د اکتوبر ۳۰ ˛۲۰۰۹ کال د دري میاشتنۍ راپور کانګرس ته
د اکتوبر ۳۰ ˛۲۰۰۹ کال د دري میاشتنۍ راپور کانګرس ته
د اکتوبر ۳۰ ˛۲۰۰۹ کال د دري میاشتنۍ راپور کانګرس ته
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>اکتوبر</strong> <strong>۳۰</strong>،۲۰۰۹<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بیا رغونې لپاره ځانګړیسیګارعمومي پلټونکی<strong>د</strong> ملي <strong>د</strong> فاع <strong>د</strong> صالحيت ورکولو قانون )پي. ايل. ١٨١- ۱۱۰( <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بیارغونې لپاره <strong>د</strong> ځانګړي عمومي پلټونکي )سیګار( بنسټ کیښو<strong>د</strong>.<strong>د</strong> سيګار مشن <strong>د</strong> ماليه ورکوونکيو <strong>د</strong> ډالرو او نورو اړون<strong>د</strong>و بو<strong>د</strong>يجو <strong>د</strong> کارولو په اړه <strong>د</strong> خپلواکو او مقص<strong>د</strong>ي پلټنو،معاينو او څېړنو په ترسره کولو، او <strong>د</strong>ا مهال <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> او هم<strong>د</strong>اراز <strong>د</strong> بهرنیو او <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمو <strong>د</strong> بيا رغونې<strong>د</strong> پرمختګ او کمزوريو څخه په خبر ساتلو سره، <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بيا رغونې <strong>د</strong> پروګرامونو نظارت پراخول<strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> افغانستان په بيا رغونه کې ستر قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونه، مالي مرستي، معاه<strong>د</strong>ې يا <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو نور ميکانيزمونهشامل <strong>د</strong>ي چې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> حکومت <strong>د</strong> يو رياست يا ا<strong>د</strong>ارې لخوا پېل شوي وي او په <strong>د</strong>ې کې <strong>د</strong> ټاکل شويويا غېر مختص شويو بو<strong>د</strong>يجو <strong>د</strong> استعمال خبره وي چې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بيا رغونې لپاره يې <strong>د</strong> يوې شخصيا<strong>د</strong>اري سره <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې لپاره موافقه شوې وي چې: <strong>د</strong> افغانستان بنسټيزه فزيکي اډاڼه جوړه او يا يې بيا ورغوي؛ <strong>د</strong>افغانستان سياسي او ټولنيزې ا<strong>د</strong>ارې تاسيس او يا يې بيا ورغوي او <strong>د</strong> افغانستان خلکو <strong>ته</strong> تولي<strong>د</strong>ات یا خ<strong>د</strong>ماتوړان<strong>د</strong>ې کړي.سرچینه: پی. ایل. -۱۸۱ ۱۱۰ "<strong>د</strong> مالي <strong>کال</strong> ۲۰۰۸ لپاره <strong>د</strong> ملي <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> صالحيت ورکولو قانون،" ۱\۲۸\۲۰۰۸.
<strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوریتچينتاجيكستانازبكستانب<strong>د</strong>خشانتخارکن<strong>د</strong>وزبلخجوزجانتركمنستانک ُن َرنورستانل َغمانپنجشیرکاپیساب َغلانپروانسمنگانبامیانسر پ ُلفاریاببا<strong>د</strong>غیسکاب ُلننگرهارخوستپکتیالوگرور<strong>د</strong>کغزنی<strong>د</strong>ایک ُن<strong>د</strong>یغورهراتپاكستانپکتیکازابلا ُر ُزگانف َراهقن<strong>د</strong>هارهلمن<strong>د</strong>نیمروزايران
ځانګړی عمومي پلټونکی<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بیارغوني لپاره<strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ ،<strong>۳۰</strong>خوښ یم چې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بيا رغونې <strong>د</strong> ځانګړي عمومي پلټونکي <strong>د</strong>فتر )سیګار( لخوا <strong>کانګرس</strong> <strong>ته</strong> پنځم <strong>د</strong>رې مياشتنی <strong>راپور</strong> وړان<strong>د</strong>ې کوم.<strong>د</strong>ا <strong>راپور</strong> <strong>د</strong> پی ایل ۱۱۰--۱۸۱ <strong>د</strong> ۱۲۲۹ برخي الن<strong>د</strong>ې ټولو اړتیاوو سره سم، <strong>د</strong> <strong>د</strong>یرشم جوالی ۲۰۰۹ <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> نه راوروس<strong>ته</strong> فغالیتونو<strong>راپور</strong> وړان<strong>د</strong>ې کوي او په افغانستان کې <strong>د</strong> بیا رغونې پروګرامونو <strong>د</strong> وضعیت په اړه وروستی حال وړان<strong>د</strong>ې کوي. <strong>د</strong> ۲۰۰۲ <strong>کال</strong> راپ<strong>د</strong>یخوا<strong>کانګرس</strong> تخمیناْ ۳۹ ملیار<strong>د</strong>ه ډالر <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بیارغونې لپاره اختصاص کړي <strong>د</strong>ي. ډیر شوني ښکاري چې <strong>د</strong> ۲۰۱۰ مالي <strong>کال</strong> لپاره <strong>د</strong>مالي سرچینو غوښتنې <strong>د</strong>ا مبلغ ۵۰ ملیار<strong>د</strong>ه ډالرو <strong>ته</strong> لوړ کړي.په <strong>د</strong>ې <strong>د</strong>رې میاشتو کې سیګار خپل پرمختګ <strong>ته</strong> ا<strong>د</strong>امه و رکړه، او <strong>د</strong> نظارتونو، پلټنو او څیړنو <strong>د</strong> ترسره کولو له الرې یې خپلظرفیتونه لوړ کړي <strong>د</strong>ي. زموږ <strong>د</strong> وروستي <strong>راپور</strong> راهیسي، زمونږ <strong>د</strong> مسلکي کارکوونکيو شمېره <strong>د</strong> ۴۴ تنو څخه ۵۷ <strong>ته</strong> لوړه شوې <strong>د</strong>ه.زموږ <strong>د</strong>فتر په تیرو <strong>د</strong>ریو میاشتو کې پنځه <strong>د</strong> پلټنې <strong>راپور</strong>ونه او پنځه <strong>د</strong> معاینې <strong>راپور</strong>ونه خپاره کړي <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong>ا <strong>راپور</strong>ونه بیالبیل ځانګړيپروژي او ستر پروګرامونه <strong>د</strong> امنیت، <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري، او پرمختګ په برخو کې تر پوښښ الن<strong>د</strong>ې راولي. موږ <strong>د</strong> پلټنې ۱۰ نور <strong>راپور</strong>ونه او۷ معاینې تر کار الن<strong>د</strong>ې لرو. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> څیړنو ټیم <strong>د</strong> جنایي پلټو اوه نوي قضیي تر څیړني الن<strong>د</strong>ې نیولي <strong>د</strong>ي او <strong>د</strong> <strong>د</strong>وو ځانګرو کسانو اویوې کمپنۍ چې <strong>د</strong> بډي اخیستلو تور پري وه، له پلټنو سره مرس<strong>ته</strong> کړي <strong>د</strong>ه.یو <strong>کال</strong> کیږي چې سیګار خپل لومړنۍ بو<strong>د</strong>یجه ترالسه کړي، او <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې توان یي ترالسه کړ چې کارکوونکي استخ<strong>د</strong>ام کړي او پهواشنګټن او افغانستان کې <strong>د</strong> خپلو <strong>د</strong>فترونو بنسټ کیږ<strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> هغه کارونو پر بنسټ چې موږ تر نن ورځي پوري ترسره کړي <strong>د</strong>ي، شخصيلی<strong>د</strong>ني په افغانستان کې، او <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو، افغانستان او نړیوالو کارکوونکو سره <strong>د</strong> خبرو اترو په پایله کې، سیګار څلور مسالې په ګو<strong>ته</strong>کړي <strong>د</strong>ي چې بای<strong>د</strong> هغوی <strong>ته</strong> ځواب وویل شي تر څو <strong>د</strong> بیارغوني پروګرام اغیزمنتوب اصالح کړي شي. لومړی، هغه پروګرامونه چېبو<strong>د</strong>یجه یي <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو لخوا ورکول کیږي، بای<strong>د</strong> چې نور هم مسوول وي. <strong>د</strong>ویم، په <strong>د</strong>ي خبره بای<strong>د</strong> نور هم ټینګار وشي چې <strong>د</strong> پروژو <strong>د</strong>جاري ساتلو لپاره <strong>د</strong> افغانستان ظرفیت لوړ شي. <strong>د</strong>ریم، <strong>د</strong> بیارغونې <strong>د</strong> موخو <strong>د</strong> ترالسه کولو لپاره، <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو او نړیوالو لخوا تمویلشوي پروژي بای<strong>د</strong> چې الښي سره یو الس او متح<strong>د</strong>ې کړای شي. څلورم، <strong>د</strong> مالي فسا<strong>د</strong> <strong>د</strong> مخنیوي لپاره <strong>د</strong> اغیزمني ستراتیژي <strong>د</strong> جوړولولپاره بای<strong>د</strong> ال پراخه پاملرنه وشي. <strong>د</strong> حساب ورکولو نشتوالی، <strong>د</strong> ظرفیت <strong>د</strong> لوړولو او مسولیت په غاړه اخیستلو لپاره غیرکافي پاملرنه، <strong>د</strong>پروژو <strong>د</strong> یو ځای کولو کموالی، او مالي فسا<strong>د</strong> ټول <strong>د</strong> بیا رغونې هڅو <strong>د</strong> ضایع کی<strong>د</strong>لو سبب کیږي.<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو حکومت په ځانګړي توګه ان<strong>د</strong>یښمن <strong>د</strong>ی چې مالي فسا<strong>د</strong> <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بیارغونې لپاره زموږ پانګه له خطر سره مخکوي. <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو او افغانستان <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت له مسوولینو سره <strong>د</strong> خبرو اترو په پایله کې، سیګار یو لړ <strong>د</strong> حساب ورکوني هڅي په الرواچولي چې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو او نورو نړیوالو مرستن<strong>د</strong>ویانو لخوا <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> تاسیساتو <strong>د</strong> ظرفیت <strong>د</strong> لوړولو او <strong>د</strong> فسا<strong>د</strong> مخنیوي لپاره ترسرهکوي، ارزونه وکړي. په <strong>د</strong>ي <strong>د</strong>ریو میاشتو کې، سیګار <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بیالبیلو <strong>د</strong>ولتی تاسیساتو <strong>د</strong> صالحیتونو او ظرفیتونو بیاکتنه پیل کړهچې <strong>د</strong>اخلي کنټرول، <strong>د</strong> مالي فسا<strong>د</strong> <strong>د</strong> خطر کچه وارزوي او <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو او نورو مرستن<strong>د</strong>ویانو <strong>د</strong> پیسو لپاره حساب ورکول نور هم ښهکړي. سیګار <strong>د</strong> <strong>د</strong>غو <strong>راپور</strong>ونو لومړنۍ یو <strong>د</strong> ع<strong>د</strong>لی سمونو په برخه کې خپور کړ. که چیرې سیګار کافي بو<strong>د</strong>یجه ترالسه کړي، موږ به<strong>د</strong> مالي فسا<strong>د</strong> ض<strong>د</strong> ابتکار <strong>د</strong> افغانستان والیاتو او هم<strong>د</strong>ا رنګه <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري ملي موسساتو <strong>ته</strong> پراخ کړو.<strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> اګست په شلمه نیټه، افغانانو <strong>د</strong> لومړی ځل لپاره <strong>د</strong> افغانانو لخوا په الره اچول شویو <strong>د</strong> ولسمشرۍ او والیتي شوراګانوپه ټولټاکنو کې رایه ورکړه. <strong>د</strong> امریکا متح<strong>د</strong>ه ایاالت، چې ټولټاکنې <strong>د</strong> مشروع حکومت <strong>د</strong> جوړولو په الر کې یو مهم ګام بولي، <strong>د</strong> ټولټاکنو <strong>د</strong>پروسي سره <strong>د</strong> مرستي لپاره ۲۶۳ میلونه ډالره ورکړل. <strong>د</strong> پراخو <strong>د</strong>رغلیو ا<strong>د</strong>عاوو <strong>د</strong> پایلو تص<strong>د</strong>یق وځنډول. خو سره له <strong>د</strong>ي هم، <strong>د</strong> افغانستان2221South Clark Street, Suite 800 Arlington, Virginia 22202
<strong>د</strong> ټاکنو ا<strong>د</strong>اري- <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون )IEC( او <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون )ECC( - یوه <strong>د</strong>اسي پروسه تر کار الن<strong>د</strong>ې ونیوله چې<strong>د</strong> <strong>د</strong>رغلیو کچه وارزوي، او <strong>د</strong> <strong>اکتوبر</strong> په شلمه <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون اعالن وکړ چې ولسمشر کرزي په سلو کې ۴۹.۷ رایې وړي<strong>د</strong>ي، چې <strong>د</strong> اړتیا وړ ۵۰ په سلو کې رایو چې په لومړی پړاو کې <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> ګتلو لپاره ور<strong>ته</strong> اړتیا <strong>د</strong>ه، لږ کمي <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong>ویم پړاو <strong>د</strong>نومبر <strong>د</strong> ۷ نیټې لپاره په نظر کې نیول شوي <strong>د</strong>ي. سیګار په <strong>د</strong>ي <strong>د</strong>ري میاشتي کې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي ټاکنو په اړه <strong>د</strong>وه <strong>د</strong> پلټنې <strong>راپور</strong>ونه خپاره کړل،او <strong>د</strong> ټاکنو ټوله پروسه، له هغوی نه <strong>د</strong> ترالسه شویو ز<strong>د</strong>ه کړو په شمول، به وارزوي.<strong>د</strong> اګست په میاشت کې، <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong>ولت خپل لومړنۍ کلنۍ <strong>راپور</strong> <strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیایي ستراتیژي )ANDS( <strong>د</strong> وضعیت پهاړه خپور کړ، او په کابل کې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو سفارت، په افغانستان کې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> ستراتیژیکو موخو <strong>د</strong> ترالسه کولو لپاره <strong>د</strong> یوه نويملکي-نظامي کمپاین پالن خپور کړ. که څه هم <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong>ولت <strong>د</strong> ANDS په نیژ<strong>د</strong>ي ټولو برخو کې <strong>د</strong> ځینو پرمختګونو <strong>راپور</strong> ورکړ،<strong>د</strong>ا <strong>راپور</strong> خبر<strong>د</strong>ارۍ ورکوي چې <strong>د</strong>ولت او <strong>د</strong> هغه نړیوال ملګري اوس هم له سترو ننګونو سره مخ <strong>د</strong>ي، په ځانګړي توګه <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>ارياو امنیت په برخو کې. <strong>د</strong> امریکا <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو پالن په افغانستان کې په سیمییزه، والیتي او ملي کچه بان<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري <strong>د</strong> ظرفیت پهجوړولو بان<strong>د</strong>ې ټینګار کوي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي <strong>راپور</strong> په لومړۍ برخه کې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي <strong>د</strong>واړو سن<strong>د</strong>ونو لنډیز شامل <strong>د</strong>ی.په سپټمبر کې <strong>د</strong> ملي امنیت او بهرنیو چارو جرګه کۍ په مخ کې <strong>د</strong> شاه<strong>د</strong>ي ورکولو په مهال، ما <strong>د</strong> هغو ګامونو لوړ ټکي بیان کړلچې سیګار په افغانستان کې <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>ارو تر منځ <strong>د</strong> انسجام <strong>د</strong> نوي ستراتیژي <strong>د</strong> څارني په موخه عملي کړي <strong>د</strong>ي. بشپړ بیان زموږ په ویبپاڼهکې ش<strong>ته</strong> <strong>د</strong>ی: .www.sigar.mil که څه هم <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو ستراتیژي <strong>د</strong> تکامل په حال کې <strong>د</strong>ه، <strong>د</strong> بیارغونې هڅي <strong>د</strong>وام لري او سیګار <strong>د</strong>بیارغوني لپاره <strong>د</strong> ورکړل شویو ډالرو <strong>د</strong> ضیاع، <strong>د</strong>رغلي، او ناوړه استعمال <strong>د</strong> مخنیوي لپاره خپلې څارني <strong>ته</strong> ا<strong>د</strong>امه ورکوي.په ډیر <strong>د</strong>رناويارنلډ فیلډزبری<strong>د</strong> جنرال، یو ایس ایم سی )متقاع<strong>د</strong>(<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بیا رغونې لپاره ځانګړی عمومي پلټونکی2221 South Clark Street, Suite 800 Arlington, Virginia 22202
<strong>د</strong> منځپانګې ج<strong>د</strong>وللومړنۍ برخه<strong>د</strong> افغانستان عمومي کتنهامنیت 4<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري 4<strong>د</strong> پروژو انسجام 7<strong>د</strong> نظارت انسجام 8<strong>د</strong>ویمه برخه<strong>د</strong> سیګار نظارت15پلټنې 22معایني 28<strong>د</strong> سیګار ځانګړي شمیره 29څیړنې 32<strong>د</strong> سیګار بو<strong>د</strong>یجه 33<strong>د</strong> سیګار کارکوونکي <strong>د</strong>ریمه برخه<strong>د</strong> بیارغونېوروستي معلومات37عمومي کتنه 41<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو حالت 57امنیت 73<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري 93اقتصا<strong>د</strong>ي او ټولنیز پرمختګ
<strong>د</strong> منځپانګې ج<strong>د</strong>ولڅلورمه برخه<strong>د</strong> نورو ا<strong>د</strong>ارو نظارت113<strong>د</strong> نظارت بشپړ شوي فعالیتونه 114روان نظارت 122<strong>د</strong> نورو ا<strong>د</strong>ارو څیړنې 123<strong>د</strong> نورو ا<strong>د</strong>ارو معایني ضمیمې126<strong>د</strong> قانوني غوښتنو سره سم <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> کتل ضمیمه ا: <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت لخوا اختصاصضمیمه ب: 132شوي بو<strong>د</strong>یجي بو<strong>د</strong>یجي 134<strong>د</strong> سیګار پلټنې او معاینې ضمیمه ج: 136سیګار ځانګړي شمیره ضمیمه <strong>د</strong>: 137لنډيزونه او تعريفونه ضمیمه ه: پایلیکونه 140
<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ولسمشرۍ ټاکني<strong>د</strong> غزني والیت <strong>د</strong> ناوي ولسوالۍ په سیمه ییز ښوونځي کې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ولسمشرۍټاکنو <strong>د</strong> کارکوونکو لخوا <strong>د</strong> رایي ورکولو پاڼي تنظیم او برابریږي. له ښوونځي څخه<strong>د</strong> رایي ورکولو <strong>د</strong> مرکز په توګه کار اخیستل شوی وه. )انځور <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong>سمن<strong>د</strong>ري پوځ، ډلګی مشر ویلیام ګریسون(
<strong>د</strong> بیا رغوني ټیمونهمعایني افغانستان <strong>د</strong><strong>د</strong> افغانستان پلټنيحال وروستی بیارغوني <strong>د</strong> <strong>د</strong> افغانستان<strong>د</strong> امنیت په برخه کې <strong>د</strong> عراق واک پراخوللوړی<strong>د</strong>ل عوای<strong>د</strong>و <strong>د</strong>پیژن<strong>د</strong>نه: <strong>د</strong> ب<strong>د</strong>لون <strong>کال</strong>1<strong>د</strong> قانون جوړوني پرمختګونه<strong>د</strong> سیمه ییزو عالقمن<strong>د</strong>و اوسی<strong>د</strong>ونو ابتکار<strong>د</strong> فغالیتونو مخهبیارغوني <strong>د</strong> هم ال وضعیت امنیتي نیسيانساني ضیاع<strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اري فسا<strong>د</strong> ض<strong>د</strong> هڅي<strong>د</strong> نړیوالې ټولنې <strong>د</strong>ن<strong>د</strong>هامنیت<strong>د</strong> افغانستانعمومي کتنه11
<strong>د</strong> افغانستان عمومي کتنه»سره له ډیرو سختو حاالتو، موږ ولی<strong>د</strong>ل چې ټاکنيترسره شوي، اوس موږ ولی<strong>د</strong>ل چې <strong>د</strong> ټاکنو خپلواککمیسیون او <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون خپلې<strong>د</strong>ن<strong>د</strong>ي بشپړي کړي، موږ ولی<strong>د</strong>ل چې کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>ان <strong>د</strong>ي <strong>ته</strong>چمتوالی ښیي چې اساسي قانون <strong>ته</strong> غاړه کیږ<strong>د</strong>ي،او <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> پروسې <strong>د</strong> بشپړوالي لپاره پرمختګکیږي.«— <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو ولسمشر باراک اوباماسرچینه: <strong>د</strong> سپیني ماڼۍ مطبوعاتي بیان، »<strong>د</strong> ولسمشر اوباما او <strong>د</strong> عراق لومړي وزیر ملکي لخوا له کتني وروس<strong>ته</strong> تبصري« www.whitehouse.gov/the_press_office/Remarks-by-,President-Obama-and Prime-Minister-Maliki-of-Iraq-After-Meeting وکتل شو په ۱۰\۲۱\۲۰۰۹.2 ځانګړى عمومي پلټونکىI <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong> افغانستان عمومي کتنه<strong>د</strong> افغانستان عمومي کتنهپه افغانستان کې په <strong>د</strong>ي <strong>د</strong>ریو میاشتو کې، په عمومي توګه امنیتي وضعیت ال هم مخ په خرابی<strong>د</strong>و وه، <strong>د</strong> یاغیانو حملي<strong>د</strong> اګست <strong>د</strong> شلمي نیټي <strong>د</strong> ولسمشرۍ او والیتي شوراګانو <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> ترسره کی<strong>د</strong>لو مخکې مخ په ډیری<strong>د</strong>و وي. <strong>د</strong> افغانستان<strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون )IEC( لومړنۍ پایلې <strong>د</strong> سپټمبر په میاشت کې اعالن کړي، خو <strong>د</strong> پراخو <strong>د</strong>رغلیو ا<strong>د</strong>عاوو<strong>د</strong> پایلو <strong>د</strong> تص<strong>د</strong>یق کولو مخنیوي وکړ. <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایاتو کمیسیون ،)ECC( <strong>د</strong> ټاکنو له خپلواک کمیسیون )IEC(سره په ګډه، <strong>د</strong> <strong>د</strong>رغلیو <strong>د</strong> کچې <strong>د</strong> معلومولو په موخه <strong>د</strong> پلټنو یوه پروسه ترسره کړه. <strong>د</strong> <strong>اکتوبر</strong> په شمله نیټه، <strong>د</strong> ټاکنوخپلواک کمیسیون <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي پلټنې پایلې اعالن کړي، چې ښیي ولسمشر کرزي <strong>د</strong> رایو ۴۹.۷ په سلو کې برخه ترالسهکړي، چې په لومړۍ <strong>د</strong>ور کې <strong>د</strong> په ټاکنو کې <strong>د</strong> بري له پاره اړینې ۵۰ په سلو کې له پاسه یوه رایه یي پوره نکړي.<strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون اعالن وکړ چې هغوی به <strong>د</strong> نومبر <strong>د</strong> میاشتي په ۷ نیټه <strong>د</strong> ولسمشر کرزي او په ټاکنو کېپه <strong>د</strong>ویمه کچه ډیري رايي ګټونکي ډاکتر عب<strong>د</strong>اهلل عب<strong>د</strong>اهلل، چې <strong>د</strong> رایو <strong>۳۰</strong>.۶ په سلو کې برخه یي ترالسه کړي وه،<strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong>ویم پړاو ترسره کړي.<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong>اسالمي جمهوریت <strong>د</strong>ولت )GIRoA( <strong>د</strong> ۲۰۰۹<strong>کال</strong> <strong>د</strong> اګست په میاشت کې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> مليپرمختیایي ستراتیژي )ANDS( <strong>د</strong> عملي کولو په اړه خپل لومړنۍ کلنۍ <strong>راپور</strong> خپور کړ، او <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو<strong>د</strong>ولت <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> با ثبا<strong>ته</strong> کولو په موخه <strong>د</strong> یوه نوي منسجم ملکي-نظامي کمپاین پالن خپور کړ. <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong>ملي پرمختیایي ستراتیژي )ANDS( <strong>راپور</strong> <strong>د</strong> ANDS <strong>د</strong> ترجیجاتو سره سم <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>جو <strong>د</strong> برابرولو لپاره او <strong>د</strong> <strong>د</strong>اسيمیکانیزمونو تاسیس چې <strong>د</strong> ANDS <strong>د</strong> موخو <strong>د</strong> ترالسه کولو په لوري پرمختګ تر نظر الن<strong>د</strong>ې ونیسي او ارزیابييي کړي، <strong>د</strong> افغانستان حکومت هڅي بیانوي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي <strong>راپور</strong> سره سم، <strong>د</strong> ANDS <strong>د</strong> ډیرو ارکانو او سکتورنو ترالسهکول مح<strong>د</strong>و<strong>د</strong> ول چې <strong>د</strong> هغې وجه <strong>د</strong> امنیت مسالې او <strong>د</strong> پروګرامونو <strong>د</strong> م<strong>د</strong>یریت لپاره <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري <strong>د</strong> ظرفیت نشتوالی<strong>د</strong>ی. <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت لخوا <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> مالتړ لپاره نوی منسجم شوي ملکي-نطامي کمپاین پالن، چې <strong>د</strong>ولسمشر باراک اوباما لخوا سږ <strong>کال</strong> په ګو<strong>ته</strong> شوي پراخو استراتیژیکو اه<strong>د</strong>افو بان<strong>د</strong>ې والړ <strong>د</strong>ی، له یاغیانو سره <strong>د</strong>مقابلي لپاره ۱۱ اساسي »ب<strong>د</strong>ولونونکي هڅي« په ګو<strong>ته</strong> کوي، چې په سیمییزه، والیتي او ملي کچو بان<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> امنیتاو <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري وضعیت ښه کړي.په <strong>د</strong>ي <strong>د</strong>ري میاشتو کې پرمختګونه له هغو بی شمیره ننګونو سره چې په افغانستان کې <strong>د</strong> بیا رغوني هڅي ال همورسره مخ <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong>وه مسالي - <strong>د</strong> امنیت نشتوالی او <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري <strong>د</strong> ظرفیت اړتیا- ال هم <strong>د</strong> پرمختګ لپاره تر ټولو سترخنډونه جوړوي. <strong>د</strong> هغو ستونزو سربیره چې <strong>د</strong> مخ په خرابی<strong>د</strong>ونکي امنیتي وضعیت او ضعیفي <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري را منځ<strong>ته</strong> کړي <strong>د</strong>ي، سیګار -په افغانستان کې <strong>د</strong> خپلو پلټنو، معاینو، څیړنو، او نظارت له الري- <strong>د</strong> نظارت څلور اساسيان<strong>د</strong>یښني په ګو<strong>ته</strong> کړي <strong>د</strong>ي: <strong>د</strong> حساب ورکولو نشتوالی، <strong>د</strong> ظرفیت لوړولو او مسوولیت په غاړه اخیستلو <strong>ته</strong> ناکافيپاملرنه، <strong>د</strong> پروژو تر مینځ <strong>د</strong> انسجام کموالي، او ا<strong>د</strong>اري فسا<strong>د</strong>.امنیتپه افغانستان کې <strong>د</strong> امنیت نشتوالي <strong>د</strong> بیارغونې په هر اړخ بان<strong>د</strong>ې منفي اغیره لري، <strong>د</strong> انفراسټرکچر له جوړولو او3<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong> افغانستان عمومي کتنهسفیر ریچارډ سی. هالبورک، <strong>د</strong> افغانستان او پاکستانلپاره ځانګړی استازی، <strong>د</strong> ټاکنو په ورځ <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> خپلواککمیسیون له کارکوونکو سره خبري کوي. )انځور په کابلکې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> سفارت، ډان ویلکینسون(ترمیمولو را نیولي <strong>د</strong> ښي <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري پر مخ بیولو پوري. <strong>د</strong> امنیت راوستلو لپاره <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو ستراتیژي <strong>د</strong> تر ډیرهبری<strong>د</strong>ه <strong>د</strong> لوي افغاني پوځ او پولیس په جوړولو متمرکزه <strong>د</strong>ه چې <strong>د</strong> ترهګري-په خالف <strong>د</strong> جګړي <strong>د</strong> رهبري کولوصالحیت ولري او وکوالی شي <strong>د</strong> افغانستان خلکو <strong>ته</strong> له یاغیانو څخه پناه ورکړي. <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> بیارغونې<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجې ستره برخه ۱۸.۷ میلیار<strong>د</strong>ه ډالر <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> امنیتي پوځونو بو<strong>د</strong>یجې )ASFF( <strong>ته</strong> ورکړل شوي<strong>د</strong>ه چې <strong>د</strong> افغانستان ملي ار<strong>د</strong>و )ANA( او <strong>د</strong> افغانستان ملي پولیس )ANP( <strong>ته</strong> روزنه ورکړي او تجهیزات ور<strong>ته</strong>برابر کړي.<strong>د</strong> امنیت اهمیت او <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> امنیتي پوځونو <strong>د</strong> جوړولو په پروسه کې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو برخې <strong>ته</strong> په کتلو سره،سیګار <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي <strong>د</strong>ري میاشتني <strong>راپور</strong> په مو<strong>د</strong>ه کې خپل نظارت امنیتي سکټور <strong>ته</strong> وغځاوه، او <strong>د</strong> امنیتي سکټور په برخهکې یي <strong>د</strong>وه نوي پلټني پیل کړي. لومړنی هغه <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و او ملي پولیسو په وړتیاوو <strong>د</strong> باوریتوب اروزنه <strong>د</strong>ه، کومچې <strong>د</strong> خپلواک امنیتي پوځونو <strong>د</strong> تشکیل <strong>د</strong> و<strong>د</strong>ي ارزونې لپاره کارول کیږي. <strong>د</strong>ویم هغه یي <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و او ملي پولیسو<strong>د</strong> پرسونل <strong>د</strong> م<strong>د</strong>یریت سیسټمونو <strong>د</strong> جوړولو <strong>د</strong> بشپړتیا اروزل <strong>د</strong>ي، چې په هغې کې هغه <strong>د</strong>وام<strong>د</strong>اره هڅي هم شاملي <strong>د</strong>يچې »ارواحو« پرسونل <strong>ته</strong> په ټګي سره <strong>د</strong> پیسو ورکولو پیژن<strong>د</strong>ل <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي پلټنو سربیره، سیګار په کن<strong>د</strong>هار او فراهکې <strong>د</strong> ANSF اسانتیاوي معاینه کوي، کوم چې <strong>د</strong> افغانستان - ګډي انتقالي امنیتي قومان<strong>د</strong>ي له الرې تمویل کیږي.<strong>د</strong>ا معاینې به <strong>د</strong>ا خبره روښانه کړي چې آیا <strong>د</strong>ا اسانتیاوي په قرار <strong>د</strong>ا<strong>د</strong> کې <strong>د</strong> ذکر شویو ځانګړتیاوو سره سم جوړیږياو که نه او <strong>د</strong>ا چې <strong>د</strong> هغوي وړ او مناسبه ساتنه کیږي.له <strong>د</strong>ي امله چې ج<strong>د</strong>ي امنیتي ستونزي نیژ<strong>د</strong>ي <strong>د</strong> افغانستان په ټولو برخو کې ش<strong>ته</strong> <strong>د</strong>ی، <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong>ولت او<strong>د</strong> بیا رغوني قرار <strong>د</strong>ا<strong>د</strong>یان <strong>د</strong>واړه کوم چې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو لخوا تمویل شوي پروژي بشپړوي، <strong>د</strong> شخصي امنیتيشرکتونو پرسونل <strong>د</strong> امنیت لپاره استخ<strong>د</strong>ام کوي. ډیر شکایتونه، چې په هغوی کې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> قرار <strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ي لهلوري <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> ځانګړي شمیري لخوا ترالسه شوی هغه هم شامل <strong>د</strong>ی، ا<strong>د</strong>عا کوي چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>غو شخصي امنیتيشرکتونو څخه ځیني یي <strong>د</strong> هغو خلکو لخوا جوړ شوي چې له طالبانو سره اړیکي لري. سیګار په <strong>د</strong>ي اړه پلټنه پیلکړي <strong>د</strong>ه چې <strong>د</strong>ا خبره تر کتنې الن<strong>د</strong>ې ونیسي چې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong>ولت او <strong>د</strong> بیارغوني قرار <strong>د</strong>ا<strong>د</strong>یانو <strong>ته</strong> امنیت څه ډولبرابریږي. سیګار <strong>د</strong>ي خبرې <strong>ته</strong> توجه کوي چې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو هره ا<strong>د</strong>اره <strong>د</strong> خپلو امنیتي اړتیاوو په موخه څه ډولقرار <strong>د</strong>ا<strong>د</strong> کوي او <strong>د</strong>ا چې هره ا<strong>د</strong>اره په کومه ان<strong>د</strong>ازه <strong>د</strong> خپلو قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>یانو څارنه عملي کوي.<strong>د</strong> سیګار لومړني کارونه ښیي چې لږ تر لږه ۱۴۰۰۰ شخصي امنیتي قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>یان نیغ په نیغه <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ارو لپاره کار کوي. سره له <strong>د</strong>ي هم، <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong>ولت نه پوهیږي چې څومره نوري شخصي کمپنۍ یا کسان<strong>د</strong> بیا رغوني <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>یانو لپاره امنیتي خ<strong>د</strong>مات وړان<strong>د</strong>ې کوي. <strong>د</strong> وخت په تیری<strong>د</strong>لو سره، <strong>د</strong> سیګار پلټونکي تمه لریچې <strong>د</strong> شخصي امنیتي قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>یانو له کارولو سره اړون<strong>د</strong> <strong>د</strong> پالیسي مسالې په ګو<strong>ته</strong> کړي.<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو نوی ملکي-نظامي کمپاین پالن »په افغانستان کې <strong>د</strong> ال ډیر وړ، مسؤول، او اغیزمن <strong>د</strong>ولت پر مخبیولو« بان<strong>د</strong>ې ټینګار کوي او <strong>د</strong> هیوا<strong>د</strong> په بیا جوړولو کې <strong>د</strong> افغانانو په ال پراخه کچه برخه اخیستلو لپاره خپل غږاوچتوي. 1 <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> ورکولو په <strong>د</strong>ي <strong>د</strong>وره کې، متح<strong>د</strong>ه ایاالت <strong>د</strong> ښې <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري په <strong>د</strong>وو اړخونو بان<strong>د</strong>ې متمرکزه وه: <strong>د</strong>باوري او مطمینه ټاکنو له پروسي څخه مالتړ کول، او <strong>د</strong> <strong>د</strong>اسي یوې ستراتیژي جوړول چې <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اري فسا<strong>د</strong> مخهونیسي. <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت په نظر <strong>د</strong> اګست <strong>د</strong> شلمي نيټې <strong>د</strong> ولسمشرۍ او والیتي شوراګانو ټاکني، چې <strong>د</strong> لومړیځل لپاره په خپلو <strong>د</strong> افغانانو لخوا ا<strong>د</strong>اره کیږي، <strong>د</strong> <strong>د</strong>اسي یوه <strong>د</strong>ولت <strong>د</strong> تاسیس له پاره چې <strong>د</strong> خپلو خلکو په سترګو کېقانوني حیثیت ولري، یو مهم ګام <strong>د</strong>ی. او په عین حال کې، <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong>ولت <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اري فسا<strong>د</strong> په اړه خپلې ژوريان<strong>د</strong>یښني څرګن<strong>د</strong>ي کړي، کوم چې نه یوازي په <strong>د</strong>ولت بان<strong>د</strong>ې باور کولو <strong>ته</strong> زیان رسوي، بلکي <strong>د</strong> بیا رغوني <strong>د</strong> هڅوهر اړخ <strong>ته</strong> زیان رسوي.سیګار په <strong>د</strong>ی <strong>د</strong>واړو برخو کې نظارت کوي. په <strong>د</strong>ي <strong>د</strong>ري میاشتو کې، سیګار <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> پروسي په اړه <strong>د</strong> پلټني4 ځانګړى عمومي پلټونکىI <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong> افغانستان عمومي کتنه<strong>د</strong>وه <strong>راپور</strong>ونه خپاره کړل او یو لړ نوري پلټني یي پیل کړي چې په والیتي او ملي کچه بان<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> بیالبیلو افغانيعامه موسسو وړتیاوي او کړني ارزیابي کړي. <strong>د</strong>ا پلټني به <strong>د</strong> <strong>د</strong>اخلي کنټرولونو، <strong>د</strong> مالي فسا<strong>د</strong> <strong>د</strong> خطر <strong>د</strong> کچي په اړه<strong>د</strong> افغاني وزارت خانو او <strong>د</strong>ولتي <strong>د</strong>فترونو وړتیا وارزوي او <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو او نورو مرستن<strong>د</strong>ویانو <strong>د</strong> پیسو په اړهحساب ورکول او مسؤولیت پیژن<strong>د</strong>نه نور هم ښه کړي.<strong>د</strong> ولسمشرۍ او والیتي شوراګانو ټاکني<strong>د</strong> هغه اهمیت په وجه چې <strong>د</strong>ا ټاکني یي <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت لپاره لري، او هغه <strong>د</strong> پام وړ پیسي چې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتواو نړیوالي ټولني لخوا <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> پروسي څخه <strong>د</strong> مالتړ لپاره ورکړ شوي وي، سیګار ټاکني له نیژ<strong>د</strong>ي څخه څارلي<strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> امریکا متح<strong>د</strong>ه ایاالت او <strong>د</strong> هغه نړیوال ملګري <strong>د</strong> یوه قانوني او مسؤول حکومت <strong>د</strong> جوړولو لپاره <strong>د</strong>ي ټاکنو<strong>ته</strong> په ډیر اهمیت قایل <strong>د</strong>ي. سیګار په <strong>د</strong>ي <strong>د</strong>ري میاشتو کې <strong>د</strong> پلټنو یو <strong>راپور</strong> خپور کړ چې نړیوالي مرستي او هغهان<strong>د</strong>ازه چې <strong>د</strong>ا مرستي <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> ترسره کولو لپاره <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> خپلواک کمیسیون <strong>د</strong> ظرفیت په لوړولو کې کارول شويوي، په ګو<strong>ته</strong> کړي. <strong>د</strong>ویمي پلټني په <strong>د</strong>غو ټاکنو کې <strong>د</strong> ښځو <strong>د</strong> برخه اخیستلو ارزونه وکړه.<strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> تر پایه، <strong>د</strong> امریکا متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> خون<strong>د</strong>ي او اعتبار وړ ټاکنو څخه <strong>د</strong> مالتړ لپاره ۲۶۳ میلونه ډالرورکړي وه چې <strong>د</strong> نړیوالي ټولني لخوا برابر شوي ۴۸۸ میلونه ډالرو تر نیمایي زیا<strong>ته</strong> برخه جوړوي. ملګرو ملتونو)UN( <strong>د</strong> نړیوالي ټولني لخوا ورکړ شوي بو<strong>د</strong>یجي څخه ۳۳۱ میلونه ډالر ا<strong>د</strong>اره کړل. هغوی <strong>د</strong>ا پیسي <strong>د</strong> بشپړيپروسي <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اري مصارفو لپاره ولګولي، چې په هغوی کې <strong>د</strong> رایه ورکوونکو له ثبت کولو څخه رانیولي <strong>د</strong> ټاکنوتر عملي کی<strong>د</strong>و او مناقشي وړ رایو لپاره <strong>د</strong> حل الره مون<strong>د</strong>ل شامل <strong>د</strong>ي. ملګرو ملتونو <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون او <strong>د</strong>ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون <strong>ته</strong> مرستي او مالتړ برابر کړل.<strong>د</strong> ملګرو ملتونو له موخو څخه یو هم <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> ترسره کولو لپاره <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> خپلواک کمیسیون <strong>د</strong> ظرفیت او وړتیالوړول وه. <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون <strong>د</strong> خپلو <strong>د</strong>ن<strong>د</strong>و په ترسره کولو کې له سترو چلینجونو سره مخ <strong>د</strong>ي، په ځانګړيتوګه <strong>د</strong>ا چې په ۲۰۱۰ <strong>کال</strong> کې <strong>د</strong> ولسوالیو <strong>د</strong> شوراګانو او پارلماني ټاکني هم په مخ کې <strong>د</strong>ي، ځکه هغوی <strong>د</strong> نړیواليټولني له مرستي او مالتړ څخه پر<strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي ټاکنو <strong>د</strong> ترسره کولو لپاره <strong>د</strong> منابعو او تخصص له کموالي سره مخ <strong>د</strong>ي.که څه هم ملګرو ملتونه <strong>د</strong> ظرفیت او وړتیاوو <strong>د</strong> پرمختګ اړتیا منلي <strong>د</strong>ه، هغوی تر اوسه پوري <strong>د</strong> ظرفیت جوړولولپاره اوږ<strong>د</strong> مهاله ستراتیژي نه <strong>د</strong>ه جوړه کړي.<strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون <strong>راپور</strong> ورکړ چې <strong>د</strong> اګست <strong>د</strong> میاشتي په ټاکنو کې <strong>د</strong> رایه ورکوونکو نیژ<strong>د</strong>ي ۳۸.۸ پهسلو کې ښځي وي. سیګار ونشو کړای چې په خپلواکه توګه <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي شمیرو تص<strong>د</strong>یق وکړي. سیګار په <strong>د</strong>ي پوهی<strong>د</strong>ليچې <strong>د</strong> رایې ورکولو له حق څخه <strong>د</strong> کار اخیستلو لپاره ښځي له بی شمیره خنډونو سره مخ <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> خون<strong>د</strong>ي او امنچاپیریال نشتوالی، له فرهنګي او <strong>د</strong>و<strong>د</strong>یزه بن<strong>د</strong>یزونو سره په ګډه، <strong>د</strong> ثبت کولو، کمپاین چلولو او رایي ورکولو لپاره <strong>د</strong>هغوي وړتیاوي مح<strong>د</strong>و<strong>د</strong>ي کړي. ډیرو څارونکو <strong>د</strong>ا <strong>راپور</strong> ورکړ چې سړیو <strong>د</strong> ښځو په نماین<strong>د</strong>ګي رایي ورکولي، سرهله <strong>د</strong>ي چې <strong>د</strong> بل چا په و<strong>کال</strong>ت رایه ورکول <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> قانون څخه سرغړونه <strong>د</strong>ه. څنګه چې <strong>د</strong> رایي ورکولو مرکزونه<strong>د</strong> جنس په اساس سره بیل شوي <strong>د</strong>ي، په ټول هیوا<strong>د</strong> کې <strong>د</strong> ښځینه رایه ورکولو ا<strong>د</strong>اري مامورینو کمښت هم <strong>د</strong> هغوښځو شمیره راښک<strong>ته</strong> کړه چې کوالی شول خپله رایه استعمال کړي.<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو سفیر کارل ایکن بیري <strong>د</strong> امریکا <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>هایاالتو <strong>د</strong> مشرانو جرګي <strong>د</strong> بهرنیو اړیکو <strong>د</strong> کمیټي له مشر جانکیری سره له ټاکنو څخه <strong>د</strong> مالتړ په مسالو خبري اتري کوي.)انځور په کابل کې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> سفارت(<strong>د</strong> امریکا <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> پوځ جنرال ستانلي مک کرستال <strong>د</strong>افغانستان <strong>د</strong> بهرنیو چارو وزیر، ډاکټر رنګین <strong>د</strong>ا<strong>د</strong>فر سپنتا، سرهپه <strong>د</strong>اسي حال کې لی<strong>د</strong>ل کیږي چې <strong>د</strong> آیساف <strong>د</strong> مرکزي قومان<strong>د</strong>انيسره نیژ<strong>د</strong>ي <strong>د</strong> ځانمرګي چاو<strong>د</strong>ني په نتیجه کې <strong>د</strong> پیښ شويزیانونو سروي کوي. )انځو<strong>د</strong> <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> پوځ، بری<strong>د</strong>منډیویډ الواراډو لخوا(5<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong> افغانستان عمومي کتنه<strong>د</strong> انفراسټرکچر ساتنهپه افغانستان کې له ۲۰۰۲ <strong>کال</strong> راهیسي، <strong>د</strong> انفراسټرکچر <strong>د</strong> جوړولو لپاره په میلیار<strong>د</strong>ونو ډالر لګول شوي <strong>د</strong>ي--لهښوونځیو او روغتیایي کلینیکونو رانیولي تر سرکونو، <strong>د</strong> اوبو سیستمونو، او <strong>د</strong> بریښنا تولی<strong>د</strong>ي فابریکو پوري هرڅه په کې شامل <strong>د</strong>ي-- <strong>د</strong> هیوا<strong>د</strong> په ډیرو برخو کې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو لخوا تمویل شوي <strong>د</strong> جوړولو کارونه روان <strong>د</strong>ي.انجنیران، پلټونکي او څیړونکي <strong>د</strong> سیګار لخوا استخ<strong>د</strong>ام شوي <strong>د</strong>ی چې په ګډه کار وکړي، او نه یوازي <strong>د</strong>ا خبرهڅرګن<strong>د</strong>ه کړي چې آیا <strong>د</strong>ا پروژې <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> له مشخصاتو سره سمې جوړویږي او له موخې سره سم کارول کیږياو که نه، بلکې <strong>د</strong>ا خبره هم ارزیابي کړي چې <strong>د</strong> هغوی <strong>د</strong> ساتلو لپاره <strong>د</strong> افغانانو وړتیاوي څرنګه <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> سیګار لومړنۍ مشاه<strong>د</strong>ي <strong>د</strong>ا ښيي چې وروس<strong>ته</strong> له هغه چې <strong>د</strong>ا پروژي افغاني چارواکو <strong>ته</strong> سپارل شوي <strong>د</strong>ي، <strong>د</strong>هغوی ساتلو <strong>ته</strong> ډیره لږه پاملرنه شوي <strong>د</strong>ه. سیګار په خپله <strong>د</strong>ي څرګن<strong>د</strong>ونه کې یوازي نه <strong>د</strong>ه. <strong>د</strong> بیلګې په توګه، په <strong>د</strong>ووبیلو <strong>راپور</strong>ونو کې، <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت <strong>د</strong> حساب ورکولو <strong>د</strong>فتر )GAO( <strong>د</strong>ي خبرې <strong>ته</strong> اشاره کړي <strong>د</strong>ه چې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong>ولت <strong>د</strong>ا2ظرفیت او وړتیا نه لري چې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو لخوا تمویل شوي <strong>د</strong> انفراسټرکچر پروژي وساتي.<strong>د</strong> قومان<strong>د</strong>ان <strong>د</strong> بیړني ځواب پروګرام )CERP( <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو <strong>د</strong> کارولو اړون<strong>د</strong> مقررات <strong>د</strong>ا غوښتنه کوي چې <strong>د</strong>USFOR-A قومان<strong>د</strong>ان <strong>د</strong>ا ډاډ ترالسه کړي چې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت یوه مناسبه با صالحی<strong>ته</strong> ا<strong>د</strong>اره <strong>د</strong>ي <strong>د</strong> یوې پروژي<strong>د</strong> بشپړی<strong>د</strong>لو او انتقال وروس<strong>ته</strong> <strong>د</strong> هغې <strong>د</strong> ساتلو لپاره آما<strong>د</strong>ه کړي شي. USFOR-A <strong>راپور</strong> ورکړ چې <strong>د</strong> پروژې <strong>د</strong> کتنېپه مهال هغوی <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong>ولت له چارواکو <strong>د</strong> یوه لیکل شوي سن<strong>د</strong> غوښتنه کوي چې <strong>د</strong> پروژي <strong>د</strong> <strong>د</strong>وام او ساتنېسره موافقه وښیي. <strong>د</strong>ا لیک عموماْ <strong>د</strong> والیت په کچه <strong>د</strong> چارواکو لخوا ورکول کیږي او "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت له اړخه<strong>د</strong> ژمنې" څرګن<strong>د</strong>ونه کوي. 3 <strong>د</strong> USFOR-A <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې، سره له <strong>د</strong>ي هم، "ډیر زیات شواه<strong>د</strong> ش<strong>ته</strong> چې افغانستاننشي کوالی هغه پروژي چې موږ بشپړوو، هغوی <strong>ته</strong> ا<strong>د</strong>امه ورکړي." USFOR-A اضافه کوي، "<strong>د</strong> بیارغونې <strong>د</strong>هڅو له اړه یو نا لیکل شوي مسوولیت ش<strong>ته</strong> چې پرمختګ وشي. موږ جوړونې <strong>ته</strong> ا<strong>د</strong>امه ورکوو او په <strong>د</strong>ي تمه چې<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong>ولت به یوه ورځ وکوالی شي چې <strong>د</strong> خپلې برخې مسوولیتونه پوره کړي، او هغه پروژې چې <strong>د</strong>ویویلې <strong>د</strong>ي چې هغوی <strong>ته</strong> له انتقال کولو وروس<strong>ته</strong> به یي ساتي، <strong>د</strong> ]مالي ا<strong>د</strong>ارې <strong>د</strong> مقرراتو[ قانوني غوښتنې پوره کوو."سیگار به <strong>د</strong>ا <strong>د</strong> ساتنِي او جاري ساتلو مساله نوره هم وڅیړې، ځکه په <strong>د</strong>ي کې کی<strong>د</strong>ای شي <strong>د</strong> هغو پروژو په جوړولوسره چې ساتنه یي نشي کی<strong>د</strong>الی، <strong>د</strong> مالیي ورکوونکو ډالر <strong>د</strong> ضیاع امکانات وي.<strong>د</strong> پروژو انسجام<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> ملکي-نظامي کمپاین پالن <strong>د</strong> بیا رغوني <strong>د</strong> پروژو تر مینځ <strong>د</strong> ال ښه انسجام غوښتنه کوي، نهیوازي <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>ارو ترمینڅ بلکې هم<strong>د</strong>ا رنګه له نړیوالي مرستن<strong>د</strong>ویه ټولني سره هم <strong>د</strong> هغې غوښ<strong>ته</strong> کوي.<strong>د</strong> معلوماتو <strong>د</strong> م<strong>د</strong>یریت <strong>د</strong> یوه اغیزمن سیسټم یا نورو الرو چارو نشتوالي چې <strong>د</strong> بیالبیلو ا<strong>د</strong>ارو او موسسو لخوا پهافغانستان کې په غاړه اخیستل شوي پروګرامونو یوه بشپړه منظره وړان<strong>د</strong>ې کړي، <strong>د</strong> بیا رغونو <strong>د</strong> هڅو اغیزمنانسجام له ستونزو سره مخ کوي. سیګار سپارښتنه کړي چې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو ملکي ا<strong>د</strong>اري او پوځي قومان<strong>د</strong>ي پهګډه سره کار وکړي تر څو <strong>د</strong> معلومات <strong>د</strong> م<strong>د</strong>یریت یو <strong>د</strong>اسي منسجم سیسټم رامینځ <strong>ته</strong> کړي چې <strong>د</strong> بیا رغوني <strong>د</strong>پروګرامونو او پروژو یو مشترک عملي تصویر وړان<strong>د</strong>ې کړي.<strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت او نړیوالې ټولني په <strong>کال</strong> ۲۰۰۶ کې <strong>د</strong> همغږۍ او څارني مشترک هییت،JCMB تاسیس کړ چې <strong>د</strong> افغان تړون عملي کی<strong>د</strong>ل تر نظر الن<strong>د</strong>ې ونیسي او په ګ<strong>د</strong>ه توګه یي عملي کړي. )JCMB(چې <strong>د</strong> هغه په ۲۸ غړو کې ۷ کسان <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت په استازیتوب او ۲۱ کسه <strong>د</strong> نړیوالي ټولنيپه استازیتوب شامل <strong>د</strong>ي، اوس <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت او نړیوالې ټولني ترمینځ <strong>د</strong> پرمختیایي پالیسیو<strong>د</strong> جوړولو او منظم کولو مسؤولیت په غاړه لري. <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت او <strong>د</strong> هغه نړیوال ملګري <strong>د</strong>JCMB له الرې منسجم کیږي تر څو <strong>د</strong> ANDS <strong>د</strong> موخو <strong>د</strong> ترالسه کولو په لوري پرمختګ تر نظر الن<strong>د</strong>ې ونیسي.کله چې <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> جوالی په میاشت کې JCMB غونډه وکړه چې <strong>د</strong> ANDS وضعیت وڅیړي، نړیوالي7<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong> افغانستان عمومي کتنهټولني هغه مهال وویل چې ANDS ال ښه تمرکز <strong>ته</strong> اړتیا لري او<strong>د</strong>ا چې <strong>د</strong> افغانستان اسالمي چمهوري <strong>د</strong> ولت بای<strong>د</strong> <strong>د</strong>4ترجیحاتو او پروګرامونو یوه روښانه او له ابهام څخه پاکې بڼې <strong>ته</strong> و<strong>د</strong>ه ورکړي.سیګار <strong>د</strong> ځانګړیو پرمختیايی سکټورونو لپاره یو لړ <strong>د</strong> کارايی <strong>د</strong> پلټنو کار پیل کړی <strong>د</strong>ی. <strong>د</strong> <strong>د</strong>غو پلټنو لومړنۍهغه یي، چې په راتلونکو <strong>د</strong>ريو میاشتو کې به خپور شي، <strong>د</strong> انرژي په څانګه کې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو او نورو مرس<strong>ته</strong>کوونکو هیوا<strong>د</strong>ونو <strong>د</strong> مرستو عمومي کتنه <strong>د</strong>ه. <strong>د</strong>ا پلټنه به هغه کچه چې متح<strong>د</strong>ه ایاالت او نور نړیوالي پروژي یو بلبشپړوي، ارزیابي کړي او <strong>د</strong>ا خبره به معلومه کړي چې بریښنا <strong>ته</strong> <strong>د</strong> افغانانو <strong>د</strong> السرسي په پراخولو کې هغويڅومره اغیرمن شوي <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> نظارت همغږي<strong>د</strong> ځانګړي پلټونکي تولنه له <strong>د</strong>ي حقیقت نه ښه خبره <strong>د</strong>ه چې خپل کارونه همغږي کړي تر څو نظارت ممکنه لوړيکچي <strong>ته</strong> ورسوي، <strong>د</strong> کارونو له <strong>د</strong>وه ځلي ترسره کی<strong>د</strong>لو مخنیوي وکړي، او <strong>د</strong> عملي کوونکي ا<strong>د</strong>اري ځخه غوښتنيراټیټي کړي. سیګار <strong>د</strong> سهیل لوی<strong>د</strong>یڅي آسیا <strong>د</strong> پالن جوړولو <strong>د</strong> مشترکي ډلي او <strong>د</strong> هغې <strong>د</strong> پاکستان/افغانستان جرګکۍغړی <strong>د</strong>ی، کوم چې په افغانستان او پاکستان کې کړني تر نظازت الن<strong>د</strong>ې نیسي. <strong>د</strong>ا جرګکۍ له سیګار، GAO او <strong>د</strong>،USAID <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمې او بهرنیو چارو محکمې له عمومي پلټونکو څخه تشکیل شوي <strong>د</strong>ه.سیګار هم<strong>د</strong>ا رنګه په قرار <strong>د</strong>ا<strong>د</strong>نو کې <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اري فسا<strong>د</strong> په خالف <strong>د</strong> نړیوال کاري ځواک )ICCTF( غړی هم <strong>د</strong>ی،او هغوی <strong>د</strong> ف<strong>د</strong>ارلي جرمونو او ملکي قضیو <strong>د</strong> تنظیمولو اصلي ارګان <strong>د</strong>ی چې په سهیل ختیځه آسیا کې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>هایاالتو <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت لخوا <strong>د</strong> مصرف کړل شویو پیسو اړون<strong>د</strong> <strong>د</strong> ټګي او ا<strong>د</strong>اري فسا<strong>د</strong> په خالف بوخت <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> سیګار تحقیقکوونکي او څارنواالن په متح<strong>د</strong>ه ایاالتو او افغانستان کې <strong>د</strong> قانون نافذ کوونکو ف<strong>د</strong>ارلي ا<strong>د</strong>ارو کې له خپلو همکارانوسره په ګډه او له نیژ<strong>د</strong>ي کار کوي.<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بیا رغوني لپاره ځانګړی عمومي پلټونکی، بری<strong>د</strong> جنرال آنلډ فیلډز )متقاع<strong>د</strong>( <strong>د</strong> ملي شورا <strong>د</strong> ملي امنیت اوبهرنیو چارو <strong>د</strong> جرګکۍ په وړان<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> شاه<strong>د</strong>ي ورکولو په حال کې، <strong>د</strong> سپټمبر ۲۰۰۹. ۹، )C-SPAN(8 ځانګړى عمومي پلټونکىI <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>ریو افغانستان میاشتو مهم عمومي کتنه ټکي<strong>د</strong> امریکا <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong>ولت لخوا <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> مالتړ لپاره<strong>د</strong> ملکي - نظامي کمپیان پالن انسجام<strong>د</strong> اګست په میاشت کې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو سفارت، کابل او USFOR-A یو نویتنظیم شوي ملکي نظامي پالن خپور کړ چې <strong>د</strong> مشن فعالیتونه تنظیم کړي او <strong>د</strong>القاع<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> ورانولو، ویجاړولو، او پای کې ماتي ورکولو له پاره <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتوپراخ ستراتیژیک ه<strong>د</strong>ف ترالسه شي. <strong>د</strong>ا پالن ټینګار کوي چې »<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong>خلکو <strong>د</strong> امنیت، چمتو کولو او مالتړ لپاره بای<strong>د</strong> هر عمل تر سره شي چې یاغیانو<strong>ته</strong> ماتي ورکړي او یو اغیزمن <strong>د</strong>ولت جوړ کړي«، ۷ پرنسیپونه بیانوي، لهیاغیانو سره <strong>د</strong> مبارزي لپاره ۱۱ »ب<strong>د</strong>لونونکي اغیزي« په نښه کوي، او <strong>د</strong> هغيستراتیژي عم<strong>د</strong>ه ټکي را په ګو<strong>ته</strong> کوي چې بای<strong>د</strong> په راتلونکو <strong>د</strong>ري کلونو کېپه یا<strong>د</strong> شویو ۱۱ ځانګو کې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ثبات لپاره ترسره شي. <strong>د</strong> امریکا <strong>د</strong>متح<strong>د</strong>ه ایاالتو په نوي ستراتیژي سربیره، <strong>د</strong>ا پالن <strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیاییستراتیژي، <strong>د</strong> افغانستان تړون، او <strong>د</strong> ناټو عملیاتي پالنونو څخه <strong>د</strong> الرښووني پهموخه کار اخلي.اصلي پرنیسپونه په الن<strong>د</strong>ې توګه <strong>د</strong>ي: ۱( <strong>د</strong> افغانستان ظرفیتونو <strong>ته</strong> و<strong>د</strong>هورکول؛ ۲( په ټیټه کچه <strong>د</strong>ولتي ا<strong>د</strong>ارو <strong>ته</strong> ال ډیره پاملرنه کول، چیري چېیاغیان <strong>د</strong> تش<strong>د</strong><strong>د</strong> له الري او له <strong>د</strong>ولت څخه <strong>د</strong> خلکو <strong>د</strong> نه رضایت څخه په ناوړهګټه اخیستلو پیاوړي کیږي؛ ۳( په ملي او والیتي سطحو کې <strong>د</strong> ملکي او پوځيپالنونو انسجام چې له افغانستان سره مرس<strong>ته</strong> وکړي؛ ۴( له نړیوالي ټولني سرهپه تیژذي همکاري او همغږي کار کول؛ ۵( په ساحه کې کار کوونکو ملکياو پوځي ټیمونو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> الرښوونو، منابعو برابرول او صالحیت ورکول؛ ۶(<strong>د</strong> افغانستان خلکو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> رښتیوني ترقي او پرمختګ څرګن<strong>د</strong>ول؛ او ۷( <strong>د</strong>ولتيحساب ورکوني او شفافیت <strong>ته</strong> و<strong>د</strong>ه ورکول.<strong>د</strong> پالن ۱۱ ب<strong>د</strong>لونونکي اغیزي، <strong>د</strong> امنیت، <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري، او پرمختګ په برخوکې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> بیا رغوني لومړیتوبونه جوړوي. <strong>د</strong> امریکا <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتوکارکوونکي <strong>د</strong>ا <strong>د</strong>ن<strong>د</strong>ه لري چې، له افغانانو سره په ګډه، په سیمییزه، والیتي اوملي سطحو <strong>د</strong>ا پروګرامونه تطبیق کړي. <strong>د</strong>ا پالن په ځانګړي توګه لومړیو<strong>د</strong>ریو ب<strong>د</strong>لونونکو اغیزو <strong>ته</strong> ډیر اهیمت ورکوي: <strong>د</strong> اوسی<strong>د</strong>ونکو امنیت، ټاکني او <strong>د</strong>۱۱ ب<strong>د</strong>لونونکي اغیزي<strong>د</strong> خلکو امنیتټاکني او <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري <strong>د</strong>وام<strong>د</strong> مسؤول او روښانه <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري پراخول<strong>د</strong> معلوماتو <strong>د</strong> غوښتلو <strong>د</strong> حق پیلولع<strong>د</strong>الت <strong>ته</strong> السرسي<strong>د</strong> نه پخال کی<strong>د</strong>ونکو په خالف عمل<strong>د</strong> تحمل وړ کارونو جوړول<strong>د</strong> زراعت فرصتونه او مارکیټ <strong>ته</strong> السرسي•• <strong>د</strong> جرمونو، ا<strong>د</strong>اري فسا<strong>د</strong>، مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و او یاغیانو په خالف مبارزهکول• <strong>د</strong>ولت او <strong>د</strong> سیمي تر سرپرستي الن<strong>د</strong>ې انسجام• سرح<strong>د</strong>ونو <strong>ته</strong> السرسي <strong>د</strong> تجارت لپاره، نه <strong>د</strong> یاغیانو لپاره<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري <strong>د</strong>وام، او <strong>د</strong> مسؤول او روښانه <strong>د</strong>ولت پراخوال.<strong>د</strong>ا پالن په ځلور سیمو -شمال، جنوب، ختیځ، لوی<strong>د</strong>یځ-او کابل کې بیليغښتلتیاوي په نظر کې نیسي. <strong>د</strong>ا په هره سیمه کې ترجیجات ټاکي، او <strong>د</strong> اړتیاوړ ملکي-نظامي کړني را په ګو<strong>ته</strong> کوي، لکه چې ښي خوا <strong>ته</strong> په نقشه کېښو<strong>د</strong>ل شوي <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> افغانستان خلکو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> امنیت په راوستلو کې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو هڅي به<strong>د</strong> هلمن<strong>د</strong>، کن<strong>د</strong>هار، خوست، پکتیا، او پکتیکا په مهمو والیتونو متمرکز وي،چیري چې یاغیان تر ټولو ډیر فغال <strong>د</strong>ي. په جنګي عملیاتو بان<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> <strong>د</strong>وبارهتمرکز برسیره، <strong>د</strong>ا پالن <strong>د</strong> الستر، ال وړ، او ال مسلکيافغاني ملي امنیتي پوځونوغوښتنه کوي. ډیر ټینګاربه له سیمییزو ټولنو سره <strong>د</strong>هغوی لخوا <strong>د</strong> خپل امنیت <strong>د</strong>ساتلو په اړه <strong>د</strong> ګډ کار کولوپه اړه وي.نړیوالي ټولني په کافيان<strong>د</strong>ازه مرستي <strong>د</strong> ټاکنولپاره ورکړی <strong>د</strong>ي، چې <strong>د</strong><strong>د</strong>اسي یوه <strong>د</strong>ولت په جوړولوپای ومومي چې <strong>د</strong> خپلواوسی<strong>د</strong>ونکو او خلکو پهسترګو کې قانوني وي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي کمپیاین له پالن سره سم، <strong>د</strong> موسساتو <strong>د</strong> ظرفیتجوړولو او مسؤولیت پراخولو لپاره به یو نوی پروګرام په الر واچول شيتر څو <strong>د</strong> افغانستان له حکومت سره <strong>د</strong> یوي واضع اجنډا یا تګالري په جوړولوکې مرس<strong>ته</strong> وکړي. <strong>د</strong>ا کار به <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو، نړیوالي ټولني، او <strong>د</strong> افغانستاناسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت ترمینځ، او هم<strong>د</strong>ا رنګه <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري<strong>د</strong>ولت او <strong>د</strong> افغانانو تر مینځ <strong>د</strong> یوه نوي ګډون او شراکت غوښتنه کوي. ډیرهپاملرنه به سیاسي حل <strong>ته</strong> ورکول کیږي، چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>وباره انسجام پروګرام <strong>ته</strong> <strong>د</strong>پراختیا ورکول او بخښني په کې شامل <strong>د</strong>ي.ISAF REGIONAL COMMANDSRC-CapitalRC-EastRC-SouthRC-WestRC-NorthSource: NATO, “International Security Assistance Forceand Afghan National Army Strength & Laydown,”www.nato.int/isaf/docu/epub/pdf/placemat.pdf,accessed 9/30/2009.9<strong>د</strong><strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو ایاالتو <strong>د</strong> <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> ګانګرس لپاره <strong>راپور</strong>I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ ،<strong>۳۰</strong>
<strong>د</strong> <strong>د</strong>ریو میاشتو مهم ټکي<strong>د</strong> ANDS په اړه لومړنۍ کلنۍ <strong>راپور</strong><strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملي پرمختیا ستراتیژي )ANDS( چې <strong>د</strong> ۲۰۰۸ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> اپریلپه میاشت کې <strong>د</strong> افغانستان ولسمشر تصویب کړه او <strong>د</strong> ۲۰۰۸ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> جون پهمیاشت کې <strong>د</strong> نړیوالي ټولنې لخوا تص<strong>د</strong>یق شوه، <strong>د</strong> <strong>د</strong>ریو پراخو سټو په اساسترتیب شوي <strong>د</strong>ه - امنیت، <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري، او اقتصا<strong>د</strong>ي او ټولنیز پراختیا - چې ۸الن<strong>د</strong>یني ستني، ۱۷ سکټورونه او ۶ لنډي موضوع ګاني له ځانه سره لري.<strong>د</strong> ANDS <strong>د</strong> تطبیق کولو په اړه په لومړني کلني <strong>راپور</strong> کې، <strong>د</strong> افغانستاناسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت <strong>راپور</strong> ورکوي چې په نیژ<strong>د</strong>ي ټولو برخو کې ځینيپرمختګونه شوي <strong>د</strong>ي، او خبر<strong>د</strong>ارۍ یي ورکړ چې <strong>د</strong>ولت او نړیوال ملګرياوس هم ال له ډیرو سترو ننګونو سره، په ځانګړي توګه <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري اوامنیت په څانګو کې، مخ <strong>د</strong>ي.په تیر <strong>کال</strong> کې <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت <strong>د</strong> تاسیساتو لپاره<strong>د</strong> چوکاټ په جوړولو تمرکز <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong> چې <strong>د</strong> ANDS <strong>د</strong> موخو <strong>د</strong> ترالسهکولو لپاره ملي کوششونه وارزوي. په وزارتخانو کې <strong>د</strong> »سکټور <strong>د</strong> پایلوچوکاټونه« تاسیس کړی شوي <strong>د</strong>ي، چې پرمختیایي فعالیتونه، <strong>د</strong> هغوی لهپایلو او الس <strong>ته</strong> راوړنو سره یو ځای په ګو<strong>ته</strong> کوي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي <strong>راپور</strong> په اساس،<strong>د</strong>ا وزارتخاني اوس خپل پروګرامونه سره یو ځای کوي، چې <strong>د</strong> ANDS <strong>د</strong>اه<strong>د</strong>افو په الس <strong>ته</strong> راوړلو کې برخه واخلي.<strong>د</strong>ا <strong>راپور</strong> په خپلو مشاه<strong>د</strong>و کې نوټ کوي چې <strong>د</strong> سکټور <strong>د</strong> ستراتیژیو<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملي پرمختيا ستراتيژي (اى اين ډي ايس)<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملي پرمختيا ستراتيژي (اى اين ډي ايس)پرمختياپرمختيا<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اريامنيتامنيتسيمييزه همکاريسيمييزه همکاريمخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و ض<strong>د</strong>اغیزمن په الر اچول، <strong>د</strong> ډیرو وزارتخانو، عامه ا<strong>د</strong>ارو او نورو <strong>د</strong>اخلي اونړیوالي ملګرو تر منځ <strong>د</strong> نیژ<strong>د</strong>ي همکاري غوښتنه کوي، او <strong>د</strong>ا چې »<strong>د</strong>ا یوپیچلی تړون <strong>د</strong>ی چې <strong>د</strong> پروسي <strong>د</strong> م<strong>د</strong>یریت په ټولو سطحو کې <strong>د</strong> وړ او مناسبيرهبري غوښتنه کوي.« <strong>راپور</strong> زیاتوي چې »<strong>د</strong> نتایجو م<strong>د</strong>یریت، <strong>د</strong> پالنونوجوړول، <strong>د</strong> م<strong>د</strong>یریت او تنظیم تبطیق کول، او <strong>د</strong> هغو <strong>د</strong> پایلو نظارت لپاره <strong>د</strong>حکومت په <strong>د</strong>اخل کې اوسنۍ ظرفیت په کامیابي سره <strong>د</strong> <strong>د</strong>غو کارونو <strong>د</strong> ترسرهکولو لپاره کافي نه <strong>د</strong>ی." په <strong>د</strong>ی کلني <strong>راپور</strong> کې <strong>د</strong> ANDS الس <strong>ته</strong> راوړنيپه ګو<strong>ته</strong> شوي <strong>د</strong>ي.امنیت<strong>د</strong> ANDS په بارو سره <strong>د</strong> اقتصا<strong>د</strong>ي پرمختګ لپاره امنیت یو مخکیني شرط<strong>د</strong>ي. <strong>راپور</strong> <strong>د</strong>ا خبره مني چې <strong>د</strong> تیر یو <strong>کال</strong> په مو<strong>د</strong>ه کې امنیتي وضعیت مخپه خرابی<strong>د</strong>و <strong>د</strong>ی، خو ځیني مثبتي پرمختیاوي هم راپیژني:• <strong>د</strong> ملي امنیت کړنالړه جوړه شوي <strong>د</strong>ه، چې ال ښه امنیت <strong>د</strong> ترالسه کولولپاره <strong>د</strong> افغاني او نړیوالو امنیتي ځواکونو سره تر منځ همغږي رامنځ<strong>ته</strong> کړي.• <strong>د</strong> افغانستان ملي ار<strong>د</strong>و او افغانستان ملي پولیسو <strong>د</strong> پیاوړي کولو پروسهله پالن سره سم پرمختګ کوي، او <strong>د</strong> روزني امکانات په ملي او والیتيکچو پراخ شوي <strong>د</strong>ي.• <strong>د</strong> ملي امنیت <strong>د</strong> نوي پالیسي او <strong>د</strong> همغږي ۱۵ سیمییزو مرکزونو پهجوړولو سره <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> امنیتي ځواکونو تر مینځ همکاري اوهمغږي ښه شوي <strong>د</strong>ه.• له ۲۵ په سلو کې <strong>د</strong> نظر وړ سیمو څخه ماینونه او ناچاو<strong>د</strong>ل شوي موا<strong>د</strong>پاک شوي <strong>د</strong>ي.مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و ض<strong>د</strong>فسا<strong>د</strong> ض<strong>د</strong>فسا<strong>د</strong> جنسي ض<strong>د</strong> برابريجنسي ظرفيت برابري<strong>د</strong> ظرفيت چاپېريال<strong>د</strong> چاپېريال10 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong> <strong>د</strong>ریو میاشتو مهم ټکي<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري<strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري په لومړیتوبونو کې <strong>د</strong> <strong>د</strong>یموکراتیکي پروسې پیاوړي کول، خلکو<strong>ته</strong> <strong>د</strong> عامه خ<strong>د</strong>ماتو ښه رسول، <strong>د</strong> قانون <strong>د</strong> حکومت تاسیس کول، ع<strong>د</strong>ل اوانصاف <strong>ته</strong> <strong>د</strong> السرسي زیاتول، او <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اري فسا<strong>د</strong> مخنیول شامل <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي<strong>راپور</strong> له وینا سره سم، په الن<strong>د</strong>ې برخو کې برابر پرمختګ شوی <strong>د</strong>ی:• ملي شورا ۵۳ نوي قوانین تصویب کړل، چې په هغوی کې <strong>د</strong> اوبوقانون او <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اري فسا<strong>د</strong> ض<strong>د</strong> قانون او هم<strong>د</strong>ا رنګه نور <strong>د</strong> شرکتونو،مینځګړیتوب، فکري ملکیت، او <strong>د</strong> امتیاز حق اړون<strong>د</strong> قوانین شامل <strong>د</strong>ي.• <strong>د</strong>ولت رایه ورکوونکي ثبت کړل او ولسمشرۍ او والیتي شوراګانوټاکني يي ترسره کړي.• <strong>د</strong> تخنیکي قانوني ز<strong>د</strong>ه کړي <strong>د</strong> برابرولو په موخه <strong>د</strong> قانوني ز<strong>د</strong>ه کړيخپلواک ملي مرکز تاسیس کړی شو.• <strong>د</strong> قانون پوهانو خپلواکه ټولنه خلکو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> قانوني مرستو <strong>د</strong> برابرولو پهموخه تاسیس کړي شوه.اقتصا<strong>د</strong>ي او ټولنیز پرمختګ<strong>د</strong> ANDS تر ټولو ستري برخې په توګه، <strong>د</strong>ا ۶ الن<strong>د</strong>یني برخي او ۱۳سکټوره لري. په الن<strong>د</strong>یني برخو کې <strong>د</strong>ا الن<strong>د</strong>ې برخي شاملي <strong>د</strong>ي: انفراسټرکچراو طبیعي منابع، ښوونه او روزنه او فرهنګ، روغتیا، زراعت او <strong>د</strong> کلیوپراختیا، ټولنیزه ساتنه، او اقتصا<strong>د</strong>ي <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري. په <strong>راپور</strong> کې روغتیا اوښوونه او روزنه <strong>د</strong> هغو برخو په توګه په ګو<strong>ته</strong> شوي <strong>د</strong>ي چې تر ټولو سترپرمختګونه یي کړي <strong>د</strong>ي. په <strong>راپور</strong> کې <strong>د</strong> لوړ اهیمت لرونکو سکټورونوبریښنا، <strong>د</strong> اوبو <strong>د</strong> منابعو م<strong>د</strong>یریت، ترانسپورټ، او تر ځمکي الن<strong>د</strong>ې ماینونو پهاړه <strong>د</strong> مثبتي پرمختیا یا<strong>د</strong>ونه شوي <strong>د</strong>ه او <strong>د</strong>ا الن<strong>د</strong>ې برخي <strong>د</strong> یا<strong>د</strong>وني وړ بولي:• <strong>د</strong> هیوا<strong>د</strong> په سلو کې ۸۵ خلک ابت<strong>د</strong>ایي روغتیایي خ<strong>د</strong>متونو <strong>ته</strong> السرسيلري.• ۲۹۱ روغتیایي کیلنیکونه او ګرځن<strong>د</strong>ه مرکزونه جوړ کړی شوي <strong>د</strong>ي.• <strong>د</strong> واکسین کولو پروګرام <strong>د</strong> هیوا<strong>د</strong> په سلو کې ۹۵ تر پینځو کلونو ښک<strong>ته</strong>ماشومان تر پوښښ الن<strong>د</strong>ې نیسي.• <strong>د</strong> ښوونځیو شمیر ۱۱۰۰۰ <strong>ته</strong> لوړ شو، چې په هغوی کې ۶۰۷۲لومړني ښوونځي، <strong>۳۰</strong>۶۲ منځني ښوونځي، او ۱۸۶۶ لیسې <strong>د</strong>ي.• نیژ<strong>د</strong>ي ۶۱ میلیونه ټوکه <strong>د</strong>رسي کتابونه - چې ۳۹ میلیونه ټوکه <strong>د</strong>لومړنیو ښوونځیو او ۲۲.۸ ميلیونه ټوکه <strong>د</strong> لیسې ښوونځیو لپاره <strong>د</strong>ی-چاپ او توزیع شول.• اټکل ۳۱۷۰۰۰ افغانان، چې ۳۶ په سلو کې ښځینه <strong>د</strong>ي، <strong>د</strong> سوا<strong>د</strong> <strong>د</strong> ز<strong>د</strong>هکړي له پروګرامونو فارغ شول.• <strong>د</strong> بریښنا مجموعي تولی<strong>د</strong> په <strong>کال</strong> ۲۰۰۷ کې له ۴۸۵ میګاواټه په <strong>کال</strong>۲۰۰۹ کې ۶<strong>۳۰</strong> میګاواټه <strong>ته</strong> لوړه شوي <strong>د</strong>ه )چې په <strong>د</strong>ي کې وار<strong>د</strong> شويبریښنا هم شامله <strong>د</strong>ه(.• <strong>د</strong> بریښنا <strong>د</strong> تولی<strong>د</strong> <strong>د</strong> څو سترو بن<strong>د</strong>ونو <strong>د</strong> جوړولو په موخه تفصیلي مطالعهاو څیړنه بشپړه شوي <strong>د</strong>ه.• <strong>د</strong> اوبو <strong>د</strong> رسولو نیژ<strong>د</strong>ي ۱<strong>۳۰</strong>۰۰ شبکي جوړي شوي <strong>د</strong>ه او نیژ<strong>د</strong>ي ۲.۸میلیونه کلیوالو خلکو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> څښلو پاکي پاکي برابروي.• په ټیټه کچه <strong>د</strong> اوبه لګولو سیسټمونو ښه کول په ۱۸۹۱ کلیو کې ۶۴۴۷۷۷کورنیو <strong>ته</strong> ګټه رسولي <strong>د</strong>ه.• <strong>د</strong> زراعت په برخه کې پرمختیاوي کرون<strong>د</strong>ګرو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> ۵<strong>۳۰</strong>۰۰ ټڼه <strong>د</strong> غنموتخمونه او کیمیاوي سري ویشل، <strong>د</strong> ۷۷۰ باغونو جوړی<strong>د</strong>ل، <strong>د</strong> ۵۸۸ <strong>د</strong>پستي <strong>د</strong> ځنګلونو <strong>د</strong>وباره جوړول، او <strong>د</strong> ۳.۲ میلیونه نیالګیو ویشل شامل<strong>د</strong>ي.• <strong>د</strong> ۳۳۹ کیلومتره مربع ځمکي سروي <strong>د</strong> ګازو ۵۰۰ ساحي او ۴۰۰ <strong>د</strong>ځمکي الن<strong>د</strong>ې کانونه په نښه کړل.ANDS <strong>د</strong> سرکونو <strong>د</strong> شبکي جوړول <strong>ته</strong> لومړیتوب ورکوي، چې خلکو<strong>ته</strong> <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong>ننه <strong>د</strong> تګ را تګ او له ګاونډیو هیوا<strong>د</strong>ونو سره <strong>د</strong> هیوا<strong>د</strong> <strong>د</strong>نښلولو آسانتیاوي برابروي. اټکل ۲۹۱ کیلومتره سیمییز سرکونه بشپړ شوي<strong>د</strong>ي. خو سره له <strong>د</strong>ي هم، <strong>د</strong> ANDS <strong>راپور</strong> <strong>د</strong>ا خبره په ګو<strong>ته</strong> کوي چې <strong>د</strong>سرکونو <strong>د</strong> ساتني او ترمیم له پاره له مالي لحاظه <strong>د</strong> منلو وړ سیسټم په جوړولوکې پرمختګ نه <strong>د</strong>ی شوي.<strong>د</strong> <strong>راپور</strong> مطابق، <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت <strong>د</strong> لګښتونوترجیحات <strong>د</strong> اوس لپاره <strong>د</strong> ANDS مطابق <strong>د</strong>ي، خو مرس<strong>ته</strong> کوونکي هیوا<strong>د</strong>ونهیي نه تمویل کوي، او یو علت یي <strong>د</strong>ا هم <strong>د</strong>ی چې <strong>د</strong> پرمختیايي بو<strong>د</strong>یجې لپارهنړیواله مرس<strong>ته</strong> کمه شوي <strong>د</strong>ه. په ۲۰۰۸ <strong>کال</strong> کې، نړیوالي ټولنې <strong>د</strong> ANDS<strong>د</strong> پروژو څخه <strong>د</strong> مالتړ لپاره <strong>د</strong> اټکل ۲۱ میلیار<strong>د</strong>ه ډالرو ژمنه کړی وهخوله <strong>د</strong>ي جملي نه یي ۷ میلیار<strong>د</strong>ه ډالر <strong>د</strong> مخکنیو ژمنو برخه وه. له <strong>د</strong>ي سرهیوازي ۱۳.۹ میلیار<strong>د</strong>ه ډالر په نویو منابعو کې پاتي شول. <strong>د</strong> افغانستان اسالميجمهوري <strong>د</strong>ولت اټکل کوي چې هغوی به <strong>د</strong> ۲۰۰۹/۲۰۱۰ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> پرمختیاييبو<strong>د</strong>جي لپاره له ۳.۲ میلیار<strong>د</strong>ه ډالرو له کمښت سره مخ وي.11<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong> افغانستان ملي ار<strong>د</strong>و )ANA( <strong>د</strong> سرتیرو روزنهیو افغان پوځي افسر کوارډینات بیانوي چې <strong>د</strong> ویشتلو په ژون<strong>د</strong>ي تمریناتو کې چېپه هغوی کې <strong>د</strong> افغان ملي ار<strong>د</strong>و <strong>د</strong> څلورم کنډک مخکښ کتونکو، <strong>د</strong> ویشتلو <strong>د</strong> لوري<strong>د</strong> کنټرول پرسونل، او <strong>د</strong>رنو وسلو کسانو <strong>د</strong> نورستان والیت <strong>د</strong>کله کوش په مخکښعملیاتي قرارګاه کې برخه اخیستي وه. )<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> پوځ انځور، بری<strong>د</strong>من متیومویلر(
سیګار2 نظارت13 13
افغانستان <strong>د</strong> بیا رغونې لپاره ضروري <strong>د</strong>ي....<strong>د</strong> بیا رغونېلپاره <strong>د</strong> ورکړ شويو بو<strong>د</strong>یجو له زیاتی<strong>د</strong>لو سره، او په هغهکې <strong>د</strong> شاملو ارګانونو <strong>د</strong> شمیر له پراخی<strong>د</strong>لو سره، <strong>د</strong> پروګرامانسجام نور هم ستونزمن کیږي. <strong>د</strong> نظارت اړتیا، نه یوازي<strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونو <strong>د</strong> پروسي، <strong>د</strong> پروګرام <strong>د</strong> سمبالښت، او <strong>د</strong>کیفیت <strong>د</strong> ډاډینې لپاره، بلکې <strong>د</strong>ا هم چې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو لخواتمویل شوي پروګرامونه <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> پرمختګ لهپالیسي سره په یوه لیکه <strong>د</strong>ي...،هم ډیر شوي <strong>د</strong>ي.""<strong>د</strong> امریکا <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو او مرستن<strong>د</strong>ویانو پانګې <strong>د</strong>بری<strong>د</strong> جنرال )متقاع<strong>د</strong>( ارنلډ فیلډز<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بیا رغونې لپاره ځانګړی عمومي پلټونکیسرچینه: <strong>د</strong> مشرانو جرګې <strong>د</strong> ملي امنیت او بهرنیو چارو <strong>د</strong> جرګه کۍ په وړان<strong>د</strong>ې شها<strong>د</strong>ت، ۹\۹\۲۰۰۹.14 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه 14
<strong>د</strong> سيګار نظارتپلټنېپه <strong>د</strong>ي <strong>د</strong>ريو میاشتو کې سیګار <strong>د</strong> پلټنو ۵ <strong>راپور</strong>ونه خپاره کړل او ۱۰ نور <strong>راپور</strong>ونه تر کار الن<strong>د</strong>ې لري. <strong>د</strong> پلټنو<strong>د</strong>رې <strong>راپور</strong>ونه <strong>د</strong> یو لړ هغو مسالو په اړه <strong>د</strong>ی چې <strong>د</strong> بیا رغوني <strong>د</strong> پروګرام <strong>د</strong> اغیرمن تطبیق لپاره اړین <strong>د</strong>ي. په <strong>د</strong>يمسالو کې نه یوازي <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> نظارت، <strong>د</strong> پروګرام ا<strong>د</strong>اره کول، او <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ي <strong>د</strong> کار ترسره کول شامل <strong>د</strong>ي، بلکههم<strong>د</strong>ا رنګه <strong>د</strong>ا هم ښيي چې <strong>د</strong> بیا رغوني کومي پروژې چې مالیي ورکوونکو په ډالرو تمویل شوي <strong>د</strong>ي، <strong>د</strong> امریکا لهمتح<strong>د</strong>ه ایاالتو سره په افغانستان کې <strong>د</strong> خپلو ستراتیژیکو موخو په ترالسه کولو کې مرس<strong>ته</strong> کوي. په تیرو <strong>د</strong>ریو میاشتوخپاره شوي <strong>د</strong> پلټنو <strong>د</strong>وه <strong>راپور</strong>ونه <strong>د</strong> اګست <strong>د</strong> ۲۰ مي نیتي <strong>د</strong> ولسمشرۍ او والیتي شوراګانو <strong>د</strong> ټاکنو اغیزي ارزیابيکړي، کومې چې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو له خوا <strong>د</strong> قانوني حکومت <strong>د</strong> تاسیس او جوړولو لپاره ضروري بلل شوي <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> پلټنو بشپړ شوي <strong>راپور</strong>ونهپه <strong>د</strong>ي <strong>د</strong>ریو میاشتو کې بشپړ شوي <strong>د</strong> پلټنو څلور <strong>راپور</strong>ونه <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري <strong>د</strong> سمون او اصالح کولو لپاره <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>هایاالتو هڅي ارزیابي کړي <strong>د</strong>ي په <strong>د</strong>ي کې <strong>د</strong>وه <strong>راپور</strong>ونه <strong>د</strong> ولسمشرۍ او والیتي شوراګانو <strong>د</strong> ټاکنو په اړه او <strong>د</strong>وه <strong>د</strong>ا<strong>د</strong>اري فسا<strong>د</strong> په وړان<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> مبارزي په اړه <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> پلټني پنځم <strong>راپور</strong> <strong>د</strong> قومان<strong>د</strong>ان <strong>د</strong> بیړني ځواب پروګرام )CERP(<strong>د</strong> مسؤولیت ارزونه کوي. <strong>د</strong>ا پروګرام په <strong>د</strong>ي موخه جوړ شوي وه چې په لومړۍ مرحله کې <strong>د</strong> ټیټي کچي پروژيتمویل کړي چې په والیاتو کې <strong>د</strong> بشري او بیا رغوني اړتیاوو <strong>ته</strong> بیړنی ځواب ووایي.<strong>د</strong> افغان ټاکنیزو ظرفیتونو <strong>د</strong> ساتلو لپاره <strong>د</strong> اړتیا وړ ستراتیژي او منابع، <strong>د</strong>سیګار پلټنه ۰۹-۰۶ )ټاکني(نړیوالې ټولنې ۴۸۸ میلونه امریکايي ډالر <strong>د</strong> اګست <strong>د</strong> ۲۰ مي نیټي <strong>د</strong> ولسمشرۍ او والیتي شوراګانو <strong>د</strong> ټاکنو څخه<strong>د</strong> مالتړ لپاره <strong>د</strong> مرستي په توګه ورکړل. <strong>د</strong> امریکا متح<strong>د</strong>ه ایاالتو ۲۶۳ میلونه امریکایي ډالر ورکړل، چې <strong>د</strong> ټولوورکړل شویو پیسو تر نیمایي ډیره برخه جوړوي. ملګرو ملتونه ،)UN( چې <strong>د</strong> نړیوالو مرستو ډیره برخه یيمصرف کړي <strong>د</strong>ي، خپلي هڅي یي <strong>د</strong> فوري او عملیاتي اړتیاوو <strong>د</strong> پوره کولو لپاره متوجه کړي وي. په <strong>د</strong>ي هڅو کې<strong>د</strong> مقرراتو او کړنالرو <strong>د</strong> پراختیا څخه مالتړ، <strong>د</strong> لنډ مهاله کارکوونکو مقررول، <strong>د</strong> ټاکنیزو وسایلو او موا<strong>د</strong>و برابرول،او <strong>د</strong> امنیت لپاره <strong>د</strong> پالن جوړولو انسجام شامل <strong>د</strong>ي<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بنیا<strong>د</strong>ي وړتیاوو پراختیا چې وکوالی شي <strong>د</strong> اعتبار وړ ټاکني ترسره کړي، <strong>د</strong> بیاجوړوني او<strong>د</strong>اسي یوه حکومت <strong>د</strong> ساتلو لپاره چې اوسی<strong>د</strong>ونکي یي <strong>د</strong> مشروع <strong>د</strong>ولت په توګه وپیژني، ضروري <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> افغانستان<strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون ،)IEC( چې بای<strong>د</strong> په ۲۰۱۰ <strong>کال</strong> کې <strong>د</strong> ملي شورا او ولسوالیو ټاکني هم ترسره کړي، لهسختو ننګونو سره مخ <strong>د</strong>ی؛ <strong>د</strong> نړیوالې ټولنې له مرستي او مالتړ پر<strong>ته</strong>، هغوی <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اره کولو لپاره <strong>د</strong> منابعوله نشتوالي سره مخ <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> اعتبار وړ ټاکنو ترسره کول نه یوازي <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> پروسي په سپڅلتوب پوري اړه لريبلکې <strong>د</strong> راتلونکي افغان <strong>د</strong>ولت په رضایت او وړتیا پوري هم اړه لري چې <strong>د</strong> کمیسیون ظرفیتونه لوړ کړي او په <strong>د</strong>يتوګه <strong>د</strong> ټاکنیزي پروسي ډیموکراتیک اصول مراعات شي. سیګار <strong>ته</strong> معلومه شوه په <strong>د</strong>اسي حال کې چې ملګريملتونه <strong>د</strong> ظرفیت او وړتیاوو <strong>د</strong> و<strong>د</strong>ي اړتیا مني، هغوی تر اوسه پوري <strong>د</strong> ټآکنو <strong>د</strong> ظرفیت جوړولو لپاره اوږ<strong>د</strong> مهاله15<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong> سيګار نظارتستراتیژي نه <strong>د</strong>ه جوړه کړي.سیګار سپارښتنه کوي چې په کابل کې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو سفارت، <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> نړیوالې پراختیا ا<strong>د</strong>اره)USAID( په مشوره، <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت سره <strong>د</strong> یوه ستراتیژیک پالن په جوړولو کې مرس<strong>ته</strong>وکړي چې <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> ترسره کولو لپاره <strong>د</strong> افغانانو ظرفیتونه او وړتیاوي لوړي کړي. په <strong>د</strong>ي پالن کې بای<strong>د</strong> <strong>د</strong>افغانستان بو<strong>د</strong>یجه او <strong>د</strong> بشري منابعو جوړښت شامل وي چې <strong>د</strong> <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> پروسي <strong>د</strong> جاري ساتلو سره مرس<strong>ته</strong> وکړي.سیګار هم<strong>د</strong>ا رنګه <strong>د</strong>ا سپارښتنه کوی چې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو چارواکي په ملګرو ملتونو بان<strong>د</strong>ې ټینګار وکړي چې <strong>د</strong>ظرفیت <strong>د</strong> پراختیا مشاور مقرر کړي او یا اجراییه استازي وټاکي چې <strong>د</strong> ټاکنو له خپلواک کمیسیون، ملګرو ملتونو،او لویه مرس<strong>ته</strong> کوونکو او برخه لرونکو سره په ګ<strong>د</strong>ه یوه عمومي ستراتیژي جوړه کړي چې په افغانستان کې <strong>د</strong>ظرفیت جوړولو ټولو کوششونو پرمختګ او وضعیت تر څارني الن<strong>د</strong>ې ونیسي. په کابل کې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو سفارتاو USAID <strong>د</strong>ا سپارښتنې ومنلي او <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي خبرې پخلی یي وکړ چې هغوی به <strong>د</strong> <strong>د</strong>یپلوماتیکو او مرستو له الرو زیاروباسي چې <strong>د</strong>ا سپارښتني عملي کړي.په افغاني ټاکنو کې په لویه کچه <strong>د</strong> ښځو <strong>د</strong> ګډون په مخ کې خنډونه، <strong>د</strong> سیګارپلټنه ۱۰-۱ )ټاکني(سیګار <strong>د</strong> اګست <strong>د</strong> ۲۰ مي نيټي په ټاکنو کې <strong>د</strong> ښځو <strong>د</strong> ګډون کچه، او <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت له خوا<strong>د</strong> <strong>د</strong>اسي یوه چاپیریال <strong>د</strong> جوړولو پراخوالی چې ښځي وکوالی شي په آزا<strong>د</strong>انه توګه رایه ورکړي، تر عمومي کتنيالن<strong>د</strong>ې ونیول. سره له <strong>د</strong>ي چې <strong>د</strong> افغانستان اساسي قانون <strong>د</strong> ښځو او نارینه لپاره <strong>د</strong> یو ډول حقوقو غوښتنه کوي او <strong>د</strong>افغانستان ملي پرمختیایی ستراتیژي )ANDS( په عامه چارو کې <strong>د</strong> ښځو په ګډون او برخه اخیستي بان<strong>د</strong>ې ټینګارکوي، سیګار <strong>ته</strong> روښانه شوه چې ښځینه کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>اني او ښځینه رایه ورکوونکي له بي شمیره خنډونو سره مخ وي.نا امنه چاپیریال، له فرهنګي او <strong>د</strong>و<strong>د</strong>یزو مح<strong>د</strong>و<strong>د</strong>یتونو سره په ګډه، په ټاکنو کې <strong>د</strong> رایي ورکولو، کمپاین چلولو اونوم ثبت کولو لپاره <strong>د</strong> ښځو وړتیا مح<strong>د</strong>و<strong>د</strong>ي کړي. <strong>د</strong> ټاکنو کتونکو <strong>د</strong> لږ شمیر ښځینه رایي ورکوونکو <strong>راپور</strong> ورکړ.هغوی <strong>د</strong>ا خبره یا<strong>د</strong><strong>د</strong>اښت کړه چې هغو ښځو چې <strong>د</strong> رایي اچولو مرکزونو <strong>ته</strong> تللي وي، بعضي وختونه یي <strong>د</strong> هغوی<strong>د</strong> کورنیو او یا هم هغو کسانو چې <strong>د</strong> رایي اچوني په مرکزونو کې حاضر ول، په الرښوونه رایي ورکړي. برسیرهپر<strong>د</strong>ې، <strong>د</strong> ټاکنو کتونکي <strong>د</strong> <strong>د</strong>اسي پیښو شاه<strong>د</strong> ول چې نارینه <strong>د</strong> ښځو په و<strong>کال</strong>ت رایه ورکوي.ډیري ډلې، چې په هغوی کې ملي او نړیوال نا<strong>د</strong>ولتي ارګانونه ،)NGO( ملګري ملتونه، <strong>د</strong> افغانستان اسالميجمهوري <strong>د</strong>ولت ا<strong>د</strong>اري هم شاملي <strong>د</strong>ي، تر ټاکنو مخکي میاشتو کې <strong>د</strong> ملکي پوهاي پروګرامونه په الره واچول،تر څو ښځي په ټاکنو کې برخه اخیستلو <strong>ته</strong> وهڅوي. سره له <strong>د</strong>ي هم، <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون او ملګري ملتونهپه کافي ان<strong>د</strong>ازه <strong>د</strong> ښځو په مسالو بان<strong>د</strong>ې تمرکز نه <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>. <strong>د</strong> بیلګي په توګه، <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون له ۸۰،۰۰۰کارکوونکو څخه چې هغوی <strong>د</strong> رایه اچوني مرکزونو لپاره ور<strong>ته</strong> اړتیا <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>له، یوازي نیمایي یي استخ<strong>د</strong>ام کړل.په نتیجه کې، لږ تر لږ <strong>د</strong> رایه اچونې په ۶۵۰ مرکزونو کې )تر ۱۰ فیص<strong>د</strong>ه لږ ډیر( هیڅ ډول ښځینه کارکوونکيموجو<strong>د</strong> نه وي.سیګار سپارښتنه کوي چې په افغانستان کې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو سفیر، <strong>د</strong> ملګرو ملتونو په ملتیا، <strong>د</strong> ټاکنو په خپلواککمیسیون بان<strong>د</strong>ې ټینګار وکړي چې اضافي ښځینه <strong>د</strong> ټاکنو کارکوونکي استخ<strong>د</strong>ام او روزنه ورکړي؛ <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> خپلواککمیسیون له کارکوونکو سره <strong>د</strong> ټاکنیزو قوانینو <strong>د</strong> پلي کولو په اهمیت بان<strong>د</strong>ې خبرې وکړي، کوم چې <strong>د</strong> بل چا په نیابتبان<strong>د</strong>ې رایه ورکول منع کوي؛ او <strong>د</strong> قانون سرغړونکو غن<strong>د</strong>نه او <strong>راپور</strong> ورکړي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي لپاره چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي خبرې ضمانتوشي چې ښځي کوالی شي له ویرې او ډار پر<strong>ته</strong> په آزا<strong>د</strong>انه توګه رایه ورکړي، <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون بای<strong>د</strong> <strong>د</strong>ااطمینان ترالسه کړي چې <strong>د</strong> نوم ثبتولو او رایي ورکولو مرکزونه امن <strong>د</strong>ي، او <strong>د</strong>ا چې <strong>د</strong> رایي ورکولو مرکزونهښځینه کارکوونکي لري. <strong>د</strong> م<strong>د</strong>ني ز<strong>د</strong>ه کړي پراخو پروګرامونو <strong>ته</strong> اړتیا <strong>د</strong>ه چې <strong>د</strong> ښځو <strong>د</strong> حقوقو په اړه پوهاوي عام16 ځانګړى عمومي پلټونکىI <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong> سيګار نظارتشوی <strong>د</strong>ی، <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و <strong>د</strong> لوړي کچي <strong>د</strong> قاچاقبرانو لپاره جوړ شوی وه. <strong>د</strong> INL چارواکو څرګن<strong>د</strong>ه کړه چېډیر عوامل، چې په هغوی کې په کابل ښار کې <strong>د</strong> ع<strong>د</strong>لیې وزارت او کورنیو چارو وزارت پوري اړون<strong>د</strong> <strong>د</strong> توقیفمرکزونو کې <strong>د</strong> ډیرو زیاتو کسانو موجو<strong>د</strong>یت، <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي سبب وه چې تر ډیره ح<strong>د</strong>ه <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و <strong>د</strong> ټیټي کچي قاچاقبران<strong>د</strong>ي په توقیف ځای کې وي.<strong>د</strong> ع<strong>د</strong>لیې وزارت چارواکو څرګن<strong>د</strong>ه کړه چې <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> سپټمبر تر ۲۵ نیټي پوري، په <strong>د</strong>ي مرکز کې <strong>د</strong>ريمهم جنایتکاران اوسیږي، او مخکي هم ډیر نور مهم جنایکاران هل<strong>ته</strong> اوسی<strong>د</strong>لي <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> ع<strong>د</strong>لیې وزارت ځینو چارواکووویل چې <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و <strong>د</strong> ټیټي کچي قاچاقبرانو محاکمه کول <strong>د</strong> لوړو او مهمو جنایتکارانو په اړه مهم او ګټورمعلومات په الس راکړي <strong>د</strong>ي. سربیره پر <strong>د</strong>ی، <strong>د</strong> ع<strong>د</strong>لیي وزارت او INL چارواکو <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي خبرې پخلی وکړ چې <strong>د</strong>لوړي کچي هیڅ توقیف شوی کس هم <strong>د</strong> ځای <strong>د</strong> نش<strong>ته</strong> والي په وجه مستر<strong>د</strong> شوي نه <strong>د</strong>ي. خو سره له <strong>د</strong>ي هم، <strong>د</strong>ا مرکزهیڅ ډول لیکل شوی کړنالري او مقررات نه لري، چې <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و <strong>د</strong> منځنۍ او لوړي کچي قاچاقبرانو <strong>ته</strong> پهتوقیف ځای <strong>د</strong> کوټو له شتوالي اطمینان ورکړي.له مجرمینو څخه <strong>د</strong> اغیزمن تحقیق ترسره کول او <strong>د</strong> هغوی قانوني تعقیب او محکمه بشپړول په <strong>د</strong>ي پوري اړهلری چې تحقیق کوونکي او څارنواالن توقیف شوي کسانو <strong>ته</strong> ښه السرسي ولري. که چیري <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و لويمجرمین <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و په خالف <strong>د</strong> انصاف مرکز کې حاضر نه وي، <strong>د</strong>ا به جنایي ع<strong>د</strong>الت کارکوونکو <strong>ته</strong> او هم<strong>د</strong>ارنګه <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و مرکزي محکمي لپاره چې په کامیابي سره هغوی محاکمه کړي، کار نور هم ستونزمنکړي.