11.07.2015 Views

شماره 61 ، دلو و حوت 1391

شماره 61 ، دلو و حوت 1391

شماره 61 ، دلو و حوت 1391

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

69د <strong>و</strong>لسي جرګې غړي د پنځ<strong>و</strong> کل<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> لپاره د ازاد<strong>و</strong><strong>،</strong>‏ مخامخ ا<strong>و</strong> پټ<strong>و</strong>رای<strong>و</strong> اچ<strong>و</strong>نې له الرې د <strong>و</strong>الیت<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> په ټاکنیز<strong>و</strong> ح<strong>و</strong>ز<strong>و</strong> کې <strong>و</strong>ټاکل ش<strong>و</strong>ل.‏ا<strong>و</strong>سمهال په <strong>و</strong>لسي جرګه کې<strong>،</strong>‏ 249 څ<strong>و</strong>کۍ دي.‏ څ<strong>و</strong>کۍ د <strong>و</strong>الیت<strong>و</strong>ن<strong>و</strong>ترمنځ د نف<strong>و</strong>س په اساس <strong>و</strong>یشل ش<strong>و</strong>ې دي<strong>،</strong>‏ ټ<strong>و</strong>لې اته شپیته څ<strong>و</strong>کۍا<strong>و</strong> له هره <strong>و</strong>الیته په ا<strong>و</strong>سط ډ<strong>و</strong>ل د<strong>و</strong>ه څ<strong>و</strong>کۍ د ښځ<strong>و</strong> ا<strong>و</strong> لس څ<strong>و</strong>کۍ دک<strong>و</strong>چیان<strong>و</strong> لپاره ځانګړې ش<strong>و</strong>ې دي.‏ <strong>و</strong>لسي جرکې ته ن<strong>و</strong>ماند کس بایدد کاندید<strong>و</strong>الي پر مهال 25 کلن <strong>و</strong>ي.‏ ‏)د اساسي قان<strong>و</strong>ن د 81 مه مادېتلخیص(‏د تقنین د ق<strong>و</strong>ې د<strong>و</strong>همه خ<strong>و</strong>نه مشران<strong>و</strong> جرګه 102 غړي لري<strong>،</strong>‏ چې ځینېیې د <strong>و</strong>لسمشر له خ<strong>و</strong>ا انتصاب کیږي ا<strong>و</strong> ن<strong>و</strong>ر د غیرمستقیم<strong>و</strong> انتخابات<strong>و</strong> لهالرې ا<strong>و</strong> د <strong>و</strong>لسي جرګې ا<strong>و</strong> <strong>و</strong>الیتي ش<strong>و</strong>راګان<strong>و</strong> د انتخابات<strong>و</strong> په ترڅ کېله <strong>و</strong>لس<strong>و</strong>الی<strong>و</strong> یا ناحی<strong>و</strong> څخه دي<strong>،</strong>‏ چې ی<strong>و</strong> ثلث غړي یې د څل<strong>و</strong>ر<strong>و</strong> کل<strong>و</strong>ن<strong>و</strong>لپاره له <strong>و</strong>الیتي ش<strong>و</strong>راګان<strong>و</strong> څخه ټاکل کیږي ا<strong>و</strong> د ناحی<strong>و</strong>ي ش<strong>و</strong>راګان<strong>و</strong>له الرې ی<strong>و</strong> په درېیمه یې د دری<strong>و</strong> کل<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> لپاره ټاکل کیږي ا<strong>و</strong> ی<strong>و</strong> پهدرېیمه برخه یې د <strong>و</strong>لسمشر له ل<strong>و</strong>ري د نظر خا<strong>و</strong>ندان<strong>و</strong> ا<strong>و</strong> باتجربه کسان<strong>و</strong>له ډلې<strong>،</strong>‏ د پنځ<strong>و</strong> کل<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> لپاره ټاکل کیږي<strong>،</strong>‏ چې پنځ<strong>و</strong>س سلنه به پکېښځې <strong>و</strong>ي.‏ په دې ترتیب<strong>،</strong>‏ ۲\۱ برخه)غیرمستقیم(‏ د ټاکل<strong>و</strong> سیټ<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> لپاره<strong>و</strong>ټاکل ش<strong>و</strong>ل ا<strong>و</strong> تر هغې به د<strong>و</strong>ام لري چې ناحی<strong>و</strong>ي ش<strong>و</strong>راګانې ج<strong>و</strong>ړېشي.‏ د مشران<strong>و</strong> جرګې غړي باید د انتخاب یا انتصاب پر مهال د‎35‎کلنۍ عمر بشپړ کړی <strong>و</strong>ي.