Καρδιολογική Γνώμη - Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο ...

Παράγοντας ενεργοποίησης των αιμοπεταλίων (Platelet-Activating Factor, PAF)91Σχήμα 5. Ανίχνευση και προσδιορισμός του PAF με βιολογική δοκιμασία. Γίνεται σε τροποποιημένο φωτόμετρο το συσσωρευματόμετρο (Δ).Α: Μη ενεργοποιημένα αιμοπετάλια στη φυσιολογική τους κατάσταση, όπως φαίνονται στο μικροσκόπιο και σχηματικά. Β: Η αλλαγήσχήματος και η διόγκωση των αιμοπεταλίων. Γ: Θρόμβοι από συσσωρευμένα αιμοπετάλια, όπως φαίνονται στο μικροσκόπιο και σχηματικά.Ε: Οι υποδοχείς των συσσωρευτικών παραγόντων που υπάρχουν στην περικυτταρική μεμβράνη των αιμοπεταλίων και οτρόπος σύνδεσης των αιμοπεταλίων στον σχηματιζόμενο θρόμβο μέσω του ινωδογόνου και των ιντεγκρινών (GP IIb/IIIa) πουεκτίθενται στην περικυτταρική τους μεμβράνη κατά την ενεργοποίησή τους από κάποιον από τους συσσωρευτικούς παράγοντες.Ποσοτικός προσδιορισμός και πιστοποίησητης ύπαρξης του PAFΕπειδή ο PAF είναι πολύ δραστικό μόριο και υπάρχει στακύτταρα και στα βιολογικά υγρά σε ελάχιστες ποσότητες,τα δείγματα που πρέπει να αναλυθούν περιέχουν συνήθωςποσότητες 10 -9 g (ng) ή 10 -12 g (pg) ή ακόμα και 10 -15 g(fg), που καθιστά αδύνατο τον χημικό ποιοτικό και ποσοτικόπροσδιορισμό του.Για τον λόγο αυτό έχουν αναπτυχθεί βιολογικές μέθοδοιανίχνευσης και προσδιορισμού του, που κυρίως βασίζονταιστην ιδιότητά του να προκαλεί συσσώρευση σε αιμοπετάλιαπου παρακολουθείται φωτομετρικά σε ειδικό όργανο τοσυσσωρευματόμετρο (aggregometer). Είναι ένα τροποποιημένοφωτόμετρο (Σχήμα 5Δ), με κυψελίδα χωρητικότητας0,5 ή 0,25 mL, θερμοστατούμενη στους 37 ο C και αναδευόμενηαπό μικρό μαγνητικό αναδευτήρα στις 1200 rpm. Ητυπική διαδικασία μέτρησης περιγράφεται ως εξής: Αρχικάπροστίθεται το εναιώρημα των αιμοπεταλίων (Σχήμα 5Α)και ρυθμίζεται το επίπεδο της % διαπερατότητας έναντι κυψελίδαςχωρίς αιμοπετάλια (τυφλό δείγμα). Στη φάση αυτήδιέρχεται κάποιο ποσοστό της φωτεινής δέσμης και η διαπερατότητααυτή καταγράφεται με τη μορφή σταθερής ταλάντωσηςκαμπύλης σε διάγραμμα % διαπερατότητας ωςπρος τον χρόνο. Όταν στη συνέχεια προστεθεί ο PAF, τότεκατά το πρώτο στάδιο του φαινομένου της συσσώρευσης,όπου επέρχεται αλλαγή σχήματος και διόγκωση των αιμοπεταλίων(Σχήμα 5Β), η διαπερατότητα μειώνεται και το καταγραφικόδίνει καμπύλη μικρότερης ταλάντωσης που κινείταιπρος τα κάτω. Στη συνέχεια, κατά το δεύτερο στάδιοτου φαινομένου της συσσώρευσης όπου σχηματίζονταιθρόμβοι από συσσωρευμένα αιμοπετάλια (Σχήμα 5Γ), ηδιαπερατότητα αυξάνεται και το καταγραφικό δίνει καμπύληπου κινείται προς τα άνω, με συνεχώς μεγαλύτερη ταλάντωση(θόρυβο), ανάλογα με το μέγεθος των σχηματιζόμενωνθρόμβων. Αν η συγκέντρωση του PAF είναι μεγάλη παραμένουνοι σχηματισθέντες θρόμβοι και η καμπύλη στοκαταγραφικό κινείται σε ευθεία (μη αντιστρεπτή συσσώρευση).Αν δεν είναι πολύ μεγάλη η συγκέντρωση του PAF,ακολουθεί και τρίτο στάδιο (αντιστρεπτή συσσώρευση) κατάτο οποίο επέρχεται «αποσυσσώρευση» των αιμοπεταλίωνκαι επαναφορά τους στην αρχική τους κατάσταση, οπότε η