شماره 61 ، دلو و حوت 1391
شماره 61 ، دلو و حوت 1391
شماره 61 ، دلو و حوت 1391
- No tags were found...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
57د س<strong>و</strong>لې راتګ د هغ<strong>و</strong>ی په م<strong>و</strong>خ<strong>و</strong> پ<strong>و</strong>رې تړلی <strong>و</strong>ي<strong>،</strong> کله چې هغ<strong>و</strong>یخپلې م<strong>و</strong>خې تر السه کړي بیا دا <strong>و</strong>رته د اندېښنې <strong>و</strong>ړ خبره نه <strong>و</strong>ي<strong>،</strong> چېافغانان په څه حال کې دي.د هی<strong>و</strong>اد<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> لپاره امنیت ترهرڅه مهم <strong>و</strong>ي<strong>،</strong>ځکه چې امنیت دهې<strong>و</strong>ادد مال د تیر حيثيت لري ا<strong>و</strong> اقتصاد<strong>،</strong> <strong>و</strong>ده<strong>،</strong> پرمختګ<strong>،</strong> د مدني بنسټ<strong>و</strong>ن<strong>و</strong>ج<strong>و</strong>ړ<strong>و</strong>نه ا<strong>و</strong> ن<strong>و</strong>رې پرمختیا<strong>و</strong>ې د امنيت په شت<strong>و</strong>ن کې نغښتې <strong>و</strong>ي<strong>،</strong> ن<strong>و</strong> لههمدې امله حاکم ټیم باید په ل<strong>و</strong>مړي پړا<strong>و</strong> کې په هې<strong>و</strong>اد کې دننه خپل<strong>و</strong>اک ا<strong>و</strong> ځ<strong>و</strong>اک منِظم ا<strong>و</strong> بیا په نړی<strong>و</strong>اله کچه د ځ<strong>و</strong>اک تر السه ک<strong>و</strong>ل<strong>و</strong>لپاره هڅی <strong>و</strong>کړي.تر ا<strong>و</strong>سه پ<strong>و</strong>ری د اسالم ا<strong>و</strong> عقیدې تر نامه الندې د ګا<strong>و</strong>نډی<strong>و</strong> هی<strong>و</strong>اد<strong>و</strong>ن<strong>و</strong>له خ<strong>و</strong>ا دا هي<strong>و</strong>اد تخریبیږي<strong>،</strong> <strong>و</strong>لس یې ځ<strong>و</strong>ر<strong>و</strong>ل کيږي ا<strong>و</strong> د پرمختګ ا<strong>و</strong>ترقۍ ل<strong>و</strong>ري ته نه پرېښ<strong>و</strong>دل کیږي.م<strong>و</strong>ږ افغانان اکثره د عاطفي احساسات<strong>و</strong> سیاست ک<strong>و</strong><strong>و</strong>. اخالق<strong>،</strong> عاطفه ا<strong>و</strong>احساسات په ټ<strong>و</strong>لنیز ژ<strong>و</strong>ند کې مهم دي<strong>،</strong>خ<strong>و</strong> په سیاست کې هېڅ ځاینه لري . م<strong>و</strong>ږ ډېری <strong>و</strong>خت عاطفي ا<strong>و</strong> احساساتي سیاست ته مخه ک<strong>و</strong><strong>و</strong><strong>،</strong>حال دا چې په سیاست کې عاطفه ا<strong>و</strong> احساسات هیڅ ځای نه لری .هی<strong>و</strong>اد<strong>و</strong>نه د عقاید<strong>و</strong><strong>،</strong> ارزښت<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> ا<strong>و</strong> اسالمي <strong>و</strong>ر<strong>و</strong>ر<strong>و</strong>لۍ پر بنسټ نه بلکی دګټ<strong>و</strong> پر بنسټ خپل سیاست<strong>و</strong>نه پر مخ بیایي . د سع<strong>و</strong>دی عربستان سیاستته که ځیر ش<strong>و</strong><strong>،</strong> دا هي<strong>و</strong>اد