pełna wersja - pdf - Polimery w Medycynie

50 Witold Musiał i inniry metylocelulozy, w której brak jest grup jonowoczynnych, kwasowych lub zasadowych – odczyn wynosiw tym przypadku ok. 7.W niniejszym badaniu oceniano odczyn preparatówchlorowodorku lidokainy z polimerem jonowym– kwasem poliakrylowym, oraz z polimeremniejonowym – metylocelulozą, w aspekcie fizjologicznegopH skóry, w temperaturach 22°C–41°C.tem (Germany) was used for all the assessed systems,and respective operations during the measurements.Methylcellulose (MC), with viscosity of 4000 cP per2% in aqueous solution at 20ºC was supplied by Sigma-AldrichCorp. Preparation of polyacrylic acid -Carbopol 934 P NF (PA) was purchased from LubrizolCorporation.MATERIAŁChlorowodorek lidokainy został zakupionyw firmie Sigma-Aldrich. Woda dejonizowana pochodziłaz wymiany jonowej (system TKA DI 6000,Niemcy). Taką stosowano we wszystkich pomiarachi preparatach. Metylocelulozę o lepkości 4000cp dla 2% roztworu, w temp. 20°C zakupiono w firmieSigma-Aldrich. Polimer kwasu akrylowego –Carbopol 934 P NF został wyprodukowany przezLubrizol Corporation.METODYSkład sporządzonych preparatów został przedstawionyw tabeli 2. Chlorowodorek lidokainy rozpuszczanow odpowiedniej ilości wody, a następniedo roztworu wprowadzano polimer: metylocelulozęlub kwas poliakrylowy. Wiązanie lidokainy z polimeremprowadzono przez 24 godziny, w temperaturzepokojowej.Badania pHOdczyn pH badano specjalistycznym pehametremSevenMulti Metler Toledo z przystawką IONsegment, pH/mV/ORP. Używano elektrodę InLab413, NTC, pH 0–14, 0–80ºC. Pomiary przeprowadzonoz użyciem wody dejonizowanej i powtarzanopięciokrotnie. Pomiary wykonywano zgodnie z tradycyjnąmetodą uwalniania według Farmakopei Europejskiej,modyfikując jedynie temperaturę. Jej wysokośćodzwierciedlała warunki przechowywania(22°C), temperaturę powierzchni ciała według dostępnejliteratury (32°C), oraz temperaturę ciała u pacjentaz gorączką (41°C) [16].Kompartment donorowy został wykonany z błonypółprzepuszczalnej o objętości ok. 30 cm 3 , a w kompartmencieakceptorowym umieszczono wodę destylowaną.W przebiegu badania naczynia były zamknięte,powietrze usuwano za pomocą sprężonegoMETHODSThe composition of preparations is attached inthe Table 2. The respective amount of lidocaine hydrochloridewas composed with the dispersion ofsynthesized polymer. The mixing was performed for24 hrs, at the room temperature.Measurements of pHThe pH of the preparations was assessed withthe SevenMulti Metler Toledo, possessing attachedION segment, pH/mV/ORP. The pH electrode InLab413, NTC, pH 0–14, 0–80ºC, was applied for the measurements,and five repetitions for every measurementwere performed, in de-ionized water. The conditionssimilar to the classical release experimentwere maintained, according to the European Pharmacopoeia,with temperature modification. In presentstudy specified temperatures were maintained,reflecting the so called shelf-conditions (22°C), standardizedskin surface temperature (32°C), and temperatureover ranging physiological conditions (41°C)[16].The donor compartment, of 30 cm 3 volume, wasprepared from the semipermeable membrane, whereasin the acceptor compartment the deionized waterwas placed. The release glass was tightly closed andthe air was removed from the area over the water surface,with the pressurized nitrogen. pH was measuredat the start of the dialysis, and after 24 hours, at specifiedtemperatures. The scheme of the system is presentedon the Figure 1.Optical microscopyThe samples were observed in the optical microscopeOlympus BX51,with oculars 20 × 0.46 mmand 50 × 0.80 mm, and recorded by the digital cameraOlympus DP12, U-TVO.5XC-2, in direct daylight.

