نولیبرالیسم در بوته ي نقد
نولیبرالیسم در بوته ي نقد
نولیبرالیسم در بوته ي نقد
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
سرمایهدار<strong>ي</strong> و تولید رضایت 98<strong>نولیبرالیسم</strong> میپندارد «نرخی طبیعی» دارد و بیعدالتی قانونی طبیعی است که شایستگان را پاداش میدهد وآنان که <strong>در</strong> این نظام بهرها<strong>ي</strong> نمیبینند افراد<strong>ي</strong> یله، تنبل و تنپرورند.از این جهت است که دیگر چیز<strong>ي</strong> به شکل» یبعدالتی» وجود ندارد بلکه آنچه هست «شکست» و «ناکامی» <strong>ي</strong>ااست که نتیجه<strong>ي</strong> بیمس<strong>ي</strong>ٔولیتی و کوتاهی افراد <strong>در</strong> انجام <strong>در</strong>ست وظایفشان <strong>در</strong> چارچوب نظام موجود است.شکست و ناکامیا<strong>ي</strong> که هر روزه موارد گوناگون آن به شکل فقر، بیخانمانی و بیکار<strong>ي</strong> <strong>در</strong> برنامهها<strong>ي</strong> مختلفتلویزیونی نمایش داده میشود، فقط ناشی ار «بدبیار<strong>ي</strong>،» «بدشانسی» و محاسبات اشتباه فرد<strong>ي</strong> تلقی میکنند وجستجو<strong>ي</strong> هرگونه علل ساختار<strong>ي</strong> دیگر<strong>ي</strong> را کار<strong>ي</strong> بیهوده تلقی میکنند.جدیدترین آمار گویا<strong>ي</strong> این واقعیت است که چهارده و نیم میلیون نفر از کارگران آمریکایی «کار» خود را ازدست دادهاند(5) بانکها<strong>ي</strong> آمریکا فقط از ژو<strong>ي</strong>ٔیه<strong>ي</strong>2007دلیل ناتوانی صاحبان آن <strong>در</strong> پرداخت وام بانکی ضبط کردندتا سپتامبر همان سال بیش از446000.(6)خانه را بهاما بسیار<strong>ي</strong> از کارگران و صاحبان این خانهها بهدنبال تاثیرپذیر<strong>ي</strong> از رسانهها معتقدند که این بحران اقتصاد<strong>ي</strong> نیز چون بحرانها<strong>ي</strong> دهه<strong>ي</strong> هشتاد و پیشتر از آنگذرا است و علت بیکار<strong>ي</strong> را تنها <strong>در</strong> انتقال کمپانیها<strong>ي</strong> بزرگ تولید<strong>ي</strong> به کشورها<strong>ي</strong> جهان سوم میدانند. بهعبارت دیگر، به دنبال تلاش رسانهها <strong>در</strong> شکل دادن به افکار عمومی و تولید رضایت از جستجو<strong>ي</strong> علل ریشها<strong>ي</strong>باز میمانند.همانطور که <strong>در</strong> جدول و نمودار ارا<strong>ي</strong>ٔه شده <strong>در</strong> پیوست آمده، بررسی اقتصاد سیاسی و روابط ق<strong>در</strong>ت حاکم برعمدهترین رسانهها<strong>ي</strong> موجود <strong>در</strong> آمریکا، از سیاستها<strong>ي</strong> آنها <strong>در</strong> جهتدهی به اذهان و باور عمومی و همسوکردن این سیاستها با منافع شرکتها و کمپانیها<strong>ي</strong> بزرگ اقتصاد<strong>ي</strong> پرده برمیدارد. به گفته<strong>ي</strong> کریستوفردیکسن، تحلیلگر رسانها<strong>ي</strong>، آنچه شما میبینید، انحصار <strong>در</strong>بست رسانهها <strong>در</strong> جهان است، همان کار<strong>ي</strong> که <strong>در</strong>دههها<strong>ي</strong> نخست قرن پیش بر سر صنعت نفت و اتومبیل آوردند، اکنون بر سر رسانهها میآورند. با انحصار رسانهها به راحتی میتوانند ذهن انسانها را نیز <strong>در</strong> انحصار خود <strong>در</strong>آورند و به قول چامسکی «تولید رضایت» کنند.اصطلاح «تولید رضایت» را برا<strong>ي</strong> نخستین بار والتر لیپمن، <strong>در</strong> سال1922<strong>در</strong> اثر<strong>ي</strong> به نام «افکار عمومی» به کاربرد و پس از گذشت حدود هفت دهه نوام چامسکی و ادوارد هرمن با استفاده از این اصطلاح نقش رسانهها را <strong>در</strong>شکل دادن به اذهان عمومی برا<strong>ي</strong> تولید رضایت <strong>در</strong> کتابی با همین نام وصف کردند.چامسکی و هرمن بر این باورند که برا<strong>ي</strong> القا<strong>ي</strong> تولید رضایت <strong>در</strong> اذهان عمومی از شیوهها<strong>ي</strong> گوناگون تبلیغاتاستفاده میکنند. رسانهها<strong>ي</strong> خبر<strong>ي</strong>ا<strong>ي</strong> که مالکیتشان را شرکتها<strong>ي</strong> بزرگ به عهده دارند، <strong>در</strong> واقع محل کسب وکار این شرکتها بوده و از راه تبلیغات تجار<strong>ي</strong> و ایجاد رقابت <strong>در</strong> بازار به سودها<strong>ي</strong> بزرگی میرسند. بنابراینتحریف و سوگیر<strong>ي</strong> <strong>در</strong> انتخاب خبر، گزارشخبر و شیوه<strong>ي</strong> گزارش آن از پیامدها<strong>ي</strong> اندیشیدن به سود بیشتر است