سیګار سپارښتنه کوي چې <strong>د</strong> افغانستان لپاره <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو سفیر <strong>د</strong>ي <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو او افغاني اړون<strong>د</strong> چارواکوسره کار وکړي، چې کړنالري رسمي او مستن<strong>د</strong> کړي او <strong>د</strong>ا ډاډ ترالسه شي چې <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و په خالف <strong>د</strong> انصافمرکز <strong>د</strong> توقیف ځای تسهیالت <strong>د</strong> لومړیتوب حق <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و <strong>د</strong> منځنۍ او لوړي کچي قاچاقبرانو <strong>ته</strong> ورکوي. پهکابل کې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو سفارت <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong>ا سپارښتنه ومنله چې په مرکز کې <strong>د</strong> بن<strong>د</strong>یانو لپاره <strong>د</strong> ارزیابي کړنالرهرسمي کړي. <strong>د</strong> سفارت <strong>د</strong> پرمختیایي او اقتصا<strong>د</strong>ي چارو <strong>د</strong> همغږي کولو رییس څرګن<strong>د</strong>ه کړه چې <strong>د</strong> سیګار لخوا <strong>د</strong>ورکړ شویو سپارښتنو په اساس، اوسمهال یوه <strong>د</strong>اسي پروسه تر کار الن<strong>د</strong>ې <strong>د</strong>ه چې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> پولیسو <strong>د</strong> تحقیقکوونکو او څارنوالي <strong>د</strong> کارکوونکو او <strong>د</strong> مرکزي بن<strong>د</strong>یخاني <strong>د</strong> ریاست مقام لخوا ترکار الن<strong>د</strong>ې کړنالري ارزیابي اورسمي کړي.په افغانستان کې <strong>د</strong> قومان<strong>د</strong>ان <strong>د</strong> بیړني ځواب پروګرام لپاره <strong>د</strong> ال ډیري څرګن<strong>د</strong>تیا،څارني او پالن جوړولو اړتیا <strong>د</strong>ه، <strong>د</strong> سیګار پلټنه ۰۹-۰۵ )<strong>د</strong> قومان<strong>د</strong>ان <strong>د</strong> بیړنيځواب پروګرام(له ۲۰۰۴ <strong>کال</strong> راهیسي، ګانګریس <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمې )DoD( <strong>ته</strong> <strong>د</strong> په افغانستان کې <strong>د</strong> قومان<strong>د</strong>ان <strong>د</strong> بیړني ځوابپروګرام )CERP( لپاره ۱.۶ میلیار<strong>د</strong>ه ډالر ورکړي <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> قومان<strong>د</strong>ان <strong>د</strong> بیړنۍ ځواب پروګرام )CERP( <strong>د</strong> <strong>د</strong>يلپاره جوړ شوی وه چې په بنیا<strong>د</strong>ي توګه <strong>د</strong> وړي کچي پروژي تمویل کړي چې <strong>د</strong> سیمي او والیت په سطحو بان<strong>د</strong>ېعاجلو بشري او بیارغوني اړتیاوو <strong>ته</strong> ځواب ووایي.سیګار <strong>ته</strong> <strong>د</strong>ا خبره جو<strong>ته</strong> شوه چې که څه هم <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمې <strong>د</strong>اسي کړنالړي جوړي کړي <strong>د</strong>ي چې <strong>د</strong> CERPلپاره <strong>د</strong> ورکړ شویو پیسو حساب ونیسي، خو هغوی <strong>د</strong> CERP ذ پروژو <strong>د</strong> عملي کولو او څارلو لپاره مناسب اووړ میکانیزمونه او طریقې نه <strong>د</strong>ي عملي کړي. <strong>د</strong> پروګرام منیجرانو سیګار <strong>ته</strong> وویل چې <strong>د</strong> هغوی <strong>د</strong> تمرکز اصليبرخه <strong>د</strong> پروژو لپاره <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو مقی<strong>د</strong> کول وه نسبت <strong>د</strong>ي <strong>ته</strong> چې <strong>د</strong> هغوی تطبیق کول تر څارني الن<strong>د</strong>ي ونیسي. <strong>د</strong>پروګرام منیجران <strong>د</strong> CERP <strong>د</strong> پروژو په عملي کولو بان<strong>د</strong>ې مح<strong>د</strong>و<strong>د</strong> څرګن<strong>د</strong>تیا لري، چې <strong>د</strong> هغي یو علت هم <strong>د</strong>ا <strong>د</strong>ی18 ځانګړى عمومي پلټونکىI <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong> سيګار نظارتچې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو ځواکونه-افغانستان ،)USFOR-A( کوم چې CERP ا<strong>د</strong>اره کوي، په افغانستان کې <strong>د</strong> فزیکي<strong>د</strong>وسیو <strong>د</strong> ساتلو لپاره کوم مرکزي سیستم نه لري او بریښنایي سوابق یا خو نا مکمل <strong>د</strong>ي او یا هم هیڅ وجو<strong>د</strong> نهلري. <strong>د</strong> بیلګې په توګه، <strong>د</strong> پلټنې په جریان کې، <strong>د</strong> USFOR-A <strong>د</strong> پروګرام چارواکو نشوای کوالی چې له مالي<strong>کال</strong> ۲۰۰۹ نه مخکې تمویل شوي <strong>د</strong> CERP <strong>د</strong> روانو پروژو شمیر وښايي.سیګار <strong>ته</strong> هم<strong>د</strong>ا رنګه <strong>د</strong>ا خبره جو<strong>ته</strong> شوه چې <strong>د</strong> CERP پانګې مخ په زیاتی<strong>د</strong>ونکي توګه <strong>د</strong> لوړو کچو پروژولپاره ورکول کیږي، چې <strong>د</strong> هغوی مصرف ۵۰۰،۰۰۰ ډالره یا ډیر وي. په <strong>د</strong>اسي حال کې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي لوړو پروژو شمیر<strong>د</strong> ټولو پروژو یوازي ۳ په سلو کې برخه تشکیل کوي، خو هغوی <strong>د</strong> CERP <strong>د</strong> پانګو په سلو کې ۶۷ برخه مصرفکوي. <strong>د</strong>ا پروژي <strong>د</strong> CERP لپاره مخ په زیاتی<strong>د</strong>ونکي خطرونه متوجه کوي، ځکه <strong>د</strong>ا پروژي عموماْ تر وړو پروژوډیرې پیچلې <strong>د</strong>ي او <strong>د</strong> بشپړولو لپاره څو کلونو <strong>ته</strong> اړتیا لري. <strong>د</strong> CERP <strong>د</strong> پروګرام ډیر شمیر منیجران <strong>ته</strong> <strong>د</strong>اسيز<strong>د</strong>ه کړه ورکړ شوی <strong>د</strong>ه چې <strong>د</strong> وړي کچي پروژي تطبیق کړي. سربیره پر <strong>د</strong>ې، <strong>د</strong> سرتیرو <strong>د</strong> نوبت مهال ویشونه <strong>د</strong>لویو، اوږ<strong>د</strong> مهاله پروژو لپاره په <strong>د</strong>وام<strong>د</strong>اره توګه <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اري په نشتوالي بان<strong>د</strong>ې پام مومي.سیګار سپارښتنه کوي چې <strong>د</strong> USFOR-A قومان<strong>د</strong>ان <strong>د</strong>ا الن<strong>د</strong>ې ټکيو <strong>ته</strong> و<strong>د</strong>ه ورکړي او تطبیق کړي، ۱( یوه<strong>د</strong>اسي پروسه چې په منظم ډول سره <strong>د</strong> CERP <strong>د</strong> پروژو په اړه معلومات را غونډ او تعقیب کړي، ۲( <strong>د</strong> سوابقو <strong>د</strong>ساتلو لپاره یو مرکزي سیسټم، او ۳( یو <strong>د</strong>اسي پالن چې <strong>د</strong>ي <strong>ته</strong> ځواب ووایي چې هغه پروژي چې ۵۰۰،۰۰۰ ډالریا ډیر مصرف لري، له هغوی سره اړون<strong>د</strong> په ګو<strong>ته</strong> شوي خطرونو څه ډول ا<strong>د</strong>اره کړي.USFOR-A <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له لومړیو <strong>د</strong>وو الس <strong>ته</strong> راوړنو سره موافقه <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>له او څو اق<strong>د</strong>امات یي بیان کړل چېهغوی په پالن کې لري ترسره کړی او په ګو<strong>ته</strong> شوي نیمګړتیاوي رفع کړي. په <strong>د</strong>ي اق<strong>د</strong>اماتو کې <strong>د</strong> CERP <strong>د</strong>ا<strong>د</strong>اري چارو <strong>د</strong> پرمختګ لپاره <strong>د</strong> پروژو <strong>د</strong> منیجرانو اضافه کول، <strong>د</strong> بریښنایي سوابقو <strong>د</strong> مقرراتو پیاوړي کول، <strong>د</strong>سوابقو په ساتلو کې <strong>د</strong> آسانتیا لپاره <strong>د</strong> معلوماتو ملکي منیجرانو اضافه کول، په یوه سیمه کې <strong>د</strong> پروژو <strong>د</strong> شمیر په اړه<strong>د</strong> مح<strong>د</strong>و<strong>د</strong>یت وضع کول، او <strong>د</strong> پیسو <strong>د</strong> تصویب با صالحی<strong>ته</strong> کسانو کمول شامل <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong>ا اق<strong>د</strong>امات، که چیرې په بشپړهتوګه تطبیق شي، <strong>د</strong> پروګرام خطر به راټیټ کړي.USFOR-A له <strong>د</strong>ي سره موافقه نه <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>ه چې <strong>د</strong> ۵۰۰.۰۰۰ ډالرو یا لوړي پروژي <strong>د</strong> CERP لپاره خطرجوړوي. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> مسو<strong>د</strong>ي <strong>ته</strong> په خپل ځواب کې USFOR-A څرګن<strong>د</strong>ه کړه چې <strong>د</strong> هغوی <strong>د</strong> لوړي کچيډیري پروژي سرکونه <strong>د</strong>ي. "موږ <strong>د</strong> سرکونو ډیري زیاتي پروژي تطبیق کړي <strong>د</strong>ي چې نسبت به وړو پروژو <strong>ته</strong>موږ په هغوی بان<strong>د</strong>ې ښه پوهیږو." USFOR-A لیکي. "<strong>د</strong> پروژو تاریخچې <strong>ته</strong> په کتلو سره موږ پوهیږو چې په<strong>د</strong>قیق ډول سره یو کیلومټر سرک څومره مصرف <strong>د</strong>ي، یو ټن شګي څومره مصرف لري، تر سرک الن<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> لښتي<strong>د</strong> تیرولو مصرف څرمره <strong>د</strong>ی، او هم<strong>د</strong>اسي نور. په اوس وخت کې قرار <strong>د</strong>ا<strong>د</strong>یان <strong>د</strong> هغوی <strong>د</strong> وړتیا او کار <strong>د</strong> کیفیت لهنظره پیژن<strong>د</strong>ل شوي <strong>د</strong>ي." <strong>د</strong> USFOR-A ځواب نتیجه اخلي، " وړي پروژي کی<strong>د</strong>ای شي ډیر مختلف ډولونه ولري،ځیني <strong>د</strong> لومړۍ ځل لپاره تطبیق کیږي، او ډیري نوري هغه نیغ په نیغه ساختماني چاري <strong>د</strong>ي چې له PPO ]<strong>د</strong>پروژي <strong>د</strong> اخیستلو افسر[ څخه <strong>د</strong>ا غوښتنه کوي چې <strong>د</strong> تسهیالتو، <strong>د</strong> تعمیراتو کوډونو، او <strong>د</strong> ځمکي <strong>د</strong> مالکیت <strong>د</strong> مسالو5په اړه <strong>د</strong> کار کولو تجربه او پوهه ولري. <strong>د</strong>ا مسالي <strong>د</strong> سرک <strong>د</strong> کار نسبت <strong>ته</strong> ډیرې زیاتي پیچلي <strong>د</strong>ي."روانې پلټنېسیګار۱۰ نورې پلټنې تر کار الن<strong>د</strong>ېلري. <strong>د</strong>ا پلټنې <strong>د</strong>امنیت، <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>ارياو پراختیايي مسالو پهاړه <strong>د</strong>ي. پلټونکي <strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ارو کړنالري،<strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ي <strong>د</strong> کارونو سر<strong>ته</strong> رسونه، <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو او نړیوالو مرستي، او <strong>د</strong> افغاني ا<strong>د</strong>ارو ظرفیتونه ارزوي.<strong>د</strong> بیا رغونې <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو او پروژو لپاره <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>ارو <strong>د</strong> م<strong>د</strong>یریت نظارت، کړنالري،او پالیسیو بیا کتنه19<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong> سيګار نظارتسیګار یو لړ پلټني ترسره کوي چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي خبرې ارزښت وټاکي چې تطبیق کوونکی ا<strong>د</strong>اري <strong>د</strong> بیا رغوني پرواګرامڅه ډول ا<strong>د</strong>اره کوي. <strong>د</strong>رې پلټنې <strong>د</strong> یوې ا<strong>د</strong>ارې لخوا <strong>د</strong> پروژو جوړول او ا<strong>د</strong>اره کول، <strong>د</strong> کار سر<strong>ته</strong> رسولو <strong>د</strong> کچېمعلومول، او <strong>د</strong> پیسو <strong>د</strong> ګر<strong>د</strong>ش <strong>د</strong> کنټرول او حساب ورکولو وړتیا ارزوي. سیګار مخکې <strong>د</strong> ګډي امنیتي انتقاليقومان<strong>د</strong>ه - افغانستان )CSTC-A’s( لخوا <strong>د</strong> هغوی <strong>د</strong> خپلو پروګرامونو <strong>د</strong> نظارت په اړه <strong>راپور</strong> ورکړی وه. په هغهپلټنه کې چې اوس تر کار الن<strong>د</strong>ې <strong>د</strong>ه، سیګار <strong>د</strong> USAID نظارت تر کتني الن<strong>د</strong>ې نیولی <strong>د</strong>ی.په افغانستان کې له لویس برجر ګروپ Group( )Louis Berger سره<strong>د</strong> USAID قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونه په اړه <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اري نظارت او <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>یانو <strong>د</strong> کار سر<strong>ته</strong>رسولو بیا کتنه<strong>د</strong>ا پلټنه به هغه قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونه څرګن<strong>د</strong> کړي چې USAID یي له لویس برجر ګروپ سره لري او <strong>د</strong> USAID لخوا <strong>د</strong><strong>د</strong>ي قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ي نظارت ارزیابي کوي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي بیا کتني <strong>د</strong> یوې برخې په توګه، سیګار <strong>د</strong> USAID <strong>د</strong> عمومي پلټونکيلخوا <strong>د</strong> لویس برجر ګروپ لخوا <strong>د</strong> ترسره شوي کار په اړه مون<strong>د</strong>نې تحلیل کوي.<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> انرژي له سکټور سره <strong>د</strong> مرستي لپاره <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو او نړیوالومرستن<strong>د</strong>ویه پروګرامونو بیا کتنه<strong>د</strong> هغو پلټنو <strong>د</strong> لړۍ په لومړۍ کړۍ کې چې په <strong>د</strong>ي سکټور کې <strong>د</strong> بیارغونې <strong>د</strong> پروژو ارزیابي کوي، سیګار <strong>د</strong> انرژيسکټور په برخه کې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو او نړیوالو پروګرامونه پلټنه کوي. <strong>د</strong>ا پلټنه به• <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> انرژي سکټور <strong>د</strong> بیا رغونې او جاري ساتلو لپاره <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو او نړیوالو موخې تشخیصکړي.• <strong>د</strong>ا پریکړه وکړي چې <strong>د</strong> کار <strong>د</strong> سر<strong>ته</strong> رسولو <strong>د</strong> ارزوني لپاره کوم اصول کارول شوي <strong>د</strong>ي چې آیا <strong>د</strong> پروژياصلي موخي او پایلي په کافي ان<strong>د</strong>ازه تعقیب شوي <strong>د</strong>ي• <strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیایي ستراتیژي او نورو معیارونو په مقابل کې <strong>د</strong> انرژي سکټور <strong>د</strong> بیا رغونېکوششونو پایلي او پرمختګ ارزیابی کول• <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو او نړیوالو ا<strong>د</strong>ارو تر منځ <strong>د</strong> انرژي په سکټور کې <strong>د</strong> همغږۍ ارزیابي کول• <strong>د</strong> بیا رغونې <strong>د</strong> پروګرامونو په پریکړو او تطبیقولو کې <strong>د</strong> افغانانو <strong>د</strong> ګډون ارزیابي کولپه افغانستان کې <strong>د</strong> ولسمشرۍ او والیتي شورا ګانو <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> تیارۍ او سر<strong>ته</strong>رسولو لپاره <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> مرستو بیاکتنه<strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> پروسي په اړه <strong>د</strong> <strong>راپور</strong>ونو په لړۍ کې <strong>د</strong>ا وروستی پلټنه• <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> پروسي لپاره <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو او نړیوالو ټولې مرستي تشخیص کول• <strong>د</strong> رایه ورکوونکو ثبت کول، <strong>د</strong> رایې ورکولو <strong>د</strong> مرکزونو امنیت، <strong>د</strong> رایي اچولو بکسونو سپیڅلتوب، <strong>د</strong> رایوشمیرل، او <strong>د</strong> <strong>د</strong>رغلیو <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>عاوو <strong>د</strong> حل کولو په برخو کې <strong>د</strong> مرستو عمومي اغیزمنتوب ارزیابي کول• <strong>د</strong> بشپړي پروسي <strong>د</strong> پیاوړتیاوو او نیمګرتیاوو پیژن<strong>د</strong>نه او <strong>د</strong> راتلونکو ټاکنو لپاره اخیستل شوي <strong>د</strong>رسونهله ا<strong>د</strong>اري فسا<strong>د</strong> سره <strong>د</strong> مبارزي لپاره <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ظرفیت جوړولو لپاره <strong>د</strong>متح<strong>د</strong>ه ایاالتو او نورو مرستن<strong>د</strong>ویانو <strong>د</strong> کوششونو بیا کتنهسیګار یو لړ پلتني پیل کړي <strong>د</strong>ي چې په ملي سطحه <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت لخوا <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اري فسا<strong>د</strong> اونظارت په اړه <strong>د</strong> هغوی <strong>د</strong> ظرفیتونو بیا کتنه ترسره کړي. <strong>د</strong>ا پلټنې به <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ظرفیت <strong>د</strong> پیاوړي کولو لپارهچې وکوالی شي منځنۍ کنټرولونه ترسره کړي او<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو حساب ورکړي، <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو او نورو مرستن<strong>د</strong>ویانو20 ځانګړى عمومي پلټونکىI <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong> سيګار نظارت• <strong>د</strong> پرسونل <strong>د</strong> شمیرلو لپاره <strong>د</strong> عا<strong>د</strong>ي سیستمونو <strong>د</strong> بشپړولو او څارنې سره اړون<strong>د</strong> ننګوني• <strong>د</strong> هغې کچې معلومول چې <strong>د</strong> پرسونل ناسمو شمیرو له اضافي ننګونو سره مخ کړي <strong>د</strong>ي، په ټګي سره <strong>د</strong>ANSF <strong>د</strong> معاشونو <strong>د</strong> ټولولو په شمول<strong>د</strong> افغاني ښځو او نجونو لپاره <strong>د</strong> بیل شویو بو<strong>د</strong>یجو <strong>د</strong> کارولو بیاکتنهسیګار <strong>د</strong>ا پلټنه ترسره کوي چې <strong>د</strong>ا خبره څرګن<strong>د</strong>ه کړي چې <strong>د</strong> ګانګرس لخوا <strong>د</strong> ښحو او نجونو لپاره بیل شوي <strong>د</strong>متح<strong>د</strong>ه ایاالتو بو<strong>د</strong>یجې څه ډول کارول شوي <strong>د</strong>ي او <strong>د</strong>ا چې <strong>د</strong> هغوی استعمال <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو له قانوني مقرراتو اوغوښتنو سره تر کومې کچې مطابقت <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>. سیګار هم<strong>د</strong>ا رنګه <strong>د</strong>ا خبره ارزیابي کوي چې ا<strong>د</strong>اري <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي پروګرامونواغیزمنتوب څه ډول ان<strong>د</strong>ازه کوي، او <strong>د</strong>ا چې <strong>د</strong> هغوی <strong>د</strong> جاري ساتلو څخه <strong>د</strong> اطمینان ترالسه کولو لپاره څه ترسرهکوي.معاینېسیګار <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بیارغونې پروژو معایني ترسره کوي چې <strong>د</strong>ا معلومه کړي چې آیا <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو بو<strong>د</strong>یجې پهمناسبه توګه استعمالیږي، <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> شرایط پوره شوي، مناسب او کافي نظارت کیږي، او <strong>د</strong>ا چې وروس<strong>ته</strong> له هغهچې پروژه افغاني چارواکو <strong>ته</strong> وسپارل شي هغه به جاري وساتل شي. په <strong>د</strong>ي <strong>د</strong>ريو میاشتو کې سیګار <strong>د</strong> معاینو پنځه<strong>راپور</strong>ونه خپاره کړل او اووه معایني تر کار الن<strong>د</strong>ې لري.په <strong>د</strong>ي <strong>د</strong>ریو میاشتو کې خپاره شوي <strong>د</strong> معایني <strong>راپور</strong>ونه <strong>د</strong> کاپیسا په والیت کې یوه <strong>د</strong> سرک او څلور <strong>د</strong> ښوونځیوپروژي تر پوښښ الن<strong>د</strong>ې نیسي. سیګار ځکه <strong>د</strong> سرک او ښوونځي جوړولو <strong>ته</strong> پام وکړ چې <strong>د</strong>واړه له اوږ<strong>د</strong>ي مو<strong>د</strong>يراهیسي <strong>د</strong> بیارغوني لپاره لومړیتوب لري. <strong>د</strong> سیګار معاینو <strong>د</strong> بشپړ شویو پروژو <strong>د</strong> ساتلو لپاره <strong>د</strong> افغانانو <strong>د</strong> وړتیاپه اړه ان<strong>د</strong>یښني په ګو<strong>ته</strong> کړي <strong>د</strong>ي.له ۲۰۰۲ <strong>کال</strong> راهیسي، <strong>د</strong> امریکا متح<strong>د</strong>ه ایاالتو، <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمې او USAID له الرې، اټکل ۱.۱۷ میلیار<strong>د</strong>هامریکایي ډالر په افغانستان کې <strong>د</strong> سرک جوړولو پروژو لپاره ورکړي <strong>د</strong>ي. له <strong>د</strong>ي پیسو څخه له ۸۰۰ میلیونه ډالروڅخه زیاتي يي <strong>د</strong> CERP لخوا <strong>د</strong> ۲۰۰۵ او ۲۰۰۹ کلونو تر مینځ تمویل شوي <strong>د</strong>ي. له ۲۰۰۵ <strong>کال</strong> راهیسي، <strong>د</strong>سرکونو جوړول <strong>د</strong> CERP <strong>د</strong> ټولې بو<strong>د</strong>یجې په سلو کې ۶۳ برخه شمیرل شوي <strong>د</strong>ه.<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ز<strong>د</strong>ه کړي <strong>د</strong> موخو په مالتړ کې، له ۲۰۰۲ <strong>کال</strong> راهیسي متح<strong>د</strong>ه ایاالتو په سلګونو ښوونځي اوتعلیمي ا<strong>د</strong>اري په ټول هیوا<strong>د</strong> کې جوړي کړي <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> ختیځ سیمییزه قومان<strong>د</strong>ه-چې ۱۴ والیات تر خپل وزر الن<strong>د</strong>ېلري- <strong>د</strong> CERP له بو<strong>د</strong>یجو څخه په کار اخیستلو <strong>د</strong> ښوونځي جوړولو له یوه ستر ابتکار سره موافقه وکړه. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ېابتکار <strong>د</strong> یوې برخې په توګه، <strong>د</strong> تیرو ۱۸ میاشتو کې په مو<strong>د</strong>ه کې په کاپیسا کې <strong>د</strong> ښوونځي جوړولو ۱۲ پروژيپیل شوي <strong>د</strong>ي. هغه څلور ښوونځي چې سیګار معاینه کړل <strong>د</strong> نجراب په ولسوالۍ کې، چې <strong>د</strong> والیت په زړه کې یوهلرې پر<strong>ته</strong>، غښتلي او غریزه سیمه <strong>د</strong>ه، موقعیت لري.روانې معاینې <strong>د</strong> والیتي بیا رغونې ټیمونو )PRT( ظرفیت ارزیابي کوي چې <strong>د</strong> بیا رغونې کوششونه، او هم<strong>د</strong>ارنګه <strong>د</strong> انفراسټرکچر <strong>د</strong> ځانګړو پروژو تطبیق ا<strong>د</strong>اره او تنظیم کړي. څنګه چې PRT <strong>د</strong> بیا رغونې <strong>د</strong> کوششونو پهلومړۍ کرښه کې <strong>د</strong>ي، <strong>د</strong>ا معایني به <strong>د</strong>ا معلومه کړي چې آیا یو PRT• <strong>د</strong> خپل بیا رغونې مشن <strong>د</strong> تنظیم لپاره په کافي ان<strong>د</strong>ازه کارکوونکي لري• <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> بیا رغونې کوششونه له <strong>د</strong>اخلي ا<strong>د</strong>اري ملګرو، ایتالفي ملګرو، افغاني چارواکو، او نوروبرخه لرونکو سره منسجم او منظم کول• په مناسب او کافي ان<strong>د</strong>ازه <strong>د</strong> پروژو ا<strong>د</strong>اره کول او <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> <strong>د</strong> نظارت مسولیتونه سر<strong>ته</strong> رسول• <strong>د</strong> CERP له اړون<strong>د</strong> الرښوونو او <strong>د</strong> امنیت نړیوال مرستن<strong>د</strong>ویه ځواکونو له الرښوونو سره توافق لرل22 ځانګړى عمومي پلټونکىI <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong> سيګار نظارتله تیږو جوړ شوی <strong>د</strong>یوال، <strong>د</strong> ساتونکو کوټه ولري، او <strong>د</strong> پلي تګ راتګ کانکریټ الر ولري. هم<strong>د</strong>ا رنګه قرار <strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ي<strong>د</strong> ساحي <strong>د</strong> آما<strong>د</strong>ه کولو، <strong>د</strong> خښتو او اضافي موا<strong>د</strong>و لري کولو، او <strong>د</strong> ۸۰۰ ز<strong>د</strong>ه کوونکو لپاره <strong>د</strong> میزونو <strong>د</strong> جوړولو اونصب کولو مسوولیت هم په غاړه <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>.سیګار <strong>ته</strong> معلومه شوه چې پروژه په څرګن<strong>د</strong>ه توګه تر پروګرام ناوخ<strong>ته</strong> وه، بو<strong>د</strong>یجه یي زیا<strong>ته</strong> شوي وه، او پهقرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> کې <strong>د</strong> غوښتل شویو <strong>د</strong> کیفیت له معیارونو او <strong>د</strong> ښوونې او روزنې وزارت <strong>د</strong> ډیزاین له پالنونو سره موافقتنه <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>. هم<strong>د</strong>ا رنګه <strong>د</strong> سیګار معاینه کوونکو <strong>د</strong> ښوونځي <strong>د</strong> و<strong>د</strong>انې <strong>د</strong> جوړښټ <strong>د</strong> بشپړتیا په اړه، چې <strong>د</strong> غره په ډډهکې پروت <strong>د</strong>ی، خپله ان<strong>د</strong>یښنه څرګن<strong>د</strong>ه کړه. قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ي <strong>د</strong> خون<strong>د</strong>ي ساتلو لپاره مناسب <strong>د</strong>یوال نه وه جوړ کړی، چېښوونځی <strong>د</strong> اوبو <strong>د</strong> پور<strong>ته</strong> کی<strong>د</strong>لو، <strong>د</strong> ډبرو راغورځی<strong>د</strong>لو، او <strong>د</strong> ځمکي <strong>د</strong> ښویی<strong>د</strong>لو په مقابل کې، چې هر پسرلی پیښیږي،خون<strong>د</strong>ي کړي.سیګار <strong>د</strong>ا خبره نوټ کړه چې ستونزي <strong>د</strong> ۲۰۰۸ <strong>کال</strong> په سپټمبر کې <strong>د</strong> والیت <strong>د</strong> ښووني ریاست <strong>ته</strong> <strong>د</strong> قرار <strong>د</strong>ا<strong>د</strong>په ورکولو سره پیل شوي. <strong>د</strong> ۲۰۰۸ <strong>کال</strong> په مني کې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> مرکزي قومان<strong>د</strong>ي لخوا چمتو شوي تع<strong>د</strong>یلشوي الرښووني مهمي وزاتخانی <strong>د</strong> CERP لخوا تمویل شویو پروژو <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونو له اخیستلو منع کوي. <strong>د</strong> کاپیساوالیتي بیا رغونې ټیم )PRT( اړ شو چې قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> فسخ کړي، او له <strong>د</strong>ي سره پروژه څو میاشتي وځنډول شوه. <strong>د</strong>۲۰۰۹ <strong>کال</strong> په جنوري کې نوی قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> خپور شو. <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> تر می پوري <strong>د</strong> پروژي مصرف له ۲۰۸.۰۰۰ډالرو څخه ۲۵۰.۰۰۰ ډالرو <strong>ته</strong> لوړ شو، ځکه <strong>د</strong> کار اصلي سکوپ <strong>د</strong> و<strong>د</strong>انۍ څو برخي، لکه <strong>د</strong> ساتونکو و<strong>د</strong>انۍ او<strong>د</strong> چاپیریال <strong>د</strong>یوال نه <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>ل، کوم چې <strong>د</strong> ښووني وزارت <strong>د</strong> هر ښوونځي لپاره غواړي.سیګار <strong>د</strong> ډیزاین په پالن کې څو مهمي نیمګړتیاوي په ګو<strong>ته</strong> کړي او <strong>د</strong> خراب ساختماني کار ډیر مثالونه یيثبت کړل. یو له ډیرو مهمو مسالو څخه <strong>د</strong>ا <strong>د</strong>ه چې په اوسني ډیزاین کې، <strong>د</strong>ا ۱۰ تشنابونه <strong>د</strong> یوي ویالي <strong>د</strong> پاسه خاليکیږي کوم چې <strong>د</strong> سیمي <strong>د</strong> خلکو لپاره <strong>د</strong> څښاک اوبه ورکوي. که څه هم <strong>د</strong> بیا رغوني ټیم څو څو ځلي <strong>د</strong>ا ستونزه لهقرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ي سره مطرح کړه، <strong>د</strong> تشنابونو <strong>د</strong> جوړول کار په هماغه اصلي ځای کې اوس هم <strong>د</strong>وام لري.سیګار سپارښتنه کوي چې قومان<strong>د</strong>ان، USFOR-A او قومان<strong>د</strong>ان، <strong>د</strong> کاپیسا <strong>د</strong> بیا رغونې ټیم•<strong>د</strong>اسي ګامونه اوچت کړي چې په <strong>راپور</strong> کې په ګو<strong>ته</strong> شوي څو څو نیمګړتیاوي اصالح کړي، او <strong>د</strong>ا ډاډ ترالسهکړي چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي پروژي لپاره <strong>د</strong> کار کولو قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> او <strong>د</strong> ډيزاین پالن مشخصو ساختماني غوښتنو <strong>ته</strong> ځوابوايي، لکه <strong>د</strong> ساحې موقعیت او <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ي وړتیاوي•<strong>د</strong> کیفیت <strong>د</strong> ډاډینې معیاري الرښووني جوړي کړي چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي پروژي او <strong>د</strong> CERP لخوا تمویل شویو نوروپروژو <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اره کولو لپاره وکارول شيUSFOR-A او <strong>د</strong> کاپیسا <strong>د</strong> والیتي بیا رغوني ټیم له لومړۍ سپارښتنې سره موافقه وکړه. USFOR-A له<strong>د</strong>ویمي سپارښتنې سره موافقه وکړه. <strong>د</strong> کاپیسا <strong>د</strong> والیتي بیا رغونې ټیم له یوې برخې سره موافقه وکړه خو څرګن<strong>د</strong>هیي کړه چې <strong>د</strong> کیفیت <strong>د</strong> ډاډینې پالنونه بیا چې په کافي ان<strong>د</strong>ازه نرم وي تر څو <strong>د</strong> والیتي بیا رغوني ټیم انجنیرانو <strong>ته</strong>اجازه ورکړي چې <strong>د</strong> هري پروژي له ځانګړو غوښتنو او اړتیاوو سره سم مشخص پالنونه جوړ کړي.<strong>د</strong> کاپیسا په والیت کې <strong>د</strong> حبیب رحمان ښوونځي <strong>د</strong> جوړولو <strong>د</strong> پروژي معاینه:<strong>د</strong> ډیزاین او خون<strong>د</strong>یتوب مسالې پاملرنې <strong>ته</strong> اړتیا لري، <strong>د</strong> سیګار معاینه ۱۰-۳<strong>د</strong> حبیب رحمان ښوونځي <strong>د</strong> ډیزاین پالن <strong>د</strong> <strong>د</strong>وه پوړیزه و<strong>د</strong>انۍ غوښتنه کوي چې ۲۴ <strong>د</strong>رسي خوني ولري او ۲.۰۰۰ز<strong>د</strong>ه کوونکو ځای برابر کړي. <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> په ورکولو کې <strong>د</strong> یو لړ ستونزو څخه وروس<strong>ته</strong>، <strong>د</strong> والیتي بیا رغوني ټیم <strong>د</strong>۳۱۲.۰۰۰ ډالرو په ارزښت اوسنی قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> <strong>د</strong> ۲۰۰۸ <strong>کال</strong> په ډیسمبر کې ورکړ. <strong>د</strong> ښوونځۍ له و<strong>د</strong>انۍ برسیره، <strong>د</strong>اقرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> <strong>د</strong> بریښنا <strong>د</strong> تولی<strong>د</strong> <strong>د</strong> خوني جوړول، چې له ډیزلو څخه ۱۰ کیلو واټه بریښنا تولی<strong>د</strong> کړي، یو تشناب، <strong>د</strong> اوبو25<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong> سيګار نظارتیوه السي بمبه او ذخیره، او کانکریټي پلي الرو غوښتنه کوي. قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ي بای<strong>د</strong> ټولي خښتي/ډبري او نور پاتي شويتعمیراتي موا<strong>د</strong> له ساحې لري کړي.سیګار <strong>ته</strong> معلومه شوه چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي پروژي <strong>د</strong> تطبیق کولو په لومړیو مرحلو کې <strong>د</strong> والیتي بیا رغونې ټیم ا<strong>د</strong>اره او<strong>د</strong> کیفیت <strong>د</strong> ډاډیني پروګرام مناسب نه وه. <strong>د</strong>ا پروژه <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> په جریان کې له یو شمیر تیروتنو، <strong>د</strong> پروژي <strong>د</strong> مستن<strong>د</strong>کولو نشتوالي، او <strong>د</strong> کیفیت <strong>د</strong> کنټرول له ناکافي اق<strong>د</strong>اماتو سره مخ شوه. خو سره له <strong>د</strong>ي هم، <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> په جون اواګست کې له ساحې څخه <strong>د</strong> لی<strong>د</strong>ني په مهال سیګار عمومي ښه والی او پرمختګ یا<strong>د</strong><strong>د</strong>اښت کړ. سیګار <strong>ته</strong> جو<strong>ته</strong> شوهچې <strong>د</strong> جوړولو کار تر ډیره بری<strong>د</strong>ه په وخت بان<strong>د</strong>ې او <strong>د</strong> ورکړ شوي بو<strong>د</strong>یجي سره سم وه، او <strong>د</strong> والیتي بیا رغوني ټیملخوا <strong>د</strong> پروژي <strong>د</strong> اصالح شوي نظارت په نتیجه کې په عمومي توګه <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> <strong>د</strong> کیفیت غوښتني په ځای کوي.سیګار <strong>د</strong>وه <strong>د</strong> ان<strong>د</strong>یښنې وړ برخې ومون<strong>د</strong>لي چې پاملرنه غواړي. لومړی، په ساحه کې <strong>د</strong> مخکنیو ساختماني چاروڅخه پا<strong>ته</strong> شوي ناتکمیل شوی کار <strong>د</strong> ډیزاین او خون<strong>د</strong>یتوب په برخه کې <strong>د</strong> سترو ستونزو سبب ګرځي. قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>يغوښتنه نه کوي چې مخکیني ساختمان <strong>د</strong>ی لری کړی شي، او اوس وخت <strong>د</strong> هغې <strong>د</strong> لري کولو لپاره هیڅ کوم پالننش<strong>ته</strong> <strong>د</strong>ی. سیګار باور لري چې متروکه و<strong>د</strong>انۍ <strong>د</strong> ارزښت وړ ځای نیسي او کی<strong>د</strong>ای شي <strong>د</strong> ډیرو نورو موخو لپارهوکارول شي. برسیره پر <strong>د</strong>ي، په اوسنۍ بڼه <strong>د</strong> ښوونځي <strong>د</strong> ز<strong>د</strong>ه کوونکو لپاره یو ناخون<strong>د</strong>ي چاپیریال جوړوي. <strong>د</strong>ویم،<strong>د</strong> خون<strong>د</strong>ي کولو <strong>د</strong>یوال <strong>د</strong> ټینګولو نشتوالی او له هغې سره اړون<strong>د</strong> <strong>د</strong> ښوونځي په شا برخه کې <strong>د</strong> ځمکي <strong>د</strong> لري کولوکار، کوم چې <strong>د</strong> غونډۍ له بنسټ سره څنګ په څنګ <strong>د</strong>ی، کی<strong>د</strong>ای شي <strong>د</strong> و<strong>د</strong>انۍ <strong>د</strong> اوسی<strong>د</strong>ونکو لپاره له احتمالي ډبرواو ځمکي ښویی<strong>د</strong>لو څخه خطر پیښ کړي.USFOR-A او <strong>د</strong> کاپیسا <strong>د</strong> والیتي بیا رغوني ټیم <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له معلوماتو سره موافقه وکړه او له سپارښتنو <strong>ته</strong>یي تر یوه ح<strong>د</strong>ه غاړه کیښو<strong>د</strong>ه. <strong>د</strong> بیلګې په توګه، <strong>د</strong> بیا رغوني ټیم ومنله چې <strong>د</strong> ځینو نیمګرتیاوو <strong>د</strong> سمون اړتیا لی<strong>د</strong>لکیږي، په ځانګړي توګه <strong>د</strong> شا مالتړي <strong>د</strong>یوال. خو بیا هم، هغوی څرګن<strong>د</strong>ه کړه سیمه ییز <strong>د</strong>ولت او <strong>د</strong> ټولني مشران نهپه حبیب رحمان ښوونځي کې <strong>د</strong> مخکینې و<strong>د</strong>انۍ ناتمام شوي کار نه <strong>د</strong>ی لري شوي، چې په ډيزاین او خون<strong>د</strong>یتوب کې <strong>د</strong> ستونزو سبب کیږي.)<strong>د</strong> سیګار انځور(26 ځانګړى عمومي پلټونکىI <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong> سيګار نظارتغواړي چې نیمګړی جوړ شوی ساختمان <strong>د</strong>ي وران شي.سیګار سپارښتنه کوي چې قومان<strong>د</strong>ان، ،USFOR-A او قومان<strong>د</strong>ان، <strong>د</strong> کاپیسا <strong>د</strong> بیا رغوني ټیم، <strong>د</strong> CERP یوهپروژه پیل کړي چې ډیزاین اصالح کړي او په <strong>راپور</strong> کې په ګو<strong>ته</strong> شوي <strong>د</strong> خون<strong>د</strong>یتوب نیمګرتیاوي سمي کړي.<strong>د</strong> کاپیسا په والیت کې <strong>د</strong> کوهي <strong>د</strong> نجونو ښوونځي <strong>د</strong> جوړولو <strong>د</strong> پروژي معاینه:په جوړولو کې <strong>د</strong> ځنډ ستونزه حل شوه، خو <strong>د</strong> خون<strong>د</strong>یتوب په اړه ان<strong>د</strong>نیښنې الهم ش<strong>ته</strong>، <strong>د</strong> سیګار معاینه ۱۰-۴<strong>د</strong> ۲۰۰۸ <strong>کال</strong> په اوړي کې <strong>د</strong> والیتي حکومت له لوري <strong>د</strong> غوښتني له ترالسه کولو وروس<strong>ته</strong>، <strong>د</strong> کاپیسا <strong>د</strong> بیا رغونېټیم <strong>د</strong> کوهي <strong>د</strong> نجونو <strong>د</strong> ښوونځي <strong>د</strong> جوړولو <strong>د</strong> پروژي لپاره یو پروپوزل آما<strong>د</strong>ه کړ. مقص<strong>د</strong> <strong>د</strong>ا وه چې <strong>د</strong> هغو وړونجونو لپاره <strong>د</strong> ښوونځي انګړ جوړ کړي چې په هم<strong>د</strong>ې سیمه کې اوسی<strong>د</strong>لي او چیرې چې هغوی رسمي ښوونې <strong>ته</strong>السرسي نه <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>.په قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونو کې یو لړ ستونزي پیښي شوي، چې په هغوی کې په نامناسبه توګه <strong>د</strong> والیت <strong>د</strong> ښوونې او روزنېرییس <strong>ته</strong> <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> ورکول کوم چې <strong>د</strong> CERP <strong>د</strong> اصالح شویو الرښوونو سره په ټکر کې وه، <strong>د</strong> والیتي بیا رغونيټیم <strong>د</strong>ي <strong>ته</strong> اړ کړ چې <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> په جنوري کې <strong>د</strong> مزای<strong>د</strong>ي تع<strong>د</strong>یل شوي پروسه عملي کړي. <strong>د</strong> ۲۲۰.۰۰۰ ډالروپه ارزښت اوسنۍ قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> په جنوري کې السلیک شو. <strong>د</strong>ا قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> <strong>د</strong> یوې <strong>د</strong>وه پوړیزي و<strong>د</strong>انۍ غوښتنهکوي چې ۱۶ <strong>د</strong>رسي خوني ولري او <strong>د</strong> نجراب ولسوالۍ په قومي لحاظ ګوښه شوي افغانیه <strong>د</strong>ره کې <strong>د</strong> ۵۰۰ ز<strong>د</strong>هکوونکو لپاره <strong>د</strong> ز<strong>د</strong>ه کړي ځای برابر کړي. <strong>د</strong> ښوونځي له و<strong>د</strong>انۍ برسیره، <strong>د</strong>ا قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> <strong>د</strong> برق <strong>د</strong> تولی<strong>د</strong> خونه چې لهډیزلو څخه ۱۰کیلو واټه برق تولی<strong>د</strong> کړي، یو تشناب، <strong>د</strong> اوبو السي بمبه او ذخیره، او کانکریټي الرو <strong>د</strong> جوړولوغوښ<strong>ته</strong> کوي. قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ي بای<strong>د</strong> ټولي خښتي/ډبري او نور پاتي شوي تعمیراتي موا<strong>د</strong> له ساحې لري کړي.<strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> په جون کې له ساحې څخه <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> کتني په وخت کې پروژه نیژ<strong>د</strong>ي په سلو کې <strong>۳۰</strong> بشپړه شويوه. سیګار <strong>د</strong>ا خبره نوټ کړه چې پروژه <strong>د</strong> جوړولو په کار کې له ځنډ سره مخ <strong>د</strong>ه، ځکه چې <strong>د</strong> ساختمان په لومړۍمرحلو کې <strong>د</strong> پیسو <strong>د</strong> کموالي له امله قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ي خپل کاریګر کم کړي وه. په اګست کې <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> ورپسي لی<strong>د</strong>نو پهمهال، وروس<strong>ته</strong> له هغه چې <strong>د</strong> بیا رغونې ټیم تص<strong>د</strong>یق کړ چې <strong>د</strong> پروژي <strong>د</strong> کار ۴۰ په سلو کې کار بشپړ شوی <strong>د</strong>ی،قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ي <strong>د</strong> پیسو <strong>د</strong>ویمه برخه ترالسه کړه. <strong>د</strong>ي پیسو قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ي <strong>ته</strong> اجازه ورکړه چې اضافی کارګران مقرر کړياو <strong>د</strong> جوړولو چاري ګړن<strong>د</strong>ۍ کړي. په پای کې، سیګار <strong>ته</strong> معلومه شوه چې په عمومي توګه کار <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> له وخت،بو<strong>د</strong>یجې، او سر<strong>ته</strong> رسولو له غوښتنو سره په مخ ځي. سیګار هم<strong>د</strong>ا رنګه جګړي سره اړون<strong>د</strong> احتمالي خطرناک شیانپه هغه سیمه کې ولی<strong>د</strong>ل چې <strong>د</strong> نجونو لپاره نوي ښوونځي او <strong>د</strong> هغه تر څنګ <strong>د</strong> هلکانو <strong>د</strong> ښوونځو لخوا په ګډه استفا<strong>د</strong>هتري کیږي. سیګار باور لري چې <strong>د</strong> جګړي سره اړون<strong>د</strong> <strong>د</strong>ي شیانو لري کول او نور خطرناک موا<strong>د</strong> بای<strong>د</strong> <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong><strong>د</strong> کار په اصلي قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> لیک کې شامل شوي وه.سیګار سپارښتنه کوي چې قومان<strong>د</strong>ان، <strong>د</strong> کاپیسا <strong>د</strong> والیتي بیا رغوني ټیم، <strong>د</strong> کاپیسا له والیتي چارواکو سره په ګډه،یو <strong>د</strong>اسي پالن جوړ کړي چې <strong>د</strong> کوهي <strong>د</strong> نجونو له ښوونځي <strong>د</strong> و<strong>د</strong>انۍ له پروژي له سیمي څخه کوم چې <strong>د</strong> والیت <strong>د</strong>پوهني <strong>د</strong> ریاست له نورو تسهیالتو سره ګډه <strong>د</strong>ه، <strong>د</strong> جګړي پاتي شوی ناکاره موا<strong>د</strong> لري کړي.<strong>د</strong> کاپیسا <strong>د</strong> والیتي بیا رغوني ټیم تر یوه ح<strong>د</strong>ه <strong>د</strong> سیګار له سپارښتني سره موافقه وښو<strong>د</strong>له. سره له <strong>د</strong>ې،FOR-A او <strong>د</strong> کاپیسا <strong>د</strong> والیتي بیا رغوني ټیم <strong>د</strong>ا پوښتنه مطرح کړه چې آیا <strong>د</strong> CERP الرښووني <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي اجازهورکوي چې <strong>د</strong> جګړي سره اړون<strong>د</strong> ناکاره پاتي شوي موا<strong>د</strong> له <strong>د</strong>اسي یوي ساحي څخه لري شي کوم چې <strong>د</strong> پروژيساحه نه وه.<strong>د</strong> حبیب رحمن ښوونځي <strong>د</strong> شا <strong>د</strong>یوال <strong>د</strong> شا <strong>د</strong> مالتړ <strong>د</strong>یوالنشتوالی ښيي، چې <strong>د</strong> ډبرو او ځمکي <strong>د</strong> ښویی<strong>د</strong>لو <strong>د</strong> احتمالي خطرسبب کیږي. )انځور <strong>د</strong> کاپیسا <strong>د</strong> والیتي بیا رغونې ټیم(SU27<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong> سيګار نظارتروانې معاینې<strong>د</strong> سیګار اووه روانې معاینې <strong>د</strong> والیتي بیا رغوني ټیم )PRT( وړتیاوي ارزیابي کوي او <strong>د</strong> انفراسټرکچر پروژيآزمويي.سیګار سپارښتنه کوي چې له جنګونو څخه پاتي احتماليخطرناک شیان <strong>د</strong> کوهي <strong>د</strong> نجونو له ښوونځي څخه لريکړای شي. )<strong>د</strong> سیګار انځور(<strong>د</strong> والیتي بیا رغوني ټیمونو )PRT( <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>ارې او عملیاتي وړتیاوو معاینېسیګار اوسمهال <strong>د</strong> <strong>د</strong>وو والیتي بیا رغوني ټیمونو )PRT( ا<strong>د</strong>اره او عملیات معاینه کوي: <strong>د</strong> کاپیسا <strong>د</strong> والیتي بیارغونې ټیم او <strong>د</strong> فراه <strong>د</strong> والیتي بیا رغونې ټیم په هم<strong>د</strong>ې وخت کې چې سیګار <strong>د</strong> یوه والیتي بیا رغونې ټیم )PRT(عمومي وړتیاوي ارزیابي کوي، <strong>د</strong> والیتي بیا رغوني ټیم له خوا ا<strong>د</strong>اره شوي ځانګړو پروژو معاینې یي ترسرهکړي. په کاپیسا کې، <strong>د</strong> مثال په توګه، سیګار هغه پینځه معایني ترسره کړي چې په مخکینۍ برخه کې تر بحثالن<strong>د</strong>ې ونیول شوي. <strong>د</strong> کاپیسا <strong>د</strong> والیتې بیا رغونې ټیم <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اره او عملیاتو په اړه وروستی <strong>راپور</strong> به په راتلونکي <strong>د</strong>ريمیاشتي کې خپور شي. <strong>د</strong> فراه <strong>د</strong> والیتې بیا رغونې ټیم <strong>د</strong> ارزونې سربیره، سیګار به <strong>د</strong> <strong>د</strong>وو ځانګړو پروژو په اړه<strong>د</strong> معاینې <strong>راپور</strong>ونه خپاره کړي. <strong>د</strong> فراه <strong>د</strong> راډیو ټلویزیون <strong>د</strong> خپرونو سټوډیو او <strong>د</strong> تاج پل.<strong>د</strong> انفراسټرکچر <strong>د</strong> سترو پروژو معاینېسیګار اوس مهال <strong>د</strong> انفراسټرکچر <strong>د</strong>ري ستري پروژي معاینه کوي چې ۴۰۰ میلیونه ډالره ارزښت لري: <strong>د</strong>وه <strong>د</strong>ANSF مرکزونه چې <strong>د</strong> CSTC-A له خوا تمویل شوي او <strong>د</strong> کابل <strong>د</strong> بریښنا فابریکه، چې <strong>د</strong> USAID له خواتمویل شوي <strong>د</strong>ه. په هره قضیه کې به سیګار <strong>د</strong>ا څرګن<strong>د</strong>ه کړي چې آیا• قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> هغه مقررات او غوښتني چې <strong>د</strong> پروژي <strong>د</strong> جوړولو په جریان کې په نښه شوي وي، منعکس کوي• <strong>د</strong> پروژي تطبیق کول <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت او عالقمن<strong>د</strong>و افغانانو سره منظم شوي <strong>د</strong>ي• کار <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> له شرایطو سره سر<strong>ته</strong> رسول کیږي• <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong>ولت مناسب نظارت او <strong>د</strong> کیفیت ډاډینه وړان<strong>د</strong>ې کوي• <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت <strong>د</strong>ا ظرفیت لري چې <strong>د</strong> پروژي له سپارلو وروس<strong>ته</strong> <strong>د</strong> انفراسټرکچر ساتنهوکړي<strong>د</strong> سیګار ځانګړي شمیرهسیګار <strong>د</strong> ټیلیفون یوه ځانګړی شمیره لري چې فزیکي ځایونه یي په افغانستان او متح<strong>د</strong>ه ایاالتو کې <strong>د</strong>ي تر څو <strong>د</strong>متح<strong>د</strong>ه ایاالتو او متح<strong>د</strong>ینو نظامي او ملکي پرسونل، قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>یان، افغان اوسی<strong>د</strong>ونکو <strong>ته</strong> <strong>د</strong>ا توان ورکړي چې <strong>د</strong> بیارغوني <strong>د</strong> کوششونو اړون<strong>د</strong> <strong>د</strong> ضیاع، ټګي، او ناوړه استعمال په اړه خپل شکایات او ا<strong>د</strong>عاووي ثبت کړي. <strong>د</strong> ځانګړيشمیرې شکایات کی<strong>د</strong>ای شي <strong>د</strong> ټیلیفون، <strong>د</strong> سیګار ویب پاڼې ،)www.sigar.mil/fraud( لیک، او یا هم مخامخثبت کړای شي. هر شکایت <strong>د</strong> م<strong>د</strong>یریت په ډیټابیس کې ثبت کیږي.سیګار <strong>د</strong> ځانګړي شمیري <strong>د</strong> شکایاتو <strong>د</strong> بیاکتني کمیټه )HCRC( جوړه کړي <strong>د</strong>ه، چې <strong>د</strong> ټولو شکایاتو په اړه<strong>د</strong> لومړي قضاوت کولو مسؤلیت په غاړه لري. HCRC هره اونۍ <strong>د</strong> شکایاتو کتنه ترسره کوی، او یو له الن<strong>د</strong>ېګامونو څخه عملي کوي:• شکایت <strong>د</strong> سیګار یوه ډایرکټر <strong>ته</strong> سپاري چې اضافي معلومات را غونډ کړي• شکایت یوي بلي ا<strong>د</strong>ارې یا عمومي پلټونکي <strong>ته</strong> راجع کوي28 ځانګړى عمومي پلټونکىI <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong> سيګار نظارتانځور 2.1<strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> ځانګړي شميرې شکايتونه په <strong>د</strong>ي <strong>د</strong>ري مياشتو کې ترلاسه شويسپارل شوي/پرانيستي16بهر <strong>ته</strong> راجع شوي71 تر کتني لان<strong>د</strong>ېتړل شوي130 5 10 15.سرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معاينو رياست،2009\22\10• شکایت تړل کیږي، ځکه چې یا خو <strong>د</strong> اعتما<strong>د</strong> وړ نه وي او یا هم ځکه چې سیګار نشي کوي <strong>د</strong> شکایت <strong>د</strong>ارزولو لپاره <strong>د</strong> اړتیا وړ لږ تر لږه معلومات راغونډ کړي.<strong>د</strong> <strong>د</strong>ي <strong>راپور</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>وري په جریان کې، سیګار ۳۷ شکایتونه ترالسه کړل. له <strong>د</strong>ي شکایتونو څخه، ۱۶ یي <strong>د</strong> نوروتحقیقاتو لپاره <strong>د</strong> سیګار ډایرکټرانو <strong>ته</strong> ورکړ شوی <strong>د</strong>ي، ۷ شکایتونه نورو اجنسیو یا عمومي پلټونکو <strong>ته</strong> راجع شوي<strong>د</strong>ي، او یو یي ال اوس هم <strong>د</strong> معاینو <strong>د</strong> ډایرکټر تر کتني الن<strong>د</strong>ې <strong>د</strong>ی، او ۱۳ نور یي تړل شوي <strong>د</strong>ي. سیګار <strong>د</strong> ۱۶شکایتونو څخه ۱۲ یي خپل <strong>د</strong> څیړنو او تحقیقاتو څانګي <strong>ته</strong> سپارلي <strong>د</strong>ي چې <strong>د</strong> احتمالي جرمي فعالیت په اړه وکتلشي. پاتي څلور نور شکایتونه <strong>د</strong> سیګار نورو ډایرکټرانو <strong>ته</strong> سپارل شوي <strong>د</strong>ي. په ا<strong>د</strong>عاوو کې <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong>رغلي، <strong>د</strong>قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> <strong>د</strong>رغلي )په مزای<strong>د</strong>ه کې جعل کاري او <strong>د</strong> قیمت تثبیتول(، غال، <strong>د</strong> تسلیم شویو سامانونو او خ<strong>د</strong>متونو په مقابلکې <strong>د</strong> پیسو نه ورکول، بي انصافه تقرري، له خبر ورکوونکي څخه کسات اخیستل، او <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> مالیېورکونو <strong>د</strong> پیسو ضایع کول شامل <strong>د</strong>ي.له هغه راهیسي چې <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> په می کې ځانګړي شمیره پیل کړه، سیګار ټولټال ۷۳ شکایتونه ترالسهکړي <strong>د</strong>ي. له <strong>د</strong>ي شکایاتو نه، ۲۷ نورو ا<strong>د</strong>ارو <strong>ته</strong> راجع شوي <strong>د</strong>ي، ۲۲ <strong>د</strong> ال زیاتو څیړنو لپاره <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong>ننه سپارلشوي <strong>د</strong>ي، یو شکایت ال هم <strong>د</strong> څیړنو <strong>د</strong> ډایرکټر تر کتني الن<strong>د</strong>ې <strong>د</strong>ی، او ۲۳ نور تړل شوي <strong>د</strong>ي. انځور ۲.۱ ښکارويچې شکایتونه څه ډول سپارل شوي وو.څیړنې<strong>د</strong> څیړنو ریاست په افغانستان کې <strong>د</strong> بیا رغوني <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یج <strong>د</strong> استعمال اړون<strong>د</strong> <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اري فسا<strong>د</strong>، <strong>د</strong>وکې، ضیاع او ناوړهاستعمال په اړه جرمي او ملکي څیړني ترسره کوي. <strong>د</strong> سیګار څیړنې <strong>د</strong> ع<strong>د</strong>لیې <strong>د</strong> وزارت او قاضي ایډوکیټ جنرال<strong>د</strong> <strong>د</strong>فتر له الري <strong>د</strong> اشخاصو <strong>د</strong> جرمي تعقیب او سزا ورکولو مالتړ کوي. هغوی هم<strong>د</strong>ا رنګه <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> بیارغوني <strong>د</strong> پانګو <strong>د</strong> ملکي بیر<strong>ته</strong> الس <strong>ته</strong> راوړلو آسانتیا <strong>د</strong> ف<strong>د</strong>رال او پوځي ع<strong>د</strong>التونو لخوا په الس کې ورکوي.په <strong>د</strong>ي <strong>د</strong>ریو میاشتو کې، سیګار <strong>د</strong> څیړنو <strong>د</strong> یوه غښتلي ټیم جوړولو <strong>ته</strong> پاملرنه <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>ه او <strong>د</strong> څیړنو له پاره یي یوهبشپړه ستراتیژي جوړه کړه چې له ټګي، ضایع او ناوړه استعمال سره مبارزه وکړي؛ اووه جرمي څیړنې یي پیلکړي؛ او <strong>د</strong> بډي اخیستلو په تور یي <strong>د</strong> <strong>د</strong>وو کسانو او یوې کمپنۍ له سزا ورکولو سره مرس<strong>ته</strong> وکړه. سیګار اوسمهال<strong>د</strong> <strong>۳۰</strong> تر کار الن<strong>د</strong>ې جرمي مسالو په څیړنو او هم<strong>د</strong>ا رنګه <strong>د</strong> ۵ نورو ا<strong>د</strong>عاوو په ارزیابي بان<strong>د</strong>ې بوخ<strong>ته</strong> <strong>د</strong>ه.29<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong> سيګار نظارت<strong>د</strong> څیړونکو کارکوونکو پراخی<strong>د</strong>نه<strong>د</strong> هغو اضافي پیسو په مرس<strong>ته</strong> چې په جون کې <strong>د</strong> مالي <strong>کال</strong> ۲۰۰۹ <strong>د</strong> اختصاصي بشپړونکي بو<strong>د</strong>یجې په توګه <strong>د</strong>سیګار په اختیار کې ورکړ شوي، سیګار وکوالی شول چې ۱۰ کسه مخکیني ځانګړي استازي مقرر کړي، چېپه هغوی کې <strong>د</strong> ف<strong>د</strong>رال <strong>د</strong> قانون نافذونکو او عمومي پلټونکي کمیټو څخه یو مرستیال عمومي پلټونکی هم <strong>د</strong>ی ترڅو <strong>د</strong> څیړنو ریاست تر نظر الن<strong>د</strong>ې ولري. سیګار <strong>د</strong> څیړونکو یو <strong>د</strong>اسي ټیم جوړوي چې <strong>د</strong> بیا رغوني اړون<strong>د</strong> <strong>د</strong>جرمي فعالیتونو <strong>د</strong> لټولو په اړه تجربه ولري. <strong>د</strong> سیګار څیړونکي په <strong>د</strong>ولتي قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونو کې <strong>د</strong> ټګي، مالي فسا<strong>د</strong>، ماليجرمونو، او پیسو لیږ رالیږ<strong>د</strong> کې <strong>د</strong> ککړو کسانو په تعقیب او محاکمه کولو کې تخصص لري. هغوی <strong>د</strong> ف<strong>د</strong>رال <strong>د</strong>قانون نافذولو او عمومي پلټونکو <strong>د</strong> کمیټو استازیتوب کوي، چې په هغوی کې <strong>د</strong> ف<strong>د</strong>رال <strong>د</strong> تحقیقاتو ا<strong>د</strong>اره، <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>هایاالتو <strong>د</strong> ار<strong>د</strong>و <strong>د</strong> جرمي تحقیقاتو څانګه، <strong>د</strong> سمن<strong>د</strong>ري جرمونو <strong>د</strong> څیړنو خ<strong>د</strong>مت، <strong>د</strong> <strong>د</strong>اخلي عوای<strong>د</strong>و خ<strong>د</strong>مت <strong>د</strong> جرميتحقیقاتو څانګه، او <strong>د</strong> کورنیو چارو <strong>د</strong> بهرنیو چارو <strong>د</strong> وزارتونو <strong>د</strong> عمومي پلټونکو <strong>د</strong>فترونه شامل <strong>د</strong>ي. سیګار اوس <strong>د</strong>اوو نورو ځانګړو استازو، <strong>د</strong>وو څارنواالنو، <strong>د</strong>وه <strong>د</strong> ع<strong>د</strong>لي استخباراتو تحلیل کوونکي، او یو <strong>د</strong> پروګرام <strong>د</strong> م<strong>د</strong>یر لپاره<strong>د</strong> کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>انو ارزیابي تر غور الن<strong>د</strong>ې لري. انځور ۲.۲ ښکاروي چې <strong>د</strong> څیړنو ټیم څه ډول تنظیم او لیږل کیږي.<strong>د</strong> څیړني ستراتیژيسیګار یوه څو اړخیزه ستراتیژي جوړه کړي چې <strong>د</strong>ا ډاډ ترالسه کړي چې <strong>د</strong> څیړني منابع په اغیزمنه او موثر توګهکارول کیږي. سیګار په نړیوالو قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونو کې <strong>د</strong> مالي فسا<strong>د</strong> کاري ځواک )ICCTF( غړی <strong>د</strong>ی، کوم چې په جنوبختیځه آسیا کې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت <strong>د</strong> مصرف کولو اړون<strong>د</strong> قرار <strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونو کې <strong>د</strong> ټګي او مالي فسا<strong>د</strong> امکان وي <strong>د</strong> هغویپه خالف <strong>د</strong> ف<strong>د</strong>رالي قضیو <strong>د</strong> همغږي کولو لپاره اصلي ارګان <strong>د</strong>ي. 8 <strong>د</strong> ICCTF <strong>د</strong> یوازیني غړي په توګه چې یوازیني<strong>د</strong>ن<strong>د</strong>ه یي په افغانستان کې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> بیا رغوني <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو <strong>د</strong> استعمال اړون<strong>د</strong> <strong>د</strong> جرمي فعالیتونو څیړل او تحقیقانځور 2.2<strong>د</strong> څيړنو رياستسازماني جوړښت<strong>د</strong> پروګرام منيجر<strong>د</strong> څيړنو <strong>د</strong> عمومي پلټونکي مرستيال<strong>د</strong> عمومي پلټونکي مرستيال معاون(U.S.)تحليل کوونکی<strong>د</strong> عمومي پلټونکي مرستيال معاون(افغانستان)تحليل کوونکیبگرامAFBراتلونکې ساحې CSTC-Aقن<strong>د</strong>هارکابلسيمييز <strong>د</strong>فتر IIسيمييز <strong>د</strong>فتر I<strong>د</strong> سيګارمرکزي <strong>د</strong>فتراوسنيپلان شويسرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> څيړنو رياست،2009\16\10.30 ځانګړى عمومي پلټونکىI <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong> سيګار نظارتبډي10%کول <strong>د</strong>ي، سیګار په ټول افغانستان کې په مهمو ځایونو کې مسلط حضور لري. <strong>د</strong> سیګار ځانګړي استازي ټولو والیاتو<strong>ته</strong> استول کیږي چیرې <strong>د</strong> بیا رغوني <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونو تر ټولو ډیره او <strong>د</strong> ارزښت وړ برخه سمبالول کیږي. ځانګړياستازي <strong>د</strong> بیا رغوني په کوششونو کې ککړ <strong>د</strong>ولتي او شخصي موسساتو سره <strong>د</strong> نیغو اړیکو له الري استخبارات اومعلومات <strong>د</strong> څیړنو له پاره راغونډوي: <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong>ولتي چارواکي، قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>یان، او افغان اوسی<strong>د</strong>ونکي. <strong>د</strong> سیګارڅیړونکي په تعرضي توګه ټول هغه معلومات چې <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اري <strong>د</strong> ځانګړي شمیري له خوا ور<strong>ته</strong> رسیږي، په کار اچوي.<strong>د</strong>وی هم<strong>د</strong>ا رنګه له <strong>د</strong>ي تخصص څخه <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> پلټني او معاینو په څانګه کې کار اخلي تر څو <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> بی نظمۍ اوشکمن فعالیتونه تشخیص کړي. سیګار هم<strong>د</strong>ا رنګه له ICCTF سره خپل همغږۍ <strong>ته</strong> ا<strong>د</strong>امه ورکوي تر څو استخباراتترالسه کړي، منابع سره شریک کړي، او ګډي څیړنې ترسره کړي.<strong>د</strong> نړیوال قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> <strong>د</strong> مالي فسار کاري ځواک،ICCTF چې په کابل، بګرام، او کن<strong>د</strong>هار کې <strong>د</strong>فترونه لري، <strong>د</strong> <strong>د</strong>وسیو تحقیق ترسره کوي او <strong>د</strong> محاکمې او تعقیبلپاره یي <strong>د</strong> ع<strong>د</strong>لیې وزارت <strong>د</strong> <strong>د</strong>وکې <strong>د</strong> تعقیب ملي کاري ځواک نړیوالې جرګه کۍ <strong>ته</strong> راجع کوي. سیګار خپل ځانګړياستازي <strong>د</strong> ICCTF <strong>د</strong>غو <strong>د</strong>فترونه <strong>ته</strong> لیږلي <strong>د</strong>ي چې په ټول افغانستان کې په ګډو تحقیقاتو کې <strong>د</strong> کاري ځواک له غړیوسره همکاري وکړي. <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> سپټمبر تر <strong>۳۰</strong>مې نیټې پوري، ICCTF په فعاله توګه <strong>د</strong> ۳۸ جنایي قضیوتحقیق کاوه. سیګار <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي <strong>د</strong>وسیو په <strong>۳۰</strong> قضیو کې رهبري کوونکي ا<strong>د</strong>اره یا مشترک برخه لرونکي <strong>د</strong>ی. په <strong>د</strong>يسربیره، سیګار <strong>د</strong> عراق <strong>د</strong> بیا رغوني لپاره ځانګړي پلټونکی )SIGIR( سره له نیژ<strong>د</strong>ي کار کوي تر څو <strong>د</strong> SIGIR<strong>د</strong> ه<strong>د</strong>ف وړ پلټنو او تحقیقاتو پیژن<strong>د</strong>نه وکړي چې کی<strong>د</strong>ای شي په افغانستان کې فعالیت کوي. <strong>د</strong> روانو <strong>د</strong>وسییو اوسنیحال په الن<strong>د</strong>ې انځور کې ښو<strong>د</strong>ل شوی <strong>د</strong>ی ۲.۳ انځور<strong>د</strong> څیړنو الس<strong>ته</strong> راوړنې<strong>د</strong> <strong>راپور</strong> ورکولو په <strong>د</strong>ي <strong>د</strong>وره کې، <strong>د</strong> ICCTF ګډې څیړني <strong>د</strong> <strong>د</strong>وو کسانو په محکومیت پای <strong>ته</strong> ورسی<strong>د</strong>ي، په کوموچې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو مامورینو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> بډي ورکولو <strong>د</strong> هڅي تور پري وه. په یوه بله <strong>د</strong>وسیه کې، <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong>ولتله <strong>د</strong>وو کسانو او یوې کمپنۍ سره موافقې <strong>ته</strong> ورسی<strong>د</strong>، کوم چې <strong>د</strong> بډي او <strong>د</strong>سیسې تور وربان<strong>د</strong>ې وو.<strong>د</strong> اګست په ۷مه نیټه، <strong>د</strong> افغان او متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> <strong>د</strong>وه ګوني تابعیت <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>نکی کس په یوه جرم بان<strong>د</strong>ې اعتراف وکړچې په افغانستان کې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> ار<strong>د</strong>و <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونو چارواکي <strong>ته</strong> یي <strong>د</strong> ۱ میلیون ډالرو بډي ورکولو وړان<strong>د</strong>یزکړي وه. <strong>د</strong> بډي ورکولو ا<strong>ته</strong>ام تر ۱۵ کلونو پوري <strong>د</strong> بن<strong>د</strong> سزا او ۲۵۰،۰۰۰ ډالر او یا <strong>د</strong> بډي ورکولو <strong>د</strong> کچې <strong>د</strong>رېبرابره جریمې سزا لري. په نظر کې <strong>د</strong>ي چې <strong>د</strong>ا <strong>د</strong>وه کسان <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> نومبر په ۱۳مه نیټه محکوم شي.<strong>د</strong> اګست په ۱۸مه او ۱۹مه نیټه، <strong>د</strong>وه کسان یوي موافقې <strong>ته</strong> ورسی<strong>د</strong>ل چې په هغې سره <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت له السهتللي پیسي بیر<strong>ته</strong> اعا<strong>د</strong>ه شي. <strong>د</strong> سپټمبر په ۲۴مه نیټه، هغې کمپنۍ چې <strong>د</strong>ا <strong>د</strong>وه کسان یي مقرر کړي وه، هم <strong>د</strong> یويموافقې منلو <strong>ته</strong> غاړه کیښو<strong>د</strong>ه. <strong>د</strong>ې تورنو کسانو ومنله چې په ګډه سره تر ۶۰۰.۰۰۰ ډالرو پوري بیر<strong>ته</strong> تا<strong>د</strong>یه کړياو کی<strong>د</strong>ای شي <strong>د</strong> محکمي لخوا تحمیل شوي <strong>د</strong> جرمي جریمي وړ وګرځي چې ټولټال تر ۱ میلیون ډالرو ډیریږي.<strong>د</strong>ا موافقې وروس<strong>ته</strong> تر هغه وشوي چې <strong>د</strong> ۲۰۰۹<strong>کال</strong> په می کې جنایي تورونه ولګول شول چې تورن کسان یي په<strong>د</strong>رغلیو تورن کړل چې <strong>د</strong> پیسو غوښتنه زیا<strong>ته</strong> وښيي، او <strong>د</strong> عا<strong>د</strong>النه تع<strong>د</strong>یالتو <strong>د</strong> غوښتنو په توګه پیژن<strong>د</strong>ل کیږي، او <strong>د</strong>اچې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> پوځ <strong>د</strong> انجینرانو قطعي چارواکو <strong>ته</strong> بډي ورکړي، کوم چې <strong>د</strong> پوځي قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونو او بیارغوني<strong>د</strong> خ<strong>د</strong>ماتو مسولیت په غاړه لري.ناکافي معلومات5%ناسمبيانونه10%ټګي/<strong>د</strong>رغلي33%غلا27%انځور 2.3<strong>د</strong> سيګار څيړنې <strong>د</strong> ترتيب په اساسا<strong>د</strong>اري <strong>د</strong>وسيې3%ټول: 30 <strong>د</strong>وسيېنورو ا<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>و <strong>ته</strong> وپيژن<strong>د</strong>ل شول12%يا<strong>د</strong>ونه: شميرې په ګر<strong>د</strong>ي کولو اغيزمني شوي <strong>د</strong>ي.سرچينه: سيګار، 10\15\2009.31<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong> سيګار نظارت<strong>د</strong> سیګار بو<strong>د</strong>یجهکانګریس سیګار <strong>ته</strong> ۲۳.۲ میلیونه ډالره ورکړي <strong>د</strong>ي چې په افغانستان کې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> بیا رغونې <strong>د</strong> پراخی<strong>د</strong>ونکوهڅو نظارت وکړي. په <strong>د</strong>ي کې هغه ۷.۲ میلیونه ډالره هم شامل <strong>د</strong>ي چې <strong>د</strong> ۲۰۰۹ مالي <strong>کال</strong> <strong>د</strong> بشپړونکي په توګهپه جون ۲۰۰۹ کې منظور شوي وي. <strong>د</strong>ا پیسي، چې <strong>د</strong> ۱۶ میاشتو <strong>د</strong> مو<strong>د</strong>ي لپاره ورکړ شوي وي، سیګار <strong>ته</strong> <strong>د</strong>ا توانورکړ چې اضافي پلټونکي، معاینه کوونکي، اوڅیړونکي وټاکي، او هم<strong>د</strong>ا رنګه په ۲۰۱۰ مالي <strong>کال</strong> کې سیمه ییزافغان کارکوونکي )ژباړڼ( مقرر کړي.<strong>د</strong> ولسمشر لخوا <strong>د</strong> ۲۰۱۰ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجې غوښتنه <strong>د</strong> سیګار لپاره <strong>د</strong> ۲۳ میلیونه اضافي ډالر څرګن<strong>د</strong>وي. له ۷.۲میلیونه ډالرو سره یو ځای چې ال له مخکې ځانګړي شوي <strong>د</strong>ي، له <strong>د</strong>ي سره به <strong>د</strong> سیګار ټوله بو<strong>د</strong>جه <strong>د</strong> ۲۰۱۰ مالي<strong>کال</strong> لپاره <strong>۳۰</strong>.۲ میلیونه ډالره شي. <strong>د</strong>ا بو<strong>د</strong>یجې <strong>د</strong> سیګار لپاره اړینې <strong>د</strong>ي چې وکوالی شي <strong>د</strong> اړتیا وړ کارکوونکيپه متح<strong>د</strong>ه ایاالتو او افغانستان کې مقرر کړي تر څو <strong>د</strong> مالیې ورکونو <strong>د</strong> ډالرو <strong>د</strong> ضیاع، <strong>د</strong>وکې، او ناوړه استعمالکشف اومخنیوي وکړي. ۲.۱ ج<strong>د</strong>ول <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو لنډیز ښکاروي.2.1 ج<strong>د</strong>ول<strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجې لنډیز )په میلیونونو ډالر(اختصاصيعمومي قانوناختصاص شوي موجو<strong>د</strong> شويله وخ<strong>ته</strong> تیرېمبلغ$2.09/30/20096/30/20086/30/2008P.L. 110-252<strong>د</strong> ۲۰۰۸ مالي <strong>کال</strong> لپارهځانګړي بشپړونکي، HR2642$5.09/30/200910/1/20086/30/2008P.L. 110-252<strong>د</strong> ۲۰۰۸ مالي <strong>کال</strong> لپارهځانګړي بشپړونکي، HR2642$9.09/30/20109/30/20089/30/2008P.L. 110329-<strong>د</strong> غښتلي امنیت، <strong>د</strong> ناورینمرس<strong>ته</strong>، او <strong>د</strong>وام<strong>د</strong>ارهاختصاصي الیحه، ۲۰۰۹$7.29/30/20106/24/20096/24/2009P.L. 11132-<strong>د</strong> ۲۰۰۹مالي <strong>کال</strong> لپارهځانګړي بشپړونکي، HR2346$23.2ټول32 ځانګړى عمومي پلټونکىI <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong> سيګار نظارت<strong>د</strong> سیګار کارکوونکي<strong>کانګرس</strong> <strong>ته</strong> <strong>د</strong> وروستي <strong>د</strong>رې میاشتني <strong>راپور</strong> نه راهیسي، سیګار <strong>د</strong> ف<strong>د</strong>رال کارکوونکو شمیر له ۴۴ نه ۵۷ <strong>ته</strong> لوړکړی <strong>د</strong>ی. 9 په <strong>د</strong>ي کې ۵۳ هغه کارکوونکي <strong>د</strong>ي چې <strong>د</strong> ۳۱۶۱ صالحیت الن<strong>د</strong>ې مقرر شوي <strong>د</strong>ي، ۳ <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمې<strong>د</strong> ټاکلي <strong>د</strong>ن<strong>د</strong>ې لپاره، او یو کس له یوې بلي <strong>د</strong>ولتي ا<strong>د</strong>اري څخه سیګار <strong>ته</strong> <strong>د</strong> ټاکلي <strong>د</strong>ن<strong>د</strong>ې لپاره شامل <strong>د</strong>ي. ۲.۲ ج<strong>د</strong>ول<strong>د</strong> کارکوونکو تقصیالت وړان<strong>د</strong>ې کوي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي لپاره چې خپل <strong>د</strong> نظارت مشن بشپړ کړي، سیګار پالن لري چې خپلکارکوونکي په ۲۰۱۰ مالي <strong>کال</strong> کې ۱۱۸ کارکوونکو <strong>ته</strong> پراخ کړي.سیګار په کابل کې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو له سفارت سره یوه موافقه لري چې تر ۳۲ پورې کارکوونکي په سفارت او<strong>د</strong>رې په افغانستان کې په ګرځن<strong>د</strong>ه <strong>د</strong>فترونو کې ځای کړي. نیژ<strong>د</strong>ي نیمایي کارکوونکي په <strong>د</strong>ایمې توګه په <strong>د</strong>ی هیوا<strong>د</strong>کې میش<strong>ته</strong> <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي لپاره چې <strong>د</strong> مح<strong>د</strong>و<strong>د</strong>ي موجو<strong>د</strong>ه فضا څخه تر ټولو ښه استفا<strong>د</strong>ه وکړی شي، <strong>د</strong> اوسی<strong>د</strong>لو پاتي ځایونه<strong>د</strong> پلټونکو، معاینه کوونکو، او څیړنکو لپاره په نظر کې نیول شوي <strong>د</strong>ي، کوم چې <strong>د</strong> مشخصو ماموریتونو <strong>د</strong> سر<strong>ته</strong>رسولو لپاره په موقت ډول لیږل کیږي. کله چې <strong>د</strong> هغوی کار په افغانستان کې بشپړ شي، <strong>د</strong>ا کسان <strong>د</strong> سیګار مرکزي<strong>د</strong>فتر <strong>ته</strong> راګرځي چې خپل لیکلي <strong>راپور</strong>نه پاي <strong>ته</strong> ورسوي.2.2 ج<strong>د</strong>ول<strong>د</strong> سیګار کارکوونکي<strong>د</strong>ن<strong>د</strong>ه<strong>د</strong> کارکوونکو سطحي، ټول<strong>د</strong> استقبالیې <strong>د</strong>فتراوسنۍ۲۰۱۰ مالي <strong>کال</strong> )پالن شوي(664163228212215861180364720169753757446531418ځانګړي کارکوونکيمخکیني مالتړرییسټولپلټنهمعاینهڅیړنه<strong>د</strong> معلوماتو سمبالښتټولټول<strong>د</strong> کارکوونکو سطحي، افغانستان*مخکیني مالتړټولپلټنهمعاینهڅیړنهټولټولیا<strong>د</strong>ونه: *<strong>د</strong> <strong>د</strong>ایمې TDY په ګډون.سرچینه: سیګار، ۱۰\۱۳\۲۰۰۹.<strong>اکتوبر</strong> 200820237000007000000033<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong> ښځو رایې ورکول<strong>د</strong> راېې اچونې مرکز کارکوونکی <strong>د</strong> یوه رایې ورکوونکي ګو<strong>ته</strong> په نه پاکی<strong>د</strong>ونکيرنګ کې ډوبوي، چې وښیي <strong>د</strong>ي ښځي خپله رایه اچولي <strong>د</strong>ه. <strong>د</strong> رایې اچولومرکزونه <strong>د</strong> جنسیت په اساس سره بیل شوي <strong>د</strong>ي. )انځور په کابل کې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو<strong>د</strong> سفارت، ډان ویلکینسون(
<strong>د</strong> بیارغوني3 وروستي معلومات35 35
"په عمومي ډول، ]<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت[<strong>د</strong> لګښتونو ترجيحات <strong>د</strong> <strong>د</strong> افغانستان مليپرمختیایي ستراتیژي )ANDS( سره سم<strong>د</strong>ي. خو <strong>د</strong> مرستن<strong>د</strong>ويانو مالي مرس<strong>ته</strong> پهمناسب ډول ]<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت[ <strong>د</strong> ترجيحاتوسره سمون نه خوري."-- <strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیایي ستراتیژي )ANDS( پهپلي کولو لومړنى کلنى <strong>راپور</strong>36 ځانګړى عمومي پلټونکىI <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong> بیارغونې وروستي معلوماتعمومي کتنه٣مه برخه په افغانستان کې <strong>د</strong> بيا رغونې هڅو <strong>ته</strong> يوه بشپړه کتنه وړان<strong>د</strong>ې کوي، په ګډون <strong>د</strong> ځمکني شرايطو <strong>ته</strong> <strong>د</strong>کتنې. <strong>د</strong> ملت <strong>د</strong> حالت <strong>د</strong>ا کتنه <strong>د</strong> هغو الس<strong>ته</strong> راوړنو او ننګونو يوه پراخه زمينه وړان<strong>د</strong>ې کوي چې <strong>د</strong> بيا رغونېپر مهال يې تجربې شوې <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong>ا برخه <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بيا رغونې په هغو <strong>د</strong>رېو ستنو تنظيم شوې <strong>د</strong>ه چې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملي پرمختيا پهستراتيژۍ )ANDS( کې ايښو<strong>د</strong>ل شوې <strong>د</strong>ي: امنيت، <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري، او اقتصا<strong>د</strong>ي او ټولنيزه پرمختيا. <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>رهموا<strong>د</strong>و پر وړان<strong>د</strong>ې مبارزه او جنسي برابري، <strong>د</strong>وه هغه مهمې ستنې چې <strong>د</strong>ا <strong>د</strong>رې ستنې اغېزمنې کوي، هم پکې بحثکېږي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې معلوماتو لپاره <strong>د</strong> ګرافونو کيلي پاڼه وګورئ چې چوکاټونه څرنګه <strong>د</strong> <strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیایيستراتیژي )ANDS( <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې بحث <strong>د</strong> ښکاره کولو لپاره کارول کېږي.موضوعات٣مه برخه <strong>د</strong>ا څلور پراخ موضوعات بحث کوي: بو<strong>د</strong>يجې، امنيت، <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري، او اقتصا<strong>د</strong>ي او ټولنيزه پرمختيا.<strong>د</strong>رې مياشتنۍ ښکاره کوونې – هغه لنډې برخې چې <strong>د</strong> بيا رغونې په يو واح<strong>د</strong> اړخ تمرکز کوي – <strong>د</strong> <strong>د</strong>ېموضوعاتو <strong>د</strong>ننه <strong>د</strong> اړون<strong>د</strong>ه مسلو په اړه معلومات يا تړون ورزياتوي.<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو حالت ضمني برخه هغو پېسو <strong>ته</strong> يوه جامع کتنه وړان<strong>د</strong>ې کوي چې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بيا رغونې لپاره يېژمنه شوې او لګول شوې <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong>ا <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> غټو بو<strong>د</strong>يجو، نړيوالو مرستو، او <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجېپه اړه مشخص معلومات ورکوي.<strong>د</strong> امنيت ضمني برخه <strong>د</strong> افغان ملي امنيتي ځواکونو، په ګډون <strong>د</strong> افغان ملي ار<strong>د</strong>و او افغان ملي پوليسو، <strong>د</strong> فعاليتونوجزييات ورکوي. <strong>د</strong>ا هم<strong>د</strong>اراز په افغانستان کې <strong>د</strong> امنيت <strong>د</strong> ښه کولو لپاره <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو او نړيوالو په هڅو بحثکوي. <strong>د</strong>ا برخه چېر<strong>ته</strong> چې امکان لري، <strong>د</strong> امنيت لپاره په ټاکل شويو اه<strong>د</strong>افو کې <strong>د</strong> پرمختګ په اړه تازه حال وړان<strong>د</strong>ېکوي.<strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>ارۍ، <strong>د</strong> قانون <strong>د</strong> حاکميت، او بشري حقونو ضمني برخه <strong>د</strong> ٢٠٠٩ <strong>د</strong> ټولټاکنو په اړه جزييات ورکوي،په ګډون <strong>د</strong> پايلو، <strong>د</strong> ټولټاکنو <strong>د</strong> امنيتي مسلو، او هغو نورو ننګونو چې تجربه يې شوې. <strong>د</strong>ا برخه چېر<strong>ته</strong> چې امکانلري، <strong>د</strong> قانون <strong>د</strong> حاکميت، انصاف، او بشري حقونو په برخو کې <strong>د</strong> پرمختګ په اړه تازه حال وړان<strong>د</strong>ې کوي. په<strong>د</strong>ې کې هم<strong>د</strong>اراز <strong>د</strong>ا <strong>د</strong>وه <strong>د</strong>رې مياشتنۍ ښکاره کوونې شاملې <strong>د</strong>ي: يوه <strong>د</strong> ٢٠٠٩ <strong>د</strong> پلټنې <strong>د</strong> پروسې په اړه او يوه <strong>د</strong>٢٠٠٤ او ٢٠٠٩ <strong>د</strong> ټولټاکنو <strong>د</strong> تياريو په اړه.<strong>د</strong> اقتصا<strong>د</strong>ي او ټولنيزې پرمختيا ضمني برخه په هغو برخو کې <strong>د</strong> بيا رغونې <strong>د</strong> فعاليتونو په اړه بحث کوي چې<strong>د</strong> زراعت او ترانسپورت نه تر روغتيايي خ<strong>د</strong>متونو رسېږي. <strong>د</strong>ا برخه چېر<strong>ته</strong> چې امکان لري، په هغو مشخصوبرخو کې چې بحث شوي <strong>د</strong> پرمختګ په اړه تازه حال ورکوي. په <strong>د</strong>ې کې هم<strong>د</strong>اراز په افغانستان کې <strong>د</strong> مېرمنو پهاړه يوه <strong>د</strong>رې مياشتنۍ ښکاره کوونه شامله <strong>د</strong>ه.37<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong> بیارغونې وروستي معلوماتاصولي طريقه<strong>د</strong> ٣مې برخې بنسټ پر هغو معلوماتو <strong>د</strong>ى چې <strong>د</strong> بهرنيو سرچينو لخوا برابر کړاى شوي <strong>د</strong>ي. مستثنى له هغوځايونو چې <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> پلټنو، معاينو، او يا څېړنو پکې په مشخص ډول حواله ورکړل شوې وي، <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې برخې هيڅډاټا هم <strong>د</strong> سيګار لخوا پلټل شوې، معاينه شوې، او يا څېړل شوې ن<strong>د</strong>ه؛ او نه <strong>د</strong>ا ډاټا <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> نظرونو څرګن<strong>د</strong>ونهکوي. <strong>د</strong>ا معلومات <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>ارې په ځواب کې او <strong>د</strong> پرانستې-سرچينې <strong>د</strong> تحقيقله الرې ترالسه شوي <strong>د</strong>ي. ټولې ډاټا <strong>ته</strong> په پايليکونو او چوکاټونو او انځورونو کې <strong>د</strong> هغو ا<strong>د</strong>ارو سرچينه ورکړلشوې <strong>د</strong>ه <strong>د</strong> کومو لخوا چې <strong>راپور</strong> شوې <strong>د</strong>ه. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> پلټنو، معاينو، او څېړنو لپاره وګورئ برخه ٢.<strong>د</strong> معلوماتو پوښتنه<strong>د</strong> معلوماتو پوښتنه <strong>د</strong> پوښتنو يوه سلسله <strong>د</strong>ه چې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>ارو نه شوې <strong>د</strong>ه. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې پوښتنو تمرکز <strong>د</strong> افغانستان<strong>د</strong> بيا رغونې په پروګرامونو او <strong>د</strong> افغانستان په ځمکنۍ وضعه <strong>د</strong>ى. <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو په هغو ا<strong>د</strong>ارو کې چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې<strong>د</strong>رې مياشتني <strong>راپور</strong> <strong>د</strong> معلوماتو په پوښتنو کې يې برخه اخيستې <strong>د</strong>ا شاملې <strong>د</strong>ي:• <strong>د</strong> بهرنيو چارو محکمه• <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمې <strong>د</strong> سکرتریت <strong>د</strong>فتر• <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمه• <strong>د</strong> نړيوالې پرمختيا لپاره <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو ا<strong>د</strong>اره )USAID(• <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو خزانه• <strong>د</strong> سمن<strong>د</strong>رپورې خصوصي پانګه اچونې کارپوريشنځواب ورکوونکيو ا<strong>د</strong>ارو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> يوه ابت<strong>د</strong>ايي مسو<strong>د</strong>ه له خپرې<strong>د</strong>و وړان<strong>د</strong>ې ورکړاى شوې وه څو <strong>د</strong>غه معلوماتوګوري او يا يې تازه کړي.<strong>د</strong> پرانستې-سرچينې تحقيق<strong>د</strong> پرانستې-سرچينې تحقيق <strong>د</strong> الن<strong>د</strong>ې يو شمېر خپرو شويو <strong>راپور</strong>ونو او ډاټا څخه تر ټولو وروستۍ، او په عامهکچ ترالسه کې<strong>د</strong>ونکې ډاټا <strong>د</strong>ه:• <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو ټولې هغه ا<strong>د</strong>ارې چې <strong>د</strong> معلوماتو په پوښتنه کې استازيتوب ورکړل شوى• ملګري ملتونه )او اړون<strong>د</strong> څانګې(• نړيوال بانک• <strong>د</strong> پېسو نړيوال صن<strong>د</strong>وق• <strong>د</strong> امنیت نړیوال مرستن<strong>د</strong>ویه ځواک )ايساف(• <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ټولټاکنو خپلواک کميسيون• <strong>د</strong> ټاکنیزو شکايتونو کميسيون• <strong>د</strong> استخباراتو مرکزي ا<strong>د</strong>اره• سپينه ماڼۍ<strong>د</strong> پرانستې سرچينې زيا<strong>ته</strong> ډاټا په هغې ابت<strong>د</strong>ايي مسو<strong>د</strong>ه کې شامله کړاى شوې وه چې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو هغو ا<strong>د</strong>ارو <strong>ته</strong>له خپرې<strong>د</strong>و وړان<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> کتنې لپاره لېږل شوې چې <strong>د</strong> پوښتنو په ځوابولو کې يې برخه اخيستې.38 ځانګړى عمومي پلټونکىI <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong> ګرافونو کيليپه ګرافونو پوهې<strong>د</strong>نه<strong>د</strong> پټې چوکاټونه<strong>د</strong>ا <strong>راپور</strong> <strong>د</strong> يو شمېر هغو بو<strong>د</strong>يجو اوپروژو څخه <strong>د</strong> ډالرو پر ارزښت بحثکوي چې <strong>د</strong> مليونونو څخه مليار<strong>د</strong>ونو <strong>ته</strong>رسېږي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې شمېرو <strong>د</strong> په ګرافونوکې <strong>د</strong> <strong>د</strong>قيق استازيتوب <strong>د</strong> وړان<strong>د</strong>ې کولولپاره، <strong>د</strong> ګرافونو ځينې پټې مات ښکاري)<strong>د</strong> يوې کږې وږې کرښې سره( چې<strong>د</strong> صفر او يوې جيګې شمېرې ترمنځټوپ ښيي.<strong>د</strong> واليت نقشې<strong>د</strong> واليت نقشې هغه ځايونه ښيي چې په متن کې بحث شوي وي. حوالهورکړل شوي واليتونه پکې ښکاره کړاى شوي <strong>د</strong>ي.DAYKUNDI PROVINCEASFF$500$450$400$350CERP $0ESFDAINCLEOtherSupp.$15.06$1.62$7.57$0.89$1.99$5.84$5.04<strong>د</strong> مليار<strong>د</strong>ونو او مليونونو جال کولل<strong>د</strong>ې امله چې <strong>د</strong>ا <strong>راپور</strong> <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو جزييات په مليار<strong>د</strong>ونو او مليونونو ډالروکې ښيي، <strong>د</strong>ا <strong>د</strong> پېمانې <strong>د</strong> <strong>د</strong>واړو يونټونو <strong>د</strong> جال کولو لپاره يوه کتنيزه اشارهکاروي. هغه ډالر چې په مليار<strong>د</strong>ونو کې <strong>راپور</strong> شوي په ابي رنګ کېوړان<strong>د</strong>ې کيږي، او هغه ډالر چې په مليونونو کې <strong>راپور</strong> DoD شوي په خړ رنګکې انځورېږي.<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیایي ستراتیژي )ANDS(ګراف<strong>د</strong>ا ګراف <strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیایي ستراتیژي )ANDS( <strong>د</strong>رې ستنې اوهغه شپږ مهمې مسلې وړان<strong>د</strong>ې کوي چې په هغو اغېز کوي. په <strong>د</strong>ې ټولهبرخه کې، هغه ستن يا مهمه مسله چې بحث کېږي په حاشيه کې ښکارهکړاى شوې <strong>د</strong>ه.<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملي پرمختيا ستراتيژي (اى اين ډي ايس)ASFFپرمختيا<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اريامنيتDoDسيمييزه همکاريپايي چوکاټ په مليونونو کېپايي چوکاټ په مليونونو کېمخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و ض<strong>د</strong>بو<strong>د</strong>يجې ښو<strong>د</strong>ونکيبو<strong>د</strong>يجې ښو<strong>د</strong>ونکي هغه انفرا<strong>د</strong>ي بو<strong>د</strong>يجې ښيي چې په متن کې بحث شوېوي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>غې بو<strong>د</strong>يجې <strong>د</strong> انتظام مسووليت لرونکې ا<strong>د</strong>اره <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجې <strong>د</strong> نوم نهالن<strong>د</strong>ې په خړ بکس ليست شوې وي. <strong>د</strong>ا ښو<strong>د</strong>ونکي په حاشيه کې ښکارهکړاى شوي <strong>د</strong>ي.فسا<strong>د</strong> ض<strong>د</strong>جنسي برابريظرفيت<strong>د</strong> چاپېريالDoDCERPESFUSAID39I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ ،<strong>۳۰</strong>DA<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong>39
<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو حالت40 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو حالت<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو حالتتر سپتمبر ٢٠٠٩، ٣٠، پورې متح<strong>د</strong>ه اياالتو په افغانستان کې <strong>د</strong> اسانۍ او بيا رغونې <strong>د</strong> هڅو لپاره تقريباً ٣٩.٣٣مليار<strong>د</strong>ه ډالر اختصاص کړي <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong>ا ټولې پېسې په الن<strong>د</strong>ې توګه ټاکل شوې <strong>د</strong>ي: ٢٠.١٨ مليار<strong>د</strong>ه ډالر <strong>د</strong> امنيتلپاره، ١١.٥٦ مليار<strong>د</strong>ه ډالر <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>ارۍ او پرمختيا لپاره، ٣.٢٧ مليار<strong>د</strong>ه ډالر <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و ض<strong>د</strong> هڅو لپاره، ١.٩٢مليار<strong>د</strong>ه ډالر <strong>د</strong> بشري مرستو لپاره، او ٢.٣٩ مليار<strong>د</strong>ه ډالر <strong>د</strong> نظارت او عملياتو لپاره، څرنګه چې په ضميمه بکې پېژن<strong>د</strong>ل شوي.<strong>د</strong> سپتمبر ٢٠٠٩، ٣٠، سره سم ټوليزې اختصاصي بو<strong>د</strong>يجې )٣٩.٣٣ مليار<strong>د</strong>ه ډالر( <strong>د</strong> مخکې <strong>راپور</strong> شوېټوليزې بو<strong>د</strong>يجې <strong>د</strong> جون ٢٠٠٩، ٣٠، سره سم )٣٨.٠٧ مليار<strong>د</strong>ه ډالر( څخه زياتې <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong>ا ب<strong>د</strong>لون <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>ارې <strong>د</strong> <strong>راپور</strong>شوې تازه ډاټا نتيجه وه، چې په جون ٢٠٠٩، ٢٤، <strong>د</strong> السليک شوي ضميمه يي اختصاصونو <strong>د</strong> قانون تازه حسابو، او ورسره <strong>د</strong> تړلو فعاليتي لګښتونو شاملول وو، په ګډون <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بيا رغونې <strong>د</strong> نظارت لپاره <strong>د</strong> عموميپلټونکي. انځور ٣.١ <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> هغو غټو بو<strong>د</strong>يجو يوه کتنه وړان<strong>د</strong>ې کوي چې <strong>د</strong>ې هڅو <strong>ته</strong> ورکړل شوې<strong>د</strong>ي.انځور 3.1<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بيا رغونې <strong>د</strong> هڅو <strong>د</strong> ملاتړ لپاره <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ايالاتو بو<strong>د</strong>يجې (په مليار<strong>د</strong>ونو ډالرو کې)<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو سرچينې (ټول: 39.33 ډالره):ASFF <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> امنيتي ځواکونو بو<strong>د</strong>يجه:CERP <strong>د</strong> قومان<strong>د</strong>ان <strong>د</strong> بيړني ځواب پروګرامASFFCERPESFDAINCLEOther:ESF <strong>د</strong> اقتصا<strong>د</strong>ي مالتړ بو<strong>د</strong>يجه$18.67$1.64$7.70$0.89$2.03$8.40ا<strong>د</strong>ارې:DA پرمختيايي مالتړ<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمه (DoD):INCLE <strong>د</strong> نړيوالو مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و کنټرول او <strong>د</strong>قانون نفاذ$20.31USAID$8.59ډېرو ا<strong>د</strong>ارو <strong>ته</strong> ورکړلالفشوېالف<strong>د</strong> بهرنيو چارو محکمه(DoS)$2.03Other )نور(: نوري بو<strong>د</strong>یجي<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملي پرمختيا ستراتيژي (ANDS)پرمختيا<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اريامنيتيا<strong>د</strong>ونې: شمېرې په ګر<strong>د</strong>ي کولو اغېزمنې شوې <strong>د</strong>ي. الف ،DoJ, DoD, DoS خزانه، ،USDA, USAID او نورې ا<strong>د</strong>ارې.سرچينې: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځوابونه، 10\9\2009، 10\14\2009، او 2009\15\10؛ <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب،2009\9\10؛ <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> بهرنيو چارو <strong>د</strong> محکمې ځوابونه 10\13\2009، او 2009\16\10؛ <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> انصاف <strong>د</strong> محکمې\DEAځواب، 2009\8\7؛ <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USDA ځواب 2009\7\4؛ <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> OMB ځوابونه 9\30\2008 او 7\16\2009.41<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> ګانګرس لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو حالت<strong>د</strong> بيا رغونې <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو ډلبن<strong>د</strong>ي په پنځو پراخو <strong>د</strong>رجو<strong>د</strong> هغوى <strong>د</strong> ابت<strong>د</strong>ايي موخو پر بنسټ کې<strong>د</strong>الى شي. خو،بو<strong>د</strong>يجې <strong>د</strong> يو څخه زياتو موخو مالتړ کولى شي.ټوليز اختصاصونه<strong>د</strong> سپتمبر ٢٠٠٩، ٣٠، سره سم <strong>د</strong> مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٩ لپاره ټوليز اختصاصونه ٣٩.٣٣ مليار<strong>د</strong>ه ډالر وو. <strong>د</strong>ا رقم <strong>د</strong> بيارغونې په <strong>د</strong>ې پنځو غټو <strong>د</strong>رجو تقسيمې<strong>د</strong>لى شي: امنيت، <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري او پرمختيا، <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و ض<strong>د</strong> مبارزه، بشري،او نظارت او فعاليتونه. انځور ٣.٢ <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجې <strong>د</strong> <strong>د</strong>رجې له الرې <strong>د</strong> ټوليزو اختصاصونو يوه نقشه وړان<strong>د</strong>ې کوي. <strong>د</strong>متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> اختصاصونو <strong>د</strong> يوې بشپړې نقشې لپاره، ضميمه ب <strong>ته</strong> مراجعه وکړئ.<strong>د</strong> مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٧ او مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٩ ترمنځ، ټوليز اختصاصونه ٧١% زيات شول – په مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٧کې <strong>د</strong> ٢٣.٠٤ مليار<strong>د</strong>ه ډالرو څخه په مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٩ کې ٣٩.٣٣ مليار<strong>د</strong>ه ډالرو <strong>ته</strong>. <strong>د</strong> مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٩ سره سم،<strong>د</strong> امنيت هڅو <strong>د</strong> ټوليزو اختصاصونو تر ټولو ستره برخه ترالسه کړې. <strong>د</strong> ASFF <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو په ګډون، <strong>د</strong> امنيتاختصاصونه <strong>د</strong> بيا رغونې لپاره <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> مرستې تر ٥١.٣% زيات )٢٠.١٨ مليار<strong>د</strong>ه ډالر( جوړوي. ترمالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٧ پورې، <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>ارۍ او پرمختيا <strong>د</strong> ټوليزو اختصاصونو تر ټولو زيات رقم اخيستلو؛ امنيت <strong>د</strong> ټوليزواختصاصونو <strong>د</strong>ويمه تر ټولو ستره برخه ترالسه کوله. خو په مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٧ کېASFF <strong>ته</strong> <strong>د</strong> ٧.٤١ مليار<strong>د</strong>هډالرو اختصاصونو امنيت تر نورو وړان<strong>د</strong>ې کړ. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې اختصاص په ګډون، <strong>د</strong> مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٧ پر مهال <strong>د</strong> امنيتلپاره ټوليزې بو<strong>د</strong>يجې په هم<strong>د</strong>غې مو<strong>د</strong>ه کې <strong>د</strong> نورو ټولو <strong>د</strong>رجو <strong>د</strong> شريک ټوليز رقم څخه واوښتې.انځور 3.2<strong>د</strong> سپتمبر 2009، 30، سره سم ټوليز اختصاصونه (په مليار<strong>د</strong>ونو ډالرو کې)$40$39.33$35$30$29.24$25$23.04$20$15$10$5$0$13.01$9.51$4.67$1.06$2.072002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009يا<strong>د</strong>ونه: شمېرې په ګر<strong>د</strong>ي کولو اغېزمنې شويټول نظارت او عمليات بشري مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و ض<strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري\پرمختيا امنيتسرچينې: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځوابونه 10\9\2009، 10\14\2009، او 2009\15\10؛ <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، 2009\9\10؛ <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> بهرنيو چارو <strong>د</strong> محکمې ځواب،10\13\2009 او 2009\16\10؛ <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> انصاف <strong>د</strong> محکمې\DEA ځواب، 2009\8\7؛ <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USDA ځواب 2009\7\4؛ <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> OMB ځوابونه 9\30\2008 او 7\16\2009.42 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو حالتاختصاصونه په مالي <strong>کال</strong>په مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٩ کې، <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بيا رغونې <strong>د</strong> هڅو لپاره ١٠.٠٨ مليار<strong>د</strong>ه ډالر اختصاص شول، چې په <strong>د</strong>ېتوګه يې <strong>د</strong>ا <strong>د</strong> اختصاصونو <strong>د</strong> تر ټولو <strong>د</strong> ستر رقم <strong>کال</strong> کړ <strong>د</strong> <strong>د</strong>ويمې <strong>د</strong>رجې لوړ اختصاصونه ١٠.٠٣ په مالي <strong>کال</strong>٢٠٠٧ کې ورکړل شوي وو.امنيت په مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٩ کې <strong>د</strong> مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٨ په کچه په بو<strong>د</strong>يجو کې ١٠٣% زياتوالى ترالسه کړ. <strong>د</strong>مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٩ لپاره <strong>د</strong> ټولو اختصاصونو څخه، <strong>د</strong> امنيت اق<strong>د</strong>امات ٥٥.٦% جوړوي، چې ورپسې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>ارۍ اوپرمختيا پروګرامونه <strong>د</strong> ٢٧.٤% سره <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٦ او مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٩ ترمنځ، <strong>د</strong> امنيت بو<strong>د</strong>يجې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>هاياالتو <strong>د</strong> هغو اختصاصونو غټه برخه وه چې په افغانستان کې <strong>د</strong> بيا رغونې <strong>د</strong> هڅو لپاره يې ورکول.انځور 3.3 <strong>د</strong> مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٢ او مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٩ ترمنځ <strong>کال</strong>يز اختصاصونه <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو <strong>د</strong> <strong>د</strong>رجو په واسطهښيي. پټه <strong>د</strong> اختصاصونو ان<strong>د</strong>ازه په <strong>د</strong>رجه ښيي، په <strong>د</strong>اسې حال کې چې پايي چوکاټونه <strong>د</strong> هغې برخې استازيتوب کويچې <strong>د</strong> هر يو لپاره اختصاص شوې <strong>د</strong>ه.<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> امنيتي ځواکونو بو<strong>د</strong>يجهانځور 3.3اختصاصونه په مالي <strong>کال</strong>، رقم، او سلنه (په مليار<strong>د</strong>ونو ډالرو کې)$10$9$8$7$6$5$4$3$2$1$0$10.03$10.08$6.20$4.84$3.50$2.60$1.06 $1.012002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009فيص<strong>د</strong>ييا<strong>د</strong>ونه: شمېرې په ګر<strong>د</strong>ي کولو اغېزمنې شويټول نظارت او عمليات بشري <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري\پرمختيا <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري\پرمختيا امنيتسرچينې: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځوابونه 10\9\2009، 10\14\2009، او 2009\15\10؛ <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، 2009\9\10؛ <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> بهرنيو چارو <strong>د</strong> محکمې ځواب،10\13\2009 او 2009\16\10؛ <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> انصاف <strong>د</strong> محکمې\DEA ځواب، 2009\8\7؛ <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USDA ځواب 2009\7\4؛ <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> OMB ځوابونه 9\30\2008 او 7\16\2009.43<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> ګانګرس لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