Polimery51pH-meterSpH-meterRESULTS AND DISCUSSIONFedorov and Shmata [17] evaluated followingequation for resolving the pH of a solution of salt ofweak base and strong acid, titrated by an acid:DARyc. 1. Schemat systemu zastosowanego do badaniazmian pH, wraz ze zmianami temperatury, w preparaciez chlorowodorkiem lidokainy: D – kompartmentdonorowy, A – kompartment akceptorowy, S –błona półprzepuszczalnaFig. 1. Scheme of device applied for the assessementof pH changes in the preparation of lidocaine hydrochloride:D – donor compartment, A – acceptor compartment,S – semipermeable membraneazotu. pH mierzono na początku badania oraz po 24godzinach, w podanych wyżej warunkach temperatury.Schemat systemu przedstawiono na rycinie 1.Obrazowaniew mikroskopie optycznymPróbki poddano badaniu w mikroskopie optycznymOlympus BX51, z okularami 20 × 0.46 mm i 50× 0.80 mm, a następnie obraz nagrywano w kamerzecyfrowej Olympus DP12, U-TVO.5XC-2, w świetledziennym.WYNIKI I DYSKUSJAFedorov i Shmata [17] zaproponowali do ocenyodczynu środowiska – pH – następujące równanie:pH = pK w + {ln[fna(x)] – (v 1 +x)}/ln10 (1)K w przedstawia iloczyn jonowy wody, x to zmiennaopisująca objętość titranta dodanego w odpowiednimpunkcie miareczkowania, a wartość fna(x) = xn 2--v 1 n 1 , gdzie v 1 jest objętością roztworu analitu, n 1 jestnormalnością roztworu analitu, n 2 jest normalnościąroztworu titranta. Przedstawione zależności zostałypH = pK w + {ln[fna(x)] – (v 1 + x)}/ln10 Eq. (1)The K w represents the ionic product of water,and x represents the variable describing the volumeof the titrant added at a given titration point. Thevalue fna(x) = xn 2 –v 1 n 1 ,where v 1 is the volume of theanalyte solution, n 1 is the normality of the analytesolution, n 2 is the normality of titrant solution. Theequation was adapted to perform respective calculationsfor pH in systems comprising of anionic polymerand lidocaine.The predicted – due to the calculations – pH oflidocaine solution, in the presence of hydrochloricacid and polyacrylic acid is presented on the Figure2 – left part. In the assumed conditions of experimentthe pH of the solution in equimolar compositionfor HCl is ca. 5,03 reaching 2,30 after doubleamount of HCl. When polyacrylic acid is applied inthe salt composition, the estimated value of pH inequimolar ratio is ca. 6,95 as it is usually for the saltsof weak acid and weak base. The pH of mixture withtwo-fold amount of polyacrylic acid is approaching6,0 pH. The estimated values of pH in acceptor compartment,when respective dissolution is considered,are presented on the Fig – right part. The pH value inthe case of dissolution of LD-PA should increasefrom ca. 4,25 to around 4,76 whereas in the case ofLD-HCl it should rise from 4,95 to 6,20.The prepared formulations, containing lidocainehydrochloride, were heated, and pH of the formulationswas recorded at increasing three temperatures.The formulations were assessed before and after dialysisperformed through a semipermeable membrane.The initial values of pH were assigned as “ini”,and the final values of pH after 24 hrs of dialysis weredescribed as “fin” on the Figure 3. In the case of a systemcontaining lidocaine and polyacrylic acid the pHin donor compartment increased slightly, in thecourse of release of the drug – Figure 3, and the differencebetween pH at the beginning of the processand at the final stage was ca. 0,75 pH unit. Oppositely,in the methylcellulose and lidocaine formulationsthe pH increased ca. 2 units, and acquired the6,5 pH level. The pH values increased only slightlywith the temperature increase.The pH observed in donor compartment duringthe assessments increased, when the drug was released

