12.07.2015 Views

Punjabi Elective 12th - SSA Punjab

Punjabi Elective 12th - SSA Punjab

Punjabi Elective 12th - SSA Punjab

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

;oNhfce/Ns;dhe ehsk iKdk j? fe <strong>12th</strong>A iwks bJh u'DthA gzikph ftÙ/ d/ gqÙB p?Aefsnko eoe/ NkJhg, ;'XB ns/ fco s'A NkJhg eotkT[D dk ezw fBwB j;skyoh dhfBrokBh ftZu w[ezwb eo fbnk frnk j? ns/ j[D fJ; ftZu e'Jh rbsh BjhA j?, fJ;B{z t?p;kJhN s/ T[gbGX eotkfJnk ik ;edk j?.j;skyo$ftÙk wkfjo$n?vtkJh˜oh ew/Nh, n?i{;?NÙqhwsh wBdhg e"oÙqhwsh r[owhs e"oÙqhwsh jofwzdo e"oÙqhwsh ;zihbk;a;a;a;a wB"bh,;a;a;a;a Bkvk,;a;a;a;a fy˜okpkd,;afwa;a ez;kbk,fibQk nihsrVQfibQk nihsrVQfibQk nihsrVQfibQk nihsrVQw'L 9417556071w'L 9914202090w'L 9876011250w'L 94640880840


gqÙB p?Aeiwkswks- 10O2ftÙkLF u'DthA gzikphfgnko/ ftfdnkoEhU! ;wZu/ gkmFeqw d/ nkXko s/ 10 nzeK d/ t;s{FfBÙmgqÙB g[ZS/ ikDr/. fJj gqÙB gzikph ekftFMbeK s/ fJfsjk; Gkr-2, nkg phshnKns/ ;kfjsFp'X Gkr-2 ftZu'A g[ZS/ ikDr/. fJj gqÙB fJZe iK d' ÙpdK ftZu T[Zso,mhe$ˆbs, pj[Fu'D ns/ ıkbh EktK tkb/ j'Dr/. fJ; bJh ftfdnkoEhnK dh ;j{bsbJh ;w[Zu/ gkmFeqw ftZu'A t;s{ fBÙm gqÙB pDkJ/ rJ/ jB. fJj gqÙB fiZE/ s[jkv/frnkB ftZu tkXk eoBr/ T[ZE/ s[jkB{z w[ekpb/ dhnK gohfynktK bJh th T[g:'rhj'Dr/. n;hA T[whd eod/ jK fe s[;hA fJ; dk g{okFg{ok bkG T[mkT[r/ s/ nkgD/ nkg B{zsoZeh d/ okj s/ b? ikT[r/.Ùqhwsh wBdhg e"oÙqhwsh r[owhs e"oÙqhwsh jofwzdo e"oÙqhwsh ;zihbk;a;a;a;a wB"bh,;a;a;a;a Bkvk,;a;a;a;a fy˜okpkd,;afwa;a ez;kbk,fibQk nihsrVQfibQk nihsrVQfibQk nihsrVQfibQk nihsrVQw'L 9417556071w'L 9914202090w'L 9876011250w'L 94640880841


iwks- pkothAftÙkLF u'DthA gzikphg[;se- gzikph ekft MbeK s/ fJfsjk; Gkr-..feZ;kFekftgqÙB BzL (1) t;s{fBÙm$;zy/gkswe gqÙBLF(T)feZ;kekodw'dofeZ;kjho oKMkI. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK d' ÙpdK ftZu fdULF1. gzikph feZ;kFekft dk w'Yh eth e"D ;h


III. j/m fby/ gqÙBK ftZu'A ;jh T[Zso dh u'D eo'LF1. jhoFdw'do nB[;ko oKM/ B{z MzrFf;nkbhA ;ko/ eh ;Zdd/ jB


A. jhoFoKMk B. fwo˜kF;kfjpKC. ;'jDh wjhAtkb D. ;Z;hFg[zB{4. fwo˜/ B{z fe; dk jzeko ;h


8. ;Zs SZsK tkb/ wjZb dhnK ezXK T[Zs/ eh fbfynk frnk


5. jkfc˜ poı[odko d/ gkm g[;se ftZu Ùkfwb feZ;/ ftZu fe;dh y{;;{osh dh gqÙz;k ehsh rJhj?


III. j/m fby/ gqÙBK ftZu'A ;jh T[Zso dh u'D eo'LF1. w[epb fe; ekftFXkok dk eth j?


5. gzikph dk f;ow"o (tZvk) feZ;keko e"D j?


9. g{oB Grs B/ nkgD/ d[ZyFdod dh ;koh ftZfEnk fe;B{z ;[DkJh


C. b{Dk D. nzpk4. g{oBFGrs s'A r[o{ r'oy B/ fe;dk jkbFukb g[ZfSnk


4. jho B/ f;o dk ski ns/ bki dk ijk˜ fe;B{z fejk


9. y/fVnK B/ jho B{z ˜fjohbh ıho y[nk e/ wko fdZsk.10. ;fjsh ns/ w[okd GZiD ftZu ekw:kp j'J/.III. j/m fby/ gqÙBK ftZu'A ;jh T[Zso dh u'D eo'LF1. GrtkB f;zx fe; ekftFXkok dk eth j?


6. jho s/ ;fjsh y/s ftZu eh eoB rJhnK


(T)phoFekfteth;qh r[o{ r'fpzd f;zxtko(uzvh dh tko)I. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK K d' ÙpdK ftZu fdULF1. gzikph ;kfjs dh gfjbh phoFo;h ouBk fejVh j?


28. wfjık;[o d/ ıksw/ fgZS'A fejV/ okeÙ g?dk j'J/


D. w[epb4. uzvh dh tko ftZu fe;dh fiZs j'Jh


C. nb'g j' rJhD. d/t G{wh ftZu10. d/tfsnK e'b'A ;odkoh fe;B/ y'j bJh


''7. Bikps dh tko ftZu fejV/ d' fwfEjkf;e gksoK dk f˜eo nkfJnk j?


D. pho2. eoBkb dh bVkJh ftZu w[ˆb c"iK fe; Bkb bVhnK


1. “Bikps dh tko” ftZu aaaaaaaaaaaaa d/ jwb/ B{z ftÙk pDkfJnk frnk j?.2. BkdoÙkj B/ aaaaaaaaaaaa T[Zs/ jwbk ehsk ;h.3. “BkdoÙkj dh tko” dhnK e[Zb aaaaaaaaaaa gT[VhnK jB.4. Bikps B/ nkgDh tko ftZu aaaaaaaaaaaaaa Szd tofsnk j?.5. aaaaaaaaaaaaaaaaa ftZu Bikps dk ftÙ/Ù ;EkB j?.6. ;qh r[o{ r'fpzd f;zx ih dh ouBk “uzvh dh tko” s'A pknd aaaaaaaaaaaaaa tko pho o; dk T[ZswBw{Bk j?.7. Bikps dh tko ftZu :[ZX d/ fdqÙ g/Ù eod/ ;w/Aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa o; Gfonk frnk j?.8. BkdoÙkj B/ aaaaaaaaaaaaaaaaaaaa s'A gzikp d/ gk;/ tZb e{u ehsk ;h.9. BkdoÙkj B/ Btkp bkj"o Bkb bVkJh ;w/A nkgD/ aaaaaaaaaaaaaaa ;odko ;Zd bJ/.10. BkdoÙkj dh izrh fsnkoh pko/ ikD e/ Btkp bkj"o d/ jZEK d/ aaaaaaaaaaaaa T[Zv rJ/.11. tko BkdoÙkj ftZu aaaaaaaaaaaaaa ns/ aaaaaaaaaaaaaaaa fwfEjkf;e gksoK dk f˜eo nkfJnk j?.12. tko nB[;ko BkdoÙkj JhokBh ns/ aaaaaaaaaaaaa c"iK ftueko eoBkb d/ w?dkB ftZu fGnkBebVkJh j'Jh.(J) ethizrBkwkÙkj w[jzwd (izr f;zxK s/ ¯ozrhnKozrhnK)I. nZr/ fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK K d' ÙpdK ftZu fdULF1. Ùkj w[jzwd dh gqf;ZX ekftFouBk fejVh j?


14. “Ùkj w[jzwdk ftZu gzikp d/ ih, ed/ BjhA sh;oh ˜ks nkJh.” ftZu sh;oh ˜ks fe;B{z fejkfrnk j?


2. Ùkj w[jzwd nB[;ko pkdÙkjK s'A Ghy e"D wzrtkdk j?


2. Ùkj w[jzwd dk fgzv aaaaaaaaaaaaaaa;h.3. Ùkj w[jzwd d/ nB[;ko oZp B/ d[BhnK d/ aaaaaaaaaaaaaaaaa spe pDkJ/ jB.4. Ùkj w[jzwd d/ nB[;ko d[BhnK aaaaaaaaaaaaaaaaa dk G/; Xko e/ fJB;kB B{z w'j b?Adh j?.5. Ùkj w[jzwd d/ nB[;ko gzikp ftZu f;ZyFoki ;w/A fjzd{ ns/ aaaaaaaaaaaaaaa pV/ ok˜h ofjzd/ ;B.6. Ùkj w[jzwd d/ nB[;ko wjkokik oDihs f;zx B/ aaaaaaaaaaaaaa ;kb ;'jDk oZi e/ oki ehsk.7. u/s f;zx d/ ˆw Bkb aaaaaaaaaaaaaa th wo frnk.8. ezto B"fBjkb f;zx aaaaaaaaaaaaaaaaa dk g[Zso ;h.9. Ù/o f;zx B{z wkoB bJh uzd e"o B/ febQ/ d/ pkjo aaaaaaaaaaaaaa ;zsoh yVQ/ eo fdZs/.10. wjkokik yVe f;zx dh w"s fgZS'A oki rZdh T[Zs/aaaaaaaaaaaaa p?m rJh.11. uzd e"o dh X'y/pkih d/y e/ Ù/o f;zx B/ aaaaaaaaaaaaaa s'A w[e/ohnK tZb e{u eo fbnk.nkX[fBe gzikph ekfteth(T) GkJh tho f;zxLFeftsktKr[bkp dk c[Zb, pkˆ dk fdqÙ, ;t/o dk fdqÙ, r[bkp dk c[Zbs'VB tkb/ B{z, t?ohBkr s/ok gfjbk MbekI. nZr/ fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK K d' ÙpdK ftZu fdULF1. nkX[fBe gzikph ;kfjs dk fgskwk fe;B{z wzfBnk iKdk j?


13. r[bkp dk c[Zb nkgDhnK v'vhnK fe; Bkb Go b?Adk j?