$15.06 $1.62 $7.57 $0.89 $1.99 $5.84<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو حالتDoD<strong>د</strong> ASFF <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو اصطالحات<strong>د</strong> امنيت <strong>د</strong> انتقال شريکه قومان<strong>د</strong>ه-افغانستان )CSTC-A( هغه اساسي سازمان <strong>د</strong>ى چې <strong>د</strong> اى اين ايس ايف <strong>د</strong> جوړولومسووليت پر غاړه لري. CSTC-A 10 <strong>د</strong>ASFF پېسې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې لپاره کاروي چېANSF <strong>ته</strong> تجهيزات، اکماالت،خ<strong>د</strong>متونه، روزنې، <strong>د</strong> ځايونو او انفراسټرکچر ترميم، نوي کول، او بيا رغول برابر کړي. 11 <strong>د</strong> نړيوالې ټولنې پالن<strong>د</strong>ى چې کرار کرار <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې هڅې لپاره نړيواله بو<strong>د</strong>يجه کمه او پر ځاى يې، <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملي پرمختيايي ستراتيژۍ)ANDS( سره سم، <strong>د</strong>ANSF توان زيات کړي چې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت <strong>د</strong> عاي<strong>د</strong>اتو له الرې12هېوا<strong>د</strong> وساتي.<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو حالت<strong>د</strong> مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٥ راهيسې، <strong>د</strong> ASFF لپاره نږ<strong>د</strong>ې ١٨.٦٧ مليار<strong>د</strong>ه ډالر موجو<strong>د</strong> کړاى شوي <strong>د</strong>ي. 13 <strong>د</strong>ا <strong>د</strong> افغانستان<strong>د</strong> بيا رغونې لپاره <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> ټولې مرستې تقريباً ٤٧.٥% جوړوي.په <strong>د</strong>ې رقم کې نږ<strong>د</strong>ې هغه ٣.٦١ مليار<strong>د</strong>ه ډالر هم شامل <strong>د</strong>ي چې په مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٩ کې <strong>د</strong> ضميمه يياختصاصونو په قانون کې برابر کړاى شوي وو چې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> ولسمشر لخوا په جون ٢٠٠٩ ٢٤، السليکشو. 14 <strong>د</strong> سپتمبر ٢٠٠٩، ٣٠، سره سم، تر ١٧.٣٠ مليار<strong>د</strong>ه ډالر منل شوي، چې نږ<strong>د</strong>ې ١٦.٥٨ مليار<strong>د</strong>ه <strong>د</strong> <strong>د</strong>غه رقملګول شوي <strong>د</strong>ي. 15 انځور 3.4 هغه رقمونه ښيي چې ASFF <strong>ته</strong> په مالي <strong>کال</strong> کې ورکړل شوي وو.<strong>د</strong> جون ٣٠ او سپتمبر ٢٠٠٩، ٣٠، ترمنځ <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمې <strong>د</strong> ANSF <strong>د</strong> اق<strong>د</strong>اماتو <strong>د</strong> مالتړ لپاره نږ<strong>د</strong>ې ٢.٤ مليار<strong>د</strong>هډالر منلي او تر ١.٨٨ مليار<strong>د</strong>ه ډالرو زيات يې لګولي <strong>د</strong>ي. 16 انځور 3.5 <strong>د</strong> هغو رقمونو يوه ټوليزه پرتله وړان<strong>د</strong>ېکوي چې <strong>د</strong> ASFF موجو<strong>د</strong>ې کړاى شوې، منل شوې او لګول شوې <strong>د</strong>ي.ASFFDoD<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمې <strong>د</strong> ASFF بو<strong>د</strong>يجې <strong>د</strong> موجو<strong>د</strong>ې، منلشوې، يا لګول شوې په توګه <strong>راپور</strong> کړي.DoDCERPموجو<strong>د</strong>ې:<strong>د</strong> ژمنتياو لپاره موجو<strong>د</strong>ې ټولې پېسېمنل شوې: <strong>د</strong> پېسو <strong>د</strong> ورکولو ژمنتياوېلګول شوې:هغه پېسې چې لګول شوې <strong>د</strong>يسرچینه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۹\۲۰۰۹.ESFUSAID$8.0انځور 3.5 انځور 3.4<strong>د</strong> افغان امنيتي ځواکونو <strong>ته</strong> موجو<strong>د</strong>ې کړاىشوې بو<strong>د</strong>يجې په مالي <strong>کال</strong> (په ميليار<strong>د</strong>ونو ډالرو)موجو<strong>د</strong>ې شوې$18.67$19.0<strong>د</strong> افغان امنيتي ځواکونو بو<strong>د</strong>يجې، ټوليزه پرتله(په مليار<strong>د</strong>ونو ډالرو)USAIDDA$6.0$4.0$2.0$18.0$16.0$14.0منل شوې$17.30لګول شوې$16.58موجو<strong>د</strong>ې شوې$15.06منل شوې$14.90لګول شوې$14.69INCLEDoS$02005 06 07 08 09$0<strong>د</strong> سپتمبر 2009، 30، سره سم<strong>د</strong> جون 2009، 30، سره سميا<strong>د</strong>ونې: شمېرې په ګر<strong>د</strong>ي کولو اغېزمنې شوي. <strong>د</strong> ASFF <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو اصطلاحات(موجو<strong>د</strong>ې شوې، منل شوې، لګول شوې) هماغسې <strong>راپور</strong> شوي چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمېلخوا ورکړل شوي استثنا له هغې چې مشخص شوې <strong>د</strong>ي.سرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځوابونه2009\10\7 او .2009\9\10يا<strong>د</strong>ونې: شمېرې په ګر<strong>د</strong>ي کولو اغېزمنې شوي. <strong>د</strong> ASFF <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو اصطلاحات(موجو<strong>د</strong>ې شوې، منل شوې، لګول شوې) هماغسې <strong>راپور</strong> شوي چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع<strong>د</strong> محکمې لخوا ورکړل شوي استثنا له هغې چې مشخص شوې <strong>د</strong>ي.سرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمې ځواب، 10\9\2009.44 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو حالت<strong>د</strong> ASFF <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجې فعاليتونه<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمه <strong>د</strong> ASFF <strong>د</strong>ننه <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجې <strong>د</strong> فعاليت <strong>د</strong>ې <strong>د</strong>رېو ډلو <strong>ته</strong> پېسې ټاکي: <strong>د</strong>فاعي ځواکونه )افغان ملي ار<strong>د</strong>و، يا،)ANA <strong>د</strong>اخلي ځواکونه )افغان ملي پوليس، يا ،)ANP او اړون<strong>د</strong> فعاليتونه، په کومو کې چې اساساً <strong>د</strong> بن<strong>د</strong>ي عملياتشامل <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> هرې بو<strong>د</strong>يجې <strong>د</strong> فعاليت ډلې <strong>ته</strong> پېسې <strong>د</strong> ضمني-فعاليت <strong>د</strong>ې ډلو <strong>ته</strong> ټاکل کېږي: انفراسټرکچر، تجهيزات\17ترانسپورت، روزنې او عمليات، او <strong>د</strong>وام<strong>د</strong>اري.<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجې <strong>د</strong> فعاليت په ډله پېسې<strong>د</strong> سپتمبر ٢٠٠٩، ٣٠، سره سم، ټول ١٦.٥٨ مليار<strong>د</strong>ه ډالر لګول شوي <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې رقم نه، ١٠.٧٥ مليار<strong>د</strong>ه ډالر)٦٤.٨٥%( په ملي ار<strong>د</strong>و، ٥.٧٦ مليار<strong>د</strong>ه ډالر )٣٤.٧٣%( په ملي پوليسو، او پاتې ٠.٠٧ مليار<strong>د</strong>ه ډالر )٠.٤٢%(په ورسره اړون<strong>د</strong>و فعاليتونو بان<strong>د</strong>ې تمرکز کې لګول شوي <strong>د</strong>ي.لکه چې په انځور 3.6، کې ښو<strong>د</strong>ل شوي، <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و لپاره <strong>د</strong> پېسو غټه برخه په تجهيزاتو او ترانسپورت)٤.٤٣ مليار<strong>د</strong>ه( لګول شوي، ورپسې <strong>د</strong> <strong>د</strong>وام<strong>د</strong>ارۍ په هڅو )٢.٨١ مليار<strong>د</strong>ه ډالر(. <strong>د</strong> ملي پوليسو لپاره <strong>د</strong> پېسو غټهبرخه په انفراسټرکچر )١.٥٩ مليار<strong>د</strong>ه( لګول شوي، ورپسې <strong>د</strong> <strong>د</strong>وام<strong>د</strong>ارۍ په هڅو )١.٥٥ مليار<strong>د</strong>ه(، څرنګه چې پهانځور ٣.٧ کې ښو<strong>د</strong>ل شوي <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجې <strong>د</strong> فعاليت ډلې: <strong>د</strong> اختصاص يا بو<strong>د</strong>يجې<strong>د</strong> هر حساب <strong>د</strong>ننه هغه <strong>د</strong>رجې چې <strong>د</strong> هغو فعاليتونواه<strong>د</strong>اف، پروژې او ډولونه پېژني چې <strong>د</strong> اختصاصيا بو<strong>د</strong>يجې لخوا يې مالي مالتړ کېږي.<strong>د</strong> ضمني-فعاليت ډلې: هغه حسابي ډلې چې <strong>د</strong>قومان<strong>د</strong>ې لګښتونه په فعاليتي برخو کې ماتوي.سرچینه: <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمه، "الرښو<strong>د</strong> ٧١١٠١-ايم <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجې<strong>د</strong> الرښو<strong>د</strong>نې الرښوونې،" www.fas.org/man/docs/basic/man4.،html وکتل شو په ٢٠٠٩\٢٨\٩؛ <strong>د</strong> سمن<strong>د</strong>رې ځواک محکمه، "<strong>د</strong> طبي اسانتيا <strong>د</strong>منتظم کتابچه،".../.BUMEDFacilityManagerHANDBOOK2002،/DOCwww.med.navy.mil وکتل شو په ١٠\٢\٢٠٠٩، مخ ٥.انځور 3.7 انځور 3.6ملي پوليسو لپاره <strong>د</strong> ASFF مصرفونه<strong>د</strong> ضمني-فعاليت په ډله، مالي <strong>کال</strong> -2005سپتمبر2009 (په مليار<strong>د</strong>ونو ډالرو)ملي پوليسو لپاره <strong>د</strong> ASFF مصرفونه<strong>د</strong> ضمني-فعاليت په ټول: ډله، 5.76 مالي ډالر <strong>کال</strong> -2005سپتمبر2009 تجهيزات او (په ترانسپورت مليار<strong>د</strong>ونو ډالرو)<strong>د</strong>وام<strong>د</strong>اري$1.59انفراسټرکچر$1.55$1.34روزنې او عمليات$1.27يا<strong>د</strong>ونې: شمېرې په ګر<strong>د</strong>ي کولو اغېزمنې شوي. شمېرې <strong>د</strong> روزنې سپتمبر او 30، عمليات 2009سره سمې <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> ASFF <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجې اصطلاحات(موجو<strong>د</strong>ې، منل شوې، مصرف شوې) هماغسې <strong>د</strong>ي چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې لخواورکړل شوې <strong>د</strong>ي استثنا له هغې چې مشخص شوي.سرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، 10\9\2009.يا<strong>د</strong>ونې: شمېرې په ګر<strong>د</strong>ي کولو اغېزمنې شوي. شمېرې <strong>د</strong> سپتمبر 2009 30،سره سمې <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> ASFF <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجې اصطلاحات(موجو<strong>د</strong>ې، منل شوې، مصرف شوې) هماغسې <strong>د</strong>ي چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې لخواورکړل شوې <strong>د</strong>ي استثنا له هغې چې مشخص شوي.ار<strong>د</strong>و لپاره <strong>د</strong> ASFF مصرفونه مليضمني-فعاليت په ډله، <strong>د</strong><strong>کال</strong> -2005سپتمبر 2009ماليمليار<strong>د</strong>ونو ډالرو) (په10.75 ډالر ټول:او ترانسپورت تجهيزاتاو عمليات روزنې$4.43$2.44<strong>د</strong>وام<strong>د</strong>اري$2.81انفراسټرکچر$1.07تجهيزات او ترانسپورتسرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، 10\9\2009.شمېرې په ګر<strong>د</strong>ي کولو اغېزمنې شوي. شمېرې <strong>د</strong> سپتمبر 2009 30،يا<strong>د</strong>ونې:سمې <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> ASFF <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجې اصطلاحات سرهمنل شوې، مصرف شوې) هماغسې <strong>د</strong>ي چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې (موجو<strong>د</strong>ې،ورکړل شوې <strong>د</strong>ي استثنا له هغې چې مشخص شوي. لخوا<strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، 10\9\2009. سرچينه:$1.27انفراسټرکچر$1.55$1.34ټول: 5.76 ډالر<strong>د</strong>وام<strong>د</strong>اري$1.5945<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> ګانګرس لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو حالتASFFDoD<strong>د</strong> CERP <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو اصطالحات<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمې <strong>د</strong> CERP بو<strong>د</strong>يجې <strong>د</strong> موجو<strong>د</strong>ې،منل شوې، يا لګول شوې په توګه <strong>راپور</strong> کړي.بو<strong>د</strong>یجې:<strong>د</strong> ژمنتياو لپاره موجو<strong>د</strong>ې ټولې پېسېمنلشوې: <strong>د</strong> پېسو <strong>د</strong> ورکولو ژمنتياوېلګول شوې: هغهپېسې چې لګول شوې <strong>د</strong>يسرچینه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۱۴\۲۰۰۹.<strong>د</strong> قومان<strong>د</strong>ان <strong>د</strong> بيړني ځواب پروګرام<strong>د</strong> CERP بو<strong>د</strong>يجې په افغانستان کې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو قومان<strong>د</strong>انان په <strong>د</strong>ې توانوي چې <strong>د</strong> هغو پروګرامونو په مالتړکولو سره چې <strong>د</strong> سيمييزې ابا<strong>د</strong>ۍ سم<strong>د</strong>ستي مرس<strong>ته</strong> وکړي، <strong>د</strong> خپل مسووليت په برخو کې بيړنيو بشري مرستو او<strong>د</strong> بيا رغونې غوښتنو <strong>ته</strong> ځواب ووايي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې پروګرام الن<strong>د</strong>ې بو<strong>د</strong>يجې <strong>د</strong> هغې وړې-کچې <strong>د</strong> پروژو لپاره په نيتکې نيول شوي چې هره يوه <strong>د</strong> ٥٠٠.٠٠٠ ډالرو څخه کمه وي. <strong>د</strong> هغو پروژو اجازه ش<strong>ته</strong> چې <strong>د</strong> ٢ مليونه ډالرونه زيات لګښت غواړي خو <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> مرکزي قومان<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> قومان<strong>د</strong>ان )USCENTCOM( يا استازو څخه18منظورول غواړي.<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو حالت<strong>د</strong> مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٤ راهيسې، يو ايس سينټکام CERP <strong>ته</strong> <strong>د</strong> نږ<strong>د</strong>ې ١.٦٤ مليار<strong>د</strong>ه ډالرو بو<strong>د</strong>يجې ورکړي، چې <strong>د</strong>ا <strong>د</strong>افغانستان په بيا رغونه کې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> ټولې مرستې <strong>د</strong> حساب تقريباً ٤.٢% جوړوي. تر سپتمبر ٢٠٠٩، ٣٠،پورې له ١.٦١ مليار<strong>د</strong>ه ډالر څخه زيات منل شوي او تقريباً ٠.٩٦ مليار<strong>د</strong>ه ډالر مصرف شوي <strong>د</strong>ي. 19 انځور 3.8په مالي <strong>کال</strong> <strong>د</strong> CERP بو<strong>د</strong>يجې ښيي.<strong>د</strong> جون ٢٠٠٩ ٣٠، راهيسې، <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمې <strong>د</strong> CERP <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو لپاره ١٦٢.٣٨ مليونه اضافي ډالر منلي او١٥٠.٦٧ مليونه ډالر لګولي <strong>د</strong>ي. انځور ٣.٩ <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو <strong>د</strong> هغو پېسو يوه ټولنيزه پرتله ښيي چې <strong>د</strong> CERP <strong>د</strong> پروژولپاره اختصاص شوي، منل شوي او مصرف شوې <strong>د</strong>ي.CERPDoDESFUSAIDDAانځور 3.9 انځور 3.8<strong>د</strong> CERP بو<strong>د</strong>يجې، ټوليزه پرتله(په مليار<strong>د</strong>ونو ډالرو)<strong>د</strong> CERP بو<strong>د</strong>يجې په مالي <strong>کال</strong>(په مليونونو ډالرو)USAID$600$500$400$1.6$1.5$1.4$1.3$1.2بو<strong>د</strong>يجه شوې$1.64منل شوې$1.61بو<strong>د</strong>يجه شوې$1.62منل شوې$1.45INCLEDoS$300$200$100$1.1$1.0$0.9$0.8$0.7مصرف شوې$0.96مصرف شوې$0.81$02004 2005 2006 2007 2008 2009$0<strong>د</strong> سپتمبر 2009 30، سره سم<strong>د</strong> جون 2009 30، سره سميا<strong>د</strong>ونې: شمېرې په ګر<strong>د</strong>ي کولو اغېزمنې شوې <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> CERP <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو اصطلاحات(بو<strong>د</strong>يجه شوې، منل شوې، مصرف شوې) هماغسې <strong>راپور</strong> شوي چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمېلخوا ورکړل شوي استثنا له هغې چې مشخص شوي <strong>د</strong>ي.سرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځوابونه2009\13\7 او .2009\14\10يا<strong>د</strong>ونې: په معلوماتو کې ښايي بين الا<strong>د</strong>اري لېږ<strong>د</strong>ونې شاملې وي. شمېرې په ګر<strong>د</strong>ي کولواغېزمنې شوې <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> سي اي ار پي <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو اصطلاحات(بو<strong>د</strong>يجه شوې، منل شوې، مصرف شوې) هماغسې <strong>راپور</strong> شوي چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمېلخوا ورکړل شوي استثنا له هغې چې مشخص شوي <strong>د</strong>يسرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب 10\14\2009.46 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو حالت<strong>د</strong> CERP ان<strong>د</strong>ېښنې<strong>د</strong> سيګار پلټونکو په افغانستان کې <strong>د</strong> CERP <strong>د</strong> پروژو په اړه ګڼ شمېر ان<strong>د</strong>ېښنې ښکاره کړې <strong>د</strong>ي. په CERP <strong>د</strong>سيګار <strong>د</strong> پلټنې <strong>راپور</strong> <strong>د</strong> CERP لخوا بو<strong>د</strong>يجې ورکړل شوې پروژو په نظارت او عملي کولو کې کمزورۍ په ګو<strong>ته</strong>کړې <strong>د</strong>ي. 20 هر څو که <strong>د</strong> CERP اصلي ه<strong>د</strong>ف <strong>د</strong> وړې-کچې <strong>د</strong>اسې پروژو <strong>ته</strong> بو<strong>د</strong>يجې ورکول <strong>د</strong>ي چې <strong>د</strong> سيمييزېابا<strong>د</strong>ۍ لخوا په <strong>د</strong>وام وساتل شي، خو سيګار په ګو<strong>ته</strong> کړي چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې پروګرام الن<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> غټ-کچ <strong>د</strong> ٥٠٠.٠٠٠ ډالرونه جيګو پروژو <strong>ته</strong> بو<strong>د</strong>يجې ورکول مخ په زياتې<strong>د</strong>و <strong>د</strong>ي، چې هغه سرچينې کموي کومې چې <strong>د</strong> واړه-کچ پروژو <strong>د</strong>عملي کولو لپاره موجو<strong>د</strong>ې وي. سيګار هم<strong>د</strong>اراز په ګو<strong>ته</strong> کړې چې <strong>د</strong> غټ-کچ <strong>د</strong> پروژو برخه هر څو که لږ ترلږه )٣%( <strong>د</strong>ه، خو هغوى <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو لويه برخه )٦٧%( مصرفوي. 21 انځور 3.10 <strong>د</strong> پروژې په کچه <strong>د</strong> CERP<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو استعمال ښيي.امريکايي ځواکونو - افغانستان ،)USFOR-A( کوم چې <strong>د</strong> CERP <strong>د</strong> سمبالښت مسووليت په مئ ٢٠٠٩ کېترالسه کړ، <strong>د</strong> هغو کمزوريو <strong>د</strong> سمولو لپاره مشخص پروسيجرونه جوړ کړي <strong>د</strong>ي چې په پلټنه کې ښکاره کړاىشوې وې. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې پروسيجرونو څخه په ځينو کې شامل <strong>د</strong>ي <strong>د</strong> CERP ا<strong>د</strong>اري ټيم <strong>ته</strong> <strong>د</strong> پروژې <strong>د</strong> يو منتظم زياتول اوپه يو ورکړل شوي وخت کې <strong>د</strong> پروژو <strong>د</strong> سمبالښت شمېره ١٠ <strong>ته</strong> کمول. يو ايس ايف او ار-اى <strong>د</strong>ا هم ښو<strong>د</strong>لې چې<strong>د</strong>ا به يو <strong>د</strong> ريکارډ <strong>د</strong> ساتلو مرکزي معلوماتغونډ جوړوي، په مشخصو سيمييزو قومان<strong>د</strong>و کې به <strong>د</strong> پرانستو پروژوشمېره مح<strong>د</strong>و<strong>د</strong>وي، او <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې لپاره به <strong>د</strong> ګډ ه<strong>د</strong>ف ځواک ١٠١ <strong>د</strong> قومان<strong>د</strong>ان او يو ايس ايف او ار-اى <strong>د</strong> مرستيال قومان<strong>د</strong>ان22<strong>د</strong> منظورۍ واک زياتوي چې <strong>د</strong> ١ مليون ډالرو <strong>د</strong> لګښت څخه زياتې پروژې پکې شاملې کړي.<strong>د</strong> غټ-کچ پروژې، مالي <strong>کال</strong> -2005جون 2009(فيص<strong>د</strong>ي)په برخو او ټاکنوټولې منل شوې پېسېمليار<strong>د</strong>ه ډالر 1.4منل شوې پېسېپروژې100%90%80%70%60%50%40%30%20%10%0%67%ټولې پروژې10,524انځور 3.103%<strong>د</strong> غټ-کچ پروژې<strong>د</strong> غټ-کچ <strong>د</strong> پروژو بو<strong>د</strong>يجېغټ-کچ <strong>د</strong> پروژو شمېر <strong>د</strong> هغو پروژو په توګه شوى چې 500.000 يا زيات ډالرلګښت پرې راځي. <strong>د</strong> ټولو منل شويو پېسو رقم <strong>د</strong> ګر<strong>د</strong>ي کولو او وختونو <strong>د</strong> توپيرونوله امله تر هغې توپير کوي چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې لخوا <strong>راپور</strong> شوي.سرچينه: سيګار، پلټنه09-5-، "په افغانستان کې <strong>د</strong> قومان<strong>د</strong>ان <strong>د</strong> بيړني ځواب پروګراملپاره زياتې ښکاره کې<strong>د</strong>نې، نظارت او پلان <strong>ته</strong> اړتيا <strong>د</strong>ه،" 9\9\2009،مخونه 4-14.47<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> ګانګرس لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو حالتCERPDoD<strong>د</strong> اقتصا<strong>د</strong>ي مالتړ بو<strong>د</strong>يجه<strong>د</strong> ESF پروګرامونه هېوا<strong>د</strong>ونو سره <strong>د</strong> هغوى <strong>د</strong> لنډمهاله او اوږ<strong>د</strong>مهاله سياسي، اقتصا<strong>د</strong>ي او امنيتي اړتياو په ترالسهکولو کې په مرس<strong>ته</strong> کولو <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو ګټې پر مخ بيايي. پروګرامونه يې <strong>د</strong> تروريزم پر وړان<strong>د</strong>ې مبارزې څخه <strong>د</strong>ملي اقتصا<strong>د</strong>ياتو تر بهترولو، او <strong>د</strong> ال شفاف او تر مسووليت الن<strong>د</strong>ې <strong>د</strong>ولت لپاره <strong>د</strong> اغېزمنو، ترالسه کې<strong>د</strong>ونکو، خپلواکو23حقوقي سيسټمونو په جوړولو کې تر مرستې کولو رسېږي.<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو حالت<strong>د</strong> مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٢ راهيسې، <strong>کانګرس</strong> په افغانستان کې <strong>د</strong> ESF <strong>د</strong> پروګرامونو لپاره ٧.٧٠ مليار<strong>د</strong>ه ډالر اختصاصکړي <strong>د</strong>ي. 24 <strong>د</strong>ا اختصاصونه په افغانستان کې <strong>د</strong> بيا رغونې <strong>د</strong> هڅې لپاره <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> ټولې مرستې نږ<strong>د</strong>ې١٩.٦% جوړېږي. تر سپتمبر ٢٠٠٩ ٣٠، سره سم، تر ٦.٩٧ مليار<strong>د</strong>ه ډالرو زيات منل شوي او تر ٤.٥٩ مليار<strong>د</strong>هډالرو زيات لګول شوي <strong>د</strong>ي. 25 انځور ۳.۱۱ په مالي <strong>کال</strong> <strong>د</strong> ESF اختصاصونه ښيي.<strong>د</strong> جون ٢٠٠٩ ٣٠، څخه راهيسې، USAID <strong>د</strong> ESF <strong>د</strong> پروګرامونو <strong>د</strong> مرستې لپاره تر ٨٨٣.٩٠ مليونه ډالروزيات منلي او نږ<strong>د</strong>ې ٤١٩.٦١ مليونه ډالر لګولي <strong>د</strong>ي. 26 انځور 3.12 <strong>د</strong> ESF <strong>د</strong> اختصاص شويو، منل شوي، اولګول شويو بو<strong>د</strong>يجو <strong>د</strong> پېسو يوه ټوليزه پرتله وړان<strong>د</strong>ې کوي.انځور 3.12 انځور 3.11ESFUSAID<strong>د</strong> ESF <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو اصطالحاتUSAID <strong>د</strong> ESF بو<strong>د</strong>يجې <strong>د</strong> اختصاص شوي، منلشوې، يا لګول شوې په توګه <strong>راپور</strong> کړي.USAIDDAاختصاص شوي:<strong>د</strong> ژمنتياو لپاره موجو<strong>د</strong>ې ټولېپېسېمنل شوې: <strong>د</strong> پېسو <strong>د</strong> ورکولو ژمنتياوېلګولشوې: هغه پېسې چې لګول شوې <strong>د</strong>يسرچینه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۹\۲۰۰۹.INCLEمنابع مالی صن<strong>د</strong>وق حمايت اقتصا<strong>د</strong>ی،مقايسه کلی (مليار<strong>د</strong> <strong>د</strong>الر)تخصيص منابع مالی صن<strong>د</strong>وق حمايت اقتصا<strong>د</strong>یبر اساس سال مالی (مليار<strong>د</strong> <strong>د</strong>الر)DoS$2.5$2.0$7.0$6.0اختصاص شوې$7.70منل شوې$6.97اختصاص شوې$7.63منل شوې$6.09$1.5$5.0$1.0$4.0لګول شوې$4.59لګول شوې$4.17$0.5$02002 03 04 05 06 07 08 09$0<strong>د</strong> سپتمبر 2009 30، سره سم<strong>د</strong> جون 2009 30، سره سميا<strong>د</strong>ونې: په معلوماتو کې ښايي بين الا<strong>د</strong>اري لېږ<strong>د</strong>ونې شاملې وي. شمېرې په ګر<strong>د</strong>يکولو اغېزمنې شوې <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> ESF <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو اصطلاحات (اختصاص شوې، منلشوې، لګول شوې) هماغسې <strong>راپور</strong> شوي چې <strong>د</strong> USAID لخوا ورکړل شوې <strong>د</strong>ياستثنا له هغې چې مشخص شوې <strong>د</strong>ي.منابع: ا<strong>د</strong>اره انکشاف بين المللی ايالات متح<strong>د</strong>ه، پاسخ به <strong>د</strong>رخواست معلومات سرمفتشخاص برای بازسازی افغانستان، 2/28/2009 و 7/10/2009يا<strong>د</strong>ونې: په معلوماتو کې ښايي بين الا<strong>د</strong>اري لېږ<strong>د</strong>ونې شاملې وي. شمېرې په ګر<strong>د</strong>يکولو اغېزمنې شوې <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> ESF <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو اصطلاحات (اختصاص شوې، منلشوې، لګول شوې) هماغسې <strong>راپور</strong> شوي چې <strong>د</strong> USAID لخوا ورکړل شوې <strong>د</strong>ياستثنا له هغې چې مشخص شوې <strong>د</strong>ي.منبع: ا<strong>د</strong>اره انکشاف بين المللی ايالات متح<strong>د</strong>ه، پاسخ به <strong>د</strong>رخواست معلوماتسرمفتش خاص برای بازسازی افغانستان، 7/9/2009.48 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
ESF<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو حالتUSAIDDAUSAIDINCLEDoSپرمختيايي مالتړ<strong>د</strong> پرمختيايي مالتړ )DA( پروګرامونه، چې اصالً <strong>د</strong> USAID لخوا سمبالېږي، <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې لپاره جوړ شوي چې پهوروس<strong>ته</strong> پاتې هېوا<strong>د</strong>ونو، په ګډون <strong>د</strong> افغانستان، کې <strong>د</strong>وام<strong>د</strong>اره، پراخ بنسټه اقتصا<strong>د</strong>ي پرمختګ او ټولنيز ثبات پر مخيوسي. 27 <strong>د</strong> DA بو<strong>د</strong>يجې <strong>د</strong> بشري مرستې، <strong>د</strong> برابرولو، <strong>د</strong> چاپېريال <strong>د</strong> ستونځو <strong>د</strong> حل، <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>ارۍ <strong>د</strong> بهترولو، او28ټولنيزې-اقتصا<strong>د</strong>ي پرمختيا <strong>ته</strong> <strong>د</strong> و<strong>د</strong>ې ورکولو لپاره اوږ<strong>د</strong>مهاله بو<strong>د</strong>يجو <strong>ته</strong> مالي بو<strong>د</strong>يجې ورکوي.<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو حالت<strong>د</strong> مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٢ راهيسې، <strong>کانګرس</strong> په افغانستان کې <strong>د</strong> DA <strong>د</strong> پروګرامونو لپاره ۸۹۱.۷۸ میلیونه ډالر اختصاصکړي <strong>د</strong>ي. 29 <strong>د</strong>ا اختصاصونه په افغانستان کې <strong>د</strong> بيا رغونې <strong>د</strong> هڅې لپاره <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> ټولې مرستې نږ<strong>د</strong>ې ۲.۳%جوړېږي. تر سپتمبر ٢٠٠٩ ٣٠، سره سم، اټکل ۸۸۴.۱۴ میلیونه ډالرو منل شوي او تر ۷۲۰.۰۱ میلیونه ډالروزيات لګول شوي <strong>د</strong>ي. 30 انځور 3.13 په مالي <strong>کال</strong> <strong>د</strong> DA اختصاصونه ښيي.<strong>د</strong> جون ٢٠٠٩ ٣٠، راهيسې، يو ايس اى ايي ډي تقريباً ١.٥٨ مليونه ډالر منلي، تقريباً ٤٦.٠٨ مليونه ډالرلګول شوي <strong>د</strong>ي. 31 انځور 3.14 <strong>د</strong> DA <strong>د</strong> هغو بو<strong>د</strong>يجو چې اختصاص شوي، منل شوي، او لګول شوي يوه ټوليزهپرتله وړان<strong>د</strong>ې کوي.<strong>د</strong> DA <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو اصطالحاتUSAID <strong>د</strong> DA بو<strong>د</strong>يجې <strong>د</strong> اختصاص شوي، منلشوې، يا لګول شوې په توګه <strong>راپور</strong> کړي.اختصاص شوي:<strong>د</strong> ژمنتياو لپاره موجو<strong>د</strong>ې ټولېپېسېمنل شوې: <strong>د</strong> پېسو <strong>د</strong> ورکولو ژمنتياوېلګولشوې: هغه پېسې چې لګول شوې <strong>د</strong>يسرچینه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۹\۲۰۰۹.انځور 3.14 انځور 3.13<strong>د</strong> DA بو<strong>د</strong>يجې، ټوليزهپرتله (په مليونونو ډالرو)په مالي <strong>کال</strong> <strong>د</strong> DA اختصاصونه(په مليونونو ډالرو)$200$900اختصاص شوې$891.78اختصاص شوې$890.17$150$850منل شوې$884.14منل شوې$882.56$800$100$50$750$700$650لګول شوې$720.01لګول شوې$673.94$0200 03 04 05 06 07 08 09$0<strong>د</strong> سپتمبر 2009 30، سره سمت<strong>د</strong> جون 2009 30، سره سميا<strong>د</strong>ونې: په معلوماتو کې ښايي بين الا<strong>د</strong>اري لېږ<strong>د</strong>ونې شاملې وي. شمېرې په ګر<strong>د</strong>يکولو اغېزمنې شوې <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> DA <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو اصطلاحات (اختصاص شوې، منل شوې،لګول شوې) هماغسې <strong>راپور</strong> شوي چې <strong>د</strong> USAID لخوا ورکړل شوې <strong>د</strong>ي استثنا لههغې چې مشخص شوې <strong>د</strong>ي.سرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> يو ايس اى ايي ډي ځوابونه 7\10\2009او 10\9\2009.يا<strong>د</strong>ونې: په معلوماتو کې ښايي بين الا<strong>د</strong>اري لېږ<strong>د</strong>ونې شاملې وي. شمېرې په ګر<strong>د</strong>يکولو اغېزمنې شوې <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> DA <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو اصطلاحات (اختصاص شوې، منلشوې، لګول شوې) هماغسې <strong>راپور</strong> شوي چې <strong>د</strong> USAID لخوا ورکړل شوې <strong>د</strong>ياستثنا له هغې چې مشخص شوې <strong>د</strong>ي.سرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> يو ايس اى ايي ډي ځواب.2009\9\1049<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> ګانګرس لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو حالتDAUSAID<strong>د</strong> نړيوالو مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و کنټرول او <strong>د</strong> قانون نفاذ<strong>د</strong> نړيوالو مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و کنټرول او <strong>د</strong> قانون نفاذ )INCLE( بو<strong>د</strong>يجه <strong>د</strong> نړيوالو مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و <strong>د</strong> کنټرول او <strong>د</strong> قانون <strong>د</strong>نفاذ <strong>د</strong> چارو <strong>د</strong> <strong>د</strong>فتر )INL( <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې لپاره سمبالېږي چې <strong>د</strong> قانون حاکميت مخ پر وړان<strong>د</strong>ې بوځي او <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و <strong>د</strong>تولي<strong>د</strong> او کاروبار پر وړان<strong>د</strong>ې مبارزه وکړي. <strong>د</strong> INCLE بو<strong>د</strong>يجې <strong>د</strong> INL <strong>د</strong> ګڼو پروګرام ډلو مالتړ کوي، په ګډون32<strong>د</strong> پوليسو، مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong> ض<strong>د</strong>، <strong>د</strong> قانون حاکميت او ع<strong>د</strong>ليه.<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو حالت33<strong>د</strong> مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٢ راهيسې، <strong>د</strong> ايي اين سي ايل اي <strong>د</strong> اق<strong>د</strong>اماتو لپاره تر ٢.٠٣ مليار<strong>د</strong>ه زيات ډالر ټاکل شوي <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong>ا رقم په افغانستان کې <strong>د</strong> بيا رغونې لپاره <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> ټولې مرستې تقريباً % ۵.۲ جوړېږي. تر سپتمبر ٣٠،٢٠٠٩ پورې، تر ١.٩٢ مليار<strong>د</strong>ه زيات ډالر منل شوي او تر ١.٥٥ مليار<strong>د</strong>ه زيات مصرف شوي <strong>د</strong>ي. 34 انځور 3.15په مالي <strong>کال</strong> <strong>د</strong> INCLE اختصاصونه ښيي.<strong>د</strong> جون ٢٠٠٩ ٣٠، راهيسې، تر ١٤٠.٥٠ مليونه زيات ډالر منل شوي او تر ٧٤.٤٠ مليونه زيات مصرفشوي <strong>د</strong>ي. 35 انځور 3.16 <strong>د</strong> INCLE <strong>د</strong> ټاکل شويو، منل شويو، او مصرف شويو بو<strong>د</strong>يجو <strong>د</strong> رقم يوه ټوليزه پرتلهوړان<strong>د</strong>ې کوي.INCLEDoS<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو اصطالحات INL <strong>د</strong><strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو <strong>راپور</strong> <strong>د</strong> INL او نورو INCLE <strong>د</strong> INLټاکل شويو، منل شويو او مصرف شويو په توګه.ورکړىټاکل شوې: <strong>د</strong> ژمنتياو لپاره موجو<strong>د</strong>ې ټولې پېسېمنلشوې: <strong>د</strong> پېسو <strong>د</strong> ورکولو ژمنتياوېمصرف شوې:هغه پېسې چې لګول شوې <strong>د</strong>ي.سرچینه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۱۳\۲۰۰۹انځور 3.16 انځور 3.15<strong>د</strong> INCLE بو<strong>د</strong>يجې، ټوليزهپرتله (په مليار<strong>د</strong>ونو ډالرو)په مالي <strong>کال</strong> کې <strong>د</strong> INCLE ټاکنې(په مليونونو ډالرو)$700$600$500$400$2.00$1.90$1.80$1.70ټاکل شوېمنل شوې$1.92ټاکل شوې$1.99منل شوې$1.78$2.03$300$200$1.60$1.50مصرف شوې$1.55مصرف شوې$1.48$100$02002 03 04 05 06 07 08 09$0<strong>د</strong> سپتمبر 2009 30، سره سم<strong>د</strong> جون 2009 30، سره سميا<strong>د</strong>ونې: په معلوماتو کې ښايي بين الا<strong>د</strong>اري لېږ<strong>د</strong>ونې شامل وي. شمېرې په ګر<strong>د</strong>ي کولواغېزمنې شوي. <strong>د</strong> INCLE <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو اصطلاحات(ټاکل شوې، منل شوې، مصرف شوې) هماغسې <strong>راپور</strong> شوي چې <strong>د</strong> بهرنيو چارو<strong>د</strong> محکمې او INL لخوا ورکړل شوي استثنا له هغو چې مشخص شوي.سرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> بهرنيو چارو <strong>د</strong> محکمې ځوابونه،2009\10\7 او .2009\13\10يا<strong>د</strong>ونې: په معلوماتو کې ښايي بين الا<strong>د</strong>اري لېږ<strong>د</strong>ونې شامل وي. شمېرې په ګر<strong>د</strong>يکولو اغېزمنې شوي. <strong>د</strong> INCLE <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو اصطلاحات(ټاکل شوې، منل شوې، مصرف شوې) هماغسې <strong>راپور</strong> شوي چې <strong>د</strong> بهرنيو چارو<strong>د</strong> محکمې او INL لخوا ورکړل شوي استثنا له هغو چې مشخص شوي.سرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> بهرنيو چارو <strong>د</strong> محکمې ځواب.2009\13\1050 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو حالتانځور 3.17<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت <strong>د</strong> بيا رغونې بو<strong>د</strong>يجېبرسېره پر هغو نړيوالو مرستو چې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong>ولت يې <strong>د</strong> بيا رغونې <strong>د</strong> هڅو لپاره ترالسه کوي، <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong>ول<strong>ته</strong>م <strong>د</strong> <strong>د</strong>غه ه<strong>د</strong>ف لپاره بو<strong>د</strong>يجې ورکوي. <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت <strong>د</strong> ماليې وزارت )MoF( <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې بو<strong>د</strong>يجې <strong>د</strong> سمبالښتاو تطبيق مسووليت پر غاړه لري، په کوم کې چې <strong>د</strong> بيا رغونې <strong>د</strong> هڅو لپاره افغاني بو<strong>د</strong>يجې شاملې <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> ماليېوزارت هم<strong>د</strong>اراز <strong>د</strong> نړيوالو بو<strong>د</strong>يجو مسووليت هغه وخت پر غاړه لري چې <strong>د</strong>غه <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولتي وزارتونو له الرې ورکول<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت بو<strong>د</strong>يجه،2009-2010 (په مليار<strong>د</strong>ونو ډالرو)ټول: 7.5 ډالربهرنۍ بو<strong>د</strong>يجه$4.936کېږي.کورنۍ بو<strong>د</strong>يجه<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو خزانه اټکل کوي چې <strong>د</strong> مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٩ لپاره <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت بو<strong>د</strong>يجه ٧.٥ مليار<strong>د</strong>ه ډالره <strong>د</strong>ه، چې<strong>د</strong>ا په مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٨ تر ٢.٧% ورزيا<strong>ته</strong> <strong>د</strong>ه. <strong>د</strong>ا بو<strong>د</strong>يجه په <strong>د</strong>وو سترو کټګوريو ويشل شوې <strong>د</strong>ه: ٢.٦ مليار<strong>د</strong>ه ډالراساسي بو<strong>د</strong>يجه او ٤.٩ مليار<strong>د</strong>ه ډالر بهرنۍ بو<strong>د</strong>يجه. 37 انځور 3.17 په کټګورۍ <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجې <strong>د</strong> پېسو يوه نقشه ښيي.اساسي بو<strong>د</strong>يجه – فعاليتياساسي بو<strong>د</strong>يجه – پرمختيايي$1.0$1.6اساسي بو<strong>د</strong>يجهاساسي بو<strong>د</strong>يجه په <strong>د</strong>وو ضمني-کټګوريو شامله <strong>د</strong>ه: فعاليتي بو<strong>د</strong>يجه، چې <strong>د</strong> ١.٦ مليار<strong>د</strong>ه ډالرو حساب لري، او38پرمختيايي بو<strong>د</strong>يجه، چې <strong>د</strong> پاتې ١.٠ مليار<strong>د</strong>ه ډالرو حساب لري.يا<strong>د</strong>ونه: شمېرې په ګر<strong>د</strong>ي کولو اغېزمنې شويسرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> خزانې ځواب 9\10\2009.فعاليتي بو<strong>د</strong>يجه<strong>د</strong> مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٨ راهيسې، فعاليتي بو<strong>د</strong>يجه <strong>د</strong> ١.٤ مليار<strong>د</strong>ه ډالرو څخه ١.٦ مليار<strong>د</strong>ه ډالرو <strong>ته</strong> ١٤% زيا<strong>ته</strong> شوې<strong>د</strong>ه. <strong>د</strong> خزانې له مخې، فعاليتي بو<strong>د</strong>يجه اساساً <strong>د</strong> <strong>د</strong>وام<strong>د</strong>اره لګښتونو څخه جوړه <strong>د</strong>ه لکه حق الزحمه او معاشونه. 39 <strong>د</strong>40افغانستان <strong>د</strong>ولت <strong>د</strong> مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٩ په بو<strong>د</strong>يجه کې <strong>د</strong> زياتوالي الن<strong>د</strong>ې الملونه پېژن<strong>د</strong>لي <strong>د</strong>ي:• په ملي ار<strong>د</strong>و کې <strong>د</strong> ٢٣٥٠٠ کسانو متوقع زياتوالى، برسېره په <strong>د</strong>ې چې <strong>د</strong> هر تن معاش ١٠٠٠ افغانۍ )شاوخوا٢٠.١٥ ډالر( لوړ شوى• <strong>د</strong> ١٢٥٠٠ ښوونکيو متوقع زياتوالى او ورسره <strong>د</strong> هر ښوونکي په معاش کې <strong>د</strong> ١٣٠٠ افغانيو )شاوخوا٢٦.٢٢ ډالرو( لوړوالى• <strong>د</strong> پوهنتون <strong>د</strong> پروفيسورانو په معاش کې لوړوالى• <strong>د</strong> قاضيانو په معاش کې لوړوالىپرمختيايي بو<strong>د</strong>يجه<strong>د</strong> خزانې له مخې، <strong>د</strong> مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٩ پرمختيايي بو<strong>د</strong>يجه <strong>د</strong> مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٨ <strong>د</strong> کچو سره په ١.٠ مليار<strong>د</strong>ه ډالروکې برابر پاتې شوى <strong>د</strong>ى. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>ارۍ، <strong>د</strong> قانون <strong>د</strong> حاکميت، انفراسټرکچر، ز<strong>د</strong>ه کړو، روغتيا، زراعت اوکليوالې پرمختيا، <strong>د</strong> ټولنيز تحفظ، او خصوصي سکټور <strong>د</strong> پرمختيا په برخو کې غټ لګښتونه پرمختيايي بو<strong>د</strong>يجه41جوړوي.بهرنۍ بو<strong>د</strong>يجه<strong>د</strong> مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٩ لپاره <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت بهرنۍ بو<strong>د</strong>يجه شاوخوا ٤.٩ مليار<strong>د</strong>ه ډالر وه. بهرنۍ بو<strong>د</strong>يجه اساساً <strong>د</strong>امنيتي لګښتونو څخه جوړېږي، هر څو که ځينې پرمختيايي بو<strong>د</strong>يجې پکې شاملې وي. <strong>د</strong> بهرنۍ بو<strong>د</strong>يجې ټوله اتکاء42پر نړيواله مرس<strong>ته</strong> وي.51<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> ګانګرس لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو حالت<strong>د</strong> اساسي بو<strong>د</strong>يجې – فعاليتي لپاره نړيوالې ورکړېبرسېره پر هغو بو<strong>د</strong>يجو چې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong>ولت ورکړي، نړيوالې ټولنې <strong>د</strong> اساسي بو<strong>د</strong>يجې مالتړ <strong>د</strong> ورکړو په بڼه43کړى <strong>د</strong>ى. <strong>د</strong> اساسي بو<strong>د</strong>يجې مالتړ <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې <strong>د</strong>رېو غټو سرچينو څخه راځي:• <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بيا و<strong>د</strong>انۍ <strong>د</strong> باور بو<strong>د</strong>يجه – <strong>د</strong> <strong>د</strong>وامي لګښت کړکۍ )ARTF-RC(• <strong>د</strong> قانون <strong>د</strong> حاکميت <strong>د</strong> باور بو<strong>د</strong>يجه )LOTFA(CSTC-A •<strong>د</strong> <strong>د</strong>وامي لګښت کړکۍ: يو <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجې ورکولوميکانزم چې <strong>د</strong> ملکي مامورينو <strong>د</strong> معاشونو، اوهم<strong>د</strong>اراز <strong>د</strong> فعاليتي او انتظامي لګښتونو <strong>د</strong> تېزوخرڅو لپاره ورکول کېږي.سرچینه: نړيوال بانک، "<strong>د</strong> بحث يا<strong>د</strong>ونه: <strong>د</strong> ARTF <strong>د</strong> <strong>د</strong>وامي لګښت کړکۍ،"http://siteresources.worldbank.org/AFGHANIS- ،٢٠٠٨ ،۹TANEXTN/resources/305984-1201489063036/4608353-،1220998199117/RCWindowNote.pdf وکتل شو په ١٠\٢٠\٢٠٠٩.ARTF-RC <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت <strong>د</strong> فعاليتي لګښتونو، او هم<strong>د</strong>اراز <strong>د</strong> انتظامي خرچو سره مالي مرس<strong>ته</strong> کوي. تر <strong>د</strong>ې <strong>د</strong>مه١.٧ مليار<strong>د</strong>ه ډالر <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې خبرې <strong>د</strong> باوري کولو لپاره لګول شوي <strong>د</strong>ي چې <strong>د</strong>ولت فعال وي او بنسټيز خ<strong>د</strong>متونه لکه تعليم44او روغتيايي عالج رسولى شي.LOTFA <strong>د</strong> پوليسو <strong>د</strong> ځايونو په بيا جوړولو، معاشونو، روزنو او ظرفيت جوړونه، او <strong>د</strong> ناخطرناکو تجهيزاتوپه <strong>د</strong>وام<strong>د</strong>ارۍ کې مالتړ کوي. <strong>د</strong> LOTFA لپاره <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو ورکړې تمه کېږي چې ٢٠ مليار<strong>د</strong>ه افغانيو )شاوخوا45٤٠٣.٣٩ مليونه ډالرو( <strong>ته</strong> ورسېږي.<strong>د</strong> CSTC-A <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو ورکړې <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و <strong>د</strong> معاشونو <strong>د</strong> لوړوالي <strong>د</strong> يوې سلسلې مالتړ کوي. <strong>د</strong>ا لوړوالي <strong>د</strong>٢٠٠٨ راهيسې <strong>د</strong> يوې مياشتې ٢٠ ډالره <strong>ته</strong> رسېږي. <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و، نظامي لېسې <strong>د</strong> خوړو لپاره، او په <strong>د</strong>اسې برخو46لکه <strong>د</strong>رمل او بيا په ليست کې نيولو لپاره هم مرس<strong>ته</strong> ورکول کېږي.<strong>د</strong> پانګه اچونې کړکۍ: يو <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجې ورکولوميکانزم چې <strong>د</strong> ملي پرمختيا پروګرامونو <strong>ته</strong> غټېمالي مرستې ورکوي.سرچینه: نړیوال بانک، "نړیوال بانک په افغانستان کې: <strong>د</strong> هیوا<strong>د</strong> <strong>د</strong>ري میاشتنيوروستی حال،" ۱۰\۲۰۰۹.<strong>د</strong> اساسي بو<strong>د</strong>يجې – پرمختیایي لپاره نړيوالې ورکړې<strong>د</strong> ARTF <strong>د</strong> پانګه اچونې کړکۍ <strong>د</strong> پرمختيايي بو<strong>د</strong>يجې <strong>د</strong> مالتړ لپاره <strong>د</strong> پام وړ رقم ورکوي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې مالتړ <strong>د</strong> ښوونځيو<strong>د</strong> و<strong>د</strong>انيو <strong>د</strong> بيا جوړولو، او هم<strong>د</strong>اراز <strong>د</strong> نصاب <strong>د</strong> کتابونو او ښوونځي <strong>د</strong> اکماالتو <strong>د</strong> برابرولو لپاره ورکول کېږي. <strong>د</strong>ARTF <strong>د</strong> پانګه اچونې <strong>د</strong> کړکۍ الن<strong>د</strong>ې هغو پروګرامونو <strong>ته</strong> مالي مرس<strong>ته</strong> ورکول کېږي چې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong>ولت يې <strong>د</strong> تر47ټولو ضروري په توګه ټاکنه کوي. <strong>د</strong> ٢٠٠٢ راهيسې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې هڅو لپاره ټولې ١.٢ مليار<strong>د</strong>ه ډالر ورکړل شوي <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بيا رغونې <strong>د</strong> باور بو<strong>د</strong>يجې <strong>ته</strong> ورکړې<strong>د</strong> سپتمبر ٢٠٠٩ ٣٠، سره سم، نړيوال بانک <strong>راپور</strong> ورکړى چې ٣٠ نړيوالو مرستن<strong>د</strong>ويانو ARTF <strong>ته</strong> ټول٣ مليار<strong>د</strong>ه ډالر ورکړي <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې مرستن<strong>د</strong>ويانو څخه شاوخوا نيم په کلني بنسټ مرستې ورکوي. 48 <strong>د</strong> پیسو <strong>د</strong>تفصیالتو لپاره انځور ٣.١٨وګورئ چې <strong>د</strong> مرستن<strong>د</strong>ويه هېوا<strong>د</strong> لخوا ورکړل شوې <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجې <strong>د</strong> فعاليتي او پرمختيايي <strong>د</strong>واړو لګښتونو لپاره ARTF تر ټولو ستر مرستې ورکوونکى<strong>د</strong>ى. 49 <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې مرستې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت <strong>د</strong> <strong>د</strong>وامي لګښت <strong>د</strong> کړکۍ له الرې مالتړ کوي، کوم چې <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجې <strong>د</strong> <strong>د</strong>اسېمتوقع سرچينې په برابرولو سره <strong>د</strong> ماليې <strong>د</strong> وزارت <strong>د</strong> ظرفيت په جوړولو کې مرس<strong>ته</strong> کوي چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت له الرېا<strong>د</strong>اره کېږي. 50 <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو مرستې <strong>د</strong> پانګه اچونې <strong>د</strong> کړکۍ له الرې هم پرمختيايي هڅو <strong>ته</strong> مالتړ برابروي، کوم چې51<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت سره <strong>د</strong> موجو<strong>د</strong>و سرچينو <strong>د</strong> پرمختيايي پالن جوړونې سره په سمولو کې مرس<strong>ته</strong> کوي.52<strong>د</strong> نړيوال بانک له مخې، اى ار ټي ايف په افغانستان کې <strong>د</strong> ګڼو-مرستن<strong>د</strong>ويانو <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو <strong>د</strong> سر سرچينه <strong>د</strong>ه.مرستن<strong>د</strong>ويان په ٢٠٠٨ کې راضي شول چې بو<strong>د</strong>يجه تر جون ٢٠٢٠ پورې وغځوي. برسېره پر <strong>د</strong>ې، <strong>د</strong> ARTF <strong>د</strong>تحريک ورکولو <strong>د</strong> پروګرام بنسټ په <strong>د</strong>سمبر ٢٠٠٨ کې کېښو<strong>د</strong>ل شو. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې پروګرام مقص<strong>د</strong> <strong>د</strong> "<strong>د</strong>وامي لګښت <strong>د</strong> کړکۍڅخه پړاويز او متوقع وتون" برابرول <strong>د</strong>ي. 53 <strong>د</strong> اګست ٢٠٠٩ ٢٢، سره سم، مرستن<strong>د</strong>ويانو <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې بو<strong>د</strong>يجې لپاره <strong>د</strong> ٦٠٧54مليونه څخه زياتو ډالرو ژمنې کړي، <strong>د</strong> کومو څخه چې ٢٣٤ مليونه ډالر )٣٨.٦%( ورکړل شوي <strong>د</strong>ي.52 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو حالتفيسونه$220انځور 3.19کورنى عاي<strong>د</strong><strong>د</strong> مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٩ لپاره، خزانې اټکل کړى چې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت عاي<strong>د</strong> به شاوخوا ٩٨٠ مليونه ډالر وي. لکه چې55په انځور ٣.١٩ کې ښو<strong>د</strong>ل شوي، <strong>د</strong> ماليې عاي<strong>د</strong> <strong>د</strong> کورني عاي<strong>د</strong> نږ<strong>د</strong>ې ٧٨% جوړوي او فيسونه پاتې ٢٢%.<strong>د</strong> بهرنيو سرچينو څخه راغلى عاي<strong>د</strong> <strong>د</strong> اساسي بو<strong>د</strong>يجې ٦٠% بو<strong>د</strong>يجه ورکوي. <strong>د</strong> بهرني عاي<strong>د</strong> ستره برخه،٥٣.٦%، <strong>د</strong> ګڼو-مرستن<strong>د</strong>ويانو <strong>د</strong> باور <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو لخوا راځي، ورپسې <strong>د</strong> نړيوالو مالي مرس<strong>ته</strong> ورکوونکيو ا<strong>د</strong>ارو څخه56په ٢٨.١% سره. متح<strong>د</strong>ه اياالت او نورې مرستن<strong>د</strong>ويه سرچينې <strong>د</strong> پاتې ١٨.٤% مسووليت په غاړه لري.نړيوال سازمانونه چې په افغانستان کې کار کوي<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو پر مرس<strong>ته</strong> برسېره، يو شمېر نړيوال سازمانونه <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بيا و<strong>د</strong>انۍ هڅې <strong>ته</strong> مرستې ورکوي.مرستې <strong>د</strong> ګڼ شمېر سکټورونو سره کېږي په ګډون <strong>د</strong> امنيت، <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>ارۍ او پرمختيا، او بشري مرستې. . <strong>د</strong>ا ضمني57برخه هغه نړيوال سازمانونه په ګو<strong>ته</strong> کوي چې <strong>د</strong> افغانستان لپاره مرستې برابروي.<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت کورنى عاي<strong>د</strong>،2009-2010 (په مليونونو ډالرو)ټول: 980 ډالر<strong>د</strong> ماليې عاي<strong>د</strong>$760يا<strong>د</strong>ونه: شمېرې په ګر<strong>د</strong>ي کولو اغېزمنې شوي.سرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> خزانې ځواب، 9\30\2009انځور 3.18<strong>د</strong> 2009 لپاره <strong>د</strong> ARTF ورکړې، <strong>د</strong> اګست 2009 22، سره سم (په ملينونو ډالرو)ټولې ورکړې\ژمنې: 607 ډالرټولې ا<strong>د</strong>ا شوې: 234 ډالر03181817153424380 36011151535354947متح<strong>د</strong>ه ايالاتبرتانيههالينډکاناډاناروىالمانهسپانيهسويډناروپايي کميسون\اروپايي اتحا<strong>د</strong>يهاستراليانور1041062220 50 100 150 200ټولې ورکړې\ژمنېا<strong>د</strong>ا شوېيا<strong>د</strong>ونه: شمېرې په ګر<strong>د</strong>ي کولو اغېزمنې شوي.سرچينه: نړيوال بانک، :ARTF" <strong>د</strong> اګست 2009 22، سره سم <strong>د</strong> مالي حالت په اړه <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اري <strong>راپور</strong>،" مخ 1.53<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> ګانګرس لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو حالتپه افغانستان کې <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> مرستې مشنپه افغانستان کې <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> مرستې <strong>د</strong> مشن )يوناما( چارواکيو ويلي چې <strong>د</strong> مالي <strong>کال</strong> ٢٠٠٩ لپاره <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې مشنبو<strong>د</strong>يجه ١٦٨ مليونه ډالر وه. 58 <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> عمومي منشي له مخې، عمومي اسامبلې <strong>د</strong> مالي <strong>کال</strong> ٢٠١٠ لپاره<strong>د</strong> يوناما په بو<strong>د</strong>يجه کې <strong>د</strong> ٧٠% زياتونې منظوري ورکړې. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې زياتونې نسبت په کارکوونکيو کې <strong>د</strong> ١٠٠٠ تنو59)په ګډون <strong>د</strong> ١٧٠ نړيوالو کارکوونکيو( زياتولو او <strong>د</strong> ساحې <strong>د</strong> افسرانو <strong>د</strong> شمېر زياتونو <strong>ته</strong> کې<strong>د</strong>اى شي.<strong>د</strong> يوناما مسووليت، چې په ٢٠٠٢ کې يې بنسټ ايښو<strong>د</strong>ل شوى او په مارچ ٢٠٠٩ ٢٣، نوى شوى، <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>ارۍاو <strong>د</strong> قانون <strong>د</strong> حاکميت <strong>د</strong> بهترولو، او <strong>د</strong> فسا<strong>د</strong> پر وړان<strong>د</strong>ې مبارزې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې سازمان هڅې ښکاره کوي. 60 يوناما <strong>ته</strong> <strong>د</strong>هغو ټولو بشري مرستو، <strong>د</strong> راجوړولو، او بيا رغولو <strong>د</strong> فعاليتونو مسووليت ورکړل شوى چې <strong>د</strong> نړيوالې ټولنې لخوا61افغانستان <strong>ته</strong> ورکول کېږي.UNDP/ELECT<strong>د</strong> ټولټاکنو په اړه <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> پلټنې په يو <strong>راپور</strong> کې معلومه شوې چې نړيوالې ټولنې <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> پرمختياييپروګرام\سبا لپاره <strong>د</strong> حقوقي او انتخابي ظرفيت <strong>د</strong> پراخولو )UNDP/ELECT( <strong>د</strong> پروژې <strong>د</strong> مالتړ لپاره ٣٣١.٢مليونه ډالر پانګه ورکړې. يوناما <strong>د</strong> UNDP/ELECT بنسټ <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې لپاره کېښو<strong>د</strong> چې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ټولټاکنو <strong>د</strong>خپلواک کميسيون سره تخنيکي مرس<strong>ته</strong> وکړي او ظرفيت يې لوړ کړي څو هغه <strong>د</strong> ٢٠٠٩ ولسمشريزې او واليتي62ټولټاکنې ترسره کړي.UNDP/ELECT <strong>د</strong> نړيوالې ټولنې لخوا <strong>د</strong> مرستو <strong>د</strong> ورکړو <strong>د</strong> سمبالولو لپاره <strong>د</strong> شکور بو<strong>د</strong>يجې په نامه – <strong>د</strong>مالي مرستې يو شريک ميکانزم – جوړ کړ. متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong>ې شکور بو<strong>د</strong>يجې <strong>ته</strong> ١٤٣.١ مليونه ډالر ورکړل.په نورو نړيوالو مرس<strong>ته</strong> ورکوونکيو کې شامل <strong>د</strong>ي استراليا، کاناډا، ډنمارک، فرانسه، المان، ايټاليه جاپان، هالينډ،63ناروى، هسپانيه، سويډن، سويزرلينډ، او برتانيه.نړيوال بانک<strong>د</strong> نړيوال بانک <strong>د</strong> <strong>اکتوبر</strong> ٢٠٠٩ په "<strong>د</strong> هېوا<strong>د</strong> <strong>د</strong>رې مياشتنى وروستي حال" کې چارواکيو ويلي چې له ٢٠٠٢راهيسې، افغانستان <strong>ته</strong> <strong>د</strong> بيړنۍ بيا رغونې او پرمختيايي پروژو او <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجې <strong>د</strong> مالتړ عملياتو <strong>ته</strong> تر ١.٨٩ مليار<strong>د</strong>هزيات ډالر ورکړل شوي <strong>د</strong>ي. نړيوال بانک <strong>د</strong>ا مهال په هېوا<strong>د</strong> کې ٢٦ فعالې پروژې لري. <strong>د</strong> بيا رغونې لپاره پهمالتړ کې شامل <strong>د</strong>ي ١.٤٥ مليار<strong>د</strong>ه ډالر <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو <strong>د</strong> ورکړې په بڼه او ٤٣٦.٤ مليونه ډالر <strong>د</strong> بې سو<strong>د</strong>ه پورونو په بڼه،چې <strong>د</strong> "کريډټ" په نامه پېژن<strong>د</strong>ل کېږي. يو شمېر پروژې په بېالبېلو سکټورونو کې بشپړې کړاى شوې <strong>د</strong>ي په ګډون64<strong>د</strong> تعليم، بيړني عامه کارونو، انفراسټرکچر، او روغتيايي عالج.اسيايي پرمختيايي بانکمليار<strong>د</strong>ه ډالر په ژمنې کولو سره افغانستان سره خپله ژمنتيا پراخه کړه. <strong>د</strong> ٢٠٠٢ راهيسې، اسيايي پرمختيايي بانکپه کنفرانسونو کې په تسلسل سره په افغانستان کې <strong>د</strong> بيا رغونې <strong>د</strong> هڅې لپاره <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو ژمنې کړې <strong>د</strong>ي. په ٢٠٠٢کې، <strong>د</strong>ې په <strong>د</strong>وه نيمو کلونو کې <strong>د</strong> ٥٠٠ مليونه ډالرو ژمنه وکړه. په ٢٠٠٤ کې <strong>د</strong>ې <strong>د</strong> ٢٠٠٥ نه تر ٢٠٠٨ پورې<strong>د</strong> ٨٠٠ مليونه ډالرو ژمنه وکړه. په ٢٠٠٦ کې، <strong>د</strong>ې تر ٢٠١٠ پورې <strong>د</strong> اضافي ٢٠٠ مليونه ډالرو ژمنه وکړه.<strong>د</strong> ٢٠٠٢ او ٢٠١٣ کلونو ترمنځ <strong>د</strong> ټولو مرستن<strong>د</strong>ويه ژمنو په مناسبت، اسيايي پرمختيايي بانک <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو،65برتانيې، او نړيوال بانک څخه وروس<strong>ته</strong> <strong>د</strong> غټو مرستن<strong>د</strong>ويانو په ډله کې په څلورم لمبر راځي.<strong>د</strong> اسيايي پرمختيايي بانک <strong>د</strong> مرستې تمرکز په يو شمېر سکټورونو <strong>د</strong>ى، په ګډون <strong>د</strong> انرژۍ، سرک ترانسپورت،او زراعت او <strong>د</strong> طبعي سرچينو په سمبالښت. اسيايي پرمختيايي بانک هم<strong>د</strong>اراز <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>ارۍ، ماليې، او54 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو حالت66خصوصي سکټورونو <strong>ته</strong> مرس<strong>ته</strong> ورکوي.<strong>د</strong> پېسو نړيوال صن<strong>د</strong>وق<strong>د</strong> پېسو <strong>د</strong> نړيوالو بو<strong>د</strong>يجې )IMF( له مخې، افغانستان <strong>ته</strong> اوسنۍ مرس<strong>ته</strong> )١٢٠ مليونه ډالر( <strong>د</strong> غربت <strong>د</strong> کمولو او<strong>د</strong> اسانتيا <strong>د</strong> زياتولو <strong>د</strong> پور پروګرام الن<strong>د</strong>ې ورکول کېږي. <strong>د</strong>ا مرس<strong>ته</strong> ټاکل شوې چې په مارچ ٢٠١٠ کې پاتى <strong>ته</strong>ورسېږي. IMF 67 <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بيا رغونې <strong>د</strong> هڅې سره مرس<strong>ته</strong> په ٢٠٠٢ کې پېل کړه، چې ه<strong>د</strong>ف يې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې هېوا<strong>د</strong><strong>د</strong> مالي ظرفيت جوړول وو. 68 <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې لپاره چې <strong>د</strong>ولتونه په <strong>د</strong>ې وتوانوي چې <strong>د</strong> مواقعو څخه ګټه واخلي، ايي ايم ايفنړيوال رجحانات او کاري وړتيا معلوموي، غړي هېوا<strong>د</strong>ونه <strong>د</strong> مهمو ستونځو څخه خبروي، <strong>د</strong> تګالرې <strong>د</strong> <strong>د</strong>يالوګ69لپاره يو فوروم برابروي، او په <strong>د</strong>ې اړه معلومات شريکوي چې اقتصا<strong>د</strong>ي مش<strong>کال</strong>ت څرنګه سمبال کړاى شي.55<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> ګانګرس لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
ا منیت56 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
ا منیت<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملي پرمختيا ستراتيژي (اى اين ډي ايس)امنیتپرمختيا<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اريامنيت<strong>د</strong> ملګرو ملتونو )م م( <strong>د</strong> عمومي منشي له مخې، "نا امني ]خراب امنيت[ <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> پرمختګ په الر کې ال هميواځينى تر ټولو ستر خنډ <strong>د</strong>ى." 70 <strong>د</strong>ا برخه <strong>د</strong> امنيت پر تړاو <strong>د</strong> افغانانو او نړيوالې ټولنې <strong>د</strong> هڅو په اړه معلوماتوړان<strong>د</strong>ې کوي. <strong>د</strong>ا افغان ملي ار<strong>د</strong>و ،)ANA( افغان ملي پوليس ،)ANP( او په افغانستان کې نړيوال ځواکونهتشريح کوي. <strong>د</strong>ا هم<strong>د</strong>اراز <strong>د</strong> امنيت په سکټور کې <strong>د</strong> بيا رغونې هڅې بحث کوي، په ګډون <strong>د</strong> ناچاو<strong>د</strong>ې<strong>د</strong>لو موا<strong>د</strong>و <strong>د</strong> ليرېکولو، <strong>د</strong> غير قانوني وسله والو ډلو بې وسلې کولو، او <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و ض<strong>د</strong> فعاليتونو <strong>د</strong> ترسره کولو.امنيتي اه<strong>د</strong>اف<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملي پرمختيا <strong>د</strong> ستراتيژۍ )ANDS( <strong>د</strong> امنيت ستن امنيت سره <strong>د</strong> تړلي پرمختګ <strong>د</strong> پېمانه کولومعيارونه وړان<strong>د</strong>ې کوي. <strong>د</strong> ANDS له پېل راهيسې <strong>د</strong> امنيت ځينې خاص معيارونه تازه شوي <strong>د</strong>ي، لکه چې پهج<strong>د</strong>ول 3.1 کې ښو<strong>د</strong>ل شوي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې معيارونو تشريحات په ټولې هرې <strong>د</strong>ې برخه کې ورکړل شوي <strong>د</strong>ي.سيمييزه همکاريمخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و ض<strong>د</strong>فسا<strong>د</strong> ض<strong>د</strong>جنسي برابريظرفيت<strong>د</strong> چاپېريالامنیتي پیښې<strong>د</strong> ګډ امنيتي انتقال قومان<strong>د</strong>ې-افغانستان )CSTC-A( <strong>د</strong> افغان ملي امنيتي ځواکونو، ايتالفي ځواکونو، بهرنيانو اوافغانانو تلفات <strong>راپور</strong> کړي <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> جوالى ١ او سپتمبر ٢٠٠٩ ٢٠، ترمنځ، ١٥٠ ايتالفي ځواکونه په جګړه کې71وژل شوي، او ١٠٢٠ ايتالفي ځواکونه په جګړه کې ټپيان شوي <strong>د</strong>ي.ج<strong>د</strong>ول 3.1<strong>د</strong> امنيت لپاره ستراتيژيک ترجيحات<strong>د</strong> ANDS <strong>د</strong> امنيت ستنافغان ملي ار<strong>د</strong>وافغان ملي پولیس<strong>د</strong> غير قانوني وسله والو ډلو بېوسلې کول<strong>د</strong> ANDS ه<strong>د</strong>فتازه شوى ه<strong>د</strong>ف٨٠،٠٠٠ سرتېري )جمع ٦،٦٠٠ په روزنه کې( ١٣٤،٠٠٠ سرتېري )تر سپتمبر ٢٠١٠ پورې(82,180 مسلکي پوليسپه ټولو واليتونو کې ټولې غير قانوني وسله والېډلې بې وسلې شوي١٠٩،٠٠٠ سرتېري )تر سپتمبر ٢٠١٠ پورې(حالت<strong>د</strong> ANDS <strong>د</strong> بشپړی<strong>د</strong>و نیټه<strong>د</strong> ٢٠١٠ پاى<strong>د</strong> ٢٠١٠ پاىمارچ ٢٠١٠ ،٢٠<strong>د</strong> ناچاو<strong>د</strong>ې<strong>د</strong>لو موا<strong>د</strong>و ليرې کولهغه ځمکنۍ منطقه چې پر ماينونو او ناچاو<strong>د</strong>ې<strong>د</strong>لوموا<strong>د</strong>و لړل شوې وه ٧٠% کمه شوې٩٠% هغه منطقه چې ټوله پر ماينونو او يا <strong>د</strong>جګړې په چاو<strong>د</strong>ې<strong>د</strong>ونکو پاتې شونو لړلې وه تصفيهشوې٩٣،٩٨٠ سرتېري۸۱،۵۰۹ مسلکي پوليس<strong>د</strong> ١١٩ ه<strong>د</strong>ف ولسواليو څخه ٨٤ تصفيهاعالن شوي<strong>د</strong> ANDS تازه حال ٢٥% ه<strong>د</strong>فمنطقه تصفيه شوې<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمه: ١.٧٠ مليار<strong>د</strong>ه مربعميتره تصفيه شوې، ٦٩٠ مليونه مربعميتره پاتې <strong>د</strong>ه<strong>د</strong> ٢٠١٠ پاى201220132013<strong>د</strong>مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و پرض<strong>د</strong> مبارزهټول ايښو<strong>د</strong>ل شوي پرسونل ض<strong>د</strong> ماينونه تصفيهشوي<strong>د</strong> کوکنارو <strong>د</strong> کر الن<strong>د</strong>ې منطقې <strong>د</strong> ٢٠٠٧ <strong>د</strong> کچو پهپرتله نيمې راکمې کړاى شوي<strong>د</strong> کوکنارو <strong>د</strong> کر الن<strong>د</strong>ې منطقې <strong>د</strong> ٢٠٠٧ <strong>د</strong>کچو په پرتله ٣٦% کمې شويیا<strong>د</strong>ونه: شمېرې په ګر<strong>د</strong>ي کولو اغېزمنې شوي.سرچینې: <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختيايي ستراتيژي، عمومي لنډيز،" مخ ٦؛ ناټو، "<strong>د</strong> نړيوال سوله ساتي ځواک او افغان ملي ار<strong>د</strong>و پياوړتيا او کمزوري،" ،www.nato.int/isaf/docu/epub/pdf/placemat/pdf وکتل شو په ٢٠٠٩\٣٠\٩؛ <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong>معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ٢٠٠٩\٢\١٠؛ <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمه، "په افغانستان کې <strong>د</strong> امنيت او ثبات په لور پرمختګ،" ٦\٢٠٠٩، مخ ٢٨؛ <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> اى اين ډي ايس لومړنى کلنى <strong>راپور</strong> )٢٠٠٨\٢٠٠٩(، ١٣٨٧ برخه ٢- ضميمې،" ٨\١\٢٠٠٩، مخ ٣٦؛ <strong>د</strong>سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> بهرنيو چارو <strong>د</strong> محکمې ځواب، ٢٠٠٩\٢\١٠؛ يو اين او ډي سي، "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> اپيمو سروى ٢٠٠٩: <strong>د</strong> الس <strong>ته</strong> راغلو معلوماتو لنډیز،" ۹\۲۰۰۹، مخ ۲.57<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
ا منیتپه هم<strong>د</strong>غې مو<strong>د</strong>ه کې، <strong>د</strong> افغاني تلفاتو شمېره ١١٠٣ تنه وه، چې په انځور 3.20 کې <strong>د</strong> ښو<strong>د</strong>ل شويو ټولو ١١٤٩ملکي تلفاتو <strong>ته</strong> نږ<strong>د</strong>ې وررسې<strong>د</strong>له. 72 <strong>د</strong> ملکي تلفاتو ستره برخه <strong>د</strong> اګست په مياشت کې رامنځ<strong>ته</strong> شوې - تقريباً <strong>د</strong> هغېشمېرې <strong>د</strong>وه هومره چې <strong>د</strong> جوالى په مياشت کې وژل شوي وو. <strong>د</strong> جوالى ١ او سپتمبر ٢٠ ترمنځ <strong>د</strong> بل هر واليت<strong>د</strong>وه هومره تلفات <strong>د</strong> کن<strong>د</strong>هار په واليت کې رامنځ<strong>ته</strong> شوي، چې ٣٠٥ پېښې پکې ثبت شوې <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> تلفاتو ورپسې غټه73شمېره په هلمن<strong>د</strong> )١٤٨( او کابل )١٤٦( کې رامنځ<strong>ته</strong> شوې.انځور 3.20ملکي تلفاتپه ولايتټول ټپيان شوي: 696ټول وژل شوي :453افغان ملي ار<strong>د</strong>و74<strong>د</strong> CSTC-A له مخې، <strong>د</strong> سپتمبر ٢٠١٠ پورې <strong>د</strong> افغان ملي ار<strong>د</strong>و <strong>د</strong> سرتېرو <strong>د</strong> پياوړتيا ه<strong>د</strong>ف ١٣٤،٠٠٠ <strong>د</strong>ى.<strong>د</strong> ناټو له مخې، په سپتمبر ٢٠٠٩ کې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې پياوړتيا ٩٣،٩٨٠ تنه وه. 75 <strong>د</strong> ٢٠٠٩ لپاره، <strong>د</strong> امريکا <strong>د</strong> استخباراتومرکزي ا<strong>د</strong>ارې )CIA( اټکل کړى چې تقريباً ٤.٣٧ مليونه افغان سړي <strong>د</strong> ١٦ نه تر ٤٩ <strong>کال</strong>ه عمر پورې <strong>د</strong> نظامي76خ<strong>د</strong>مت لپاره جوړ <strong>د</strong>ي. هغوى <strong>د</strong>ا اټکل هم کړى چې هر <strong>کال</strong> ٣٨٢،٧٠٠ تنه <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې خ<strong>د</strong>مت لپاره موجو<strong>د</strong>ېږي.<strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و <strong>د</strong> روزنې حالت<strong>د</strong> افغان ملي ار<strong>د</strong>و فارغانو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> ١٢ نظامي ځانګړتياو څخه په يوه کې روزنه ورکول کېږي، چې هره يوه يې <strong>د</strong>ملي ار<strong>د</strong>و <strong>د</strong>ننه يو ځانګړى فعاليت ترسره کوي. <strong>د</strong> هغو عسکرو تر ټولو ستر شمېر چې په پيا<strong>د</strong>ه کې فارغ شوي،77لکه چې په انځور 3.21 کې ښو<strong>د</strong>ل شوى <strong>د</strong>ى.01–2021–4041–6061–305په مياشت320300انځور 3.21<strong>د</strong> تخصص په اساس <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و <strong>د</strong> روزنې فارغان250200150100502051072041711420سپتمبراگستجولاینور تخصصونهټول فارغان: 5,443پيا<strong>د</strong>ه3,661يا<strong>د</strong>ونې: په ملکيانو کې افغانان او بهرنيان شامل <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> <strong>د</strong>ايکن<strong>د</strong>ي نه <strong>د</strong> تلفاتو کوم معلومات ن<strong>د</strong>ي ورکړل شويټپيان شويوژل شويسرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، 10\2\2009.نور مسلکونه1,782توپخانهطبانتظاملوژيستيکانجينيراشپزموټرچلوونکىSPG-9 شا<strong>ته</strong> نه تلونکى ټوپکهاوانمخابرات72 اکتشاف91901081221121551972512403440 50 100 150 200 250 300 350سرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، 10\2\2009.58 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
ا منیت<strong>د</strong>ا <strong>د</strong> اى اين ډي ايس ه<strong>د</strong>ف <strong>د</strong>ى چې <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و <strong>د</strong>ننه يو سيمييز او قومي توازن وساتي. 78 په ملي ار<strong>د</strong>و کې <strong>د</strong> انځور 3.22قومونو ويش تر هغې مختلف ن<strong>د</strong>ى کوم چې په ټول هېوا<strong>د</strong> کې <strong>د</strong>ى، لکه چې په انځور 3.22, کې ښو<strong>د</strong>ل شوى،79استثنا ل<strong>د</strong>ې چې په ملي ار<strong>د</strong>و کې وړان<strong>د</strong>ې قوم تاجک <strong>د</strong>ى، او په هېوا<strong>د</strong> کې وړان<strong>د</strong>ې قوم پښتون <strong>د</strong>ى.CSTC-A <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و <strong>د</strong> روزنو نظارت کوي. <strong>د</strong> جوالى ١ څخه تر سپتمبر ٢٠٠٩ ٣٠، پورې، <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>وروزونکو سازمانونو ١٣،٨٩٠ عسکر فارغ کړي <strong>د</strong>ي. 80 اکثريت يې <strong>د</strong> کابل <strong>د</strong> نظامي روزنې <strong>د</strong> مرکز )KMTC(څخه فارغ شوي، لکه چې په انځور ٣.٢٣ کې ښو<strong>د</strong>ل شوي. <strong>د</strong> کابل <strong>د</strong> نظامي روزنې مرکز اساساً <strong>د</strong> کنډکونو اونظامي مشرانو <strong>د</strong> روزلو لپاره کارول کېږي. <strong>د</strong> کابل <strong>د</strong> نظامي روزنې په مرکز کې شامل <strong>د</strong>ي بنسټيزه روزنه، <strong>د</strong>جګړې روزنه، نښه ويشتل، <strong>د</strong> جګړې مهارتونه، <strong>د</strong> جګړې مختلف حالتونه، او <strong>د</strong> ځمکنيو ماينونو جګړه. <strong>د</strong> کابل<strong>د</strong> نظامي روزنې مرکز <strong>د</strong> مشرتابه او ډلګي مشر کورسونه ورکوي کوم چې تاکتيکي مهارتونو او <strong>د</strong> مشرتابهظرفيت <strong>ته</strong> و<strong>د</strong>ه ورکوي. <strong>د</strong> خاصو ځانګړتياو <strong>د</strong> افسر <strong>د</strong> روزنې په کورسونو کې شامل <strong>د</strong>ي پيا<strong>د</strong>ه )<strong>د</strong>رنې وسلې اواکتشاف(، <strong>د</strong> مې<strong>د</strong>ان توپخانه، انجينيري، سګنالونه، ترانسپورت، او چاو<strong>د</strong>ې<strong>د</strong>ونکي موا<strong>د</strong>. <strong>د</strong> جګړې پرمختللي کورسونهپه لوژيستيکو، <strong>د</strong>رنو وسلو، <strong>د</strong> مې<strong>د</strong>ان توپخانې، اکتشاف، انتظام، انجينيرۍ، ترانسپورت، طب، او سګنالونو کې81مهارتونو <strong>ته</strong> و<strong>د</strong>ه ورکوي.<strong>د</strong> افغان ملي ار<strong>د</strong>و <strong>د</strong> روزنې بل پروګرام <strong>د</strong> لوژيستيکو ښوونځى <strong>د</strong>ى، کوم چې په انتظام، ترانسپورت، او <strong>د</strong>اکماالتو په هغو مهارتونو کې اختصاصي روزنه ورکوي چې <strong>د</strong> يو افسر يا <strong>د</strong> يوې ډلې <strong>د</strong> مشر لپاره الزمي وي.<strong>د</strong> قومان<strong>د</strong>ې او عمومي مامورينو پوهنځى )CGSC( <strong>د</strong> نظامي پرېکړې کولو په پروسه، تاکتيکي عملياتو، او <strong>د</strong>پرمختلليو نظامي مفکورو په تطبيق او په نظامي عملياتو کې <strong>د</strong> کارولو لپاره <strong>د</strong> ستونځو <strong>د</strong> حل کولو <strong>د</strong> نمونو په اړهمامورينو او افسرانو <strong>ته</strong> کورسونه وړان<strong>د</strong>ې کوي. هغه ز<strong>د</strong>ه کوونکي چې په CGSC کې <strong>د</strong> جيګې قومان<strong>د</strong>ې اومامورينو کورس وايي <strong>د</strong> جغرافيوي منطقې <strong>د</strong>ننه <strong>د</strong> بهرني پوځ، پوليسو او <strong>د</strong>ولتي ا<strong>د</strong>ارو مطالعه کوي او هغه <strong>د</strong> خپلو82ا<strong>د</strong>ارو سره پرتله کوي.قومي استازيتوب: <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و <strong>د</strong> روزنې فارغان<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> نفوس په پرتله (فيص<strong>د</strong>ی)<strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و فارغاننفوس100%80%60%40%20%0ټول فارغان:نورازبکهزارهتاجکپشتونيا<strong>د</strong>ونې: شمېرې په ګر<strong>د</strong>ي کولو اغېزمنې شوي. شمېرې <strong>د</strong> 9\30\2009 سرهسم <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و <strong>د</strong> فارغانو <strong>د</strong> "نور" په کټګورۍ کې شامل <strong>د</strong>ي عرب،نورستاني، ترکمن، او نامشخص شوي قوميتونه. <strong>د</strong> نفوس لپاره <strong>د</strong> "نور"په کټګورۍ کې شامل <strong>د</strong>ي ايماق، ترکمن، بلوچ، او نامشخص شوي قوميتونه.13,890انځور 3.23په پروګرام <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و فارغاننور <strong>د</strong> روزنې پروګرامونه: 447<strong>د</strong> لوژيستکيو ښوونځىسرچينې: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> سي ايس ټي سي-اى ځواب،2009\2\10؛ سي ايي اى، "<strong>د</strong> نړۍ <strong>د</strong> حقايقو کتاب افغانستان،"www.cia.gov/library/publications/the،world-factbook/geos/af.html#top- وکتل شو په 9\20\2009.224<strong>د</strong> کابل <strong>د</strong> نظامي روزنې مرکز10,230<strong>د</strong> چاو<strong>د</strong>ې<strong>د</strong>ونکو موا<strong>د</strong>و شنډولنور <strong>د</strong> روزنېپروګرامونه116447<strong>د</strong> قومان<strong>د</strong>ې او عموميمامورينو پوهنځى72<strong>د</strong> پياوړې عسکرۍ مرکز3,213350 50 100 150 200 250<strong>د</strong> ياغيتوب ض<strong>د</strong> <strong>د</strong> روزنېمرکز – افغانستانيا<strong>د</strong>ونه: <strong>د</strong> پياوړې عسکرۍ مرکز <strong>د</strong> روزنې پروګرام ن<strong>د</strong>ى. <strong>د</strong> نورو معلوماتو لپاره <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و <strong>د</strong> روزنې برخه وګورئ.سرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، 10\2\2009.59<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
ا منیتانځور 3.24<strong>د</strong> يونټ په ټاکنه <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و <strong>د</strong> روزنې فارغاننور فارغان: 721ټول فارغان: 5,443209ل قول ار<strong>د</strong>و207ل قول ار<strong>د</strong>و201ل قول ار<strong>د</strong>و205ل قول ار<strong>د</strong>و1,4389841,987218 95نور فارغان721203ل قول ار<strong>د</strong>و1099775427267574132891251850 50 100 150 200کيپټل ډويژن<strong>د</strong> کابل <strong>د</strong> نظامي روزنې مرکزهوايي ځواک<strong>د</strong> مرکزي ملاتړ او امنيت کنډک<strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و ض<strong>د</strong> پيا<strong>د</strong>ه کنډک<strong>د</strong> افغانستان ملي نظامي اکا<strong>د</strong>مي<strong>د</strong> قې<strong>د</strong>ي <strong>د</strong> تحفظ کنډکلاس<strong>ته</strong> راوړل، تکنالوژي، او لوژيستيک<strong>د</strong> طبي اکمالاتو <strong>د</strong> ملاتړ <strong>د</strong> قومان<strong>د</strong>ې رياست<strong>د</strong> مزار شريف سيمييز طبي رياست<strong>د</strong> هرات سيمييز طبي رياست<strong>د</strong> نيولو کنډک<strong>د</strong> ګر<strong>د</strong>ېز سيمييز طبي رياستکومان<strong>د</strong>و کنډک<strong>د</strong> کن<strong>د</strong>هار سيمييز طبي کنډک<strong>د</strong> ارتباطاتو <strong>د</strong> ملاتړ عنصرسرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، 10\2\2009.<strong>د</strong> ياغيتوب ض<strong>د</strong> روزنې مرکز – افغانستان په افغانستان کې <strong>د</strong> ياغيتوب ض<strong>د</strong> پرينسپونه او په عملياتو کې <strong>د</strong> هغوىتطبيق ښيي. <strong>د</strong> چاو<strong>د</strong>ې<strong>د</strong>ونکو توکيو <strong>د</strong> شنډولو ا<strong>د</strong>اره <strong>د</strong> چاو<strong>د</strong>ې<strong>د</strong>ونکو االتو <strong>د</strong> جوړولو )IEDs( او موا<strong>د</strong>و <strong>د</strong> سمبال او83بې وسلې کولو روزنه ورکوي.<strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و <strong>د</strong> روزنې لپاره <strong>د</strong>وه اضافي پروګرامونه هم کارول کېږي خو په <strong>د</strong>ې مو<strong>د</strong>ه کې يې فارغان نه لرل. <strong>د</strong>کابل منځنى نظامي ښوونځى )KMHS( او <strong>د</strong> افغانستان ملي نظامي اکا<strong>د</strong>مي )NMAA( <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و لپاره ښوونځي<strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> کابل منځنى نظامي ښوونځى يو <strong>د</strong>رې کلن اکا<strong>د</strong>يميک پروګرام <strong>د</strong>ى چې ز<strong>د</strong>ه کوونکي <strong>د</strong> نورې روزنې او <strong>د</strong>افغانستان په ملي نظامي اکا<strong>د</strong>مۍ يا يوه ملکي پوهنتون کې <strong>د</strong> <strong>د</strong>رس ويلو لپاره يې چمتو کوي. <strong>د</strong> افغانستان په ملينظامي اکا<strong>د</strong>مۍ کې، ز<strong>د</strong>ه کوونکي <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولسم سن<strong>د</strong> ترالسه کوي او <strong>د</strong> پرمختيا <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې څلورو ستنو سره سم روزنه او ز<strong>د</strong>هکړه ورکول کېږي: اکا<strong>د</strong>يميک، نظامي، جسماني، او شخصي کرکټر. <strong>د</strong> <strong>د</strong>رېو موضوعاتو وړان<strong>د</strong>يز ور<strong>ته</strong> کېږي:84ملکي انجينيري، <strong>د</strong> کمپيوټر علم، او قانون.<strong>د</strong> پياوړې عسکرۍ مرکز ،)CFC( هر څو که روزنيز کورس ن<strong>د</strong>ى، خو يو <strong>د</strong>اسې ځاى <strong>د</strong>ى چېر<strong>ته</strong> چې يونټونهابت<strong>د</strong>ايي اجتماعي روزنې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې لپاره جوړوي، تجهيزوي او ترسره کوي چې اغېزمنه عسکري بهتره کړي او عامروزنيز معيار وساتي. په CFC کې، يونټونه <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې لپاره چمتووالى نيسي چې <strong>د</strong> عملياتو لپاره په خپلو ټاکلو سيمو85کې ځاى پر ځاى شي.<strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و ټول عسکر <strong>د</strong> ٢١ يونټي ټاکنو څخه يو <strong>ته</strong> ورکول کېږي. <strong>د</strong> جوالى ١ او سپتمبر ٢٠٠٩ ٣٠، ترمنځ،<strong>د</strong> عسکرو تر ټولو غټه ډله ٢٠٥م قول ار<strong>د</strong>و <strong>ته</strong> ورکړل شوې، لکه چې په انځور ٣.٢٤ کې ښو<strong>د</strong>ل شوي <strong>د</strong>ي. په86<strong>د</strong>ې يونټي ټاکنو کې ښايي هوايي ځواک، <strong>د</strong> کومان<strong>د</strong>و کنډک، او <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و ض<strong>د</strong> پيا<strong>د</strong>ه کنډک هم شامل وي.<strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و چمتووالىCSTC-A <strong>د</strong> اى اين ايس ايف <strong>د</strong> <strong>د</strong>رجو لپاره <strong>د</strong> وړتيا معيار )CM( کاروي څو <strong>د</strong> ځواکونو په وړتيا کې پرلهپسې بهتري وښيي. 87 په <strong>د</strong>ې <strong>د</strong>رې مياشتنۍ کې څلورو نورو يونټونو <strong>ته</strong> <strong>د</strong>رجه ورکړاى شوې وه. 88 <strong>د</strong> سپتمبر ١٣،٢٠٠٩ سره سم، CSTC-A <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و٤٤ يونټونه په CM1 کې <strong>راپور</strong> کړي، چې تقريباً <strong>د</strong> ٣٥% هغو يونټونو60 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
ا منیتانځور 3.25<strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و <strong>د</strong> يونټ <strong>د</strong> وړتيا <strong>د</strong> معيار <strong>د</strong>رجې، <strong>د</strong> وخت نه تر وخت پرتله<strong>د</strong> وړتيا معيار (CM):CM1 په خپلواک ډول <strong>د</strong> فعاليت کولو وړتياCM14447::CM2 <strong>د</strong> نړيوالې مرستې سره <strong>د</strong> کنډک په کچه<strong>د</strong> عملياتو <strong>د</strong> پلان کولو، عملي کولو او <strong>د</strong>وامورکولو وړتياCM23237::CM3 <strong>د</strong> نړيوالو ځواکونو <strong>د</strong> ملاتړ سره <strong>د</strong> کمپنۍپه کچه <strong>د</strong> عملياتو <strong>د</strong> ترسره کولو يوه برخهوړتياCM33741::CM4 جوړ شوى خو تراوسه <strong>د</strong> اساسي عملياتيCM4 مشنونو <strong>د</strong> ترسره کولو وړتيا نلري570 10 20 30 40<strong>د</strong> می 2009 23، سره سم<strong>د</strong> سپتمبر 2009 13، سره سميا<strong>د</strong>ونه: = CM1 ټول معيارونه په مناسب ډول ترسره شوي، کمياتي پېمانې
ا منیتانځور 3.26<strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و تجهيزات4,0004,0913,0002,0001,00008082,147 2,1471,334927250 525وسلې ترانسپورت مخابرات2,040<strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و تلفاتپه ولايتپه مياشتپه جګړه کې ټول ټپيان شوي: 331په جګړه کې ټول وژل شوي: 113سرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، 10\2\2009.په کار اچول شوې ترلاسه شوې پلان شوې،M240، M2 او M249 ماشين<strong>د</strong>ارو مجهز <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> ترانسپورت لپاره، ملي ار<strong>د</strong>و سپکې اوسط تاکتيکي موټرېLTV( او ،)MTV زره بن<strong>د</strong> <strong>د</strong> لوړ حرکت ډېر ه<strong>د</strong>ف <strong>د</strong> ټيرونو موټرې ،)HMMWV( او امبوالنسونه کاروي.<strong>د</strong> ارتباطاتو لپاره، ملي ار<strong>د</strong>و <strong>د</strong> سټيشن بنيا<strong>د</strong>، وړل کې<strong>د</strong>ونکي، په موټر لګې<strong>د</strong>ونکي، او الستي لرونکي راډيوګانېکاروي. <strong>د</strong> جوالى ١ او سپتمبر ٢٠٠٩ ٣٠، ترمنځ، ملي ار<strong>د</strong>و ٢،٠٤٠ وسلې، ٩٢٧ موټرې، او ٢،١٤٧ راډيوګانې93په کار اچولي، لکه چې په انځور ٣.٢٦ کې ښو<strong>د</strong>ل شوي <strong>د</strong>ي.CSTC-A په افغان ملي امنیتي ځواکونو )ANSF( وسلې ويشي. <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> پوځ <strong>د</strong> امنيتي مرستېقومان<strong>د</strong>ه او <strong>د</strong> بحري پوځ <strong>د</strong> نړيوالو پروګرامونو <strong>د</strong>فتر <strong>د</strong> افغان ځواکونو لپاره وسلې ترالسه کوي، او بيا <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاعمحکمه او <strong>د</strong> هغې قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>يان <strong>د</strong>غه وسلې <strong>د</strong> هوا له الرې کابل <strong>ته</strong> انتقالوي. CSTC-A <strong>د</strong>غه وسلې <strong>د</strong> ساتلو په جال94جال يونټونو کې <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و او ملي پوليسو لپاره ساتي او بيا يې <strong>د</strong>غو ځواکونو <strong>ته</strong> په ترتيب سره ورکوي.<strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و تلفات<strong>د</strong> جوالى ١ او <strong>د</strong> سپتمبر ٢٠٠٩ ٢٠، ترمنځ، CSTC-A <strong>راپور</strong> ورکړى چې ٣٣١ <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و عسکر په جګړهکې ټپيان شوي او ١١٣ په جګړه کې وژل شوي <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> تلفاتو زيا<strong>ته</strong> برخه په جنوبي او ختيځو سرح<strong>د</strong>ي سيمو کې95رامنځ<strong>ته</strong> شوې؛ تر ټولو زيات تلفات په هلمن<strong>د</strong> کې رامنځ<strong>ته</strong> شوي، لکه چې په انځور ٣.٢٧ کې ښو<strong>د</strong>ل شوي <strong>د</strong>ي.انځور 3.2701–1011–2021–4041–67<strong>د</strong> افغان ملي ار<strong>د</strong>و هوايي ځواک96<strong>د</strong> افغان ملي ار<strong>د</strong>و هوايي ځواک )ANAAC( <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و يوه مخ پر زياتې<strong>د</strong>ونکې څانګه <strong>د</strong>ه.150120118130906030083423338سپتمبر اگست جولایANAAC ګڼ شمېر رولونه لري:<strong>د</strong> ولسمشرۍ <strong>د</strong> پور<strong>ته</strong> کولو وړتياوې برابرول• <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> وسله والو ځواکونو او په افغانستان کې <strong>د</strong> نورو سازمانونو لوژيستيکي مالتړ او ترانسپورت• <strong>د</strong> يو ملي مصيبت په صورت کې <strong>د</strong> بشري هڅو ترانسپورت• <strong>د</strong> جګي په می<strong>د</strong>ان کې پوځي ځواکونو هوایي مالتړ او هوايي پوښښ• 97<strong>د</strong> ANAAC <strong>د</strong> الوتکو لپاره امنيت• په جګړه کې ټپيان شويپه جګړه کې وژل شوييا<strong>د</strong>ونه: <strong>د</strong> <strong>د</strong>ايکن<strong>د</strong>ي څخه <strong>د</strong> تلفاتو کوم معلومات ن<strong>د</strong>ي ورکړل شوي.سرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، 10\2\2009.ANAAC لخوا MI-17 او MI-35 هليکوپترې، AN-26 او AN-32 <strong>د</strong> والړو پرو الوتکې، او 39-L جيټالوتکې کاروي. 98 <strong>د</strong> <strong>د</strong>وى سره <strong>د</strong>ا مهال ټولې ٣٦ <strong>د</strong> والړو او تاوې<strong>د</strong>ونکو پرو الوتکې موجو<strong>د</strong>ې <strong>د</strong>ي؛ تمه کېږي چې99<strong>د</strong>ا تر ٢٠١٦ پورې ١٣٩ الوتکو <strong>ته</strong> ورسېږي.62 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
ا منیت<strong>د</strong> سپتمبر ٢٠٠٩ ١٣، سره سم، <strong>د</strong> ANAAC څلورو يونټونو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CM3 <strong>د</strong>رجه ورکړاى شوې وه. <strong>د</strong>ا <strong>د</strong>رجه100بن<strong>د</strong>ي ښيي چې <strong>د</strong>ا يونټونه <strong>د</strong> نړيوالو <strong>د</strong> مرستې سره <strong>د</strong> عملياتو <strong>د</strong> ترسره کولو يوه برخه وړتيا لري.افغان ملي پولیس<strong>د</strong> CSTC-A له مخې، تر سپتمبر ٢٠١٠ پورې، <strong>د</strong> افغان ملي پوليسو <strong>د</strong> پرسونل <strong>د</strong> پياوړي کولو اخري ه<strong>د</strong>ف١٠٩،٠٠٠ تنه <strong>د</strong>ى. 101 <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې له مخې، <strong>د</strong> ملي پوليسو پرسونل <strong>د</strong> مئ ٢٠٠٩ سره سم ٨١،٥٠٩ تنهو. 102 په افغان ملي پوليسو کې شامل <strong>د</strong>ي افغان منظم پوليس، <strong>د</strong> افغان ملکي ترتيب پوليس، افغان سرح<strong>د</strong>ي پوليس،<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و ض<strong>د</strong> پوليس، او اضافي متخصص پوليس چې په مسووليتونو کې يې شامل <strong>د</strong>ي جنايي103تحقيق، تروريزم ض<strong>د</strong> عمليات، او <strong>د</strong> ګمرکاتو تنفيذ.<strong>د</strong> افغان ولس <strong>د</strong> ساتنې پروګرام ،)AP3( <strong>د</strong> ملکي پوليسو يو پروګرام <strong>د</strong>ى، چې په مارچ ٢٠٠٩ کې <strong>د</strong> يو روانپروګرام په توګه پېل شوى و څو په ور<strong>د</strong>ګ واليت کې امنيتي هڅو <strong>ته</strong> کار وکړي. <strong>د</strong> AP3 پروګرام <strong>د</strong> کورنيوچارو <strong>د</strong> وزارت برخه <strong>د</strong>ه او <strong>د</strong> ولسوالۍ <strong>د</strong> امنيه قومان<strong>د</strong>ان لخوا کنټرولېږي. <strong>د</strong> AP3 پروګرام لپاره افغانان <strong>د</strong> کليو <strong>د</strong>شوراګانو لخوا غوره کېږي او بيا <strong>د</strong> <strong>د</strong>رې اونيو <strong>د</strong> روزنيزې ناستې څخه تېرېږي. يو ځل چې <strong>د</strong>وى وروزل شي، نو<strong>د</strong> سرکونو او ښوونځيو او عامه و<strong>د</strong>انيو لپاره امنيت نيسي، او نور فعاليتونه ترسره کوي لکه <strong>د</strong> "ګاونډ څوکي<strong>د</strong>اري."<strong>د</strong> اګست ٢٠٠٩ ٢٠، سره سم، <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> سکرتر <strong>د</strong>فتر )OSD( <strong>راپور</strong> ورکړى چې <strong>د</strong> اى پي٣ ٥٤٨ تنه پرسونلروزل شوى او په ټولنو کې ځاى پر ځاى شوى <strong>د</strong>ى. امريکايي ځواکونه – افغانستان )USFOR-A( <strong>د</strong>ا مهال <strong>د</strong>ې104پروګرام <strong>ته</strong> کتنه کوي او پرېکړه به کوي چې ايا <strong>د</strong>ا په نورو سيمو کې تکرار کړي که نه.شورا: <strong>د</strong> افغان مشرانو غونډه.<strong>د</strong> افغان ملي پوليسو <strong>د</strong> روزنې حالت<strong>د</strong> CSTC-A له مخې، <strong>د</strong> جوالى ١ او سپتمبر ٢٠٠٩ ترمنځ، <strong>د</strong> افغان ملي پوليسو ٨،٢٧٠ تنه پرسونل <strong>د</strong> روزنيزوسازمانونو څخه فارغ شوي <strong>د</strong>ي. 105 <strong>د</strong> تر ټولو زياتو فارغانو پروګرام <strong>د</strong> کابل <strong>د</strong> امنيت <strong>د</strong> تېزولو رفعت\10k لوړولو لکه چې په انځور 3.28 کې ښو<strong>د</strong>ل شوي. <strong>د</strong>ا پروګرام بنسټيزه ٨ روزنه ورکوي، کوم چې يو <strong>د</strong> ا<strong>ته</strong> اونيوپروګرام <strong>د</strong>ى چې <strong>د</strong> ملي پوليسو <strong>د</strong> الرښو<strong>د</strong>ونکو لخوا <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ي <strong>د</strong> نظارت سره ښو<strong>د</strong>ل کېږي. ز<strong>د</strong>ه کوونکي پکې<strong>د</strong> لومړي ځواب ورکوونکي مسووليتونه، تاکتيکي روزنه، <strong>د</strong> ايي اي ډي څخه خبرتيا، اکتشاف او <strong>د</strong> استخباراتيمعلوماتو راغونډول، <strong>د</strong> جګړې <strong>د</strong> مې<strong>د</strong>ان روزنه، ملکي ناکرارۍ او <strong>د</strong> ډزو <strong>د</strong> تخنيکونو په اړه ز<strong>د</strong>ه کړه کوي. ملي106پوليس <strong>د</strong> يو شمېر نورو پروګرامونو په واسطه هم روزل کېږي.<strong>د</strong> ولسوالۍ <strong>د</strong> پرمختيا <strong>د</strong> تمرکز په پروګرام کې شامل <strong>د</strong>ي پرمختللې ٨ روزنه، <strong>د</strong> مشرتابه او سمبالښت <strong>د</strong> پرمختياروزنه، او <strong>د</strong> افسر او نا کميشنه افسر )NCO( بنسټيز کورس. پرمختللې ٨ روزنه يو <strong>د</strong> اتو اونيو کورس <strong>د</strong>ى چې<strong>د</strong> پوليسو پرمختللي تاکتيکونه او <strong>د</strong> شپې عمليات ورپېژني، او <strong>د</strong> ترورستانو <strong>د</strong> تاکتيکي عملياتو يوه عمومي کتنهورکوي. <strong>د</strong> مشرتابه او سمبالښت <strong>د</strong> پرمختيا پروګرام <strong>د</strong> ستونځو حل کول، پالن جوړول، ه<strong>د</strong>ف ټاکل، او <strong>د</strong> پېښو <strong>د</strong>سمبالښت مهارتونه ښيي. <strong>د</strong>ا هم<strong>د</strong>اراز <strong>د</strong> مشرتابه وړتياو <strong>ته</strong> و<strong>د</strong>ه ورکوي او ښيي چې په څرنګه ښه طريقه هغهسرچینه: <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمه، "ز<strong>د</strong>ه کړه په ختيځ افغانستان کې مخ پر وړان<strong>د</strong>ې ځي،".٢٠٠٩\٢٣\٦<strong>د</strong> ملي پوليسو <strong>د</strong> روزنې فارغان په کورسفارغان: 8،2709901,3441,302انځور 3.283,343<strong>د</strong> کابل <strong>د</strong> امنيت <strong>د</strong> تېزولورفعت\10K لوړول<strong>د</strong> سرح<strong>د</strong>ي پرمختيا تمرکز<strong>د</strong> ولسوالۍ <strong>د</strong> پرمختيا تمرکز<strong>د</strong> افغان ملي ټولنې<strong>د</strong> نظم پوليس<strong>د</strong> نا کميشنهافسر روزنهنورې روزنې7225690 1,000 2,000 3,000سرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، 10\2\2009.<strong>د</strong> ميزان <strong>د</strong> ولسوالۍ ولسوال <strong>د</strong> هغې شورا پر مهال <strong>د</strong> پوښتنوځوابونه ورکوي چې <strong>د</strong> سيمييزو افغاني مشرانو سره <strong>د</strong> <strong>د</strong>ېلپاره جوړه شوې وه چې <strong>د</strong> ملي پوليسو <strong>د</strong> مشر او امريکاييعسکرو سره امنيتي ستونځې بحث کړي )<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong>پوځ انځور، ټولګى مشر کريس ايګلين(63<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
