نولیبرالیسم در بوته ي نقد
نولیبرالیسم در بوته ي نقد
نولیبرالیسم در بوته ي نقد
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
تعدیل ساختار<strong>ي</strong> و <strong>نولیبرالیسم</strong> <strong>در</strong> ایران 30ایران <strong>در</strong>سالها<strong>ي</strong> پس از جنگ هرچه بیشتر از سویه<strong>ي</strong> اقتصاد حک شده دورتر شده و به سویه<strong>ي</strong> اقتصاد فکشدهنزدیکتر شده است.«نظام اقتصاد<strong>ي</strong> حک شده عبارتست از نظامی که <strong>در</strong>آن مناسبات معیشتی و اقتصاد<strong>ي</strong> انسانها به تمامی تحتتأثیر نهادها<strong>ي</strong> غیراقتصاد<strong>ي</strong> شکل میگیرد. <strong>در</strong> عوض، نظام اقتصاد<strong>ي</strong> فک شده عبارت از «نظامی است که <strong>در</strong> آنمعیشت انسانها را نهادهایی سروشکل می دهند که با انگیزهها<strong>ي</strong> اقتصاد<strong>ي</strong> به کار میافتند و تحت تسلطقوانینی مشخصاً اقتصاد<strong>ي</strong> قرار دارند.»(مالجو :1386، .(20-21مالجو معتقد است گرایش نوظهور <strong>در</strong> شکلدهی به نظام اقتصاد<strong>ي</strong> <strong>در</strong> دوره<strong>ي</strong> دولت نهم عبارتست از «حکشدگی اقتصاد <strong>در</strong> سیاست» یعنی حرکت به سمت نوعی نظام اقتصاد<strong>ي</strong> که <strong>در</strong> آن مناسبات معیشتی و اقتصاد<strong>ي</strong>انسانها به تمامی تحت تأثیر الزامات و ملاحظات سیاسی حاکمان شکل میگیرد و زیر نگین منطق سیاسیتعیین میشود (همان.(28:<strong>در</strong> چارچوب حرکت به سو<strong>ي</strong> نظام اقتصاد<strong>ي</strong> حک شده <strong>در</strong> سیاست به نظر میرسد دستور کار دولت نهم عبارتستاز بسیج منابع مالی و انسانی برا<strong>ي</strong> تدارك زمینهها<strong>ي</strong> تحقق اهداف تعیین شده <strong>در</strong> قلمروها<strong>ي</strong> گوناگون سیاسی واجتماعی و فرهنگی. این دستور کار که بر تبعیت از منطق سیاسی متکی است گاه پیرو<strong>ي</strong> از برنامهها<strong>ي</strong> مصوبدولتها<strong>ي</strong> قبلی را میطلبد و گاه عدول از آن برنامهها را و گاه گرایش به سیاستها<strong>ي</strong> اقتصاد<strong>ي</strong> راستگرایانه رااقتضا میکند و گاه مبا<strong>در</strong>ت به سیاستها<strong>ي</strong> چپگرایانه را (همان). بنابراین به نظر محمد مالجو نه منطقاقتصاد<strong>ي</strong> یا منطق اجتماعی بلکه منطق سیاسی است که بر سیاستگذار<strong>ي</strong>ها<strong>ي</strong> دولت فعلی <strong>در</strong> زندگی اقتصاد<strong>ي</strong>حاکمیت میکند (مالجو،.(1388«محسن رنانی» نیز با اشاره به «طرح تحول اقتصاد<strong>ي</strong>» که <strong>در</strong> دولت دولت نهم مطرح شد، <strong>در</strong> این باره معتقداست: «طرح تحول اقتصاد<strong>ي</strong> دنباله و مکمل طرح «تعدیل اقتصاد<strong>ي</strong>» است که <strong>در</strong> دولت هشت ساله<strong>ي</strong> ریاستجمهور<strong>ي</strong> هاشمی رفسنجانی آغاز شد و <strong>در</strong> میانه راه متوقف شد» (رنانی،.(1388و<strong>ي</strong> تصریح میکند :«طرحتعدیل اقتصاد<strong>ي</strong> دولت سازندگی <strong>در</strong> با ثباتترین وضعیت اقتصاد<strong>ي</strong> ایران پس از انقلاب اسلامی اجرا شده و با اینحال پس از چند سال متوقف شد و اکنون این طرح قرار است <strong>در</strong> بیثبات ترین وضعیت اقتصاد<strong>ي</strong> ایران پس ازانقلاب اجرا شود.» (همان).جمع بند<strong>ي</strong> نظرات مختلف اقتصاددانان و کارشناسان مستقل <strong>در</strong>باره<strong>ي</strong> سیاستها<strong>ي</strong> اقتصاد<strong>ي</strong> دولتها<strong>ي</strong> نهم ودهم نشان میدهد که این سیاستها <strong>در</strong> اساس با سیاستها<strong>ي</strong> دولتها<strong>ي</strong> پیشین خود متفاوت نیست و همچونآنها برنامهها و افقها<strong>ي</strong> سارمانها<strong>ي</strong> مالی و نولیبرالی جهان را دنبال میکند. <strong>در</strong> همین زمینه به مناسباتدولتها<strong>ي</strong> مذکور با صندوق بینالمللی پول میتوان اشاره کرد.