III. j/m fby/ gqÙBK ftZu'A ;jh T[Zso dh u'D eo'LF1. GkJh tho f;zx dh fbyh j'Jh eftsk fejVh j?


1. aaaaaaaaaaaaaaa B{z S'NhnK eftsktK dk tZvk eth fejk iKdk j?.2. “r[bkp dk c[Zb s'VB tkb/ B{z” eftsk dh fposh aaaaaaaaaaaaa j?.3. “r[bkp dk c[Zb s'VB tkb/ B{z” eftsk ftZu eth B/ e[dos B{z aaaaaaaaaaaaa d/ o{g ftZu g/Ùehsk j?.4. GkJh tho f;zx dh eftsk dh p[fBnkd aaaaaaaaaaaaaaaaa j?.5. r[bkp dk c[Zb s'VB Bkb T[j aaaaaaaaaaaaaaaa i'rk ofj iKdk j?.6. “r[bkp dk c[Zb” eftsk ftZu c[Zb B/ aaaaaaaaaaaaaaaa B{z gfjo/dko fpmkfJnk j?.7. “r[bkp dk c[Zb” ftZu c[Zb aaaaaaaaa s'A b'ohnK b?Adk j?.8. ;{os f;zx B/ gjkV ftZu fJZe aaaaaaaaaaaaaaa brkfJnk.9. okDk ;{os f;zx d/ pkˆ d/ aaaaaaaaaaaa sıs/ ;B.10. “;t/o dk fdqÙ” eftsk nB[;ko e[dos aaaaaaaaaaa nt;Ek ftZu j?.eth(n) XBh okw ukfsqeeftsktKˆohp feo;kD, ft;ky, fJB;kB;skB, fJfsjkf;e ÙkBI. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK K d' ÙpdK ftZu fdULF1. “gzikphns dk eth” fe;B{z fejk iKdk j?


16. fe;kB dh gsBh fe;kB B{z y/sh SZv e/ fejVk o[˜rko ngDkT[D bJh efjzdh j?


9. ft;ky d/ wjhB/ ftZu ;Zs{ ns/ Ùops BjhA tos/ iKd/.10. eth nB[;ko fJB;kB;skB ftZu feoshFfeo;kD ;G tzv e/ yKd/ j'Dr/.11. eth nB[;ko fJB;kB;skB ftZu G[Zy, p/ekoh ns/ fuzsk gqXkB j't/rh.12. ukfsqe nB[;ko fJB;kB;skB iK BtK ijkB BjhA nkT[Dk ukjhdk.III. j/m fby/ gqÙBK ftZu'A ;jh T[Zso dh u'D eo'LF1. XBh okw ukfsqe fe; ekftFXkok dk eth j?


B. e'fJbC. nzBD. v/b/6. ukfsqe nB[;ko feZE/ ;G XowK d/ b'e GoktK tKr ofjzd/ j'Dr/


eth(J) gq'a g{oB f;zxeftsktKgzikp B{z e{eK w?A, d/; B{z n;h; ;kvh ˆohpK dh, dfonk feBko/I. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK K d' ÙpdK ftZu fdULF1. gzikph ftZu Szd w[es eftsk fbyD dh gfjb fe; eth B/ ehsh


30. “dfonk feBko/” eftsk ftZu fejV/ o[ZyK dk f˜eo nkfJnk j?


B. gzikpC. g[okD/ gzikpD. gkfe;skBh gzikp4. “dfonk feBko/” ftZu eth w;sh ns/ nkBzd fet/A wkDdk ;h


etheftsktK(;) jhok f;zx dod ÙohAj dhnK SKtK, pkj{ ppb d/ Go';/I. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK K d' ÙpdK ftZu fdULF1. “jhok f;zx dod” fe; ekftFXkok dk eth j?


5. eth nB[;ko ¯ozrhnK s'A pdbk b?D bJh fe;/ d/Ù Grs dk ı{B BjhA ;h y"bdk.6. eth nB[;ko i/bQ ftZu ¯ozrhnK dh wib; bZrdh ;h fiZE/ :'fXnK dhnK eEktK uZbdhnK;B.7. “jhok f;zx dod” nB[;ko pkj{Fpb Bkb :[r BjhA pdfbnk ik ;edk.III. j/m fby/ gqÙBK ftZu'A ;jh T[Zso dh u'D eo'LF1. “ÙohAj dhnK SKtK” eftsk ed'A fbyh rJh


C. nkikdhD. cK;h6. “pkj{-pb d/ Go';/” eftsk nB[;ko fejV/ fgnkb/ N[ZN rJ/ jB


eth(j) vka dhtkB f;zx ekb/gkDheftsktKw?A e?d, gqhs ;[B/jVk, go/ÙkBhI. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK K d' ÙpdK ftZu fdULF1. gqf;ZX eth “ekb/gkDh” dk g{ok BK eh j?


III. j/m fby/ gqÙBK ftZu'A ;jh T[Zso dh u'D eo'LF1. “dhtkB f;zx ekb/gkDh” dh fbyh eftsk fejVh j?


IV. j/m fby/ fıkbh ;EkB Go'LF1. “dhtkB f;zx ekb/gkDh” dh fbyh eftsk aaaaaaaaaaaaaaaa j?.2. eth “ekb/gkDh” nB[;ko T[j aaaaaaaaaaaaaaa d/ fgnko dh e?d ftZu y[Ù j?.3. “gqhs ;[B/jVk” eftsk ftZu eth B/ aaaaaaaaaaaaaaaa Bro d/ tk;h wB[Zy B{z ;zp'XB ehsk j?.4. “go/ÙkBh” eftsk nB[;ko eth ;wki, ekB{zB ns/ aaaaaaaaaaaaaa s'A BjhA vodk.5. “go/ÙkBh” eftsk ftZu fsqrVk aaaaaaaaaaaaaaaaa B{z fejk frnk j?.eth(e) ¯ho'o'˜dhB Ùo¯eftsktKfe;kB, noÙh dhtkbhI. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK K d' ÙpdK ftZu fdULF1. eth “Ùo¯” dk g{ok BK dZ;'


3. “Ùoc” nB[;ko fe;kBK B{z e'Jh iE/pzdh pDkT[D dh b'V BjhA.4. eth “Ùo¯” nB[;ko fe;kB Ùkj{ekoK d/ Gkr b[ZN oj/ jB.5. “noÙh dhtkbh” eftsk ftZu dhftnK dh pkbh dhtkbh dk f˜eo j?.III. j/m fby/ gqÙBK ftZu'A ;jh T[Zso dh u'D eo'LF1. fe;kB ns/ noÙh dhtkbh eftsktK fe; eth dhnK ouBktK jB


D. r[odk;g[oIV. j/m fby/ ıkbh ;EkB Go'LF1. “fe;kB” eftsk ftZu fe;kB d/ g[Zso B{z aaaaaaaaaaaaaaaa d/ jho/ fejk j?.2. “fe;kB” eftsk nB[;ko Ùkj{ekoaaaaaaaaaaaaa pD e/ fe;kB dk bj{ gh oj/ jB.3. eth fe;kBK B{z nebwzdh eoe/ aaaaaaaaaaaaaaaa pDkT[D bJh efjzdk j?.4. “noÙh dhtkbh” eftsk nB[;ko aaaaaaaaaaaaaaaa B/ jfowzdo ;o'to dk fdqÙ pVk ;[nkdbk pDkfdZsk j?.5. “noÙh dhtkbh” nB[;ko aaaaaaaaaaaaaaa okDh d/ fÙzrko/ B?DK B/ whBk pk˜ko bkfJnk j?.6. “noÙh dhtkbh” nB[;ko jfowzdo ;kfjp d/ fBZso/ ib ftZu aaaaaaaaaaaaaa B/ vkYh w"i bkJh j?.7. “noÙh dhtkbh” eftsk aaaaaaaaaaaaaaaa dh fbyh j'Jh ouBk j?.8. “noÙh dhtkbh” ftZu ;torh bkb s/ oZph tDiko/ aaaaaaaaaaaaaaaa B{z fejk j?.eth(y) gq'a w'jB f;zxeftsktKe[Vh g'm'jko dh, ıBrkjhA dhtk pkbdhJ/, w/o/ rhsI. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK K d' ÙpdK ftZu fdULF1. “gzikph ekft MbeK s/ fJfsjk;” ftZu Ùkfwb “gq'a w'jB f;zx” dh fe;/ fJZe eftsk dk BKdZ;'


14. “gq'a g{oB f;zx” dh eftsk nB[;ko e[Vh dhtk pkbD feZE/ iKdh j?


D. ;wkXh s/3. “ıBrkjh dhtk pkbdhJ/” eftsk nB[;ko eth e[Vh s'A eh wzrdk j?


eth(r) Bzd bkb B{og[oheftsktK;zd{e w[fNnko dk, gzikpDI. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK K d' ÙpdK ftZu fdULF1. Bzd bkb B{og[oh dh fe;/ fJZe eftsk dk BK dZ;'


III. j/m fby/ gqÙBK ftZu'A ;jh T[Zso dh u'D eo'LF1. gzikpD eftsk fe;dh fbyh j'Jh j?


IV. j/m fby/ ıkbh ;EkB Go'LF1. Bzd bkb B{og[oh dh fbyh eftsk aaaaaaaaaaaaaaaaaa j?.2. w[fNnko dk ;zd{e aaaaaaaaaaaaaaaaa T[Zs/ nk frnk.3. dki d/ ;zd{e T[Zs/ aaaaaaaaa tZr ukodk fdykJh fdzdk j?.4. “gzikpD” eftsk ftZu w[fNnko dh aaaaaaaaaaaaaaa torh X"D do;kJh rJh j?.5. “gzikpD” eftsk ftZu aaaaaaaaaaaaa s'A BZuDk f;ZyD dh rZb ejh rJh j?.6. “gzikpD” eftsk ftZu w[fNnko B{z aaaaaaaaaaaa torh pjkdo fejk frnk j?.etheftsktK(x) pktk pbtzsT[Ùk, d[BhnKI. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK K d' ÙpdK ftZu fdULF1. gzikph ekft ftZu Ùkfwb pktk pbtzs dhnK eftsktK d/ BK dZ;'


7. Xosh s/ ;" ;kb fiT[D tkbk jh d[BhnK B{z jehes wzBdk j?.8. “irs e[M BjhA” efjD tkbk b[N/o/ ÙkjK dk ;kEh BjhA j?.III. j/m fby/ gqÙBK ftZu'A ;jh T[Zso dh u'D eo'LF1. “pktk pbtzs” dh eftsk “T[Ùk” nB[;ko ftÙt i's dk fybko e"D j?


6. “pktk pbtzs” nB[;ko d[BhnK n;b ftZu eh j?