ا منیتفعاليتي او شخصي مسلې سمبال کړاى شي چې <strong>د</strong> پوليسو مشران ورسره ښايي مخ شي. <strong>د</strong> افسر او اين سي او107کورس <strong>د</strong> پوليسو <strong>د</strong> ماموريت <strong>د</strong>فاع، <strong>د</strong> وسلو <strong>د</strong> اور او نښې، <strong>د</strong> مشرتابه، او تروريزم ض<strong>د</strong> تاکتيکونه ښيي.<strong>د</strong> پوليسو <strong>د</strong> اکاډمۍ <strong>د</strong> افسر <strong>د</strong> روزنې پروګرام يو <strong>د</strong> <strong>د</strong>رېو کلونو پروګرام <strong>د</strong>ى چې <strong>د</strong> افغان ملي پوليسو په اکاډمۍکې ښو<strong>د</strong>ل کېږي، چېر<strong>ته</strong> افسران <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولسم سن<strong>د</strong> ترالسه کوي. <strong>د</strong> ملي پوليسو <strong>د</strong> اکاډمۍ <strong>د</strong> نا کميشنه افسر <strong>د</strong> روزنې108پروګرام، کوم چې څلور نيمې مياشتې <strong>د</strong>وام لري، هم په <strong>د</strong>ې اکاډمۍ کې ښو<strong>د</strong>ل کېږي.<strong>د</strong> افغان ملکي نظم <strong>د</strong> پوليسو په پروګرام کې <strong>د</strong> ا<strong>ته</strong> اونيو <strong>د</strong> ګزمه کوونکي الرښو<strong>د</strong>نې او اتو اونيو پرمختللې109روزنه شامله وي. <strong>د</strong>ا پروګرام <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و <strong>د</strong> الرښو<strong>د</strong>ونکو لخوا <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ي <strong>د</strong> نظارت سره ښو<strong>د</strong>ل کېږي.<strong>د</strong> سرح<strong>د</strong>ي پرمختيا <strong>د</strong> تمرکز پروګرام يو <strong>د</strong> شپږو اونيو، <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ي په مشرۍ <strong>د</strong> سرح<strong>د</strong>ي روزنې الرښو<strong>د</strong>نه <strong>د</strong>،چې <strong>د</strong>وه اونۍ يې په مې<strong>د</strong>ان کې ښو<strong>د</strong>نې <strong>ته</strong> ځانګړې شوې <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې روزنې تمرکز <strong>د</strong> بقا او مخنيوي په مهارتونو<strong>د</strong>ى. <strong>د</strong> نښې په ويشتلو او <strong>د</strong> ډزو په پرمختلليو مهارتونو او هم<strong>د</strong>اراز <strong>د</strong> کوچني يونټ په تاکتيکونو او <strong>د</strong> موټرو په110فعاليتونو کې هم الرښو<strong>د</strong>نې ورکول کېږي.CSTC-A <strong>راپور</strong> ورکړى چې <strong>د</strong> جوالى ١ او سپتمبر ٢٠٠٩ ٣٠، ترمنځ ٢،٦١١ <strong>د</strong> ملي پوليسو فارغان <strong>د</strong>١١ واليتونو په امنيه قومان<strong>د</strong>انيو کې ټاکل شوي <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې فارغانو اکثريت جنوبي حوزې <strong>ته</strong> ورکړل شوي <strong>د</strong>ي.تر ټولو غټه ډله يې <strong>د</strong> کن<strong>د</strong>هار <strong>د</strong> پوليسو مرکزي قومان<strong>د</strong>انۍ <strong>ته</strong> ورکړل شوې <strong>د</strong>ه، لکه چې په انځور ٣.٢٩ کې ښو<strong>د</strong>ل111شوي.<strong>د</strong> روزنې په وړان<strong>د</strong>ې ګڼ شمېر ننګونې ش<strong>ته</strong>. <strong>د</strong> نړيوالې پرمختيا لپاره <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو ا<strong>د</strong>ارې خبر ورکړى چې <strong>د</strong> ١٥<strong>کال</strong>و نه بره ٥٠% افغان سړي بې سوا<strong>د</strong>ه <strong>د</strong>ي. 112 <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې مانا <strong>د</strong>ا <strong>د</strong>ه چې ان<strong>د</strong>ازتاً نيم <strong>د</strong> هغو سړيو نه چې <strong>د</strong> نظامي خ<strong>د</strong>مت لپارهجوړ <strong>د</strong>ي ليک لوست نشي کولى. <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> ميرين ځواکونو <strong>د</strong> روزونکو له مخې، <strong>د</strong> روزنې په نورو ننګونو کې113شامل <strong>د</strong>ي <strong>د</strong> روزونکو او روزل کې<strong>د</strong>ونکو ترمنځ <strong>د</strong> ژبې خنډ او <strong>د</strong> روزل کې<strong>د</strong>ونکو افغانانو کم تعليم.<strong>د</strong> ملي پوليسو چمتووالى<strong>د</strong> سپتمبر ٢٠٠٩ ٣٠، سره سم، CSTC-A <strong>د</strong> ملي پوليسو <strong>د</strong> ١١ يونټونو لپاره <strong>د</strong> CM1 <strong>د</strong> <strong>د</strong>رجه بن<strong>د</strong>ۍ <strong>راپور</strong> ورکړى،کوم چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې <strong>د</strong>رې مياشتنۍ لپاره <strong>د</strong> <strong>د</strong>رجه بن<strong>د</strong>ي شويو يونټونو <strong>د</strong> شاوخوا ١٢% استازيتوب کوي. 114 لکه چې په تېره<strong>د</strong>رې مياشتنۍ کې <strong>راپور</strong> شوي وو، <strong>د</strong> مئ ٢٣ سره سم ٤% يونټونه <strong>د</strong> سي ايم١ په توګه <strong>د</strong>رجه بن<strong>د</strong>ي شوي وو. 115 <strong>د</strong><strong>د</strong>ې <strong>د</strong>رې مياشتنۍ لپاره <strong>د</strong>رجه بن<strong>د</strong>ي شويو اکثرو يونټونو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> سي ايم٢ او سي ايم٣ <strong>د</strong>رجه ورکړل شوې، لکه چې په116انځور ٣.٣٠ کې ښو<strong>د</strong>ل شوي.<strong>د</strong> ملي پوليسو <strong>د</strong> انفراسټرکچر حالت<strong>د</strong> CSTC-A له مخې، <strong>د</strong> ملي پوليسو <strong>د</strong> انفراسټرکچر تعريف <strong>د</strong> هغو و<strong>د</strong>انيو او مستقلو تجهيزاتو په توګه شوى چې<strong>د</strong> پوليسو <strong>د</strong> پرسونل <strong>د</strong> مالتړ، بيا ځاى پر ځاى کولو، او عملياتو لپاره ضروري <strong>د</strong>ي. په <strong>د</strong>ې کې <strong>د</strong>اسې و<strong>د</strong>انۍ شاملې<strong>د</strong>ي لکه بيرکونه، قومان<strong>د</strong>انۍ، <strong>د</strong> روزنې و<strong>د</strong>انۍ او سلسلې، ا<strong>د</strong>اري ځايونه، وسلې ځايونه او <strong>د</strong> ساتلو و<strong>د</strong>انۍ، او انتظامياسانتياوې. <strong>د</strong> انفراسټرکچر هغه قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونه چې <strong>د</strong> جوالى ١ څخه تر سپتمبر ٢٠٠٩ ٣٠، پورې فعال وو، <strong>د</strong> <strong>د</strong>اسې117پروژو لپاره وو لکه <strong>د</strong> کنډک مرکزي قومان<strong>د</strong>انۍ، <strong>د</strong> ولسوالۍ قومان<strong>د</strong>انۍ، او واليتي قومان<strong>د</strong>انۍ.CSTC-A <strong>د</strong> سپتمبر ٢٠٠٩ ٣٠، سره سم <strong>د</strong> ملي پوليسو <strong>د</strong> انفراسټرکچر <strong>د</strong> ٢٦٩ فعالو قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونو <strong>راپور</strong>ورکړى. <strong>د</strong> <strong>د</strong>غو نه ٣٢ قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونه، چې ټوليز ارزښت يې ٥٨.٨٣ مليونه ډالر <strong>د</strong>ى، <strong>د</strong> جوالى ١ او سپتمبر ٣٠،٢٠٠٩ ترمنځ <strong>د</strong> بشپړې<strong>د</strong>و لپاره ترتيب شوي وو. 118 په هم<strong>د</strong>ې مو<strong>د</strong>ه کې <strong>د</strong> انفراسټرکچر ١٤ پروژې، چې ټوليزارزښت يې ٥٥.٤٠ مليونه ډالر و، ورکړل شوې وې. 119 <strong>د</strong> انفراسټرکچر <strong>د</strong> پروژو <strong>د</strong> ټولو نه غټه شمېره چې په<strong>د</strong>ې مو<strong>د</strong>ه کې يې <strong>د</strong> بشپړې<strong>د</strong>و تمه کې<strong>د</strong>له په ب<strong>د</strong>خشان واليت کې وې. <strong>د</strong> تر ټولو غټ ټوليز ارزښت لرونکې پروژېچې په <strong>د</strong>ې مو<strong>د</strong>ه کې يې <strong>د</strong> بشپړې<strong>د</strong>و تمه کې<strong>د</strong>له په سمنګان واليت کې وې. 120 <strong>د</strong> ٢٣.١٠ مليونه ډالرو <strong>د</strong> ارزښت ١١انځور 3.29په ولايتي ټاکنه <strong>د</strong> ملي پوليسو <strong>د</strong> روزنې فارغان01–125126–250251–375376–590سرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، 10\2\2009.64 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
ا منیتانځور 3.30<strong>د</strong> ملي پوليسو <strong>د</strong> يونټ <strong>د</strong> وړتيا معيار <strong>د</strong>رجه بن<strong>د</strong>يټول يونټونه: 95<strong>د</strong> وړتيا معيار (CM):CM1 په خپلواک ډول <strong>د</strong> فعاليت کولو وړتياCM111:CM2 <strong>د</strong> نړيوالې مرستې سره <strong>د</strong> کنډک په کچه<strong>د</strong> عملياتو <strong>د</strong> پلان کولو، عملي کولو او <strong>د</strong>وامورکولو وړتياCM237::CM3 <strong>د</strong> نړيوالو ځواکونو <strong>د</strong> ملاتړ سره <strong>د</strong> کمپنۍپه کچه <strong>د</strong> عملياتو <strong>د</strong> ترسره کولو يوه برخهوړتياCM334:CM4 جوړ شوى خو تراوسه <strong>د</strong> اساسي عملياتيCM4 مشنونو <strong>د</strong> ترسره کولو وړتيا نلري130 10 20 30 40يا<strong>د</strong>ونه: = CM1 ټول معيارونه په مناسب ډول ترسره شوي، کمياتي پېمانې
ا منیتانځور 3.31انځور 3.326,000<strong>د</strong> ملي پوليسو تجهيزات6,261 6,437<strong>د</strong> ملي پوليسو تلفاتپه ولايت5,0004,0004,1623,0002,4502,0001,00000574 48076288وسلې ترانسپورت مخابراتپه کار اچول شوې ترلاسه شوې پلان شوې01–1011–2021–4041–80په مياشتپه جګړه کې ټول ټپيان شوي: 350په جګړه کې ټول وژل شوي: 184يا<strong>د</strong>ونه: <strong>د</strong> <strong>د</strong>ايکن<strong>د</strong>ي څخه <strong>د</strong> تلفاتو کوم معلومات ن<strong>د</strong>ي ورکړل شوي.سرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، 10\2\2009.سرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، 10\2\2009.<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې له مخې، CSTC-A <strong>د</strong> مخابراتو <strong>د</strong> يوې بلې هڅې په توګه <strong>د</strong> ملي پوليسو او افغان <strong>د</strong>اخلهوزارت لپاره يو <strong>د</strong> <strong>د</strong>اخلي پروټوکول پر بنسټ نيټ ورک او يو بې سيمه راډيو نيټ ورک جوړوي. <strong>د</strong>ا نيټورکونه به ټولې پنځه سيمييزې قومان<strong>د</strong>ې او په ټولو ٣٤ واليتونو کې يونټونه، او څومره ولسوالۍ چې امکان لريمربوطې کړي. CSTC-A هم<strong>د</strong>اراز <strong>د</strong> فعاليتي همکارۍ په سيمييزو او واليتي مرکزونو کې <strong>د</strong>اسې نيټ ورکونهاو راډيو سيسټمونه نصبوي چې <strong>د</strong> کورنيو چارو <strong>د</strong> وزارت <strong>د</strong> ملي پوليسو <strong>د</strong> قومان<strong>د</strong>ې مرکز او <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> وزارت<strong>د</strong> ملي نظامي قومان<strong>د</strong>ې مرکز به سره وتړي. CSTC-A پالن لري چې <strong>د</strong>ا راډيو نيټ ورکونه تر ٢٠١٢ پورې130بشپړ کړي.<strong>د</strong> ملي پوليسو تلفاتA <strong>راپور</strong> ورکړى چې <strong>د</strong> جوالى ١ او سپتمبر ٢٠٠٩ ٣٠، ترمنځ <strong>د</strong> ملي پوليسو ٣٥٠ پرسونل په جګړه کې ټپيانشوي او ١٨٤ په جګړه کې وژل شوي <strong>د</strong>ي. اکثريت <strong>د</strong> تلفاتو څخه په سرح<strong>د</strong>ي سيمو کې رامنځ<strong>ته</strong> شوي، لکه چې په131انځور 3.32 کې ښو<strong>د</strong>ل شوي <strong>د</strong>ي. تر ټولو غټه شمېره په هلمن<strong>د</strong> واليت کې رامنځ<strong>ته</strong> شوي.<strong>د</strong> غير قانوني وسله والو ډلو بې وسلې کول<strong>د</strong>ا <strong>د</strong> ANDS ه<strong>د</strong>ف <strong>د</strong>ى چې ټولې غير قانوني وسله والې ډلې به تر مارچ ٢٠١١ ٢٠، پورې بې وسلې کولىشي. 132 <strong>د</strong>ا برخه په هېوا<strong>د</strong> کې <strong>د</strong> غير قانوني وسله والو ډلو <strong>د</strong> حالت او <strong>د</strong> هغوى <strong>د</strong> بې وسلې کولو لپاره په روانوهڅو کې <strong>د</strong> پرمختګ په اړه معلومات وړان<strong>د</strong>ې کوي.<strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> <strong>د</strong> څېړنې <strong>د</strong> خ<strong>د</strong>مت له مخې، غير قانوني وسله والې ډلې هغه "غير قانوني ملېشې <strong>د</strong>ي چې <strong>د</strong> افغانستان<strong>د</strong> جګړې <strong>د</strong> کلونو پر مهال يې قوت مون<strong>د</strong>لى <strong>د</strong>ى." 133 <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت له مخې <strong>د</strong>ا ډلې <strong>د</strong> مليامنيت لپاره نېغ په نېغه خطره <strong>د</strong>ه. <strong>د</strong> افغان <strong>د</strong>ولت له مخې، <strong>د</strong> ډېرو <strong>د</strong>اسې ډلو قومان<strong>د</strong>انان <strong>د</strong> پوليسو سره نږ<strong>د</strong>ې اړيکې200150100500106611621018222سپتمبر اگست جولایپه جګړه کې ټپيان شويپه جګړه کې وژل شوي66 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
ا منیتلري او يا <strong>د</strong> سيمييزو حکومتونو غړي <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong>ا په هېوا<strong>د</strong> کې <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اري فسا<strong>د</strong> مسلې <strong>ته</strong> الر ورکوي؛ <strong>د</strong>ا هم<strong>د</strong>اراز <strong>د</strong> انځور 3.33نشه يي توکيو <strong>د</strong> کاروبار په له منځه وړلو کې يو مهم خنډ ګڼل کېږي. <strong>د</strong> افغان <strong>د</strong>ولت له مخې <strong>د</strong> غير قانوني وسلهوالو ډلو خطره به تر هغې موجو<strong>د</strong>ه وي تر څو چې حکومت <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې توان ونلري چې په هېوا<strong>د</strong> کې مناسب امنيت134برابر کړي.<strong>د</strong> بې وسلې شويو غير قانوني وسله والو ډلو شمېرحالتپه افغانستان کې <strong>د</strong> غير قانوني وسله والو ډلو <strong>د</strong> بې وسلې کولو <strong>د</strong> هڅې مشري <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> نويو پېلونو پروګرام)ANBP( کوي. ANBP <strong>د</strong> افغان <strong>د</strong>ولت <strong>د</strong> غير قانوني وسله والو ډلو <strong>د</strong> منحل کولو )ډاياګ( <strong>د</strong> پروګرام مالتړ135کوي، کوم چې <strong>د</strong> بې وسلې کولو، بې حرک<strong>ته</strong> کولو، او بيا ځايولو هڅو <strong>ته</strong> ا<strong>د</strong>امه ورکوي.01–1011–2021–5051–102<strong>د</strong> بهرنيو چارو <strong>د</strong> محکمې له مخې، ANBP او ډاياګ <strong>د</strong> غير قانوني وسله والو ډلو <strong>د</strong> بې وسلې کولو لپاره ١١٩ولسوالۍ په نښه کړې <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> جوالى ١ څخه تر سپتمبر ٢٠٠٩ ٣٠، پورې، <strong>د</strong>ې پروګرامونو <strong>د</strong>اسې ٤٤ ډلې بېوسلې کړې <strong>د</strong>ي. 136 په ټوله کې، <strong>د</strong>وى په نښه شويو ولسواليو کې <strong>د</strong> ٩٨٧ ډلو څخه ٦٨٥ ډلې بې وسلې کړې <strong>د</strong>ي.اکثريت <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې بې وسلې کولو <strong>د</strong> هېوا<strong>د</strong> په نيمه شمالي برخه کې ترسره شوې، لکه په انځور ٣.٣٣ کې چې ښو<strong>د</strong>لشوي <strong>د</strong>ي. 137 يو ځل چې بې وسلې شي، نو <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې ډلو <strong>د</strong> پخوانيو غړيو نګراني <strong>د</strong> ډاياګ <strong>د</strong> سيمييزو <strong>د</strong>فترونو لخواکېږي څو <strong>د</strong>وى بيا غير قانوني وسله والې ډلې جوړې نکړي. 138 <strong>د</strong>ا مهال <strong>د</strong> ١١٩ په نښه شويو ولسواليو څخه ٨٤<strong>د</strong> ANBP او ډاياګ لخوا تابع اعالن شوې <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې پروګرامونو له پېل راهيسې، اى اين بي پي او ډاياګ <strong>د</strong> غير139قانوني وسله والو ډلو څخه ٤٥،٥٧٦ ميله وسلې راغونډې کړې <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> افغان ملي امنیتي ځواکونو )ANSF( عملیات<strong>د</strong> بهرنيو چارو <strong>د</strong> محکمې له مخې، افغان ملي ار<strong>د</strong>و او افغان ملي پوليس <strong>د</strong> ډاياګ په هڅو کې ګډون کوي خو <strong>د</strong> غير140قانوني ډلو <strong>د</strong> بې وسلې کولو <strong>د</strong> بل کوم پروګرام مشري نه کوي.ننگونېډاياګ خپلو هڅو <strong>ته</strong> په ا<strong>د</strong>امه ورکولو کې <strong>د</strong> ګڼ شمېر ننګونو سره مخ <strong>د</strong>ى. <strong>د</strong> UNDP له مخې، <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې فعاليتونهمح<strong>د</strong>و<strong>د</strong> <strong>د</strong>ي ځکه چې په ډېرو ولسواليو کې بې ثبا<strong>ته</strong> امنيتي وضعه <strong>د</strong> بې وسلې کولو <strong>د</strong> هڅو لپاره <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې السرسىمشکل کوي. <strong>د</strong> غير قانوني ډلو په اړه <strong>د</strong> ډاياګ مح<strong>د</strong>و<strong>د</strong> معلومات او <strong>د</strong> وسلو پرېمانه قاچاق چې په هېوا<strong>د</strong> کې ترسرهکوي <strong>د</strong>ا ګرانوي چې <strong>د</strong>قيق ريکارډونه وساتل شي. <strong>د</strong> واليت او ولسوالۍ په سطحه ضعيفې <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>ارۍ، ډاياګ سره <strong>د</strong>141ب<strong>د</strong>لې<strong>د</strong>ونکې سياسي ژمنتيا سره په ګډه، <strong>د</strong> پروګرام لپاره <strong>د</strong>ا <strong>د</strong>ې مشکله کړې چې کشش ترالسه کړي.<strong>د</strong> ناچاو<strong>د</strong>ې<strong>د</strong>لو موا<strong>د</strong>و ليرې کول<strong>د</strong> ناچاو<strong>د</strong>ې<strong>د</strong>لو موا<strong>د</strong>و <strong>د</strong> ليرې کولو لپاره <strong>د</strong> اى اين ډي ايس اساسي ه<strong>د</strong>ف <strong>د</strong>ا <strong>د</strong>ى چې <strong>د</strong> ٢٠١٠ <strong>د</strong> پاى څخه وړان<strong>د</strong>ېهغه ځمکه ٧٠% کمه کړي چې په ماينونو او ناچاو<strong>د</strong>ې<strong>د</strong>ونکو موا<strong>د</strong>و لړل شوې <strong>د</strong>ه. 142 <strong>د</strong>ا برخه <strong>د</strong> هغو سازمانونوپرمختګ تشريح کوي چې <strong>د</strong> ماينونو <strong>د</strong> پاکولو په هڅه کې بوخت <strong>د</strong>ي.سرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> بهرنيو چارو<strong>د</strong> محکمې ځواب، 10\2\2009.<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> نويو پېلونو پروګرام: <strong>د</strong> ملګروملتونو <strong>د</strong> پرمختيايي پروګرام )UNDP( <strong>د</strong> الن<strong>د</strong>ېپه اپرېل ٢٠٠٣ کې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې لپاره جوړ شوى چې<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت سره <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> نظاميځواکونو په منحل کولو، بې حرکت حکولو، او بياځايولو کې مرس<strong>ته</strong> وکړي.سرچینه: UNDP "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> نويو پېلونو پروګرام www.undp.( ANBP)،"org.af/WhoWeAre/UNDPAfghanistan/Projects/psl/prj.anbp.،htm وکتل شو په ١٠\٩\٢٠٠٩.<strong>د</strong> غير قانوني وسله والو ډلو بې وسلې کول: يوپروګرام چې <strong>د</strong> کورنيو چارو وزارت يې <strong>د</strong> تطبيقلپاره ظرفيت پې<strong>د</strong>ا کوي. <strong>د</strong> کورنيو چارو <strong>د</strong> وزارتڅخه تمه کېږي چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>اسې کولو بشپړې استع<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>به تر مارچ ٢٠١٠ پورې ولري. په اپرېل ٢٠٠٩کې، واليانو په خپلو منطقو کې <strong>د</strong> غير قانونيوسله والو ډلو نقشې جوړې کړې، او ډاياګ <strong>ته</strong>يې توان ورکړ چې <strong>د</strong> هغوى <strong>د</strong> ځايونو په اړهمعلومات ترالسه کړي.سرچینه: UNDP افغانستان، "<strong>د</strong> ډایاګ <strong>د</strong> <strong>د</strong>ویمي <strong>د</strong>ري میاشتني <strong>د</strong> پروژي <strong>د</strong> پرمختګ<strong>راپور</strong> - "،۲۰۰۹ مخونه. .9 ,6 ,367<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
ا منیت<strong>د</strong> ملګرو ملتونو له مخې، افغانستان په نړۍ کې يو له هغو سيمو څخه <strong>د</strong>ى چې ډېر زيات ماينونه پکې کرلشوي <strong>د</strong>ي. 143 <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې ناچاو<strong>د</strong>ې<strong>د</strong>لو موا<strong>د</strong>و <strong>د</strong> ليرې کولو په کار کې ستر ټولنيز کار بوخت پاتې شوى <strong>د</strong>ى. <strong>د</strong> افغانستان<strong>د</strong>ولت او سيمييزې او نړيوالې موسسې <strong>د</strong> جګړې <strong>د</strong> پاتې شونو چاو<strong>د</strong>ې<strong>د</strong>ونکو موا<strong>د</strong>و )ERW( <strong>د</strong> تصفيه کولو ه<strong>د</strong>ف <strong>ته</strong>ا<strong>د</strong>امه ورکوي، <strong>د</strong> اي ار ډبليو پېښو څخه <strong>د</strong> پاتې کې<strong>د</strong>ونکيو پاملرنه کوي، او رابرسېره شوي مهمات له منځه وړي يا144يې خون<strong>د</strong>ي کوي چې په راتلونکي کې <strong>د</strong> ياغيانو لخوا <strong>د</strong> هغوى <strong>د</strong> استعمال مخه ونيسي.<strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي له مخې، په ټولنيز بنيا<strong>د</strong> <strong>د</strong> ماينونو ليرې کول <strong>د</strong> هېوا<strong>د</strong> په ډېرو نا امنه سيمو کې يوهاغېزمنه طريقه <strong>د</strong>ه، په ځانګړې توګه په جنوب او ختيځ کې، ځکه چې <strong>د</strong>غل<strong>ته</strong> نړيوال سازمانونه راوستل ګران کار<strong>د</strong>ى. . په <strong>د</strong>ې هڅه کې سيمييزو خلکو <strong>ته</strong> په کليو کې <strong>د</strong> خطرناکو ناچاو<strong>د</strong>ې<strong>د</strong>لو موا<strong>د</strong>و <strong>د</strong> ليرې کولو لپاره معاشونه ورکول145کېږي.په سپتمبر ٢٠٠٩، ١٦، <strong>د</strong> کونړ <strong>د</strong> سرکاڼيولسوالۍ يو اوسې<strong>د</strong>ونکي <strong>د</strong> ماڼوګي <strong>د</strong> ولسوالۍمرکز <strong>ته</strong> نهه ماينونه وسپارل. <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو<strong>د</strong> خطري ه<strong>د</strong>ف ځواک عسکر <strong>د</strong> ولسوالۍ مرکز<strong>ته</strong> ورغلل چې <strong>د</strong>غه ماينونه ليرې او شنډ کړي.هغه اوسې<strong>د</strong>ونکي چې ماينونه يې سپارلي وو <strong>ته</strong><strong>د</strong> کوچنيو جايزو <strong>د</strong> پروګرامونو له الرې جايزهورکړاى شوه، <strong>د</strong>ا پروګرام هغو افغانانو <strong>ته</strong>معاوضې ورکوي چې وسلې او چاو<strong>د</strong>ې<strong>د</strong>ونکي موا<strong>د</strong>سپاري او يا <strong>د</strong> ياغيانو <strong>د</strong> فعاليت په اړه معلومات اواشارې ورکوي.سرچینه: <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمه، "ملکيان، عسکر په افغانستان کې <strong>د</strong> ب<strong>د</strong>لون لپاره ګډ کارکوي،" ٩\٢٨\٢٠٠٩.حالت<strong>د</strong> بهرنيو چارو <strong>د</strong> محکمې له مخې، په افغانستان کې <strong>د</strong> ماينونو <strong>د</strong> اق<strong>د</strong>ام پروګرام )MAPA( هغه اساسي سازمان <strong>د</strong>ىچې <strong>د</strong> ځمکني ماينونو او نورو ERW <strong>د</strong> ليرې کولو مسووليت په غاړه لري. MAPA <strong>د</strong> افغانستان او نړيوالېټولنې <strong>د</strong> ٢٠ څخه زياتو بشري ګډونوالو لخوا جوړ شوى <strong>د</strong>ى. <strong>د</strong> ملګرو ملتونو-په مرس<strong>ته</strong> <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ماينونو <strong>د</strong>اق<strong>د</strong>ام <strong>د</strong> همکارۍ مرکز او <strong>د</strong> ماينونو <strong>د</strong> پاکولو لپاره <strong>د</strong> افغانستان رياست <strong>د</strong> MAPA سره په ستراتيژۍ، پالن جوړولو146او فعاليت کې <strong>د</strong> همکارۍ لپاره کار کوي.<strong>د</strong> "اى اين ډي ايس <strong>د</strong> لومړني کلني <strong>راپور</strong>" له مخې، <strong>د</strong> ه<strong>د</strong>ف سيمې ٢٥% تصفيه کړاى شوې <strong>د</strong>ه. 147 <strong>د</strong> بهرنيوچارو <strong>د</strong> محکمې له مخې، MAPA په ١٩٨٨ کې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې پروګرام له جوړې<strong>د</strong>و راهيسې تر سپتمبر ٢٠٠٩ ٣٠، پورې،په ټول افغانستان کې شاوخوا ١.٧٠ مليار<strong>د</strong>ه مربع ميله خطرناکه سيمه تصفيه کړې <strong>د</strong>ه. په ټوله کې، MAPA په148ټولو واليتونو کې ١٢.٣٩ مليونه ځمکني ماينونه او نورERW ليرې کړي <strong>د</strong>ي.ميټرک ټن: <strong>د</strong> ١.١ ټنو برابر، يا ٢،٢٠٥ پاونډه.<strong>د</strong> بهرنيو چارو محکمه <strong>د</strong> ناچاو<strong>د</strong>ې<strong>د</strong>لو موا<strong>د</strong>و په ليرې کولو کې <strong>د</strong> خپل <strong>د</strong>و<strong>د</strong>يز وسلو <strong>د</strong> له منځه وړلو )CWD( <strong>د</strong>پروګرام له الرې کار کوي، کوم چې نېغ په نېغه پنځو افغان موسسو، <strong>د</strong>رېو نړيوالو موسسو، او يو <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو<strong>د</strong> حکومت قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ي <strong>ته</strong> بو<strong>د</strong>يجې ورکوي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې پروګرام له الرې <strong>د</strong>ا ډلېERW تصفيه کوي او پرېښو<strong>د</strong>ل شوييا له بل پلوه هغه په خطره کې مهمات او چاو<strong>د</strong>ې<strong>د</strong>ونکي موا<strong>د</strong> له منځه وړي يا خون<strong>د</strong>ي کوي چې <strong>د</strong> ياغيانو لخوا <strong>د</strong>سرک <strong>د</strong> غاړې ماينونو يا IED جوړولو کې کارول کې<strong>د</strong>اى شي. <strong>د</strong> هغې منطقې څخه چې MAPA يې <strong>د</strong> پاکولو<strong>راپور</strong> ورکړى، يوه برخه يې <strong>د</strong> بهرنيو چارو <strong>د</strong> محکمې <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجه شويو سازمانونو لخوا تصفيه شوې. <strong>د</strong> ١٩٩٣څخه تر سپتمبر ٢٠٠٩ ٣٠، پورې، <strong>د</strong> بهرنيو چارو <strong>د</strong> محکمې بو<strong>د</strong>يجه شويو سازمانونو <strong>د</strong> ١٦٠.٥٠ مليونه مربعميټره څخه زيا<strong>ته</strong> ځمکه پاکه کړې او شاوخوا ٣.٠٦ مليونه ځمکني ماينونه او نورERW يې له منځه وړي <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong>ې سازمانونو هم<strong>د</strong>اراز له ١١،٥٨٥ ميټرک ټنه څخه زيات ساتل شوي، پرېښو<strong>د</strong>ل شوي، په خطره کې، يا بې کاره149چاو<strong>د</strong>ې<strong>د</strong>ونکي موا<strong>د</strong> او مهمات له منځه وړي او يا ليرې کړي <strong>د</strong>ي.68 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
ا منیت<strong>د</strong> افغان ملي امنیتي ځواکونو )ANSF( عملیاتCSTC-A او امريکايي ځواکونه – افغانستان )USFOR-A( <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و او پوليسو <strong>د</strong> هغو ځواکونو <strong>د</strong> روزنېاو نګرانۍ مسووليت پر غاړه لري چې <strong>د</strong> ماينونو او ERW په ليرې کولو کې بوخت <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> روزنې او نګرانۍفعاليتونه <strong>د</strong> اى اين ايس ايف <strong>د</strong> چاو<strong>د</strong>ې<strong>د</strong>ونکو موا<strong>د</strong>و <strong>د</strong> شنډولو )EOD( <strong>د</strong> چاو<strong>د</strong>ې<strong>د</strong>ونکو موا<strong>د</strong>و ض<strong>د</strong> اله )C-IED( <strong>د</strong>پروګرام او <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و <strong>د</strong> انجينير <strong>د</strong> پوهنځي لخوا ترسره کېږي. 150 لکه چې ل<strong>د</strong>ې مخکې <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و <strong>د</strong> روزنېپه برخه کې تشريح شوې، <strong>د</strong> EOD C-IED پروګرام <strong>د</strong> جوالى ١ او سپتمبر ٢٠٠٩ ٣٠، ترمنځ ١١٦ تنه <strong>د</strong>ANSF پرسونل روزلى <strong>د</strong>ى. په <strong>د</strong>ې پروګرام کې <strong>د</strong> چاو<strong>د</strong>ې<strong>د</strong>ونکې الې <strong>د</strong> ماتې په نامه يو <strong>د</strong> اتو اوونیو کورس شامل<strong>د</strong>ى. ANSF <strong>د</strong> ١٢ اونيو په يو کورس کې <strong>د</strong> EOD <strong>د</strong> تخنيک کارانو په توګه روزل کېږي چې څرنګه <strong>د</strong> ماينونواو ناچاو<strong>د</strong>ې<strong>د</strong>لو موا<strong>د</strong>و <strong>د</strong> ليرې کولو عمليات ترسره کړي. يو <strong>د</strong> پنځو ورځو کورس <strong>د</strong> ANSF غړي <strong>د</strong> C-IED <strong>د</strong>151بې<strong>د</strong>ارۍ <strong>د</strong> الرښو<strong>د</strong>ونکو جوړولو لپاره روزي.<strong>د</strong> کونړ پروژه يوه پر ټولنه بنسټ لرونکى اق<strong>د</strong>ام<strong>د</strong>ى چې هغه ځمکني ماينونه او ناچاو<strong>د</strong>ې<strong>د</strong>لي بمونهليرې کړي چې په واليت کې سيمييزو خلکو <strong>ته</strong>خطره وړان<strong>د</strong>ې کوي. <strong>د</strong>ا پروژه <strong>د</strong> ماينونو <strong>د</strong> اق<strong>د</strong>ام او<strong>د</strong> افغانانو <strong>د</strong> اصالح <strong>د</strong> سازمان لخوا سمبالېږي چېمرکز يې په کابل کې <strong>د</strong>ى.سرچینه: "<strong>د</strong> ټولنې پر بنسټ <strong>د</strong> ماينونو <strong>د</strong> ليرې کولو <strong>د</strong> تړونونو پرمختيا او په افغانستانکې <strong>د</strong> تروريزم پر وړان<strong>د</strong>ې مبارزه،" ٦\٢٣\٢٠٠٩.ننگونې<strong>د</strong> بهرنيو چارو <strong>د</strong> محکمې له مخې، <strong>د</strong> ناچاو<strong>د</strong>ې<strong>د</strong>لو موا<strong>د</strong>و سره په مياشت کې ٦٠ تلفات تړلي <strong>د</strong>ي. ماشومان يې ترټولو زيات قربانيان <strong>د</strong>ي. 152 <strong>د</strong> ANDS" <strong>د</strong> لومړني کلني <strong>راپور</strong>" له مخې، <strong>د</strong> ه<strong>د</strong>ف سيمې ٧٥% برخه <strong>د</strong> پاکې<strong>د</strong>و لپارهپاتې پر<strong>ته</strong> <strong>د</strong>ه. 153 <strong>د</strong> بهرنيو چارو <strong>د</strong> محکمې له مخې، <strong>د</strong> سپتمبر ٢٠٠٩ ٣٠، سره سم، ٦٩٠ مليونه مربع ميټره ځمکه154اوس هم خطرناکه ګڼل کېږي. <strong>د</strong>ا سيمې ٢،٠٩٠ ټولې په منفي ډول اغېزمنې کوي.ملګري ملتونه <strong>د</strong> تحفظ په خاطر افغانانو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> ناچاو<strong>د</strong>ې<strong>د</strong>لو موا<strong>د</strong>و په اړه ز<strong>د</strong>ه کړې ورکوي. <strong>د</strong>ې په تېرو ١٢ مياشتو155کې تر ٧٥٠،٠٠٠ زياتو خلکو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> ماينونو <strong>د</strong> خطر په اړه ز<strong>د</strong>ه کړې برابرې کړې <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و-ض<strong>د</strong> هڅې<strong>د</strong>ا برخه هغه ننګونې تشريح کوي چې <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و کاروبار په هېوا<strong>د</strong> کې پې<strong>د</strong>ا کړې <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong>ا <strong>د</strong> هغو هڅو خاکهوړان<strong>د</strong>ې کوي چې <strong>د</strong> موجو<strong>د</strong>و موا<strong>د</strong>و <strong>د</strong> ليرې کولو او <strong>د</strong> فصل <strong>د</strong> سرچينې په له منځه وړلو سره په راتلونکي کې <strong>د</strong><strong>د</strong>ې کاروبار <strong>د</strong> ال پرمختيا <strong>د</strong> له منځه وړلو لپاره شوې <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong>ا هم<strong>د</strong>اراز هغه پرمختګ ښيي چې په <strong>د</strong>ې هڅو کېشوى <strong>د</strong>ى.حالت156<strong>د</strong> اى اين ډي ايس ه<strong>د</strong>ف <strong>د</strong> کوکنارو <strong>د</strong> اړولو لپاره تر ٢٠١٣ پورې <strong>د</strong> ٢٠٠٧ <strong>د</strong> کچې څخه ٥٠% کموالى <strong>د</strong>ى.بنسټ پر هغو شمارو چې <strong>د</strong> نشو او جرمونو په اړه <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> <strong>د</strong>فتر )UNODC( لخوا ورکړل شوي، <strong>د</strong>ا<strong>د</strong> ٩٦،٥٠٠ هيکتاره سره مساوي <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> جنوري څخه تر جوالى ٢٠٠٩ پورې، شاوخوا ٥٤٠٠٠ هکتاره کوکناراړول شوي، چې <strong>د</strong> ٢٠٠٧ <strong>د</strong> کچې څخه يې تر <strong>د</strong>ې نېټې <strong>د</strong> کوکنارو ټوله کچه ٣٦% کمه کړې <strong>د</strong>ه. <strong>د</strong> کوکنارو <strong>د</strong>اړولو لپاره <strong>د</strong> افغان <strong>د</strong>ولت ملي ځواک، <strong>د</strong> کوکنارو <strong>د</strong> اړولو ځواک، <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې <strong>راپور</strong> شويو اړول شويو کوکنارو څخه نيماړولي <strong>د</strong>ي. نور نيم <strong>د</strong> والي په مشرۍ <strong>د</strong> اړولو په په پروګرام کې اړول شوي <strong>د</strong>ي. 157 <strong>د</strong> کوکنارو <strong>د</strong> اړولو ځواک <strong>ته</strong>کارکوونکي او الرښو<strong>د</strong>نې <strong>د</strong> کورنيو چارو وزارت ورکوي. <strong>د</strong> والي په مشرۍ <strong>د</strong> اړولو <strong>د</strong> پروګرام مالتړ <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>رهموا<strong>د</strong>و <strong>د</strong> ض<strong>د</strong> مشاورتي ټيم لخوا کېږي چې په هغو مهمو واليتونو کې کوکنار واړوي چېر<strong>ته</strong> چې تر ټولو زيات158کرل کېږي.<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملي پرمختيا ستراتيژي (اى اين ډي ايس)پرمختيا<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اريامنيتسيمييزه همکاريمخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و ض<strong>د</strong>فسا<strong>د</strong> ض<strong>د</strong>جنسي برابريظرفيت<strong>د</strong> چاپېريال69<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
ا منیت<strong>د</strong> جنوري او جوالى ترمنځ شاوخوا ٨٠% <strong>د</strong> کوکنارو اړولو په جنوبي او لوي<strong>د</strong>يځو سيمو کې صورت نيولى،چېر<strong>ته</strong> چې په ٢٠٠٩ کې ٩٩% کوکنار کرل شوي وو. 159 په <strong>د</strong>ې مو<strong>د</strong>ه کې، تر ټولو زيا<strong>ته</strong> منطقه - ٤،١١٩ هيکتاره– په هلمن<strong>د</strong> واليت کې اړول شوې، لکه چې په انځور 3.34 کې ښو<strong>د</strong>ل شوې. 160 <strong>د</strong> ٢٠٠٨ څخه تر ٢٠٠٩ پورې161<strong>د</strong> کوکنارو کر ٢٢% کم شوى. په <strong>د</strong>غه مو<strong>د</strong>ه کې <strong>د</strong> بې کوکنارو واليتونو شمېر <strong>د</strong> ١٨ څخه ٢٠ <strong>ته</strong> لوړ شو.<strong>د</strong> افغان ملي امنیتي ځواکونو )ANSF( عملیات<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې له مخې، افغان ملي امنيتي ځواکونه <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و په وړان<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> خپلو هڅو په ترڅ کې <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>رهموا<strong>د</strong>و <strong>د</strong> تولي<strong>د</strong> ځايونه او قاچاق وړونکي په نښه کوي. 162 سږ<strong>کال</strong>، <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و پر وړان<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> مبارزېپيا<strong>د</strong>ه کنډک <strong>د</strong> افغان <strong>د</strong>ولت <strong>د</strong> کوکنارو <strong>د</strong> اړولو هڅو <strong>ته</strong> تحفظ ورکړى <strong>د</strong>ى. 163 <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و ض<strong>د</strong> پوليس164<strong>د</strong> ملي پوليسو هغه جزو <strong>د</strong>ى چې <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و پر ض<strong>د</strong> هڅو مسووليت په غاړه لري.<strong>د</strong> UNODC له مخې، <strong>د</strong> جنوري څخه تر جوالى ٢٠٠٩ پورې، <strong>د</strong> ANSF او ايساف ګډو ځواکونو په اووواليتونو )ب<strong>د</strong>خشان، فراه، هلمن<strong>د</strong>، هرات، کن<strong>د</strong>هار، ننګرهار، او ارزګان( <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و ض<strong>د</strong> عمليات ترسره کړي،چې غټ تمرکز يې په هلمن<strong>د</strong> او ننګرهار و. په <strong>د</strong>ې عملياتو کې، <strong>د</strong>ې ځواکونو ٤٥٩ ټنه <strong>د</strong> کوکنارو تخم او ٥٠ ټنهاپيم نيولي، چې زيا<strong>ته</strong> برخه يې <strong>د</strong> هلمن<strong>د</strong> څخه راغلې. <strong>د</strong>وى <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و تولي<strong>د</strong>وونکي موا<strong>د</strong> هم نيولي په ګډون <strong>د</strong>٥،٤٨٠ مايع ټنه acetic anhydride )يو ډول کيميکل چې <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و په تولي<strong>د</strong> کې کارول کېږي(، او ٩٤ټنه نور <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و توکي او کيميکل. <strong>د</strong>وى هم<strong>د</strong>اراز ٢٧ <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و فابريکې له منځه وړي، چې ١٠ يې165په هلمن<strong>د</strong>، ٨ په ننګرهار، ١ په فراه، او ١ په کن<strong>د</strong>هار کې وه.ننگونې<strong>د</strong> UNODC له مخې، مجرمین، یاغیان، او په ا<strong>د</strong>اري فسا<strong>د</strong> ککړ چارواکي <strong>د</strong> کوکنارو او افیون په تجارت او کرنهکې ککړ <strong>د</strong>ي. 166 <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> له جنوري تر جوالی پوري، له مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و سره <strong>د</strong> مبارزي اړون<strong>د</strong> ۳۴ امنیتي پیښيرامینځ <strong>ته</strong> شوي چې په هغوی کې حملې، ورانول او <strong>د</strong> ماینونو چا<strong>د</strong>ول شامل <strong>د</strong>ي. تر ټول ډیر شمیر په هلمن<strong>د</strong> کېانځور 3.340<strong>د</strong> کوکنارو اړول په ولايت،جنوري-جولاى 2009 (په هيکتارونو)1–5051–100101–500500–4,119سرچينه: ،UNODC "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> افيونو سروى 2009:<strong>د</strong> مون<strong>د</strong>نو لنډيز،" 9\2009، مخ 2."<strong>د</strong> غير قانوني نشه يي او مخ<strong>د</strong>رهتوکيو قاچاق ال هم <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong>خلکو او په مجموع کې <strong>د</strong> هېوا<strong>د</strong> لپارهيوه خطره <strong>د</strong>ه."—ځانګړى عمومي پلټونکى ارنلډ فيلډزسرچینه: سيګار، "<strong>د</strong> عمومي پلټونکي <strong>د</strong> پلټنې <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> ه<strong>د</strong>ف <strong>د</strong>ى چې باوري کړي چې<strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و ض<strong>د</strong> ع<strong>د</strong>الت مرکز هماغسې کارول شوى څنګه چې يې ارا<strong>د</strong>ه وه،".٢٠٠٩\١\١٠<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو سمن<strong>د</strong>رې ځواکونه په هلمن<strong>د</strong> کې په بازار <strong>د</strong> يوې چاپې څخه وروس<strong>ته</strong> <strong>د</strong> کوکنارو په تخم تېل اچوي. )<strong>د</strong> ایساف انځور(70 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
ا منیتانځور 3.35پیښې شوي، لکه چې په انځور ۳،۳۵ کې ښو<strong>د</strong>ل شوي <strong>د</strong>ی، چیرې چېUNODC <strong>راپور</strong> ورکړ چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي پیښو په167نتیجه کې ۵۲ کسه ژوبل او ۲۱ ووژل شول.<strong>د</strong> امنیت نړیوال مرستن<strong>د</strong>ویه ځواک )ايساف(ایساف، چې <strong>د</strong> ملګرو ملتونو لخوا <strong>د</strong>ن<strong>د</strong>ه ورکړل شوي او <strong>د</strong> <strong>د</strong> شمالي اتالنیتک <strong>د</strong> تړون )ناټو( تر قومان<strong>د</strong>ي الن<strong>د</strong>ې <strong>د</strong>ی، پهافغانستان کې <strong>د</strong> نړیوالې ټولنې <strong>د</strong> برخه لرلو یوه کلی<strong>د</strong>ې برخه <strong>د</strong>ه. 168 <strong>د</strong>ا په ټول هیوا<strong>د</strong> کې <strong>د</strong> ۶۷،۷۰۰ امنیتي ځواکونوقومان<strong>د</strong>ه په غاړه لري. 169 <strong>د</strong> ناټو له مخې، <strong>د</strong> ایساف په پوځي ځواکونو کې ۴۲ هیوا<strong>د</strong>ونه برخه لري. <strong>د</strong> امریکا متح<strong>د</strong>هایاالت <strong>د</strong> <strong>۳۰</strong> سپټمبر ۲۰۰۹ پوري <strong>د</strong> ۳۱،۸۸۵ سرتیرو په <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>لو سره تر ټولو لوي برخه لرونکی هیوا<strong>د</strong> <strong>د</strong>ی.170ورپسي ستر برخه اخیستونکي هیوا<strong>د</strong>ونه بریتانیا، آلمان، فرانسه، کاناډا، ایتالیا، او هالن<strong>د</strong> <strong>د</strong>ي.په هیوا<strong>د</strong> کې <strong>د</strong> نړیوالو هڅو پرمخ بیولو کې، <strong>د</strong> ناټو اصلي <strong>د</strong>ن<strong>د</strong>ه <strong>د</strong>ا <strong>د</strong>ه چې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بیا رغوني په فعالیتونوکې مرس<strong>ته</strong> وکړي او <strong>د</strong> اغیزمني <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري لپاره په ټول هیوا<strong>د</strong> کې <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت صالحیتاو نفوذ پراخ کړي. ناټو <strong>د</strong>ا <strong>د</strong>ن<strong>د</strong>ه <strong>د</strong> ایساف له الرې پرمخ بیایي. 171 ایساف له <strong>د</strong>اسي ابتکارونو سره مرس<strong>ته</strong> کوي چېپه هغوی کې <strong>د</strong> غیرقانوني وسلوالو ډلو بي وسلې کول او له مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و په خالف <strong>د</strong> مبارزي هڅي شاملې <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong>ا<strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و پر خالف مبارزه کې <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت سره <strong>د</strong> استخباراتو شریکولو او <strong>د</strong> عامهمعلوماتو <strong>د</strong> کمپاین چلولو له الري مالتړ کوي. <strong>د</strong>وی هم<strong>د</strong>ا رنګه له ANSF سره په عملیاتو کې مالتړ کوي، چې <strong>د</strong>172ایساف ټول عملیاتو ۹۰ په سلو کې برخه <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و سره په ګډه عملي کیږي.ننگونې<strong>د</strong> OSD له مخې، سیمه ییزي قومان<strong>د</strong>ي-جنوب کې <strong>د</strong> مخ پر زیاتی<strong>د</strong>ونکي تاوتریخوالي کچه )آر سي-جنوب؛ وګورئانځور 3.36( <strong>د</strong> امریکا سمن<strong>د</strong>ري ځواکونه <strong>د</strong>ي <strong>ته</strong> اړ کړل چې خپل ځواکونه ولیږي او په هغه سیمه کې چې پهعنعنوي توګه <strong>د</strong> طالبانو سیمه ګڼل کیږي، <strong>د</strong> "پاکولو او ساتلو" عملیات ترسره کړي. <strong>د</strong> ۲۰۰۹ په جوالی کې په هلمن<strong>د</strong>کې، <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> سمن<strong>د</strong>ري ځواکونو ۴،۰۰۰ ځواکونو <strong>د</strong> افغان ملي امنیتي ځواکونو )ANSF( سره په ګډه <strong>د</strong>خنجر عملیات )"<strong>د</strong> توري ګوذار"( ترسره کړل. <strong>د</strong> OSD له مخې، <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې عملیاتو موخه <strong>د</strong>ا وه چې سیمه له یاغیانوپاکه کړي او خلک له هغوی څخه خون<strong>د</strong>ي کړي، او له جګړو او <strong>ته</strong><strong>د</strong>ی<strong>د</strong>ونو یي وساتي. <strong>د</strong> پاکولو له عملیاتو وروس<strong>ته</strong>،<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو ځواکونه په سیمه کې پا<strong>ته</strong> شول تر څو <strong>د</strong> عملیاتو <strong>د</strong> پاتې کی<strong>د</strong>لو مرحله ترسره کړي، چې په هغې کېامنیت ساتل او وروس<strong>ته</strong> <strong>د</strong> امنیت مسؤلیتونه ANSF <strong>ته</strong> سپارل شامل <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong>ا <strong>د</strong> بیارغوني او پرمختګ فعالیتونو <strong>ته</strong>173فرصت په الس ورکوي. <strong>د</strong> OSD له مخې، افغان ملي پولیس <strong>د</strong> امنیت ساتلو لپاره په ځانګړي توګه اړین <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> کوکنارو <strong>د</strong> اړولو په جريان کې امنيتي پيښې،جنوري-جولای 200901–56–1011–16معلومات نش<strong>ته</strong>يا<strong>د</strong>ونې: په <strong>راپور</strong> ورکړل شويو پيښو کې بري<strong>د</strong>ونه، تخريبول، او <strong>د</strong> ماين چا<strong>د</strong>وي<strong>د</strong>لشامل <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> هر ولايت لپاره <strong>د</strong> معلوماتو <strong>راپور</strong> نه <strong>د</strong>ی ورکړ شوی.سرچينه: ،UNODC "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> افيونو سروى 2009:<strong>د</strong> مون<strong>د</strong>نو لنډيز،" 9\2009، مخ 22.انځور 3.36<strong>د</strong> ايساف سيمييزي قومان<strong>د</strong>ېسيمييزه قومان<strong>د</strong>ه-مرکزسيمييزه قومان<strong>د</strong>ه-ختيځسيمييزه قومان<strong>د</strong>ه-جنوبسيمييزه قومان<strong>د</strong>ه-لوي<strong>د</strong>يځسيمييزه قومان<strong>د</strong>ه-شمالسرچينه: ناټو، "<strong>د</strong> امنيت نړيوال مرستن<strong>د</strong>وی ځواک او افغان ملي ار<strong>د</strong>و پياړوتيااو نيمګړتيا www.nato.int/isaf/docu/epub/pdf/placemat.pdf"وکتل شول 9\30\2009.71<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري72 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري، <strong>د</strong> قانون حکومت، او بشري حقوقپرمختيا<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اريامنيت<strong>د</strong>ا برخه په افغانستان کې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري، <strong>د</strong> قانون حکومت، او بشري حقوقو په اړه وروستۍ پراختیاوي څیړي.<strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> اګست په شلمه نیټه، افغانستان <strong>د</strong> لومړی څل لپاره <strong>د</strong> افغانانو لخوا په الره اچول شویو <strong>د</strong>ولسمشرۍ او والیتي شوراګانو ټولټاکني ترسره کړي. <strong>د</strong> رایو ورکوونکو <strong>د</strong> ټیټ شمیر په اړه <strong>د</strong> نړیوالو ان<strong>د</strong>یښنو سرهسره، لومړنۍ پایلې ښيي چې نیژ<strong>د</strong>ي په سلو کې ۳۸ افغانانو رایه ورکوونکو <strong>د</strong> ټاکنو په پروسه کې برخه واخیس<strong>ته</strong>.174<strong>د</strong> ټاکنیزو <strong>د</strong>رغلیو په اړه <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>عاوو پلټنو <strong>د</strong> ولسمشریزو ټاکنو <strong>د</strong> پایلو اعالنول وځنډول.<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون )IEC( چې <strong>د</strong> مشروع، آزا<strong>د</strong>، او بی پري ټاکنو مسولیت په غاړه لري،او <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون ،)ECC( چې <strong>د</strong> ټاکنیزو بی نظمیو په اړه <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>عاوو <strong>د</strong> پلټنو مسؤولیت په غاړهلري، <strong>د</strong> پلټني او بیا شمیرلو یوه <strong>د</strong>اسي پروسه جوړه کړه چې <strong>د</strong> قانوني رایوو <strong>د</strong> سمي شمیرني <strong>د</strong> یقیني کولو په موخهډیزاین شوي وه. 175 <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> <strong>اکتوبر</strong> په شمله نیټه، IEC <strong>د</strong> ټاکنو پایلې اعالن کړي، چې <strong>د</strong> ولسمشرۍ <strong>د</strong> <strong>د</strong>وومخکښو کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>انو تر منځ <strong>د</strong> <strong>د</strong>ویم پړاو ټاکنو غوښتنه کوي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>وهم پړاو ټاکني به <strong>د</strong> مهال ویش سره سم <strong>د</strong> نومبر په176۷ مه نیټه ترسره شي.سيمييزه همکاريمخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و ض<strong>د</strong>فسا<strong>د</strong> ض<strong>د</strong>جنسي برابريظرفيت<strong>د</strong> چاپېريالټاکني<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیایي ستراتیژي ،)ANDS( <strong>د</strong> افغانستان تړون <strong>د</strong> قواع<strong>د</strong>و په منلو سره، <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ټاکنوپه اړه <strong>د</strong>وه مشخص سیسټمونه راپیژني. 177 ج<strong>د</strong>ول 3.2 <strong>د</strong> <strong>د</strong>غو موخو په اړه وروستي معلومات، <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong>سپټمبر تر <strong>۳۰</strong>مي نیټي سره سم، وړان<strong>د</strong>ې کوي. له <strong>د</strong>ي امله چې <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون ټاکني وځنډولي تر څو پهټاکنو کې <strong>د</strong> ډیرو شمیر رایه اچونکو برخه اخیستلو <strong>ته</strong> الره هواره کړي، <strong>د</strong> ولسمشري او والیتي شوراګانو <strong>د</strong> ټاکنو178حقیقي نیټه له هغې نیټې څخه وروس<strong>ته</strong> وه کومه چې په نظر کې نیول شوي وه.<strong>د</strong> ملګرو ملتونو )UN( <strong>د</strong> سرمنشي له وینا سره سم، <strong>د</strong>ي ټاکنو په افغانستان بان<strong>د</strong>ې مثبتي او منفني اغیزي <strong>د</strong>واړه179<strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>لي. له مثبتو اغیزو څخه یي ځیني په الن<strong>د</strong>ې ډ،ل <strong>د</strong>ي:• په ټاکنو کې <strong>د</strong> عامه خلکو برخه اخیس<strong>ته</strong> له لومړنیو توقعاتو څخه ډیره لوړه وه.<strong>د</strong> ټاکنو لپاره ستراتیژیک لومړیتوبونه<strong>د</strong> افغانستان تړون موخې<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون به لوړ سپیڅلتوب، وړتیا اومنابع په اختیار کې ولري چې وکوالی شي ټاکني په مالي لحاظشوني توګه <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت په همکارۍ ترهغه بری<strong>د</strong>ه ترسره کړي چې راتلونکي ټاکنو مصارف له خپلومنابعو پوره کړي.<strong>د</strong> رایي ورکوونکو یو <strong>د</strong>ایمي او ملکي راجسټر به له یوې مليپیژن<strong>د</strong>پاڼي سره تاسیس کړی شيحالت<strong>د</strong> ولسمشرۍ او والیتي شوراګانو مارچ ۲۰۰۹ټاکني <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> اګست په ۲۰مهنیټه ترسره شوينوی <strong>راپور</strong> نش<strong>ته</strong><strong>د</strong> بشپړی<strong>د</strong>لو لپاره ټاکل شوينیټهمارچ 2010ج<strong>د</strong>ول 3.2سرچینه: <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، <strong>د</strong> افغانستان تړون، ۱\۳۱ - ۲\۱\۲۰۰، مخ ۷.73<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> ګانګرس لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري• له لوژیستیکي او امنیتي ننګونو سره سره، <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون په ټول هیوا<strong>د</strong> کې <strong>د</strong> رایې اچولو مرکزونهپه کامیابي سره پرانیستل، چمتو کړل او په زرګونو کارکوونکي یي مقرر کړل.180<strong>د</strong> ټاکنو په منفي اغیزو کې <strong>د</strong>ا الن<strong>د</strong>ې شامل <strong>د</strong>ي:• <strong>د</strong> »ویروني کمپاین« چې <strong>د</strong> طالبانو لخوا په الره اچول شوی وه <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي سبب شو چې په تاکنو کې، په ځانګړيتوګه په جنوبي والیاتو کې، لږ شمیر خلک برخه واخلي.• <strong>د</strong>رایې ورکولو په جریان کې »بي نظمي« )احتمالي <strong>د</strong>رغلۍ( <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong>ننه <strong>د</strong> سیاسي ناکرارۍ سببشوي.اوسنۍ ولسمشر حام<strong>د</strong> کرزی. )<strong>د</strong> AP انځور(ډاکټر عب<strong>د</strong>اهلل عب<strong>د</strong>اهلل. )<strong>د</strong> AP انځور(<strong>د</strong> ولسمشرۍ ټاکني<strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> خپلواک کمیسیون په وینا، <strong>د</strong> ولسمشرۍ <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> رایه اچولو په پاڼه <strong>د</strong>رج شویو ۴۱ کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>انو څخه یوازي۳۲ هغو یي رایي ترالسه کړي. 181 <strong>د</strong> <strong>د</strong>غو کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>انو له ډلي نه، یوازي ولسمشر حام<strong>د</strong> کرزي او ډاکټر عب<strong>د</strong>اهلل عب<strong>د</strong>اهلل<strong>د</strong> رایو <strong>د</strong> پام وړ سلیزه ترالسه کړي. هر یوه <strong>د</strong> بري ا<strong>د</strong>عا وکړه. 182 <strong>د</strong> ټاکنو لومړنۍ پایلې څرګن<strong>د</strong>وي چې ولسمشرکرزي له په سلو کې له ۵۰ څخه زیاتي رایي ترالسه کړي وي.<strong>د</strong> پایلو وروستی اعالن وځنډول شو تر څو <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون او <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون <strong>د</strong> <strong>د</strong>رغلیو<strong>د</strong> ا<strong>د</strong>عاوو په اړه پلټنه وکړي. <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> <strong>اکتوبر</strong> په ۱۸مه نیټه، <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون <strong>د</strong> پایلو <strong>د</strong> اعالنپه اړه <strong>د</strong>ري بیلي پریکړي خپري کړي. 183 له <strong>د</strong>غو پریکړو څخه یوي هغې یي <strong>د</strong> هر کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong> له پاره په لومړنیو پایلوکې <strong>د</strong> ورکړ شویو رایو بان<strong>د</strong>ې اغیزه وکړه. <strong>د</strong>ي پریکړي <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون <strong>ته</strong> الرښوونه وکړه چې په پلټنه184کې <strong>د</strong> الس <strong>ته</strong> راغلیو معلوماتو په اساس <strong>د</strong> هر کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong> مشخصي رایي بی اعتباره کړي.<strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون <strong>د</strong> پلټني په نتیجه کې الس <strong>ته</strong> راغلیو معلوماتو <strong>د</strong> ولسمشر کرزي ټولي ترالسهکړي رایي تر ۵۰ فیص<strong>د</strong>ه راټیټي کړي، کومي چې <strong>د</strong> هغه <strong>د</strong> کامیابي لپاره <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون ور<strong>ته</strong> اړتیا<strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>له وګورۍ انځور .3.37 185 <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> <strong>اکتوبر</strong> په ۲۰مه نیټه <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون اعالن وکړ چې<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> اساسي قانون له ۶۲ ما<strong>د</strong>ي سره سم، <strong>د</strong> ولسمشر کرزي او ډاکټر عب<strong>د</strong>اهلل تر مینځ <strong>د</strong> <strong>د</strong>وهم پړاو ټاکني <strong>د</strong>186نومبر ۷ مي نیټي لپاره په پام کې نیول شوي <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> رایه ورکوونکو شمیر<strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون په لومړۍ کې <strong>د</strong>ا آتکل کړي وه چې <strong>د</strong> نيژ<strong>د</strong>ي ۱۵.۳ میلیونه <strong>د</strong> راي ورکولو وړ افغانانوانځور 3.37<strong>د</strong> ټاکل شوي ولسمشر لپاره، کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong> بای<strong>د</strong> <strong>د</strong> معتبرواچول شویو رایو اکثریت-په سلو کې ۵۰ او یوهرایه یا ډیري، ترالسه کړي. که هیڅ یو کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>هم <strong>د</strong>ا ان<strong>د</strong>ازه ترالسه نه کړي، <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong>وهم پړاوبای<strong>د</strong> ترسره شي چې بای<strong>د</strong> <strong>د</strong> لومړي <strong>د</strong>ور نه <strong>د</strong> شپږواونیو په مو<strong>د</strong>ه کې عملي شي. یوازي <strong>د</strong>وه تنه هغهکان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>ان چې په لومړي <strong>د</strong>ور کې یي تر ټولو ډیرېرایې ترالسه کړي <strong>د</strong>ي کوالی شي په <strong>د</strong>وهم <strong>د</strong>ور کېسیالي وکړي. په <strong>د</strong>وهم <strong>د</strong>ور کې هر کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong> چې ترټولو ډیري رایي ترالسه کړي <strong>د</strong> ولسمشر په توګهاعالن کیږي.سرچینه: <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون <strong>د</strong> معلوماتو پاڼه، "ولسمشریزي ټاکني،" www.iec.org.af/assets/PDF/FactSheet/eng/fs4E.pdf وکتل شو.۲۰۰۹\۱۹\۱۰<strong>د</strong> ولسمشرۍ ټاکنې: وروستۍ پايلې<strong>د</strong> 2 مخکښو او 30 نورو کان<strong>د</strong>ي<strong>د</strong>انو لپارهنورو کان<strong>د</strong>ي<strong>د</strong>انو <strong>ته</strong>ورکړ شوي رايېعب<strong>د</strong>االله عب<strong>د</strong>االله<strong>ته</strong> ورکړ شوي رايې30.6%يا<strong>د</strong>ونې: فيص<strong>د</strong>ي <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> خپلواک کميسيون له خوا په 21 اکټوبر، 2009 اعلان شوي <strong>د</strong>ي.حام<strong>د</strong> کرزي<strong>ته</strong> ورکړ شوي رايې49.7%19.8%<strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> ګټلو لپاره <strong>د</strong> اړتيا وړ رايې: 50٪ جمع 1 رايهسرچينه: <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کميسيون، مطبوعاتي اعلاميه، "<strong>د</strong> 2009 <strong>کال</strong> <strong>د</strong> ولسمشرۍ <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> لومړنيو پايلو اعلان په اړه" 2009\16\9؛ <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کميسيون،"<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> 2009<strong>کال</strong> ټاکنې <strong>د</strong> ولسمشرۍ او ولايتي شوراګانو ټاکني"، www.iec.org.af/results/leadingCandidate.html وکتل شو 10\22\2009.74 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اريله جملي څخه ۳۸.۷ فیص<strong>د</strong>ه خلکو <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> اګست په ۲۰مه نیټه رایي ورکړي. 187 <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> انځور 3.39رایي ورکوونکو اکثریت نارینه ول وګورۍ انځور .3.38 188 <strong>د</strong> <strong>اکتوبر</strong> په ۲۱مه <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون <strong>راپور</strong>ورکړ چې <strong>د</strong> ولسمشرۍ په ټاکنو کې ۴،۵۹۷.۷۲۷ <strong>د</strong> اعتبار وړ رایي اچول شوي وي. 189 <strong>د</strong>ا ثابتوي چې <strong>د</strong> کارول190شوی رایو له جملي څخه )۴.۷ ۲۲۵.۳۶۳ فیص<strong>د</strong>ه( هغه يي باطله وي.<strong>د</strong> ولسمشرۍ په تاکنو کې <strong>د</strong>رغلۍله رایو څخه <strong>د</strong> بکسونو ډکولو او <strong>د</strong> رایي ورکولو اړون<strong>د</strong> نورو بی نظمیو په اړه شکایتونه <strong>د</strong> ټاکنو په ورځ پیلشول. 191 <strong>د</strong> ټاکنو په اړه <strong>د</strong> شکایتونو مسولیت <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون )ECC( په غاړه <strong>د</strong>ی، چې یو خپلواکهییت <strong>د</strong>ي او پینځه تنه غړي لري او <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> <strong>د</strong>رغلیو <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>عاوو په اړه پلټني کوي. ۳.۳۹ انځور <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> خپلواککمیسیون یوه لنډه کتنه وړان<strong>د</strong>ې کوي. <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون <strong>د</strong> ټاکنو په مهال او <strong>د</strong> رایو <strong>د</strong> شمیرلو په مهالپه ټاکنو کې <strong>د</strong> <strong>د</strong>رغلیو په اړه تر <strong>۳۰</strong>۰۰ زیات شکایتونه ترالسه کړل. تقریبا ۲۹ فیص<strong>د</strong>ه )۸۹۳( <strong>د</strong> هغوی »<strong>د</strong> الفلومړیتوب« )لوړ لومړیتوب( په توګه طبقه بن<strong>د</strong>ل شول، کوم چې که چیري ثاب<strong>ته</strong> شي چې رښتیا <strong>د</strong>ي، په وروستیو192پایلو بان<strong>د</strong>ې به مهمي اغیزي ولري.193<strong>د</strong> <strong>د</strong>رغلیو په ا<strong>د</strong>عاوو کې <strong>د</strong>ا الن<strong>د</strong>ې شامل <strong>د</strong>ي:• <strong>د</strong> رایي اچولو <strong>د</strong> بکسونو ډکول• تر وخت مخکي <strong>د</strong> مرکزونو تړل• له صالحیت پر<strong>ته</strong> <strong>د</strong> مرکزونو پرانیستل• <strong>د</strong> نابالغو کسانو رایي اچول• څو ځله رایه ورکول• <strong>د</strong> بل کس په نیابت سره رایه ورکول• <strong>د</strong> رايي ورکولو <strong>د</strong> مرکزونو <strong>د</strong>ننه <strong>د</strong> کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>انو <strong>د</strong> استازیو لخوا کمپاین کول• <strong>د</strong> رايي ورکولو له جریان څخه <strong>د</strong> کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>انو <strong>د</strong> استازیو منع کول<strong>د</strong> <strong>د</strong>ي شکایتونو په ځواب کې، <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون <strong>د</strong> رايي ورکولو په یو شمیر مرکزونو کې پلټني اوڅیړني ترسره کړي، او <strong>د</strong>ا نتیجه یي واخیستله چې له ټګیو او <strong>د</strong>رغلیو ډکو فغالیتونو په اړه کافي شواه<strong>د</strong> ش<strong>ته</strong> <strong>د</strong>یچې <strong>د</strong> پایلو په اړه <strong>د</strong> پلټني او شمیرلو غوښتنه کوي. 194 <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> <strong>اکتوبر</strong> په ۵ نیټه، <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون<strong>د</strong> برخه اخيستونکو او جنسيت په اساس قانونې رايې رايې ورکوونکيجوړښت (ECC) <strong>د</strong> ټاکنيزو شکايتونو کميسيون<strong>د</strong> ټاکنيزو شکايتونو کميسيون2 ملي غړي، 3 نړيوال غړيAIHRC او <strong>د</strong> افغانستان سترې محکمې هر يو يي يو ملي غړی ټاکي.<strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي ځانګړي استازی <strong>د</strong>ري نړيوال غړي ټاکي.سرچينه: <strong>د</strong> ټاکنيزو شکايتونو کميسيون، "کميشنران" /www.ecc.org.af/en&index.php?option=com_content&view=article&id=46،Itemid=61 مراجعه <strong>د</strong>ر تاريخ 10/17/2009.<strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون خپلواک صالحیتلري چې <strong>د</strong> ټاکنیزو جرمونو په اړه <strong>د</strong> شکایتونو پهاړه فیصله وکړي. <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو <strong>د</strong> کمیسیون <strong>د</strong>کار مو<strong>د</strong>ه <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> پایلو <strong>د</strong> تصویب څخه <strong>۳۰</strong> ورځيوروس<strong>ته</strong> پای <strong>ته</strong> رسیږي. خو له بله اړخه، <strong>د</strong> ټاکنوخپلواک کمیسیون، <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> پروسي م<strong>د</strong>یریت اوسمبالښت په غاړه لري. <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیونبای<strong>د</strong> <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو <strong>د</strong> کمیسیون پریکړو <strong>ته</strong> غاړهکیږ<strong>د</strong>ي.انځور 3.38سرچینه: <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> ټاکنو قانون،" ۷ او ۵۲ ما<strong>د</strong>ې،.۲۰۰۴\۳۱\۵هغه چې برخه يي نه <strong>د</strong>ه اخيستي 61.3%برخه اخيستونکي 38.7%نارينه: 58.4%ښځينه: 38.8%برخه نه اخيستونکي معلومات نش<strong>ته</strong> ښځينه نارينهيا<strong>د</strong>ونه: برخه اخيستونکو رايې ورکوونکو په ډله کې، پاتې 2.8٪ <strong>د</strong> کوچيانو استازيتوب کوي. <strong>د</strong> کوچيانو لپاره معلومات <strong>د</strong> جنسيت په اساس په لاس کې نش<strong>ته</strong>سرچينه: UNDP/ELECT, ELECT اووه ورځنۍ،8\9 9-\21\2009، مخ 10.75<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> ګانګرس لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>ارياو <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون خپله پلټنه او <strong>د</strong> رايي ورکولو تر پوښتني الن<strong>د</strong>ې ۳۴۹۸ بکسونو <strong>د</strong> رایو <strong>د</strong>وباره195شمیرل پیل کړل.<strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون <strong>د</strong> پلټنو لپاره <strong>د</strong> کتني یو لست جوړ کړ چې <strong>د</strong> هر بکس <strong>د</strong> کتني کار آسانه کړي. 196 <strong>د</strong>پلټني ټیم اړ وه چې <strong>د</strong> پارټۍ <strong>د</strong> اعتباري استازیو او <strong>د</strong> ټاکنیزو کتونکو په موجو<strong>د</strong>یت کې <strong>د</strong> رایو هر بکس <strong>د</strong> فزیکيبی تنظیمو <strong>د</strong> تص<strong>د</strong>یق په موخه په خپلو سترګو معاینه کړي. تر هري معایني وروس<strong>ته</strong>، <strong>د</strong> بکسونو محتوي بیر<strong>ته</strong> پههغوی کې ځای په ځای کړی شوه، بکسونه بنډ کړای شول، او <strong>د</strong> سیریل نوي شمیره ور<strong>ته</strong> اختصاص ورکړی شوهاو ثبت کړی شوه. 197 <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون <strong>د</strong> پلټني پروسه <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> <strong>اکتوبر</strong> په ۸ مه نیټه بشپړه کړه او198ترالسه شوي معلومات یي <strong>د</strong> <strong>اکتوبر</strong> په ۱۹مه نیټه اعالن کړل.<strong>د</strong> <strong>د</strong>رغلیو په اړه نړیوالې کتني<strong>د</strong> نړیوالې ټولني استازي <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> پروسي <strong>د</strong> شفافیت <strong>د</strong> کتونکو په توګه حاضر وو. <strong>د</strong> کتونکو په ډله کې نړیوالسازمانونه لکه نړیواله ډیموکراسي، ملي <strong>د</strong>یموکراتیک انستیتیوت، <strong>د</strong> اروپایي ټولني <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> کتونکو مشن، پهاروپا کې <strong>د</strong> امنیت او همکارۍ لپاره سازمان ،)OSCE( <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> مالتړ ټیم، او <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> آزا<strong>د</strong> او منصفانه199ټاکنو موسسه )FEFA( شامل <strong>د</strong>ي.ارل ډبلیو ایکینبري، <strong>د</strong> افغانستان لپاره <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتوسفیر، ښي خوا <strong>ته</strong>، له ریچارډ سي هالبورک، <strong>د</strong> افغانستان اوپاکستان لپاره <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو ځانګړی استازی، په منځ کې،په کابل کې <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> خپلواک کمیسیون له <strong>د</strong>فتر څخه <strong>د</strong> خپلېکتني په جریان کې <strong>د</strong> رایې ورکوونکو لیست <strong>ته</strong> ګوري. )<strong>د</strong>AP انځور(<strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> پایلو <strong>د</strong> راغونډولو لپاره، <strong>د</strong> شمیرني ملي مرکز په کابل کې تاسیس کړ. <strong>د</strong>ټاکنو تر ورځ مخکي، <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي مرکز <strong>د</strong>وره وکړه او لی<strong>د</strong>ونکو <strong>ته</strong> یي لنډ معلومات ورکړل.UNDP/ELECT اټکل کوي چې <strong>د</strong> ټاکنو تر ورځ مخکي څو اوونیو کې، هره ورځ نیژ<strong>د</strong>ي ۴۰ برخه لرونکو-اوهم<strong>د</strong>ا رنګه له ۵ تر ۱۰ کسه <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> کتونکي یا <strong>د</strong> کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>انو استازي چې <strong>د</strong> رایو <strong>د</strong> شمیرلو <strong>د</strong> پروسي <strong>د</strong> کتلو اوڅارني لپاره به حاضر وی- له <strong>د</strong>ي مرکز څخه لی<strong>د</strong>نه کوله. 200 <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> خپلواک کمیسیون لخوا <strong>د</strong> کتونکو په اړهورکړ شوي <strong>راپور</strong> کې <strong>د</strong> کورنیو کتونکو ۲۱ ډلي، <strong>د</strong> نړیوالو کتونکو <strong>۳۰</strong> ارګانونه، <strong>د</strong> ملي رسنیو ۵۱ ارګانونه،۱۴۹ <strong>د</strong> رسنیو نړیوالي ا<strong>د</strong>اري، او ۳۱ سیاسي ډلي شامل <strong>د</strong>ي. 201 <strong>د</strong> OSCE <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> مالتړ ټیم استازي، او <strong>د</strong>202ولسمشرۍ څلور مخکښ کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>ان هم اکثر وختونه له مرکز څخه لی<strong>د</strong>نې کولي.په کابل کې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو سفارت، چې <strong>د</strong> یوه کتونکي په توګه یي <strong>د</strong> ټاکنو پروسه له نیژ<strong>د</strong>ي څخه څارله، <strong>د</strong>اخبره <strong>د</strong>رک کړه چې "ډیر شمیر <strong>د</strong> <strong>د</strong>رغلیو په خالف میکانیزمونه چې <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> خپلواک کمیسیون له لوري اوUNDP په مالتړ تر کار الن<strong>د</strong>ې نیول شوي وه، له نړیوالو معیارونو سره سم غښتلي او قوي وه،" خو <strong>د</strong>ا هم واضحشوه چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي میکانیزمونو ډیر یي <strong>د</strong> ټاکنو په ورځ په ش<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>ه توګه مح<strong>د</strong>و<strong>د</strong> کړي شوي وه. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي مح<strong>د</strong>و<strong>د</strong>یتونو څخه203ځیني یي په الن<strong>د</strong>ې توګه <strong>د</strong>ي:• کمزوری امنیت• <strong>د</strong> ښځینه کارکوونکو لږوالی• پراخه بی سوا<strong>د</strong>ي• <strong>د</strong> رایه ورکوونکو <strong>ته</strong><strong>د</strong>ی<strong>د</strong>ول<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> بهرنیو چارو محکمه )DoS( <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو <strong>د</strong> کمیسیون لخوا <strong>د</strong> هغوی <strong>د</strong> <strong>د</strong>رغلیو <strong>د</strong> تحقیقاتوپه وړتیا بان<strong>د</strong>ې خپل اعتما<strong>د</strong> او باور څرګن<strong>د</strong> کړ او <strong>د</strong>ا چې هغوی به <strong>د</strong> رایو له وروستي شمیرني څخه <strong>د</strong> <strong>د</strong>رغلیو پاتي204شوي لري کړي.<strong>د</strong> ښځو ګډون205<strong>د</strong> ولسمشرۍ لپاره <strong>د</strong> ۴۱ کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>انو له ډلې څخه، یوازي <strong>د</strong>وه ښځې وي. ډاکټر فنا فروزان او ښاغلې شهال عطا.یوې هم انتخابي مقام نه <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong> او نه هم له کومې ډلې سره تړلې وي؛ <strong>د</strong>واړه خپلواکې کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>انې وي. ډاکټر فروزان،<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> هورانور<strong>د</strong>ي <strong>د</strong> پخوانې وزیر عب<strong>د</strong>الرحمان کونډه، <strong>د</strong> بلخ والیت څخه <strong>د</strong>ه او جراحه <strong>د</strong>ه. 206 شهال عطا <strong>د</strong>76 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري207کن<strong>د</strong>هار <strong>د</strong>ه او <strong>د</strong> مشرانو په جرګه کې څوکۍ لري.<strong>د</strong> UNDP/ELECT <strong>د</strong> څرګن<strong>د</strong>ونو مطابق، ښځینه کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>انو <strong>راپور</strong> وکړ چې هغوی په کافي ان<strong>د</strong>ازه <strong>د</strong> رسنیوپاملرنه له ځانه سره نه <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>ه او <strong>د</strong> مهمو کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>انو په توګه نه شمیرل کی<strong>د</strong>لي. 208 <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> جنسیت څانګېاو <strong>د</strong> عامه خلکو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> پیغام رسولو ریاست )<strong>د</strong> جنسیت څانګې( هم <strong>راپور</strong> ورکړ چې ښځینه ژورنالیستاني <strong>د</strong> راييورکولو له مرکزونو څخه منع شوي وي، په <strong>د</strong>اسي حال کې چې نارینه ژونالیستانو <strong>ته</strong> هم<strong>د</strong>ي مرکزونو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> ننوتلو209اجازه ورکړ شوي وه.که څه هم <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> خپلواک کمیسیون <strong>د</strong> جنسیت څانګې <strong>د</strong> ښځو لپاره <strong>د</strong> رایې ورکوونکو <strong>د</strong> ز<strong>د</strong>ه کړي سیمینارونهجوړ کړي وه، <strong>د</strong> ښځینه رایي ورکوونکو ګډون کمزوری وه. <strong>د</strong> جنسیت <strong>د</strong> څانګې <strong>د</strong> څرګن<strong>د</strong>ونو په اساس، ډیر شمیرښځو رایې ورکوونکو له خپلو کورنیو او یا هغو خلکو څخه چې <strong>د</strong> رایې ورکولو په مرکزونو کې حاضر وو210الرښوونې ترالسه کړي چې څه ډول خپلې رایې واچوي.هیڅ ښځینه کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>ې هم تر ۱ فیص<strong>د</strong> ډیري اعتباريرایې ترالسه نه کړي- ډاکټر فروزان فنا نیژ<strong>د</strong>ي۲۱۵۱۲ رایي ترالسه کړي )۰.۵ فیص<strong>د</strong>ه(، او آغلېشهال عطا نیژ<strong>د</strong>ي ۱۰۶۸۷ رايي ترالسه کړي )۰.۲فیص<strong>د</strong>ه(سرچینه: <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون"<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> ټاکني، <strong>د</strong> ولسمشرۍ اووالیتي شوراګانو ټاکني،" www.iec.org.af/results/leadingCandidate.html وکتل شو ۱۰\۱۴\۲۰۰۹.<strong>د</strong> جوالی په میاشت کې، <strong>د</strong> UNDP/ELECT مطابق، <strong>د</strong> جنسیت څانګې او <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیونکمیشنران <strong>د</strong> یوې جلسې کوربه ول چې <strong>د</strong>اسي ستراتیژې جوړه کړي چې ښځي <strong>د</strong> ب<strong>د</strong>نې تالشي کوونکو په توګهاو یا <strong>د</strong> رایې ورکولو <strong>د</strong> کارکوونکو په نورو موقتي ځایو کې <strong>د</strong> ټاکنو لپاره کار وکړي. په برخه اخیستونکو کې<strong>د</strong> ښځو چارو <strong>د</strong> وزارت، <strong>د</strong> کلیو <strong>د</strong> پراختیا وزارت او <strong>د</strong> کورنیو چارو <strong>د</strong> وزرات استازي، <strong>د</strong> ملګرو ملتونو لخوا <strong>د</strong>ښځو <strong>د</strong> پرمختګ پانګه، <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> نړیوالې پراختیا ا<strong>د</strong>اره ،)USAID( <strong>د</strong> ښځو سیمییزي ډلې، او نړیوالې211ا<strong>د</strong>اري شاملي وي.<strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> جنسیت څانګې هغه ننګونې په ګو<strong>ته</strong> کړي چې بای<strong>د</strong> په هغوې بریالي شي تر څو په راتلونکو212ټاکنو کې <strong>د</strong> ښځینه ګډون کوونکو ونډه ښه کړای شي:• ښځي <strong>د</strong> سیاسي پروسي په اړه ال پراخ پوهاوي <strong>ته</strong> اړتیا لري. ډیرو نالوستو ښځو <strong>د</strong> نارینه وو په نظریو او <strong>د</strong>رایې ورکولو په مرکزونو کې <strong>د</strong> نورو په مشوره باور کاوه.• <strong>د</strong> ښځینه کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>انو <strong>د</strong> امنیت لپاره <strong>د</strong> ال بشپړ پالن جوړولو اړتیا لی<strong>د</strong>ل کیږي. پالن جوړونه بای<strong>د</strong> تر مخکې ترسرهشي، نوره ز<strong>د</strong>ه کړه بای<strong>د</strong> ورکړی شي، او نور ساتونکي بای<strong>د</strong> وټاکل شي.• <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> خپلواک کمیسیون او <strong>د</strong> رایې اچونې <strong>د</strong> ښځینه کارکوونکو غړیو لپاره <strong>د</strong> امنیت اړون<strong>د</strong> <strong>د</strong> وخت لهمخکې خطر سیستم <strong>د</strong> جوړولو اړتیا لی<strong>د</strong>ل کیږي.• <strong>د</strong> رایې ورکوونکو <strong>د</strong> ثبت کولو کارتونه بای<strong>د</strong> <strong>د</strong> ښځو انځورونه ولري، تر څو <strong>د</strong> ټګي مخنیوی وشي.• <strong>د</strong> رایې ورکوونکو <strong>د</strong> تفصیالتو په اساس <strong>د</strong> معلوماتو ټولونه نور ښه کولو <strong>ته</strong> اړتیا لري، او <strong>د</strong>ا کی<strong>د</strong>ای شي <strong>د</strong>يخبرې <strong>ته</strong> اړ باسي چې <strong>د</strong>ا معلومات څنګه کی<strong>د</strong>ای شي په ال بشپړه توګه راغونډ کړی شي.• له مهمو وزارتونو سره چې ښځي مقرروي )<strong>د</strong> ښځو چاري، روغتیا، او ښوونې او روزنې وزارتونه( <strong>د</strong> تړون<strong>د</strong> یوه برخه بای<strong>د</strong> ولیکل شي چې <strong>د</strong> هغوی ښځینه کارکوونکو <strong>ته</strong> <strong>د</strong>ا الره اسانه کړي چې <strong>د</strong> رایې ورکولو پهورځ <strong>د</strong> رایې ورکولو په مرکزونو کې کار وکړي.نه پاک کی<strong>د</strong>ونکي رنګ <strong>د</strong> یوې افغاني ښځې ګو<strong>ته</strong> رنګ کړي<strong>د</strong>ه، وروس<strong>ته</strong> له هغه چې هغې خپله رایه <strong>د</strong> رایې اچونې پهمرکې کې واچوله. )<strong>د</strong> یوناما انځور، جوا<strong>د</strong> جاللي(<strong>د</strong> ټاکنو امنیت<strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون په ټاکنو کې <strong>د</strong> امنیت نشتوالي <strong>د</strong> یوي مهمې ان<strong>د</strong>یښنې په توګه پیژني. 213 <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمې<strong>راپور</strong> ورکړ چې <strong>د</strong> طالبانو لخوا چې <strong>د</strong> ټاکنو پروسه <strong>د</strong> افغان رایه ورکونکو <strong>د</strong> ویرولو او <strong>ته</strong><strong>د</strong>ی<strong>د</strong>ولو له الري ګډوډهکړي، <strong>د</strong> رایې ورکوونکو په شمیر بان<strong>د</strong>ې ډیره ناوړه اغیزه کړي وه. 214 <strong>د</strong> امنیت ستونزمن چاپیریال ټاکنې له څواړخونو اغیزمنې کړي:• <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون یي اړ کړ چې <strong>د</strong> رایې ورکولو <strong>د</strong> ځایونو هغه شمیر چې کوالی شوای پرانیستل شي،215را کم کړي.216• رايه ورکوونکي یي په کورونو کې ایسار کړل.77<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> ګانګرس لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري217• <strong>د</strong> کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>انو <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي وړتیا مخنیوی یي وکړ چې په ټاکنو کې و<strong>د</strong>ریږي او په آزا<strong>د</strong>انه توګه کمپاین وکړي.• <strong>د</strong> ټولنو او سوله اییزو غونډو خپلواکې یي مح<strong>د</strong>و<strong>د</strong>ه کړه، هغه ننګونې یي څو ځله ستري کړل چې ښځې <strong>د</strong>218ټاکنو په پروسه کې <strong>د</strong> ګډون لپاره ورسره مخ <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون، <strong>د</strong> افغان ملي امنیتي ځواکونو )ANSF( او نړیوالو ځواکونو سره په نیژ<strong>د</strong>ي همکارۍسره <strong>د</strong>ن<strong>د</strong>ه ترسره کړه چې رایې ورکوونکي، <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون کارکوونکي، کتوونکي، او <strong>د</strong> کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>انواستازي په امنیت سره <strong>د</strong> رایې ورکولو مرکزونو <strong>ته</strong> السرسې لري. 219 <strong>د</strong> افغانستان ملي پولیس ،)ANP( او په ځینوحاالتو کې، <strong>د</strong> سیمې خلکو، <strong>د</strong> رایې ورکوونکو لپاره اضافي امنیت برابر کړ. 220 <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت له وینا سره سم، له۱۶۰.۰۰۰ څخه ډیرو پولیسو او سرتیريو <strong>د</strong> رایې ورکولو <strong>د</strong> مرکزونو <strong>د</strong> ساتنی، او <strong>د</strong> سفري الرو <strong>د</strong> ګزمي له الري<strong>د</strong> افغان رایه ورکوونکو لپاره امنیت تامین کړ. 221 <strong>د</strong> مشترک امنیت انتقالي قومان<strong>د</strong>ي - افغانستان )CSTC-A( ترټاکنو مخکې افغان ملي پولیسو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> څو اضافی اوونیو لپاره ز<strong>د</strong>ه کړه ورکړه. 222 <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت له وینا سره سم،نړیوال امنیتي مرستن<strong>د</strong>وی ځواک )ایساف( او <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو پوځونه-افغانستان )USFOR-A( <strong>د</strong>ا ټاکنې خپلې223اصلي مشن وګرځاوه او له خپل افغان ملګرو سره یي له نیژ<strong>د</strong>ي <strong>د</strong>ن<strong>د</strong>ه ترسره کړه.نړیوالې ټولنې هم<strong>د</strong>ا رنګه هغه امنیتي ننګونې په ګو<strong>ته</strong> کړي چې ټاکنو <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت<strong>ته</strong> متوجه کړي. <strong>د</strong> بیلګې په توګه، <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمې <strong>راپور</strong> ورکړ چې بریتانیا ۷۰۰ اضافي سرتیري ولیږل تر څوپه ټاکنو کې مرس<strong>ته</strong> وکړي، هنګري ۴۰ نور سرتیري ورکړل، او یونان <strong>د</strong>وه اضافي ۲۰ کسیزه روغتیایي ټیمونه224زیات کړل.امنیتي پیښې<strong>د</strong> UNDP/ELECT په وینا، <strong>د</strong> ټاکنو په ورځ تر ۱۰۰ ډیري خونړۍ پیښې واقع شوي. 225 <strong>د</strong> افغان ملي پولیسواتلس غړي ووژل شول او ۲۷ نور ژوبل شول. <strong>د</strong>یرش ملکي کسان ووژل شول او ۳۱ ژوبل شول. 226 <strong>د</strong> پیښو ډیر227شمیر یي <strong>د</strong> راکټ او بمونو حملې وي او افغان رایه ورکوونکې یي نیغ په نیغه نه په نښه کول.انځور 3.40<strong>د</strong> ټاکنو په ورځ <strong>د</strong> جغرافيايي تاوتريخوالي ويشنهUNDP/ELECT <strong>راپور</strong> ورکړ چې <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> ورځي <strong>د</strong> تارتریخوالي لوړه شوي سطحې جغرافیایي ویشپه کن<strong>د</strong>ز، کن<strong>د</strong>هار، خوست، کونړ او ننګرهار کې <strong>د</strong> تاوتریخوالي مخکنیو کتنو سره یو شان وه، لکه چې په انځور3.40 کې ښو<strong>د</strong>ل شوی <strong>د</strong>ی. له ټاکنو سره اړون<strong>د</strong> پیښې <strong>د</strong> ټاکنو له ورځي وروس<strong>ته</strong> هم <strong>د</strong>وام <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>، او <strong>د</strong> رایې ورکولوپه مرکزونو او <strong>د</strong> موټرو په کاروانونو <strong>د</strong> یو شمیر بری<strong>د</strong>ونو <strong>راپور</strong> ورکړ شو، تر څو <strong>د</strong> رایو بکسونه له مینځه یوړل228شي یا <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> خپلواک کمیسیون کارکوونکو څخه غچ واخلي.مخ په زياتي<strong>د</strong>ونکيتاوتريخوالی ش<strong>ته</strong> <strong>د</strong>یيا<strong>د</strong>ونه: په ټاکل شويو ولاياتو کې تاوتريخوالی روښانه کوي، خو <strong>د</strong> هغه ټول <strong>راپور</strong>ورکړل شوي پيښي او بري<strong>د</strong>ونه چې <strong>د</strong> ټاکنو په ورځ رامنځ <strong>ته</strong> شول، شامل نه <strong>د</strong>ي.سرچينه: ملګري ملتونه، <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، ”<strong>د</strong> افغانستان وضعيت او په نړيوالهسوله او امنيت <strong>د</strong> هغې اغيزي" 9\22\2009. مخ 8.<strong>د</strong> UNDP/ELECT <strong>د</strong> وینا مطابق، <strong>د</strong> <strong>د</strong>اسي پیښو ا<strong>د</strong>عاوي چې ملکي خلک په نښه کوي-<strong>د</strong> تښتولو، وژلو او<strong>ته</strong><strong>د</strong>ی<strong>د</strong>لو په شمول- په ټول هیوا<strong>د</strong> کې پیښي شوي. <strong>د</strong> ګوتو <strong>د</strong> پري کولو اخطارونه چې په نه پاکی<strong>د</strong>ونکي رنګ سرهنښه شوي وي-چې <strong>د</strong>ا ښکاروي چې <strong>د</strong>ي کس رایه ورکړي <strong>د</strong>ه- <strong>راپور</strong> ورکړ شو، او هم<strong>د</strong>ا رنګه <strong>د</strong> ویرولو په موخه229<strong>د</strong> ډیرو نورو تخیلي پیښو <strong>راپور</strong> ورکړ شو.په ځینو والیاتو )لکه فاریاب، نورستان، ارزګان، او ور<strong>د</strong>ک( کې <strong>د</strong> رايي بکسونو <strong>د</strong> والیاتو مرکز <strong>ته</strong> انتقالولیو ډیر ستونزمن کار وه، UNDP/ELECT <strong>راپور</strong> ورکوي. ځیني <strong>د</strong> لیږ<strong>د</strong>ولو موټرونه تر بری<strong>د</strong> الن<strong>د</strong>ې راغلل او230<strong>د</strong> رایي بکسونه له مینځه یوړل شول.<strong>د</strong> والیتي شوراګانو ټاکني<strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> سپټمبر په ۲۶مه نیټه، <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون <strong>د</strong> افغانستان له ۳۴ والیاتو څخه <strong>د</strong> <strong>۳۰</strong> والیاتو <strong>د</strong>والیتي شوراګانو <strong>د</strong> ټاکنو لومړني پایلي اعالن کړي.۳۳۳۹ 231 کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>ان او ۴۲۰ څوکۍ وي؛ ۲۵۱ سړیو او ۱۰۶ښځو څوکۍ وګټلي. 232 <strong>د</strong> پا<strong>ته</strong> والیاتو - پکتیکا، ننګرهار، کن<strong>د</strong>هار، او غزني- کې <strong>د</strong> ټاکنو پایلې <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong>78 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري<strong>اکتوبر</strong> تر ۲۱ مې نیټي پورې نه وي اعالن شوي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>د</strong> وینا په اساس، <strong>د</strong> والیتي شوراګانو <strong>د</strong> ټاکنو پهپروسه کې له مهمو ننګونو څخه یو یي <strong>د</strong> کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>انو ډیر زیات شمیر وه چې <strong>د</strong> هرې څوکۍ لپاره یي مقابله کوله،چې په بی ساري توګه لویي <strong>د</strong> رایي ورکولو پاڼې منځ <strong>ته</strong> راوستلي کومې چې احتماالْ <strong>د</strong> رایي ورکوونکو لپاره په233هغوی بان<strong>د</strong>ې پوهی<strong>د</strong>ل سخت وه.<strong>د</strong> چوکیو ویشپه والیتي شورا کې <strong>د</strong> چوکیو شمیر <strong>د</strong> هر والیت <strong>د</strong> نفوسو په اساس ټاکل کیږي. 234 <strong>د</strong> افغانانو <strong>د</strong> نفوس <strong>د</strong> غونډی<strong>د</strong>لوتر ټول ستر ښار کابل <strong>د</strong>ی، او ورپسي بلخ، غزني، هرات، او ننګرهار <strong>د</strong>ي. انځور 3.41 <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> په ټاکنوکې <strong>د</strong> والیتي شوراګانو <strong>د</strong> چوکیو ویش ښکاروي.انځور 3.41چينتاجکستان<strong>د</strong> ولايتي شوراګانو لپاره <strong>د</strong> چوکيو ويشازبکستانترکمنستانجوزجان9بلخ19کن<strong>د</strong>وز15تخار15ب<strong>د</strong>خشان15هرات19فَراه9با<strong>د</strong>غيس9فارياب15غور15ارزګان9پکتيکا9خوست9بَغلانباميان9زابل9غزنی19ور<strong>د</strong>ک915پنجشير9کاپيسا9کابُل299پکتيا9نورستان9ننګرهار19کونړلَغمان 99پروانلوگرسر پُل9<strong>د</strong>ايکُ ن<strong>د</strong>ی9سمنګان915<strong>د</strong> ولايت نفوستر 500،000 لږ500،000 تر 1 ميليون1 ميليون تر 2 ميليون2 ميليون تر 3 ميليونتر 3 ميليونه ډيرپاکستانايراننيمروزهيلمن<strong>د</strong> 9کن<strong>د</strong>هار 1515يا<strong>د</strong>ونه: <strong>د</strong> ولاياتو <strong>د</strong> نفوس لړۍ <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> خپلواک کميسيون لخوا <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> ورکړ شويو معلوماتو له مخې <strong>د</strong>ي.سرچينه: <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کميسيون، "<strong>د</strong> ولايتې شوراګانو لپاره <strong>د</strong> چوکيو ويش" ,www.iec.org.af/SubContent.asp?sect=4&Page=seatallocation وکتل شو 10\14\2009.79<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> ګانګرس لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اريانځور 3.42<strong>د</strong> ولايتي شورا <strong>د</strong> رايې ورکولو په پاڼه بان<strong>د</strong>ې کان<strong>د</strong>ي<strong>د</strong>انچينتاجکستانازبکستانترکمنستانجوزجان74بلخ138کن<strong>د</strong>وز124تخار143ب<strong>د</strong>خشان113هرات184با<strong>د</strong>غيس47فارياب85غور75باميان94نورستانور<strong>د</strong>ک41بَغلان193خوست3832کونړ57لَغمانپنجشير51کاپيسا54کابُل524لوګر4860پروانسر پُل59<strong>د</strong>ايکُ ن<strong>د</strong>ی89سمنګان70ننګرهارپکتياغزنی1150–5051–100101–150فَراه34ارزګان26زابل33پکتيکا69151–200201+په لاس کې نش<strong>ته</strong>پاکستانايراننيمروزهيلمن<strong>د</strong> 32کن<strong>د</strong>هار 54يا<strong>د</strong>ونه: په غزنې، کن<strong>د</strong>هار، ننګرهار او پکتيکا <strong>د</strong> ولايتې شوراګانو <strong>د</strong> ټاکنو په اړه <strong>د</strong> معلوماتو <strong>راپور</strong> نه <strong>د</strong>ی ورکړل شوی.سرچينه: <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کميسيون، "<strong>د</strong> ولايتي شوراګانو وروستۍ نا تص<strong>د</strong>يق شوي پايلې"www.iec.org.af/results/Provincial/resultsVoteOrder.html, وکتل شو 10\14\2009۳.۴۲ انځور <strong>د</strong> والیتي شوراګانو په ټاکنو کې <strong>د</strong> رایي ورکولو په پاڼه کې <strong>د</strong> کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>انو شمیر په ګو<strong>ته</strong> کوي. هرهشورا <strong>د</strong> ۹ او ۲۹ ترمینځ چوکۍ لري. 235 په هره شورا کې، <strong>د</strong> چوکیو ۲۵ په سلو کې برخه <strong>د</strong> ښځینه کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>انو لپارهځانګړي شوي <strong>د</strong>ه. سړي او ښځي یو له بل سره سیالي کوي، خو که چیرې په کافي ان<strong>د</strong>ازه ښځي په هر والیت کېځانګړي شوي چوکۍ و نه ګټي، <strong>د</strong>ا چوکۍ ښځینه کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>انو <strong>ته</strong> ورکول کیږي تر څو <strong>د</strong>ا ډاډ ترالسه شي چې په قانونکې <strong>د</strong> هغوی له پاره ځانګړي شوي چوکۍ <strong>د</strong> ښځو لخوا نیول کیږي. 236 <strong>د</strong> ارزګان او کن<strong>د</strong>هار په استثنا، په ټولو237والیاتو کې په کافي ان<strong>د</strong>ازه ښځینه کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>اني وي چې <strong>د</strong> ښځو لپاره ځانګړي شوي چوکۍ ډکي کړي.80 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري<strong>د</strong> والیتي شوراګانو په ټاکنو <strong>د</strong>رغلۍ<strong>د</strong> والیتي شوراګانو په ټاکنو کې، <strong>د</strong> رایي ورکوونکو <strong>د</strong> <strong>د</strong>رغلیو ا<strong>د</strong>عاووي لکه <strong>د</strong> بکسونو ډکول او بډي ورکولوشوي، خو کتونکو ونشوای کړای چې کره شواه<strong>د</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>اسي ا<strong>د</strong>عاوو په مالتړ کې پی<strong>د</strong>ا کړي. <strong>د</strong> والیاتو <strong>د</strong> ټاکنیزوشکایتونو کمیسیون )PCC( <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون )ECC( <strong>د</strong> الحاقي استازي په توګه <strong>د</strong>ن<strong>د</strong>ه ترسره کويچې په هر والیت کې <strong>د</strong> ټاکنیزو <strong>د</strong>رغلیو ا<strong>د</strong>عاوو <strong>ته</strong> ځواب ووایي. 