download - ราชวิทยาลัย โสต ศอ นาสิกแพทย์ แห่งประเทศไทย

คำนำ
ผู้ป่วยมะเร็งในประเทศที่พัฒนาแล้วร้อยละ 50 เป็นผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้าย ในขณะที่
ผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้ายในประเทศกำลังพัฒนามีสูงถึงร้อยละ 80 ผู้ป่วยมะเร็งที่มีอาการของโรค
ลุกลามหรือเป็นมากขึ้นแล้วโดยมากไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ การบำบัดดูแลส่วนใหญ่ต้อง
เป็นไปในรูปแบบประคับประคอง (Palliative care) ซึ่งเป็นการดูแลทั้งด้านการแพทย์และการพยาบาล
รวมถึงการให้ความช่วยเหลือด้านจิตใจ สังคม และจิตวิญญาณ ตามที่ผู้ป่วยและครอบครัวต้องการ
ในช่วงระยะเวลาที ่ผู ้ป่วยเจ็บป่วย และการดูแลในช่วงเวลาโศกเศร้าแก่ผู ้ใกล้ชิดหลังจากที ่ผู ้ป่วยเสียชีวิต
แล้วด้วย ผู ้ป่วยมะเร็งจะมีความทุกข์ทรมานจากอาการปวดมาก หากมิได้ให้การรักษาตั ้งแต่ระยะเริ ่มแรก
จะส่งผลให้การดูแลรักษาเป็นไปด้วยความยากลำบากเมื ่อถึงวาระสุดท้ายของชีวิต ซึ ่งการดูแลรักษาอาการ
ปวดจากมะเร็งจะช่วยบรรเทาอาการปวดได้ถึงร้อยละ 90 ของผู ้ป่วย สามารถกระทำได้ในสถานพยาบาล
ทุกระดับตามศักยภาพของสถานพยาบาลแต่ละแห่ง มิใช่รักษาได้เฉพาะโรงพยาบาลที ่มีการรักษามะเร็งเท่านั ้น
และมีความสำคัญภายใต้หลักการของสิทธิมนุษยชน ดังนั ้น กรมการแพทย์จึงได้ร่วมกับคณะผู ้เชี ่ยวชาญ
จากสมาคมการศึกษาเรื ่องความปวดแห่งประเทศไทย คณะแพทยศาสตร์มหาวิทยาลัยต่างๆ สำนักงาน
คณะกรรมการอาหารและยา สถาบันมะเร็งแห่งชาติ และศูนย์มะเร็งต่างๆ จัดทำแนวทางเวชปฏิบัติ
การดูแลรักษาความปวดจากมะเร็ง เพื ่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ในอันที ่จะเพิ ่มคุณภาพชีวิตของผู ้ป่วยมะเร็ง
ในโอกาสนี้ กรมการแพทย์ขอขอบคุณนายแพทย์สถาพร ลีลานันทกิจ แพทย์ที่ปรึกษาสถาบัน
มะเร็งแห่งชาติ ประธานคณะทำงาน และคณะทำงานผู ้ทรงคุณวุฒิทุกท่าน รวมทั ้งผู ้แทนจากโรงพยาบาล
ทั ่วไปและโรงพยาบาลชุมชน ที ่ได้กรุณาเสียสละเวลาในการรวบรวมข้อมูล พิจารณา และทบทวนเนื ้อหา
แนวทางเวชปฏิบัติการดูแลรักษาความปวดจากมะเร็งจนสำเร็จลุล่วงไปด้วยดี มีความเหมาะสมทางด้าน
วิชาการและความเป็นไปได้ในทางปฏิบัติ โดยหวังเป็นอย่างยิ ่งว่าแนวทางเวชปฏิบัติเล่มนี ้จะเป็นเครื ่องมือ
ส่งเสริมคุณภาพของการให้บริการด้านสุขภาพที ่มีประสิทธิภาพ และเกิดประโยชน์สูงสุดต่อผู ้รับ
(นายแพทย์เสรี ตู ้จินดา)
อธิบดีกรมการแพทย์
กันยายน 2547