II. j/m fbfynK ftZu fejV/ eEB mhe iK rbs jBLF1. “nkgD/ nkg B{z gSkD” ftZu eth wB[Zy B{z fwZNh Bkb foÙsk gSkDB bJh efjzdk j?.2. eth nB[;ko wB[Zy B{z nkgDh wzf˜b ikDB dh b'V BjhA.3. eth nB[;ko izrbh o[uhnK wB[Zy bJh Ù'GBhe jB.4. gqhsw f;zx ;¯ho dh fbyh eftsk T[Ùk j?.5. “fe;/ d/ ı{B ”u'A” eftsk fwjBseÙK B{z ;zp'XB eoe/ fbyh rJh j?.6. eth nB[;ko ;owkJ/dkoK dh ı[Ùjkbh s/ nwhoh ftZu fwjBseÙK dk e'Jh jZE BjhA j?.7. eth nB[;ko fwjBseÙK ns/ ;owkJ/dkoK d/ fi;w ftZu ˜whB n;wkB tkbk ¯oe j[zdk j?.8. eth nB[;ko eqKsh nkT[D Bkb ;owkJ/dkoK dh sedho ˜o{o pdb/rh.III. j/m fby/ gqÙBK ftZu'A ;jh T[Zso dh u'D eo'LF1. “fe;/ d/ ı{B ”u'A” eftsk fe; eth dh fbyh j'Jh j?


C. ;owkJ/dkoD. fJB;kB5. eth nB[;ko ;owkJ/dko B{z fe; s'A voBk ukjhdk j?


9. eftZsoh nB[;ko wkg/ e[Vh B{z ftnkj[D d/ ezw B{z eh ;wM e/ eod/ jB


B. ˜koÙkjhC. n¯;oÙkjhD. XZe/Ùkjh7. “gzikp dh ejkDh” eftsk fejV/ gzikp dh ejkDh j?


eth(S) jfoGiB f;zxeftsktKw?A rzrk dk gkDh, BjhA w[Zedh c[bekoh, ngqwkfDeI. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK K d' ÙpdK ftZu fdULF1. “jfoGiB f;zx” dh fbyh fe;/ fJZe eftsk dk BK dZ;'


5. “BjhA w[Zedh c[bekoh” nB[;ko eth nkgD/ ihtB s'A ;zs[ÙN j?.6. “BjhA w[Zedh c[bekoh” nB[;ko eth dh iZd'Fifjd ns/ fwjBs g{oh j' u[Zeh j?.7. ngqwkfDe eftsk ftZu eth nkgD/ nkg (ngqwkfDe ftnesh) s'A pj[s y[Ù j?.8. “Xosh d/ j/mK” nB[;ko Xh fJZe p'M j?.9. “Xosh d/ j/mK” nB[;ko X"b ni/ EZfenk BjhA ns/ Xow ni/ jkfonk BjhA.10. “Xosh d/ j/mK” nB[;ko Xh B{z EZeD dh iKu BjhA j?.III. j/m fby/ gqÙBK ftZu'A ;jh T[Zso dh u'D eo'LF1. jfoGiB f;zx dh fbyh eftsk fejVh j?


A. BkfJe torhB. ybBkfJe torhC. ;'B/ torhD. e{V/ torh6. “Xosh d/ j/mK” ftZu eth Xh B{z fejVh d/th wzBdk j?


eth(i) i;tzs f;zx B/eheftsktKo{g fpBk;/ gq/s Bk w'J/, goy, nkswk dh gSkDI. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK K d' ÙpdK ftZu fdULF1. “o{g fpBk;/ gq/s Bk w'J/” eftsk dk b/ye e"D j?


5. “goy” eftsk ftZu eth nkgD/ p'bK B{z goykT[D dh rZb eodk j?.6. “goy” eftsk ftZu eth ;koh wB[Zysk B{z goyD dh rZb eodk j?


5. “nkswk dh gSkD” eftsk ftZu d[ZyF;[Zy B{z e"D jzYkdk j?


8. “u[oZ;sk” eftsk nB[;ko u"Ae dh pZsh fej' fijh j?


3. gqkj[Dh dh wK d/ fujo/ s/ ;po Goh ıkw'Ùh fe ;h


D. xoIV. j/m fby/ ıkbh ;EkB Go'LF1. ;H;H whÙk dk g{ok BK aaaaaaaaaaaaa j?.2. “gqkj[Dh” eftsk nB[;ko fBZeh fijh gqkj[Dhaaaaaaaaaaaaaaa sZe ojh ;h.3. “gqkj[Dh” nB[;ko fBZeh fijh pZuh xo dhnKaaaaaaa aaaaaaaaaa d/y e/ xpok rJh.4. gqkj[Dh dh dkdh gqkj[Dh B{z aaaaaaaaaaaaaaaa XB ;wMdh j?.5. gqkj[Dh dh dkdh nB[;ko gqkj[Dh fgSb/ iBw dk aaaaaaaaaaaaaa b?D nkJh j?.6. gqkj[Dh dk fgsk gqkj[Dh B{z aaaaaaaaaaaaaaa pD e/ T[wo r[˜koB bJh efjzdk j?.7. eth nB[;ko gqkj[Dh B{z aaaaaaaaaaaaaa B/ xZfbnk ;h.8. u[oZ;sk eftsk nB[;ko g"D aaaaaaaaaaaaaaa d/ j"e/ Go ojh ;h.9. u[oZ;sk eftsk nB[;ko uko/ gk;/ aaaaaaaaaaaa dk gfjok ikgdk ;h.10. u[oZ;sk eftsk nB[;ko u"Ae dh pZsh aaaaaaaaaaaaaaa fijh ;h.etheftsktK(R) irsko jo w'V s/ ;bhpK, j"A;bkI. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK K d' ÙpdK ftZu fdULF1. “jo w'V s/ ;bhpK” eftsk dk b/ye e"D j?


13. “j"A;bk” eftsk nB[;ko wB[Zy B{z eh pD e/ o[eDk ukjhdk j?


D. ;wkitkdh4. “jo w'V s/ ;bhpK” ftZu eth nkgD/ nkg B{z fe;dk wfjp{p efjzdk j?


eth(N) fÙt e[wko pNkbtheftsktKo[Zy, wK, rhsI. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK K d' ÙpdK ftZu fdULF1. “fpojk dk eth” fe;B{z fejk iKdk j?


8. eth GZmh tkbh dh uzp/ dh vkbh efj e/ skoh¯ eodk j?.9. GZmh tkbh eth dh f˜zdrh ftZu y[Ùjkbh ns/ ;[Zy nkT[D dk gqshe j?.10. eth GZmh tkbh s'A gokrK G[zB e/ nyho y[Ùjkb j' iKdk j?.III. j/m fby/ gqÙBK ftZu'A ;jh T[Zso dh u'D eo'LF1. “o[Zy” eftsk ftZu eth B/ fe; gqsh fgnko d/ Gkt gqrN ehs/ jB


D. oZp bJh6. “rhs” nB[;ko fe;B/ uheFfujkVk gkfJnk j'fJnk j?


5. “;[oihs gkso” n;bhns do;kT[D tkfbnK B{z eh BK fdzdk j?


3. “;[oihs gkso” nB[;ko tZX s'A tZX gkDh fe; T[Zs/ po;kT[Dk ukjhdk j?


6. gkÙ nB[;ko fej' fijk ;wkitkd ukjhdk j?


IV. j/m fby/ ıkbh ;EkB Go'LF1. “gkÙ” dk g{ok BK aaaaaaaaaaaaaaa j?.2. “gkÙ” ;Zu w[Zu dh aaaaaaaaaa ukj[zdk j?.3. “gkÙ” nB[;ko aaaaaaaaaaa e[M th BjhA ukjhdk.4. “gkÙ” nB[;ko n;hA je{wsK, ftÙtk;K ns/ aaaaaaaaaaa B{z jo tes nkgD/ Bkb ukj[zd/ jK.5. “gkÙ” nB[;ko ;G s'A ysoBke T[j fdÙk j[zdh j? fi; ftZu nkswk dk aaaaaaaaaaaa v[Zp ikt/.6. “gkÙ” nB[;koaaaaaaaaaaaa ÙKsh Bkb GoBk ;G s'A ysoBke j?.g[;se nkgFphshnKgq'L g{oB f;zx(T) n?pNkpkdI. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK d' ÙpdK ftZu fdT[LF1. n?pNkpkd ;`?FihtBh nzÙ fe; dh ouBk j?


17. gzikph f;gkjh n?pNkpkd B{z eh efjzd/ jB


10. fiBQK fuo wjkokik oDihs f;zx dk x'Vk nNe dfonk ftZu fojk, ;koh ¯"i ;jhF;bkwsgko j' rJh.III. j/m fby/ gqÙBK ftZu'A ;jh T[Zso dh u'D eo'L-1. “g{oB f;zx dk iBw n?pNkpkd d/ B/V/ ;bjZv fgzv d/ fej' fij/ xo ftZu j'fJnk


9. N?ef;bk eh j?


frnkBh jhok f;zx dod(n) nyzv gkm eokT[D dk ngokXI. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK d' ÙpdK ftZu fdT[LF1. nyzv gkm eokT[D dk ngokX” ;`?FihtBh nzÙ fe;dh ouBk j?


II. j/m fbfynK ftZu'A fejV/ eEB mhe iK rbs jBLF1. “;fji gkm eokT[D dk ngokX” dh ;…?FihtBh frL jhok f;zx dod dh fbyh j'Jh j?.2. frnkBh jhok f;zx dod B/ nyzv gkm 2000 ;zB ftZu eotkfJnk.3. frL jhok f;zx dod uZe BzL 73 MGkb GeBk d/ ;e{b ftZu nfXnkge ;h.4. ekwkrkNk wko{ ijk˜ dk BK r[o{ BkBe ijk˜ d{ik BK j?.5. ekwkrkNk wko{ ijk˜ ftZu 600 d/ brGr w[;kf¯o ;tko ;B.6. frL jhok f;zx dod B/ B?ÙBb ijk˜ pko/ rZb ehsh.7. frL jhok f;zx dod dk eb/ik piFpi xkN d/ d[yKs ;[D e/ ezp frnk ;h.8. ikgkBh ijk˜ ekwkrkNkwko{ nzro/˜K B/ feokJ/ s/ fbnk ;h.9. nzro/˜ ;[gov?AN g[fb; B/ frL jhok f;zx dod T[Zs/ pˆkts c?bkT[D dk d'Ù bkfJnk.10. ;[gov?AN g[fb; B/ frL jhok f;zx dod B{z B"eoh s'A Bk eZYD dh Xweh fdZsh.11. ebo jkJh ;e{b ftZu wk;No skok f;zx j?Zvwk;No ;h.III. j/m fby/ gqÙBK ftZu'A ;jh T[Zso dh u'D eo'L-1. iBsk oki;h s/ nkofEe eÙNK s'A puD bJh eh eodh j?


