10.07.2015 Views

nepali - Civil Aviation Authority of Nepal

nepali - Civil Aviation Authority of Nepal

nepali - Civil Aviation Authority of Nepal

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

www.lawcommission.gov.np!= ;+lIfKt gfd, lj:tf/ / k|f/De M -!_ o; P]gsf] gfd æu}/ ;}lgs xjfO{ p8fg-l;len PlePzg_ P]g, @)!%Æ /x]sf] 5 .-@_ <strong>of</strong>] P]g g]kfn 4 === === ===e/ nfu" x'g]5 / b]xfosf jfo'<strong>of</strong>g / JolQmx¿pk/ klg nfu" x'g]5 M–-s_ hxfF ;'s} /x]sf] eP tfklg g]kfnsf] k|To]s gful/s /-v_hxfF ;'s} /x]sf] eP tfklg g]kfn 5 === === === df /lhi6/ul/Psf] k|To]s jfo'<strong>of</strong>g / To;df /x]sf] k|To]s JolQm .-#_ <strong>of</strong>] P]g g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf ;"rgf k|sflzt u/L tf]lslbPsfldltb]lv k|f/De x'g]5 . 6@=kl/efiff M ljifo jf k|;+un] csf]{ cy{ gnfu]df o; P]gdf –-s_æjfo'<strong>of</strong>gÆ eGgfn] xfjfsf] k|ltlqm<strong>of</strong>åf/f jfo'd08ndf cfwfl/t x'g ;Sg]h'g;'s} oGq ;Demg' k5{ / <strong>of</strong>] zAbn] ufFl;Psf jf gufFl;Psf a]n"g, xjfO{hxfh, r+uf, UnfO8/ / p8\g] oGqnfO{ ;d]t hgfpF5 .-v_ æljdfg:ynÆ eGgfn] jfo'<strong>of</strong>g k|:yfg ug]{ cf]x|fNg] sfdsf] lgldQ k"/f jfcf+lzs ¿kdf k|<strong>of</strong>]u x'g] s'g} lglZrt jf ;Lldt hn jf :yn If]q ;Demg'k5{ / ;f] If]qdf /x]sf jf ;f] If]q;+u ;DalGwt ;a} ejg, 6x/f, hxfh8'+uf, 3f6 / c¿ Odf/tx¿nfO{ ;d]t hgfpF5 .-u_ æk}7f/LÆ eGgfn] g]kfn 7 === === ===leq N<strong>of</strong>pg] sfd ;Demg' k5{ .-3_ ælgsf;LÆ eGgfn] g]kfn 8 === === ===aflx/ n}hfg] sfd ;Demg' k5{ .9-ª_ ælgwf{l/t ;LdfÆ eGgfn] g]kfn /fhkqdf k|sflzt ;"rgfåf/f g]kfn;/sf/n] tf]lslbPsf] rf/ lsNnfleqsf] 7fpF jf If]qnfO{ ;Demg' k5{ .10-r_ æljdfg:yn If]qÆ eGgfn] ljdfg:yn jf xjfO{ p8fgsf] ;'/lIft ;~rfngtyf lgoGq0f ug]{ jf tT;DaGwL cfjZos ;"rgf tyf hfgsf/L cfbfg k|bfg4 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .5 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .6 @)!&.$.!# b]lv k|f/De -g]kfn /fhkqdf ;"rgf k|sflzt ldlt @)!&.$.!&_ .7 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .8 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .9 u}/ ;}lgs xjfO{ p8fg -l;len PlePzg_ -;+zf]wg_ P]g, @)@# åf/f yk .2www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.np13#=ug]{ sfdsf] lgldQ k|<strong>of</strong>]u x'g] s'g} oGq tyf ;Grf/ jf p8\8og ;xfo -g]leu]zgn P8_ pks/0fx¿ h8fg ePsf] jf gePsf] h'g;'s} :yfg, ejg,6x/f, 6fj/, hxfh, 8'Ëf / 3f6 ;Demg' k5{ .11-5_ æjfo';]jf ;~rfng ;+:yfÆ eGgfn] jfo'<strong>of</strong>gåf/f <strong>of</strong>q', 8fFs tyf dfn;fdfgcf];f/ k;f/ ug]{ lhDdf lnO{ xjfO{ <strong>of</strong>tf<strong>of</strong>t ;]jf ;~rfng ug]{ p2]Zon]:yflkt ;+:yfg, sDkgL, Ph]06, kmd{ jf JolQm ;Demg' k5{ .12-h_ æxjfO{ p8fg ;DaGwL k|lzIf0f ;+:yf -ˆnfOË :s"n_Æ eGgfn] xjfO{ p8fg;~rfng;+u ;DalGwt k|fljlwsx¿nfO{ xjfO{ p8fg;DaGwL ljifodf tflndk|lzIf0f tyf o:t} cGo k|sf/sf] k|fljlws 1fg lbg] lbnfpg] ;+:yf ;Demg'k5{ / ;f] zAbn] o:t} p2]Zon] :yfkgf ePsf ˆnfOË SnjnfO{ ;d]thgfpF5 .#= lgod agfpg] clwsf/ M -!_ <strong>of</strong>] P]gsf] p2]Zo sf<strong>of</strong>{Gjog ug{ g]kfn ;/sf/n]cfjZos lgodx¿ agfpg] ;Sg]5 .-@_ pkbkmf -!_ n] lbPsf] ;j{;fdfGotfdf k|lts"n c;/ gkg]{ u/L vf; u/Lb]xfosf ljifodf lgodx¿ agfpg ;lsg]5 M–-s_-v_-u_g]kfn 14 === === === sf] s'g} :yfgdf ljdfg:yn :yfkgf ug{ kfpg]cj:yf, ;f] sf] nflu cg'dlt lbg] / b:t"/ tf]Sg] ;DaGwdf .g]kfn 15 === === ===sf] xjfO{ If]qsf] s'g} efudf jfo'<strong>of</strong>g p8fg k"0f{¿kdf dgfxL ug]{ jf s'g} vf; cj:yfdf / ;dodf dfq p8fg ug{kfpg] ;DaGwdf .xjfO{ p8fgsf] ;Gbe{df ;j{;fwf/0fsf] hLp H<strong>of</strong>gsf] /Iffsf] nflucfjZos s'g} pkfo cjnDag ug]{ ;DaGwdf .-3_ ljdfg:yn lgdf{0f tyf ;~rfng ug]{ ;Gbe{df s;}sf] 3/, ejg,6x/f, 6fj/ OT<strong>of</strong>lb k"/} jf s]xL eTsg] ePdf jf ljdfg:yn tyf10 rf}yf] ;+zf]wgåf/f yk .11 rf}yf] ;+zf]wgåf/f yk .12 rf}yf] ;+zf]wgåf/f yk .13 rf}yf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .14 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .15 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .3www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.npljdfg:yn If]qsf] hUufdf x'g] s'g} lsl;dsf] lgdf{0f sfo{nfO{lgoldt, lgoGq0f jf lgif]w ubf{ kg{ hfg] xfgL gf]S;fgL jfktsf]Ifltk"lt{sf] /sd lgwf{l/t ug]{ tl/sf tyf clwsf/L tf]Sg] / Ifltk"lt{lbg] ;DaGwdf .