanta iad a chlárú aguscomhartha aitheantais buan a ionphlandú iontu. Is féidir foirmeacha iarratais ar Chlárúagus ar chomharthaí ID le haghaidh Madraí Cosanta a fháil ó Cheannoifig an ISPCA,Lárionad Náisiúnta na nAinmhithe, Teach Dhoire gClochair, Caonach, Co. an Longfoirt.Ceanglaítear ar aon duine/cuideachta a úsáideann madraí cosanta na conchróite a chlárú le<strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>.Ba mhian le <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> a chur i gcuimhne d’úinéirí madraí gur féidir leoa gceadúnais mhadraí a cheannach nó a athnuachan ar líne anois ag www.mayococo.ie. Nímór seoladh r-phoist bailí agus cárta creidmheasa/dochair bailí a bheith agat chun an córasa úsáid. Is féidir ceadúnais a cheannach chomh maith ó oifigí Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong><strong>Eo</strong> nó ag aon Oifig an Phoist sa Chontae.Tá sé mar bheartas ag <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> úinéirí nua a fháil don oiread madraíagus is féidir. Déantar na madraí a vacsaíniú, a mhicrishlisniú agus déantar an meon atáacu a thástáil sula dtéann siad chuig a n-úinéirí nua. Soláthraíonn an Chomhairle, IonadDídine do Mhadraí ag Muirnín, Clár Chlainne Mhuiris.62


Tithíocht agus FoirgníochtBliain an-ghnóthach agus dúshlánach ba ea 2009 freisin don tSeirbhís Tithíochta ig<strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> agus sna trí Chomhairle Baile ná; Béal an Átha, Caisleánan Bharraigh agus Cathair na Mart. Chuir na rudaí seo a leanas le bliain ina raibh éileamhmór ar na Seirbhísí Tithíochta sa Chontae ar an iomlán; margadh tithíochta a bhí fós suaite,na héiginnteachtaí ó thaobh airgeadais, lena n-áirítear laghdú ar leithdháileadh Caipitil afógraíodh agus a cuireadh i bhfeidhm i mí Aibreáin, agus líon níos mó daoine ar liostaífeithimh na <strong>Comhairle</strong>. Tháinig laghdú mór ar an éileamh ar Thithe Inacmhainne le linn nabliana agus laghdú faoi ochtó faoin gcéad ar líon na n-iarratas ar Thithíocht Inacmhainnechuig na ceithre Údarás Tithíochta. Bhí déileáil la haonaid Inacmhainne a forbraíodh faoiscéim na bliana 1999 agus a fuarthas faoi nós imeachta Chuid V ar cheann de na dúshláinba mhó a raibh ar an g<strong>Comhairle</strong> aghaidh a thabhairt orthu le linn na bliana.Bhí méadú mór ar leibhéal na gníomhaíochta faoi na Scéimeanna Deontas a oibríonn nahÚdaráis, ina bhfuil;• Cúnamh Tithíochta do Dhaoine Scothaosta• Deontais na nÁiseanna Soghluaisteachta• Deontais Oiriúnaithe Tithe do dhaoine faoi mhíchumas.Íocadh ceithre chéad daichead is cúig dheontas le linn na bliana, fad agus a ceadaíodh dháchéad fiche is seacht ndeontas, agus tá ocht gcéad caoga is ceithre iarratas ag feithimh leceadú.Leagadh béim le linn na bliana ar bhainistíocht fíor-theann airgeadais ar acmhainní atágann. Díríodh na hacmhainní sin, i gcomhairle leis an Roinn Comhshaoil, Oidhreachtaagus Rialtais Áitiúil, ar scéimeanna reatha a chríochnú. Mar thoradh air sin bhí líon nadtionscadal ar cuireadh tús leo in 2009 measartha íseal agus leagadh béim i bhfad níos móar chóiríocht a sholáthar faoin Scéim um Chóiríocht ar Cíos atá fós á feidhmiú gocéimneach ar fud an Chontae agus atá ag éirí léi.Leagfar béim freisin ar bhainistíocht an-teann airgeadais in 2010, ag féachaint d’acmhainníatá gann a dhíriú orthu siúd is mó atá i ngátar ionas go mbainfidh siad an tairbhe is mó isféidir astu. Tabharfar tús áite le linn na bliana do na Scéimeanna Deontas a bhainistiú aguscóras tosaíochta de chineál éigin a thabhairt isteach, agus do leanúint den ChlárAthchóirithe i bhforbairtí Údaráis Áitiúil ar fud an Chontae. Beidh líon ard d’aonaidchóiríochta fós á soláthar faoin Scéim um Chóiríocht ar Cíos agus beimid ag féachaint ar anScéim Léasaithe atá á cur chun cinn ag an Roinn a thabhairt isteach le linn na bliana.Leanfaimid orainn, ar an gcoinníoll go mbeidh dóthain acmhainní ar fáil, de scéimeannabeaga cnuasaigh de thionachtaí éagsúla a fhorbairt sna bailte agus sráidbhailte beaga inabhfuil maoin fheiliúnach lena léasú in easnamh. Leanfaidh na ceithre Údarás Áitiúla deraon forleathan de sheirbhísí tacaíochta a sholáthar dóibh siúd is mó atá i ngátar, agusleagfar béim bhreise ar ár bhforbairtí reatha a bhainistiú agus déileáil le ceist an iompairfhrithshóisialta. Beidh feidhmiú céimneach cóiríochta don Lucht Siúil, mar atá sonraithe63


sa Chlár Cóiríochta don Lucht Siúil 2009 – 2013, fós ina thosaíocht an bhliain seochugainn.Tithíocht BhéalEasaTithíocht Chnoc MhuireCLÁR2009CAIPITIÚILSoláthraíodh an ClárCaipitiúil um ThógáilTithe le haghaidh 2009mar chuid de chlár rollachilbhliantúil ina gclúdaítear na blianta 2008 – 2011. Mar chuid den phróiseasathbhreithnithe ar an bPlean Gníomhaíochta Tithíochta bíonn cruinnithe ag <strong>Comhairle</strong><strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> leis an Roinn Comhshaoil faoi dhó sa bhliain chun na cláir thithíochta aphlé. Sna cruinnithe seo éascaítear athbhreithniú ar an aschur airgeadais agus tithíochtadon bhliain agus leagtar amach na paraiméadair inar chóir an Clár Infheistíochta Tithíochtaa ullmhú, do na blianta amach romhainn.Is éard a bhí i ngach Forbairt Tithíochta nua a soláthraíodh in 2009 ná scéimeannacomhtháite de thionachtaí éagsúla ina raibh Aonaid Inacmhainne nó LáithreáinSheirbhísithe á soláthar taobh le taobh le haonaid ar Cíos. Cuireadh Tithíocht Dheonachisteach inár bhforbairtí chomh maith i gcás inarbh féidir é.64


Tá sé mar chuid de bheartas Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, agus é cumhdaithe in árStraitéis Tithíochta agus ina chuid den Phlean Forbartha <strong>Contae</strong>, leanúint d’fhorbairtítithíochta beaga ‘cnuasaigh’ a sholáthar sna bailte agus sráidbhailte tuaithe ar fud anChontae. Tá neart dea-thorthaí bainte amach ag an mbeartas seo i leith cheantair thuaithe<strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, go mór mór nuair a bhí sé comhtháite lenár gClár Feabhsaithe ar Bhailte &Sráidbhailte, agus leanfar den bheartas seo a chur chun cinn le linn 2010.Bhí laghdú ar leibhéal gníomhaíochta an chláir ilbhliantúil do 2009 le sonrú ar fud anchontae i gcomparáid le blianta roimhe seo. Ba leor na leithdháiltí Caipitiúla Tithíochta do2009 chun ceanglais tógála reatha a chomhlíonadh, agus níor ceadaíodh ach líon beag de‘thúis nua’ a raibh baint acu leis na Cláir Chóiríochta Tuaithe agus Lucht Siúil don chuid ismó.Críochnúcháin 2009Baineadh amach na Críochnúcháin seo a leanas in 2009;Tithíocht Shóisialta - aonaid tithíochta a soláthraíodh go díreach, scéimeannaTithe tuaithe, síntí, sainoibreacha agus tithe ceannaithe san áireamh .. 112Tá na críochnúcháin don Chontae ar an iomlán sonraithe sa Tábla thíos.Tithíocht Inacmhainne - Aonaid a d'fhorbair <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> mar chuidden Chlár Caipitiúil agus aonaid a soláthraíodh faoi Chuid V: 26Tithíocht Dheonach - Aonaid a d'fhorbair <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> agus a aistríodhchuig Comhlachais Dheonacha lena mbainistiú ina dhiaidh sin, agus aonaid a sholáthairComhlachais Dheonacha go díreach: .. 38Críochnúcháin <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> 2009Scéimeanna Tuaithe Síntí SWIL Éagsúil Iomláin<strong>Comhairle</strong> Baile Bhéalan Átha 4 4Toghcheantar Bhéal an Cill Ala 1 2 1 - - 4ÁthaToghcheantar BhéalÁtha na Muice- - - 2 3 5An Ceantar ThoirThuaidh1 2 1 2 7 1365


<strong>Comhairle</strong> BaileChaisleán an BharraighToghcheantar Chaisleánan BharraighScéimeanna Tuaithe Síntí SWIL Éagsúil IomláinAn Sáilín - - - - 39GleannAoláin 3Mainistir<strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> 5- - - - 8- - - - - -Toghcheantar ChlárChlainne MhuirisAn Réigiún Theas 47 - - - - 47Scéimeanna Tuaithe Síntí SWIL Éagsúil Iomláin<strong>Comhairle</strong> Baile Chathair Cnoc an - - - - 33na MartTobair 33Toghcheantar Chathair - 1 - - - 1na MartToghcheantar Bhéal an Dumha 6 1 2 - 18MhuirtheadThuama 9An Réigiún Thiar 42 7 1 2 - 52IomlángCríochnúchánna90 9 2 4 7 112Túis in 2009Na Túis seo a leanas in 2009;Tithíocht Shóisialta - aonaid tithíochta á soláthar go díreach, lena n-áirítear scéimeannatithe tuaithe, síntí, sainoibreacha agus tithe ceannaithe .. 23Tá na Túis don Chontae ar an iomlán sonraithe sa Tábla seo a leanas.Túis <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> 2009Scéimeanna Tuaithe Síntí SWIL Éagsúil Iomláin<strong>Comhairle</strong> Baile Bhéalan ÁthaToghcheantar Bhéal anÁthaToghcheantar BhéalÁtha na Muice- - - - - -- 1 - - - 1LeamhachMór 5BaileChathail- - 2 3 1066


An Ceantar ThoirThuaidh5 1-2 3 1167


<strong>Comhairle</strong> BaileChaisleán an BharraighToghcheantar Chaisleánan BharraighToghcheantar ChlárChlainne MhuirisScéimeanna Tuaithe Síntí SWIL Éagsúil Iomláin- - - - - -- 1 1 - - 2- 1 - - 1An Réigiún Theas - 2 1 - - 3<strong>Comhairle</strong> Baile Chathairna MartToghcheantar Chathairna MartToghcheantar Bhéal anMhuirtheadScéimeanna Tuaithe Síntí SWIL Éagsúil Iomláin- - - - - -- - - - - -- 6 3 - - 9An Réigiún Thiar - 6 3 - - 9Iomlán na dTús 5 9 4 2 3 23Áirítear ar na Forbairtí Tithíochta atá á dtógáil agus atá in ainm agus a bheith críochnaithein 2010:• Cill Mhíona – forbairt mheasctha ina bhfuil 10 n-aonad shóisialta, 4 láithreánphríobháideacha inacmhainne agus Ionad Pobail.• Cnoc Mhuire – forbairt mheasctha de 5 aonad shóisialta agus 5 aonadinacmhainne.• An Trian Lár – forbairt de 7 n-aonad shóisialta.Forbairt an tSáilín, Caisleán an BharraighForbairt Tionachtaí Éagsúla de theaghaisí Sóisialta & Inacmhainne68


Bhí clós mór saintógtha agus ionad le haghaidh ‘ciceáil thart’ do na leanaí níos sine sanfhorbairt seo freisin.Tithíocht Inacmhainne2009 Tithíocht InacmhainneFuarthas na haonaid seo a leanas mar Thithíocht Inacmhainne faoi Chuid V in 2009SuíomhAonaidToghcheantar Bhéal an Átha 3Toghcheantar Bhaile an Róba 0Toghcheantar Chaisleán an Bharraigh 0Toghcheantar Chlár Chlainne Mhuiris 3Toghcheantar Chathair na Mart 3Iomlán 9Scéim 199969


SuíomhAonaidToghcheantar Bhéal an Átha 0Toghcheantar Bhaile an Róba 0Toghcheantar Chaisleán an Bharraigh 2Toghcheantar Chlár Chlainne Mhuiris 5Toghcheantar Chathair na Mart 10Iomlán 17Soláthraíodh sé aonad is fiche cóiríochta in 2009 faoi Chuid V agus faoi Scéim TithíochtaInacmhainne 1999. Tá an Margadh tithíochta príobháidí tar éis athrú go mór le dhá mhídhéag anuas. Tá praghsanna íslithe dá bharr, agus ní bheidh ach beagán aonad Chuid V,más ann dóibh, ag teacht chun cinn go ceann i bhfad. Leanfaidh an Chomhairle dechúnamh a thabhairt d’iarrthóirí a bhfuil cóiríocht á ceannach acu tríd an Scéim IasachtTithíochta.Tithíocht DheonachSoláthraíodh 38 aonad cóiríochta scaipthe ar fud an Chontae trí ghníomhaíocht TithíochtaDeonaí le linn 2009. Ba léir ó leibhéal eisceachtúil na gcríochnúchán don earnáil dheonachgo bhfuil ardleibhéal comhpháirtíochta ann idir eagraíochtaí áitiúla tithíochta deonaí agusan Chomhairle.Tá 125 aonad cóiríochta breise ag céim na pleanála ar féidir dul chun cinn a dhéanamh leode réir mar a chuirfear na hacmhainní is gá ar fáil:Aithníonn an Roinn an cion ríthábhachtach a dhéanann na comhlachtaí tithíochta seofreisin maidir le tithíocht a sholáthar do roinnt mhaith grúpaí a bhfuil ‘riachtanaisspeisialta’ acu. Tá sé curtha in iúl aici gur chóir go dtabharfadh an Chomhairle tús áite óthaobh na hinfheistíochta de in 2010 do thionscadail Tithíochta Deonaí a bhfuil ‘dul chuncinn maith déanta leo’ agus atá le cistiú faoin Scéim Cúnaimh Chaipitiúil.Críochnúcháin Tithíochta Deonaí 2009An Baile GaelachAn Caol, AcaillComhlachas Tithíochta Deonaí Mhainistir <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>Na Céadrais, Caisleán an Bharraigh12 aonad6 aonad12 aonad1 aonad70


An Goirtín, Béal an ÁthaWestern Care, Na Peadaic, Cathair na MartIomlán4 aonad3 aonad38 aonadScéimeanna ag Céim na Pleanála 2009 / 2010AonaidCumann <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> um Shláinte Meabhrach Bhéal an Átha 12Vincent De Paul Bhaile an Róba 14Cumann Cathaoireacha Rothaí na hÉireann Bhéal an Mhuirthead 29Vincent De Paul Bhéal Easa 12VHA Ghleann na Muaidhe 10Clár Fhorbairt Chomhtháite na Tuaithe (IRD) Lios Mhic Fheorais 36Cumann <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> um Shláinte Mheabhrach Bhéal Átha na Muice 12Iomlán 125Clár Athchóirithe• Tithe Folmha Fadtéarmacha: Rinneadh soláthar speisialta sa Bhuiséad do 2009do dhéileáil le tithe folmha fadtéarmacha le linn na bliana. Infheistíodh €550,000ar an iomlán ar fud an Chontae, agus cistiú breise ag teacht ón Roinn Comhshaoil,Oidhreachta agus Rialtais Áitiúil. Caithfear fós déileáil le ceantair áirithe agus tásoláthar dá shamhail san áireamh sa bhuiséad le haghaidh 2010.• Clár Athchóirithe 2000 – 2009: Chuir <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> tús leMórchlár Athchóirithe ar an Soláthar tithíochta go léir in 2002. Mar chuid denChlár seo déanfar thart ar €15m a infheistiú sa soláthar tithíochta ar fud an Chontae.Cinnteoidh sé go mbeidh gach teach ar chaighdeán inghlactha maidir le creatlachfhisiciúil, compord agus maidir leis an gcuma atá air. Cuireadh tús leis an obair in2002, ag díriú ar dtús ar thithe tuaithe a ndearnadh suirbhéireacht orthu agus atairgeadh i mbloic ar bhonn Toghcheantair.• Scéimeanna: Tá an Clár tar éis bogadh ar aghaidh anois go dtí athchóiriúscéimeanna, atá níos casta ó thaobh an nádúir de, agus an úinéireacht phoiblí /phríobháideach mheasctha agus an ceanglas spás oscailte lasmuigh a uasghrádú ádtabhairt san áireamh. Tá breac-chuntas sna Táblaí seo a leanas ar an dul chun cinni ngach Toghcheantar. Is é an infheistíocht iomlán ar an Scéim go dtí seo ná thart ar€11.4m.71


RÉIGIÚN THOIR THUAIDHTOGHCHEANTAR BHÉAL AN ÁTHACINEÁLLÍON NA STÁDAS COSTAS €NAONADTUAITHE 95 Ar an Láithreán 2,294,690SCÉIMEANNA 6075Ar an LáithreánFaoi593,600(675,000)*ShuirbhéireachtIOMLÁIN 230 3,563,290*Meastachán bunaithe ar oibreacha roimhe seo.TOGHCHEANTAR BHÉAL ÁTHA NA MUICECINEÁLLÍON NA STÁDAS COSTAS €NAONADTUAITHE 75 Críochnaithe 870,049SCÉIMEANNA 159 Críochnaithe 873,654IOMLÁN 234 - 1,743,703RÉIGIÚN THOIRTHUAIDHFORIOMLÁN464 - 5,306,993RÉIGIÚN THIARTOGHCHEANTAR BHÉAL AN MHUIRTHEADCINEÁLLÍON NA STÁDAS COSTAS €NAONADTUAITHE 174 90% Críochnaithe 3,182,519SCÉIMEANNA 89 Faoi924,000ShuirbhéireachtIOMLÁN 263 - 4,106,519TOGHCHEANTAR CHATHAIR NA MARTCINEÁLLÍON NA STÁDAS COSTAS €NAONADTUAITHE 71 95% críochnaithe 1,252,000SCÉIMEANNA 49 Faoi441,000ShuirbhéireachtIOMLÁN 120 - 1,693,000RÉIGIÚN THIARFORIOMLÁN 383 - 5,799,519RÉIGIÚN THEASTOGHCHEANTAR BHAILE AN RÓBACINEÁLLÍON NA STÁDAS COSTAS €NAONADTUAITHE 26 Críochnaithe 194,00072


SCÉIMEANNA 30 Críochnaithe 136,000IOMLÁN 56 - 330,000TOGHCHEANTAR CHAISLEÁN AN BHARRAIGHCINEÁLLÍON NA STÁDAS COSTAS €NAONADTUAITHE 38 Críochnaithe 435,000SCÉIMEANNA 16 Críochnaithe 93,000IOMLÁN 54 - 528,000TOGHCHEANTAR CHLÁR CHLAINNE MHUIRISCINEÁLLÍON NA STÁDAS COSTAS €NAONADTUAITHE 44 Ar an Láithreán 800,000SCÉIMEANNA 40 Ar an Láithreán 1,500,00035IOMLÁN 119 - 2,300,000AN RÉIGIÚNTHIAR THEASSAN IOMLÁN3,158,000IOMLÁN DON CHONTAE Líon na nAonad Costas Iomlán1,076€14,264,512Scéimeanna DeontasOibríonn an Chomhairle na Scéimeanna Deontas nua ina bhfuil;• Cúnamh Tithíochta do Dhaoine Scothaosta• Deontais na nÁiseanna Soghluaisteachta• Deontais Oiriúnaithe Tithe do dhaoine faoi mhíchumas.Fuair an Chomhairle leithdháileadh de €2,775,834 le haghaidh Deontais Tithíochta donbhliain. Mar thoradh ar an éileamh ar dheontais, fuarthas leithdháileadh de €663,750 inadhiaidh sin, agus leithdháileadh iomlán de €3,439,584 ann le haghaidh na bliana.Mar is léir ó na táblaí, íocadh 445 deontas ar an iomlán go dtí seo agus luach €3,439,584orthu agus ceadaíodh 227 deontas le linn na bliana. Cé gur ceadaíodh go leor deontas agusgo raibh ardleibhéal caiteachais ann, táthar fós ag feitheamh le 854 iarratas breise acheadú.73


Scéimeanna Deontas TithíochtaDeontais aCeadaíodhDeontaisa ÍocadhLuach €Cúnamh Tithíochta do Dhaoine Scothaosta 58 247 1,970,674Deontas na nÁiseanna Soghluaisteachta 152 160 782,898Deontas chun Tithíocht a Oiriúnú 17 38 686,012IOMLÁN 227 445 3,439,584Tá athbhreithniú á dhéanamh ag an DOEHLG ar an scéim faoi láthair agus táthar ag súil gogcríochnófar go luath in 2010 í. Beidh sé riachtanach meicníocht a sholáthar chun nahacmhainní atá ar fáil a dhíriú ar na hiarratasóirí is mó atá i ngátar.74


Inbhuanaitheacht agus Éifeachtacht FuinnimhTá sé mar phríomhchuspóir sna scéimeanna nua ar fad a sholáthraíonn Údaráis Áitiúla<strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> tithe inacmhainne atá éifeachtach ó thaobh fuinnimh a sholáthar de réir na‘National Climate Change Strategy’ agus ‘Quality Housing for Sustainable Communities’de chuid an Rialtais.Éilíonn dearadh ina dtugtar aird ar an inbhuanaitheacht go ndéanfar:• Teaghaisí a shuíomh gar do shiopaí, scoileanna, áiteanna oibre etc.• Feidhmíocht fuinnimh na teaghaise a bharrfheabhsú agus astuithe CO2 a laghdú.• Úsáid acmhainní in-athnuaite a bharrfheabhsú sa phróiseas tógála.• Ídiú acmhainní nádúrtha a laghdú.• Dearadh in a bhfuil aird ar sholúbthacht chun oiriúnú na teaghaise amach anseo aéascú le freastal ar riachtanais áititheoirí atá ag athrú.Críochnaíodh forbairt dethionachtaí éagsúla le déanaí agCnoc an Tobair i gCathair naMart – is éard atá ann nátreoirthionscadal inbhuanaithear thacaigh FuinneamhInmharthana Éireann (SEI) leis.Bhí na bearta seo a leanas imeasc na mbeart atá éifeachtachó thaobh fuinnimh a cuireadhForbairt Chnoc an Tobair, Cathair na Martisteach:Forbairt Tionachtaí Éagsúla de theaghaisí Sóisialta& Inacmhainne• Treoshuíomh barrmhaith• Insliú Méadaithe,• Teas a stóráil trí thiomsúteirmeach• Téimh Grianphainéil an uisce• Córas téimh lárnaighgásadhainte ardéifeachtachta• Córais Aeraithe Aerdhíonach& Gnóthaithe Teasa.Baineadh amach Rátáil Fuinnimh Foirgneamh (BER) de B1 ar an meán ar fud naforbartha ina raibh 43 aonad. Is éard atá sa BER na lipéad ina bhfuil feidhmíocht fuinnimhna teaghaise.75


