Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
HAZAR STRATEJİ ENSTİTÜSÜ YAYINIDIR PUBLICATION OF CASPIAN STRATEGY INSTITUTE<br />
NİSAN <strong>2015</strong> SAYI <strong>29</strong> - APRIL <strong>2015</strong> ISSUE <strong>29</strong><br />
ENERJININ İPEK<br />
YOLUNDA TARIHI ADIM<br />
HISTORIC STEP IN THE<br />
SILK ROAD OF ENERGY<br />
FİYAT- PRICE 5 TL<br />
КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ
www.hazarworld.com<br />
ÖNSÖZ / EDITORIAL<br />
HALDUN YAVAŞ<br />
<strong>Hazar</strong> Strateji Enstitüsü<br />
Genel Sekreter<br />
HALDUN YAVAŞ<br />
Caspian Strategy Institute<br />
Secretary General<br />
YÖNETİM / MANAGEMENT<br />
İMTİYAZ SAHİBİ<br />
OWNER<br />
<strong>Hazar</strong> İletişim, Tanıtım ve<br />
Yayıncılık A.Ş. Adına<br />
Haldun YAVAŞ<br />
GENEL YAYIN YÖNETMENİ<br />
EDITOR-IN-CHIEF<br />
Gökhan ÇAY<br />
YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ (SORUMLU)<br />
MANAGING EDITOR<br />
Merve DAMCI<br />
EDİTÖR<br />
EDITOR<br />
Hande YAŞAR ÜNSAL<br />
Medeniyetlerin beşiği olan Türkiye, Asya’yı<br />
Avrupa’ya bağlayan coğrafi konumu ile de<br />
her zaman bir köprü vazifesi görmüştür.<br />
Şimdi ise Türkiye, enerji köprüsü ve merkezi<br />
olma yolunda hızla ilerliyor. Azerbaycan<br />
gazını Avrupa’ya taşıyacak olan Güney Gaz<br />
Koridoru, Enstitü olarak yakından takip ettiğimiz<br />
konuların başında geliyor. Koridorun<br />
en stratejik halkası Trans Anadolu Doğal<br />
Gaz Boru Hattı Projesi’nin (TANAP) inşaat<br />
süreci 17 Mart <strong>2015</strong>’te başladı.<br />
Projenin hayata geçirilmesi ile Türkiye hem<br />
enerji arz çeşitliliğine kavuşacak hem de<br />
enerji güvenliği konusunda önemli ilerleme<br />
kaydetmiş olacak. Projenin temel atma töreninde<br />
Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan<br />
cumhurbaşkanları, doğal gazın bir tehdit<br />
unsuru olarak kullanılamayacağı konusunun<br />
özellikle altını çizdi. Enstitü olarak biz<br />
de projenin ilk ortaya çıkışından bu yana<br />
enerji arz güvenliğini sağlayacağı vurgusunu<br />
defalarca yaptık. Bugün üç cumhurbaşkanının<br />
da aynı noktaya işaret etmesi raporlarımızın<br />
ve analizlerimizin isabetli olduğunu<br />
ortaya koyuyor.<br />
Daha fazla <strong>Hazar</strong> gazının taşınmasıyla<br />
önemi artacak olan Güney Gaz Koridoru’nu<br />
yakından izleyerek çalışmalarımıza devam<br />
edeceğiz. Siz değerli okuyucularımızı da<br />
konuyla ilgili gelişmelerden haberdar etmek<br />
için bu sayımızın kapak konusunu TANAP<br />
Temel Atma Töreni’ne ayırdık.<br />
Bu sayımızda ayrıca HASEN Akademik<br />
İşler Koordinatörü Emin Akhundzada<br />
Güneydoğu Avrupa Enerji Güvenliği için<br />
TANAP Projesi’nin Önemini analiz etti. Öte<br />
yandan sadece yaşadığımız coğrafyayı değil<br />
dünyayı da yakından ilgilendiren bir konuyu<br />
ele alan Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşın, ABD<br />
ve İsrail arasında esen sert rüzgârları ve<br />
İran’ın bu ilişkinin neresinde kaldığını detaylı<br />
bir şekilde inceledi.<br />
Bir sonraki sayıda görüşmek dileğiyle.<br />
As the cradle of civilizations, Turkey has<br />
always acted as a bridge between Asia<br />
and Europe due to its geographical location.<br />
Today, Turkey is pacing towards<br />
being an energy bridge and an energy<br />
hub. Southern Gas Corridor, the project<br />
designed to deliver Azerbaijani natural<br />
gas to Europe, is among the focus issues<br />
of the Institute. Constructions works of<br />
the Trans Anatolian Natural Gas Pipeline<br />
Project (TANAP) which is the most strategic<br />
part of the Southern Gas Corridor,<br />
started on March 17, <strong>2015</strong>.<br />
When the project is realized, Turkey will<br />
ensure energy supply diversification and<br />
it will also have made a great progress in<br />
terms of energy security. During the<br />
groundbreaking ceremony, the presidents<br />
of Turkey, Azerbaijan and Georgia particularly<br />
underlined that natural gas cannot<br />
be used as a threat. Our institute has<br />
consistently emphasized the project’s contribution<br />
to energy supply security. Today,<br />
we see that our reports and analyses are<br />
correct as three presidents are pointing<br />
out the same issue.<br />
We will continue to focus on the Southern<br />
Gas Corridor which will grow in importance<br />
when more Caspian gas is transported.<br />
In this issue, our cover story is<br />
TANAP’s Groundbreaking Ceremony to<br />
give you up-to-date information about the<br />
subject.<br />
Besides, HASEN Academics and<br />
Research Coordinator Emin Akhundzada<br />
analyzed the Importance of TANAP for<br />
Southeast Europe Energy Security. On<br />
the other hand, Prof. Dr. Mesut Hakkı<br />
Caşın discussed a crucial issue not only<br />
for our geography but the entire world:<br />
the tension between the USA and Israel,<br />
and Iran’s role in these relations.<br />
Looking forward to meet you next month.<br />
HABER EDİTÖRÜ<br />
NEWS EDITOR<br />
Figen AYPEK AYVACI<br />
İNGİLİZCE EDİTÖRÜ<br />
ENGLISH EDITOR<br />
Cansu ERTOSUN<br />
RUSÇA EDİTÖRÜ<br />
RUSSIAN EDITOR<br />
Rufat AGHAYEV<br />
GRAFİK TASARIM<br />
GRAPHIC DESIGN<br />
Hülya ÇETİNOK<br />
FOTOĞRAF EDİTÖRÜ<br />
PHOTO EDITOR<br />
Tarık ÜZGÜN<br />
YAYIN KURULU<br />
PUBLICATION BOARD<br />
Prof. Dr. Mesut Hakkı CAŞIN<br />
Doç. Dr. Bekir GÜNAY<br />
Doç. Dr. Fatih ÖZBAY<br />
Doç. Dr. Fatih MACİT<br />
Dr. Efgan NİFTİ<br />
Emin AKHUNDZADA<br />
Zeynep KAPTAN<br />
BASKI / PRINTING<br />
Bilnet Matbaacılık ve Ambalaj San. A.Ş.<br />
Dudulu Organize Sanayi Bölgesi<br />
1.Cadde No: 16 Esenkent – Ümraniye<br />
34476 İSTANBUL<br />
Tel: 444 44 03<br />
BASKI TARİHİ / PUBLICATION DATE<br />
<strong>Nisan</strong> <strong>2015</strong> / April <strong>2015</strong><br />
Yayın Türü / Publication Type<br />
Yaygın Yerel Süreli<br />
Yayın Süresi - Dili<br />
Publication Period - Language<br />
Aylık - Türkçe, İngilizce, Rusça<br />
Monthly - Turkish, English, Russian<br />
ISSN: 2148-4759<br />
İLETİŞİM<br />
MAILING ADDRESS<br />
Maslak Meydan Sokak<br />
Veko Giz Plaza No:3 Kat: 4<br />
Daire 10 Sarıyer, İstanbul, TÜRKİYE<br />
Tel: +90 212 999 66 00<br />
Faks: +90 212 <strong>29</strong>0 40 30<br />
www.hazarworld.com<br />
info@hazarworld.com<br />
HAZAR WORLD<br />
1
IÇINDEKILER<br />
CONTENTS<br />
04<br />
HAZAR’A DAİR<br />
CASPIAN OVERVIEW<br />
04<br />
KAZAKİSTAN’DAN<br />
YENİ PETROL ARAMA<br />
PROJESİ<br />
NEW OIL EXPLORATION<br />
PROJECT<br />
KAZAKHSTAN’S<br />
04<br />
05<br />
HAZAR’A DAİR<br />
CASPIAN OVERVIEW<br />
24<br />
ENERJİNİN İPEK YOLU<br />
TANAP DOĞUDAN<br />
DOĞDU<br />
‘SILK ROAD OF ENERGY’<br />
TANAP RISES IN THE<br />
EAST<br />
05<br />
SPEAKER ÇİÇEK<br />
TBMM BAŞKANI ÇİÇEK<br />
TÜRKSOY HEYETİNİ<br />
KABUL ETTİ<br />
TURKSOY DELEGATION<br />
VISITED PARLIAMENT<br />
10<br />
ETKİNLİK<br />
EVENT<br />
İki devlet tek milletin enerjisi<br />
TANAP Projesi’nde artık nefesler<br />
tutuldu ve bitimi için geri sayım<br />
başladı. 17 Mart günü Kars’ta<br />
Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan<br />
cumhurbaşkanları tarafından<br />
temeli atılan TANAP, Azerbaycan<br />
doğal gazını Avrupa’ya taşıyacak<br />
olan Güney Gaz Koridoru’nun en<br />
önemli parçası olarak görülüyor.<br />
24<br />
The countdown has started for<br />
the TANAP Project, the energy<br />
of one nation, two states. On<br />
March 17 in the Selim district of<br />
Kars, Presidents of Turkey,<br />
Azerbaijan and Georgia laid the<br />
foundations for TANAP which is<br />
considered as the most important<br />
part of the Southern Gas<br />
Corridor designed to deliver<br />
Azerbaijani natural gas to<br />
Europe.<br />
12<br />
05<br />
10<br />
SİBER ORDULAR<br />
GÖREV<br />
BAŞINDA<br />
CYBER ARMIES<br />
ARE<br />
READY<br />
12<br />
ETKİNLİK / EVENT<br />
12<br />
WITH TANAP<br />
TÜRKİYE TANAP İLE<br />
BİRLİKTE ENERJİ MERKEZİ<br />
OLMA YOLUNDA İLERLİYOR<br />
TURKEY SET TO BECOME<br />
AN ENERGY HUB<br />
2<br />
NİSAN <strong>2015</strong> SAYI <strong>29</strong> - APRIL <strong>2015</strong> ISSUE <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
08<br />
08<br />
HABER ANALİZ / IN DEPTH<br />
ÖZBEKLER KARİMOV’A 6.<br />
KEZ EVET DEDİ<br />
UZBEKS ELECTED KARIMOV<br />
FOR THE 6 TH TIME<br />
14<br />
RÖPORTAJ / INTERVIEW<br />
14<br />
GLOBALLEŞMEDEN<br />
BLOKLAŞMAYA DOĞRU:<br />
TTIP<br />
FROM GLOBALIZATION<br />
TO BLOCS:<br />
TTIP<br />
50<br />
We compiled cultural activities such<br />
50<br />
KÜLTÜR & SANAT<br />
CULTURE & ART<br />
Bölge ile ilgili konser, sergi ve<br />
tiyatro faaliyetlerini sizin için<br />
derledik.<br />
as concerts, exhibitions, and plays<br />
about the region.<br />
50<br />
08<br />
44 14<br />
44<br />
18<br />
18<br />
GÖRÜŞ / 0PINION<br />
18<br />
ABD-İSRAİL STRATEJİK<br />
İTTİFAKINDA<br />
İRAN ÇATLAĞI<br />
IRAN’S BREACH IN THE<br />
USA-ISRAEL STRATEGIC<br />
ALLIANCE<br />
40<br />
BLOG / BLOG<br />
40<br />
GÜNEYDOĞU AVRUPA ENERJİ<br />
GÜVENLİĞİ: GÜNEY GAZ<br />
KORİDORU’NUN ROLÜ<br />
ENERGY SECURITY IN SOUTH<br />
EAST EUROPE: ROLE OF THE<br />
SOUTHERN GAS CORRIDOR<br />
44<br />
LIFESTYLE / LIFESTYLE<br />
44<br />
TÜRKÜN<br />
MEVSİMLİK<br />
TÖRENİ NEVRUZ<br />
SEASONAL<br />
CEREMONY<br />
OF THE TURKIC WORLD<br />
HAZAR WORLD<br />
3
HAZAR’A DAİR / CASPIAN OVERVIEW<br />
3 CUMHURBAŞKANI<br />
KARS’TA OKUL AÇTI<br />
Azerbaycan Devlet Petrol<br />
Şirketi SOCAR tarafından yaptırılan<br />
Haydar Aliyev Mesleki<br />
ve Teknik Anadolu Lisesi’nin<br />
açılışı Cumhurbaşkanı Recep<br />
Tayyip Erdoğan, Azerbaycan<br />
Cumhurbaşkanı İlham Aliyev<br />
ve Gürcistan Cumhurbaşkanı<br />
Giorgi Margvelaşvili’nin<br />
katılımıyla gerçekleştirildi.<br />
Törende dostluk ve kardeşlik<br />
vurgusu yapan Aliyev, Haydar<br />
Aliyev’in adını taşıyan okuldan<br />
mezun olanların Türkiye ve<br />
Azerbaycan’ın çıkarlarını<br />
koruyacaklarına tüm kalbiyle<br />
inandığını belirtti.<br />
3 PRESIDENTS OPENED<br />
A SCHOOL IN KARS<br />
Opening ceremony of Heydar<br />
Aliyev Vocational and<br />
Technical High School, which<br />
was constructed by the State<br />
Oil Company of Azerbaijan<br />
(SOCAR), was held with the<br />
participation of President Recep<br />
Tayyip Erdoğan, Azerbaijani<br />
President Ilham Aliyev and<br />
Georgian President Giorgi<br />
Margvelashvili. At the ceremony,<br />
Aliyev pointed out the friendship<br />
and fraternity of both countries,<br />
and stated that graduates of the<br />
High School named after Heydar<br />
Aliyev will wholeheartedly<br />
protect the interests of Turkey<br />
and Azerbaijan.<br />
BERDİMUHAMEDOV<br />
TÜRKİYE’YE GELDİ<br />
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip<br />
Erdoğan’ın daveti üzerine<br />
Türkiye’ye gelen Türkmenistan<br />
Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov,<br />
Doğu-Batı ulaştırma<br />
koridorunun oluşturulması için<br />
Türkmenistan ve Türkiye’nin<br />
önemli potansiyele sahip olduğunun<br />
altını çizdi. Berdimuhamedov<br />
ile Erdoğan arasındaki görüşmelerde<br />
enerji başta olmak üzere<br />
ulaştırma ve diğer sektörlerdeki<br />
işbirliği imkânları değerlendirildi.<br />
BERDIMUHAMEDOV’S<br />
VISIT TO TURKEY<br />
President of Turkmenistan Gurbanguly<br />
Berdimuhamedov came<br />
to Turkey upon the invitation of<br />
President Recep Tayyip Erdoğan.<br />
President Berdimuhamedov underlined<br />
the importance of Turkey<br />
and Turkmenistan’s potential<br />
for the creation of East-West<br />
transport corridor. Main discussion<br />
topic of the meeting between<br />
Berdimuhamedov and Erdoğan<br />
was cooperation opportunities in<br />
energy, transportation and other<br />
sectors.<br />
KAZAKİSTAN’DAN<br />
YENİ PETROL ARAMA<br />
PROJESİ<br />
Kazakistan, <strong>Hazar</strong> Denizi<br />
kıyısında 500 milyon dolarlık<br />
petrol arama projesi için<br />
harekete geçti. Kazakistan<br />
Enerji Bakanı Birinci Yardımcısı<br />
Uzakbay Karabalin, petrolün<br />
Avrasya adı verilen sahada<br />
7-15 kilometre derinlikten<br />
çıkarılacağını bildirdi.<br />
Karabalin, Avrasya sahasının<br />
uluslararası konsorsiyum<br />
tarafından işletileceğini kaydetti.<br />
KAZAKHSTAN’S NEW<br />
OIL EXPLORATION<br />
PROJECT<br />
Kazakhstan launched a 500<br />
million USD oil exploration<br />
project by the shores of<br />
the Caspian Sea. Uzakbay<br />
Karabalin, First Vice-Minister<br />
of Energy of Kazakhstan,<br />
stated that oil will be<br />
drilled from a depth of 7-15<br />
kilometers in the field named<br />
‘Eurasia’. Karabalin expressed<br />
that the Eurasia field will<br />
be run by the international<br />
consortium.<br />
4 NİSAN <strong>2015</strong> SAYI <strong>29</strong> - APRIL <strong>2015</strong> ISSUE <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
KIRGIZİSTAN<br />
CUMHURBAŞKANI<br />
ATAMBAYEV<br />
VİYANA’DA<br />
Kırgızistan Cumhurbaşkanı<br />
Almazbek Atambayev,<br />
Viyana’da Avusturya<br />
Cumhurbaşkanı Heinz<br />
Fischer ile görüşerek iki ülke<br />
arasında siyasi ve ekonomik<br />
ilişkileri geliştirmek<br />
istediklerini söyledi. Fischer,<br />
Kırgızistan ile yatırım<br />
fırsatlarının artmasını<br />
istediklerini ve güvenlik<br />
alanında işbirliği anlaşması<br />
imzalayacaklarını bildirdi.<br />
TÜRK İŞADAMLARI<br />
GÜRCİSTAN EKONOMİ<br />
BAKANI İLE GÖRÜŞTÜ<br />
Türk işadamları, Gürcistan Ekonomi<br />
ve Sürdürülebilir Kalkınma Bakanı<br />
Giorgi Kvirikaşvili ile görüşerek<br />
Gürcistan’da yaşadıkları sorunları<br />
dile getirdi. Batum limanlarının<br />
yavaş işlemesinden duydukları rahatsızlığı<br />
dile getiren işadamları, iki<br />
ülke arasındaki ticaretin artırılması<br />
gerektiğini söyledi. Gürcistan hükümetinin<br />
Türk şirketlerine her türlü<br />
kolaylığı sağlamayı istediğini belirten<br />
Kvirikaşvili, ayrıca ülkede ekonomik<br />
büyümenin yüzde 2-3 civarında<br />
olacağını da ekledi.<br />
KYRGYZ PRESIDENT<br />
ATAMBAYEV<br />
VISITS<br />
VIENNA<br />
President of Kyrgyzstan<br />
Almazbek Atambayev met<br />
with the President of Austria<br />
Heinz Fischer in Vienna.<br />
Atambayev expressed their<br />
wish to develop the political<br />
and economic relations between<br />
the countries. Fischer said they<br />
want to increase the investment<br />
opportunities with Kyrgyzstan<br />
and the countries will sign an<br />
agreement on security.<br />
TBMM BAŞKANI ÇİÇEK<br />
TÜRKSOY HEYETİNİ<br />
KABUL ETTİ<br />
TBMM Başkanı Cemil Çiçek,<br />
Uluslararası Türk Kültürü<br />
Teşkilatı (TÜRKSOY) Genel<br />
Sekreteri Düsen Kaseinov ve<br />
TÜRKSOY üyesi ülkelerin kültür<br />
ve sanat elçilerinden oluşan<br />
heyeti kabul etti. Cemil Çiçek,<br />
TÜRKSOY için “Türk dilini,<br />
kültürünü, sanatını yaşatmak,<br />
korumak, bu kültürü daha<br />
da zenginleştirmek ve gelecek<br />
kuşaklara aktarmak bakımından<br />
hayati bir rol oynuyor” dedi.<br />
TURKISH BUSINESSMEN<br />
MET WITH GEORGIAN<br />
ECONOMY MINISTER<br />
Turkish businessmen met with<br />
Giorgi Kvirikashvili, Minister of<br />
Economy and Sustainable Development<br />
of Georgia. They expressed<br />
their problems, particularly about<br />
cumbersome Batum ports, and indicated<br />
their wish to increase the trade<br />
volume between the two countries.<br />
Kvirikashvili said the Georgian<br />
government wants to provide convenience<br />
to Turkish companies and<br />
the country’s economic growth will<br />
be around 2-3%.<br />
TURKSOY DELEGATION<br />