5. fJbke/ d/ r[owfs goukoe iE/dko frL jhok f;zx dod B{z eh pDk fdZsk frnk ;h


fgq;hgb s/ik f;zx(J) w[ZYbh nt;Ek s/ fwvb dh gVQkJhI. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK d' ÙpdK ftZu fdT[LF1. “w[ZYbh nt;Ek$fwvb dh gVQkJh” ;`?FihtBh nzÙ fe;dh ouBk j?


3. i? feÙB dk fgsk pj[s fpoX j' frnk, sK T[j nkgDk nzs nkdk B/V/ ikD e/ ekÙh ihubk frnk.4. fgqzL s/ik f;zx B/ bZSwh dk ftnkj nkgDh wkwh dh fJZSk nB[;ko fJZe bkfJe f;Zy w[zv/ Bkbehsk.5. fgzqL s/ik f;zx B/ 1905 JhL ftZu fwvb dh gqhfynk gk; ehsh.6. ¯ko;h s/ ;z;feqs dk ftdtkB i? feÙB dk fgsk ;h.7. dtkB dJh dh Xh dk BK gkopsh ;h.8. fgqzL s/ik f;zx B{z fuZsoekoh dk Ù"e gzithA iwks ftZu g? frnk ;h.9. oktbfgzvh ftZu 1900 ”u gb/r c?fbnk.10. fgqzL s/ik f;zx dh wkwh dtkB dJh ;t/o/ T[; s'A “ig[ih ;kfjp” dk gkm ;[Ddh.III. j/m fby/ gqÙBK ftZu'A ;jh T[Zso dh u'D eo'L-1. i? feÙB dk fgsk ¯ko;h s/ ;z;feqs dk nkbw ;h ns/ f;ZyK d/ oki ftZu T[j eh ;h


4. go irB BkE sqfj e/ GZi frnk ns/ aaaaaaaaaaaaaaa fgzv ik nZgfVnk.5. fJZe tko b/ye okik johÙ uzdo dh okDh aaaaaaaaaaaa dk gkoN ndk eo fojk ;h.6. ;oekoh ekr˜ ¯ko;h ftZu fby/ j[zd/ ;B go T[jBK d/ f;o s/ ;dk aaaaaaaaaaaaaaa fbfynk j[zdk;h.7. b/ye d/ BkBe/ w'B/ ;B go b/ye dh fJZe wkwh aaaaaaaaaaaaaaa dh Xh ;h.8. bZSwh dk Bksk fJZe w'B/ Bkb j'fJnk ;h i' aaaaaaaaaaaa ns/ nZy'A G?Ar wkodk ;h.9. uzdojk;, fpeqwihs,aaaaaaaaaaaaaaaa nkfd d/ BkNe e"wh T[Zusk d/ j[zd/ ;B.10. fgzvh fvth˜B d/ ;ko/ fwvb ;e{bK d/ w[ekpb/ dk fJwfsjkB aaaaaaaaaaaaaaa ftZu j'fJnk.11. ;o w?be[b j/b, i' T[E'A d/ e?b'Bhnb n¯;o ;B, aaaaaaaaaaaaaaaa dh e[o;h s/ p?m/ ;B.fgqzL ;kfjp f;zx(;) X{V Go/ okjI. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK d' ÙpdK ftZu fdT[LF1. “X{V Go/ okj” ;`?FihtBh nzÙ fe; b/ye dh ouBk j?


18. fgqzL ;kfjp f;zx B{z feZE'A d/ jkJh ;e{b ftZu dkıb eokfJnk frnk


2. fJz;g?eNo B/ fgqzL ;kfjp f;zx d[nkok ;[DkJ/ gjkV/ s'A y[Ù j' e/ T[BQK d/ j?vwk;No ek˜hibkbdhB d/ ;kjwD/ T[;Bz{ eh fdZsk


7. dfonk okth ;Ve s'A f;o¯ aaaaaaaaaaa dh ftZE T[Zs/ ;h.8. uVQd/ gk;/ sK fJZe' bzwk SZgV ;h, T[;B{z aaaaaaaaaa nkyd/ ;B.9. Bt//A nkJ/ gzvs fÙt fdnkb ih, e;pk aaaaaaaaaa d/ ;B.10. n;hA S/thA iwks ftZu aaaaaaaaaaaaaaaa dh gfjbh feskp gVQ u[Ze/ ;h.11. g;o{o ftZu pj[sh tZ;'A aaaaaaaaaaaaa w[;bwkBK dh ;h.12. b/ye B/ c?;bk eo fbnk fe B"thA iwks ftZu ik e/ ¯ko;h dh EK aaaaaaaaaaaaaaaa gVQKrk.13. rzvk wZb d/ d' Gok bkj"o B"eo ;B, T[j T[jBK d/ nk;o/ bkj"o aaaaaaaaaaaaekbi ftZu dkıbj'fJnk.14. ebk; tkb/ frnkBh eosko f;zx ih fJZE/ ıkb;k aaaaaaaaaaaaaaa ftZu ofjzd/ ;B.15. okwFoZyk wZb aaaaaaaaaaaaaa ftZu gk; j' frnk ;h, go ftukok nÙoc c/bQ j' frnk ;h.16. g?obbFpko T[Zs/ j[bko/ Bkbaaaaaaaaa dk w?B{z yk; Ù"Ae ;h.r[opyÙ f;zx gqhsbVh(j) wB[Zy Bkb wB[Zy dk w/b f˜zdrh dh h wjkB xNBk j[zdh j?I. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK d' ÙpdK ftZu fdT[LF1. “wB[Zy Bkb wB[Zy dk w/b f˜zdrh dh wjkB xNBk j[zdh j?” ;`?FihtBh dk nzÙ fe; b/ye dhouBk j?


14. ;ft; b'eK dh fejVh rZb :{og ftZu ;G s'A T[Zuh frDh iKdh j?


A fBokÙsk B T[sÙkjCxNhnk j'D dk nfj;k; D y[Ùh3. fwL okJ/ Bkb fwb e/ r[opyÙ f;zx feZE/ g[Zik


4. BkBe f;zx d/ nzdob/ BktbFBth;h dh S'j fet/A gqkgs j'Jh


III. j/m fby/ gqÙBK ftZu'A ;jh T[Zso dh u'D eo'L-1. BkBe f;zx fe; i/bQ ftZu e?d fojk


4. b/ye B{z aaaaaaaaaaaaaaaa dh Ùı;hns B/ pj[s gqGkfts ehsk.5. fi; fdB iZEk i/bQ ftZu g[Zik T[; s'A u"E/ fdB ;qh aaaaaaaaaaaaaaaa ih d/ ntsko dk r[og{op;h.6. irB BkE B{z ;g?Ùb ebk; fwbD dk ekoB aaaaaaaaaaaaaaaa Bkb ;zpzX j'D eoe/ ;h.7. b/ye B/ i/bQ ftZu aaaaaaaaaaaaaaa yk e/ s/ Ugo/ tk:{ wzvb ekoB fpwko j' e/ wjhBk v/Y wjhBkj;gskb ftZu fgnk fojk.fgqzL ;H;H nw'b(y) nzs B{z w?A gVQ jh frnkI. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK d' ÙpdK ftZu fdT[LF1. “nzs B{z w?A gVQ jh frnk” fe; dh ;`?FihtBh j?


19. ;H;H nw'b B/ d;thA fejVh fvth˜B b? e/ gk; ehsh


5. ;H;H nw'b B/ feE'A sZe ftZfdnk gqkgs ehsh


7. “vka wfjzdo f;zx ozXktk” B/ fÙt okw e/Ùg, i/HphH;?B, n?wHn?bH x'Ù s/ i'oi wmkJh s'AT[jBK B/ eh gqkgs ehsk


3. n?;Hn?;H ozXktk gpfbe bkfJpo/oh bkj"o ftZu frnk sK T[ZE/ T[;B/ w[ekpb/ d/ fJwfsjkBKd/ ;[nkbK d/ eh d/y/


4. b/ye nB[;ko fgsk ih B/ jktVk SZv e/ feZE/ nk e/ wekB feokJ/ s/ b?D dk ftuko ehsk


2. jktVk Ùfjo rzrk dh v?bN/ ftZu gkDh fe; Bdh d/ ;Zi/ ezY/ tf;nk j'fJnk j?


eosko f;zx d[Zrb(C) i[nkB ijkBI. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK d' ÙpdK ftZu fdT[LF1. “i[nkB ijkB” ;…?FihtBh nzÙ fe; dk fbfynk j'fJnk j?


A o;hdh fNeN B Bzr/ g?oK dk ;¯oCfe; gfj y'bT[ rZmVh D w/o/ gZs/ w/oh y/v4. fgqz;hgb b/ye B{z fej' fijk ftfdnkoEh ;wMdk ;h


10. b/fyek dh T[wo d/ ;'bQt/A toQ/ ftZu T[;dk ;G e[M ikfDnkFgSkfDnk fe; soQK GhVk j'frnk ;h


Cj"bhFj"bh D nokw Bkb4. ;'bQt/A toQ/ ftZu ;G e[ZM sB d/ eZgfVnK tKr fet/A bZrdk j?


9. pho f;zx d/ woB wro'A skJ/ B/ b/ye B{z ;[Bkw fe; e'b SZfvnk


2. wfjzdo f;zx i'Ùh B/ fe; dh jZbk Ù/oh Bkb w[V gVQkJh Ù[o{ ehsh


8. ıkBdkBh tjh ns/ izsoh ftZu fpeowh ;zws fejVk fbfynk j'fJnk ;h


2. wkskFfgsk fiBQK B/ ;kB{z iBw fdZsk j[zdk j?, fej' fij/ j[zd/ jB


3. id'A b/fyek pkpk ih Bkb wb"d gj[zudh sK nZr'A e"D x'Vh bJh yVQk j[zdk


IV. j/m fby/ ıkbh ;EkB Go'LF1. b/fyek id'A wb"d ik e/ T[sodh nZr/aaaaaaaaaaa x'Vh bJh yVQk j[zdk.2. x'Bh B/ fijV/ es{o/ fdZs/ fJZe dk BK b/fyek B/ aaaaaaaaaaaaaa oZfynk.3. w?A ekmh B{z x[ZN e/ cVh p?mh jK s/ x'Vh izrbK, ;w[zdoK s/ aaaaaaaaaaaaaa ftZu'A dh T[Zvdh ikojh j?.4. f;nkfDnK d/ eEB nB[;ko, ““ny/ fsZso yzGh pZdbh ozB wbkJh ykJ/, T[j tZ;/ T[j T[iV/ed/aaaaaaaaaaaaaaaaa.””5. feÙBh p[VQh pkpk ih dh aaaaaaaaaaaaa bZrdh ;h.nihs e"o(R) w/ok fBZek fijk xoI. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK d' ÙpdK ftZu fdT[LF1. “w/ok fBZek fijk xo” ;…?FihtBh dk nzÙ fe;dh ouBk j?