Scála comparáide réadach A1 go G atá ann ina léirítear an fheidhmíocht fuinnimh atá agfoirgneamh. Tá sé cosúil go leor leis an rátáil A go G atá ag fearas leictreach tí, ar nós dochuisneora. Is iad na tithe a bhfuil rátáil A acu na cinn is éifeachtúla ó thaobh fuinnimhagus na tithe a bhfuil G acu na cinn is lú éifeachtúlacht.De bharr BERanna beidh aon duine a bheidh ag ceannach tí in ann feidhmíocht fuinnimhan tí a sheiceáil agus tuairim a fháil faoi na costais reatha bhliantúla. Beidh úsáid fuinnimhíseal ag brath, áfach, ar conas a oibríonn na n-áititheoirí an teach.Tá dearthaí tógála aonaid de Thithe Tuaithe Aon Uaire á n-athbhreithniú faoi láthair idtéarmaí feidhmíochta d’fhonn na spriocanna éifeachtachta ó thaobh fuinnimh nua dothithe cónaithe a chomhlíonadh. Is an sprioc atá leagtha síos do thithe tuaithe a tógadh in2010 ná Rátáil Fuinnimh Foirgneamh A3.Scéim Oibreacha Feabhsúcháin (RWS)Faoin Scéim Oibreacha Feabhsúcháin, ar tugadh isteach i lár na 1980aí, is féidir cúnamhcaipitiúil a chur ar fáil d’údaráis áitiúla chun móroibreacha athchóirithe a chistiú i leithgrúpaí dá dteaghaisí ar cíos nach bhfuil sé d’acmhainn acu féin a chistiú. Tá na teaghaisíseo sna catagóirí seo a leanas:• Iad siúd a bhfuil lochtanna dearaidh nó tógála mórchúiseacha orthu;• Eastáit uirbeacha ó rath.Is féidir teaghaisí a ceannaíodh ó údarás áitiúil a áireamh i dtionscadal má mheasann ant-údarás áitiúil gur gá iad a áireamh d’fhonn toradh do-ghlactha nó mífhreagrach arathchóiriú an eastáit a sheachaint.D’éirigh le <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> cistiú a fháil faoin RWS thuas chunmór-athchóiriú a dhéanamh ar Eastát Radharc na Páirce i mBaile Chathail. Beidhoibreacha timpeallachta suntasacha i gceist leis an bhforbairt seo freisin ina ndéanfar 23teaghais atá ann cheana a uasghrádú agus 6 theaghais nua a thógáil. Beidh tairiscintí á lorgdon scéim go luath in 2010 agus tosóidh an obair ar an láithreán faoi lár na bliana.Cóiríocht don Lucht SiúilRinneadh dul chun cinn suntasach maidir le cóiríocht don Lucht Siúil a sholáthar i Maigh<strong>Eo</strong> le cúig bliana anuas. Chuir <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> cóiríocht ar fáil do sétheaghlach le cóiríocht a fuarthas díreach óna soláthar tithíochta féin agus sholáthair<strong>Comhairle</strong> Baile Bhéal an Átha cóiríocht do thrí theaghlach bhreise.Lean <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, tríd na hOifigigh Theagmhála um Chóiríocht donLucht Siúil, de chabhrú agus tacú le teaghlaigh ó thaobh cóiríocht phríobháideach ar cíos afháil, agus ceathracha aonad breise á n-aimsiú in 2009. Cuireadh cóiríocht ar fáil do76


sheacht dteaghlach den Lucht Siúil freisin tríd an Scéim um Chóiríocht ar Chíos (RAS) aoibríonn <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>.Cuireadh cóiríocht ar fáil freisin do sheacht dteaghlach den Lucht Siúil tríd an Scéim RASa oibríonn <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>.Lean <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, tríd na hOifigigh Theagmhála um Chóiríocht donLucht Siúil, de chabhrú agus tacú le teaghlaigh ó thaobh cóiríocht phríobháideach ar cíos afháil, agus ceathracha aonad á n-aimsiú in 2008 agus sé aonad is ceathracha breise án-aimsiú in 2009.CampaíNeamh-ÚdaraitheTeachFéinLe CúnamhMCCTeachFéinGanCúnamhMCCGrúp-DheonachLáithreánStadAg roinntLe teaghlachin aon cheannde na catagóiríeileTithíochtDheonachSamh2007 28 30 1 7 6 9 7 90»Príobháideach«Ar CíosSamh2008Samh2009*28 32 4 10 7 7 8 123**17 33 4 10 3 9 9 169* Maidir leis na hocht dteaghlach is fiche a bhí ina gcónaí i gcampaí neamhúdaraithein 2008, bhí ocht gcinn déag díobh tar éis filleadh ar an g<strong>Contae</strong> sa dá mhí dhéagroimhe sin.** Maidir leis na seacht dteaghlach déag a bhí ina gcónaí i gcampaí neamhúdaraithe in2009, bhí ceithre cinn déag díobh tar éis filleadh ar an g<strong>Contae</strong> sa dá mhí dhéagroimhe sin.Grúpthithíocht- Tá Grúpthionscadal a bhfuil ceithre aonad cóiríochta ag Leamhach Mhór, BhaileChathail in ainm tosú in 2010;- Forbairt ag Bóthar an Phortaigh, Baile an Róba – Cuireadh críoch le trí theach athógáil agus dhá theach arb ann dóibh cheana a athchóiriú.Plean Cóiríochta don Lucht Siúil 2009 – 2013Glacadh le Plean Cóiríochta don Lucht Siúil 2009 – 2013 i Márta 2009. Líon measta nan-aonad cóiríochta a theastaíonn le freastal do riachtanais an Lucht Siúil don tréimhse 2009– 2013.Tá sé i gceist ag <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> na modhanna cóiríochta seo a leanas a úsáidle freastal do spriocanna réamh-mheasta maidir le haonaid bhreise chóiríochta a77


theastaíonn don tréimhse 2009 – 2013 le cóiríocht a chur ar fáil do Dhaoine den LuchtSiúil:• Ar úinéireacht phríobháideach agus maoinithe go príobháideach;• Cóiríocht a d’fhorbair Údaráis Áitiúla;• Cóiríocht phríobháideach ar Cíos;• Cóiríocht faoin Scéim um Chóiríocht ar Cíos;• Cóiríocht a d’fhorbair Grúpaí Deonacha.Cruinnithe den Choiste <strong>Comhairle</strong>ach Áitiúil um Chóiríocht don LuchtSiúil (LTACC)Bhí trí chruinniú ag an gCoiste <strong>Comhairle</strong>ach Áitiúil um Chóiríocht don Lucht Siúil in2009, a bhí i mí Feabhra, i mí an Mhárta agus i mí Aibreáin. Bhí an <strong>Comhairle</strong>oir PaddyMcGuinness ina chathaoirleach ar na cruinnithe.Phléigh an Coiste roinnt ábhar agus saincheisteanna ag na cruinnithe seo lena n-áirítear;Daonáireamh an Lucht Siúil 2008, Cóiríocht Phríobháideach ar Cíos, athbhreithniú arChlár LTACC 2004-2009 agus tosaíochtaí do Chlár LTACC 2009-2013. Chomh maith leisseo, d’oibrigh an Coiste go gníomhach ar Chlár Cóiríochta don Lucht Siúil 2009 – 2013 abhfuarthas aon aighneacht déag ina leith, a chíor an Coiste, agus pléadh na hábhair imní atugadh chun solais agus cuireadh na mionathruithe isteach sa Chlár reatha.Forbairt ag Bóthar an Phortaigh, Baile an Róba78


An Scéim um Chóiríocht ar Cíos (RAS)Thug an Rialtas an Scéim um Chóiríocht ar Cíos (RAS) isteach i mí Iúil 2004. Is éard atá i gceist leis an scéimseo ná go nglacann na hÚdaráis Áitiúla freagracht as cóiríocht a chur ar fáil do dhaoine a fhaigheannforlíonadh cíosa a bhfuil riachtanas tithíochta fadtéarmach sainithe acu. Déantar é seo trí shocruithe díreachaidir an Údarás Áitiúil agus an Earnáil Cíosa Príobháidí.Is iomaí buntáiste atá ag an Scéim um Chóiríocht ar Cíos, agus tá sonraí orthu thíos-:Tionónta:Tiarna Talún:Údarás Áitiúil:Daingneacht Tionachta; Rogha níos fearr; Caighdeán & cáilíochtcóiríochta níos fearr; Ní chaillfidh tionóntaí RAS an cúnamh máfhaigheann siad post ach beidh ranníocaíocht chíosa níos mó le híocacuSruth ioncaim ráthaithe; Íocaíocht phras ó Ghníomhaireacht Stáit;Riarachán éasca – Feidhmíonn an tÚdarás Áitiúil mar ghníomhaireó thaobh tithe folmha a athligean agus cíos a bhailiúRogha tithíochta bhreise; Tugannn sé roghanna breisetithíochta; Éascaíonn sé aicmí sóisialta éagsúla a mheascadh agusTithíocht Shóisialta a bheith scaipthe go forleathanThug Údaráis Áitiúla <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> an Scéim um Chóiríocht ar Cíos isteach i mí Iúil, 2006agus bunaíodh aonad tiomnaithe chun soláthar rathúil an chláir seo a mhaoirsiú. Tá 3 ballfoirne lánaimseartha, a bhfuil tacaíocht theicniúil acu de réir mar is gá, san aonad RAS faoiláthair.Go dtí seo (lár mhí na Nollag 2009) tá <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> tar éis glacadh lefreagracht as 691 aonad (312 ceann ón Earnáil Dheonach & 379 ceann ón EarnáilPhríobháideach). Faoi láthair tá 1,352 duine ag fáil forlíonadh cíosa go fadtéarmach iMaigh <strong>Eo</strong>, agus cóiríocht le cur ar fáil dóibh go léir faoi RAS. Cruthaíonn sé seo dúshlánmór do Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, a bheidh freagrach as na cliaint seo ar fad.Táthar ag dul ar aghaidh leis an bpróiseas fada ó thaobh dul i dteagmháil leis na cliaint arfad agus agallamh a chur orthu d’fhonn (1) dearbhú an bhfuil siad i dteideal RAS a fháil,(2) fáil amach faoina rogha ceantar agus (3) cineál cóiríochta atá le foinsiú, ag dul araghaidh. Anuas air seo, tá measúnuithe cóiríochta á ndéanamh lena chinntiú gogcomhlíonfar na caighdeáin chuí.Cuireadh fáilte mhór roimh an scéim seo i Maigh <strong>Eo</strong>, agus leas á bhaint ag gach páirtí aisti.Leanfar den phróiseas ó thaobh cliaint incháilithe a aistriú chuig RAS, agus tá RAS lebheith mar chuid lárnach den tseirbhís tithíochta a chuireann Údaráis Áitiúla <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> arfáil.79


Seirbhísí Tithíochta Eile 2009RÉIGIÚNTHIARCathair naMartBéalMulletanMhuirtheadRÉIGIÚNTHOIRTHUAIDHBéalanÁthaBéalÁthaNaMuiceClárChlainneMhuirisRÉIGIÚN THEASCaisleánanBaileanRóbaBharraighIomlánIarratais arThitheInacmhainne aFuarthas 9 0 0 4 4 0 19 36TitheInacmhainne aLeithdháileadh 7 0 3 1 6 0 6 23Iarratais arIasachtaíTithíochta 6 15 5 8 2 1 4 41IasachtaíTithíochta aCeadaíodh 6 10 3 4 1 0 1 25Iarratais arÚinéireachtRoinnte 0 0 0 0 0 0 0 0ÚinéireachtRoinnte aCeadaíodh 0 0 0 0 0 0 0 0Iarratais arIasachtaíAtógála aCeadaíodh 0 3 1 0 0 0 1 5IasachtaíFeabhsúcháin TíSpeisialta aCeadaíodh 0 1 2 0 0 0 0 3Iarratais arScéimCeannaigh agTionóntaí 2 24 12 14 4 5 10 71ScéimCeannaigh agTionóntaí aDíoladh 2 7 2 1 1 0 0 1380


Iomláin 32 60 28 32 18 6 41 21781


AiltiríOifig ildisciplíneach is ea Roinn na nAiltírí, a sholáthraíonn seirbhís lárnaithe deartha,bainistíochta agus comhairliúcháin do gach raoinn agus do stiúrthóirí réigiúnachaChomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>.Ofrálann an oifig réimse de shaineolas teicniúil agus riaracháin inmheánach agus tá aleanas ann- Ailtirí Innealtóirí Teicneoirí Ailtíreachta Gairneoirí Cléirigh Oibre Foireann CléireachaisFéadann Clár Caipitiúil Oibreacha Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> a bheith fairsing aguséagsúil agus baineann sé le Roinn na nAiltírí i seachadadh forbairtí nua Tithíocht ÚdaráisÁitiúil, Oifigí na Cathrach, Stáisiúin Dóiteáin agus Leabharlanna ar fud an Chontae. Ar nasaolta deireanacha seo cuireadh béim ar Scéimeanna Oibreacha Feabhais agus ar thograíAthchóirithe/Caomhantais sa Chontae.I measc na réimsí eile a bhfuil baint mhéadaithe acu leo tá:• Clóis Súgartha, Páirceanna & Scéimeanna Comharsanachta a Sholáthar;• An scéim Deontas um "Struchtúir faoi Chosaint a Athchóiriú & a Chaomhnú" aRiar;• Forfheidhmiú na Straitéise do Dhaoine faoi Mhíchumas;• Ealaín Phobail a Éascú;• Gáirdíní Pháirc Thurlaigh a Chothabháil & aBhainistiú;• Seirbhísí Comhairliúcháin Phleanála;• Suirbhéanna Oidhreachta• Clár Feabhsaithe Baile & SráidbhaileTionscadail ChaipitiúlaOIFIGÍ NUA CEANTAIR – Clár Clainne MhuirisSa bhliain 2009 cuireadh críoch le hOifigí NuaCathrach i gClár Clainne Mhuiris agus tá siad anois agsoláthar áis seirbhíse áitiúla úrscothach don bhaile agusdon chomharsanacht.Ailtírí Comhairliúcháin: SJ Kelly & Partners.82


LINN SNÁMHA NUA POIBLÍ & SÓLANN – Clár Chlainne MhuirisChomh maith leis sin cuireadhcríoch le Linn Snámha agusSólann úrscotha i gClár ChlainneMhuiris ar Shráid an Daltúnaigh, aosclaíodh don phobal i MeánFómhair 2009. Tá an fhorbairt nuasuite ar an suíomh ar a mbíodh anlinn snámha agus tá linn snámha 5lána ann agus áiseanna iomlánfeistithe giomnáisiaim.Ailtírí Comhairliúcháin: NewenhamMulligan & Associates.CLÁR TITHÍOCHTA 2009Tithíocht Údaráis Áitiúil ar fud an Chontae a éascú.Is feidhm thábhachtach de chuidRannóg na nAiltirí é solátharIs éard atá i gceist leis seo ná comhairliúchán poiblí le pobail áitiúla, láithreáin forbarthaoiriúnacha a cheannach agus afhoinsiú, tionscadail tithíochtaoiriúnacha a dhearadh, a chostáil,agus a thairiscint agus an tionscadal aran láithreán a mhaoirsiú agus abhainistiú go dtí go bhfuil sécríochnaithe agus é a aistriú dontionónta i ndeireadh na dála.Leagadh béim mhór inár gclártithíochta do 2009 ar thithe atá níoséifeachtaí ó thaobh fuinnimh asholáthar agus costais reatha níos ísleann dár dtionóntaí dá bharr. Forbairtden chineál sin a bhí san fhorbairttithíochta 43 aonad de thionachtaíéagsúla ag Cnoc an Tobair i gCathairna Mart a bhí comhchistithe ag SEI freisin.Forbairt tithíochta ag Cnoc an Tobair.83


I measc scéimeanna eile tithíochta a tugadh chun críche sa bhliain 2009 tá Teach BaileMhóir Inlíontach ag Cill Ala, forbairt 5 teach de thionacht mheasctha ag Gleann Aoláin, 9n-aonad tithíochta ag Dumha Thuama, forbairt 59 aonad de thionacht mheasctha ag AnSáilín, Caisleán an Bharraigh agus forbairt 21 aonad de thionacht mheasctha ag Mainistir<strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>.Forbairt tithíochta ag Dumha Thuama.Forbairttithíochtaag anSáilín.I measc na dtionscadal Tithíochta leanúnach atá lecríochnú i 2010 tá forbairtí ag –An Cnoc – 10 nAonad,Cill Mhíona – 10 nAonad & Ionad Pobail.An Trian Láir - 7 nAonad.I measc na dtionscnamh Tithíochta a bhfuil tús le cur leo i 2010 tá forbairtí ag -Scéim Obair Dheisiúcháin (23 aonad) agus 4 Foirgnimh nua i Radharc na Páirce,Baile Chathail.Lóistín don lucht siúil (5 aonad) sa Leamhach Mhór, Baile Chathail.Scéim Deontas um Struchtúir faoi Chosaint a Athchóiriú & a ChaomhnúIs é an fheidhm atá ag Scéim na nDeontas Caomhantais arna feidhmiú ag <strong>Comhairle</strong><strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> ná cabhrú le húinéir / áititheoir struchtúir atá faoi chosaint toisc gobhfuil spéis ailtireachta, seandálaíochta, stairiúil, ealaíonta, cultúrtha, eolaíochta, shóisialtanó theicniúil i gceist leis chun oibreacha athchóirithe agus caomhantais a chur i gcrích.Leithdháiltear méid airgid seasta ar an g<strong>Comhairle</strong> don bhliain féilire chun íocaíochtaídeontas a shásamh. Cuirtear iarratais ar dheontais in ord tosaíochta gach bliain laistigh dena hacmhainní atá ar fáil. Ní bhíonn oibreacha incháilithe chun Maoiniú a fháil máthosaíonn siad sula ndéantar an struchtúr lena mbaineann a iniúchadh & a cheadú achamháin má táimid den tuairim go bhfuil gá leis na hoibreacha nó go raibh gá leo chun baol84


láithreach do shábháilteacht nó struchtúr an fhoirgnimh a laghdú nó a dhíbirt.Scéim “Na Coille Seo Againn”Is éard atá i Scéim na Coille Seo Againne ná scéim Deontas coillearnaí atá ar fáil doghrúpaí pobail áitiúil. Bíonn sí á riar agus a báinistiú ag an údarás áitiúil chun forbairt /bunú coillearnach nua agus coillearnach arb ann dóibh cheana atá an-ghar do bhailte agusdo Shráidbhailte a mhaoiniú. Áirítear ar scóip na n-oibreacha an méid a leanas:• Coillearnach Nua a Bhunú,• Coillearnach atá Ann a Fheabhsú,• Saoráidí Caitheamh Aimsire Lasmuigh a SholátharD’éirigh le <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> in éineacht le grúpa Pobail Bhaile Uí Fhiacháiniarratas ar mhaoiniú a chur isteach faoin Scéim “Na Coille Seo Againn” le haghaidhoibreacha a tugadh chun críche le déanaí ag An gCé, i mBaile an Fhiacháin.Clóis SúgarthaI ndiaidh an ratha a tháinig ar Thionscnaimh Chlóis Súgartha Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong><strong>Eo</strong>, trínar bunaíodh cuid mhór acmhainní clós súgartha ar fud an chontae, tugadh faoithograí den chineál chéanna i 2009 ag an Sáilín, ag Cnoc Thomáis, ag Balla, ag Cill Ala,ag Baile Chathail, ag Baile Átha hAmhnais agus ag An Caol.Clós Súgartha agAn Cáilín,Caisleán anBharraigh.Baineadh ar shiúl an seanchlós súgartha ag Bruacha an Ghainimh, An Caol, agus rinneadhé a atógáil i 2009. Chosnaigh an togra iomlán níos mó ná €130,000. Ba é <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong>85


<strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, MFG Meitheal Forbartha na Gaeltachta agus Comhlacht Forbartha ÁitiúilAcla a mhaoinigh an togra. Ba é Cuireadh tús le hoibreacha i 2009 ar Cheantar Cluichí Ilúsáide ar Thailte na mBráthair imBaile Átha hAmhnais. Cosnóidh an togra iomlán níos mó ná €170,000 agus beidh sé lehoscailt go hoifigiúil in Aibreán 2010.Beidh an tsaoráid, ar struchtúr úrscothach faoi dhíon é, ar an gcéad saoráid den chineál seoin Iarthar na h<strong>Eo</strong>rpa agus déanfaidh sé freastal ar réimse leathan de chluichí liathróide.Ba é <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> a mhaoinigh an togra le cuidiú ón gClár Caipitil Spóirtagus tugadh faoi i gcomhpháirtíocht le hIontaobhas Bhaile Átha hAmhnais naMainistreach.Ceantar Cluichí Ilúsáide Bhaile Átha hAmhnais - ScéimreachCeantar Cluichí IlúsáideBhaile Átha hAmhnais – faoithógáilClár Feabhsaithe Baile &Sráidbhaile 2009I 2009 tugadh faoi oibreachafeabhsaithe baile agussráidbhaile mar chuid de ChlárFeabhsaithe Baile agusSráidbhaile ar Shráid anPhiarsaigh, Béal an Átha, Bóthar Shruthair Cill Mheáin, Cé Bhaile Uí Fhiacháinagus i Sráidbhaile Bhaile Chruaich.86


Bhí cineálacha áirithe oibreacha i gceist ó scéim iomlán nuachóirithe sráide ar Shráid anPhiarsaigh i mBéal an Átha, go bóithre isteach a thírdhreachú i sráidbhaile Chill Mheáin,go tógáil láthair phicnicí agus bealach nua isteach chuig Páirc Princess Grace ag Cé BhaileUí Fhiacháin, go síneadh na scéime soilsithe poiblí agus cosáin nua agus tírdhreachú iSráidbhaile Bhaile Chruaich.Léiríonn an ghrianghraf thíos tógáil ballaí cloiche nua gainimhchloiche i sráidbhaile BhaileChruaich.Tógáil nua ballaí isráidbhaile BhaileChruaich.Páirceanna Baile Bhéalan ÁthaI 2007 cheadaigh<strong>Comhairle</strong> Baile Bhéalan Átha straitéis leceantair chónaithe sabhaile a fheabhsú.Cheadaigh anChomhairle maoiniú ledhá pháirc a thógáil i gceantair tithíochta d'ard-dlús - ceann acu in Eastát na gCnoc Glasina bhfuil 197 teach agus beagnach 800 cónaitheoir agus an ceann eile i gCluain na Rí,forbairt tithíochta nua measctha ina bhfuil 71 teach agus beagnach 300 cónaitheoir. I2008/2009 forbraíodh an dá pháirc go hardchaighdeán agus tá siad anois oscailt dochónaitheoirí ó na heastáit agus na ceantair máguaird.Ba é aidhm na dtograí ceantair shó agus chonláiste a sholáthar i gceantair ina raibh dlúsmór cónaithe i mBéal an Átha, go háirithe ceantair ina bhfuil cuid mhór daoine óga.Déantar freastal ar gach aoisghrúpa sna páirceanna seo agus in eastát na nCnoc Glascuireadh láithréain suí ar fáil inar féidir le daoine scothaosta taitneamh a bhaint asradharcanna cois abhann atá in aice láimhe. Fuair <strong>Comhairle</strong> Baile Bhéal an Átha cuidmhór aischothú dearfach maidir leis na tograí seo ón bpobal áitiúil.87


Cuireadh tús freisin ar obair ar an gceathrú páirc i mBéal an Átha ag Páirc na Trócaire agustá pleananna ann go ndéanfar páirceanna den chineál chéanna a fhorbairt ar Bhóthar ChillAla agus ag an gCé.Ealaín PhoiblíPáirc Chluain na Rí, Béal an ÁthaTá <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> Maigh <strong>Eo</strong> ar thús cadhnaíochta mar Údarás Áitiúil ó thaobh leas abhaint as an Scéim Céatadán don Ealaín' chun Ealaín' a sholáthar ar fud an chontae le 15bliana anuas.Is trí obair chomhordaitheoir na hEalaíne Poiblí i gcomhar le Rannóg na nAiltirí a fíoraíodhna rudaí seo a leanas; forbairt beartais, raon leathan de chleachtais choimisiúnaithe curtha ibhfeidhm agus bheith ag gabháil do raon leathan de chleachtais ealaíne.Tugadh faoi na coimisiúin Ealaíne Poiblí seo a leanas i 2009 –• ‘Colour Vortex’ le Allie Kay, Carrakennedy NS• ‘Fabulous Beasts, I, II and III, le Alice Maher, Leabharlann Bhéal an Átha.• ‘Following the Whitethorn’ DVD le Michael Fortune, Baile an Róba.Choimisiúnaigh <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> i gcomhar leis an Roinn Comhshaoil,Oidhreachta & Rialtais Áitiúil ‘Fabulous Beasts' le Alice Maher, faoi Chlár Caipitiúil naLeabharlann’ agus tá sé ar crochadh sa Leabharlann phoiblí i mBéal an Átha.Gach ábhar faoi chóipcheartag <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong><strong>Eo</strong> 2009, mura gcuirtear amhalairt in iúl. Gach Ceartfaoi Chosaint.88


Gach ábhar faoi chóipcheart ag<strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>2009, mura gcuirtear a mhalairtin iúl. Gach Ceart faoi Chosaint.‘Colour Vortex’ leis anealaíontóir Allie Kay,tionscadal ealaíne poiblípobalbhunaithe agus ‘trínadhéanamh tugtar le chéile napáistí, na múinteoirí agus anpobal mór’.89


Pleanáil agus ForbairtIarratais Phleanála 1999 - 2009Miondealú ar iarratais phleanála 200980077370060051850040030020010049 383 200Tithe CónaitheForbairtíTithíochtaTráchtáil/Miondíol Óstáin TitheLataí/TalmhaíochtEile90


Cinntí Pleanála 2009Iarratais a Fuarthas 1401Iarratais a Bronnadh 1153Iarratais a Diúltaíodh 7916001400120010008006004002000Faighte Bronnta DiúltaitheClinicí PleanálaBíonn Clinicí Pleanála á reáchtáil i ngach ceann de na seacht dtoghcheantar, gach Céadaoinó 9.30 a.m. go 12.30 a.m. Reáchtáladh 364 Clinic Pleanála i 2009.Plean Forbartha <strong>Contae</strong>Fuair <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> Treoir Aire ar an bPlean Forbartha <strong>Contae</strong> 2008 –2014 faoi Rannán 31 den Acht um Pleanáil agus Forbairt 2000 ar an 16 Meán Fómhair,2009. Sa Treoir nua rinneadh athbhreithniú ar na réimsí ina mbíonn Srianta Airgeadais ibhfeidhm agus rinneadh Plean Forbartha an Chontae 2008 - 2014 a athchóiriú de réir marba chuí.Pleananna Ceantair ÁitiúilBéal Átha na Muice Glacadh leis in Eanáir 2009Coillte MachBaile ChathailTuarascáil an Bhainisteora le hullmhú goluath i 2010.28 Aighneacht faighte.Athchóirithe ar an Dréachtphlean artaispeántas poiblí go luath i 2010.Béal Átha hAmhnais Plean le bheith glactha leis go luath i 2010.91


Baile an Róba Plean le bheith glactha leis go luath i 2010.R-PhleanáilTá <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> ag leanúint de choinceap na r-phleanála a fhorbairt trísheirbhís éifeachtach don phobal a fhorbairt tuilleadh trínár n-áiseanna ar líne. Is féidir leisan bpobal breathnú ar gach iarratas a rinneadh le déanaí agus gach ceann reatha ar líne.I 2009 cuireadh i bhfeidhm gur go nglacfaí le pleananna iarratais agus le haighneachtaí arlíne. I láthair na huaire tá cúig ghníomhaí ag glacadh páirte sa scéim iarratais ar líne. Tátharag súil leis go mbeidh gach gníomhaí faoi Mheitheamh 2010 ag cur isteach iarratais ar líne.Táthar ag obair chomh maith ar iPlan Soghluaiste le haghaidh Innealtóirí agus NavPlan lehaghaidh Pleanálaithe agus Innealtóirí agus cuideoidh sé seo go mór le huaireanta taistil aghearradh siar le láithreáin a aimsiú.I 2009, bhí breis agus 2 mhilliún amas ar mhír na Pleanála ar láithreán GréasáinChomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> - níos mó ná 3,400 cuairt in aghaidh na seachtaine. Titim de20% is ea ar fhigiúir na bliana roimhe.Deontais ChaomhantaisIs faoi riarachán na Rannóige Pleanála atá Scéim na nDeontas Caomhantais atá á feidhmiúag an Roinn Comhshaoil, Oidhreachta agus Rialtais Áitúil. Aisíocann an Roinn 100% dendeontas seo.Ba é leithdháileachán Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> i 2009 ná €51,000.00.Leithdháileadh €10,200.00 sa bhreis nuair a bhí 2009 ag druidim chun deiridh, agusleithdháileadh €61,200.00 san iomlán i 2009. D'íoc <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> deontaisde bheagnach €61,900.00 amach i 2009 faoin Scéim Deontais Chaomhantais.92