د خپل<strong>و</strong> ګټ<strong>و</strong> د خ<strong>و</strong>ندیت<strong>و</strong>ب په خاطر د عراقپه خالف چې ی<strong>و</strong> اسالمي هي<strong>و</strong>اد دی له امریکا ا<strong>و</strong> غرب سره الس ی<strong>و</strong>کړ<strong>،</strong> امریکايي ځ<strong>و</strong>اک<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> ته یې اډې <strong>و</strong>رکړې ا<strong>و</strong> د د<strong>و</strong>ی له خا<strong>و</strong>رېڅخه به امریکایي ال<strong>و</strong>تک<strong>و</strong> پر عراق باندې برید<strong>و</strong>نه ک<strong>و</strong> ل. همدارنګه دفلسطین د ګټ<strong>و</strong> ا<strong>و</strong> ان شت<strong>و</strong>ن پر تضاد د مصر ا<strong>و</strong> اسراییل<strong>و</strong> د کمپ دی<strong>و</strong>دمعاهده<strong>،</strong> د افغانستان په چار<strong>و</strong> کې د ایران ا<strong>و</strong> پاکستان مداخله همدارنګها<strong>و</strong>سمهال د ترکیی ا<strong>و</strong> س<strong>و</strong>ریی تر منځ جنجال<strong>و</strong>نه ټ<strong>و</strong>ل دا څرګند<strong>و</strong>يچې د هي<strong>و</strong>اد<strong>و</strong>ن<strong>و</strong>ترمنځ عقاید ا<strong>و</strong> ارزښت<strong>و</strong>نه نه بلکې ملي ګټي مطرح دي.افغانان اکثرا په دې نامه تېرایستل کیږي چې اسالمي هی<strong>و</strong>اد دی<strong>،</strong>ر<strong>و</strong>سیې ته یې ماته <strong>و</strong>رکړې ا<strong>و</strong> امریکا به په لنډ<strong>و</strong> <strong>و</strong>خت<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> کې په ګ<strong>و</strong>نډ<strong>و</strong>کړي.حال دا چي د دې هی<strong>و</strong>اد اقتصاد<strong>،</strong> امنیت<strong>،</strong> سرحد<strong>و</strong>نه<strong>،</strong> ا<strong>و</strong>به ا<strong>و</strong> ان د<strong>و</strong>لتيمعاش<strong>و</strong>نه د پردی<strong>و</strong> په الس کی دی <strong>،</strong> د عادي <strong>و</strong>سل<strong>و</strong> لپاره یې نړی<strong>و</strong>ال<strong>و</strong> تهد س<strong>و</strong>ال الس نی<strong>و</strong>لی <strong>و</strong>ي.پداسې حال کې افغانستان د متحده ایاالت<strong>و</strong> د ی<strong>و</strong>ه مهم متحد په ت<strong>و</strong>ګهباید د هغ<strong>و</strong>ی له ټېکنال<strong>و</strong>ژۍ<strong>،</strong> اقتصادي مرست<strong>و</strong><strong>،</strong> پرمختلل<strong>و</strong> <strong>و</strong>سل<strong>و</strong> ا<strong>و</strong><strong>و</strong>سایل<strong>و</strong> د تر السه ک<strong>و</strong>ل<strong>و</strong> لپاره اعظمي استفاده <strong>و</strong>کړي ا<strong>و</strong> د خپل<strong>و</strong>ل<strong>و</strong>مړیت<strong>و</strong>ب<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> په کتار کې د امنیت ا<strong>و</strong> ځ<strong>و</strong>اک د ال پیا<strong>و</strong>ړتیا لپاره هلېځلې <strong>و</strong>کړي<strong>،</strong> چې د ځ<strong>و</strong>اک سیمه ییز انډ<strong>و</strong>ل را منځته کړي.