VISITED PARLIAMENT<br />
SPEAKER ÇİÇEK<br />
Cemil Çiçek, Speaker of the<br />
Turkish Grand National Assembly<br />
(TBMM), met with<br />
Dusen Kaseinov, Secretary<br />
General of International Organization<br />
of Turkic Culture<br />
(TURKSOY), and the delegation<br />
of culture and art envoys<br />
of TURKSOY member states.<br />
Cemil Çiçek said, “TURKSOY<br />
plays a vital role for sustaining,<br />
protecting and enriching<br />
Turkic culture and arts, and<br />
passing it on to next generations.”<br />
HAZAR WORLD 5
HAZAR’A DAİR / CASPIAN OVERVIEW<br />
KIRGIZİSTAN’DA RUSÇA<br />
RESMİ DİL OLMAKTAN<br />
ÇIKARILACAK<br />
Kırgızistan ülke meclisinde Rus<br />
dilinin resmi dil statüsünden çıkarılması<br />
için bir teklif hazırlanıyor.<br />
Kırgızistan’da birçok devlet kurumu<br />
Rus dilinin resmi dil olması<br />
sebebiyle Kırgız dilinde evrak tutmazken,<br />
sadece Acil Durumlar<br />
Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve<br />
Kültür Bakanlığı yazışmalarını<br />
Kırgız dilinde yürütüyor. Devlet<br />
Dili Ulusal Komisyonu Başkanı<br />
Egemberdi Ermatov, 2020 yılına<br />
kadar Anayasa’da bazı değişiklikler<br />
yapılacağını bildirdi.<br />
OFFICIAL STATUS OF<br />
RUSSIAN TO BE CANCELLED<br />
IN KYRGYZSTAN<br />
Kyrgyzstan National Assembly<br />
is drafting a resolution to cancel<br />
the official status of the Russian<br />
language. Many state agencies in<br />
Kyrgyzstan do not keep paperwork<br />
in Kyrgyz due to the official status<br />
of Russian. Only the Ministry of<br />
Emergency Situations, Ministry<br />
of Internal Affairs and Ministry<br />
of Culture still use Kyrgyz as their<br />
correspondence language. Head of<br />
the National Commission on State<br />
Language Egemberdi Ermatov said<br />
some legislative amendments will be<br />
made by 2020.<br />
KTMM BAŞKANI<br />
ÇUBAROV’DAN AB’YE<br />
ÇAĞRI<br />
Avrupa Parlamentosu Savunma<br />
ve Güvenlik Alt Komisyonu’nda<br />
konuşan Kırım Tatar Milli<br />
Meclisi (KTMM) Başkanı Rıfat<br />
Çubarov, Rusya Kırım’ı ilhak<br />
etmeden önce yaptığı tüm<br />
karamsar tahminlerin geçen bir<br />
yıl içinde gerçekleştiğini söyledi.<br />
Çubarov, “Kırım Ukrayna’ya<br />
iade edilmedikçe yaptırımlardan<br />
vazgeçmeyin” diyerek AB’ye<br />
çağrıda bulundu.<br />
CTNA PRESIDENT<br />
CHUBAROV CALLS<br />
ON EU<br />
In a speech at the European<br />
Parliament Subcommittee on<br />
Security and Defence, President<br />
of the Crimean Tatar National<br />
Assembly (CTNA) Refat<br />
Chubarov stated that all his<br />
pessimistic projections made<br />
before Russia’s illegal annexation<br />
of Crimea have come true in a<br />
year. Chubarov called on the<br />
EU by saying “Do not lift the<br />
sanctions until Crimea is returned<br />
to Ukraine.”<br />
ABD, RUSYA İLE GÜNEY<br />
OSETYA ARASINDAKİ<br />
ANLAŞMAYI TANIMADI<br />
Gürcistan’dan tek taraflı olarak<br />
bağımsızlığını ilan eden ve Rusya ile<br />
ittifak anlaşması yapan Güney Osetya<br />
ile ilgili değerlendirmelerde bulunan<br />
Amerikan Dışişleri Bakanlığı<br />
Sözcüsü Jen Psaki, “İşgal altındaki<br />
Güney Osetya ve Abhazya bölgeleri,<br />
Gürcistan’ın ayrılmaz parçalarıdır.<br />
Gürcistan’ın bağımsızlığı, egemenliği<br />
ve toprak bütünlüğünü desteklemeye<br />
devam ediyoruz” açıklamasında<br />
bulundu. Psaki, ABD’nin anlaşmayı<br />
tanımadığının da altını çizdi.<br />
US DOES NOT RECOGNIZE<br />
RUSSIA’S TREATY WITH<br />
SOUTH OSSETIA<br />
Regarding South Ossetia which<br />
unilaterally declared independence<br />
from Georgia and signed an alliance<br />
treaty with Russia, US State<br />
Department Spokesperson Jen Psaki<br />
said, “Occupied South Ossetia and<br />
Abkhazia regions are inseparable<br />
parts of Georgia. We respect and<br />
support Georgia’s independence,<br />
sovereignty and territorial integrity.”<br />
Psaki underlined that US does not<br />
recognize the treaty.<br />
6 NİSAN <strong>2015</strong> SAYI <strong>29</strong> - APRIL <strong>2015</strong> ISSUE <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
NİSAN <strong>2015</strong><br />
APRIL <strong>2015</strong><br />
AZERBAYCAN’IN ENERJİ<br />
DİPLOMASİSİ<br />
03 NİSAN <strong>2015</strong><br />
GİRESUN-TÜRKİYE<br />
Karadeniz Stratejik Araştırma ve<br />
Uygulama Merkezi ile Stratejik<br />
Araştırmalar Topluluğu’nun birlikte<br />
düzenleyeceği Ondokuz Mayıs<br />
Üniversitesi Öğretim Elemanı Azime<br />
Telli’nin konuşmacı olarak katılacağı<br />
“Azerbaycan’ın Enerji Diplomasisi” başlıklı<br />
konferans, Türkiye ve<br />
Azerbaycan’ın birlikte gerçekleştirdiği<br />
enerji yatırımları çerçevesinde zamanlama<br />
açısından da önem taşıyor.<br />
AZERBAIJAN’S ENERGY<br />
DIPLOMACY<br />
03 APRIL <strong>2015</strong><br />
GİRESUN-TURKEY<br />
16-17<br />
03 CISOLAR -<strong>2015</strong><br />
Black Sea Center for Strategic<br />
Researches and Strategic Research<br />
Community will organize the conference<br />
titled “Azerbaijan’s Energy Diplomacy”<br />
with the participation of Lecturer Azime<br />
Telli from Ondokuz Mayıs University.<br />
The conference is particularly significant<br />
in terms of its timing within the framework<br />
of the joint energy investments of<br />
Azerbaijan and Turkey.<br />
16-17 NİSAN <strong>2015</strong><br />
BAKÜ-AZERBAYCAN<br />
CISOLAR-<strong>2015</strong> bölgede geliştirilen<br />
güneş enerjisi projeleri konusunda<br />
karar merciiler ve iş dünyası temsilcileri<br />
için eşsiz bir tartışma platformu<br />
oluşturmayı amaçlar. CISOLAR geçtiğimiz<br />
4 yıl içinde önemini arttırarak,<br />
Doğu Avrupa, eski Sovyetler Birliği<br />
ve Orta Asya bölgelerinde yeni projeler<br />
geliştirme ve hayata geçirme konusunda<br />
güneş enerjisi piyasasındaki<br />
aktörler arasında daha yoğun etkileşim<br />
ve iletişim sağlayan başlıca platform<br />
haline gelmiştir.<br />
CISOLAR -<strong>2015</strong><br />
16-17 APRIL <strong>2015</strong><br />
BAKU-AZERBAIJAN<br />
CISOLAR-<strong>2015</strong> is a unique communication<br />
platform for decision-makers<br />
and business representatives for the<br />
development of solar energy projects<br />
in the region. Over the past 4 years<br />
CISOLAR has become the main platform<br />
for business communication of<br />
the solar energy market players,<br />
whose activities are related to the<br />
operation and development of the<br />
new projects in the region of Eastern<br />
Europe, former Soviet Union countries<br />
and Central Asia.<br />
28-<strong>29</strong><br />
SİBER GÜVENLİK VE GİZLİLİK<br />
YENİLİK FORUMU<br />
28-<strong>29</strong> NİSAN <strong>2015</strong><br />
BRÜKSEL, BELÇİKA<br />
İki gün sürecek etkinlikte Siber<br />
Güvenlik ve Gizlilik Araştırmaları<br />
başarı hikayeleri ile yakın gelecekte<br />
öncelik verilmesinde fayda görülen<br />
araştırma alanlarına dair bilgiler verilecek,<br />
yatırım fırsatları ve araştırma<br />
faaliyetleri kapsamlı bir şekilde ele alınacaktır.<br />
CYBER SECURITY & PRIVACY<br />
INNOVATION FORUM<br />
28-<strong>29</strong> APRIL <strong>2015</strong><br />
BRUSSELS, BELGIUM<br />
The two day event is where real Cyber<br />
Security & Privacy research success stories,<br />
future upcoming challenges/<br />
research priorities and opportunities for<br />
investment stemming from mature<br />
research activities will be highlighted<br />
and discussed in depth.<br />
HAZAR TAKVİMİ / CASPIAN CALENDAR<br />
NİSAN <strong>2015</strong><br />
KITALARARASI RÜZGAR ENERJISI<br />
KONGRESI (IWPC <strong>2015</strong>)<br />
INTERCONTINENTAL WIND POWER<br />
CONGRESS (IWPC <strong>2015</strong>)<br />
31 Mart-02 <strong>Nisan</strong> <strong>2015</strong><br />
31 March-02 April <strong>2015</strong><br />
İstanbul, Türkiye / Istanbul, Turkey<br />
AB’DEKI SON GELIŞMELER VE<br />
ENERJI FIYATLARINA ETKISI<br />
RECENT DEVELOPMENT IN EU:<br />
IMPLICATION FOR ENERGY PRICES<br />
03 <strong>Nisan</strong> <strong>2015</strong> / 03 April <strong>2015</strong><br />
HASEN, İstanbul, Türkiye<br />
HASEN, İstanbul, Turkey<br />
ESK KONFERANSI-İSTANBUL <strong>2015</strong><br />
ESD CONFERENCE-ISTANBUL <strong>2015</strong><br />
9-10 <strong>Nisan</strong> <strong>2015</strong> / 9-10 April <strong>2015</strong>5<br />
İstanbul, Türkiye / İstanbul, Turkey<br />
5. ICIS AVRUPA KİMYASAL ALIM<br />
KONFERANSI<br />
5 TH ICIS EUROPEAN CHEMICAL<br />
PURCHASING CONFERENCE<br />
16 <strong>Nisan</strong> <strong>2015</strong> / 16 April <strong>2015</strong><br />
Amsterdam, Hollanda<br />
Amsterdam, The Netherlands<br />
APRIL <strong>2015</strong><br />
HAZAR WORLD<br />
7
ETKİNLİK / EVENT<br />
ÖZBEKLER KARİMOV’A 6. KEZ EVET DEDİ<br />
İslam Karimov, <strong>29</strong> Mart’ta yapılan genel seçimler sonrası bir kez daha<br />
cumhurbaşkanı oldu. Bu seçimle birlikte 6. kez cumhurbaşkanı olan Karimov’un<br />
zaferi ülkede sevinçle karşılandı.<br />
UZBEKS ELECTED KARIMOV FOR THE 6 TH TIME<br />
Islam Karimov was elected as president in the general elections on March<br />
<strong>29</strong>. With these results, Karimov’s victory for the 6 th time was celebrated<br />
throughout the country.<br />
Özbekistan cumhurbaşkanlığı seçimleri<br />
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği<br />
Teşkilatı, Bağımsız Devletler<br />
Topluluğu ve Şangay İşbirliği<br />
Örgütü gözlemcilerinin yanı sıra 43 ülkeden<br />
300’ün üzerinde gözlemci tarafından<br />
izlendi. <strong>Hazar</strong> Strateji Enstitüsü’nün de<br />
gözlemci statüsüyle yer aldığı seçimler,<br />
sakin bir havada geçti. Parlamentoda<br />
çoğunluğu elinde bulunduran Liberal<br />
Demokrat Parti’nin adayı olan İslam<br />
Karimov seçimlerden zaferle çıktı. 1991,<br />
2001 ve 2007 yıllarında yapılan seçimleri<br />
kazanan Karimov, 1996 ve 2005 yıllarında<br />
ise referandum ile cumhurbaşkanlığına<br />
devam etti. Karimov, bu son seçimle birlik-<br />
ÖZBEKISTAN 24<br />
YILLIK<br />
BAĞIMSIZLIĞINDA<br />
KAPSAMLI<br />
REFORMLAR<br />
GERÇEKLEŞTIRDI.<br />
UZBEKISTAN<br />
IMPLEMENTED<br />
COMPREHENSIVE<br />
REFORMS IN 24 YEARS<br />
OF INDEPENDENCE.<br />
Presidential elections in Uzbekistan<br />
were monitored by the Organization<br />
for Security and Cooperation in<br />
Europe, Commonwealth of<br />
Independent States and the Shanghai<br />
Cooperation Organization as well as by<br />
more than 300 observers from 43 countries.<br />
Caspian Strategy Institute took part<br />
in the elections as an observer. Islam<br />
Karimov, candidate of the Liberal<br />
Democrat Party as the majority party in<br />
the parliament, won the elections.<br />
Karimov was the winner of the 1991, 2001<br />
and 2007 elections, and he remained in<br />
office with 1996 and 2005 referendums.<br />
With the last elections, Karimov became<br />
8 NİSAN <strong>2015</strong> SAYI <strong>29</strong> - APRIL <strong>2015</strong> ISSUE <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
te Özbekistan’ın 6. kez cumhurbaşkanı<br />
oldu.<br />
Özbekistan, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler<br />
Birliği’nden ayrılarak 24 yıldır bağımsız bir<br />
şekilde varlığını sürdüren bir devlet. Bu 24<br />
yıllık süreçte Özbekistan siyaseti kontrollü<br />
bir politika izleyerek kapsamlı reformlar<br />
gerçekleştirdi ve bu seçimler de aynı çerçevede<br />
gerçekleşti. Halk Demokrat Partisi<br />
lideri Hatamcan Ketmanov, Adalet Sosyal<br />
Demokrat Partisi lideri Nariman Umarov<br />
ve Milli Diriliş Demokrat Partisi’nden<br />
hukukçu Akmal Saidov ile yarışan<br />
Karimov, Özbekistan’ın 24 yıllık bağımsızlık<br />
tarihinin de tek cumhurbaşkanı olma<br />
unvanını taşımaya devam edecek.<br />
SEÇİM RÜZGÂRLARI UZUN SÜRE ESTİ<br />
Özbekistan’da seçim iklimi 2014 parlamento<br />
seçimleri ile başladı. Aslında cumhurbaşkanlığı<br />
seçimlerinin geçtiğimiz yıl yapılması<br />
gerekiyordu çünkü yedi yıllık cumhurbaşkanlığı<br />
süresi Aralık 2014’de dolmuştu.<br />
İki seçimin çakışmaması için cumhurbaşkanlığı<br />
seçimi ileri tarihe alındı ve<br />
<strong>29</strong> Mart’ta gerçekleştirildi. 20 milyon 798<br />
bin seçmenin 18.928 milyonu oy kullandı.<br />
Bir bakıma istikrar adası olarak da anılan<br />
Özbekistan’da seçimler bu istikrar havasında<br />
geçti ve oyların kullanılması esnasında<br />
özgürlük ve şeffaflık açısından herhangi bir<br />
sorunla karşılaşılmadı. <strong>Hazar</strong> Strateji<br />
Enstitüsü Genel Sekreteri Haldun Yavaş da<br />
seçimlerle alakalı olarak, “Bölgede sancılı<br />
gelişmelerin yaşandığı yıllar boyunca kontrollü<br />
geçiş politikaları uygulayan<br />
Özbekistan, bugün itibariyle yeni bir<br />
dönüm noktasına ulaşmıştır” dedi.<br />
ÖZBEKISTAN<br />
SEÇIMLERI 43<br />
ÜLKEDEN 300’ÜN<br />
ÜZERINDE GÖZLEMCI<br />
TARAFINDAN<br />
IZLENDI.<br />
MORE THAN 300<br />
OBSERVERS FROM<br />
43 COUNTRIES<br />
MONITORED THE<br />
ELECTIONS IN<br />
UZBEKISTAN.<br />
01<br />
Özbekistan seçimleri<br />
sırasında sandıkların<br />
bulunduğu alanlara<br />
çocuk oyun odası ve<br />
revir kuruldu.<br />
01<br />
Play rooms and medical<br />
rooms were established<br />
in voting areas during<br />
the elections in<br />
Uzbekistan.<br />
the president of Uzbekistan for the 6 th<br />
time.<br />
Uzbekistan declared independence from<br />
the Union of Soviet Socialist Republics 24<br />
years ago. Within these 24 years, the<br />
Uzbek government followed a controlled<br />
policy and implemented comprehensive<br />
reforms. These elections were also held<br />
with this perspective. Karimov competed<br />
with Hatamjon Ketmanov from the<br />
People’s Democratic Party leader, Nariman<br />
Umarov from the Justice Social<br />
Democratic Party leader and lawyer<br />
Akmal Saidov from the National Revival<br />
Democratic Party. With this victory,<br />
Karimov will continue to be called as the<br />
only president of Uzbekistan’s 24-year history<br />
of independence.<br />
ELECTION EXCITEMENT STARTED LONG AGO<br />
Election excitement in Uzbekistan started<br />
with 2014 parliamentary elections.<br />
Presidential elections were supposed to be<br />
held last year because the seven-year presidential<br />
term ended in December 2014.<br />
Presidential elections were dated forward<br />
to March <strong>29</strong> in order to prevent overlapping.<br />
18.928 million out of 20 million 798<br />
thousand voters went to polls. Known as a<br />
country of sustainability, Uzbekistan had a<br />
sustainable election process. The country<br />
did not witness any problem in terms of<br />
freedom and transparency in the voting<br />
period. Caspian Strategy Institute<br />
Secretary General Haldun Yavaş said,<br />
“Uzbekistan adopted controlled transition<br />
policies in those painful years. Today, the<br />
country has reached a new milestone.”<br />
01<br />
HAZAR WORLD<br />
9
ETKİNLİK / EVENT<br />
SİBER ORDULAR GÖREV BAŞINDA<br />
Topla tüfekle yürütülen konvansiyonel savaş ve fiziki savunma halleri artık demode<br />
mi oluyor? Yeni trend sanal olarak yürütülen savaşlar ve güvenliği sağlayacak siber<br />
ordular mı? Peki bu siber teröristler neyi tehdit ediyor ki ülkeler ordular kurmaya<br />
başladı?<br />
CYBER ARMIES ARE READY<br />
Are physical defense tactics and waging conventional wars with guns and<br />
cannons now out of fashion? Is the world focusing on virtual wars and<br />
establishing virtual armies today? Why are the countries establishing<br />
such armies against cyber terrorists? What is the threat?<br />
Bir ülkenin altyapı yatırımları yapması<br />
