Rumbling on performativity_Frits Simon

Emergentie met betrekking tot de narratieve verslagen doet zich ook voor in de analyses
en reflexieve werk. Naarmate het onderzoek vordert worden drie verschillende
soorten thema’s zichtbaar. Thema’s die een rol spelen in de praktijk van alledag in mijn
hogeschool met betrekking tot beleidsvorming, thema’s die een rol spelen met betrekking
tot de wijze waarop ik mijn adviseursrol uitoefen dan wel kan uitoefenen en
thema’s die verband houden met het hoger onderwijs. De reflectie op wat op een
emergente wijze zich inhoudelijk aandient, draagt bij tot het anders leren te begrijpen
van mijn dagelijkse praktijk. Als zodanig maakt verandering in denken onderdeel uit
van de onderzoeksmethodologie.
Bovenstaande overwegingen samengevat maken dat ik het onderzoek kwalificeer als
radicaal reflexief. Radicaal reflexief onderzoek heeft als inzet de vanzelfsprekendheden
van de onderzoeker, de vanzelfsprekendheden in andere onderzoeksliteratuur en de
sociaal dynamische dimensies binnen lokale situaties te verhelderen. Met een dergelijke
verheldering wordt overigens niet ingezet op een radicale verandering van koers,
maar wordt mogelijk zichtbaar gemaakt wat had kunnen zijn en in de feitelijk gang
van zaken onmogelijk is gemaakt.
Het gegeven dat een lokale situatie door een participerende binnenstaander wordt
onderzocht vraagt logischerwijze om andere criteria dan generaliseerbaarheid en
validiteit. Met behulp van discussies en ervaringen binnen de traditie van auto-etnografisch
onderzoek heb ik andere criteria opgesteld.
1 Het onderzoek moet getuigen van een analytische en reflexieve benadering van de
narratieve verslagen, waarbij zowel de vooringenomenheid van de onderzoeker als
de ontwikkeling in zijn of haar denken zichtbaar moet zijn.
2 De onderzoeker dient als observerend participant een volledig lid te zijn van de
verschillende gemeenschappen die hij of zij onderzoekt. De positie van binnenstaander
moet vaststaan.
3 De narratieve verslagen moeten een helder, prikkelend, uitdagend, zorgvuldig en
verrijkend perspectief bieden op de situaties en sociale interacties waarover verslag
wordt gedaan. Voor betrokkenen in de situaties moeten de verslagen plausibel
klinken gezien vanuit het standpunt van de onderzoeker.
4 Het onderzoek moet transferabel zijn, dat wil zeggen dat de analyses, de reflecties
en de bevindingen weerklank moeten vinden bij de lezer, dan wel bij personen die in
min of meer vergelijkbare situaties werkzaam zijn.
Vanwege de binnenstaanderspositie van de onderzoeker weegt aandacht voor de
ethische dimensies van dit onderzoek zwaar. Betrokkenen moeten instemming hebben
verleend dat zij voorkomen in de narratieve verslagen, zij moeten gelegenheid
hebben gehad om inzage te hebben in de verslagen om zo nodig correcties te kunnen
voorstellen. Daarnaast moet persoonlijke privacy en discretie aangaande een aantal
onderwerpen zijn gewaarborgd. Uiteraard ligt er daarnaast een ethische verantwoordelijkheid
bij de lezer: deze zou de zorg en openheid van alle betrokkenen moeten
waarderen en niet de feitelijke gang van zaken moeten veroordelen.
Nederlandse samenvatting | 225