AirgeadasTá Rannóg Airgeadais Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> freagrach as na hioncaim ar fad abhailiú atá dlite do Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> agus airgead agus muirir a íoc atá dlite óChomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>.Bíonn Rannóg Ioncaim Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> ag plé le bailiú:• Rátaí Tráchtála• Muirir Uisce• Cíosanna Tithíochta• Iasachtaí Tithíochta• Muirir NPPRRátaí TráchtálaEisíodh 2,718 éileamh rátaí i 2009 agus bailíodh €10.85 milliún. Is trí mhuirir rátaí aghnóthaíonn <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> 9 % dá caiteachas ioncaim. Is gá rátaí a bhailiúar mhaoine tráchtála agus tionsclaíocha mar sin chun raon seirbhísí na <strong>Comhairle</strong> achothabháil.Muirir UisceGearann <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> muirir ar uisce a sholáthraítear ar fheidhmeannaneamhtheaghlaigh, cosúil le feidhmeanna talmhaíochta, tráchtála agus tionsclaíocha.Gearrtar billí ar chustaiméirí ar bhonn muirir mhéadraithe. Cuireadh tús le struchtúr nuamaidir le muirir sheirbhísí uisce in Eanáir 2008.Ba é líon iomlán na gcustaimeírí a muirearaíodh i 2009 ná thart ar 6600 duine. Bailíodh€5.59 milliún i Muirir Uisce i 2009.Cíosanna TithíochtaTá thart ar 2130 cuntas cíosanna tithíochta ag <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>. Ba é €3.73milliún méid iomlán na gcíosanna a bailíodh i 2009.Iasachtaí TithíochtaTá thart ar 1, 350 cuntas iasachtaí tithíochta ag <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>. Ba é €3.1593


milliún méid iomlán na muirear iasachtaí tithíochta a bailíodh i 2009. Ba é méid iomlán nagcuntas fuascailte i 2009 ná 81.Muirear ar an Neamhphríomh-áit Chónaithe Phríobháideach (NPPR)Ina bhuiséad do 2009 thug an tAire Airgeadais isteach muirear ar Neamhphríomh-áiteannaChónaithe. Ina dhiaidh seo ritheadh an tAcht Rialtais Áitiúil (Muirir) 2009 san Oireachtasin Iúil 2009 a thug isteach muirear de €200 ar gach Neamhphríomh-áit Chónaithe.Baineann an muirear seo le gach Áit Chónaithe sa stát nach Príomh-áit Chónaithe anÚinéara iad. Áirítear ar áiteanna cónaithe inmhuirir na Áiteanna Cónaithe ar Cíos, TitheSaoire agus Áiteanna Cónaithe atá folamh.Oibrítear riarachán agus bailiú na muirear seo ar bhonn náisiúnta, ar bhonn seirbhísíroinnte, ag an mBord Seirbhísí Ríomhaire Áitiúil (BSRRA). D’fhorbair an BSRRAláithreán Gréasáin (www.nppr.ie) ina bhfuil eolas ar an muirear chomh maith leis an gcóraschun áiteanna cónaithe a chlárú agus chun an muirear NPPR a íoc ar líne. Meastar gombaileofar circa €1.6 milliún i Maigh <strong>Eo</strong> (ina measc limistéir Chomhairle an Bhaile)maidir leis an muirear seo do 2009.Cleachtais ÍocaíochtaDéantar Íocaíochtaí Ginearálta in aghaidh na seachtaine tríd an Rannóg Airgeadais.Déantar seiceáil mar is cóir ar na híocaíochtaí go léir agus dearbhaíonn an tOifigeachSinsearach ábhartha iad, sula gcuirtear isteach lena n-íoc iad.Bainistíocht AirgeadaisFéachann an Chomhairle chuig Bainistíocht Airgeadais a fhéabhsú trí:• Acmhainní airgeadais na <strong>Comhairle</strong> a mhonatóiriú, a bhainistiú agus a rialú arbhonn leanúnach.• Luach ar airgead i ngníomhaíochtaí ar fad na <strong>Comhairle</strong> a chinntiú.• An ról atá ag an iniúchadh inmheánach a neartú agus nósanna imeachta um rialúinmheánach a athbhreithniú go leanúnach chun iomchuíbheacht agus trédhearcachta chinntiú maidir le gníomhaíochtaí na <strong>Comhairle</strong> go léir.• Na hacmhainní arigeadais atá ar fáil don Chomhairle a uasmhéadú trí iniúchadhleanúnach agus deiseanna maoinithe a leanúint ag leibhéal áitiúil, náisiúnta agusAE agus bailiú fiach a bhainistiú go héifeachtach.94


SolátharI nDeireadh Fómhair 2008, bhunaigh <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> rannóg Soláthair faoiCreat-Treoir Pholasaí Soláthair Phoiblí Náisiúnta na Roinne Airgeadais. CeapadhOifigeach Soláthair nua agus ceapadh Plean Soláthair Chorparáidigh nua do gach ÚdarásÁitiúil i Maigh <strong>Eo</strong> agus cuireadh amach Polasaí um Sholáthar Corparáideach do na cúigbliana atá romhainn.Thug an rannóg Soláthair faoi léargas ar na struchtúir, polasaithe, cur chuige, córais,próisis, scileanna agus cumais soláthair atá sna ceithre hÚdarás Áitiúla <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, agusrinne moltaí ar athruithe i roinnt réimse.Thug sé faoi anailís ar chaiteachas soláthair Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> agus d'aithin séroinnt deiseanna le luach ar airgead, éifeachtachtaí eagraíochtúla agus airgeadais asholáthar agus rinne roinnt moltaí a leanfaidh d'fheabhsaithe soláthair a bhaint amach.Aithnítear go soiléir go mbeidh ról tábhachtach ag an teannadh ar sholáthar poiblí ar rialúagus ar laghdú caiteachais phoiblí. I Márta 2009, cheadaigh an Rialtas go mbunófaí aonadoibríocht náisiúnta le haghaidh soláthar poiblí earraí agus seirbhísí: An tAonad OibríochtaíNáisiúnta um Sholáthar Poiblí (NPPOU), atá lonnaithe in Oifig na nOibreacha Poiblí imBaile Átha Troim.Is iad cuspóirí an NPPOU ná:• Socruithe creatlaí náisiúnta a bhunú ionas go mbeidh gach Roinn agus OifigRialtais Láir, gach gníomhaireacht agus gach foras neamhtráchtála in ann réimsed'earraí agus de sheirbhísí a sholáthraítear go coitianta a fháil ar bhealach níoséifeachtaí, agus lena mbeidh luach níos fearr ar airgead. Le linn na chéad chéimeseo, rinne an NPPOU maoirseacht ar choigiltí de bheagnach €30 milliún san earnáilphoiblí;• Chun comhairle phroifisiúnta i leith soláthair a chur ar fáil don rialtas láir agus donearnáil phoiblí neamhthráchtála;• Chun oiliúint i leith soláthair atá sonraithe agus creidiúnaithe agus beartaoideachais a fhorbairt; agus• Chun an ríomhchóras ríomhthairisceana a fhorbairt agus a mhéadú níos faide.Is é comhthéacs bhunú an NPPOU ná tuairim láidir an Rialtais go seachadfar coigiltí igcaiteachas poiblí má athchóirítear creatlacha struchtúrtha agus oibríochtiúla le haghaidhsoláthar seirbhísí agus earraí poiblí trí:• Ollchumhacht cheannaigh na n-údarás poiblí a dhíriú agus a ghiaráil i margaí earraíagus seirbhísí; agus trí bhainistíocht shlabhra níos fearr, a dhreasódh FiontairBheaga agus Mheánmhéíde atá ann cheana agus gnólachtaí atá lonnaithe go háitiúille dul san iomaíocht go héifeachtach agus le comhoibriú a dhéanamh le soláthraithe95


móra i margadh an tsoláthair phoiblí;• Éifeachtachtaí riaracháin a fháil mar gheall ar bhaint ar shiúl tairisceana ar earraíagus ar sheirbhísí den chineál chéanna ag réimse leathan d'fhorais seirbhíse poiblí;• Cleachtais níos proifisiúnta soláthair phoiblí, a chruthódh buntáistí fadtéarmachadon Státchiste agus do na gnólachtaí a sholáthraíonn earraí agus seirbhísí;Chun seirbhísí poiblí níos fearr a sheachadadh tá gá le bheith toilteanach chun dul i mbunnuálaíochta. Beidh <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> de shíor ar lorg smaointe nuanuálaíocha; ag foghlaim ceachtanna ní amháin uathu siúd atá i dtús cadhnaíochta sanearnáil phoiblí, ach uathu siúd sna hearnálacha príobháideacha, deonacha agus pobail. Níchiallaíonn nuálaíocht teicneolaíocht nua amháin, ach bealaí nua le rudaí a dhéanamh,comhpháirtíochtaí nua agus cur chuige nua.96


MótarcháinBíonn an Oifig Mótarchánach ag plé le riarachán chóras na gCéadúnas Feithiclí agus nagCeadúnas Tiomána do chontae <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>.Tá <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> ar thús cadhnaíochta i ndéabhlóid sheirbhís namótarchánach ar bhonn réigiúnach ar fud an chontae agus i láthair na huaire tá trí oifigmhótarchánach lonnaithe go straitéiseach i Maigh <strong>Eo</strong> mar a leanas-• Páric an Ghleanna, An Meall, Caisleán an Bharraigh• Oifigí Cathartha, Béal an Átha• Oifigí na <strong>Comhairle</strong>, Béal an MhuirtheadTá seirbhís teagmhála ar líne ar motortax@mayococo.ie.Tá seirbhís athnuachana Mhótarchánach ar líne ar fáil do chustaiméirí chomh maith. Isféidir an tseirbhís seo a úsáid chun cáin ar fheithiclí príobháideacha, ar gluaisrothair agus artharracóirí feirme a athnuachan.Léiríonn an tábla seo thíos leibhéal úsáide sheirbhís na mótarchánach sna hoifigí áitiúlaagus ar líne. Bíonn úsáid na seirbhíse ar líne ag fás ó bhliain go bliain a léiríonn nádúrúsáidchúntach na seirbhíse.2009Áitiúil2009Ar líneLíon na gClárúchán Nua1765Líon na ndioscaí Cánach a eisíodh 94229 36925Líon na gCeadúnas tiomána a13020eisíodhRiaráistí a Fuarthas 7106 2354Deimhnithe ar Ródacmhainneacht12975(CRWanna)Deimhnithe Clárúcháin Dúblacha 1670Ilghnéitheach 487Iomlán a Eisíodh 129,487 39,279Ioncam Iomlán €21,714,420 €8,961,433Leanann Oifigí Sheirbhís na Mótarchánach de sheibhís chustaiméara d'ardchaighdeán asholáthar agus cúram an chustaiméara ag croílár gach gníomhaíochta a léirítear i leibhéalforiomlán shásamh an chustaiméara.97


Seirbhís Dóiteáin Chontae <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong><strong>Contae</strong> mór tuaithe is ea Maigh <strong>Eo</strong>, a bhfuil achar2,159 míle cearnach agus daonra thart ar 124,000duine aici, agus í ar cheann de na limistéir údaráisdóiteáin is mó sa tír dá bharr sin. FreastalaíonnSeirbhís Dóiteáin Chontae <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, mar cheannde na 37 údarás dóiteáin sa Tír ar an gceantar seo.Tá oibleagáid air, faoi na hAchtanna SeirbhísíDóiteáin, 1981 agus 2003, soláthar a dhéanamhd'eagrú na Seirbhísí dóiteáin, Sábháilteachta óDhóiteán, Comhrac Dóiteáin, daoine agus maoin achosaint agus a tharrtháil agus ábhair lenambaineann. Is é <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> an tÚdarás Dóiteáin do limistéar riaracháinChontae <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> agus do na trí Chomhairle Baile ná Caisleán an Bharraigh, Cathair naMart agus Béal an Átha.Cosc DóiteáinCinntíonn na hOifigigh um Chosc Dóiteáin go ndéantar foirgnimh a phleanáil, a dhearadh,a thógáil agus a chothabháil ar bhealach sábháilte ó thaobh na sábháilteachta ó dhóiteán.Feidhmíonn an tÚdarás Dóiteáin faoi chorp mór reachtaíochta; is iad an dá phíosareachtaíochta is tábhachtaí ná na hAchtanna Seirbhísí Dóiteáin, 1981 agus 2003 agus nahAchtanna um Rialú Foirgníochta 1990 agus 2007. Tá baint ag na hOifigigh um ChoscDóiteáin, atá gafa don réimse oibre an-speisialaithe seo le próiseáil, inter alia, na rudaí seoa leanas chomh maith:BliainIarratais aFuarthasDeimhniú Sábháilteachta ó DhóiteánIarrataisNeamhbhailíCinntíDéantaDeonaithe (FaoiChoinníollacha)Deonaithe(GanChoinníollacha)Iarratais aDiúltaíodh2009 172 2 139 * 134 5 02008 239 2 253 225 27 12007 313 4 277 248 28 1* 4 Fhorbairt Údaráis Áitiúil san áireamh leis an bhfíor seo.98


Déanann an Chomhairle Iarratais ar Fhógraí Tosach Feidhme a phróiseáil faoi nahAchtanna um Rialú Foirgníochta 1990 agus 2007, laistigh den tSeirbhís Dóiteáin. Is marseo a leanas atá líon na nIarratas ar Fhógraí Tosach Feidhme a fuarthas agus a próiseáladh:BliainIarratais aFuarthasFógraí Tosach Feidhme:Iarratais BhailíIarrataisNeamhbhailí2009 579 565 142008 994 921 732007 1366 1277 89Tugann Oifigigh Coiscithe Dóiteán faoi iniúchtaí de réir Alt 24 den Acht SeirbhísíDóiteáin 1981 & 2003. Clúdaíonn an reachtaíocht ceadúnú tithe tábhairne, óstlann, hallaídamhsa, clubanna, bialann, áitreabh cluichíochta agus crannchuir, srl. I 2009 phléigh anRannán Coiscithe Dóiteán le 247 iarratas ar cheadúnais.Tugann an Chomhairle faoi iniúchtaí ar fhoirgnimh faoi na hAchtanna éagsúla freisin agustá siad ag dul ar aghaidh lena gclár iniúchtaí randamacha ar áiteanna tionóil phoiblí, igcomhar leis an nGarda Síochána, chun comhlíonadh na rialachán um shábháilteacht ódhóiteán a chinntiú agus chun teacht ar róphódú sna háitribh seo agus é a chosc. Marthoradh ar an reachtaíocht fhrásach agus teicnící nua tógála, coinnítear Oifigigh um ChoscDóiteáin suas chun dáta trí chúrsaí oiliúna agus seimineáir rialta.Sábháilteacht Pobail ó DhóiteánCeann de na príomh-mholtaí faoi Chlár Athruithe na Seirbhíse Dóiteáin ba ea béim níos móa chur ar shábháilteacht dóiteáin, go háirithe maidir le sábháilteacht pobail ó dhóiteán.Riamh anall chuir Seirbhís Dóiteáin <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> feasacht sábháilteachta chun cinn trí ócáidíeagraithe pobail.I mbliana ghlac Seirbhís Dóiteáin <strong>Mhaigh</strong><strong>Eo</strong> páirt i seó bóthair idirghníomhaireachtaí‘Keep Safe’. Cuireadh an ócáid le chéile lefeasacht sábháilteachta a chur chun cinn tríbhaint a bheith ag páistí scoile i roinntcásanna idirghníomhacha. Cuireadh anteachtaireachta sábháilteachta dóiteáin iniúl trí pháistí a oileadh faoi chontúirtídóiteáin ina mbailte féin agus trí na rioscaí a99


haineann le tinte baile a léiriú.Ghlac Seirbhís Dóiteáin <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> páirt i lá eolais dar teideal “Keeping Children andYoung People Safe". Ba é an Coiste um Chosaint Leanaí <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> a d’eagraigh an ócáid.Is éard a bhí i gceist san ócáid ná seirbhísí áitiúla pobail <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> agus seirbhísí an Stáitcomhairle agus eolas a chur ar fáil ar réimse seirbhísí, agus ba é an mórthéama ná ár gcuidleanaí agus daoine óga a choinneáil sábháilte. Ghlac Seirbhís Dóiteáin <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> páirtsan ócáid i gcomhar le breis agus 20 seirbhís áitiúla, idir dheonach agus stáit, agusd'fheidhmigh sí seastán eolais inar cuireadh eolas agus comhairle ar fáil ar shábháilteachtdóiteáin.Oibríochtaí na Seirbhíse DóiteáinFostaíonn an Chomhairle thart ar 121 fear/bean múchta dóiteáin sna 12 stáisiún dóiteáinagus 2 aonad múchta dóiteáin atá suite timpeall an Chontae. Bíonn an lucht múchtadóiteáin seo ag déileáil le idir 1200 eachtra in aghaidh na bliana ina measc dóiteáin simléir,dóiteáin tí, dóiteáin portaigh/foraoise, timpistí tráchta ar bhóithre, tarrtháil, doirteadhceimiceán agus tuilte.Mionsonraí na nEachtraí 2007 2008 2009Líon na ndóiteán ar fhreastail nabríogáidí orthueileIna gceantar féinI limistéar údaráis dóiteáinTeagmhais Seirbhísí SpeisialtaTimpistí tráchta ar BhótharCaidéalú Uisce / tuilteDaoine a tharrtháil as anuisceTarrtháil eile nár bhain ledóiteáinSubstaintí Guaiseacha faoibhealachIlghnéitheachAláraim bhréagachaMailíseachDea-rún687261642310224222641117132831756512224314575037511356733561867062619413611353563114Líon iomlán eachtraí 1171 1215 1203732294177100


Mar gheall ar na 1,203 eachtra i 2009 is amhlaidh go raibh 1,326 freagra ón bhriogáiddóiteáin, .i. briogáid dóiteáin a d'fhreastail ar na heachtraí. Léirigh figiúr 2009 laghdú beagón bhfigiúr a taifeadadh i 2008, mar atá léirithe thíos.2007 2008 2009Líon Freastal Briogáid Dóiteáin 1323 1336 1326Fearais Seirbhísí DóiteáinGhlac an Chomhairle seilbh ar fheithicilamháin freastail uisce Aicme B i 2009.Cuireadh an dá fhearas seo ag oibriú lecabhlach Bhaile an Róba. Eascraíonn anfearas nua seo as an gclár uasghrádaithe donchabhlach fearas dóiteáin sa Chontae, arnamaoiniú ag an Roinn Comhshaoil,Oidhreachta, agus Rialtais Áitiúil.Scoir ón Seirbhís Dóiteáin1. Micheal O’Brien – Oifigeach Stáisiúin le Briogáid Dóiteáin Chrois Mhaoilíona, ad’imirt ar scor ar an 8 Feabhra 2009 i ndiaidh 39 bliain de sheirbhís2. John Phibin – Ceannaire foirne le hAonad Píobáin agus Dréimire Chluain Cearbán, achuaigh ar scor ar an 31 Márta 2009 i diaidh breis agus 40 bliain de sheirbhís3. Frank Chambers – Leascheannaire foirne le hAonad Píobáin agus Dréimire ChluainCearbán, a chuaigh ar scor ar an 31 Márta 2009 i diaidh breis agus 35 bliain desheirbhís4. Michael Kelly – Ball foirne le hAonad Píobáin agus Dréimire Bhaile an Chaisil, achuaigh ar an scor ar an 30 Meitheamh i ndiaidh 31 bliain de sheirbhís5. Frank Devaney – Ball foirne le hAonad Píobáin agus Dréimire Bhéal Easas, a chuaighar an scor ar an 30 Meitheamh i ndiaidh 31 bliain de sheirbhís6. Michael Comer – Oifigeach Stáisiúin le Briogáid Dóiteáin Bhéal Átha na Muice, achuaigh ar scor ar an 30 Meitheamh 2009 i ndiaidh beagnach 42 bliain de sheirbhís7. Brian Egan – Ball foirne le hAonad Píobáin agus Dréimire Bhéal Easa, a chuaigh ar anscor ar an 30 Meitheamh i ndiaidh 35 bliain de sheirbhís8. Chris Mannion – Ceannaire foirne le hAonad Píobáin agus Dréimire Bhalla, a chuaighar an scor ar an 1 Deireadh Fómhair 2009 i ndiaidh 31 bliain de sheirbhís9. Michael J. Lyons – Tiománaí/Meicneoir le Briogáid Dóiteáin Bhéal Átha hAmhnais, achuaigh ar scor ar an 31 Deireadh Fómhair i ndiaidh 29 bliain de sheirbhís10. Mike Griffin –Fear dóiteáin le Briogáid Dóiteáin Bhéal Átha hAmhnais, a chuaigh arscor ar an 8 Nollaig 2009 i ndiaidh 32 bliain de sheirbhís101


An Tionscadal um Shlógadh Ríomhchuidithe (CAMP) an IarthairFeidhmíodh go céimneach An Gréasán agus Seirbhís um Chumarsáidí Réigiúnacha CAMPan Iarthair go Seirbhís Dóiteáin Chathair na Gaillimhe i Márta 2009. Ba é seo an chéimdheiridh de chéimniú feidhmeach an chórais CAMP. Tá an córas anois go hiomlán ibhfeidhm i ngach Údarás Dóiteáin sa reigiún. Tá bogearraí slógaidh agus gréasáncumarsáide CAMP an Iarthair in úsáid go hiomlán anois ag Seirbhís Otharcharr i g<strong>Contae</strong>na Gaillimhe, i g<strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> agus i g<strong>Contae</strong> Ros Comáin, agus tá a lárionad rialaithelonnaithe in Otharlann Naomh Muire, Caisleán an Bharraigh.San iomlán cuireadh 40, 591 glaoch ar Lárionad Rialaithe CAMP an Iarthair i 2009. Tácomparáid déanta sa tábla seo thíos idir líon na nglaonna gach bliain ó 2006.2007 2008 2009 % MéadúGlaonna Isteach 14905 17566 21547 17.85%Glaonna Amach 10586 15234 19044 43.91%Iomlán 25491 32800 40591 28.67%Bhí méadú de bheagnach 17.85% ar líon na nglaonna isteach i gcomparáid le 2008. Is é anmíniú atá le cuid mhór den ardú seo ná gur cuireadh Stáisiún Dóiteáin Chathair naGaillimhe le córas CAMP an Iarthair. Mar gheall ar líon na nglaonna seo bhí stáisiúin iláthair breis agus 6400 uair i gcomparáid le 5,753 éigeandáil faoi leith de chuid naBriogáide Dóiteáin le linn 2009.Rannóg Rialaithe Foirgníochta & Forfheidmithe PleanálaIs é <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> an tÚdarás Rialaithe Foirgníochta do limistéarriaracháin Chontae <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> agus do na trí Chomhairle Baile ná Caisleán an Bharraigh,Cathair na Mart agus Béal an Átha. Bíonn an tAonad Rialaithe Foirgníochta &Forfheidhmithe Pleanála ag plé le forbairtí neamhúdaraithe agus ceisteanna rialaithefoirgníochta. Ba é 143 líon na gcásanna a bhí mar litreacha rabhaidh a eisíodh faoiRannóg 152 den Acht um Phleanáil agus Forbairt 2000 le linn 2009. Seo a leanas achoimrear ghníomhaíochtaí na Rannóige i 2009:102


Cur síos ar GhníomhaíochtIomlánLíon na ngearán a ndearnadh iniúchadh orthu 237Líon iomlán na gcásanna faoi réir gearán a díbheadh 78Líon na gcásanna faoi réir gearán a réitíodh trí idirbheartaíocht 102Líon na nósanna imeachta forfheidhmiúcháin a ghlactar trí litreacharabhaidhLíon na nIonchúiseamh 0Líon na nósanna imeachta forfheidhmiúcháin a ghlactar trí FhógraíForfheidhmiúcháinLíon na gcomhad atá i seilbh Aturnae na <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> faoiláthair143734103


Cosaint Shibhialta <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>Eagraíocht dheonach is ea Cosaint Shibhialta <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> ina bhfuil beagnach 80 deonaí asholáthraíonn tacaíocht do sheirbhísí éigeandála agus do phobail áitiúla ina bhfuil baillan-oilte a gcuireann pobail áitiúla agus seirbhís éigeandála duine le duine luach lena gcuidgníomhaíochtaí. Is éiteas neodrach na heagraíochta agus an tiomantas atá aici don chuspóira neartaíonn an eagraíocht agus tugann a baill a gcuid ama agus saineolais go saor agus gotoilteanach.Tá Cosaint Shibhialta <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> tiomanta do thimpeallacht a chaomhnú a ligeann dá bailltabhairt faoina gcuid dualgas, ag léiriú íomhá dearfach agus gairmiúil a chaitheann solasdearfach ar an eagraíocht i gcónaí.€185,589 an buiséad caiteachas a bhí ag Cosaint Shibhialta <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> i 2009. Tá cuid deseo deontaschúnta ón mBord Cosanta Sibhialta/ón Roinn Cosanta.Acmhainní Chosaint Shibhialta <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>Deonaithe 80Feithiclí 11Báid 2Aonad Ordaithe agus Rialaithe 1Cuirtear oiliúint ar gach ball sna réimsí seo a leanas:• Cúram Práinne Réamh-Oispidéil• Seirbhís Chúnta Dóiteáin• Cumarsáidí• Tarrtháil104


