کی جی بی در افغانستان، نوشتۀ واسیلی متروخین - Goftaman.com

www.goftaman.comسخنی با خوانندهکی جی بی در افغانستاننوشتۀ واسيلی متروخين،‏ بايگان ارشد کی جی بیبرگرداننده به دری:‏ داکتر حميد سيمابقسمت چهارمپروژۀ اکمال و ويرايشسند ‏«کی جی بی در افغانستان»‏خوانندگان ارجمندی که دو بخش پيشين اين سلسله را از نظر گذشتانده اند شايد متوجه شده باشند که برخی عدم دقت هادر محتوی و شيوۀ بيان اين رساله وجود دارد که تا آنجا که ايجاب می کرد و در توان اينجانب بود در پاورقی ها به آنها اشارهشده است.‏ اين رساله در اصل بشکل دستنويس بزبان روسی نوشته شده است.‏ شرايط پر از اضطراب و دلهره يی که درتحت آن اسناد محرم بايگانی کی جی بی پنهانی استنساخ و برون کشيده می شدند از بی دقتی ها در املای نام ها و عدممراعات نقطه گذاری که در زبان های اروپايی با دقت و وسواس مراعات می شود،‏ آشکار است.‏ پس ازينکه متروخين بااسناد برون آورده شده از کی جی بی به غرب آمد حجم گفتنی ها و افشا کردنی های مختلف بيشتر از آن بود که بتواند وقت ودقت لازم را برای ويرايش نوشته ها و پژوهش فاکت های يک رسالۀ دستنويس بخرچ دهد.‏تا جايی که معلوم است اين رساله هنوز بزبان اصلی روسی نشر نشده و همانگونه که درپيشگفتار بخش اول اين ترجمۀدری آمده،‏ برای نخستين بار در سال توسط ‏«پروژۀ تاريخ بين المللی جنگ سرد»‏ مربوط ‏«مرکز بين المللی وودروويلسن برای دانشمندان»‏ بزبان انگليسی به نشر رسيد.‏ نسخۀ انگليسی اين رساله گويا معروض ويرايش قرار گرفته است اماکسانی که نسخۀ نشر شدۀ انگليسی را مطالعه کرده اند يا خواهند کرد گواهی خواهند داد که ويرايش انجام يافته ناقص و پر ازکاستی هاست و کمترتلاش صورت گرفته تا نوشته مطابق با معيارهای پذيرفته شدۀ ويرايش مسلکی در غرب ارائه گردد.‏‏(املای نادرست و ناهمگون نام ها،‏ عدم مراعات دقيق نقطه گذاری بخصوص هنگام نقل قول،‏ ازهم گسيخته بودن جملات وپراگراف ها و سليس نبودن بيان).‏ شايد هم اين ‏«عدم دقت»‏ در واقع بخاطر بازتاب دهی دقيق اصل روسی بوده باشد.‏اينجانب و اکثر خوانندگان اين رساله مربوط نسلی هستيم که شاهد عينی وقايع شرح شده درين نوشته بوده ايم و با نامها وشهرت اشخاص ذکر شده و حوادثی که آفريدند تا حد زيادی آشنايی داريم و مستقيماً‏ متأثر از درامه های تاريخی ننگينیهستيم که شرح جريانات پشت پردۀ آنها درين رساله و در نوشته های بيشمار ديگر آمده است.‏ ولی ما نسلی هستيم که بسویشامگاه زندگی خودها روانيم و به يقين که خوانندگان جوانتر و آيندگان آن بوی آشنای خاطرات ناگوار اين حوادث را که مااستشمام می کنيم نخواهند شنيد،‏ بنابران لازم است توضيحات پاورقی و معرفی اشخاص و حوادث ذکر شده درين رسالههرچه همه جانبه تر و افشاگرتر باشد،‏ که درين امر خود را محتاج مددگاری و همکاری خوانندگان ارجمند می دانم.‏درين راستا از خوانندگان با درد اين سلسله تقاضا ميکنم که در صورتی که در مورد اشخاصی معلومات داشته باشند کهدرين رساله نام گرفته شده اند ولی معرفی دقيق نگرديده اند با تذکار آن به آدرس پيک برقیدر اکمال و بيشتر مؤثق ساختن اين سند که پس از پايان نشر انترنتی بشکل نسخۀ چاپی انتشار خواهد يافت سهم حقيقت پويانهبگيرند.