20.06.2015 Views

وقوع آتشفشان چگونه پيش بيني مي شود؟ - جام جم

وقوع آتشفشان چگونه پيش بيني مي شود؟ - جام جم

وقوع آتشفشان چگونه پيش بيني مي شود؟ - جام جم

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>آتشفشان</strong>ها<br />

خطرات با مقابله براي راهي درست،‏ شناخت دانش<br />

و نظري موارد از بسياري در <strong>آتشفشان</strong>ها شناخت و <strong>آتشفشان</strong>شناسي علم از آگاهي دارد.‏<br />

اه<strong>مي</strong>ت كاربردي ز<strong>مي</strong>ن<br />

داخلي تركيب و ساختمان از حدودي تا <strong>مي</strong>توان <strong>آتشفشان</strong>شناسي علم كمك با 1 آورد.‏<br />

دست به اطالعاتي فوقاني(‏ گوشته و پوسته ‏)حداقل ذوبشده<br />

قسمت واقعي نماينده <strong>مي</strong>رسند،‏ ز<strong>مي</strong>ن سطح به كه <strong>آتشفشان</strong>ي مواد چند هر 2 ذوب<br />

سنگهاي از بخشي ولي و...(‏ آاليش تفريق،‏ درصدي،‏ ذوب دليل ‏)به نيستند آن نماينده<br />

<strong>مي</strong>توانند <strong>مي</strong>رسند،‏ ز<strong>مي</strong>ن سطح به <strong>آتشفشان</strong>ها توسط كه ژرف قسمتهاي نشده باشند.‏<br />

شده ذوب قسمت مرسوم<br />

كشورها از بسياري در گرمايي(‏ ‏)ز<strong>مي</strong>ن ژئوترمال انرژي از استفاده امروز 3 فعال،‏<br />

<strong>آتشفشان</strong>هاي به نزديك <strong>مي</strong>شود.سرز<strong>مي</strong>نهاي محسوب ارزان انرژيهاي جزو و است انرژي<br />

اين هستند.‏ خوبي انرژي منابع داراي يافتهاند،‏ آرامش بتازگي كه جوان و نيمهفعال از<br />

يكي واقع در زيستمحيطي بدونآلودگي و تجديدپذير منبع يك عنوان به همچنين كه<br />

دارد وجود بسياري غيرعادي گرمايي ز<strong>مي</strong>ن منابع نيز ما كشور در است.‏ بشري ا<strong>مي</strong>دهاي با<br />

و است شده آغاز بتازگي كه است راهي آنها انرژي از استفاده چگونگي و شناخت به توجه يافت.‏<br />

دست ارزشمندي انرژي منابع به <strong>مي</strong>توان ارزان نسبتا تاسيسات ايجاد و حفاري ك<strong>مي</strong> آنها<br />

احتمالي خطرات و <strong>آتشفشان</strong>ها مجدد فعاليت درباره <strong>آتشفشان</strong>شناسي علم با 4 <strong>مي</strong>گيرد.‏<br />

قرار م<strong>جام</strong>ع اختيار در كافي آگاهي ماگمايي<br />

تفريق نظير <strong>آتشفشان</strong>ي سنگهاي و <strong>آتشفشان</strong>ها به وابسته مسائل شناخت 5 خاستگاه<br />

و <strong>آتشفشان</strong>ي سنگهاي جايگاه وابسته،‏ گرمابي محلولهاي و ماگمايي آشيانه در و فلزي كانسارهاي از بسياري زيرا <strong>مي</strong>كند حل را كانيها ژنتيكي مسائل از بسياري آنها هستند.‏<br />

<strong>آتشفشان</strong>ها حاصل غيرمستقيم يا مستقيم طور به غيرفلزي و<br />

پيري ‏)فعال(،‏ جواني كودكي تولد،‏ مراحل داراي <strong>آتشفشان</strong> كوه يك 6 با<br />

و انرژي منابع و كانسارها ايجاد با <strong>مي</strong>تواند كه است نيمهفعال(‏ ‏)غيرفعال مرگ قرار<br />

تحتالشعاع را كشور يك اجتماعي و اقتصادي ساختار انفجاري،‏ فعاليتهاي ناگهاني<br />

و طبيعي بالياي گروه در زلزله مانند حاضر عصر در <strong>آتشفشان</strong>ي فعاليت دهد.‏ <strong>مي</strong>شود.‏<br />