‏ د افغانستان اساسي قان<strong>و</strong>ن 90 مه مادې دملي ش<strong>و</strong>را <strong>و</strong>اک<strong>و</strong>نه - د ق<strong>و</strong>انینی<strong>و</strong> ا<strong>و</strong> تقنیني فرمان<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> تص<strong>و</strong>یب<strong>،</strong>‏ تعدیل یالغ<strong>و</strong>ه ک<strong>و</strong>ل<strong>،</strong>‏ د ټ<strong>و</strong>لنیز<strong>و</strong><strong>،</strong>‏ فرهنګي<strong>،</strong>‏ اقتصادي ا<strong>و</strong> تکنال<strong>و</strong>جیکي پرمختیایيپر<strong>و</strong>ګرام<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> تص<strong>و</strong>یب<strong>،</strong>‏ د د<strong>و</strong>لتي ب<strong>و</strong>دیجی تص<strong>و</strong>یب ا<strong>و</strong> د پ<strong>و</strong>ر اخست<strong>و</strong> یا<strong>و</strong>رک<strong>و</strong>ل<strong>و</strong> اجازه<strong>،</strong>‏ د اداري <strong>و</strong>احد<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> منځته را<strong>و</strong>ړل<strong>،</strong>‏ تعدیل ا<strong>و</strong> یا لغ<strong>و</strong>هک<strong>و</strong>ل<strong>،</strong>‏ د د<strong>و</strong>لت<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> ترمنځ د تړ<strong>و</strong>ن<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> ا<strong>و</strong> نړی<strong>و</strong>ال<strong>و</strong> میثاق<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> تصدیق ا<strong>و</strong> یا لههغ<strong>و</strong> څخه د افغانستان بیل<strong>و</strong>ل<strong>،</strong>‏ ا<strong>و</strong> ن<strong>و</strong>ر په دې قان<strong>و</strong>ن کې مندرج <strong>و</strong>اک<strong>و</strong>نهپه ګ<strong>و</strong>ته کړي دی.‏له 9 څخه تر 29 پ<strong>و</strong>رې د مناسب<strong>و</strong> غړ<strong>و</strong> په درل<strong>و</strong><strong>دل<strong>و</strong></strong> سره د هر <strong>و</strong>الیتد نف<strong>و</strong>س په کچه په ی<strong>و</strong>ه انتخاباتي ح<strong>و</strong>زه کې ټاکل کیږي.‏ ن<strong>و</strong>ماندانباید په هغه <strong>و</strong>الیت کې هست<strong>و</strong>ګن <strong>و</strong>ي په ک<strong>و</strong>م کې چې انتخابیږي ا<strong>و</strong>نه شي ک<strong>و</strong>لی ی<strong>و</strong> <strong>و</strong>خت هم د <strong>و</strong>لسي جرګې ا<strong>و</strong> هم د <strong>و</strong>الیتي ش<strong>و</strong>رالپاره کاندید شي.‏ د ټاکن<strong>و</strong> ا<strong>و</strong>سنی قان<strong>و</strong>ن دا خبره ر<strong>و</strong>ښان<strong>و</strong>ي چې په<strong>و</strong>الیتي ش<strong>و</strong>را کې ی<strong>و</strong> په څل<strong>و</strong>ره څ<strong>و</strong>کۍ د ښځ<strong>و</strong> لپاره دي)‏‎29‎مه ماه<strong>،</strong>‏ل<strong>و</strong>مړی پراګراف(.‏ <strong>و</strong>الیتي ش<strong>و</strong>راګانې ا<strong>و</strong>س هم په دې لټه کې ديچې د افغانستان د حک<strong>و</strong>مت د فرعي پ<strong>و</strong>ړی<strong>و</strong> په ت<strong>و</strong>ګه خپل اغیز ثابتکړي.‏ <strong>و</strong>الیتي ش<strong>و</strong>راګانې تر ا<strong>و</strong>سه معم<strong>و</strong>ال د منتخب<strong>و</strong> غړ<strong>و</strong> څخه مشران<strong>و</strong>جرګې ته د خپل<strong>و</strong> استاز<strong>و</strong> په ټاکل<strong>و</strong><strong>،</strong>‏ د <strong>و</strong>الیت<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> په هر اړخیزه<strong>،</strong>‏ اداريا<strong>و</strong> اقتصادي پراختیا ‏)لکه اقتصادي<strong>،</strong>‏ ر<strong>و</strong>غتیایي<strong>،</strong>‏ ښ<strong>و</strong><strong>و</strong>نه ا<strong>و</strong> ر<strong>و</strong>زنه<strong>،</strong>‏ دبیارغ<strong>و</strong>نې م<strong>و</strong>ض<strong>و</strong>عات(<strong>،</strong>‏ د <strong>و</strong>الیت له ادارې سره د پراختیایي پالن<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> پهانکشاف<strong>،</strong>‏ همکاري سال مش<strong>و</strong>ره ا<strong>و</strong> څارنې په برخ<strong>و</strong> کې اغیز ا<strong>و</strong> نقشلري.