کودتا، حاکمیت و فروپاشی - Goftaman.com

www.goftaman.comبرژنف نسبتًازمامداریمحدود بود،‏ نفرفی هزار،‏ دردورانحکمروايی آندری پف وچرنينکو بصورتشگير افزايش يافت.‏ چنانکه ازسالدرهر هزار نفرتلف گرديد.‏ ازسال‎1987‎بدينسو ثلث نفوس روستايی ازفيصدکاهش يافته است.‏ درمناطق شهرینفوس از به فيصد افزايش يافته،‏چنانکه نفوس پايتخت ‎3‎برابر افزايشيافته است.»(‏‎121‎‏)‏ناتوانی وشکستِ‏ حزب دموکراتيک خلق تنهابه سقوط حاکميت حزب پس از يک و نيمدهه مقاومت وجنگ و با مرگ هزاران عضوحزب بر سر اين حاکميت خلاصه نمی شود.‏فروپاشی سازمان و تشکيلات حزب وانقسامحزب به نحله ها وشاخه های متعدد ومتخاصم وشکست آيدئولوژيکی حزب بخش مهماين شکست را منعکس ميسازد.‏ حزبی کهتصاحب حاکميت را بر مبنای آيدئولوژیخويش توجيه و تفسير ميکرد و برهمينمبنابه تشکيل دولت آيدئولوژيک پرداخت،‏فروپاشی حاکميتش با شکست آيدئولوژيکیحزب تحقق يافت.‏ و اين بدترين پيامدناگوار برای حزب دموکراتيک خلق وبرایجريان چپ دموکراتيک بود.‏ بديهی ترينفرايند اين شکست آن خواهد بود که جنبشچپ دموکراتيک به مشکل قادر خواهد شدتا به تشّکل مشابه حزب دموکراتيک خلقدست يابد و در تحولات سياسی و اجتماعینقش اساسی و مهم ايفاکند.‏علی رغم ناکامی حزب دموکراتيک خلق درکرسی حاکميت،‏ کودتای ثور وسالهایحاکميت حزب پيامدهای متضادومتفاوت198485 به733247161533www.goftaman.comاززاويه مثبتداشت.‏ وقتیبسوی حاکميت حزب دموکراتيک خلق نگاهشود،‏ اقتدار حزب وبرنامه های آن درواقع تلاش انقلابی و قهرآميز در جهتمتحول سازی افغانستان و گذار از حالتسنتی به مدرنيته ومدرنيزم بود.‏ اين درواقع دومين تلاش درجهت مدرن سازی جامعهقبيلوی وسنتی افغانستان درقرن بيستمميلادی بود.‏ مساعی نخست را امان االله خاندرتخت سلطنت درسالهای دهه سوم اين سدهانجام داد.‏ علی رغم آنکه هردو جريانهمسانی هايی در خود نهفته داشتند اماباتفاوت های فروانی نيز همراه بودند.‏هرچند تلاش حزب دموکراتيک خلق در عبوراز جامعه بدوی و محافظ کار قبيلوی وايجاد نظام مدرن اجتماعی واقتصادی،‏تلاش نافرجام و نامؤفق بود،‏ اما طرحوانديشه مدرن سازی جامعه از نيازهایثبات وپيشرفت و از الزامات هر نظامسياسی متعهد به توسعه وعدالت درافغانستان است.‏برخی ازصاحب نظران کودتای ثور وحاکميت حزب دموکراتيک خلق را يک تجربهمنفی تاريخ سده بيستم تلقی می کنند،‏امابرخی باديد مثبت به آن می نگيرند.‏مردمی شدن قدرت سياسی در افغانستان،‏پی ريزی اساسات تساوی حقوق زن و مرددر قوانين و حتا در عرصه عملی،‏ بينانگذاری خطوط اساسی برابری و عدالتاجتماعی واقتصادی چون اقدام به اصلاحاتارضی ولغوقروض وگروی دهقانان و زارعينکم زمين،‏ تعميم تعليم وتربيه وهمگانیساختن آن برای همه اقشارمردم وهمچو مسايل734