که څه هم ملیارد<strong>و</strong>نه ډالر <strong>و</strong>لګ<strong>و</strong>ل ش<strong>و</strong>ل ا<strong>و</strong> ملیارد<strong>و</strong>نه ن<strong>و</strong>ر به هم <strong>و</strong>لګ<strong>و</strong>لشی <strong>،</strong> خ<strong>و</strong> چي بنسټیز کار<strong>و</strong>نه نه <strong>و</strong>ي ش<strong>و</strong>ي ا<strong>و</strong> پر خپل ځان باندېافغانستان پخپله متکي نشي دا مرستې به ک<strong>و</strong>مه ا<strong>و</strong>ږد مهاله پایله <strong>و</strong>نلري .بنیسټیز کار<strong>و</strong>نه پدې معنا لکه په افغانستان کې د <strong>و</strong>سل<strong>و</strong> د کارخان<strong>و</strong>ج<strong>و</strong>ړ<strong>و</strong>ل <strong>،</strong> چې په ا<strong>و</strong>ږد مهال یا راتل<strong>و</strong>نکې کې د هي<strong>و</strong>اد امنیتي ځ<strong>و</strong>اک<strong>و</strong>نهپخپله پر ځان متکي شي .د ه<strong>و</strong>ایي ځ<strong>و</strong>اک ج<strong>و</strong>ړ<strong>و</strong>ل<strong>،</strong> د سیمی په کچه داسی <strong>و</strong>سایل افغانستان ته<strong>و</strong>رک<strong>و</strong>ل چې نه ی<strong>و</strong>اځې د هي<strong>و</strong>اد په کچه بلکې د سیمي په کچه دامنیت په را<strong>و</strong>ست<strong>و</strong> کي دا هی<strong>و</strong>اد خپل ر<strong>و</strong>ل <strong>و</strong>ل<strong>و</strong>ب<strong>و</strong>ي.البته په ځین<strong>و</strong> برخ<strong>و</strong> لکه <strong>،</strong>پ<strong>و</strong>هنه<strong>،</strong> سړک ج<strong>و</strong>ړ<strong>و</strong>نه ا<strong>و</strong> د ر<strong>و</strong>غتیا په برخهکې تر ډېره حده په ا<strong>و</strong>سنی<strong>و</strong> شرایط<strong>و</strong> کې بنسټیز کار<strong>و</strong>نه ش<strong>و</strong>ي<strong>،</strong>خ<strong>و</strong>امینت چې تر ټ<strong>و</strong>ل<strong>و</strong> ل<strong>و</strong>مړیت<strong>و</strong>ب لري ا<strong>و</strong> د ځ<strong>و</strong>اک تر السه ک<strong>و</strong>ل له بدهمرغه تر ا<strong>و</strong>سه پ<strong>و</strong>ری همداسې پاتې دي.<strong>و</strong>ړاندیز<strong>و</strong>نه:۱( افغانستان د خپل سټراټیژیک م<strong>و</strong>قعیت له امله مکلف دی<strong>،</strong> چې خپلځ<strong>و</strong>اک ډېر ا<strong>و</strong>پيا<strong>و</strong>ړی کړی؛ ځکه چې د افغانستان ځینې ګا<strong>و</strong>نډيهې<strong>و</strong>اد<strong>و</strong>نه<strong>،</strong> لکه چین<strong>،</strong> پاکستان<strong>،</strong> ر<strong>و</strong>سیه ا<strong>و</strong> هند اټ<strong>و</strong>مي ځ<strong>و</strong>اک<strong>و</strong>نه دېا<strong>و</strong> ایران هم نن سبا پر اټ<strong>و</strong>مي ځ<strong>و</strong>اک بدليږي<strong>،</strong> له دې سره په څنګکې یاد هې<strong>و</strong>اد<strong>و</strong>نه مسلکې ف<strong>و</strong>ځي ظرفیت<strong>و</strong>نه<strong>،</strong> ادارې ا<strong>و</strong> ن<strong>و</strong>رې <strong>و</strong>ړتیا<strong>و</strong>ېهم لري.۲( د هې<strong>و</strong>اد خ<strong>و</strong>ندیت<strong>و</strong>ب ا<strong>و</strong> امنیت باید د د<strong>و</strong>لت په ل<strong>و</strong>مړیت<strong>و</strong>ب<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> کې<strong>و</strong>ي .