• Tarrtháil Uisce - Bád• Leas – Seirbhísí Daonnúla• Bainistíocht Chuardaigh• Éigeandálaí RadaíochtaBuaicphointí Gníomhaíochta i 2009Cáilíochtaí na <strong>Comhairle</strong> um Chúram Práinne Réamh-Oispidéil (PHECC)D’aistrigh Cosaint Shibhialta <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> go hiomlán anois chuig córas PHECC decháilíochtaí cúraim phráinne agus oiltear deonaithe ag na leibhéil seo a leanas i gcomharleis an gColáiste um Chosaint Shibhialta, Ros Cré.• An Chéad Fhreagróir Cairdiach• Garchabhair ag an Obair• An Chéad Fhreagróir Práinne• Teicneoir Leighis na PráinneGníomhaíocht Tacaíochta PobailLe linn 2009 d’fhreastail Cosaint Shibhialta <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> ar 93 ócáid phobail idir spóirtEachaíochta, fhéilte pobail, rásaí eachtraíochta agus thacaigh le hoilithrigh ar ChruachPhádraig ar oilithreach Iúil.Le linn an Reo Mhóir i Nollaig 2009, thug deonaithe ón gCosaint Shibhialta cabhairdhaonnúil ar fáil do bhaill an phobail i gcomhar le Seirbhís Dóiteáin Chontae <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>agus le Feidhmeannas na Seirbhíse Sláinte.Chuidigh deonaithe fosta i 2 chuardach le haghaidh daoine a bhí ar iarraidh i gceantar<strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> ar iarratas ó An Garda Síochána.Madra CuardaighCleachtadh <strong>Contae</strong> – Acaill Meitheamh2009Mar chuir dár bplean áitiúil oiliúna thugamarfaoi cheacht an-úsáideach ag Cuan na Cuimeagus ag an gCloch Mhór, Acaill, ar bhaingach gné de na Seirbhísí um ChosaintShibhialta leo. Bhí 30 ball páirteach ann.Thug An Bord Cosanta Sibhialta agus baillFheidhmiúcháin cuairt ar an gceacht chomh maith le baill de Sheirbhís Dóiteáin <strong>Mhaigh</strong><strong>Eo</strong> agus Cigirí ón Roinn Talmhaíochta, Bia agus Foraoiseachta agus moladh go hard gachgné den cheacht.105


Buann Cosaint Shibhialta <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> Duais NáisiúntaThug Cosaint Shibhialta <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> an duais náisiúnta léi ag an gCeacht Náisiúnta a bhíann i nDroichead Átha i nDeireadh Fómhair 2009 in Móreachtra Práinne Iosamhlaithe. Bhígach ceacht ar nó in aice leis an mBóinn. Bhí an fhoireann páirteach i 4 shuíomh lenaráiríodh Bádóireacht, Comhrac Dóiteáin, Tarrtháil Airdí agus Taismeach. Tugadhmarcanna do gach suíomh ar scileanna cumarsáide, ceannaireachta, praiticiúil agus Sláinteagus Sábháilteachta. Bronnadh an duais náisiúnta ar Chosaint Shibhialta <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> marchuid d’Fhoireann Alpha.An FhoireannBhuacachCosaint Shibhialta <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> –Láithreán GréasáinCoinníonn Cosaint Shibhialta <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> aláithreán Gréasáin féin ina mbíonn nuachtagus eolas ginearálta ar fáil don phobal agusdo na baill i gcoiteann trí chuairt a thabhairtar www.mayocivildefence.ie106


Pobal agus FiontraíochtSoláthraíonn Stiúrthóireacht Pobail & Fiontar Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> raonidirghabhálacha agus seirbhísí tábhachtacha agus nuálacha laistigh den chóras RialtaisÁitiúil. Cothaíonn agus éascaíonn an Rannóg seo forbairt chuimsitheach chomhtháite aguscumasaíonn sé pobail trí chuir chuige nua maidir le Forbairt Pobail agus rannpháirtíochtpobail a chur chun cinn. Chomh maith leis seo stiúrann agus éascaíonn Pobal & Fiontarpróiseas an Bhoird Forbartha <strong>Contae</strong> (CDB) ar son na <strong>Comhairle</strong> agus TascfhórsaIdir-Rannach an Rialtais um Lánpháirtiú Áitiúil.I measc na mbuaicphointí sna réimsí oibre a chlúdaigh an Stiúrthóireacht Pobail & Fiontari 2009 bhí:• Tuilleadh forbartha ar an gClár TE Tuaithe. Fuarthas maoiniú ón gClár um Leas (AnRoinn Cumarsáide, Fuinnimh agus Acmhainní Nádúrtha) agus baineadh úsáid as lehoiliúint a chur ar 160 duine in úsáid TFC. Glacadh na daoine seo ó na spriocghrúpaíseo a leanas; daoine scothaosta, daoine míchumasacha, daoine ó Mhaenmar,cónaitheoirí iargúlta tuaithe, daoine dífhostaithe agus tuismitheoirí aonair. Baineadhcomhaontú amach le cuideachtaí Ceannaireachta/Comhpháirtíochta leis an tionscnamhseo a chur chun cinn a thuilleadh;• Seachadadh cláir ghníomhaíochtaí in éineacht le <strong>Comhairle</strong> na nÓg, a bhuaileann gorialta le chéile ag an am chéanna agus an Chomhairle <strong>Contae</strong>. Rinneadh bronnadh arBhord Forbartha Chontae <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> inar léiríodh na príomhdhúshláin roimh dhaoineóga i Maigh <strong>Eo</strong> sa lá atá inniu ann. Bhí ionadaíocht ann chomh maith ón g<strong>Comhairle</strong> agDáil náisiúnta na nÓg;• Comhordú chéimniú feidhmeach Chiste Fiontar Chomhraic a bunaíodh mar fhreagra ardhruidim stáisiún cumhachta BSL ag Béal Átha Chomhraic. Léiríodh spéis mhór saChiste a bhfuil sé mar aidhm aige forbairt fiontraíochta a spreagadh i gceantair andeachaigh an druidim i bhfeidhm orthu;• Leanúint de Thionscnamh na dTodhchaíochtaí Pobail a fheidhmiú go céimneach aguscur chuige nuálach a fhorbairt ó thaobh dul i ngleic le riachtanais phobail tríchomhoibriú leis an Ionad Inspioráide .• D’éascaigh Pobal agus Fiontraíocht toghadh ionadaithe na hearnála Pobail ar nacuideachtaí nua comhtháite Comhpháirtíochta LEADER le linn an tSamhraidh i 2009.Glacadh na hionadaithe pobail seo amháin ó na heagraíochtaí a cláraíodh le FóramPobail Chontae <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>.107


Bord Forbartha <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>I measc na mbuaicphointí a chuir Bord Forbartha <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> i gcrích le linn 2009bhí:• Foilsiú Athbhreithniú 2005-2008 agus Plean Feidhmithe 2009-2012. Sainaithníonn anplean 13 phríomhdhúshlán don Bhord sna trí bliana atá romhainn. Áirítear leis nagníomhaíochtaí tosaíochta:o Fiosrú faoin dóigh ar féidir tacaí a dhíriú ar fhorbairt teicneolaíochtaí fuinnimhin-athnuaite.o Tionscnamh píolótach a fhorbairt ar chruthaitheacht agus ar nuálaíocht lehaghaidh nuálaithe agus fiontraithe na todhchaí. Déanfar an gníomh seo aphíolotú i roinnt áiseanna iar-scoile agus i roinnt scoileanna náisiúnta (féachwww.mayocbd.ie le tuilleadh eolais a fháil);• Forbairt Bhreise Fheile <strong>Eo</strong>laíochta agus Teicneolaíochta <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>. Bhí <strong>Mayo</strong> 2040 archeann de rudaí nua ba thábhachtaí i bhFéile 2009 a léirigh príomhthréitheteicneolaíochta agus a chuir chun cinn smaointe áirithe faoin saol a d’fhéadfadh abheith i Maigh <strong>Eo</strong> i gceann 30 bliain. Bhí an bhéim ar dheiseanna a d'fhéadfadh a bheithann do ghnólachtaí <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> agus cuid den todhchaí sin a chruthú;Léiríonn an pictiúr páistí gafa ar fad le ceann de nataispeántais ar Lá Oscailte Fhéile <strong>Eo</strong>laíochta agusTeicneolaíochta <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> i gCaisleán an Bharraigh i Mína Samhna. D’fhreastail breis agus 3000 duine ar an LáOscailte, ina raibh réimse leathan de thaispeántais, dethaispeántaí agus de sheónna idirghníomhacha.• Lean The Ideas Lab leis an obair sna réimsí abhaineann le tacú leis an gclár nuálaíochta leisan tionscadal áitiúil, le beochan áitiúil, letacaíocht forbartha táirgí, le cuidiú le hiarrataisar mhaoiniú R & D, srl. Áiríodh le príorachtaíKey Ideas Lab 2009:• Ardteastas GMIT i nGnó sanFhiontraíochto Seó Bóthair Dheiseanna Nuao Forbairt Tionscadail PhíolótaFiontraíochta don EarnáilOideachaiso Ócáid Smaointeoireachta do Sheachtain na h<strong>Eo</strong>laíochtao Oiliúint faoi na Meáin Dhigiteachao Tionscnamh ICT do Scoileannao Ócáidí Sheachtain na nInnealltóirí• Straitéis Siúil <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> a sheachadadh go leanúnach. Tá anois 84 Rian CaitheamhAimsire san iomlán forbartha tríd an Chontae faoi cheannaireachta ChumannComhpháirtíochta Siúlóide Chontae <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>. Tá ionadaithe sa Chumann seo óChomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, na Cuideachtaí áitiúla LEADER, Comhpháirtíocht108


Spóirt <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, Coillte, Teagasc, CDB <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, agus Údarás na Gaeltachta.Cuireadh <strong>Eo</strong>las, Cur Síos agus Léarscáileanna le chéile faoi gach rian nuafhorbartha.Tá an t-eolas ar fáil i láthair na huaire ó na láithreáin Ghréasáin seo a leanas:www.mayowalks.ie, www.failteireland.ie/walking agus www.coillteoutdoors.ieTharla <strong>Mayo</strong> in Motion Promotion i mí an Mheithimh. Mar chuid den tionscnamh,tharla Ceardlann Tionscnaimh Oiliúna do Cheannairí Siúlóide. Ghlac beirt is fiche páirtsa cheardlann seo. D’eagraigh gach rannpháirtí siúlóid sceidealaithe ar chuid de narianta nuafhorbartha. Eagraíodh seacht siúlóid is seasca san iomlán agus liostaíodh iadmar chuid den phromóisean seo.109


Comhpháirtíocht Spóirt <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>CúlraTá trí phríomhfheidhm ag an gComhpháirtíocht Spóirt a bunaíodh i 2004:<strong>Eo</strong>las – Chun próiseas comhairliúcháin a bhunú le cumainn spóirt agus le heagraíochtaíagus chun a riachtanais agus n-acmhainní a shainaithint; taighde a thionscnamh aguseolaire spóirt a chur i dtoll a chéile; Ionad ilfhreastail spóirt i Maigh <strong>Eo</strong>.Oideachas- Deiseanna ardcháilíochta a sholáthar do chúrsaí oiliúna d'oibrithe deonacha abhíonn ar siúl go háitiúil.Cur i bhFeidhm- Beartas spóirt a fhorbairt sa chontae trí phlean straitéiseach don spórt iMaigh <strong>Eo</strong> agus cláir rannpháirtíochta a fheileann do riachtanais áitiúla a roghnú.Tá baint againn freisin le roinnt clár, tionscadal agus tionscnamh spriocdhírithe a éascúagus a chomhordú ag leibhéal áitiúil. Tá an Riarthóir Andrea Farrell, an tOifigeach doDhaoine faoi Mhíchumas le haghaidh Cuimsú Spóirt, Ray Mc Namara agus an tOibríTionscadail um Spóirt Phobail Anne Ronayne in oifig na Comhpháirtíochta Spóirt freisinatá á bhainistiú ag Charlie Lambert, an Comhordaitheoir Spóirt.Plean Nua SpóirtI ndiaidh gur éirigh chomh geal sin le plean tionscnaimh le haghaidh spóirt i Maigh <strong>Eo</strong>2006-2009 tá Comhpháirtíocht Spóirt <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> ar tí tabhairt faoi fhorbairt an 2treoirphlean le spórt a fhorbairt sa chontae. Nuair a rinneadh athbhreithniú le déanaí ar anbplean reatha chonacthas gur cuireadh i gcrích 95% de ghníomhaíochtaí agus bhí dul chuncinn an-mhór i réimsí spóirt do dhaoine míchumasacha, oiliúint agus oideachas, spórtpobail, rannpháirtíocht na mban i gcúrsaí spóirt/caitheamh aimsire, cur chun cinndeiseanna rannpháirtíochta agus comhoibriú a chothú idirpríomhghníomhaireachtaí/príomheagraíochtaí. Ar bhord Chomhpháirtíocht Spóirt <strong>Mhaigh</strong><strong>Eo</strong> tá eochaireagraíochtaí ar nós FAS, HSE, VEC, GMIT, Cuideachtaí Leadar, <strong>Comhairle</strong><strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>r, Údarás, Ionad Oideachais <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> chomh maith le hionadaithepobail agus spóirt.Chuir an <strong>Comhairle</strong>oir Henry Kenny – Cathaoirleach ar Chomhpháirtíocht Spóirt <strong>Mhaigh</strong><strong>Eo</strong> - béim ar an tábhacht a bhaineann le comhoibriú agus comhpháirtíocht a chothú i meascgníomhaíochtaí áitiúla, eagraíochtaí agus geallsealbhóirí eile agus é ag caint faoiThuarascáil Bhliantúil 2009. “In the current economic climate it is vital that we pool110


esources to meet the challenge of providing quality opportunities for people to participatein sport and recreation. Particular focus needs to take place amongst unemployed peopleencouraging them to invest inpositive mental and physical health”arsa an <strong>Comhairle</strong>oir Kenny.Cathaoirleach ar Chomhairle<strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> Joe Mellet legeallsealbhóirí eile sa phictiúr arsheoladh an phlean le spóirteachtraíochta a chur chun cinn imí Mhárta 2009I Measc na Nithe Suntasacha a Baineadh Amach i 2009 bhí Forbairt agus seoladh plean le “Spóirt Eachtraíochta” a chur chun cinn i g<strong>Contae</strong><strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>. Fairsingiú breise an tionscnaimh ghníomhaíochta Be Active 55 in ionaid phobail agusspóirt ar fud an chontae. Tá dírithe ar dhuine scothaosta agus tá sé anois ar fáil i 10 n-áitdhifriúla. Éascú 2 fhéile de laethanta spraoi spóirt i mBéal Átha hAmhnais agus i gCathair naMart ar fhreastail thart faoi 1200 duine orthu. Éascú bhunú 5 chumann Meet and Train i gClár Clainne Mhuiris, i gCathair na Mart, igCaisleán an Bharraigh, i mBéal an Átha agus i mBéal Átha na Muice. Cúnamh suntasach rathúil, idir chúnamh airgid agus chúnamh comhchineáil, athabhairt do thionscadail eagraíochtaí comhpháirtíochta cosúil le H.S.E. an Iarthair,V.E.C. <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, Údarás, <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, G.M.I.T., Coiste CúramLeanaí an Chontae, Eagraíochtaí do Dhaoine faoi Mhíchumas agus N.G.B.anna Athbhreithniú ar an doiciméad a foislíodh agus leas á bhaint as an bpacáiste bogearraímonatóireachta agus luachála SPEAK, a choimisiúnaigh an Chomhairle Spóirt Maoiníodh 29 tionscadal gníomhaíochta trínár Scéim Deontas RannpháirtíochtaSpeisialta ar fud an chontae. Fairsingiú breise ar na tionscnaimh Women in Sport trí Active Women Project 2009, MíShiúlóide <strong>Mayo</strong> in Motion, Gaelic for Girls i mBéal Átha hAmhnais, TionscnamhFit4Work i g<strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, VEC <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, GMIT agus an FSS. Comhéascú Cumainn nua Bhadmantain i gClár Clainne Mhuire, i mBalla agus i mBéalÁtha hAmhnais. 3 chumann nua rugbaí faoi aois i gClár Clainne Mhuiris, i mBéal anMhuirthead agus i mBéal Átha an Doirín. 3 Chumann UileghabhálachaChleasghleacaíochta i gCathair na Mart agus i gCaisleán an Bharraigh. Athbhunú Fóraim Spóirt <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> agus toghadh boird nua den ChomhpháirtíochtSpóirt 2009 – 2014.111


Léiriú an méid a bhain an tOifigeach um Uileghabhálachas sa Spórt do DhaoineMíchumasach, lena n-áirítear deiseanna rannpháirtíochta do 470 duine mhíchumasacha,trí thuarascáil bhliantúil a fhoilsiú do gheallsealbhóirí. Thart faoi 80 deonaí oilte i bhfeasacht faoi mhíchumas. Clár oiliúna an-chuimsitheach d'oibrithe deonacha a chríochnú in 2009 lena n-áirítearan dara Seimineár John Mc Donnell ar fhreastail 100 oibrí deonach/oiliúnóir etc. air.D’éirigh go geal le Féile Spóirt Chathair naMart, a eagraíodh mar chuid de DheireadhSeachtainte Gaelforce i mí Lúnasa 2009,agus ghlac 800 duine páirt i gcuid mhórócáidí cosúil leis na cinn thuasluaite.Agus é ag amharc chun tosaigh i dtreo 2010,dúirt an <strong>Comhairle</strong>oir Kenny "Involvement inphysical activity encourages positive thinkingand wellbeing. We would like to see <strong>Mayo</strong>people from all age groups and categoriesengage with their local clubs / organisations /facilities and get out there and ‘Be Active’Tá an Chomhpháirtíocht Spóirt suite sa Foirgneamh Cedar (in aice le Roadstone) Móinín,Caisleán an Bharraigh má theastaíonn tuilleadh eolais uait, áfach, bí i dteagmháil leis angComhpháirtíocht ar 094-9047025 nó seol r-phost chuig msp@mayococo.ie, nó logáilisteach ar www.mayosports.ieTá Fit4Life, ina dtagann daoine de gachaoisghrúpa agus de gach cumas le chéilele dul i mbun oiliúna i suíomh sóisialta,anois fadbhunaithe i 5 réimse/cumannlúthchleasaíochta ar fud an chontae agustá pleananna ann é a fhairsingiú isteachsna pobail i 2010.112


Coiste Cúram Leanaí Chontae <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>Le linn 2009 rinne CCC <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> tosaíocht de 6 phríomhréimse oibre1. An scéim um Chúram agus Oideachas Luath Óige (ECCE) a chur i bhfeidhm gohéifeachtach.2. An Scéim Fóirdheontais Cúraim Leanaí sa Phobal (CCSS) a chur i bhfeidhm gohéifeachtach3. Deontais Chaipitil le seirbhísí cúraim leanaí i Maigh <strong>Eo</strong> a phróiseáil go leantach agusgo héifeachtach4. An Tionscnamh Cúram Leanaí (lena n-áirítear an Scéim Deontas) a chur i bhfeidhm gohéifeachtach5. An Tionscnamh Tuismitheoirí agus Lapadán a chur i bhfeidhm go héifeachtach.6. Leanúint de thógáil a dhéanamh ar an obair dhearfach ar tugadh fúithi i 2008 goháirithe maidir le tacaíocht, eolas agus oiliúint i seirbhísí cúraim leanaí a sholáthar agusgo háirithe maidir le heolas do thuismitheoirí, ionas gur féidir forbairt sholáthairchúraim leanaí a chur chun cinn.Ag féachaint siar ar a bhfuil bainte amach ag CCC <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> le linn 2009 léirítear gurfreastalaíodh do na réimsí tosaíochta seo.D'oibrigh oibrithe forbartha CCC <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> an-chrua agus an-diograiseach chun 145iarratas ar dheontais ó sheirbhísí cúram leanaí (Príobháideacha agus Pobail) a phróiseáil ógach áit i g<strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> le bheith curtha isteach sa scéim ECCE. Bhí cuid mhórriaracháin ag baint leis an obair seo chomh maith le ceisteanna a shoiléiriú de réir mar atháinig siad chun cinn le seirbhísí cúraim leanaí, le tuismitheoirí, le Pobal agus le hOifig anAire Leanaí agus Gnóthaí Óige. D’oibrigh oibrithe Forbartha agus Riaracháin CCC<strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> go díograiseach le heolas cuí agus tacaíocht a sholáthar do gach a bhí páirteach.Thug oibrithe CCC <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> roinnt cuairteanna tacaíocht ar 95 seirbhís chúraim leanaíagus ar chineálacha eile tacaíochta ar nós seisiúin eolais, oiliúna, ríomhphost agus guthán.Thug an tacaíocht seo an t-eolas cuí agus an treoir do sheirbhísí cúraim leanaí le cuidiú leoa gcuid dualgas a bhaint amach de réir a gconarthaí le Pobal agus/ nó leis an OMYCA, agusis féidir go mbeifear in ann iarratas a chur isteach ar an scéim ECCE.Tugadh tacaíocht faoi leithdo sheirbhísí cúraim leanaí abhí i mbun áiseanna nuacúraim leanaí a thógáil.Cuireadh tacaíocht oiliúna,líonraithe agus eolais ar fáillena chinntiú go gcuirfí i113


hfeidhm go héifeachtach na Tionsncaimh Chúraim Leanaí agus Lapadán.I measc na n-eiseamláir de thionscnaimh a thug CCC <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> chun críche tá D’fhreastail 42 Oibrí Cúraim Leanaí ar 1 Oiliúint Garchabhrach D’fhreastail 30 Oibrí Cúraim Leanaí ar Oilúint Buntús Tosaigh D’fhreastail 13 Oibrí Cúraim Leanaí ar Chúram Leanaí Aois Scoile D’fhreastail 39 Oibrí Cúraim Leanaí ar Oiliúint ‘Ealaíona Cruthaitheacha' D’fhreastail 27 Oibrí Cúraim Leanaí ar Oiliúint ‘Sláinte agus Sábháilteachta' D’fhreastail 33 Oibrí Cúraim Leanaí ar Oiliúint Acmhainní Daonna D’fhreastail 33 Oibrí Cúraim Leanaí ar Oiliúint Airgeadais D’fhreastail 27 Oibrí Cúraim Leanaí ar Dhualgais Fostóirí D’fhreastail 44 Oibrí Cúraim Leanaí ar Cheardlann 'Parenting Positively’ D’fhreastail 40 Oibrí Cúraim Leanaí ar Cheardlann ‘Working with Autism’ D’fhreastail 13 Oibrí Cúraim Leanaí ar Cheardlann faoi Shábháilteacht ar Bhóithre(Beep Beep!) (féach an pictiúr ar dheis) D’fhreastail 52 Oibrí Cúraim Leanaí ar Cheardlann an Bhrait Ghlais D’fhreastail 60 Oibrí Cúraim Leanaí ar Cheardlann Thionscnamh nanGarthuismitheoirí (féach pictiúr thíos) D’fhreastail 72Oibrí CúraimLeanaí arChruinnitheBainistíochta agusTacaíochta (2) D’fhreastail 14Oibrí CúraimLeanaí arGhréasán namBainisteoiríCaipitil Mórscála D’fhreastail 71OibríLeanaí'Interactions’ D’fhreastail 106 Oibrí Cúraim Leanaí ar Cheardlann 'Involving Parents’ D’fhreastail 24 Oibrí Cúraim Leanaí ar Cheardlanna Síolta Support (2)CúraimarCheardlann114


Fíricí agus Figiúir ÁiritheLíon na nÁiteanna Cúraim Leanaí i Maigh <strong>Eo</strong> i 1999 1,283Líon na nÁiteanna Cúraim Leanaí i Maigh <strong>Eo</strong> i 2009 2,733Líon na Seirbísí Cúraim Leanaí i Maigh <strong>Eo</strong> i 1999 79Líon na Seirbísí Cúraim Leanaí i Maigh <strong>Eo</strong> i 2009176 (52 feighlílinbh)Líon na nIarratas ar Mhaoiniú Caipitil a cheadaigh CCC <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> 22faoin gClár Náisiúnta Infheistíochta Cúraim Leanaí (Nollaig 08)Líon a ceadaíodh ag Oifig an Aire Leanaí 22Maoiniú iomlán ceadaithe do <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> a fhad le Meitheamh 2009 €26,669,614Líon na nÁiseanna Cúraim Leanaí tógtha le cuspóir a osclaíodh i 2007 4ar thug NCIP tacaíocht dóibhLíon na nÁiseanna Cúraim Leanaí tógtha le cuspóir a osclaíodh i 2008 6ar thug NCIP tacaíocht dóibhLíon na nÁiseanna Cúraim Leanaí tógtha le cuspóir a osclaíodh i 2009 4ar thug NCIP tacaíocht dóibhLíon na nÁiseanna Cúraim Leanaí tógtha le cuspóir le hoscailt i 2010 8ar thug NCIP tacaíocht dóibhAmharcann CCC <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> ar riar áitiúil na scéime ECCE i Maigh <strong>Eo</strong> mar éacht na bliana2009. Chuir riar 174 iarratas ó 127 seirbhís cúraim leanaí, soláthair an eolais dothuismitheoirí, seirbhísí cúraim leanaí, Pobal agus idirghníomhaíocht le OMYCA béim aracmhainní CCC <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, ach d'éirigh leis an bhfoireann agus leis an gCoiste an dúshlána thabhairt agus chuir riar na scéime tábhachtaí seo i gcrích le linn 2010.Bhí na forbairtí nua seo corraitheach agus dúshlánach agus tá CCC <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> ag dúil ledúshláin nua agus eile a thabhairt ar dhóigh dhearfach le linn 2010.115


