ABSTRACT BOOK Sandstone Landscapes ... - Sandstones.org

10 | Rabobank Kiezen is de kunstFiguur 1.5 Eigendom van akkerbouwbedrijvenaantal5.0004.0003.0002.0001.0000Geheel ineigendom> 80%50-79%20-49%< 20%Geheelgepacht20002005 2007Bron: LEI, 2007De inkomensontwikkeling in deprimaire sectorDe grondprijsontwikkelingJaarlijks wordt er grofweg tussen 2.800 en3.400 hectare grond verkocht in de landbouw(zie Figuur 1.7). Uitgaande van een totaallandbouwareaal van circa één miljoenhectare, verwisselt minder dan 1% vaneigenaar.Vanaf 2001 daalde de grondprijsmet 15% in reactie op het geringe aantaltransacties.Vanaf 2005 trokken zowel hetverhandeld areaal als de grondprijs aan, opgrond van de verwachting dat de prijzen vooronder andere melk en graan op de lange(re)termijn hoog zouden zijn. De stijging betrofzowel weide- als akkerbouwpercelen. In 2008volgde het omslagpunt: de grote vraag in2007 had zijn weerslag op de grondprijs in2008 en het verhandeld areaal daalde naarde trend op langere termijn. Het beeld van2009 zal wellicht de verminderde vraag in2008 weergeven en eveneens dalendeprijzen laten zien.De weergegeven grafiek toont overigens eengemiddelde over Nederland, waarbij groteverschillen tussen regio’s in aantallentransacties en waarde van transactiesworden uitgevlakt. De grondprijs varieerdetussen EUR 22.900 per hectare in Drenthe totEUR 44.800 in Flevoland. In verhandeld areaalwas Friesland in 2007 koploper met453 hectare. In Flevoland werd in dat jaarmaar 59 hectare verhandeld.Telersprijzen en opbrengsten per hectareDe graanprijzen zijn ondanks demarktordening van de Europese Unieonderhevig aan de wereldmarktontwikkelingen(zie Figuur 1.8).Tussen 2002 en 2006 daaldenze licht. Door de wereldwijd toegenomenvraag naar zowel voedsel als grondstof voorbiobrandstoffen steeg de telersprijs voortarwe in 2006 met 34% en in 2007 met 61%.De hectareopbrengst van wintertarwe viel in2007 tegen met een extra prijsstimulans totgevolg. Gerst volgde tarwe met een kleinevertraging, met prijsstijgingen van 30% inFiguur 1.6 De ontwikkeling van het akkerbouwareaal per gewas2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008Granen totaal (1.000 ha) 235 228 226 223 221 223 243Aardappelen totaal (1.000 ha) 165 159 164 156 156 157 152Suikerbieten (1.000 ha) 109 103 98 91 83 82 72Areaal per bedrijf 39,9 38,9 38,6 38,0 37,8 40,6 41,8Aandeel graan (%) 46 47 46 47 48 48 52Aandeel aardappelen (%) 32 32 34 33 34 34 33Aandeel suikerbieten (%) 21 21 20 19 18 18 15Bron: CBS, 2008