hem bütçesinde önemli bir yer tutuyor<br />
hem de bu altyapılarda meydana<br />
gelecek hasar ve kesintiler o ülke için<br />
hayati kayıplara neden olabiliyor. Enerji<br />
altyapıları da yoğun sermaye yatırımı<br />
gerektiren, her altyapı yatırımı gibi özel<br />
faydadan ziyade sosyal fayda sağlayan kritik<br />
yatırımlar olarak kabul ediliyor. NATO<br />
Enerji Mükemmeliyet Merkezi Uzmanı<br />
Heiki Jakson enerji altyapılarının öneminin<br />
günümüzde arttığını söylüyor. Peki inşası<br />
uzun yıllar alan ve büyük bütçelere mal<br />
olan bu hayati altyapılar siber saldırılara<br />
karşı hazırlıklı mı? İşte bu sorunun cevabını<br />
aramak için geçtiğimiz ay <strong>Hazar</strong> Strateji<br />
Enstitüsü, kritik enerji altyapısı güvenliğini<br />
NATO uzmanlarının katkısı ile iki gün<br />
boyunca masaya yatırdı. Azerbaycan doğal<br />
gazını Avrupa’ya bağlayan Güney Gaz<br />
Koridoru’nun en önemli halkası olan<br />
1. DÜNYA SIBER<br />
SAVAŞI 2014 YILININ<br />
SONLARINDA<br />
BAŞLADI.<br />
WORLD CYBER WAR<br />
I STARTED IN LATE<br />
2014.<br />
Infrastructure investments of a country<br />
constitute an important budget item. Any<br />
damage or interruption in infrastructures<br />
may cause vital losses in that country.<br />
Energy infrastructures are regarded as critical<br />
investments which require great capital<br />
investments, bringing social rather than<br />
financial benefits like any other infrastructure<br />
investment. NATO Energy Security<br />
Center of Excellence Expert Heiki Jakson<br />
indicates that energy infrastructures are<br />
gaining importance day by day. Are these<br />
vital infrastructures, which require great<br />
budgets and many years to be constructed,<br />
prepared against cyber attacks? In order to<br />
find an answer to this question, Caspian<br />
Strategy Institute discussed critical energy<br />
infrastructure security for two days last<br />
month with the contributions of NATO<br />
experts. This issue has become more crucial<br />
these days with the groundbreaking cere-<br />
10 NİSAN <strong>2015</strong> SAYI <strong>29</strong> - APRIL <strong>2015</strong> ISSUE <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
TANAP’ın startının verildiği şu sıralarda<br />
bu konu Türkiye açısından daha da önem<br />
kazandı.<br />
SIBER SALDIRI ANSIZIN GELEN SALDIRIDIR<br />
2014 yılının sonlarında gördük ki 1. Dünya<br />
Siber Savaşı’nın başlaması ile birlikte ülkeler<br />
artık siber orduya ihtiyaç duyuyor.<br />
Teröristlerin direk olarak boru hatları ve<br />
doğal gaz işleme tesislerini hedef aldığı bir<br />
dünyada devletlerin bu şekilde yapılanması<br />
da kaçınılmaz oldu. Prof. Dr. Mesut Hakkı<br />
Caşın, enerjiyi temin edenler ile transit<br />
ülkelerin siber terörle her an karşı karşıya<br />
olduklarını söylüyor. Hatta bu yeni durum<br />
teröristlerin altyapılara gerçekleştirecekleri<br />
saldırıların zamanının ve mekanının belirlenemez<br />
olduğu sorununu da beraberinde<br />
getiriyor. Caşın’ın bu sözleri akıllara hemen<br />
Suudi Arabistan’ın ulusal petrol şirketi<br />
olan Suudi Aramco’nun 30 bin adet<br />
Windows işletim sistemi tabanlı bilgisayarlarına<br />
Ağustos 2012’de gerçekleştirilen siber<br />
saldırıyı getiriyor. Saldırının soruşturması<br />
sonucunda ise saldırının 4 farklı kıtada<br />
bulunan 4 farklı ülkeden gerçekleştirildiği<br />
ortaya çıktı. Ama sonuç olarak Caşın’ın da<br />
dediği gibi zaman ve mekan net bir şekilde<br />
belirlenemedi. Prof. Dr. Nazife Baykal da<br />
siber savaş asimetriktir diyor. “Tehlikenin<br />
nasıl nereden geleceğini öngöremeyiz”<br />
diyen Baykal Türkiye’nin jeopolitik konumu<br />
açısından en çok saldırıya uğrayan<br />
ülkeler arasında olduğunu da söylüyor.<br />
TSK SİBER SAVUNMA KOMUTANLIĞI KURDU<br />
El-Kaide’nin 20 yıllık elektronik cihat planının<br />
olduğu, IŞID’in e-halifelik kapsamında<br />
Facebook ve Twitter’ı etkin bir şekilde<br />
kullandığı bir yüzyılda Rusya, Çin siber<br />
ordusunu kurarken Türkiye de Siber<br />
Savunma Komutanlığı’nı kurdu. Enerji<br />
koridoru olma yolunda önemli adımlar<br />
atan Türkiye’nin siber saldırılardan kendisini<br />
korumanın yolu da ancak devlet ve<br />
ordu destekli bir yapıdan geçiyor. Heiki<br />
Jakson da siber tehditlere karşı araştırma<br />
ve koordinasyonda devlet kurumlarının<br />
önemli bir rol oynadığını söylüyor.<br />
Küresel siber saldırılar 2014’te %48 arttı ve<br />
en çok da petrol/gaz şirketlerini ve boru<br />
hatlarını hedef alıyor. Sistemin bir dakikalık<br />
durması 20 bin ile 500 bin dolar arasında<br />
bir maliyetin ortaya çıkması demek.<br />
Günümüzde ise enerji hatları bir ülkenin<br />
hayat damarları gibi oldu. Bu nedenle kritik<br />
enerji altyapıları siber saldırılara daha çok<br />
maruz kalıyor.<br />
TÜRKİYE JEOPOLİTİK<br />
KONUMU NEDENİYLE<br />
EN ÇOK SALDIRIYA<br />
UĞRAYAN ÜLKELER<br />
ARASINDA YER<br />
ALIYOR.<br />
TURKEY IS AMONG<br />
THE MOST<br />
FREQUENTLY<br />
ATTACKED<br />
COUNTRIES DUE TO<br />
ITS GEOPOLITICAL<br />
LOCATION.<br />
mony of TANAP as the most important link<br />
of the Southern Gas Corridor which will<br />
transport Azerbaijani natural gas to Europe.<br />
CYBER ATTACKS ARE ALWAYS UNEXPECTED<br />
As we observed in late 2014, the world needs<br />
cyber armies because of the eruption of<br />
<strong>World</strong> Cyber War I. In a world where terrorists<br />
directly target pipelines and natural<br />
gas processing facilities, it has become inevitable<br />
for countries to go through such reorganization.<br />
Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşın<br />
points out the fact that energy supplier<br />
countries and transit countries are always<br />
face to face with cyber terror. Such a situation<br />
brings together the indeterminability of<br />
the time and space of possible attacks.<br />
Caşın’s statement reminds us the cyber<br />
attack in August 2012 on Saudi Arabia’s<br />
national oil company Saudi Aramco’s 30<br />
thousand Windows computers. After the<br />
investigations, it was found out that the<br />
attack came from 4 different countries in 4<br />
different continents. However, as Caşın previously<br />
underlined, the time and space of<br />
the attack could never been determined.<br />
Prof. Dr. Nazife Baykal notes the asymmetrical<br />
character of cyber wars. She says “We<br />
cannot foresee where and how a threat may<br />
arise.” Baykal also adds that Turkey is<br />
among the most frequently attacked countries<br />
due to its geopolitical location.<br />
TURKISH ARMED FORCES ESTABLISHED THE<br />
Cyber Defense Command<br />
This century witnesses Al Qaeda’s e-jihad<br />
plan scheduled for two decades, ISIS’s effective<br />
use of Facebook and Twitter within the<br />
scope of e-caliphate, Russia and China’s initiatives<br />
to establish cyber armies, and the<br />
establishment of Turkish Armed Forces<br />
Cyber Defense Command. On its quest to<br />
become an energy corridor, the only way for<br />
Turkey to protect itself against cyber attacks<br />
is to create a state and military-based structure.<br />
Heiki Jakson indicates that government<br />
agencies play a key role in the observation<br />
and coordination works against cyber<br />
threats.<br />
Cyber attacks around the world increased<br />
by 48% in 2014 and most of these attacks target<br />
oil/gas companies and pipelines. Any<br />
interruption in the system even for a minute<br />
may cost around 20 thousand up to 500<br />
thousand USD. Today, energy lines are like<br />
the veins of life for countries. Therefore,<br />
critical energy infrastructures are at the<br />
heart of cyber attacks.<br />
HAZAR WORLD<br />
11
ETKİNLİK / EVENT<br />
TÜRKİYE TANAP İLE ENERJİ MERKEZİ OLMA<br />
YOLUNDA İLERLİYOR<br />
Son 10 yıl içerisinde nükleer santral ve doğal gaz boru hatları gibi önemli atılımları<br />
olan ve 17 Mart’ta TANAP’ın temelini atan Türkiye, petrol fiyatlarındaki düşüşün de<br />
etkisiyle enerji merkezi olma yolunda hızla ilerliyor.<br />
TURKEY SET TO BECOME AN ENERGY<br />
Geçtiğimiz Mart ayında Ankara’da 14.<br />
Türkiye Uluslararası Petrol ve Gaz<br />
Konferansı (TUROGE) gerçekleşti.<br />
Azerbaycan doğal gazını Avrupa’ya<br />
ulaştıracak olan Güney Gaz Koridoru’nun<br />
en önemli halkası ve Türkiye ayağını oluşturan<br />
Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı<br />
Projesi’nin (TANAP) temel atma töreninden<br />
hemen sonra başlayan konferansın<br />
elbette ana konuları da Türkiye’nin enerji<br />
merkezi olma durumu ve düşen petrol<br />
fiyatları oldu.<br />
KÜRESEL ENERJİ TALEBİNDE 2035 YILINA<br />
KADAR YÜZDE 40 BÜYÜME BEKLENİYOR<br />
Düşen petrol fiyatları, Türkiye gibi petrol<br />
ithal eden ülkelerde memnuniyetle karşılandı.<br />
Türkiye ithal ettiği petrolün büyük<br />
bir kısmını ulaşımda kullanıyor. Bu nedenle<br />
ham petrol fiyatlarındaki düşüşün giderlerin<br />
azalması açısından çok önemli oldu-<br />
ENERJI BAKANI<br />
YILDIZ: “TANAP<br />
KAYNAK ÇEŞITLILIĞI<br />
AÇISINDAN TÜRKIYE<br />
IÇIN STRATEJIK BIR<br />
PROJEDIR.”<br />
ENERGY MINISTER<br />
YILDIZ: “TANAP IS A<br />
STRATEGIC PROJECT<br />
FOR TURKEY IN<br />
TERMS OF SUPPLY<br />
DIVERSIFICATION.”<br />
HUB WITH TANAP<br />
In the last decade, Turkey has made significant moves such as nuclear<br />
power plants and natural gas pipelines. The groundbreaking of TANAP<br />
on March 17 and the decline in oil prices have further accelerated the<br />
process of becoming an energy hub.<br />
Ankara hosted the 14 th Turkish<br />
International Oil and Gas<br />
Conference (TUROGE) in March.<br />
As the most important part and the<br />
Turkey section of the Southern Gas<br />
Corridor which aims to transport<br />
Azerbaijani gas to Europe, the Trans-<br />
Anatolian Natural Gas Pipeline Project’s<br />
(TANAP) groundbreaking ceremony was<br />
held the day before the conference.<br />
Therefore, the most important agenda topics<br />
of the conference were Turkey’s progress<br />
in becoming an energy hub and the<br />
decline in oil prices.<br />
GLOBAL ENERGY DEMAND IS EXPECTED TO<br />
INCREASE BY 40% UNTIL 2035<br />
Decreasing oil prices are welcomed by oil<br />
importing countries like Turkey. Turkey<br />
uses most of the imported oil in the transportation<br />
sector. Thus, Minister of Energy<br />
12 NİSAN <strong>2015</strong> SAYI <strong>29</strong> - APRIL <strong>2015</strong> ISSUE <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
ğunu vurgulayan Enerji ve Tabii Kaynaklar<br />
Bakanı Taner Yıldız, ulaşım sektöründe<br />
çok ciddi rakamlara ulaşıldığını söylüyor.<br />
BOTAŞ Genel Müdür Vekili Mehmet<br />
Konuk da petrol fiyatlarındaki düşüş ve<br />
küresel ekonomideki zayıf büyümenin,<br />
enerji ihtiyacı artan ülkeler için fırsat oluşturduğunu<br />
söylüyor. Ancak Türkiye, 2013<br />
yılı net ithalat rakamlarına göre doğal<br />
gazda 50 milyar metreküplük ithalat ile 5,<br />
petrolde 13, kömürde ise 8. sırada yer alıyor.<br />
Yani enerji, Türkiye’nin en önemli 15 ithalat<br />
kalemi arasında önemli bir yere sahip.<br />
Bakan Yıldız da küresel enerji talebinde<br />
2035 yılına kadar yüzde 40 oranında büyüme<br />
beklendiğini söylüyor. Bu koşullar<br />
altında Türkiye de boru hatları, nükleer<br />
santral yatırımları ve yenilenebilir enerji ile<br />
arz çeşitliliğini artırmayı planlıyor. Yıldız,<br />
TANAP’ın kaynak çeşitliliği açısından<br />
Türkiye için stratejik bir proje olduğunu ve<br />
ülke olarak kaynak çeşitliliği yaratmak için<br />
farklı projelerde yer alındığını söylüyor.<br />
TÜRKİYE DÜNYADAKİ ENERJİ<br />
KAYNAKLARINDA SÖZ SAHİBİ OLUYOR<br />
Türkiye bir taraftan kaynak çeşitliliğini<br />
artırıyor bir taraftan da petrol arama faaliyetlerine<br />
devam ediyor. Türkiye’nin gerçek<br />
anlamda petrol ve doğal gaz ülkesi olmadığını<br />
söyleyen Türkiye Petrolleri (TP) Genel<br />
Müdür Vekili Besim Şişman, var olanı bulmak<br />
için de büyük çaba sarf ettiklerini ekliyor.<br />
Öte yandan, 60 yıllık tarihinde ilk kez<br />
Rusya’dan saha satın alan TP’nin<br />
Türkiye’nin dünya kaynaklarında söz sahibi<br />
olması açısından önemli bir adım attığına<br />
değinen Şişman, hedeflerinin TP’yi<br />
uluslararası bir şirket haline getirmek olduğunu<br />
belirtiyor. Azerbaycan’ın Şah Deniz<br />
sahasında %19 hissesi bulunan Türkiye<br />
böylece küresel enerjide söz sahibi olma<br />
yolunda emin adımlarla ilerliyor.<br />
Petrol İşleri Genel Müdürü Selami<br />
İncedalcı’nın verilerine göre son 13 yılda<br />
1079 arama-tespit ve 561 üretim amaçlı<br />
olmak üzere toplam 640 kuyu açılırken bu<br />
süreçte 34,1 milyon ton ham petrol rezervlere<br />
eklendi. İncedalcı, 16 şirket tarafından<br />
1320 kuyuda günlük 47 bin varil ham petrolün<br />
üretildiğini, petrol ve doğal gaz ithalatı<br />
faturasının da geçtiğimiz yıla kıyasla 2 milyar<br />
dolar tutarında azaltıldığını belirtiyor.<br />
Bütün bu veriler ve yatırımlardan da anlaşılacağı<br />
üzere, Türkiye hem kendi içinde<br />
petrol ve doğal gaz aramaya devam ediyor<br />
hem de TANAP gibi projelerle kaynak<br />
çeşitliliği sağlayacak adımlar atıyor.<br />
TÜRKIYE,<br />
AZERBAYCAN’DA<br />
BULUNAN ŞAH<br />
DENIZ SAHASINDA<br />
%19 HISSEYE SAHIP.<br />
TURKEY HAS 19%<br />
SHARE IN<br />
AZERBAIJAN’S SHAH<br />
DENIZ FIELD.<br />
and Natural Resources Taner Yıldız pointed<br />
out the importance of this decline for<br />
decreasing the costs, and indicated that the<br />
transportation sector has achieved significant<br />
numbers in this regard. BOTAS<br />
General Manager (ppa) Mehmet Konuk<br />
states that decreasing prices and the slow<br />
economic growth create a great opportunity<br />
for countries with higher energy<br />
demand. However, according to the 2013<br />
net import data, Turkey ranks 8th in coal,<br />
13th in oil and 5th in natural gas imports<br />
with its 50 bcm gas import volume. Energy<br />
has a significant place in Turkey’s 15 most<br />
important import items. Minister Yıldız<br />
stated that the global energy demand is<br />
expected to increase by 40% until 2035.<br />
Under these conditions, Turkey is planning<br />
to improve its energy supply diversification<br />
by new pipelines, nuclear power<br />
plants and renewable energy investments.<br />
Yıldız expressed that TANAP is a strategic<br />
project for Turkey in terms of supply<br />
diversification and the country is involved<br />
in different projects with this purpose.<br />
TURKEY WILL HAVE A VOICE IN THE<br />
WORLD’S ENERGY RESOURCES<br />
Turkey not only improves its supply diversification<br />
but also sustains the oil exploration<br />
works. As noted by Turkish<br />
Petroleum (TP) Acting President Besim<br />
Şişman, Turkey is not an oil and gas country<br />
and they are doing their best to find<br />
available resources. Şişman noted that TP<br />
bought a field from Russia for the first time<br />
in its 60-year history. TP’s aim is to become<br />
an international company, as underlined<br />
by Şişman. With its 19% share in<br />
Azerbaijan’s Shah Deniz field, Turkey<br />
takes firm steps to have a voice in the global<br />
energy resources.<br />
General Manager at the Directorate of<br />
Petroleum Works, Selami İncedalcı said a<br />
total of 640 wells were opened in the last 13<br />
years; 1079 for exploration and 561 for production<br />
purposes, and 34.1 million tons of<br />
crude oil was added in reserves. İncedalcı<br />
indicated that 16 companies are producing<br />
