نولیبرالیسم در بوته ي نقد
نولیبرالیسم در بوته ي نقد
نولیبرالیسم در بوته ي نقد
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
شوك <strong>در</strong>مانی <strong>در</strong> اقتصاد نولیبرالی 1151982<strong>در</strong> نامها<strong>ي</strong> به هایک اذعان میکند که «به سبب وجود نهادها<strong>ي</strong> دموکراتیک و ضرورت اجماع نسبتا فراگیر،برخی از تمهیدات اتخاذ شده <strong>در</strong> شیلی <strong>در</strong> بریتانیا کاملاً غیرقابل قبول خواهد بود»).خانم کلاین <strong>در</strong> جا<strong>ي</strong> جا<strong>ي</strong> این کتاب نشان میدهد که سرمایهدارىِبنیادگرا نه فقط با دموکراسی عجین نیست،بلکه نوزادى است که قابلهاش بىرحمانهترین شکلهاى قهر و اجبار بوده است- قهر و اجبار<strong>ي</strong> که ضرباتش همبرپیکر جامعه سیاسى و نیز بر بدنها<strong>ي</strong> رنجور تعداد بىشمارى از افراد جامعه وارد آمده است.هوارد زین، مورخ فقید برجسته<strong>ي</strong> آمریکایی و نویسنده کتاب ماندگار «تاریخ مردم آمریکا» <strong>در</strong> مورد این کتابمیگوید: «عالی است، از مهمترین آثار<strong>ي</strong> است که از گذشتهها<strong>ي</strong> دور تا به امروز خواندهام»مطالب این کتاب فقط بخشی از آن چیز<strong>ي</strong> است که از رو<strong>ي</strong> بی خبر<strong>ي</strong> کامل، <strong>در</strong> کتابها<strong>ي</strong> <strong>در</strong>س اقتصاد ناگفتهمیماند.پینوشت:-1اصطلاح اجماع (توافق) واشنگتن(Washington Consensus)برا<strong>ي</strong> اولین بار <strong>در</strong> سال1989(John Williamson)واژهبرا<strong>ي</strong> توصیف مجموعها<strong>ي</strong> از10»توسطجان ویلیامسونسیاست اصلاحی مشخص به کار رفت. این سیاستها که اجرا<strong>ي</strong> آنهابرا<strong>ي</strong> حل بحرانها<strong>ي</strong> اقتصاد<strong>ي</strong> کشورها<strong>ي</strong> <strong>در</strong> حال توسعه توصیه میشد، عمدتاً توسط نهادها<strong>ي</strong> مالی جهانی (صندوق بینالمللی پول،بانک جهانی) و خزانهدار<strong>ي</strong> ایالات متحده ترویج میشدند(2006 .(Rodrick,واشنگتن» <strong>در</strong> عنوان این اصطلاح ، اشاره دارد به:الف) فهرستی از سیاستهایی که واشنگتن تلاش میکند که آنها را بر جهان تحمیل کند.ب) تلاش واشنگتن <strong>در</strong> جهت کسب اعتباربرا<strong>ي</strong> برخی از اصلاحطلبانی که <strong>در</strong> حال اجرا<strong>ي</strong> یرنامه ها<strong>ي</strong> اصلاحیمورد نظر واشنگتنهستند.(Williamson, 2004:2)اجماع واشنگتن <strong>در</strong> اکثر موارد به «بنیادگرایی بازار» اشاره دارد و <strong>در</strong> پیوند با سیاستها<strong>ي</strong> نولیبرالی،خواستار افزایش الزامات بازار بردولت و همچنین افزایش تأثیر جهانیساز<strong>ي</strong> بر حاکمیت ملّی کشورها میباشد.(Rodrick, 2006)به بیان نا<strong>ي</strong>ٔومی کلاین، این سیاستها، که فنی و دارا<strong>ي</strong> مقبولیت عام تصویر میشد، ادعاها<strong>ي</strong> اید<strong>ي</strong>ٔولوژیک محضی چون«خصوصیساز<strong>ي</strong> (همه<strong>ي</strong>) بنگاهها<strong>ي</strong> دولتی» و «حذف موانع ورود مؤسسات خارجی» به کشور را شامل میشد و این سیاستهاچیز<strong>ي</strong> جز سهگانه<strong>ي</strong> نولیبرالی فریدمن نبود: «خصوصیساز<strong>ي</strong>، حذف مقررات، تجارت آزاد و کاهش شدید هزینهها<strong>ي</strong> عمومی دولت».به گفته<strong>ي</strong> ویلیامسون اینها سیاستها<strong>ي</strong> بودند که «ق<strong>در</strong>تها<strong>ي</strong> مستقر <strong>در</strong> واشنگتن مصر بودند کشورها<strong>ي</strong> آمریکا<strong>ي</strong> لاتین آنها رااتخاد کنند» (کلاین،(246:1389جهانی» را که تا حد زیاد<strong>ي</strong> مسکوت مانده بود، رسمیت داد (همان:و به برخورد مستعمراتی «مکتب اقتصاد<strong>ي</strong> شیکاگو» با «صندوق بینالمللی پول» و «بانک.(245-2از ویژگیها<strong>ي</strong> سوسیالیسم قرن بیستویکم برقرار<strong>ي</strong> دموکراسی و شرکت مردم <strong>در</strong> آن است. <strong>در</strong> این ساختار دموکراسی فقط <strong>در</strong>چهارچوب «شرکت <strong>در</strong> انتخابات» معنا نمیشود بلکه همه<strong>ي</strong> مردم، نه فقط نخبگان، ق<strong>در</strong>ت دارند و به یک نسبت <strong>در</strong> راهبرد ق<strong>در</strong>تنقش دارند و <strong>در</strong> همه<strong>ي</strong> کارها<strong>ي</strong> عمومی دستان<strong>در</strong>کارند. رأ<strong>ي</strong>دهندگان حقوقشان را به دست نمایندهها نمیسپارند و نمایندهها برا<strong>ي</strong>