Bord Fiontar <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>Athbhreithniú ar Ghníomhaíocht an Bhorid do 2009Cúnamh Airgeadais RoghnaíochÓ bunaíodh i 1993 é, d'fhaomh Bord Fiontar <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> díreach os cionn €8.8miliún i ndeontais ar mhaithe le 628 micreafhiontar ar fud an Chontae. Go dtí seo tá oscionn €6.9 milliún íoctha ag an mBord.Chuidigh soláthar na tacaíochta seo le micreafhiontair sa Chontae 1,127 postlánaimseartha a chruthú agus a choinneáil, mar a léiríodh sa suirbhé bliantúil fostaíochtaar tugadh faoi i mí na Samhna 2009.Le linn 2008 faomhadh iomlán de €415,930 i bhfabhar 34 tionscadal , a bhfuil sé arcumas acu 68 post lánaimseartha a chruthú.Le linn na tréimhse céanna íocadh deontais de €243,396 san iomlán do 25 tionscadal arleith a bhí suite ar fud an chontae.Forbairt fiontraíochta agus inniúlachtaÓ 1993 thug BordFiontar Chontae<strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> oiliúintghnó agusbainistíochta dobhreis agus 4,000duine i g<strong>Contae</strong><strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>.Ceardlann Oiliúnaeagraithe ag BordFiontar Chontae<strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>.I 2009 fuair Bord Fiontar <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> leithdháileachán de €280,208 chun a ChlárBogthacaíochta a sheachadadh. Mar gheall ar an leithdháileachán seo bhí an Bord in ann116


oinnt clár ar cuireadh tús leo i 2007 a chríochnú agus chomh maith leis seo tabhairt faoichlár forleathan oiliúna agus tacaíochta i 2008. San iomlán bhain 324 duine leas as natacaíochtaí oiliúna gnó agus comhairleacha a chuir Bord Fiontar <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> ar fáille linn 2008.I measc na bpríomhthionscnamh ar tugadh fúthu bhí:Rannpháirtithe aran gClárClár chun Do Ghnó Féin a Thosú 75Clár um Airgeadais a Bhainistiú 30Clár Margaíochta 16Clár Bainistíochta Acmhainní Daonna 15<strong>Comhairle</strong> Gnó & Margaíochta Duine le Duine 46Tacaíocht R-Thráchtála 35Clár um Tháirge Nua/Margadh Nua 18Ceardlanna Lae 89324Rannpháirtithe ar an gClár Oiliúna MargaíochtaFiontar Mac LéinnD’eagraigh agus sheachaid an Bord sraith de champaí oiliúna ar ábhar na fiontraíochta domhic léinn dara leibhéil chun iad a spreagadh smaoineamh ar a ngnólachtaí féin a bhunúmar rogha de shlí bheatha.117


Bhí an tsuim a léiríodh ann gan fasach agus daltaí ó 16 scoil dara leibhéal sa chontae agglacadh páirt ann.Ar a bharr sin ghlac 193 mac léinn ó 5 scoil páirt sna Duaiseanna Náisiúnta Fiontraíochtado Mhic Léinn ar leibhéal contae. Bhí Coláiste Sancta Maria, Cluain Cearbhán saniomaíocht ar son <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> sa roinn shinsearach ag an gComórtas Ceannais ar an dTulachMhór. Fuair ár n-ionadaithe sa rannóg shóisearach, Meánscoil Mhuire, Béal anMhuirthead, duais náisiúnta mar gheall ar an taispeántas is fearr.118


Seirbhís na nEalaíonBunaíodh seirbhís Ealaíon an chontae i 1989 agus is ar phrionsabail na cáilíochta, narochtana, na cuimstitheachta agus luacha fhadtéarmaigh atá sé bunaithe. Cuimsíonn antseirbhís na réimsí seo a leanas; eolas, cur chun cinn, comhairle, cláreagrú, pléanáil agusbeartas. Clúdaíonn sé na foirmeacha ealaíne ar fad: ceol, na hamharcealaíona, drámaíocht,scannáin, ealaíona pobail, féilte agus ealaín phoiblí. Déantar éifeachtúlacht na seirbhíse auasmhéadú trí líonrú agus comhpháirtíochtaí straitéiseacha, agus béim á leagan archomhtháthú na n-ealaíon leis an saol ó lá go lá.Go bliantúil oibríonn an tseirbhís le breis agus 250 grúpa pobail agus téann i bhfeidhm godíreach ar shaolta 30,000 duine ar a laghad a fhreastalaíonn ar ócáidí eagraithe nómaoinithe tríd Oifig na nEalaíon.<strong>Eo</strong>las agus <strong>Comhairle</strong> ar na hEalaíona agus Cur Chun Cinn na nÉalaíonBaineann breis agus 250 grúpa pobail, ealaíontóir agus eagraíocht ealaíon leas as antseirbhís chomhairleach agus is minic a bhíonn comhairle á lorg acu ar imeachtaí ealaíonagus foinsí cistithe dá dtionscadail agus dá gcláir. Ar a bharr sin, tugann oifig na nEalaíoncomhairle ar dheontais d’ealaíontóirí agus ar dheontais Ghníomhaíochtaí na nEalaíon abhíonn ar fáil go bliantúil do phobal nó do ghrúpa ar bith ar mhian leo ócáid bunaithe ar nahealaíona a reáchtáil.Scaipeann oifig na n-ealaíon feasachán ríomhphoist ar bhonn míosúil a nuashonraíonngníomhaíochtaí ar bith a bhféadfadh suim a bheith ag an bpobal áitiúil nó ag daoine áitiúlaiontu. Bíonn eolas sa nuashonrú seo ar Sheirbhísí Ealaíona Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong><strong>Eo</strong>, ar fud an chontae agus go náisiúnta maidir le hócáidí agus deiseanna ealaíona.Bunphointe eolais teagmhála an-tábhachtach atá ann do dhaoine atá ag obair san earnáil.Clár na nEalaíon 2009Scuad Ealaíon <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>:Bunaíodh i 1997 é, agus tá Scaud Ealaíon Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> fós ag leanúintair oiliúint den scoth a sholáthar i scileannaealaíon pobail do chúig rannpháirtí dhéag (óchúlraí éagsúla) gach bliain. I 2009 d'oibrigh anScuad Ealaíon go forleathan le féilte ar fud anchontae, le grúpaí pobail, le grúpaí iolchultúrthaagus le daoine a bhfuil míchumas orthu.Suiteáil, (New Ground 2), Féile na Tuaithe, Bealtaine 09.119


Ag Bailiú Airgid, New Ground 2:-Forbairt de chuid na hócáide New Ground ba ea an obair seo i 2009 agus bhain sé le ScuadEalaíon <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> ag obair le hoibrithe áitiúla ealaíona sa phobal agus grúpaí eile ar nósCastlebar Active Retirement, baill den phobal Karen, baill de thionscadal Luisne, srl. Bhían ócáid seo mar chuid d’Fhéile na Tuaithe ag Músaem Náisiúnta na hÉireann, CountryLife, An Turlach.Ealaín sa Chlár Oideachais:Ofrálann an tSeirbhís Ealaíon cláir chómhaoinithe ealaíona do scoileanna náisiúnta sachontae, bainteach le gach gné de chúrsaí ealaíona: ceol, drámaíocht, damhsa,scríbhneoireacht chruthaitheach, amharcealaíona. I 2009, chuir an oifig ealaíon 8 clár ealaíon cómhaoinithe i gcrích i scoileanna ar fud anchontae. Chuaigh na Scéimeanna Uirlisí Ceoil do Leanaí i mBunscoileanna agusIarbhunscoileanna ar aghaidh go rathúil i 2009 i gcomhar le hIonad Oideachais <strong>Mhaigh</strong><strong>Eo</strong> agus ceardlanna tacaíochta á dtairiscint tríd an oifig ealaíon. Tá breis agus ochtóscoil tar éis leas a bhaint as an acmhainn seo dtí seo.Clár Taispeántas Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>: Tá dhá thaispeántas ó bhailiúchán Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> ann a comhordaíodhgo speisialta do bhunscoileanna. Tá na taispeántais seo ar iasacht ag scoileanna arfeadh tréimhse a fhad le sé mhí. Cuirtear ceardlanna tacaíochta ar fáil le healaíontóirísna taispeántais tríd an oifig ealaíon agus tá pacáistí oideachais deartha go speisialta arfáil freisin. I 2009, chuaigh na taispeántais chuig ceithre scoil.LitríochtFéile Scríbhneoirí Force 12:Reáchtáladh deireadh seachtaine na scríbhneoirí bliantúil i mBéal an Mhuirthead, faoistiúir Patrick Cotter agus d'fhreastail breis agus 80 scríbhneoir air. Tá an deireadhseachtaine seo bunaithe ar chlár léamha le haoiscríbhneoirí gairmiúla agus grúpaíscríbhneoirí. I measc na haoíscríbhneoirí bhí Billy Ramsell, Claire Wigfall, PaulaMeehan, Theo Dorgan, Liz O’Donoghue, John Corless, William Wall. Ba í Éilís NíDhuibhne an scríbhneoir cónaithe.Lá Fíliochtaí na hÉireannChuir Oifig Ealaíon Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, an tSeirbhís Leabharlainne agus Oifig120


na Gaeilge oíche filíochta i láthair le Nuala Ní Dhomhnaill & Geraldine Mitchell iLeabharlann Chaisleán an Bharraigh ar an 1 Deireadh Fómhair mar chuid de Lá Filíochtana hÉireann 2009.Ealaíona do Dhaoine ScothaosteBealtaine: Bíonn clár forleathan, idirghníomhach á reáchtáil ag <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong><strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> do dhaoine scothaosta ar fud an chontae le linn mhí na Bealtaine, chun an fhéilebhliantúil a dhéanann comóradh ar chruthaitheacht daoine scothaosta a shonrú. I 2009 bhíceithre ócáid mhóra, 8 gceadal/léamh agus naoi gceardlann déag, (damhsa, scéalaíocht,amharcealaíona, drámaíocht, ceol). Eagraíodh ócáidí i sé háit agus fiche agus bhain breisagus 2,000 duine scothaosta leas as. Léiríodh scannán Michael Fortune, Following theWhitehorn, trí huaire, scannán a cuireadh i láthair faoi chlár na n-ealaíon poiblí. Bhíseimineár náisiúnta, ENVISAGE – fiosú ar áit, i gCaisleán an Bharraigh (tionscnamhcomhpháirtíochta idir Oifig Ealaíon MCC, Bealtaine agus Inspiration Station).Seoladh Bealtaine, Welcome Inn,Bealtaine 2009Clár Meantóireachta & LíonraitheEalaíontóirí:Ó 2004 i leith, tá seisearamharcealaíontóirí ag obair ar bhonnseachtainiúil i gCathair na Mart,Acaill, Béal an Átha, Béal Átha naMuice agus Clár Chlainne Mhuiris,faoi mheantóireacht an ealaíontóraDeirdre Walsh. Ta an clár seo aitheanta ar fud na tíre agus leantar de cheardlannaseachtainiúla a chur ar fáil do dhaoine scothaosta sa chontae agus deiseanna líonraithe achur ar fáil do na healaíontóirí lena mbaineann.Ealaín Phoiblí & Amharcealaín:% don Ealaín:Tá <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> ar cheann de na hÚdaráis Áitiúla is ceannaí agus isgníomhaí sa scéim % don Ealaín a tharraing aníos agus a úsáid. Ó 1989 tugadh faoi bhreisagus 67 coimisiún.I measc na saothar nua a críochnaíodh i 2009 tá:1. ‘Colour Vortex’ le Allie Kay, Carrakennedy NS121


2. The Last Detail, le Declan Breen, Baile Chathail N53. ‘Following the Whitethorn’ DVD le Michael Fortune, Baile an Róba.4. Fabulous Beasts 1,2 agus 3, le Alice Maher, Leabharlann Bhéal an Átha5. Another Grain Consuming Unit on a Hill in East <strong>Mayo</strong>, le Dermot Seymour,Leabharlann Bhaile Chathail6. A Bigger Splash! le Mark Cullen agus TimRedfern, Linn Snámha Chlár Clainne MhuirisPaperworks, Lucy Hill, Leabharlann Chaisleán anBharraigh, Caisleán an Bharraigh.‘Colour Vortex’ le Allie Kay, Carrakennedy NSBailiúchán Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>:Gach bliain ceannaítear saothair trí thaispeántais sa chontae lena n-áirítear pictiúir, baitící,priontaí, saothair bheaga dealbhóireachta, grianghraif srl. Crochtar na saothair ónmbailiúchán i bhfoirgnimh phoiblí agus tugtar ar iasacht iad le haghaidh taispeántas inIonaid Ealaíona agus i gcomhthéacsanna eile sa chontae.Drámaíocht:Amharclann na nÓg <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>:Cuireadh ar bun i 1999 é, agus trí amharclannaíocht óige d’ardchaighdeán a thacú agus achur chun cinn, soláthraíonn MYT rochtain ar dhrámaíocht dóibh siúd idir 14-22 bliaind’aois. Tá 25 baill óga ann agus leanann an bláth agus an rath ag teacht i 2009 leis naceardlanna seachtainiúla agus le seó i mBéal an Átha.Ceol:Sraith Cheoil an tSamhraidh:Gach Iúil, soláthraíonn an tSeirbhís Ealaíon sraith de naoi gceolchoirm saor in aisce donphobal. Déantar na cláir in eaglaisí, i halla an phobail agus i spásanna oscailte, ionas gur122


féidir éagsúlacht cheoil a chur chun cinn, lucht éisteachta a fhorbairt le haghaidh ceol beoagus rochtain a sholáthar do phobail.I 2009 bhí sraith den scoth eile d'imeachtaí ceoil ar fud an chontae a thug ceolardcháilíochta do Chathair na Mart, Caisleán an Bharraigh, Bhaile Chathail, Bhéal ÁthahAmhnais, Cluain Cearbán, Bhéal an Átha, Acaill, agus Béal an Mhuirthead. D'fhreastailos cionn 2,500 duine uirthi. I measc na gceoltóirí a bhí ann bhí; Irish Baroque Orchestra,The David Munnelly Band, Emer <strong>Mayo</strong>ck, Donal Siggins & Jean Michel Veillon, The Sick& Indigent Song Club, Elizabeth Cooney & Remond O’Toole, Ebony Steel Band, MickFlannery agus Matt Molloy, John Carty & Arty McGlynn.Matt Molloy, John Carty & ArtyMcGlynn, Sraith Cheoil antSamhraidh, Béal ÁthahAmhnais, Iúil 2009Whistleblast Quartet:D'éirigh leis an tionscadalcomhpháirtíochta seo (arnamaoiniú ag an g<strong>Comhairle</strong>Ealaíon, an Ceoláras Náisiúntaagus <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong><strong>Eo</strong>), cúig cinn déag de chláir oideachais cheoil idirghníomhacha a thabhairt chun críche iMaigh <strong>Eo</strong> i mbliana. Cuireadh léiriú ar siúl don phobal trí chéile mar chríoch de gach clár,agus glac na leanaí a raibh baint acu leis páirt ann. Bhí freagra an-dearfach ó scoileannaagus ó phobail.Tionscadal Ceoil Phobail:Cuireadh tús leis an tionscnamh ceoil phobail seo i 2004, agus tá sé a maoiniú ag<strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> agus VEC <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>. Tugann an tionscadal seo spreagadhdo dhaoine de gach aois dul don cheol, agus is minic uirlisí á gcasadh acu a fhéadfaidh abheith fágtha ina n-áiléir gan úsáid. Tá an tionscadal seo á eascú ag an gceoltóir JohnHoban. I 2009 rinneadh grúpaí a éascú i nDoire Fhada, Caonach, Acaill agus Cathair naMart. I measc na rannpháirtithe bhí daoine faoi mhíchumas agus dídeanaithe.Clár Ealaíon na nÓg:Reáchtalann an tSeirbhís Ealaíon clár ealaíon na n-óg i mí na Samhna gach bliain, a théanni ngleic go sainiúil le riachtanais déagóirí. Ofráiltear soláthar sainiúil agusmáistir-ranganna do ghrúpaí atá bainteach sna healaíona cheana féin: ceolfhoirne, cóir,buíonta ceoil, mic léinn ar mhian leo tabhairt faoi ghairm san amharclann nó sanamharcealaíona, grúpaí drámaíocht, srl. Cuirtear deiseanna ar fáil chomh maith le triail abhaint as foirmeacha nua ealaíon fosta. Baineann thart ar 1,000 duine óg leas as gach123


liain.Clár Ealaíon do Dhaoine Míchumasacha:Tá Oifig Ealaíon Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> an-ghníomhach i réimse an mhíchumaisleis na healaíona. Déantar roinnt tionscadal fadtéarmach, bunaithe ar chothromaíocht amhaoiniú go bliantúil.LUISNETionscadal de chuid nahamharcealaíona is ea LUISNE arcuireadh tús leis i 2004. Is é cuspóiran tionscadail seo eispéireasealaíonta d'ardchaighdeán asholáthar do ghrúpa úsáideoiríseirbhíse Áisaonad Crann Mór afheidhmíonn Cumann Cúraim anIarthair. Is é Cumann Cúraim anIarthair agus <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong><strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> a mhaoiníonn an tionscadal, agus Ceardlann Luisnetugann TACÚ tacaíocht riaracháin agus eile.I 2009 forbraíodh láithreán Gréasáin,www.artluisne.com, bhí mórthaispeántas i Halla an Línéadaigh (le catalóg) agus inadhiaidh sin bhí dhá thaispeántas níos lú i mBéal an Átha agus i mBéal Easa.Damien O’Connor, Comhordaitheoir Ealaíona doDhaoine Míchumasacha ag taispeántas AlteredImages, Béal an Átha.ALTERED IMAGES:Mórthionscadal ceannródaíoch ealaíonaa d’fhorbairt <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong><strong>Eo</strong> i gcomhpháirtíocht le <strong>Comhairle</strong><strong>Contae</strong> Thiobraid Árainn Theas agusÁras Nua-Ealaíne na hÉireann, letacaíocht ón g<strong>Comhairle</strong> Ealaíon. Chuirna comhpháirtithe i láthair cur chuigenua agus uathúil maidir lehamharcealaíona a thaispeáint.Taispeántas idirghníomhach is eaAltered Images a tugadh ar chamchuairtthart ar Thiobraid Árainn Theas, ar<strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> agus a bheidh in IMMA,Baile Átha Cliath i 2010.124


Trí chur chuige nuálaíoch a úsáid - lena n-áirítear clos-chur síos, léirmhínithe tríthoiseachaar phictiúir, ealaíon na fuaime agus láithreán Gréasáin idirghníomhach(www.alteredimages.ie) – ba mhaith leis an tionscadal dul i ngleic le lucht nua éisteachtaden chéad uair, trí chur chuige ilchéadfach a úsáid. Foilsíodh catalóg an taispeántais ibhformáidí inrochtana (CD, Braille, cló mór).SCÉIM PHÍOLÓTACH EALAÍONA AGUS MÍCHUMAIS:Trí chomhpháirtíocht fhorbartha, d’oibrigh An Chomhairle Ealaíon, Oifig EalaíonaChomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> agus Ealaíona agus Míchumais na hÉireann le chéile i 2009le scéim phíolótach a sheachadadh le haghaidh Ealaíona agus Míchumas. Sheachaid an clárroinnt spriocanna straitéiseacha lena n-áirítear:1. Oiliúint i gComhionannas Míchumais do gach ionad ealaíona sa chontae, agus dogach ball foirne ag obair in ionaid ealaíona, agus ina dhiaidh sin forbairt pleanannapraiticiúla a spreagann úsáid na n-ionad ag daoine míchumasacha, mar luchtféachana agus mar ealaíontóirí beirt.2. Oiliúint i gComhionannas Míchumais d’ealaíontóirí a oibríonn nó ar mhaith leo abheith ag obair le grúpaí daoine míchumasacha.3. Thug féile scannánaíochta OSKA BRIGHT do dhaoine a bhfuil míchumasfoghlama acu i mí na Nollag 2009, agus bhí léiriúcháin scannáin agus ceardlanna.4. Thug The Lawnmower’s, compántas amharclainne foghlama do dhaoinemíchumasacha, cuairt ar <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> i mí na Samhna agus thug faoi cheardlannapiarfhoghlama agus d'oibrigh le cleachtóirí amharclainne ar bhonn náisiúnta abhfuil taithí acu sa réimse seo.Oíche Chultúir:I 2009, thug an Roinn Ealaíona, Spóirt agus Turasóireachta agus Iontaobhas Cultúir Bharraan Teampaill cuireadh do Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> páirt a ghlacadh in OícheChultúir. Mar léiriú uathúil ar an ócáid, bhí Oíche Chultúir i Maigh <strong>Eo</strong> ann ar fud na tíre.Ghlac Áras Inis Gluaire in mBaile an Mhuirtheach, Ionad Ealaíon Bhéal an Átha, ForasEalaíon Bhaile an Ghleann i mBaile an Chaisil, Stiúideonna Theach an Chustaim i gCathairna Mart, Ionad Ealaíon Halla an Línéadaigh i gCaisleán an Bharraigh, Leabharlann agusCartlanna Jackie Clarke agus Músaem Náisiúnta na hÉireann – Country Life, páirt sanoíche. D'fhreastail breis agus 1200 duine ar na hócáidí a bhí ar chlár na hoíche.Oíche Chultúir i Leabharlann agusCartlann Jackie Clarke, Béal anÁtha, 2009.Foilseacháin 2009:New Ground Lost Seeds, clárfaisnéise faoi chónaitheacht Scuad125


Ealaíon Bhealtaine 2008, le John Fox agus Sue Gill.126


DEONTAIS LE HAGHAIDH NA N-EALAÍON:Soláthraíonn an Oifig Ealaíon raon deontas do chleachtóirí gairmiúla agusneamhghairmiúla sna foirmeacha ealaíne ar fad.• Deontais i leith Gníomhaíochtaí Ealaíona (19 deontas ó €250 go €5,000)• Dámhachtain le haghaidh na nAmharcealaíona (4 duais le cuidiú le taispeántais agus 14duais le cuidiú le hábhar)• Dámhachtain Tyrone Guthrie MCC (2 duais)• Dámhachtain le haghaidh Drámaíocht Amaitéarach (1 duais)• Dámhachtain le Cuidiú le Ceol a Thaifeadadh (2 duais)• Dámhachtain d'Ealaíontóirí Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> & Liam Walsh (1Dámhachtain)LÍONRÚ AGUS COMHPHÁIRTÍOCHTAÍCothaíonn agus aithníonn <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> cion agus obair ghairmiúil nan-eagraíochtaí seo i leith fhorbairt straitéiseach na n-ealaíon sa chontae. Tuganneagraíochtaí ar nós Ionad Ealaíon Halla an Línéadaigh, The Heinrich Boll Cottage,Compántas Drámaíochta Yew Tree, Ionad Ealaíon Bhéal an Átha, Stiúideonna Theach anChustaim, Iontaobhas Ealaíona Bhaile an Ghleann agus Áras Inis Gluaire rochtain ar chláiréagsúla ilchineálacha beoga ar fud an chontae.Comhpháirtíochtaí Eile: Teastaíonn comhpháirtíochtaí le gníomhaireachtaí eile chunfor-rochtain agus rath leanúnach a bheith ann. Tá an tSeirbhís Ealaíon tar éisdea-chomhpháirtíochtaí oibre a fhorbairt le: Cumann Cúraim an Iarthair, FÁS,Feidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte Ceantar an Iarthair, Aostacht agus Deiseanna, AnChomhairle Ealaíon, Ionad Oideachais & Scoileanna <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, Ospidéal Chroí Íosa,Tionscadail Forbartha Pobail, VEC <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, Údarás Na Gaeltachta, Ionad Scríbhneoirína hÉireann, Eagraíocht um Chearta Ceoil na hÉireann (IMRO) agus TionscadailChomharsanachta don Óige agus eagraíochtaí eile.127


Seirbhís Leabharlainne <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>RéamhráPerhaps no place in any community is so totally democratic as the town library. The onlyentrance requirement is interest.Samuel JohnsonTuigimid sa lá atá inniu ann, murab ionann is riamh, nach féidir le fórsaí an mhargaidhsochaí shona ná sochaí mhaith a chruthú. Tráth ina bhfuil éilimh níos mó ná riamh ag anstát ar a chuid saoránach, tá an leabharlann phoiblí in ann cabhrú leo. Cuireannleabharlanna saoránaigh ar an eolas, briseann siad síos constaicí, baineann siad cothrom naféinne amach, cothaíonn siad an chruthaitheacht, cabhraíonn siad le daoine intinn oscailte abheith acu, agus cabhraíonn siad le pobail a fhorbairt agus an t-am atá thart a chaomhnú.Thug Leabharlann <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> os cionn leathmhilliún leabhar ar iasacht do 25,000ball in 2009. Is ionann é seo agus méadú 10% ar úsáid nach beag.Soláthraíonn an leabharlann seirbhís leabharlainne do scoileanna, seirbhís stairtheaghlaigh, agus clár fadréimseach d'imeachtaí cultúrtha gach bliain freisin. Anuas airseo, cuireadh seirbhísí breise de leithéid na seirbhísí seo a leanas ar bun le linn na bliana;leabhair is féidir íoslódáil, seirbhís ríomhfhoghlama FÁS, nuachtáin ar líne agus scéimléitheoireachta de chuid Fheidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte (HSE).Thabharfadh sé seo le fios go bhfuil leabharlanna <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> ag mealladh 260,000 cuairt inaghaidh na bliana atá i bhfad níos mó ná eagraíocht oidhreachta nó chultúrtha eile sachontae.Clár CultúrthaBíonn clár cultúrtha forleathan atá ag méadú gach bliain á reáchtáil ag Leabharlanna<strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>. Reáchtáladh breis agus 300 imeacht i leabharlanna sa chontae in 2009 . Imeasc na mbuaicphointí bhí:Seachtain Náisiúnta na LeabharlannBhí Seachtain Náisiúnta na Leabharlann ar siúl i Márta. Bhí sé mar aidhm ag an tseachtainleabhair agus an léitheoireacht a chur chun cinn. Reáchtáladh roinnt imeachtaí ileabharlanna <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> lena n-áirítear:• Suirbhé an Irish Tourist Association – Acaill mar cheann scríbe turasóirí sna1940aí. Caint le Brigid Clesham, cartlannaí, i Leabharlann Acla• Down Memory Lane: favourite poems and memories from school le Thomas F.Walsh, údar, i Leabharlanna Chathair na Mart agus Bhaile an Róba• Tracing Your Family Tree le hIonad Stair Theaghlaigh <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, i LeabharlannBhéal an Átha128