238 هر هغه څوک چې قانوني عالقه لري اوهغه ا<strong>د</strong>عا کوي چې <strong>د</strong> ټاکنو قانون تر پښو الن<strong>د</strong>ې شوي <strong>د</strong>ی، کوالی شي له ECC او PCC سره خپل شکایت ثبت239کړي.<strong>د</strong> رایې ورکوونکي ز<strong>د</strong>ه کړهتر ټاکنو مخکې، ملکي روزونکو <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> کړنالري په اړه <strong>د</strong> رایي ورکوونکي <strong>د</strong> پوهاوي په اړه کار وکړ. <strong>د</strong> افغانيرسنیو مرکزونو په ټول هیوا<strong>د</strong> کې کمپاینونه او <strong>د</strong> ټاکنو خبرونه تر پوښښ الن<strong>د</strong>ې راوستل.کمپاین چلول<strong>د</strong> ولسمشرۍ او والیتي شوراګانو <strong>د</strong> ټاکنو له پاره <strong>د</strong> کمپاین چلولو وروستۍ رسمي ورځ <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> اګست۱۷مه وه. 240 <strong>د</strong> رایي ورکولو لپاره <strong>د</strong> افغانانو <strong>د</strong> هڅولو لپاره، <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> خپلواک کمیسیون تر ۱۶۰۰ زیات ملکيروزونکو تر ټاکنو مخکې ټول هیوا<strong>د</strong> <strong>ته</strong> سفرونه وکړل، معلومات یي توزیع کړل، چې په هغوی کې <strong>د</strong> رایي ورکولو<strong>د</strong> مرکزونو ځایونه هم شامل <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> صحني ګرځن<strong>د</strong>ه ټیمونو په <strong>د</strong>وو ژبو )پښتو او <strong>د</strong>ري( له ۳۴ والیاتو نه په 24241والیاتو کې روزنیز پرواګرامونه ترسره کړل، لکه چې په انځور 3.43 کې ښو<strong>د</strong>ل شوي <strong>د</strong>ي.انځور 3.43م<strong>د</strong>ني روزنه: <strong>د</strong> صحنې ګرځن<strong>د</strong>ه ټيمونهچينتاجکستانازبکستانب<strong>د</strong>خشانتخارکن<strong>د</strong>وزبلخجوزجانترکمنستانبَغلانسمنګانفاريابپنجشيرنورستانپروانکاپيسا کونړ لَغمانور<strong>د</strong>ککابُلننګرهارلوګرپکتياباميانسر پُل<strong>د</strong>ايکُ ن<strong>د</strong>یغوربا<strong>د</strong>غيسهراتخوستغزنیپکتيکازابلارزګانفَراهFپاکستان<strong>د</strong> صحنې <strong>د</strong> ګرځن<strong>د</strong>ه ټيمونو حضورکن<strong>د</strong>هارهيلمن<strong>د</strong>نيمروزايرانسرچينه: <strong>د</strong> UNDP/ELECT, ELECT اووه ورځنۍ، 1\9 – ،2009\7\9 مخ .381<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> ګانګرس لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong> <strong>د</strong>ریو میاشتو مهم ټکي<strong>د</strong> ټاکنو تیاریاني او ننګونې<strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> په اساس، په <strong>د</strong>اسي یوه هیوا<strong>د</strong> کې <strong>د</strong>ټاکنو سر<strong>ته</strong> رسول چې په شخړو کې ښکیل وي، او ضعیفه ا<strong>د</strong>اره، ضعیفانفراسټرکچر، <strong>د</strong> نالوستي لوړ نرخ، او <strong>د</strong> ولسمشرۍ ۴۱ کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>ان ولري،له ډیرو اړخونو یو له ننګونو او ستونزو ډک کار <strong>د</strong>ي. 242 <strong>د</strong>ا <strong>د</strong>ري میاشتنې<strong>راپور</strong> هغه آما<strong>د</strong>ګې او ننګونې تر بحث الن<strong>د</strong>ې نیسي چې <strong>د</strong> افغانستاناسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت <strong>د</strong> ۲۰۰۴/۲۰۰۵ او ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> ټاکنو په تیاريکې ورسره مخ وه. په <strong>د</strong>ي ننګونو کې <strong>د</strong> رایې ورکوونکو ثبت کول او رایېاچول، امنیت او <strong>د</strong>رغلۍ شامل <strong>د</strong>ي.ثبت شوي او اچول شوي رایيپه ۲۰۰۴ او ۲۰۰۵ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> رایې ورکوونکو <strong>د</strong> ثبت کولو فعالیتونو ونشوکړای چې رایې ورکوونکوي یوه ځانګړي ولسوالي یا <strong>د</strong> رایې ورکولومرکز <strong>ته</strong> راجع کړي او په <strong>د</strong>ي توګه <strong>د</strong> رایې ورکوونکو شمیر <strong>د</strong> وړان<strong>د</strong>وینې243وړ نه وه.<strong>د</strong> ۲۰۰۴/۲۰۰۵ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> ټاکنو تیاري<strong>د</strong> ۲۰۰۴/۲۰۰۵ <strong>کال</strong> ټاکنو لپاره، <strong>د</strong> رایې ورکوونکو ثبتول په <strong>د</strong>وو مرحلوکې بشپړ شو او نتیجه یي <strong>د</strong> اټکل ۱۰.۶ میلیونو ثبت شوي رایي ورکوونکووه. 244 <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي لپاره چې احتمالي راېې ورکوونکوي <strong>د</strong> ثبت کولو او <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong>پروسي په اړه وروزل شي، <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> سمبالښت مشترک هییت )JEMB(عامه خلکو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> پیغام رسولو <strong>د</strong>فتر پرانیست. 245 عامه خلکو <strong>د</strong> پیغام رسولو<strong>د</strong>فتر <strong>د</strong> عامه معلوماتو څانګه هم <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>له، چې <strong>د</strong> رایې ورکوونکو <strong>د</strong> ثبتاو <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> پروسي په اړه يي معلومات خپرول. عامه خلکو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> پیغامرسولو هڅي <strong>د</strong>اسي ابتکارونه په کار راوستل لکه تنظیم شوي مارشونه او<strong>د</strong> رسنیو لپاره پروګرامونه تر څو په ټاکنو کې <strong>د</strong> ښځو <strong>د</strong> ګډون په ارزښت246خلک پوي کړي.<strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> ټاکنو تیاري<strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> ټاکنو لپاره، <strong>د</strong> رایي ورکوونکو ثبتول په څلور مرحلو کېترسره شو چې نتیجه یي <strong>د</strong> اټکل ۴.۴ میلیونو نوي ثبتونو وه. <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong><strong>د</strong> رایې ورکوونکو <strong>د</strong> ثبت کولو معلومات نوي ثبت شوي کسان ځانګړووالیتي مرکزونو سره وصل کړل، چې په <strong>د</strong>ي توګه <strong>د</strong> رایي ورکوونکو <strong>د</strong>شمیر په اړه ښه وړان<strong>د</strong>وینه کی<strong>د</strong>ای شي. 247 <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> خپلواک کمیسیون له<strong>راپور</strong> سره سم، تر ۱۶۰۰ زیات ملکي روزونکو <strong>د</strong> هیوا<strong>د</strong> ګوټ ګوټ <strong>ته</strong>سفرونه وکړل او معلومات یي توزیع کړل، چې په <strong>د</strong>ي کې <strong>د</strong> رایې ورکولو248<strong>د</strong> مرکزونو <strong>د</strong> ځایونو په اړه معلومات هم وه.<strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> ټاکنو نتیجهکه څه هم نوي رايي ورکوونکي په ځانګړو والیتونو پوري تړل شوي وه،نرمو کړنالرو له <strong>د</strong>ي سره مرس<strong>ته</strong> وکړه چې په څو ځایونو کې ثبت شي اوغیرقانوني رایي ورکوونکي ثبت شي. تر قانوني رايي ورکوونکو <strong>د</strong> زیاتورایي ورکوونکو ثبت کول <strong>د</strong> ټاکنو په اعتبار او باوري کی<strong>د</strong>لو بان<strong>د</strong>ې ناوړهاغیزي <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>ي. 249 <strong>د</strong> ښځینه ثبت شویو رایي ورکوونکو یو غیر معموليلوړ شمیر <strong>راپور</strong> ورکړ شو او هغه په نا امنه او په فرهنګي توګه وروس<strong>ته</strong>پاتي والیاتو کې. <strong>د</strong> ټاکنو چارواکو <strong>د</strong> ښځینه ثبت شویو رايي ورکوونکو <strong>د</strong>الوړ شمیر <strong>د</strong> "نیابت رايي ورکول" په توګه تعبیر کړل، کوم چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>رغلۍیوه طریقه <strong>د</strong>ه چیرې چې سړي په <strong>د</strong>و<strong>د</strong>یزه سمیو کې <strong>د</strong> خپلو کورنیو <strong>د</strong> ښځو250په ځای رایي ورکړي.امنیت<strong>د</strong> افغانستان امنیتي چاپیریال له ۲۰۰۴/۲۰۰۵<strong>کال</strong> ټاکنو راهیسي <strong>د</strong> پاموړ خراب شوي <strong>د</strong>ی، چې احتماالْ <strong>د</strong> ټاکنو په پروسه بان<strong>د</strong>ې ناوړه اغیزي251ولري.<strong>د</strong> ۲۰۰۴/۲۰۰۵ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> ټاکنو تیاري<strong>د</strong> ۲۰۰۴/۲۰۰۵ <strong>کال</strong> ټاکنو لپاره، <strong>د</strong> امنیت عمومي موخي <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong>کارکوونکو ساتنه، <strong>د</strong> JEMB <strong>د</strong> ځایونو امنیت، او <strong>د</strong> ترانسپورت او <strong>د</strong>حساسو رایو <strong>د</strong> شمیرلو لپاره <strong>د</strong> امنیت تامینول وو. 252 متح<strong>د</strong>ه ایاالتو پهسلګونو اضافي سرتیري سیمو <strong>ته</strong> ولیږل تر څو په افغانستان کې ځای شوي۱۸۰۰۰ سرتیري تقویه کړي. اروپايي هیوا<strong>د</strong>ونو لکه اسپانیا او ایتالیا ۲۵۰۰نور اضافي سرتیري <strong>د</strong> نړیوال <strong>د</strong> امنیت مرستن<strong>د</strong>ویه ځواک )ایساف( له الرېورکړل. 253 <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو لخوا روزل شوی <strong>د</strong> افغان ملي ار<strong>د</strong>و او افغانملي پولیس ځواکونو هم <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> امنیت په مشن کې ټاکونکي رول <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>.<strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> ټاکنو تیاري<strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> ټاکنو لپاره، <strong>د</strong> مخ په خرابی<strong>د</strong>ونکي امنیتي چاپیریال په ځوابکې ډیر نوي امنیتي اق<strong>د</strong>امات عملي کړی شول. په افغانستان کې <strong>د</strong> اورپاييټولنې <strong>د</strong> پولیسو مشن <strong>د</strong> افغانستان ملي پولیسو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> ټاکنو په وخت کې <strong>د</strong> امنیتساتلو په اړه، چې <strong>د</strong> بشر په حقوقو یي ځانګړي تاکی<strong>د</strong> کاوه، روزنه ورکړه.<strong>د</strong> امنیتي هڅو په ا<strong>د</strong>امه، مشترک امنیتي پالن جوړولو ګروپ تاسیس کړی82 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong> <strong>د</strong>ریو میاشتوشو تر څو <strong>د</strong> هغو ا<strong>د</strong>ارو تر مینځ چې <strong>د</strong> ټاکنو په جریان کې <strong>د</strong> امنیت تامینولومسولیت په غاړه <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>، <strong>د</strong> مشترکي او همغږي امنیتي پالن جوړولو254امکانات برابر کړي.<strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> ټاکنو نتیجه<strong>د</strong> ټاكنو <strong>د</strong> مركزونو <strong>د</strong> خون<strong>د</strong>يتوب لپاره <strong>د</strong> ټاكنو <strong>د</strong> خپلواك كمېسيون <strong>د</strong> هڅوسره سره <strong>د</strong> ټاكنو په ورځ امنيت يو لوى گواښ و. <strong>د</strong> ۲۰۰۹ كال <strong>د</strong> ټاكنولپاره ننگونې، تښتونې او <strong>د</strong> ټاكنو <strong>د</strong> كمېسيون <strong>د</strong> چارواكو، څاروونكو او255كاركوونكو وژنې ستر گواښونه وو.<strong>د</strong> <strong>د</strong>رغليو مخنيوى<strong>د</strong> وړتيا نه <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>ل، مح<strong>د</strong>و<strong>د</strong> امنيتي ت<strong>د</strong>ابير، <strong>د</strong> ټاكنو په پروسې كم پوهاوى <strong>د</strong>256ټاكنو په اعتبار منفي تاثير كوي.<strong>د</strong> ۲۰۰۴/۲۰۰۵ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> ټاکنو تیاري<strong>د</strong> - ۲۰۰۴ ۲۰۰۵ كال په ټاكنو كې <strong>د</strong> ټاكنو گډ كمېسيون <strong>د</strong> <strong>د</strong>رغليو<strong>د</strong>مخنيوي لپاره يو لړ اقامات كړي وو، چې په كې <strong>د</strong>نه ورانې<strong>د</strong>ونكي رنگكارول او <strong>د</strong> رايې په كارت كې سورى كول، رايه وركوونكي رايه وركونه257جو<strong>ته</strong> ول.<strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> ټاکنو تیاري<strong>د</strong> ۲۰۰۹ كال ټاكنې <strong>د</strong> <strong>د</strong>رغليو نه <strong>د</strong> ژغورنې لپاره يو لړ شرايط لكه <strong>د</strong> ټاكنو<strong>د</strong> شكايتونو <strong>د</strong> كمېسيون جوړول او <strong>د</strong> سياسي حقوقو <strong>د</strong> څار ا<strong>د</strong>ارو <strong>ته</strong> <strong>د</strong>كاروركولو اجازه وركول وو. <strong>د</strong> شكايتونو كمېسيون <strong>د</strong> كان<strong>د</strong>ي<strong>د</strong>انو <strong>د</strong> قانونمن<strong>د</strong>ۍ258سره <strong>د</strong> تړلو ټولو ننگونو او ټاكنيزې پروسې مسؤولیت په غاړه <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>.<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بشري حقونو خپلواك كمېسيون <strong>د</strong> يوناما په ملتيا <strong>د</strong> امنيتي259ستونزو له كبله په تلو راتلو مح<strong>د</strong>و<strong>د</strong>يتونه او <strong>د</strong>ښځو ستونزې ثبټ كړي.<strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> ټاکنو نتیجه<strong>د</strong> ټاكنيز چاپيريال <strong>د</strong> خون<strong>د</strong>ي كولو په موخه <strong>د</strong> ملگرو ملتونو سرمنشي <strong>د</strong><strong>راپور</strong> له مخې <strong>د</strong> ټاكنو <strong>د</strong> شكايتونو كمېسيون <strong>ته</strong> <strong>د</strong> غلطو رايپاڼو او نورو<strong>د</strong>رغليو <strong>د</strong> ټاكنو <strong>د</strong> پروسې سره اړون<strong>د</strong> چې په كې <strong>د</strong> ټاكنو <strong>د</strong> ورځې <strong>د</strong>رغلۍ260هم په كې شاملې <strong>د</strong>ي، <strong>د</strong>اراښيي.الس<strong>ته</strong> راغلې پايلې<strong>د</strong> ۲۰۰۵ كال <strong>د</strong> ټاكنو وروس<strong>ته</strong> ټولې هغه هڅې چې <strong>د</strong> ټاكنو <strong>د</strong> كمېسيوناړتياوې په سختۍ سره پوره كړل شوې. 261 اگر چې <strong>د</strong>تېرو ټاكنو پر مهالاړتياوې په نخښه شوي، ليكين <strong>د</strong> ټاكنو لپاره ډېرې مح<strong>د</strong>و<strong>د</strong>ې تياريانېوشوې. ډېر مسايل لكه <strong>د</strong> امنيتي اړتياوو جاج اخيستل، <strong>د</strong> سرشمېرنې سر<strong>ته</strong>262رسول او <strong>د</strong> رايه وركوونكو ثبتولو <strong>ته</strong> پام ونشو.<strong>د</strong> ټاكنو په اړه <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> يو <strong>راپور</strong>له مخې <strong>د</strong> نړيوالو مشاورينو <strong>د</strong> هڅوسره سره <strong>د</strong> شكايتونو كمېسيون <strong>د</strong> كاركوونكو <strong>د</strong> كاري وړتيا <strong>د</strong> لوړولو اونورو اړينو اق<strong>د</strong>اماتو <strong>د</strong> كولو لپاره هيڅ پروگرام جوړ نه كړو. 263 په خپلوپښو بان<strong>د</strong>ې <strong>د</strong>و<strong>د</strong>رې<strong>د</strong>و په الر كې <strong>د</strong> ټاكنو كمېسيون <strong>د</strong> يو لړ مهمو ستونزوسره مخ <strong>د</strong>ى. <strong>د</strong> سیګار پلټنه <strong>راپور</strong> <strong>د</strong> تخنيكي چارو <strong>د</strong> ښۀ پرمخ بيولو او پهراتلونكي كې په نړيوالو <strong>د</strong> انحصار <strong>د</strong> كمولو لپاره <strong>د</strong> ټاكنوخپلواك كمېسيون264<strong>ته</strong> <strong>د</strong>كاركوونكو <strong>د</strong> وړتيا <strong>د</strong> لوړولو وړان<strong>د</strong>يز كړى.<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ټاکنو مهمې پيښې5-9 <strong>اکتوبر</strong>:<strong>د</strong> ټاکنيزو شکايتونو کميسيون<strong>د</strong> <strong>د</strong>رغليو پلټنه کوي2005 :2006انتقالي <strong>د</strong>ورهډيسمبر-اګست:<strong>د</strong> 2004 <strong>کال</strong> <strong>د</strong> ولسمشرۍ <strong>د</strong> ټاکنولپاره <strong>د</strong> رايې ورکوونکو ثبت کول2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •20 آگست:<strong>د</strong> رايې ورکولو ورځ6 <strong>اکتوبر</strong> - 2 فبروری:<strong>د</strong> 2009 <strong>کال</strong> <strong>د</strong>ولسمشرۍ <strong>د</strong> ټاکنولپاره <strong>د</strong> رايې ورکوونکو ثبت کول18 سپتمبر:ولايتي شوراګانو ټاکنې9 اکټوبر:حام<strong>د</strong> کرزی ولسمشروټاکل شو26 جولای:<strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> سمبالولو ګډهييت جوړ شو.سرچينې: <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کميسيون, ”مرحلې او ګرځن<strong>د</strong>ه تازه مهالونې,“ ,www.iec.org.af/subContent.asp?sect=4&page=phases وکتل شو 10\20\2009 ; <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کميسون, ”مهمې نيټې,“,www.ecc.org.af/en/index.php?option=com_content&view=article&id=50&Itemid=65 وکتل شو 10\20\2009; <strong>د</strong> ټاکنيزو شکايتونو کميسيون, ”احصايي,“ ,www.iec.org.af/subContent.asp?sect=4&page=keydatesوکتل شو 10\20\2009; ,UNDP/Elect ”پس منظر,“ ,www.afghanelections.org/index.php?page=en_Background وکتل شو 10\19\2009.83<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> ګانګرس لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري<strong>د</strong> رسنیو پوښښ<strong>د</strong> افغانستان رسنیو <strong>د</strong> ولسمشرۍ <strong>د</strong> کمپاین چلولو په جریان کې <strong>د</strong> بحث له پاره مسالي وړان<strong>د</strong>ې کړي، او افغانانو <strong>ته</strong> یي<strong>د</strong> کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>انو په اړه معلومات ورکړل. 265 <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> رسنیو کمیسیون )EMC( جوړ کړ چېپه رسنیو کې په انصاف سره <strong>راپور</strong> ورکول او <strong>د</strong> ټولو کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>انو لپاره <strong>د</strong> کمپاین په جریان کې <strong>د</strong> رسنیو لخوا پوښښورکول تر څارنې الن<strong>د</strong>ې ونیسي. EMC 266 هم<strong>د</strong>ا رنګه <strong>د</strong> ولسمشرۍ ګر<strong>د</strong>ی میزونه او بحثونه تنظیم کړل، له ټاکنومخکې او وروس<strong>ته</strong> یي مطبوعاتي کنفرانسونه په الره واچول تر څو <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> فعالیتونو په اړه اوسمهالوني وړان<strong>د</strong>ېکړي. 267 انځور 3.44 <strong>د</strong> ټاکنو په اړه <strong>د</strong> EMC <strong>د</strong> مسؤلیتونو په اړه معلومات وړان<strong>د</strong>ې کوي.<strong>د</strong> ټاکنو تر ورځ وړان<strong>د</strong>ې پوښښ<strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> جوالی له ۱۶مې نیټې څخه، EMC <strong>د</strong> هر سیاسي کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong> <strong>د</strong> پوښښ <strong>د</strong> فیص<strong>د</strong>ي په اړه <strong>راپور</strong> ورکولپیل کړل. <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون غوښتنه لرله چې رسنۍ له EMC سره همکاري وکړي او <strong>د</strong> الن<strong>د</strong>ې مسالو په268اړه <strong>د</strong> خلکو په پوهاي کې مرس<strong>ته</strong> وکړي:• <strong>د</strong> رایې ورکولو اهمیت• <strong>د</strong> کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>انو کړنالرې• <strong>د</strong> کمپاین اصلي مسالې• په ټاکنو کې څه ډول برخه واخلوانځور 3.44<strong>د</strong> EMC مسؤوليتونه<strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کميسيون<strong>د</strong> ټاکنيزو رسنيو کميسيون(کسيزه هييت 3)<strong>د</strong> عامه رسنيو له خوا پوښښ څارل •<strong>د</strong> عامه رسنيو <strong>د</strong> سرغړونو <strong>ته</strong> لارښوونه کول ا<strong>د</strong>ارې قوانين •<strong>د</strong> مرس<strong>ته</strong> شويو اعلاناتو <strong>د</strong> پروګرام نظارت •تر رايې اچولو 48 ساع<strong>ته</strong> مخکې <strong>د</strong> رسنيو لخوا چوپه خوله پاتې کي<strong>د</strong>لو•تص<strong>د</strong>يق کولسرچينه: <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کميسيون، "<strong>د</strong> ټاکنيزو رسنيو کميسيون،" /www.iec.org.af,Content.asp?sect=2&page=electoralmedia وکتل شو 10\13\2009.<strong>د</strong> UNDP/ELECT له وینا سره سم، <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، <strong>د</strong> کورنیو او بهرنیو چارو <strong>د</strong>وزاتونو له الري، تر ټاکنو مخکې <strong>د</strong> هر ډول تاوتریخوالي په رسنیو کې خپرول منع کړل. 269 تر ټاکنو ۴۸ ساع<strong>ته</strong>مخکې او <strong>د</strong> رایې ورکولو <strong>د</strong> ورځي په جریان کې، <strong>د</strong> قانون له مخې رسنۍ <strong>د</strong> هر ډول سیاسي فعالیت په اړه <strong>د</strong> <strong>راپور</strong>ورکولو څخه منع <strong>د</strong>ي. په <strong>د</strong>ي مخنیوي کې <strong>د</strong> نظریاتو <strong>د</strong> سروي <strong>د</strong> نتایجو خپرول یا چاپول، یا لومړنۍ رایې شمیرلشامل <strong>د</strong>ي. EMC 270 <strong>د</strong> رسنیو <strong>د</strong> خاموشۍ په <strong>د</strong>وره کې <strong>د</strong> اګست په ۱۸مه او ۱۹ مه نیټه <strong>د</strong> رسنیو فعالیتونه تر څارنې271الن<strong>د</strong>ې ونیول، او هم<strong>د</strong>ا رنګه <strong>د</strong> ټاکنو په ورځ <strong>د</strong> سهار له ۷ بجو څخه <strong>د</strong> ماښام تر ۸ بجو پوري.<strong>د</strong>ټاكنو <strong>د</strong> ورځې <strong>د</strong> پېښو منعكس كول<strong>د</strong> UNDP/ELECT <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې <strong>د</strong> افغانستان لپاره <strong>د</strong> ملگرو ملتونو سياسي <strong>د</strong>فتر وړان<strong>د</strong>يز كړى وه چې <strong>د</strong>افغانستان <strong>د</strong>ولت <strong>د</strong> ټاكنو <strong>د</strong> ټولو اړخونو <strong>د</strong> منعكسولو لپاره رسنيو <strong>ته</strong> اجازه وركړي. <strong>د</strong> ټاكنو <strong>د</strong> خپلواك كمېسيون <strong>د</strong>نړیوالو او ملي رسنيو استازو <strong>ته</strong> په كابل كې <strong>د</strong> رسنيو <strong>د</strong> پرانيستې او <strong>د</strong> ټاكنو <strong>د</strong> ورځې پرمهال <strong>د</strong> افغانانو <strong>د</strong> انځورونوخپرولو اجازه وركړل شي. <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>د</strong> ځانګړي استازي <strong>د</strong>فتر <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي له272رارسی<strong>د</strong>لو سره سم <strong>د</strong> رسنیو <strong>د</strong> لی<strong>د</strong>نو پروګرام برابر کړ.<strong>د</strong> ټاكنو په ورځ، <strong>د</strong>ټاكنو خپلواك كمېسيون نړيوالې ټولنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> ورځې <strong>د</strong> پېښو په اړه <strong>د</strong> معلوماتو وركولو لپارهورځني مطبوعاتي كنفرانسونه جوړ كړل، په <strong>د</strong>غو معلوماتو كې <strong>د</strong> رايې وركولو <strong>د</strong> پرانيستو مركزونو تع<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>، <strong>د</strong>امنيتي پېښو شمېرې او <strong>د</strong> غلطو رايو كارونې <strong>راپور</strong>نه شامل <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> ملگرو ملتونو <strong>د</strong> ځانگړي استازي <strong>د</strong>فتر <strong>د</strong> ملگروملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>د</strong> راتللو سره سم <strong>د</strong> سيمې <strong>د</strong> رسنيو لي<strong>د</strong>نه همغږې كړه. 273 <strong>د</strong> ټاكنو <strong>د</strong> خپلواك كمېسيون <strong>د</strong> ټاكنو لهورځې وروس<strong>ته</strong> په <strong>د</strong>وام<strong>د</strong>اره توگه هره ورځ خلكو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> تازه معلوماتو په خاطر مطبوعاتي كنفرانسونه جوړ كړل او<strong>د</strong> رايو <strong>د</strong> بكسونو <strong>د</strong> راټولولو په اړه معلومات ورکړل. په مطبوعاتي كنفرانسونو كې <strong>د</strong> اچول شويو رايو شمېرې،<strong>د</strong> كان<strong>د</strong>ي<strong>د</strong>انو <strong>د</strong> بري <strong>د</strong>عوې، <strong>د</strong> پايلو <strong>د</strong> اعالن <strong>د</strong> وخت او پلټنو په اړه هم معلومات نشرې<strong>د</strong>ل. <strong>د</strong>۱۰۰ او ۱۵۰ ترمنځ <strong>د</strong>84 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري274رسنيو او <strong>د</strong> نړيوالې ټولنې مبصرينو په هر مطبوعاتي كنفرانس كې گډون كولو.<strong>د</strong>ټاكنو وړتيا<strong>د</strong> ټاكنو او باوري ټاكنو <strong>د</strong> كوربه توب په اړه <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> پلټنې <strong>راپور</strong> له مخې <strong>د</strong> باوري ټاكنو كوربه توب <strong>د</strong> پروسېپه يووالي او <strong>د</strong> ټاكنيزو وړتياوو <strong>د</strong> لوړولو لپاره <strong>د</strong>راتلونكي افغان حكومت په امنيت پورې اړه لري. <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong>خپلواك كمېسيون اوږ<strong>د</strong> مهالې ټاكنيزه وړتيا او په افغانستان كې <strong>د</strong> يو <strong>د</strong>ايمي او قانونمن<strong>د</strong> ټاكل شوي حكومت موجو<strong>د</strong>يت<strong>د</strong> سیګار پلټنه په <strong>د</strong>غه <strong>راپور</strong> كې راغلي، چې "<strong>د</strong> ټاكنو خپلواك كمېسيون <strong>د</strong> نړیوال مالتړ نه <strong>د</strong> خالصې<strong>د</strong>و او په خپلوپښو <strong>د</strong> و<strong>د</strong>رې<strong>د</strong>و لپاره له سترو ننگونو سره مخ <strong>د</strong>ى." <strong>د</strong> ټاكنو خپلواك كمېسيون باي<strong>د</strong> خپل وړ كاركوونكي ولري،ترڅو چې وخت پر وخت ټاكنې سر <strong>ته</strong> ورسوي. يو ځل چې ا<strong>د</strong>اري وړتياوې رامنځ<strong>ته</strong> شي، <strong>د</strong>غه ډول وړتياوو<strong>ته</strong> <strong>د</strong> شكايتونو په كمېسيون كې هم اړتيا لي<strong>د</strong>ل كيږي كه چېر<strong>ته</strong> <strong>د</strong> شكايتونو كمېسيون په يو <strong>د</strong>ايمي كمېسيون ب<strong>د</strong>لې<strong>د</strong>ل275وغوښتل شي.<strong>د</strong> حكومتي وړتياوو لوړول<strong>د</strong> ملگرو ملتونو ونډې اخيستنې او <strong>د</strong> نړيوالو بسپنه وركوونكو او <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت تر منځ په همغږۍ سره تړاولري. <strong>د</strong> USAID <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې <strong>د</strong> يو قوي حكومت <strong>د</strong> جوړولو لپاره <strong>د</strong> حكومت په هره كچه <strong>د</strong> مركزي او سيمهييزو ا<strong>د</strong>اري جوړښتونو وړتيا لوړول او قوي كول ډېر ضروري <strong>د</strong>ي. 276 <strong>د</strong> كال په <strong>د</strong>غو <strong>د</strong>رې مياشتو كې <strong>د</strong> ټاكنو په278پروسې تر نور هرڅه زيات تمركز موجو<strong>د</strong> و. 276 ج<strong>د</strong>ول 3.3 <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اري سمونونو <strong>د</strong> موخو نېټې ښيي.<strong>د</strong> USAID <strong>راپور</strong> ښيي، چې <strong>د</strong> يو حكومتي ارگان په ډول <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت قانونمن<strong>د</strong>ي <strong>د</strong> ملكي خ<strong>د</strong>متونو، چې<strong>د</strong>غه ارگان يې وړان<strong>د</strong>ې كوي په مؤثريت والړه <strong>د</strong>ه. يو بيا په پښو و<strong>د</strong>رې<strong>د</strong>ونكي هېوا<strong>د</strong>، لكه افغانستان كې <strong>د</strong> حكومت<strong>د</strong> وړتيا لوړول <strong>د</strong> ملت جوړونې لپاره اساسي عنصر <strong>د</strong>ى. <strong>د</strong> USAID <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې وړتيا لرونكې ملكي ا<strong>د</strong>ارهپه هېوا<strong>د</strong> كې <strong>د</strong> ثبات، قانونمن<strong>د</strong>ۍ، <strong>د</strong> سمونونو <strong>د</strong> رامنځ<strong>ته</strong> كولو او خلكو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> خ<strong>د</strong>ماتو <strong>د</strong> وړان<strong>د</strong>ې كولو لپاره تر هرڅه279اړينه <strong>د</strong>ه.ج<strong>د</strong>ول 3.3<strong>د</strong>ملكې ا<strong>د</strong>ارې <strong>د</strong> سمونو لپاره اوليتونه<strong>د</strong> افغانستان تړون موخېپه ټولو <strong>د</strong>ولتي ا<strong>د</strong>ارو کې )<strong>د</strong> یو شمیر وزارتونو په شمول( به <strong>د</strong> ثبات لپاره سمونونه راوستل شي.حالتنوی <strong>راپور</strong> نش<strong>ته</strong>نوی <strong>راپور</strong> نش<strong>ته</strong>نوی <strong>راپور</strong> نش<strong>ته</strong>نوی <strong>راپور</strong> نش<strong>ته</strong><strong>د</strong> بشپړی<strong>د</strong>لو لپاره ټاکل شوينیټهمارچ 2011جون - ۲۰۰۹ جون ۲۰۱۰مارچ 2007مارچ 2011په ملي كچه به په شپږو مياشتو كې ټولو لوړو <strong>د</strong>ولتي پوستونو هم په مركزي حكومت كې، په ع<strong>د</strong>ليه كې، <strong>د</strong> واليانو، امنيه قومان<strong>د</strong>انانو،ولسواالنو او نورو لپاره جوړ او په ۱۲مياشتو كې به يې په عملي كې<strong>د</strong>و كار پيل او په ۲۴مياشتو كې به په بشپړ ډول عملي شي.<strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اري واح<strong>د</strong>ونو <strong>د</strong> شمېرې جاج اخيستل او <strong>د</strong> اقتصا<strong>د</strong>يثبات لپاره <strong>د</strong> هغوى ح<strong>د</strong>و<strong>د</strong> ټاكل<strong>د</strong> لياقت پر اساس مقرريانې او له <strong>د</strong>ن<strong>د</strong>و گوښه كې<strong>د</strong>ل، په هره كچه <strong>د</strong> ټولو ملكي <strong>د</strong>ن<strong>د</strong>و، چې مركزي <strong>د</strong>ولت، ع<strong>د</strong>ليه او پوليس په كې شامل <strong>د</strong>يجاج اخيستل او <strong>د</strong> ښې كاركر<strong>د</strong>گۍ لپاره <strong>د</strong> وړتيا <strong>د</strong> لوړولو لپاره <strong>د</strong> مرستو غوښتل.سرچینه: <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، <strong>د</strong> افغانستان تړون، ۱\۳۱ - ۲\۱\۲۰۰، مخ ۷.85<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> ګانګرس لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong> <strong>د</strong>ریو میاشتو مهم ټکي<strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> پایلو پلټنه<strong>د</strong> كال <strong>د</strong> <strong>د</strong>غو <strong>د</strong>رې مياشتو <strong>د</strong> فعاليتونو <strong>د</strong> ټاكنو <strong>د</strong> خپلواك كمېسيون او <strong>د</strong>شكايتونو <strong>د</strong> كمېسيون له خوا <strong>د</strong> بيا شمېر او پلټنې پروسه تشرېح كوي. <strong>د</strong><strong>د</strong>وى فعاليتونه <strong>د</strong> افغانستان په لومړنيو <strong>د</strong>يموكراتيكو ټاكنو كې <strong>د</strong> <strong>د</strong>رغليوروښانه ثبوتونو <strong>ته</strong> ځواب ويل وو.<strong>د</strong> <strong>د</strong>رغليو تورونه<strong>د</strong> ملگرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>د</strong> وينا له مخې، په رايو پاڼو كې <strong>د</strong> <strong>د</strong>رغليو اونور ټاكنيزو بې قاع<strong>د</strong>ه گيو <strong>د</strong> شكايتونو كمېسيون اړويست چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>رغليوپه اړه پلټنې وكړي. 280 <strong>د</strong> UNDP/ELECT <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې <strong>د</strong> ټاكنوخپلواك كمېسيون يو لړ ځانگړي ټاكنيز مركزونه قرنتطين او <strong>د</strong> هغو پهاړه يې ټول اړين معلومات <strong>د</strong> شكايتونو كمېسيون <strong>ته</strong> ولېږ<strong>د</strong>ول. په <strong>د</strong>غومركزونو كې هغه مراكز شامل وو، چې <strong>د</strong> نتايجو فورمې په كې وركې او281يا غلطې وې.<strong>د</strong> ډېرو ټاكنيزو مركزونو <strong>د</strong> نتايجو له ارزيابۍ وروس<strong>ته</strong>، <strong>د</strong> ټاكنوكمېسيون <strong>د</strong>ې نتیجې <strong>ته</strong> ورسې<strong>د</strong> چې په مركزونو كې راي پاڼو په پرتله <strong>د</strong>كارول شويو رايپاڼو شمېر او يا <strong>د</strong> يو كان<strong>د</strong>ي<strong>د</strong> لپاره <strong>د</strong> غير معمولي شمېررايو كارونه او يا <strong>د</strong>واړه او <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې په څېر نورې ټاكنيزې <strong>د</strong>رغلۍ په <strong>د</strong>غومركزونو كې <strong>د</strong> <strong>د</strong>رغليو ښكاره ثبوت و. <strong>د</strong> ټاكنو <strong>د</strong> شكايتونو كمېسيون پهځينو ځانگړو ټاكنيزو مركزونو كې رايې باطلې وگرځولې. چېر<strong>ته</strong> چې<strong>د</strong> توقع څخه زياتې رايې كارول شوې وې او له <strong>د</strong>غو مركزونو راغلي282<strong>راپور</strong>ونه په حقايقو والړ وو.<strong>د</strong> لومړنيو څېړنو وروس<strong>ته</strong> <strong>د</strong> شكايتونو كمېسيون <strong>د</strong> ټاكنو كمېسيون <strong>ته</strong> ترپوښتنې الن<strong>د</strong>ې ۳۴۹۸ بكسونو <strong>د</strong> راى پاڼو بيا شمېرل او پلټنې <strong>د</strong>ن<strong>د</strong>ه وسپارله283تر څو ټاكنيزو <strong>د</strong>رغليو <strong>ته</strong> ځواب وويل شي.<strong>د</strong> پلټنې پروسهځنګه چې <strong>د</strong>ا کار ناشونی وه چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>رغلیو ټول تورونه په مناسبه مو<strong>د</strong>هکې وپلټل شي، <strong>د</strong>ي <strong>د</strong>وو کمیسیونونو موافقه وکړه چې <strong>د</strong> رایې ورکولو <strong>د</strong>مرکزونو <strong>د</strong> نمونو په اساس، چیرې چې <strong>د</strong> ټاکنیزو سرغړونو ج<strong>د</strong>ي نښيموجو<strong>د</strong>ي وي، <strong>د</strong> پلټني او بیا شمیرلو پروسه ترسره کړي. 284 <strong>د</strong>ا کار مناسبوخت په الس ورکړي تر څو که <strong>د</strong>ویم پړاو ټاکنو <strong>ته</strong> اړتیا ولی<strong>د</strong>ل شي، هغهترسره کړي. 285 <strong>د</strong>ا نمونه اټکل په سلو کې ۱۰ <strong>د</strong> هغو اټکل شویو رایي پاڼو286شمیر <strong>د</strong>ی چې په ۳۴۹۸ بکسونو کې موجو<strong>د</strong>ي وي.<strong>د</strong> ۲۰۰۹ كال <strong>د</strong> اكتوبر پر نولسمه <strong>د</strong> شكايتونو كمېسيون اعالن وكړ،چې كان<strong>د</strong>ي<strong>د</strong>انو <strong>ته</strong> غورځول شوې يوه خاصه فيص<strong>د</strong>ي رايې به مستر<strong>د</strong>ېكړي. په نتيجه كې هيڅ يو كان<strong>د</strong>ي<strong>د</strong> ۵۰ جمع يو فيص<strong>د</strong>ي رايې تر السه نشوېكړاى، چې گټونكى اعالن شي، نو ځكه <strong>د</strong> هغو <strong>د</strong>واړو كان<strong>د</strong>ي<strong>د</strong>انو، چې <strong>د</strong>نورو په پرتله يې زياتې رايې اخيستې وې، ترمنځ <strong>د</strong> <strong>د</strong>وهم ځل ټاكنو پرېكړه287وشوه.<strong>د</strong> <strong>د</strong>رغليو څيړنه: <strong>د</strong> پلټنو کټګوريوي<strong>د</strong> عملياتي کنټرول او قومان<strong>د</strong>ې ګروپ<strong>د</strong> پلټنې ټيم C2 <strong>د</strong> پلټنې ټيم C1 <strong>د</strong> پلټنې ټيم B2 <strong>د</strong> پلټنې ټيم B1 <strong>د</strong> پلټنې ټيم A2<strong>د</strong> پلټنې ټيم A1C کټګوري<strong>د</strong> رايې اچونې هغه مرکزونه چې هل<strong>ته</strong> 600يا ډيرې اعتباري رايې اچول شوي وي او يوهکان<strong>د</strong>ي<strong>د</strong> <strong>د</strong> اچولو شويو رايو په سلو کې 95 ياډيرې ترلاسه کړي.<strong>د</strong> نمونې په توګه کتل شوي <strong>د</strong> رايې بکسونه: 96B کټګوري<strong>د</strong> رايې اچونې هغه مرکزونه چې هل<strong>ته</strong> تر 1000 ډيرېاچول شوي وي او يوه کان<strong>د</strong>ي<strong>د</strong> <strong>د</strong> اچولو شويو رايو په سلو کې95 يا ډيرې ترلاسه کړي.<strong>د</strong> نمونې په توګه کتل شوي <strong>د</strong> رايې بکسونه: 177A کټګوري<strong>د</strong> رايې اچونې هغه مرکزونه چې هل<strong>ته</strong>600 يا ډيرې اعتباري رايې اچول شوي وي<strong>د</strong> نمونې په توګه کتل شوي <strong>د</strong> رايې بکسونه: 85سرچينه: <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کميسيون، "<strong>د</strong> ټاکنيزو شکايتونو <strong>د</strong> 8 سپټمبر 2009 نيټې <strong>د</strong> حکم په ځواب <strong>د</strong> پلټنې <strong>د</strong> پروسې په اړه حقايق پاڼه“www.iec.org.af/assets/pdf/factsheet/eng/fs14E.pdf وکتل شو 2009\14\10؛ <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کميسيون، "<strong>د</strong> لومړيو <strong>د</strong>ريو کټګوريو <strong>د</strong> رايې اچونې <strong>د</strong> مرکزونو نړۍ"www.iec.org.af/assets/pdf/audited/random_¬rst_sample_audit.pdf وکتل شو 2009\14\10؛<strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کميسيون، "<strong>د</strong> لومړيو <strong>د</strong>ريو کټګوريو <strong>د</strong> رايې اچونې <strong>د</strong> مرکزونو نړۍ"www.iec.org.af/assets/pdf/audited/random_¬rst_sample_audit.pdf وکتل شو 2009\14\10؛86 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اريحكومتي ا<strong>د</strong>اره<strong>د</strong> ملگروملتونو <strong>د</strong> سرمنشي په وينا په افغانستان كۍ مح<strong>د</strong>و<strong>د</strong> سازمان شوې ا<strong>د</strong>اري جوړښت په ا<strong>د</strong>اري پوسټونو كې <strong>د</strong>وړ ليډر شپ كمى راكموي. په ا<strong>د</strong>ارې <strong>د</strong> خلكو <strong>د</strong> باور كموالي <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت واك او قانونمن<strong>د</strong>ي راكموي "چې288له امله يې روانه جګړه رامنځ<strong>ته</strong> كيږي."<strong>د</strong> USAID <strong>د</strong> يو <strong>راپور</strong> له مخې <strong>د</strong> افغانستان فعلي ملكي ا<strong>د</strong>ارې <strong>د</strong> وړتيا <strong>د</strong> وسايلو <strong>د</strong> كموالي سره مخ <strong>د</strong>ه، چې <strong>د</strong> وړاو مسلكي مامورينو <strong>د</strong> اړينو سمونونو رامنځ<strong>ته</strong> كولو او ولس <strong>ته</strong> <strong>د</strong> عامه خ<strong>د</strong>ماتو <strong>د</strong>وركولو وړتيا لري، له كمي سرهمخ <strong>د</strong>ه، په قانوني، سازمان<strong>د</strong>هي او ا<strong>د</strong>اري چاروكې پراخه كمزوريانې <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اري سمونونو مؤثريت <strong>ته</strong> گواښ پېښوي.289ملکي <strong>د</strong>ولتي مامورین ال هم <strong>د</strong> هغوی <strong>د</strong> مالتړ په بنیا<strong>د</strong> مقرر کیږي او یا په خپل مقام پا<strong>ته</strong> کیږي.USAID په ا<strong>د</strong>ارې چارو کې <strong>د</strong> اصالحاتو له پاره <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت له ابتکار څخه مالتړکوي. USAID <strong>د</strong> ملكي خ<strong>د</strong>ماتو <strong>د</strong> مرستې لپاره مالي سرچينې برابروي، چې په <strong>د</strong>غه كې مسلكي مامورينو <strong>ته</strong> <strong>د</strong>290پوهاوي او <strong>د</strong> هغوى <strong>د</strong> وړتيا لوړولو له الرې <strong>د</strong> حكومتي ا<strong>د</strong>ارې تقويه كول شامل <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong>UNDP <strong>د</strong>وړتيا <strong>د</strong>لوړولو <strong>د</strong>پروگرامونو له الرې په ا<strong>د</strong>ري سمونونو كې مرس<strong>ته</strong> كوي. 291 <strong>د</strong>USAID <strong>د</strong><strong>راپور</strong>له مخې <strong>د</strong>وړتيا لوړولو <strong>د</strong><strong>د</strong>غه پروگرام موخه <strong>د</strong>افغانانو <strong>د</strong>مشرۍ الن<strong>د</strong>ې <strong>د</strong>وزارتونو مؤثريت زياتول <strong>د</strong>ي. چې <strong>د</strong>غه292پروگرام په ځانگړې ډول الن<strong>د</strong>ې موخې لري:• <strong>د</strong> افغان مسلكي مامورينو وړتيا زياتول ترڅو <strong>د</strong> جگړو <strong>د</strong> كلونو، طالبانو <strong>د</strong> واكمنۍ نه راپي<strong>د</strong>ا شوې ستونزې اوا<strong>د</strong>اري فسا<strong>د</strong> له منځه يوسي• <strong>د</strong> وزارتونو ترمنځ همغږي رامنځ<strong>ته</strong> كول، وزارتونه عصري كول او <strong>د</strong> هغوى ا<strong>د</strong>اري جوړښت سمول• <strong>د</strong> افغانستان په <strong>د</strong>ولت كې <strong>د</strong> ب<strong>د</strong>لون، راويښې<strong>د</strong>و او <strong>د</strong> مامورينو وړتيا <strong>ته</strong> و<strong>د</strong>ه وركول<strong>د</strong> بهرنیو چارو <strong>د</strong> وزرات <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې، <strong>د</strong>مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و او <strong>د</strong> قانون <strong>د</strong>تنفيذ نړيواله )INL( څانگه ۳۵ مشاورينلري، چې <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و پر ض<strong>د</strong> <strong>د</strong> مشاوريت ډلې له پروگرام او <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و <strong>د</strong> لمنځه وړلو لپاره <strong>د</strong> كولمبو <strong>د</strong>عامه پوهاوي پروگرام سره په گډه <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و وزارت )MCN( لوړتيا <strong>د</strong> پور<strong>ته</strong> وړلو له الرې په مركز اووالياتو كې <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و <strong>د</strong> لمنځه وړلو پروگرام تقويه كوي. <strong>د</strong>ا مشاورین <strong>د</strong> MCN <strong>د</strong> وړتیاوو <strong>د</strong> لوړولو مسؤولیت293په غاړه لري چې په مرکز او والیاتو کې <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و په خالف <strong>د</strong> پرواګرمونو مالتړ وکړي.ننگونې<strong>د</strong> ملگرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي په وينا <strong>د</strong> هېوا<strong>د</strong> په كچه <strong>د</strong> امنيت نشتوالی او ا<strong>د</strong>اري فسا<strong>د</strong> <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اري سمونونو په پروسهمنفي اغېز كوي. <strong>د</strong> امريكا متح<strong>د</strong>ه اياالتو او نړيوالې ټولنې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> حكومتي ظرفيتونو <strong>د</strong> لوړاوي لپاره ډېرېهڅې كړي <strong>د</strong>ي، خو په <strong>د</strong>غه اړه ډېر كم پرمختگ شوى <strong>د</strong>ى. <strong>د</strong> ملگرو ملتونو سرمنشي <strong>د</strong> يو باثبا<strong>ته</strong> افغان <strong>د</strong>ولت په294الر كې يو شمېر موجو<strong>د</strong>ې ننگونې په گو<strong>ته</strong> كړي <strong>د</strong>ي:• <strong>د</strong> وړ او مسلكي افغانانو كمى• <strong>د</strong> فسا<strong>د</strong> موجو<strong>د</strong>يت او <strong>د</strong> قيا<strong>د</strong>ت نشتوالى• <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اري كلتور كمى• <strong>د</strong> زړو <strong>د</strong>ښمنيو پرېښو<strong>د</strong>لو او <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت په اړتياوو <strong>د</strong> تمركز كولو لپاره <strong>د</strong> افغان سياستوالو كم میالن<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملي پرمختيا ستراتيژي (اى اين ډي ايس)پرمختيا<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اريامنيتسيمييزه همکاريفسا<strong>د</strong> ض<strong>د</strong>مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و ض<strong>د</strong>جنسي برابريظرفيت<strong>د</strong> چاپېريال<strong>د</strong> ورځ په ورځ خرابې<strong>د</strong>ونكي امنيتي چاپيريال كوم چې پر قانون <strong>د</strong> والړو ا<strong>د</strong>ارو پرمختگ <strong>ته</strong> گواښ پي<strong>د</strong>ا كوي،مسلكي افغانان <strong>د</strong> ترفېع <strong>د</strong> زوړ سيستم او <strong>د</strong> كمو معاشونو له امله په <strong>د</strong>ولتي ا<strong>د</strong>ارو كې <strong>د</strong>ن<strong>د</strong>ې كولو <strong>ته</strong> عالقه نه ښيي.هم<strong>د</strong>ا المل <strong>د</strong>ى، چې <strong>د</strong> مسلكي ا<strong>د</strong>ارو <strong>د</strong> سمونونو پروگرام، <strong>د</strong> حكومتي مامورينو <strong>د</strong> معاشونو په زياتولو، <strong>د</strong> فعلي295مامورينو <strong>د</strong> وړتياوو جاج اخيستلو او <strong>د</strong> لياقت پر اساس په ترفېع كولو متمركز <strong>د</strong>ي.87<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> ګانګرس لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري<strong>د</strong> قانون حکومتلكه چې په ج<strong>د</strong>ول 3.4 كې ښو<strong>د</strong>ل شوي <strong>د</strong>ي، <strong>د</strong>افغانستان <strong>د</strong> تړون له مخې <strong>د</strong> ANDS <strong>د</strong> قانونمن<strong>د</strong>ۍ موخو الس<strong>ته</strong>راوړلو لپاره مارچ ۲۰۱۱ نېټه ټاكل شوې <strong>د</strong>ه. 296 <strong>د</strong> <strong>د</strong>غې موخې <strong>د</strong> الس<strong>ته</strong> راوړلو په الر كې <strong>د</strong> پرمختگ هيڅ <strong>راپور</strong>نه <strong>د</strong>ى وركړل شوى.په قضايي برخه كې سمونونه<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملي ع<strong>د</strong>لي سكتور تگالره په قضايي سيستم كې <strong>د</strong> سمونونو <strong>د</strong> راوستلو لپاره الر نقشه <strong>د</strong>ه. <strong>د</strong>غه <strong>د</strong>ملي قضايي سيستم له الرې پيا<strong>د</strong>ه كيږي. 297 <strong>د</strong> ملگرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې <strong>د</strong> ملي قضايي پروگراممؤثريت په <strong>د</strong>ې سره اړه لري، چې څومره <strong>د</strong> څارنوالۍ <strong>د</strong>فترونو <strong>ته</strong> اړتيا <strong>د</strong>ه، <strong>د</strong> مامورينو <strong>د</strong> مقررولو لپاره <strong>د</strong> اوليتونو298ټاكل <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> INL <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې <strong>د</strong> څېړنو ف<strong>د</strong>رالي ا<strong>د</strong>اره، <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و ا<strong>د</strong>ارې، <strong>د</strong> ع<strong>د</strong>ليې وزارت، USAID او USTC-A<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> وزارتونو لپاره <strong>د</strong> الرښو<strong>د</strong> حيثيت لري تر څو چې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت <strong>د</strong> تقويې له الرې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong>299جرمونو قانون پلى كړي.<strong>د</strong>قانون جوړونې په اړه تازه معلوماتلكه څرنگه چې په ج<strong>د</strong>ول 3.5 كې ښو<strong>د</strong>ل شوي، په ۲۰۰۴ كال كې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> اساسي قانون له پاس كې<strong>د</strong>و وروس<strong>ته</strong>300له ۱۵ زيات <strong>د</strong> جنايي جرمونو سره تړلي قوانين تصویب شوي <strong>د</strong>ي.هغه قوانين چې تازه پاس شوي، <strong>د</strong> تروريزم سره <strong>د</strong> مبارزې، <strong>د</strong> اختطاف او <strong>د</strong> انساني قاچاق قوانين <strong>د</strong>ي، چې<strong>د</strong>واړه په ۲۰۰۸ كال كې پاس شوي <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> محكمو لپاره منځمهالي اصول په ۲۰۰۴ كال كې وضع شول خو <strong>د</strong>301بهرنیو چارو <strong>د</strong> وزارت <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې جنايي اصول ال تراوسه په رسمي توگه نه <strong>د</strong>ي خپاره شوي.<strong>د</strong> INL <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې <strong>د</strong>وى اوس هم <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong>ولت <strong>ته</strong> <strong>د</strong> وضع شوو قوانينو <strong>د</strong> <strong>د</strong>رست عملي كولو لپارهمشاورين وركوي. ځكه چې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> جنايي جرمونو اصول په بېالبېلو بڼو سره خپل كړل شوي <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> INLمشاورين <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت سره <strong>د</strong> نويو قانون جوړونې عملي كې<strong>د</strong>ل يقيني كول او <strong>د</strong> نيولو او محاكمه كولو لپاره302موجو<strong>د</strong> قوانين <strong>د</strong> وضع شويو قوانينو سره سم په عملي كولو كې مرس<strong>ته</strong> كول شامل <strong>د</strong>ي.ج<strong>د</strong>ول 3.4<strong>د</strong> قانون <strong>د</strong> حاکمیت لپاره ستراتیژیک لومړیتوبونه<strong>د</strong> افغانستان تړون موخې<strong>د</strong> اساسي قانون سره سم به <strong>د</strong> ټولو مسلكي او اقتصا<strong>د</strong>ي قوانينو لپاره يو چوكاټ جوړ شي، كوم چې به ټولو قضايي او <strong>د</strong> قانون جوړونې ا<strong>د</strong>ارو په واككې وركړل شي.حالتنوی <strong>راپور</strong> نش<strong>ته</strong><strong>د</strong> بشپړی<strong>د</strong>لو لپاره ټاکل شوينیټهمارچ 2011مارچ 2011مارچ 2007مارچ 2011مارچ 2011<strong>د</strong> قضاء <strong>د</strong> برخې ټولې ا<strong>د</strong>ارې به <strong>د</strong> افغانستان په ټولو واليتونو كې په كار پيل وكړي او <strong>د</strong><strong>د</strong>عوو <strong>د</strong> فيصله كولو متوسط وخت به، چې څومره كې<strong>د</strong>اى شيراكم كړل شي.<strong>د</strong> فسا<strong>د</strong> له قانون نه <strong>د</strong> غلطي استفا<strong>د</strong>ې او <strong>د</strong> بشپړې پروسې كموالي سره تړلې <strong>د</strong>نظارت پروسه به زر پيل شي.<strong>د</strong> فسا<strong>د</strong> له قانون نه <strong>د</strong> غلطي استفا<strong>د</strong>ې او <strong>د</strong> بشپړې پروسې كموالي سره تړلې <strong>د</strong> نظارت پروسه به پیا<strong>د</strong>ه شي.نوی <strong>راپور</strong> نش<strong>ته</strong>نوی <strong>راپور</strong> نش<strong>ته</strong>نوی <strong>راپور</strong> نش<strong>ته</strong><strong>د</strong> قضایي سیستم <strong>د</strong> مسلكي توب، باور او <strong>د</strong> كلي<strong>د</strong>ي ا<strong>د</strong>ارو <strong>د</strong> تقويې لپاره سمونونه رامنځ<strong>ته</strong> كول )<strong>د</strong> ع<strong>د</strong>لیي وزارت، قضا، <strong>د</strong> لوی څارنوال <strong>د</strong>فتر، <strong>د</strong> کورنیونوی <strong>راپور</strong> نش<strong>ته</strong>چارو وزارت او <strong>د</strong> ملي امنیت ریاست(.سرچینه: <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي: <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري، <strong>د</strong> قانون حاکمیت، او بشري حقوق،" www.ands.gov.af/ands/final_ands/src/final/Afghanistan%20National%20Development%20Strategy_eng.pdf؛ مخ ۶۵. <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان تړون،" ۱\۱۳ - ۲\۱\۲۰۰۶، مخ ۸.88 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري<strong>د</strong> بېلگې په ډول <strong>د</strong> INL <strong>د</strong> قضا <strong>د</strong> سكتور <strong>د</strong> حمايې پروگرام وخت په وخت خپل نصاب <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> وروستيپاس شوي قانون سره سر وركوي، ځانگړي تربيوي كورسونه جوړوي، ترڅو چې څارنواالن او <strong>د</strong> جنايي جرمونوپلټونكي پوليسو معلومات تازه كړي. 303 <strong>د</strong> قضا سكتور <strong>د</strong> حمايې پروگرام مشاورين <strong>د</strong> نويو وضع شويو قوانينو او304زړو قوانينو، چې لوى څارنوالۍ يې <strong>د</strong> نه عملي كې<strong>د</strong>و شكايت كړى وي په اړه ځانگړي كورسونه <strong>د</strong>ايروي.<strong>د</strong> بهرنیو چارو وزارت <strong>راپور</strong> وركړى، چې <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> وركونې په <strong>د</strong>غه <strong>د</strong>وره كې به <strong>د</strong> ع<strong>د</strong>ليې وزارت تفتيشهر موجو<strong>د</strong> قانون چې )<strong>د</strong>موجو<strong>د</strong> اساسی قانون نه مخكې موجو<strong>د</strong> و( ارزيابي كوي. له <strong>د</strong>ې عالوه به <strong>د</strong> تقنين <strong>د</strong> اړتيا305سره سم نوي قوانين ارزيابي كوي.<strong>د</strong> جنايي جرمونو <strong>د</strong> سمونونو كاري گروپ، JSSP او <strong>د</strong> ملگرو ملتونو <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و او جرمونو ا<strong>د</strong>ارې <strong>د</strong>جنايي پروسې <strong>د</strong> اصولو يو <strong>د</strong>وباره <strong>د</strong> نظره تېره شوې مسو<strong>د</strong>ه تقنين <strong>ته</strong> وړان<strong>د</strong>ې كړه، ليكن مسو<strong>د</strong>ه پارلمان <strong>ته</strong> نه <strong>د</strong>هوړان<strong>د</strong>ې شوې. <strong>د</strong> INL <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې <strong>د</strong>غه مسو<strong>د</strong>ه څو سوه پاڼې اوږ<strong>د</strong>والى لري او په <strong>د</strong>واړو <strong>د</strong>ري او انگرېزي ژبو306ليكل شوې. <strong>د</strong>ا تع<strong>د</strong>یل شوي مسو<strong>د</strong>ه هم<strong>د</strong>ا رنګه په کابل کې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو سفارت او INL <strong>ته</strong> ورکړ شوي <strong>د</strong>ه.<strong>د</strong> INL په وینا، تقنین له JSSP او UNODC سره <strong>د</strong> اړتیا سره <strong>د</strong> CPC <strong>د</strong> تع<strong>د</strong>یل شوي مسو<strong>د</strong>ي <strong>د</strong> محتویاوموخې په اړه همکاري کوي. تقنین <strong>د</strong>ا مسولیت لري چې پریکړه وکړي کوم وړان<strong>د</strong>ې کړی شوي تع<strong>د</strong>یالت بای<strong>د</strong>307ومنل شي.تقنین: <strong>د</strong> ع<strong>د</strong>لیي وزارت <strong>د</strong> قانون <strong>د</strong> مسو<strong>د</strong>وبرابرولو څانګه، <strong>د</strong> INL په اساس. <strong>د</strong>ا څانګه په)۱۹۶۲( ۱۳۴۱ هجري <strong>کال</strong> کې تاسیس شوه چې<strong>د</strong> هغه وخت <strong>د</strong> لومړي وزیر له <strong>د</strong>فتر سره <strong>د</strong> ټولوملي قوانینو په مسو<strong>د</strong>ه او کتنه کې مرس<strong>ته</strong> وکړي،اساساْ <strong>د</strong>ا چې له اساسي قانون، اسالمي قانون، اونړیوال قانوني معیارونو سره اړخ لګوي او <strong>د</strong>ا <strong>د</strong>ټکر مخه ونیسي.سرچینه: <strong>د</strong> ع<strong>د</strong>لیي وزارت، ،www.moj.gov.af وکتل شو ۱۰\۱۹\۲۰۰۹.308ځينې هغه ننگونې چې INL <strong>د</strong> CPC <strong>د</strong> مسو<strong>د</strong>ې ليكلو پرمهال ورسره مخامخ شو په الن<strong>د</strong>ې ډول <strong>د</strong>ي:• <strong>د</strong> زړو او نويو قوانينو مجموعه، <strong>د</strong> CPC له ارزيابۍ مخكې يوې پراخې ارزيابۍ او تحليل <strong>ته</strong> اړتيا لري• <strong>د</strong> ۲۰۰۴ كال <strong>د</strong> اساسي قانون سره ور<strong>ته</strong> والى، <strong>د</strong>هغو حقوقو په گډون، چې <strong>د</strong> افغانستان په محاكمو كې نه <strong>د</strong>يوړان<strong>د</strong>ې شوي• مح<strong>د</strong>و<strong>د</strong> تحليلي قانوني سابقه <strong>د</strong> وضاحت لپاره <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ع<strong>د</strong>لي سكتور <strong>د</strong> ملگرو وضاحت <strong>ته</strong> اړتيا لريج<strong>د</strong>ول 3.5<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> جنايي جرمونو سره اړون<strong>د</strong> تصویب شوي قوانین، ۲۰۰۴-۲۰۰۹<strong>د</strong> قانون عنوان<strong>د</strong> پيسو مینځلو پرخالف قانون<strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و پرض<strong>د</strong> <strong>د</strong> مبارزې قانونتروريزم <strong>ته</strong> <strong>د</strong> پيسو وركولو سره <strong>د</strong> مبارزې قانون<strong>د</strong> پیسو مینځلو او <strong>د</strong> هغوی څخه ترالسه شوي ګټو په خالف <strong>د</strong> کمپاین قانون<strong>د</strong> محاكمو لپاره منځمهالي اصول<strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اري فسا<strong>د</strong> او رشوت پر خالف <strong>د</strong> مبارزې قانون<strong>د</strong> زن<strong>د</strong>انونو او توقيف خانو په اړه قانون<strong>د</strong> پوليسو قانون<strong>د</strong> ناريه وسلو، مهماتو او چاو<strong>د</strong>ې<strong>د</strong>ونكو موا<strong>د</strong>و قانون<strong>د</strong> پوځي محكمو <strong>د</strong> سمون قانون<strong>د</strong> پوځي محكمو قانون<strong>د</strong> پوځي جرمونو <strong>د</strong> پروسې قانون<strong>د</strong> پوځي <strong>د</strong>يوانونو اصول<strong>د</strong> تروريزم پر خالف قانون<strong>د</strong> اختطاف او انساني قاچاق پر خالف قانون<strong>د</strong> وضع كې<strong>د</strong>و كال2004۲۰۰۳ په ۲۰۰۶ كې تع<strong>د</strong>يل شو2005200420042004200520052005200520052006200620082008سرچینه: ،INL <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو غوښتني <strong>ته</strong> ځواب، ۱۰\۵\۲۰۰۹.89<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> ګانګرس لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري• په څو ژبو مسو<strong>د</strong>ه ليكل په ځانگړي توگه په <strong>د</strong>ري او انگليسي ژبو تر څو چې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ع<strong>د</strong>لي سكتوراستازي او نړيوال قانوني مشاورين، په مجوزه قانون جوړونې په بشپړ ډول پوهه شي• <strong>د</strong> تخنيكي قانوني اصطالحاتو، اصولو او نظرياتو <strong>د</strong>رس<strong>ته</strong> او پر وخت ژباړه كول• پر اړون<strong>د</strong>و اسالمي اصولو پوهې<strong>د</strong>ل او پر <strong>د</strong>وى <strong>د</strong> نړيوالو كنوانسينونو، كوم چې افغانستان امضاء كړي <strong>د</strong>ي پرتاثير پوهې<strong>د</strong>لبشری حقوقلكه څرنگه چې <strong>د</strong> افغانستان په تړون كې ذكر شوي <strong>د</strong>ي، <strong>د</strong>افغانستان <strong>د</strong>ولت غواړي، چې <strong>د</strong> بشر <strong>د</strong> حقونو خپلريكارډ ښه كړي په <strong>د</strong>ې اړه <strong>د</strong> هيڅ ډول پرمختگ <strong>راپور</strong> نه <strong>د</strong>ى وركړل شوى. په ج<strong>د</strong>ول 3.6كې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong>309بشر حقونو په اړه <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت ټاكل شوې موخې په گو<strong>ته</strong> شوي <strong>د</strong>ي.په <strong>د</strong>ې څو كلونو كې <strong>د</strong> شيعيه <strong>د</strong> ښځو <strong>د</strong> اصولو <strong>د</strong> قانون په پاس كولو سره نړيوالو <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ښځو حالت<strong>ته</strong> پام ورواړولو. <strong>د</strong> اوسني حقونو <strong>د</strong> ق<strong>د</strong>م په ق<strong>د</strong>م <strong>د</strong> لمنځه تللو <strong>د</strong> قانون په اړه <strong>د</strong> الهام سره مخې <strong>ته</strong> راغلل په ۱۹جوالى ۲۰۰۹ كال كې <strong>د</strong> افغانستان ولسمشر <strong>د</strong> ښځو په وړان<strong>د</strong>ې <strong>د</strong>تاو تريخوالي <strong>د</strong> كمولو په خاطر يو قانون السليككړ. <strong>د</strong> ملگرو ملتونو <strong>د</strong> سازمان <strong>د</strong> سرمنشي په وينا <strong>د</strong>غه قانون جنسي تيري، لكه زنا بالجبر، په زوره وا<strong>د</strong>ه، په كم310عمرۍ كې وا<strong>د</strong>ه، په زور كار او <strong>د</strong> پيسو په ب<strong>د</strong>ل كې زنا كول ناقانونه گرځوي.په عام ژون<strong>د</strong> كې پر ښځو او جينكو جنسي زور زياتى <strong>د</strong> ښځو او سړو <strong>د</strong> مساوي حيثيت په رامنځ<strong>ته</strong> كولوكې تر ټولو ستر خنډ <strong>د</strong>ى. <strong>د</strong> ملگرو ملتونو <strong>د</strong> سر منشي <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې پر ښځو او جينكو <strong>د</strong> تيري كوونكو پروړان<strong>د</strong>ې كلتوري زغم چې رواجونه، <strong>د</strong> خلكو رويې او نور <strong>د</strong>و<strong>د</strong>ونه يې قوي كوي <strong>د</strong> ښځو په وړان<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> زور زياتيومنل قوي كوي، چې له <strong>د</strong>غه امله ښځې په ټولنه كې <strong>د</strong> كمزوري رول <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>و <strong>ته</strong> اړ كيږي. 311 په افغانستان کې<strong>د</strong> ښځو په اړه <strong>د</strong> نورو معلوماتو په اړه، <strong>د</strong> اقتصا<strong>د</strong>ي او ټولنیز پراختیا په برخه کې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ريو میاشتو مهمي الس <strong>ته</strong>راوړنې وګورئ.ج<strong>د</strong>ول 3.6<strong>د</strong> بشري حقوقو لپاره ستراتیژیک لومړیتوبونه<strong>د</strong> افغانستان تړون موخې<strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت وړتيا <strong>د</strong> بشر <strong>د</strong> حقوقو <strong>د</strong> قانون سره سم چلن<strong>د</strong> وكړي او خپل مسؤليتونه سر<strong>ته</strong> ورسويحالتنوی <strong>راپور</strong> نش<strong>ته</strong><strong>د</strong> بشپړی<strong>د</strong>لو لپاره ټاکل شوينیټهمارچ 2011مارچ 2011مارچ 2011<strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت امنيتي ځواكونه به يو لړ اق<strong>د</strong>امات كوي، چې په كې مسلكي اصولو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>رناوي له الرې په نا قانونه توگه <strong>د</strong> خلكو نيونه، توقيف، شكنجهنوی <strong>راپور</strong> نش<strong>ته</strong>كول او <strong>د</strong> خلكو <strong>د</strong> ملكيتونو <strong>د</strong> عفت مخه نيول<strong>د</strong> بشر حقونه به <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت او هم<strong>د</strong>ارنگه <strong>د</strong> بشر <strong>د</strong> حقونو <strong>د</strong> خپلواك كمېسيون له خوا په خپل واكه توگه ارزيابي كيږي.نوی <strong>راپور</strong> نش<strong>ته</strong>سرچینه: <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، <strong>د</strong> افغانستان تړون، ۱\۳۱ - ۲\۱\۲۰۰، مخ ۷.90 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملي پرمختيا ستراتيژي (اى اين ډي ايس)<strong>د</strong> <strong>راپور</strong> ورکولو په <strong>د</strong>ي <strong>د</strong>وره کې، ملگرو ملتونو <strong>د</strong> ع<strong>د</strong>ليې وزارت سره <strong>د</strong> بشر <strong>د</strong> حقونو <strong>د</strong> مالتړ <strong>د</strong> يوېڅانگې په جوړولو كې مرس<strong>ته</strong> وكړه. <strong>د</strong> <strong>د</strong>غې څانگې موخه <strong>د</strong> افغانستان حكومت سره <strong>د</strong> هغو تگالرو او پاليسوپه عملي كولو كې مرس<strong>ته</strong> كول <strong>د</strong>ي، چې <strong>د</strong> نړيوالو تړونونو له امله افغانستان <strong>د</strong>هغو موا<strong>د</strong>و په منلو او عملي كولوپرمختيا<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اريامنيتمجبور <strong>د</strong>ى. <strong>د</strong> بېلگې په ډول ملگرو ملتونو په كابل او خواوشا سيمو كې <strong>د</strong> توقيف مركزونه وكتل، تر څو چې<strong>د</strong> <strong>د</strong>وى حالت وگوري او <strong>د</strong> بن<strong>د</strong>يانو <strong>د</strong> خپلو خپلوانو سره اړيكې نيول او قانوني اسانتياوې او ځان <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> حقسيمييزه همکاريحاصلول يقيني كړي. ملگري ملتونه <strong>د</strong>افغانستان <strong>د</strong> ع<strong>د</strong>لي ا<strong>د</strong>ارو مالتړ كوي، تر څو چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>وى وړتيا هغه ح<strong>د</strong> <strong>ته</strong>مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و ض<strong>د</strong>312ورسيږي، چې <strong>د</strong>وى وكوالى شي، چې <strong>د</strong> بشر <strong>د</strong> حقونو <strong>د</strong> نړيوالو معيارونو سره سم چلن<strong>د</strong> وكړي.فسا<strong>د</strong> ض<strong>د</strong>جنسي برابريظرفيت<strong>د</strong> چاپېريالفرهنګي او قانوني خنډونه په افغاني ټولنه کې <strong>د</strong> ښځو <strong>د</strong> بشپړي برخه اخیستي مخه نیسي. )<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> هوايي ځواک انځور،ډګرمن ستاسي ان شافران(91<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> ګانګرس لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
اقتصا<strong>د</strong>ي او ټولنیز پرمختګ92 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
اقتصا<strong>د</strong>ي او ټولنیز پرمختګاقتصا<strong>د</strong>ي او ټولنیز پرمختګ<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملي پرمختيا ستراتيژي (اى اين ډي ايس)<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختيايي ستراتيژي )ANDS( پر اقتصا<strong>د</strong>ي و<strong>د</strong>ه ټينگار كوي او <strong>د</strong>غه <strong>د</strong> بيا رغونې له و<strong>د</strong>ې له<strong>د</strong>رې پايو يوه پايه گڼي. 313 <strong>د</strong> اقتصا<strong>د</strong>ي او ټولنيز پرمختگ كوم عناصر چې په <strong>د</strong>غه برخه كې <strong>د</strong> څېړنې الن<strong>د</strong>ې نيولشوي، په كې اقتصا<strong>د</strong>ي و<strong>د</strong>ه، ضروري خ<strong>د</strong>مات، صنعت، <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و پرخالف مبارزه او <strong>د</strong> افغانستان ښځې پهپرمختيا<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اريامنيتكې شاملې <strong>د</strong>ي.سيمييزه همکارياقتصا<strong>د</strong>ي و<strong>د</strong>ه<strong>د</strong> اقتصا<strong>د</strong>ي و<strong>د</strong>ې لپاره ستراتيژي په خصوصي سكتور <strong>د</strong> زيات انحصار وړان<strong>د</strong>وينه كوي. 314 <strong>د</strong> يو باثبا<strong>ته</strong> اقتصا<strong>د</strong>يمخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و ض<strong>د</strong>فسا<strong>د</strong> ض<strong>د</strong>چاپيريال <strong>د</strong> رامنځ<strong>ته</strong> كولو او مم<strong>د</strong> مالياتي سيستم لپاره ANDS <strong>د</strong> اقتصا<strong>د</strong> <strong>د</strong> پرمختگ لپاره يو لړ ځانگړي اوليتونه،جنسي برابري315چې په كې <strong>د</strong> انفالسيون كنترول او <strong>د</strong> قوانينو سمونونه، چې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت مسؤليت <strong>د</strong>ى، په گو<strong>ته</strong> كړي.ظرفيت<strong>د</strong> افغانستان پیسه<strong>د</strong> امريكا <strong>د</strong> ماليې وزارت <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې په ۲۰۰۲ كال كې له رواجې<strong>د</strong>و وروس<strong>ته</strong> افغانۍ <strong>د</strong> ډالر په مقابل كې يوڅه ثبات لري ليكن په ۲۰۰۸ او ۲۰۰۹ كې <strong>د</strong> انفالسيون شرح <strong>د</strong> <strong>د</strong>وه رقمي ع<strong>د</strong><strong>د</strong> په ان<strong>د</strong>ازه پور<strong>ته</strong> الړه او <strong>د</strong> <strong>د</strong>غهكار اصلي المل په نړيواله كچه <strong>د</strong> سون <strong>د</strong> موا<strong>د</strong>و <strong>د</strong> نرخونو پور<strong>ته</strong> كې<strong>د</strong>ل او وچكالي وه، چې <strong>د</strong> حبوباتو <strong>د</strong> فصلونوپه حاصل يې منفي تاثير وكړ. 316 انځور 3.45 ښکاروي چې <strong>د</strong> ځینو اجناسو قیمتونو انفالسیون څومره <strong>د</strong> ۲۰۰۲<strong>کال</strong> او ۲۰۰۹ ترمینځ توپیر <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>.<strong>د</strong> چاپېريالافغانۍ په ټول افغانستان کې منل کیږي؛ پهسرح<strong>د</strong>ونو کې، ایراني ریال او پاکستانۍ روپۍ پهلویه کچه کارول کیږي، <strong>د</strong> مالیې وزارت <strong>راپور</strong>ورکوی.سرچینه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> خزانې ځواب، ۹\<strong>۳۰</strong>\۲۰۰۹.انځور 3.45افغانۍ: <strong>د</strong> مصرفي نرخ انفلاسيون (فيص<strong>د</strong>ي)25%20%15%10%5%0%2002/2003 2003/2004 2004/2005 2005/2006 2006/2007 2007/2008 2008/2009سرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> خزانې ځواب، 9\30\2009.93<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
اقتصا<strong>د</strong>ي او ټولنیز پرمختګپه افغانستان کې <strong>د</strong> بهرنیانو ملکیت بانکونومرکزي <strong>د</strong>فترونه <strong>د</strong> نړي په هیوا<strong>د</strong>ونو کې <strong>د</strong>ي: هن<strong>د</strong>)<strong>د</strong> هن<strong>د</strong> <strong>د</strong> پنجاب نیشنل بانک(، ایران )آریان(،پاکستان )برک، حبیب، <strong>د</strong> پاکستان نیشنل بانک(،متح<strong>د</strong>ه عربي امارات )الفالح(، او بریتانیا )ستن<strong>د</strong>ر<strong>د</strong>چارتر<strong>د</strong>(.سرچینه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> خزانې ځواب، ۹\<strong>۳۰</strong>\۲۰۰۹.بانك<strong>د</strong>اري<strong>د</strong> امريكا <strong>د</strong> ماليې وزارت <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې وروس<strong>ته</strong> له هغې چې <strong>د</strong> افغانستان پارلمان په ۲۰۰۴ كال كې <strong>د</strong> بانكونوقانون پاس كړو، بانكونه په تېزۍ سره و<strong>د</strong>ه كوي، په افغانستان كې <strong>د</strong>وه <strong>د</strong>ولتي بانكونه، اووه <strong>د</strong> خارجيانو بانكونه او317ا<strong>ته</strong> <strong>د</strong> افغانانو بانكونه شتون لري.بانكي سيستم <strong>د</strong> افغانستان بانك له خوا، چې <strong>د</strong> افغانستان مرکزی بانک <strong>د</strong>ی، ا<strong>د</strong>اره كيږي. <strong>د</strong> افغانستان بانك <strong>د</strong> هېوا<strong>د</strong><strong>د</strong> اقتصا<strong>د</strong>ي سکټور <strong>د</strong> ثبات او تن<strong>د</strong>رستي مسؤليت په غاړه لري. 318 په ۲۰۰۹ كال كې <strong>د</strong>افغانستان بانك <strong>د</strong> پنځه و ستونوستراتيژيك پالن چې له ۲۰۰۹ نه تر ۲۰۱۴پورې په بر كې نيسي نشر كړ. 319 ج<strong>د</strong>ول 3.7 <strong>د</strong> پنځه ستونو <strong>د</strong> پالنسره تړلي كارونه تشرېح كوي.<strong>د</strong> ماليې وزارت <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې <strong>د</strong> افغانستان بانكونو رئيسان وايي، چې امنيت <strong>د</strong> بانک<strong>د</strong>ارۍ لپاره اوس هم ترټولو ستره ننگونه <strong>د</strong>ه. <strong>د</strong> ناقانونه پيسو <strong>د</strong> كارونې لپاره زاړه قوانين او <strong>د</strong> بانكونو <strong>د</strong> كارونې <strong>د</strong> ترهگرو سازمانونو320مخنيوى، له بانك<strong>د</strong>ارۍ سره اړون<strong>د</strong> نور مسايل <strong>د</strong>ي.په رواجي ډول افغانستان <strong>د</strong> "بانك<strong>د</strong>ارۍ كلتور" نه <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>، چې له <strong>د</strong>ې سره <strong>د</strong>اوږ<strong>د</strong> مهال لپاره په بانك كې <strong>د</strong>پيسو<strong>د</strong> ايښو<strong>د</strong>لو وېره، <strong>د</strong> بانك <strong>د</strong> قرضو په اړه ناكافي معلومات او بان<strong>د</strong>ينيو پيسو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> نه الس رسي، هغه عوامل <strong>د</strong>ي، چې<strong>د</strong> <strong>د</strong>غه سكتور لپاره يې ستونزې پي<strong>د</strong>ا كړي <strong>د</strong>ي. 321 <strong>د</strong> بانكونو رئيسان <strong>د</strong> مركزي بانك په حيث <strong>د</strong>افغانستان بانك سرهتړلي يو لړ ستونزو لكه <strong>د</strong> <strong>د</strong>غه بانك په څارنه كې كمزوريانو <strong>ته</strong> اشاره كوي او وايي، چې <strong>د</strong>غه كمزوريانې ستونزو<strong>ته</strong> الر هواروي. له <strong>د</strong>ي حقیقت سره سره چې شخصي بانكونه عيسوي تاريخ كاروي، <strong>د</strong> افغانستان بانك <strong>د</strong> شمسي322تاريخ كارولو <strong>ته</strong> ال هم <strong>د</strong>وام ورکوي.كورنى ناخالص تولی<strong>د</strong><strong>د</strong>۲۰۰۹ - ۲۰۱۰پر مهال په افغانستان كې <strong>د</strong> كورني ناخالص تولی<strong>د</strong> و<strong>د</strong>ه ۸.۳% اټكل شوې په <strong>د</strong>اسې كال كې چې<strong>د</strong>غه و<strong>د</strong>ه په - ۲۰۰۸ ۲۰۰۹ كې ۳.۴% وه. 323 <strong>د</strong>ماليې وزارت <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې په - ۲۰۰۸ ۲۰۰۹ كال په كورنيعواي<strong>د</strong>و كې تر ټولو لويه ونډه <strong>د</strong> خ<strong>د</strong>ماتو صنعت و، په تېره بيا <strong>د</strong> اقتصا<strong>د</strong>ي خ<strong>د</strong>ماتو او مخابراتو، خو هم<strong>د</strong>ا رنګه<strong>د</strong> مرستن<strong>د</strong>ویانو ا<strong>د</strong>ارو لپاره <strong>د</strong> ترانسپورتي خ<strong>د</strong>ماتو او <strong>د</strong>ترجمو له <strong>د</strong>ركه. <strong>د</strong>ويمه ستره ونډه <strong>د</strong> كرنې <strong>د</strong> سكتور او پهج<strong>د</strong>ول 3.7<strong>د</strong> DAB <strong>د</strong> پنځو-ستنو ستراتیژي<strong>د</strong> ستنې شمیر<strong>د</strong> ستنې عنوان<strong>د</strong> مالي پالیسي اغیزمنتوب <strong>ته</strong> و<strong>د</strong>ه ورکول<strong>د</strong> مالي منځګړیتوب ژورول<strong>د</strong> ظرفیت جوړولو ګړن<strong>د</strong>ی کول<strong>د</strong> معلوماتو ا<strong>د</strong>اره لوړول<strong>د</strong> ښه شرکتي پرمخ بیولو <strong>ته</strong> اهمیت ورکولفعالیتونهله مالي وسایلو څخه کار اخیستل، چې په هغوی کې <strong>د</strong> خالصمارکیټ عملیاتونه، <strong>د</strong> ذخیرې غوښتنې، او <strong>د</strong> پور ورکولواسانتیاوي <strong>د</strong>يمالي سکتور <strong>ته</strong> <strong>د</strong> بیالبیلو رنګونو ورکولو او مالي تولی<strong>د</strong>اتو اوخ<strong>د</strong>متونو له الري غوړول؛ په کوچنیو او منځنیو شرکتونو تمرکزکول، <strong>د</strong> منځنۍ او اوږ<strong>د</strong>ي مو<strong>د</strong>ي <strong>د</strong> پور ورکولو میکانیزمونو پهکار اچول<strong>د</strong> سازمانونو کفایت <strong>د</strong> یوه موثر سازماني تشکیل جوړولو او <strong>د</strong>کیفی او کمي منابعو او موخو په تامین سره ښه کړئمعلومات په موثره توګه راټولول او په وخت سره <strong>د</strong> لنډو فیصلوکولله لوړي شوری او <strong>د</strong>ولت سره په اړیکو کې تر ټولو غوره الريپه کار واچوي1 ستن2 ستن3 ستن4 ستن۵ ستنسرچینه: ،DAB "<strong>د</strong> ۲۰۰۹-۲۰۱۴ لپاره ستراتیژیک پالن: <strong>د</strong> نرخونو ثبات <strong>ته</strong> و<strong>د</strong>ه ورکول او <strong>د</strong> یوه غښتلي مالي سیسټم جوړول،" ۲\۲۲\۲۰۰۹.94 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
اقتصا<strong>د</strong>ي او ټولنیز پرمختګخ<strong>د</strong>متونه43%ځانگړي ډول <strong>د</strong> غنمو له حاصله الس <strong>ته</strong> راغله. صنعت )تر ډیره ح<strong>د</strong>ه تولی<strong>د</strong>ات( په كورني عاي<strong>د</strong> كې <strong>د</strong>ريمه ستره انځور 3.46ونډه <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>ه. 324 انځور ۳.۴۶ په کورنی ناخالص تولی<strong>د</strong> کې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي ګروپونو تخمیني ونډه ښيي.كارمون<strong>د</strong>نهاگر چې په <strong>د</strong>ې اړه پوره جزئيات نش<strong>ته</strong>، <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو نړیوالې پرمختیایي ا<strong>د</strong>اري )USAID( <strong>د</strong> يو <strong>راپور</strong> له مخې<strong>د</strong> افغانستان ۲۵ميليونه نفوس ۴۰ په سلو كې كار نه لري. USAID په <strong>د</strong>ې باور <strong>د</strong>ه چې وزگارتيا <strong>د</strong> زياتې<strong>د</strong>ونكې325بې ثباتۍ يو ستر المل <strong>د</strong>ى.<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ناخالص کورنۍ تولي<strong>د</strong>اتو جوړښت،2008-2009صنعت26%زراعت31%<strong>د</strong> افغانستان په وزارتونو كې <strong>د</strong> وړتيا <strong>د</strong> كمي او <strong>د</strong> ملي سرشمېرنې سره <strong>د</strong> تړليو مسائلو له امله <strong>د</strong> بې روزگارۍكره فيص<strong>د</strong>ي معلومول ستونزمن <strong>د</strong>ي. نه خو نړيوال بانك او نه هم نړيوال وجهي صن<strong>د</strong>وق په افغانستان كې په باقاع<strong>د</strong>ه326ډول <strong>د</strong>كار مون<strong>د</strong>نې احصايه اخلي.اړين خ<strong>د</strong>متونهاړين خ<strong>د</strong>متونه <strong>د</strong> ANDS <strong>د</strong> سختو انفراسټرکچر عناصرو )لكه انرژي، ټرانسپورټيشن او اوبه(، سره <strong>د</strong> نرمانفراسټرکچر كوم چې انساني او ا<strong>د</strong>اري وړتياوې تشرېح كوي )<strong>د</strong> تعلیم او روغتیایي خ<strong>د</strong>متونو په شمول( <strong>ته</strong> ويلكيږي. ANDS په <strong>د</strong>ې باور <strong>د</strong>ى، چې <strong>د</strong> تلپاتې اقتصا<strong>د</strong>ي پرمختگ لپاره په <strong>د</strong>غو ساحو كې موجو<strong>د</strong>ې ستونزې حلول327اړين <strong>د</strong>ي.يا<strong>د</strong>ونې: شمېرې په ګر<strong>د</strong>ي کولو اغېزمنې شوې <strong>د</strong>ي. شميرې اټکل <strong>د</strong>ي.سرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> خزانې ځواب، 9\30\2009.انرژيهيڅوك نه پوهيږي، چې څومره افغانان برېښنا <strong>ته</strong> الس رسى لري، افغان <strong>د</strong>ولت وايي، چې <strong>د</strong>غه يو ستونزه <strong>د</strong>ه.اټكلونه ښيي، چې له ۱۵نه تر ۱۷ فيص<strong>د</strong>و پورې افغانان <strong>د</strong> غير منظمو برېښنا جوړوونكو مركزونو څخه راغلې328برېښنا <strong>ته</strong> الس رسى لري.ANDS په <strong>د</strong>ې باور <strong>د</strong>ى، چې <strong>د</strong> برېښنا په سكتور كې پرمختگ "<strong>د</strong> اقتصا<strong>د</strong>ي و<strong>د</strong>ې لپاره تر بل هرڅه زياتاړين" <strong>د</strong>ى. 329 ج<strong>د</strong>ول 3.8 <strong>د</strong>مختلفو فكتورونو تشرېح كوي، <strong>د</strong> كومو له الرې چې ANDS په <strong>د</strong>غه سكتور كېپرمختگ ان<strong>د</strong>ازه كوي.ج<strong>د</strong>ول 3.8<strong>د</strong> انرژي سکټور <strong>د</strong> و<strong>د</strong>ي لپاره ستراتیژیک اولیتونه<strong>د</strong> ANDS موخېبرېښنا به لږ تر لږه ۶۵ په سلو كې <strong>د</strong> ښاري سيموكورونو او ۹۰ په سلو كې ښاري مركزونو <strong>ته</strong>، چې خلكپه كې استوگن نه وي ورسيږي.برېښنا به په كليوالو سيمو كې ۲۵ فيص<strong>د</strong>ه كورنيو <strong>ته</strong>ورسيږيحالتاټکل ۱۵ نه تر ۱۷ فيص<strong>د</strong>ه كورنۍ <strong>د</strong>غيرمنظمو برېښنايي مركزونو لهالرې برېښنا <strong>ته</strong> الس رسى لري.لږ تر لږه له ۵،۵ نه تر ۶ فيص<strong>د</strong>ه افغانان په ليرې پرتو واليتونو كې <strong>د</strong>غير منظمو برېښنايي مركزونو له الرې برېښنا <strong>ته</strong> الس رسى لري.<strong>د</strong> ANDS <strong>د</strong> بشپړی<strong>د</strong>و نیټهمارچ 2010مارچ 2010یا<strong>د</strong>ونه: USAID "کلیوال والیتونه" <strong>د</strong> "هغه والیتونه چې هل<strong>ته</strong> تر ۲۵ فیص<strong>د</strong> لږ خلک <strong>د</strong> مارکیټونو په مرکزونو کې اوسیږي" په توګه تعریف کوي.سرچینه: <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي،" www.ands.gov.af/ands/final_ands/src/final/Afghanistan%20National%20Development%20Strategy_eng.,pdf مخ ۷۹-۸۰؛ <strong>د</strong> سیګار پلټنه، <strong>د</strong> انرژي په اړه پوښتنو <strong>ته</strong> ځوابونه، ۹\۱۶\۲۰۰۹. ځیني ډیټا له USAID څخه اخیستل شوي.95<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
اقتصا<strong>د</strong>ي او ټولنیز پرمختګج<strong>د</strong>ول 3.9<strong>د</strong> ز<strong>د</strong>ه کړي <strong>د</strong> مواقعو <strong>د</strong> پیاوړي کولو لپاره ستراتیژیک اولیتونه<strong>د</strong> ANDS موخېلږ تر لږه ۱.۸ میلیونه افغانانو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> باسو<strong>د</strong>ايپرواګرامونو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> الس رسي اجازه ورکوي، چې پههغوی کې په سلو کې ۶۰ ښځي، اقلیتونه، کوچیان، اومعیوب کسان شامل <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> پرمختایي لپاره ح<strong>د</strong>اقل موخې: ټول افغان ماشومان به<strong>د</strong> لومړیو ز<strong>د</strong>ه کړو بشپړ کورس <strong>ته</strong> الس رسي ولري.حالت<strong>د</strong> ANDS <strong>د</strong> بشپړی<strong>د</strong>و نیټهنیژ<strong>د</strong>ي په سلو کې ۱۸ بالغاني ښځي سوا<strong>د</strong> مارچ 2010لري؛ <strong>د</strong> بالغو سړیو شمیر ۵۰ په سلو کې <strong>د</strong>ی.په ۲۰۰۹ کې نیژ<strong>د</strong>ي ۵۳.۵ په سلو افغانماشومان ښوونځي <strong>ته</strong> ځي.2020سرچینې: <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي،" www.ands.gov.af/ands/final_ands/src/final/Afghanistan%20,National%20Development%20Strategy_eng.pdf مخ ۷۹-۸۰؛ <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹. USAID <strong>د</strong>ا شمیري <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong>ښوونې او روزنې وزارت <strong>د</strong> پالن جوړولو ریاست په اختیار کې ورکوي.ښوونه او روزنهپه <strong>د</strong>غه سكتور كې <strong>د</strong> ANDS موخه <strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ه، چې هر افغان ښوونې او روزنې <strong>ته</strong> يو شان الس رسى ولري. لكه څرنگهچې ANDS بيان كړى "<strong>د</strong>اسې ښوونيز سكتور چې <strong>د</strong>اسې اشخاص ټولنې <strong>ته</strong> وړان<strong>د</strong>ې كړي، چې اړون<strong>د</strong> مهارتونه اوعلم ولري <strong>د</strong> اوږ<strong>د</strong>ه مهال اقتصا<strong>د</strong>ي و<strong>د</strong>ې لپاره اړين <strong>د</strong>ي." 330 ج<strong>د</strong>ول 3.9 <strong>د</strong> ANDS له خوا جوړ شوي ښوونيزوموخو تفصيالت وړان<strong>د</strong>ې كوي.په ۲۰۰۹ كال كې ۵۳،۵ په سلو كې )۶،۷ ميلیونه( كوچنيان ښوونځي <strong>ته</strong> الړل. <strong>د</strong> ښوونې او روزنې وزارتاټکل کوي هغه كوچنيان چې ښوونځيو <strong>ته</strong> ځي په سلو كې ۳۷ يې نجونې <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> USAID <strong>د</strong><strong>راپور</strong> له مخې ۵،۳ميليونه افغان كوچنيان اوس هم ښوونځيو <strong>ته</strong> الس رسى نه لري او په هيڅ ډول روزنيز پروگرام كې راجسټر نه<strong>د</strong>ي. 331 انځور ۳.۴۷ <strong>د</strong> جنس په اساس په ټولګیو <strong>د</strong> ثبت شویو ز<strong>د</strong>ه کوونکو شمیر ښيي.<strong>د</strong> واليتونو په كچه ښوونه او روزنه<strong>د</strong> USAID <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې افغانستان <strong>د</strong> ښوونې او روزنې يو مركزي سيستم لري، چې <strong>د</strong> ښوونې او روزنېوزارت له خوا ا<strong>د</strong>اره كيږي. په <strong>د</strong>غه سيستم كې لومړنۍ او ثانوي ز<strong>د</strong>ه كړې، ځوانانو او <strong>د</strong> بالغانو سوا<strong>د</strong> آموزي او332تخنيكي او حرفوي ز<strong>د</strong>ه كړې شاملې <strong>د</strong>ي.1,000800600400انځور 3.47په افغانې ښوونځيو کې ښځينه ز<strong>د</strong>ه کوونکي،له 1 تر 12 ټولګيو پوري (په زرګونو)ټولښځينهيا<strong>د</strong>ونې: شمېرې په ګر<strong>د</strong>ي کولو اغېزمنې شوې <strong>د</strong>ي. شميرې اټکل <strong>د</strong>ي.USAID شميرې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ښوونې او روزنې وزارت په اختيار کې ورکوي.سرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، 10\2\2009.په جنوبي واليتونو كې <strong>د</strong> ښوونې او روزنې په وړان<strong>د</strong>ې ننگونې له نورو ځايونو زياتې <strong>د</strong>ي. USAID <strong>راپور</strong>333ورکوي چې په كابل، هرات، او ننگرهار كې ښوونيزې چارې ترنورو واليتونو زياتې <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> USAID <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې ښوونيز سيستم <strong>ته</strong> <strong>د</strong>الس رسي لپاره كمپيوتر يوه ښه الره <strong>د</strong>ه. <strong>د</strong>امريكا متح<strong>د</strong>ه اياالتوپه نهو والياتو كې <strong>د</strong>انترنيټ له الرې <strong>د</strong>قابلو لپاره <strong>د</strong> ښوونې او روزنې <strong>د</strong> تربيې يو پروگرام لري. اولنۍ نمونه <strong>د</strong> كار<strong>د</strong> لنګون په <strong>د</strong>ريمه مرحله تمركز كوي <strong>د</strong> روزنې <strong>د</strong> موډل تر څنګ، <strong>د</strong> <strong>د</strong>غې موخې لپاره USAID پروگرام لپاره ۵۱كمپيوټرې وركړي <strong>د</strong>ي. كمپيوټر او <strong>د</strong> ټرېننگ پروگرامونه به په ب<strong>د</strong>خشان، باميان، غور، هرات، جوزجان، كابل،خوست، پكتيا او تخار كې وكارول شي. USAID په نظر كې لري، چې <strong>د</strong> انترنيټ له الرې قابلو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> مشورو په334اړه مهارتونه او <strong>د</strong> نوي زېږې<strong>د</strong>لو كوچنيانو په اړه معلومات وركړي.2000123456789 10 11 12<strong>د</strong> ښوونې او روزنې په الر كې ننگونې<strong>د</strong> USAID <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې په افغانستان كې ښوونيز سيستم له يو لړ ننگونو سره مخ <strong>د</strong>ى. 335 ځينې <strong>د</strong>غه ننگونېپه الن<strong>د</strong>ې ډول <strong>د</strong>ي:• امنيت او په ښوونځيو بري<strong>د</strong>ونه96 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
اقتصا<strong>د</strong>ي او ټولنیز پرمختګ• بې سوا<strong>د</strong>ي• په ښوونځيو كې <strong>د</strong> نجونو پر خالف <strong>د</strong> زور زياتي گواښونه• <strong>د</strong> ښوونكو <strong>د</strong> ز<strong>د</strong>ه كړې <strong>د</strong> كچې ټيټوالى او <strong>د</strong> تعليمي اسنا<strong>د</strong>و نه <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>لپه هېوا<strong>د</strong> كې بې ثباتي <strong>د</strong> افغانستان په ښوونيز سيستم ناوړه اغېزه كوي. په تیرو <strong>د</strong>وو کلونو کې، <strong>د</strong> امنيتيملحوظاتو له امله ۶۷۳ ښوونځي سوځول شوي، بري<strong>د</strong>ونه پرې شوي او يا تړل شوي <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> ښوونې او روزنېوزارت وايي، چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>غه ښوونځيو <strong>د</strong> تړل كې<strong>د</strong>و له امله لږ ترلږه <strong>۳۰</strong>۰.۰۰۰ افغانان ز<strong>د</strong>ه كوونكي له ز<strong>د</strong>ه كړو بې336برخې شوي <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> ښځينه ښوونكو كمى يوه بله ستونزه <strong>د</strong>ه. په هیوا<strong>د</strong> کې <strong>د</strong> ۴۱۵ روزنيزو ولسواليو خواوشا ۲۰۰ يې ښځينه337ښوونكې نه لري. <strong>د</strong> ښځينه ښوونكو نه موجو<strong>د</strong>يت <strong>د</strong> ښځينه ز<strong>د</strong>ه كوونكو <strong>د</strong>ز<strong>د</strong>ه كړو چانس كموي.<strong>د</strong> امریکا <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو هڅېUSAID په لويه كچه <strong>د</strong>ز<strong>د</strong>ه كړو سره <strong>د</strong>تړليو ابتكارونو مالتړ كوي. ټولې پروژې <strong>د</strong> هېوا<strong>د</strong> په كچه <strong>د</strong> ز<strong>د</strong>ه كړو پهپرمختگ متمركزې <strong>د</strong>ي. 338 ج<strong>د</strong>ول ۳،۱۰ <strong>د</strong> USAID روزنيزې پروژې تشرېح كوي.روغتيايي خ<strong>د</strong>متونه<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> عامې روغتيا وزارت په وينا <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> وگړو روغتيايي حالت <strong>د</strong> ټولې سيمې له خلكو ډېر خراب<strong>د</strong>ى؛ USAID وايي، چې په نړۍ كې <strong>د</strong>افغانستان روغتيايي حالت له بل هر چا خراب <strong>د</strong>ى. 339 ځیني نمونوياحصایي په الن<strong>د</strong>ې توګه <strong>د</strong>ي:ج<strong>د</strong>ول 3.10په ښوونيز سكتور كې <strong>د</strong> USAID هڅې<strong>د</strong> پروژې عنوان<strong>د</strong>ښوونكو لپاره <strong>د</strong> ز<strong>د</strong>ه كړو <strong>د</strong> سيستم جوړول)BESST(په افغانستان كې <strong>د</strong> ټولنې په مرس<strong>ته</strong> <strong>د</strong> لوړو ز<strong>د</strong>هكړو ملگرتيا )PACE-A(سوا<strong>د</strong> اموزي او <strong>د</strong> ټولنې <strong>د</strong> تقويې پروگرام)LCEP-2(<strong>د</strong> انتر نټ له الرې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> معياريووالى)AeQa(<strong>د</strong> كابل نړيوال ښوونځى )ISK(<strong>د</strong> لوړو ز<strong>د</strong>ه كړو پروژه )HEP(<strong>د</strong>فعاليتونو تشرېح<strong>د</strong> BESST <strong>د</strong> ښوونې او روزنې وزارت ښوونكو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>ن<strong>د</strong>ې پر مهال <strong>د</strong> ټرېننگ وركولو پروگرام ۵۰۰۰۰ ښوونكو <strong>ته</strong> چې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ښوونكو يو پر <strong>د</strong>ريمهبرخه جوړوي، په ۱۱ واليتونو كې پيا<strong>د</strong>ه كوي، په <strong>د</strong>غه پروگرام كې ښوونكو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> ښوونې او روزنې او اصول ت<strong>د</strong>ريس ز<strong>د</strong>ه كړې وركول كيږي. په <strong>د</strong>غهپروگرام كې م<strong>د</strong>يرانو <strong>ته</strong> په ا<strong>د</strong>اره كې ټرېننگ وركول كيږي، ويډيوگانې او راډيويي ښوونيز پروگرامونه <strong>د</strong>ښوونكو لپاره جوړيږي او <strong>د</strong> ښوونې او روزنې وزارتسره <strong>د</strong> ظرفيتونو په لوړوالي، <strong>د</strong> سيستم <strong>د</strong> جوړولو او <strong>د</strong> استخ<strong>د</strong>ام او پالن سكتورونو په جوړولو كې مرس<strong>ته</strong> كوي.PACE- A <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت سره <strong>د</strong> ټولنې په مرس<strong>ته</strong> په ښوونې او روزنې كې، په هغو سيمو كې، چې ښوونځي نه وي مرس<strong>ته</strong> كوي. <strong>د</strong>ا مهال PACE-A پهڅه <strong>د</strong> پاسه اتلس ۱۸ واليتونو كې ۵۰۰۰۰ ز<strong>د</strong>ه كوونكو سره مرستې كوي <strong>د</strong>وى <strong>د</strong> تېز لوستلو او حساب ازموينو له الرې <strong>د</strong> ز<strong>د</strong>ه كوونكو سويې برابروي.LCEP-2 <strong>د</strong> ښوونې او روزنې وزارت سره <strong>د</strong> <strong>د</strong>غه وزارت <strong>د</strong> سوا<strong>د</strong> اموزي په پروگرام كې مرس<strong>ته</strong> كوي، تر څو چې <strong>د</strong> ځوانانو او بالغو خلكو سره <strong>د</strong>كار مون<strong>د</strong>لوپه اړه مرس<strong>ته</strong> كوي. <strong>د</strong>غه پروگرام <strong>د</strong> افغانستان په ۴۴ ولسواليو كې <strong>د</strong> ۹۹۴ ټولنو كې ۳۹۱۶ مركزونه جوړ كړي <strong>د</strong>ي.AeQa په افغانستان كې <strong>د</strong> لوړو ز<strong>د</strong>ه كړو له ۱۹ ا<strong>د</strong>ارو سره <strong>د</strong> ښه معيار <strong>د</strong> الس<strong>ته</strong> راوړلو لپاره كار كوي. <strong>د</strong>وى <strong>د</strong> انترنټ په مرس<strong>ته</strong> <strong>د</strong> ز<strong>د</strong>ه كړو لپاره مركزونهجوړوي. <strong>د</strong>وى <strong>د</strong> سيمې، اروپا او امريكا <strong>د</strong> نورو پوهنتونو سره <strong>د</strong> <strong>د</strong>يجيټل كتابتونونو، <strong>د</strong> سافټ وير پالټ فورمونو، <strong>د</strong> انگليسي ژبې، <strong>د</strong> شاگر<strong>د</strong>انو <strong>د</strong> اما<strong>د</strong>ه گۍ،ا<strong>د</strong>ارې، لوړو ز<strong>د</strong>ه كړو، ليډرشپ او ا<strong>د</strong>ارې په برخو كې <strong>د</strong> ظرفيتونو <strong>د</strong> لوړولو لپاره كار كوي.<strong>د</strong> ISK ښوونځي په افغانستان كې له اول تر <strong>د</strong>ولسم پورې <strong>د</strong> امريكا په سټينډرډ ز<strong>د</strong>ه كوونكي روزي. <strong>د</strong>غه پروگرام <strong>د</strong> امريكا <strong>د</strong> منځني واليتونو <strong>د</strong> لېسو او ښوونځيوتواميت <strong>د</strong> پينځه كلونو لپاره تر السه كړى او هم<strong>د</strong>ارنگه <strong>د</strong> ښوونې او روزنې وزارت او <strong>د</strong> افغانستان كابينې <strong>د</strong> خصوصي ښوونځيو په توگه <strong>د</strong> ۲۰ كلونو پورېراجسټر كړي <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> لوړو ز<strong>د</strong>ه كړو پروژه <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> حكومت سره <strong>د</strong> لوړو ز<strong>د</strong>ه كړو <strong>د</strong> معيار اوچتولو او په ځانگړي ډول <strong>د</strong> ښوونكو <strong>د</strong> تربيې په برخه كې مرس<strong>ته</strong> كوي. <strong>د</strong>غهپروژه <strong>د</strong> ښوونكو سره <strong>د</strong> ښوونيزو مهارتونو په لوړولو كې <strong>د</strong> ښوونې او روزنې <strong>د</strong> اصولو، <strong>د</strong> اصول ت<strong>د</strong>ريس، <strong>د</strong> مضمون په اړه <strong>د</strong>معلوماتو له الرې مرس<strong>ته</strong> كوي.<strong>د</strong> <strong>د</strong>ې كار يو كلي<strong>د</strong>ي اړخ <strong>د</strong> يو اكاډيميك كلتور رامنځ<strong>ته</strong> كول <strong>د</strong> لوړې سويې <strong>د</strong> ت<strong>د</strong>ريس او مسلكي فعاليتونه <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong>غه پروژه په واليتي مركزونو كې <strong>د</strong>ښوونې اوروزنې ۱۶ فاكولتې په بر كې نيسي.سرچینه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.97<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