محسوب <strong>مي</strong><strong>شود؟</strong><br />

<strong>پيش</strong><strong>بيني</strong> <strong>چگونه</strong> <strong>آتشفشان</strong> <strong>وقوع</strong> *<br />

قرباني<br />

منصور ‏دكتر <strong>پيش</strong><strong>بيني</strong><br />

<strong>آتشفشان</strong>ها،‏ مطالعه فوايد از يكي نيمهفعال<br />

يا خاموش <strong>آتشفشان</strong>هاي مجدد فعاليت مجدد<br />

فعاليت <strong>چگونه</strong> كه سوال اين شايد است.‏ <strong>پيش</strong><strong>بيني</strong><br />

فعال نيمه يا خاموش <strong>آتشفشان</strong>هاي باشد.‏<br />

كرده مشغول خود به را خيليها ذهن <strong>مي</strong>شوند،‏ و<br />

فوران احتمالي شدت فوران،‏ <strong>وقوع</strong> زمان از اطالع مرتبط<br />

سواالت از بسياري به تهديد مورد مكانهاي پاسخ<br />

<strong>آتشفشان</strong>ها وضعيت <strong>پيش</strong><strong>بيني</strong> چگونگي با <strong>مي</strong>دهد.‏<br />

تنهايي<br />

به <strong>آتشفشان</strong> خود <strong>مي</strong>انگاهي اين در حاصل<br />

ثانويه پديدههاي ولي نيست آسيبرسان گدازه،‏<br />

توسط رودخانه مسير بستهشدن مانند آن از سيل<br />

ايجاد يا انفجار محل نزديك سد ديواره شكستن گرماي<br />

توسط يخچالها و برفها ذوب از حاصل خوشبختانه<br />

هستند.‏ مخرب و خطرناك <strong>آتشفشان</strong> ز<strong>مي</strong>نلرزهها<br />

<strong>پيش</strong><strong>بيني</strong> از <strong>آتشفشان</strong>ي وقايع <strong>پيش</strong><strong>بيني</strong> براي<br />

البته است.‏ همراه بيشتري اط<strong>مي</strong>نان با و آسانتر اظهارنظر<br />

<strong>آتشفشان</strong> يك فعاليت درباره بتوانيم اينكه فعاليت<br />

<strong>پيش</strong><strong>بيني</strong> به كه را عواملي تمام بايد كنيم آن<br />

براي و <strong>جم</strong>عآوري <strong>مي</strong>كند،‏ كمك <strong>آتشفشان</strong> بدهيم.‏<br />

تشكيل شناسنامه و پرونده يك <strong>آتشفشان</strong> را<br />

<strong>آتشفشان</strong> تغييرات تمام <strong>مي</strong>توانيم ترتيب اين به كنيم.‏<br />

ثبت و بررسي 219<br />

شماره دي‏‎1390‎ 8 پنجشنبه بررسي<br />

مورد عوامل <strong>آتشفشان</strong>ي<br />

وقايع <strong>پيش</strong><strong>بيني</strong> در وقايع<br />

<strong>پيش</strong><strong>بيني</strong> براي تكتونوماگمايي:‏ عوامل محيط<br />

نوع چه در <strong>آتشفشان</strong> بدانيم بايد <strong>آتشفشان</strong>ي است<br />

واقع ورقهاي(‏ ساخت ‏)ز<strong>مي</strong>ن تكتونوماگمايي دارد<br />

قرار آن در <strong>آتشفشان</strong> كوه كه منطقهاي يعني يا<br />

‏)ريفت ريفتي ‏)فرورانش(،‏ سابداكشن منطقه يك تكتونيكي<br />

رژيم براثر ليتوسفر كه است جايي كافت وقتي<br />

است.‏ گسلهاي يا است(‏ شده شكسته كششي كه<br />

كنيم بررسي بايد شناختيم را تكتونيكي محيط و<br />

داغ كه طبيعي مادهاي يعني ماگما مولد عامل آيا معمول<br />

بهطور است(‏ سيال آن غالب سيال)ح<strong>جم</strong> <strong>مي</strong>تواند<br />

نادر خيلي صورت است)به سيليكاتي به<br />

سنگها سازنده اصلي ماده و باشد(‏ هم كربناتي صورتي<br />

در و خير؟ يا است فعال هنوز <strong>مي</strong>آيد،‏ شمار هنوز<br />

آيا است،‏ فرورانش از ناشي <strong>آتشفشان</strong> <strong>وقوع</strong> كه است؟<br />