‏ معلومات ارسالی آنها بنام خودشان در پاورقی ذکر خواهد شد.‏درين ارتباط بصورت مشخص معلومات ذيل تقاضا می گردد:‏جاسوس نام گرفته شده در دوران وحشت و خيانت ٧ ثوری چه مقام و منصبی داشت؟شخص مذکور اکنون در کجا زندگی می کند؟ اگر فوت نموده چه وقت و در کجا چشم از جهان پوشيده است؟‏«يک تصوير گاهی کار هزار کلمه را می دهد».‏ اگر عکسی از اشخاص ذکر شده درين رساله ‏(چه ايجنت های کیجی بی و چه قربانيان جنايات شان)‏ سراغ داشته باشيد با فرستادن يا دادن نشانی آن برهمه خوانندگان منت بگذاريد.‏معلومات بيشتر پيرامون کارنامۀ شخص مورد نظرkgbdariproject@yahoo.ca٢٠٠٢----سپاس من و همه خوانندگان به آنانی که درين راستا سهم می گيرند از پيش تقديم باد.‏ ‏(برگرداننده)‏

www.goftaman.com- ٢ کودتای ماه سپتمبرپ.‏ يو.‏ دراگياليس ‏(نام مستعار ‏«روموف»)‏ مشاور شخصی امين در مسائل مالی و برنامه ريزی،‏ امين رامردی با استعداد و از نظر فکری پخته،‏ ولی سنگدل و جاه طلب وصف کرد.‏ او معتقد بود که امين تلاش داردقدرت را بدست خود تمرکز دهد.‏ مناسبات باهمی امين و دراگياليس خيلی خوب بود.‏ دراگياليس در مورد کار قبلیخود به امين گفته بود.‏ وی در مقام نمايندۀ دايمی جمهوری سوسياليستی شوروی ليتوانيا در شورای وزيران اتحادشوروی با رهبران ردۀ اول شوروی ديدار هايی کرده بود.‏ امين از وی پرسيد ‏«آيا زير دست رفيق کاسيگينبودی؟»‏ و وقتی دراگياليس جواب مثبت داد امين کنايه آميز گفت:‏ ‏«پس استثنايی ترين فرد در افغانستان هستی!»‏تاجايی که به رشد و انکشاف افغانستان ارتباط می گرفت،‏ امين ترجيح می داد تجربۀ منگوليا را سرمشق قراردهد.‏ وی چنين توضيح داد:‏ ‏«می دانی،‏ در حال حاضر مانند کودک نوزاد نارسی هستيم که از هرگونه گند وعفونت سرمايداری و راه رشد سرمايداری بايد محافظت شود.‏ اين نوزاد نارس هنوز در آوان روزگار خود قراردارد.‏ ما هنوز نيرومند نشده ايم و نمی توانيم سرمايداری خصوصی را بکشور خود راه دهيم.‏ رشد و انکشافافغانستان را چون رشد و انکشاف يکی از جمهوريت های اتحاد شوروی بپنداريد.‏ بگذاريد چنين انگاشته شود کهافغانستان جمهوريت شانزدهم شوروی است.»‏١٩٧٩باری در جولای امين مسئلۀ سپرده های پولی افغانی در بانکهای خارجی را مطرح کرد.‏ ‏«می خواهمچيزی برايتان بگويم چون شما مشاورم هستيد.‏ ما در بيست بانک خصوصی در کشور های مختلف جهانمليون دالر داريم.‏ اين پول صرف در صورتی کشيده شده می تواند که چک های برداشت پول به امضای سه تنامضا کنندۀ قبلاً‏ اختيار داده شده رسيده باشد.‏ نمی توانيم اين اشخاص قبلاً‏ معرفی شده را اجازه دهيم به بيرونکشور سفر کنند چون بيم آن می رود که از صلاحيتی که دارند استفاده کنند و پول از دست ما برود.‏ آيا ممکننخواهد بود ترتيبی بسازيم تا خودم چک ها را امضا کنم و پول را بکشيم؟»‏ امين برای لحظه يی مکث کرد و سپسافزود:‏ ‏«اگر منحيث صدراعظم کشور امضا کنم؟»‏ وقتی از وی بصورت مشخص پرسيده شد که آيا پول به دولتتعلق دارد يا به شخص خودش،‏ جواب داد که به دولت.