اقتصا<strong>د</strong>ي او ټولنیز پرمختګ340• افغانستان <strong>د</strong> نړۍ <strong>د</strong>هغو څلورو هېوا<strong>د</strong>ونو څخه يو <strong>د</strong>ى، چېر<strong>ته</strong> چې <strong>د</strong> فلج ناروغي اوس هم موجو<strong>د</strong>ه <strong>د</strong>ه.341• <strong>د</strong> ۵ كلونو نه <strong>د</strong> كمو ماشومانو او مين<strong>د</strong>و مړينه اوس هم په نړۍ كې په افغانستان كې زيا<strong>ته</strong> <strong>د</strong>ه.342• له نيمايي زيات افغان كوچنيانو ق<strong>د</strong>ونه <strong>د</strong><strong>د</strong>وى له عمرونو كم <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> روغتیا او تغذیې په برخه کې ستراتیژي: <strong>د</strong>روغتیايي څارني یوه پالیسي چې <strong>د</strong> عامې روغتیاوزارت لخوا بشيړي شوي څیړنو بان<strong>د</strong>ې بنا شويوي. <strong>د</strong> ستراتیژي موخه <strong>د</strong>ا <strong>د</strong>ه چې <strong>د</strong> وزارت وړتیالوړه کړي چې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> روغتیايي څارني پهسیستم کې یو لړ ستونزو <strong>ته</strong> ځواب ووايي.سرچینه: <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي،"www.ands.gov.af/ands/final_ands/src/final/Afghanistan%20,National%20Development%20Strategy_eng.pdf مخ 12؛<strong>د</strong> ANDS <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> سره سم، <strong>د</strong> HNSS عمليکول به <strong>د</strong> عامې روغتیا له وزارت سره مرس<strong>ته</strong>وکړي چې ځینو مهمو روغتیایي مسالو <strong>ته</strong> ځوابووایي:• <strong>د</strong> ډیرو مهمو پروګرامونو لپاره <strong>د</strong> پیسو نشتوالی• <strong>د</strong> پیسو ترالسه کولو لپاره په بهرنیو منابعوتکیه کول• په نامناسب ډول روزل شوي روغتیایيکارکوونکي• په کلیوالو سیمو کې <strong>د</strong> الیقو ښځینه روغتیایيکارکوونکو نشتوالی• ویشل شوي نفوس او جغرافیایي خنډونه• <strong>د</strong> ځانګړو روغتیایي خ<strong>د</strong>متونو لپاره <strong>د</strong> ټیټي کچيکار کول• <strong>د</strong> خ<strong>د</strong>متونو <strong>د</strong> کیفیت بیالبیلې سطحي• په ځینو والیاتو کې خراب امنیت• <strong>د</strong> مالي ساتني <strong>د</strong> یوه اغیزمن میکانیزم نشتوالی<strong>د</strong> <strong>د</strong>ې لپاره چې <strong>د</strong> عامې روغتيا وزارت <strong>ته</strong> <strong>د</strong> باوري او مؤثرو خ<strong>د</strong>متونو <strong>د</strong> برابرولو موقع په الس وركړل شيUSAID <strong>د</strong> روغتيا او تغذيې سكتور لپاره <strong>د</strong> ستراتيژي )HNSS( <strong>د</strong> جوړولو وړان<strong>د</strong>يز كوي <strong>د</strong> HNSS له مخېبه <strong>د</strong> عامې روغتيا وزارت قانوني اصول، چې په <strong>د</strong>غه وزارت كې واكمن <strong>د</strong>ي وڅېړي. <strong>د</strong> عامې روغتيا وزارت به343هم<strong>د</strong>ا رنګه <strong>د</strong> روغتيا په برخه كې <strong>د</strong> نويو تگالرو، ستراتيژيانو او پالنونو <strong>د</strong> وضع كولو لپاره تحقيقات وكړي.<strong>د</strong> ۲۰۰۹ كال په كلني <strong>راپور</strong> كې <strong>د</strong> عامې روغتيا وزارت اعالن وكړ، چې <strong>د</strong> ۲۰۰۹ نه تر ۲۰۱۳ پورې <strong>د</strong>ANDS <strong>د</strong> ستراتيژي له مخې يې <strong>د</strong> روغتيا اساسي اړتياوو <strong>ته</strong> لومړيتوب وركړى <strong>د</strong>ى. <strong>د</strong> عامې روغتيا وزارت په<strong>د</strong>غه ستراتيژي كې هر اړخيزه ستراتيژي او پالن جوړ كړى. په <strong>د</strong>غه ستراتيژي كې به <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong>ولت موجو<strong>د</strong>ه344جوړښتونه او موډلې په كار واچوي تر څو الن<strong>د</strong>ې ذكر شوې موخې الس <strong>ته</strong> راوړل شي:• <strong>د</strong> تمركز نه <strong>د</strong> ويستلو لپاره يو ميكانيزم او الره معرفي كول• <strong>د</strong> عمل كولو تمركز <strong>د</strong> ملي ستراتيژي سره تړل• <strong>د</strong> عملي كولو پالن او ارزيابۍ لپاره يوه ا<strong>د</strong>اري وسيله برابرول• په <strong>د</strong>اسې حال كې چې <strong>د</strong> ماليې وزارت له بو<strong>د</strong>جې او ترمينالوژي مالتړ وشي <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>جې ټولې منابع شاملول• <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت <strong>د</strong> محاسبې کوډونه کارول )تر څو له اوسني مالی ا<strong>د</strong>اري سیستمونه سرهپه یوه لیکه شي(• باالخره په ملي كچه <strong>د</strong> روغتيا <strong>د</strong> اكاونټونو پيلول<strong>د</strong> افغانانو په روغتيايي حاالتو كې پرمختگ <strong>د</strong> څو ان<strong>د</strong>يكاتورانو له الرې ان<strong>د</strong>ازه كيږي، چې ANDS وضع كړي<strong>د</strong>ي. ج<strong>د</strong>ول ۳،۱۱ په <strong>د</strong>غه سكتور كې ځينو هغو ان<strong>د</strong>يكاتورونو <strong>ته</strong> اشاره كوي، چې ANDS وضع كړي هم<strong>د</strong>ارنگهپه <strong>د</strong>غه ج<strong>د</strong>ول كې تر <strong>۳۰</strong> سپتمبر ۲۰۰۹ پورې <strong>د</strong> ځينو ان<strong>د</strong>يكاتورونو احصائيه هم وركړل شوې <strong>د</strong>ه.<strong>د</strong> زېږون پر مهال <strong>د</strong> مين<strong>د</strong>و او كوچنيانو مړينهANDS <strong>د</strong> مين<strong>د</strong>و او كوچنيانو مړينه <strong>د</strong> روغتيا په برخه كې <strong>د</strong> <strong>د</strong>وه ان<strong>د</strong>يكاتورونو په توگه ټاكلي <strong>د</strong>ي. خو <strong>د</strong> <strong>د</strong>واړو پهاړه معلومات ډېر مح<strong>د</strong>و<strong>د</strong> <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> كوچنيانو <strong>د</strong> مړينې په اړه ارقام او اع<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> تر ۲۰۰۶ كال او <strong>د</strong> مين<strong>د</strong>و مړينه له ۲۰۰۲كال راپ<strong>د</strong>يخوا ن<strong>د</strong>ه ان<strong>د</strong>ازه شوې. <strong>د</strong> USAID <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې <strong>د</strong> نړيوال معمول سره سم باي<strong>د</strong> <strong>د</strong> مين<strong>د</strong>و مړينه <strong>د</strong> هر ۸نه تر ۱۰ كلونو پورې ان<strong>د</strong>ازه شي. <strong>د</strong> ۲۰۱۳ كال چې <strong>د</strong> ANDS ضرب االجل <strong>د</strong>ى نه <strong>د</strong>رې كاله وروس<strong>ته</strong> كيږي يوهسروې پالن شوې <strong>د</strong>ه. USAID وايي <strong>د</strong> <strong>د</strong>وى پرمختگ <strong>د</strong> نورو ان<strong>د</strong>يكاتورونو لكه له زېږې<strong>د</strong>و وروس<strong>ته</strong> <strong>د</strong> كوچني <strong>د</strong>345روغتيا ساتنه، <strong>د</strong> ډاكټر په مرس<strong>ته</strong> <strong>د</strong> كوچني زېږې<strong>د</strong>نه او <strong>د</strong> كوچنيانو نه راوړلو لپاره <strong>د</strong> وقفو اضافه كې<strong>د</strong>ل.ننگونې<strong>د</strong> USAID <strong>د</strong><strong>راپور</strong> له مخې <strong>د</strong> روغتيا سكتور <strong>د</strong> پرمختگ لپاره امنيت يوه ننگونه <strong>د</strong>ه. نورې ننگونې <strong>د</strong> روغتيا <strong>د</strong>مسلكي كاركوونكو كمى او <strong>د</strong> روغتيا لپاره <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجې كمى شامل <strong>د</strong>ي. ټولنيزو فكتورونو <strong>د</strong> افغانانو په روغتيا ناوړهاغېزه كړې <strong>د</strong>ه. غربت، بېسوا<strong>د</strong>ي، خوراكي موا<strong>د</strong>و <strong>ته</strong> نه الس رسى <strong>د</strong> مر<strong>د</strong>ارو اوبو <strong>د</strong> ويستلو نه انتظام او اوبو <strong>ته</strong> نه346الس رسى ټول په روغتيا ناوړه اغېزه كوي.سرچینه: <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي،"www.ands.gov.af/ands/final_ands/src/final/Afghanistan%20,National%20Development%20Strategy_eng.pdf مخ ۷۹-۸۰؛.12–1198 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
اقتصا<strong>د</strong>ي او ټولنیز پرمختګج<strong>د</strong>ول 3.11<strong>د</strong> روغتيايي خ<strong>د</strong>متونو <strong>د</strong> زياتولو لپاره ستراتيژيك اوليتونه<strong>د</strong> ANDS موخېحالتلږ تر لږه ۹۰ په سلو كې افغانان به روغتيايي۶۷په سلو كې <strong>د</strong> <strong>د</strong>وه ساعتونو په مزل او ۸۵ په سلو كې له څلور څخهاسانتياوو <strong>ته</strong> الس رسى ولري. تر شپږو ساعتونو مزل نه وروس<strong>ته</strong> روغتيايي اسانتياوو <strong>ته</strong> الس رسىلري.<strong>د</strong> زېږون پر مهال <strong>د</strong> مين<strong>د</strong>و مړينه به كمه شي.سروې به په ۲۰۱۳ كې بشپړه شي. <strong>د</strong> نور بحث له پاره لیکنه وګورئ.له پينځه كلونو نه <strong>د</strong> كم عمر ټولو كوچنيانو <strong>ته</strong> ۹۵ په سلو كې كوچنيان <strong>د</strong> فلج، ۸۳ په سلو كې <strong>د</strong>شپږو نورو لويوناروغيو پر خالف واكسين شوي <strong>د</strong>ي: شری، توبرکلوز، مالریا،به واكسين وركړل شي.تیتانوس، <strong>د</strong>یفتری، او انفلونزا ب.<strong>د</strong>كوچنيانو مړينه به تر ۲۰ په سلو كې راكمهشي.<strong>د</strong> پرمختایي لپاره ح<strong>د</strong>اقل موخې: <strong>د</strong> زیزون پهوخت <strong>د</strong> ماشومانو مړینه <strong>د</strong> ۲۰۰۳ <strong>کال</strong> یو په<strong>د</strong>ریمې سطحې <strong>ته</strong> ټیټول.<strong>د</strong> ANDS <strong>د</strong>بشپړی<strong>د</strong>و نیټهمارچ 2010مارچ 2010مارچ 2010له ۲۰۰۶ نه وروس<strong>ته</strong> احصائيه نش<strong>ته</strong>. <strong>د</strong> نور بحث له پاره لیکنه وګورئ. مارچ 2010له ۲۰۰۶ نه وروس<strong>ته</strong> احصائيه نش<strong>ته</strong>. <strong>د</strong> نور بحث له پاره لیکنه وګورئ. 2020<strong>د</strong> پرمختایي لپاره ح<strong>د</strong>اقل موخې: په افغانستان نړیوال بانک او <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوری <strong>د</strong>ولت <strong>د</strong> HIV/AIDSکې <strong>د</strong> HIV او AIDS <strong>د</strong> خپری<strong>د</strong>ولو مخنیوی. <strong>د</strong> مخنیوي <strong>د</strong> پروژي په یوه ۱۰ میلیونه ډالره پروژه همکاري کوي)۲۰۰۷-۲۰۱۰(<strong>د</strong> روغتیایي خ<strong>د</strong>متونو ابت<strong>د</strong>ایي ډول: <strong>د</strong> روغتیایيڅارني یو معیاري سطح که بای<strong>د</strong> <strong>د</strong> ټولو افغانانو پهاختیار کې ويسرچینه: <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي،"www.ands.gov.af/ands/final_ands/src/final/Afghanistan%20,National%20Development%20Strategy_eng.pdf مخ ۱۱۲؛2020<strong>د</strong> ،HIV/AIDS توبرکلوز، او مالریا لپاره نړیواله بو<strong>د</strong>یجه،<strong>د</strong> <strong>د</strong>يمرضونو <strong>د</strong> مخنیوي، عالج، څارنې، او مالتړ <strong>د</strong> فعالیتونو لپاره ۱۰،۰۸میلیونه اضافي بو<strong>د</strong>یجه ورکوي.سرچینه: <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي،" www.ands.gov.af/ands/final_ands/src/final/Afghanistan%20,National%20Development%20Strategy_eng.pdf مخ ۱۱۱-۱۱۲؛ <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.<strong>د</strong> <strong>د</strong>غه ننگونو <strong>د</strong> لمنځه وړلو لپاره USAID <strong>د</strong> ټولنې له مشرانو سره كار كوي تر څو په چارو كې <strong>د</strong> <strong>د</strong>وىگډون يقيني كړي او <strong>د</strong> روغتيايي خ<strong>د</strong>متونو ساتنه وكړي. USAID هم<strong>د</strong>ارنگه <strong>د</strong> روغتيايي كاركوونكو شمېر اضافه347كړى.اوبه او <strong>د</strong> گن<strong>د</strong>ه اوبو <strong>د</strong> لېږ<strong>د</strong> سيستم<strong>د</strong> اوبو لپاره <strong>د</strong> ANDS ستراتيژيك لر لي<strong>د</strong> <strong>د</strong> اوبو <strong>د</strong> منابعو په ا<strong>د</strong>اره او پرمختگ <strong>د</strong> )IWRM( سيستم له الرېټينگار كوي. 348 ليكن IWRM سيستم <strong>د</strong> ټولنيز، سياسي او اقتصا<strong>د</strong>ي عناصرو يو سره تړلي مالتړ <strong>ته</strong> اړتيا لري.<strong>د</strong> USAID <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې، په <strong>د</strong>غو <strong>د</strong>رې واړو ع+ناصرو موجو<strong>د</strong> مح<strong>د</strong>و<strong>د</strong>يتونه <strong>د</strong>افغانستان وزارتونه او نړيوالېمرستن<strong>د</strong>ويه ا<strong>د</strong>ارې <strong>د</strong> ملي سيستم پر ځاى په ځانگړو كارونو تر سره كولو تمركز وكړ. 349 ج<strong>د</strong>ول 3.12 <strong>د</strong> اوبو <strong>د</strong>سکټور لپاره <strong>د</strong> ANDS ان<strong>د</strong>ازي لست کوي.ترانسپورټیشن<strong>د</strong> ترانسپورت سكتور لپاره <strong>د</strong> ANDS ان<strong>د</strong>يكاتورونه <strong>د</strong> سړكونو په جوړولو، <strong>د</strong> هوايي ډگرونو په و<strong>د</strong>ې او <strong>د</strong> اورگاډو<strong>د</strong> ليكو په جوړول په بر كې نيسي. 350 <strong>د</strong> ټاكلي وخت په <strong>د</strong>غه <strong>د</strong>وره كې <strong>د</strong> اور گاډي او هوايي ډگرونو په اړه كوم<strong>راپور</strong> نه <strong>د</strong>ى وركړل شوى. ج<strong>د</strong>ول ۳.۱۳ <strong>د</strong> ANDS <strong>د</strong> ان<strong>د</strong>یکاتورنو په اړه ځیني تازه معلومات وړان<strong>د</strong>ې کوي.نړيوال بانك <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> سركونو سيستم <strong>د</strong> نړۍ <strong>د</strong>يو تر ټولو خرابو سركونو په قطار كې راوستى <strong>د</strong>ى. حلقويسرك <strong>د</strong> هېوا<strong>د</strong> ښارونه يو بل سره تړلي وو، په جزوي توگه <strong>د</strong>جنگ له امله خراب شو، چې له امله يې افغانانبې سركه پرېښو<strong>د</strong>ل. 351 كله چې <strong>د</strong>وباره جوړ شي ۶۰ په سلو كې افغانان به <strong>د</strong> سرك په ۵۰ كيلو مترۍ كې ژون<strong>د</strong>352ولري.99<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
اقتصا<strong>د</strong>ي او ټولنیز پرمختګج<strong>د</strong>ول 3.12<strong>د</strong> اوبو او ګن<strong>د</strong>ه اوبو <strong>د</strong> ویستلو لپاره ستراتیژیک اولیتونه<strong>د</strong> ANDS موخې<strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت به <strong>د</strong> اوبو <strong>د</strong> منابعو <strong>د</strong>ا<strong>د</strong>اري منسجم شوي سیستم جوړ او په کار واچوي.تقریباْ <strong>د</strong> کابل ۵۰ فیص<strong>د</strong> اوسی<strong>د</strong>ونکي او <strong>۳۰</strong> فیص<strong>د</strong> نورافغانان به <strong>د</strong> نلونو اوبو او <strong>د</strong> ګن<strong>د</strong>ه اوبو <strong>د</strong> ایستلو اسانتیاوو<strong>ته</strong> الس رسي ولري.لږ تر لږه <strong>د</strong> <strong>۳۰</strong> فیص<strong>د</strong>ه افغانانو <strong>د</strong> اوبو زیرمی به له لویواوبو بن<strong>د</strong>ونو څخه الس <strong>ته</strong> راشي.<strong>د</strong> پرمختایي لپاره ح<strong>د</strong>اقل موخې: ۵۰ فیص<strong>د</strong>ه افغانان به <strong>د</strong>څښاک اوبو <strong>ته</strong> السرسي لري.حالتپه اوس وخت کې، <strong>د</strong> فعالیتونو تمرکز سیمه ییز<strong>د</strong>ی.ښاري نفوس: تر ۶۰ فیص<strong>د</strong> ډیر پاکو اوبو <strong>ته</strong> السرسۍ لري؛ ۱۲ فیص<strong>د</strong> <strong>د</strong> ګن<strong>د</strong>ه اوبو <strong>د</strong> ایستلو مناسباسانتیاوي لري.کلیوال نفوس: <strong>۳۰</strong> فیص<strong>د</strong>ه خلک پاکو اوبو <strong>ته</strong> السرسۍ لري؛ ۱۰ فیص<strong>د</strong> خلک <strong>د</strong> ګن<strong>د</strong>ه اوبو <strong>د</strong> ایستلواسانتیاوي <strong>ته</strong> الس رسۍ لري.<strong>د</strong> اوبو <strong>د</strong> پایپونو <strong>ته</strong> الس رسي ال هم مح<strong>د</strong>و<strong>د</strong> <strong>د</strong>ی.پاکو اوبو <strong>د</strong> الس رسۍ فیص<strong>د</strong>ي پور<strong>ته</strong> وګورئ.<strong>د</strong> ANDS <strong>د</strong> بشپړی<strong>د</strong>و نیټهروانېمارچ 2010مارچ 20102020سرچینه: <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي،" www.ands.gov.af/ands/final_ands/src/final/Afghanistan%20,National%20Development%20Strategy_eng.pdf مخ ۸۴-۸۵؛ <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹. USAID <strong>د</strong> کلیو <strong>د</strong> بیا جوړولو اوپراختیا وزارت او ANDS <strong>د</strong> ماخذ په توګه ورکوي.ج<strong>د</strong>ول 3.13<strong>د</strong> ترانسپورټیشن سیسټم <strong>د</strong> بیارغوني لپاره ستراتیژیک اولیتونه<strong>د</strong> ANDS موخې<strong>د</strong> حلقوي سرک پروژه به په بشپړه توګه فعاله وي، <strong>د</strong> افغانستانپه څلورو خواوو کې به سړکونه او له ګاونډې هیوا<strong>د</strong>ونو سړکونوسرهنښلوي.په <strong>۳۰</strong> سپتمبر ۲۰۰۹ بان<strong>د</strong>ې حالت<strong>د</strong> <strong>د</strong>ي سرکونو نیژ<strong>د</strong>ي نیمايي په بشپړه توګهترمیم شوي <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> ANDS <strong>د</strong> بشپړی<strong>د</strong>و نیټهمارچ 2008مارچ 2010<strong>د</strong> کابل نړیوال هوایي ډګر او <strong>د</strong> هراټ هوایي ډګر به <strong>د</strong> ملکيهوانور<strong>د</strong>ي له نړیوالو معیارونو سره سم بشپړ شوی وي.<strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت به <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> اورګاډيپروژه په الره واچوي.نوی <strong>راپور</strong> نش<strong>ته</strong>نوی <strong>راپور</strong> نش<strong>ته</strong>روانېسرچینه: <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي،",al%20Development%20Strategy_eng.pdf مخ ۷۹-۸۰؛ <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.nwww.ands.gov.af/ands/final_ands/src/final/Afghanistan%20Natioپه وچه کې ایسارو مخ پر و<strong>د</strong>ي هیوا<strong>د</strong>ونو په مینځکې، افغانستان یو له هغو هیوا<strong>د</strong>ونو څخه <strong>د</strong>ی چې <strong>د</strong>سمن<strong>د</strong>ر له غاړي ډیر لري پروت <strong>د</strong>ی - تر ۲.۰۰۰کلیومتره زیات لوړه ژوره اراضي.سرچینه: نړیوال بانک، "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ترانسپورت سکټور،"،bank.org وکتل شو ۱۰\۹\۲۰۰۹.USAID <strong>د</strong> حلقوي سركونو په جوړولو كې له هر چا وړان<strong>د</strong>ې <strong>د</strong>ى، چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>غه سرك <strong>د</strong> جوړولو موخه <strong>د</strong> نوروسړكونو نښلول <strong>د</strong>ي. ANDS <strong>د</strong> سرك <strong>د</strong> بشپړې<strong>د</strong>و لپاره <strong>د</strong> ۲۰۰۸ كال <strong>د</strong> مارچ مياشت نېټه ټاكلې وه، ليكن <strong>د</strong> سركځينې برخې له بشپړې<strong>د</strong>و پاتې <strong>د</strong>ي. په غرب كې <strong>د</strong> المان-باالمرغاب )۴۳ كيلو متره( او ارماليك-المان )۵۰ كيلومتره( صفر په سلو كې بشپړ شوي. په شمال كې <strong>د</strong> <strong>د</strong>وشي پلخمري )۵۰ كيلومتره( پروژه ۳ په سلو كې بشپړ شوى.په مقايسوي توگه <strong>د</strong> مزار شريف – هرات )۵۱۱ كليومتره( سرك ۹۰ په سلو كې سر<strong>ته</strong> رسې<strong>د</strong>لى. 353 انځور ۳،۴۸<strong>د</strong><strong>۳۰</strong> ستمبر ۲۰۰۹ پورې <strong>د</strong> حلقوي سرك او <strong>د</strong> هغه <strong>د</strong> بشپړې<strong>د</strong>و <strong>د</strong> حالت وړان<strong>د</strong>وينه كوي.<strong>د</strong> USAID <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> په اساس، سركونو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> الس رسي <strong>د</strong> زياتې<strong>د</strong>و له امله <strong>د</strong> كليوالو ماركيټونو حالت <strong>ته</strong> و<strong>د</strong>هوركړي. <strong>د</strong> ب<strong>د</strong>خشان <strong>د</strong> لري پرتي سیمي مارکیټ، <strong>د</strong> بهارک بازار په اړه، <strong>د</strong> خرڅوونکو شمیر چې خپل تولی<strong>د</strong>اتخرڅوي، له ۳ نه <strong>۳۰</strong> <strong>ته</strong> لوړ شوی <strong>د</strong>ی. <strong>د</strong> چارمغزو <strong>د</strong> صا<strong>د</strong>راتو كچه )کابل او بهرنۍ نړۍ <strong>ته</strong>( <strong>د</strong> پروسږكال <strong>د</strong>۲۷۰354ټنو نه ۲.۰۰۰ ټنو <strong>ته</strong> پور<strong>ته</strong> تللې.<strong>د</strong> USAID <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې پخو سړكونو په سيمه كې <strong>د</strong> سفر كولو وخت را كم كړى او کرون<strong>د</strong>ګر يې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ېdhttp://web.worl100 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
اقتصا<strong>د</strong>ي او ټولنیز پرمختګانځور 3.48<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> حلقوي سرک حالت<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> حلقوي سرک حالتچينتاجکستانچينب<strong>د</strong>خشانپروژه: کابل تر مي<strong>د</strong>ان ښاراوږ<strong>د</strong>والی: 46 کيلومتره پروژه: کابل تر مي<strong>د</strong>ان ښاربشپړ: 100% اوږ<strong>د</strong>والی: 46 کيلومترهپاکستانخوستتخارپکتياکن<strong>د</strong>وزب<strong>د</strong>خشانبَغلانلوګرپکتيکاسمنګانپروژه: کابل به مي<strong>د</strong>ان شهرپروژه: کابل به مي<strong>د</strong>ان شهر نورستاننورستانطول: 46 کيلومتربشپړ: 100% طول: 46 کيلومتر کونړ کاپيسا پروانکونړ کاپيساکابُلور<strong>د</strong>ک کابُللَغمانپروژه: <strong>د</strong> کابل-کن<strong>د</strong>هار سرکلَغماناوږ<strong>د</strong>والی: 49 کيلومتره پروژه: <strong>د</strong> کابل-کن<strong>د</strong>هار سرکبشپړ: 100% اوږ<strong>د</strong>والی: 49 کيلومترهپروژه: <strong>د</strong> کابل-کن<strong>د</strong>هار سرکاوږ<strong>د</strong>والی: 85 کيلومتره پروژه: <strong>د</strong> کابل-کن<strong>د</strong>هار سرکبشپړ: 100% اوږ<strong>د</strong>والی: 85 کيلومترهپروژه: <strong>د</strong> کابل-کن<strong>د</strong>هار سرکاوږ<strong>د</strong>والی: 85 کيلومتره پروژه: <strong>د</strong> کابل-کن<strong>د</strong>هار سرکبشپړ: 100% اوږ<strong>د</strong>والی: 85 کيلومترهننګرهارپنجشيرغزنیازبکستانکن<strong>د</strong>وزبلخپروان باميانزابلجوزجانارزګانترکمنستانفاريابفاريابپروژه: هرات تر ارماليکسر پُلپروژه: هرات تر ارماليکسر پُلاوږ<strong>د</strong>والی: 53 کيلومترهبا<strong>د</strong>غيساوږ<strong>د</strong>والی: 53 کيلومترهبا<strong>د</strong>غيسپروژه: لامان تر بالامرغابباميان اوږ<strong>د</strong>والی: 143 کيلومتره پروژه: لامان تر بالامرغاباوږ<strong>د</strong>والی: 143 کيلومترههراتور<strong>د</strong>کهراتغور<strong>د</strong>ايکُ ن<strong>د</strong>ی پروژه: <strong>د</strong> کن<strong>د</strong>هار-هرات سرک غور<strong>د</strong>ايکُ ن<strong>د</strong>ی اوږ<strong>د</strong>والی: 101 پروژه: کيلومتره <strong>د</strong> کن<strong>د</strong>هار-هرات سرکاوږ<strong>د</strong>والی: 101 کيلومترهغزنیفَراهپروژه: <strong>د</strong> کن<strong>د</strong>هار-هرات فَراه سرکاوږ<strong>د</strong>والی: 125 پروژه: کيلومتره <strong>د</strong> کن<strong>د</strong>هار-هرات سرکاوږ<strong>د</strong>والی: 125 کيلومترهنيمروز ايراننيمروز ايرانهيلمن<strong>د</strong>هيلمن<strong>د</strong>کن<strong>د</strong>هارپروژه: <strong>د</strong> کابل-کن<strong>د</strong>هار سرککن<strong>د</strong>هاراوږ<strong>د</strong>والی: 85 کيلومتره پروژه: <strong>د</strong> کابل-کن<strong>د</strong>هار سرکاوږ<strong>د</strong>والی: 85 کيلومترهپروژه: <strong>د</strong> کن<strong>د</strong>هار-هرات سرکپروژه: <strong>د</strong> کن<strong>د</strong>هار-هرات سرکپروژه: کن<strong>د</strong>هار تر ګرشکپروژه: <strong>د</strong> کابل-کن<strong>د</strong>هار سرکاوږ<strong>د</strong>والی: 85 کيلومتره پروژه: <strong>د</strong> کابل-کن<strong>د</strong>هار سرک اوږ<strong>د</strong>والی: 114 کيلومتره پروژه: کن<strong>د</strong>هار تر ګرشک اوږ<strong>د</strong>والی: 116 پروژه: کيلومتره <strong>د</strong> کن<strong>د</strong>هار-هرات سرکاوږ<strong>د</strong>والی: 125 پروژه: کيلومتره <strong>د</strong> کن<strong>د</strong>هار-هرات سرکاوږ<strong>د</strong>والی: 125 کيلومترهاوږ<strong>د</strong>والی: 116 کيلومترهاوږ<strong>د</strong>والی: 114 کيلومترهاوږ<strong>د</strong>والی: 85 کيلومترهبشپړ: 100%تاجکستانپروژه: کابل تر مزار شريفاوږ<strong>د</strong>والی: 360 کيلومتره پروژه: کابل تر مزار شريفاوږ<strong>د</strong>والی: 360 کيلومترهپروژه: هرات تر مزار شريفاوږ<strong>د</strong>والی: 511 پروژه: کيلومتره هرات تر مزار شريفاوږ<strong>د</strong>والی: 511 کيلومترهپروژه: هرات تر مزار شريفاوږ<strong>د</strong>والی: 511 پروژه: کيلومتره هرات تر مزار شريفبشپړ: 90% اوږ<strong>د</strong>والی: 511 کيلومترهبشپړ: 100%بشپړ: 100%بشپړ: 100%بشپړ: 100%بشپړ: 0%بشپړ: 90%بشپړ: 100%بشپړ: 100%پروژه: <strong>د</strong>وشي تر پلخمرياوږ<strong>د</strong>والی: 50 کيلومتره پروژه: <strong>د</strong>وشي تر پلخمرياوږ<strong>د</strong>والی: 50 کيلومترهپروژه: ارماليک تر لاماناوږ<strong>د</strong>والی: 50 کيلومتره پروژه: ارماليک تر لامانبشپړ: 0% اوږ<strong>د</strong>والی: 50 کيلومترهبشپړ: 100%بشپړ: 100%بشپړ: 3%بشپړ: 100%بشپړ: 100%بشپړ: 100%بشپړ: 100%بشپړ: 100%بشپړ: 100%پاکستانننګرهارخوستتخارپنجشيرپکتيابَغلانلوګرپکتيکاسمنګانازبکستانبلخزابلجوزجانارزګانترکمنستانبشپړ: 90%بشپړ: 0%بشپړ: 100%بشپړ: 100%بشپړ: 100%بشپړ: 100%بشپړ: 100%بشپړ: 0%بشپړ: 90%بشپړ: 100%بشپړ: 100%بشپړ: 100%بشپړ: 3%يا<strong>د</strong>ونې: شمېرې په ګر<strong>د</strong>ي کولو اغېزمنې شوې <strong>د</strong>ي. شميرې اټکل <strong>د</strong>ي. پاتي پروژي اوس مهال ځنډول شوي <strong>د</strong>ي؛ ځکه نو <strong>د</strong> بشپړي<strong>د</strong>لو نيټې په اوس کې معلومې نه <strong>د</strong>ي.يا<strong>د</strong>ونې: شمېرې په ګر<strong>د</strong>ي کولو اغېزمنې شوې <strong>د</strong>ي. شميرې اټکل <strong>د</strong>ي. پاتي پروژي اوس مهال ځنډول شوي <strong>د</strong>ي؛ ځکه نو <strong>د</strong> بشپړي<strong>د</strong>لو نيټې په اوس کې معلومې نه <strong>د</strong>ي.سرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، 10\2\2009.سرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، 10\2\2009.<strong>د</strong> نړيوالو مرستن<strong>د</strong>ويانو برخه<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ايالاتو <strong>د</strong> نړيوالې پرمختيايي مرستي <strong>د</strong> برخه نړيوالو مرستن<strong>د</strong>ويانو برخه<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ايالاتو <strong>د</strong> نړيوالې پرمختيايي مرستي برخهجوگه كړي، چې خپل حاصالت له خرابې<strong>د</strong>و پر<strong>ته</strong> ماركيټ <strong>ته</strong> ورسوي. پخوا کرون<strong>د</strong>ګر اړ وو چې ماركيټونو <strong>ته</strong> <strong>د</strong>خپلو حاصالتو <strong>د</strong> رسولو لپاره ډریورانو <strong>ته</strong> ډېرې روپۍ وركړي، خو اوس <strong>د</strong>وى كوالى شي په كمو روپو خپل355حاصالت ماركيټ <strong>ته</strong> ورسوي.101<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
اقتصا<strong>د</strong>ي او ټولنیز پرمختګمخابرات356<strong>د</strong> ANDS <strong>د</strong> مخابراتو په موخې ارزانه بيه <strong>د</strong> هر كلي او ولسوالۍ خلكو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> مخابراتي خ<strong>د</strong>ماتو وركول <strong>د</strong>ي.ج<strong>د</strong>ول 3.14 <strong>د</strong> مخابراتي خ<strong>د</strong>ماتو سره تړلې ځينې موخې <strong>د</strong>ي.ِ لري ؛ ۱۰۰.۰۰۰ يې تاريزوتخميناً ۳۳په سلو كې )۱۰ميلیونه( افغانان اساسي غږيزو خ<strong>د</strong>ماتو <strong>ته</strong> الس رسىتليفونونو او نور يې <strong>د</strong> گرځن<strong>د</strong>ه تليفون سره تړلي <strong>د</strong>ي. ليكن <strong>د</strong> مخابراتو وزارت وايي، چې هغه افغانان چې مخابراتيخ<strong>د</strong>ماتو <strong>ته</strong> الس رسى لري له <strong>د</strong>غې سلنې زيات او ۷۵په سلو كې <strong>د</strong>ي. . <strong>د</strong>غه وزارت وايي، چې افغانان له <strong>د</strong>وستانو357او كورنيو سره تليفونونه شريكوي او عامو تليفون خانو <strong>ته</strong> الس رسى لري.تليفون <strong>ته</strong> الس رسى له يو واليت نه بل واليت <strong>ته</strong> توپير كوي، <strong>د</strong> USAID <strong>د</strong><strong>راپور</strong> له مخي. <strong>د</strong> گرځن<strong>د</strong>ه تليفونونوشرکتونو <strong>د</strong> زيات نفوس په سيمو كې <strong>د</strong> مخابراتو انفراسټرکچر جوړه كړې <strong>د</strong>ه. <strong>د</strong> افغانستان لوي ښاري مركزونه لكه358هرات، جالل ابا<strong>د</strong>، مزارشريف، او <strong>د</strong> هېوا<strong>د</strong> شمالي برخې زياتې تليفوني زېربناوې لري.<strong>د</strong> USAID <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې كليوالو سيمو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> مخابراتي پرمختگونو غزول يو لوى گواښ <strong>د</strong>ى. <strong>د</strong> افغانستان<strong>د</strong>ولت په كليوالو سيمو كې <strong>د</strong> مخابراتو زيربنا <strong>ته</strong> <strong>د</strong> و<strong>د</strong>ې وركولو لپاره يو صن<strong>د</strong>وق جوړ كړى <strong>د</strong>ى. تر<strong>۳۰</strong> سپتمبر۲۰۰۹ پورې <strong>د</strong>غه صن<strong>د</strong>وق ۲۵ميليونه ډالر راغونډ كړي، چې ۲،۵ ميلیونه ډالر يې شلو ولسواليو <strong>ته</strong> ويشلي359<strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> پیژن<strong>د</strong>نې <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اري ملي ابتکار:<strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت قوانین <strong>د</strong> <strong>د</strong>يغوښتنه کوي چې <strong>د</strong> مخابراتو ګډون کوونکي <strong>د</strong>خپلو ځانونو په اړه تفصیلي معلومات ورکړي ترڅو خ<strong>د</strong>مات په الس راوړي. په <strong>د</strong>ي خاطر چې ۱۰میلیونه ګډون کوونکي <strong>د</strong>ي )<strong>د</strong> <strong>۳۰</strong> سپټمبر ۲۰۰۹پوري(، <strong>د</strong> معلوماتو یوه ډیره ستره ذخیره ال <strong>د</strong>مخهراټول شوي <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> USAID <strong>راپور</strong> سره سم، <strong>د</strong>امعلومات کی<strong>د</strong>ای شي <strong>د</strong> پیژن<strong>د</strong>نې <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>ارې ملي ابتکارلپاره ډیر ګټور وي، ځکه هغوی غواړي چې <strong>د</strong>افغانستان <strong>د</strong> نفوسو احصایي بشپړي کړي.سرچینه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.USAID <strong>د</strong> افغانستان اقتصا<strong>د</strong>ي حكومت<strong>د</strong>اري او خصوصي سكتور حمايه كوي، چې <strong>د</strong> ۲۰۰۳ نه تر سپتمبر۲۰۰۹ پورې يې <strong>د</strong>غه پروگرام <strong>ته</strong> څه <strong>د</strong> پاسه ۱،۵مليار<strong>د</strong>ه ډالره وركړي. <strong>د</strong>غه پروگرام څلور خصوصي كمپنيو <strong>ته</strong>360په اليسنسونو وركولو سره <strong>د</strong> مخابراتو ازا<strong>د</strong> سكتور په رامنځ<strong>ته</strong> كې<strong>د</strong>و كې مرس<strong>ته</strong> وكړه.USAID <strong>د</strong> مخابراتو وزارت سره يو میليون ډالره مرس<strong>ته</strong> وكړه تر څو <strong>د</strong> ټولو وزارتونو او واليتي حكومتونولپاره په سيمييزو ژبو ويبپاڼې جوړې كړي، چې خلكو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولتي منابعو په اړه كره معلومات وركړي. 361 زياتره362ويبپاڼې انگليسي ژبه هم لري.USAID <strong>د</strong> ملي سټاليټ سيسټم چې <strong>د</strong> مخابراتو وزارت يې چلوي لپاره هم پيسې وركړي. <strong>د</strong>غه سيستم <strong>د</strong>افغانستان ولسمشر له ۳۴ واليتونو له واليانو سره نښلوي. <strong>د</strong> USAID <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې <strong>د</strong>وى اونيز ويډيويي363كانفرانس لري، چې له <strong>د</strong>غه امله په حكومتي مشينرۍ كې ډېر سياسي تړاو رامنځ<strong>ته</strong> شوى <strong>د</strong>ى.صنعت<strong>د</strong> امريكا متح<strong>د</strong>ه اياالتو په افغانستان كې <strong>د</strong> صنعت <strong>د</strong> و<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> بېالبېلو پروگرامونو له الرې تقويه كړه. <strong>د</strong> بېلگې په ډول<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> وړو او متوسطو سو<strong>د</strong>اگريو <strong>د</strong> پرمختگ پروژې په افغانستان كې وړو سو<strong>د</strong>اگرو <strong>ته</strong> <strong>د</strong>وركړې لپاره ۴۰ميليونه ډالره الس<strong>ته</strong> راوړي. 364 په <strong>د</strong>غه برخه كې <strong>د</strong>افغانستان ځينې لوى صنعتونه تشرېح شوي <strong>د</strong>ي.ج<strong>د</strong>ول 3.14<strong>د</strong> مخابراتو <strong>د</strong> سکټور <strong>د</strong> و<strong>د</strong>ي لپاره ستراتیژیک اولیتونه<strong>د</strong> ANDS موخېمخابراتې خ<strong>د</strong>متونو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> الس رسي غزولچې لږ تر لږه ۸۰ په سلو كې افغانانو <strong>ته</strong>ورسیږيحالت۳۳په سلو كې افغانان <strong>د</strong>غږيزو خ<strong>د</strong>ماتو سره ثبت<strong>د</strong>ي او ۷۵په سلو كې مخابراتي خ<strong>د</strong>ماتو <strong>ته</strong> السرسى لري.<strong>د</strong> ANDS <strong>د</strong> بشپړی<strong>د</strong>و نیټه20102010سټاليت خ<strong>د</strong>متونه )گرځن<strong>د</strong>ه الې( <strong>۳۰</strong>۰۰زره كلو<strong>ته</strong> رسول<strong>۳۰</strong>۰۰ ټولنې گرځن<strong>د</strong>ه ټاورې كارويسرچینه: <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي،" www.ands.gov.af/ands/final_ands/src/final/Afghanistan%20,National%20Development%20Strategy_eng.pdf مخ ۷۹-۸۰؛ <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.102 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
اقتصا<strong>د</strong>ي او ټولنیز پرمختګزراعت<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> زراعت، اوبه خور او مال<strong>د</strong>ارۍ وزارت )MAIL( <strong>د</strong> زراعت لپاره يوه نوې تگالره، چې <strong>د</strong> زراعت <strong>د</strong>پرمختگ ملي چوكاټ )NADF( بلل كيږي، جوړه كړې <strong>د</strong>ه. <strong>د</strong>غه چوكاټ په ANDS كې <strong>د</strong> بيان شوي <strong>د</strong> زراعتاو <strong>د</strong> كليوال پرمختگ <strong>د</strong> ساحو )ARDZ( پر اساس منځ<strong>ته</strong> راغلي <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> USAID <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې <strong>د</strong> زراعت <strong>د</strong>پرمختگ ملي چوكاټ <strong>د</strong> ANDS <strong>د</strong> زراعت او <strong>د</strong> كليوال پرمختگ <strong>د</strong> ساحو له پروگرام زيات پرمختللی <strong>د</strong>ى او له<strong>د</strong>غه امله له <strong>د</strong>واړو يې ډېر پرمختگ كړى <strong>د</strong>ى. نړيوال بسپنه وركوونكي <strong>د</strong> زراعت او كليوال پرمختگ <strong>د</strong> ساحو365پروگرام <strong>ته</strong> نوره بسپنه نه وركوي.366<strong>د</strong> زراعت، اوبه خور او مال<strong>د</strong>ارۍ وزارت په الن<strong>د</strong>ې څلورو پروگرامونو تمركز كوي:• <strong>د</strong>طبعي زېرمو ا<strong>د</strong>اره• زراعتی محصوالت او تولي<strong>د</strong>• اقتصا<strong>د</strong>ي بيا تولي<strong>د</strong>• <strong>د</strong> پروگرام حمايه او ا<strong>د</strong>اري تغييرنو زراعتي محصوالت چې كورنۍ يې <strong>د</strong>ځان لپاره زېرمه كوي نسبتاً هغه څه <strong>ته</strong> چې <strong>د</strong>وى يې پلوري <strong>د</strong>واليتونو،ولسواليو، محصوالتو او كليو په توپير سره له يو بل نه توپير كوي. <strong>د</strong> بېلگې په ډول په ننگرهار كې په ۹۸ پهسلو كې په ځمكه غنم كرل كيږي له ۱۰ نه تر ۲۰ په سلو كې به سبزيجات او ۵ په سلو كې پياز كرل كيږي )ځكه<strong>د</strong>غه نغ<strong>د</strong>ي فصل گڼل كيږي(. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې په پرتله په بلخ كې ۷۰ په سلو كې غنم، <strong>د</strong> كورني استعمال لپاره ساتل كيږي،367ځكه ځمكې نسبتاً پراخه <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> شاتو <strong>د</strong> مچیو یو افغان ساتونکی په پنجشیر کې <strong>د</strong> خپلومچیو <strong>د</strong> کن<strong>د</strong>و پالنه کوي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي کس لومړنۍ <strong>د</strong>وه ځمکې هغه<strong>ته</strong> <strong>د</strong> شاتو <strong>د</strong> مچیو <strong>د</strong> پروګرام په جریان کې ورکړ شوي وه،کوم چې <strong>د</strong> پنجشیر والیت <strong>د</strong> زراعت ریاست لخوا مالتړکیږي. )<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> هوايي ځواک انځور، بری<strong>د</strong>من میشلب کیلیر(<strong>د</strong> زراعت له و<strong>د</strong>ې نه <strong>د</strong> امريكا <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو مالتړ<strong>د</strong> امريكا متح<strong>د</strong>ه اياالتو په كليوالو سيمو كې <strong>د</strong> هېوا<strong>د</strong> په كچه <strong>د</strong> زراعت او سو<strong>د</strong>اگرۍ له پراخې<strong>د</strong>و څخه مالتړ كوي.USAID افغانستان كې <strong>د</strong> زراعتي سو<strong>د</strong>اگرۍ <strong>د</strong> مالتړ لپاره ۴۰۲،۸ ميليونه ډالره مرس<strong>ته</strong> كړې <strong>د</strong>ه. 368 ج<strong>د</strong>ول ۳،۱۵په موجو<strong>د</strong>ه وخت كې په <strong>د</strong>غه سكتور كې <strong>د</strong> USAID ځينې هڅې تشرېح كوي.<strong>د</strong> زراعت <strong>د</strong> و<strong>د</strong>ې پر وړان<strong>د</strong>ې ننگونېUSAID <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې له ۷۵نه تر ۸۵ په سلو كې )۲۷ نه تر ۳۵ميليونه افغانان( <strong>د</strong> زراعت په سكتور كې پهكار اخ<strong>ته</strong> <strong>د</strong>ي. 369 له <strong>د</strong>غه جملې ۴،۸ ميليونه يې اوسمهال بې روزگاره <strong>د</strong>ي. USAID <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې په زراعتی370سكتور كې <strong>د</strong> خلكو بې روزگاري الن<strong>د</strong>ې پايلې <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>لى شي:• بې روزگار او گوښه ځوانان <strong>د</strong> تروريستانو لپاره <strong>د</strong> استخ<strong>د</strong>ام ښه زمينه <strong>د</strong>ه.• لږ عای<strong>د</strong> <strong>د</strong> غريبۍ <strong>د</strong>وران <strong>ته</strong> تيزي وركوي.• <strong>د</strong> لږ عای<strong>د</strong> له امله ډېر خلك ښارونو <strong>ته</strong> كډه كوي.• په ښوونځيو كې <strong>د</strong> كوچنيانو كم شاملې<strong>د</strong>ل، <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې سبب گرځي، چې خلك خپل كوچنيان په راډيكاله تعليمي ا<strong>د</strong>اروكې شامل كړي.USAID وايي، چې له ډېرو گواښونو ډك افغان چاپيريال او <strong>د</strong> هغې په پايله كې رامنځ<strong>ته</strong> شوې بې ثباتي <strong>د</strong>زراعتي پروگرامونو <strong>د</strong> تطبيق په الر كې خنډونه راپي<strong>د</strong>ا كوي. نتيجتاً USAID خپل پروگرامونه پر امنه سيموكې تطبيقوي او <strong>د</strong> شخصي امنيتي شركتونو كارونه يې ډېره كړې او <strong>د</strong> خطرې له لمنځه وړلو لپاره يې په خپلو371پروگرامونو <strong>د</strong> سره غور كول پيل كړي <strong>د</strong>ي.103<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
اقتصا<strong>د</strong>ي او ټولنیز پرمختګ<strong>د</strong> خصوصي سكتور و<strong>د</strong>هافغانستان <strong>د</strong> نړيوال بانك <strong>د</strong> ۲۰۱۰كال لپاره <strong>د</strong> سروې كوونكو ۱۸۱ هېوا<strong>د</strong>ونو كې ۱۶۰ نمبر راغى. 372 <strong>د</strong>سمن<strong>د</strong>رپورې خصوصي پانگې اچونې شركت )OPIC( په <strong>راپور</strong> كې راغلي، چې په افغانستان كې خصوصي پانگهاچونه مخ په زياتې<strong>د</strong>و <strong>د</strong>ه، ليكن <strong>د</strong>ومره تېز هم نه چې وړان<strong>د</strong>وينه يې شوې وه. زياتې<strong>د</strong>ونكې نا امني، ا<strong>د</strong>اري فسا<strong>د</strong> او <strong>د</strong>373كلي<strong>د</strong>ي تجارتي قوانينو په پاس كې<strong>د</strong>و كې ځنډ <strong>د</strong>تېز پرمختگ <strong>د</strong> ډب كې<strong>د</strong>و المل <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> ماليې وزارت <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې <strong>د</strong> خصوصي سكتور <strong>د</strong> و<strong>د</strong>ې او پرمختگ په الر كې تر ټولو لويه ننگونه <strong>د</strong>قانونمن<strong>د</strong>ۍ نه عملي كې<strong>د</strong>ل او <strong>د</strong>خپلې فاي<strong>د</strong>ې <strong>د</strong>ولتي قوانين <strong>د</strong>ي. USAID 374 ځينې نورې ننگونې هم یا<strong>د</strong>ي کړي: <strong>د</strong> غيريقيني برېښنا موجو<strong>د</strong>يت، <strong>د</strong> ځمكې <strong>د</strong> گرو يا اجاره كول، قرضې اخيستل او ا<strong>د</strong>اري فسا<strong>د</strong> <strong>د</strong> نورو فكتورونو په توگه پهگو<strong>ته</strong> كړي <strong>د</strong>ي. 375 <strong>د</strong> OPIC <strong>د</strong> خصوصي امنيتي شركتونو لگښت غير يقيني فزيكي انفراسټرکچر ( لكه برېښنا( او376خ<strong>د</strong>ماتي زېربنا ( <strong>د</strong> اساسي بانكي سيستم په شمول( فكتورونو <strong>ته</strong> اشاره كړې <strong>د</strong>ه.ج<strong>د</strong>ول 3.15<strong>د</strong> USAID <strong>د</strong> زراعت روانې پروژېپروژهغور واليت كې <strong>د</strong>كليوال rWateshed بيا رغاونه<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> زراعت <strong>د</strong> اتحا<strong>د</strong>پرمختلل<strong>د</strong>افغانستان <strong>د</strong> اوبو، زراعت اوټکنالوژي ب<strong>د</strong>لې<strong>د</strong>ل<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> كرنې <strong>د</strong> سو<strong>د</strong>اگرۍ <strong>د</strong>و<strong>د</strong>ې اتحا<strong>د</strong>په هڅونه والړ اقتصا<strong>د</strong>ي متبا<strong>د</strong>ل:شمال، شرق او غربتشریح<strong>د</strong> <strong>د</strong>ې پروژې موخه په غور واليت كې <strong>د</strong>۷ واټر شيډونو رغول <strong>د</strong>ي. پروژه په نظر كې لري، چې <strong>د</strong> سيمیيزو طبیعي زېرمو <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>ارې له الرې <strong>د</strong> ټولنې په مټ <strong>د</strong> واټر شيډونوبيا رغاونه تېزه كړي. <strong>د</strong> ښځو گروپونه <strong>د</strong> ښځو برخه اخيستنه تېزه كړې <strong>د</strong>ه.اتحا<strong>د</strong> <strong>د</strong> زراعت <strong>د</strong>پوهاوي سيستم <strong>د</strong> رامنځ<strong>ته</strong> كولو لپاره كار كوي، چې له <strong>د</strong>غه الرې <strong>د</strong> زراعت <strong>د</strong> پوهې تحقيق او توسيعې <strong>ته</strong> و<strong>د</strong>ه وركړل شي. <strong>د</strong>غه پروژه په افغانستان كې <strong>د</strong>زراعت او وترنرۍ <strong>د</strong> فاكولتو او <strong>د</strong> كرهڼې او مال<strong>د</strong>ارۍ وزارت <strong>د</strong> وړتيا په پور<strong>ته</strong> وړلو تمركز كوي.<strong>د</strong>غه ب<strong>د</strong>لون <strong>د</strong> پاي<strong>د</strong>ارې او په طبعي زېرمو والړ تكنالوژۍ كوم چې <strong>د</strong> اوبو ا<strong>د</strong>ارې <strong>ته</strong> و<strong>د</strong>ه وركوي او زراعتی محصوالت زياتوي، په نښه كوي. <strong>د</strong>غه پروگرام په نظر كېلري، چې <strong>د</strong> اوبو او ځمكې <strong>د</strong> كارونې تگالره او چوكاټ جوړ كړي، ترڅو په ملكي، واليتي او ملكي حكومتونو كې افرا<strong>د</strong> <strong>د</strong> زراعت په سكتور او طبعي زېرمو كې تل پاتېاقتصا<strong>د</strong>ي و<strong>د</strong>ې <strong>ته</strong> وهڅوي. باالخره <strong>د</strong>غه پروگرام په نظر كې لري چې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> وزارتونو مامورين او پوهنتونونو سره <strong>د</strong> ملگرتيا له الرې په معلوماتو والړې فيصلو اوخلكو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> رسې<strong>د</strong>و <strong>د</strong> پروژو له الرې <strong>د</strong> افغانستان اقتصا<strong>د</strong> <strong>ته</strong> ګټه ورسوي.<strong>د</strong> <strong>د</strong>غه <strong>د</strong>رې كلن پروگرام موخه په كليوالو او نيمه ښاري سيمو كې له كورنيو سره په ماركيټ والړ زراعتی پرمختگ له الرې په خپلو پښو والړ عوای<strong>د</strong>و پراخوالى او و<strong>د</strong>هشامله <strong>د</strong>ه. <strong>د</strong>غه پروگرام <strong>د</strong> غور، هرات او باميانو واليتونو كې وړو کرون<strong>د</strong>ګرو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> توسعې موا<strong>د</strong> او زراعتي خ<strong>د</strong>متونه مهيا كوي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې پروگرام موخې په غزني او مركزيافغانستان كې <strong>د</strong> زراعتي سيمو او <strong>د</strong> زراعتی سيمو ليرې <strong>د</strong>غريب، کرون<strong>د</strong>ګرو <strong>د</strong> عوای<strong>د</strong>و زياتول <strong>د</strong>ي او په ماركيټ والړې كرنې كې <strong>د</strong>هغوى <strong>د</strong>وړتياوو لوړول <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong>غه پروگرام <strong>د</strong> پينځه كلونو مارچ ۲۰۰۹ څخه تر ۲۰۱۴ پورې <strong>د</strong> DAI او ACDI-VOCA او Mercy corps سره السليك شوى تعاوني قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> <strong>د</strong>ى، چې <strong>د</strong> پرمختيامتبا<strong>د</strong>ل پروگرام <strong>د</strong>ى، چې <strong>د</strong> شمال، شرق او <strong>د</strong> غرب په هغو سيمو كې چې ADP-E او ADP-N )لغمان، ننگرهار، كونړ، ب<strong>د</strong>خشان، نورستان، بلخ، تخار او با<strong>د</strong>غيسواليتونو كې عملي كيږي( شامل <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> زراعتي خ<strong>د</strong>متونو اتحا<strong>د</strong> <strong>د</strong>ا اتحا<strong>د</strong> <strong>د</strong> شپږو كرنيزو مركزونو )FSCS( يو اتحا<strong>د</strong> <strong>د</strong>ى، چې په شپږو <strong>د</strong> نظر الن<strong>د</strong>ې واليتونو –غزني، هلمن<strong>د</strong>، كن<strong>د</strong>هار، لغمان، كونړ او زابل كې- ترې تر ۲۰۰۰۰ زروپورې افغان کرون<strong>د</strong>ګر فاي<strong>د</strong>ه اخلي <strong>د</strong>غه مركزونه <strong>د</strong> فاي<strong>د</strong>ې لپاره <strong>د</strong>ي، چې <strong>د</strong> خلكو ملكيت به وي، <strong>د</strong> ټرېننگ، ان پټ او اوټ پټ، اپوټ او <strong>د</strong> ماركيټ سره تړاو لري افغانکرون<strong>د</strong>ګر يو كامياب اقتصا<strong>د</strong>ي زراعت <strong>ته</strong> اړتيا لري.<strong>د</strong> پرخپلو پښو والړ زراعت ګړن<strong>د</strong>یکول )ASAP(<strong>د</strong> زياتو زراعتي محصوالتو لپاره<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> م<strong>د</strong>رك پلس پروگرام)AVIPA(<strong>د</strong> و<strong>د</strong>ې لپاره متبا<strong>د</strong>ل پروگرام- جنوبغرب<strong>د</strong> <strong>د</strong>ې پروگرام موخه <strong>د</strong> يو متحرك او مختلف تجارتي زراعتي سكتور رامنځ<strong>ته</strong> كول <strong>د</strong>ي، چې په كليوالو سيمو كې افغانانو <strong>ته</strong> <strong>د</strong>روزگار برابرول <strong>د</strong>ي. ASAP <strong>د</strong> پيرو<strong>د</strong>ونكوکرون<strong>د</strong>ګرو تر منځ تړاو رامنځ<strong>ته</strong> كوي <strong>د</strong>غه پروژه به په فعال ډول اقتصا<strong>د</strong>ي فعاليتونه په نښه كړي او سرمايه گزاري به په كې وكړي، ترڅو هغه خنډونه، چې <strong>د</strong>سيمييزومحصوالتو <strong>د</strong> و<strong>د</strong>ې مخه نيسي له منځه يو سي.AVIPA پلس <strong>د</strong> غنمو <strong>د</strong> تخم voucher پروگرام <strong>د</strong>ى، <strong>د</strong>غه پروگرام بۀ په كن<strong>د</strong>هار او هلمن<strong>د</strong> واليتونو كې په زراعتي چوكاټ كې <strong>د</strong>وسله وال جنگ پر خالف <strong>د</strong> ټيكاو لپارههڅې وكړي. AVIPA به په مخامخ ډول ۵۰۰ افغانانو <strong>ته</strong> روزگار وركړي او <strong>د</strong> زراعت وزارت سره به <strong>د</strong> <strong>د</strong>غه وزارت واليتي او ولسواليو په كچه <strong>د</strong> چارواكو سره اړيكېټينگې كړي او <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> تجارتي ويش شبكې به په كار واچوي.<strong>د</strong> <strong>د</strong>ې پروگرام موخه <strong>د</strong> فراه، ارزگان، نيمروز او هلمن<strong>د</strong> واليتونو <strong>د</strong> افينو په كرنه، پروسس كولو او تجارت انحصار كموي. USAID به <strong>د</strong>ټولنو سره <strong>د</strong> عوای<strong>د</strong>و <strong>د</strong> زياتولو او<strong>د</strong> قانوني اقتصا<strong>د</strong> له الرې <strong>د</strong> <strong>د</strong>وام<strong>د</strong>اره كارونو په پي<strong>د</strong>ا كولو كې مرس<strong>ته</strong> وكړي او هم<strong>د</strong>ارنگه به ټولنيزې او اقتصا<strong>د</strong>ي زېربناوې، چې <strong>د</strong>غه مواقع پرې انحصار لري تقويه كړي.هغه نتايج چې له <strong>د</strong>غه پروگرام تمه كيږي، <strong>د</strong>بې ځمكو کرون<strong>د</strong>ګرو، غريبو كارگرانو، كونډو او هغه خلك، چې <strong>د</strong>افينو <strong>د</strong> تولي<strong>د</strong>، پروسس كولو او تجارت كولو <strong>د</strong> گواښ الن<strong>د</strong>ېوي، ترڅو چې سيمييز تجارت <strong>ته</strong> و<strong>د</strong>ه وركړي <strong>د</strong> مخ پر و<strong>د</strong>ې سيمييزو شركتونو لپاره كار وكړي او <strong>د</strong> يو لړ بازار مون<strong>د</strong>نې، پروسس او تجارتي پرمختگونو له الرې عوای<strong>د</strong>زيات كړي.سرچینې: <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۲۰۰۹\۲\۱۰؛ <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> ارزوني پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۱۵\۲۰۰۹.104 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
اقتصا<strong>د</strong>ي او ټولنیز پرمختګپه افغانستان كې <strong>د</strong> قوانينو كمزورۍ <strong>ته</strong> په ځواب كې <strong>د</strong> څو اړخيزه سرمايه گزارۍ <strong>د</strong> تضمين ا<strong>د</strong>ارې )MIGA(<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> پانگې اچونې اسانتيا )AIGF( رامنځ<strong>ته</strong> كړې <strong>د</strong>ه. <strong>د</strong>AIGF له الرې MIGA <strong>د</strong>يو تضمين كوونكېا<strong>د</strong>ارې په توگه، چې <strong>د</strong> پيسو <strong>د</strong> انتقال، استمراك، جنگ، كورنۍ جگړې او <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> <strong>د</strong> خالف ورزۍ په پايله كې377رامنځ<strong>ته</strong> شوي خسارو تر ۹۰ په سلو كې خسارې پرې كوي په توگه كاروي.USAID <strong>راپور</strong> وركړى چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>وى پروگرامونه ډېرو ننگونو، چې خصوصي پانگه اچونه ورسره الس اوگرېوان <strong>د</strong>ه <strong>ته</strong> <strong>د</strong> حل الره پي<strong>د</strong>ا كوي. <strong>د</strong> USAID <strong>د</strong> اقتصا<strong>د</strong>ي و<strong>د</strong>ې <strong>د</strong>فتر )OEG( په <strong>د</strong>ي برخه كې <strong>د</strong> خصوصي378سكتور <strong>د</strong>پرمختگ لپاره په <strong>د</strong>رې برخو كې كار كوي.• اقتصا<strong>د</strong>ي تگالره او تجارت: <strong>د</strong> اقتصا<strong>د</strong>ي قوانينو سمونونو، <strong>د</strong> اسعارو تگالره او بانكي څارنه، <strong>د</strong> تجارتتگالره او اسانتياوې او <strong>د</strong> گمركونو <strong>د</strong> عصري كولو لپاره كار كوي.• <strong>د</strong> مالې سكتور پرمختگ: <strong>د</strong> وړو قرضو ا<strong>د</strong>ارې، تجارتي بانكونه، <strong>د</strong> قرضو كوپراتيفونه او <strong>د</strong> غير بآنكي <strong>د</strong> پيسوا<strong>د</strong>اري تقويه كول• تجارتي رقابت كول: واړه او متوسط تجارتونه تقويه كول، <strong>د</strong>ولتي تجارتي شركتونه تقويه كوي، <strong>د</strong>ځمكې پهاجاره نيول او يا گرو كولو <strong>ته</strong> و<strong>د</strong>ه وركوي او له صنعتي پاركونو مالتړ كوي<strong>د</strong> شخصي سکتور <strong>د</strong> پرمختګ اضافي مالتړ <strong>د</strong>ملګرو ملتونو <strong>د</strong> پرمختیايی پروګرام )UNDP(لخوا <strong>د</strong> هغوی <strong>د</strong> تجارت او شخصي سکتور <strong>د</strong>پرمختګ پروګرام له الري تامین کیږي، کوم چې<strong>د</strong> اقتصا<strong>د</strong>ي و<strong>د</strong>ي، <strong>د</strong> کار <strong>د</strong> فرصتونو جوړول، اوغریبي <strong>د</strong> کمولو له پاره کار کوي. نړیوال بانک<strong>د</strong> شخصي سکتور <strong>د</strong> پرمختګ <strong>د</strong> مالتړ پروژيله الري له هغې مالتړ کوي، کوم چې <strong>د</strong> بریښنا<strong>د</strong> ظرفیت لوړولو، <strong>د</strong> ځمکي خ<strong>د</strong>مات، اوبه، اومخابراتو بان<strong>د</strong>ې تمرکز کوي تر څو <strong>د</strong> ښه تجارتيپانګې اچونې چاپیریال <strong>ته</strong> پاملرنه وکړي.سرچینه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> خزانې ځواب، ۹\<strong>۳۰</strong>\۲۰۰۹.OPIC <strong>راپور</strong> وركړى، چې <strong>د</strong>وى <strong>د</strong> امريكايي پانگوالواو <strong>د</strong> هغوى له ملگرو سره <strong>د</strong> بيمې <strong>د</strong> محصوالتو <strong>د</strong>اخيستلو لپاره <strong>د</strong> روپو وركولو لپاره په گډه كار كوي، چې <strong>د</strong>وى پانگه اچونه ممكنوي، چې له <strong>د</strong>غه كار پر<strong>ته</strong> بيا379امكان نه لري.OPIC <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بيمې سره <strong>د</strong> مرستې كولو <strong>د</strong> خپل ځنډي<strong>د</strong>لي پروګرام خبره كوي او په افغانستان كې <strong>د</strong>يواځينۍ خصوصي تجارتي بيمې <strong>د</strong> شركت سره مرس<strong>ته</strong> <strong>د</strong> حقوقي سكتور <strong>د</strong> پرمختگ لويه نښه گڼي. <strong>د</strong> بيمې اوبانكي محصوالتو و<strong>د</strong>ه تجارتي خ<strong>د</strong>متونه زياتوي، چې له <strong>د</strong>غه امله كار مون<strong>د</strong>نه زياتيږي او په ټوليزه توگه <strong>د</strong>هېوا<strong>د</strong>380اقتصا<strong>د</strong> <strong>ته</strong> و<strong>د</strong>ه وركوي.<strong>د</strong>مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و پرض<strong>د</strong> مبارزهANDS <strong>د</strong> خ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و پرض<strong>د</strong> مبارزه يوه كثير الوجهي ستونزه گڼي، ځكه كه په افغانستان كې <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>وموضوع حل نه شي <strong>د</strong> ANDS ټولنيزه كاميابي به له خطر سره مخامخ شي. 381 كثيرالوجهي ستونزې <strong>د</strong> ANDSله يو نه زيات ستونونه متاثر کوي. <strong>د</strong> ANDS <strong>د</strong><strong>راپور</strong> له مخې <strong>د</strong>مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و پر ض<strong>د</strong> مبارزه <strong>د</strong>څلورو موخو <strong>د</strong>الس<strong>ته</strong>382راوړلو لپاره جوړه شوې <strong>د</strong>ه:• <strong>د</strong>مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و په تجارت كې خلل رامنځ<strong>ته</strong> كول• <strong>د</strong> عوای<strong>د</strong>و كليوالو قانوني الرو چارو <strong>ته</strong> و<strong>د</strong>ه وركول• <strong>د</strong> ناقانونه مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و غوښتنه كمول ( او په مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و <strong>د</strong> اخ<strong>ته</strong> خلكو <strong>د</strong>رملنه كول(• <strong>د</strong> مركزي او واليتي حكومتونو په كچه <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و <strong>د</strong> مبارزې تقويه كول<strong>د</strong> اقتصا<strong>د</strong>ي او ټولنيز پرمختگ له ستون سره سم متبا<strong>د</strong>ل پرمختگ او عامه معلومات <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و پر خالف<strong>د</strong>وه لومړني پروگرامونه <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> USAID او <strong>د</strong> ملگرو ملتونو <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و او جرمونو <strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ارې )UNODC( <strong>د</strong> <strong>راپور</strong>نو له مخې <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>رهموا<strong>د</strong>و سره تړلي فعاليتونه كميږي. <strong>د</strong> افينو كرل په ۲۰۰۹ كال كې ۲۲ په سلو كې او حاصل يې ۱۰ په سلو كې كم383شوى. نرخونه يې په لسو كلونو كې له ټولو نه كمې كچې <strong>ته</strong> راښتكه شوي.له <strong>د</strong>ي امله چې ANDS له مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و سرهمبارزه <strong>د</strong> یوې څو اړخیزي مسلي په توګه پیژني،<strong>د</strong>ا <strong>راپور</strong> له مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و سره <strong>د</strong> مبارزې هڅي لهیوه نه زیاتو ځایونو کې ذکر کوي. <strong>د</strong> کوکنارو لهمینځه وړلو، <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و ضبط کولو، او اړون<strong>د</strong>امنیتي مسالو په اړه <strong>د</strong> تفصیالتو لپاره مهربانيوکړي او <strong>د</strong> امنیت برخه وګورئ.<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملي پرمختيا ستراتيژي (اى اين ډي ايس)پرمختيا<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اريامنيتسيمييزه همکاريمخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و ض<strong>د</strong>فسا<strong>د</strong> ض<strong>د</strong>جنسي برابريظرفيت<strong>د</strong> چاپېريال105<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
اقتصا<strong>د</strong>ي او ټولنیز پرمختګله کوکنارو پاك واليتونه : والیتونه هغه وخت"له کوکنارو پاک" اعالن کیږي چې <strong>د</strong> والیت <strong>د</strong>ځمکي تر ۱۰۰ هکتاره لږ ځمکه <strong>د</strong> افیونو <strong>د</strong> تولی<strong>د</strong>لپاره کارول شوي وي.سرچینه: ،UNODC "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> افیونو سروي: 2008,” 8/2008, مخ 4.له <strong>د</strong>ې سره سره <strong>د</strong> ملگرو ملتونو احصايې <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و په كاركوونكو كې له ام<strong>د</strong>ن او <strong>د</strong> صا<strong>د</strong>راتو له كميو همخبر وركوي. له مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و <strong>د</strong>پاكو واليتونو شمېر او <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و <strong>د</strong> نيولو پېښې هم مخ په زياتې<strong>د</strong>و <strong>د</strong>ي، لیكنUNODE وايي، چې مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong> اوس هم <strong>د</strong>افغانستان <strong>د</strong> پرمختگ <strong>د</strong> هڅو په الر كې يوه ننگونه <strong>د</strong>ه. 384 <strong>د</strong> <strong>د</strong>وى <strong>د</strong>385ان<strong>د</strong>ازې سره سم ۱۲۳.۰۰۰هكتاره ځمكه اوس هم <strong>د</strong> افينو <strong>د</strong> كر كيلې لپاره كارول كيږي.<strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و تجارت په <strong>د</strong>ولت كې ا<strong>د</strong>اري فسا<strong>د</strong> <strong>ته</strong> الره هواروي <strong>د</strong> كوم له امله چې خلك په حكومت باور له386السه وركوي. هغه روپۍ چې <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و الس<strong>ته</strong> راځي <strong>د</strong> افغانستان بانكونه كمزوري كړي.<strong>د</strong> <strong>د</strong>غو ستونزو برسېره <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و كاروبار <strong>د</strong> نشه يانو شمېر زياتوي، چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>وى اكثريت يا خو مهاجريناو يا هم ډېر غريبانان <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و <strong>د</strong> كارونې له امله AIDS, HIV او په زيا<strong>ته</strong> ان<strong>د</strong>ازه <strong>د</strong> <strong>د</strong>غو موا<strong>د</strong>و كارونه387رامنځ<strong>ته</strong> كيږي.متبا<strong>د</strong>ل پرمختگ<strong>د</strong> USAID <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې <strong>د</strong>اسې شواه<strong>د</strong> موجو<strong>د</strong> <strong>د</strong>ي، چې <strong>د</strong> متبا<strong>د</strong>ل پرمختگ پروگرامونو <strong>د</strong> افينو <strong>د</strong>پي<strong>د</strong>اوار پهكمې كې رول لوبولى <strong>د</strong>ى. USAID <strong>د</strong> امريكا <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو لپاره <strong>د</strong> متبا<strong>د</strong>ل پرمختگ پروگرام ا<strong>د</strong>اره كوي. <strong>د</strong><strong>۳۰</strong>سپتامبر ۲۰۰۹ كال پورې <strong>د</strong>غه ډول <strong>د</strong>وه پروگرامونه يو يې <strong>د</strong> ټول شمالي، شرقي او غربي واليتونو او بل يې <strong>د</strong>جنوب غرب واليتونو لپاره <strong>د</strong>ى. <strong>د</strong> متبا<strong>د</strong>ل پرمختگ ټول پروگرامونه <strong>د</strong> قانوني كار مون<strong>د</strong>نې مواقع زياتوي او پهسيمه كې <strong>د</strong> تولی<strong>د</strong>اتو قانوني خرڅالو <strong>ته</strong> الره هواروي. ليكن USAID <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> <strong>د</strong> اقتصا<strong>د</strong>ي او جغرافيايي حاالتوپه نظر كې نيولو سره <strong>د</strong> هرې سيمې لپاره تياريانې شوي <strong>د</strong>ي. ۳،۱۶ 388 ج<strong>د</strong>ول <strong>د</strong> USAID <strong>د</strong> متبا<strong>د</strong>ل پرمختگ <strong>د</strong>روانو پروگرامونو شرحه وړان<strong>د</strong>ې كوي.عامه معلومات<strong>د</strong> امريكا متح<strong>د</strong>ه اياالتو له ۲۰۰۶ كال راپ<strong>د</strong>ېخوا <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و پرض<strong>د</strong> <strong>د</strong> مبارزې <strong>د</strong> پروگرامونو مالتړ كوي.انځور۳.۴۹ <strong>د</strong> وخت په تېرې<strong>د</strong>و <strong>د</strong> <strong>د</strong>غو پروگرامونو پرمختگ ښيي. <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و او <strong>د</strong> قانون <strong>د</strong> تطبيق نړيوالې څانگې <strong>د</strong><strong>راپور</strong> له مخې <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و پر خالف په مبارزې بان<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> عامه معلوماتو <strong>د</strong> تاثير ان<strong>د</strong>ازه كول ستونزمن كار <strong>د</strong>ى،ځكه چې څوك نه پوهيږي، چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>غو هڅو <strong>د</strong> خپلولو له امله څومره كوكنار نه <strong>د</strong>ي كرل شوي. ليكن <strong>د</strong> UNODCاحصايې ښيي، چې ۵۵ په سلو كې کرون<strong>د</strong>ګرو <strong>د</strong> افينو <strong>د</strong> نه كرلو المل <strong>د</strong> INL <strong>د</strong> مالي حمايې <strong>د</strong> عامه معلوماتو پېغام389ښو<strong>د</strong>لي:ج<strong>د</strong>ول 3.16<strong>د</strong>متبا<strong>د</strong>ل پرمختگ فعاليتونهفعالیت<strong>د</strong> انفراسټرکچر <strong>د</strong> پرمختگ پروگرامونه<strong>د</strong> پيسو لپاره <strong>د</strong> كار پروگرامکرون<strong>د</strong>ګرو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> ټيكنالوژي ټرېننگ او رسول<strong>د</strong> زيات قيمت لرونكو فصلونو حمايه<strong>د</strong> تخمونو ویشل<strong>د</strong> ميوو او <strong>د</strong> ځنگلونو <strong>د</strong> ونو ويشل<strong>د</strong> څارويو <strong>د</strong> روغتيا او وترنري خ<strong>د</strong>ماتتشریح<strong>د</strong> ابيارۍ او <strong>د</strong> ضاحكشى <strong>د</strong> سيستم او <strong>د</strong> ولسواليو <strong>د</strong> سركونو جوړونههغه كار چې <strong>د</strong> لوړې بې روزگارۍ ستونزه هوارويکرون<strong>د</strong>ګرو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> پرمختللې ټكنالوجي <strong>ته</strong> <strong>د</strong> الس رسي او ا<strong>د</strong>ارې ټرېننگ وركول كيږيکرون<strong>د</strong>ګر <strong>د</strong> سبزيو، ميوو، وچو میوو، ونو، غنمو او نورو فصلونو كرلو <strong>ته</strong> هڅولکرون<strong>د</strong>ګرو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> ښو تخمونو او کیمیاوي سري برابرولکرون<strong>د</strong>ګرو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> ځنگلونو، <strong>د</strong> ميوو <strong>د</strong> ونو <strong>د</strong> كرلو او <strong>د</strong> باغونو <strong>د</strong> خ<strong>د</strong>ماتو وركول<strong>د</strong> ځانگړو پروگرامونو له الرې <strong>د</strong> ځناورو روغتيا <strong>ته</strong> پام كول او روغ څاروي ساتلسرچینه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.106 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
اقتصا<strong>د</strong>ي او ټولنیز پرمختګره موا<strong>د</strong>و په وړان<strong>د</strong>ې انځور <strong>د</strong> 3.49 مبارزي په اړه <strong>د</strong> عامه معلوماتو فعاليتونه، 2006-2010ره موا<strong>د</strong>و په وړان<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> مبارزي په اړه <strong>د</strong> عامه معلوماتو فعاليتونه، 2006-2010ره موا<strong>د</strong>و په وړان<strong>د</strong>ې مبارزي په اړه عامه معلوماتو فعاليتونه، 2006-20102006 2007 2008 2009 20102006 2006 2007 2007 2008 2008 2009 2009 2010 2010• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •2006:2007:2008:2009:2010:<strong>د</strong> کولمبو پلان، ،CNAT او نور <strong>د</strong> عامه <strong>د</strong> CNAT او کولمبو پلان کار <strong>د</strong>وام لري.CNAT او خپل کولمبو فعاليتونه پلان په کار سيمه او <strong>د</strong>وام اوو لري.<strong>د</strong> کولمبو معلوماتو پلان، کارونو <strong>ته</strong> ،CNAT ا<strong>د</strong>امه او نور ورکوي <strong>د</strong> او په عامه نظر <strong>د</strong><strong>د</strong> کې کولمبو لري معلوماتو چې پلان، <strong>د</strong> کارونو <strong>ته</strong> راډيو، ،CNAT ا<strong>د</strong>امه او تلويزيون نور ورکوي <strong>د</strong> او او په عامه نوي نظر <strong>د</strong> ولايتونو CNAT کې او خپل پرمخ کولمبو فعاليتونه بيايي. پلان په کار سيمه او <strong>د</strong>وام اوو لري.کې رسنيو لري معلوماتو چې <strong>د</strong> پيغامونه کارونو (تر <strong>ته</strong> راډيو، ډيره ا<strong>د</strong>امه ح<strong>د</strong>ه <strong>د</strong> تلويزيون ورکوي او او ليکني په نوي لنډو نظر ولايتونو CNAT کې خپل پرمخ فعاليتونه بيايي. په سيمه او اووکې رسنيو لري پيغامونو له چې <strong>د</strong> پيغامونه لاري) (تر راډيو، خپل ډيره ح<strong>د</strong>ه <strong>د</strong> کارونه تلويزيون او پراخ ليکني نوي لنډو کړي. ولايتونو کې پرمخ بيايي.رسنيو پيغامونو له پيغامونه لاري) (تر خپل ډيره ح<strong>د</strong>ه <strong>د</strong> کارونه پراخ ليکني لنډو کړي.پيغامونو له لاري) خپل کارونه پراخ کړي.سرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> INL ځواب، 10\5\2009.سرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> INL ځواب، 10\5\2009.سرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> INL ځواب، 10\5\2009.• په افينو لگول شوي حكومتي بن<strong>د</strong>ېز <strong>ته</strong> <strong>د</strong>رناوى )۳۳په سلو كې ځواب وركوونكي(• <strong>د</strong> افينو په كر <strong>د</strong> اسالم له نظره بن<strong>د</strong>يز )۱۶په سلو كې ځواب وركوونكي(• شورى يا <strong>د</strong> مشرانو <strong>د</strong> پرېكړې كولو فيصلې• ټولنې <strong>ته</strong> په افينو <strong>د</strong> اخ<strong>ته</strong> خلكو خطر------CNAT او <strong>د</strong> کولمبو پلان په ولايتو کې تر <strong>د</strong> کولمبو پلان <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و په وړان<strong>د</strong>ېکولمبو مبارزي <strong>د</strong> پلان <strong>د</strong> پيغام مخ<strong>د</strong>ره رسولو <strong>د</strong> موا<strong>د</strong>و په روزنې لپاره وړان<strong>د</strong>ېکرلو CNAT او مخکې <strong>د</strong> يو کولمبو جامع پلان په کمپاين په ولايتو لاره کې تر واچاوه چې <strong>د</strong><strong>د</strong>سيمه کولمبو مبارزي ييزو <strong>د</strong> پلان <strong>د</strong> پيغام مشرانو <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره رسولو پيسو <strong>د</strong> موا<strong>د</strong>و په ورکول روزنې لپاره وړان<strong>د</strong>ېکرلو CNAT کرون<strong>د</strong>ګر او مخکې <strong>د</strong> يو وهڅوي کولمبو جامع چې پلان په کمپاين کوکنار په و نه ولايتو لاره کې کري. تر واچاوه چې<strong>د</strong> کرلو عامه کرون<strong>د</strong>ګر مخکې يو معلوماتو وهڅوي جامع چې نورې کمپاين هڅي: کوکنار په <strong>د</strong> و نه لاره راډيو، کري. واچاوه چې تلويزيون، <strong>د</strong>سيمه تصويب مبارزي ييزو <strong>د</strong> کړل. <strong>د</strong> پيغام مشرانو <strong>د</strong> PEP رسولو پيسو <strong>د</strong> ټيمونه <strong>د</strong> ورکول روزنې مخ<strong>د</strong>ره لپاره موا<strong>د</strong>و<strong>د</strong> او عامه کرون<strong>د</strong>ګر ګرځن<strong>د</strong>ه تياتر معلوماتو وهڅوي چې نورې پروګرامونه هڅي: کوکنار <strong>د</strong> <strong>د</strong> و نه مخ<strong>د</strong>ره راډيو، کري. موا<strong>د</strong>و په تلويزيون، په سيمه تصويب وړان<strong>د</strong>ې ييزو <strong>د</strong> کړل. <strong>د</strong> مشرانو <strong>د</strong> مبارزي PEP په پيسو ټيمونه <strong>د</strong> ورکول مشاورتي مخ<strong>د</strong>ره ټيمونو موا<strong>د</strong>و<strong>د</strong> او عامه وړان<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> ګرځن<strong>د</strong>ه تياتر معلوماتو مبارزې له نورې پروګرامونه هڅي: پيغامونو <strong>د</strong> <strong>د</strong> سره. مخ<strong>د</strong>ره راډيو، موا<strong>د</strong>و په تلويزيون، په تصويب وړان<strong>د</strong>ې (CNAT) <strong>د</strong> کړل. ب<strong>د</strong>ل <strong>د</strong> مبارزي شول، PEP <strong>د</strong> په عامه ټيمونه <strong>د</strong> مشاورتي معلوماتو مخ<strong>د</strong>ره ټيمونو موا<strong>د</strong>واو وړان<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> ګرځن<strong>د</strong>ه تياتر مبارزې له پروګرامونه پيغامونو <strong>د</strong> سره. مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و په په لپاره نور وړان<strong>د</strong>ې (CNAT) <strong>د</strong> ب<strong>د</strong>ل مسؤوليت مبارزي شول، <strong>د</strong> په ورکړ عامه شو. مشاورتي معلوماتو ټيمونووړان<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> مبارزې له پيغامونو سره. لپاره نور (CNAT) ب<strong>د</strong>ل مسؤوليت شول، <strong>د</strong> ورکړ عامه شو. معلوماتولپاره نور مسؤوليت ورکړ شو.قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>يان <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و په وړان<strong>د</strong>ې<strong>د</strong> مبارزي قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>يان <strong>د</strong> په اړه <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره عامه موا<strong>د</strong>و په معلوماتو وړان<strong>د</strong>ې<strong>د</strong> فعاليتونه مبارزي قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>يان <strong>د</strong> په سر<strong>ته</strong> اړه <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره رسوي. عامه (<strong>د</strong> موا<strong>د</strong>و په چاپ معلوماتو شويو وړان<strong>د</strong>ې<strong>د</strong>موا<strong>د</strong>و فعاليتونه مبارزي په سر<strong>ته</strong> خپرول، اړه <strong>د</strong> رسوي. راډيويې عامه (<strong>د</strong> چاپ معلوماتو خپرونې). شويو<strong>د</strong>موا<strong>د</strong>و فعاليتونه کوکنارو <strong>د</strong> سر<strong>ته</strong> خپرول، محو کولو رسوي. راډيويې (<strong>د</strong> چاپ پروګرام خپرونې). شويو<strong>د</strong>موا<strong>د</strong>و (PEP) کوکنارو <strong>د</strong> خپرول، ټيمونو محو <strong>د</strong> کولو راډيويې ولايتونو پروګرام واليانو خپرونې).<strong>د</strong> <strong>ته</strong> (PEP) کوکنارو مشورې <strong>د</strong> ټيمونو محو <strong>د</strong> ورکول پيل کولو ولايتونو کړل. پروګرام واليانو<strong>ته</strong> (PEP) مشورې ټيمونو <strong>د</strong> ورکول پيل ولايتونو کړل. واليانو<strong>ته</strong> مشورې ورکول پيل کړل.2006:2006:2007:2007:2008:2008:2009:2009:2010:2010:له اول جوالي تر <strong>۳۰</strong> سپتامبر ۲۰۰۹ كال پورې <strong>د</strong> عامه معلوماتو كمپاين <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ۲۵ واليتونو لپاره پالن390او منظور شو. <strong>د</strong>ا <strong>د</strong> كوكنارو <strong>د</strong> كرلو لپاره <strong>د</strong> عامه مالتړ په كمولو متمركزې وي.<strong>د</strong> پېغامونو <strong>د</strong> اضافه كولو پروگرام، <strong>د</strong> عامه معلوماتو يو بل ابتكار اوس هم جريان لري. <strong>د</strong>ا <strong>د</strong> افغان ټولنې مشرانو391<strong>ته</strong> <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و پرض<strong>د</strong> پېغامونه او نورو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>غه پېغامونو <strong>د</strong> رسولو لپاره ټرېننگ وركوي.له کوکنارو پاك واليتونه<strong>د</strong> UNODC يو <strong>راپور</strong> وايي، چې <strong>د</strong> افغانستان له ۳۴ واليتونو ۲۰ واليتونه له كوكنارو پاك <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong>رې نور واليتونه392)هرات، ب<strong>د</strong>خشان او نيمروز( <strong>د</strong> كر په راتلونكي موسم كې بۀ له كوكنارو پاك شي.له كوكنارو پاك او يا <strong>د</strong> كم مق<strong>د</strong>ار كوكنارو <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>ونكي واليتونو كې اوس هم <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و پرخالف <strong>د</strong> مبارزېپروگرامونه عملي كيږي. INL وايي، چې په <strong>د</strong>غو واليتونو كې <strong>د</strong> عامو معلوماتو له الرې <strong>د</strong> كم مق<strong>د</strong>ار كوكنارو <strong>د</strong>كرلو كلتور <strong>ته</strong> و<strong>د</strong>ه وركول <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و <strong>د</strong> تجارت په خالف <strong>د</strong> خلکو نظریات اصالح کیږي. <strong>د</strong> كوكنارو <strong>د</strong> تجارتپر خالف مشاورتي گروپ، چې INL يې مالتړ كوي <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و له وزارت سره په گډه كار كوي چې واليتي393ابتكارونه قوي كړي.<strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و لپاره غوښتنه كمول هم په <strong>د</strong>غو واليتونو كې <strong>د</strong>وام لري. <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و غوښتنه كمول له394كوكنارو په پاكو واليتونو كې هم <strong>د</strong>وام لري، افيون اوس هم يوه ملي ستونزه <strong>د</strong>ه.107<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong> افغانستان ښځيځانګړي ز<strong>د</strong>ه کړهپرمختيا<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اريامنيت<strong>د</strong> ملگرو ملتونو <strong>د</strong> ښځو <strong>د</strong> پرمختگ صن<strong>د</strong>وق )UNIFEM( وايي، چېافغانستان <strong>د</strong> ښځو لپاره <strong>د</strong> نړۍ <strong>د</strong> تر ټولو خطرناكو ځايونو يو <strong>د</strong>ى. افغانښځې، جاي<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>، ز<strong>د</strong>ه كړې او معلوماتو <strong>ته</strong> كم الس رسى لري په ځانگړيډول په وروس<strong>ته</strong> پاتې واليتونو كې. 395 ځیني ابت<strong>د</strong>ایي احصایي:• ۸۷ په سلو كې وا<strong>د</strong>ه شوې <strong>د</strong> فاميلي تاوتريخوالي سره الس او گريوان396<strong>د</strong>ي.• يوازې ۱۸ په سلو كې هغه ښځې چې له ۱۵كلونو زيات عمر لري397لوستې <strong>د</strong>ي، چې <strong>د</strong><strong>د</strong>غه عمر سړي ۵۰ په سلو كې لوستي <strong>د</strong>ي.منطقوي همکاريله مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و سره مبارزه<strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اري فسا<strong>د</strong> په خلاف مبارزه<strong>د</strong> جنسيت برابريوړتياچاپيريال• يوازې ۱۰ په سلو كې كليوالې ښځې لوستې <strong>د</strong>ي، چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>وى شمېره <strong>د</strong>398لوستو سړو نه چې ۷ په سلو كې <strong>د</strong>ه زيا<strong>ته</strong> <strong>د</strong>ه: 7%(.• تخميناً ۱۳په سلو كې افغاني ښځې كونډې <strong>د</strong>ي، چې ۹۶ په سلو كې399كونډې نالوستې <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> قانون په وړان<strong>د</strong>ې برابرى<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> اساسي قانون له مخې <strong>د</strong> يو گروپ پرخالف تبعيض او يا يوگروپ <strong>ته</strong> <strong>د</strong> بل په پرتله زيات امتياز وركول غير قانوني كار <strong>د</strong>ى. <strong>د</strong> اساسيقانون ۲۲مه ما<strong>د</strong>ه وايي، چې "سړي او ښځې <strong>د</strong>قانون په وړان<strong>د</strong>ې يو شان<strong>د</strong>ي." په <strong>د</strong>اسې حال كې هغه څه چې په تيوري كې <strong>د</strong>ي همېشه په عمل كې400نه پيا<strong>د</strong>ه كيږي.<strong>د</strong> شيعيو <strong>د</strong> شخصي احوال قانون<strong>د</strong> شيعيه وو <strong>د</strong> شخصي احوال قانون )۲۰۰۹( <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> شيعيه و ښځو<strong>د</strong> ژون<strong>د</strong> کولو يوه ښه بېلگه <strong>د</strong>ه. شيعيه <strong>د</strong> افغانستان ۱۵ په سلو كې نفوسجوړوي. 401 <strong>د</strong> USAID <strong>د</strong> يو <strong>راپور</strong> له مخې <strong>د</strong> <strong>د</strong>غه قانون له مخې ښځېاړ <strong>د</strong>ي، چې <strong>د</strong> كار كولو لپاره <strong>د</strong> خپلو مېړونو اجازه واخلي او جنسيجنايتكاران كه متاثره شوې ښځې <strong>ته</strong> خون بها وركړي له سزا ليرې ګڼل402كيږي.<strong>د</strong> شيعيه <strong>د</strong> شخصي احوالو قانون <strong>د</strong> وا<strong>د</strong>ه، طالق، <strong>د</strong> ښځې <strong>د</strong> مرگ پهصورت كې <strong>د</strong> بل وا<strong>د</strong>ه ميراث، <strong>د</strong> گرځې<strong>د</strong>و راگرځې<strong>د</strong>و <strong>د</strong> حق، <strong>د</strong> وا<strong>د</strong>ه په صورتكې <strong>د</strong> جنسي اړيكو او <strong>د</strong>يواليه كې<strong>د</strong>لو په اړه قانوني تگالره وړان<strong>د</strong>ې كوي.USAID <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې نوى قانون <strong>د</strong> اساسي قانون سره مخامخ په ټكركې <strong>د</strong>ى او په ځانگړي توگه <strong>د</strong> اساسي قانون له ۲۲مې ما<strong>د</strong>ې سره. <strong>د</strong> قانونلومړنۍ مسو<strong>د</strong>ه افغان ولسمشر په مارچ ۲۰۰۹ كې السليك كړه، <strong>د</strong> USAID<strong>راپور</strong> وايي، اگر چې قانون له سره ارزيابي شوى، خو په ښځو موجو<strong>د</strong>403بن<strong>د</strong>يزونه ال پرځاى پاتې <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ښځو لپاره په ملي كچه كاري پالن<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> كابينې له خوا په اپرېل ۲۰۰۹ كې تصويب شوى <strong>د</strong>غه پالن<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت لپاره <strong>د</strong> ښځو په اړون<strong>د</strong> ۱۰كلن <strong>د</strong> پاليسي چوكاټ <strong>د</strong>ى.<strong>د</strong>اسې تمه كيږي، چې <strong>د</strong>غه پالن <strong>د</strong> ښځو <strong>د</strong> تابعيت <strong>د</strong> حقوقو <strong>د</strong> خون<strong>د</strong>ي كولو404لپاره <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت مالتړ كوي.<strong>د</strong>غه پالن <strong>د</strong> ښځو چارو وزارت، چې <strong>د</strong> ښځو <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع او حقوقو ترټولو لويه ا<strong>د</strong>اره <strong>د</strong>ه له الرې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ټولو وزارتونو له الرې عمليكيږي. 405 <strong>د</strong> حكومت <strong>د</strong> وزارتونو سره په گډه <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ښځو چارووزارت <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې لپاره كار كوي، چې <strong>د</strong> حكومت تگالره، بو<strong>د</strong>یجې او خ<strong>د</strong>ماتوكې <strong>د</strong>ې په <strong>د</strong>واړو سړو او ښځو تاثيرونه په نظر كې ونيول شي. <strong>د</strong> ښځوچارو وزارت <strong>د</strong> نورو وزارتونو او نړيوالو سازمانونو سره لوظنامېالسليك كوي تر څو چې <strong>د</strong> سړو او ښځو لپاره يو شان حقونه تضمينكړي. 406 ج<strong>د</strong>ول ۳،۱۷ <strong>د</strong> ځينو هغو لوظنامو چې <strong>د</strong> ښځو چارو وزارت په۲۰۰۹ كې السليك كړى، تفصيل وړان<strong>د</strong>ې كوي.ج<strong>د</strong>ول 3.17<strong>د</strong> NAPWA قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>، ۲۰۰۹<strong>د</strong> ښځو چارو <strong>د</strong> وزارت ملګري موخه<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملکي خ<strong>د</strong>متونوکمیسیون<strong>د</strong> حج او اوقافو وزارتUNIFEM او <strong>د</strong> افغاني ښځوشبکهپه <strong>د</strong>ولت او سیاسي مقامونو کې <strong>د</strong> ښځو برخه اخیستلهڅوي<strong>د</strong> ښځو <strong>د</strong> برابر حقوقو پوهاوي په ټول هیوا<strong>د</strong> کې خپورکړي او <strong>د</strong> عامه خلکو لپاره کمپاینونه په الر واچوي.<strong>د</strong> NAPWA په تطبیق کولو سره <strong>د</strong> م<strong>د</strong>ني ټولنې ا<strong>د</strong>اريپیاوړي کول<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ښوونې او روزنېپه ښوونځیو او پوهنتونونو کې <strong>د</strong> نجونو او بالغانو ښځو <strong>د</strong>شمول کچه اوچ<strong>ته</strong> کړيوزارتسرچینه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.108 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
ځانګړي ز<strong>د</strong>ه کړه<strong>د</strong> کابل په یوه کور کې یوه ښځه غالۍ او له مریو ډک سرمیزي جوړوي چې په مارکیټ يي خرڅ کړي. )<strong>د</strong> سیګار انځور(<strong>د</strong> سيمو په لحاظ ازا<strong>د</strong>يانې<strong>د</strong> ښځو لپاره مواقع <strong>د</strong> سيمو په لحاظ يو له بله تغيير كوي. <strong>د</strong> ښځو چارووزارت <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې، څومره چې په يو واليت كې امنيت زيات ويپه هماغه ان<strong>د</strong>ازه په هغه واليت كې په <strong>د</strong>ولتي ا<strong>د</strong>ارو كې ښځې زياتې وي. <strong>د</strong>USAID <strong>راپور</strong> وايي، چې په پرامنه واليتونو كې ډېرې نجونې ښوونځيو<strong>ته</strong> ځي او ډېرې ښځې روغتيايي اسانتياوو <strong>ته</strong> الس رسى لري. 407 غټښارونه په امن کې <strong>د</strong>ی؛ هغه ښځي چې په غټو ښارونو )<strong>د</strong> كابل، هراتاو مزار شريف په شمول( ژون<strong>د</strong> کوي، په <strong>د</strong>ولتي چارو كې <strong>د</strong>گډون زياتېمواقع په الس كې لري. USAID وايي اساسي ازا<strong>د</strong>يانو او حقوقو په <strong>د</strong>غه408سيمو كې پرمختگ كړى <strong>د</strong>ى.په لرې پرتو والیاتو )لكه هلمن<strong>د</strong>، پکتیکا، زابل، اورزگان او خوست(كې ښځې بيا هغه اسانتياوې او ازا<strong>د</strong>يانې، چې په ښاري سيمو كې يې لري،هل<strong>ته</strong> نه لري. <strong>د</strong> USAID <strong>د</strong><strong>راپور</strong> له مخې په <strong>د</strong>غو سيمو كې <strong>د</strong> ښځو ژون<strong>د</strong><strong>د</strong> كلتوري اصولو نه <strong>د</strong> اساسي قانون مطابق چليږي. <strong>د</strong> بېلگې په ډول پهكليوالو سيمو كې ښځې شاي<strong>د</strong> په كرنيزو چارو كې مرس<strong>ته</strong> وكړي، ليكنكلتوري اصول، چې سړى باي<strong>د</strong> فاميل <strong>ته</strong> ګټه وكړي مانا <strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ه چې ښځه به<strong>د</strong> كور كار كوي، چې هغې <strong>ته</strong> به يې معاوضه نه وركول كيږي. په كليوالوسيمو كې ښځې په كم عمر او يا هم په زوره <strong>د</strong> وا<strong>د</strong>ه كولو له گواښ سرهمخ <strong>د</strong>ي. په لرې پرتو سيمو كې <strong>د</strong> ښځو پر شخصي ژون<strong>د</strong> زيات مح<strong>د</strong>و<strong>د</strong>يتونه409شتون لري.ج<strong>د</strong>ول ۳،۱۸ <strong>د</strong> ښځو، <strong>د</strong> مساوي حقوقو لپاره <strong>د</strong> امريكا <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتونو<strong>د</strong> هڅو بېلگې <strong>د</strong>ي.ج<strong>د</strong>ول 3.18<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ښځو لپاره <strong>د</strong> USAID مالتړپروگرام يا فعاليت<strong>د</strong> ۲۰۰۹ كال تر جوالى USAID <strong>د</strong> افغانستان<strong>د</strong> انجونو او ښحو لپاره ۴۴۵مليونه ډالره مرس<strong>ته</strong>وركړې."<strong>د</strong>ژون<strong>د</strong> لپاره ز<strong>د</strong>ه كړې" په <strong>د</strong>غو ټولګیو كې ښځو<strong>ته</strong> <strong>د</strong>سوا<strong>د</strong> ز<strong>د</strong>ه كړې، حساب او روغتيايي چارو پهاړه معلومات وركول كيږي.USAID <strong>د</strong> ازا<strong>د</strong>ې ميډيا <strong>د</strong> مالتړ لپاره ښځينهژورنالستانو <strong>ته</strong> له ډېر وخت راهيسې ټرېننگوركوي.<strong>د</strong> USAID <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> له مخې <strong>د</strong> افغانستان قابله گانوسازمان <strong>د</strong> افغان <strong>د</strong>ولت سره <strong>د</strong> قابله گانو <strong>د</strong> مهارتونو<strong>د</strong> لوړولو لپاره او <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې لپاره چې قابله گانې <strong>د</strong>پرمختگ <strong>د</strong> پروسې برخه <strong>د</strong>ه، كار وكړي.احتمالي تاثیر<strong>د</strong>ا پانګه <strong>د</strong>افغانستان پر ښځو او انجونو <strong>د</strong> يو فوقالعا<strong>د</strong>ه تاثير وړتيا لري .له ۸۰۰۰ نه زياتو ښځو په <strong>د</strong>غه كالسونو كېبرخه اخيستې <strong>د</strong>ه.له ۲۰۰۲ كال راهيسې ۵۰۰ ښځينهژورنالستانو <strong>ته</strong> USAID ټرېننگ وركړى.څه <strong>د</strong> پاسه ۱۰۰۰ افغاني ښځې <strong>د</strong> قابله گانو <strong>د</strong>سازمان غړې <strong>د</strong>ي.سرچینه: ،USAID "افغانستان: په منځ کې پریکول" ،http://afghanistan.usaid.gov/en/Program.33.aspxوکتل شو ۲۰۰۹\۲۳\۱۰؛ <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> پلټنو ریاست، <strong>د</strong> پوښتنو ځواب، ۱۰\۲۳\۲۰۰۹: ډیټا <strong>د</strong> USAID په اختیار کېورکړ شوي؛ ،USAID "<strong>د</strong> عامې روغتیا وزیر محم<strong>د</strong> امین فاطمې <strong>د</strong> افغاني قابله ګانو <strong>د</strong> ټولنې لومړنې ټولنه پرانیستله"،.۲۰۰۹\۴\۵109<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong> راتلونکې نسل روزنه<strong>د</strong>وه افغان هلکان <strong>د</strong> هلمن<strong>د</strong> په ناوه ښوونځي کې خپل <strong>د</strong> ښوونځي موا<strong>د</strong> ښکاروي. <strong>د</strong>متح<strong>د</strong>ه ایاالتو سمن<strong>د</strong>رې ځواکونو <strong>د</strong> ښوونځیو موا<strong>د</strong> <strong>د</strong> یاغیانو په خالف <strong>د</strong> مبارزي پهعملیاتو کې په جنوبې افغانستان کې <strong>د</strong> افغان امنیتي ځواکونو سره په ګډه وویشل.)انځور <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> سمن<strong>د</strong>ري پوځ، ډلګی مشر جیمیری هریس(
<strong>د</strong> نورو ا<strong>د</strong>ارو4 نظارت111 111