47 thousand barrels of crude oil per day in<br />
1320 wells, and the imported oil and gas<br />
bill has declined by 2 billion USD compared<br />
to last year.<br />
With reference to these investments and<br />
data, Turkey continues to explore oil and<br />
natural gas within the country and takes<br />
steps to increase supply diversity with projects<br />
like TANAP.<br />
HAZAR WORLD<br />
13
RÖPORTAJ / INTERVIEW<br />
TTIP / TTIP<br />
GLOBALLEŞMEDEN BLOKLAŞMAYA DOĞRU: TTIP<br />
FROM GLOBALIZATION TO BLOCS: TTIP<br />
Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı (TTIP), AB ve ABD gibi iki büyük<br />
blok arasında güçlü bir ekonomik işbirliği kurmayı amaçlarken Türkiye de imalat<br />
sanayisini geliştirerek kendisini bu bloklaşmaya karşı koruma altına almaya çalışıyor.<br />
Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP) aims to establish<br />
strong economic cooperation between two major blocs EU and USA, while<br />
Turkey is trying to protect itself against these blocs by developing its<br />
manufacturing industry.<br />
TTIP anlaşması ile AB ve ABD dünya<br />
ticaretinde yeni bir oyun alanı yaratırken<br />
bu iki blokla önemli ticari ilişkileri<br />
bulunan ülkelerden biri olan<br />
Türkiye anlaşmanın dışında kalması halinde<br />
karşılaşabileceği makroekonomik ve<br />
endüstriyel etkileri hesaplıyor. Konuyu<br />
yakından takip eden HASEN’in<br />
Amsterdam’da gerçekleştirdiği TTIP<br />
Çalışma Grubu Toplantıları’nın üçüncüsünde<br />
Uluslararası Politika Çalışmaları<br />
Enstitüsü’nden (ISPI) Dr. Nicolò Rossetto<br />
ve Gaidar Ekonomi Politikaları<br />
Enstitüsü’nden Dr. Alexander Knobel ile<br />
TTIP’yi konuştuk.<br />
Dünya ticaretinin yaklaşık olarak yarısını<br />
temsil eden alanın daha derin bir<br />
bütünleşmeye gitmesi küresel ticarette<br />
somut olarak neleri değiştirecek?<br />
Avrupa Birliği ve ABD arasında bir ticaret<br />
anlaşması imzalanması halinde dünya<br />
genelindeki ticaret akışı etkilenecek.<br />
Örneğin bugün öngörüldüğü haliyle TTIP<br />
anlaşması bazı Amerikan mallarının paza-<br />
ROSSETTO: “TTIP ILE<br />
DÜNYA GENELINDEKI<br />
TICARET AKIŞI<br />
ETKILENECEK.”<br />
ROSSETTO: “THE<br />
TRADE FLOWS<br />
AROUND THE WORLD<br />
WILL BE MUCH<br />
AFFECTED BY TTIP.”<br />
With the TTIP agreement, EU and<br />
USA is creating a new movement<br />
area in world trade while Turkey,<br />
among other countries that have<br />
significant trade relations with these blocs, is<br />
calculating the possible macroeconomic and<br />
industrial impacts of being left out. Attaching<br />
importance to this issue, HASEN organized<br />
the third TTIP Working Group Meetings in<br />
Amsterdam and discussed TTIP with Dr.<br />
Nicolò Rossetto from the Institute of<br />
International Political Studies (ISPI) and Dr.<br />
Alexander Knobel from Gaidar Institute for<br />
Economic Policy.<br />
What will change in global trade when<br />
the area which represents approximately<br />
half of the world trade is further integrated?<br />
In case of a trade agreement between the<br />
European Union and the United States, trade<br />
flows around the world will be much affected.<br />
For example, the TTIP as envisaged today<br />
may increase competition in the EU market<br />
for manufactured goods, because some<br />
14 NİSAN <strong>2015</strong> SAYI <strong>29</strong> - APRIL <strong>2015</strong> ISSUE <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
ra girmesini kolaylaştıracağı için AB pazarında<br />
mamul mallar için rekabeti arttırabilir.<br />
Bu da Türkiye ve İsviçre gibi Avrupa<br />
pazarına imtiyazlı giriş hakkına sahip ülkelerdeki<br />
şirketler üzerinde en azından kısa<br />
vadede olumsuz etkiye sahip olacak.<br />
Rusya-Ukrayna bölgesindeki mevcut<br />
sorunlu durum TTIP’de tarafların<br />
anlaşma sürecini nasıl etkiler?<br />
Rusya ve Ukrayna arasındaki mevcut gerilim,<br />
Trans Atlantik işbirliği konusunu bazı<br />
Doğu Avrupa ülkeleri için daha önemli hale<br />
getirdi. Ancak bunun TTIP süreci üzerinde<br />
büyük bir etkiye sahip olacağını düşünmüyorum.<br />
Bugün AB ve Rusya arasındaki<br />
ticari ilişki fosil yakıtlar üzerine kurulu.<br />
AB’nin Rusya’dan ithal ettiği mamul mal<br />
sayısı bir hayli düşük. Bu sebeple TTIP,<br />
Moskova’nın aktif dış politikasına karşı<br />
önemli bir “siyasi silah” olarak kullanılamaz.<br />
Ukrayna’nın anlaşmaya taraf olması<br />
halinde farklı bir sonuca ulaşılabilir ama<br />
ben bunun çok düşük bir ihtimal olduğunu<br />
düşünüyorum çünkü ekonomik açıdan geri<br />
kalmış olan Kiev’in dünyanın en gelişmiş<br />
iki ekonomisiyle serbest ticaret anlaşması<br />
yapmak istemesi pek olası görünmüyor.<br />
Transatlantik Ticaret ve Yatırım<br />
Ortaklığı Anlaşması’na Avrupa ülkelerindeki<br />
halkın tepkili yaklaşmasının<br />
sebebi nedir?<br />
2013 yılından bu yana TTIP görüşmeleri<br />
Avrupa’da tartışmalı bir konu oldu çünkü<br />
pek çok STK ve vatandaş bu anlaşmayı sağlık<br />
ve güvenlik standartlarına, kamu hizmetlerine<br />
ve üye devletlerin kamu politikalarını<br />
belirleme ve ekonomik sektörleri<br />
düzenleme gücüne yönelik potansiyel bir<br />
tehdit olarak değerlendiriyor. Kısaca TTIP,<br />
Avrupalı tüketiciler ve küçük işletmeler<br />
TTIP, MOSKOVA’NIN<br />
AKTIF DIŞ<br />
POLITIKASINA KARŞI<br />
ÖNEMLI BIR “SIYASI<br />
SILAH” OLARAK<br />
KULLANILAMAZ.<br />
TTIP CANNOT BE<br />
USED AS A<br />
SIGNIFICANT<br />
“POLITICAL<br />
WEAPON” AGAINST<br />
THE ACTIVE FOREIGN<br />
POLICY OF MOSCOW.<br />
American goods will obtain easier access to<br />
it. This will clearly have a negative impact, at<br />
least in the short term, on companies located<br />
in other countries that today enjoy a preferential<br />
access to the European market like<br />
Switzerland or Turkey.<br />
What will be the impact of current problems<br />
in the Russia-Ukraine region on the<br />
agreement process of TTIP?<br />
Current tensions between Russia and<br />
Ukraine made more pressing for some<br />
Eastern European countries the issue of<br />
Trans-Atlantic cooperation. However, I do<br />
not think that this will have a major impact<br />
on the agreement process of TTIP. Today the<br />
commercial relationship between the EU<br />
and Russia is centred on fossil fuels: There<br />
are very few manufactured goods that the<br />
EU imports from Russia. As a result, the<br />
TTIP cannot be used as a significant “political<br />
weapon” against the active foreign policy<br />
of Moscow. A different conclusion would be<br />
drawn if Ukraine becomes a party to the<br />
agreement but I almost rule out this possibility<br />
because due to the backwardness of its<br />
economic structure, it is difficult to imagine<br />
that Kiev will be eager to establish a free<br />
trade agreement with two of the most<br />
advanced economies in the world.<br />
Why do European citizens react to the<br />
Transatlantic Trade and Investment<br />
Partnership Agreement?<br />
Soon after its launch in 2013, the TTIP negotiation<br />
process became a contentious issue in<br />
Europe because many NGOs and citizens see<br />
it as a potential threat to high health and<br />
safety standards, to public service availability<br />
and to the sovereignty of Member States in<br />
setting public policies and regulating economic<br />
sectors. In short, TTIP is often seen as<br />
HAZAR WORLD<br />
15
TTIP / TTIP<br />
karşısında büyük şirketlerin, özellikle<br />
Amerikan şirketlerinin çıkarlarına hizmet<br />
edecek bir anlaşma olarak görülüyor. Bu<br />
korkuların birçoğu geçerli bir sebebe<br />
dayanmazken Avrupa Komisyonu Avrupa<br />
vatandaşlarının haklı endişelerini göz<br />
önünde bulunduracaklarını açıkça belirtti.<br />
Ancak bazı konularda ciddi sorunlar var.<br />
Örneğin, gıda ve içecekler konusundaki<br />
sağlık ve güvenlik standartlarının karşılıklı<br />
tanınması veya Avrupalı çiftçiler için hassas<br />
bir konu olan coğrafi göstergelerin<br />
Amerikan müzakereciler tarafından tekrar<br />
tanımlanması gibi.<br />
20. yüzyıla küreselleşme damgasını<br />
vurdu. TTIP ile de bir bölgeselleşme<br />
( bloklaşma) söz konusu. Yani bölgeselleşme<br />
küreselleşmenin alternatifi mi<br />
olacak?<br />
Doha Ticaret Görüşmelerinin başarısız<br />
olması iyi bir örnek. DTÖ çerçevesinde<br />
2001 yılı sonunda başlatılan görüşmeler<br />
duraklama halindedir ve yakın zamanda<br />
ilerleme kaydedilebileceğine ilişkin pek<br />
fazla umut yok. Taraflar arasında çok<br />
büyük farklar var ve bu yüzden küçük ülke<br />
gruplarının bölgesel kararlar alması bekleniyor,<br />
tıpkı TTIP örneğinde olduğu gibi.<br />
AB’nin dünyanın geri kalanına kıyasla bir<br />
hayli önde olduğu iklim değişikliği gibi<br />
diğer konularda da farklı bir gelişme görülmüyor.<br />
a kind of Trojan horse that will promote the<br />
interests of big corporations, especially<br />
American ones, at the expense of European<br />
consumers and small businesses. In many<br />
cases these fears are not justified at all and<br />
the EC has openly stated that it is taking into<br />
account the legitimate concerns of European<br />
citizens. However, there are some issues that<br />
are not devoid of concrete problems such as<br />
the mutual recognition of health and safety<br />
standards for food and beverage or the desire<br />
of the American negotiators to redefine geographical<br />
indications, something that is very<br />
sensitive for European farmers.<br />
Globalization marked the 20 th century.<br />
TTIP has put forward another phenomenon:<br />
regionalization (forming blocs).<br />
So, is regionalization an alternative to<br />
globalization?<br />
A good example is the failure of the Doha<br />
Round of trade negotiations. Initiated at the<br />
end of 2001 within the WTO framework,<br />
negotiations are today pretty at a standstill<br />
and few hope that a significant agreement<br />
will be struck any time soon. Too large are<br />
the differences among the parties, thereby<br />
pushing smaller groups of countries to define<br />
agreements on a regional basis, as it is the<br />
case of the TTIP. Something not so different<br />
is happening in other policy areas like climate<br />
change, where the EU is much ahead of<br />
most of the rest of the world.<br />
DR. ALEXANDER KNOBEL<br />
GAIDAR EKONOMI POLITIKALARI ENSTITÜSÜ<br />
ULUSLARARASI TICARET BÖLÜMÜ BAŞKANI<br />
GAIDAR INSTITUTE FOR ECONOMIC POLICY<br />
HEAD OF INTERNATIONAL TRADE<br />
DEPARTMENT<br />
TTIP ile Türkiye’nin AB’ye tam üyelik sürecinin hızlanması beklenebilir”<br />
Dünya ticaretinin yaklaşık yarısını temsil eden alanın daha derin bir bütünleşmeye<br />
gitmesi küresel ticarette somut olarak neleri değiştirecek?<br />
Hesaplamalarımıza göre, AB ve ABD arasında imzalanan TTIP anlaşması sonucunda iki<br />
taraf arasındaki ticaret hacmi %13-16 civarında artarken, dünyanın geri kalanıyla yapılan<br />
ticaretin hacmi %0,5-1 oranında gerileyecek.<br />
Türkiye’nin TTIP’ye üye olması Avrupa Birliği üyelik sürecine nasıl yansır?<br />
Türkiye, AB ile Gümrük Birliği üyesidir. Bu sebeple ABD ile entegrasyon diğer AB ülkeleri<br />
için olduğu kadar Türkiye için de avantajlı olabilir. Bununla birlikte Türkiye’nin AB’ye<br />
tam üyelik sürecinin hızlanması beklenebilir.<br />
“TTIP will accelerate the accession process of Turkey in the EU as full member”<br />
What will change in global trade when the area which represents approximately<br />
half of the world trade is further integrated?<br />
According to our calculations, as a result of the TTIP agreement between the EU and<br />
the USA, trade between them can grow by 13–16% while trade with the rest of the world can fall by 0,5-1%.<br />
How will Turkey’s EU membership process be affected if Turkey becomes a party to the TTIP Agreement?<br />
Turkey is the member of the Customs Union with the EU, therefore it can get advantages from integration with USA at<br />
the level comparable to other members of the EU. In turn, it will accelerate the accession process of Turkey in the EU as<br />
full member.<br />
16 NİSAN <strong>2015</strong> SAYI <strong>29</strong> - APRIL <strong>2015</strong> ISSUE <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
HAZAR WORLD<br />
17
GÖRÜŞ / OPINION<br />
ABD - İSRAİL / US - ISRAEL<br />
ABD-İSRAİL STRATEJİK<br />
İTTİFAKINDA İRAN<br />
ÇATLAĞI<br />
Arap-İsrail savaşları sonrasında Camp David<br />
Antlaşması ile İsrail’in en hayati stratejik müttefiki<br />
olduğunu ortaya koyan ABD yönetimi ile Netanyahu<br />
arasında seçimler öncesinde eşine ender rastlanacak<br />
bir kriz yaşandı. Peki, 17 Mart seçimlerini kazanan<br />
Netanyahu’yu bundan sonra neler bekliyor?<br />
IRAN’S BREACH IN THE USA-<br />
ISRAEL STRATEGIC ALLIANCE<br />
Before the elections, there was a rarely<br />
encountered crisis between Netanyahu and the US<br />
administration proving that US is the most vital<br />
strategic ally of Israel on the grounds of the Camp<br />
David Treaty after the Arab-Israel wars. So what<br />
does the future hold for Netanyahu who won the<br />
elections on March 17?<br />
01<br />
PROF. DR. MESUT HAKKI CAŞIN<br />
HASEN DIŞ POLITIKA VE GÜVENLIK<br />
ARAŞTIRMALARI MERKEZI UZMANI<br />
SENIOR FELLOW, HASEN CENTER ON<br />
FOREIGN POLICY AND SECURITY<br />
İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, 17<br />
Mart <strong>2015</strong> erken seçimleri öncesinde<br />
Beyaz Saray’ın resmi davetlisi olmamasına<br />
rağmen, diplomatik teamüller dışına<br />
çıkarak kongrede eleştirel bir konuşma gerçekleştirdi.<br />
Netanyahu’nun kongrede ve<br />
güçlü Amerikan-İsrail Halkla İlişkiler<br />
Komitesi (AIPAC) lobisinin platformlarındaki<br />
hararetli söylemleri Washington yönetimini<br />
memnun etmedi. Peki, Washington-<br />
Tel Aviv stratejik ortaklığında görünürde<br />
İran’ın nükleer faaliyetleri ve Irak’ta askeri<br />
güç bulundurması nedeni ile ortaya çıkan<br />
çatlak krize dönüşebilir mi? 17 Mart seçimlerini<br />
kazanan Netanyahu’nun Filistin ve<br />
İran konularındaki duruşu, Beyaz Saray ile<br />
ilişkilerinde yeni açılımlar getirebilir mi?<br />
İSRAİL PERSPEKTİFİNDE KRİZİN ARKA<br />
PLANI<br />
Netanyahu, halen ABD, Rusya, İngiltere,<br />
Fransa, Çin ve Almanya ile sürdürülen ve<br />
İran’ın nükleer silah geliştirmekten vazgeçmesi<br />
karşılığında ekonomik yaptırımların<br />
Although Israeli Prime Minister<br />
Benjamin Netanyahu was not officially<br />
invited by the White House<br />
before the early elections on March<br />
17, <strong>2015</strong>, he made a critical speech in the<br />
congress disregarding the diplomatic practices.<br />
Because of the fractious expressions<br />
of Netanyahu in the congress and in the<br />
platforms of powerful American Israel<br />
Public Affairs Committee (AIPAC), the<br />
Washington Administration was quite<br />
unpleased. So, would the breach stemming<br />
from Iran’s nuclear practices and military<br />
existence in Iraq turn into a crisis in the<br />
Washington-Tel Aviv strategic alliance?<br />
Would Netanyahu’s stance about the<br />
Palestinian and Iranian issues bring new<br />
initiatives to his relations with the White<br />
House?<br />
BACKGROUND OF THE CRISIS FROM<br />
ISRAEL’S PERSPECTIVE<br />
Netanyahu criticized the official talks about<br />
easing sanctions on condition that Iran<br />
18<br />
NİSAN <strong>2015</strong> SAYI <strong>29</strong> - APRIL <strong>2015</strong> ISSUE <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
