نولیبرالیسم در بوته ي نقد

سه قلوهاي نولیبرالی 82کنند؛ فقط آنها حق دارند به صادرات گوشت،‏ غلات و شکر کشورهایشان یارانه دهند و آنها را با قیمتهايارزان ساختگی وارد بازار کشورهاي فقیر کنند ‏(پیلجر،‏بخش کشاورزي در اروپا و ایالات متحده مجموعاً‏.(161 :13883/ 5درصد از نیروي کار را در خدمت دارد.‏ برعکس در بیشترجهان فقیر،‏ کشاورزان اکثریت یا نزدیک به اکثریت نیروي کار کشور را به خود اختصاص میدهند.‏ هزینهيتجارت منصفانه در تولیدات کساورزي براي جهان غنی،‏ بر حسب میزان رفاهی که ساکنان آن از دست میدهند،‏بسیار ناچیز است؛ درحالی که براي کشورهاي فقیر منافع بالقوه بسیاري در بر دارد.‏ به عنوان مثال،‏ در سال2002ایالات متحده3/9میلیارد دلار ‏(یا سه برابر کل بودجه کمکهاي آمریکا به آفریقا)‏ فقط به بیست و پنجپنبه کار آمریکایی یارانه داده است.‏ این،‏ ضمن آنکه معیشت دهها میلیون کشاورز در جهان فقیر را نابود کرد،‏حدوداً‏ بیست و شش درصد قیمت جهانی پنبه را کاهش داد ‏(مونبیو،‏.(1388: 132در نمونهاي دیگر،‏ چند سال قبل،‏ ‏«گزارش سی ان ان درباره کشور مالی»‏ واقعیت ‏«بازار آزاد»ي که همواره ازسوي نهادهاي مالی جهانی ترویج میسود را روشن ساخت:‏ دو پایه اقتصاد مالی،‏ پنبه در جنوب و احشام درشمال بود و هر دو به این خاطر که قدرتهاي بزرگ همان قوانینی را نقض میکردند که اینقدر بیرحمانه برکشورهاي جهان سوم تحمیل میکنند،‏ دچار مشکل شدند.‏ کشور مالی،‏ تولیدکننده پنبهاي با بالاترین کیفیتاست،‏ اما هزینهاي که دولت آمریکا که براي حمایت از تولیدکنندگان پنبه خودش صرف میکند،‏ از کل بودجهکشور مالی بیشتر است،‏ بنابراین نگرانی چندانی از این بابت وجود ندارد که مالی قادر نباشد رقابت کند.‏ درشمال کشور مالی،‏ تقصیر به گردن اتحادیه اروپاست؛ یارانهاي که اتحادیه اروپا به هر راس گاو میدهد،‏ سالانه500 بیش ازیورو است.‏ وزیر اقتصاد مالی گفت:‏ ما نیازي به کمک،‏ یا مشاوره یا درسهاي شما درباره تاثیراتسودآور حذف مقررات اضافی دولت نداریم؛ لطفا فقط به قوانین خودتان درباره بازار آزاد پایبند باشید،‏ مشکلاتما تمام میشود ‏(ژیژك،‏.(1387بنابراین علیرغم ادعاي سازمان تجارت جهانی که بر اساس ‏«مزیب نسبی»‏ استوار است و معتقد است هرکشوري در زمینهي کشاورزي که داراي منابع و تولیدات بهتر میباشد،‏ میتواند سهمی مناسب خود در تجارتجهانی داشته باشد،‏ گر چه در کشورهاي کمتوسعه و عمداً‏ کشورهاي جنوب زمین و کارگر ارزانتر است،‏ ارزهاضیعفترند،‏ آفتاب در مناطق استوایی شدیدتر میتابد و در نتیجه گیاهان سریع تر رشد کرده و این کشورهامیتوانند در زمینهي کشاورزي داراي ‏«مزیت نسبی»‏ باشند،‏ اما جهان غنی و کشورهاي توسعهیافته از سویی بااعمال و تبلیغ سیاست حذف یارانه و کمکهاي دولتی به بخش کشاورزي در کشورهاي کمتوسعه و از سوییدیگر با اتخاذ سیاستهاي حمایتی دولت در بخش کشاورزي خود،‏ زمینههاي بی اثر شدن ‏«مزیت نسبی»‏کشورهاي کمتوسعه را فراهم میکنند.‏