<strong>د</strong> نورو ا<strong>د</strong>ارو نظارت112 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong> نورو ا<strong>د</strong>ارو نظارت<strong>د</strong> نورو ا<strong>د</strong>ارو نظارتپه هرو <strong>د</strong>ريو مياشتو كې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بيا رغونې عمومي پلټونکی له نورو <strong>د</strong>ولتي سازمانونو غواړي، چې <strong>د</strong>څار ټول <strong>راپور</strong>ونه، چې <strong>د</strong>وى بشپړ كړي او يا يې بشپړوي، <strong>د</strong> نوموړي <strong>د</strong>فتر <strong>ته</strong> ولېږ<strong>د</strong>وي. الن<strong>د</strong>ې وركړل شويسازمانونه په افغانستان كې <strong>د</strong> نطارت فعاليتونه سر <strong>ته</strong> رسوي او نتیجه یي سیګار <strong>ته</strong> ورکوي:• <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>د</strong> عمومي پلټونکی <strong>د</strong>فتر OIG( )DoD• <strong>د</strong> بهرنیو چارو وزارت <strong>د</strong> عمومي پلټونکی <strong>د</strong>فتر OIG( )DoS• <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت <strong>د</strong> احتساب <strong>د</strong>فتر )GAO(• <strong>د</strong> نړیوالې پرمختیا لپاره متح<strong>د</strong>ه ایاالتو ا<strong>د</strong>اره <strong>د</strong> عمومي پلټونکی <strong>د</strong>فتر OIG( )USAID• <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> پوځ <strong>د</strong> پلټنې ا<strong>د</strong>اره )USAAA(<strong>د</strong> نظارت بشپړ شوي فعالیتونه۴.۱ ج<strong>د</strong>ول <strong>د</strong> بیا رغوني او امنیت اړون<strong>د</strong> <strong>د</strong> نظارت هغها<strong>ته</strong>پروژي ښکاوري چې په <strong>د</strong>ي <strong>د</strong>ریو میاشتو کې بشپړې شوي وي.ج<strong>د</strong>ول 4.1ا<strong>د</strong>اره<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> نورو ا<strong>د</strong>ارو لخوا په نیژ<strong>د</strong>ي وختونو کې بشپړ شوي <strong>د</strong> نظارت فعالیتونه<strong>د</strong> پروژې نمبر<strong>د</strong> خپری<strong>د</strong>لو نیټه9/30/20099/30/20099/25/20098/12/20098/31/20098/31/20099/9/200910/1/2009D-2009-109D-2009-09909-MERO-3006D-2009113-D-2009100-09-MERO3005-GAO-09-1015TGAO-10-01DoD OIGDoD OIGDoD OIGDoD OIGDoS OIG-MERODoS OIG-MEROGAOGAO<strong>د</strong> پروژې عنوانپه جنوب ختیځه آسیا کې <strong>د</strong> مالتړ عملیاتو لپاره طبي تجهیزات استعمال شول<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> امنیتي ځواکونو بو<strong>د</strong>یجه <strong>د</strong>ریمه مرحله-<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملي پولیسو لپاره <strong>د</strong> اخیستل شویو تجهیزاتو حساب ورکول<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>د</strong> تروریزم سره <strong>د</strong> مبارزي لپاره <strong>د</strong> ټکنالوژي پروګرام <strong>د</strong> مالتړ لپاره قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونه<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> امنیتي ځواکونو بو<strong>د</strong>یجه <strong>د</strong>ریمه مرحله-<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و لپاره <strong>د</strong> اخیستل شویو تجهیزاتو حساب ورکولسیاسي امنیت )DS( <strong>د</strong> WPPS ا<strong>د</strong>اره کول - افغانستان<strong>د</strong> شخصي امنیت تفصیالت )WPPS( قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونه - افغانستانافغانستان او پاکستان: <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>ارو تر مینځ هڅو نظارت<strong>د</strong> احتمالي پیښي له پاره قرار <strong>د</strong>ا<strong>د</strong> کول: <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت، <strong>د</strong> بهرنیو چارو وزارت، او USAID ال هم په افغانستان او عراق کې <strong>د</strong>قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>یانو <strong>د</strong> پرسونل او قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>یانو په څرک معلومولو کې له ننګونو سره مخ <strong>د</strong>يیا<strong>د</strong>ونه: = MERO <strong>د</strong> منځنۍ ختیځ منطقوي <strong>د</strong>فتر.سرچینه: <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>د</strong> عمومي پلټونکي <strong>د</strong>فتر، <strong>د</strong> سیګار<strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> ځواب، ۲۰۰۹\۳\۹؛ ،DoS OIG-MERO <strong>د</strong> سیګار<strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> ځواب، ۲۰۰۹\۳\۹؛ ،GAO <strong>د</strong> سیګار<strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> ځواب، ۲۰۰۹\۳\۹؛ ،USAAA <strong>د</strong> سیګار<strong>د</strong>معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> ځواب، ۲۰۰۹\۳\۹؛ ،,USAID OIG <strong>د</strong> سیګار<strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> ځواب، ۲۰۰۹\۳\۹؛113<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong> نورو ا<strong>د</strong>ارو نظارتروان نظارتتر <strong>۳۰</strong> سپټمبر پوري، ا<strong>د</strong>ارو <strong>د</strong> نظارت ۲۸ فعالیتونه <strong>د</strong> پرمختګ په حال کې <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>ل. <strong>د</strong>ا فعالیتونه <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>ارو په اساسلست شوي <strong>د</strong>ي، او <strong>د</strong> هغوی څرګن<strong>د</strong>ونه هماغسي راوړل شوی لکه چې سیګار <strong>ته</strong> سپارل شوي وه، او په عین حالکې ځیني میخانیکي ب<strong>د</strong>لونونه چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي <strong>راپور</strong> له مخکنیو برخو سره ور<strong>ته</strong> والي پی<strong>د</strong>ا کړي: مخففات او لنډوني <strong>د</strong>بشپړو نومونو په ځای کارول شوی <strong>د</strong>ی؛ معیاري لیک<strong>د</strong>و<strong>د</strong> او امال او انشا کارول شوي؛ او <strong>د</strong> لومړی شخص پر ځای<strong>د</strong>ریم شخص بیارغونې کارول شوي <strong>د</strong>ي.ج<strong>د</strong>ول 4.2<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> نورو ا<strong>د</strong>ارو <strong>د</strong> نظارت روان فعالیتونه<strong>د</strong> پیل نیټه<strong>د</strong> پروژې نمبرا<strong>د</strong>اره<strong>د</strong> پروژې عنوان<strong>د</strong> عراق <strong>د</strong> آزا<strong>د</strong>ي <strong>د</strong> عملیاتو او <strong>د</strong> تلپاتي آزا<strong>د</strong>ي عملیاتو په مالتړ کې <strong>د</strong> هوایي کارګو ترانسپورټیشن قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونه<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>د</strong> ورکړ شویو بو<strong>د</strong>یجو مسؤولیتونو او مصارفو په اړه <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>ارو تر مینځ پلټنه <strong>د</strong> بهرنیو چارو وزارت لپاره <strong>د</strong>افغان ملي پولیسو <strong>د</strong> روزنې او څارني لپاره.<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>د</strong> پرمختلليو چاو<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>ونكو موا<strong>د</strong>و او ماينونو پر خالف سیستمونو قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong><strong>د</strong> عراق او افغانستان لپاره <strong>د</strong> پلټنې ځانگړى شوى بو<strong>د</strong>یجه <strong>د</strong> بهرنیو نظامي خرڅالو ټرسټ بو<strong>د</strong>یجې له الري بیا اعالنولپه افغانستان كې <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و پرض<strong>د</strong> <strong>د</strong> پروگرام مؤثريت<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملي پوليسو <strong>د</strong> روزنې او څارنې پروگرام )له DoD OIG سره په ګډه(په افغانستان كې <strong>د</strong> عملیاتي قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> <strong>د</strong> مالتړ <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت له خوا نظارت<strong>د</strong> مسلکي افغان ملي ار<strong>د</strong>و په جوړولو كې <strong>د</strong>امريكا هڅېپه افغانستان كې <strong>د</strong>امريكايي پوځي عملیاتو لپاره لوجيستيكي مالتړ<strong>د</strong> عملياتو پر مهال <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>د</strong> روغتيايي اړتياوو مقررات<strong>د</strong> افغانستان امنيتي چاپيريال<strong>د</strong> حمايوي ټوليو لپاره جنگي مهارتونه<strong>د</strong> هوايي جنگي ځواكونو او <strong>د</strong> هوايي حمايوي ځواكونو اما<strong>د</strong>ه گي<strong>د</strong> پوځ او سمن<strong>د</strong>ري ځواك <strong>د</strong> روزنې وړتياعراق او افغانستان كې <strong>د</strong>عملياتو <strong>د</strong>مالتړ لپاره آما<strong>د</strong>ه او روزل شويو پوځيانو مهيا كولپه افغانستان كې <strong>د</strong> څښلو اوبو، <strong>د</strong> فاضله اوبو او <strong>د</strong> اوبو خور پروژېپه افغانستان كې <strong>د</strong> USAID <strong>د</strong> زراعت <strong>د</strong> پروگرامونو <strong>ته</strong> په پيسو برابرولو، مقاص<strong>د</strong>و، نتايجو، نظارت او ارزيابۍ پر هڅومتمركزې وي.په افغانستان كې <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و پر ض<strong>د</strong> <strong>د</strong> امريكا مبارزه<strong>د</strong> افغانستان او عراق قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> ورکول<strong>د</strong> قومان<strong>د</strong>ان <strong>د</strong> بيړني ځواب پروګرام )CERP( - افغانستان<strong>د</strong> عراق او افغانستان <strong>د</strong> عملياتو په گډ قرار <strong>د</strong>ا<strong>د</strong> كې <strong>د</strong> عملياتو قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ي -- کابل او جالل ابا<strong>د</strong> )افغانستان(<strong>د</strong> عراق او افغانستان <strong>د</strong> عملياتو په گډ قرار <strong>د</strong>ا<strong>د</strong> كې <strong>د</strong> عملياتو قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ي --کن<strong>د</strong>هار او ساالرنو )افغانستان(<strong>د</strong> عراق او افغانستان <strong>د</strong> عملياتو په گډ قرار <strong>د</strong>ا<strong>د</strong> كې <strong>د</strong> عملياتو قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ي )بګرام(په USAID \افغانستان كې <strong>د</strong> شخصي امنيتي قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>يانو څارنه<strong>د</strong> USAID\افغانستان <strong>د</strong> ښوونځيو او كلينيكونو <strong>د</strong> و<strong>د</strong>انيو چې <strong>د</strong> ښوونځيو او كلينيكونو <strong>د</strong> جوړې<strong>د</strong>و او بيا رغونې <strong>د</strong> پروگرام)SACCARP( الن<strong>د</strong>ې جوړ شوي<strong>د</strong> \USAID افغانستان <strong>د</strong> ملكي خ<strong>د</strong>ماتو <strong>د</strong> مالتړ پروگرام<strong>د</strong> انرژي <strong>د</strong> سکتور <strong>د</strong> ځانګړو فعالیتونو پلټنه چې <strong>د</strong> USAID/افغانستان <strong>د</strong> انفراسټرکچر او بیارغوني پروګرام الن<strong>د</strong>ې تمویلشوي6/11/2009D2009-D000LC-0237.000 DoD OIG6/5/2009D2009-D000LC-0230.000 DoD OIG12/9/2008D2009-D000AE-0102.000 DoD OIG10/10/2008D2007-D000FD-0198.001 DoD OIGاپریل ۲۰۰۹09-MERO3004- DoS OIG-MERO جون ۲۰۰۹09-MERO3009- DoS OIG-MERO 9/17/2009351399GAO9/2/2009320712GAO8/21/2009351395GAO8/21/2009351393GAO8/17/2009320709GAO8/11/2009351385GAO7/30/2009351376GAO7/30/2009351387GAO7/26/2009351388GAO5/8/2009320680GAO3/16/2009320662GAO1/29/2009320657GAO11/25/2008120790GAO7/26/2009 A-2008-ALL-0531.000 USAAA2/2/2009 A2009--ALL-0106.000 USAAA9/1/2008 A-2008-ALL-0401.000 USAAA1/28/2008 A-2008-ALL-0320.000 USAAAUSAID OIGUSAID OIGUSAID OIGUSAID OIGUSAID OIGنه <strong>د</strong>ي ورکړ شوينه <strong>د</strong>ي ورکړ شوينه <strong>د</strong>ي ورکړ شوينه <strong>د</strong>ي ورکړ شوينه <strong>د</strong>ي ورکړ شوينه <strong>د</strong>ي ورکړ شوينه <strong>د</strong>ي ورکړ شوينه <strong>د</strong>ي ورکړ شوينه <strong>د</strong>ي ورکړ شوينه <strong>د</strong>ي ورکړ شوي<strong>د</strong> USAID/افغانستان <strong>د</strong> ښوونکو لپاره <strong>د</strong> ښوونې او روزنې جوړولو <strong>د</strong> مالتړ سیسټم جوړولو پروژي پلټنهسرچینه: <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>د</strong> عمومي پلټونکي <strong>د</strong>فتر، <strong>د</strong> سیګار<strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> ځواب، ۲۰۰۹\۳\۹؛ ،DoS OIG-MERO <strong>د</strong> سیګار<strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> ځواب، ۲۰۰۹\۳\۹؛ ،GAO <strong>د</strong> سیګار<strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> ځواب، ۲۰۰۹\۳\۹؛ ،USAAA <strong>د</strong> سیګار<strong>د</strong>معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> ځواب، ۲۰۰۹\۳\۹؛ ،,USAID OIG <strong>د</strong> سیګار<strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> ځواب، ۲۰۰۹\۳\۹؛114 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong> نورو ا<strong>د</strong>ارو نظارت4.2 ج<strong>د</strong>ول <strong>د</strong> بیا رغوني او امنیت اړون<strong>د</strong> <strong>د</strong> نظارت <strong>د</strong> روانو فعالیتونو لست وړان<strong>د</strong>ې کوي چې <strong>د</strong> <strong>۳۰</strong> سپټمبر۲۰۰۹ پوري <strong>د</strong> نورو <strong>د</strong>ولتي ا<strong>د</strong>ارو لخوا ترسره کیږي.<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>د</strong> عمومي پلټونکی <strong>د</strong>فتر<strong>د</strong> ۲۰۰۹ كال <strong>د</strong> مى تر مياشتې <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت عمومي پلټونکي <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>د</strong> غړي او <strong>د</strong> ف<strong>د</strong>رالي نظارت <strong>د</strong>سازمانونو په استازيتوب <strong>د</strong> وضع شويو قوانينو پالن <strong>د</strong> جنوب غربي اسيا، چې <strong>د</strong> ۲۰۰۹ كال <strong>د</strong> وضع شويو اصولونظارت په كې شامله <strong>د</strong>ه، نوي معلومات خپاره كړل.<strong>د</strong> جنوب غربي اسيا <strong>د</strong> نظارت په جامع پالن كې <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت، خارجه وزرات او <strong>د</strong> USAID <strong>د</strong> عموميپلټونکو، <strong>د</strong>عراق <strong>د</strong>بيا رغونې لپاره عمومي پلټونکی او <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> نظارت انفرا<strong>د</strong>ي <strong>راپور</strong>ونه په كې شامل <strong>د</strong>ي. په<strong>د</strong>غه كې هم<strong>د</strong>ا رنگه <strong>د</strong> پوځ <strong>د</strong> پلټنې ا<strong>د</strong>اره، <strong>د</strong> بحري قواوو <strong>د</strong> پلټنې ا<strong>د</strong>اره او <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونو <strong>د</strong> پلټنې ا<strong>د</strong>ارې پهكې <strong>د</strong> هغې ونډې له امله چې <strong>د</strong>وى يې <strong>د</strong> پوځ <strong>د</strong> تقويې او مؤثريت په الر كې تر سره كوي، هم شامل <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong>غهجامع پالن <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت له پلټونکو نه نورو هغو سيمو لكه <strong>د</strong>عراق <strong>د</strong> ازا<strong>د</strong>ۍ پالن، <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونو ا<strong>د</strong>اره، <strong>د</strong> آالتو بيابرابرول او <strong>د</strong> بيا رغونې مالتړ <strong>ته</strong> وغځول شو. له <strong>د</strong>ې عالوه په مى ۲۰۰۹ كې خپاره شويو معلوماتو كې قومان<strong>د</strong>اناو <strong>د</strong> امريكا <strong>د</strong> مركزي قومان<strong>د</strong>ې <strong>د</strong>رخواست چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>د</strong> عمومي پلټونکې له خوا په جنوب غربي اسيا كې<strong>د</strong> ذخايرو <strong>د</strong> حساب كتاب <strong>د</strong>وباره جايزه واخلي شامل <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت عمومي پلټونکی <strong>د</strong> جنوب غربي اسيا <strong>د</strong>نظارت <strong>د</strong> پالن په بيا مطالعه بوخت <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>د</strong> عمومي پلټونکی تر مشرۍ الن<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> جنوب غربي اسيا <strong>د</strong> گډ پالن گروپ <strong>د</strong> ف<strong>د</strong>رالي او <strong>د</strong> DODOCO تر منځ همغږي رامنځ<strong>ته</strong> كوي او موجو<strong>د</strong> مسايل يې له منځه وړي. گروپ خپله لسمه غونډه په اگست ۲۰۰۹كال كې وكړه. <strong>د</strong> افغانستان او عراق <strong>د</strong> جگړې ډېرو قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونو استازو <strong>د</strong> نظارت هڅې او ورسره تړلې ستونزې،چې <strong>د</strong>وى <strong>د</strong> خپل لومړني كار په نتیجه كې په گو<strong>ته</strong> كړې وې، بان<strong>د</strong>ې بحث وكړو. <strong>د</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت عمومي پلټونکی،سیګار او <strong>د</strong> پوځ <strong>د</strong> پلتنې ا<strong>د</strong>ارې <strong>د</strong> قومان<strong>د</strong>ان <strong>د</strong> بیړنۍ ځواب له پروگرام سره په افغانستان كې <strong>د</strong> نظارت <strong>د</strong> منابعو <strong>د</strong>زياتولو او په عراق او افغانستان كې <strong>د</strong> ابت<strong>د</strong>ايي قواوو نه <strong>د</strong> باركمولو بان<strong>د</strong>ې هوكړه وكړه.<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت عمومي پلټونکی په جنوب غربي اسيا كې په افغانستان او عراق كې <strong>د</strong> نورو تحقيق كوونكو اوپلټونکو <strong>د</strong> ټاكلو له الرې خپل حضور زيات كړو. اضافي كار کوونکی، <strong>د</strong> كانگريس غوښتنه، <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت اوپوځي سابقه <strong>د</strong>ارو مامورينو غوښتنه اضافي پرسونل <strong>ته</strong> اړتيا لري. <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>د</strong> نظارتنې عمومي مسؤل پهقطر، كويټ، عراق او افغانستان كې <strong>د</strong> نظارت او تحقيق <strong>د</strong> مالتړ لپاره <strong>د</strong> پلټنې په برخه كې <strong>د</strong> <strong>د</strong>غو ساحوي <strong>د</strong>فترونووړتيا اضافه كوي.په <strong>۳۰</strong> سپتمبر ۲۰۰۹ كال كې <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت عمومي پلټونکی ۴۹ <strong>د</strong> نظارت فعاليتونه <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>ل او ۱۳ <strong>راپور</strong>ونهيې خپاره كړل، چې <strong>د</strong> ازا<strong>د</strong>ي بخښوونكي عمليات يې حمايه كول. <strong>د</strong> <strong>د</strong>غو ۴۹ روانو پروژو له جملې څلور چې پهافغانستان كې <strong>د</strong> امنيت او بيا رغونې سره تړاو لري په <strong>د</strong>غه <strong>راپور</strong> كې ځاى پر ځاى شوي <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>غو 13 روانوپروژو له جملې څلور چې په افغانستان كې <strong>د</strong> امنيت او بيا رغونې سره تړاو لري په <strong>د</strong>غه <strong>راپور</strong> كې ځاى پر ځاىشوي <strong>د</strong>ي.په ټوليزه توگه په ۲۰۰۹ مالي كال كې <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت عمومي پلټونکي، چې كوم فعاليتونه سر<strong>ته</strong> ورسول ياروان <strong>د</strong>ي الن<strong>د</strong>ې ساحې يې په بر كې ونيولې:115<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong> نورو ا<strong>د</strong>ارو نظارت<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> امنيتي ځواكونو <strong>د</strong> صن<strong>د</strong>وق كارونه او حساب وركونه )ASFF(• <strong>د</strong> ساختماني موا<strong>د</strong>و كفايت• <strong>د</strong> جاي<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> حساب وركونه• <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونو ا<strong>د</strong>اره كول• <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>يانو <strong>د</strong> الس رسۍ عام كارونه• <strong>د</strong> زغره كولو وړتياوې• <strong>د</strong> سوخت <strong>د</strong> موا<strong>د</strong>و ا<strong>د</strong>اره• <strong>د</strong> غير تاكتيكي موټرو اخيستل او کارونه• <strong>د</strong> IT <strong>د</strong> االتو كارونه• <strong>د</strong> موا<strong>د</strong>و او سامانونو له يو ځاى نه بل ځاى <strong>ته</strong> لېږ<strong>د</strong>• په افغانستان او عراق كې <strong>د</strong> جنگ <strong>د</strong> وخت قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونو يو <strong>د</strong>رخواست <strong>ته</strong> په ځواب كې <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت عموميپلټونکی يو پلټنه پيل كړو چې موخه يې په كابل كې امريكايي ځواكونو )USFOR-A( <strong>ته</strong> <strong>د</strong> يو كمپاونډ جوړولونه راوالړو مسايلو <strong>ته</strong> ځواب ويل وو. له <strong>د</strong>ې سربېره <strong>د</strong> كانگرس يوې غوښتنې <strong>ته</strong> په ځواب ويلو سره، <strong>د</strong> خارجهوزارت عمومي پلټونکي <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>د</strong> عمومي پلټونکي سره په گډه يو پلټنه پيل كړى و، چې <strong>د</strong> ASFF روپۍچې <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت، خارجه وزارت <strong>د</strong> افغان ملي پوليسو لپاره وركړې وي بيا كتنه وكړي.<strong>د</strong> نظارت فعالیتونه<strong>د</strong> عراق <strong>د</strong> آزا<strong>د</strong>ي <strong>د</strong> عملیاتو او <strong>د</strong> تلپاتي آزا<strong>د</strong>ي عملیاتو په مالتړ کې <strong>د</strong> هوایي کارګو ترانسپورټیشن قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونه)<strong>د</strong> پروژي نمبر. ,D2009-D000LC-0237.000 پیل شوه جون ۲۰۰۹( ۱۱،<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>د</strong> عمومي پلټونکي <strong>د</strong>فتر <strong>د</strong>ا پریکړه کوي چې آیا <strong>د</strong> عراق <strong>د</strong> آزا<strong>د</strong>ي عملیات )OIF( او OEF په مالتړکې <strong>د</strong> هوایي کارګو ترانسپورټیشن قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونه <strong>د</strong> اړون<strong>د</strong> ف<strong>د</strong>رالي او <strong>د</strong>فاع وزارت له مقرراتو سره سم ا<strong>د</strong>اره شوي اوکه نه. په ځانګړي توګه، <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>د</strong> عمومي پلټونکي <strong>د</strong>فتر به <strong>د</strong>ا پریکړه کوي چې <strong>د</strong>ا پریکړه چې له هواييټرانسپورټ څخه کار واخیستل شي عا<strong>د</strong>النه وه، او <strong>د</strong>ا چې آیا <strong>د</strong> لیږ<strong>د</strong>لو اوامر <strong>د</strong> اخیستونکو <strong>د</strong> انتخاب له معیارونوسره سم ورکړل شوي او که نه، او <strong>د</strong>ا چې لیږل شوي کارګو <strong>د</strong> هوا له الري <strong>د</strong> مقرراتو سره سم په ورکړل شويوخت کې شوي وه او که نه.<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>د</strong> ورکړ شویو بو<strong>د</strong>یجو مسؤولیتونو او مصارفو په اړه <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>ارو تر مینځ پلټنه <strong>د</strong> بهرنیو چارو وزارت لپاره <strong>د</strong> افغانملي پولیسو <strong>د</strong> روزنې او څارني لپاره.)<strong>د</strong> پروژي نمبر. ,D2009-D000JB-0230.000 پیل شوه جون ۲۰۰۹( ۵،<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت او بهرنیو چارو <strong>د</strong> وزات عمومي پلټونکي په <strong>د</strong>ي وخت کې یوه مشترکه پلټنه <strong>د</strong> ګانګریس <strong>د</strong> غوښتنېپه ځواب کی عملي کوي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي پلټنې موخه <strong>د</strong>ا <strong>د</strong>ه چې <strong>د</strong> ASFF <strong>د</strong> پیسو حالت وګوري چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>د</strong> بهرنیوچارو وزارت <strong>ته</strong> <strong>د</strong> ملي پولیسو <strong>د</strong> روزنې لپآره ورکړي <strong>د</strong>ي. په ځانګړي توګه، <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت عمومي پلټونکی بهقرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>، اړون<strong>د</strong> کاري احکام، <strong>د</strong> کار <strong>د</strong> سر<strong>ته</strong> رسولو امر، او هر هغه قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> یا <strong>د</strong> کار امر تب<strong>د</strong>یلي چې <strong>د</strong> روزنې او116 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong> نورو ا<strong>د</strong>ارو نظارتڅارنې لپاره وه بیا کتنه وکړي، تر څو <strong>د</strong>ا ډاډینه ترالسه شي چې هغوی <strong>د</strong> اړون<strong>د</strong> ف<strong>د</strong>رالي مقرراتو او <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت<strong>د</strong> اړتیاوو سره برابري <strong>د</strong>ي. په <strong>د</strong>ي سربیره، <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>د</strong> عمومي پلټونکي <strong>د</strong>فتر به <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>یانو بلونه وګوريتر څو <strong>د</strong>ا ډاډینه ترالسه شي چې ا<strong>د</strong>عا شوي مصارف <strong>د</strong> عملي شوي خ<strong>د</strong>ماتو په مقابل کې <strong>د</strong> اجازي وړ، اختصاصوړ، او منلو وړ وه. <strong>د</strong> بهرنیو چارو <strong>د</strong> وزارت عمومي پلټونکی به <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت عمومي پلټونکی سره په <strong>د</strong>ي پلټنهکې مرس<strong>ته</strong> کوي او <strong>د</strong> ملکي پولیسو <strong>د</strong> روزونکو <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> اغیزمنتوب، <strong>د</strong> کارکوونکو، روزنې او قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> ا<strong>د</strong>ارهکول به ارزیابي کوي.<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>د</strong> پرمختلليو چاو<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>ونكو موا<strong>د</strong>و او ماينونو پر خالف سیستمونو قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>)<strong>د</strong> پروژي نمبر. ,D2009-D000AE-0102.000 پیل شوه ډیسمبر ۲۰۰۸( ۹،<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت عمومي پلټونکی معلوموي چې ايا <strong>د</strong> پرمختليلو چاو<strong>د</strong>ې<strong>د</strong>ونكو موا<strong>د</strong>و او ماينونو سيستم، چې په عراقاو افغانستان كې وكارول شو <strong>د</strong>الس<strong>ته</strong> راوړلو، <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت او ف<strong>د</strong>رالي قوانينو سره سم، ا<strong>د</strong>اره شوي او و<strong>د</strong>ه ور<strong>ته</strong>وركړل شوې او که نه.<strong>د</strong> عراق او افغانستان لپاره <strong>د</strong> پلټنې ځانگړى شوى بو<strong>د</strong>یجه <strong>د</strong> بهرنیو نظامي خرڅالو ټرسټ بو<strong>د</strong>یجې له الري بیا اعالنول)<strong>د</strong> پروژي نمبر . ,D2009-D000FD-0198.001 پیل شوه <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۸<strong>د</strong> ۱۰، هغو مشاه<strong>د</strong>و په اساس چېپه لومړې کې اعالن شوي پروژي )D2007-D000FD-0198.000( <strong>د</strong> ساحوی پلټنې په جریان کې ولی<strong>د</strong>لشو، <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>د</strong> عمومي پلټونکي <strong>د</strong>فتر پریکړه وکړه چې یوه اضافي پروژې <strong>ته</strong> اړتیا لی<strong>د</strong>ل کیږي چې <strong>د</strong> ساحويکار په جریان کې په ګو<strong>ته</strong> شوي موضوعات په بیل ډول تر بحث الن<strong>د</strong>ې ونیسي. <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت عمومي پلټونکیFMS <strong>ته</strong> <strong>د</strong> روپو انتقال او په )2009-063-D( <strong>راپور</strong> كې په ا<strong>د</strong>اري فيس راټولولو تمركز وكړو. <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارتعمومي پلټونکی معلوموي چې ايا <strong>د</strong> عراق او افغانستان <strong>د</strong> امنيت او بيا رغونې لپاره ځانگړي شوي بو<strong>د</strong>یجه په خارجكې <strong>د</strong> مېش<strong>ته</strong> پوځيانو <strong>د</strong> صن<strong>د</strong>وق له الرې ا<strong>د</strong>اره شوي او كه څرنگه. ليكن <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>د</strong> عمومي پلټونکی <strong>د</strong>ويمياه<strong>د</strong>اف په خارج كې <strong>د</strong> پوځيانو <strong>د</strong> صن<strong>د</strong>وق له خوا په ځانگړي ډول محاسبه شوي، <strong>د</strong> مقاص<strong>د</strong>و لپاره كارول شوي او<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت په اقتصا<strong>د</strong>ي <strong>راپور</strong> كې ذكر كې<strong>د</strong>و <strong>ته</strong> راكم كړي <strong>د</strong>ي.117<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong> نورو ا<strong>د</strong>ارو نظارتپه منځني ختيځ كې <strong>د</strong> بان<strong>د</strong>ينيو چارو وزارت <strong>د</strong>عمومي پلټونکی سيمه ييز <strong>د</strong>فتر<strong>د</strong> نظارت فعالیتونهپه افغانستان كې <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و پرض<strong>د</strong> <strong>د</strong> پروگرام مؤثريت)پروژه نمبر ,09-MERO-3004 پیل شوه اپریل ۲۰۰۹(ه<strong>د</strong>ف: په افغانستان كې <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و <strong>د</strong> پالن او ا<strong>د</strong>ارې لپاره <strong>د</strong> امريكا هڅې چې )۱( <strong>د</strong> امريكا مسؤليتونه اولگښتونه، )۲( <strong>د</strong> خلكو سره <strong>د</strong> مرستو پروژې، )۳( <strong>د</strong> مرستو <strong>د</strong> همغږۍ ميكانيزم او تگالره، او )۴( لوى خنډونه،چې <strong>د</strong> امريكا <strong>د</strong> موخو الس<strong>ته</strong> راوړل متاثر كوي په كې شامل <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملي پوليسو <strong>د</strong> روزنې او څارنې پروگرام )له DODIG سره په ګډه()پروژه نمبر ,09-MERO3009- پیل شوه جون۲۰۰۹(ه<strong>د</strong>ف: <strong>د</strong> ټولو اړتياوو ، موا<strong>د</strong>و او <strong>د</strong> افغانستان ملي پولیسو <strong>د</strong> روزنې <strong>د</strong> پروگرام <strong>د</strong> خالصې بيا ارزيابي قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>، <strong>د</strong>قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> موخې او <strong>د</strong> كار ترتيب، <strong>د</strong> كاركر<strong>د</strong>گۍ <strong>د</strong> ان<strong>د</strong>ازه كولو لپاره كوم ان<strong>د</strong>يكاتورونه ټاكل شوي <strong>د</strong>ي او څرنگه. <strong>د</strong>بان<strong>د</strong>ينيو چارو وزارت <strong>د</strong> Dyncorp <strong>د</strong> كاركر<strong>د</strong>گۍ نظارت او <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> لگښت ا<strong>د</strong>اره كړو. <strong>د</strong>غه كار بۀ <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ريكارډ حالت ا<strong>د</strong>راه، كنترول لگښت او <strong>د</strong> <strong>د</strong>غه قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> ارزښت <strong>د</strong> خارجه وزارت او <strong>د</strong>فاع وزارت سره ارزيابيكړي.<strong>د</strong>حكومت <strong>د</strong> احتساب ا<strong>د</strong>اره<strong>د</strong>تېرو <strong>د</strong>رې مياشتو په <strong>د</strong>وران كې GAO په افغانستان او پاكستان كې <strong>د</strong>بېالبېلو سازمانونو تر منځ <strong>د</strong>امريكا <strong>د</strong> نظارتپه اړه يوې استماعيې كې خپل بيان وركړ. په <strong>د</strong>غه استماعيه كې هغه كلي<strong>د</strong>ي موضوعات چې GAO <strong>د</strong> اپريل ۲۰۰۹كال كې ولسمشر <strong>ته</strong> په خپل منځمهالي <strong>راپور</strong> كې يا<strong>د</strong> كړي وو، ذكر شوي وو. هم<strong>د</strong>ا رنگه په <strong>د</strong>غه <strong>راپور</strong> كې <strong>د</strong>GOA <strong>د</strong> پخواني، كارمون<strong>د</strong>نو، سفارشات هم شامل وو، چې څرنګه <strong>د</strong> احتساب <strong>د</strong> نورو ټولنو سره همغږي كوي اوپه پاكستان او افغانستان كې <strong>د</strong> موجو<strong>د</strong>و ننگونو <strong>د</strong> كمولو لپاره كوم اق<strong>د</strong>امات كوي.له <strong>د</strong>ې پر<strong>ته</strong> GAO په پراخو موضوعاتو <strong>د</strong> افغانستان سره تړلي لس نور موضوعات شامل كړل:• <strong>د</strong> افغانستان ب<strong>د</strong>لی<strong>د</strong>ونکی امنيتي چاپېريال• يو وړ افغان ملي ار<strong>د</strong>و جوړول• عراق او افغانستان كې <strong>د</strong> عملياتو <strong>د</strong> مالتړ لپاره <strong>د</strong> روزل شويو پوځيانو مهيا كول• <strong>د</strong> هوايي جنگي ځواكونو او نورو موخو لپاره <strong>د</strong> وړتياوو مهيا كول• <strong>د</strong> روانو عملياتو لپاره <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>د</strong> وړتياوو <strong>د</strong> روزنې برابرول• <strong>د</strong> پوځي حمايې <strong>د</strong> ټوليو لپاره <strong>د</strong> جنگي مهارتونو روزنه• په افغانستان كې <strong>د</strong> امريكايي عسكرو لپاره لوجيستيك• <strong>د</strong> عملياتو پر مهال <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>د</strong> روغتيايي اړتياوو مقررات• په افغانستان كې <strong>د</strong> عملیاتي قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> <strong>د</strong> مالتړ <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت له خوا نظارت• امريكايي پوځيان <strong>د</strong>عراق او افغانستان په ځينو خالصو ځايونو كې ناكاره شيان سوځوي118 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong> نورو ا<strong>د</strong>ارو نظارت<strong>د</strong> نظارت فعالیتونهپه افغانستان كې <strong>د</strong> عملیاتي قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> <strong>د</strong> مالتړ <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت له خوا نظارت)پروژه نمبر. 351399, پیل شوي ۱۷ سپټمبر ۲۰۰۹(<strong>د</strong>ا پروژه <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>ته</strong> <strong>د</strong> كافي شمېرې روزل شوي پرسونل <strong>د</strong> مهيا كولو قابليت وركوي. هغه ننگونې چې<strong>د</strong>نظارتنې پر مهال ورسره <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت مخ كيږي او هغه <strong>د</strong>رسونه چې <strong>د</strong> عراق او افغانستان نه اخيستل شوي.<strong>د</strong> مسلکي افغان ملي ار<strong>د</strong>و په جوړولو كې <strong>د</strong>امريكا هڅې)پروژه نمبر 320712, پیل شوی ۲ سپټمبر ۲۰۰۹(<strong>د</strong>ا ارزيابي به <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و لپاره <strong>د</strong> امريكا په موخو متمركزه وي، چې امريكا څومره لگښت كړى او مسؤليت <strong>ته</strong> يېاوږه وركړې. هم<strong>د</strong>ا رنگه <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و <strong>د</strong> ساتلو او تكميل لپاره لگښت؛ امريكا <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و <strong>د</strong> جوړښت لپاره څومرهموخې كړي؛ او نورو بسپنه وركوونكو <strong>د</strong> ملي ار<strong>د</strong>و سره څه ډول مرس<strong>ته</strong> كړي.په افغانستان كې <strong>د</strong> امريكايي پوځي عملیاتو لپاره لوجيستيكي مالتړ)پروژه نمبر 351395, پیل شوي ۲۱ اګست، ۲۰۰۹(<strong>د</strong>غه ارزيابي <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>د</strong> جوړښت او افغانستان <strong>ته</strong> او له افغانستان <strong>د</strong> بان<strong>د</strong>ې او په افغانستان كې <strong>د</strong>ننه <strong>د</strong> سازوسامان په لېږ<strong>د</strong> متمركزه <strong>د</strong>ه. هغه ننگونې چې شاي<strong>د</strong> پر وېش يې تاثير كړى وي او هغه <strong>د</strong>رسونه چې له نورو عملياتوز<strong>د</strong>ه شوي <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> عملياتو پر مهال <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>د</strong> روغتيايي اړتياوو مقررات)پروژه نمبر 351393, پیل شوي ۲۱ اګست، ۲۰۰۹(<strong>د</strong>غه ارزيابي به په هغه ح<strong>د</strong>و<strong>د</strong>و كې چې <strong>د</strong>فاع وزارت تعيين كړي او <strong>د</strong> روانو عملياتو لپاره روغتيايي اړتياوې پهنخښه كړي، <strong>د</strong><strong>د</strong>غه ضرورياتو <strong>د</strong> پوره كولو لپاره <strong>د</strong>وى له كومو گواښونو سره مخ <strong>د</strong>ي او <strong>د</strong> <strong>د</strong>غو ضرورياتو <strong>د</strong> پورهكولو لپاره <strong>د</strong>وى كوم سامان االت لري.<strong>د</strong> افغانستان امنيتي چاپيريال)پروژه نمبر 320709, پیل شوي ۱۷ اګست، ۲۰۰۹(<strong>د</strong>غه ارزيابي به <strong>د</strong> امريكا <strong>د</strong> پوځيانو په موجو<strong>د</strong>يت كې په تغيير راتللو بان<strong>د</strong>ې تمركز وكړي. امنيتي حاالت چې <strong>د</strong><strong>د</strong>ښمن له خوا په پيل شويو بري<strong>د</strong>ونو او <strong>د</strong> امنيتي حاالتو له امله <strong>د</strong> امريكا هڅو <strong>ته</strong> موجو<strong>د</strong>ې ننگونې سره مقايسهكيږي.<strong>د</strong> حمايوي ټوليو لپاره جنگي مهارتونه)پروژه نمبر 351385, پیل شوي ۱۱ اګست، ۲۰۰۹(<strong>د</strong>ا ارزيابي <strong>د</strong> خ<strong>د</strong>متونو <strong>د</strong> څانگې په فعاليتونو چې څرنگه حمايوي ټوليو <strong>ته</strong> ځانگړي روزنه وركوي، چې په كې <strong>د</strong>روزنې <strong>د</strong> اړتياوو ح<strong>د</strong> معلوم وي او <strong>د</strong> روانو عملياتو اخيستل شوي عبرتونه په كې شامل <strong>د</strong>ي.119<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong> نورو ا<strong>د</strong>ارو نظارت<strong>د</strong> هوايي جنگي ځواكونو او <strong>د</strong> هوايي حمايوي ځواكونو اما<strong>د</strong>ه گي)پروژه نمبر 351376, پیل شوي <strong>۳۰</strong> جوالی، ۲۰۰۹(<strong>د</strong>غه ارزيابي بۀ <strong>د</strong> هوايي جنگي ځواكونو او <strong>د</strong> هوايي حمايې ځواكونو په پياوړتيا، چې <strong>د</strong> جنگ لپاره په وړتيا تمركزوكړي، چې په كې روان جنگي عمليات <strong>د</strong> افغانستان په شمول <strong>د</strong> كميو <strong>د</strong> حلولو، چې په كې <strong>د</strong> قواوو جوړښت او <strong>د</strong>پرسونل برابرول شامل <strong>د</strong>ي تمركز وكړي.<strong>د</strong> پوځ او سمن<strong>د</strong>ري ځواك <strong>د</strong> روزنې وړتيا)پروژه نمبر 351387, پیل شوي <strong>۳۰</strong> جوالی، ۲۰۰۹(<strong>د</strong>غه ارزيابي به <strong>د</strong> DOS <strong>د</strong> پوځ او سمن<strong>د</strong>ري ځواكونو په فعاليتونو تمركز وكړي، چې <strong>د</strong>وى <strong>د</strong> عراق او افغانستانلپاره <strong>د</strong> روزنې <strong>د</strong> اړتيا توپير تعين كړى <strong>د</strong>ى او په عراق او افغانستان كې يې <strong>د</strong> پوځيانو <strong>د</strong> ب<strong>د</strong>لې<strong>د</strong>ونكو اړتياوو لپارهظرفيتونه عيار كړي <strong>د</strong>ي.عراق او افغانستان كې <strong>د</strong>عملياتو <strong>د</strong>مالتړ لپاره آما<strong>د</strong>ه او روزل شويو پوځيانو مهيا كول)پروژه نمبر 351388, پیل شوي ۲۶ جوالی، ۲۰۰۹(<strong>د</strong>ا ارزيابي بۀ <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>د</strong> روانو اړتياوو لپاره <strong>د</strong> اما<strong>د</strong>گي په كچه، <strong>د</strong> اړتياوو <strong>د</strong> پوره كولو لپاره <strong>د</strong> نورو پوځيانو<strong>د</strong> ځاى پرځاى كې<strong>د</strong>و او ا<strong>د</strong>اره كولو او <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت <strong>د</strong> نورو ژمنو <strong>د</strong> پوره كولو په اړتيا تمركز وكړي.په افغانستان كې <strong>د</strong> څښلو اوبو، <strong>د</strong> فاضله اوبو او <strong>د</strong> اوبو خور پروژې)پروژه نمبر 320680, پیل شوي 8 می، ۲۰۰۹(<strong>د</strong>غه ارزيابي به <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> اوبو <strong>د</strong> سكتور <strong>د</strong> پرمختگ په هڅو كې په مرستو او خلكو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> ANDS <strong>د</strong> تگالرېسره سم <strong>د</strong> پاكو اوبو، فاضله اوبو او <strong>د</strong> اوبو خور <strong>د</strong> خ<strong>د</strong>ماتو په وركولو تمركز كوي.په افغانستان كې <strong>د</strong> USAID <strong>د</strong> زراعت <strong>د</strong> پروگرامونو <strong>ته</strong> په پيسو برابرولو، مقاص<strong>د</strong>و، نتايجو، نظارت او ارزيابۍ پر هڅومتمركزې وي.)پروژه نمبر 320662, پیل شوي 16 مارچ، ۲۰۰۹(<strong>د</strong>غه ارزيابي بۀ <strong>د</strong> USAID <strong>د</strong> زراعتي پروګرامونو <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو، موخو، نتایجو، څارنو، او <strong>د</strong> ارزیابي په هڅو بان<strong>د</strong>ېتمركز كوي.په افغانستان كې <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و پر ض<strong>د</strong> <strong>د</strong> امريكا مبارزه)پروژه نمبر 320657, پیل شوي 29 جنوري، ۲۰۰۹(<strong>د</strong>غه ارزيابي بۀ په قضايي سمونونو، <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و په لمنځه وړنه، عامه معلوماتو او <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و <strong>د</strong> ماركيټپه له منځه وړلو تمركز كوي.120 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong> نورو ا<strong>د</strong>ارو نظارت<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> پوځ <strong>د</strong> پلټنې ا<strong>د</strong>اره<strong>د</strong> نظارت فعالیتونه<strong>د</strong> قومان<strong>د</strong>ان <strong>د</strong> بيړني ځواب پروګرام )CERP( - افغانستان)<strong>د</strong> پروژې کوډ ,A-2009-ALL-0531.000 پیل شوي ۲۶ جوالی، ۲۰۰۹(<strong>د</strong> قومان<strong>د</strong>ان <strong>د</strong> عاجل غبرگون پروگرام كافي <strong>د</strong>اخلي كنترول <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>لى تر څو چې پروگرام په ښه طريقه عملي كړي<strong>د</strong><strong>د</strong>غه پلټنه ارزښت كمې<strong>د</strong>لو.<strong>د</strong> عراق او افغانستان <strong>د</strong> عملياتو په گډ قرار <strong>د</strong>ا<strong>د</strong> كې <strong>د</strong> عملياتو قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ي -- کابل او جالل ابا<strong>د</strong> )افغانستان()<strong>د</strong> پروژې کوډ ,A-2009-ALL-A-2009-ALL-0106.000 پیل شوي ۲ فروری، ۲۰۰۹(<strong>د</strong>ا پلټنه په افغانستان كې سر<strong>ته</strong> رسېږي. <strong>د</strong>ا به معلومه كړي، چې قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> شوي سامانونه او خ<strong>د</strong>مات په صحيح ډولوركړل شوي او ا<strong>د</strong>اره شوي <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> عراق او افغانستان <strong>د</strong> عملياتو په گډ قرار <strong>د</strong>ا<strong>د</strong> كې <strong>د</strong> عملياتو قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ي --کن<strong>د</strong>هار او ساالرنو )افغانستان()<strong>د</strong> پروژې کوډ ,A2008--ALL-0401.000 پیل شوي ۱ سپټمبر، ۲۰۰۹(<strong>د</strong>ا پلټنه په افغانستان كې سر<strong>ته</strong> رسېږي. <strong>د</strong>ا به معلومه كړي، چې قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> شوي سامانونه او خ<strong>د</strong>مات په صحيح ډولوركړل شوي او ا<strong>د</strong>اره شوي <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> عراق او افغانستان <strong>د</strong> عملياتو په گډ قرار <strong>د</strong>ا<strong>د</strong> كې <strong>د</strong> عملياتو قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ي )بګرام()<strong>د</strong> پروژې کوډ ,A2008--ALL-0320.00 پیل شوي ۲۸ جنوري، ۲۰۰۸(<strong>د</strong>ا پلټنه په افغانستان كې سر<strong>ته</strong> رسېږي. <strong>د</strong>ا به معلومه كړي، چې قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> شوي سامانونه او خ<strong>د</strong>مات په صحيح ډولوركړل شوي او ا<strong>د</strong>اره شوي <strong>د</strong>ي.<strong>د</strong> نړیوالې پرمختیا لپاره متح<strong>د</strong>ه ایاالتو ا<strong>د</strong>اره <strong>د</strong> عمومي پلټونکی <strong>د</strong>فتر<strong>د</strong> نظارت فعالیتونهپه USAID \افغانستان كې <strong>د</strong> شخصي امنيتي قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>يانو څارنهه<strong>د</strong>ف: <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې موخه <strong>د</strong>ا معلومول <strong>د</strong>ي، چې په افغانستان كې USAID ورسره ملگرو شركتونو، شخصي امنيتيشركتونو څومره پيسې لگولي او ايا <strong>د</strong> <strong>د</strong>غو شركتونو <strong>د</strong> مصرف كوم مؤثر څار وجو<strong>د</strong> <strong>د</strong>رلو<strong>د</strong>. <strong>د</strong>ا معلوموي چې <strong>د</strong>USAID \افغانستانملگرو شركتونو چې كومو قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>يانو سره قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونه كړي وو ايا هغه مسؤول او مسلح خلكوو. <strong>د</strong>ا معلوموي، چې <strong>د</strong> شخصي امنيتي شركتونه <strong>د</strong> اول اكتوبر ۲۰۰۶ نه تر <strong>۳۰</strong> جون ۲۰۰۹ پورې <strong>د</strong> كوم ډولامنيتي حوا<strong>د</strong>ثو سره مخ شوي.121<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong> نورو ا<strong>د</strong>ارو نظارت<strong>د</strong> USAID\افغانستان <strong>د</strong> ښوونځيو او كلينيكونو <strong>د</strong> و<strong>د</strong>انيو چې <strong>د</strong> ښوونځيو او كلينيكونو <strong>د</strong> جوړې<strong>د</strong>و او بيا رغونې <strong>د</strong> پروگرام)SACCARP( الن<strong>د</strong>ې جوړ شويه<strong>د</strong>ف: <strong>د</strong>ا معلوموي چې ښوونځي او كلينيكونه، چې <strong>د</strong> كومو موخو لپاره جوړ شوي وو ايا <strong>د</strong> هغو لپاره كارول كيږياو <strong>د</strong> <strong>د</strong>غې تاثير په افغانستان كې <strong>د</strong> ښوونځيو او كلينيكونو په ملكيت مطالعه كوي.<strong>د</strong> \USAID افغانستان <strong>د</strong> ملكي خ<strong>د</strong>ماتو <strong>د</strong> مالتړ پروگرامه<strong>د</strong>ف: <strong>د</strong>ا معلوموي، چې <strong>د</strong> \ USAID افغانستان <strong>د</strong> انساني خ<strong>د</strong>متونو <strong>د</strong> مالتړ پروگرام، چې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملكي مرستوله الرې پيا<strong>د</strong>ه كيږي خپل اصلي ه<strong>د</strong>ف الس<strong>ته</strong> راوړى او كه نه.<strong>د</strong> انرژي <strong>د</strong> سکتور <strong>د</strong> ځانګړو فعالیتونو پلټنه چې <strong>د</strong> USAID/افغانستان <strong>د</strong> انفراسټرکچر او بیارغوني پروګرام الن<strong>د</strong>ې تمویلشويه<strong>د</strong>ف: <strong>د</strong>ا معلومول چې که USAID/افغانستان <strong>د</strong> انرژي <strong>د</strong>سکتور فعالیتونو اصلي موخه، چې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong>انفراسټرکچر او بیارغوني پروګرام الن<strong>د</strong>ې ورکړ شوي، ترالسه کیږي.<strong>د</strong> USAID/افغانستان <strong>د</strong> ښوونکو لپاره <strong>د</strong> ښوونې او روزنې جوړولو <strong>د</strong> مالتړ سیسټم جوړولو پروژي پلټنهه<strong>د</strong>ف: <strong>د</strong>ا معلومول چې که USAID/افغانستان <strong>د</strong> ښوونکو لپاره <strong>د</strong> ښوونې او روزنې <strong>د</strong> مالتړ سیسټم پروژه خپلېاصلې موخې ترالسه کوي.<strong>د</strong> نورو ا<strong>د</strong>ارو څیړنېسیګار په باقاع<strong>د</strong>ه ډول په افغانستان كې <strong>د</strong> نورو حكومتي ا<strong>د</strong>ارو سره په څېړنو كولو كې همغږي كوي. تر <strong>۳۰</strong>سپټمبر ۲۰۰۹ پورې، پینځه پرانستل شوي <strong>د</strong>وسیې <strong>د</strong> بهرنیو چارو <strong>د</strong> وزارت <strong>د</strong> عمومي پلټونکې <strong>د</strong> <strong>د</strong>فتر <strong>د</strong> څیړنکولخوا )DoS-OIG-INV(تر څیړنې الن<strong>د</strong>ې وي. ج<strong>د</strong>ول ۴.۳ تر <strong>۳۰</strong> سپټمبر، ۲۰۰۹ پوري <strong>د</strong> پرانیستل شویو اوتړل شویو تحقیقاتو شمیر ښیي.ج<strong>د</strong>ول 4.3څیړنیز فعالیتونه: <strong>د</strong> نورو ا<strong>د</strong>ارو څیړنېپرانیستي <strong>د</strong>وسیيا<strong>د</strong>ارهتړل شوي <strong>د</strong>وسېېټولې <strong>د</strong>وسیې55005 DoS-OIG-INVټول5سرچینه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> DoS-OIG-INV ځواب، ۹\۳\۲۰۰۹.122 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
<strong>د</strong> نورو ا<strong>د</strong>ارو نظارت<strong>د</strong> نورو ا<strong>د</strong>ارو معاینيبشپړې شوي معاینېج<strong>د</strong>ول 4.4 <strong>د</strong> هغو معاینو لست وړان<strong>د</strong>ې کوي چې تر <strong>۳۰</strong> سپټمبر، ۲۰۰۹ پوري بشپړې شوي وي. یوه معاینه <strong>د</strong>بهرنیو چارو وزارت <strong>د</strong> معاینو <strong>د</strong> عمومي پلټونکي OIG-ISP( )DoS لخوا په <strong>د</strong>ي تیرو <strong>د</strong>ریو میاشتو کې بشپړهشوه.روانې معاینېسیګار هم<strong>د</strong>ا رنګه له نورو ا<strong>د</strong>ارو سره همغږي شوه چې په افغانستان کې معاینې ترسره کوي. په تیرو <strong>د</strong>ریو میاشتوکې، DoS OIG-ISP یوه نوي معاینه پیل کړه، چې په ۴.۵ ج<strong>د</strong>ول کې لست شوي <strong>د</strong>ه.ج<strong>د</strong>ول 4.4<strong>د</strong> معاینو بشپړ شوي فعالیتونه: <strong>د</strong> نورو ا<strong>د</strong>ارو معاینېا<strong>د</strong>اره<strong>د</strong> پروژې نمبر09-ISP-3059 DoS OIG-ISP<strong>د</strong> پیل نیټهاپریل ۲۰۰۹<strong>د</strong> پروژې عنوان ه<strong>د</strong>ف<strong>د</strong> ډیوې راډیو<strong>ته</strong> کتنه<strong>د</strong>ا کتل او معلومول چې آیا <strong>د</strong> ډیوه راډیو پالیسي او پروګرامموخې په اغیزمنه توګه ترالسه کیږي، تر څو هغه تحلیلشي او <strong>د</strong> پالیسي په تطبیق او <strong>د</strong> پروګرام په ا<strong>د</strong>اره کولو کې <strong>د</strong>ښه والي لپاره سپارښتنې وړان<strong>د</strong>ې شي.سرچینه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> DoS-OIG-ISPځواب، ۹\۳\۲۰۰۹.ج<strong>د</strong>ول ۴.۵<strong>د</strong> معاینو روان فعالیتونه: <strong>د</strong> نورو ا<strong>د</strong>ارو معاینېا<strong>د</strong>اره <strong>د</strong> پروژې نمبر<strong>د</strong> پیل نیټه<strong>د</strong> پروژې عنوان ه<strong>د</strong>فپه افغانستان کې په افغانستان کې <strong>د</strong> ماینونو <strong>د</strong> ایستلو پروګرامونو <strong>د</strong> تطبیق اوماینونو <strong>د</strong> ایستلو اغیزمنتیا ارزیابي کولپروګرام09-ISP3051- DoS OIG-ISP اپریل ۲۰۰۹سرچینه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> DoS-OIG-ISPځواب، ۹\۳\۲۰۰۹.123<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
<strong>د</strong> سیګار رسمي ټآپه<strong>د</strong> سيګار رسمي ټاپه <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو او افغانستان ترمنځ <strong>د</strong> هڅو <strong>د</strong> ارتباط استازيتوب کوي څو <strong>د</strong> بيارغونې احتساب او نظارت وکړي. <strong>د</strong> ټاپې په منځ کې <strong>د</strong> پورتنۍ غاړې په برابر فقره په <strong>د</strong>ري کې <strong>د</strong>هاو، په انګليسي کې ژباړل شوې، چې <strong>د</strong> “سيګار” مانا لري. ټاپې په منځ کې <strong>د</strong> کښتنۍ غاړې سره.فقره په پښتو کې <strong>د</strong>ه او <strong>د</strong> انګليسي ژباړې له مخې هم<strong>د</strong>ا مانا لري<strong>د</strong> فغالیتونو م
ضمیمېاو پایلیکونهپیژن<strong>د</strong>نه: <strong>د</strong> ب<strong>د</strong>لون <strong>کال</strong><strong>د</strong> عوای<strong>د</strong>و لوړی<strong>د</strong>ل<strong>د</strong> امنیت په برخه کې <strong>د</strong> عراق واک پراخول<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بیارغوني وروستی حال<strong>د</strong> افغانستان پلټني<strong>د</strong> افغانستان معایني<strong>د</strong> بیا رغوني ټیمونه<strong>د</strong> نړیوالې ټولنې <strong>د</strong>ن<strong>د</strong>ه<strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اري فسا<strong>د</strong> ض<strong>د</strong> هڅيامنیتخه نیسي امنیتي وضعیت ال هم <strong>د</strong> بیارغوني<strong>د</strong> سیمه ییزو عالقمن<strong>د</strong>و اوسی<strong>د</strong>ونو ابتکار<strong>د</strong> قانون جوړوني پرمختګونهانساني ضیاع125 125
ضمیمېضمیمه الف<strong>د</strong> <strong>راپور</strong> قانوني غوښتنېپه ضمیمو کې ورکړ شوي پاڼې <strong>د</strong>ي <strong>راپور</strong> <strong>ته</strong> راجع کیږي چې <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> قانوني ګرځولو الیحې سره اړون<strong>د</strong>غوښتنو په اساس، <strong>د</strong> مالي <strong>کال</strong> ۲۰۰۸ <strong>د</strong> ملي <strong>د</strong>فاعي صالحیت ورکولو قانون پی ایل نمبر ۱۱۰-۱۸۱، برخه ۱۲۲۹الن<strong>د</strong>ې )ج<strong>د</strong>ول الف.۱(، او <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> ورکولو غوښتنې چې <strong>د</strong> عمومي پلټونکې لخوا <strong>د</strong> شپږ میاشتنې <strong>راپور</strong> ورکولولپاره په نخښه شوي <strong>د</strong>ي، چې په عمومي توګه <strong>د</strong> ۱۹۷۸ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> عمومي پلټونکي <strong>د</strong> قانون الن<strong>د</strong>ې او په )۵ .U.S.Cضمیمه ۲( )ج<strong>د</strong>ول الف.۲( کې ورکړ شوی <strong>د</strong>ي.ج<strong>د</strong>ول الف.۱<strong>د</strong> پي ایل لمبر ۱۱۰-۱۸۱, § ۱۲۲۹ الن<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې <strong>راپور</strong> <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> <strong>د</strong>رې مياشتني <strong>راپور</strong>ونو اوغوښتنو معاينه<strong>د</strong> عامه قانون برخهنظارت کولبرخه ١٢٢٩ )ای()۱(مسوولیتونهبرخه ١٢٢٩ )ایف()1(برخه ١٢٢٩ )ایف()۱()ای(برخه ١٢٢٩ )ایف()۱()بې(برخه ١٢٢٩ )ایف()۱()سي(برخه ١٢٢٩ )ایف()۱()ډي(<strong>د</strong> سيګار توانمنوونکې ژبهعمومي پلټونکى باي<strong>د</strong> نېغ په نېغه <strong>د</strong> بهرنيو چاروسکرټر او يا <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع سکرټر <strong>ته</strong> <strong>راپور</strong> ورکړي او يا <strong>د</strong>هغوى <strong>د</strong> عمومي نظارت الن<strong>د</strong>ې وي.<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بيا رغونې نظارت.<strong>د</strong>ا به <strong>د</strong> عمومي پلټونکي وظيفه وي چې <strong>د</strong> هغو پېسوچې اختصاص شوي او يا په بله مانا په ا فغانستانکې <strong>د</strong> بيا رغونې لپاره په الس ورکړل شوي، او <strong>د</strong>هغو پروګرامونو، عملياتو او قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونو هم چې <strong>د</strong><strong>د</strong>ې پروګرامونو په کارولو سره ترسره شوي، <strong>د</strong> چلن<strong>د</strong>،سمبالولو او خرڅ نظارت وکړي او <strong>د</strong> پلټنو او تحقيقاتوانسجام يې وکړي.<strong>د</strong> <strong>د</strong>اسې بو<strong>د</strong>يجو <strong>د</strong> مسووليت او لګښت <strong>د</strong> حساب کتابنظارت<strong>د</strong> هغو قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونو نظارت او کتنه چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>اسې بو<strong>د</strong>يجولخوا تمویل شوې وي<strong>د</strong> هغو قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونو نظارت او کتنه چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>اسې بو<strong>د</strong>يجولخوا تمویل شوې وي<strong>د</strong> رياستونو، ا<strong>د</strong>ارو، او <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> سازمانونو، اوشخصي او نا<strong>د</strong>ولتي سازمانونو ترمنځ <strong>د</strong> <strong>د</strong>اسې بو<strong>د</strong>يجواو ورسره تړلي معلوماتو <strong>د</strong> لېږ<strong>د</strong>ل نظارت او کتنه<strong>د</strong> سيګار عمل<strong>د</strong> بهرنيو چارو سکرتر او<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع سکرتر <strong>ته</strong> <strong>راپور</strong>ورکويکتنه اختصاص شوې\موجو<strong>د</strong>ې بو<strong>د</strong>يجې<strong>د</strong> هغو پروګرامونو،عملياتو، قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونو کتنهچې اختصاص شوې\موجو<strong>د</strong>ې بو<strong>د</strong>يجې کاروي.<strong>د</strong> اختصاص شويو\موجو<strong>د</strong>بو<strong>د</strong>يجو <strong>د</strong> مسووليتونو اولګښتونو کتنه<strong>د</strong> بيا رغونې <strong>د</strong> هغوفعاليتونو کتنه چې <strong>د</strong>اختصاصونو او خېراتونولخوا تمویل شوي وي.<strong>د</strong> هغو قرا<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونو کتنهچې اختصاص شوې اوموجو<strong>د</strong>ې بو<strong>د</strong>يجې کاروي<strong>د</strong> اختصاص شويو\موجو<strong>د</strong>بو<strong>د</strong>يجو <strong>د</strong> <strong>د</strong>اخلي اوخارجي لیږ<strong>د</strong> کتنهبرخهټولې برخېټولې برخېبرخه -- ۲.۰ <strong>د</strong>سيګار نظارتبرخه -- ۳.۱بو<strong>د</strong>يجېبرخه -- ۲.۰ <strong>د</strong>سيګار نظارتیا<strong>د</strong>ونه ۱ضمیمه ب126 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
ضمیمې(ج<strong>د</strong>ول الف.۱ )<strong>د</strong>وام لري<strong>د</strong> پي ایل لمبر ۱۱۰-۱۸۱, § ۱۲۲۹ الن<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې <strong>راپور</strong> <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> <strong>د</strong>رې مياشتني <strong>راپور</strong>ونو اوغوښتنو معاينه<strong>د</strong> عامه قانون برخهبرخه ١٢٢٩ )ایف()۱()اي(برخه ١٢٢٩ )ایف()۱()ایف(برخه ١٢٢٩ )ایف()۱()جي(برخه ١٢٢٩ )ایف()2(برخه ١٢٢٩ )ایف()3(برخه ١٢٢٩ )ایف()۴(مرکزي مالتړ او نورې سرچينېبرخه ١٢٢٩ )ایف()۵()ای(<strong>د</strong> سيګار توانمنوونکې ژبه<strong>د</strong> <strong>د</strong>اسې بو<strong>د</strong>يجو په کارولو <strong>د</strong> تاريخچو سمبالتيا <strong>د</strong> <strong>د</strong>ېلپاره چې په راتلونکي کې <strong>د</strong> <strong>د</strong>اسې بو<strong>د</strong>يجې]و[ پلټنې اومعاينې اسانې کړي<strong>د</strong> افغانستان تړون او <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملي پرمختيا <strong>د</strong>ستراتيژۍ په تطبيقولو کې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت اونورو مرستن<strong>د</strong>ويه هیوا<strong>د</strong>ونو سره <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong>ارتباط <strong>د</strong> اغېزمنتيا نظارت او کتنه<strong>د</strong> زياتو پېسو <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>ا کولو . او <strong>د</strong> بل کوم مهم غيراخالقي يا ناقانونه عمل چې مرکزي مامورينو،قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>يانو، او يا يې سرپرستي کوونکيو ا<strong>د</strong>ارو کړىوي څیړنه، او <strong>د</strong> <strong>د</strong>اسې <strong>راپور</strong>ونو، که اړينه وي، <strong>د</strong>ع<strong>د</strong>لیې محکمې <strong>ته</strong> سپارل. . .نورې چارې چې <strong>د</strong> نظارت سره اړون<strong>د</strong>ې وي .—عمومي پلټونکى باي<strong>د</strong> <strong>د</strong>اسې سيسټمونه، پروسيجرونه،او کنټرولونه جوړ، سمبال او تر نظارت الن<strong>د</strong>ې وساتيچې عمومي پلټونکى يې <strong>د</strong> پراګراف )۱( الن<strong>د</strong>ې <strong>د</strong>وظيفو <strong>د</strong> ترسره کولو لپاره مناسب ګڼي.<strong>د</strong> ١٩٧٨ <strong>د</strong> قانون الن<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> عمومي پلټونکي وظيفې اومسووليتونه.—برسېره پر <strong>د</strong>ې، . عمومي پلټونکى باي<strong>د</strong> <strong>د</strong> عموميپلټونکي <strong>د</strong> ١٩٧٨ <strong>د</strong> قانون الن<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> عمومي پلټونکيووظيفې او مسووليتونه هم ولري.<strong>د</strong> هڅو انسجام.—عمومي پلټونکى باي<strong>د</strong> <strong>د</strong> الن<strong>د</strong>ې هر يو سره همکاريوکړي او <strong>د</strong> هغوى همکاري هم ترالسه کړي: )الف( <strong>د</strong><strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې عمومي پلټونکى، )ب( <strong>د</strong> بهرنيو چارو<strong>د</strong> محکمې عمومي پلټونکى، او )<strong>د</strong>( <strong>د</strong> نړيوالې پرمختيالپاره <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>ارې عمومي پلټونکى.<strong>د</strong> مرکزي ا<strong>د</strong>ارو څخه مرس<strong>ته</strong>.— <strong>د</strong> مرکزي حکومت<strong>د</strong> هر رياست، ا<strong>د</strong>ارې، يا بل سازمان څخه <strong>د</strong> عموميپلټونکي <strong>د</strong> کومو معلوماتو يا مرستې په غوښتلوسره، <strong>د</strong> <strong>د</strong>غې ا<strong>د</strong>ارې مشر باي<strong>د</strong>، تر کومه ح<strong>د</strong>ه چېعملي کې<strong>د</strong>ونکي او <strong>د</strong> کوم موجو<strong>د</strong> قانون خالف نهوي، عمومي پلټونکي، يا <strong>د</strong> هغه استازي <strong>ته</strong>، <strong>د</strong>غسېمعلومات يا مرس<strong>ته</strong> ورکړي.<strong>د</strong> سيګار عمل<strong>د</strong> پلټنې تاريخچې سمبالولنظارت او کتنه څرنګهچې تشريح شوي<strong>د</strong> څیړنو ترسره کول او<strong>راپور</strong> کول څرنګه چېتشريح شوي <strong>د</strong>ي<strong>د</strong> سيسټمونو،پروسيجرونو، اوکنټرولونو جوړول،سمبالول او نظارت کولهغه وظيفې چې <strong>د</strong> عموميپلټونکي په قانون کېمشخص شوې <strong>د</strong>ي<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع او بهرنیو چارو<strong>د</strong> محکمو او USAIDله عمومي پلټونکو سرههمکاريڅرنګه چې غوښتل شوىوي <strong>د</strong> مالتړ تمه وکړئبرخهبرخه -- ۲.۰ <strong>د</strong>سيګار نظارتضمیمه جضمیمه <strong>د</strong>برخه -- ۲.۱ پلټنېبرخه ۲.۴ څیړنېټولې برخېټولې برخېبرخه -- ۴.۰ <strong>د</strong> نوروا<strong>د</strong>ارو نظارتټولې برخې127<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
ضمیمېج<strong>د</strong>ول الف.۱ )<strong>د</strong>وام لري(<strong>د</strong> پي ایل لمبر ۱۱۰-۱۸۱, § ۱۲۲۹ الن<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې <strong>راپور</strong> <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> <strong>د</strong>رې مياشتني <strong>راپور</strong>ونو اوغوښتنو معاينه<strong>د</strong> عامه قانون برخه<strong>راپور</strong>ونهبرخه ١٢٢٩ )ایي()1(برخه ١٢٢٩ )ایي()۱()ای(برخه ۱۲۲۹)ايي()۱()بي(برخه ١٢٢٩ )ایي()۱()سي(برخه ١٢٢٩ )ایي()۱()ډي(<strong>د</strong> سيګار توانمنوونکې ژبه<strong>د</strong>رې مياشتني <strong>راپور</strong>ونه.—<strong>د</strong> هر مالي <strong>کال</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>ریو میاشتو <strong>د</strong> پاى نه تر ٣٠ ورځوزيات نه، عمومي پلټونکى باي<strong>د</strong> <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> مناسبوکمېټو <strong>ته</strong> يو <strong>راپور</strong> وړان<strong>د</strong>ې کړي چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>غې <strong>د</strong>ورې،او تر کومه ح<strong>د</strong>ه چې امکان لري <strong>د</strong> <strong>د</strong>غې <strong>د</strong>رې <strong>میاشتنۍ</strong><strong>راپور</strong> <strong>د</strong> پاى <strong>د</strong> وخت څخه <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>اخلولو <strong>د</strong> وختپورې په <strong>د</strong>ې مهال کې <strong>د</strong> عمومي پلټونکي او <strong>د</strong> هغه<strong>د</strong> فعاليتونو <strong>د</strong> هغو پروګرامونو او عملياتو الن<strong>د</strong>ېچې بو<strong>د</strong>يجه او پېسې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بيا رغونې لپارهورکړل شوې وي يوه خالصه وړان<strong>د</strong>ې کړي. په هر<strong>راپور</strong> کې، <strong>د</strong> هغې <strong>د</strong>ورې چې په <strong>د</strong>ې <strong>راپور</strong> کې يېيا<strong>د</strong>ونه شوې وي، <strong>د</strong> هغو مسووليتونو، لګښتونو، اوعاي<strong>د</strong>اتو يو تفصيلي بيان چې په افغانستان کې <strong>د</strong> بيارغونې او بيا جوړونې <strong>د</strong> فعاليتونو سره ملګري وي،باي<strong>د</strong> په ګډون <strong>د</strong> الن<strong>د</strong>ې شامل وي:<strong>د</strong> اختصاص شويو/خیرات کې ورکړ شویو بو<strong>د</strong>يجومسووليتونه او لګښتونه<strong>د</strong> هغو لګښتونو يو پروژه په پروژه او پروګرام پهپروګرام حساب چې تر <strong>د</strong>ې نېټې <strong>د</strong> افغانستان په بیارغونه کې لګول شوي، <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې، <strong>د</strong> بهرنيوچارو <strong>د</strong> محکمې، او <strong>د</strong> نړيوالې پرمختيا لپاره <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>هاياالتو <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>ارې، تر کومه چې تطبيقې<strong>د</strong>ونکى وي، <strong>د</strong>هرې پروژې او پروګرام <strong>د</strong> بشپړولو <strong>د</strong> لګښتونو <strong>د</strong> يواټکل سره ملګري.<strong>د</strong> هغو بو<strong>د</strong>يجو سره تړلي يا شامل عاي<strong>د</strong>ات چې هغوپروګرامونو او بو<strong>د</strong>يجو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> بهرنيو ملتونو يا نړيوالوسازمانونو لخوا ورکړل شوې وي <strong>د</strong> کومو بو<strong>د</strong>يجېچې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> کوم رياست يا ا<strong>د</strong>ارې لخواورکړل شوې وي، او <strong>د</strong> <strong>د</strong>اسې عاي<strong>د</strong>اتو مسووليتونه اويا لګښتونه<strong>د</strong> هغو بو<strong>د</strong>يجو سره تړلي يا شامل عاي<strong>د</strong>ات چې هغوپروګرامونو او پروژو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> بهرنیو نيول شويو ياکنګل شويو شتمنيو څخه ورکړل شوي وي <strong>د</strong> کوموبو<strong>د</strong>يجې چې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> کوم رياست يا ا<strong>د</strong>ارېلخوا ورکړل شوې وي، او <strong>د</strong> <strong>د</strong>اسې عاي<strong>د</strong>اتو هر ډولمسووليتونه او يا لګښتونه<strong>د</strong> سيګار عمل<strong>راپور</strong> - ٣٠ ورځېوروس<strong>ته</strong> <strong>د</strong> هر <strong>کال</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>رېمياشتنۍ<strong>د</strong> عمومي پلټونکيفعاليتونه خالصه کول<strong>د</strong> ټولو مسووليتونو،لګښتونو، او عاي<strong>د</strong>اتوتفصيلي بيان<strong>د</strong> اختصاص شويو/خیراتکې ورکړ شویو بو<strong>د</strong>يجومسووليتونه او لګښتونه<strong>د</strong> لګښتونو پروژه پهپروژه او پروګرام پهپروګرام حساب <strong>د</strong> هرېپروژې يا پروګرام <strong>د</strong>نالګول شويو بو<strong>د</strong>يجوليست جوړول<strong>د</strong> مرستن<strong>د</strong>ويه ا<strong>د</strong>ارو<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو عاي<strong>د</strong>ات،مسووليتونه، او لګښتونه<strong>د</strong> نيول شويو يا کنګلشويو شتمنيو <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجوعاي<strong>د</strong>ات، مسووليتونه اولګښتونهبرخهټولې برخيضمیمه بضمیمه ببرخه -- ۳.۱بو<strong>د</strong>یجېیا<strong>د</strong>ونه ۱برخه -- ۳.۱بو<strong>د</strong>یجېبرخه -- ۳.۱بو<strong>د</strong>یجې128 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
ضمیمې(ج<strong>د</strong>ول الف.۱ )<strong>د</strong>وام لري<strong>د</strong> پي ایل لمبر ۱۱۰-۱۸۱, § ۱۲۲۹ الن<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې <strong>راپور</strong> <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> <strong>د</strong>رې مياشتني <strong>راپور</strong>ونو اوغوښتنو معاينه<strong>د</strong> عامه قانون برخهبرخه ١٢٢٩ )ایي()۱()اي(برخه ١٢٢٩ )ایي()۱()ایف(برخه ١٢٢٩ )ایي()3(برخه ١٢٢٩ )ایي()۴(<strong>د</strong> سيګار توانمنوونکې ژبه<strong>د</strong> هغو ا<strong>د</strong>ارو يا سازمانونو فعاليتي لګښتونه چېاختصاص شوې پېسې ترالسه کوي او يا په بله توګه <strong>د</strong>افغانستان <strong>د</strong> بيا رغونې لپاره ورکړل شوې وي<strong>د</strong> هر هغه قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>، بو<strong>د</strong>يجې، تړون يا <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجې <strong>د</strong> بلکوم ميکانزم په صورت کې چې په پراګراف )۲(*کې يې يا<strong>د</strong>ونه شوې --- )۱( <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> يا <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجې <strong>د</strong>بل کوم ميکانزم رقم؛)۲( <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> يا <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجې <strong>د</strong> بل کوم ميکانزم <strong>د</strong> ساحېلنډ بحث؛)۳( په <strong>د</strong>ې اړه يو بحث چې څرنګه <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو<strong>د</strong> حکومت هغه رياست يا ا<strong>د</strong>ارې چې په <strong>د</strong>ې قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>،بو<strong>د</strong>يجه، تړون، يا <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجې په بل ميکانزم کې کارکوي <strong>د</strong> مهمو کان<strong>د</strong>ي<strong>د</strong>انو وړان<strong>د</strong>يزونه وپېژن<strong>د</strong>ل يا وغوښتلچې <strong>د</strong>غه قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>، بو<strong>د</strong>يجه، تړون، يا <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجې بل کومميکانزم ترسره کړي، <strong>د</strong> نورو مهمو ا<strong>د</strong>ارو يا اشخاصو<strong>د</strong> يو ليست سره چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې وړان<strong>د</strong>يز ور<strong>ته</strong> شوى ياغوښتل شوى و؛ او)۴( <strong>د</strong> حق او منظورۍ هغه اسنا<strong>د</strong> په کومو چې <strong>د</strong> <strong>د</strong>ېپروسو <strong>د</strong> پرېکړې بنسټ و له هغو پروسو پر<strong>ته</strong> چېبشپړه او پرانستې مقابله وړان<strong>د</strong>ې کويعامه ترالسه کې<strong>د</strong>ل.—عمومي پلټونکى باي<strong>د</strong> په يوه عامه ترالسه کې<strong>د</strong>ونکېانټرنېټي ويبپاڼه <strong>د</strong> <strong>د</strong>ې ضمني برخې <strong>د</strong> پراګراف )۱(الن<strong>د</strong>ې هر <strong>راپور</strong> په انګليسي او نورو هغو ژبو کېخپور کړي چې عمومي پلټونکى پوهېږي چې پهافغانستان کې په پراخه پېمانه ويل کېږي او خلکپرې پوهېږي.فورمه.—<strong>د</strong> <strong>د</strong>ي فرعي برخې الن<strong>د</strong>ې غوښتل شوی هر<strong>راپور</strong> بای<strong>د</strong> په ښکاره بڼه وړان<strong>د</strong>ې شي، خو کی<strong>د</strong>ای شيمحرمي ضمیمې ولري، که چیرې عمومي پلټونکېهغه ضروري وګني<strong>د</strong> سيګار عمل<strong>د</strong> هغو ا<strong>د</strong>ارو يا کومسازمان فعاليتي لګښتونهچې اختصاص شوېبو<strong>د</strong>يجې ترالسه کوي<strong>د</strong> قرا<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> جزييات تشريحکړئ<strong>د</strong> <strong>راپور</strong> خپرول څرنګهچې يې الرښو<strong>د</strong>نه شوې<strong>د</strong> <strong>راپور</strong> خپرول څرنګهچې يې الرښو<strong>د</strong>نه شوېبرخهبرخه -- ۳.۱بو<strong>د</strong>یجېضمیمه بیا<strong>د</strong>ونه ۱www.sigar.mil<strong>د</strong>ري او پښتو تر کارالن<strong>د</strong>ې <strong>د</strong>يټولې برخې129<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
ضمیمې<strong>د</strong>ا الن<strong>د</strong>ې ج<strong>د</strong>ول <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> ورکولو <strong>د</strong> هغو غوښتنو لست وړان<strong>د</strong>ې کوې چې <strong>د</strong> عمومي پلټونکو لخوا په <strong>کال</strong> کې <strong>د</strong> <strong>د</strong>وهځله <strong>راپور</strong> ورکول لپاره توصیه شوي <strong>د</strong>ي، او په عمومي توګه <strong>د</strong> ۱۹۷۸ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> عمومي پلټونکي قانون سره سم <strong>د</strong>ی،لکه چې تع<strong>د</strong>یل شوي )۵ یو.ایس.سی ضمیمه ۳( )ج<strong>د</strong>ول الف.۲(.ج<strong>د</strong>ول الف.۲<strong>د</strong> ۱۹۷۸ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> عمومي پلټونکي قانون <strong>د</strong> ۵ برخې الن<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> شپږ ماشتني <strong>راپور</strong> ورکولو <strong>د</strong> غوښتنې سره سم، څنګه چېتع<strong>د</strong>یل شوي <strong>د</strong>ي )۵ .U.S.C ضمیمه ۳(<strong>د</strong> عامه قانون برخهبرخه ۵)اي()1(<strong>د</strong> سيګار توانمنوونکې ژبه"<strong>د</strong> مهمو ستونزو، ناوړه استعمالولو، اونیمګړتیاوو تشریح ”<strong>د</strong> سيګار عمل<strong>د</strong> SWA/JPG له غړي <strong>راپور</strong>ونوڅخه <strong>د</strong> مربوطه معلوماتو استخراجولبرخهبرخه -- ۴.۰ <strong>د</strong> نوروا<strong>د</strong>ارو نظارتبرخه ۵)اي()2(برخه ۵)اي()3(برخه ۵)اي()4(برخه ۵)اي()5(برخه ۵)اي()6(برخه ۵)اي()7("<strong>د</strong> مهمو ستونزو، ناوړه استعمال، یانیمګړتیاوو په اړه، <strong>د</strong> سپارښتنو اواصالحي کړنو تشریح""<strong>د</strong> هر پام وړ سپارښتنې په ګو<strong>ته</strong> کول چېپه مخکينیو خالصه شوي <strong>راپور</strong>ونو کېتشریح شوي وه او <strong>د</strong> کومو په اړه چېاصالحي کړني نه <strong>د</strong>ي بشپړي شوي."<strong>د</strong> هغو مسالو لنډیز چې تعقیب کوونکيمقامونو <strong>ته</strong> راجع شوي او تعقیب اومحکومیت چې <strong>د</strong> هغوی په نتیجه کېترالسه شوی...""<strong>د</strong> برخې ۶)بي()۲( الن<strong>د</strong>ې<strong>د</strong> ]<strong>د</strong>فاع وزیر[ <strong>ته</strong>ورکړ شوي هر <strong>راپور</strong> لنډیز )هغه بیلګېچې <strong>د</strong> معلوماتو <strong>د</strong> غوښتنې ځواب ر<strong>د</strong> شویوه یا معلومات نه وه ورکړل شوي("<strong>د</strong> هرې پلټنې <strong>راپور</strong>، معاینې <strong>راپور</strong> اوارزونې <strong>راپور</strong> چې خپاره شوي <strong>د</strong>ي،<strong>د</strong> موضوع په اساس ویشل شوي یولست برابرول..." چې تر پوښتنې الن<strong>د</strong>ېمصارفو ارزښت په ډالرو او <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو <strong>د</strong>ښه استعمال لپاره ورکړ شوي سپارښتنېڅرګن<strong>د</strong>ي کړي"په ځانګړي توګه <strong>د</strong> هر مهم او پام وړ<strong>راپور</strong> لنډیز..."<strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> پلټنو، څیړنو، او معاینوله <strong>راپور</strong>ونو څخه <strong>د</strong> ستونزو، ناوړهاستعمال، او نیمګړتیاوو لست<strong>د</strong> SWA/JPG له غړي <strong>راپور</strong>ونوڅخه <strong>د</strong> مربوطه معلوماتو استخراجول<strong>د</strong> سیگار <strong>د</strong> پلټنو له <strong>راپور</strong>ونو څخه <strong>د</strong>سپارښتنو لستله مخکینیو خالصه شويو <strong>راپور</strong>ونوڅخه <strong>د</strong> ټولو نابشپړ شویو اصالحيکړنو لست برابر کړئ<strong>د</strong> SWA/JPG له غړي <strong>راپور</strong>ونوڅخه <strong>د</strong> مربوطه معلوماتو استخراجول<strong>د</strong> سیگار <strong>د</strong> هغو څیړنو لست چې لیږلشوي <strong>د</strong>ي<strong>د</strong> SWA/JPG له غړي <strong>راپور</strong>ونوڅخه <strong>د</strong> مربوطه معلوماتو استخراجول<strong>د</strong> هغو بیلګو لست چې <strong>د</strong> سیګارپلټونکو، څیړونکو، یا معاینه کوونکو<strong>ته</strong> <strong>د</strong> معلوماتو له ورکولو انکار شویوه<strong>د</strong> SWA/JPG له غړي <strong>راپور</strong>ونوڅخه <strong>د</strong> مربوطه معلوماتو استخراجول<strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> <strong>راپور</strong>ونو لست<strong>د</strong> SWA/JPG له غړي <strong>راپور</strong>ونوڅخه <strong>د</strong> مربوطه معلوماتو استخراجول<strong>د</strong> پوښتنو لیکونه پهwww.sigar.mil کېوګورئبرخه -- ۴.۰ <strong>د</strong> نوروا<strong>د</strong>ارو نظارت<strong>د</strong> پوښتنو لیکونه پهwww.sigar.mil کېوګورئتر کار الن<strong>د</strong>ېبرخه -- ۴.۰ <strong>د</strong> نوروا<strong>د</strong>ارو نظارتبرخه -- ۴.۰ <strong>د</strong> نوروا<strong>د</strong>ارو نظارتبرخه -- ۴.۰ <strong>د</strong> نوروا<strong>د</strong>ارو نظارتبرخه -- ۴.۰ <strong>د</strong> نوروا<strong>د</strong>ارو نظارت<strong>د</strong> سیگار <strong>د</strong> پام وړ <strong>راپور</strong>ونو لنډیزبرابرول<strong>د</strong> مهمو <strong>راپور</strong>ونو بشپړلست په www.sigar.mil کې مون<strong>د</strong>الی شي130 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
ضمیمې(ج<strong>د</strong>ول الف.۲ )<strong>د</strong>وام لري<strong>د</strong> ۱۹۷۸ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> عمومي پلټونکي قانون <strong>د</strong> ۵ برخې الن<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> شپږ ماشتني <strong>راپور</strong> ورکولو <strong>د</strong> غوښتنې سره سم، څنګه چېتع<strong>د</strong>یل شوي <strong>د</strong>ي )۵ .U.S.C ضمیمه ۳(<strong>د</strong> عامه قانون برخهبرخه ۵)اي()8(برخه ۵)اي()9(برخه ۵)اي()10(برخه ۵)اي()11(<strong>د</strong> سيګار توانمنوونکې ژبه"احصاییوي ج<strong>د</strong>ولونه چې <strong>د</strong> پلټنې <strong>د</strong><strong>راپور</strong>ونو ټول شمیر او <strong>د</strong> تر پوښتنې الن<strong>د</strong>ېمصارفو ټول ارزښت په ډالرو بان<strong>د</strong>ېوښيي... ”"احصاییوي ج<strong>د</strong>ولونه چې <strong>د</strong> پلټنې<strong>راپور</strong>ونو، <strong>د</strong> معاینې <strong>د</strong> <strong>راپور</strong>ونو، اوارزونې <strong>راپور</strong>ونو ټول شمیر ښکاروياو <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>ارې له خوا <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو <strong>د</strong> ال غورهاستعمال او کار اخیستلو لپاره <strong>د</strong> سپارښتنوډالري ارزښت څرګن<strong>د</strong> کړي...""<strong>د</strong> پلټنې، معاینې او ارزونۍ <strong>د</strong> هر <strong>راپور</strong>لنډیز چې <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> ورکولو له <strong>د</strong>ورې نهمخکې خپاره شوي <strong>د</strong>ي او <strong>د</strong> کومو په اړهچې تر اوسه پورې ا<strong>د</strong>اري پریکړه <strong>د</strong> <strong>راپور</strong>ورکولو <strong>د</strong> <strong>د</strong>ورې تر پایه پورې نه ويشوي، <strong>د</strong> هغو <strong>د</strong>الیلو یوه تشریح چې ا<strong>د</strong>ارېپریکړي ولي نه <strong>د</strong>ي شوي، او یو بیان چې<strong>د</strong> ا<strong>د</strong>ارې پریکړي <strong>د</strong> ترالسه کولو لپاره <strong>د</strong>خوښې وړ مهال ویش وړان<strong>د</strong>ې کړي"<strong>د</strong> هري مهمي ا<strong>د</strong>اري پریکړي <strong>د</strong> تع<strong>د</strong>یل <strong>د</strong><strong>د</strong>الیلو تشریح اوڅرګن<strong>د</strong>ونه..."<strong>د</strong> سيګار عمل<strong>د</strong> SWA/JPG له غړي <strong>راپور</strong>ونوڅخه <strong>د</strong> مربوطه معلوماتو استخراجول<strong>د</strong> احصاییوي ج<strong>د</strong>ولونو جوړول چې<strong>د</strong> سیګار له <strong>راپور</strong>ونو څخه <strong>د</strong> ترپوښتنې الن<strong>د</strong>ې مصارفو ډالري ارزښتڅرګن<strong>د</strong>وي<strong>د</strong> SWA/JPG له غړي <strong>راپور</strong>ونوڅخه <strong>د</strong> مربوطه معلوماتو استخراجول<strong>د</strong> سیګار له <strong>راپور</strong>ونو څخه احصاییويج<strong>د</strong>ولونه جوړ کړئ چې <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>ارې لخوا<strong>د</strong> غوره استعمال لپاره کارول شويوبو<strong>د</strong>یجو ډالري ارزښت څرګن<strong>د</strong>وي<strong>د</strong> SWA/JPG له غړي <strong>راپور</strong>ونوڅخه <strong>د</strong> مربوطه معلوماتو استخراجول<strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> پلټنې<strong>د</strong> <strong>راپور</strong>ونو یو لنډیز وړان<strong>د</strong>ې کړئ چېپه هغو کې <strong>د</strong> سیګار لخوا ورکړ شويسپارښتنې اوس هم پرانیستي <strong>د</strong>ي<strong>د</strong> SWA/JPG له غړي <strong>راپور</strong>ونوڅخه <strong>د</strong> مربوطه معلوماتو استخراجولبرخه<strong>د</strong> SWA/JPG <strong>د</strong> غړیو<strong>راپور</strong>ونه وګورئتر کار الن<strong>د</strong>ې<strong>د</strong> SWA/JPG <strong>د</strong> غړیو<strong>راپور</strong>ونه وګورئتر کار الن<strong>د</strong>ې<strong>د</strong> SWA/JPG <strong>د</strong> غړیو<strong>راپور</strong>ونه وګورئنش<strong>ته</strong><strong>د</strong> SWA/JPG <strong>د</strong> غړیو<strong>راپور</strong>ونه وګورئبرخه ۵)اي()12(برخه ۵)اي()۱۳("<strong>د</strong> هر ډول <strong>د</strong> پام وړ ا<strong>د</strong>ارې پریکړو په اړهمعلومات چې له عمومي پلټونکې له هغویسره په مخالفت کې وي...""<strong>د</strong> ۱۹۹۶ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> مالیاتو <strong>د</strong> م<strong>د</strong>یریت <strong>د</strong> ښهکولو ف<strong>د</strong>رال قانون ۸۰۴ ]برخه[ برخېالن<strong>د</strong>ې تشریح شوي معلومات ..." )هغهبیلګې او <strong>د</strong>الیل چې کله یوې ا<strong>د</strong>ارې پهاصالحي پالن کې په نښه شوي نیټې نه <strong>د</strong>يپوره کړي(<strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> پلټنې هغه <strong>راپور</strong>ونه تشریحکړئ چې په هغوی کې په ا<strong>د</strong>ارېپریکړو <strong>د</strong> پام وړ او مهمي سمونيشوي <strong>د</strong>ي<strong>د</strong> SWA/JPG له غړي <strong>راپور</strong>ونوڅخه <strong>د</strong> مربوطه معلوماتو استخراجول<strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> پلټنې هغه <strong>راپور</strong>ونه تشریحکړئ چې په هغوی کې سیګار لها<strong>د</strong>اري پریکړو سره مخالف وه<strong>د</strong> SWA/JPG له غړي <strong>راپور</strong>ونوڅخه <strong>د</strong> مربوطه معلوماتو استخراجولکله چې م<strong>د</strong>یریت اصالحي پالن پهوخت نه وي بشپړ کړي، معلوماتورکړئنش<strong>ته</strong><strong>د</strong> SWA/JPG <strong>د</strong> غړیو<strong>راپور</strong>ونه وګورئ<strong>د</strong> <strong>راپور</strong> ورکولو په <strong>د</strong>ي<strong>د</strong>وره کې <strong>د</strong> مناقشې وړپریکړي نه وي<strong>د</strong> SWA/JPG <strong>د</strong> غړیو<strong>راپور</strong>ونه وګورئ<strong>د</strong> <strong>راپور</strong> ورکولوپه <strong>د</strong>ي <strong>د</strong>وره کې <strong>د</strong>مناقشې وړ پریکړينه ويیا<strong>د</strong>ونه ۱ <strong>د</strong>ا معلومات په <strong>د</strong>ي <strong>د</strong>ري میاشتنې <strong>راپور</strong> کې شامل نه <strong>د</strong>ي. <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونو لست په www.sigar.mil کې موجو<strong>د</strong> <strong>د</strong>ي.* تر پوښښ الن<strong>د</strong>ې "<strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونو، مرستو، تړونونو، او <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو مکانیزمونه" <strong>د</strong> پي ایل نمبر ۱۱۰-۱۸۱ په ۱۲۲۹)ایي( برخې په )۲( پراګراف کې تعریف شوي <strong>د</strong>ي، لکه چې "هر لوی قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>، مالي مرس<strong>ته</strong>، تړون، یا <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجې مکانیزم چې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت <strong>د</strong> هر ریاست یا ا<strong>د</strong>ارې لخوا پکې برخه واخیستل کیږي، او په هغوی <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بیا رغونيلپاره اختصاص شوي او یا بل ډول ورکړ شوي پیسي شاملي وي، که له هر ډول <strong>د</strong>ولتي یا شخصي سازمان سره <strong>د</strong> الن<strong>د</strong>ې هر مقص<strong>د</strong> لپاره وي:په افغانستان کې <strong>د</strong> فزیکي انفراسټرکچر جوړول یا بیا جوړول.<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> سیاسي یا ټولنیزي ا<strong>د</strong>اري تاسیس یا <strong>د</strong>وباره تاسیس.<strong>د</strong> افغانستان خلکو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> تولی<strong>د</strong>اتو یا خ<strong>د</strong>متونو برابرول."131<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
ضمیمېضمیمه ب<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت اختصاص شوي بو<strong>د</strong>یجې )په میلیونو ډالرو(<strong>د</strong>ا ج<strong>د</strong>ول ت.۱ <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بيا رغونې <strong>د</strong> هڅو لپاره <strong>د</strong> اختصاص شويو بو<strong>د</strong>يجو <strong>د</strong> پروګرام، يو <strong>کال</strong>، په حسابليست وړان<strong>د</strong>ې کوي.<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو سرچینېا<strong>د</strong>ارهټولامنیت18,666.47DoD<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> امنيتي ځواکونو بو<strong>د</strong>يجه )ASFF(440.00DoDروزنه او تجهیزات )<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمه(1,058.51DoSبهرني پوځي مالي مرستي )FMF(6.85DoSنړيواله نظامي ښوونه او روزنه )IMET(9.90نورېNDAA برخه ۱۲۰۷ انتقال20,181.73ټول: امنیت<strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري او پرمختیا1,639.00DoD<strong>د</strong> قومان<strong>د</strong>ان <strong>د</strong> بيړني ځواب پروګرام )CERP(7,703.84USAID<strong>د</strong> اقتصا<strong>د</strong>ي مالتړ بو<strong>د</strong>يجه )ESF(891.78USAIDپرمختیایي مالتړ )DA(550.00DoD<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ازا<strong>د</strong>ۍ <strong>د</strong> مالتړ قانون )AFSA(392.12USAID<strong>د</strong> ماشوم بقا او روغتيا GHAI( )CSH +25.87USAID<strong>د</strong> تولي<strong>د</strong>اتو <strong>د</strong> اعتبار ار<strong>د</strong>و )CCC(5.00USAID<strong>د</strong> ازا<strong>د</strong>ۍ <strong>د</strong> مالتړ قانون )FSA(30.64USAID<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> نړیوالي مرستي ا<strong>د</strong>اره )نورې(309.06DoSناتجارتي، تروريزم ض<strong>د</strong>، ماينونه ليرې کول، او اړون<strong>د</strong> )NADR(5.70USDA<strong>د</strong> واليتي بيا رغونې <strong>د</strong> ټيم مشاوران5.71<strong>د</strong> خزانې تخنیکي مرس<strong>ته</strong><strong>د</strong> خزانې محکمه11,558.72ټول: <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري او پرمختیا<strong>د</strong>مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و پرض<strong>د</strong> مبارزه2,032.34DoS<strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong> نړيوال کنټرول او <strong>د</strong> قانون او <strong>د</strong> قانون نفاذ )INCLE(1,114.02DoD<strong>د</strong> نشه يي توکيو بن<strong>د</strong>ېز او <strong>د</strong> نشه يي توکيو پر ض<strong>د</strong> فعاليتونه CN( )DoD127.37<strong>د</strong> نشه يي توکيو په اړه <strong>د</strong> تنفيذ ا<strong>د</strong>اره )DEA(<strong>د</strong> ع<strong>د</strong>لیي وزارت3,273.73ټول: <strong>د</strong>مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و پرض<strong>د</strong> مبارزهبشري673.81USAIDپي ایل ۴۸۰ عنوان II343.54USAIDپه مصيبت کې نړیواله مرس<strong>ته</strong> )IDA(34.03USAID<strong>د</strong> انتقال ابتکارات )TI(502.23DoS<strong>د</strong> مهاجرت او مهاجرو مرس<strong>ته</strong> )MRA(69.34DoS<strong>د</strong>اوطلب سوله ساتل )PKO(25.20109.4995.1850.4921.601,924.9042.642,343.35DoSUSDAUSDAUSDAUSDAیا<strong>د</strong>ونې: شمېرې په ګر<strong>د</strong>ي کولو اغېزمنې شوي. په معلوماتو کې ښايي بين اال<strong>د</strong>اريلېږ<strong>د</strong>ونې شاملې وي. <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو بنسټ <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>ارې لخوا <strong>د</strong> پېسو په <strong>راپور</strong> شويو هغومعلوماتو <strong>د</strong>ى چې <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بيا رغونې لپاره ورکړل شوې <strong>د</strong>ي. که يوې ا<strong>د</strong>ارې<strong>د</strong> موجو<strong>د</strong>و پېسو په اړه <strong>راپور</strong> نه وي ورکړى، نو <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو بنسټ <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>ارې لخوا <strong>د</strong><strong>راپور</strong> شويو لوازماتو او لګښتونو په معلوماتو <strong>د</strong>ى. که يوې ا<strong>د</strong>ارې <strong>د</strong> لوازماتو اولګښتونو <strong>د</strong> معلوماتو په اړه <strong>راپور</strong> نه وي ورکړى، نو <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>يجو بنسټ <strong>د</strong> OMB پرټاکل شويو پېسو <strong>د</strong>ى.سرچینې: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۱\۲۰۰۹،۱۰\۱۴\۲۰۰۹ او ۲۰۰۹\۱۵\۱۰؛ <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> بهرنيو چارو<strong>د</strong> محکمې ځواب، ۲۰۰۹\۱۳\۱۰؛ <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> بهرنيو چارو <strong>د</strong>محکمې/INL ځواب، ۲۰۰۹\۱۶\۱۰؛ <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAIDځواب، ۲۰۰۹\۹\۱۰؛ <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> OMB ځواب، ۴\۲۰۰۹ او۲۰۰۹\۱۶\۷؛ <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USDA ځواب، ۲۰۰۹\۴؛ <strong>د</strong> سيګار<strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> انصاف <strong>د</strong> محکمې\DEA ځواب، ۷\۷\۲۰۰۹.<strong>د</strong> مهاجر او مهاجرت بيړنۍ مرس<strong>ته</strong> )ERMA(خواړه <strong>د</strong> پرمختګ لپاره١٦ )ب( <strong>د</strong> خوړو کومکخواړه <strong>د</strong> تعليم لپارهايمرسن بو<strong>د</strong>يجهټول: بشر<strong>د</strong>وستانهنظارت او عملیاتنظارتنورې2,385.99ټول: نظارت او عملیات39,325.07ټولې بو<strong>د</strong>یجې132 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
۲۰۰۹ ،<strong>۳۰</strong> ربوتکا I روپار هراپل سرګناک <strong>د</strong> وتلاايا ه<strong>د</strong>حتم <strong>د</strong>133ېمیمض2002 لاک يلام2003 لاک يلام2004 لاک يلام2005 لاک يلام2006 لاک يلام2007 لاک يلام2008 لاک يلام۲۰۰۹ لاک يلام0.000.000.00995.001,908.137,406.402,750.005,606.940.000.00150.00290.000.000.000.000.0057.00191.00413.71396.800.000.000.000.000.180.330.600.800.791.141.621.400.000.000.000.000.000.009.900.0057.18191.33564.311,682.601,908.937,407.542,761.525,608.340.000.0040.00136.00215.00209.00488.33550.67117.51239.29894.821,280.29473.401,210.711,399.512,088.3218.3042.54153.14169.58191.58166.81149.430.400.00165.00135.00250.000.000.000.000.007.5249.6833.4038.0041.45100.7763.0758.237.301.330.000.000.000.0013.024.220.000.005.000.000.000.000.000.000.000.505.000.000.000.0022.322.8144.0034.7063.7736.6218.2236.5826.6348.550.000.000.000.000.000.000.005.700.701.001.001.000.621.390.000.00195.33534.041,331.131,911.49940.261,725.262,162.312,758.9060.000.00220.00709.28232.65251.74320.67238.000.000.0071.80224.54108.05290.97189.62229.040.582.873.7216.7723.6620.3840.5918.8060.582.87295.52950.59364.36563.09550.88485.84159.5046.1049.2056.6060.0060.00177.0065.41197.0986.6711.164.240.040.0317.0227.298.6511.6911.221.600.000.000.000.87135.7763.0067.1047.1041.8054.0043.4650.0023.949.9020.0015.500.000.000.000.0025.000.000.000.000.000.000.000.200.004.969.0830.1023.249.4720.5512.0946.4614.1434.580.000.000.000.000.000.009.276.1210.0225.080.000.000.000.000.000.000.000.000.0021.600.00596.41245.72208.46165.16150.16123.50279.63155.860.000.000.000.000.002.4914.3025.85155.0532.83203.51130.25131.90207.71434.451,047.64155.0532.83203.51130.25131.90210.20448.751,073.491,064.551,006.792,602.934,840.083,495.6110,029.596,203.0810,082.44
ضمیمېضمیمه ج<strong>د</strong> سیګار پلټنې او معاینېبشپړې شوي پلټنېسیګار <strong>د</strong> <strong>۳۰</strong> <strong>اکتوبر</strong>، ۲۰۰۹پورې پینځه پلټنې بشپړې کړې <strong>د</strong>ي، چې په ج<strong>د</strong>ول ج. ١ کې ورکړل شوې <strong>د</strong>ي.ج<strong>د</strong>ول ج.۱تر <strong>۳۰</strong> <strong>اکتوبر</strong>، ۲۰۰۹ پورې <strong>د</strong> سيګار بشپړې شوې پلټنېا<strong>د</strong>ارهسیګارسیګارسیګارسیګارسیګار<strong>راپور</strong> شمېرهسیګار پلټنه ۱۰-۰۱سیګار پلټنه ۰۹-۰۷سیګار پلټنه ۰۹-۰۶سیګار پلټنه ۰۹-۰۵سیګار پلټنه ۰۹-۰۴<strong>د</strong> خپری<strong>د</strong>لو نیټه10/27/20099/30/20099/22/20099/9/20098/27/2008<strong>د</strong> <strong>راپور</strong> سرلیکپه افغان ټولټاکنو کې په لوړ شمیر <strong>د</strong> ښځو <strong>د</strong> برخه اخیستې په وړان<strong>د</strong>ې خنډونه<strong>د</strong> توقیف <strong>د</strong> کړنالرو مستن<strong>د</strong>کول به <strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و پر وړان<strong>د</strong>ې<strong>د</strong> مبارزي <strong>د</strong> انصاف مرکز څخه له موخې سره سم کارولو کې مرس<strong>ته</strong> وکړي<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> ظرفیت لوړل ستراتیژي او سرچینو <strong>ته</strong> اړتیا لريپه افغانستان کې <strong>د</strong> قومان<strong>د</strong>ان <strong>د</strong> بیړنۍ ځواب پروګرام ال ډیرې څرګن<strong>د</strong>تیا، څارنېاو پالن جوړولو <strong>ته</strong> اړتیا لري<strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و پر وړان<strong>د</strong>ې <strong>د</strong> مبارزي <strong>د</strong> انصاف مرکز په جوړولو کې <strong>د</strong> ځنډلري کولو لپاره اق<strong>د</strong>اماتو <strong>ته</strong> اړتیا <strong>د</strong>هروانې پلټنېسیګار ۱۰ پلټنې لري چې روانې <strong>د</strong>ي، لکه چې په ج<strong>د</strong>ول ج.۲ کې راغلي <strong>د</strong>ي.ج<strong>د</strong>ول ج.۲تر <strong>۳۰</strong> سپتمبر، ۲۰۰۹ پورې <strong>د</strong> سيګار روانې پلټنېا<strong>د</strong>ارهسیګارسیګارسیګارسیګارسیګارسیګارسیګارسیګارسیګارسیګار<strong>د</strong> پلټنې شمیرهسیګار- الف ۰۱۳سیګار- الف ۰۱۲سیګار- الف ۰۱۰<strong>د</strong> پیل نیټهسپتمبر ۲۰۰۹سپتمبر ۲۰۰۹اګست ۲۰۰۹جوالی ۲۰۰۹جوالی ۲۰۰۹جوالی ۲۰۰۹اپریل ۲۰۰۹اپریل ۲۰۰۹مارچ ۲۰۰۹مارچ ۲۰۰۹سیګار - الف ۰۰۹سیګار - الف ۰۰۸سیګار - الف ۰۰۷سیګار - الف ۰۰۶سیګار - الف ۰۰۴سیګار - الف ۰۰۳سیګار - الف ۰۰۲<strong>د</strong> پروژې عنوان<strong>د</strong> افغان ملي امنیتي ځواکونو )ANSF( <strong>د</strong> پرسونل <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اره کولو بیا کتنه<strong>د</strong> افغان ملي امنیتي ځواکونو )ANSF( <strong>د</strong> وړتیاوو ارزیابي کول<strong>د</strong> افغاني ښځو او نجونو لپاره <strong>د</strong> بیل شویو بو<strong>د</strong>یجو <strong>د</strong> کارولو بیاکتنهپه افغانستان کې <strong>د</strong> بیا رغونې <strong>د</strong> پروګرامونو لپاره <strong>د</strong> امنیت برابرولو لپاره <strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ارو لخوا <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>یانو <strong>د</strong> استعمال بیاکتنهپه والیاتو کې له ا<strong>د</strong>اري فسا<strong>د</strong> سره <strong>د</strong> مبارزي لپاره <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ظرفیتجوړولو لپاره <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو او نورو مرستن<strong>د</strong>ویانو <strong>د</strong> هڅو بیاکتنهله ا<strong>د</strong>اري فسا<strong>د</strong> سره <strong>د</strong> مبارزي لپاره <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ظرفیت جوړولو لپاره <strong>د</strong>متح<strong>د</strong>ه ایاالتو او نورو مرستن<strong>د</strong>ویانو <strong>د</strong> هڅو بیاکتنهپه افغانستان کې <strong>د</strong> ولسمشرۍ او والیتي شورا ګانو <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> تیارۍ او سر<strong>ته</strong>رسولو لپاره <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> مرستو بیاکتنه<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> انرژي له سکټور سره <strong>د</strong> مرستي لپاره <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو او نړیوالومرستن<strong>د</strong>ویه پروګرامونو بیا کتنهپه افغانستان کې له لویس برجر ګروپ Group( )Louis Berger سره <strong>د</strong>متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ونو په اړه <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>یانو <strong>د</strong> کار سر<strong>ته</strong> رسولو اوا<strong>د</strong>اري نظارت بیاکتنه<strong>د</strong> بیا رغونې بو<strong>د</strong>یجو او پروژو لپاره <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>ارو <strong>د</strong> م<strong>د</strong>یریت نظارت، کړنالري، اوپالیسیو بیاکتنه134 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