‏سیاسي ګ<strong>و</strong>ند<strong>و</strong>نه ا<strong>و</strong> د ه<strong>و</strong>یت د پړس<strong>و</strong>ب ست<strong>و</strong>نزه:‏د اساسي قان<strong>و</strong>ن په 35 مه ماده کې د ګ<strong>و</strong>ند<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> فعالیت ته ج<strong>و</strong>از <strong>و</strong>رکړلش<strong>و</strong>ی<strong>،</strong>‏ دغه ماده <strong>و</strong>ايي:‏ )) د افغانستان اتباع حق لري د خپل<strong>و</strong> ماديیا معن<strong>و</strong>ي غ<strong>و</strong>ښتن<strong>و</strong> د تامین لپاره د قان<strong>و</strong>ن له حکم<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> سره سم<strong>،</strong>‏ ټ<strong>و</strong>لنېج<strong>و</strong>ړې کړي.‏ د افغانستان اتباع حق لري د قان<strong>و</strong>ن له حکم<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> سره سم<strong>،</strong>‏سیاسي ګ<strong>و</strong>ند<strong>و</strong>نه ج<strong>و</strong>ړ کړي.‏ (( په دغه ماده کې د ګ<strong>و</strong>ند د ج<strong>و</strong>ړښتلپاره الندې شرایط په نظر کې نی<strong>و</strong>ل ش<strong>و</strong>ي:‏ د ګ<strong>و</strong>ند مرامنامه ا<strong>و</strong> اساسنامهبه د اسالم د سپیڅلي دین له احکام<strong>و</strong> ا<strong>و</strong> په دې اساسي قان<strong>و</strong>ن کې دراغل<strong>و</strong> نص<strong>و</strong>ص<strong>و</strong> ا<strong>و</strong> ارزښت<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> مخالف نه <strong>و</strong>ي<strong>،</strong>‏ د ګ<strong>و</strong>ند تشکیالت ا<strong>و</strong> ماليمنابع به څرګند <strong>و</strong>ي<strong>،</strong>‏ نظامي ا<strong>و</strong> نظامي ډ<strong>و</strong>له تشکیالت ا<strong>و</strong> هدف<strong>و</strong>نه <strong>و</strong>نهلري<strong>،</strong>‏ له بهرنی<strong>و</strong> سیاسي ګ<strong>و</strong>ند<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> یا ن<strong>و</strong>ر<strong>و</strong> بهرنی<strong>و</strong> منابع<strong>و</strong> سره تړلي نه<strong>و</strong>ي<strong>،</strong>‏ د ق<strong>و</strong>م<strong>،</strong>‏ سیمې<strong>،</strong>‏ ژبې ا<strong>و</strong> فقهي مذهب پر بنسټ د ګ<strong>و</strong>ند ج<strong>و</strong>ړ<strong>و</strong>لا<strong>و</strong> فعالیت ک<strong>و</strong>ل<strong>،</strong>‏ ج<strong>و</strong>از نه لري<strong>،</strong>‏ هغه جمعیت ا<strong>و</strong> ګ<strong>و</strong>ند چې د قان<strong>و</strong>ن لهحکم<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> سره سم ج<strong>و</strong>ړیږي<strong>،</strong>‏ د قان<strong>و</strong>ني م<strong>و</strong>جبات<strong>و</strong> ا<strong>و</strong> باصالحیته محکمېله حکمه پرته نه منحل کیږي.‏ په 2001 کال کې له <strong>و</strong>لس<strong>و</strong>اکې د<strong>و</strong>رې<strong>و</strong>ر<strong>و</strong>سته<strong>،</strong>‏ درې ډ<strong>و</strong>له تاریخي<strong>،</strong>‏ سیاسي ا<strong>و</strong> افغاني ایډیال<strong>و</strong>ژۍ راډګر تهش<strong>و</strong>ې ا<strong>و</strong> د سیاست په ماح<strong>و</strong>ل کې یې د پام <strong>و</strong>ړ غ<strong>و</strong>ره ت<strong>و</strong>ب<strong>و</strong>نه تر السهکړل:‏ ګیڼ اړخي<strong>،</strong>‏ اسالمپالي ا<strong>و</strong> ق<strong>و</strong>مپالي یا ملتپالي.