Καρδιολογική Γνώμη - Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο ...

Παράγοντας ενεργοποίησης των αιμοπεταλίων (Platelet-Activating Factor, PAF)89Σχήμα 4. Αντιπροσωπευτικοί φυσικοί και συνθετικοί αναστολείς του PAF.Οι δράσεις αυτές είναι γνωστό ότι εκδηλώνονται μέσωδιαμεμβρανικού υποδοχέα, που συνδέεται με G-πρωτεΐνες(Σχήμα 2) και έχει εντοπιστεί τόσο στην περικυτταρική μεμβράνηόσο και στον πυρήνα. Τα μέχρι στιγμής επιστημονικάδεδομένα υποστηρίζουν την εμπλοκή του σε πληθώρα παθοφυσιολογικώνκαταστάσεων (Πίνακας 5). Φαίνεται ότιο PAF συμμετέχει σε ένα βρόγχο διεργασιών μέσα στονοργανισμό (Σχήμα 3), όπου η διέγερση διαφόρων κυττάρωναπό διάφορους παράγοντες προκαλεί την έκκριση PAF,ο οποίος επιδρά στα κύτταρα και τους ιστούς προκαλώνταςτην δευτερογενή παραγωγή PAF και άλλων προ-φλεγμονωδώνμεσολαβητών. Αποτελεί δηλαδή, τον συνδετικό κρίκοτων μεσολαβητών που εμπλέκονται σε παθοφυσιολογικέςφλεγμονώδεις καταστάσεις, λόγω της ικανότητάς τουνα ενεργοποιεί φλεγμονώδη κύτταρα και να συμμετέχειστην μεταγωγή σήματος μέσα στο κύτταρο αλλά και απόκύτταρο σε κύτταρο, με δράση συνδετοκρινή (juxtacrine),παρακρινή (paracrine), ενδοκρινή (endocrine), αυτοκρινήή αυτακοειδή (autocrine).Τελικά, ο PAF μπορεί να χαρακτηριστεί ως μήνυμα, σήμα,μεσολαβητής, ορμόνη, αρχέγονος-καθολικός κυτταρικόςβιολογικός ρυθμιστής (universal cellular biological regulator),με ανεπιθύμητες δράσεις (π.χ σε ασθένειες) ή ευμενείςδράσεις π.χ. στην αναπαραγωγή, όπου είναι από τα πρώταμόρια που βιοσυντίθενται μετά λίγες ώρες από την γονιμοποίησητου ωαρίου από το σπερματοζωάριο, παίζει θετικόρόλο στην εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου στηνμήτρα, αυξάνει την κινητικότητα του σπέρματος, σηματοδοτείτην έναρξη του τοκετού κ.λπ.Μερικά παραδείγματα από την εμπλοκή του σε παθολογικέςκαταστάσεις είναι τα ακόλουθα:• Ο υποδοχέας του εμπλέκεται στην ενεργοποίηση της απόπτωσηςσε κύτταρα 18 .• Προκαλεί αθηρογένεση και εμπλέκεται στις διαδικασίεςτης φλεγμονής, θρόμβωσης και οξείδωσης 18 .• Οι φυσικής και συνθετικής προέλευσης αναστολείς τουυποδοχέα του επιδρούν ευεργετικά στον διαβήτη 18 .• Σχετίζεται με το μεταβολικό σύνδρομο, τα επίπεδα ινσουλίνης,την ινσουλινοαντίσταση, την πίεση του αίματος καιτο πάχος του μέσου χιτώνα της καρωτίδας 18 .• Εμπλέκεται σε πολλές μορφές καρκίνων, αλλά και στηναγγειογένεση και μετάσταση 19 .• Αποτελεί μεσολαβητή στην παθοφυσιολογία του νεφρούκαι εμπλέκεται στην παθογένεση της νεφρικής βλάβης 18 .• Παράγεται από την Tat πρωτεΐνη και εμπλέκεται σε διάφορεςεκδηλώσεις του AIDS 18 .• Υψηλά επίπεδα ενός αναλόγου του PAF (του υδροξυ- PAF)έχουν βρεθεί στο ουλικό υγρό αλλά και στο αίμα σε ασθενείςμε περιοδοντίτιδα 18 .• Ο PAF υπάρχει στον εγκέφαλο, μπορεί να τροποποίησειτη δράση των νευρώνων και να επάγει την αύξηση τωννευροπεπτιδίων 18 .Αναστολείς του PAFΕίναι μεγάλη και η σημασία των αναστολέων του PAF(Σχήμα 4), γιατί αν δεν μπορεί κανείς να αποφύγει έναδυσμενές αίτιο ή δεν μπορεί να θεραπεύσει ένα ανεπιθύ-