نولیبرالیسم در بوته ي نقد
نولیبرالیسم در بوته ي نقد
نولیبرالیسم در بوته ي نقد
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
سا(با فروپاشی نظام دو قطبی <strong>در</strong> پایان دهه<strong>ي</strong>80سه قلوها<strong>ي</strong> نولیبرالی 73میلاد<strong>ي</strong>، جهانیساز<strong>ي</strong> تعبیر مناسبتر<strong>ي</strong> برا<strong>ي</strong> گفتمان جهانیشدن میباشد که دال مرکز<strong>ي</strong> آن «اید<strong>ي</strong>ٔولوژ<strong>ي</strong> <strong>نولیبرالیسم</strong>» است. جهانیساز<strong>ي</strong> یکبدون سوژه<strong>ي</strong> معین نمیباشد١«فرایند « <strong>در</strong> حالِ «شدن» وکه مسیرها و اهداف گوناگونی را دنبال کند بلکه ذیل سرمایهدار<strong>ي</strong> متأخر توسطنهادها<strong>ي</strong> تصمیمگیر<strong>ي</strong> خاص، مسیر و هدف مشخصی برا<strong>ي</strong> آن تعریف شده است.نهادها<strong>ي</strong> مالی جهانیا<strong>ي</strong> چون صندوق بینالمللی پول، بانک جهانی و سازمان تجارت جهانی از جمله مهمتریننهادها<strong>ي</strong> تصمیمگیر<strong>ي</strong> میباشد که مسیر و هدف اقتصاد همبسته<strong>ي</strong> جهانی را مشخص میکنند. اگر چه اهداف وبرنامهها<strong>ي</strong> این نهادها عموماً اقتصاد<strong>ي</strong> میباشد اما دارا<strong>ي</strong> اثرات زیاد<strong>ي</strong> بر اجتماع و سیاست و فرهنگ کشورها<strong>ي</strong>گوناگون جهان میباشند.به طور<strong>ي</strong>که اجرا<strong>ي</strong> سیاستهایی نا<strong>در</strong>ست توسط این نهادها میتواند به آسیبها<strong>ي</strong>اجتماعی گوناگون و ترویج الگو<strong>ي</strong> فرهنگی خاص منجر شود.<strong>در</strong> دوران کنونی با همبستهشدن بیش از پیش جهان، تقریباً هیچ کشور<strong>ي</strong> <strong>در</strong> جهان از چنین تأثیراتی مصوننمیباشد و برنامهها و سیاستها<strong>ي</strong> کلان خود را با ملاحظه<strong>ي</strong>ِ خطوط کلی برنامهها<strong>ي</strong> نهادها<strong>ي</strong> مذکور تدوینمیکنند. به طور<strong>ي</strong>که صندوق بینالمللی پول و بانک جهانی که از نظم نوین بعد از جنگ جهانی دوم بر خاستهبودند، پس از محو <strong>در</strong>گیر<strong>ي</strong> شرق و غرب، تقریباً تمام کشورها<strong>ي</strong> جهان را به عضویت خود <strong>در</strong> آورده اند (مولر،.(94:1384طی دو دهه<strong>ي</strong> گذشتهنهادها<strong>ي</strong>«صندوق بینالمللی»،»و بانک جهانی»«سازمان تجارت جهانی»<strong>در</strong> مرکزسیاستها<strong>ي</strong> نولیبرالی هدایتکننده<strong>ي</strong> جهانیشدن <strong>در</strong> دوران معاصر یا جهانیساز<strong>ي</strong> قرار داشته اند. همچینین ایننهادها نقش به سزایی <strong>در</strong> بحرانها<strong>ي</strong> بین المللی و گذرا کشورها<strong>ي</strong> مدعی کمونیسم <strong>در</strong> اروپا<strong>ي</strong> شرقی به اقتصادبازار آزاد ایفا کردهاند.صندوق بینالمللی پول و بانک جهانی هر دو، حاصل کنفرانس پولی و مالی «برتون وودز» هستند که <strong>در</strong> سال19442<strong>در</strong> نیوهمپشارِآمریکا تشکیل شد و بخشی از تلاشها<strong>ي</strong> هماهنگ شدها<strong>ي</strong> بود که برا<strong>ي</strong> تأمین مالیبازساز<strong>ي</strong> اروپا بعد از جنگ و اجتناب از رکودها<strong>ي</strong> اقتصاد<strong>ي</strong> آینده صورت میگرفت. اسم واقعی بانک جهانی، یعنیبانک بینالمللی ترمیم و توسعه، نشان دهنده<strong>ي</strong> مأموریت اولیه آن است. قسمت آخر، یعنی بانک «توسعه» <strong>در</strong>پایان کار به آن اضافه شد. تکلیف مهمتر یعنی تثبیت اقتصاد جهان به عهده صندوق بینالمللی پول گذاشته شدتیگلیتز،.(33:13841 Process2 New Hampshire