‏ سره له دې چېدغه درې ډلې تر پخ<strong>و</strong>ا ډیرې ځ<strong>و</strong>اکمنې دي<strong>،</strong>‏ درېیمه رامنځته ش<strong>و</strong>ېډله ن<strong>و</strong>ي <strong>و</strong>لس<strong>و</strong>اکان دي چې<strong>،</strong>‏ د ن<strong>و</strong>ر<strong>و</strong> ایډیال<strong>و</strong>ژیک<strong>و</strong> خنډ<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> په ماح<strong>و</strong>لکې د ی<strong>و</strong> ن<strong>و</strong>ي څیز د پیل په هیله دي.‏ که څه هم په افغانستان کېسیاسي ګ<strong>و</strong>ند<strong>و</strong>نه د عدد له مخې معجزه امیزه دي<strong>،</strong>‏ سره له دې چې ډیرکم ډیم<strong>و</strong>کراتیک عمر لري<strong>،</strong>‏ ښه <strong>و</strong>ده یې نه ده کړې ا<strong>و</strong> بده ال دا چېدغه ګ<strong>و</strong>ند<strong>و</strong>نه د پیژن<strong>دل<strong>و</strong></strong> له سختې ست<strong>و</strong>نزې سره الس ا<strong>و</strong> ګری<strong>و</strong>ان دي.‏تر ډیره یې حالت هغه ک<strong>و</strong>رنۍ ته <strong>و</strong>رته دی چې د ي<strong>و</strong> پالر ډیر ماش<strong>و</strong>مانزیږیدلي <strong>و</strong>ي ا<strong>و</strong> د سالمې ر<strong>و</strong>زنې ت<strong>و</strong>ان یې نه لري ن<strong>و</strong> په پایله کې یېاکثره بچي په خ<strong>و</strong>ارز<strong>و</strong>اکۍ باندې اخته <strong>و</strong>ي<strong>،</strong>‏ د افغانستان ا<strong>و</strong>سمهالي لهشمیر <strong>و</strong>تلي ګ<strong>و</strong>ند<strong>و</strong>نه په سیاسي خ<strong>و</strong>ارز<strong>و</strong>اکۍ باندې ر<strong>و</strong>ږدي دي<strong>،</strong>‏ چې دډیرې م<strong>و</strong>دې د پایښت مسله یې تر بخت پ<strong>و</strong>رې تړلې ده.‏ دغه بې ماناډیرښت په <strong>و</strong>اقعي مانا باندې دا ست<strong>و</strong>نزه را میدان ته ک<strong>و</strong>لی شي چې داساسي قان<strong>و</strong>ن د پ<strong>و</strong>رتنی<strong>و</strong> ماد<strong>و</strong> په رڼا کې <strong>و</strong>رسره محاسبه <strong>و</strong>شي<strong>،</strong>‏ ن<strong>و</strong> ډیریيې د اساسي قان<strong>و</strong>ن سره کلک په ټکر کې راتلی شي.‏ د <strong>و</strong>لس له نظردا ګ<strong>و</strong>ند<strong>و</strong>نه د خلق دیم<strong>و</strong>کراتیک افغانستان تر مالتړ<strong>و</strong><strong>،</strong>‏ د ښکیالکګر<strong>و</strong>ر<strong>و</strong>سان<strong>و</strong> ا<strong>و</strong> یا د مجاهدین<strong>و</strong> تر اسالمي ډل<strong>و</strong> ټپل<strong>و</strong>)تنظیم<strong>و</strong>ن<strong>و</strong>(‏ پ<strong>و</strong>رې اړ<strong>و</strong>ندب<strong>و</strong>لي<strong>،</strong>‏ چې دد<strong>و</strong>ی د جګړ<strong>و</strong> له السه د 1990 کل<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> په ترڅ کې خ<strong>و</strong>نړۍجګړې ا<strong>و</strong> <strong>و</strong>رانۍ <strong>و</strong>ش<strong>و</strong>ې.‏ له همدې کبله ډیری افغانان<strong>،</strong>‏ د د<strong>و</strong>لت <strong>دل<strong>و</strong></strong>ړپ<strong>و</strong>ړ<strong>و</strong> مقامات<strong>و</strong> په ګډ<strong>و</strong>ن<strong>،</strong>‏ په ګ<strong>و</strong>ند<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> بې با<strong>و</strong>ره دي ا<strong>و</strong> دغه ګ<strong>و</strong>ند<strong>و</strong>نهد خپل<strong>و</strong> شخصي غ<strong>و</strong>ښتن<strong>و</strong> په اساس د پالیسی<strong>و</strong> د مخته <strong>و</strong>ړل<strong>و</strong> پل<strong>و</strong>یان ا<strong>و</strong> د

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!