Καρδιολογική Γνώμη - Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο ...

Καρδιολογική Γνώμη (2012) 7(2):110-118HIV λοίμωξη και καρδιαγγειακός κίνδυνος, ο ρόλος τουΠαράγοντα Ενεργοποίησης Αιμοπεταλίων (PAF)Μαρία Χίνη 1 , Βασιλική Δ. Παπακωνσταντίνου 2 , Κωνσταντίνος Α. Δημόπουλος 21Γ΄ Παθολογικό Τμήμα – Μονάδα Λοιμώξεων, Γ.N.A. «Kοργιαλένειο-Μπενάκειο» Ε.E.Σ.2Εργαστήριο Βιοχημείας, Τμήμα Χημείας, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο ΑθηνώνΛέξεις ευρετηρίου:ΠαράγονταςΕνεργοποίησηςΑιμοπεταλίων (PAF),ΗIV λοίμωξη,Καρδιαγγειακόςκίνδυνος,ΑbacavirΜετά την αύξηση του προσδόκιμου ζωής των ασθενών με τη χορήγηση αντιρετροϊκής θεραπείαςυψηλής δραστικότητας (HAART), η HIV λοίμωξη οδηγεί σε χρόνια ανοσολογική ενεργοποίηση καιεμμένουσα φλεγμονή με αποτέλεσμα την εμφάνιση διαφόρων παθολογικών καταστάσεων. Δεν έχειακόμα διευκρινιστεί ο μηχανισμός παθογένεσης των καταστάσεων αυτών ανάμεσα στις οποίες είναικαι η αύξηση καρδιαγγειακού κινδύνου σε ασθενείς που λαμβάνουν αντιρετροϊκό σχήμα με abacavir.Στην παρούσα ανασκόπηση, παρουσιάζονται και παράλληλα σχολιάζονται, σε σχέση με τα δεδομένατης διεθνούς βιβλιογραφίας, τα ερευνητικά δεδομένα της ομάδα μας που αφορούν στο αντιρετροϊκόσχήμα abacavir/lamivudine/efavirenz. Μετρήθηκαν τα επίπεδα του PAF στο αίμα και οι ειδικές δραστικότητεςτων ρυθμιστικών μεταβολικών του ενζύμων στο πλάσμα και στα έμμορφα συστατικά τουαίματος, σε διάφορες χρονικές στιγμές στη διάρκεια 12 μηνών θεραπείας. Παράλληλα προσδιορίστηκανοι προφλεγμονώδεις κυτταροκίνες ΤNFa, IL-12p70, IL-8, ΙL-6, IL-1β, η αντιφλεγμονώδηςκυτταροκίνη IL-10 και ο αυξητικός παράγοντα VEGF, σε μια απόπειρα διερεύνησης του μηχανισμούαύξησης του καρδιαγγειακού κινδύνου σε ασθενείς με HIV λοίμωξη. Τα δεδομένα μας δείχνουν μειωμένηin vitro ικανότητα του σχήματος για αναστολή του PAF σε πλυμένα αιμοπετάλια κουνελιού,ενεργοποίηση του μεταβολισμού του PAF καθώς και αύξηση των επιπέδων του. Στα επίπεδα των κυτταροκινώνδεν υπάρχουν σημαντικές διαφοροποιήσεις. Δεδομένης της συσχέτισης του PAF με τα καρδιαγγειακάνοσήματα, είναι πιθανόν να εμπλέκεται ο PAF στην αύξηση του καρδιαγγειακού κινδύνουπου παρατηρείται σε αυτούς τους ασθενείς κατά τη διάρκεια θεραπείας τους με το εν λόγω σχήμα.ΕισαγωγήΗ δεκαετία του ‘80 συνδέθηκε εκτός πολλών άλλων μετην ανακάλυψη του HIV, ως αιτίου του συνδρόμου επίκτητηςανοσολογικής ανεπάρκειας (ΣΕΑΑ) το οποίο αποτελούσενόσημα με θανατηφόρο κατάληξη μέσα σε μικρό χρονικόδιάστημα από την εκδήλωσή του. Μετά την εισαγωγή τηςHAART η HIV λοίμωξη μετατράπηκε σε χρόνια ασθένεια μεσχεδόν φυσιολογικό προσδόκιμο επιβίωσης και καλή ποιότηταζωής για τους ασθενείς. Η νέα αυτή κατάσταση είχεως αποτέλεσμα να αναδυθούν μη καιροσκοπικά νοσήματατα οποία αποτελούν σημαντικό παράγοντα νοσηρότητας καιθνητότητας αυτών των ασθενών.Πλήθος ερευνών αναφέρουν αυξημένο καρδιαγγειακό* Διεύθυνση Επικοινωνίας: Μαρία Χίνη, Γ’ Παθολογικό Τμήμα-Μονάδα Λοιμώξεων, Γ.Ν.Α. «Kοργιαλένειο-Μπενάκειο» Ε.E.Σ.,Ερυθρού Σταυρού και Αθανασάκη 1, Αμπελόκηποι, ΑθήναE-mail: mariachini@gmail.comκίνδυνο για τους ασθενείς υπό HAART με εμφάνιση ισχαιμικώνκαρδιαγγειακών επεισοδίων και πρώιμης αθηροσκλήρωσηςη οποία οδηγεί σε αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια,στεφανιαία ή περιφερική αρτηριακή νόσο 1 . Είναιγεγονός οτι η στεφανιαία νόσος είναι συχνότερη στουςασθενείς με HIV λοίμωξη σε σχέση με το γενικό πληθυσμό2 , ενώ παρατηρείται αυξημένος καρδιαγγειακός κίνδυνοςστους ασθενείς υπό HAART σε σχέση με μη θεραπευμένους(naïve) ασθενείς 3 . Τελικά, φάνηκε ότι η HIVλοίμωξη αποτελεί από μόνη της έναν ανεξάρτητο παράγοντακινδύνου για οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου, παρόμοιαςσημασίας με παράγοντες όπως το κάπνισμα και ο σακχαρώδηςδιαβήτης 4,5 . Βρίσκεται ακόμα υπό έρευνα το κατάπόσο ο κίνδυνος αυτός σχετίζεται, εκτός από τον ίδιο τονιό, με τη μακροχρόνια αντιρετροϊκή αγωγή ή με τον συνδυασμόκαι των δύο. Παρ’ όλο που αρχικά το ενδιαφέρονείχε επικεντρωθεί κυρίως στους αναστολείς της πρωτεάσης(PI), αργότερα φάνηκε ότι η χρήση του abacavir, που ανήκειστους νουκλεοσιδικούς αναστολείς της αντίστροφης