18. fuVhnk xo ftZu b/fyek dh d';sh fe; Bkb ;h


vkL n?;Hn?;H tDikok p/dh(N) nkgDh ;'u d/ rfjo/ ;kJ/I. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK d' ÙpdK ftZu fdT[LF1. “nkgDh ;'u d/ rfjo/ ;kJ/” ;…?FihtBh nzÙ fe;dh ouBk j?


4. b/ye B/ b'eXkok pko/ pj[s e[ZM g[;seK s'A jh gqkgs ehsk.5. ;?ANob ;eZso/s bkfJpq/oh tkfbnK B/ b/ye B{z ftjbk gVQke{ jh ;wfMnk.III. j/m fby/ gqÙBK ftZu'A ;jh T[Zso dh u'D eo'L-1. vka ;[fozdo f;zx tDikok p/dh dk ;…?FihtBh nzÙ T[;dh fe; g[;se ftZu'A fbnk frnk j?


g[;se- ;kfjs p'X Gkr-..nfXnkfJ- 1 ;kfjs o{g(T) eftskI. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK d' ÙpdK ftZu fdT[LF1. ;[ji ebk d/ fJfsjk; nB[;ko ;G s'A gfjbK fe; ;kfjs o{g dk iBw j'fJnk


25. i/eo GkÙk dhnK X[BhnK s/iZ;th, T[iZ;th s/ phoFo; j'D sK eftsk dk Gkt fejVkj't/rk


II. j/m fbfynK ftZu'A fejV/ eEB mhe iK rbs jBLF1. eftsk ;kfjs ebk dk nzr j?.2. eftsk ftZu wB[Zyh i˜p/ ÙpdK dk ikwk gfjB e/ BjhA r{zid/.3. g{oB f;zx eftsk B{z o{jK dh p'b BjhA wzBdk.4. eftsk nzso nkswk dh ntk˜ W.5. eftsk fdb dh p'bh W.6. eftsk ftZu bue BjhA j?.7. eth ;'jD/ fpzpK iK ÙpdK okjhA nkgDh eftsk B{z gqrNkdk j?.8. eftsk ;[zdosk dh b?nksfwe ouBk j?.9. i' e[M ihtB ftZu j? T[j e[M eftsk ftZu nzfes BjhA j[zdk.10. eftsk i˜fpnK s/ tbtfbnK dk p/o'e T[Skbk j?.11. eftsk dh f;oiDk jo fJe nkdwh eo ;edk j?.12. fi; d/ ;hB/ ftZu ;koh d[BhnK dk dod j? T[j eftsk BjhA ou ;edk.13. eth d/ wB ftZu nkgD/FgokJ/ dk e'Jh ¯oe BjhA j[zdk.14. fiZE/ e'Jh BjhA gj[zudk T[E/ eth gjz[udk j?.15. GkÙk eth dh eftsk dk eZuk w;kbk j?.16. eftsk dk w;kbk GkÙk BjhA j?.17. eth nkgD/ ftukoK s/ GktK B{z nksfwe GkÙk okjhA BjhA gqrNkdk.18. i/ e'Jh ej/ fe w?A eftsk okjhA pj[s ˜o{oh rZb eoBh j? sK T[j eth BjhA j?.19. i/ e'Jh ej/ fe w?A eftsk okjhA ekft-ÙpdK dh ;zrs wkBDh j? sK T[j eth pD ;edk j?.20. GkÙk dh ;jh tos'A Bk j'D eoe/ tZv/FtZv/ ethnK d/ fynkb gqrN j'D'A ofj iKd/ jB.21. eftsk dh GkÙk ;[MkT{ BjhA j[zdh.22. Ù/o pjkdoh dk gqshe j?.23. frZdV ekfJosk dk gqshe j?.24. rzrk ngftZsosk dk gqshe j?.25. fe;/ nkb'ue B/ mhe jh fejk j? fe jo eftsk fJZe p'bdh s;tho j?.26. jo s;tho fJZe nDp'bs eftsk j?.27. eftsk bJh sZs ˜o{oh BjhA j?.28. gfjbK efpZs, ;tZ:k, d'fjok, ;'omk, fsqGzrh nkfd eJh soQK d/ Szd gqufbs ;B.29. Szd eftsk d/ GktK s/ ftukoK B{z fsZyk BjhA eod/.30. Szd eftsk ftZu o; s/ ;zrhs dk wkj"b g?dk eod/ jB.31. nbzeko dk Ùpdh noE rfjDk j?.32. nkw s"o s/ eZu/ w/t/ fwZm/ BjhA j[zd/.111


33. ebgBk ouBk eoB tkbh Ùesh j? i' jo fJe pzd/ ftZu w"i{d j[zdh j?.34. ebgBk eth dh eftsk fgZS/ gq/oBk d/D tkbh fJZe wkBf;e Ùesh j?.35. wB[Zy dk fdb sK wB'GktK ns/ ˜˜fpnK dh ykD j?.36. o; eJh gqeko d/ jB fit/A eo[D o;, fÙzrko o; nkfd.37. ;kfjfse o; dk ;zpzX ;kv/ wB Bkb BjhA j?.38. nkw s"o s/ o; 12 wzB/ rJ/ jB.39. pkpk ¯ohd s/ p[ZbQ/ Ùkj feZ;k eth jB.40. pktk pbtzs s/ nzfwqsk gqhsw ;{¯h eth jB.III. j/m fby/ gqÙBK ftZu'A ;jh T[Zso dh u'D eo'L-1. g{oB f;zx nB[;ko ;kX wB ftZu'A fBeb/ p'b eh ejkd/ jB


C Szd D ejkDh8. b'eK ftZu fJj ejkts pVh wÙj{o ojh j? fe aaaaaaaaaaaaaa s'A fpBK eftsk BjhA s/ Grtsrhsk s'A fpBK e'Jh frnkB BjhA.A Szd B nbzekoC o; (J) ejkDh9. T[gwk, o{ge, fdqÙNKs ns/ nfseEBh nbzeko fe; d/ rfjD/ jB


19. i/eo eftsk ftZu aaaaaaaaaaaa Gkt dh t;s{ j? sK GkÙk th e'wb ;[ji Gog{o, ;zrhswJh s/e'wb X[BhnK tkbh j't/rh.20. i/eo eftsk ftZu aaaaaaaaaaaaaa dk Gkt j? sK GkÙk dhnK X[BhnK th s/iZ;th, T[Zi;th s/phoFo; T[gikT{ j'DrhnK.21. eftsk d/ Ùpd nfij/ j'D i' aaaaaaaaaa B{z ;gÙN eoB dh Ùesh oZyd/ j'D.22. eftsk dh GkÙkaaaaaaaaaaaaa j[zdh j?.23. uzrk eth nkgDh eftsk ftZu ikD/FgSkD/aaaaaaaaaaa tos e/ v{zx/ noEK s/ GktK tZbfJÙkok eodk j?.24. Szd eftsk dk ˜o{oh aaaaaaaaaaaaaa j?.25. ;kv/ g[oksB ekb s/ wZX ekb ftZu aaaaaaaaaaaa s'A fpBK eftsk dh ebgBk th BjhA ehsh ik;edh ;h.26. y[ZbQh eftsk thaaaaaaaaaaaaa d/ gqGkt s'A w[es BjhA j[zdh.27. nZyoK iK toBK dh ık; frDsh d/ ;jh w/b B{z aaaaaaaaaaaaaaaaaaa fejk iKdk j?.28. s'bFs[eKs s/ aaaaaaaaaaaa Szd dh fizd ikB j?.29. Szd s'A fpBK eftsk dhaaaaaaaaaaaaaa BjhA j?.30. Grts rhsk d/ gVQB s'A fpBQK e'Jh aaaaaaaaaaaBjhA.31. nbzeko dk Ùpdh noE aaaaaaaaaaaaaaaa j?.32. jo fJe fJB;kB nkgD/ nkg B{z ;'jDk pDkT[D bJh eJh soQK d/ aaaaaaaaaaa;ikdk j?.33. eth nkgD/ nbzeko dh xkVs p'bK s/ aaaaaaaa okjhA eodk j?.34. nzro/˜h eth ekbfoi d/ nB[;ko eftsk sK aaaaaaaa dh jh g?dktko j?.35. aaaaaaaaaaaaaaaa ebgBk eoB tkbh Ùesh j?.36. aaaaaaaaaaaaa eth, eftsk s/ gkme fszBK B{z fJZe' t/b/ fJe;[o eo fdzdh j?.37. aaaaaaaaaaaaaaa d/ fsZy/ tfjD ftZu'A jh eftsk dk iBw j[zdk j?.38. wB[Zy dk fdb sK wB'GktK ns/ aaaaaaaaaaa dh ykD j?.39. id'A eth e'Jh ı{p;{os fdqÙ t/ydk j? sK T[; ftZu aaaaaaaaaaikr T[mdk j?


49. gzikph eftsk dk fJfsjk; pj[s aaaaaaaaaa ns/ nwho j?.50. p[ZbQ/ Ùkj, Ùkj j[;?B s/ pkpk ¯ohd aaaaaaaaaaaa eth jB.51. pkpk cohd, Ùkj j[;?B s/ p[ZbQ/ Ùkj gqf;ZX aaaaaaaaaaaaa j'J/ jB.52. aaaaaaaaaaaaaaaaa gozgok ftZu r[o{ BkBe d/t ih, r[o{ nwodk; s/ r[o{ noiB d/t ih nkd/jB.53. feZ;k ekft gozgok ftZu dw'do s/ aaaaaaaaaaa nkd/ jB.54. aaaaaaaaaaaaagozgok ftZu r[o{ r'fpzd f;zx, Bikps s/ Ùkj w[jzwd dk BK T[Zxk j?.55. aaaaaaaaaaaaaeftsk ftZu GkJh tho f;zx, nzfwqsk gqhsw, ;[oihs gkso d/ ftÙ/Ù BK jB.(n) fBpzXI. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK d' ÙpdK ftZu fdT[LF1. fBpzX Ùpd d/ e'Ùrs noE eh jB


20. d{ih Ùq/Dh ftZu fejV/ fBpzX nkd/ jB


9. fBpzX Gkosh ;kfjs B{z gZSw dh jh d/D j?.10. ;kv/ b/ye e/tb Bebjko/ jh BjhA, f;oiDjko/ th jB.11. GkJh tho f;zx, w'jB f;zx t?d B/ gzikph fBpzXekoh B{z nZr/ s'fonk.12. fBpzX ftZu e'Jh fJZe e/Adoh ftuko BjhA j[zdk.13. rhs dh soQK fBpzX th fe;/ w"i t/b/ gq/fonk iKdk j?.14. rhs tKr{ jh fBpzX ftZu b/ye dh Ùı;hns Mbedh ofjzdh j?.15. fBpzXeko gkme B{z nkgDk ok˜dkB pDk e/ fJ; soQK tkoskbkg eodk j? fit/A T[j nkgjk˜o ;o'sk j't/.III. j/m fby/ gqÙBK ftZu'A ;jh T[Zso dh u'D eo'L-1. fBpzX d/ e'Ùrs noE eh jB


