نولیبرالیسم در بوته ي نقد
نولیبرالیسم در بوته ي نقد
نولیبرالیسم در بوته ي نقد
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
شناخت <strong>نولیبرالیسم</strong> 11نهادهایی که <strong>در</strong> کنفرانس برتن وودز <strong>در</strong> سال1944شکل گرفتند، تا حد زیاد<strong>ي</strong> منعکس کننده<strong>ي</strong> این مصالحه<strong>ي</strong>موقتی هستند. از یک سو، تعهد<strong>ي</strong> بلند مدت به آرمان تجارت آزاد جهانی وجود داشت که این امر <strong>در</strong> شکلگیر<strong>ي</strong>1«موافقت نامه<strong>ي</strong> عمومی تعرفه و تجارت» متجلی شد، و از سو<strong>ي</strong> دیگر، هنوز کشورها<strong>ي</strong> اروپایی قا<strong>در</strong> بودند که تاحد<strong>ي</strong> سیاستها<strong>ي</strong> حمایتی و «اقتصادها<strong>ي</strong> ملی» خود را حفظ کنند. دولتها<strong>ي</strong> عضو قا<strong>در</strong> بودند تا ورود و خروجکالاها از مرزها<strong>ي</strong> خود را کنترل کرده و برنامهها<strong>ي</strong> اقتصاد<strong>ي</strong> مورد نظر خود را که غالباً <strong>در</strong>برگیرنده<strong>ي</strong> سیاستها<strong>ي</strong>رفاه اقتصاد<strong>ي</strong> بود به اجرا بگذارند.کنفرانس برتون وودز همچنین زمینهساز تشکیل سه نهاد اقتصاد<strong>ي</strong> جدید بین المللی شد:2بانک ترمیم و توسعهجهانی (بانک جهانی)، صندوق بینالمللی پول و موافقتنامه<strong>ي</strong> عمومی تعرفه و تجارت (گات)، هدف از تشکیلصندوق بینالمللی پول، مدیریت نظام مالی بین المللی و هدف از تشکیل بانک جهانی، اعطا<strong>ي</strong> وام به کشورها<strong>ي</strong>اروپایی به منظور بازساز<strong>ي</strong> این کشورها بود. بعدها (<strong>در</strong> دهه<strong>ي</strong>(1950حیطه<strong>ي</strong> وظایف بانک جهانی گسترش پیداکرده و تأمین <strong>نقد</strong>ینگی لازم برا<strong>ي</strong> اجرا<strong>ي</strong> پروژهها<strong>ي</strong> صنعتی <strong>در</strong> کشورها<strong>ي</strong> <strong>در</strong> حال توسعه را نیز شامل میشد. امابیشک مهمترین دستاوردها<strong>ي</strong> کنفرانس برتن وودز، تهیه<strong>ي</strong> مقدمات تأسیس«گات»بود که به زود<strong>ي</strong> به نهادعمده<strong>ي</strong> تجارت جهانی تبدیل شد و مس<strong>ي</strong>ٔولیت اعمال موافقت نامهها<strong>ي</strong> چند جانبه<strong>ي</strong> تجار<strong>ي</strong> و کاهش تعرفهها<strong>ي</strong>وارداتی را بر عهده گرفت. گات <strong>در</strong> سال1995سرعت به آماج اصلی اعتراضات مخالفان جهانیساز<strong>ي</strong> <strong>در</strong> اواخر دهه<strong>ي</strong>جا<strong>ي</strong> خود را به سازمان تجارت جهانی داد که البته این سازمان به1990تبدیل شد.بدین ترتیب، نظام پس از جنگ <strong>در</strong> کشورها<strong>ي</strong> سرمایهدار<strong>ي</strong> بر مبنا<strong>ي</strong> رژیم ها<strong>ي</strong>(Kiely, 2003:5)دولتها<strong>ي</strong> غربی کسب کنند.3«حامی کار»شکل گرفتو کارگران موفق شدند از طریق سازمانها<strong>ي</strong> ق<strong>در</strong>تمند کارگر<strong>ي</strong>، امتیازات فراوانی را از4دولتها<strong>ي</strong> رفاهی <strong>در</strong> اروپا، سیاستهایی از قبیل تأمین شغلی برا<strong>ي</strong> تمامی افرادآماده به کار و تأمین حداقل استانداردها<strong>ي</strong> زندگی برا<strong>ي</strong> تمامی اعضا<strong>ي</strong> جامعه را <strong>در</strong> دستور کار خود قرار دادند وبدین گونه «عصر طلایی سرمایهدار<strong>ي</strong> کنترل شده» که <strong>در</strong> آن با افزایش حقوقها و گسترش خدمات اجتماعی،نوعی سازش بین نیرو<strong>ي</strong> کار و سرمایه ایجاد شده بود، آغاز شد5تحولات فوق <strong>در</strong> بستر توسعه<strong>ي</strong> شیوهها<strong>ي</strong> تولید اقتصاد<strong>ي</strong> فورد<strong>ي</strong>.(Steger, 2002:26)پدیدار گشتند که <strong>در</strong> آن کالاها به صورتاستاندارد و <strong>در</strong> مقیاس انبوه به تولید میرسید. نظام تولید<strong>ي</strong> فورد<strong>ي</strong> با تخصصی کردن وظایف و ابزارها، کارگران1 General Agreement on Tariffs and Trade (GATT)2 Bank for Reconstruction and Development3 Labor-friendly4 Welfare state5 Fordist