يافته خاتمه يا دارد ادامه سابداكشن توالي<br />

سنگشناسي:‏ تحول و پتروگرافي مطالعه<br />

دقيق بهطور بايد <strong>آتشفشان</strong> يك سنگهاي فاصله<br />

گذشته،‏ فورانهاي وضعيت راه اين از تا شود و<br />

شود مشخص آنها تقريبي روند و فورانها بين به<br />

اطالعاتي آن احتمالي فورانهاي مورد در بتوان آورد.‏<br />

دست وجود<br />

<strong>آتشفشان</strong> كه مناطقي در گاه لرزهاي:‏ كنترل اين<br />

بتوان شايد كه <strong>مي</strong>دهد رخ ز<strong>مي</strong>نلرزههايي دارد،‏ اط<strong>مي</strong>نان<br />

قابل نشانههايي عنوان به را لرزهها ز<strong>مي</strong>ن دانست<br />

منطقه آن <strong>آتشفشان</strong>هاي حيات تجديد براي داراي<br />

آرامش هنگام <strong>آتشفشان</strong> يك آشيانه كه چرا كه<br />

هنگا<strong>مي</strong> ولي است.‏ طبيعي و منظم ارتعاشات آن<br />

ارتعاشات شود،‏ تحول دچار ماگمايي آشيانه روشهاي<br />

انواع <strong>مي</strong>ان در بنابراين <strong>مي</strong>شود غيرعادي <strong>پيش</strong><strong>بيني</strong><br />

رابايد كنترللرزهاي <strong>آتشفشان</strong>ها،‏ مراقبتاز به<br />

<strong>پيش</strong><strong>بيني</strong> بيشترحاالت،‏ در كرد.‏ قلمداد مطلوبي ان<strong>جام</strong><br />

خودكار بهطور ثبتكننده لرزهسنجهاي وسيله و فوري پيام دستگاهها اين كه بهگونهاي <strong>مي</strong>گيرد،‏ مخابره<br />

عل<strong>مي</strong> ايستگاههاي براي را آن سريع تفسير لرزهنگارها<br />

يافتههاي دقيق تفسير ه<strong>مي</strong>شه اما <strong>مي</strong>كنند.‏ ز<strong>مي</strong>نه<br />

در بخصوص نيست،‏ امكانپذير كلينومترها و همراه<br />

خطر با كه چينهاي <strong>آتشفشان</strong>هاي انفجار تعداد<br />

آرام اقيانوس اطراف آتش حلقه در و هستند 51<br />

واچي،‏ شهر در دارد.‏ وجود آنها از بيشماري شده<br />

گرفته كار به ثبتكننده لرزهسنجهاي اين از نوع باعث<br />

است،‏ باالآمدن حال در كه ماگمايي است.‏ زير<br />

در 5 km/s متوسط سرعت با ارتعاشي ايجاد موضوع<br />

اين بيانگر ارتعاشات اين <strong>مي</strong>شود.‏ <strong>آتشفشان</strong> ز<strong>مي</strong>ن<br />

سطح به نزديكشدن حال در ماگما كه هستند داراي<br />

دنيا شناختهشده <strong>آتشفشان</strong>هاي از برخي است.‏ وسيله<br />

اين به هستند.‏ لرزهنگارها از خوبي شبكه imagebank<br />

عكس:‏ 8<br />

تشخيص<br />

را ارتعاشات كانون <strong>مي</strong>توان دقيق بهطور عمل<br />

ماگما موازات به لرزهاي كانونهاي اين داد.‏ رد كه را فورانهايي <strong>مي</strong>توان آنها بهوسيله و <strong>مي</strong>كنند كرد.‏<br />

<strong>پيش</strong><strong>بيني</strong> گيرند،‏ صورت است ممكن آينده جزر<br />

كه است اين بر عقيده همچنين مورد اين در جاذبه<br />

اثر بهوسيله كه ز<strong>مي</strong>ن غيرطبيعي مدهاي و فوران<br />

باعث <strong>مي</strong>گيرد،‏ صورت ز<strong>مي</strong>ن پوسته بر ماه البته<br />

است.‏ شده آالسكا در اگوستين <strong>آتشفشان</strong> كوه اندازه<br />

به ماگما پديده،‏ اين اثر در اينكه شرط به <strong>آتشفشان</strong><br />

كوه فوران 17 تا 14 باشد.‏ آمده باال كافي با<br />

هم 1987 تا 1980 سالهاي بين در سنتهلن بودهاند.‏<br />

مرتبط پديده ه<strong>مي</strong>ن شيبسنجها:‏<br />

و ارتفاعي نقاط اندازهگيري باشد،‏<br />

<strong>آتشفشان</strong> از باالآمدن حال در ماگما كه هنگا<strong>مي</strong> وجود<br />