52 Witold Musiał i inniRyc. 2. Wpływ kwasu solnego i PA na odczyn wodnegoroztworu zasady lidokainy (po lewej). Zacienionaczęść wykresu odzwierciedla obszar znacznieograniczonej rozpuszczalności lidokainy. Histogramw prawym górnym rogu wskazuje punkt zobojętnienia.Wpływ stężenia na odczyn roztworuPA i LD-HCl (po prawej) – szczegóły w tekścieFig. 2. The influence of HCl aq , and PA on the pH oflidocaine base (left panel). The shadowed part of thediagram represents the area of highly limited solubilityof lidocaine. The histogram on the right-aboveindicates the equimolar point, where the salt of totallidocaine in system with respective acid is observed.The influence of concentration on observed pH ofsolutions of PA and LD-HCl (right panel) – details inthe textzaadaptowane w celu wyznaczenia przybliżonej wartościodczynu mieszaniny lidokainy i polimeru anionowego.Przewidywane na podstawie obliczeń wartościpH lidokainy z dodatkiem kwasu solnego i kwasupoliakrylowego zostały przedstawione na rycinie 2 –po lewej stronie. W warunkach odpowiadającycheksperymentalnym pH roztworu zawierającego równomoloweilości lidokainy i HCl wynosi ok.5,03, i wzrasta do 2,30, po zakwaszeniu roztworudwukrotną ilością HCl. Natomiast w przypadku zastosowaniakwasu poliakrylowego wartość równoważnikowapH wynosi ok. 6,95, co jest wartościącharakterystyczną dla soli słabych kwasów i słabychzasad. Po dodaniu kolejnych porcji kwasu poliakrylowegodo osiągnięcia dwukrotnej ilości tego kwasuw porównaniu z punktem równoważnikowym, pHdochodzi do wartości ok. 6,0. Odpowiednie wartościdla kompartmentu akceptorowego, kiedy dochodzido znacznego rozcieńczenia substancji w przebiegubadania uwalniania przedstawiono na rycinie 3 – poprawej stronie. pH w przypadku rozcieńczania kompleksuLD-PA winno wzrosnąć z ok. 4,25 do ok. 4,76,podczas gdy dla soli LD-HCl wartości te wzrastają od4,95 do 6,20.Przygotowane formulacje z chlorowodorkiemlidokainy ogrzewano, a ich odczyn był odczytywanydla trzech punktów wzrastającej temperatury. Pomiarówdokonywano przed i po zakończeniu procesudializy przez błonę półprzepuszczalną, pomiędzykompartmentem donorowym i akceptorowym. Początkowewartości pH oznaczano jako „ini”, a końcowe,po 24 godzinach procesu, jako „fin” na wykresiena rycinie 3. W przypadku systemu zawierającego lidokainęi kwas poliakrylowy, pH w kompartmenciedonorowym wzrastało nieznacznie w przebiegu dyfuzjileku pomiędzy kompartmentami – rycina3, a różnica pomiędzy odczynem na początku i pozakończeniu badania wynosiła ok. 0,75 jednostki pH.Przeciwnie, w przypadku formulacji zawierającej lidokainęi metylocelulozę pH wzrastało o ok. 2 jednostki,osiągając poziom ok. 6,25. Temperatura miałaniewielki wpływ na wartości pH.Odczyn obserwowany w kompartmencie donorowymw przebiegu pomiarów wzrastał, kiedy substancjaczynna była uwalniana z hydrożelu. Jak towynika z obserwacji mikroskopowej preparatów PA-LD dochodziło w nich do powstawania mikroprecypitatów,co może potwierdzać wpływ kwasowegochlorowodorku lidokainy, o pH pomiędzy 4,0-5,5, nadysocjację kwasu poliakrylowego. Zgodnie z wytworzonąw preparacie równowagą, kwas poliakrylowywytrącał się, a otrzymane mieszaniny charakteryzofromthe hydrogel. In microscopic observation of PA-LD preparations the micro-sedimentation was revealed,which confirms the influence of acidic lidocainehydrochloride, of pH between 4,0–5,5 on disso-