7. gzikph ;kfjs d/ fJfsjk; ftZu fBpzXekoh dk nkozG ed'A j'fJnk


22. gfjbh Ùq/Dh ftZu aaaaaaaaa fBpzX nkd/ jB.23. d{ih Ùq/Dh ftZu aaaaaaaaaaaaa fBpzX nkd/ jB.24. fe;/ th ouBk dk w[Zy nXko aaaaaaaaaaaaa j[zdk j?.25. GktK s/ ftukoK dk ;zpzX wB[Zy d/ aaaaaaaa Bkb j?.26. fBpzX dk nkekoaaaaaaaaaaaaa jz[dk j?.27. fBpzX dk ezw fe;/ rZb B{z ;kps eoBk BjhA j[zdk ;r'Aaaaaaaaaaaaa eoBk j[zdk j?.28. fBpzX ftZu aaaaaaaaa B{z nghb eoB dh tX/o/ Ùesh j?.29. aaaaaaaaaaaftukoK B{z ;[szso o{g ftZu g/Ù eoBk jh fBpzX dk wzst j[zdk j?.30. fBpzX ouD t/b/aaaaaaaaaaaaaaaa Ù?bh dk fXnkB oZyDk th ˜o{oh j?.31. p/eB, n?vh;B, ikB;Baaaaaaaaaaaaaaa d/ gqf;ZX fBpzXeko jB.32. gzikph ;kfjs B{z sK aaaaaaaaaaaaaaa b/y g{oB ftef;s o{g ftZu fwfbnk.33. gzikph ;kfjs d/ fJfsjk; ftZu fBpzXeko dk nkozGaaaaaaaaaaa ;dh ftZu j'fJnk.34. gfjbK gfjb aaaaaaaaaaaaaaa;kfjs jh tkose ftZu fbfynk iKdk ;h.35. gq'a g{oB f;zx B/ aaaaaaaaaaaaaaaa Gog{o Ù?bh ftZu fBpzX fby/.36. r[opyÙ f;zx gqhsbVh B/ aaaaaaaaaaaaa Ù?bh okjhA shj e[ d/ eohp g[;seK Bkb gzikph ;kfjsd/ ı˜kB/ B{z nwho ehsk.37. gzikph fBpzXekoh B/ aaaaaaaaaaaa s'A j[D sZe brksko ftek; ehsk.(J) BktbI. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK d' ÙpdK ftZu fdT[LF1. Bktb fejV/ ekb dk gqw[Zy ;kfjs o{g j?


12. fejV/ gkso Ù[o{ s'A b? e/ fJZe' o{g nıfsnko eoh oZyd/ jB


13. bx{ Bktb th Bktb dk fJe G/d j?.14. vka uoB f;zx B/ uzdoeKsk Bktb bVh fbyh.15. ;[oihs gkso gzikph Bktb dk fgskwk j?.16. BkBe f;zx B/ gftZso gkgh Bktb fbfynk.III. j/m fby/ gqÙBK ftZu'A ;jh T[Zso dh u'D eo'L-1. Bktb fe; ekb dk gqw[Zy ;kfjs o{g j?


A ;[zdoh B wVQh dk dhtkCuzdoeKsk D Ùokp e"o9. fe; B{z gzikph Bktb dk fgskwk fejk iKdk j?


21. aaaaaaaaaaaaaaa B/ “Ùokp e"o” Bktb fbfynk.22. “GkJh tho f;x” dk fbfynk aaaaaaaaaaa Bktb pj[s gqf;ZX j'fJnk.23. “BkBe f;zx” gzikph Bktb dk aaaaaaaaaaa j?.24. “BkBe f;zx” gzikph Bktb B{z pj[s aaaaaaaaaaapDkfJnk j?.25. aaaaaaaaaaaaaaa dk fbfynk Bktb “jkDh” j?.26. “Uw gqek; rk;'” dk aaaaaaaaaaaaaaa pj[s uofus Bktb j?.27. aaaaaaaaaaaaaa gqf;ZX fJ;soh Bktbeko j?.28. “fgT[Fg[so”aaaaaaaaaaaaaaa dk fbfynk Bktb j?.29. “r[ofdnkb f;zx” dk Bktb aaaaaaaaaaaaaa j?.30. “eowihs e[Z;k” d/ d' Bktb “o'jh phnkpkB” s/ aaaaaaaaaaaaa th uofus Bktb jB.31. eEkBe nzdo Bktbeko xNBktK u[D e/ Bktbhaaaaaaa aaaaa dh f;oiDk eodk j?.(;) fBZeh ejkDhI. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK d' ÙpdK ftZu fdT[LF1. fBZeh ejkDh dk toswkB w[jKdok fe; dh d/D j?


II. j/m fbfynK ftZu'A fejV/ eEB mhe iK rbs jBLF1. BthB ejkDh dk ;[Gkn gZSwh ejkDh d/ gqGkt nXhB ftÙ/Ù o{g ftZu fBZyfonk j?.2. ejkDh fJZe nfijh ouBk j? fi;B{z fJZe' p?me ftZu gfVQnk ik ;e/.3. ejkDh ftZu o"uesk BjhA j'Dh ukjhdh.4. eEkFt;s{ ejkDh dk gqw[Zy sZs BjhA j?.5. ejkDh dk eEkBe ;zy/g s/ ;ob j[zdk j?.6. ejkDh ftZu pj[s e[M gkmeK dh ebgBk s/ nDfejk SZv fdZsk iKdk j?.7. ejkDh, Bktb tKr fYZbh s/ ifNb j[zdh j?.8. ejkDh dk nkeko S'Nk j'D eoe/ fJ; ftZu xZN gkso jh ;wk ;ed/ jB.9. tkoskbkg s'A pˆ?o ejkDh B{z f;ofink ik ;edk j?.10. ejkDh ftZu ukb ed/ th ;[;s BjhA j'Dh ukjhdh.11. jo fJZe fBZeh ejkDh T[d/Ù s'A pˆ?o j[zdh j?.12. gzikph ejkDh nkX[fBe :[Zr dh d/D BjhA j?.13. ;zs f;zx ;/y'A, eosko f;zx d[Zrb, e[btzs f;zx ftoe gzikph ejkDh d/ tZv/ BK BjhA jB.14. dbhg e"o fNtkDk, nzfwqsk gqhsw, nihs e"o nkfd B/ th gzikph ejkDh B{z T[ZBs eoB ftZunkgDk fjZ;k gkfJnk j?.III. j/m fby/ gqÙBK ftZu'A ;jh T[Zso dh u'D eo'L-1. fBZeh ejkDh w[ZY s'A nkgD/ fejV/ r[DK eoe/ gkme B{z ehb e/ pzBQ b?Adh j?


4. ejkDh ftZu fej' fij/ ftÙ/ B{z fbnk ik ;edk j?


18. aaaaaaaaaaaaaaaa B{z ejkDh d/ okjhA g/Ù eoBk ejkDheko dk ık; wzst jz[dk j?.19. gzikph ejkDh B/ e[M djkfenK ftZu jh aaaaaaaaaaaaaaaa B{z S'j fbnk j?.20. okw ;o{g nDyh, r[opuB f;zx G[Zbo, gq/w r'oyh aaaaaaaaaaaaaaaaa ghVh d/ T[Zx/ ejkDheko jB.(j) fJeKrhI. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK d' ÙpdK ftZu fdT[LF1. fJeKrh d/ Ùkpfde noE eh jB


5. fJeKrh dk nkozG pVk MNgNk d/ T[s/iBkFGog{o j[zdk j?.6. fJeKrh dk nzs pj[Fnzrh BkNe tKr{z ;gÙN s/ ftnkfynk Gog{o jz[dk j?.7. ;[MkT{ s'A Gkt j? T[j nzs fi; dk doÙe nkgD/ ;{M nB[;ko nzdk˜k eo b?D.8. fJeKrh ftZu p/b'V/ gksoK dh xVw; BjhA gkJh iKdh.9. fJeKrh ftZu bzw/Fbzw/ tkeK s/ p/b'V/ ÙpdK dh Gowko gqGkt dh J/esk B{z Gzr eo fdzdh j?.10. jo Ùpd eEkBe B{z nZr/ fbikD ftZu wZdd BjhA eodk.11. fJeKrh dk T[d/Ù e/tb ;[ji dh fsqgsh th j' ;edk j?.12. fJeKrh ftZu e'Jh Bk e'Jh T[d/Ù ;wkfJnk j[zdk j?.13. fJeKrheko d/ T[d/Ù ouBk ftZu'A gqsZy o{g ftZu T[ikro j[zd/ jB.14. fJeKrh dh ;¯bsk n;b ftZu ozrwzu T[Zs/ g/Ù eoB T[gozs jh goyh ik ;edh j?.15. ozrFwzu ;ko/ doÙeK dh ;j{bs w[skfpe fsnko BjhA ehsk iKdk.16. ozrwzu T[Zs/ fJeKrh dh ;¯bsk fBod/Ùe, ;N/i gqpzXe s/ nfGB/sk T[Zs/ th fBoGo eodhj?.17. nkozGe fJeKrhnK ftZu ;wekbh ;wkfie ;wZf;nktK B{z jh ftÙk pDkfJnk iKdk ;h.18. gzikph fJeKrh d/ fgskwk gq'L JhÙto uzdo Bzdk jB.III. j/m fby/ gqÙBK ftZu'A ;jh T[Zso dh u'D eo'L-1. fJeKrh BkNe, BkNe ebk dhnK fejVhnK tzBrhnK ftZu'A fJZe j?


5. fJeKrh fejVk ekft j?


17. fJeKrh ftZu gksoK d/ aaaaaaaaaaaa dk y[ZbQk fpnkB eoBk ;zGt BjhA j[zdk.18. rZbpks ns/ GkÙk s'A gksoK d/ aaaaaaaaaaaaaaaa dh Mbe fwb iKdh j?.19. fJeKrh aaaaaaaaa ekft j?.(e) ihtBhI. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK d' ÙpdK ftZu fdT[LF1. ihtBh fe; dk g[okDk o{g j?


23. b/ye d/ ;kjwD/ BkfJe d/ ftZu'A fJeZm/ ehs/ sZEK ;zpzXh eh ;wZf;nk nkdh j?


3. nzro/˜h fbykoh wkoe Nt/B nB[;ko fe wB[Zy nkgDh ihtBh B{z ı[d fby ;edk j?


