ฉบับ สมบูรณ์ - Thailand Energy Network for Educators หน้าแรก

พลังงานนำ้ำและเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องกังหันน้ำสามารถจำแนกตามระดับเฮดน้ำคือ ระดับเฮดสูง เฮดปานกลาง และเฮดต่ำ ซึ่งจะสัมพันธ์กับขนาดของกังหันเช่น เฮดน้ำต่ำกังหันน้ำจะมีขนาดใหญ่ แต่เฮดสูงกังหันจะมีขนาดเล็ก เมื่อเทียบกับกำลังผลิตที่เท่ากัน เหตุผลหลักในการแยกชนิดการทำงานกังหันน้ำที่เฮดแตกต่างคือ ความเร็วรอบทำงานของเครื่องกำเนิดไฟฟ้า เนื่องจากจะต้องออกแบบกังหันให้มีความเร็วรอบสอดคล้องกับความเร็วรอบดังกล่าวเครื่องกันหันน้ำขนาดเล็กยังสามารถแบ่งตามขนาดกำลังผลิตเป็น 3 ขนาด คือ Small Hydropowerมีขนาดกำลังผลิตระหว่าง 1-30 MW Mini Hydropower มีขนาดกำลังผลิตอยู่ระหว่าง 200 KW - 1 MWและ Micro Hydropower มีขนาดกำลังผลิตน้อยกว่า 200 KWนอกจากนี้ กังหันนำ้ำสามารถแบ่งตามหลักการทำงานเป็น 2 ชนิดหลักๆ คือ กังหันชนิดแรงกริยา(Impulse Turbine) และแรงปฏิกิริยา (Reaction Turbine)1) กังหันน้ำชนิดแรงกิริยา หรือชนิด Pelton พลังน้ำจะเปลี่ยนจากพลังงานศักย์เป็นพลังงานจลน์ปะทะกับใบกังหันเกิดการหมุนที่เพลาเป็นพลังงานกล กังหันแบบ Pelton หรือ Turgo จะมีทั้งหัวฉีดเดี่ยวหรือหัวฉีดหลายหัวเพื่อเป็นชุดเพิ่มความเร็วน้ำ ใบกังหันทำงานอยู่ที่ความดันบรรยากาศน้ำไม่ท่วมเต็มใบหลังจากน้ำที่ปะทะกับกังหันจะไหลลงสู่ด้านล่างทางออก กังหันแบบ impulse มีด้วยกัน 3 แบบหลักๆ คือ70