‏ ‏«لاکن چگونه می توانيم آنرا بدست آريم؟»‏ وی ازدراگياليس خواست تا دريابد که آيا می شود بجای آن سه امضا کننده خودش امضا کند؟ دراگياليس چنين نتيجهگرفت:‏ ‏«اگر فرض را برآن بگذاريم که امين نه تنها آرزو دارد بلکه واقعاً‏ قصد دارد تا به هر وسيله يی که شده آنمليون دالر را بدست آورد،‏ پس آيا من ومترجم هر دو شاهدان خطرناک بر نقشه های يک ماجراجو نيستيم؟»‏۴٠٠۴٠٠کی جی بی اين گفت و شنود را خيلی شگفت انگيز يافت.‏ آيا امين نقشه می کشيد تا پول را برداشته و پنهانیردپا گم کند؟ سرکشی امين بجايی رسيده بود که ديگر از ادارۀ کی جی بی خارج می شد!‏1دوست‏(ايجنت با نام مستعار ‏«پيرس»)‏ در ديدارها و گفتگوها به تکرار می گفت که نظريات و خواست هایيک يا دو نفر بر همه حزب مستولی است و همه اعضای ديگر حزب کورکورانه بدنبال آنها روانند.‏ وی اظهارنظر می کرد که بايد تره کی کمک کند تا به امين کاری دارای اهميت کمتری داده شود،‏ يا از آن هم بهتر اينکه بهتقاعد و بازنشستگی سوق داده شود.‏دفتر نمايندگی کی جی بی و اقامتگاه آن با گذشت هر روز در برابر چنين مشوره ها گوش شنواتر پيدا میکردند.‏ آنها به گردآوری معلومات در مورد رخدادهای مشکوک و زيانبار زندگی امين آغاز کردند و تصميم گرفتنداين روال را ادامه دهند.‏ امين در امريکا با نعمت االله پژواک دوست ديرينۀ زمان دانشگاه خود که مخالف کمونيزموقبلاً‏ وزير معارف بود روابط دوستانه داشت و چندين بار باهم بزم باده نوشی راه انداخته بودند.‏ در راه برگشت ازامريکا امين توقفی در اروپا کرد و با ايجنت امپرياليزم علی احمد پوپل سفير افغانستان در بن ديدار کرد.‏ در کابلوی با سرور ناشر رئيس شرکت سهامی سپين زر که با ظاهر شاه تماس نگهداشته بود رفت و آمد داشت و ناشردر کارزار انتخاباتی به امين مساعدت مالی می کرد.‏ بعد از کودتای ثور امين ناشر را از زندان رها ساخته يکعراده موتر با دريور در اختيارش قرار داد.‏ امين همچنين در اتاق خاصی در هوتل سپين زر ديداری داشت باجنرال جيلانی طوطاخيل و يک فرد امريکايی که هويتش شناخته نشد.‏1شاه محمد دوست،‏ معين وزارت امور خارجه ‏(پاورقی نسخۀ انگليسی بدون ذکر مأخذ)‏

www.goftaman.comامين به پيشنهاد تره کی به عضويت در کميتۀ مرکزی ح.د.خ.ا.‏ کانديد گرديد.‏ کارمل با اين نامزدی مخالفتنشان داد.‏ ميان شان سخنان آتشين رد و بدل شد و امين کارمل را با تفنگچه تهديد کرد.‏١٩٧٨درسال امين با حسين پاينده که همسر امريکايی داشت در نيويارک ملاقات کرد.‏ حسين پاينده در برابراحزاب کمونيست هند،‏ پاکستان،‏ عراق،‏ حزب تودۀ ايران و سازمان آزادی بخش فلسطين موضعگيری کينه توزانهداشت.‏3مديانيک2بولاخ.4١٩٧٩در جون رئيس هيئت تجارتی شوروی در افغانستان يو.گ.‏ ملاقاتی داشت با ی.پ.‏معاون رياست اف سی دی در طی اين ديدار بولاخ نظر مامورين ارشد شوروی در کابل مبنی بر ضرورتتغيير جذری سياسی در رهبری افغانستان را ابراز کرد.‏ نخستين گام درين جهت دور ساختن امين از قدرت وبوجود آوردن فضای اعتماد و نيکخواهی در همه سطوح ارگان های اقتصادی و حزبی بود.