01<br />
Netanyahu’nun<br />
Cumhuriyetçi<br />
muhalefet ile birlikte<br />
hareket etmesi ABD’yi<br />
rahatsız etti.<br />
01<br />
Netanyahu’s<br />
collaboration with the<br />
Republican opposition<br />
disturbed the USA.<br />
gives up the bid for nuclear weapons, and a<br />
possible agreement with USA, Russia, UK,<br />
France, China and Germany. Defining the<br />
Iran regime as “extremist and unreliable”<br />
in his speech in the US Congress, the Prime<br />
Minister of Israel stated that the agreement<br />
would not deter Tehran from developing<br />
nuclear weapons, on the contrary it would<br />
even facilitate achieving their goal. These<br />
expressions of Netanyahu drew reaction in<br />
USA, Israel and Iran. Isaac Herzog, Israeli<br />
opposition leader and Chairman of the<br />
Labor Party, asserted that Netanyahu’s<br />
speech would deepen the dissent between<br />
USA and Israel. This critical development<br />
was interpreted as Netanyahu’s bid to<br />
interfere in the domestic policies of USA<br />
acting together with Republican opposition.<br />
Israel insistently emphasizes that the sanctions<br />
on Iran by USA and the Allies following<br />
the UN decisions are not enough and<br />
that the use of force should be considered<br />
as well. Moreover, Israel thinks that allihafifletilmesini<br />
öngören müzakereleri ve<br />
olası bir anlaşmayı eleştirdi. ABD<br />
Kongresi’nde yaptığı konuşmada İran rejimini<br />
“radikal ve güvenilmez” olarak tanımlayan<br />
İsrail Başbakanı, varılacak anlaşmanın<br />
Tahran’ı nükleer silah geliştirme hedefinden<br />
vazgeçirmeyeceğini, aksine bu hedefe<br />
ulaşmasını kolaylaştıracağını savundu.<br />
Netanyahu’nun çıkışı, ABD, İsrail ve İran’da<br />
büyük yankı uyandırdı. İsrail muhalefet<br />
lideri, İşçi Partisi Genel Başkanı Isaac<br />
Herzog, Netanyahu’nun konuşmasının ABD<br />
ile İsrail arasındaki görüş ayrılığını derinleştireceğini<br />
öne sürdü. Bu kritik gelişme<br />
bazı ABD siyasal çevrelerinde<br />
Netanyahu’nun Cumhuriyetçi muhalefet ile<br />
birlikte hareket ederek ABD iç politikasına<br />
müdahale girişimi olarak da yorumlandı.<br />
İsrail, ABD ve Müttefiklerin BM kararları<br />
doğrultusunda uyguladıkları yaptırımların<br />
İran’ı caydırma konusunda yetersiz kaldığını<br />
ve kuvvet kullanma seçeneğinin de düşünülmesi<br />
gerektiğini ısrarla vurguluyor.<br />
Ayrıca İsrail’e göre, IŞİD ile mücadelede<br />
HAZAR WORLD<br />
19
ABD - İSRAİL / US - ISRAEL<br />
İran ile ortaklık kurulması tarihi bir hata.<br />
Bu eğilimin, Tahran’ın bölgede hem Suriye<br />
hem de Irak üzerinde nüfuz alanını giderek<br />
artırmasının yarattığı belirsizlikten kaynaklandığı<br />
söylenebilir. Kanaatimizce, 1991 dengelerinden<br />
farklı olarak bu iki kritik gelişme,<br />
İsrail siyasal ve askeri elitini ciddi<br />
boyutlarda rahatsız ediyor. Netanyahu’nun<br />
2010 yılından itibaren İsrail’in güvenlik<br />
gerekçeleriyle Batı Şeria’da yeni yerleşimler<br />
kurulması konusundaki yasağı kaldırması<br />
durumu gerginleştiren bir diğer önemli<br />
husus. Öte yandan, İsrail’de erken genel<br />
seçime gidilmesi büyük oranda Başbakan<br />
Netanyahu’ya yönelik bir güven oylaması<br />
olarak değerlendiriliyor. Ama 17 Mart genel<br />
seçimleri öncesinde yapılan kamuoyu yoklamaları<br />
Herzog-Livni ikilisinin Likud’un<br />
önünde olduğunu gösterse dahi, sonuç farklı<br />
oldu. Netanyahu liderliğindeki<br />
muhafazakâr Likud Partisi, sürpriz bir<br />
başarı grafiği ile 120 sandalyeli parlamentoya<br />
30 üye ile öne geçmeyi başardı.<br />
Netanyahu’nun hükümeti kurmak için<br />
gereken 61 sandalye sayısına ulaşmak için<br />
diğer küçük partiler ile koalisyona gitmesi<br />
bekleniyor. Beyaz Saray Sözcüsü Josh<br />
Earnest, ABD Başkanı Barack Obama’nın<br />
hala Orta Doğu’da barış için en iyi yolun iki<br />
devletli çözüm olduğuna inandığını vurgulaması,<br />
görüş ayrılığının devam edeceği<br />
mesajını öne çıkarıyor. Filistin’in tanınmasını<br />
ve iki devletli çözümü kabul etmediğini<br />
ifade eden Netanyahu’nun ABD ve AB ile<br />
farklı bir duruş sergilemesi, bambaşka<br />
çözüm yolları ve uzlaşı formüllerini gündeme<br />
getirebilir.<br />
ABD VE ORTADOĞU: STRATEJİK ORTAKLIKTA<br />
SÜREKLİLİK İLKESİ<br />
Bilindiği üzere ABD yönetiminde, P5+1 olarak<br />
adlandırılan ülkeler ile İran arasında<br />
yürütülen müzakerelerde İran’ın nükleer<br />
silah üretmesine yönelik endişeleri ortadan<br />
kaldıracak bir çerçevede uzlaşılması konusunda<br />
olumlu görüşün hakim olduğu söylenebilir.<br />
Tahran yönetimi ise nükleer silah<br />
üretmeyi hedeflediğine ilişkin iddiaları reddediyor<br />
ve Batı tarafından yıllardır uygulanmakta<br />
olan ambargonun ivedilikle kaldırılmasını<br />
talep ediyor. Obama yönetimini<br />
belki de en çok endişelendiren unsur<br />
Ortadoğu’da İsrail ile İran arasında patlak<br />
verecek bir çatışmada ABD’nin de İsrail<br />
tarafında savaşa girmesiyle başlayacak bir<br />
şiddet sarmalı. <strong>2015</strong> yılında Kongre’ye İsrail<br />
için 3 milyar dolarlık bir askeri yardım<br />
paketi gönderildi. Beyaz Saray’ın stratejik<br />
02<br />
02<br />
İsrail’de genel<br />
seçimleri Başbakan<br />
Netanyahu’nun lideri<br />
olduğu Likud Partisi<br />
kazandı.<br />
02<br />
The Likud Party<br />
under Prime Minister<br />
Netanyahu’s leadership<br />
won the elections in<br />
Israel.<br />
ance with Iran in the fight against ISIS is a<br />
historical mistake. This tendency may be<br />
created by the uncertainty which occurred<br />
with the increase in Tehran’s increasing<br />
domination in both Syria and Iraq. For us,<br />
unlike the balances in 1991, these two critical<br />
developments annoy Israel’s political<br />
and military elite. Netanyahu’s lifting the<br />
ban on new settlements in Western Bank<br />
on the basis of security purposes since 2010<br />
is another important issue which increases<br />
the tension. On the other hand, holding an<br />
early election in Israel is regarded as a vote<br />
of confidence for Prime Minister<br />
Netanyahu. Although the public opinion<br />
polls made before the general election of<br />
March 17 showed that Herzog and Livni<br />
outrivaled the Likud Party, the results were<br />
different. The conservative Likud Party led<br />
by Netanyahu surprisingly won a comefrom-behind<br />
victory with 30 seats in the<br />
120-member parliament. It is expected that<br />
Netanyahu will form a coalition with other<br />
minor parties to reach the 61 seats limit<br />
which is necessary to form the government.<br />
20<br />
NİSAN <strong>2015</strong> SAYI <strong>29</strong> - APRIL <strong>2015</strong> ISSUE <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
ortağı İsrail’in Ortadoğu güç dengesindeki<br />
‘primus inter pares’ (eşitler arasında birinci)<br />
konumunu sıkı sıkıya muhafaza ettiği biliniyor.<br />
Obama yönetimi, Ortadoğu bölgesinde<br />
Türkiye-Mısır-Suudi Arabistan-İsrail<br />
dengesinde Tahran’a da bazı yeni roller vermekten<br />
kaçınmıyor.<br />
Temsilciler Meclisi’nin Demokrat Parti<br />
azınlık lideri Nancy Pelosi, “Netanyahu,<br />
konuşmasıyla İran’la yürütülen nükleer<br />
müzakerelerin bir parçası olan ABD’nin<br />
zekâsına hakaret etmiştir” açıklamasında<br />
bulundu. Netanyahu’nun ziyareti sonrasında<br />
Cumhuriyetçi Parti mensubu 47 senatör,<br />
iki yıl sonra Barack Obama’nın yerini alacak<br />
olan yeni Başkan’ın Tahran hükümetiyle<br />
varılacak anlaşmayı feshedebileceğini bildiren<br />
bir mektubu İran liderlerine göndermesi,<br />
krizin İran ile ilişkiler boyutunu uluslararası<br />
antlaşmalar hukuku çerçevesinde<br />
sorgulayan bir şüpheyi gün yüzüne çıkardı.<br />
Sonuç olarak, Netanyahu’nun yaptığı ziyaretin<br />
ilişkilere kalıcı zarar vermeyeceği<br />
konusunda Obama’nın yaptığı açıklama<br />
dikkate alındığında, krizin yönetilebilir bir<br />
ABD BAŞKANI<br />
BARACK OBAMA<br />
HALA ORTA DOĞU’DA<br />
BARIŞ IÇIN EN IYI<br />
YOLUN IKI DEVLETLI<br />
ÇÖZÜM OLDUĞUNU<br />
VURGULUYOR.<br />
US PRESIDENT<br />
BARACK OBAMA<br />
STILL BELIEVES THAT<br />
THE BEST WAY TO<br />
REACH A<br />
COMPROMISE IS A<br />
TWO-STATE<br />
SOLUTION.<br />
White House Spokesman Josh Earnest’s<br />
emphasized that the US President Barack<br />
Obama still believes the best way to compromise<br />
is a two-state solution. This statement<br />
indicates that the dissent will remain<br />
in the next term. Stating that he does not<br />
recognize the Palestine state and does not<br />
accept the two-state solution, Netanyahu’s<br />
different attitude towards the USA and UN<br />
may bring completely different solutions<br />
and consensus ways into question.<br />
USA AND THE MIDDLE EAST: CONTINUITY<br />
PRINCIPLE IN THE STRATEGIC ALLIANCE<br />
As is known, it might be said that the US<br />
administration has a positive attitude<br />
towards compromise which will eliminate<br />
the concerns about Iran’s producing nuclear<br />
weapons in the negotiations between<br />
Iran and the ‘P5+1’ countries. The Tehran<br />
administration rejects the claims that they<br />
are planning to produce nuclear weapons,<br />
and demands lifting the embargo urgently<br />
which have been placed by the West for<br />
many years. Perhaps the most concerning<br />
issue for the Obama administration is a<br />
possible breakout in the case of the USA’s<br />
engagement into a war by Israel’s side<br />
against Iran. In <strong>2015</strong>, a 3 billion dollar-military<br />
aid package was sent to the Congress<br />
for Israel. It is known that the White House<br />
preserves Israel’s ‘primus inter pares’ (first<br />
among equals) position in the balance of<br />
power of the Middle East. Obama administration<br />
also gives some new roles to Tehran<br />
in the Turkey-Egypt-Saudi Arabia-Israel<br />
balance in the Middle East region.<br />
“With his speech, Netanyahu insulted the<br />
intelligence of USA which is a party in the<br />
nuclear negotiations with Iran” said Nancy<br />
Pelosi, Democratic Party minority leader of<br />
US House of Representatives. After the<br />
visit of Netanyahu, 47 senators, who are<br />
members of the Republican Party, sent a<br />
letter to Iranian leaders, stating that the<br />
new President who will replace Barack<br />
Obama in two years may repeal the agreement<br />
with the Tehran government. This<br />
letter and statement unearthed a doubt<br />
questioning the magnitude of the crisis<br />
about the relations with Iran within the<br />
framework of the International Law on<br />
Treaties.<br />
In conclusion, regarding Obama’s statement<br />
about the visits made by Netanyahu<br />
will not give a permanent damage to the<br />
relationship, and we can say that the crisis<br />
has become manageable now. At this point,<br />
HAZAR WORLD<br />
21
ABD - İSRAİL / US - ISRAEL<br />
mecraya girdiği söylenebilir. Bu noktada, iki<br />
stratejik partner arasındaki güven eksikliğinin<br />
seçimler sonrasında yeni hükümetin<br />
kurulması ile aşılabileceği düşünülüyor.<br />
Yeni kurulacak İsrail hükümetinin ABD ile<br />
ilişkilerde daha yoğun bir işbirliği süreci<br />
içine girmesi beklenebilir. Netanyahu, seçim<br />
sonrası ilk değerlendirmesinde, “İki devletli<br />
barışçıl bir çözüm istiyorum” dedi. Ancak,<br />
“Yahudi devletini tanıyan ve silahsızlandırılmış<br />
bir Filistin devleti oluşturulmasına<br />
yönelik çağrımı hiçbir zaman geri çekmedim.<br />
Bunun olması için ise koşulların değişmesi<br />
gerekir.” açıklamasını da yaptı. Öte<br />
yandan Obama ise İran kamuoyuna yaptığı<br />
son açıklamasında, İran’ın nükleer faaliyetleri<br />
ve sahip olduğu iddia edilen nükleer<br />
silahlar sebebiyle bozulan ilişkileri düzeltecek<br />
bir anlaşma yapılabileceğini, makul bir<br />
anlaşmaya varılması halinde ülkedeki refahın<br />
artacağını; ancak herhangi bir uzlaşmaya<br />
varılamaması durumunda ise İran’ın tecrit<br />
edilebileceği uyarısında bulundu. Tüm<br />
bu mesajlar değişim için yeşil ışık olarak<br />
yorumlanabilir. Bu tür bir açılım, kanaatimizce,<br />
Türkiye-İsrail ilişkilerinde de yeni<br />
bir sayfa açılabileceğine ilişkin sinyaller<br />
olarak değerlendirilebilir.<br />
İSRAIL’E GÖRE, IŞİD<br />
ILE MÜCADELEDE<br />
İRAN ILE ORTAKLIK<br />
KURULMASI TARIHI<br />
BIR HATA.<br />
FOR ISRAEL,<br />
ALLIANCE WITH<br />
IRAN IN THE FIGHT<br />
AGAINST ISIS IS A<br />
HISTORIC MISTAKE.<br />
it is believed that the lack of confidence<br />
may be eliminated when the new government<br />
is formed after the elections. It can be<br />
expected that the new Israel government<br />
may develop more intense and close relations<br />
with the US government. In his first<br />
statement after the elections, Netanyahu<br />
said “I want a two-state and peaceful solution.”<br />
However, he added, “I have never<br />
given up on my call about forming a disarmed<br />
Palestinian government which recognizes<br />
the Jewish government. For this<br />
purpose, the conditions have to change.”<br />
On the other hand, in the last statement<br />
given to the public opinion in Iran, Obama<br />
expressed that Iran may sign an agreement<br />
to mend the relations that have been ruptured<br />
due to Iran’s nuclear practices and<br />
the nuclear weapons that Iran is claimed to<br />
have. Obama warned the Iran administration,<br />
saying if they could reach a reasonable<br />
agreement, the welfare of the country will<br />
enhance; but if they fail to reach any compromise,<br />
Iran may be isolated. All these<br />
messages may be interpreted as a green<br />
light. In our opinion, such an initiative may<br />
be regarded as a prospective blank page in<br />
the relations between Turkey and Israel.<br />
22<br />
NİSAN <strong>2015</strong> SAYI <strong>29</strong> - APRIL <strong>2015</strong> ISSUE <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
HAZAR WORLD<br />
23
KAPAK / COVER<br />
TANAP / TANAP<br />
ENERJİNİN İPEK<br />
YOLU TANAP<br />
DOĞUDAN DOĞDU<br />
İki devlet tek milletin enerjisi TANAP Projesi’nde<br />
nefesler tutuldu ve geri sayım başladı. 17 Mart’ta Kars’ın<br />
Selim ilçesinde Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan<br />
cumhurbaşkanları tarafından temeli atılan TANAP,<br />
Azerbaycan doğal gazını Avrupa’ya taşıyacak olan Güney<br />
Gaz Koridoru’nun en önemli parçası olarak görülüyor.<br />
24 NİSAN <strong>2015</strong> SAYI <strong>29</strong> - APRIL <strong>2015</strong> ISSUE <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
‘SILK ROAD OF<br />
ENERGY’ TANAP<br />
RISES IN THE EAST<br />
The countdown has started for the TANAP Project,<br />
the energy of one nation, two states. On March 17<br />
in the Selim district of Kars, Presidents of Turkey,<br />
Azerbaijan and Georgia laid the foundations for<br />
TANAP which is considered as the most important<br />
part of the Southern Gas Corridor designed to deliver<br />
Azerbaijani natural gas to Europe.<br />
FİGEN AYPEK AYVACI<br />
HAZAR WORLD<br />
25
TANAP / TANAP<br />
Tüm dünya, Türkiye’nin kuzeydoğu<br />
sınırını oluşturan Kars’ta tarihi bir<br />
güne tanıklık etti. Türkiye,<br />
Azerbaycan ve Gürcistan cumhurbaşkanlarını<br />
misafir eden Kars, bundan böyle<br />
TANAP’ın temellerinin atıldığı şehir olarak<br />
da anılacağa benziyor. Dünya enerji piyasalarında<br />
ses getirecek dev bir proje olan<br />
TANAP’ın hazırlıkları yıllar önce başladı.<br />
Projenin ete kemiğe büründüğü tarih, inşaat<br />