-ª_ jfo'<strong>of</strong>gåf/f s'g} kbfy{ cf];f/ k;f/ ug{ dgfxL, lgoGq0f, lgif]w /lgoldt ug]{ ;DaGwdf .-r_jfo';]jf ;~rfng ;+:yf, xjfO{ p8fg;DaGwL k|lzIf0f ;+:yf -ˆnfOË:s"n_ / jfo'<strong>of</strong>g tyf jfo'<strong>of</strong>gsf] kf6{k"hf{sf] pTkfbg, dd{t tyfk/LIf0f ;lxtsf lj:t[t dd{t -cf]e/xn_ ug]{ ;+:yfnfO{ Ohfht lbg];DaGwdf .-5_ jfo'<strong>of</strong>gsf] vf]htnf; tyf p4f/ sfo{ ;~rfng ug]{ ;DaGwdf .-h_ jfo'<strong>of</strong>gsf] cfjfh lgoGq0f ug]{ / jfo'<strong>of</strong>g ;Grfngaf6jftfj/0fnfO{ b'lift x'gaf6 /f]s nufpg] ;DaGwdf .$= ljz]if kl/l:yltdf cfb]z hf/L ug]{ g]kfn ;/sf/sf] clwsf/ M -!_ ;fj{hlgs;'/Iff Pj+ zflGt ;'Joj:yfsf] lgldQ cfjZos b]v]df g]kfn ;/sf/n] g]kfn/fhkqdf k|sflzt cfb]zåf/f b]xfoadf]lhd ug{ ;S5 M–-s_-v_16<strong>of</strong>] P]g jf k|rlnt sfg"gadf]lhd k|bfg ul/Psf] ;a} jf s'g}nfO;]G; jf k|df0fkqnfO{ ;f] cfb]zdf g]kfn ;/sf/n] cfjZos7fgL s'g} zt{ tf]lslbPsf] eP ;f]xL zt{ adf]lhd / s'g} zt{ tf]lsglbPsf] eP ljgf s'g} zt{ /2 jf :ylut ug{,g]kfn 17 === === ===e/ jf To;sf] s'g} efu dfly ;a} jf s'g} >]0fLsf]jfo'<strong>of</strong>g p8fpg] sfdnfO{ ;f] cfb]zdf g]kfn ;/sf/n] cfjZos7fgL s'g} zt{ tf]lslbPsf] eP ;f]xL zt{adf]lhd / s'g} zt{tf]lsglbPsf] eP ljgf s'g} zt{ lgif]w ug{ jf ;f]xL cfb]zdftf]lsPsf] cGo tl/sf adf]lhd Jojl:yt ug{,16 rf}yf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .17 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .4www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.np-u_-3_ljdfg:yn, jfo'<strong>of</strong>g sf/vfgf, xjfO{:s"n jf Snj jf jfo'<strong>of</strong>gagfpg] jf dd{t x'g] jf /flvg] c¿ k|sf/sf] :yfg agfpg] x]/rfxPj+ cfjZos dd{t u/L b'?:t /fVg] jf k|<strong>of</strong>]u ug]{ sfdnfO{ s'g} zt{/fvL jf g/fvL lgif]w ug{ jf Jojl:yt ug{,s'g} jfo'<strong>of</strong>g jf s'g} >]0fLsf jfo'<strong>of</strong>g jf s'g} ljdfg:yn jfo'<strong>of</strong>gsf/vfgf, xjfO{ :s"n jf SnjnfO{ jf jfo'<strong>of</strong>g agfpg], dd{t ug]{ jf/fVg] c¿ k|sf/sf] :yfgnfO{ jfo'<strong>of</strong>gsf] ;~rfng, pTkfbg, dd{tjf x]/rfxsf] lgldQ k|<strong>of</strong>]u x'g] oGq, KnfG6 jf c¿ kbfy{x¿ ;lxtt'?Gt jf ;f]xL cfb]zdf tf]lsPsf] ;doleq tf]lsPsf] tl/sfadf]lhd tf]lsPsf] clwsf/Lsf lhDdfdf ;'Dkg lgb]{zg lbg], To;/L;'lDkPsf s'/fxnfO{ g]kfn ;/sf/n] ;fj{hlgs ;]jfdf k|<strong>of</strong>]u ug{;Sg] .-@_ pkbkmf -!_ sf] v08 -u_ jf -3_ cGtu{t lgsflnPsf] s'g} cfb]zaf6s'g} JolQmnfO{ k|ToIf ¿kaf6 s'g} xfgL jf gf]S;fgL x'g uPdf g]kfn ;/sf/åf/f ;f]sfdsf] lgldQ lgo'Qm clwsf/Ln] lgwf{l/t u/]sf] Ifltk"lt{sf] /sd ;f] xfgL jfgf]S;fgL jfkt lghnfO{ lbOg] 5 .-#_ pkbkmf -!_ cGtu{t lgsflnPsf] s'g} cfb]zsf] kfngsf] nflu g]kfn;/sf/n] cfkm"n] cfjZos 7fg]sf] sbd p7fpg jf p7fpg nufpg ;S5 .18-$_ s'g} JolQmn] pkbkmf -!_ cGtu{t lgsflnPsf] cfb]zsf] kfng gu/]dfjf To:tf] cfb]zsf] pNn+3g x'g] s'g} sfd sf/jfO{ u/]df lghnfO{ tLg jif{;Dd s}bjf kfFr xhf/ ¿k}<strong>of</strong>F;Dd hl/jfgf jf b'a} ;hfo x'g]5 .18 bf];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .5www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.np19 $s= ljdfg:yn If]q 3f]if0ff ug]{ clwsf/ M -!_ g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf ;"rgfk|sfzg u/L g]kfn 20 === === ===sf] s'g} If]q jf 7fpFnfO{ To;sf] rf/ lsNnf tf]sLljdfg:yn If]q 3f]if0ff ug{ ;Sg]5 .-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd 3f]if0ff ul/Psf] ljdfg:yn If]qsf] ;'/Iffsf] nflug]kfn ;/sf/n] lgod agfO{ cfjZostfg';f/ ;'/Iff k|aGwsf] Jj:yf ldnfpg;Sg]5 .%= b'3{6gfsf] hfFrsf] ;DaGwdf lgod agfpg] g]kfn ;/sf/sf] clwsf/ M -!_21g]kfnsf] Onfsfdfly jfo'<strong>of</strong>g p8fpFbf ePsf] jf g]kfn 22 === === ===leq /lhi6«]zgePsf jfo'<strong>of</strong>g cGoq p8fpFbf ePsf] b'3{6gfsf] hfFrsf] ;DaGwdf g]kfn ;/sf/n]lgod agfpg ;S5 . lgodx¿ g]kfn /fhkqdf k|sflzt ePkl5 nfu" x'g]5g\ .-@_ pkbkmf -!