‏ پرچمی ها که تا حدیتجربۀ حکومت داری داشتند می توانستند درين امر نقش مهمی داشته باشند.‏ ‏«آنها احتمالاً‏ خواهند توانست با مردمو با روحانيون مناسبات خوب برقرار سازند.‏ وظيفۀ عمدۀ اتباع شوروی در افغانستان اينست که مواظب باشند کابلروابط سنتی دوستانه و همسايگی نيک با اتحاد شوروی را تغيير ندهد.»‏5١٩٧٩ تړون867رئيس دفترايوانوف و اوسادچی تلگرامی به مرکز فرستادند و متذکر شدند که بتاريخ ‎١٦‎جونتره کی با وسلکوف رئيس گروه مشاورين شوروی در اپارتمان وسلکوف ملاقات کرد.‏ درين ديدار تړون اظهارداشت که يک گروه ضد امين مشتمل بر اسلم وطنجار وزير دفاع،‏ سيد محمد گلاب زوی وزير مخابرات،‏ شيرجانمزدوريار وزير داخله و اسداالله سروری رئيس اگسا تشکيل شده بود.‏ اين وزيران شخصاً‏ در مورد وضع کشور بهتره کی گزارش می دادند.‏ امين اصرار داشت که آنها به خودش گزارش دهند چون رئيس شورای وزيران او بودنه تره کی.‏ سروری امين را نزد بوگدانوف بباد انتقاد گرفته بود.‏ايوانوف و اوسادچی اين نظر را ابراز داشتند که ‏«بهترين شيوه و روش برای ما در چنين وضعيتی اينست تااز تره کی که از نامۀ دفتر سياسی کميتۀ مرکزی حزب کمونيست اتحاد شوروی استقبال کرده و آنرا کمک مستقيمدر راه رسيدن به هدفش يعنی استقرار رهبری جمعی در جمهوری دموکراتيک افغانستان خوانده است جانبدارینماييم.»‏ دقيقاً‏ يک ماه بعد ايوانوف و اوسادچی نظر خود در مورد وضعيت رهبری افغانستان را به ماسکو چنيناطلاع دادند:‏ ‏«رهبری دسته جمعی اصلاً‏ وجود ندارد.‏ تره کی و امين خود تصميم می گيرند بدون اينکه ازاعضای ديگر کميتۀ مرکزی ح.د.خ.ا.‏ استشاره کنند.‏ سيد محمد گلاب زوی و علی شاه پيمان سرقوماندان مليشيایخلقی آشکارا ناخشنودی خود را از امين بيان می کنند.»‏ ايوانوف و اوسادچی فکر می کردند که امين قصد داردقدرت را غصب کند.‏ ‏«وی مخالف تسويد قانون اساسی و تأسيس ارگان های محلی به شکل شورا های انقلابیمردم است.‏ امين نامۀ کميتۀ مرکزی حزب کمونيست اتحاد شوروی به رهبری افغانستان را بيانگر خواست آنهامبنی بر محدود ساختن آزادی عمل وی در نبرد بی امان عليه ضد انقلاب می پندارد.‏ او می خواهد افراد خود رادر ماسکو داشته باشد.‏ از جملۀ پنج عضو دفتر سياسی کميتۀ مرکزی که دو تای آن خود تره کی و امين اند،‏ اميناز پشتيبانی دو عضو ديگر يعنی شاه ولی و محمود سوما برخوردار است.‏ از جملۀ ‎٣٠‎عضو کميتۀ مرکزیعضو و از جملۀ ١٧ عضو حکومت ١١ تن آنها طرفدار و پشتيبان امين اند.»‏١۴9ايوانوف و اوسادچی چنين نتيجه گيری کردند:‏ ‏«بدين ترتيب،‏ بهبود در وضع رهبری جمهوری دموکراتيکافغانستان امروز تا حد زيادی وابسته به نورمحمد تره کی است.‏ چنين بهبودی ناممکن خواهد بود مگر اينکه اصلYu. G. Bulakh3Ya. P. Medyanik42نه متروخين و نه هم ويراستاران نسخۀ انگليسی مربوط به ‏«پروژۀ تاريخ بين امللی جنگ سرد»‏ مربوط به ‏«مرکز بين المللی وودروويلسن برای دانشمندان»‏ توضيح نکرده اند که اين » فا ‏.سی.دی.»‏ مخفف چيست؟ شايد مخفف ‏«شعبۀ تجارت خارجی»‏ باشد.