• Bia Folláin ar bhuiséad do dhaoine os cionn 55 bliain d’aois a d’éascaigh antSeirbhís Chomhairleach um Bainistíocht Teaghlaigh, HSE an Iarthair, iLeabharlann Bhéal Átha hAmhnais• “The Curious Case of the <strong>Mayo</strong> Librarian” le Pat Walsh, údar,i Leabharlanna Chaisleán an Bharraigh agus Bhéal an Róba• Revolutionary Women – caint ar ról na mban ó 1916-1923 le Sinéad McCoole,staraí, i Leabharlann Chathair na Mart• People and Places: Local Studies in the Library – Caint le Ivor Hamrock,Leabharlannaí Staire Áitiúla, i Leabharlann Chaisleán an BharraighFéile <strong>Eo</strong>laíochta agusTeicneolaíochta <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>Reáchtáil an leabharlann Ready, Set,Bio! sraith ceardlann ina gcuirtearcur chuige teagmhálach i leith naheolaíochta i láthair sa seomra ranga,chun féile <strong>Eo</strong>laíochta agusTeicneolaíochta <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> acheiliúradh i mí na Samhna. Bhíseastán ag an leabharlann freisin agtaispeántas Sheachtain nah<strong>Eo</strong>laíochta ag an TF Royal Hotel.Scéim na Léitheoireachta SláintiúlaSheol an leabharlann Scéim Léitheoireachta Sláintiúla <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> in 2009. Tionscnamhatá ann a ceapadh chun treoir a chur ar fáil do dhaoine aonair ó thaobh leabharféinchúnaimh a roghnú ar féidir leo a úsáid i dteannta cóireáil ó ghairmí sláinte.Tionscnamh atá sa scéim a d’fhorbair an HSE agus Leabharlann Chontae <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>. Mholgairmithe sláinte na leabhair sa scéim chun cabhrú le raon d’fhadhbanna mothúchánachanó síceolaíocha; lena n-áirítear méala, dúlagar, fadhbanna caidrimh, tuistiú agusféinmheas. Is teir le go leor daoine fadhbanna meabhairshláinte fós – ach más féidirleabhair a bhaineann le ceisteanna meabhairshláinte ar féidir le gach duine teacht orthu achur ar fáil sa leabharlann phoiblí, d’fhéadfaí cabhrú leis an náire a laghdú agus feasacht aspreagadh ar cheisteanna den chineál sin mar thoradh ar an mbeart simplí seo.Caint BhorbI nDeireadh Fómhair, sheol an leabharlann Straight Talking sraith cainteanna lehÉireannaigh a bhfuil cáil orthu. I measc na gcainteoirí bhí; Dr T.K. Whitaker, a bhunaighgeilleagar nua-aoiseach na hÉireann agus Jack O Connor, bainisteoir peile Chiarraí. Imeasc na gcainteoirí eile bhí Helen Dillon, a labhair faoi gharraíodóireacht, JohnLeonergan, Gobharnóir Phríosún Mhuinseo agus Sylvia Meehan.129


Imeachtaí Cultúrtha Nach IadLeabharlann Chaisleán an Bharraigh• Tionóladh Cúig Thaispeántas Ealaíne le linn na bliana• Tionóladh seisiúin rialta ríomhaireachta don Adult Learning Network, don ghrúpaProbus, don ghrúpa Active Aged agus do dhaltaí REHAB• Taispeántas bhuaiteoirí <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> de Chomórtas na n<strong>Eo</strong>laithe Óga• Seoladh Paperworks le Lucy Hill, saothar ealaíne a coimisiúnaíodh faoin ScéimCéatadán do na hEalaíona• Clár ScagthástalaHeartsmart CROÍ• Cruinniú agusCainteanna <strong>Mayo</strong> SmallHolders Association• Seoladh Leabhair, “SinFein and the Politics ofLeft Republicanism” leh<strong>Eo</strong>in O’Broin• Oíche <strong>Eo</strong>lais donOllscoil Oscailte• Taispeántas <strong>Mayo</strong>Camera Club• Seimineár ar StairÁitiúil le RannógRéigiún an Iarthair deChumann Leabharlann na hÉireann• Léamh dátheangach le Nuala Ni Dhónaill agus Geraldine Mitchell, filí• Léamh le hEilís Ní Dhuibhne• Taispeántas Scoileanna Glasa An Taisce• Taifeadadh sa leabharlann mar chuid de chlár faisnéise nua RTÉ The Limits ofLiberty• Seoladh At Five in the Afternoon, leabhar le Michael Murphy• Seoladh Ghradam <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> le haghaidh Dhaoine na Bliana.Leabharlann Bhéal an Átha• Seoladh Fabulous Beasts le Alice Maher, ealaíontóir, a coimisiúnaíodh faoinScéim Céatadán do na hEalaíona• Tionóladh ceithre thaispeántas ealaíne sa leabharlann• Taispeántas Grianghrafadóireachta Fiadhúlra <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>• Cúrsa sa Scríbhneoireacht Chruthaitheach le Helen Falconer, údar• Tagann Ciorcal Ceoil Bhéal an Átha le chéile uair sa mhí sa leabharlann• Caint faoi Bheachaireacht agus Beacha le <strong>Mayo</strong> North Garden & Flower Club• Tagann Ciorcal Cniotála Stitch & Bitch le chéile gach Oíche Dé Máirt saleabharlann• Taispeántas grianghrafadóireachta an charghais le Trócaire130


• Úsáideann an grúpa Ceoltóirí ón gCumann Ghníomhaíochta Lucht Scoir anleabharlann mar ionad le cleachtadh ann• Seoladh tionscadal léitheoireachta One Book, One Ballina• Cur i láthair ag an Oifig um Shábháilteacht Idirlín le haghaidh tuismitheoirí• Lá Healthy Heart Bhéal an Átha – Scagthastáil saor in aisce arna soláthar ag anHSE sa Leabharlann• Bhí oíche eolais le haghaidh tuismitheoirí ag Gaelscoil na Ceithre Maol saleabharlann.• Léamh le Mark Chaddock, file• ‘A Rambling Tour of Dear Old Ballina’ - seoladh leabhar le Terry Reilly• Seoladh Taispeántas na Scoileanna Glasa• Tionóladh cruinniú an Choiste Gairmoideachais sa Leabharlann• Tionscadal ‘Peace, Love & Hope Quilt Project’- mar chuid d’Fhéile Sráide Bhéalan Átha• Reáchtáil Seirbhís Luath-Idirghabhála an HSE oíche eolais do thuismitheoirí abhfuil míchumas amhrasta ar a leanaí• Cúrsaí Ríomhaireachta Saor in Aisce do Dhaoine os Cionn 55 bliain d’aois saleabharlann• Seoladh bailiúchán DVD Veterans of World War 2• Cruinniú Institiúid Innealtóirí na hÉireann (Brainse an Iarthair) agus cur i láthair aran droichead coisithe nua ar an gCora Bhradáin• Cruinniú oscailte le haghaidh trádálaithe ag Comhlachas Tráchtála Bhéal an Áthale Féile Siopadóireachta na Nollag a reáchtáil• ‘What kids should do in an emergency’ caint le hOifigeach Cosanta Sibhialta<strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>• Cúrsa ‘Cód Eitice’ le haghaidh oifigigh na gcumann spóirt- Comhpháirtíocht Spóirt<strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>• “Follow the Whitethorn” scannán leis an ealaíontóir Michael Fortune• Taispeántas 2009 de Chlár Meantóireachta Ealaíon <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>• Taispeántas Grianghrafadóireachta le Cumann um Fhóirithint ar Ainmhithe(SPCA) <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> ThuaidhLeabharlann Chathair na Mart• Taispeántas Scoileanna Westport Civic Trust• In Humbert’s Footsteps, Taispeántas• Seoladh CD filíochta le Richard White• Taispeántas Grianghrafadóireachta le Stephen O’Brien• Seó cinn bliana Chúrsa Ealaíne agus Deartha an Chúrsa Iar-Ardteistiméireachta,Coláiste na Ceathrún Bige• Elsie Higgins, taispeántas rang ealaíne• Taispeántas ghrúpa súgartha Thír na nÓg• Seachtain Covie, “Old Westport exhibition‘’• Taispeántas Sheachtain na Soghluaisteachta - Soghluaisteacht a nascadh letimpeallacht fholláin131


• Taispeántas ealaíne Age Action mar chuid d’Fhéile Ealaíon Chathair na Mart• Gairdín Chathair na Mart agus a Oidhreacht- Taispeántas an Civic TrustImeachtaí Nach Iad• Bíonn uair an chloig scéalaíochta agus club leabhar á reáchtáil do leanaí ibhformhór na mbrainsí• Lá Aosú Sláintiúil Acla - Leabharlann Acla• "Oíche na gCarúl"- Leabharlann Bhaile an Róba• Seoladh CD "The Adventures of Championship Man" le Liam Horan –Leabharlann Bhaile an Róba• Plaic a sheoladh in ómós do John King - Leabharlann Bhaile an Róba• Caint agus taispeántas sleamhnán ar Eaglais Mhuire Eaglais na hÉireann le AverilStaunton• Seoladh an Cheoldráma The Pirate Queen le Ceolchumann Bhaile an Róba• Taispeántas Ealaíne le Shania McDonagh, Leabharlann Chlár Chlainne MhuirisImeachtaí CultúrthaReáchtáladh imeachtaí éagsúla trí mheán na Gaeilge i leabharlanna ar fud an chontae lehaghaidh Sheachtain na Gaeilge i mí an Mhárta.Ina measc bhí:• Brannar drámaíochta - Caisleán a’ Bharraigh agus Cathair na Mart• Seoladh leabhair le Colman Ó Raghallaigh - Clár Chlainne Mhuiris• Léamh le Colman Ó Raghallaigh – Caisleán a’ Bharraigh• Léamh le hArt Ó Súilleabháin - Clár Chlainne Mhuiris agus Béal an Átha• Léamh le Grace Wynne - Béal a’ Mhuirthead• Filíocht as Gaeilge le Richard White - Cathair na Mart• Thug Ré Ó Laighléis, scríbhneoir, ceardlanna i gCaisleán a’ Bharraigh, Béal anÁtha agus Cathair na Mart• Blas ar Dhrámaíocht Fhisiciúil - Acaill• Léamh le hEithne ní Ghallchobchair - Béal an Átha• Úna ní Chuinn ag léamh sa leabharlann – Cathair na Mart• Comórtais do pháistí scoile - Caisleán a’ Bharraigh• Café Club le Gnó <strong>Mhaigh</strong> Éo - Béal an Átha• Taispeántas Leabhar Gaeilge - Cathair na Mart• Tráth na gCeist agus Comórtas dathadóireachta - Béal Átha hAmhnais agusCaisléan an Bharraigh• "Ciorcal Craic": Comhrá, amhrán agus an cupán tae - Crois Mhaoilíona• Thug an leabharlann leabhar mar bhronntanas do gach naíonra sa chontae.• Gaeilge le do Pháistí - Crois Mhaoilíona:Tacaíonn an leabharlann le roinnt mhaith féilte agus tionscnamh cultúrtha ar fud anchontae chomh maith, ina measc:• Cumann Béaloidis <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>132


• Féile Ealaíon Chathair na Mart• Deireadh Seachtaine John Healy• Tionscadal Admiral Browne• Féile Sogroo Bhaile Chathail• Féile Sonas i gCluain Cearbán• Coiste Cúram Leanaí Chontae <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>• <strong>Mayo</strong> Women’s Refuge• Féile Raifteirí Choillte Mach• Pride Of Place Entry Bhéal Átha hAmhnaisClár na LeanaíReáchtálann an leabharlann raon leathan imeachtaí do leanaí ar feadh na bliana idir uair anchloig scéalaíochta agus chuairteanna agus ceardlanna údar. Buaicphointe na bliana náFéile Leabhar na Leanaí. Bíonn an fhéile mhíosa, a bhfreastalaíonn breis agus 3000 páisteuirthi ar siúl i nDeireadh Fómhair, agus 80 imeacht i gceist léi; ina measc:• Cuairteanna ó scríbhneoirí leanaí a bhfuil clú idirnáisiúnta orthu• Drámaí puipéad• Sorcas dreancaidí• Léiriú Garchabhrach• Ceardlanna scríbhneoireachta• Tráth na gCeist i LeabharlannaI measc na n-imeachtaí eile do leanaí bhí:• Reáchtáladh Clubanna Léitheoireachta Samhraidh do leanaí i gCroisMhaoilíona, Clár Chlainne Mhuiris, Caisleán an Bharraigh, Coillte Mach agus BéalÁtha hAmhnais. Cuireadh dúshlán faoi na leanaí 10 leabhar ar a laghad a léamhthar an samhradh. Léigh go leor leanaí suas le fiche leabhar agus fuair siad teastais.• An Leabhar is Mó sa Chontae – a rinne leanaí i leabharlann Bhéal ÁthahAmhnais• Bíonn turas leabharlainne do leanaí scoile á reáchtáil i bhformhór na mbrainsí• Scéalaíocht le Niall de Burca i Leabharlann Chrois Mhaoilíona• Dráma puipéad Spring Onion Theatre le linn Fhéile Phobail Chrois Mhaoilíona.Tionscnaimh Teicneolaíocht Faisnéise agus Cumarsáide (ICT)Nuachtáin <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> Ar LíneSheol an leabharlann Cartlann Nuachtáin <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> Ar Líne i mbliana. Tá na heagráin arfad den Western People ó 1889 i leith, an Ballina Herald, an Ballinrobe Chronicle agus anWestern Journal ar fáil ar líne anois.Suirbhé Ar Líne an Irish Tourist AssociationRinneadh suirbhé i g<strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> go luath sna 1940aí ar bhonn paróiste i ndiaidh133


paróiste eile mar iarracht chun turasóireacht a chur chun cinn in Iarthar na hÉireann. Tácomhaid na suirbhéirí caomhnaithe sa leabharlann anois. Baineann ceann de na comhaid ismó le paróiste Acla. Tá eolas ann ar stair agus ar thopagrafaíocht an pharóiste, arshocruithe do spóirt, ar thaitneamhachtaí saoire, ar thionscail áitiúla, tá grianghraif annagus tá eolas ginearálta ann ar na sráidbhailte éagsúla. Is féidir an suirbhé a fháil ar líneanois freisin ag www.mayolibrary.ie.134


Closleabhair DhigiteachaThug Leabharlann Chontae <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> Closleabhair Dhigiteacha isteach in 2008 lenarféidir le baill éisteacht le leabhar áit ar bith. Is éard atá ann ná leabhair i dtaisce arsheinnteoir dlúth atá beag, éadrom agus iniompartha. Tá siad oiriúnach freisin do dhaoine abhfuil meath nó lagú amhairc orthu.WIFITá Wifi ar fáil anois i roinnt mhaith brainsí leabharlainne. Is féidir le daoine den phobal aríomhairí glúine féin a úsáid chun obair ar an Idirlíon i leabharlanna leis an áis seo.Riomhfhoghlaim FÁS sa LeabharlannClár nua is ea ‘Ríomhfhoghlaim FÁS sa Leabharlann’ inar féidir le daoine foghlaim sabhaile nó sa leabharlann. Aidhm an Chláir ná breisoiliúint i scileanna IT a chur ar dhaoine.Bíonn éascaitheoir ar fáil sa leabharlann chun ceardlanna a thabhairt agus tacú lefoghlaimeoirí dul ar aghadih trí shraith earraí teagaisc ar líne. is féidir le gach foghaimeoir(os cionn 18 mbliana d'aois) páirt a ghlacadh sa chlár agus é saor in aisce agus ar fáil ileabharlanna Bhéal Átha na Muice agus Chaisleán an Bharraigh.Ríomhairí do Dhaoine AostaBíonn sraith ranganna Bunchúrsa Ríomhaireachta ar siúl i bhformhór na mbrainsíleabharlainne mar chuid d'fhéile Bealtaine. Baineann Grúpaí Foghlaimeoirí Aosach leasas na leabharlanna chomh maith i gCaisleán an Bharraigh, Béal an Átha, Béal anMhuirthead agus Clár Chlainne Mhuiris gach seachtain chun bunscileanna ríomhaireachtaa fhoghlaim.Ginealas <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> Ar LíneTá an-tóir i gcónaí ar BorrowBooks, seirbhís iasachta leabharlainne ar líne, a chuireannar chumas léitheoirí <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, don chéad uair riamh, leabhair a fháil ar iasacht ó áit arbith in Éirinn.SealbhuitheCheannaigh an leabharlann breis agus 20,000 leabhar in 2009, ina measc:• The apparitions at Knock. Also the official depositions of the eye-witnesses ad’ullmhaigh agus a chuir John MacPhilbin in eagar, 1904.135


• Copies of the summonses and notices served upon Messiurs Healy, Davitt andQuinn in recent proceedings against them in the court of the Queen’s Bench,Dublin. 1883.• The rocks of the Tourmakeady district (<strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>) le Charles IrvingGardiner 1909.• Addergoole, native parish of Archbishop MacHale with original poems leis anUrramach. J. F. Lavelle, Eadargúil.• A list of all subscriptions received for the Achill purchase fund and also theseventeenth report of the Achill Mission 1850.• The sanction of a creed. A short account of murders and attempts at murder inIreland since the institution of the Irish National Land League. Arna fhoilsiú agIrish Loyal and Patriotic Union 1888.• Amhrain Ghaedhilge an Iarthair / Gaelic songs of the West bailithe ag MichaelTimony 1906.• Letter of his grace the most Rev. Dr. MacHale Archbishop of Tuam to the clergyand faithful of the Diocese of Tuam, 1861.• Salt Air le F.R. Higgins. Eagrán teoranta 1923.• An act to confirm Provisional Orders of the Local Government Board for Irelandrelating to the towns of Ballina and Lurgan 1882.• An act to repeal an act entitled “An act for the improvement of the River Moy”1860.• An act for authorising the sale of certain estates in the counties Galway and <strong>Mayo</strong>devised by the will of John, the late Lord Clanmorris.• A number of Acts to enable the Great Northern and Western Railway Company toextend their railway to Castlebar, Westport, Ballina and Killala 1837 to 1883.• Census Search Forms 1841/51 le haghaidh <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> ar mhicreascannán.Bronntanais• Bailiúchán Seamus Murphy d'ábhar Poblachtánach – arna bhronnadh arLeabharlann Jackie Clarke• The history and architecture of Rosturk Castle, Rosturk, <strong>County</strong> <strong>Mayo</strong> le FintanMasterson. Miontráchtas B. A. 2009. Arna bhronnadh ag an údar• The genealogy of the Anglo-Norman Lynches who settled in Galway le PaulMcNulty 2009. Arna bhronnadh ag an údar• The Achill Mission and Estate: A Protestant enterprise in Catholic communities leTarso Matsuo. Ollscoil Hosei, Tóiceo 1997.• Manuscript documents of the late Fr. Patrick J. Burke of the Columban Fathers,formerly of Castlebar. Is éard atá ann ná tuairiscí agus cín lae a scríobh an tAthairBurke le linn dó a bheith ina chomhfhreagraí ar chogadh Vítneam agus chogadh naCóiré. Arna bhronnadh ag a neacht Mary Morrisey, An Chéibh, Béal AthahAmhnais. B.• The Killing Snows: A story of the Irish Famine le Charles Egan. Úrscéal atálonnaithe i gCo. <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> arna bhronnadh ag an údar.• Birth & Vaccination Registers for the East <strong>Mayo</strong> area – arna bhronnadh ag MattCassidy, Baile Chathail.136


• A History of Claremorris Town Hall , arna bhronnadh ag Michael Reidy, údar.Seirbhís Leabharlainne do ScoileannaLeanann an tSeirbhís Leabharlainne do Scoileanna de sheirbhís a sholáthar do 178 ScoilNáisiúnta i Maigh <strong>Eo</strong> lena n-áirítear 63 scoil DEIS a fhónann do phobail faoi bhuntáiste.Ag féachaint le fógra na Roinne Oideachais go bhfuil acmhainní le haghaidh na hEarnálaRiachtanas Speisialta (SEN) á gciorrú acu i scoileanna, tugadh tús áite in 2009 dontSeirbhís SEN Leabharlainne do Scoileanna agus do leanaí a bhfuil fadhbannalitearthachta acu. Is mó an gá leis an réimse seo den tseirbhís agus an t–éileamh atá air náan soláthar, mar is léir ón méadú 54% ar acmhainní SEN a tugadh ar iasacht do scoileannaidir 2008 agus 2009.Ag teacht leis an sprioc seo leibhéil litearthachta níos mó a éascú i Maigh <strong>Eo</strong>, tá méadúagus forbairt ag teacht i gcónaí ar an gcomhthionscadal idirghabhála dírithe ar litearthachtidir Leabharlann Chontae <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> agus Seirbhís Teiripe Urlabhra agus Teanga HSE anIarthair. Thug tionscadal taighde de chuid OÉ, Gaillimh, ina ndearnadh staidéar ar angcomhpháirtíocht ar leith seo chun litearthacht a fhorbairt, tuairisc an-dearfach faoi in2009. Thionóil an HSE i gcomhar leis an tSeirbhís Leabharlainne oíche eolais dothuismitheoirí agus múinteoirí leanaí a bhfuil deacrachtaí teanga agus litearthachta acu a iLeabharlann Chaisleán an Bharraigh.Leabharlann Jackie ClarkeCuireadh Leabharlann agus Cartlann Jackie Clarke ar taispeáint don phobal don chéad uairriamh le linn 2009. Bhí taispeántas in Aerfort Iarthar Éireann, Cnoc Mhuire ó mhí Iúil godtí mí Mheán Fómhair 2009. Reáchtáladh taispeántas míosa ar mhíreanna agus turaisthreoraithe ar an Leabharlann agus ar an gCartlann ag Leabharlann Bhéal an Átha le linnmhí Mheán Fómhair. Seoladh oscailt oifigiúil na míosa fógraíochta seo le linn naSeachtaine Náisiúnta Oidhreachta. Reáchtáladh 67 turas le linn na míosa agus thug 1,079duine cuairt ar an mbailiúchán. Cruthaíodh 122 oíche lóistín don gheilleagar áitiúil de bharran imeachta.Bhí taispeántas scannáin speisialta ar bhailiúchán scannán Jackie Clarke i gcomhar leCartlann Scannán na hÉireann agus léamh Fhorógra 1916 scannánaithe le Stephen Rea,aisteoir, ar siúl le linn na hOíche Cultúir.Caomhnaíodh na nithe is tábhachtaí ón mbailiúchán le linn 2009 agus rinneadh cástaispeántais speisialta ar cuireadh seoda an bhailiúcháin isteach ann. Tugadh roinntbronntanas le linn 2009 lena n-áirítear bailiúchán Seamus Murphy ina bhfuil ábhar ó oifigían Republican Press Ltd. Thug Sinéad McCoole, Bainisteoir, léachtaí do roinnt grúpaítimpeall na tíre agus d’fhoilsigh sí roinnt alt ar an mbailiúcháin.137


An OidhreachtCuireann Oifig Oidhreachta <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> feasacht agus tuiscint níos fearr ar oidhreachtnádúrtha, thógtha agus chultúrtha Chontae <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> chun cinn, a bhfuil caomhnú níosfearr na hoidhreachta sin agus meas aníos fearr uirthi mar thoradh air. Cuireann cur ibhfeidhm leanúnach <strong>County</strong> <strong>Mayo</strong> Heritage Plan 2006-2011 le comhlíonadh ár ndualgasfaoin bPlean Náisiúnta Oidhreachta, faoin bPlean Náisiúnta Bithéagsúlachta agus faoinStraitéis Náisiúnta um Athrú Aeráide.Leithdháil <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> buiséad de €100,000 i leith Thionscadail anPhlean Oidhreachta in 2009, a bhfuil 50 % de in-aisíoctha ón g<strong>Comhairle</strong> Oidhreachta.Fuarthas cistiú de €65,150 san iomlán on g<strong>Comhairle</strong> Oidhreachta in 2009 i leithfhorfheidhmiú an Chláir Oibre Oidhreachta. Fuarthas €31,200 faoi Chiste an PhleanOidhreachta, €21,250 faoin gCiste Bithéagsúlachta agus €12,700 faoin gClárBithéagsúlachta.Chuimsigh Clár Oibre na hOidhreachta ar tugadh faoi i 2009:Cur i bhfeidhm rathúil chlár oibre Bhliain 4 <strong>County</strong> <strong>Mayo</strong> Heritage Plan 2006-2011. Imeasc na dtionscadal a tugadh chun críche bhí:Wild <strong>Mayo</strong> a FhoilsiúTá tírdhreach <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, a bhfuil clú agus cáil air de bharr na háilleachta, ar cheann de natírdhreacha is ilghnéithí sa tír. Léirítear ann suíomhgeografach an chontae ar bhord farraige an iarthair,topagrafaíocht agus geolaíocht ilchineálach an chontae agusan éifeacht atá ag patrún talamhúsáide <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>. Is éardatá sa tírdhreach ná gnáthóga saibhre éagsúla taobh le taobh;ina measc portaigh, gnáthóga cósta, lochanna agusaibhneacha, coillearnacha agus tailte féaraigh. Cothaíonn nagnáthóga seo an iliomad speicis phlandaí agus ainmhithe, abhfuil cuid acu an-tábhachtach do <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>. In Wild<strong>Mayo</strong>, a scríobh Michael Viney agus a rinne OifigOidhreachta Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> a chur in eagar,a thiomsú agus a tháirgeadh, leagtar béim ar thábhacht agusar shaibhreas na hoidhreachta nádúrtha i gCo. <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>. Déanann an foilseachán seo, atádírithe ar chuairteoirí agus ar mhuintir na háite ar aon, ceiliúradh ar oidhreacht nádúrthaagus éagsúlacht an tírdhreacha i gCo. <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>.138