14. ihtBhnK dk shik y/so aaaaaaaaaaaaa dhnK ihtBhnK dk j?.15. jwdodh aaaaaaaaaaaaaaa s'A tZyoh Ù?n j?.16. b/ye B/ nkgD/ ufoZso BkfJe d/ aaaaaaaaaaaa T[ikro eoBk j[zdk j?.17. i' gqsZy d/ fgZS/ b[et/A s"o ”s/ rshÙhb j' fojk j? T[j' jh ihtBheko dh aaaaaaaaaaaaaa Gkb j?.18. b/ye ihtBh d/ gkm ftZu ne;oaaaaaaaaaaaaa ofjzdk j?.19. ihtBheko dk eosZt j? fe T[j ;[fjod, ;[szso s/ aaaaaaaaaaaaaaa ofjzdk j'fJnk ihtBh dhouBk eo/.20. ihtBheko dk eosZt j? fe T[j fJfsjk;, ebgBk s/ aaaaaaaaaaaaaa Ù?bh dk ;[w/b ihtBh ftZu;Ekfgs eo/.21. b/ye ˆ?o o;wh s"o s/ BkfJe dh aaaaaaaaaaaaa Bkb i[fVnk j'Dk ukjhdk j?.22. ihtBh b/ye eJh soQK dhnK aaaaaaaaaaaaaaaa dh tos'A eodk j?.23. aaaaaaaaaaaaaaa d/ ;jko/ jh b/ye B/ nkgD/ BkfJe dh gkso T[;koh eoBh j[zdh j?.(y) ;t?FihtBhI. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK d' ÙpdK ftZu fdT[LF1. ;t?FihtBh fejV/ ;kfjs dk ftÙ/Ù o{g j?


14. o{;' dh ;t?FihtBh dk BK fby'


20. ;t?FihtBh fbyDh pj[s ;"yk ezw j?.21. fBoziD f;zx B/ “ihtB ftek;” ;t?FihtBh fbyh.22. “nZXh fwZNh nZXk ;'Bk” ;'fjzdo f;zx p/dh dh ;t?FihtBh j?.23. ;t?FihtBh y/so ftZu pj[s b'eK B/ fbfynk j?.24. ;t?FihtBh dk GftZy wzr eodk j? fe ;[uZihnK ;t?FihtBhnK fbyhnK ikD.25. ;[uZihnK ;t?FihtBhnK okjhA jh Bt/A b/yeK B{z fJ; okj s/ s[oB dk o;sk fwb ;edk j?.III. j/m fby/ gqÙBK ftZu'A ;jh T[Zso dh u'D eo'L-1. ;t?FihtBh ftZu ftnesh fe; d/ nB[GtK B{z g/Ù eodk j?


Ad[oFxNBktK B xNBktKC e'Jh th BjhA D jkd;/8. ;t?FihtBh dk b/ye nkgD/ nkg Bkb rZbpks eoB t/b/ phs/ j'J/ ;w/A B{z fejV/ gq;zr ftZut/ydk j?


6. aaaaaaaaaaa B{z g/Ù eoBk jh ;t?FihtBh dk n;bh wB'oE j?.7. aaaaaaaaaaaaa d/ ;kjwD/ yVQ/ j'D dh fjzws pj[s xZN b/yeK ftZu t/yh ik ;edh j?.8. ;t?FihtBh nkgD/ nkg dh aaaaaaaaaaaa eodh j?.9. ;t?FihtBh dk ftÙk aaaaaaaaaaaaa jz[dk j?.10. ;t?FihtBh ftZu b/ye B{z fJZe' t/b/ nkgD/ nkg B{z aaaaaaaaaaath j[zdk j? ns/ :kd th eoBkj[zdk j?.11. ;t?FihtBh dk gkso iK ufoZso d/ j' ;edk j?


7. pqjwk ih B/ uko t/dK s'A ;kohnK uh˜K b? e/ i' gzit/A t/d dh f;oiDk ehsh T[; B{z eh BkfdZsk frnk


39. BkNehFebk ftZu fezB/ soQK d/ ftÙ/ fBGkJ/ ik ;ed/ jB


22. BkNe ftZu ;zp'XehFÙ?bh s/ gqÙB-Ù?bh dh gqw[Zysk j[zdh j?.23. tkoskbkg, BkNe dk ˜o{oh sZs j?.24. rhsF;zrhs BkNe dk ˜o{oh sZs BjhA j?.25. ;[yKs BkNeK B{z ew/vh BkNe th fejk iKdk j?.26. d[yKs BkNeK B{z sqk;dh BkNe BjhA fejk iKdk.27. gzikph BkNe ftZu ;z;feqs BkNe d/ sZs th gqt/Ù j'J/ jB.28. nZieb BkNe dk fijVk o{g ekftFBkN j? T[j sK fBoh eftsk j?.29. eJh ftdtkB r[o{ r'fpzd f;zx ofus “pfuZso BkNe” ns/ “fjod/ okw” d/ “jB{zwkB BkNe” B{zgzikph dk gqEw BkNe efjzd/ jB.30. BkNeK d/ fcbwh o{geK ftZu th rhsF;zrhs dh :'iBk fwbdh j?


8. BNK dhnK tZyFtZy nt;EktK dh ebksfwe Beb B{z jh aaaaaaaaaaaaaaa fejk iKdk j?.9. BkNe ftZu ebksfwe Beb ns/ aaaaaaaaaaaa fJj d't/A sZs Ùkwb jB.10. rqhe BkNeK dk iBw aaaaaaaaaaaaaaaaaaa ekoiK s'A j'fJnk j?


39. noE gqfeoshnK dh frDsh aaaaaaaaaaaaaaaaa j?.40. aaaaaaaaaaaaaaaa dk Gkt nkg; i'VDk s/ w/bDk j?.41. jouoB f;zx d/ “okik g'o;” s/ ;Zio/ BkNe “GkJh wjkoki f;zx” dk ftÙkaaaaaaaaaaaaa s/okiBhse d't/A jB.42. ;z;feqs BkNeK ftZu aaaaaaaaaaaaaaa j;kT[Dk gkso j[zdk ;h.43. BkfJe dk fto'Xh aaaaaaaaaaaaa j[zdk j?.44. BkNe ftZu aaaaaaaaaaaaaaaaaÙ[o{ s'A b? e/ nıho sZe jk˜o ofjzdk j?.45. aaaaaaaaaaaaaaa ftZu BkNe d/ gqXkB gkso “jho'” B{z “B/sk” efjzd/ jB.46. aaaaaaaaaaaaa ftZu BkNe j[D ek¯h jZd sZe ;[szso j?.47. i/ doÙe T{p ikD sK BkNeaaaaaaaaaaaaaaa j' iKdk j?.48. aaaaaaaaaaaaaaatksktoB ftZu tkoskbkg dh Ùpdktbh eo[DkwJh, so; Gkth, Ù'e Gog{o j[zdhj?.49. eJh tko tkoskbkg ftZu pj[s e[M aaaaaaaaaaaaaaaaa SZv fdZsk iKdk j?.50. BkNe ;kvh f˜zdrh dk aaaaaaaaaaaaa j?.51. doÙe aaaaaaaaaaaaaaÙesh Bkb nX{oh rZb B{z g{oh eod/ jB.52. gko;h BkNe ezgBhnK tZb'A fijV/ BkNe y/v/ iKd/ ;B T[j aaaaaaaaaaaaaÙ?bh ftZu fby/ iKd/;h.53. d[yKs BkNeK B{z aaaaaaaaaaaaaa th fejk iKdk j?.54. “;qh wsh B'ok fouov;” gzikph BkNeK dh aaaaaaaaaaaaa j?.(x) ;¯oBkwkI. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK d' ÙpdK ftZu fdT[LF1. wB[Zy dh fejVh o[uh B/ “;¯oBkw/” B{z iBw fdZsk


9. fejV/ ekb ftZu ;w[zdo'A gko tkfbnK B/ nkgD/ ;¯o ;wkuko pV/ o"ue Yzr Bkb fby/


10. o"uesk gkmeK s/ ;o'fsnK dh ;kfjfse G[Zy B{z fsqgs eodh j?.11. ;¯oBkw/ s'A ;kB{z eJh ;ZfGnkukoK dk frnkB fwbdk j?.12. ;¯o eoBk wB dh w"i ns/ ;t?fJZSe toskok j?.13. ;¯oBkw/ ftZu ;kfjseko jo rb dk t/otk s/ ft;Eko fdzdk j?.14. ;¯oBkwk ;kohnKFtzBrhnK dk w[iZ;wk j?


5. “r[ofdnkb f;zx cZ[b” d/ ftuko nB[;ko fejVk frnkB nX{ok s/ fdwkrh ozr pD e/ ofjiKdk j?


22. aaaaaaaaaaaaaaaaaa ftZu ftnesh, ihtB eqw ns/ nb'uBksfwe ;EkgBktK j[zdhnK jB.23. pj[s ;ko/ ;¯oBkw/ aaaaaaaaaaaaaaaa ftZu vkfJohFb/ye d/ ft;sko o{g jB.24. gzikph ftZu ;¯oBkwkaaaaaaaaaaaaa;kfjs d/ ;zgoe ftZu nkT[D s'A pknd jh T[sgzB j'fJnk.25. “vka jofdZs f;zx” B/ aaaaaaaaaaa;¯oBkwk fbfynk.nfXnkfJ - 2SzdI. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK d' ÙpdK ftZu fdT[LF1. fejV/ ekb ftZu Szd s'A fpBK eftsk dh ebgBk th BjhA ehsh ik ;edh ;h


22. Szd fezB/ gqeko d/ jB


8. eJh nb'ue b?n, s'b nkfd B{z jh Szd d/ p[fBnkdh bZSD wzBd/ jB.9. r[ow[yh toBwkbk d/ nZyoK Bkb “brk” brdhnK jB.10. fe;/ toB d/ T[ukoB eoB ;w/A fijVk ;wK bZrdk j? T[;B{z wksok nkfynk iKdk j?.11. bx{ dk noE j? tZvk s/ r[o{ dk noE j? S'Nk.12. tofBe SzdK ftZu e/tb toBK dh frDsh ehsh iKdh j?.13. wksfoe SzdK ftZu wksok dh frDsh BjhA ehsh iKdh.14. wkbt/ dh ethÙoh ftZu d'jok Szd dk pj[s fotk˜ ;h.15. e'oVk B{z fjzdhFT[od{ ftZu e'Vk fejk iKdk j?.16. efpZs fJe tofBe Szd j?.17. p?As ns/ p?s fJj d't/A o{g gquZfbs jB.18. p?As d/ s[eKs w/b B{z ek¯hnk odh¯ BjhA fejk iKdk.19. “r[o{ r'fpzd f;zx” ofus “nekb T[;sfs” ftZu u"gJh dh pj[s tos'A j'Jh j?.20. dtZJhnk Szd ftZu eJh tko nzs ftZu r[o{ s/ bx{ th fwbd/ jB.-III. j/m fby/ gqÙBK ftZu'A ;jh T[Zso dh u'D eo'L-1. fejV/ ekb ftZu bZrGZr ;koh ekftFouBk Szdkpzdh ftZu jh j[zdh ;h


6. “dw'do” s/ “jkÙw” feZ;kekoK B/ nkgD/ feZf;nK ftZu fejV/ Szd B{z ;G s'A tZX tofsnk j?


nfXnkfJ- 3nbzekoI. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK d' ÙpdK ftZu fdT[LF1. nbzeko eftsk d/ eh jB


9. o{ge nbzeko fdqÙNKs nbzeko d/ Bkb fwbdk i[bdk j?.10. gqshfpzp dk noE SK j?.11. ;[nkdbh eftsk ftZu fe;/ Bk fe;/ uwseko dh j'Ad ˜o{oh j?.12. uwseko g?dk eoBk nfseEBh nbzeko dk ezw BjhA j?.III. j/m fby/ gqÙBK ftZu'A ;jh T[Zso dh u'D eo'L-1. nkdwh nkgD/ ;oho B{z ;'jDk s/ gqGktÙkbh pDkT[D bJh eh gfjBdk j?