_ n] lbPsf] clwsf/sf] ;j{;fdfGotfdf s'g} k|lts"n k|efjgkf/L tL lgoddf b]xfosf s'/fx¿sf] Joj:yf ug{ ;lsg]5 M–-s_b'3{6gfsf] ;"rgf lbg], To:tf] ;"rgfsf] 9fFrf / To:tf] ;"rgflbg] JolQm,-v_ b'3{6gfsf] hfFr ug]{ ;DaGwdf tTsfn nfu" /x]sf g]kfnsfg'gsf s'/fx¿ s]xL x]/km]/ eO{ jf geO{ To:tf] b'3{6gfsf]hfFr ug]{ ;DaGwdf klg nfu" ug]{,-u_-3_hfFr eO{ g;s];Dd To:tf] b'3{6gf ePsf] jfo'<strong>of</strong>gdf k|j]zug{ jf xft xfNg dgfxL ug]{ / To:tf] hfFrsf] lgldQ ;f]jfo'<strong>of</strong>gdf k|j]z ug{, To;sf] hfFr ug{, To;nfO{ x6fpg],To;sf] lxkmfhtsf] nflu rflxg] sfd ug{ jf c¿ k|sf/af6To;sf] Jojxf/ ug{ kfpg] clwsf/ s'g} JolQmnfO{ lbg] /b'3{6gfsf] hfFrdf cfjZos b]lvP 23 <strong>of</strong>] P]g jf k|rlntsfg'g adf]lhd lbPsf] jf dfGotf lbOPsf] nfO;]G;k|df0fkqnfO{ /2L jf :ylut jf b/kL7 jf lkmtf{ a'emfpg19 rf}yf] ;+zf]wgåf/f yk .20 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .21 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f ;+zf]lwt .22 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .23 rf}yf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .6www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.npnufpg], u/fpg] jf u/fpg clwsf/ lbg] / To:tf] hfFrsf]k|<strong>of</strong>]hgsf] lgldQ To:tf] s'g} nfO;]G; k]z ug{ nufpg] .^= jfo'<strong>of</strong>g /f]Ssf ug]{ clwsf/ M -!_ g]kfn ;/sf/åf/f ;f] sfdsf] lgldQ clwsf/kfPsf clwsf/Ln] b]xfosf] cj:yfdf s'g} jfo'<strong>of</strong>gnfO{ /f]Ssf ug{;S5 M–-s_-v_ug{ nfu]sf] p8fgsf] k|s[ltsf] ljrf/n] ;f] jfo'<strong>of</strong>gsf]p8fgaf6 To;df /x]sf JolQm jf c¿ s'g} JolQmsf] lgldQjf s;}sf] hfoh]yfdf vt/f x'g] z+sf nfu]df, jf<strong>of</strong>] P]g jf ;f] jfo'<strong>of</strong>gsf ;DaGwdf nfu" x'g] lgodsf s'g}s'/fsf] kfngsf] nflu jf bkmf # sf] pkbkmf -@_ sf] 24 v08-v_ cGtu{t ag]sf] s'g} lgod pNn+3g /f]Sgsf] nflucfjZos nfu]df .-@_ pkbkmf -!_ adf]lhdsf] clwsf/sf] k|<strong>of</strong>]usf] nflu ;xfos x'g] jfcfsl:ds ;a} sfd s'/fx¿ Jojl:yt ug{ g]kfn ;/sf/n] lgod agfpg ;S5 . tLlgod g]kfn /fhkqdf k|sflzt ePkl5 nfu" x'g]5g\ .&=;fj{hlgs :jf:Yosf] /Iffsf] nflu lgod agfpg] g]kfn ;/sf/sf] clwsf/ Ms'g} ljdfg:yndf ePsf jf cfO{ k'u]sf jfo'<strong>of</strong>gaf6 s'g} ;?jf /f]u km}nL ;fj{hlgs:jf:Yodf x'g] vt/faf6 arfpgsf] nflu / ljdfg:ynaf6 k|:yfg ug]{ jfo'<strong>of</strong>gn]To:tf] ;?jf /f]u cf];fg{ gkfpg] ug{sf] nflu g]kfn ;/sf/n] lgod agfpg ;S5 .tL lgod g]kfn /fhkqdf k|sflzt ePkl5 nfu" x'g]5g\ .*= ;fj{hlgs :jf:Yosf] /Iffsf] nflu ljz]ifflwsf/flwsf/ M -!_ g]kfn ;/sf/n] g]kfn25=== === === jf To;sf] s'g} efudf s'g} vt/gfs dxfdf/L /f]u km}n]sf] jf km}ng];Defjgf 5 / jfo'<strong>of</strong>gaf6 To:tf] /f]u km}n] jf k|j]z u/]af6 ;fj{hlgs :jf:Yodfx'g] vt/f /f]Sgsf] nflu tTsfn nfu" /x]sf] c¿ g]kfn sfg"g k<strong>of</strong>{Kt 5}g eGg]cfˆgf] ljrf/df nfu]df To:tf] vt/f /f]Sgsf] nflu cfkm"nfO{ cfjZos nfu]sf] sbdp7fpg jf p7fpg nufpg ;S5 .24 rf}yf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .25 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .7www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.np26-@_ pkbkmf -!_ sf] p2]Zo k"lt{sf] nflu g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf;"rgf k|sflzt u/L cfjZos cfb]z hf/L ug{ ;Sg]5 .(= <strong>of</strong>] P]g cGtu{t ag]sf lgod pNn+3g ug]{nfO{ b08 ;hfo M bkmf #, bkmf %,bkmf ^, bkmf & / bkmf * cGtu{t ag]sf s'g} lgod 27 jf hf/L /x]sf] cfb]zpNn+3g ug]{ JolQmnfO{ tLg dlxgf;Dd s}b jf 28 bz xhf/ ¿k}<strong>of</strong>F;Dd hl/jfgf jfb'a} ;hfoF x'g]5 .29 (s= ck/fw / b08 ;hfo M -!_ b]xfo adf]lhdsf s'g} sfo{x¿ u/]df b]xfo adf]lhdsfck/fw u/]sf] dflgg]5 M–-s_cglws[t k|j]z ;DaGwL ck/fw M <strong>of</strong>] P]g jf k|rlntsfg'gadf]lhd cg'dlt k|fKt gu/L s'g} jfo'<strong>of</strong>g g]kfn30=== === ===leq k|j]z u/]df cglws[t k|j]zsf] ck/fw u/]sf]dflgg] 5 .-v_xjfO{ If]q cltqmd0f ;DaGwL ck/fw M k|rlntsfg'gadf]lhd cg'dlt k|fKt gu/L s'g} jfo'<strong>of</strong>g g]kfn31=== === ===sf] e"–efudflyaf6 p8fg -cf]e/ˆnfO{_ u/]dfxjfO{ If]q cltqmd0f;DaGwL ck/fw u/]sf] dflgg]5 .-u_jfo'<strong>of</strong>gsf] u}/ sfg'gL sAhf / ckx/0fsf] ck/fw M p8fgdf/x]sf jfo'<strong>of</strong>gleq s;}n] u}/ sfg'gL ¿kn] an k|<strong>of</strong>]u u/Ljf ;f] k|<strong>of</strong>]u ug]{ wDsL lbO{ jf c¿ s'g} k|sf/sf] 8/ qf;b]vfO{ jfo'<strong>of</strong>gnfO{ sAhfdf lnPdf jf To; pk/ lgoGq0fu/]df jfo'<strong>of</strong>gsf] u}/ sfg'gL sAhf / ckx/0fsf] ck/fwu/]sf] dflgg]5 .26 t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .27 rf}yf] ;+zf]wgåf/f yk .28 rf}yf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .29 bf];|f] ;+zf]wgåf/f yk .30 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .31 