Журнал KAZENERGY 2013. №2 (57)

мөлшері 65,9 пайызға артып, зерттеу мен әзірлеме шығыны29,5 пайызға жетті.Ірі және орта деңгейлі кәсіпорындарды жаңғыртуға, соныменқатар жаңа өндіріс орындарын ашуға мұрындық болатын— «Өндіріс — 2020» бағдарламасы да жазылды. Оларүшін бірқатар мынадай шара қарастырылған: жаңғыртужоспарын әзірлеп, алғашқы көмек көрсетуден бастап, лизингпензаманауи жабдықтарды жеделдетіп алуға болады.Бұған қоса таптырмайтын білікті маманды қызметке тартуғакеткен шығын инновациялық грант есебінен өтеледі.Инвесторларды қолдау мақсатында инвестициялар тартатынҰлттық жоспар бекітілді. Ол заңнамалық және жүйелішаралар кешенін қамтиды. Оның ішінде айтарлықтайпроцедуралық және визалық жеңілдіктер, инвесторларкөптеп келу үшін барынша жағдай жасау, бұған аймақтарда жатады. Орталық және аймақтық деңгейде инвесторлардықолдау және оларға қамқор болу тетіктері бар.Инвестиция тартудың бір жолы ретінде арнайыэкономикалық аумақтар ролінің күшейгенін атап өткенжөн. Жаңа заң АЭА-ға акционерлік қоғамдар түріндекәсіби басқарушы компанияларды тартуға мүмкіндікбереді. Бұлардың осы тақылеттес жобаларды жүзеге асырудахалықаралық тәжірибесі мол. Заң жүзінде салықжеңілдіктерінің жиынтығы нақтыланған. Инвесторлар менмемлекеттік органдар арасындағы қызмет (ықпал) бөлісуқатынасы «бір терезе» қағидасы бойынша жүзеге асады.Халықаралық тәжірибеге сәйкес, алты отандықвенчурлық қор мен Еуропа, Орталық Азия, Шығыс жағалау,АСЕАН елдері, Израиль, Алмания өлкелерін қамтитынхалықаралық инвестициялаудың алты жолы айқындалды.Бұдан бөлек, технопарктер, бизнес-инкубаторлар, арнайыэкономикалық аумақтар пайда болды.Елде былтырдан бері іске асып жатқандарына қоса тағыүш жаңа АЭА қосылып, олардың жалпы саны қазір тоғызғажетті. 2012 жылдың мамыр айындағы есепке жүгінсек,АЭА-тарда 490 қатысушы тіркелген. Бұл 2010 жылменсалыстырғанда үш есе көп. 754 миллиард теңгеге пара-парқаржы тартылды. Оның 625 миллиард теңгесін жеке компанияларқұйып отыр. Шығарылған тауардың құны — 254миллиард теңге. Он мың адамға жаңа жұмыс орындарыашылды.АЭА-тың бірі — «Инновациялық технологиялар паркі».Қазір парктің жобасы әзірленіп, бекіген. Оны дамытудыңекінші деңгейі де мақұлданды. Сәйкесінше, басқарушы комитетпен қамқорлық кеңесі құрылды. Бұл шаралар инновациялардыжеделдетіп енгізетін алаң ретінде парктердіңжұмысына жаңа серпін берді.Инновацияларды дамыту дағдысы да қалыптасыпкеледі. Бизнес пен қоғам уақыт өткен сайын инновациялыққызметке қызығушылық танытып келеді. Мысалы: 2011жылдың қорытындысына сәйкес, инновациялық-белсендіөндірісі ошақтарының үлесі барлық кәсіпорындардыбіріктіргенде 57 пайызға жетті. Инновациялық тауардыңӨндірісті қайта жаңғыртуЖаңа индустриаландыру жобасының арқасында өндірістіңнегізгі салаларын жетілдіруге жағдай жасалды. Ең алдыменҮИИДМБ аясында 1,8 триллион теңгелік 443 жаңа өндірісошағы ашылды. Оның 54 жобасы 2012 жылдың біріншіжарты жылдығында іске қосылған. Экономика жүйесі дебара-бара өзгеріп келеді. Бағдарламаны іске асырудыңарқасында жұмыссыздық азайып, тауар мен қызмет көрсетусапасы жақсарып, ұлттық экономикада бәсекелестік артып,бизнес жүргізу ісі жақсарды.Жалпы бес жылға шақталған ҮИИДМБ индикаторларыжоспардан оза жүзеге асып жатыр. Мәселен: машинақұрастыру саласының жалпы қосалқы құны — 169,4пайызға жетті. Өндіріс көлемі 300 миллиардтан 500 миллиардтеңгеге көбейді.Бес жылдықтың негізгі міндеті — ЖІӨ (жалпы ішкі өнім)өсімін 2015 жылға қарай, 23 триллион теңгеге жеткізу еді.Бірақ 2011-ші жылдың өзінде ол артығымен орындалып, 26триллион теңгеге жетті. Қайта өңдеу өндірісінде де тұрақтыөсім байқалады. Шикізаттың қымбаттығына қарамастанқайта өңдеу өндірісінің өсімі екінші жыл қатарынан өндірусаласының динамикасынан асып түсті.Әсіресе, өндіріс өсімі Маңғыстау мен Қызылорда облыстарындасезіледі. Оң өзгерістер еліміздің барлықаймақтарында байқалып тұр.Тұрақты түрде дамып келе жатқан саланың бірі — химияөндірісі. Фармацевтикалық сала шапшаң жетіліп келеді.Көрсеткіштері де тәуір. Химиялық өндірістің пәрмені үшесе артқан. Экспортқа шыққан тауар көлемі 2010 жылғақарағанда 2 есе көбейді.Құрылыстағы қарқын — құрылыс материалдарын жасауөндірісіндегі отандық үлесті де арттырды. Кейбірі 100пайызға дейін көбейген (асбест, әк пен гипс, құрылысқоспалары, плиткалар, плиталар, кірпіш, бетоннан жасалғанбұйым-дүниелер). Индустриаландыру бағдарламасыныңарқасында Қазақстан отандық құрылыс материалдарының23 түрін әлемнің 20 еліне экспорттай бастады.Құрылыс индустриясында жалпы қосалқы құн (ЖҚҚ) 160Бес жылдықтың негізгі міндеті – ЖІӨ(жалпы ішкі өнім) өсімін 2015 жылға қарай,23 триллион теңгеге жеткізу еді. Бірақ 2011-ші жылдың өзінде ол артығымен орындалып,26 триллион теңгеге жетті. Қайта өңдеуөндірісінде де тұрақты өсім байқалады.Шикізаттың қымбаттығына қарамастан қайтаөңдеу өндірісінің өсімі екінші жыл қатарынанөндіру саласының динамикасынан асып түстіKazenergy 81