çalışmalarının başladığı 17 Mart <strong>2015</strong> olarak<br />
kaydedildi.<br />
17 Mart sabahı Kars Havalimanı belki de hiç<br />
olmadığı kadar hareketliydi. Ardı ardına<br />
inen uçaklar Ankara’dan, İstanbul’dan,<br />
Azerbaycan ve Gürcistan’dan tarihi güne<br />
tanıklık edecek cumhurbaşkanlarını, bakanları,<br />
iş adamlarını ve basın mensuplarını<br />
taşıyordu. Bu sırada Kars ise bir gelin gibi<br />
süslenmişti ve Doğu’nun kendine has misafirperverliğini<br />
tüm ihtişamı ile yansıtıyordu.<br />
Üç cumhurbaşkanı tarafından TANAP<br />
Projesi’nin ilk borusunun hendeğe indirilmesiyle<br />
Azerbaycan’ın Şah Deniz II sahasından<br />
çıkarılan gazın Avrupa’ya iletilmesi için<br />
ilk büyük adım atılmış olacaktı. İşte herkes<br />
böyle bir günün heyecanı ve haklı gururu ile<br />
TANAP’ın şantiye alanının bulunduğu<br />
Selim ilçesinde toplandı. Üç ülkenin cumhurbaşkanları,<br />
Azerbaycan gazını Avrupa’ya<br />
taşıyacak 1850 km uzunluğundaki<br />
TANAP’ın ilk borusunu açılan hendeğe bu<br />
duygularla indirdi.<br />
AVRASYA BÖLGESİ’NİN BARIŞ PROJESİ:<br />
TANAP<br />
Peki, bu görkemli temel atma töreniyle inşaat<br />
çalışmaları başlatılan TANAP sadece<br />
Türkiye ve Azerbaycan için değil, Avrasya<br />
bölgesi, hatta dünya için ne ifade ediyor?<br />
Azerbaycan gazını Güney Kafkasya Doğal<br />
Gaz Boru Hattı’ndan (SCP) alarak Trans<br />
Adriyatik Boru Hattı’na (TAP) ileten<br />
TANAP, bu iki hatla birlikte oluşturdukları<br />
Güney Gaz Koridoru’nun neden en önemli<br />
parçası? Çünkü TANAP yalnızca ekonomik<br />
fayda sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda<br />
bölge barışına da büyük katkıda bulunuyor.<br />
Bu proje, doğunun zengin kaynaklarını batıya<br />
sorunsuz bir şekilde iletebilecek belki de<br />
yegane proje. Azerbaycan Cumhurbaşkanı<br />
İlham Aliyev, “Avrasya bölgesinde yeni ve<br />
çok ciddi bir ittifak formatı yaratılıyor.<br />
Bunun hem siyasi hem de ekonomik etkisi<br />
çok büyük olacaktır. Yeni gaz havzası artık<br />
Azerbaycan gazı olan Şah Deniz gazıdır”<br />
diyor. Azerbaycan’ın kanıtlanmış doğal gaz<br />
rezervi 3,35 trilyon metreküp civarında ve<br />
01<br />
01<br />
TANAP Temel<br />
Atma Töreni,<br />
cumhurbaşkanlarını,<br />
bakanları ve iş<br />
adamlarını Kars’ta<br />
buluşturdu.<br />
01<br />
Presidents, ministers<br />
and businessmen<br />
gathered in Kars<br />
for TANAP’s<br />
groundbreaking<br />
ceremony.<br />
The whole world witnessed a historic<br />
day in Kars which constitutes the<br />
Northeast border of Turkey. From this<br />
day forward, Kars seems to be remembered<br />
as the city that welcomed the presidents<br />
of Turkey, Azerbaijan and Georgia<br />
and hosted the groundbreaking ceremony of<br />
TANAP. TANAP is a major project that will<br />
have a huge effect on the world energy markets.<br />
Preparations for the project started<br />
many years ago but the date when it was<br />
shaped in flesh and bones is recorded as<br />
March 17, <strong>2015</strong> as the first day of construction<br />
works.<br />
26 NİSAN <strong>2015</strong> SAYI <strong>29</strong> - APRIL <strong>2015</strong> ISSUE <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
bu rezervin 1,4 trilyon metreküpü <strong>Hazar</strong><br />
Denizi’nde bulunan Şah Deniz sahasında yer<br />
alıyor. Aliyev’in Şah Deniz’i işaret etmesinin<br />
sebebi de bu kaynağın büyüklüğü. İşte<br />
doğuyu batıya bağlayan Güney Gaz<br />
Koridoru’na da ilk etapta Şah Deniz kaynaklık<br />
ediyor.<br />
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da<br />
Aliyev gibi bu projeyi Avrasya nezdinde<br />
değerlendiriyor ve “Özgün bir proje olan<br />
Güney Gaz Koridoru’nun tüm etaplarını<br />
tamamladığımızda Avrupa ile <strong>Hazar</strong> Bölgesi<br />
arasında güçlü bir bağ oluşturmuş olacağız.<br />
Bu projeye Azerbaycan’dan, Gürcistan’dan,<br />
ŞAH DENIZ SAHASI<br />
1.4 TRILYON<br />
METREKÜPLÜK<br />
DOĞAL GAZ<br />
REZERVINE SAHIP.<br />
SHAH DENIZ FIELD<br />
HAS 1.4 TRILLION<br />
BCM NATURAL GAS<br />
RESERVES.<br />
In the morning of March 17, Kars Airport<br />
was full of action, probably like never<br />
before. Airplanes landing one after another<br />
were carrying the presidents, ministers,<br />
businessmen and journalists from Turkey,<br />
Azerbaijan and Georgia who were going to<br />
witness this historic day. Meanwhile, Kars<br />
was beautified like a bride, representing the<br />
unique hospitality of the East. When the<br />
first pipe of TANAP is placed in the trench<br />
by three presidents, the first big step is<br />
taken for the transportation of the gas<br />
obtained from Azerbaijan’s Shah Deniz II<br />
field. So with the excitement and honor of<br />
such a day, everybody gathered in TANAP’s<br />
construction area in the Selim district.<br />
Three presidents placed the first pipe of the<br />
1850 km long TANAP project with these<br />
feelings.<br />
TANAP: THE PEACE PROJECT OF EURASIA<br />
So, what does TANAP the construction<br />
works of which started with this glorious<br />
groundbreaking ceremony, mean for Turkey<br />
and Azerbaijan as well as for Eurasia and<br />
even the whole world? As the project that<br />
will receive Azerbaijan gas from South<br />
Caucasus Pipeline (SCP) and deliver it to<br />
Trans Adriatic Pipeline (TAP), why is<br />
TANAP the most important part of the<br />
Southern Gas Corridor consisting of these<br />
three pipelines? The answer is: TANAP not<br />
only offers economic advantages but also<br />
makes great contribution to regional peace.<br />
This project is probably the only project<br />
that can smoothly deliver the rich resources<br />
of the East to the West. President of<br />
Azerbaijan Ilham Aliyev says, “A new and<br />
serious alliance is being formed in Eurasia.<br />
The political and economic impact of it will<br />
be great. The new gas basin is now<br />
Azerbaijan’s Shah Deniz field.” Azerbaijan’s<br />
proven natural gas reserves are around 3.35<br />
trillion cubic meters and 1.4 trillion cubic<br />
meters of it is located in Shah Deniz which<br />
is a part of the Caspian Sea. That’s why<br />
Aliyev underlined the significance of the<br />
Shah Deniz field. In the first phase, Shah<br />
Deniz is the primary source of the Southern<br />
Gas Corridor which connects the East to the<br />
West.<br />
Similarly, President Recep Tayyip Erdoğan<br />
comments on this project from the Eurasia<br />
perspective by saying, “When we complete<br />
all the stages of the unique Southern Gas<br />
Corridor project, we will have established a<br />
strong bond between Europe and the<br />
Caspian Region. Europe needs this project<br />
HAZAR WORLD<br />
27
TANAP / TANAP<br />
Türkiye’den ziyade tüm Avrasya coğrafyasının<br />
ihtiyacı var” diyor. Yani Türkiye’nin<br />
doğusunda dünya doğal gaz rezervlerinin<br />
%60’ını barındıran ülkeler ile batısında dünyanın<br />
en büyük doğal gaz ithalatçısı olan<br />
Avrupa arasında kaynak aktarımını sağlayacak<br />
olan TANAP, aynı zamanda bir barış<br />
projesi. “Dünyada petrol ve doğal gaz projeleri<br />
çoğunlukla çatışmalarla, çekişmelerle,<br />
kavgalarla, savaşlarla, sömürüyle anılıyor.<br />
Ben bu projenin barışla, refahla, huzurla<br />
birlikte zikredileceğine inanıyorum” diyen<br />
Erdoğan, aslında Türkiye’nin projeye yaklaşımını<br />
ilk ağızdan söylemiş oluyor. Aynı desteği<br />
Gürcistan Cumhurbaşkanı Giorgi<br />
Margvelaşvili de veriyor ve “Kimi güçler,<br />
enerji konusunu başka ülkelere karşı kullanma<br />
cihetine gidebiliyor. Bu anlamda<br />
Avrupa ve Asya arasındaki ekonomik ilişkiler<br />
önemli. Proje bu açıdan çok önemli bir<br />
koridor oluşturuyor” diyor. TAP Türkiye<br />
temsilcisi Cenk Pala da enerji güvenliğinde<br />
en hassas noktalardan birinin doğal gaz olacağını<br />
söylüyor: “Avrupa ülkeleri <strong>Hazar</strong>,<br />
Türkmenistan, Irak ve İran’dan gelen gazın<br />
niye önemli olduğunu pek anlamamıştı.<br />
Çünkü nasılsa Rusya’dan, Norveç’ten ve<br />
Cezayir’den gaz geliyordu ve herkes mutluydu.<br />
Ancak gazın dış ilişkilerde bir silah olarak<br />
kullanılabileceğini gördüler.” 2008-2009<br />
yılında Ukrayna ve Rusya arasında yaşanan<br />
kriz sonrası Ukrayna üzerinden gelen Rus<br />
gazının kesilmesinin birçok ülkeyi nasıl<br />
etkilediği henüz unutulmamış olmalı ki<br />
enerji arz güvenliği konusu geçtiğimiz Şubat<br />
ayında Avrupa Komisyonu tarafından açıklanan<br />
“Enerji Birliği Paketi”nin en önemli<br />
maddesi oldu.<br />
TANAP ENERJİ BİRLİĞİ’NİN GÜNDEMİNDE<br />
Avrupa Birliği için doğal gaz arz güvenliği,<br />
kaynak çeşitliliği ve sürdürülebilir enerjinin<br />
temini açısından çok yönlü bir öneme sahip<br />
olan TANAP’ın <strong>Hazar</strong>’ı, Türkiye’yi ve<br />
Avrupa’yı birbirine daha da yaklaştıracağı<br />
çok açık. Hatta Avrupa Komisyonu Enerji<br />
Birliği’nden Sorumlu Başkan Yardımcısı<br />
Maros Sefcovic, TANAP ve Güney Gaz<br />
Koridoru projeleriyle Avrupa’nın ihtiyacı<br />
olan gazın güvenli bir şekilde taşınacağını,<br />
projenin bu açıdan çok önemli ve Avrupa<br />
Birliği için çok kritik olduğunu dile getiriyor.<br />
<strong>Hazar</strong>’daki doğal gazın Avrupa’ya iletilmesinin<br />
en somut adımı olan Güney Gaz<br />
Koridoru öncesinde Nabucco projesi gibi<br />
üzerinde çok fazla konuşulan projeler de<br />
oldu. Ancak Avrupa’nın gereken adımları<br />
atmaması <strong>Hazar</strong> ve çevresindeki bölgelerin<br />
02<br />
04<br />
02<br />
Cumhurbaşkanı Recep<br />
Tayyip Erdoğan<br />
02<br />
President Recep Tayyip<br />
Erdogan<br />
03<br />
Cumhurbaşkanı İlham<br />
Aliyev<br />
03<br />
President Ilham Aliyev<br />
more than Azerbaijan, Georgia and Turkey.”<br />
TANAP will transport rich resources of the<br />
East which holds 60% of the world’s natural<br />
gas reserves to the West where Europe<br />
stands as the largest natural gas importer of<br />
the world. So, TANAP is also a peace project.<br />
Erdogan says “Most of the oil and natural<br />
gas projects in the world are noted for<br />
conflicts, competition, wars and exploitation.<br />
I believe this project will be noted for<br />
peace and prosperity.” With these state-<br />
28 NİSAN <strong>2015</strong> SAYI <strong>29</strong> - APRIL <strong>2015</strong> ISSUE <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
03<br />
ments, Erdoğan also describes Turkey’s<br />
approach to this project. President of<br />
Georgia Giorgi Margvelashvili gives the<br />
same support and says, “Some forces use<br />
the energy issue against other countries. In<br />
this scope, economic relations between<br />
Europe and Asia are important. This project<br />
creates a very important corridor.” TAP<br />
Turkey Representative Cenk Pala states that<br />
one of the most sensitive factors in energy<br />
security will be the natural gas. He says,<br />
“Previously European countries had not<br />
really understood why Caspian,<br />
Turkmenistan, Iraq and Iran’s gas reserves<br />
are important because somehow gas was<br />
coming from Russia, Norway and Algeria<br />
and everybody was happy. However, they<br />
learned that gas can be used as a weapon in<br />
foreign affairs.” Europe has not forgotten<br />
the interruption in the gas flow from Russia<br />
through Ukraine due to the crises between<br />
Ukraine and Russia in 2008-2009. Thus,<br />
energy supply security has become the most<br />
important article in the “Energy Union<br />
Package” announced by the European<br />
Commission last February.<br />
doğal gaz kaynaklarının iletilmesini geciktirdi.<br />
Avrupa da bu gecikmenin farkında<br />
olacak ki Sefcovic, “Avrupa Komisyonu olarak<br />
projeye taahhüdümüzü bir kez daha<br />
yineliyoruz” diyor. Öte yandan Sefcovic, birliğin<br />
temelde üç amacı olduğunu ve enerji<br />
arz güvenliğinin sağlanmasının ilk sırada<br />
yer aldığını vurguluyor. Enerji Birliği planı<br />
ile Avrupa Birliği enerji kanunlarında köklü<br />
değişiklikler yapmayı hedeflediklerini de<br />
söyleyen Sefcovic’in TANAP temel atma<br />
04<br />
Cumhurbaşkanı Giorgi<br />
Margvelaşvili.<br />
04<br />
President Giorgi<br />
Margvelashvili.<br />
05<br />
Üç ülkenin cumhurbaşkanı<br />
birlik mesajı verdi.<br />
05<br />
Presidents of three<br />
countries underlined unity.<br />
05<br />
TANAP ON THE AGENDA OF THE ENERGY<br />
UNION<br />
TANAP is highly important for ensuring<br />
natural gas supply security, resource diversification<br />
and sustainable energy supply. In<br />
this sense, TANAP will make Caspian,<br />
Turkey and Europe even closer to each<br />
other. Maros Sefcovic, European<br />
Commission Vice President for the Energy<br />
Union, says that TANAP and Southern Gas<br />
Corridor projects are very critical for the<br />
European Union as they will safely meet the<br />
energy need of EU. Before the Southern Gas<br />
Corridor, which is the most concrete step<br />
for delivering gas from Caspian to Europe,<br />
there were other projects like Nabucco.<br />
However, Europe did not take the necessary<br />
steps and delayed the delivery of natural gas<br />
from the Caspian and the surrounding<br />
areas. Europe must be aware of this delay as<br />
Sefcovic says, “As the European<br />
Commission, once again we underline our<br />
commitment to the project.” On the other<br />
hand, Sefcovic states that EU has three<br />
main objectives and energy supply security<br />
comes in the first place. Sefcovic also<br />
expressed that they are aiming to make radical<br />
changes in Energy Union plan and E.U<br />
energy laws. TAP Turkey Representative<br />
Cenk Pala believes that Sefcovic’s participation<br />
to TANAP’s groundbreaking ceremony<br />
HAZAR WORLD<br />
<strong>29</strong>
TANAP / TANAP<br />
törenine katılımını çok anlamlı bulan TAP<br />
Türkiye Temsilcisi Cenk Pala, bu projenin<br />
olası Enerji Birliği’nin en büyük parçası olabileceğine<br />
dikkat çekiyor. Enerji Birliği<br />
beyanında sadece 4 ülkenin adının geçtiğini<br />
söyleyen Pala, “Bu ülkelerden birisi Türkiye.<br />
Yıllarca bunun için uğraştık. 18-19 yıl olmuş<br />
ve bakıyorum da benim hayatım bununla<br />
geçmiş” diyor. “Eminim ki Azerbaycan,<br />
Gürcistan ve Türkiye projeyi zamanında<br />
bitirecek, bu şevki üç ülkenin cumhurbaşkanlarında<br />
da görmek beni heyecanlandırdı”<br />
diyen Sefcovic’e Cumhurbaşkanı<br />
Erdoğan, “Bu projede doğal gaz akışının<br />
hedeflediğimiz tarihte, inşallah 2018’de başlamasını<br />
temenni ediyorum” diyerek cevap<br />
veriyor. TANAP’ın çok kısa bir zaman diliminde<br />
ortaya çıkmış olması da projenin<br />
hızla ilerlediğinin bir kanıtı. SOCAR<br />
Başkanı Rövnag Abdullayev’in de<br />
TANAP’ın 6 ay gibi rekor bir sürede devletlerarası<br />
anlaşmaya dönüştüğünü söylemesi,<br />
her şeyin zamanında ilerlediğine dair bir<br />
kanıt niteliğinde.<br />
06<br />
06<br />
Erdoğan, Aliyev ve<br />
Margvelaşvili TANAP’ın<br />
ilk borusunu hendeğe<br />
indirdi.<br />
06<br />
Erdogan, Aliyev and<br />
Margvelashvili placed<br />
TANAP’s first pipe in the<br />
trench.<br />
ABD’NİN GÖZÜ BU PROJENİN ÜSTÜNDE<br />
Doğal gaz üretimini giderek artıran<br />
Azerbaycan 2013 yılında toplam <strong>29</strong>,5 milyar<br />
metreküp doğal gaz üretti. Ülkenin 2030 yılı<br />
için üretim hedefinin de 60 milyar metreküp<br />
olması bekleniyor. Şu anda bu hat üzerinden<br />
Avrupa’ya gaz satmayı taahhüt eden tek<br />
ülke Azerbaycan olsa da gelecekte Irak, İran<br />
ve Doğu Akdeniz’deki zengin gaz kaynaklarının<br />