PolimeryRyc. 3. Zmiany pH w kompartmencie donorowym(po lewej), oraz w kompartmencie akceptorowym(po prawej) – szczegóły w tekścieFig. 3. The pH changes in the donor (left panel), andacceptor (right panel) compartment - details in thetextwały się opalescencją, co wskazuje na równomiernerozproszenie osadu w systemie wodnym – rycina 4.Fakt ten umożliwia zastosowanie tych systemówna skórze w formie maści, kremów lub żeli. Otrzymanakompozycja umożliwia przedłużone utrzymanieniskiego odczynu na powierzchni skóry. Według53ciation of polyacrylic acid. According to theequi libriums, the polyacrylic acid sedimented, howeverobtained mixture was opalescent rather, and homogenouslydispersed in aqueous environment – Figure4.This enables the application of the system onskin in the form of an ointment, cream, or gel. Thecomposition enables prolonged maintaining of lowpH on the skin. According to our data from formerrelease experiment, the pH was maintained on thelevel not higher then 4,0 in the period of 12 hours,whereas in the case of preparation with methylcellulose,the pH increased from acceptable pH of ca. 4,5to the level of above 6,0 [18]. The application of polyacrylicacid as the vehicle for the preparation appliedon the skin should give better clinical answer, comparingto the preparation with methylcellulose. Additionalfeature would be the prolongation of thedrug release due to the formation of microprecipitate.On the Figure 5, there are microphotographs of preparationsof lidocaine hydrochloride with polyacrylicacid (left ), and with methylcellulose (right).Also in the acceptor compartment the pH alteredwith time, when release of the drug occurred. The startingvalue of the acceptor compartment was assessed asca. 5,5 pH. With time, and increasing amount of lidocainein the compartment, the opposite tendencies wereobserved in the systems with methylcellulose and polyacrylicacid. In the acceptor compartment relative toPA-LD system the pH decreased, as expected, accordingto the increase of concentration of hydrochloride salt oflidocaine in the acceptor compartment.Considering the release of total amount of lidocainehydrochloride to the acceptor compartment,the concentration would be in the range of 0,015mol/l, what reflects the pH of ca. 5,0 for the salt oflidocaine and hydrochloric acid, and pH ca. 7,0 forMC-LD-22MC-LD-32MC-LD-41Ryc. 4. Obrazy próbek ogrzewanychw warunkach odpowiadającychwarunkom eksperymentu,tj. w temp. 22°C, 32°C i 41°C– w badanym zakresie stężeńnie zaobserwowano osaduPA-LD-22PA-LD-32PA-LD-41Fig. 4. Images of samples heatedin the conditions reflecting theexperiment, i. e. at 22°C, 32°Cand 41°C – in respective temperaturesno sedimentation wasobserved

54 Witold Musiał i inniPA-LDMC-LDthe salt of lidocaine and poliacrylic acid. However inthe system there is high concentration of H+, due tothe polyacrylic acid involved in forming of the vehicle.The protons diffuse easily through the semipermeablemembrane, and influence the pH of the acceptorsystem. However in the acceptor compartmentconnected to the MC-LD system, the pH even slightlyincreased, and was in the range of 5,5.50 µmCONCLUSIONSRyc. 5. Mikrofotografie preparatów kwasu poliakrylowegoz chlorowodorkiem lidokainy (PA-LD) orazmetylocelulozy z chlorowodorkiem lidokainy ((MC-LD)Fig. 5. Microphotographs of preparations of polyacrylicacid with lidocaine hydrochloride (PA-LD),and methylcellulose with lidocaine hydrochloride(MC-LD)naszych danych z poprzednich badań uwalniania[18], odczyn nie wyższy niż pH 4,0 utrzymywał sięprzez 12 godzin w kompartmencie donorowym, podczasgdy w przypadku zastosowania preparatu z metyloceluloząodczyn wzrastał od 4,5 do ponad6,0 w tym samym okresie. Zastosowanie kwasu poliakrylowegojako podstawy dla preparatów do stosowaniana skórę, powinna dać lepszą odpowiedź kliniczną,w porównaniu z preparatami metylocelulozy.Dodatkową zaletą może być fakt przedłużonegouwalniania substancji leczniczej, dzięki formowaniusię odpowiednich mikroprecypitatów. Na rycinie5 przedstawiono mikrofotografie preparatówchlorowodorku lidokainy z kwasem poliakrylowym(po lewej), oraz z metylocelulozą (po prawej).Także w kompartmencie akceptorowym pHzmieniało się z upływem czasu, podczas uwalnianiasię substancji leczniczej. Początkowa wartość pH dlakompartmentu akceptorowego wynosiła