<strong>آتشفشان</strong> كوه متورمشدن يا بادكردن امكان كوه<br />

از نقاطي دقيق ارتفاع قبال ما اگر بنابراين دارد.‏ ماگما<br />

باالآمدن <strong>مي</strong>توانيم باشيم،‏ داشته را <strong>آتشفشان</strong> شكل<br />

تغيير با غالبا لرزهها فعاليت كنيم.‏ <strong>پيش</strong><strong>بيني</strong> را اين<br />

كه است همراه <strong>آتشفشان</strong> كوه اطراف ز<strong>مي</strong>نهاي بررسي<br />

شيبسنجها و تئودوليتها توسط تغييرات دقيق<br />

ابزاري شيبسنجها <strong>مي</strong>شود.‏ اندازهگيري و ز<strong>مي</strong>ن<br />

روي در شيب اندازهگيري به قادر كه هستند بهطور<br />

هستند.‏ كيلومتر هر در <strong>مي</strong>ليمتر يك دقت با نوع<br />

شيبسنج دارد؛ وجود شيبسنج نوع 2 كلي ثبت<br />

به قادر نوع دو هر كه خشك نوع و الكترونيكي محلهاي<br />

در را آنها <strong>مي</strong>توان و هستند ز<strong>مي</strong>ن حركات ابزار<br />

اين كرد.‏ نصب <strong>آتشفشان</strong> اطراف در مناسبي در<br />

تورم و بادكردن سبب كه ماگما باالآمدن هنگام تفسير<br />

و بررسي را تغييرات <strong>مي</strong>شود،‏ <strong>آتشفشان</strong> كوه همگام<br />

حيرتانگيز مراحل و تغييرات اين <strong>مي</strong>كند.‏ آهستگي<br />

به فوران براي <strong>آتشفشان</strong> دركوه تغيير با فونا<br />

<strong>آتشفشان</strong>هاي مثال عنوان به <strong>مي</strong>گيرند.‏ صورت يكمتر<br />

حدود فوران از قبل دو هر كه ليكارو و اوليه<br />

حالت به فوران از بعد بودند شده متورم درياچههاي<br />

به ماگما هجوم همچنين برگشتند.‏ خود باعث<br />

نيز <strong>مي</strong>گيرد صورت آهسته بهطور كه بسته رد سريع فرونشستهاي <strong>مي</strong>شود.‏ كوهها در تورم منجر<br />

غالبا <strong>آتشفشان</strong> يك كنارههاي و پهلوها طول <strong>مي</strong>شود.‏<br />

<strong>آتشفشان</strong>ها تورم و بادكردگي تخليه به تورم<br />

سريع بينرفتن از به <strong>مي</strong>توان مثال عنوان به بادكردگي<br />

مثال بارزترين كرد.‏ اشاره كرامل <strong>آتشفشان</strong> را<br />

آن از حاصل مخرب نتايج و <strong>آتشفشان</strong>ها تورم و هك سنتهلن كوههاي برجسته شيبهاي در <strong>مي</strong>توان پيوسته<br />

به<strong>وقوع</strong> <strong>آتشفشان</strong>ي فورانهاي از قبل ماه 2 دانست<br />

بايد را موضوع اين البته كرد.‏ مشاهده است،‏ و ز<strong>مي</strong>نلرزه با همراه <strong>آتشفشان</strong>ي فورانهاي اگر كه هر<br />

عملكرد نتيجه را تورم نرخ بايد باشند،‏ ز<strong>مي</strong>نلغزه دانست.‏<br />

عامل دو پيوسته<br />

مشاهده‏ پيوسته:‏ مشاهدههاي است<br />

امر اين نمايانگر اغلب خاص،‏ <strong>آتشفشان</strong>هاي آينده<br />

در فورانهايي احتماال اما يقين،‏ بهطور نه كه كمتر<br />

فرضيهاي،‏ چنين اثبات براي داد.‏ خواهد رخ مخرببودن<br />

احتمال كه <strong>آتشفشان</strong>ي 89 از مورد 50 از مفصل<br />

بررسيهاي و بحث موضوع بود،‏ بيشتر آنها

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!