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .8www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.np-3_xjfO{ p8fgsf] ;'/Iff lj?4sf] ck/fw M b]xfo adf]lhdsfs'g} sfo{x¿ u/]df xjfO{ p8fgsf] ;'/Iff lj?4sf] ck/fwu/]sf] dflgg]5 M–(1) p8fgdf /x]sf jfo'<strong>of</strong>gleq s'g} JolQm lj?4lx+;fTds sfd sf/jfO{ u/]df jf To:tf] sfdsf/jfO{n] jfo'<strong>of</strong>gsf] ;'/Iffdf vt/f x'g] ;+efjgfePdf,(2) ;]jfdf ;Grflnt jfo'<strong>of</strong>gnfO{ gi6 u/]df jf To:tf]jfo'<strong>of</strong>gnfO{ p8fgsf] nflu c;Ifd agfO{ jfp8fgdf To;sf] ;'/Iffdf vt/f x'g] ;Defjgf kf/LIflt kf/]df,(3) e"ld:y jfo'<strong>of</strong>g jf jfo'<strong>of</strong>gdf hl8t kf6{k"hf{ jfpks/0f jf xjfO{ kl/jxg ;DaGwL ;'ljwfx¿ -km]l;lnl6h_ jf ;Grf/ p8\8og ;xfo pks/0f jfclUg lgjf/0f jf hLjgf]4f/ ;]jf tyf ;'/Iffpks/0f jf ;f] ;DaGwL dfn;fdfg jf j:t' cflbgi6 u/]df jf Iflt k'¥<strong>of</strong>Pdf jf To;sf] s'g} efu jfkf6{k"hf{ cglws[t tj/af6 lems]df jf ltgsf];~rfngdf x:tIf]k u/]df,(4) c;To xf] eGg] hfgL hfgL s'g} ;"rgfsf] ;Grf/ u/Lp8fgdf /x]sf] jfo'<strong>of</strong>gsf] ;'/Iffdf vt/f k}bfu/]df .-ª_jfo'<strong>of</strong>gsf] ;'/Iff lj?4sf] ck/fw M ;]jfdf ;Grflnt jfe"ld:y jfo'<strong>of</strong>gdf h'g;'s} pkfoåf/f s'g} ;fwg -8]efO;_jf j:t' /fvL jf /fVg nufPsf] sf/0fn] To:tf] ;fwg jfj:t'af6 v08 -3_ sf] pkv08 -@_ adf]lhd ;f] jfo'<strong>of</strong>ggi6 jf p8fgsf] nflu c;Ifd x'g] jf p8fgdf To;sf];'/Iffdf vt/f k'Ug] ;Defjgf ePdf jfo'<strong>of</strong>gsf] ;'/Ifflj?4sf] ck/fw u/]sf] dflgg]5 .9www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.np-r_-5_ljdfg:yn ;'/Iff lj?4sf] ck/fw M ljdfg:yn tyfljdfg:yn If]qleq jf aflx/ /x]sf ;Grf/ tyf p8\8og;xfo pks/0f, b[li6ut ;xfo -leh'on P8\;_, df};d tyfhnjfo' ;DaGwL pks/0f, cUgL lgjf/0f tyf hLjgf]4f/;]jf ;DaGwL oGq tyf pks/0f, ;'/Iff ;DaGwL cGopks/0f tyf oGq tyf xjfO{ p8fg;+u k|ToIf jf ck|ToIf¿kdf ;DalGwt cGo oGq, pks/0f, ejg, wfjgdfu{,wfjgdfu{tkm{ hfg] af6f] -6\<strong>of</strong>S;L j]_, lj;fg -Pk|f]g_,jfo'<strong>of</strong>g /fVg] :yfg -X<strong>of</strong>Ë/_ cflb jf ;f] ;DaGwLdfn;fdfg s'g} klg k|sf/n] k"0f{ jf cf+lzs ¿kdf ljuf/],eTsfP, Iflt k'¥<strong>of</strong>P jf gi6 u/]df ljdfg:yn ;'/Ifflj?4sf] ck/fw u/]sf] dflgg]5 .xjfO{ <strong>of</strong>tf<strong>of</strong>t;+u ;DalGwt JolQmsf] ;'/Iff lj?4sf]ck/fwM xjfO{ p8fg sfo{;+u ;DalGwt s'g} klg sd{rf/L,ljdfg:yndf sfo{/t ;/sf/L jf u}/ ;/sf/L sd{rf/L,xjfO{ <strong>of</strong>q' nufot ljdfg:yndf cfuGt's s'g} klgJolQmnfO{ xft xlt<strong>of</strong>/ lnO{ jf glnO{ 8/, wDsL, k|nf]eg jfc¿ s'g} tl/sf ckgfO{ ckx/0f u/L jf sAhfdf lnO{ cfˆgf]st{Joaf6 ljrlnt kf/L jf cGo s'g} lsl;daf6 xjfO{p8fg ;~rfng tyf ;'/Iffdf vt/f jf afwf pTkGg u/fpg]sfo{ u/]df xjfO{ <strong>of</strong>tf<strong>of</strong>t;+u ;DalGwt JolQmsf] ;'/Ifflj?4 ck/fw u/]sf] dflgg]5 .-@_ pkbkmf -!_ sf] v08 -u_, -3_, -ª_, -r_ / -5_ adf]lhdsf] ck/fwsf]pBf]u ug'{, ;f] ck/fw ug{ jf ck/fwsf] pBf]u ug{df dlt<strong>of</strong>/ x'g' klg o; bkmfcGtu{tsf] ck/fw dflgg]5 .x'g]5M–-#_ pkbkmf -!_ df plNnlvt b]xfosf] ck/fw ug]{nfO{ b]xfo adf]lhd ;hfoF-s_ v08 -s_ / -v_ adf]lhdsf] ck/fw ug]{nfO{ Ps jif{b]lvtLg jif{;Dd s}b x'g]5 .10www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.np-v_ v08 -u_, -3_ / -ª_ adf]lhdsf] ck/fw ug]{nfO{ hGd s}b /To:tf] ck/fw ug{ pBf]u ug]{ jf dlt<strong>of</strong>/ x'g]nfO{ kGw|b]lvaL; jif{;Dd s}b x'g]5 .-u_ v08 -r_ adf]lhdsf] ck/fw ug]{af6 ePsf] gf]S;fgL ljuf]e/fO{ lghnfO{ Ps jif{b]lv kfFr jif{;Dd s}b x'g]5 .-3_ v08 -5_ adf]lhdsf] ck/fw ug]{nfO{ kfFr jif{b]lv bzjif{;Dd s}b x'g]5 .-ª_dflysf v08x¿df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg To:tf]s'g} ck/fw u/]sf] kmn:j¿k jfo'<strong>of</strong>gdf /x]sf s'g} JolQmsf]d[To' ePdf jf jfo'<strong>of</strong>g g} Wj:t ePdf ck/fw ug]{nfO{hGds}b / dlt<strong>of</strong>/nfO{ hGds}b jf kGw| jif{b]lv aL;jif{;Dd s}b x'g]5 / ck/fwL / dlt<strong>of</strong>/sf] ;DklQ ;d]thkmt x'g]5 .32 (v= p8fgdf /x]sf] jf ;]jfdf ;Grflnt jfo'<strong>of</strong>g M-s_;a} rl9;s]/ ;a} aflx/L 9f]sfx¿ aGb u/]sf] ;dob]lv cf]n{gsf] lgldQTo:tf] s'g} 9f]sf vf]Ng] ;do;Dd s'g} jfo'<strong>of</strong>g p8fgdf /x]sf] dflgg]5 .t/ ;+s6sfnLg cjt/0fsf xsdf clwsf/ k|fKt clwsf/Ln] jfo'<strong>of</strong>g/ To;df /x]sf] <strong>of</strong>q' / dfn;fdfgsf] pQ/bfloTj glnP;Dd ;f] jfo'<strong>of</strong>gp8fgsf] cj:yfdf g} /x]sf] dflgg]5 .