ok. 5,5.Wraz z biegiem czasu i wzrastającym stężeniem lidokainyw kompartmencie, obserwowano tendencjeprzeciwne w przypadku systemu z metyloceluloząi systemu z kwasem poliakrylowym. W kompartmencieakceptorowym związanym z systemem PA-LD, odczyn zgodnie z przewidywaniami malał wrazze wzrostem stężenia chlorowodorku lidokainy.Rozpatrując ilości uwalnianego chlorowodorkulidokainy do kompartmentu akceptorowego, jegoThe pH value of preparation of lidocaine hydrochloridewith polyacrylic acid is lower, comparing tothe pH value of preparation of lidocaine hydrochloridewith methylcellulose.The pH in acceptor compartment, in conditionsof release experiment, after the completion of theprocess is lower in the case of polyacrylic acid bed,comparing to the methylcellulose vehicle.The changes of pH in the course of release processare higher in methylcellulose, in the range of 2 pHunit, reflecting the change of [H + ] from 10 –4 to 10 –6 ,whereas the polyacrylic acid forms a buffer-like vehiclewith [H + ] increase in the range between 10 –3 -10 –4 .The polyacrylic acid derivatives should be furtherstudied as vehicles forming preparations withstable pH value during application on the skin, withmore specific methods including pH microelectrodes,sufficient for assessments in small quantitiesof liquids of skin surface.Lidocaine hydrochloride influences the polyacrylicacid, which may form complexes.This research was financed by a Marie CurieTransfer of Knowledge Fellowship of the EuropeanCommunity 6th Frame Program under contractno. MTKD-CT-2005-029540-POLYSURF, andmade at the University of Maribor.Author’s addressUniversity of MariborDepartment for Textile Materials and DesignLaboratory for Chemistry Dyes and Polymers2000 Maribor, Smetanova Str. 17, SloveniaTel: +386 2 220-7500, Fax: +386 2 220-7990e-mail: bojana.voncina@uni-mb.siWroclaw Medical UniversityChair and Department of Pharmaceutical Technology50-139 Wrocław, Szewska Str. 38, PolandTel: +48 71 784-03-15, Fax +48 71 784-03-17e-mail: witold@ktpl.am.wroc.pl

Polimerystężenie wynoszące ok. 0,015 mol/l winno odzwierciedlaćodczyn ok. 5,0 dla soli z kwasem solnym,podczas gdy ok. 7,0 dla soli z kwasem poliakrylowym.Jednakże w preparacie obserwuje się wysokiestężenie [H + ] związane z obecnością kwasu poliakrylowego,jako podłoża żelowego. Jony wodorowe z łatwościądyfundują przez błonę półprzepuszczalnąi wpływają na odczyn kompartmentu akceptorowego.W przypadku kompartmentu akceptorowegozwiązanego z systemem MC-LD zaobserwowanojednak niewielki wzrost odczynu, który wynosił ok.5,5.WNIOSKI1. Wartość pH preparatu chlorowodorku lidokainyz kwasem poliakrylowym jest niższa, niż odpowiedniegopreparatu z metylocelulozą.2. pH w kompartmencie akceptorowym, w warunkachprocesu badania uwalniania, po jego zakończeniujest niższe w przypadku preparatów z kwasempoliakrylowym, w porównaniu z preparatem z metylocelulozą.3. Zmiany odczynu w przebiegu uwalniania sąwiększe w preparacie z metylocelulozą w zakresie2 jednostek pH, co odpowiada zmianie stężenia[H + ] pomiędzy 10 –4 i 10 –6 , podczas gdy kwas poliakrylowyformuje podłoże o właściwościach buforujących,a stężenie [H + ] zmienia się pomiędzy 10 –3i 10 –4 .4. Pochodne kwasu poliakrylowego, powinnybyć w dalszym ciągu oceniane w kierunku formowaniapodłoży o stabilnym odczynie w przebiegu stosowaniana powierzchni skóry, z zastosowaniem specyficznychmetod, takich jak pomiar pH mikroelektrodą,z wykorzystaniem niewielkich ilości płynu napowierzchni skóry.5. Chlorowodorek lidokainy wpływa na kwaspoliakrylowy w sposób sugerujący powstawanie odpowiednichkompleksów.LITERATURA[1] Wagner H., Kostka K. H., Lehr C. M., SchaeferU. F.: pH profiles in human skin: influenceof two in vitro test systems for drug delivery testing.Eur. J. Pharm. Biopharm. (2003), 55, 57–65.