۳( افغانستان چې ی<strong>و</strong> حساس جی<strong>و</strong> پ<strong>و</strong>لیټیکل ا<strong>و</strong> جی<strong>و</strong> سټراټیژیک م<strong>و</strong>قعیتلري باید د ی<strong>و</strong>ه ځ<strong>و</strong>اکمن ا<strong>و</strong> سنبال دفاعي نظام تر څنګ پیا<strong>و</strong>ړي ا<strong>و</strong>مسلکي امنیتي ارګان<strong>و</strong>نه <strong>و</strong>لري.۳( افغان د<strong>و</strong>لت باید نړی<strong>و</strong>ال پدې قانع کړي<strong>،</strong> چې افغانستان ک<strong>و</strong>الی شيد سیمه ییز ځ<strong>و</strong>اک د انډ<strong>و</strong>ل ساتل<strong>و</strong>په برخه کې فعال ر<strong>و</strong>ل <strong>و</strong>ل<strong>و</strong>ب<strong>و</strong>ي<strong>،</strong> کهد دې هې<strong>و</strong>اد د جغرافی<strong>و</strong>ې م<strong>و</strong>قعیت پر بنسټ <strong>و</strong>ر سره ف<strong>و</strong>ځي ا<strong>و</strong> ملکيمرستې <strong>و</strong>شي.۴( افغان ارد<strong>و</strong> ا<strong>و</strong> امنیتي ځ<strong>و</strong>اک<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> ته باید د <strong>و</strong>اقعبینې پر بنسټ <strong>و</strong>الړمډرن ا<strong>و</strong> د نن <strong>و</strong>رځې د اړتیا<strong>و</strong><strong>و</strong> پر بنسټ ر<strong>و</strong>زنه <strong>و</strong>رکړل شي ا<strong>و</strong> له ن<strong>و</strong>ېټیکنال<strong>و</strong>ژۍ سره باید د<strong>و</strong>ی اشنا کړل شي.۵( م<strong>و</strong>ږ باید په <strong>و</strong>اقعیت<strong>و</strong>ن<strong>و</strong> <strong>و</strong>الړ عملي سیاست ته مخه کړ<strong>و</strong> ا<strong>و</strong> د نړی<strong>و</strong>ال<strong>و</strong>له شت<strong>و</strong>ن څخه اعظمي ګټه پ<strong>و</strong>رته کړ<strong>و</strong>.۶( د مرست<strong>و</strong> ا<strong>و</strong> پیس<strong>و</strong> تر السه ک<strong>و</strong>ل<strong>و</strong> پر ځای باید بنسټیز<strong>و</strong> کار<strong>و</strong>ن<strong>و</strong>؛ لکهکارخانې ا<strong>و</strong> داخلي ت<strong>و</strong>لیدات<strong>و</strong> ته چې د هی<strong>و</strong>اد اقتصاد په پښ<strong>و</strong> در<strong>و</strong>الیشي زیاته پاملرنه <strong>و</strong>کړ<strong>و</strong>. د <strong>و</strong>سل<strong>و</strong> ا<strong>و</strong> د جنګي االت<strong>و</strong> د کارخان<strong>و</strong> ج<strong>و</strong>ړ<strong>و</strong>ل<strong>و</strong>ا<strong>و</strong> د امنیت د خ<strong>و</strong>ندیت<strong>و</strong>ب لپاره باید هلې ځلې <strong>و</strong>کړ<strong>و</strong>.جمه<strong>و</strong>ری اسالمی افغانستان <strong>و</strong> جامعه جهانی بعد از سپری نم<strong>و</strong>دن یازدهسال<strong>،</strong> به دست آ<strong>و</strong>ردهای فرا<strong>و</strong>انی نایل آمده اند که از جمله میت<strong>و</strong>انبه حق<strong>و</strong>ق زنان <strong>و</strong> نقش فعال آنان در جامعه کن<strong>و</strong>نی کش<strong>و</strong>ر اشاره کرد.
Change language