‏برگردانندهسيد داؤد تړون،‏ از ياران و ارادتمندان خاص حفيظ االله امين.‏ در طی حکومت صد روزۀ حفيظ االله امين نام شهر جلال آباد بياد جانباختن تړون برای امين رسماً‏ به ‏«تړون ښار»‏ تغيير داده شده بود.‏ برگرداننده(FCD)––56Veselkov7کذا فی الاصل8داکتر شاه ولی،‏ از پيروان سرسخت حفيظ االله امين و وزير صحيه در اولين کابينۀ بعد از ٧ثور.‏ پس از قتل تره کی بدست امين وامينيان در سپتمبر ١٩٧٩، داکتر شاه ولی سمت معاون حفيظ االله امين را در اموز حزبی و دولتی داشت.‏ برگردانندهمحمود سوما،‏ وزير تحصيلات عالی در اولين کابينۀ پس از کودتای ثور برگرداننده––9

www.goftaman.comرهبری جمعی پذيرفته شده و جلو آرزوی امين برای حکمروايی تکفردانه گرفته شود.‏ نکتۀ ديگر در ابراز نظرايوانوف و اوسادچی آن بود که امين نتوانسته بود مناسبات کاری سالمی با پوزانوف برقرار کند.‏ واضح نيست کهچرا برعکس آن نبوده چون پوزانوف به امين اعتماد نامه آورده بود،‏ نه برعکس آن!‏١٩٧٩- ١- ٢- ٣- ۴- ۵بروز اول سپتمبر کی جی بی نظر خود در مورد راه های ممکن فايق آمدن بر وضع بحرانی افغانستانرا به بالاترين مقامات دولت شوروی بيان داشت.‏ يادداشت داده شده تصريح کرد که حکومت تره کی و امينآشکارا اتوريتۀ خود را در بين مردم از دست می داد و مردم بگونۀ فزاينده احساسات ضد شوروی پيدا می کردند.‏مشوره ها و پيشنهادهای نمايندگان شوروی در سطوح مختلف به تره کی و امين مبنی بر کار بيشتر با توده هابمنظور دادن قاعدۀ وسيع اجتماعی به رژيم تقريباً‏ در کل ناديده گرفته می شد.‏ تره کی و امين برای حل همه پرابلمهای داخلی بر نيروی نظامی اتکا می کردند و به مجازات های کتلوی ناحق و غير موجه ادامه می دادند.‏ امينسازمانده عمدۀ اين سياست بود.‏يادداشت توصيه های ذيل را پيش کشيد:‏11١٠راهی بايد يافت تا امين از رهبری کشور برکنار گردد چون سياست داخلی غلطی را پيش می برد.‏ وی بايدشخصاً‏ مسئول اقدامات غير موجه مجازات کتلوی و ناکامی سياست های داخلی دانسته شود.‏بايد تره کی به اهميت ايجاد يک حکومت ائتلافی دموکراتيک که اعضای ح.د.خ.ا.‏ به شمول پرچمی ها در آننقش اساسی داشته باشند متقاعد ساخته شود.‏ نمايندگان وطنپرستان از اقشار روحانيون و قبايل و نمايندگان اقليتهای ملی و روشنفکران بايد به حکومت راه داده شوند.‏زندانيان سياسی بخصوص اعضای جناح پرچم که به شکل غير قانونی دستگير و زندانی شده اند بايد رها واعادۀ حيثيت شوند.‏10بايد يک ديدار غير رسمی با ببرک کارمل رهبر جناح پرچم که به جمهوری سوسياليستی چکسلواکيامهاجرت کرده است جهت بحث روی استقرار وضع داخلی در جمهوری دموکراتيک افغانستان راه انداخته شود.‏در صورتيکه وضع بحرانی در کشور به وخامت گرايد بايد هيئت رهبری احتياطی برای ح.د.خ.ا.‏ تدارک ديدهشود.‏برخی ازين پيشنهادات شالودۀ سندی شدند که بخاطر ملاقات برژنف با تره کی بروز ‎١٠‎سپتمبر تسويد گرديد.‏به نمايندگی شوروی در هاوانا هدايت داده شد تا ملاقاتی را با تره کی سازماندهی کند و در طی آن از تره کیبخواهد تا سر راه برگشت خود به کابل بخاطر يک ملاقات مهم با برژنف در ماسکو توقف کند.