Cúrsa ar an Oidhreacht Áitiúil agus an Tírdhreach BeoChuir <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, i gcomhar le Cuideachta Forbartha Iardheisceart<strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, le tacaíocht ón g<strong>Comhairle</strong> Oidhreachta, Cúrsa faoin Oidhreacht Áitiúil agusTírdhreach Beo ar bun ar bhonn trialach in Earrach na bliana 2009. Aidhm an chúrsa náfeasacht a spreagadh ar an oidhreacht áitiúil, dea-chleachtas maidir le caomhnú agusbainistíocht na hoidhreachta a chur chun cinn agus tionscadail oidhreachtaphobalbhunaithe a spreagadh agus a éascú. Díríodh sa chúrsa ocht seachtaine ar antábhacht a bhaineann le bealaí cuí a aimsiú inar féidir buntáistí fadtéarmacha a chinntiú dophobail agus do thírdhreacha maidir lena gcaidreamh lena n-oidhreacht nádúrtha,chultúrtha agus thógtha.D'fhreastail ionadaithe de chuid naoibpobal in iardheisceart <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> ar angcúrsa. Reáchtáladh thar ocht dtráthnóna é,agus bhí dhá thuras allamuigh ar anSatharn mar chuid de. Rinneadh scagadh arraon leathan d'ábhair oidhreachta ar angcúrsa; idir luach cultúrtha agus stairiúil naséipéal agus reiligí, idir chuaillí geata aguséadain siopaí, agus idir iomairí prátaí agusstíleanna tithe. Rinneadh teicnící chun anoidhreacht áitiúil agus nádúrtha athaifeadadh, agus cineálacha tírdhreacha a aithint mar aon leis an tionchar atá aige aráiteanna cónaithe daoine agus ar an mbithéagsúlacht, a chlúdach sna léachtaí, a thugsaineolaithe ina réimsí féin. Buaicphointí a bhí sa dá thuras allamuigh, inar tugadh cuairt arShéipéal agus Reilig Chnocán an Chuilinn agus ar Theach Phartraí ar chladaigh Loc Cearaagus ar an gcoillearnach mórthimpeall air.Mar Chuid lárnach den chúrsa éilíodh ar gach pobal tionscadal ar an oidhreacht áitiúillaistigh dá bpobal féin a phleanáil agus a dhéanamh. Tá sé tábhachtach go mbeadhtionscadail fite fuaite sna bpobail lena mbaineann, ionas go mbeidh siad inmharthana agusinbhuanaithe. Bhí na tionscadail oidhreachta seo á gcur i bhfeidhm ag rannpháirtithe anchúrsa laistigh dá bpobal féin, ar mhaithe le spéis a chothú i dtábhacht na hoidhreachtaáitiúla agus an tírdhreacha agus an tábhacht seo a aithint. Reáchtáladh oíche oidhreachtaDé Máirt, an 3 ú Samhain 2009 in Breaffy House Hotel chun deis a thabhairt do phobail abhí rannpháirteach a gcuid tograí tionscadal a chur ar taispeáint, agus d’fhreastail breisagus 90 duine ar an imeacht. Bronnadh gradaim ar phobail éagsúla bunaithe ar chaighdeáiná dtograí tionscadail, rannpháirtíocht an phobail agus tionchar agus nuálaíocht.Rannpháirtithe sa Chúrsa ar anTírdhreach Beo & Oidhreacht Áitiúil ag OícheOidhreachta an ChúrsaSuirbhé ar Oidhreacht Thionsclaíoch anChontaeRinneadh fardal ar oidhreacht thionsclaíochan chontae le linn 2009, le tacaíocht óng<strong>Comhairle</strong> Oidhreachta. Rinneadh an139


suirbhé seo mar obair bhreise ar shuirbhéanna a ndearnadh roimhe sin ar ghnéithe ar leithd’Oidhreacht Thionsclaíoch <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> (Suirbhé ar Dhroichid Stairiúla <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> agus arStáisiún Cumhachta Bhéal Átha Chomhraic, 2006 agus Suirbhé ar an Oidhreacht Iarnróid,2008). Úsáidfear an t-eolas a aimsíodh le bheith mar chuid de bheartais an PhleanForbartha <strong>Contae</strong> agus lena chinntiú go gcosnófar na gnéithe is suntasaí dár n-oidhreachtthionsclaíoch ar fhorbairt nach mbeadh ag teacht leo. Beidh an suirbhé bunaithe arThaifead na Láithreán agus na Séadchomharthaí (SMR), ar fhoinsí cartagrafacha(léarscáileanna OS 6 orlach) agus ar fhoinsí stairiúla. Beidh an tsuirbhéireacht allamuigh sachontae amach anseo bunaithe ar an suirbhé seo. Tiomsaíodh Bunachar Sonraí is féidir achuardach ar an Oidhreacht Thionsclaíoch agus rinneadh na láithreáin digiteach lena gcursan áireamh ar chóras GIS Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>. Rinneadh anailís ar na sonraí abailíodh agus tugadh faoi na buncheisteanna a bhaineann leis an tseandálaíochtthionsclaíoch i Maigh <strong>Eo</strong> agus in Éirinn i gcomhthéacs náisiúnta agus áitiúil.Leabhrán ar Aghaidheanna Siopaí <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>Táirgeadh leabhrán ina léirítear aghaidheanna siopaí traidisiúnta i Maigh <strong>Eo</strong>. Aidhm anleabhráin ná scagadh a dhéanamh ar thraidisiúin tógála na hÉireann agus feasacht aspreagadh ar phrionsabail dea-dheartha, agus cur i bhfeidhm na bprionsabal seo a churchun cinn maidir le forbairtí tráchtála comhaimseartha a dhearadh inár mbailte agussráidbhailte. Aithníodh na sárshamplaí d’aghaidheanna traidisiúnta siopaí atá fós ann imbailte agus sráidbhailte ar fud <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>. Glacadh grianghraif de na haghaidheannasiopaí seo, rinneadh iad a thaifeadadh agus tiomsaíodh na sonraí mar aon le stair anfhoirgnimh sa leabhrán. Cuireadh isteach painéal diagramach réamhléiritheach ina léirítearna saintréithe a bhaineann le dearadh dúchais foirgneamh e.g. siméadracht maidir lecomhréir agus patrúin na bhfuinneog, tá comharthaí discréideacha orthu freisin. UllmhóidhAiltirí Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> an téacs don leabhrán seo go hinmheánach igcomhar leis an Oifigeach Oidhreachta. Scaipfear an leabhrán seo ar ghnóthaí ar fud anchontae agus beidh teacht ag Oifigí Údaráis Áitiúil <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> air.Plean Bithéagsúlachta <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>Ceapadh éiceolaí, in 2007, le tabhairt faoin gcomhairliúchán agus taighde is gá chun PleanGníomhaíochta um Bithéagsúlacht Áitiúil réamhdhréachta a ullmhú do Chontae <strong>Mhaigh</strong><strong>Eo</strong>. Ceapadh éiceolaí i nDeireadh Fómhair 2008 chun Plean Bithéagsúlachta <strong>Contae</strong><strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> 2008 - 2013 a thabhairt chun chéim an dréachta. Is éard a bhí i gceist leis seo ná(1) athbhreithniú ar an gcomhairliúchán ar tugadh faoi go dtí seo (2) athbhreithniú ar anréamh-dhréachtphlean (3) comhairliúchán le Grúpa Oibre Bithéagsúlachta <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>chun na gníomhaíochtaí atá le bheith sa phlean a shocrú agus a chur in ord tosaíochta.Cuireadh an Dréacht-Phlean faoi bhráid an SPC Cultúir, Oideachais, Oidhreachta agusGnóthaí Corparáideacha in 2009 agus ina dhiaidh sin cuireadh ar taispeáint phoiblí é arfeadh 6 seachtaine. Táthar ag súil go dtabharfar an Plean chun críche in 2010.Tugadh faoi roinnt tionscadal faoi Chlár Gníomhaíochta Bithéagsúlachta <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>:140


1. Oiliúint Bithéagsúlachta do Bhaill Foirne Údaráis ÁitiúilBeart ríthábhachtach de Dhréacht-Phlean Gníomhaíochta um BithéagsúlachtÁitiúil <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> 2009-2014 ná clár oiliúna bithéagsúlachta a ullmhú do bhaillfoirne Údaráis Áitiúil lena chinntiú go ndéanfar an bhithéagsúlacht a chomhtháthúle ról agus feidhm an údaráis áitiúil, lena n-áirítear ceapadh Pleananna Forbarthaagus Pleananna Ceantair Áitiúil, rialú na forbartha, soláthar agus cothabháilbonneagair agus seirbhísí eile. Forbraíodh an clár oiliúna in 2009 agus soláthrófardo bhaill foirne é go luath in 2009. Rinneadh iniúchadh ar na príomhsheirbhísí asholáthraíonn <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> roimh an gclár oiliúna a fhorbairtd’fhonn riachtanais ar leith na <strong>Comhairle</strong> a mheas. Tá an tionscadal seo arna chistiúag an g<strong>Comhairle</strong> Oidhreachta trí Chiste an Phlean um Bithéagsúlacht Áitiúil. Iséard a bhí i gceist le forbairt an chláir oiliúna ná dul i gcomhairle le baill foirneríthábhachtacha laistigh de na ranna agus rannóga éagsúla de chuid Chomhairle<strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> agus de chuid na dtrí Chomhairle Baile.2. Gunnera tinctoria a shrianadh ar Acaill agus ar ChliaraFuair Maigh <strong>Eo</strong> i gcomhar le Garraithe Náisiúnta na Lus cistiú ón g<strong>Comhairle</strong>Oidhreachta in 2009 le tabhairt faoi dhianchlár ar Ghunnaire a shrianadh ar Chliara.Tá baint ag <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> le taighde ar shrianadh Gunnaire ar Acailló 2006 i leith. Dhírigh siad ar an bplanda ionrach seo ar roinnt suíomhanna ar Acaill,agus rinneadh athshlánú láithreáin ina dhiaidh sin. Tá ionradh déanta ag Gunnaire arroinnt mhaith ceantar ar Chliara freisin. Tugadh faoi dhianchlár chun Gunnaire ashrianadh ar Chliara in 2009. Measadh gur ceantar foirfe a bheadh i gCliara ledianchlár srianta a dhéanamh air toisc nach dóigh go ndéanfaí ionradh arís air, ar anábhar nach bhfuil sé ar an mórthír. Tugadh poiblíocht fhairsing don tionscadal seoagus léiríodh ar mhíreanna nuachta RTÉ le linn mhí Mheán Fómhair é.Gunnaire a chóireáil ar Chliara141


An abhainn roimh í a chóireáilAn abhainn i ndiaidh cóireáilEagraíodh imeachtaí taispeána le haghaidh gunnaire a shrianadh ag an bhFód Dubhagus Acaill agus thug breis agus 100 duine aghaidh orthu. Aidhm na n-imeachtaí seo náan bealach is éifeachtaí inar féidir an planda a chóireáil agus a shrianadh a léiriú gopraiticiúil.Cainteanna ar Oidhreacht agus ar Sheachtain na hOidhreachta 2009o Caint ar Thírdhreach & ar Oidhreacht Nádúrtha <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, Caisleán an Bharraigh leCillian Roden, Éiceolaí agus Nádúraío Caint ar Éin Ghairdín, Crois Mhaoilíona, le Wendy Stringer, Cairde Éanlaith <strong>Mhaigh</strong><strong>Eo</strong>o Caint eolais ar Ghunnaire (Gunnera tinctoria), An Mhala Raithnío Caint eolais ar Ghunnaire (Gunnera tinctoria), Acaillo Caint ar stair agus ar sheandálaíocht Shéipéal agus Reilig Chill Chuimín le RichardCrumlish, Seandálaío Taispeántas ar Fhuinneoga Harry Clarke, Forhalla, Ospidéal Ginearálta <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>Suíomh Gréasáin ar Oidhreacht <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>Déantar an suíomh Gréasáin ar oidhreacht <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> a nuashonrú agus a mhéadú ar bhonnleanúnach agus faisnéis faoi oidhreacht sa chontae, sonraí na dtionscadal a bhfuiltear agtabhairt fúthu agus imeachtaí oidhreachta air.Féilire ar Oidhreacht <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> 2009Foilsíodh Féilire ar Oidhreacht Nádúrtha <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> in 2009. Bhí sé mar aidhm ag anbhféilire ina raibh íomhánna de thírdhreacha, fiadhúlra agus flóra an chontae, béim aleagan ar na gnáthóga agus speicis ilchineálacha sa chontae.I measc na réimsí eile ar thug an tOifigeach Oidhreachta fúthu ar bhonn leanúnachbhí: Ionchur maidir le hullmhú na bPleananna Ceantair Áitiúil Measúnachtaí Iomhchuí a ullmhú ar Phleananna Ceantair Áitiúil de réir mar acheanglaítear le hAlt 6(3) agus 6(4) den Treoir maidir le Gnáthóga ón AE Tacaíocht agus comhairle a sholáthar maidir le Forbairt a Rialú Tacú leis an Rannóg Forfheidhmithe Pleanála, nuair a iarrtar air/uirthi <strong>Comhairle</strong> a chur ar an Rannóg Deartha Bóithre mar a iarrtar air/uirthi <strong>Comhairle</strong> a chur ar úinéirí agus áititheoirí ar dhéanmhais chosanta <strong>Comhairle</strong> a chur ar an bpobal agus ar bhaill foirne na comhairle faoi chúrsaíoidhreachta <strong>Comhairle</strong> a chur ar Chuideachtaí Leader <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> maidir le cúrsaí oidhreachta <strong>Comhairle</strong> a chur ar ghrúpaí pobail atá ag tabhairt faoi scéimeanna “Glantacháin iReiligí” <strong>Comhairle</strong> a chur ar ghrúpaí pobail, maoirseoirí agus rannpháirtithe na ScéimeSóisialta Tuaithe, Grúpaí na mBailte Slachtmhara maidir le Tionscadail ar an142


Oidhreacht Áitiúil agus cúnamh a thabhairt dóibhScéim Deontas Oidhreachta Áitiúla na <strong>Comhairle</strong> Oidhreachta a chur chun cinn,comhairle a chur ar ghrúpaí pobail faoi iarratais mar is gáScéim na hOidhreachta sna Scoileanna a chur chun cinn143


Teicneolaíocht Faisnéise is CumarsáideTá Teicneolaíocht Faisnéise is Cumarsáide ar cheann de na heilimintí is tábhachtaí achuirfidh ar chumas Rialtas na hÉireann na cineálacha seirbhísí atá de dhíth ar shochaí nalinne seo sa 21 ú haois a sholáthar agus a athchóiriú. Teastaíonn iarracht chomhordaithe ónrialtas áitiúil agus ón rialtas láir chun é a bhaint amach, áfach.Tá na hathruithe is gá á gcur i bhfeidhm ag <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> ionas gur féidir árn-oibleagáidí faoi 'Athchóiriú na Seirbhísí Poiblí' agus “Towards an Integrated PublicService” de chuid thascfhórsa an Rialtais agus na hEagraíochta um Chomhar agusFhorbairt Eacnamaíochta (OECD) faoi seach a chomhlíonadh, ach is é an taithí atá againnnach i gcónaí a bhíonn córais a idirghníomhaíonn le heagraíochtaí seachtracha in ann é seoa dhéanamh.Tá roinnt bunchóras forbartha againn in 2009 a r-chumasaíonn cuid de na seanchórais afuaireamar le hoidhreacht, agus tá córais nua ar líne dírithe ar chustaiméirí forbartha againnfreisin trínar féidir leis an bpobal teacht ar eolas agus íoc ar líne.Seirbhísí GIS:Chabhraigh ár bhfoireann GIS (Córas Faisnéise Geografaí) le Seirbhísí Uisce tuairisceáincóireála fuíolluisce a chur chuig an nGníomhaireacht um Chaomhnú Comhshaoil (EPA).Rinne an Chomhairle coigilt de €50,000 nach beag toisc nach ndearnadh na tuarascálacha asheachfhoinsiú mar a rinne formhór na nÚdarás Áitiúil eile.Bhain an fhoireann GIS feidhm as córas Pleanála Geografaí ionas go mbeadh an pobal inann breathnú ar shuíomh na nIarratas Pleanála ar léarscáil den Chontae.Seirbhísí Idirlín/Inlín:D’fhorbair ár bhFoireann Gréasáin córas Aighneachtaí Pleanála agus Iarratas Pleanála arlíne agus is é an dara húdarás áitiúil in Éirinn anois é a bhfuil na seirbhísí ar líne seo aige.Tá an córas Iarratas Pleanála ar líne sa céim phíolótach anois, ach cuirfear i bhfeidhm deréir a chéile é go luath in 2010. Is dócha go ndéanfar coigiltí suntasacha maidir le hagaípróiseála in aghaidh an iarratais ag an bhfoireann anuas ar choigiltí suntasacha costais ileith Gníomhairí Pleanála. D'éirigh leis an bhFoireann Gréasáin freisin• Deiseanna íocaíochta ar líne a mhéadú chun Fíneálacha Tráchta agus Rátaí aáireamh. Is dócha go ndéanfar íocaíochta WEE agus íocaíochtaí <strong>Comhairle</strong> Baile aáireamh in 2010 freisin.144


• Tús a chur le córas Bainistíochta Caidrimh le Custaiméirí a fheidhmiú saChomhairle uile. Cabhróidh an córas seo le cinntiú go ndéileálfar lefiosrúcháin/gearáin/iarratais ó chustaiméirí go tráthúil. Táthar ag súil go gcuirfearan córas i bhfeidhm sa chuid eile den Chomhairle in 2010.• Tús a chur le leas a bhaint as córas Cothabhála agus Taistil ionas gur féidirmonatóireacht níos fearr a dhéanamh ar thaisteal foirne chomh maith leis an acharama a theastaíonn ón bhfoireann le haghaidh próiseáil éileamh a laghdú.• Feidhm a bhaint as inlíon nua ar chóir comhroinnt eolais inmheánach idir ranna afheabhsú.Oiliúint :Chuir ár bhFoireann Oiliúna oiliúintar bhreis agus 60 ball foirne sa chórasBainistíochta Airgeadais Agresso.Mar thoradh air seo, baineadh leasníos fearr as an gcóras agus is féidirtuairisciú agus monatóireacht níosfearr a dhéanamh ar chaiteachascorparáideach dá bharr. Cuireadhoiliúint agus trealamh ar fáil do bhreisagus 30 grúpa pobail agus grúpadeonach i Maigh <strong>Eo</strong> faoin scéimdeontais BenefIT ón RoinnCumarsáide agus Acmhainní Nádúrtha. Cuireann sé seo ar chumas grúpaí oiliúint ICT achur ar dhaoine ina bpobal féin agus cheana féin tá oiliúint á fáil ag breis agus 500 duine iMaigh <strong>Eo</strong> de bharr obair na ngrúpaí atá rannpháirteach. Tháinig an tAire Conor Lenihanchuig Maigh <strong>Eo</strong> i Meitheamh chun aischothú díreach a fháil faoinár gclár agus moladh gomór muid as ár gcuid oibre faoin gclár.ISO 27001 :D’éirigh leis an Rannóg IT teastasú ISO27001 a choinneáil in 2009 agus is muid an t-aonÚdarás Áitiúil amháin in Éirinn ar éirigh leo amhlaidh a dhéanamh. Cuspóir anchaighdeáin é féin ná "múnla a chur ar fáil lenar féidir Córas Bainistíochta um ShlándáilFaisnéise a bhunú, a chur i bhfeidhm, a oibriú, a chothabháil agus a fheabhsú agusathbhreithniú agus monatóireacht a dhéanamh air". Bhaineamar amach an caighdeán seodon chéad uair in 2007.Líonra:Ar ordachán ón Lárionad Forbartha Bainisteoireachta agus Eagrúcháin (CMOD) táthar lescor den chomhaontú earnála chun táirgí agus ceadúnais go léir Microsoft a cheannach aran dáta éaga, an 23 Deireadh Fómhair 2009. Chomhaontaigh an Bord SeirbhísíBainistíochta Rialtais Áitiúil (LGMSB) agus An Bord Seirbhísí Ríomhaire Rialtais Áitiúil145


(LGCSB) go gceannódh gach Údarás Áitiúil cibé ceadúnais bhogearraí Microsoft a bhísuiteáilte an tráth sin ag ráta comhaontaithe. Bhí orainn tabhairt faoi chlár comhdhlúthaithefreastalaí chun tacú leis an bpróiseas seo. Is éard a bhí i gceist leis seo ná timpeallacht nabhfreastalaithe fisiciúla a dhéanamh fíorúil le teicneolaíocht VMware. Beidh costais níosísle ar earraí crua, ar ceadúnú agus ar chumhacht dá bharr agus bainfear amachard-inúsáidteacht ar fhreastalaithe criticiúla freisin.Bunaíodh suíomh athshlánaithe tubaiste freisin agus rinneadh é a thástáil sa seomrafreastalaithe cúltaca i bhfoirgneamh atá i gceangal leis an bpríomhfhoirgneamh.Cinnteoidh sé seo go mbeidh leanúnachas ICT gnó ann i gcás mórthubaiste saphríomhfhoirgneamh.Leathanbhanda:Tá iniúchadh baránta dhá bhliain le déanamh ag Magnum Opus Limited ar na LíonraíAchar Cathrach (MANanna) le haghaidh na mbailte Chlár Chlainne Mhuiris, Bhaile anRóba agus Aerfort Chnoc Mhuire. Chuir Westnet ceangal gan sreang 150Mb isteach iMAN Choillte Mach le déanaí. Cuirimid comhairle ar Hutchison 3G Ireland Ltd (H3G) abhfuil baint acu le feidhmiú céimneach na Scéime Leathanbhanda Náisiúnta agus tugaimidcúnamh dóibh.146


Acmhainní DaonnaDaoine a scoir as <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> in 2009Gerry CostelloOifigeach FoirnePatrick Commons Oifigeach Feidhmiúcháin SinsearachFrancis FordeOifigeach Cúnta FoirnePadraic LyonsOifigeach Cúnta FoirneSean Walsh Teicneoir Grád 11Charles F WalshInnealtóir Feidhmiúcháin SinsearachPatrick ConneelyOifigeach FoirneDesmond P Mahon Bainisteoir <strong>Contae</strong>Anthony ReidyInnealtóir Feidhmiúcháin SinsearachJohn FlemingJames G FreyneMichael DuffyPatrick RonaynePatrick F DevaneJames BreslinMichael GillespiePatrick MelodyThomas Noel MannionJohn GeraghtyHarry LoftusMichael KeaneMichael Mc HaleThomas Mc GowanMartin BurkeMichael LavinJohn DugganJohn LavinJohn Joe DunleavyJohn NestorMichael CronnollyThomas GrealisPatrick Stephen CawleyMaor MadraíTiománaíSaoisteAiríoch Oibreacha UisceOibrí GinearáltaSaoisteOibreoir GléasraSaoisteMaor CúntaSaoisteMaor Oibrithe CeirdeOibrí GinearáltaOibrí ginearáltaSaothraíSaoisteSaoisteSaoisteMaorSaoisteOibreoir GléasraMaorSaoisteMaoirseoir Seirbhísí Ginearálta147


Seirbhís DóiteáinMichael O’BrienJohn PhilbinFrank ChambersFrank DevaneyMichael ComerMichael KellyBrian EganChris MannionMichael J LyonsMike GriffinOifigeach StáisiúinCeannaire ScuaidCeannaire Cúnta an ScuaidCeannaire ScuaidOifigeach StáisiúinBall den ScuadCeannaire ScuaidBall den ScuadMeicneoir TiománaComhraiceoir DóiteáinÓcáid Cheiliúrtha agus Bhronnta lehaghaidh Jim Breslin, Saoiste, CeantarBhéal an Átha, sa Ramada Hotel, Béal anÁtha, Dé hAoine, 28 Márta 2009Sa ghrianghraf tá: Ar chúl - TheresaDurkin, Innealtóir Feidhmiúcháin Ceantair,a bhronn an bronntanas air, Eddie Dwyer,G.S.S., Teresa agus Jim Breslin.Jim Breslin &TheresaDurkin.Reáchtáladh ócáid in Hiney’s Upper Deck Dé hAoine an 4 úNollaig 2009 agus bronntaí ann le dul ar scor na dtriúrSaoiste as ceantar Bhéal an Átha a cheiliúradh – PaddyMelody, John Duggan agus John J. Dunleavy. Bhíbronnadh ar Pat Kinhart, freisin, i gcuimhne a dhearthár,John Kinhart, Maor, a fuair bás go tobann níos luaithe sabhliain.148


Chun Tosaigh, ó chlé: Paddy Melody, John J. Dunleavy & Pat KinhartAr chúl: Noel Burke, Innealtóir Sinsearach agus John DugganChun Tosaigh, ó chlé: John Duggan, Paddy Melody, John J. Dunleavy, Pat Kinhart agusBernadette ColemanAr chúl, ó chlé: Sean McGowan, G.S.S., Noel Burke, Innealtóir Sinsearach, Eddie Dwyer,G.S.S., Michael Timlin, G.S.S., an Cmhlr. Eddie Staunton & an Cmhlr. Gerry Ginty149


Michael Cronnolly (foireann lasmuigh), a scoir as Ceantar Bhéal Átha na Muice in 2009.Sa phictiúr in éineacht leis tá; Luke O’Malley, Noel Burke agus Evelyn, a bhean chéile.Earcú 2009Reáchtáladh dhá chomórtas in 2009. Bhí dhá bhord agallaimh ann ar a raibh cúigear fear agus beanamháin. Arduithe Céime/Ceapacháin a d’éirigh as na hagallaimh thuas -John KennedyMichael BrennanNeasa GannonOifigeach Stáisiúin (Béal Átha na Muice)Oifigeach Fo-Stáisiúin (Béal Átha na Muice)Oifigeach Cúnta DóiteáinArduithe Céime/Ceapacháin 2009, a d’éirigh as agallaimh a bhí ar siúl in 2008Rose Doherty Oifigeach Cosanta SibhialtaJohn Walsh Teicneoir Sibhialta (grád 1)Fiona Murphy Maor MadraíMichael Dalton Príomh-Oifigeach Cúnta DóiteáinPatrick Sweeney Príomh-Oifigeach Cúnta DóiteáinOwen Fitzpatrick Oibreoir Rialaithe Éigeandála150