-v_s'g} vf; p8fgsf] nflu e'ld:y sd{rf/L -u|fp08_ k/zf]g]n jf rfnsbnåf/f jfo'<strong>of</strong>gsf] p8fg k"j{sf] t}<strong>of</strong>/L k|f/De u/]b]lv cjt/0f u/]sf] rf}aL;306f;Dd s'g} jfo'<strong>of</strong>g ;]jfdf ;Grflnt /x]sf] dflgg]5 . To:tf] ;]jfdf;Grflnt cjlw h'g;'s} cj:yfdf klg v08 -s_ adf]lhdsf] p8fgcjlwe/ klg sfod /x]sf] dflgg]5 .33 (u= bkmf (s= nfu" x'g] cj:yf M b]xfosf] cj:yfdf bkmf (s= sf] Joj:yf nfu" x'g]5M–32 bf];|f] ;+zf]wgåf/f yk .33 bf];|f] ;+zf]wgåf/f yk .11www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.np-s_cGt/f{li6«o jf cfGtl/s h'g;'s} p8fgdf jfo'<strong>of</strong>g pk<strong>of</strong>]u -Pgu]h_ePsf]df,t/, g]kfn afx]s cGo /fi6«df btf{ ePsf] jfo'<strong>of</strong>gsf xsdf b]xfosf]cj:yf x'g' k5{ M–-c_ p8fg ug]{ jf cjt/0f ug]{ jf:tljs jf OlR5t :yfg btf{sf] /fi6« aflx/eP jf,-cf_ btf{sf] /fi6«eGbf aflx/ ck/fw eP .-v_ xjfO{ kl/jxg ;DaGwL ;'ljwf -km]l;lnl6h_ lj?4sf] ck/fw ePsf]df . t/ljb]zL /fi6« l:yt To:tf] ;'ljwf -km]l;lnl6h_ eP To:tf] ;'ljwf cGt/f{li6«op8fgsf] nflu k|<strong>of</strong>]u ul/Psf] x'g' k5{ .34 (3= clwsf/ If]q M 35 -!_ b]xfosf] s'g} cj:yfdf bkmf (s= cGtu{tsf] ck/fw pk/g]kfn 36 === === ===sf] cbfntsf] clwsf/ If]q x'g]5 M–-s_-v_-u_-3_g]kfn 37 === === === leq o; P]g adf]lhdsf] ck/fw ePsf]df,g]kfn 38 === === ===df btf{ ePsf] jfo'<strong>of</strong>gdf jf ;f] lj?4ck/fw ePsf]df,jfo'<strong>of</strong>gleq ck/fw ePsf]df ;f] ck/fwsf] cleo'Qm ;lxtjfo'<strong>of</strong>g g]kfn 39 === === ===leq cjt/0f u/]sf]df,g]kfn 40 === === ===leq sf/f]af/sf] d'Vo :yfg ePsf] jfg]kfn 41 === === ===leq To:tf] d'Vo :yfg gePsf]df klgg]kfn 42 === === ===leq jf;:yfg ePsf] JolQmnfO{ rfnsljlxgk§f -8«fOlnh_ df lbPsf] jfo'<strong>of</strong>gdf jf To;sf] lj?4ck/fw ePsf]df .34 bf];|f] ;+zf]wgåf/f yk .35 t];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .36 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .37 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .38 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .39 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .40 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .41 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .42 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .12www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.np-@_ pkbkmf -!_ df n]lvPsf] cj:yf afx]s bkmf (s= cGtu{tsf] ck/fwcGoq hxfF;'s} ePklg olbTo:tf] ck/fwsf] cleo'Qm g]kfn 43 === === ===leq 5 eg] /To:tf] cleo'QmnfO{ <strong>of</strong>] P]g jf g]kfn kIf ePsf] ;'k'b{uL ;lGw adf]lhd ;'kb{uLul/+b}g eg] .44 (ª= lu/ˆtf/ ug]{ ]{ ]{ clwsf/ M -!_ bkmf (s= cGtu{tsf] ck/fw ePdf jf x'g nfu]dfck/fwL jf cleo'QmnfO{ ljdfg:ynsf] clwsf/Lx¿, jfo'<strong>of</strong>gsf rfnsx¿ jf;DalGwt xjfO{ <strong>of</strong>tf<strong>of</strong>t ;]jfsf clwsf/Lx¿n] ck/fw ePsf] jf x'g nfu]sf] b]Vg]jf ck/fwL jf cleo'Qm <strong>of</strong>] JolQm xf] eGg] ljZjf; lng] sf/0f eO{ ljZjf; lng]h'g;'s} JolQm, k|x/L jf 45 g]kfnL ;]gfsf hjfg jf ;'/Iff clwsf/L jf hf];'s}n]kqmfp ug{ ;Sg]5 / lghx¿n] kqmfp u/]kl5 t'?Gt k|x/LnfO{ a'emfO{ lbg' k5{ .t/ To:tf] ck/fwL jf cleo'QmnfO{ kqmfp ubf{ <strong>of</strong>q' jf cGo JolQmx¿sf]hLjgsf] vt/f x'g] ePdf jf jfo'<strong>of</strong>g jf xjfO{ kl/jxg ;'ljwf -km]l;lnl6h_ df 7"nf]Iflt k'Ug] cf;Gg l:ylt ePdf k|x/L / ;'/Iff clwsf/L afx]s c¿n] eP k|x/L jf;'/Iff clwsf/Lsf] cg'dltn] dfq kqmfp ug]{ sf/jfxL ug{' kg]{5 .-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd xjfO{ c8\8fsf] clwsf/Lx¿, k|x/L, ;'/Iffclwsf/Lx¿n] kqmfp ug{ ;z:q k|x/L, ;'/Iff clwsf/L / 46 g]kfnL ;]gf jf cGo;/sf/L / u}/ ;/sf/L JolQmsf] d2t dfUg ;Sg]5 / To:tf] d2t dfu]df d2t lbg'To:tf ;a}sf] st{Jo x'g]5 .-#_ o; bkmf adf]lhd kqmfp k/]sf] ck/fwL jf cleo'Qm olb ljb]zL /fi6«sf]gful/s eP lghnfO{ cfˆgf] d'n'ssf] glhssf] pko'Qm k|ltlglw;+u ;Dks{ :yflktug]{ df}sf / ;x<strong>of</strong>]u lbg' kg]{5 / ;fy} To:tf] kqmfpsf] va/ / cGo k|f/lDeshfFra'em u/L ;s]kl5 To:tf] hfFra'emsf] 7x/ / o; P]gsf] clwsf/ If]q k|<strong>of</strong>]u ug]{jf gug]{ af/] ;d]tsf] hfgsf/L ;DalGwt /fi6«x¿nfO{ lbg' k5{ .43 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .44 bf];|f] ;+zf]wgåf/f yk .45 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f ;+zf]lwt .46 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f ;+zf]lwt .13www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.np47 (r= ck/fwL jf cleo'QmnfO{ ;'k'b{uL ug{ ;Sg] M -!