C foÙh w[Bh D e'Jh BjhA8. fijV/ nbzeko eftsk d/ Ùpd s/ noE d'jK s/ fBoGo j[zd/ jB T[jBK B{z fejV/ nbzekoefjzd/ jB


13. wB[Zyh iBw aaaaaaaaaaaaaaa j? fi; dk gqfsfpzp izrbh ¯b j?.14. nfseEBh nbzeko d/ nfs ns/ aaaaaaaaaaaaa d' fjZ;/ jB.15. aaaaaaaaaaaaaaaaaa jh eftsk ftZu ;[jiF;[nkd dk ;zuko eodk j?.nfXnkfJ - 4o;I. j/m fby/ gqÙBK d/ T[Zso fJZe iK d' ÙpdK ftZu fdT[LF1. o; ekftF;kfjs dk fJZe fejVk nkBzd j?


22. nzfwqsk gqhsw dh fejVh eftsk phGs; o; dh fw;kb j?


III. j/m fby/ gqÙBK ftZu'A ;jh T[Zso dh u'D eo'L-1. ;qh r[o{ BkBe d/t ih dh fbyh j'Jh s[e ““J/sh wko gJh e[obkD/ s? eh dod[ Bk nkfJnk””fejV/ o; dh T[dkjoB j?LFA o"do o; B jk; o;C eo[D o; D ÙKs o;2. o; dk ;zpzX fe; Bkb j?


12. ftdtkBK nB[;ko n;b ftZu fJZe' o; j? i' aaaaaaaaaaaaa o; j? pkeh o; sK T[; ftZu ;wk iKd/jB.13. fÙzrko o; dk ;EkJh Gkt aaaaaaaaaaa j?.14. n;b ftZu ;kfjfse jk;k aaaaaaaaaa sbtko j?.15. ;kfjfse jk;k ekN th eodk j? go aaaaaaaaaaaaa BjhA j'D fdzdk.16. eo[Dk o; dk nB[Gt pj[s aaaaaaaaaaaaa jz[dk j?.17. r[opkDh ftZu aaaaaaaaaaaaa B{z uzvkb, fteokb s/ p/so; fejk j?.18. w[jzwd d/ izrBkw/ “izr f;zxK s/ ¯ozrhnK” ftZu aaaaaaaaaaaao; d/ eJh pzd jB.19. ftdktBK nB[;ko p/u?Bh s/ ftnke[bsk s'A g?dk j'Jh wB dh vktKv'b nt;Ek jhaaaaaaaaaaaaj?.20. aaaaaaaaaaaaaaphGs; o; dk ;EkJh Gkt j?.21. ndG[s o; dk ;EkJh Gktaaaaaaaaaaaa j?.22. sZs frnkB jh aaaaaaaaaaaaaaaaa dk ekoB j?.B'NLFgqÙB BzL (2) gq;zr ftnkfynkLFgzikph ekft MbeK s/ fJfsjk; (Gkr-2) d/ feZ;kFekft,phoFekft ns/ nkX[fBe ekft tkb/ Gkr ftZu'A uko ekftFN'N/ d/ e/ fe;/ d'dh gq;zr ;fjs ftnkfynk eoB bJh fejk ikt/rk. gq;zr ;fjs ftnkfynkdh fsnkoh bJh ftfdnkoEh feZ;kFekft, phoFekft ns/ nkX[fBe ekftftub/ ;ko/ ethnK dhnK ouBktK dh d[jokJh eoBr/.gqÙB BzL (3) e/Adoh GktLFeftsk Gkr d/ nkX[fBeFekft ftu'A e'Jh fszB eftsktK d/ BK d/e/ fe;/ fJZe dk e/Adoh Gkt fbyD bJh fejk ikt/rk. fJ; bJh ftfdnkoEhnkX[fBeFekft d/ ;ko/ ethnK dhnK ouBktK d/ e/Adoh Gkt dh d[jokJheoBr/.gqÙB BzL (4)gzikph ekft MbeK s/ fJfsjk; (Gkr-2) g[;se d/ fJfsjk; GkrftZu'A feZ;kFekft, phoFekft ns/ nkX[fBe ekft Bkb ;zpzfXs gkmK ftZu'A10 nze d/ gqÙB g[ZS/ ikDr/. d' gqÙB d/ e/ fe;/ fJZe dk T[Zso fbyD bJhfejk ikt/rk. fJ; ;zpzXh gqÙB nZr/ fby/ nB[;ko j'Dr/LFI. feZ;kFekftLF1. gzikph feZ;k ekftFXkok d/ w[ZY ns/ ftek; pko/ ikDekoh fdU.155


2. “dw'do” d/ ihtB, ouBk ns/ T[;dh ekft ebk T[Zs/ B'N fby'.3. “ghb{” d/ feZ;/ dk ftÙb/ÙD eofdnK T[;d/ ekfte r[DK dk toDB eo'.4. “tkfo; Ùkj” d/ ihtB, ouBk ns/ T[;dh ekftFebk pko/ ikDekoh fdU.5. “ekdo:ko” d/ ihtB s/ ouBk Bkb ikDFgSkD eokU.II. phoFekftLF1. gzikph pho ekft dhnK gqkgshnK ;zpzXh ;zy/g ikDekoh fdU.2. “;qh r[o{ r'fpzd f;zx ih” d/ ihtB ns/ T[BQK dh ouBk “uzvh dh tko” T[Zs/fJZe ftÙb/ÙDkswe B'N fby'.3. “Ùkj w[jzwd” d/ ihtB pko/ ikDekoh fdzfdnK T[;dh ouBk “izrBkwkf;zxK s/ cozrhnK” Bkb ikDFgSkD eokU.III. nkX[fBeFekftLF1. nkX[fBe ekft u/sBk dh gq/oBk s/ gq;ko d/ t;hfbnK pko/ ;zy/gikDekoh fdU.2. nkX[fBe gzikph eftsk d/ gqw[Zy M[ektK pko/ nkgD/ ftuko gqrN eo'.3. thjthA ;dh dh otkfJsh feZ;kekoh s/ ;N/ih eftsk pko/ ikDekohfdU.4. “gzikph eftsk ftZu gqrshtkdh bfjo” fJ; ftÙ/ T[Zs/ fJZe ikDekohGfonk b/y fby'.5. gq:'rtkdh ekft M[ekn dh ikDFgSkD eokU.6. i[Mkotkdh eftsk fe; B{z efjzd/ jB< fJ;dk fJfsjk; fby'.7. “GkJh tho f;zx” d/ ihtB s/ T[BQK dh gzikph ;kfjs B{z d/D ;zpzXh fJZeb/y fby'.8. “gq'L g{oB f;zx” d/ ihtB s/ ;kfjs ;/tk ;zpzXh ikDekoh fdU.9. “XBh okw ukfsqe” d/ ihtB s/ gzikph ;kfjs B{z d/D pko/ ikDekoh fdU.10. “vka dhtkB f;zx ekb/gkDh” d/ ihtB, ouBk ns/ ekft ebk ;zpzXhikDekoh fdU.11. “gq'L w'jB f;zx” d/ ihtB pko/ ;zy/g ikDekoh fdU.156


12. “nzfwqsk gqhsw” d/ ihtB s/ ;kfjsFouBk T[Zs/ fJZe b/y fby'.13. “pktk pbtzs” d/ ihtB s/ T[;dh ;kfjs ;/tk pko/ ikDekoh fdU.14. “;H gqhsw f;zx ;¯ho” d/ ihtB ns/ T[;dh ekft ebk s/ fJZe b/y fby'.15. “vka jfoGiB f;zx” d/ ihtB Bkb ikDFgSkD eokfdnK T[; dh ekftebk pko/ ikDekoh fdU.16. “;H;H whÙk” d/ ihtB pko/ dZ;d/ j'J/ T[;d/ gzikph ;kfjs B{z :'rdkB pko/uouk eo'.17. “irsko” d/ ihtB pko/ ikDekoh fdzfdnK T[;dh ekft ebk BkbikDFgSkD eokU.18. “fÙt e[wko pNkbth” d/ ihtB s/ ekft ebk pko/ ikDekoh fdU.19. “;[oihs gkso” d/ ihtB ns/ ;kfjs ouBk pko/ ikDekoh fdU.gqÙB BzL (5)“nkg phshnK” gkm g[;se ftZu'A gkm nfGnk;K T[Zs/ nXkfosgqÙB g[ZS/ ikDr/. fJBQK gqÙBK dh fsnkoh bJh ftfdnkoEh “nkg phshnK”gkmFg[;se d/ nfGnk;K ftZu fdZs/ gqÙBK dh d[jokJh eoBr/.gqÙBL (6);kfjsFp'X (Gkr-2) gkm g[;se ftZu'A fe;/ fszB ;kfjs o{gK d/ BKd/ e/ fe;/ fJZe pko/ B'N fbyD bJh fejk ikt/rk. fJ; dh fsnkoh bJhftfdnkoEh ;kfjs d/ o{gK eftsk, fBpzX, Bktb, fBZeh ejkDh, fJeKrh,;t?FihtBh, BkNe dh d[jokJh eoBr/.gqÙBL (7)“;kfjs p'X (Gkr-2) gkm g[;se ftZu'A d' SzdK, d' nbzekoK ns/ d'o;K pko/ g[ZfSnk ikt/rk ns/ fe;/ fJZe Szd, fJZe nbzeko ns/ fJZe o; pko/T[dkjoDK ;fjs fbyD bJh fejk ikt/rk. fJ; bJh gkm g[;se ftZu fdZs/SzdK, nbzekoK ns/ o;K dh ftfdnkoEh d[jokJh eoBr/.----0----157

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!