da bu hat ile taşınması gündeme gelebilir.<br />
Özellikle Trans-<strong>Hazar</strong> boru hattının<br />
yapımından sonra Türkmenistan,<br />
Kazakistan ve Özbekistan’ın bu hat üzerinden<br />
Avrupa’ya gaz gönderme olasılığının<br />
olması bölgenin ve bu koridorun önemini<br />
daha da artırıyor. Bu olasılıklar göz önüne<br />
alındığında, 2030’lu yıllarda Güney Gaz<br />
Koridoru üzerinden Avrupa’ya tahminen<br />
100 milyar metreküp gaz ihraç edilebilecek.<br />
Projenin enerji güvenliğine yapacağı katkının<br />
yanı sıra bu potansiyelini de gören ABD<br />
Dışişleri Bakanlığı Uluslararası Enerji<br />
Konuları Koordinatörü ve Özel Temsilcisi<br />
Amos Hochstein, Avrupa’nın enerji güvenliğinin<br />
Azerbaycan ve Türkiye’nin ellerinde<br />
olduğunu ve ABD hükümetinin de konuyla<br />
yakından ilgilendiğini söylüyor. Hochstein,<br />
TANAP Projesi’nin hayata geçirilmesi hususunda<br />
Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan<br />
cumhurbaşkanlarının bir liderlik örneği<br />
gösterdiğini de vurgulayarak aslında bu projenin<br />
bir anlamda siyasi iradenin sonucu<br />
olduğuna dikkat çekiyor. Benzer bir açıklais<br />
very meaningful and points out that this<br />
project may be the most important part of<br />
the possible Energy Union. Pala tells that<br />
only 4 countries are mentioned in the declaration<br />
of the Energy Union, and says, “One<br />
of those countries is Turkey. We have<br />
worked for many years with this vision. It<br />
has been 18-19 years and I realize that I have<br />
spent whole my life with this.” Sefcovic<br />
says, “I am sure Azerbaijan, Georgia and<br />
Turkey will complete this project in time.<br />
Seeing this motivation in the presidents of<br />
30 NİSAN <strong>2015</strong> SAYI <strong>29</strong> - APRIL <strong>2015</strong> ISSUE <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
mayı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı<br />
Taner Yıldız da yapıyor:<br />
“Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan<br />
ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham<br />
Aliyev’in siyasi irade koyarak verdiği destek,<br />
TANAP’ın ilerlemesindeki en önemli gerekçe<br />
olmuştur.” Yıldız, dünyadaki doğal gazın<br />
%70’inin boru hatları ile taşındığını da hatırlatıyor<br />
ve Türkiye’nin coğrafi elverişliliği<br />
sayesinde doğudaki kaynakları batıya iletme<br />
konusunda proaktif bir rol üstlendiğini söylüyor.<br />
ABD GÜNEY GAZ<br />
KORIDORU PROJESI<br />
ILE YAKINDAN<br />
ILGILENIYOR.<br />
US HAS A CLOSE<br />
INTEREST IN THE<br />
SOUTHERN GAS<br />
CORRIDOR PROJECT.<br />
three countries excited me.” Then, President<br />
Erdoğan answers, “I hope the gas flow will<br />
start in 2018 as scheduled.” TANAP’s preparation<br />
and development in a very short period<br />
of time proves the rapid progress of the<br />
project. SOCAR President Rövnag<br />
Abdullayev states that TANAP became an<br />
intergovernmental agreement in just 6<br />
months, which is a record in history.<br />
US KEEPS AN EYE ON THIS PROJECT<br />
As a country with gradually increasing natural<br />
gas production, Azerbaijan’s gas production<br />
in 2013 was <strong>29</strong>.5 billion cubic<br />
meters. It is estimated that the production<br />
volume will be around 60 billion cubic<br />
meters by 2030. Although Azerbaijan is the<br />
only gas supplier in this project, rich gas<br />
resources in Iraq, Iran and Eastern<br />
Mediterranean may also be integrated into<br />
this line in the future. Especially after the<br />
construction of the Trans-Caspian Pipeline,<br />
Turkmenistan, Kazakhstan and Uzbekistan<br />
may sell their gas through this line, which<br />
will further increase the importance of the<br />
area and the corridor. Considering these<br />
possibilities, it is estimated that around 100<br />
billion cubic meters of gas may be exported<br />
to Europe through the Southern Gas<br />
Corridor in 2030s. Amos Hochstein, US<br />
Special Envoy and Coordinator for<br />
International Energy Affairs, sees this<br />
potential besides the contribution of the<br />
project to energy security. Hochstein says<br />
that European energy security depends on<br />
Azerbaijan and Turkey, and the US government<br />
has a close interest in this subject. He<br />
also mentions that the presidents of Turkey,<br />
Azerbaijan and Georgia displayed a leadership<br />
model to the world with their political<br />
will that made this project come true. Taner<br />
Yıldız, Minister of Energy and Natural<br />
Resources, makes a similar statement: “The<br />
support and the political will of our president<br />
Recep Tayyip Erdoğan and Azerbaijani<br />
President Ilham Aliyev is the key factor that<br />
helped develop this project.” Minister Yıldız<br />
also reminds that 70% of the world’s natural<br />
gas is transferred by pipelines. He<br />
expressed that Turkey has a favorable geography,<br />
and with this advantage it assumes a<br />
proactive role for the delivery of the<br />
resources from the East to the West.<br />
TANAP WILL CONTRIBUTE TO SUPPLY<br />
DIVERSIFICATION IN TURKEY<br />
TANAP makes huge contributions to economy<br />
and employment in Turkey even before<br />
HAZAR WORLD<br />
31
TANAP / TANAP<br />
07<br />
Bakan Yıldız: “Türkiye<br />
coğrafi elverişliliği<br />
sayesinde doğudaki<br />
kaynakları batıya iletme<br />
konusunda proaktif bir<br />
rol üstleniyor”<br />
07<br />
Minister Yıldız: “Turkey<br />
assumes a proactive<br />
role for the delivery of<br />
the resources from the<br />
East to the West thanks<br />
to its geographical<br />
advantage.”<br />
TANAP TÜRKİYE’DE ARZ ÇEŞİTLİLİĞİNİ<br />
ARTIRACAK<br />
TANAP daha gaz akışı başlamadan<br />
Türkiye’nin ekonomisine ve istihdamına<br />
önemli katkılarda bulunuyor. Maliyetinin<br />
10-12 milyar dolar arasında olması beklenen<br />
projenin inşası sırasında Türkiye’de 15 bin<br />
kişiye doğrudan ve on binlerce kişiye de<br />
dolaylı yollardan istihdam olanağı yaratılmış<br />
olacak. 20 ilden geçecek olan bu boru hattının<br />
inşa süreci hakkında Erciyas Holding<br />
Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Erciyas,<br />
“Projede yer alan bütün müteahhitler yerli,<br />
boru imalatçılarının %80’i yerli ve bu hattın<br />
geçeceği her ilde ekonomik kalkınma görülecek”<br />
diyor. Yapılan ön analizlere göre ise<br />
projenin çarpan etkisi ile Türkiye’nin milli<br />
gelirinin uzun vadede 37 milyar dolar civarında<br />
artacağı ve yüzbinlerce insanın kalıcı<br />
iş olanağına sahip olacağı tahmin ediliyor.<br />
TANAP’tan ilk etapta 16 milyar metreküp<br />
gaz geçişi olacak ve bu miktar kademeli<br />
olarak 23 milyar metreküpe ve ardından 31<br />
milyar metreküpe çıkarılacak. Bu doğal<br />
gazın bir kısmı Eskişehir ve Trakya’daki<br />
çıkış noktalarında ulusal gaz dağıtım sistemine<br />
dahil edilecek. Bu da Türkiye’nin gaz<br />
ithalat maliyetinin bin metreküpte 30-57<br />
dolar civarında düşeceğine ilişkin beklentileri<br />
beraberinde getiriyor. Yani Türkiye’nin<br />
toplam ithalat maliyeti %15 civarında düşerse<br />
2045 yılına kadar reel olarak 40-95 milyar<br />
dolarlık ekonomik kazanım elde edileceği<br />
anlamına geliyor. EWE Turkey Genel<br />
Müdürü Bekir Sami Acar da TANAP’ın<br />
Türkiye için birden fazla faydası olacağını<br />
söylüyor. Acar, “Yatırım ve işletme ile oluşthe<br />
gas flow starts. During the construction<br />
of the project having an estimated cost of<br />
10-12 billion dollars, it will create direct<br />
employment opportunities for 15 thousand<br />
people and indirect employment for tens of<br />
thousands of people. About the construction<br />
of the pipeline which will pass through<br />
20 cities, Chairman of the Board of Erciyas<br />
Holding Ahmet Erciyas says, “All contractors<br />
in the project are Turkish, 80% of pipe<br />
manufacturers are Turkish and there will<br />
be great economic development in the cities<br />
on the route of this pipeline. “According to<br />
pre-analyses, it is estimated that the national<br />
income of Turkey will increase by USD 37<br />
billion approximately with the multiplying<br />
effect in the long term and hundreds of<br />
thousands of people will be employed permanently.<br />
The initial capacity of TANAP will be 16 billion<br />
cubic meters, and this volume will be<br />
gradually increased to 23 billion cubic<br />
meters and then 31 billion cubic meters.<br />
Some of this volume will be integrated into<br />
the national gas delivery system of Turkey<br />
with the exit points in Eskişehir and<br />
Trakya. Within this framework, it is estimated<br />
that the cost of Turkey’s gas imports<br />
will decline by 30-57 dollars in a thousand<br />
cubic meters. So, if Turkey’s total import<br />
bill is decreased by 15%, there will be 40-95<br />
billion dollar economic gain until 2045.<br />
Bekir Sami Acar, General Manager of EWE<br />
Turkey, mentions that TANAP will bring<br />
several advantages for Turkey. He says,<br />
“Besides the economic activity created by<br />
investments and trade, it will meet Turkey’s<br />
07<br />
32 NİSAN <strong>2015</strong> SAYI <strong>29</strong> - APRIL <strong>2015</strong> ISSUE <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
08<br />
turacağı ekonomik aktivitenin ötesinde<br />
Türkiye’nin ihtiyacı olan gaz miktarını<br />
Türkiye’ye taşıyacak. Bu, Türkiye’nin mevcut<br />
arz çeşitliliğini değiştirecek önemli bir<br />
gelişme” diyor. Türkiye’nin stratejik önemini<br />
ve enerji piyasalarındaki etkinliğini de<br />
artıracak olan TANAP ile birlikte Türkiye,<br />
Avrupa enerji piyasasında da söz sahibi<br />
olabilecek. Öte yandan TANAP’ta %30 hisseye<br />
sahip olan Türkiye, Şah Deniz gaz<br />
yatağında ise %19 hisseye sahip. Yani<br />
Türkiye bu projede sadece bir transit ülke<br />
konumunda değil, aynı zamanda gazın üretiminde<br />
de pay sahibi olan bir ülke. Hatta<br />
İngiliz Petrol Şirketi’nden (BP) sonra ikinci<br />
en büyük hissedar. Öte yandan BP de yine<br />
geçtiğimiz Mart ayında TANAP Ortaklar<br />
Anlaşması’nı imzalayarak bu projenin bir<br />
hissedarı haline geldi. Acar, TANAP iyi ve<br />
güçlü bir proje olduğu için BP’nin<br />
TANAP’a ortaklığının beklenen bir durum<br />
olduğunu söylüyor ve ekliyor: “Şah Deniz<br />
II’deki en büyük hisseye sahip olan ve<br />
Azerbaycan’ın da en stratejik yatırımcısı<br />
konumundaki BP’nin bu projenin gerçekleşmesinde<br />
elbette doğal bir çıkarı var.<br />
Dolayısıyla Güney Gaz Koridoru’nun hayata<br />
geçirilmesi BP için stratejik bir konu.”<br />
08<br />
SOCAR Başkanı<br />
Abdullayev: “TANAP<br />
6 ay gibi rekor<br />
sürede devletlerarası<br />
anlaşmaya dönüştü.”<br />
08<br />
SOCAR President<br />
Abdullayev:<br />
“TANAP became an<br />
intergovernmental<br />
agreement in just 6<br />
months.”<br />
TÜRKİYE EN UCUZ GAZI AZERBAYCAN’DAN<br />
ALIYOR<br />
Küresel enerji jeopolitiği açısından stratejik<br />
önem taşıyan Güney Gaz Koridoru’nun en<br />
önemli halkası TANAP, gazın gazla rekabetine<br />
olanak sağlayan bir proje aynı zamanenergy<br />
need. This is an important development<br />
that will increase the current supply<br />
diversity of Turkey.” TANAP will increase<br />
the strategic importance of Turkey and<br />
Turkey’s efficiency in energy markets.<br />
Turkey will also have a voice in the energy<br />
market of Europe. On the other hand,<br />
Turkey has 30% share in TANAP and 19%<br />
share in the Shah Deniz gas basin. It means<br />
that Turkey is not only a transit country in<br />
this project but also a shareholder in natural<br />
gas production. Moreover, it is the second<br />
largest shareholder after the British<br />
Petroleum Company (BP). Last March, BP<br />
became a shareholder in this project by<br />
signing the TANAP Shareholder<br />
Agreement. Acar notes that BP’s becoming<br />
a partner to TANAP was quite expected as<br />
TANAP is a good and strong project. He say,<br />
“As the largest shareholder in Shah Deniz II<br />
and the most strategic investor in<br />
Azerbaijan, BP certainly has a natural benefit<br />
from the realization of this project.<br />
Accordingly, realization of the Southern Gas<br />
Corridor is a strategic issue for BP.”<br />
TURKEY BUYS THE CHEAPEST GAS FROM<br />
AZERBAIJAN<br />
TANAP is the most vital part of the<br />
Southern Gas Corridor which is a strategically<br />
important project for global energy<br />
geopolitics. It also clears the way for gasto-gas<br />
competition. The additional 6 billion<br />
cubic meters of gas which will be<br />
delivered to Turkey via TANAP will not<br />
HAZAR WORLD<br />
33
TANAP / TANAP<br />
09<br />
09<br />
Hochstein: “Avrupa’nın<br />
enerji güvenliği<br />
Azerbaycan ve<br />
Türkiye’nin ellerinde.”<br />
09<br />
Hochstein: “Azerbaijan<br />
and Turkey will ensure<br />
Europe’s energy<br />
security.”<br />
da. TANAP ile Türkiye’ye gelecek ilave 6<br />
milyar metreküplük gaz hem artan enerji<br />
talebini karşılayacak hem de enerji ithalat<br />
maliyetlerini düşürecek. OECD ülkeleri<br />
arasında enerji talebi en hızlı artan ülke<br />
olma özelliği taşıyan Türkiye, son 10 yılda<br />
Çin’den sonra doğal gaz talep artışı en yüksek<br />
olan ülke konumunda. Gaz ihtiyacının<br />
%98’ini ithalat ile karşılıyor. Ekonomik<br />
büyüme hızına paralel olarak enerji ihtiyacı<br />
da artan Türkiye için TANAP, hem vergi ve<br />
tarife geliri sağlayarak hem de enerji ithalat<br />
maliyetini düşürerek her yıl toplam 3 milyar<br />
dolardan fazla ekonomik katkı sağlayacak.<br />
Türkiye’nin en ucuz doğal gazı<br />
Azerbaycan’dan alıyor olması da hesaba<br />
katıldığında TANAP’ın ülke ekonomisine<br />
birden farklı yolla katkı sağladığı ortaya<br />
çıkıyor. Enerji Bakanı Yıldız da Azerbaycan<br />
gazının ülkeye daha uygun fiyatla girdiğini<br />
söylüyor ve ekliyor: “TANAP yeni bir proje<br />
olmasına rağmen bu gerçek değişmemiştir.”<br />
Trans Atlantik Doğal Gaz Boru Hattı kullanıma<br />
açıldığında Türkiye’nin diğer tedarikçilerine<br />
karşı pazarlık gücünün de artması<br />
bekleniyor. Tüm bunların yanı sıra<br />
Türkiye, TANAP boru hattından geçen her<br />
1000 metreküp doğal gaz için 5,95 dolarlık<br />
tarife geliri elde edecek. Sektörel bazda da<br />
etkileri olan projenin en önemli katkısı<br />
demir-çelik sektöründe görülecek. Boru<br />
hattının yapımında toplam 1 milyon 280 bin<br />
ton çelik boru kullanılacak; bunun %80’i<br />
yerli firmalar tarafından üretilecek. Bu da<br />
Türkiye’de demir-çelik sektörünün canlanonly<br />
meet the increasing energy need of<br />
the country but also decrease the energy<br />
import prices. Turkey has the fastest<br />
increasing energy demand among OECD<br />
countries. Within the last decade, it has<br />
the second highest rate of increase in natural<br />
gas demand after China. The country<br />
imports 98% of its gas demand. In parallel<br />
to its economic growth rate, Turkey’s energy<br />
demand is increasing. In this regard,<br />
TANAP will not only bring tax and tariff<br />
income but also decrease the energy<br />
import costs, which will make an economic<br />
contribution of more than 3 billion dollars<br />
a year. Considering the fact that Turkey<br />
buys the cheapest gas from Azerbaijan,<br />
TANAP stands out as a highly beneficial<br />
project for Turkish economy. Energy<br />
Minister Yıldız states that Azerbaijani gas<br />
is cheaper and adds: “This fact remains<br />