ضمیمېبشپړي شوي معاینېسیګار <strong>د</strong> <strong>۳۰</strong> <strong>اکتوبر</strong>، ۲۰۰۹پورې پینځه معاینې بشپړې کړې <strong>د</strong>ي، چې په ج<strong>د</strong>ول ج.۳ کې ورکړل شوې <strong>د</strong>ي.ج<strong>د</strong>ول ج.۳تر <strong>۳۰</strong> <strong>اکتوبر</strong>، ۲۰۰۹ پورې <strong>د</strong> سيګار بشپړې شوې معاینېا<strong>د</strong>ارهسیګارسیګارسیګارسیګارسیګار<strong>راپور</strong> شمېرهسیګار معاینه -104سیګار معاینه -103سیګار معاینه 10-۲سیګار معاینه -101سیګار معاینه ۹-۲<strong>د</strong> خپری<strong>د</strong>لو نیټه10/26/200910/26/200910/26/200910/26/200910/2/2009<strong>د</strong> <strong>راپور</strong> سرلیک<strong>د</strong> کاپیسا په والیت کې <strong>د</strong> کوهي <strong>د</strong> نجونو <strong>د</strong> ښوونځي <strong>د</strong>جوړولو <strong>د</strong> پروژي معاینه: په جوړولو کې ځنډ حل شو، خوخون<strong>د</strong>یتوب مسالې پاتې <strong>د</strong>ي<strong>د</strong> ارزیابي ډولانفراسټرکچر<strong>د</strong> کاپیسا په والیت کې <strong>د</strong> حبیب رحمان ښوونځي <strong>د</strong> جوړولو <strong>د</strong> انفراسټرکچرپروژي معاینه: ډیزاین او خون<strong>د</strong>یتوب پاملرنه غواړي<strong>د</strong> کاپیسا په والیت کې <strong>د</strong> عب<strong>د</strong>المنان ښوونځي <strong>د</strong> جوړولو <strong>د</strong> انفراسټرکچرپروژي معاینه: ناکافي پالن جوړونه، <strong>د</strong> خون<strong>د</strong>یتوب ستونزي،او <strong>د</strong> کیفیت کمزوری کنټرول <strong>د</strong> پروژې پایلې متاثره کوي<strong>د</strong> کاپیسا په والیت کې <strong>د</strong> فرخ شاه ښوونځي <strong>د</strong> جوړولو <strong>د</strong>پروژي معاینه: <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> <strong>د</strong> ټولو غوښتنو له پوره کی<strong>د</strong>لومخکې <strong>د</strong> پروژې بشپړی<strong>د</strong>ل منظور شولپه کاپیسا والیت کې <strong>د</strong> محمو<strong>د</strong> راقي تر نجراب پوري <strong>د</strong>سړک <strong>د</strong> پروژي معاینه: <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> شرایط پوره شوي <strong>د</strong>ي،خو <strong>د</strong> هغوي <strong>د</strong> جاري ساتلو په اړه ان<strong>د</strong>یښني ش<strong>ته</strong>انفراسټرکچرانفراسټرکچرروانې معاینېسیګار <strong>د</strong> <strong>۳۰</strong> <strong>اکتوبر</strong>، ۲۰۰۹پورې اووه روانې معاینې لري، چې په ج<strong>د</strong>ول ج.۴ کې ورکړل شوې <strong>د</strong>ي.ج<strong>د</strong>ول ج.۴تر <strong>۳۰</strong> <strong>اکتوبر</strong>، ۲۰۰۹ پورې <strong>د</strong> سيګار روانې معاینېا<strong>د</strong>ارهسیګارسیګارسیګارسیګارسیګارسیګارسیګار<strong>د</strong> معاینې شمیره<strong>د</strong> پیل نیټه<strong>د</strong> پروژې عنوان<strong>د</strong> ارزیابي ډولانفراسټرکچرانفراسټرکچرانفراسټرکچرا<strong>د</strong>ارهانفراسټرکچرانفراسټرکچرا<strong>د</strong>اره<strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹سپتمبر ۲۰۰۹سیګار I-۰۱۰سیګار I-۰۰۸سیګار I-الف۰۰۴اګست ۲۰۰۹سیګار I-۰۰۲ جون ۲۰۰۹سیګار I-الف۰۰۲سیګار I-ب۰۰۲جون ۲۰۰۹جون ۲۰۰۹سیګار I-۰۰۳ جون ۲۰۰۹<strong>د</strong> افغان امنیتي ځواکونو ګډه سیمییزه احاطه فراه <strong>ته</strong>څیرمې سیمې انفراسټرکچر<strong>د</strong> افغان امنیتي ځواکونو ګډه سیمییزه احاطه <strong>د</strong> کن<strong>د</strong>هارهوایي ډګر <strong>ته</strong> څیرمه سیمهکابل <strong>د</strong> ۱۵۰ میګاواټه بریښنا فابریکې او سویچینګمرکز جوړول<strong>د</strong> فراه <strong>د</strong> والیتې بیا رغوني ټیم ا<strong>د</strong>اري او عملیاتياړخونه<strong>د</strong> فراه راډیو/تلویزیون <strong>د</strong> ستډیو <strong>د</strong> انفراسټرکچر پروژه<strong>د</strong> ټوګ پل پروژه<strong>د</strong> پروان کاپیسا <strong>د</strong> والیتې بیا رغوني ټیم ا<strong>د</strong>اري اوعملیاتي اړخونه135<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
ضمیمېضمیمه <strong>د</strong><strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> شکایتونو شمیره<strong>راپور</strong> شوي شکایتونه<strong>د</strong> هغو ۳۷ شکایتونو له ډلې چې په تیرو <strong>د</strong>ریو میاشتو کې ترالسه شوي، ۱۶ شکایتونه <strong>د</strong> سیګار ډایرکټرانو <strong>ته</strong>سپارل شوي <strong>د</strong>ي، ۷ شکایتونه نورو ا<strong>د</strong>ارو <strong>ته</strong> راجع شوي <strong>د</strong>ي، ۱ شکایت تر کتنې الن<strong>د</strong>ې <strong>د</strong>ی، او ۱۳ تړل شوي<strong>د</strong>ي، لکه په انځور <strong>د</strong>.۱ کې چې ښو<strong>د</strong>ل شوي <strong>د</strong>ي.انځور <strong>د</strong>.۱<strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> ځانګړي شميرې شکايتونه په <strong>د</strong>ي <strong>د</strong>ري مياشتو کې ترلاسه شويسپارل شوي/پرانيستي16بهر <strong>ته</strong> راجع شوي71 تر کتني لان<strong>د</strong>ېتړل شوي130 5 10 15.سرچينه: <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معاينو رياست،2009\22\10له هغه راهیسي چې <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> په می کې <strong>د</strong> شکایتونو شمیرې په کار پیل کړی، سیګار ټولټال ۷۳ شکایتونهترالسه کړي <strong>د</strong>ي. انځور <strong>د</strong>.۲ <strong>د</strong> <strong>د</strong>ي شکایتونو <strong>د</strong> سرچینو په اړه تفصیالت وړان<strong>د</strong>ې کوي.انځور <strong>د</strong>.۲<strong>د</strong> سيګار ځانګړي شميرې <strong>د</strong> شکايتونو سرچينهټول شکايتونه:73ټيليفون45بريښناليک18حضوري3ليکل شوي (له بريښناليک پر<strong>ته</strong>)7136 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
ضمیمېضمیمه هلنډيزونه او تعريفونهلنډیزتعریفافغان سرح<strong>د</strong>ي پولیساسيايي پرمختيايي بانکاسیایي پرمختیايي بو<strong>د</strong>یجه<strong>د</strong> متبا<strong>د</strong>ل پرمختیا پروګرامونه<strong>د</strong> زراعتي تجارت پرمختيايي ټيمافغانستان اقتصا<strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري او شخصي سکټور پیاوړی کیږي<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو کلنی پروګرام<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ازا<strong>د</strong>ۍ <strong>د</strong> مالتړ قانون<strong>د</strong> لوى څارنوال <strong>د</strong>فتر<strong>د</strong> لوى څارنوال <strong>د</strong> <strong>د</strong>فتر <strong>د</strong> مرستې برخه<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> پانګې اچولو <strong>د</strong> ضمانت اسانتیا<strong>د</strong> عمومي پلټونکی مرستیال <strong>د</strong> پلټنو لپاره<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بشر <strong>د</strong> حقوقو خپلواک کمیسیونانصاف او ټولنې <strong>ته</strong> السرسىافغان پوځي ځواکونه<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ښارواليو <strong>د</strong> پياوړي کولو پروګرامافغان ملي ار<strong>د</strong>و<strong>د</strong> افغان ملي ار<strong>د</strong>و هوايي ځواک<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژيافغان ملي پولیسافغان ملي امنیتي ځواکونه<strong>د</strong> زراعتي او کليو <strong>د</strong> پرمختيا ساحه<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> سيمييز امنيت <strong>د</strong> ارتباط قومان<strong>د</strong>ه<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بيا رغونې <strong>د</strong> باور بو<strong>د</strong>يجه<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بيا رغونې <strong>د</strong> باور بو<strong>د</strong>يجه- ستنی<strong>د</strong>ونکي مصارف<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> امنيتي ځواکونو بو<strong>د</strong>يجه<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> وړو او منځني کچو تجارتونو پراختیاافغان بی يونیفورم پولیس<strong>د</strong> بګرام هوایي ډګر<strong>د</strong> جنګيالي بنسټيزه روزنهجامع زراعتي او کليواله پرمختيا<strong>د</strong> اجناسو <strong>د</strong> اعتبار تولی<strong>د</strong><strong>د</strong> ناروغیو <strong>د</strong> کنترول او ماین <strong>د</strong> خطر <strong>د</strong> روزنې مرکزونهمشر اجراییوي افسرانABPADBADFADPADTAEG &PSSAFPAFSAAGOAGOASAIGFAIG پلټنېAIHRCAJISAMFAMSPANAANAACANDSANPANSFARDZARSICARTFARTF-RCASFFASMEDAUPBAFBWTCARDCCCCDC MRECEOلنډیزCERPCIACIDC-IEDCJTFتعریف<strong>د</strong> قومان<strong>د</strong>ان <strong>د</strong> بيړني ځواب پروګرام<strong>د</strong> استخباراتو مرکزي ا<strong>د</strong>اره<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> ار<strong>د</strong>و <strong>د</strong> جنایي تحقیقاتو قومان<strong>د</strong>ه<strong>د</strong> چاوی<strong>د</strong>ونکو موا<strong>د</strong>و په وړان<strong>د</strong>ې مبارزه<strong>د</strong> جنايي انصاف ه<strong>د</strong>ف ځواک<strong>د</strong> جنايي انصاف شريک ګډ ه<strong>د</strong>ف ځواک ققنسه<strong>د</strong>ف ځواکققنسCJTF-101CMCNATCNJCCNTشريک ګډ ه<strong>د</strong>ف ځواک ققنس - ۱۰۱<strong>د</strong> وړتیا پړاوونه<strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و ض<strong>د</strong> مشاورتي ټيم<strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و ض<strong>د</strong> انصاف مرکز<strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و مرکزي محکمهCOMPRI-A <strong>د</strong> چلن<strong>د</strong> ب<strong>د</strong>لولو لپاره ارتباط: په افغانستان کې <strong>د</strong> خصوصي سکټور <strong>د</strong> روغتيا تولي<strong>د</strong>اتواو خ<strong>د</strong>متونو <strong>ته</strong> السرسى پراخولCPCCSHCSRPCSSPCSTC-ACTAGCTC-ACWDDADABDADDC&PDCISDEADEA CNDFRDIAGDICEDoDDoD CN<strong>د</strong> جنایي ګړنالرو قانون<strong>د</strong> ماشوم ژون<strong>د</strong>ی پاتې کی<strong>د</strong>ل او روغتیا<strong>د</strong> ملکي خ<strong>د</strong>مت <strong>د</strong> سموني پروژه )نړیوال بانک(<strong>د</strong> سمونو <strong>د</strong> سيسټمونو <strong>د</strong> مالتړ پروګرام<strong>د</strong> ګډ امنیت انتقالي قومان<strong>د</strong>ه - افغانستان<strong>د</strong> روزونکو ګډ مشاورتي ګروپ<strong>د</strong> تروریزم خالف <strong>د</strong> روزنې مرک - افغانستان<strong>د</strong> عمومي وسلو له مینځه وړلپرمختيايي مالتړ<strong>د</strong> افغانستان بانک<strong>د</strong> پرمختيا <strong>د</strong> مرستې ډیټابیس<strong>د</strong> ناروغیو کنټرول او مخنیوی<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاعي جنایي تحقیقاتو خ<strong>د</strong>مت<strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و <strong>د</strong> تنفیذ ا<strong>د</strong>اره<strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و <strong>د</strong> تنفیذ ا<strong>د</strong>اره له مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و په خالف مبارزه<strong>د</strong> مرستو ورکوونکي مالي کتنه<strong>د</strong> غير قانوني وسله والو ډلو بې وسلې کول )پروګرام(<strong>د</strong> ډاټا او استخباراتو راغونډول او ب<strong>د</strong>لول<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمه )متح<strong>د</strong>ه ایاالت(<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمه له مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و سره مبارزه )متح<strong>د</strong>ه ایاالت(DoD E&EE <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمې بیړني او فوق العا<strong>د</strong>ه لګښتونه )متح<strong>د</strong>ه ایاالت(137<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
ضمیمېلنډیزDoD IGDoD OH-DACADoD OMADoD T&Eتعریف<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمې عمومي پلټونکی )متح<strong>د</strong>ه ایاالت(<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمې په بهرنیو ملکونو کې <strong>د</strong> مصیبت، بشر<strong>د</strong>وستانه، اوملکي مرستي)متح<strong>د</strong>ه ایاالت(<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمې عملیات او څارنې )متح<strong>د</strong>ه ایاالت(<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمې روزنې او تجهیزونه )متح<strong>د</strong>ه ایاالت(<strong>د</strong> ع<strong>د</strong>لیي وزارت<strong>د</strong> ع<strong>د</strong>لیې محکمه )متح<strong>د</strong>ه ایاالت(DoNDoSECCEMCEODERMAERWESFETTEUPOLFBIFDDFEFAFMFFMRFOBFSAFYGAOGDPGHAIGIRoAHCRCHHSHMMWVHNSSHOOHSSPIARCSCICCTFIDA<strong>د</strong> بحري قواوو محکمه )متح<strong>د</strong>ه ایاالت(<strong>د</strong> بهرنیو چارو محکمه )متح<strong>د</strong>ه ایاالت(<strong>د</strong> ټاکنیزو شکايتونو کميسيون<strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> رسنیو کمیسیون<strong>د</strong> چاو<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>ونکو وسلو له مینځه وړل<strong>د</strong> مهاجرینو او لیږ<strong>د</strong>ونکي بیړنۍ مرستي<strong>د</strong> جګړي څخه پاتي شوي چاو<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>ونکي موا<strong>د</strong><strong>د</strong> اقتصا<strong>د</strong>ي مالتړ بو<strong>د</strong>يجه<strong>د</strong> مربوطولو روزنيز ټيم<strong>د</strong> اروپايي ټولنې <strong>د</strong> پوليسو مشن<strong>د</strong> تحقیقاتو ف<strong>د</strong>ارلي ا<strong>د</strong>اره<strong>د</strong> ولسوالۍ <strong>د</strong> پرمختیا تمرکز<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ازا<strong>د</strong>و او عا<strong>د</strong>النه ټاکنو سازمان<strong>د</strong> بهرنیو پوځونو مالي مرستي<strong>د</strong> مالي ا<strong>د</strong>اري مقررات )<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمه(<strong>د</strong> مخکښتو عملیاتو قرارګاه<strong>د</strong> آزا<strong>د</strong>ۍ <strong>د</strong> مالتړ قانونمالي <strong>کال</strong><strong>د</strong>حكومت <strong>د</strong> احتساب ا<strong>د</strong>ارهناخالص کورنۍ تولی<strong>د</strong><strong>د</strong> HIV/AIDS نړیوالې هڅي<strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong> شکایتونو <strong>د</strong> اخیستلو <strong>د</strong> کتني کمیټه<strong>د</strong> روغتیا او بشري خ<strong>د</strong>متونو څانګه<strong>د</strong> لوړ خوځښت، ګڼ ه<strong>د</strong>فيزو ټايرونو موټر<strong>د</strong> روغتیا او تغذیې <strong>د</strong> سکټور ستراتیژي<strong>د</strong> نظارت لوی <strong>د</strong>فتر<strong>د</strong> روغتیاي خ<strong>د</strong>متونو <strong>د</strong> مالتړ پروژه<strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اري اصالحاتو او ملکي خ<strong>د</strong>مت خپلواک کمیسیونپه قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> کې <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اري فسار نړیوال کاري ځواک<strong>د</strong> نړیوالې پرمختیا ټولنهIDEA-NEW <strong>د</strong> شمال، ختيځ، او لوي<strong>د</strong>يځ لپاره <strong>د</strong> ب<strong>د</strong>يل معيشت پې<strong>د</strong>ا کولو مراعاتIECلنډیزتعریف<strong>د</strong> چاو<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>ونکو موا<strong>د</strong>و آله<strong>د</strong> ابت<strong>د</strong>ايي <strong>د</strong>اخلې روزنهعمومي پلټونکینړیوال پوځي او روزنیزه ز<strong>د</strong>ه کړه<strong>د</strong> پېسو نړيوال صن<strong>د</strong>وق<strong>د</strong> نړيوالو مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و کنټرول او <strong>د</strong> قانون نفاذ<strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و او <strong>د</strong> قانون <strong>د</strong> تنفیذ <strong>د</strong> چارو نړیواله ا<strong>د</strong>ارهخپلواک ملي قانوني روزنيز مرکزنړیوال سازمانونه او پروګرامونهنړيوال ريپبليکن انسټيټوټ<strong>د</strong> انفراسټرکچر او بيا جوړونې پروګرام<strong>د</strong> امنیت نړیوال مرستن<strong>د</strong>ویه ځواک )ايساف(<strong>د</strong> اوبو <strong>د</strong> منابعو ګډه ا<strong>د</strong>اره<strong>د</strong> انسجام او نظارت ګډه ا<strong>د</strong>اره<strong>د</strong> جاپان <strong>د</strong> نړيوالې همکارۍ ا<strong>د</strong>اره<strong>د</strong> انصاف <strong>د</strong> سکټور <strong>د</strong> مالتړ پروګرام<strong>د</strong> کن<strong>د</strong>هار هوایي ډګر<strong>د</strong> کابل <strong>د</strong> پوځي روزنې مرکزلویس برجر ګروپ/بلیک اینډ ویتچ جواینټ وینچور<strong>د</strong> سيمييزې <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>ارۍ او ټولنې پرمختيا<strong>د</strong> افغانستان لپاره <strong>د</strong> قانون <strong>د</strong> حاکميت <strong>د</strong> باور بو<strong>د</strong>يجهسپک تخنیکي موټر<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ماین ض<strong>د</strong> <strong>د</strong> انسجام مرکز<strong>د</strong> نشه یي توکیو ض<strong>د</strong> مین<strong>د</strong>ي<strong>د</strong> زراعت، اوبه لګولو، او مال<strong>د</strong>اري وزارت )افغانستان(په افغانستان کې <strong>د</strong> ماین ض<strong>د</strong> پروګرام<strong>د</strong> مخابراتو او معلوماتي ټکنالوجي وزارت )افغانستان(<strong>د</strong> مخ<strong>د</strong>ره موا<strong>د</strong>و ض<strong>د</strong> <strong>د</strong> مبارزي وزارت )افغانستان(<strong>د</strong> پانګې اچونې څو اړخیز ضمانت ا<strong>د</strong>اره<strong>د</strong> تړون یا<strong>د</strong><strong>د</strong>اښت<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع وزارت )افغانستان(<strong>د</strong> ښوونې او روزنې وزارت )افغانستان(<strong>د</strong> مالیي وزارت )افغانستان(<strong>د</strong> کورنیو چارو وزارت )افغانستان(<strong>د</strong> ع<strong>د</strong>لیي وزارت )افغانستان(<strong>د</strong> عامې روغتیا وزارت )افغانستان(<strong>د</strong> فوای<strong>د</strong> عامي وزارت )افغانستان(<strong>د</strong> ټرانسپورټ او ملکي هوانور<strong>د</strong>ۍ وزارت )افغانستان(<strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیونIEDIETIGIMETIMFINCLEINLINLTCIO&PIRIIRPISAFIWRMJCMBJICAJSSPKAFKMTCLBG/B&VLGCDLOTFALTVMACCAMADMAILMAPAMCITMCNMIGAMOAMoDMoEMoFMoIMoJMoPHMoPWMoTCA138 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
ضمیمېلنډیزMoWAMRAMRAPMTVNACNADFتعریف<strong>د</strong> ښځو چارو وزارت )افغانستان(<strong>د</strong> مهاجرت او مهاجرو مرس<strong>ته</strong><strong>د</strong> ماین مقاوم <strong>د</strong> کمین څخه ساتل شوينیمه تاکتیکی موټرونه<strong>د</strong> شمالي اتالنتیک شورا<strong>د</strong> زراعت <strong>د</strong> پرمختیا ملي چوکاټNADR-ATA <strong>د</strong> تروریزم ض<strong>د</strong>، ماین څخه پاکولو او اړون<strong>د</strong> پروګرامونه <strong>د</strong> تروریزم خالف مرس<strong>ته</strong>NADR-CTF <strong>د</strong> تروریزم ض<strong>د</strong>، ماین څخه پاکولو او اړون<strong>د</strong> پروګرامونه <strong>د</strong> تروریزم خالف مالي مرس<strong>ته</strong>NADR-EXBSNADR-HDNADR-NDSNADR-SALWNADR-TIPNATONCONDAANGONMCCNPCCNSPOCOOEFOEGOHDACAOIGOMAROMBOMLTOoPOPICOSCEOSDOSIOTIلنډیز<strong>د</strong> تروریزم ض<strong>د</strong>، ماین څخه پاکولو او اړون<strong>د</strong> پروګرامونه <strong>د</strong> صا<strong>د</strong>راتو او سرح<strong>د</strong>ونو امنیت<strong>د</strong> تروریزم ض<strong>د</strong>، ماین څخه پاکولو او اړون<strong>د</strong> پروګرامونه بشر <strong>د</strong>وستانه ماین پاکول<strong>د</strong> تروریزم ض<strong>د</strong>، ماین څخه پاکولو او اړون<strong>د</strong> پروګرامونه بی وسلې کول<strong>د</strong> تروریزم ض<strong>د</strong>، ماین څخه پاکولو او اړون<strong>د</strong> پروګرامونه وړي او سپکې وسلې<strong>د</strong> تروریزم ض<strong>د</strong>، ماین څخه پاکولو او اړون<strong>د</strong> پروګرامونه <strong>د</strong> تروریست <strong>د</strong> انسجام پروګرام<strong>د</strong> شمالي اتالنیتک <strong>د</strong> تړون سازماننا کميشنه افسر<strong>د</strong> ملي <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> اختصاصونو قانوننا<strong>د</strong>ولتي ا<strong>د</strong>اره<strong>د</strong> ملي پوځي قومان<strong>د</strong>ې مرکز<strong>د</strong> ملي پولیسو قومان<strong>د</strong>ې مرکز<strong>د</strong> ملي پیوستون پروګرام<strong>د</strong> سمن<strong>د</strong>ر پورې غاړه راتلونکي عمليات<strong>د</strong> تلپاتې ازا<strong>د</strong>ۍ عمليات<strong>د</strong> اقتصا<strong>د</strong>ي و<strong>د</strong>ي <strong>د</strong>فتر )یو اس ایډ(<strong>د</strong> سمن<strong>د</strong>ر پورې غاړي بشري ناورینونه او ملکي مرس<strong>ته</strong><strong>د</strong> عمومي پلټونکي <strong>د</strong>فتر<strong>د</strong> ماین ض<strong>د</strong> او افغانانو <strong>د</strong> بیا رغوني سازمان<strong>د</strong> سمبالښت او بو<strong>د</strong>یجې <strong>د</strong>فتر<strong>د</strong> فعاليتي روزنې او ارتباط ټيم<strong>د</strong> ولسمشر <strong>د</strong>فتر )افغانستان(<strong>د</strong> سمن<strong>د</strong>رپورې خصوصي پانګه اچونې کارپوريشنپه اروپا کې <strong>د</strong> امنیت او همکارۍ سازمان<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمې <strong>د</strong> سکرتریت <strong>د</strong>فتر<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> هوايي ځواک <strong>د</strong> ځانګړي تحقیقاتو <strong>د</strong>فتر<strong>د</strong> انتقالي ابتکارونو <strong>د</strong>فترPKOPMTPMTPOMLTPRGFPRTPSCQIPRPGRTCRUFSCoGSIGIRSOG.U.SUNUN OCHAUNAMAUNCACUNDPUNDP/ELECTUNICEFUNIFEMUNODCUSACEUSAIDUSAID OEUSCENT-COMUSDAUSFOR-AUSMSVOAVTTتعریفسوله ساتي عملیات<strong>د</strong> والیتي سمبالښت ټیم<strong>د</strong> پولیس <strong>د</strong> څارنې ټیم<strong>د</strong> پولیس تشکیالتي څارني او فعالیتونو ټیم<strong>د</strong> غربت <strong>د</strong> کمولو او زياتې<strong>د</strong>و اسانتيا<strong>د</strong> والیتي بیا رغوني ټیم<strong>د</strong> امنیت شخصي قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong>ي<strong>د</strong> چټکې اغیزي پروژيپه راکټ بان<strong>د</strong>ې ویشل شوي السي بمسيمييز روزنيز مرکز<strong>د</strong> زور <strong>د</strong> کارولو اصول<strong>د</strong> حکومت <strong>د</strong> مرکز لپاره مالتړ<strong>د</strong> عراق <strong>د</strong> بیا رغاونې لپاره ځانګړی عمومي پلټونکی<strong>د</strong> ځانګړي عملیاتو ډلهمتح<strong>د</strong>ه ایاالتملګري ملتونه<strong>د</strong> بشري مرستو <strong>د</strong> همغږي کولو لپاره <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong>فترپه افغانستان کې <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> مرستو مشن<strong>د</strong> فسا<strong>د</strong> پر ض<strong>د</strong> <strong>د</strong> ملګرو ملتونو کنوينشن<strong>د</strong> ملګرو ملتونو پرمختیایي پروګرام<strong>د</strong> سبا لپاره <strong>د</strong> قانون او ټاکنو <strong>د</strong> وړتیا لوړولماشومانو لپاره <strong>د</strong> ملګرو ملتونو بو<strong>د</strong>يجه<strong>د</strong> ښځو لپاره <strong>د</strong> ملګرو ملتونو پرمختیايي بو<strong>د</strong>یجه<strong>د</strong> نشه يي توکيو او جرمونو په اړه <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong>فتر<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> ار<strong>د</strong>و <strong>د</strong> انجینرانو قول ار<strong>د</strong>و<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> نړیوالي پرمختیا ا<strong>د</strong>اره<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> نړیوالي پرمختیا ا<strong>د</strong>ارې عملیاتي لګښتونه<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو مرکزي قومان<strong>د</strong>ه<strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> زراعت محکمه<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو پوځونه - افغانستان<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو مارشل خ<strong>د</strong>متونه<strong>د</strong> امریکا غږ<strong>د</strong> اعتبار <strong>د</strong> معلومولو ټيم139<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
پا یلیکو نهپه کابل کې <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو سفارت، "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> مالتړ لپاره <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> <strong>د</strong>ولت ملکي-نظامي منسجم شوي کمپاین پالن" ۱۰ اګست ۲۰۰۹.1. ،GAO "<strong>د</strong> سرکونو په جوړولو کې پرمختګ شوی <strong>د</strong>ی، خو <strong>د</strong> هغوی <strong>د</strong> تاثیر په اړه <strong>د</strong> پریکړي کولو ارزونه او <strong>د</strong> <strong>د</strong>وام<strong>د</strong>اري ساتني پروګرام <strong>ته</strong> اړتیا لی<strong>د</strong>ل کیږي،" GAO-08-689 <strong>راپور</strong>، جوالی2. ۲۰۰۸؛ GAO، GAO-09-476T <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> امنیت، اقتصا<strong>د</strong> او <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري <strong>د</strong> بیا جوړولو په مخ کې پرتې ننګونې بای<strong>د</strong> <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو په ستراتیژي کې په نښه کړي شي،"مارچ ۲۰۰۹. ۲۵،<strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> <strong>راپور</strong> <strong>د</strong> مسو<strong>د</strong>ي په اړه <strong>د</strong> USFOR-A تبصره، "په کاپیسا والیت کې له محمو<strong>د</strong> راقي نه تر نجراب پوري <strong>د</strong> سرک <strong>د</strong> پروژي معاینه: <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> شرایط پوره شوي <strong>د</strong>ي؛ خو <strong>د</strong> هغوي <strong>د</strong>3. <strong>د</strong>وام<strong>د</strong>اري په اړه ان<strong>د</strong>یښني ش<strong>ته</strong>،" <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹. ۲،ملګري ملتونه، "<strong>د</strong> ملګرو ملتونو عمومي غونډي او <strong>د</strong> امنیت شورا <strong>ته</strong> <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، سپټمبر ۲۰۰۹. ۲۲،4. سیګار ۰۹-۵ پلټنه، "په افغانستان کې <strong>د</strong> قومان<strong>د</strong>ان <strong>د</strong> بیړنۍ ځواب پروګرام لپاره <strong>د</strong> ال <strong>د</strong>يري څرګن<strong>د</strong>تیا، څارني، او پالن جوړولو اړتیا لی<strong>د</strong>ل کیږي،" سپټمبر ۲۰۰۹، ۹، مخونه ۱۶-۱۷.5. سیګار معاینه ۰۹-۲، "په کاپیسا والیت کې له محمو<strong>د</strong> راقي نه تر نجراب پوري <strong>د</strong> سرک <strong>د</strong> پروژي معاینه: <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> شرایط پوره شوي <strong>د</strong>ي؛ خو <strong>د</strong> هغوي <strong>د</strong> <strong>د</strong>وام<strong>د</strong>اري په اړه ان<strong>د</strong>یښني ش<strong>ته</strong>،"6. ،۲۰۰۹\۲\۱۰ مخ .۱۶سیګار معاینه ۰۹-۲، "په کاپیسا والیت کې له محمو<strong>د</strong> راقي نه تر نجراب پوري <strong>د</strong> سرک <strong>د</strong> پروژي معاینه: <strong>د</strong> قرار<strong>د</strong>ا<strong>د</strong> شرایط پوره شوي <strong>د</strong>ي؛ خو <strong>د</strong> هغوي <strong>د</strong> <strong>د</strong>وام<strong>د</strong>اري په اړه ان<strong>د</strong>یښني ش<strong>ته</strong>،"7. ،۲۰۰۹\۲\۱۰ مخ .۱۶<strong>د</strong> ICCTF نور غړي <strong>د</strong> تحقیقاتو ف<strong>د</strong>رالي ا<strong>د</strong>اره، <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاعي جرمونو <strong>د</strong> تحقیقاتو خ<strong>د</strong>مات، <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو په ار<strong>د</strong>و کې <strong>د</strong> جنایي تحقیقاتو <strong>د</strong> ټکي <strong>د</strong> سترو قضیو څانګه، <strong>د</strong> سمن<strong>د</strong>ري ځواکونو <strong>د</strong> جنایي تحقیقاتو8. ا<strong>د</strong>اره، <strong>د</strong> هوایي ځواکونو <strong>د</strong> ځانګړیو تحقیقاتو <strong>د</strong>فتر، <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمي <strong>د</strong> عمومي پلټونکي <strong>د</strong>فتر، <strong>د</strong> USAID <strong>د</strong> عمومي پلټونکي <strong>د</strong>فتر او <strong>د</strong> عراق <strong>د</strong> بیا رغوني لپاره <strong>د</strong> ځانګړي عمومي پلټونکي <strong>د</strong>فتر <strong>د</strong>ی.تر ۱۳ <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ پوري.9. <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمه، "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملي پرمختیا ستراتیژي <strong>د</strong> جاري ساتلو لپاره <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو پالن،" www.defenselink.mil/pubs/united_states_plan_for_sustaining_the_af-10. ghanistan_national_security_forces_1231.pdf وکتل شو په ۹\۱۶\۲۰۰۹، مخ ۶.پی ایل -۳۲، ۱۱۱ "اختصاصي بشپړونکي قانون ۲۰۰۹،" ۶\۲۴\۲۰۰۹.11. <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمه، "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملي پرمختیا ستراتیژي <strong>د</strong> جاري ساتلو لپاره <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو پالن،" www.defenselink.mil/pubs/united_states_plan_for_sustaining_the_af-12. ghanistan_national_security_forces_1231.pdf وکتل شو په ۹\۱۶\۲۰۰۹، مخ ۵.<strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۹\۲۰۰۹.13. پی ایل ۱۱۱-۳۲ "اختصاصي بشپړونکي قانون ۲۰۰۹،" ۶\۲۴\۲۰۰۹.14. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۹\۲۰۰۹.15. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۹\۲۰۰۹.16. <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې عمومي پلټونکی، "<strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجو ویشل او <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> امنیتي پوځونو <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجې <strong>د</strong> م<strong>د</strong>یریت لپاره <strong>د</strong> تعه<strong>د</strong>اتو اعتبار - لومړي برخه،" www.dodig.mil/audit/reports/fy08/08-17. ،012.pdf وکتل شو ۹\۹\۲۰۰۹، مخ ۲.<strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمه، <strong>د</strong> مالي تنظیم مقررات، "<strong>د</strong> قومان<strong>د</strong>ان <strong>د</strong> بیړني ځواب بو<strong>د</strong>یجه: ۱۲ ټوک، ۲۷ فصل،" ۱\۲۰۰۹، مخ ۲۷-۳.18. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۱۴\۲۰۰۹.19. سیګار ۰۹-۵ پلټنه، "په افغانستان کې <strong>د</strong> قومان<strong>د</strong>ان <strong>د</strong> بیړنۍ ځواب پروګرام لپاره <strong>د</strong> ال <strong>د</strong>يري څرګن<strong>د</strong>تیا، څارني، او پالن جوړولو اړتیا لی<strong>د</strong>ل کیږي،" ۹\۹\۲۰۰۹، مخ ۲.20. سیګار ۰۹-۵ پلټنه، "په افغانستان کې <strong>د</strong> قومان<strong>د</strong>ان <strong>د</strong> بیړنۍ ځواب پروګرام لپاره <strong>د</strong> ال <strong>د</strong>يري څرګن<strong>د</strong>تیا، څارني، او پالن جوړولو اړتیا لی<strong>د</strong>ل کیږي،" ۹\۹\۲۰۰۹، مخ ۴.21. سیګار ۰۹-۵ پلټنه، "په افغانستان کې <strong>د</strong> قومان<strong>د</strong>ان <strong>د</strong> بیړنۍ ځواب پروګرام لپاره <strong>د</strong> ال <strong>د</strong>يري څرګن<strong>د</strong>تیا، څارني، او پالن جوړولو اړتیا لی<strong>د</strong>ل کیږي،" ۹\۹\۲۰۰۹، مخ ۱۷.22. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> ارزوني پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۷\۱۶\۲۰۰۹.23. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۹\۲۰۰۹.24. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۹\۲۰۰۹.25. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۹\۲۰۰۹.26. ،CRS "بهرني مرستي: <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> پروګرامونو او پالیسي پیژن<strong>د</strong>نه،" ۴\۹\۲۰۰۹، http://assets.opencrs.com/rpts/R40213_20090409.pdf وکتل شو ۹\۱۰\۲۰۰۹، مخ ۷.27. <strong>د</strong> بهرنیو چارو محکمه، "<strong>د</strong> ګانګرس لخوا <strong>د</strong> بو<strong>د</strong>یجي ثابتونه: بهرني عملیات، مالی <strong>کال</strong> ۲۰۱۰،" مخ ۳۲.28. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۹\۲۰۰۹.29. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۹\۲۰۰۹.30. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۹\۲۰۰۹.31. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۱۳\۲۰۰۹.32. INL <strong>د</strong> پولیسو <strong>د</strong> روزني <strong>د</strong> پروګرامونو <strong>د</strong> پرمخ بیولو لپاره <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمې څخه بو<strong>د</strong>یجه ترالسه کوي.33. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۱۳\۲۰۰۹.34. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۱۳\۲۰۰۹.35. <strong>د</strong> مالیي وزارت ویبپاڼه، ،www.mof.gov.af وکتل شو ۹\۱۰\۲۰۰۹.36. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> خزانې ځواب، ۹\۲۴\۲۰۰۹.37. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> خزانې ځواب، ۹\۲۴\۲۰۰۹.38. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> خزانې ځواب، ۹\۲۴\۲۰۰۹.39. <strong>د</strong> مالیي وزارت، "<strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوریت: <strong>د</strong> ۱۳۸۸ <strong>کال</strong> ملي بو<strong>د</strong>یجه،" ،www.budgetmof.gov.af/Budget_Resources/1388/1388_National_Budget_ENG.pdf40. مخ ۷<strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> خزانې ځواب، ۹\۲۴\۲۰۰۹.41. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> خزانې ځواب، ۹\۲۴\۲۰۰۹.42. <strong>د</strong> مالیي وزارت، "<strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوریت: <strong>د</strong> ۱۳۸۸ <strong>کال</strong> ملي بو<strong>د</strong>یجه،" ،www.budgetmof.gov.af/Budget_Resources/1388/1388_National_Budget_ENG.pdf43. مخ ۲۷، په ۱۰\۲۲\۲۰۰۹ نیټه، <strong>د</strong> تبا<strong>د</strong>لي نرخ ۱ افغانۍ = ۰.۰۲ امریکایي ډالره وه، ،www.xe.com وکتل شو ۱۰\۲۲\۲۰۰۹.نړیوال بانک، "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بيا رغونې <strong>د</strong> باور بو<strong>د</strong>يجه،" ۹\۲۰۰۹، مخ 4.44. ،CRS "په افغانستان کې <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> مرستي مشن )یوناما(: پس منظر او <strong>د</strong> پالیسي مسالي،" ۷\<strong>۳۰</strong>\۲۰۰۹، ،www.fas.org/sgp/crs/row/R40747.pdf وکتل شو ۹\۲۵\۲۰۰۹،45. 140 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
پا یلیکو نهمخ ۸؛ <strong>د</strong> مالیي وزارت، "<strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوریت: <strong>د</strong> ۱۳۸۸ <strong>کال</strong> ملي بو<strong>د</strong>یجه،" www.budgetmof.gov.af/Budget_Resources/1388/1388_National_Budget_ENG.،pdf مخ ۲۷، په ۱۰\۲۲\۲۰۰۹ نیټه، <strong>د</strong> تبا<strong>د</strong>لي نرخ ۱ افغانۍ = ۰.۰۲۰۱۶۹۴ امریکایي ډالره وه، ،www.xe.com وکتل شو ۱۰\۲۲\۲۰۰۹.<strong>د</strong> مالیي وزارت، "<strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوریت: <strong>د</strong> ۱۳۸۸ <strong>کال</strong> ملي بو<strong>د</strong>یجه،" ،www.budgetmof.gov.af/Budget_Resources/1388/1388_National_Budget_ENG.pdf46. مخ .۲۷-۲۸ .28–27نړیوال بانک، "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بيا رغونې <strong>د</strong> باور بو<strong>د</strong>يجه،" ۹\۲۰۰۹، مخ ۴.47. نړیوال بانک، "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بيا رغونې <strong>د</strong> باور بو<strong>د</strong>يجه،" ۹\۲۰۰۹، مخ ۳.48. نړیوال بانک، "نړیوال بانک په افغانستان کې: <strong>د</strong> هیوا<strong>د</strong> وروستي <strong>د</strong>ري میاشتني حال،" ۱۰\۲۰۰۹.49. نړیوال بانک، "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بيا رغونې <strong>د</strong> باور بو<strong>د</strong>يجه،" ۹\۲۰۰۹، مخ ۴.50. نړیوال بانک، "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بيا رغونې <strong>د</strong> باور بو<strong>د</strong>يجه،" ۹\۲۰۰۹، مخ ۳.51. نړیوال بانک، "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بيا رغونې <strong>د</strong> باور بو<strong>د</strong>يجه،" ۹\۲۰۰۹، مخ ۳.52. نړیوال بانک، "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بيا رغونې <strong>د</strong> باور بو<strong>د</strong>يجه،" ۹\۲۰۰۹، مخ ۱۳.53. نړیوال بانک، "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> بيا رغونې <strong>د</strong> باور بو<strong>د</strong>يجه :)ARTF( <strong>د</strong> مالي وضعیت په اړه <strong>د</strong> ا<strong>د</strong>اري <strong>راپور</strong> <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> اګست تر ۲۲ نیټي پوري،" مخ ۱.54. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> خزانې ځواب، ۹\24\۲۰۰۹.55. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> خزانې ځواب، ۹\24\۲۰۰۹.56. <strong>د</strong> یوناما نښان له ?http://unama.unmissions.org/default.aspx څخه ترالسه شو، وکتل شو ۱۰\۱۴\۲۰۰۹. <strong>د</strong> UNDP/ELECT نښان له www.afghanelections.org څخه57. ترالسه شوه، وکتل شو ۱۰\۱۴\۲۰۰۹. <strong>د</strong> نړیوال بانک نښان له www.worldbank.org څخه ترالسه شو، وکتل شو ۱۰\۱۴\۲۰۰۹. <strong>د</strong> نړیوالي وجهي صن<strong>د</strong>وق )IMF( نښان له www.imf.org/external/index.htm څخه ترالسه شو، وکتل شو ۱۰\۱۴\۲۰۰۹.یوناما، "ډیر ځلیږي پوښتني،" ,http://unama.unmissions.org/Default.aspx?tabid=1748 وکتل شو ۱۰\۱۶\۲۰۰۹.58. ملګري ملتونه، <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ ۱۵.59. یوناما، "ډیر ځلیږي پوښتني،" ,http://unama.unmissions.org/Default.aspx?tabid=1748 وکتل شو ۱۰\۱۶\۲۰۰۹.60. یوناما، "ډیر ځلیږي پوښتني،" ,http://unama.unmissions.org/Default.aspx?tabid=1748 وکتل شو ۱۰\۱۶\۲۰۰۹.61. سیګار، پلټنه ۰۹-۶، "<strong>د</strong> افغان ټاکنیز ظرفیت ساتلو لپاره <strong>د</strong> اړتیا وړ ستراتیژي او منابع،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ ۳.62. سیګار، پلټنه ۰۹-۶، "<strong>د</strong> افغان ټاکنیز ظرفیت ساتلو لپاره <strong>د</strong> اړتیا وړ ستراتیژي او منابع،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ ۲.63. نړیوال بانک، "نړیوال بانک په افغانستان کې: <strong>د</strong> هیوا<strong>د</strong> وروستي <strong>د</strong>ري میاشتني حال،" ۱۰\۲۰۰۹.64. ،ADB "<strong>د</strong> آسیا پرمختیایي بانک او افغانستان: حقیقت پاڼه،" ،www.adb.org/Documents/Fact_Sheets/AFG.pdf وکتل شو ۱۰\۱۶\۲۰۰۹.65. ،ADB "<strong>د</strong> آسیا پرمختیایي بانک او افغانستان: حقیقت پاڼه،" ،www.adb.org/Documents/Fact_Sheets/AFG.pdf وکتل شو ۱۰\۱۶\۲۰۰۹.66. <strong>د</strong> نړیوالې وجهي صن<strong>د</strong>وق، "<strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوریت-<strong>د</strong> پروګرام یا<strong>د</strong>اښت،" ,www.imf.org/external/np/country/notes/pdf/afghanistan.pdf وکتل شو ۹\۱۵\۲۰۰۹.67. <strong>د</strong> نړیوالې وجهي صن<strong>د</strong>وق، "<strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوریت-<strong>د</strong> پروګرام یا<strong>د</strong>اښت،" ,www.imf.org/external/np/country/notes/pdf/afghanistan.pdf وکتل شو ۹\۱۵\۲۰۰۹.68. <strong>د</strong> نړیوالي وجهي صن<strong>د</strong>وق، "موږ څه کوو،" ,www.imf.org/external/about/whatwedo.htm وکتل شو ۹\۱۵\۲۰۰۹.69. <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ 7.70. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.71. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.72. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.73. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.74. ناټو، "<strong>د</strong> امنیت مرستن<strong>د</strong>وی نړیوال ځواک )آیساف( او افغان ملي ار<strong>د</strong>و پیاوړتیا او نیمګړتیا" ,www.nato.int/isaf/docu/epub/pdf/placemat.pdf وکتل شو ۹\<strong>۳۰</strong>\۲۰۰۹.75. ,CIA "<strong>د</strong> نړۍ <strong>د</strong> حقایقو کتاب افغانستان," ,www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/af.html#top وکتل شو ۲۰۰۹\۱\۹؛; <strong>د</strong> افغانستان ملي ار<strong>د</strong>و نښان له76. /www.mod.gov.af ځخه ترالسه شو، وکتل شو ۲۰\۹\۲۰۰۹.<strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.77. <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي، اجراییوي لنډیز،" مخ 4.78. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلومات پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۲۰۰۹\۲\۱۰؛ ,CIA "<strong>د</strong> نړۍ <strong>د</strong> حقایقو کتاب افغانستان," www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/79. ,af.html#top وکتل شو ۹\۲۰\۲۰۰۹.<strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.80. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.81. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.82. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.83. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.84. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.85. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.86. ،CSTC-A "<strong>د</strong> زغملو <strong>د</strong> حساب کتاب،" ۴\۲۰۰۹، مخ ۱۸.87. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.88. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.89. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې OSD ځواب 7/8/2009.90. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.91. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.92. 141<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
پا یلیکو نه93. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.GAO-09-267، لټولو <strong>د</strong> یوه منظم پالن نشتوالی <strong>د</strong> هغو وسلو په اړه چې <strong>د</strong> افغان ملي امنیتي ځواکونو <strong>ته</strong> وړکړل شوي <strong>د</strong>ي، <strong>د</strong> حساب ورکولو پام وړ ان<strong>د</strong>یښني <strong>راپور</strong><strong>ته</strong> کړي <strong>د</strong>ي" <strong>راپور</strong> "<strong>د</strong> ،GAO 94.۱\۲--۹ مخ .۱۱95. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.96. <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمه، "<strong>د</strong> افغان هوایي ځواکونه له ټاکنو سره مرس<strong>ته</strong> کوي،" ۹\۱۲\۲۰۰۹.97. ،USAF "<strong>د</strong> افغان <strong>د</strong> ملي هوايي ځواکونو قومان<strong>د</strong>ان AETC <strong>ته</strong> سفر کوي،" ۷\۲۲\۲۰۰۹.98. ناټو، "<strong>د</strong> افغان ملي ار<strong>د</strong>و هوايي ځواک اوس <strong>د</strong> آیساف له صحني <strong>د</strong> بان<strong>د</strong>ي <strong>د</strong> هوايي مالتړ په سیسټم کې منسجم شوی <strong>د</strong>ی،" ۶\۱۵\۲۰۰۹.99. <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمه، "<strong>د</strong> افغان هوایي ځواکونه له ټاکنو سره مرس<strong>ته</strong> کوي،" ۹\۱۲\۲۰۰۹.100. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.101. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.102. <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمه، "په افغانستان کې <strong>د</strong> امنیت او ثبات په لوري پرمختګ،" ۶/۲۰۰۹، مخ 28.103. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې OSD ځواب؛ <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمه، "په افغانستان کې <strong>د</strong> امنیت او ثبات په لوري پرمختګ،" ۶/۲۰۰۹، مخ ۲۶؛ <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملي پولیسو نښان لهwww.budgetmof.gov.af/sectors/Security/resurces/MoI%20Strategy%20-%20English.pdf څخه ترالسه شو، وکتل شو ۹\۲۳\۲۰۰۹.104. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې OSD ځواب 10/13/2009.105. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.106. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.107. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.108. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.109. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.110. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.111. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.112. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.113. ،USMC "<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو سمن<strong>د</strong>ري ځواکونه په جنوبي هلمن<strong>د</strong> کې افغان پولیسو <strong>ته</strong> روزنه ورکوي،" ۸\۱۰\۲۰۰۹.114. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.115. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې OSD ځواب 7/8/2009.116. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.117. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.118. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.119. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.120. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.121. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.122. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.123. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.124. <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمه، "په افغانستان کې <strong>د</strong> امنیت او ثبات په لوري پرمختګ،" ۶/۲۰۰۹، مخ 39.125. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.126. <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمه، "په افغانستان کې <strong>د</strong> امنیت او ثبات په لوري پرمختګ،" ۶/۲۰۰۹، مخ ۳۹؛ <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.127. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.128. <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمه، "په افغانستان کې <strong>د</strong> امنیت او ثبات په لوري پرمختګ،" ۶/۲۰۰۹، مخ 39.129. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.130. <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمه، "په افغانستان کې <strong>د</strong> امنیت او ثبات په لوري پرمختګ،" ۶/۲۰۰۹، مخ 39.131. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.132. <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي، اجراییوي لنډیز،" مخ 6.133. ،CRS "افغانستان: له طالبانو وروس<strong>ته</strong> <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري، امنیت، او <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو پالیسي،" ۹\۲۱\۲۰۰۹، مخ ۱۴.134. <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي" مخ ۵۵.135. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.136. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.137. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.138. UNDP افغانستان، "<strong>د</strong> ډایاګ <strong>د</strong> <strong>د</strong>ویمي <strong>د</strong>ري میاشتني <strong>د</strong> پروژي <strong>د</strong> پرمختګ <strong>راپور</strong> - ۲۰۰۹،" مخ 7.139. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.140. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.141. UNDP افغانستان، "<strong>د</strong> ډایاګ <strong>د</strong> <strong>د</strong>ویمي <strong>د</strong>ري میاشتني <strong>د</strong> پروژي <strong>د</strong> پرمختګ <strong>راپور</strong> - ۲۰۰۹،" مخ 3.142. <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي، اجراییوي لنډیز،" مخ 6.143. ملګري ملتونه، "افغانستان <strong>د</strong> ماینونو په پاکولو کې <strong>د</strong> پام وړ پرمختګ کوي، <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> چارواکو <strong>راپور</strong>،" ۷\۲۱\۲۰۰۸.144. "<strong>د</strong> ټولنې پر بنسټ <strong>د</strong> ماينونو <strong>د</strong> ليرې کولو <strong>د</strong> تړونونو پرمختيا او په افغانستان کې <strong>د</strong> تروريزم پر وړان<strong>د</strong>ې مبارزه،" ٦\٢٣\٢٠٠٩.145. <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ 14.142 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
پا یلیکو نه146. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.147. <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملي پرمختیا ستراتیژي لومړنۍ کلنۍ <strong>راپور</strong> )۲۰۰۸\۲۰۰۹(، ۱۳۸۷ <strong>د</strong>ویمه برخه - ضمیمې،" ۸\۱۱\۲۰۰۹، مخ ۳۶.148. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> بهرنیو چارو <strong>د</strong> وزارت ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.149. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.150. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.151. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> CSTC-A ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.152. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.153. <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملي پرمختیا ستراتیژي لومړنۍ کلنۍ <strong>راپور</strong> )۲۰۰۸\۲۰۰۹(، ۱۳۸۷ <strong>د</strong>ویمه برخه - ضمیمې،" ۸\۱۱\۲۰۰۹، مخ ۳۶.154. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.155. <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ 13.156. <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي، اجراییوي لنډیز،" مخ 6.157. ،UNODC "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> افیونو سروي ۲۰۰۹: <strong>د</strong> الس <strong>ته</strong> راغلو معلوماتو لنډیز،" ۹\۲۰۰۹، مخ 17..158 ،INL "<strong>د</strong> INL پروګرامونه،" ،www.state.gov/p/inl/narc/c27187.htm وکتل شو .۲۰۰۹\۲۸\۹159. ،UNODC "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> افیونو سروي: <strong>د</strong> الس <strong>ته</strong> راغلو معلوماتو لنډیز،" ۹\۲۰۰۹، مخ ۲-۳. 2–3.160. ،UNODC "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> افیونو سروي: <strong>د</strong> الس <strong>ته</strong> راغلو معلوماتو لنډیز،" ۹\۲۰۰۹، مخ 3.i. افغانستان <strong>د</strong> افیونو سروي: <strong>د</strong> الس <strong>ته</strong> راغلو معلوماتو لنډیز،" ۹\۲۰۰۹، <strong>د</strong> اجراییه رییس څرګن<strong>د</strong>وني، مخ "<strong>د</strong> ،UNODC 161.162. <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع محکمه، "په افغانستان کې <strong>د</strong> امنیت او ثبات په لوري پرمختګ،" ۶/۲۰۰۹، مخ 66.163. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.164. ،UNODC "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> افیونو سروي: <strong>د</strong> الس <strong>ته</strong> راغلو معلوماتو لنډیز،" ۹\۲۰۰۹، مخ 31.165. ،UNODC "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> افیونو سروي: <strong>د</strong> الس <strong>ته</strong> راغلو معلوماتو لنډیز،" ۹\۲۰۰۹، مخ 31..ii افغانستان <strong>د</strong> افیونو سروي: <strong>د</strong> الس <strong>ته</strong> راغلو معلوماتو لنډیز،" ۹\۲۰۰۹، <strong>د</strong> اجراییه رییس څرګن<strong>د</strong>وني، مخ "<strong>د</strong> ،UNODC 166.167. ،UNODC "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> افیونو سروي: <strong>د</strong> الس <strong>ته</strong> راغلو معلوماتو لنډیز،" ۹\۲۰۰۹، مخ 18.168. ناټو، "په افغانستان کې <strong>د</strong> ناټو رول،" www.nato.int/cps/en/natolive/topics_8189.htm وکتل شو ۲۰۰۹\۰۳\۹؛ <strong>د</strong> ایساف نښان له www.nato.int/isaf څخه ترالسه شو، وکتل شو. ۲۰۰۹\۲۳\۹169. ناټو، "<strong>د</strong> امنیت مرستن<strong>د</strong>وی نړیوال ځواک )آیساف( او افغان ملي ار<strong>د</strong>و پیاوړتیا او نیمګړتیا" ,www.nato.int/isaf/docu/epub/pdf/placemat.pdf وکتل شو ۹\<strong>۳۰</strong>\۲۰۰۹.170. ناټو، "<strong>د</strong> امنیت مرستن<strong>د</strong>وی نړیوال ځواک )آیساف( او افغان ملي ار<strong>د</strong>و پیاوړتیا او نیمګړتیا" ,www.nato.int/isaf/docu/epub/pdf/placemat.pdf وکتل شو ۹\<strong>۳۰</strong>\۲۰۰۹.171. ناټو، "په افغانستان کې <strong>د</strong> ناټو رول،" www.nato.int/cps/en/natolive/topics_8189.htm وکتل شو ۹\۰۳\۲۰۰۹172. ناټو، "<strong>د</strong> ایساف <strong>د</strong>ن<strong>د</strong>ه،"۴\۲۹\۰۹ www.nato.int/isaf/topics/mandate/index.html، ؛ ناټو، "<strong>د</strong> امنیت مرستن<strong>د</strong>وی نړیوال ځواک )آیساف( او افغان ملي ار<strong>د</strong>و پیاوړتیا او نیمګړتیا",www.nato.int/isaf/docu/epub/pdf/placemat.pdf وکتل شو ۹\<strong>۳۰</strong>\۲۰۰۹.173. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې OSD ځواب 10/13/2009.174. <strong>د</strong> ملګري ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ ۱؛ ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووه ورځنۍ، له ۹\۸ نه تر۹\۲۱\۲۰۰۹ پوري، مخ ۱۰.175. <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون ،)IEC( <strong>د</strong> انترنیت کور پاڼه، ،www.iec.org.af وکتل شو ۲۰۰۹\۱۹\۱۰؛ <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون ،)ECC( <strong>د</strong> انترنیت کور پاڼه، ،www.ecc.org.af/enوکتل شو ۱۰\۱۹\۲۰۰۹.176. <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون، مطبوعاتي اعالمیه، "<strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون <strong>د</strong> ولسمشرۍ <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> پایلو <strong>د</strong> تص<strong>د</strong>یق کولو په اړه خپلي پریکړي <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون <strong>ته</strong> وسپارلي"۲۰۰۹\۱۹\۱۰؛ <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون، مطبوعاتي اعالمیه، "<strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> اګست <strong>د</strong> ۲۰مې نیټې <strong>د</strong> ولسمشرۍ <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> وروستۍ پایلو اعالنول،" ۱۰\۲۰\۲۰۰۹.177. <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان تړون،" له ۱\۱۳ تر ۲\۱\۲۰۰۶، مخ ۷؛ <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملي پرمختیا ستراتیژي،"/www.ands.gov.af,ands/final_ands/src/final/Afghanistan%20National%20Development%20Strategy_eng.pdf مخ .۷178. <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان تړون،" له ۱\۱۳ تر ۲\۱\۲۰۰۶، مخ ۷؛ <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ملي پرمختیا ستراتیژي،"/www.ands.gov.af,ands/final_ands/src/final/Afghanistan%20National%20Development%20Strategy_eng.pdf مخ .۷179. <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ 1.180. <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ 1.181. <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ ۱؛ <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون، "<strong>د</strong> کان<strong>د</strong>ی<strong>د</strong>انو لست،" www.iec.org.af/،assetts/pdf/nomination/list/presidentialeng.pdf وکتل شو ۱۰\۲۱\۲۰۰۹..182 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، ،۲۰۰۹\۱۸-۲۴\۸ مخ .۲۱۸۴. 183. <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون، مطبوعاتي اعالمیه، "<strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون <strong>د</strong> ولسمشرۍ <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> پایلو <strong>د</strong> تص<strong>د</strong>یق کولو په اړه خپلي پریکړي <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون <strong>ته</strong> وسپارلي" ,”.۲۰۰۹\۱۹\۹۱۸۴. 184. <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون، مطبوعاتي اعالمیه، "<strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون <strong>د</strong> ولسمشرۍ <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> پایلو <strong>د</strong> تص<strong>د</strong>یق کولو په اړه خپلي پریکړي <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون <strong>ته</strong> وسپارلي" ,”.۲۰۰۹\۱۹\۹185. <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون، مطبوعاتي اعالمیه، "<strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون <strong>د</strong> ولسمشرۍ ټاکنو <strong>د</strong> پایلو <strong>د</strong> تص<strong>د</strong>یق کولو په اړه خپلي پریکړي <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون <strong>ته</strong> وسپارلي"۲۰۰۹\۱۹\۱۰؛ <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون، مطبوعاتي اعالمیه، "<strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> اګست <strong>د</strong> ۲۰مي نیټي <strong>د</strong> ولسمشرۍ <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> وروستۍ پایلو اعالنول،" ۱۰\۲۰\۲۰۰۹.186. <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، <strong>د</strong> افغانستان اساسي قانون، ۶۱ ما<strong>د</strong>ه: <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون، مطبوعاتي اعالمیه، "<strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> اګست <strong>د</strong> ۲۰مي نیټي <strong>د</strong> ولسمشرۍ <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> وروستۍ پایلواعالنول،" ۱۰\۲۰\۲۰۰۹..187 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، ۸\۹ ،۲۰۰۹\۲۱\۹- مخ .10.188 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، ۸\۹ ،۲۰۰۹\۲۱\۹- مخ .10143<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
پا یلیکو نهwww.iec. اووه ورځنۍ,۸\۹ - ۹\۲۱\۲۰۰۹، مخ۲؛ <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون، "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> ټاکني، <strong>د</strong> ولسمشرۍ او والیتي شوراګانو ټاکني،", ELECT <strong>د</strong> ,UNDP/ELECT 189.org.af/results/leadingCandidate.html وکتل شو ۱۰\۱۴\۲۰۰۹.190. <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون"<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> ټاکني، <strong>د</strong> ولسمشرۍ او والیتي شوراګانو ټاکني،" www.iec.org.af/results/leadingCandidate.html وکتل شو ۱۰\۱۴\۲۰۰۹.191. <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ 1.192. <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون، "يریکړي،" ،www.ecc.org.af/en/index.php?option=com_content&view=article&id=50&Itemid=56 وروستی ځل وکتل شو۲۰۰۹\۱۹\۱۰؛ <strong>د</strong> ملګري ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹.193. <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ 4..194 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، ۸\۹ ،۲۰۰۹\۲۱\۹- مخ .2.195 ,UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووه ورځنۍ, ,9/21/2009–9/8 مخ ;1 ,UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووه ورځنۍ, ,10/12/2009–9/30 مخ .2196. <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون او <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون، "<strong>د</strong> ټاکنیزو خپلواک کمیسیون <strong>د</strong> ۸ سپټمبر ۲۰۰۹ نيټي <strong>د</strong> حکم په ځواب کې <strong>د</strong> پلټني <strong>د</strong> پروسي په اړه حقایق پاڼه،" www.ecc.org.af/.en/images/stories/pdf/ECC-IEC%20Fact%20Sheet%20Audit%20Process.05.10.09.pdf, ۱۰\۵\۲۰۰۹197. <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون او <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون، "<strong>د</strong> ټاکنیزو خپلواک کمیسیون <strong>د</strong> ۸ سپټمبر ۲۰۰۹ نيټي <strong>د</strong> حکم په ځواب کې <strong>د</strong> پلټني <strong>د</strong> پروسي په اړه حقایق پاڼه،" www.ecc.org.af/.en/images/stories/pdf/ECC-IEC%20Fact%20Sheet%20Audit%20Process.05.10.09.pdf, ۱۰\۵\۲۰۰۹198. <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون او <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون، مطبوعاتي اعالمیه، "<strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون او <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون <strong>د</strong> رایي ورکولو په نمونوي مرکزونو کې پلټني او بیاشمیرل پیل کړل،" ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووه ورځنۍ، ۹\<strong>۳۰</strong> - ۱۰\۱۲\۲۰۰۹، مخ ۸؛ <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون، مطبوعاتي اعالمیه، "<strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون <strong>د</strong> ولسمشرۍ<strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> پایلو <strong>د</strong> تص<strong>د</strong>یق کولو په اړه خپلي پریکړي <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون <strong>ته</strong> وسپارلي" ۱۰\۱۹\۲۰۰۹..199 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، ۸\۹ ،۲۰۰۹\۲۱\۹- مخ .3.200 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، 25\8 ،۲۰۰۹\۳۱\۹- مخ .3201. <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون، مطبوعاتي اعالمیه، "<strong>د</strong> وروستیو تیاریو په اړه <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> خپلواک کمیسیون مطبوعاتي اعالمیه،" www.iec.org.af/assets/pdf/pressrelease/final_،preparation_2009_election19%2008%202009.pdf وکتل شو ۹\۱۹\۲۰۰۹..202 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، 25\8 ،۲۰۰۹\۳۱\۹- مخ .3203. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.204. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.205. <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون، مطبوعاتي اعالمیه، "<strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> ولسمشرۍ <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> لومړیو پایلو اعالن کولو <strong>ته</strong> حواله ورکول،" ۹\۱۶۶\۲۰۰۹.206. سیګار، ۱۰-۱ پلټنه، "<strong>د</strong> افغانستان په ټاکنو کې په ډیر شمیر <strong>د</strong> ښځو <strong>د</strong> برخه اخیستلو په مخ کې خنډونه،" مخ 6.207. سیګار، ۱۰-۱ پلټنه، "<strong>د</strong> افغانستان په ټاکنو کې په ډیر شمیر <strong>د</strong> ښځو <strong>د</strong> برخه اخیستلو په مخ کې خنډونه،" مخ 7..208 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، 18\8 ،۲۰۰۹\۲۴\۹- مخ .13.209 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، 18\8 ،۲۰۰۹\۲۴\۹- مخ .13.210 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، 18\8 ،۲۰۰۹\۲۴\۹- مخ .13.211 UNDP/ELECT ، <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، ۲۱\۷ - ،۲۰۰۹\۲۷\۷ مخ .۱۲.212 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، ۸\۹ ،۲۰۰۹\۲۱\۹- مخ .7.213 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووه ورځنۍ،۲۱\۷ - ،۲۰۰۹\۲۷\۷ مخ ۱۲؛ ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووه ورځنۍ، ۸\۹ - ،۲۰۰۹\۲۱\۹ مخ .۷214. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۱۳\۲۰۰۹.215. <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ 4.216. <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ 1..ii سیاسي حقوقو ګډه څارنه: <strong>د</strong> ولسمشرۍ او والیتي شوراګانو ټاکني،" ۶\۱۶ - ۸\۱\۲۰۰۹، مخ "<strong>د</strong> ،AIHRC 217..ii سیاسي حقوقو ګډه څارنه: <strong>د</strong> ولسمشرۍ او والیتي شوراګانو ټاکني،" ۶\۱۶ - ۸\۱\۲۰۰۹، مخ "<strong>د</strong> ،AIHRC 218.219. ،AIHRC "<strong>د</strong> سیاسي حقوقو ګډه څارنه: <strong>د</strong> ولسمشرۍ او والیتي شوراګانو ټاکني،" ۶\۱۶ - ۸\۱\۲۰۰۹، مخ ۵.220. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۱۳\۲۰۰۹.221. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۱۳\۲۰۰۹.222. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۱۳\۲۰۰۹.223. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۱۳\۲۰۰۹.224. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۱۳\۲۰۰۹..225 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، 18\8 ،۲۰۰۹\۲۴\۹- مخ .2226. <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ 4.227. <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ ۳؛ <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب،.۲۰۰۹\۱۳\۱۰.228 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، 18\8 ،۲۰۰۹\۲۴\۹- مخ .9.229 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، 18\8 ،۲۰۰۹\۲۴\۹- مخ .9.230 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، 18\8 ،۲۰۰۹\۲۴\۹- مخ .9.231 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، ۲۲\۹ ،۲۰۰۹\۲۴\۹- مخ .2.232 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، ۲۲\۹ ،۲۰۰۹\۲۴\۹- مخ .2233. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.234. ،UNDP/ELECT "<strong>د</strong> والیتي شوراګانو ټاکني،" ،www.afghanelections.org/index.php?page=en_Provincial+Council وکتل شو ۱۰\۶\۲۰۰۹.235. ،UNDP/ELECT "<strong>د</strong> والیتي شوراګانو ټاکني،" ،www.afghanelections.org/index.php?page=en_Provincial+Council وکتل شو ۱۰\۶\۲۰۰۹.144 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
پا یلیکو نه236. <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، <strong>د</strong> ټاکنو قانون، ۲۸ ۲۷، ما<strong>د</strong>ي؛ ،UNDP/ELECT "<strong>د</strong> والیتي شوراګانو ټاکني،" www.afghanelections.org/index.php?page=en_،Provincial+Council وکتل شو ۱۰\۶\۲۰۰۹.237. ،AIHRC-UNAMA "<strong>د</strong> سیاسي حقوقو ګډه څارنه: <strong>د</strong> ولسمشرۍ او والیتي شوراګانو ټاکني، لومړی <strong>راپور</strong>" ۴\۲۵ - ۶\۱۲\۲۰۰۹، مخ ۴.238. ،ECC "<strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون،" ،www.ecc.org.af/en وکتل شو ۱۰\۶\۲۰۰۹.239. ،ECC "<strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون،" ،www.ecc.org.af/en وکتل شو ۱۰\۶\۲۰۰۹..240 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، 18\8 ،۲۰۰۹\۲۴\۹- مخ .2.241 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، 18\8 ،۲۰۰۹\۲۴\۹- مخ .8242. <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ 15.243. <strong>د</strong> بحران نړیوال ګروپ، "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ټاکنو ننګونې: <strong>د</strong> آسیا ۱۷۱ نمبر <strong>راپور</strong>،" ۶\۲۴\۲۰۰۹، مخ ۱۴.244. <strong>د</strong> بحران نړیوال ګروپ، "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ټاکنو ننګونې: <strong>د</strong> آسیا ۱۷۱ نمبر <strong>راپور</strong>،" ۶\۲۴\۲۰۰۹، مخ ۱۴.245. <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون، "عامه خلکو <strong>ته</strong> پیغام رسول،" ،www.iec.org.af/public_html/index.html وکتل شو ۱۰\۱۹\۲۰۰۹.246. <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون، "<strong>د</strong> نوم ثبتولو په جریان کې ښځو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> پیغام رسولو هڅي،" ,www.iec.org.af/public_html/Civic%20Education/On%20Women/women.pdfوکتل شو ۹\۱۵\۲۰۰۹.247. <strong>د</strong> بحران نړیوال ګروپ، "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ټاکنو ننګونې،" www.observatori.org/paises/pais_87/documentos/171_afghanistan_s_election_challenges.pdf,,۲۰۰۹\۲۴\۶ مخ .۱۵.248 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، 18\8 ،۲۰۰۹\۲۴\۹- مخ .8www.ndi.org/files/Afghanistan_EOM_Preliminary_ <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> نظارت ډلې <strong>ته</strong> لومړنۍ بیان،" NDI <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> ولسمشرۍ او والیتي شوراګانو ټاکنو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> " ,NDI 249..Statement.pdf, ۲۰۰۹\۲۲\۸250. <strong>د</strong> بحران نړیوال ګروپ، "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ټاکنو ننګونې،" www.observatori.org/paises/pais_87/documentos/171_afghanistan_s_election_challenges.pdf,,۲۰۰۹\۲۴\۶ مخ .۱۵251. <strong>د</strong> بحران نړیوال ګروپ، "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ټاکنو ننګونې،" www.observatori.org/paises/pais_87/documentos/171_afghanistan_s_election_challenges.pdf,,۲۰۰۹\۲۴\۶ مخ .i252. <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون، "<strong>د</strong> پس منظر معلومات: <strong>د</strong> ولسمشرۍ <strong>د</strong> ټاکنو لپاره <strong>د</strong> امنیت په اړه،" ،www.iec.org.af/public_html/index.html وکتل شو ۹\۱۵\۲۰۰۹.http://digital.library.unt.edu/govdocs/crs//data/2005/upl-meta-crs-6723/ ۳\۱۰\۲۰۰۹، <strong>د</strong> ولسمشرۍ او ملي شورا ټاکني،" "افغانستان: ،CRS 253.،RS21922_2005Mar10.pdf وکتل شو ۹\۱۴\۲۰۰۹، مخ ۵.254. ،UNDP/ELECT "<strong>د</strong> ټاکنو حفاظت او ساتنه،" ،www.afghanelections.org/index.php?page=en_Fact+Sheets وکتل شو ۱۰\۲۰\۲۰۰۹.255. سیګار، ۱--۱۰ پلټنه، "<strong>د</strong> افغانستان په ټاکنو کې په ډیر شمیر <strong>د</strong> ښځو <strong>د</strong> برخه اخیستلو په مخ کې خنډونه،" مخ ۷-۸. 7–8.256. <strong>د</strong> بحران نړیوال ګروپ، "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ټاکنو ننګونې،" www.observatori.org/paises/pais_87/documentos/171_afghanistan_s_election_challenges.pdf,,۲۰۰۹\۲۴\۶ مخ ،۱۰ ،۱۲ .i257. ,GlobalSecurity.org “په اففاني ټاکنو کې په میلونونو رایي,” ,www.globalsecurity.org/military/library/news/2004/10/mil-041012-arnews02.htm وکتل شو.۲۰۰۹\۹\۱۰258. ،UNDP/ELECT "<strong>د</strong> ټاکنو حفاظت او ساتنه،" ،www.afghanelections.org/index.php?page=en_Fact+Sheets وکتل شو ۱۰\۶\۲۰۰۹.www.aihrc.org.af/English/Eng_pages/Reports_eng/PRV_2009/" سیاسي حقوقو ګډه څارنه: <strong>د</strong> ولسمشرۍ او والیتي شوراګانو ټاکني: <strong>د</strong>ویم <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> ،AIHRC-UNAMA 259..ii مخ ،PRV_2009_Aug_10.pdf، ۶\۱۶ - ۸\۱\۲۰۰۹260. <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون، "يریکړي،" ،www.ecc.org.af/en/index.php?option=com_content&view=article&id=50&Itemid=56 وروستی ځل وکتل شو۲۰۰۹\۱۹\۱۰؛ <strong>د</strong> ملګري ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹.261. <strong>د</strong> بحران نړیوال ګروپ، "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ټاکنو ننګونې،" www.observatori.org/paises/pais_87/documentos/171_afghanistan_s_election_challenges.pdf,,۲۰۰۹\۲۴\۶ مخ .10www.ndi.org/files/Afghanistan_EOM_Preliminary_ <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> نظارت ډلې <strong>ته</strong> لومړنۍ بیان،" NDI <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> ولسمشرۍ او والیتي شوراګانو ټاکنو <strong>ته</strong> <strong>د</strong> " ,NDI 262..Statement.pdf, ۲۰۰۹\۲۲\۸263. سیګار، پلټنه ۰۹-۶، "<strong>د</strong> افغان ټاکنیز ظرفیت ساتلو لپاره <strong>د</strong> اړتیا وړ ستراتیژي او منابع،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ 9.264. سیګار، پلټنه ۰۹-۶، "<strong>د</strong> افغان ټاکنیز ظرفیت ساتلو لپاره <strong>د</strong> اړتیا وړ ستراتیژي او منابع،" ۱۰\۲۲\۲۰۰۹، مخ 9..265 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، 18\8 ،۲۰۰۹\۲۴\۹- مخ .15266. <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون، “<strong>د</strong> ټاکنیزو رسنیو کمیسیون،” ,www.iec.org.af/Content.asp?sect=2&page=electoralmedia وکتل شو ۱۰\۱۳\۲۰۰۹.267. <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون، “<strong>د</strong> ټاکنیزو رسنیو کمیسیون،" ,www.iec.org.af/Content.asp?sect=2&page=electoralmedia وکتل شو ۱۰\۱۳\۲۰۰۹; ,UNDP/ELECT اوورهورځنۍ ۸\۲۴\۲۰۰۹ - ۸\۱۸ ،ELECT, مخ .۳268. <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ ۶؛ <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون، “<strong>د</strong> ټاکنیزو رسنیو کمیسیون،” www.iec.,org.af/Content.asp?sect=2&page=electoralmedia وکتل شو ۱۰\۱۳\۲۰۰۹..269 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، 18\8 ،۲۰۰۹\۲۴\۹- مخ .2270. <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون، “<strong>د</strong> ټاکنیزو رسنیو کمیسیون،” ,www.iec.org.af/Content.asp?sect=2&page=electoralmedia وکتل شو ۱۰\۱۳\۲۰۰۹..271 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، 18\8 ،۲۰۰۹\۲۴\۹- مخ .11.272 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، 18\8 ،۲۰۰۹\۲۴\۹- مخ .5.273 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، 18\8 ،۲۰۰۹\۲۴\۹- مخ .5.274 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، 18\8 ،۲۰۰۹\۲۴\۹- مخ .6275. سیګار، پلټنه ۰۹-۶، "<strong>د</strong> افغان ټاکنیز ظرفیت ساتلو لپاره <strong>د</strong> اړتیا وړ ستراتیژي او منابع،" ۲۰۰۹\۲۲\۹ www.sigar.mil/reports/pdf/audits/Audit-09-6.pdf، مخ ۱۰.145<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
پا یلیکو نه276. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.277. <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ 5.278. <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي: <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري، <strong>د</strong> قانون حاکمیت، او بشري حقوق،" www.ands.gov.af/ands/final_ands/src/final/Afghani-stan%20National%20Development%20Strategy_eng.pdf؛ <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان تړون،" ۱\۱۳ - ۲\۱\۲۰۰۶، مخ ۸.279. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.280. <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ 4..281 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، ۸\۹ ،۲۰۰۹\۲۱\۹- مخ .9282. <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون، مطبوعاتي اعالمیه، "<strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون <strong>ته</strong> <strong>د</strong> هغو <strong>د</strong> رایي اچوني مرکزونو <strong>د</strong> رایو <strong>د</strong> بیا شمیرني امر کوي کومو کې چې له ح<strong>د</strong>هزیاتي سرغړوني شوي وي"، ،www.ecc.org.af/en/images/stories/pdf/ECC2009PressRelease0809Eng.pdf وکتل شو ۱۰\۲۱\۲۰۰۹.283. ,UNDP/ELECT اووره ورځنۍ ,ELECT نیټه ۹\۸ - ۹\۲۱\۲۰۰۹، مخ ۱؛.<strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون، مطبوعاتي اعالمیه، "<strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون <strong>ته</strong> <strong>د</strong>هغو <strong>د</strong> رایي اچوني مرکزونو <strong>د</strong> رایو <strong>د</strong> بیا شمیرني امر کوي کومو کې چې له ح<strong>د</strong>ه زیاتي سرغړوني شوي وي"، ۹\۸\۲۰۰۹.284. <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون او <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون، مطبوعاتي اعالمیه، "<strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون او <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کیمسیون <strong>د</strong> رایي اچوني په نمونوي مرکزونو کې <strong>د</strong> رایو بیا شمیرنهاو پلټنه پیل کړه" ۲۰۰۹\۵\۱۰؛ <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ ۴..285 ،UNDP/ELECT <strong>د</strong> ELECT اووره ورځنۍ، ۸\۹ ،۲۰۰۹\۲۱\۹- مخ .2286. <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون او <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون، "<strong>د</strong> ټاکنیزو خپلواک کمیسیون <strong>د</strong> ۸ سپټمبر ۲۰۰۹ نيټي <strong>د</strong> حکم په ځواب کې <strong>د</strong> پلټني <strong>د</strong> پروسي په اړه حقایق پاڼه،" www.ecc.org.af/.en/images/stories/pdf/ECC-IEC%20Fact%20Sheet%20Audit%20Process.05.10.09.pdf, ۱۰\21\۲۰۰۹287. <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون، "پریکړي"، www.ecc.org.af/en/images/stories/pdf/ECC2009_October%2018%20Decision%20Complaints_20091018.www.ecc.org.af/en/index.php?option=com_ وکتل شو ۲۰۰۹\۲۱\۱۰؛ <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون، "<strong>د</strong> ولسمشرۍ <strong>د</strong> ټاکنو په اړه <strong>د</strong> ج<strong>د</strong>ي شکایاتو په اړه پریکړه"، pdf؛article&id=50&Itemid=56 ،content&view= وکتل شو ۲۰۰۹\۲۱\۱۰؛ <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون، مطبوعاتي اعالمیه، "<strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون <strong>د</strong> ولسمشرۍ <strong>د</strong> ټاکنو <strong>د</strong> پایلې<strong>د</strong> تص<strong>د</strong>یق کولو په اړه خپلې پریکړي <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون <strong>ته</strong> وسپارلي"، ۲۰۰۹\۱۹\۱۰؛ <strong>د</strong> ټاکنیزو شکایتونو کمیسیون او <strong>د</strong> ټاکنو خپلواک کمیسیون، "<strong>د</strong> ۲۰۰۹ <strong>کال</strong> <strong>د</strong> سپټمبر <strong>د</strong> ۸ نیټي <strong>د</strong> امرپه ځواب کې <strong>د</strong> پلټني <strong>د</strong> پروسې په اړه حقایق پاڼه" ،www.ecc.org.af/en/images/stories/pdf/ECC-IEC%20Fact%20Sheet%20Audit%20Process.05.10.09.pdfوکتل شو ۱۰\۵\۲۰۰۹.288. <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ 6.289. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.290. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.291. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.292. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.293. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۵\۲۰۰۹.294. <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ 5.295. <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ 5.296. <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي: <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري، <strong>د</strong> قانون حاکمیت، او بشري حقوق," www.ands.gov.af/ands/final_ands/src/final/Afghani-stan%20National%20Development%20Strategy_eng.pdf؛ <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان تړون"، ۱\۱۳ - ۲\۱\۲۰۰۶, مخ ۸.297. <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ 6.298. <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ 6.299. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۵\۲۰۰۹.300. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۵\۲۰۰۹.301. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۵\۲۰۰۹.302. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۵\۲۰۰۹.303. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۵\۲۰۰۹.304. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۵\۲۰۰۹.305. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۵\۲۰۰۹.306. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۵\۲۰۰۹.307. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۵\۲۰۰۹.308. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۵\۲۰۰۹.309. <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، <strong>د</strong> افغانستان تړون، ۱\۳۱ - ۲\۱\۲۰۰، مخ ۷.310. <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ 12.311. <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ 12.312. <strong>د</strong> ملګرو ملتونو <strong>د</strong> سرمنشي <strong>راپور</strong>، "<strong>د</strong> افغانستان وضعیت او په نړیواله سوله او امنیت <strong>د</strong> هغې اغیزي،" ۹\۲۲\۲۰۰۹، مخ 13.313. <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي،" www.ands.gov.af/ands/final_ands/src/final/Afghanistan%20National%20Develop-,ment%20Strategy_eng.pdf مخ 75؛314. <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي،" www.ands.gov.af/ands/final_ands/src/final/Afghanistan%20National%20Develop-,ment%20Strategy_eng.pdf مخ 75؛315. <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي،" www.ands.gov.af/ands/final_ands/src/final/Afghanistan%20National%20Develop-,ment%20Strategy_eng.pdf مخ 158؛316. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> خزانې ځواب، ۹\<strong>۳۰</strong>\۲۰۰۹.146 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه
پا یلیکو نه317. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> خزانې ځواب، ۹\<strong>۳۰</strong>\۲۰۰۹.318. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> خزانې ځواب، ۹\<strong>۳۰</strong>\۲۰۰۹.319. ،DAB "<strong>د</strong> ۲۰۰۹-۲۰۱۴ لپاره ستراتیژیک پالن: <strong>د</strong> نزخونو ثبات <strong>ته</strong> و<strong>د</strong>ه ورکول او <strong>د</strong> یوه غښتلي مالي سیسټم جوړول،" ۲\۲۲\۲۰۰۹.320. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> خزانې ځواب، ۹\<strong>۳۰</strong>\۲۰۰۹.321. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> خزانې ځواب، ۹\<strong>۳۰</strong>\۲۰۰۹.322. نړیوال وجهې صن<strong>د</strong>وق ،)IMF( "<strong>د</strong> هیوا<strong>د</strong> په اړه <strong>راپور</strong>: افغانستان،" <strong>راپور</strong> نمبر ۰۹\۱۳۵، ۴\۲۰۰۹، مخ ۸؛ <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> خزاني ځواب، ۹\<strong>۳۰</strong>\۲۰۰۹.323. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه ایاالتو <strong>د</strong> خزاني ځواب، ۷\۱۰\۲۰۰۹ او ۹\<strong>۳۰</strong>\۲۰۰۹.324. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> خزانې ځواب، ۹\<strong>۳۰</strong>\۲۰۰۹.325. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.326. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> خزانې ځواب، ۹\<strong>۳۰</strong>\۲۰۰۹.327. <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي،" www.ands.gov.af/ands/final_ands/src/final/Afghanistan%20National%20Develop-,ment%20Strategy_eng.pdf مخ 4؛328. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> پلټنو ریاست، <strong>د</strong> انرژي اړون<strong>د</strong> پوښتنو <strong>ته</strong> ځوابونه، ۹\۱۶\۲۰۰۹. ځیني معلومات <strong>د</strong> USAID په اختیار کې ورکړل شول.329. <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي،" www.ands.gov.af/ands/final_ands/src/final/Afghanistan%20National%20Develop-,ment%20Strategy_eng.pdf مخ 79؛330. <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي،" www.ands.gov.af/ands/final_ands/src/final/Afghanistan%20National%20Develop-,ment%20Strategy_eng.pdf مخ 116؛331. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹. USAID <strong>د</strong>ا شمیري <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ښوونې او روزنې وزارت <strong>د</strong> پالن جوړولو ریاست په اختیار کې ورکوي.332. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹. USAID <strong>د</strong>ا شمیري <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ښوونې او روزنې وزارت <strong>د</strong> پالن جوړولو ریاست په اختیار کې ورکوي.333. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹. USAID <strong>د</strong>ا شمیري <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ښوونې او روزنې وزارت <strong>د</strong> پالن جوړولو ریاست په اختیار کې ورکوي.334. ،USAID " <strong>د</strong> قابلو لپاره بریښنایي ز<strong>د</strong>ه کړه،" ،http://afghanistan.usaid.gov/en/Article.797.aspx وکتل شو ۹\۲۳\۲۰۰۹.335. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.336. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹. USAID <strong>د</strong>ا شمیري <strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ښوونې او روزنې وزارت <strong>د</strong> پالن جوړولو ریاست په اختیار کې ورکوي.337. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.338. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.339. <strong>د</strong> عامي روغتیا وزارت، کلنۍ <strong>راپور</strong>, ۸\۲۰۰۹, مخ ۱؛ ،USAID/افغانستان "USAID ستراتیژي،" ,http://afghanistan.usaid.gov/en/Page.CountryOverview.aspx وکتل شو.۲۰۰۹\۱۳\۱۰340. USAID"،USAID/افغانستان ستراتیژي،" ,http://afghanistan.usaid.gov/en/Page.CountryOverview.aspx وکتل شو ۱۰\۱۳\۲۰۰۹.341. یونیسف ،)UNICEF( "افغانستان: شالی<strong>د</strong>،" ,www.unicef.org/infobycountry/afghanistan_background.html وکتل شو ۲۰۰۹\۱۰\۱۳؛ یونیسف، "نویو زیږ<strong>د</strong>لو او تنکیوماشومانو <strong>ته</strong> خواړه ورکول" ,www.unicef.org/nutrition/index_breastfeeding.html وکتل شو ۱۰\۱۳\۲۰۰۹.342. یونیسف ،)UNICEF( "افغانستان: شالی<strong>د</strong>،" ,www.unicef.org/infobycountry/afghanistan_background.html وکتل شو ۲۰۰۹\۱۰\۱۳؛ یونیسف، "نویو زیږ<strong>د</strong>لو او تنکیوماشومانو <strong>ته</strong> خواړه ورکول" ,www.unicef.org/nutrition/index_breastfeeding.html وکتل شو ۱۰\۱۳\۲۰۰۹.343. <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي،" www.ands.gov.af/ands/final_ands/src/final/Afghanistan%20National%20Develop-,ment%20Strategy_eng.pdf مخ ۷۹-۸۰؛ 11–12.344. <strong>د</strong> عامي روغتیا وزارت، کلنۍ <strong>راپور</strong>، ۸\۲۰۰۹، مخ ۱.345. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.346. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.347. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.348. <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي،" www.ands.gov.af/ands/final_ands/src/final/Afghanistan%20National%20Develop-,ment%20Strategy_eng.pdf مخ ۷۹-۸۰؛ 84–86.349. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.350. <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي،" www.ands.gov.af/ands/final_ands/src/final/Afghanistan%20National%20Develop-,ment%20Strategy_eng.pdf مخ .۹۵-۹۶351. نړیوال بانک، "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> ترانسپورت سکټور،" http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/SOUTHASIAEXT/EXTSARREGTOPTRA,NSPORT/0,,contentMDK:20560890~menuPK:868765~pagePK:34004173~piPK:34003707~theSitePK:579598,00.html وکتل شو ۱۰\۹\۲۰۰۹.352. ،USAID "افغانستان: انفراسټرکچر،" ,http://afghanistan.usaid.gov/en/Program.25a.aspx وکتل شو ۱۰\۱۳\۲۰۰۹.353. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.354. ،USAID "په بهارک کې له ښو سرکونو څخه ګټه اخیستل،" ،http://afghanistan.usaid.gov/en/Article.785.aspx وکتل شو ۹\۲۳\۲۰۰۹.355. ،USAID "په بهارک کې له ښو سرکونو څخه ګټه اخیستل،" ،http://afghanistan.usaid.gov/en/Article.785.aspx وکتل شو ۹\۲۳\۲۰۰۹.356. <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي،" www.ands.gov.af/ands/final_ands/src/final/Afghanistan%20National%20Develop-,ment%20Strategy_eng.pdf مخ 98؛357. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.358. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.359. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.147<strong>د</strong> متح<strong>د</strong>ه اياالتو <strong>د</strong> <strong>کانګرس</strong> لپاره <strong>راپور</strong> I <strong>اکتوبر</strong> ۲۰۰۹ <strong>۳۰</strong>،
پا یلیکو نه360. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.361. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.362. <strong>د</strong> ښوونې او روزنې وزارت ویبپاڼه، ,www.moe.gov.af وکتل شو ۲۰۰۹\۹\۱۰؛ <strong>د</strong> مخابراتو او معلوماتي ټکنالوژي وزارت ویبپاڼه، ,www.mcit.gov.af وکتل شو ۱۰\۹\۲۰۰۹.363. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.364. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.365. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.366. <strong>د</strong> زراعت، اوبه لګولو او مال<strong>د</strong>اري وزارت ,)MAIL( "<strong>د</strong> زراعت <strong>د</strong> ملي پرمختیايي چوکاټ لپاره عمومي سن<strong>د</strong>،" ۴\۲۰۰۹، www.mail.gov.af/m/english/PDF%20Concept%20,papers/Umbrella%20Document%20for%20NADF%20V4%2001%20April%202009.pdf وکتل شو ۱۰\۹\۲۰۰۹، مخ ۴؛367. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.368. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.369. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.370. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.371. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.372. نړیوال بانک، "په <strong>کال</strong> ۲۰۱۰ کې تجارت کول" ۵\۲۰۰۹.373. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> ارزوني پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> OPIC ځواب، ۱۰\۱۸\۲۰۰۹.374. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> خزانې ځواب، ۹\<strong>۳۰</strong>\۲۰۰۹.375. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.376. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> ارزوني پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۷\۱۶\۲۰۰۹.377. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> خزانې ځواب، ۹\<strong>۳۰</strong>\۲۰۰۹.378. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.379. ،OPIC <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو غوښتني <strong>ته</strong> ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.380. ،OPIC <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو غوښتني <strong>ته</strong> ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.381. <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي،" www.ands.gov.af/ands/final_ands/src/final/Afghanistan%20National%20Develop-,ment%20Strategy_eng.pdf مخ 98؛382. <strong>د</strong> افغانستان اسالمي جمهوري <strong>د</strong>ولت، "<strong>د</strong> افغانستان ملي پرمختیايي ستراتیژي،" www.ands.gov.af/ands/final_ands/src/final/Afghanistan%20National%20Develop-,ment%20Strategy_eng.pdf مخ 98؛383. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.384. ،UNODC "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> افیونو سروي: <strong>د</strong> الس <strong>ته</strong> راغلو معلوماتو لنډیز،" ۹\۲۰۰۹، مخ ۵.385. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۵\۲۰۰۹.386. ،UNODC "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> افیونو سروي: <strong>د</strong> الس <strong>ته</strong> راغلو معلوماتو لنډیز،" ۹\۲۰۰۹، مخ ۵.387. ،UNODC "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> افیونو سروي: <strong>د</strong> الس <strong>ته</strong> راغلو معلوماتو لنډیز،" ۹\۲۰۰۹، مخ ۵.388. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.389. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۵\۲۰۰۹.390. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۵\۲۰۰۹.391. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۵\۲۰۰۹.392. ،UNODC "<strong>د</strong> افغانستان <strong>د</strong> افیونو سروي: <strong>د</strong> الس <strong>ته</strong> راغلو معلوماتو لنډیز،" ۹\۲۰۰۹، مخ ۵.393. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۵\۲۰۰۹.394. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۱۰\۵\۲۰۰۹..395 ،UNIFEM کلنۍ <strong>راپور</strong> ،۲۰۰۸-۲۰۰۹ ،۲۰۰۹-\۲۹\۷ مخ .۸.396 ،UNIFEM کلنۍ <strong>راپور</strong> ،۲۰۰۸-۲۰۰۹ ،۲۰۰۹-\۲۹\۷ مخ .۸397. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.398. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.399. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.400. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.401. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> ارزوني پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۷\۱۶\۲۰۰۹.402. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۲۰۰۹\۲\۱۰؛ <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> ارزوني پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۱۶\۲۰۰۹.Women, Peace, ۵\۱\۲۰۰۹، شیعه شخصیه احوال قانون په اړه بحث افغاني ښځي او نارینه <strong>د</strong> ښځو <strong>د</strong> حقوقو په اړه یو ځای کړل"، ښځي، سوله، او <strong>د</strong>ولت<strong>د</strong>اري خبرپاڼه، "<strong>د</strong> ،UNIFEM 403.,and Governance Newsletter, 5/1/2009, http://afghanistan.unifem.org/docs/pubs/09/WPG_newsletter_1st_Quarter.pdf وکتل شو ۲۰۰۹\۸\۱۰؛ <strong>د</strong>سیګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.404. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.405. <strong>د</strong> سیګار <strong>د</strong> ارزوني پوښتني <strong>ته</strong> <strong>د</strong> <strong>د</strong>فاع <strong>د</strong> محکمې ځواب، ۷\۱۶\۲۰۰۹.406. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.407. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.408. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.409. <strong>د</strong> سيګار <strong>د</strong> معلوماتو پوښتنې <strong>ته</strong> <strong>د</strong> USAID ځواب، ۱۰\۲\۲۰۰۹.148 ځانګړى عمومي پلټونکى I <strong>د</strong> افغانستان بيا رغونه