_ bkmf (s= adf]lhdsf] ck/fw ug]{JolQm u}/ g]kfnL gful/s eP / To:tf] JolQmsf] ;'k'b{uLsf] nflu cfˆgf] If]qdf jfcfˆgf] btf{sf] jfo'<strong>of</strong>g lj?4 ck/fw ePsf] /fi6«n] dfu u/]df 48 ;'k'b{uL P]g, @)$%df h'g;'s} s'/f n]lvPsf] ePtfklg To:tf] JolQmnfO{ g]kfn ;/sf/n] ;'k'b{uL ug{;Sg]5 . / To;/L ;'k'b{uL gul/Psf] cj:yfdf To:tf] JolQmnfO{ ;hfoF u/fpgg]kfnsf] cbfntdf d'2f rnfOg]5 .-@_ ;'k'b{uL ug]{ ;DaGwdf bkmf (s= cGtu{tsf] s'g} ck/fwnfO{ h'g;'s}l:yltsf] JolQmaf6 h'g;'s} p2]Zon] eP u/]sf] eP klg /fhg}lts ck/fwdflgg]5}g .49 (5= jfo'<strong>of</strong>gsf] sAhf lkmtf{ lbg] / p8fg ug{ lbg] M 50 bkmf (s= sf] pkbkmf -!_ sf]v08 -u_ cGtu{t u}/ sfg'gL sAhf jf ckx/0f eO{ s'g} jfo'<strong>of</strong>g g]kfn /fHosf] s'g}xjfO{ c8\8f jf :yfgdf cjt/0f ePdf To:tf] jfo'<strong>of</strong>g pk/ sfg'gL clwsf/ ePsfsdf08/ jf xjfO{ <strong>of</strong>tf<strong>of</strong>t ;]jfsf clwsf/LnfO{ k'gM sAhfdf lbnfOg]5 /oyf;Dej rfF8} To:tf] jfo'<strong>of</strong>gnfO{ cfˆgf] rfns, <strong>of</strong>q' / dfn;fdfg ;lxt hxfFaf6p8fg u/L cfPsf] xf] To; 7fpFdf jf hxfFsf] nflu p8fg ul/Psf] ly<strong>of</strong>] To; 7fpFdfhfg ljgf s'g} cj/f]w p8fg ug{ lbOg]5 .51 (h= cGo g]kfn sfg"g cGtu{tsf] clwsf/ If]qM bkmf (s= cGtu{tsf ck/fwsf] ;hfoF/ sf/jfxLsf] xsdf o; P]gdf h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg To:tf] k|rlntsfg'gaf6 k|fKt kmf}hbf/L clwsf/ If]qsf] k|<strong>of</strong>]unfO{ afx]s jf ;Lldt u/]sf] dflgg]5}g .52 (em= xjfO{ ;]jfdf cglws[t x:tIf]k /f]syfd ug]{ ;DaGwL dxf;lGwsf]dfGotf M-!_ g]kfn ;/sf/n] b]xfosf] s'g} dxf;lGw -sGe]Gzg_ sf] kIf ePdf To:tf]dxf;lGw, ;f] dxf;lGw g]kfn 53 === === ===df nfu" x'g] ldlt / To:tf] dxf;lGwnfO{sf<strong>of</strong>{Gjog ug]{ l;nl;nfdf cfjZos kg]{ cGo s'/fx¿ ;d]t pNn]v u/L g]kfn47 bf];|f] ;+zf]wgåf/f yk .48 rf}yf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .49 bf];|f] ;+zf]wgåf/f yk .50 rf}yf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .51 bf];|f] ;+zf]wgåf/f yk .52 bf];|f] ;+zf]wgåf/f yk .53 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f lemlsPsf] .14www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.np;/sf/n] cfb]z hf/L ug{ ;Sg]5 / To:tf] cfb]z g]kfn /fhkqdf k|sflztul/g]5 M–-s_-v_-u_;g\ !(^# df 6f]ls<strong>of</strong>]df ;DkGg ePsf] jfo'<strong>of</strong>gleq u/]sf]s;"/ / cGo sfo{ ;DaGwL dxf;lGw -sGe]Gzg cg ckm]G;]hP08 ;6]{g cb/ PS6\; sld6]8 cg af]8{ Po/qmfˆ6, 6f]ls<strong>of</strong>],!(^#_,;g\ !(&) df x]udf ;DkGg ePsf] jfo'<strong>of</strong>gsf] u}/ sfg'gLsAhfsf] bdg ;DaGwL dxf;lGw -sGe]Gzg km/ b ;k|]zgckm cgnkm"n l;h/ ckm Po/qmfˆ6 x]u, !(&)_,;g\ !(&! df dlG6«ondf ;DkGg ePsf] u}/ ;}lgs xjfO{p8fgsf] ;'/Iffsf] lj?4 ul/g] u}/ sfg'gL sf/jfxLsf] bdg;DaGwL dxf;lGw -sGe]G;g km/ b ;k|]zg ckm cgkm"nPS6\; cu]g:6 b ;]ˆ6L ckm l;len PlePzg, dlG6«on,!(&!_54-3_ g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf ;"rgf k|sfzg u/L tf]s]sfcGo dxf;lGw -sGe]G;g_ .-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd hf/L ul/Psf] cfb]z o;} P]gdf k/] ;/x dflgg]5 .55!)= vt/fhgs tl/sfaf6 jfo'<strong>of</strong>g p8fpg]nfO{ b08 ;hfo M -!_ hn, :yn jf xjfO{If]qdf /x]sf] s'g} JolQmsf] hLp H<strong>of</strong>g jf ;DklQdf xfgL gf]S;fgL x'g] lsl;dn] jfp8fgdf /x]sf] jf g/x]sf] cGo s'g} jfo'<strong>of</strong>gnfO{ ;d]t afwf k'Ug] jf xfgL gf]S;fgLk'Ug ;Sg] lsl;daf6 s;}n] vt/fhgs tl/sfaf6 jfo'<strong>of</strong>g p8fPdf lghnfO{ 5dlxgf;Dd s}b / krf; xhf/b]lv Psnfv ¿k}<strong>of</strong>;Dd hl/jfgf x'g]5 .-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd vt/fhgs tl/sfaf6 jfo'<strong>of</strong>g p8fPsf] sf/0faf6bkmf (s= sf] pkbkmf -#_ sf] v08 -ª_ adf]lhd s;}sf] d'To' ePdf jf jfo'<strong>of</strong>gWj:t ePdf ;f]xL v08df n]lvP adf]lhdsf] ;hfoF x'g]5 .54 rf}yf] ;+zf]wgåf/f yk .55 rf}yf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .15www.lawcommission.gov.np