‏برژنف بروز سپتمبر با تره کی ديد و با متانت و وقار يادداشتی را که کی جی بی تهيه کرده بود و مشترکاً‏توسط اندروپوف،‏ اوستينوف و گروميکو تصويب شده بود برخواند.‏ درين يادداشت از بيم رهبری شوروی درمورد وضع در افغانستان،‏ ح.د.خ.ا.‏ و رهبری آن صحبت شده بود.‏ نکتۀ عمدۀ يادداشت اين بود:‏ ‏«وظيفه يی را کهمقابل شما،‏ رفيق تره کی،‏ دارم به خوبی انجام داده نخواهم بود اگر موضوع ديگری را که نه تنها برای رفقایشوروی تان بلکه بر اساس معلوماتی که داريم برای اعضای ح.د.خ.ا.‏ نيز منبع نگرانی زياد است مطرح نکنم.‏نقش خاص شما،‏ رفيق تره کی،‏ منحيث منشی عمومی کميتۀ مرکزی ح.د.خ.ا.‏ در رهبری حزب و دولت درشرايط انقلاب افغانستان قابل درک است،‏ اما تمرکز قدرت بی حد در دست ديگران،‏ حتی نزديکترين دستيارانتان،‏ می تواند برای سرنوشت انقلاب خطرناک باشد.‏ مصلحت نخواهد بود کسی موقف خاصی در رهبری کشور،‏قوای مسلح و ارگان های امنيت دولتی داشته باشد.»‏ ‏(فورمول آزموده شده برای استبداد و خودکامگی!)‏اين دستور مستقيم و آشکاری بود به تره کی تا خود را از شر امين خلاص کند.‏ نمايشنامۀ يک درامۀ سياسی بااجازۀ آوردن آن بروی صحنۀ زندگی واقعی برای تره کی داده شده بود.‏ رهبری شوروی تصميم گرفته بود تا امينرا دستپاک قرار دهد و گناه همه اشتباهات،‏ ناکامی ها،‏ و جناياتی را که از نظر سياسی و نظامی واقع شده بود بهگردن او بيندازد.‏Formatted: Indent: Before: 0 cm,First line: 0,5 cm, Space After: 6 pt10در اصل واضح نيست که منظور ملاقات غير رسمی بين تره کی و کارمل است يا بين کارمل و رهبران شوروی.‏وزير دفاع اتحاد شوروی برگردانندهمارشال دميتری اوستينوف Dimitriy Ustinov– برگرداننده–، از ١٩٧٦ تا ١٩٨۴11

www.goftaman.comتره کی پيش ازينکه به کابل پرواز کند با ا.و.‏ پتروف،‏ رابط سابقش با کی جی بی ملاقات کرد.‏ وقتی تره کی بهقدرت رسيد اعضای اقامتگاه کی جی بی او را به شوخی بجای ‏«نورمحمد تره کی»‏ ‏«نيکولای ميخائيلوويچ ترهکانوف»‏ نام گذاشتند.‏ ‏(تره کان در زبان روسی مادر کيکان را گويند.)‏هيئت رهبری افغانستان همه جهت استقبال از تره کی به فرودگاه کابل آمده بودند.‏ تره کی بدون درنگ به پيادهسازی دستورهای برژنف آغاز کرد.‏ جلسۀ شورای وزيران جمهوری دموکراتيک افغانستان بروز سپتمبرانعقاد يافت و در آن تره کی با اظهار رضائيت عميق از ملاقات خود با برژنف گزارش داد ولی موضوع اصلیگفتگو را طبعاً‏ پنهان نگهداشت.‏ تره کی در مورد کنفرانس سران دولت ها و حکومت های کشور های غير منسلکدر هاوانا و ملاقات ها و صحبت هايی که در آنجا انجام داده بود صحبت کرد.‏ در همان روز تره کی با پوزانوفنيز ديدار کرد.‏ حوادث به سرعت انکشاف می کرد.‏١١پوزانوف،‏ ايوانوف و گوريلوف به دفتر سياسی کميته مرکزی حزب کمونيست اتحاد شوروی اطلاع دادند کهمناسبات بين تره کی و امين بگونۀ چشم گيری رو به خرابی می رفت.‏ آنها بروز سپتمبر نوشتند:‏ ‏«در ملاقاتیسپتمبر به تعقيب برگشت تره کی به کابل،‏ امين در مورد وضع کشور و حزب به تره کی گزارش داده بهتأکيد متذکر شد که در هنگام غيابت تره کی سؤ قصدی عليه او راه انداخته شده بود که عاملين آن گلاب زوی وزيرمخابرات،‏ سروری رئيس اگسا،‏ وطنجار وزير داخله و مزدوريار وزير سرحدات بودند.