IlchuspóiríDeontais ArdoideachaisTá cúnamh riachtanach agus ríthábhachtach fós á thabhairt do mhic léinn <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> sachontae agus taobh amuigh de, trí dheontais tríú leibhéal.Deontais Nua a Bronnadh: 667Athnuachan: 946Iomlán na ndaoine a bhain leas as: 1,284Saoráil FaisnéiseBa é líon iomlán na n-iarratas faoin Acht um Shaoráil Faisnéise do 2009 ná 97 ceann.Foghlaim agus ForbairtTá <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> tiomanta d'Fhorbairt agus Foghlaim Acmhainní Daonnachun ár gcuspóirí agus spriocanna a bhaint amach. Aithnímid gur bhfuil ár rath ó thaobhseirbhís ardcháilíochta a sholáthar don phobal bunaithe ar lucht oibre dílis agusdíograiseach. Is dóigh linn go bhfuil sé tábhachtach spiorad foirne a chothú inárbhfostaithe ar fad trí Phlean Forbartha agus Foghlamtha forásach a chur i bhfeidhm dárbhfostaithe go léir sna réimsí gníomhaíochtaí ar fad, ar Plean é, ina ndéanann gach fostaícion ó thaobh é a ullmhú agus a chur i bhfeidhm.Chuaigh an caiteachas ar Oiliúint agus Forbairt foirne thar €2.9m in 2009, arb ionann agus4.75% de na costais phárollla.Cúrsaí Tríú Leibhéal a Rinne Baill Foirne in 2009Teastas i Staidéar Rialtais ÁitiúilAga Callaghan / Damien Glackin / Catherine Maughan / Patrick Morrison /Alan King / Valentina Molloy / Colette Gaffney / Robert Coyne /Mark McDonnell / Darren Forde / Barry Ryan / Enda Casey / Muredach Tuffy /Darragh McHugh / Tim Ganley / Helen Neary / Jacqueline O’Hara /Ann Ronayne/AnneByrneTeastas i Scileanna <strong>Comhairle</strong>oireachtaMary B Conway151


Teastas i bhForbairt BainistíochtaKevin Cooke / Anna ConnorDioplóma i Staidéar Rialtais ÁitiúilCathy Jennings / Julia Graham / Fiona Campbell / Gráinne de PaorDioplóma i Staidéar RíomhaireachtaLiz MorrisseyBA i mBainistíocht Acmhainní DaonnaCora KilcoyneBA i mBainistíocht IT – Nasc-ChúrsaStephen CarolanBaitsiléir Staidéar Gnó (Sruth IT)Neal HigginsBaitsiléir Staidéar Sóisialta i StaidéarTithíochta & PobailRosemary DoyleBronnadh Baitsiléir Staidéar Sóisialta iStaidéar Tithíochta & Pobail (Onóracha) arRosemary Doyle ó UCD i Meitheamh 2009.MA sa tSeandálaíocht & Stair ÁrsaDavid LoftusMA in <strong>Eo</strong>laíocht an ChomhshaoilMarie LanganMEngSc i bhFuinneamh InbhuanaitheIarla MoranMSc i mBainistíocht ÉigeandálaíTony ShevlinPgDip MSc sa Tocsaineolaíocht Chomhshaoil & sa Mhonatóireacht ar ThruailliúMaria O’ConnellClár na dToghthóirí/Clár Atheagraithe 2009/2010Is iad seo a leanas na staitisticí do Chlár agus Clár Atheagraithe na dToghthóirí, 2009/2010amhail ar an 1 Feabhra, 2009:-152


Cuid I1. Dáilcheantar ToghthóiríToghthóirí DálaUachtaránachtaMaigh <strong>Eo</strong> 95,466 97,991IOMLÁN 95,466 97,9912. Toghlach do PharlaimintToghthóirí IonchasachaToghthóirí na h<strong>Eo</strong>rpana h<strong>Eo</strong>rpana h<strong>Eo</strong>rpaIarthuaisceart 98,297 853Iomlán 98,297 8533. Toghcheantair Áitiúla Toghthóirí Rialtais ÁitiúilBéal an Átha 18,476Béal an Mhuirthead 13,330Caisleán an Bharraigh 22,498Clár Chlainne Mhuiris 20,500Béal Átha na Muice 13,292Cathair na Mart 11,943Iomlán 100,0394. Buirg nó <strong>Comhairle</strong> Baile Toghthóirí Rialtais Áitiúil<strong>Comhairle</strong> Baile Bhéal an Átha 7,503<strong>Comhairle</strong> Baile Chaisleán an Bharraigh 7,630<strong>Comhairle</strong> Baile Chathair na Mart 3,475Iomlán 18,608Cuid II – Vótálaithe PoistDáilcheantarGardaíFórsaíCosantaTaidhleoiríFaoiMhíchumasCoirpCuidII –VótálaitheSpeisialtaGairm etc. Príosúnaigh Vótál-aitheSpeis-ialtaMaigh <strong>Eo</strong> 11 95 2 122 12 2 267Iomlán 11 95 2 122 12 2 267Cuid IV – Clár AtheagraitheDáilcheantarToghthóiríUachtaránachtaToghthóiríDálaToghthóirína h<strong>Eo</strong>rpaToghthóiríÁitiúla153


Maigh <strong>Eo</strong> 8,772 9,416 9,503 10,083Iomlán 8,772 9,416 9,503 10,083Cuid V – Vótálaithe Poist ar an gClár AtheagraitheDáilcheantarGardaíFórsaíCosantaTaidhleoiríFaoiMhíchumasCoirpGairmetc.PríosúnaighCuid V –VótálaitheSpeisialtaar an gClárAtheagraitheVótálaitheSpeisialtaMaigh <strong>Eo</strong> 2 17 0 8 1 0 12IOMLÁN 2 17 0 8 1 0 12Cuid I – Forlíonadh do Chlár na dToghthóirí, 2009/2010Is iad seo a leanas na staitisticí maidir leis an bhForlíonadh le Clár na dToghthóirí,2009/2010:-Toghcheantar ÁitiúilMeitheamh,2009D.Fomh.,2009 Iomlán 2009BÉAL AN ÁTHA 590 72 662CAISLEÁN AN BHARRAIGH 781 101 882CLÁR CHLAINNE MHUIRIS 1282 68 1350BÉAL AN MHUIRTHEAD 364 53 417BÉAL ÁTHA NA MUICE 440 39 479CATHAIR NA MART 477 64 541IOMLÁN 3934 397 4331Meitheamh, 2009 – Toghcháin ÁitiúlaD. Fómh., 2009 - Reifreann – Conradh Nice IICuid II – Vótálaithe Poist ForlíontachaMíFórsaíCosantaTaidhleoiríFaoiMhíchumasCoirpGairm etc.PríosúnaighCuid III –VótálaitheSpeisialtaForlíontachaVótálaitheSpeisialtaGardaíMeitheamh,20097 9 0 161 127 0 8D.F., 2009 0 1 0 18 2 0 0154


Iomlán 7 10 0 179 129 0 8155


Ag obair chun Inrochtaineacht do Chách a bhaint amachLean <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, in 2009, de bheith gníomhach maidir lehinrochtaineacht ár dtimpeallachta agus seirbhísí a fheabhsú do dhaoine a bhfuil míchumasorthu. Cuireadh oiliúint ar fhoireann na <strong>Comhairle</strong> le linn na bliana maidir le feasacht arsheirbhísí agus soláthar seirbhísí do dhaoine a bhfuil míchumas orthu. Tá ClosleabhairDhigiteacha ceannaithe ag ár leabharlanna le linn na bliana atá fíorúsáideach dó dhaoine abhfuil deacrachtaí léitheoireachta acu nó a bhfuil lagamhairc orthu. Rinneadh iniúchadh arroinnt suíomhanna Gréasáin de chuid Chomhairle <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> le cinntiú gogcomhlíonann siad na critéir inrochtaineachta.Tá ár n-oifigí poiblí feistithe anois le lúba ionduchtúcháin éisteachta chun cabhrú leo siúda bhfuil deacrachtaí éisteachta acu a gcuid gnó a chur i gcrích in oifigí na <strong>Comhairle</strong> gohéasca agus le dínit. Cuireadh cathaoireacha aslonnaithe ar fáil freisin, nuair is gá, ionasgur féidir úsáideoirí cathaoireacha rothaí a aslonnú ó urláir uachtaracha na n-oifigí poiblí igcás éigeandála.Seoladh clár feasachta poiblí faoin teideal “Park Smart <strong>Mayo</strong>”. Is éard atá ann nátionscnamh feasachta poiblí ina ndéantar úsáid cheart na gcosán agus spásanna páirceálado dhaoine faoi mhíchumas a chur chun cinn agus béim á leagan ar na himpleachtaí abhíonn ann má dhéantar na spásanna seo a bhac .Sheoil an <strong>Comhairle</strong>oir John Cribbin,cathaoirleach <strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> é ar an 22 Meán Fómhair.Is dóigh linn go bhfuil sé ríthábhachtach dul i gcomhairle le heagraíochtaí do dhaoine faoimhíchumas. Maidir leis seo tagann Fóram na nDaoine faoi Mhíchumas, arb éard atá ann náionadaithe na n-eagraíochtaí do dhaoine faoi mhíchumas i Maigh <strong>Eo</strong>, le chéile faoichoimirce Pobail agus Fiontraíochta. Déantar comhairliúchán a fheabhsú tuilleadh tríchomhchruinnithe leis an gcoiste Rochtain Do Chách agus Fóram na nDaoine faoiMhíchumas.Rinneadh uasghrádú ar Linn Snámha Bhéal an Átha le linn na bliana. Tógadh póirsetosaigh inrochtana nua a bhfuil rampaí, doirse sleamhnaithe amuigh agus doirseuathoibríocha laistigh aige. Cuireadh na háiseanna seo a leanas sa tsaoráid freisin; seomrafeistis nua ar leith do mhná nó fir agus leaba infhillte do dhaoine faoi mhíchumas trom,áiseanna cithfholctha, agus geata inrochtana ó áiléar an luchta féachana. Rinneadhoibreacha ar an linn snámha ionas gur féidir le daoine faoi mhíchumas teacht uirthi anoisagus linn inrochtana a bheith acu.Cuireadh nasc ar fáil ón gcarrchós baile nua chuig an bPríomhshráid i gCill Cheallaigh.Tógadh coimpléasc casta rampaí mar chuid de seo. Cuireadh spásanna nua inrochtana ar156


fáil sa charrchlós freisin.Tógadh cosán nua ar a bhfuil rampa inrochtana air feadh na canála idir na Dugaí agus Sráidan Dáibhisigh i mBéal an Mhuirthead. Cuireadh trasrianta bóthair ar fáil freisin idir androichead agus an scoil.Soláthraíodh spásanna páirceála inrochtana agus trasrianta bóthair le colbhaí íslithe ar fudan bhaile i mBaile Átha hAmhnais.Tógadh pointe trasnaithe ardaithe rialaithe ag Baile Nua i gCaisleán an Bharraigh chunbealach slán inrochtana a chur ar fáil do choisithe chun an t-acomhal gnóthach a thrasnú.157


Oifig na GaeilgeDéanann Oifig na Gaeilge úsáid na Gaeilge a chur chun cinn agus a chothú i g<strong>Contae</strong><strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> agus cabhraíonn sí le forbairt agus cur i bhfeidhm bheartas dátheangachÚdaráis Áitiúla <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>.<strong>Contae</strong> Gaeltachta atá i Maigh <strong>Eo</strong> a bhfuil pobal Gaeilge beoga ann. Tá Gaeltachtaí Iorrais,Acla agus Thuar Mhic Éadaigh saibhir ó thaobh an bhéaloidis, na litríochta, an cheoil,láithreán stairiúla agus na seandálaíochta agus bíonn an Ghaeilge á labhairt iontu, rud atáníos tábhachtaí fós. Tá an Chomhairle díograiseach ó thaobh oidhreacht teanga ar leith anChontae a chosaint agus an Ghaeilge a chur chun cinn mar theanga phobail sna Gaeltachtaí.Tá pobal Gaeilge láidir ann lasmuigh den Ghaeltacht freisin, agus breis agus 44% dedhaonra an chontae ag maíomh go bhfuil Gaeilge acu sa daonáireamh is déanaí.Acht na dTeangacha Oifigiúla, 2003Tá an Chomhairle meáite ar sheirbhísí poiblí as Gaeilge a chinntiú a bhfuil teacht níos fearrorthu agus iad ar chaighdeáin níos fearr. Agus seirbhísí trí Ghaeilge á bhfeabhsú aici, tá anChomhairle tar éis leanúint de chur i bhfeidhm Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003, trífhaisnéis a sholáthar don fhoireann maidir le hoibleagáidí na <strong>Comhairle</strong> ina thaobh, agusoiliúint sa Ghaeilge a chur ar fáil don fhoireann. Is é feidhm an Achta seo ná infheictheachtroghanna seirbhísí dátheangacha agus fáil orthu a mhéadú trí fheabhsú leanúnach ar líonagus ar cháilíocht na seirbhísí poiblí atá á soláthar as Gaeilge. Tá tionchar ag Acht nadTeangacha Oifigiúla ar gach rannóg de na Comhairlí Baile agus <strong>Contae</strong>.Scéim Teanga Údaráis Áitiúla <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> 2006-2009In 2009, leanadh den dul chun cinn maidir le feidhmiú Scéim Teanga na <strong>Comhairle</strong> acomhaontaíodh leis an Roinn Gnóthaí Pobail, Tuaithe agus Gaeltachta agus a tháinig ibhfeidhm ar an 22 Nollaig 2006. Tá sonraí sa scéim teanga faoi thiomantas na <strong>Comhairle</strong>maidir le beartas dátheangach a chur i bhfeidhm sa Chomhairle <strong>Contae</strong> ar fad de réir achéile. Cuimsíonn sí raon leathan tionscadal agus oibleagáidí reachtúla lena n-áirítearsuíomhanna Gréasáin dátheangacha, foirmeacha iarratais agus bileoga eolais dátheangachaa chothabháil agus a fhorbairt, agus cinntiú go soláthraíonn an Chomhairle a seirbhísíd'eochairghrúpaí de leithéid Gaelscoileanna, scoileanna sa Ghaeltacht etc., as Gaeilge. Táathbhreithniú á dhéanamh ar an scéim seo agus táthar ag súil go dtiocfaidh scéim nua tríbliana i bhfeidhm in 2010.158


Léiríodh i suirbhé ar dhaoine aonair agus eagraíochtaí a bhíonn ag plé go rialta le<strong>Comhairle</strong> <strong>Contae</strong> <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, a rinneadh mar chuid den phróiseas comhairliúcháin roimhan scéim nua a dhréachtú, go raibh an t-éileamh ar sheirbhísí as Gaeilge measartha íseal achgo ndúirt 66% de na daoine go n-iarrfadh siad ar sheirbhís as Gaeilge dá mbeadh a fhiosacu go raibh a leithéid ar fáil, agus dúirt 89% gur bhreá leo níos mó Gaeilge a labhairt.Léirítear sa suirbhé seo agus sa suirbhé ar an bhfoireann, inar ndúirt 67% de na daoine gurbhreá leo deis a bheith acu seirbhísí a chur ar fáil as Gaeilge, go bhfuil a lán daoinean-bháúil don teanga.Imeachtaí Cultúrtha & TeangaTá Oifig na Gaeilge ag leanúint de dheiseanna a chur ar fáil agus a chur chun cinn inarféidir le daoine a bhfuil Gaeilge acu bualadh le chéile agus an Ghaeilge a labhairt, armhaithe le líonra Gaeilgeoirí a chruthú ar fud an Chontae. . Reáchtáladh sraith de ‘LóinGhaeilge’ i gCaisleán an Bharraigh agus Béala an Átha, bhí an-rath ar na lóin seo inartugadh deis do lucht labhartha na Gaeilge, foghlaimeoirí Gaeilge agus iad siúd nachlabhraíonn an Ghaeilge ach go hannamh, a gcuid 'cúpla focal' a úsáid i suíomhneamhfhoirmiúil gan strus.Cuireann Oifig na Gaeilge bonn taca faoi líonra na ‘gCiorcal Comhrá’ nó Grúpaí Comhráar fud an Chontae a thagann le chéile gach mí nó gach seachtain, agus tá imeachtaíeagraithe aici inar féidir leis na grúpaí agus foghlaimeoirí Gaeilge teacht le chéile, deleithéid turas siúlóide i dTuar Mhic Éadaigh agus Cóisir Nollag.Chuir Oifig na Gaeilge tús le r-nuachtlitir a chur le chéile agus a scaipeadh i Márta ’09 inagcuirtear daoine ar an eolas faoin nGaeilge agus faoi imeachtaí cultúrtha ar fud an chontae;idir ghrúpaí comhrá agus seisiúin cheoil, idir shiúlóidí faoi threoir agus léiriú scannán, idirchampaí samhraidh do leanaí agus chúrsaí Gaeltachta do dhaoine fásta i dteannta scéaltasuimiúla agus deiseanna fostaíochta agus cistithe. Agus breis agus 600 sínitheoir ag antseirbhís nuachtlitreach, tá sí tar éis cabhrú le líonra Gaeilgeoirí a chruthú ar fud anchontae. Acmhainn úsáideach atá sa tseirbhís nuachtlitreach seo freisin i leith EagraíochtaíGaeilge agus Gaeltachta ar mhian leo poiblíocht a dhéanamh ar a gcuid imeachtaí agus agcuid clár.Chabhraigh Oifig na Gaeilge leis an Oifig Ealaíon agus leis an tSeirbhís Leabharlainne óthaobh roinnt imeachtaí dátheangacha a reáchtáil:• Léamha le Colmán Ó Raghallaigh & Art Ó Súilleabháin, scríbhneoirí áitiúla doLeanaí, i Leabharlanna Chaisleán an Bharraigh agus Chlár Chlainne Mhuiris le linnSheachtain na Gaeilge• Ceardlann sa Drámaíocht Fhisiceach i Leabharlann Acla & Bhéal an Mhuirthead159


chun Seachtain na Gaeilge a cheiliúradh• Léamh le hÉilis Ní Dhuibhne, scríbhneoir cónaithe Force 12 i LeabharlannChaisleán an Bharraigh• Ceardlann le Gwyneth Wynn, scríbhneoir agus maisitheoir do leanaí, iLeabharlann Acla & Bhéal an Mhuirthead chun Féile Leabhar na Leanaí acheiliúradh• Léamh filíochta le Nuala Ní Dhónaill Lá Náisiúnta na Filíochta i LeabharlannChaisleán an Bharraigh160


Eagraíochtaí Gaeilge & GaeltachtaLean an Chomhairle de bheith ag obair i gcomhar le hÚdarás na Gaeltachta, ar an "ScéimÉadán Siopaí " i nGaeltacht Iorrais, tionscnamh a spreagann gnóthaí chun leas a bhaint asan suíomh atá acu i nGaeltacht Iorrais agus an teanga a bheith ina bunchuid dábhféiniúlacht ghnó.Chomhoibrigh an Chomhairle agus Údarás na Gaeltachta freisin ar chomórtas ‘An BaileBeo’; i mí Bealtaine na bliana seo thug 3 ghrúpa pobail atá bunaithe i Maigh <strong>Eo</strong> napríomhdhuaiseanna leo:• Bhuaigh Comharchumann Forbartha Ionad Deirbhile Eachléim an gradam donEagraíocht Phobail is Fearr• Tháinig Comhlacht Forbartha Áitiúil Acla sa tríú háit sa chatagóir don EagraíochtPhobail is Fearr• Bhuaigh Coiste Pobail Thuar Mhic Éadaigh an gradam don Choiste Deonach isFearrBhí Oifig na Gaeilge ag obair go dlúth le Togra <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> de Chonradh na Gaeilge in2009 agus Club Leabhar á reáchtáil acu i mí Aibreáin, agus tionóladh cruinnithe míosúla igCaisleán an Bharraigh agus i gCathair na Mart.Tá an Chomhairle tar éis leanúint de thacú le hobair Ghnó <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>, eagraíocht abunaíodh chun tairbhe eacnamaíoch na Gaeilge i leith gnóthaí i Maigh <strong>Eo</strong> a léiriú.I measc na réimsí eile a ndeachaigh Oifigeach na Gaeilge i ngleic leo bhí:• <strong>Eo</strong>las a chur ar fáil don phobal maidir le himeachtaí, ranganna Gaeilge etc.• Tacaíocht a chur ar fáil do Ghrúpaí Gaeilge, Gaeltachta agus do Ghrúpaí Pobail maris gá• Cion a dhéanamh maidir le Measúnú Iomchuí ar Phleananna agus ar Thionscadail• Tacaíocht a thabhairt agus comhairle a chur maidir le soláthraithe seirbhísíaistriúcháin• Ceangal a dhéanamh le soláthraithe seirbhísí aistriúcháin• Ceangal a dhéanamh le hIonad Réigiúnach Oiliúna <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> maidir le Oiliúint saGhaeilge• Scéimeanna Deontais Fhoras na Gaeilge a chur chun cinn, bualadh le grúpaí pobailagus comhairle a chur orthu mar is gá161


Sonraí TeagmhálaCEANNÁRAS:Áras an Chontae,An Meal,Caisleán an Bharraigh.Teil (094) 9024444Facs (094) 9023937R-phost secretar@mayococo.ieSuíomh Gréasáin www.mayococo.ieOIFIGÍ CEANTAIR:Oifig Mhótarchánach <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong> (094) 9047600Caisleán an Bharraigh (094) 9024444Cathair na Mart (098) 50400Baile Uí Fhiacháin (098) 41456Béal an Átha (096) 76100Béal Átha na Muice (094) 9251132Chomh maith leis seo (094) 9251495Clár Chlainne Mhuiris (094) 9371508Chomh maith leis seo (094) 9371285Baile an Róba (094) 9541029Oifig Tithíochta Bhaile an Róba (094) 9541111Béal an Mhuirthead (097) 81004BRIOGÁID DÓITEÁIN & SEIRBHÍSÍ:Ceanncheathrú na Briogáide DóiteáinBealach HumbertCaisleán an Bharraigh Teil (094) 9021211Facs (094) 9024137R-phostfire@mayococo.ieBriogáidí Dóiteáin (i gcás éigeandála)162


Béal an Átha, Baile an Róba, Béal Átha hAmhnais, Béal an Mhuirthead, Caisléan anBharraigh, Baile Chathail, Clár Chlainne Mhuiris, Crois Mhaoilíona, Gob an Choire,Coillte Mach, Béal Átha na Muice, Cathair na Mart. 999 nó 112LEABHARLANN CHONTAE:Ceannáras Leabharlainne <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>Bóthar Sheán de MórdhaCaisleán an BharraighCo. <strong>Mhaigh</strong> <strong>Eo</strong>Teil. (094) 9047922Facs: 094 9026491R-Phost:librarymayo@mayococo.ieWeb:www.mayolibrary.ieLeabharlanna Brainse:Leabharlann Chaisleán an BharraighTeil. (094) 9047959Facs (094) 9026491Acaill (098) 20910Leabharlann Bhéal an Átha (096) 22180Leabharlann Bhaile an Róba (094) 9541896Leabharlann Bhéal Átha hAmhnais (094) 9630161Leabharlann Bhéal an Mhuirthead (097) 82374Leabharlann Bhaile Chathail (094) 9255934Leabharlann Chlár Chlainne Mhuiris (094) 9371666Leabharlann Chrois Mhaoilíona (096) 31939Leabharlann Choillte Mach (094) 9381786Cluain Cearbán (098) 66658Leabharlann Bhéal Átha na Muice (094) 9252065Leabharlann Chathair na Mart (098) 25747Leabharlann Bhéal Easa (094) 9256040Cliara (098) 29838Leabharlann Chill Cheallaigh (094) 9367758COISTE CÚRAM LEANAÍ MHAIGH EO:163


Áras Chambers, Sráid Ellison, Caisleán an Bharraigh (094) 9047010LINNTE SNÁMHA:Linn Snámha Chaisleán an Bharraigh (094) 9021357Linn Snámha Bhéal an Átha (096) 70506Linn Snámha Chlár Chlainne Mhuiris (094) 9371313AIRÍGH OIBREACHA UISCE:Acaill (098) 45185Balla (094) 9365008Béal an Átha (096) 32313Baile an Daighin (094) 9364276Baile an Róba (094) 9541029Baile an Chaisil (096) 43106Béal Átha hAmhnais (094) 9649026Baingear (097) 83436Béal an Mhuirthead (097) 84646Muine Chonalláin (096) 71146Baile Chathail (094) 9254633Clár Chlainne Mhuiris (094) 9362416Crois Mhaoilíona (096) 31396Conga (094) 9546068Béal Easa (094) 9256333Cill Cheallaigh (094) 9367071Cill Mheáin /Sruthair (093) 33436Coillte Mach (094) 9381392Cnoc Mhuire (094) 9381742Loch Measca / Ionad Cóireála Uisce (094) 9544029Cluain Cearbán (098) 66266Baile Uí Fhiacháin /An Mhala Raithní (098) 36181Béal Átha na Muice (094) 9251898Cathair na Mart (098) 21295164


COMHAIRLÍ BAILE:Béal an Átha (096) 76100Caisleán an Bharraigh (094) 9023350Cathair na Mart (098) 50400IONAID FÓNTAS POIBLÍ:Doire an Iomaire (098) 41632Ráth Ruaín (096) 24055/(096) 75959165


Sonraí na nGrianghraf ar an gClúdach1. Droichead Coisithe Bhéal an Átha 20092. Scoil Náisiúnta An tSraithín in Sneachta (le caoinchead ó Bernie Coleman, OifigCeantair Bhéal an Átha)3. An Mhuaidh & Ard-Eaglais Naomh Muireadhach, Béal an Átha (le caoinchead óBernie Coleman, Oifig Ealaíon Bhéal an Átha)4. Clós Súgartha Bhaile Chathail, a tógadh le linn 2009 faoi Chiste Sóisialta agusEacnamaíoch na <strong>Comhairle</strong>, agus a cuireadh ar fáil don phobal in 2009.5. Ionad Cóireála Fuíolluisce Lios na Maothaile166

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!