FFwww.lawcommission.gov.np56 !)s= lglif4 If]qdf Ohfht glnO{ k|j]z ug]{nfO{ ;hfoFF M -!_ g]kfn ;/sf/n] g]kfn/fhkqdf ;"rgf k|sflzt u/L ;f]xL ;"rgfdf tf]lsPsf] s'g} ljdfg:ynsf] tf]lsPsf]If]qnfO{ lglif4 If]q 3f]lift ug{ ;Sg]5 / To;/L 3f]lift ePkl5 ;f] lglif4 If]qsf]jl/kl/ ;j{;fwf/0fsf] cfjfudg x'g] d'Vo d'Vo 7fpFdf To:tf] ;"rgf k|bz{g u/L/fVg] lhDd]jf/L ;DalGwt ljdfg:ynsf] k|d'v clwsf/L x'g]5 .-@_ ;DalGwt ljdfg:ynsf] k|d'v clwsf/Ln] plrt 7x/fO{ s'g} ;dodfs]xL cjlwsf] nflu To:tf] If]qleq ;j{;fwf/0fnfO{ cfjfudg ug{ lbg] ;"rgf k|bz{gu/]sf] eP o; pkbkmfsf] k|<strong>of</strong>]hgsf] nflu ;f] ;dodf To:tf] lglif4 If]qleq k|j]zug{ Ohfht k|fKt ePsf] dflgg]5 .-#_ pkbkmf -@_ sf] ljkl/t lglif4 If]qleq k|j]z ug]{ JolQmnfO{ ;DalGwtljdfg:ynsf] k|d'v clwsf/Lsf] cfb]zn] b'O{;o ¿k}<strong>of</strong>F;Dd hl/jfgf x'g ;Sg]5 .57 !)v=<strong>of</strong>q' jf c¿ s'g} JolQmsf] z/L/ jf dfn;fdfgsf] vfgtnf;L lng] M -!_ bkmf(s= cGtu{tsf ck/fw x'gaf6 arfp ug{sf] nflu s'g} ljdfg:ynsf] k|d'vclwsf/L jf ;f] sfdsf] nflu clVt<strong>of</strong>/ k|fKt sd{rf/L jf k|x/L jf ;'/Iff clwsf/Ln]p8fgsf] nflu t}<strong>of</strong>/ ePsf] s'g} jfo'<strong>of</strong>gdf r9\g' cufl8 jf r9L ;s]kl5 <strong>of</strong>q'x¿sfz/L/ / ltgsf dfg;fdfgsf] vfgtnf;L lng ;Sg]5 / To:tf] vfgtnf;L ln+bf s'g}a}1flgs ;fwg / pks/0fsf] klg k|<strong>of</strong>]u ug{ ;lsg]5 .o:tf] vfgtnf;L ;f] jfo'<strong>of</strong>gsf] rfnsx¿ / ;f] p8fgsf] Joj:yf ug]{k|<strong>of</strong>]hgsf] nflu jfo'<strong>of</strong>gdf r9\g] jf ;f] 5]p hfg] ;f] xjfO{ <strong>of</strong>tf<strong>of</strong>t ;]jfsfclwsf/Lx¿ nufot ;a} sfdbf/x¿sf] klg ug{ ;lsg]5 .-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd vfgtnf;L u/fpgaf6 OGsf/ ug]{ <strong>of</strong>q' jfJolQmnfO{ ;f] jfo'<strong>of</strong>gdf r9\g jf ;f] 5]p hfg glbg ;lsg]5 .-#_ pkbkmf -!_ adf]lhd <strong>of</strong>q'x¿ / rfnsx¿sf] vfgtnf;L ubf{ s'g} aGb's-;a} k|sf/sf]_ ;SsnL aGb's h:tf] b]lvg] jf e|d kg]{ gSsnL aGb's afx]s cGo3fts xlt<strong>of</strong>/ -t/jf/, v's'/L, 5'/f nufot_ jf ljikmf]6s kbfy{ -ad, lu|g]8, uf]nL,af¿b nufot_ a/fdb ePdf b]xfo adf]lhd ug'{k5{M–56 bf];|f] ;+zf]wgåf/f yk .57 bf];|f] ;+zf]wgåf/f yk .16www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.np-s_-v_To:tf] aGb's jf ljikmf]6s kbfy{ cj}w eP ;f] <strong>of</strong>q' jfJolQmnfO{ /f]sL sfg'gL sf/jfxLsf] nflu k|x/L lhDdf nufO{lbg] .o:tf] aGb's gSsnL aGb's, cGo 3fts xlt<strong>of</strong>/ jflaikmf]6s kbfy{ cj}w geP klg ;f]wk"5 ubf{ klg hfgsf/LglbO{ n'sfO{ l5kfO{ /fVg] jf nUg] k|oTg u/]sf]dfljdfg:ynsf] k|d'v clwsf/L jf ;f] sfdsf] nflu clVt<strong>of</strong>/k|fKt sd{rf/L jf k|x/L jf ;'/Iff clwsf/Ln] plrt 7x/fPadf]lhd ;f] ;SsnL jf gSsnL aGb's, 3fts xlt<strong>of</strong>/ jflaikmf]6s kbfy{nfO{ jfo'<strong>of</strong>gsf] k|d'v rfns -sdf08/_lhDdf nufO{ k7fpg jf To;nfO{ /f]sL ;f] <strong>of</strong>q' jfrfnsnfO{ dfq hfg lbg jf ;f] <strong>of</strong>q' jf rfnsnfO{ ;d]t/f]sL cfjZos hfFra'em u/L s'g} ck/flws dg;fogb]lvPsf] s'/fdf cfkm" ;Gt'i6 ePdf dfq ;f] <strong>of</strong>q' jfrfnsnfO{ hfg jf ;f] aGb's xlt<strong>of</strong>/ ljikmf]6s kbfy{ n}hfglbg]5 .-$_ s'g} JolQmn] bkmf (s= cGtu{tsf] jf cGo k|rlnt g]kfn sfg'gcGtu{tsf] kmf}Hbf/L ck/fw ug]{ x]t'n] s'g} k|sf/sf] aGb's, gSsnL aGb's, 3ftsxlt<strong>of</strong>/ jf ljikmf]6s kbfy{ lnO{ ljdfg:yn jf To;sf] s'g} lglif4 If]qleq k|j]zu/]sf] 5 jf ug{ nfu]sf] 5 eGg] hfgsf/L k|fKt ePdf jf z+sf ug'{ kg]{ sf/0f ePdfljdfg:ynsf] k|d'v clwsf/L jf lghaf6 To; sfdsf] nflu clVt<strong>of</strong>/ k|fKt sd{rf/Ljf ;'/Iff clwsf/L jf ljdfg:ynsf] ;'/Iffsf] nflu t}gfy ul/Psf] k|x/L jf ;}lgsclwsf/Ln] ljgf jf/]06 To:tf JolQmsf] z/L/ / lghsf] ;fydf /x]sf] dfn;fdfgsf]vfgtnf;L lng ;Sg]5 / To:tf] aGb's, cGo xlt<strong>of</strong>/ jf ljikmf]6s kbfy{ a/fdbePdf cfjZos hfFra'em u/L sf/jfxL ug{ k|x/L lhDdf nufO{ lbg]5 .-%_ cfˆgf] st{Jo kfngsf] l;nl;nfdf s'g} sd{rf/Ln] c;n lgotn]s;}nfO{ <strong>of</strong>] bkmf adf]lhd jfo'<strong>of</strong>gdf r9\g jf ;f] 5]p jf ljdfg:ynsf] s'g} lglif4If]qdf s;}nfO{ hfg glb+bf jf /f]Sbf jfo'<strong>of</strong>gsf] p8fg ;dodf l9nfO{ ePdf jf s'g}Iflt ePdf klg To;sf] nflu ;f] sd{rf/Lsf] s;}k|lt s'g} sfg'gL bfloTj x'g] 5}g .17www.lawcommission.gov.np


