download - ราชวิทยาลัย โสต ศอ นาสิกแพทย์ แห่งประเทศไทย

่
วัตถุประสงค์
1. เพื่อเป็นแนวทาง/รูปแบบการบำบัดรักษาความปวดจากมะเร็ง
2. ทำให้บุคลากรสาธารณสุขมีแนวทางการรักษาผู้ป่วยที่มีความปวดจากมะเร็ง
3. เพื ่อช่วยผู ้ป่วยมะเร็งที ่มีความปวดได้รับการบำบัดดูแลรักษาอย่างมีคุณภาพ มีประสิทธิภาพ
มีความพึงพอใจต่อการรักษาในระยะท้ายของชีวิต และเพิ ่มคุณภาพชีวิตของผู ้ป่วย
กลุ ่มเป้าหมาย
♦ แพทย์
♦ เภสัชกร
♦ พยาบาล
♦ บุคลากรสาธารณสุข
สาเหตุของความปวดในผู ้ป่วยมะเร็ง
ก. สาเหตุทางกายของความปวดจากมะเร็งที่พบบ่อย
1. ปวดเนื ่องจากกระบวนการดำเนินโรคมะเร็ง พบประมาณร้อยละ 78 ของผู ้ป่วยมะเร็ง
ทั ้งหมด ตัวอย่างเช่น
♦ มะเร็งกระจายหรือลามมาที่กระดูกหรือเนื้องอกของกระดูกเอง
♦ มะเร็งกดหรือแทรกเบียดเส้นประสาท
♦ มะเร็งแทรกเข้าสู่หลอดเลือดหรือหลอดน้ำเหลือง ทำให้เกิด vasospasm, venous
thrombosis, tumor emboli หรือ lymphangitis
♦ การอุดตันอวัยวะภายในที ่เป็นช่องกลวง เช่น กระเพาะอาหาร ลำไส้ ท่อน้ำดี มดลูก
และกระเพาะปัสสาวะ
♦ การอุดตันของหลอดเลือดเนื ่องจากมะเร็งกดเบียด ทำให้มีการคั ่งของเลือดในอวัยวะที
เลี ้ยงโดยหลอดเลือดเหล่านั ้น ทำให้อวัยวะดังกล่าวบวมตึงและปวด
♦ เนื ้องอกขยายขนาดขึ ้นอย่างรวดเร็ว ทำให้เบียดหรือดันเยื ่อหุ ้มอวัยวะต่างๆ พบได้ใน
มะเร็งของตับ ม้าม ไต และกระดูก
♦ การตายของเนื ้อเยื ่อมะเร็ง การติดเชื ้อ การอักเสบ และแผลในบริเวณเยื ่อบุช่องต่างๆ
♦ ปวดจากก้อนเนื้องอกของปลายประสาท
2. ปวดเนื ่องจากผลแทรกซ้อนของการรักษาโรคมะเร็ง พบได้ประมาณร้อยละ 19 ของผู ้ป่วย
ที ่ปวดจากมะเร็ง ได้แก่
♦ ปวดหลังผ่าตัด เช่น หลังผ่าตัดเต้านม ผ่าตัดต่อมน้ำเหลืองที ่คอ ตัดแขนขา เป็นต้น
♦ ปวดจากการได้รับเคมีบำบัด เช่น เจ็บแสบในปาก เนื ่องจากเยื ่อบุในช่องปากอักเสบ
(mucositis)
2
แนวทางเวชปฏิบัติการดูแลรักษาความปวดจากมะเร็ง