Καρδιολογική Γνώμη - Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο ...

Παράγοντας ενεργοποίησης των αιμοπεταλίων (Platelet-Activating Factor, PAF)85Πίνακας 1. Παγκόσμια και Πανελλήνια συνέδρια για τον PAF.ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΜΕ ΘΕΜΑ ΤΟΝ PAF• 1 st International Symposium on Platelet-Activating Factor and structurally related ether-lipids. 26-29 June, 1983, Paris, France.• 2 nd International Conference on Platelet-Activating Factor and structurally related alkyl ether-lipids. 26-29 October, 1986,Gatlinburg, Tennessee, USA.• 3 th International Conference on Platelet-Activating Factor and structurally related alkyl ether-lipids. 8-12 May, 1989, Tokyo,Japan.•4 th International Congress on Platelet-Activating Factor and related lipid mediators. 22-25 September, 1992, Snowbird, Utah, USA.• 5 th International Congress on Platelet-Activating Factor and related lipid mediators. 12-16 September, 1995, Berlin, Germany.• 6 th International Congress on Platelet-Activating Factor and related lipid mediators. 21-24 September, 1998, New Orleans,Louisiana, USA.• 7 th International Congress on Platelet-Activating Factor and related lipid mediators. 24-27 September, 2001, Tokyo, Japan.• 8 th International Congress on Platelet-Activating Factor and related lipid mediators. 6-9 October, 2004, Berlin, Germany.ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΜΕ ΘΕΜΑ ΤΟΝ PAF• 1 ο Πανελλήνια Ημερίδα για τον Παράγοντα Ενεργοποίησης των Αιμοπεταλίων (PAF). 28 Νοεμβρίου 1987, Ιωάννινα.• 2 ο Πανελλήνιο Συμπόσιο για τον Παράγοντα Ενεργοποίησης των Αιμοπεταλίων (PAF). 5-6 Μαΐου 1990, Αθήνα.• 3 ο Πανελλήνιο Συμπόσιο για τον Παράγοντα Ενεργοποίησης των Αιμοπεταλίων (PAF). 3 Δεκεμβρίου 1994, ΙωάννιναΣχήμα 1. Χημικός τύπος της δομής του PAF και δομή του μορίουστο χώρο. Με βέλη φαίνεται η αντιστοιχία της αλκυλο-ανθρακικήςαλυσίδας, της ακετυλο-ομάδας και της ομάδας της φωσφο-χολίνηςμεταξύ του χημικού τύπου και της δομής του μορίου στο χώρο.το αντιγόνο εισέρχεται για 2 η φορά στον ευαισθητοποιημένοσε αυτό οργανισμό και δεσμεύει/γεφυρώνει δύο μόρια απότα IgE-αντισώματα στην επιφάνεια του κυττάρου (βασεόφιλα/μακροφάγα)και εκλύεται PAF, τότε γίνονται και «άλλα έργα»(εξού και αλλεργία), εκτός από τη δέσμευση των αντιγόνωναπό τα αντισώματα. Συγχρόνως, εκλύονται ισταμίνη καιαυτακοειδή. Σήμερα, παρ’ ότι είναι γνωστό ότι η ισταμίνη προκαλείέκλυση PAF και το αντίθετο, τα πειραματικά αποτελέσματααπό μελέτες ενισχύουν την άποψη ότι ο PAF είναι εκείνοςπου κυρίως προκαλεί έκλυση ισταμίνης.Ο PAF αποτελεί ένα δομικό ανάλογο της φωσφατιδυλο-χολίνης(Σχήμα 1) και έχει χαρακτηριστεί ως 1-Ο-αλκυλο-2-ακετυλο-sn-γλυκερο-3-φωσφο-χολίνη, με αιθερικό δεσμό στηνsn-1 θέση του γλυκερινικού σκελετού (με 16-18 άτομα άνθρακα)και οξικό οξύ στην sn-2 θέση που είναι υπεύθυνο γιατην βιολογική του δράση 10 . Στην πραγματικότητα, πρόκειταιγια μια οικογένεια φωσφολιποειδών με παρόμοιες δομές (PAFlikemolecules) όπου ο PAF αποτελεί το δραστικότερο μόριο,άποψη που διατυπώθηκε για πρώτη φορά στο 2 nd InternationalConference on Platelet-Activating Factor and structurally relatedalkyl ether-lipids. October 26-29, 1986, Tennessee, USA (Novelagents with PAF-like activity and aspects on their physiologicalimplication. C.A. Demopoulos). Υπάρχουν όμως και διαφορετικήςδομής μόρια, που επίσης παρουσιάζουν δραστικότηταπαρόμοια με τον PAF (PAF-like activity molecules). Όλα αυτάτα δραστικά μόρια έχουν προφανώς διαφορετικούς παθοφυσιολογικούςρόλους στα ζώα, στα φυτά και στους μονοκύτταρουςοργανισμούς. Ο όρος platelet-activating factor (PAF)που χρησιμοποιήθηκε αρχικά για την ικανότητά του να ενεργοποιείκαι να συσσωρεύει τα αιμοπετάλια, μετά τη διαπίστωσητου ευρέως φάσματος των βιολογικών ιδιοτήτων του, δεναποδίδει πια την πραγματικότητα. Μετά την ανακάλυψη της δομήςτου PAF και της σύνθεσής του χημικά, υπήρξε μεγάλη ώθησηστην έρευνά του και για 20 χρόνια διοργανώνονταν κάθε 3χρόνια Παγκόσμια Συνέδρια σε διάφορες ηπείρους (Πίνακας1) με αποκλειστικό και μόνο θέμα τον PAF. Έγιναν ακόμα και3 Πανελλήνια Συνέδρια. Σήμερα η έρευνα του PAF έχει εμπλακείσε τόσα πεδία της επιστήμης, ώστε τα αποτελέσματα τηςέρευνάς του παρουσιάζονται στα επιμέρους ειδικά Συνέδρια.Δράσεις του PAFΟι πρώτες ενδείξεις που είχαμε για την εμπλοκή του PAFσε αλλεργικές καταστάσεις, προέκυψαν από την χορήγησητου σε μοντέλα πειραματοζώων. Η χορήγηση τόσο φυσικούPAF όσο και συνθετικού PAF σε μη ευαισθητοποιημένα κουνέλιαείχε ως αποτέλεσμα πλήρες αλλεργικό σοκ, θάνατοσε 2 λεπτά (με χορήγηση 4 μg PAF) και συσσώρευση αιμοπεταλίωνκυρίως στους πνεύμονες. Τα ίδια δηλαδή αποτελέσματαπου προέκυπταν στις αλλεργικές διαδικασίες κατά