www.lawcommission.gov.np58 :ki6Ls/0f M o; bkmfsf] k|<strong>of</strong>]hgsf] nflu ærfnsx¿Æ eGgfn] ˆnfO6OlGhlgo/, /]l8<strong>of</strong>] clkm;/, ˆnfO6 g]leu]6/, Po/ xf]:6]h, s]ljg P6]08]06 / k;{/nfO{;d]t hgfpg]5 .!!= ck/fw ug{ b'?T;fxg ug]{ / k|oTg ug]{nfO{ b08 ;hfoF M s'g} JolQmn] <strong>of</strong>] P]g jfo; P]g cGtu{t ag]sf lgod cGtu{t 59 lgwf{l/t xjfO{ ;'/Iff ;DaGwL Joj:yf tyfcGo s'/f pNn+3g u/L ;hfoF x'g] ck/fw ug{ c¿nfO{ b'?T;fxg u/]df jf To:tf]ck/fw ug{ k|oTg u/L ck/fw x'g] lsl;dsf] s'g} sfo{ u/]df lghnfO{ ;f] ck/fw u/]jfkt x'g] ;/x s} b08 ;hfoF x'g]5 .60 !@= d'2f x]g]{ clwsf/L / d'2fsf] sf/jfO{ M -!_ o; P]g cGtu{tsf] d'2fsf] z'? sf/jfxL/ lsgf/f ug]{ clwsf/ :yfgLo lhNnf cbfntnfO{ x'g]5 .-@_ d'2fsf] lsgf/f nufpFbf lhNnf cbfntn] bkmf # sf] pkbkmf -@_ sf]61v08 -v_ jf -ª_ sf] ;DaGwdf ag]sf] lgod adf]lhdsf] s;"/ / bkmf $ sf]pkbkmf -!_ sf] cfb]z alv{nfk u/]sf] s;"/l;t ;DalGwt jfo'<strong>of</strong>g jf kbfy{ jf b'a}hkmt u/L g]kfn ;/sf/ nfUg] u/L cfb]z lbg ;Sg]5 .-#_ bkmf (s= cGtu{tsf] s;"/ ;DaGwL d'2fsf] sf/jfxL / lsgf/f ubf{lhNnf cbfntn] 62 ljz]if cbfnt P]g, @)%( adf]lhdsf] sfo{ k|0ffnL ckgfpg]5 .-$_ pkbkmf -!_ jf -@_ adf]lhd lhNnf cbfntn] u/]sf] lg0f{o pk/ k}tL;lbgleq 63 k'g/fj]bg cbfntdf k'g/fj]bg nfUg]5 .!@s= 64 === === ===!#= eG;f/ ;DaGwL g]kfn sfg"g nfu" ug]{ clwsf/ M g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf;"rgf k|sflzt u/L dfn;fdfgsf] lgsf;L / k}7f/L ;DaGwL k|rlnt g]kfn sfg'gsf;a} jf s]xL s'/f ;f]xL ;"rgfdf tf]lsP adf]lhd ;+zf]lwt ¿kdf xjfO{ dfu{åf/f x'g]dfn;fdfgx¿sf] lgsf;L k}7f/Lsf ;DaGwdf klg nfu" ug{ ;S5 .58 t];|f] ;+zf]wgåf/f yk .59 rf}yf] ;+zf]wgåf/f yk .60 bf];|f] ;+zf]wgåf/f yk .61 rf}yf] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .62 ljz]if cbfnt P]g, @)%( åf/f ¿kfGtl/t .63 G<strong>of</strong>o k|zf;g P]g, @)$* åf/f ;+zflwt .64 u0ftGq ;'b[9Ls/0f tyf s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^^ åf/f vf/]h .18www.lawcommission.gov.np


\\www.lawcommission.gov.np!$= s]xL gflnz ph"/Lx¿sf] ;DaGwdf k|ltaGw M s'g} JolQmn] hldgdfly s'g}prfO{df s;}sf] hfoh]yf dflyaf6 s'g} jfo'<strong>of</strong>gsf] p8fg u/]sf]df atf;, df};d /c¿ kl/l:yltsf] ljrf/n] To:tf] h8fg ug'{ dgfl;j /x]5 eg] o:tf] p8fg u/]sf]sf/0fn] jf To:tf] p8fgaf6 ePsf] ;fwf/0f b'3{6gfsf] sf/0fn] dfq lghn] csf{sf]hfoh]yfdf cgflwsf/ k|j]z u¥<strong>of</strong>] jf s;}nfO{ k|ToIf jf ck|ToIf ¿kaf6 xfgLgf]S;fgL u¥<strong>of</strong>] egL s'g} b]jfgL d'2f rNg ;Sb}g .65 !$s=g]kfn;/sf/ jfbL x'g] M bkmf (s= cGtu{tsf] d'2fdf g]kfn ;/sf/ jfbL x'g]5 .66 !$v= 5'6 lbg ;Sg] M k|rlnt sfg"gdf h'g;'s} s'/f n]lvPsf] eP tfklg s'g} ;}lgsxjfO{ p8fg bnsf] ;b:otf k|fKt u/]sf] jf u}/ ;}lgs xjfO{ p8fgdf ;/sf/LdfGotf k|fKt p8fg ;DaGwL cg'ej / k|fljlws 1fg ePsf] jf g]kfn ;/sf/n]tf]s]sf] s'g} ljz]if k/LIff pQL0f{ ePsf] s'g} JolQmsf] ;DaGwdf g]kfn ;/sf/n]lghsf] k|fljlws 1fg / Ifdtfsf] ;d]t ljrf/ u/L xjfO{ ;]jf ;~rfng ;DaGwLOhfht kq, sfo{ Ifdtfsf] :t/Ls/0f -/]l6Ë_ jf cGo k|df0fkqsf] nflu rflxg]<strong>of</strong>]Uotfx¿dWo] s]xL <strong>of</strong>]Uotfx¿df tf]lsP adf]lhd 5'6 lbg ;Sg]5 .67 !$u= clwsf/ ;'DkGg ;Sg] M -!_ <strong>of</strong>] P]g / o; P]g cGtu{t ag]sf lgodadf]lhd g]kfn;/sf/nfO{ k|fKt clwsf/ g]kfn ;/sf/n] g]kfn /fhkqdf ;"rgf k|sflzt u/L s'g}lgsfo jf clwsf/Ln] k|<strong>of</strong>]u ug{ kfpg] u/L ;'Dkg ;Sg]5 .-@_ pkbkmf -!_ adf]lhd clwsf/ ;'Dkbf To:tf] clwsf/ k|<strong>of</strong>]u ubf{ kfngug'{ kg]{ zt{ aGb]h ;d]t tf]Sg ;Sg]5 .!%= ;b\\efjgfn] u/]sf]df arfp M <strong>of</strong>] P]g cGtu{t u/]sf] egL ;DemL ;b\efjgfn] u/]sf]s'g} sfdsf] lgldQ s'g} JolQm pk/ gflnz ph"/L nfUg jf c¿ s'g} sfg"gLsf/jfxL rNg ;Sb}g .68 !^= P]g nfu" gx'g] M 69 ========================g]kfn ;/sf/ jf 70 g]kfnL ;]gfsf] jfo'<strong>of</strong>gsf];DaGwdf <strong>of</strong>] P]g jf o; P]g cGtu{t ag]sf] lgod jf lgsflnPsf] s'g} cfb]zsf] s'g}s'/f nfu" x'g]5}g .65 bf];|f] ;+zf]wgåf/f yk .66 rf}yf] ;+zf]wgåf/f yk .67 rf}yf] ;+zf]wgåf/f yk .68 bf];|f] ;+zf]wgåf/f ;+zf]lwt .69 s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^# åf/f lemlsPsf] .70 k|ltlglw ;efsf] 3f]if0ff, @)^# åf/f g]kfnL ;]gf ePsf] .b|i6Jo M != s]xL g]kfn sfg'g ;+zf]wg ug]{ P]g, @)^# n] b]xfo zAbsf] ;§f b]xfosf] zAb /fvL ¿kfGt/0f u/]sf]5 MÆ>L % ;/sf/Æ sf] ;§f æg]kfn ;/sf/Æ19www.lawcommission.gov.np

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!