[2] Katayama K., Matsui R., Hatanaka T., KoizumiT.: Effect of pH on skin permeation enhancementof acidic drugs by l-menthol-ethanolsystem. Int. J. Pharm. (2001), 226, 69–80.55[3] Klee S. K., Farwick M., Lersch P.: Triggeredrelease of sensitive active ingredients upon responseto the skin’s natural pH. Coll. Surf. A:Physicochem. Eng. Asp. (2009), 338, 162–166.[4] Hatanaka T., Morigaki S., Aiba T., KatayamaK., Koizumi T.: Effect of pH on the skinpermeability of a zwitterionic drug, cephalexin.Int. J. Pharm. (1995), 125, 195–203.[5] Vaidyanathan R., Chaubal M.G., VasavadaR. C.: Effect of pH and solubility on in vitro skinpenetration of methotrexate from a 50% v/v propyleneglycol-water vehicle. Int. J. Pharm. (1985),25, 85–93.[6] Kim M. K., Choi S. Y., Byun H. J., Huh C. H.,Park K. C., Patel R. A., Shinn A. H., Youn S.W.: Evaluation of gender difference in skin typeand pH. Journal of Dermatological Science.(2006), 41, 153–156.[7] Martinez-Pla J. J., Martin-Biosca Y., SagradoS., Villanueva-Camanasand R. M., Medina-HernandezM. J.: Evaluation of the pH effectof formulations on the skin permeability ofdrugs by biopartitioning micellar chromatography.J. Chromat. A. (2004), 1047, 255–262.[8] Steinbrook R. A., Hughes N., Fanciullo G.,Manzi D., Ferrante F. M.: Effects of alkalinizationof lidocaine on the pain of skin infiltrationand intravenous catheterization. J. Clin.Anesth. (1993), 5, 456–458.[9] Xia Y., Chen E., Tibbits D. L., Reilley T. E.,McSweeney T. D.: Comparison of effects of lidocainehydrochloride, buffered lidocaine, diphenhydramine,and normal saline after intradermalinjection. J. Clin. Anesth. (2002), 14, 339-343.[10] Bartfield J. M., Ford D. T., Homer P. J.: Bufferedversus plain lidocaine for digital nerveblocks. Ann. Emerg. Med. (1993), 22, 216–219.[11] Cazares-Delgadillo J., Naik A., Kalia Y. N.,Quintanar-Guerrero D., Ganem-QuintanarA.: Skin permeation enhancement by sucroseesters: A pH-dependent phenomenon. Int. J.Pharm. (2005), 297, 204–212.[12] Kushla G. P., Zatz J. L.: Influence of pH on lidocainepenetration through human and hairlessmouse skin in vitro. Int. J. Pharm. (1991), 71167-173.[13] Padula C., Nicoli S., Colombo P., Santi P.:Single-layer transdermal film containing lidocaine:Modulation of drug release. Eur. J. Pharm.Biopharm. (2007), 66, 422–428.[14] Carafa M., Santucci E., Lucania G.: Lidocaine-loadednon-ionic surfactant vesicles: charac-

56 Witold Musiał i inniterization and in vitro permeation studies. Int. J.Pharm. (2002), 231, 21–32.[15] Sintov A. C., Brandys-Sitton R.: Facilitatedskin penetration of lidocaine: Combinationof a short-term iontophoresis and microemulsionformulation. Int. J. Pharm. (2006), 316, 58–67.[16] Zatz J. L., Segers J. D.: Techniques for measuringin vitro release from semisolids. Dissol.Technol. (1998), 5, 3–13.[17] Fedorov A. A., Shmata T. S.: Computer assistedcalculation and graphical presentation oftitration curves. Journal of Analytical Chemistry.(2004), 59, 402–406.[18] Musiał W., Kokol V., Voncina B.: Lidocainehydrochloride preparations with ionic and nonionicpolymer assessed at standard and increasedskin surface temperature. Chem. Pap.(2010), 64, 84–90.Badanie zostało wykonane w ramach programuMarie Curie Transfer of Knowledge Fellowshipof the European Community 6th Frame Programme,kontrakt nr MTKD-CT-2005-029540-POLY-SURF, w Uniwersytecie w Mariborze.Adres autorówAdres autorówUniwersytet w MariborzeWydział Materiałów WłókienniczychLaboratorium Chemii Barwników i Polimerów2000 Maribor, Smetanova 17, SłoweniaTel: +386 2 220-7500; Fax: +386 2 220-7990e-mail: bojana.voncina@uni-mb.siAkademia Medyczna we WrocławiuKatedra i Zakład Technologii Postaci Leku50-139 Wrocław, ul. Szewska 38, PolskaTel: +48 71 784-03-15; Fax +48 71 784-03-17e-mail: witold@ktpl.am.wroc.pl· · · · · · · ·