‏ وی موضوع برکنارسازی اين اشخاص از پست های شان و مجازات آنانرا مطرح کرد.‏ تره کی کوشش کرد امين را متقاعد سازد کهمعذرت اين اعضای حکومت را بپذيرد و موضوع را پايان يافته بينگارد ولی امين قبول نکرد.»‏ پر آشکار بود کهتره کی از پيش موضع خود را تعيين کرده بود.‏ وی به گزارش مفصلی که سروری از ديدگاه رهبری جمهوریدموکراتيک افغانستان درين مورد ارائه کرد گوش فراداد.‏ سروری در گزارش خود تأکيد کرد که آغاز گر مبارزۀدرونی در حزب جز امين کسی نبود.‏١٣١٣بروز ١٢‏«بروز سپتمبر تره کی از امين دعوت کرد تا گفتگو در مورد نورمال سازی رهبری را ادامه دهند.‏ وقتیامين دريافت که گلاب زوی،‏ وطنجار و مزدوريار نيز به اين گفتگو دعوت شده بودند از اشتراک بصورت قطعخودداری کرد و حتی وقتی تره کی ذريعۀ تلفون وعده کرد که همه مخالفينش را از مقامات شان عزل خواهد کردو گفت که آماده است بپذيرد که امين منشی عمومی کميتۀ مرکزی ح.د.خ.ا.‏ گردد،‏ نيز فکر خود را تغيير نداد.‏ پسازين مکالمه با تره کی،‏ امين جانداد رئيس گارد ملی و يعقوب لوی درستيز قوای مسلح را به دفتر خود احضارکرد و به آنها امر کرد که هيچگونه امر و هدايت تره کی را تعميل نکنند.‏ امين اعلام کرد که از سمت صدارتدست کشيده وزير دفاع و مسئول همه نيرو های مسلح خواهد بود.‏ اسداالله امين که معين وزارت خارجه،‏ منشیکميتۀ شهری شهر کابل ح.د.خ.ا.‏ و خويشاوند امين بود همه وقت خود را در ساختمان کميتۀ حزبی شهری گذشتاند.‏به همه طرفداران امين امر شد تا در جايگاه های خود باقی مانده با حفيظ االله امين و اسداالله امين تماس و ارتباطدوامدار خود را نگهدارند.‏ساعت ٩:٣٠ شب ١٣ سپتمبر وضع بحرانی بود و امکان آن می رفت که امين واحد های نظامی وفادار به خودرا امر کند تا عليه تره کی سلاح بردارند.‏ هردو گروه کوشش می کردند جانبداری ما ‏(شوروی ها)‏ را جلب کنند.‏ما در قسمت خود مصرانه پافشاری می کرديم که وضع در رهبری جمهوری دموکراتيک افغانستان بايد بر اساسخط مشی حزبی يعنی بصورت دسته جمعی نورمال ساخته شود.‏ در عين زمان ما کوشش می کرديم تا اعضای هردو گروه را از اقدام شتاب زده و سنجيده نشده باز داريم.»‏در تلگرامی که عنوانی اندروپوف فرستاده شد چنين آمده بود:‏ ‏«تره کی باز هم کوشش کرد امين را متقاعدسازد تا به محل بود و باشش بيايد اما امين رد کرد و اعلام نمود که همه خواست هايش بايد پذيرفته شوند ورنهدست به اقدامات فعال خواهد زد.‏ تره کی جواب داد که اين يک دسيسه است و مذاکرات قطع گرديد.‏ سروری،‏گلاب زوی،‏ وطنجار و مزدوريار به ساعت شام روز سپتمبر به سفارت شوروی آمدند.‏ سروری از نامتره کی تقاضا کرد که گروهی از رفقای شوروی به عاريت داده شوند تا در عمليات دستگيری امين کمک کنند.‏آنها دليل اين درخواست را چنين توضيح کردند که هواخواهان حفيظ االله امين در گارد خانۀ خلق موجود بودند وبنابران نمی شد بر آنها اعتماد تام کرد.‏ ساعت تړون رئيس دفتر شورای انقلابی ذريعۀ تلفون به نمايندۀ12١٣٢٠:٩٧:٣٠12منظور ارگ رياست جمهوری است.‏ – برگرداننده

www.goftaman.com13شوروی اطلاع داد که امين به محل رهايش تره کی آمده و هر دو مشغول مذاکره هستند.‏ در پاسخ به وی گفته شدکه ‏«سفيرکبيرشوروی پوزانوف،‏ ا.گ.پافلوفسکی و ب.ی.ايوانوف درظرف يک ساعت باآنها ديدارخواهند کرد.»‏٩:٠٠١٠١٣تلگرام بعدی،‏ اين بار عنوانی برژنف،‏ اندروپوف و گوريلوف فرستاده شد.‏ تلگرام چنين بود:‏ ‏«بساعتشام به وقت ماسکو روز سپتمبر به درخواست بوروی سياسی از تره کی در محل اقامتش در خانۀ خلق ديدارکرديم.‏ تره کی به درخواست ما از حفيظ االله امين دعوت کرد و او هم فوراً‏ آمد.‏ ‏(وی در اتاق پهلو بود).‏ تره کی وامين با دقت به اعلاميۀ رهبری شوروی يعنی دفتر سياسی و شخص رفيق برژنف گوش فرادادند.‏ تره کی گفت:‏‏"پيام خيلی شايان توجه است و طبيعی است که رفقا و برادران شوروی ما چنين پيامی برای ما بفرستند.‏ ما طرفداروحدت هستيم اما گاهی برخی مسائلی بروز می کنند که بايد حل گردند.‏ در روزگار انقلاب چنين می باشد،‏ امامشکلات کنونی آنقدر بغرنج نيستند.‏ من از رهبری شوروی بخاطر پيام هرچند کوتاه ولی بموقع،‏ پر محتوی وعميق شان سپاسگزارم.‏ پاسخ ما نيز کوتاه است،‏ گرچه جا دارد درمورد اين موضوع زياد گفته شود."»‏تلگرام چنين ادامه داد:‏ ‏«امين اعلام داشت که وی کاملاً‏ با آنچه گفته شد موافق است و حتی در ملاقاتی با رفيقگروميکو در بهار سال وی ‏(حفيظ االله امين)‏ به وزير امور خارجۀ اتحاد شوروی گفته بود که رفيق تره کیرهبر شناخته شده است و او،‏ حفيظ االله امين،‏ افتخار پيرو صديق تره کی بودن را دارد و اگر او،‏ يعنی حفيظ االلهامين،‏ قبل از تره کی جان بسپارد با اين آگاهی به پيشواز مرگ خواهد رفت که وظيفۀ خود را بسر رسانده است واگر تره کی از خدمت مادر وطن درماند،‏ وی،‏ حفيظ االله امين،‏ منحيث شاگرد وفادار تره کی هر آنچه در توان داردبخرج خواهد داد تا کار استاد خود را ادامه دهد.»‏١٩٧٨‏«در جريان گفت و شنود بعدی ما تأکيد کرديم که وحدت حزب و رهبری کشور کليد اصلی نيل به پيروزی بردشمنان انقلاب و اعمار زندگی نوين خواهد بود.‏ تره کی با اين گفته موافقت نشان داد و گفت که رفيق برژنف باوی هنگام گفتگوی شان در ماسکو بتاريخ سپتمبر به نحو خيلی قناعت بخش پيرامون ضرورت وحدت درحزب و رهبری سخن گفته بود.‏ تره کی بعداً‏ از رفيق پافلوفسکی خواست تا در مورد پيشرفت عمليات نظامی برایآنها بگويد.‏ به ما بعداً‏ گفته شد که پيش از آمدن ما امين به ارادۀ خود نزد تره کی آمده بود.‏ از قرار معلوم آنها باهمصحبت کرده و به توافق معينی رسيده بودند.»‏... ادامه داردIvan G. Pavlovskiy١٩٧٩13جنرال ايوان گ.‏ پافلوفسکی مهاون وزير دفاع و قوماندان نيرو های زمينی اتحاد شوروی.‏ وی که در سالهفتاد و يک سال عمر داشت در سال ١٩٦٨ کمی پيشتر از لشکر کشی اتحاد شوروی به چکسلواکيا به رياست هيئتی بهچکسلواکيا رفته بود.‏ در سال ١٩٧٩ رئيس هيئت نظامی شوروی بود که مصروف ديدار از افغاسنتان بود.‏ ‏(يادداشت ويرايشگر نسخۀانگليسی)‏