the same with TANAP”. It is estimated<br />
that Turkey’s competitive power against<br />
other suppliers will increase when TANAP<br />
becomes operational. In addition, Turkey<br />
will receive USD 5.95 tariff income per<br />
thousand cubic meters of gas running<br />
through the TANAP pipeline. The project<br />
will also have sectoral impacts, particularly<br />
in the iron-steel sector. For the construction<br />
of the pipeline, 1 million 280<br />
thousand tons of steel pipes will be used in<br />
total. 80% of this amount will be produced<br />
by local companies, which will boost the<br />
iron-steel sector in Turkey. Ahmet Erciyas,<br />
Chairman of the Board of Erciyas Holding,<br />
34 NİSAN <strong>2015</strong> SAYI <strong>29</strong> - APRIL <strong>2015</strong> ISSUE <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
masına olanak sağlayacak. Erciyas Holding<br />
Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Erciyas<br />
“Biz bu büyük projede elde ettiğimiz referans<br />
ile çok daha büyük projelere soyunacağız”<br />
diyor. Erciyas’ın dediği gibi projenin<br />
çeşitli aşamalarında yer alan Türk şirketleri,<br />
elde edecekleri ‘know-how’ ile gelecek<br />
yıllarda bu tür projelerde daha fazla yer<br />
alabilme şansına sahip olacak.<br />
Sonuç olarak; Türkiye’nin enerji dağıtım<br />
merkezi haline gelmesinde en önemli adım<br />
olan TANAP, Türkiye’ye çok sayıda fayda<br />
sağlarken Avrupa ile olan ilişkilerinde de<br />
enerjiyi önemli bir başlık haline getiriyor.<br />
17 Mart Salı günü güneş iki kez doğdu; biri<br />
her sabah olduğu gibi önce doğudan kendini<br />
gösteren güneş, diğeri de TANAP’ın<br />
temelinin atılması ile Türkiye’nin doğusu<br />
Kars’tan yükselen güneş. Şimdi bütün gözler<br />
gaz akışının başlayacağı 2018 yılında.<br />
Böylece Türkiye’nin şimdiye kadar en ucuz<br />
doğal gazı aldığı Azerbaycan ile ekonomik<br />
ilişkileri daha da güçlenecek ve Aliyev’in<br />
dediği gibi, Türkiye ve Azerbaycan geleceğini<br />
müşterek tarih üzerine kurmaya devam<br />
edecek. TANAP ise Erdoğan’ın ifade ettiği<br />
gibi, Türkiye’yi bölgenin enerji dağıtım<br />
merkezi haline getirecek ve Türkiye’nin<br />
bulunduğu coğrafyadaki stratejik önemini<br />
artıracak. Bütün bunların ötesinde Avrupa<br />
ile <strong>Hazar</strong> bölgesi arasında güçlü bir bağ<br />
oluşturarak Türkiye’yi kilit ülke konumuna<br />
yerleştirecek. Refah, istihdam ve enerji arz<br />
çeşitliliği ise TANAP’ın faydaları arasında<br />
önemli bir yer tutacak.<br />
10<br />
Sefcovic: “Avrupa<br />
Komisyonu olarak<br />
projeye taahhüdümüzü<br />
yineliyoruz.”<br />
10<br />
Sefcovic: “As the<br />
European Commission,<br />
we underline our<br />
commitment to the<br />
Project.”<br />
says, “With the reference we gained from<br />
this project, we will take part in much bigger<br />
projects.” As stated by Erciyas,<br />
Turkish companies taking part in different<br />
stages of the project will gain the necessary<br />
know-how to realize such major projects.<br />
In conclusion, TANAP which is the most<br />
important step in Turkey’s quest to<br />
become an energy hub. The project brings<br />
many advantages to Turkey and makes the<br />
energy issue an important topic in its relations<br />
with Europe. The sun rose twice on<br />
March 17, one is the sun that rises every<br />
morning from the East, and the other is<br />
the sun that rose from Kars, the Eastern<br />
part of Turkey when TANAP’s foundations<br />
were laid. Now all the eyes are on the<br />
year 2018, the projected date for the start<br />
of the gas flow. So far Turkey has bought<br />
the cheapest natural gas from Azerbaijan.<br />
Now, the economic relations between the<br />
two countries will further develop, and as<br />
Aliyev noted, Turkey and Azerbaijan will<br />
continue to build their future upon shared<br />
history. In Erdoğan’s words, TANAP will<br />
make Turkey a regional energy hub and<br />
increase the strategic importance of the<br />
country in the region. Besides, while creating<br />
a strong bond between the Caspian<br />
and Europe, it will make Turkey a key<br />
country. Prosperity, employment and energy<br />
supply diversification will have a significant<br />
place among other benefits of<br />
TANAP.<br />
10<br />
HAZAR WORLD<br />
35
TANAP / TANAP<br />
36 NİSAN <strong>2015</strong> SAYI <strong>29</strong> - APRIL <strong>2015</strong> ISSUE <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
HAZAR WORLD<br />
37
TANAP / TANAP<br />
NE DEDİLER? QUOTES<br />
AHMET ERCIYAS<br />
ERCIYAS HOLDING YÖNETIM KURULU BAŞKANI<br />
CHAIRMAN OF THE BOARD, ERCIYAS HOLDING<br />
LEVENT KAFKASLI<br />
TEKFEN İNŞAAT GENEL MÜDÜRÜ<br />
GENERAL MANAGER, TEKFEN CONSTRUCTION<br />
CENK PALA<br />
TAP TÜRKİYE TEMSILCISI<br />
TAP TURKEY REPRESENTATIVE<br />
BEKIR SAMI ACAR<br />
EWE TURKEY GENEL MÜDÜRÜ<br />
GENERAL MANAGER, EWE TURKEY<br />
“Türkiye yerli kullanımına destek oldu”<br />
TANAP’ın boru alımı Türk demir çelik sanayisinin kalkınması demek. TANAP’ın Türk boru<br />
ihracatına etkisi yadsınamaz. Türkiye bu projenin en büyük ortaklarından biri ve Türk devleti<br />
yerli ürün kullanımı konusuna büyük önem atfederek yerli üreticilerin iş almasını destekledi.<br />
Ayrıca Azerbaycan gazının Türkiye üzerinden Avrupa’ya açılması çok önemli. Azerbaycan’ın gaz<br />
kaynaklarını başka bir ülkeye bağımlı olmadan satabilmesi Azerbaycan açısından çok güzel bir<br />
gelişme, bizim açımızdan ise kardeş bir kaynaktan gaz temin edecek olmamız önem arz ediyor.<br />
“Turkey supported the use of local resources”<br />
TANAP’s pipe purchase means development for the iron and steel industry of Turkey. TANAP<br />
has an undeniable impact on Turkey’s pipe exports. Turkey is one of the biggest partners in<br />
this project. Turkish government attached importance to the use of local products and supported<br />
local producers to make business in this scope. Exporting Azerbaijani gas to Europe<br />
through Turkey is also a crucial factor. For Azerbaijan, it is very important to sell its gas<br />
resources without depending another country; and for us, receiving gas from a sister country<br />
is of significant value.”<br />
“TANAP’ın bir parçası olmak bizim için büyük onur”<br />
Bu projenin 3 lot olarak planlanan inşaat çalışmalarının bir lotunu üstlenmiş olmak bizim için<br />
büyük bir onur. Patronlarımızdan Nihat Gökyiğit’in rahmetli Haydar Aliyev ile bir hatırası<br />
var. Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı’nın imzalandığı tarihte Aliyev, “Nihat, bu artık hayal<br />
olmaktan çıktı, gerçek bir proje haline geldi. Bundan sonra hayalimiz Azerbaycan doğal gazını<br />
Türkiye üzerinden Avrupa’ya göndermektir. Enerji toplantılarınızda bunu konu yaparsanız<br />
ben de gelir katılırım” demiş. Bugün bu hayal de gerçek oldu ve biz bunun parçasıyız.<br />
“It is an honor to be a part of TANAP”<br />
It is a great honor to be in charge of a construction lot in this project which is planned as 3 lots.<br />
One of our managers, Nihat Gökyiğit tells us a memory with Heydar Aliyev: On the date when<br />
the Baku-Tbilisi-Ceyhan Pipeline Agreement was signed, Aliyev said, “Nihat, this is not a dream<br />
anymore, the dream came true. From now on, our dream is to deliver Azerbaijani natural gas to<br />
Europe through Turkey. If you make this subject an agenda topic in your meetings, I would like to<br />
attend.” Today, this dream has also come true and we have a part in it.<br />
“TANAP Avrupa’ya uzanan kol demek”<br />
TANAP, Güney Gaz Koridoru’nun en kritik parçası. Biz zaten Azerbaycan’dan gaz alıyoruz<br />
ama TANAP Avrupa’ya uzanan kol demek. TANAP ile gaz sistemimizin %15-16’sı Azerbaycan<br />
gazından oluşacak. TAP ile İtalya’dan Avrupa’nın iç kısımlarına, güneydoğu Avrupa’ya kadar gaz<br />
ulaştırılabilecek. TANAP ve belki de TAP’ın sonraki dönemlerde <strong>Hazar</strong> gazı dışında Ortadoğu<br />
gaz kaynaklarını da hatta dahil ederek kapasitelerini artırmaları mümkün olacak. TANAP’ın<br />
temelinin atıldığı gün çok tarihi bir gündür. TANAP ve TAP AB’nin tam da hedeflediği proje.<br />
“TANAP is an arm reaching Europe”<br />
TANAP is the most critical part of the Southern Gas Corridor. We are already buying gas from<br />
Azerbaijan but TANAP is an arm that reaches Europe. With TANAP, 15-16% of our gas system<br />
will be filled with Azerbaijani gas. The gas will be delivered from Italy via TAP to the inner areas<br />
and Southeast of Europe. TANAP and even TAP may include Middle Eastern gas in addition to<br />
Caspian gas, and may increase the capacity. As the day when TANAP’s foundations were laid,<br />
today is a historic day. TANAP and TAP is exactly the dream project of the European Union.<br />
“TANAP stratejik ve rekabetçi bir proje”<br />
TANAP, Türkiye’nin Avrupa pazarına fiziki olarak bağlanmasını sağlayan ilk adım olacak.<br />
Bunun da iletilen gaz miktarının ötesinde Türkiye pazarına daha büyük etkileri olacak. Bu<br />
proje, Türkiye ve Azerbaycan devletlerinin desteğiyle hayata geçirilebildi. TAP projesinde ise<br />
Avrupalı şirketlerin güçlü bir konsorsiyumu var. Güney Gaz Koridoru, Nabucco projesi kadar<br />
çok sayıda ülkeden geçmiyor ama arkasında daha fazla finansal ve siyasi güç var. TANAP<br />
stratejik bir proje olmasının yanı sıra finansal açıdan da rekabetçi olabilecek bir proje.<br />
“TANAP is a strategic and competitive project”<br />
TANAP will be the first step that will literally connect Turkey to the European market. Beyond<br />
the gas volume to be delivered, this will have a much bigger impact on the Turkish market. This<br />
project came true with the support of Turkey and Azerbaijan. There is a strong consortium consisting<br />
of European companies in the TAP project. Although the Southern Gas Corridor does<br />
not run through as many countries as Nabucco, it has a stronger financial and political power.<br />
In addition to its strategic importance, TANAP can be a competitive project in financial terms.<br />
38 NİSAN <strong>2015</strong> SAYI <strong>29</strong> - APRIL <strong>2015</strong> ISSUE <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
HAZAR WORLD<br />
39
BLOG / BLOG<br />
GÜNEY GAZ KORİDORU / SOUTHERN GAS CORRIDOR<br />
GÜNEYDOĞU AVRUPA ENERJI<br />
GÜVENLIĞI: GÜNEY GAZ<br />
KORIDORU’NUN ROLÜ<br />
ENERGY SECURITY IN SOUTH<br />
EAST EUROPE: ROLE OF THE<br />
SOUTHERN GAS CORRIDOR<br />
Güneydoğu Avrupa (SEE) ülkeleri küçük ölçekli piyasalar<br />
olarak nitelendirilebilecek ülkeler. Arnavutluk, Kosova<br />
ve Karadağ gibi temel doğal gaz altyapısına bile sahip<br />
olmayan ülkelerin de bulunduğu Güneydoğu Avrupa<br />
bölgesi için doğal gaz yeni bir enerji kaynağı.<br />
EMIN AKHUNDZADA<br />
HASEN AKADEMIK İŞLER<br />
KOORDINATÖRÜ<br />
HASEN ACADEMICS AND RESEARCH<br />
COORDINATOR<br />
South East European (SEE) countries represent small-scale<br />
markets. Natural gas is a new source of energy for these<br />
countries, some of which lack even the basic natural gas<br />
infrastructure, including Albania, Kosovo and Montenegro.<br />
40<br />
NİSAN <strong>2015</strong> SAYI <strong>29</strong> - APRIL <strong>2015</strong> ISSUE <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
Altyapı eksikliği sebebiyle Güneydoğu<br />
Avrupa’nın (SEE) doğal gaz penetrasyon<br />
oranı diğer Avrupa ülkelerine kıyasla<br />
çok daha düşük seviyelerde. Örneğin,<br />
Bulgaristan’da hane gazifikasyon oranı %2 iken<br />
Avrupa Birliği ülkelerinin ortalaması %27-%50<br />
aralığında. Şu anda gaz tüketiminin %37’sini iç<br />
üretimle karşılayabilen bölge, ihtiyacının geri<br />
kalanını neredeyse tamamen Rusya’dan karşılıyor.<br />
Bu da tek tedarikçiye bağımlı olunması<br />
sebebiyle söz konusu ülkeler için büyük bir tehdit<br />
oluşturuyor. Güneydoğu Avrupa ülkelerinin<br />
doğal gaz tüketiminin 2025 yılında 44 milyar<br />
metreküpe, 2030 yılında ise 50 milyar metreküpe<br />
çıkacağı tahmin ediliyor.<br />
Güney Gaz Koridoru projesi, Avrupa ülkelerinin<br />
enerji ve arz güvenliğine büyük katkı sağlayacak,<br />
iyi planlanmış ve umut verici bir girişim. Bu<br />
proje özellikle tek tedarikçiye bağımlı olan<br />
Güneydoğu Avrupa ülkeleri için büyük önem<br />
teşkil ediyor. Bu bağlamda Güney Gaz<br />
Koridoru’nun Güneydoğu Avrupa’ya sağlayacağı<br />
faydalar nelerdir?<br />
1. Güneydoğu Avrupa ülkelerinin toplam gaz<br />
talebinin 2012-2025 yılları arasında 26 milyar<br />
metreküpten 44 milyar metreküpe yükselmesi<br />
bekleniyor. TAP bu artan talebi karşılayacak<br />
kapasiteye sahip.<br />
2. Rusya ile Ukrayna arasında patlak veren gaz<br />
krizleri, Güneydoğu Avrupa ülkelerinin yeni ve<br />
güvenilir gaz kaynaklarına erişebilmesinin önemini<br />
daha da arttırdı. TAP bu ülkeler için güvenilir<br />
gaz arzı sağlayacak.<br />
3. TAP; Arnavutluk, Kosova ve Karadağ gibi<br />
yerel doğal gaz piyasasına sahip olmayan ülkelere<br />
doğal gaz tedarik edecek.<br />
4. TAP, Güneydoğu Avrupa ülkeleri arasında ağ,<br />
ulaştırma sistemleri ve enterkonnektörler oluş-<br />
GÜNEY GAZ<br />
KORIDORU PROJESI,<br />
AVRUPA<br />
ÜLKELERININ ENERJI<br />
VE ARZ GÜVENLIĞINE<br />
BÜYÜK KATKI<br />
SAĞLAYACAK, IYI<br />
PLANLANMIŞ VE<br />
UMUT VERICI BIR<br />
GIRIŞIM.<br />
THE SOUTHERN GAS<br />
CORRIDOR PROJECT<br />
IS A WELL-PLANNED<br />
AND PROMISING<br />
INITIATIVE THAT<br />
WILL SIGNIFICANTLY<br />
CONTRIBUTE TO THE<br />
ENERGY AND SUPPLY<br />
SECURITY OF<br />
EUROPEAN<br />
COUNTRIES.<br />
Due to South East European (SEE)’s<br />
infrastructure deficit, natural gas penetration<br />
rate is much lower than in other<br />
European countries. For example the<br />
gasification rate in Bulgaria is less than %2 in<br />
households which average rates in European<br />
Union is between 27%-50%. Currently, the<br />
region can cover around 37% of its gas consumption<br />
through indigenous production.<br />
The rest is imported almost entirely from<br />
Russia, which poses a huge challenge for<br />
these countries in terms of single supplier<br />
dependency. Natural gas consumption in<br />
South East European countries is expected to<br />
increase to 44 bcm by 2025, and 50 bcm by<br />
2030.<br />
The Southern Gas Corridor project is a wellplanned<br />
and promising initiative that will<br />
significantly contribute to the energy and<br />
supply security of European countries. But<br />
this project is particularly important for the<br />
SEE countries, given their single supplier<br />
dependency. So, what will Southern Gas<br />
Corridor bring to South East Europe?<br />
1.The total gas demand of SEE countries is<br />
expected to increase from 26 bcm in 2012 to<br />
44 bcm by 2025. TAP can supply the additional<br />
gas required to meet this growing<br />
demand.<br />
2.The Russia-Ukraine gas crises have<br />
increased the importance of access to new<br />
and reliable gas sources for SEE. TAP represents<br />
a reliable gas supply for these countries.<br />
3.TAP can provide natural gas to countries<br />
such as Albania, Kosovo and Montenegro,<br />
which lack an indigenous natural gas market.<br />
4.TAP can pave the way for developing the<br />
natural gas markets of SEE countries by con-<br />
HAZAR WORLD<br />
41
GÜNEY GAZ KORİDORU / SOUTHERN GAS CORRIDOR<br />
turarak bu ülkelerin doğal gaz piyasalarının<br />
geliştirilmesine katkı sağlayacak. Bu projeler,<br />
kendi gaz piyasasını oluşturmayı amaçlayan<br />
AB’nin nihai enerji paketinin de bir parçası.<br />
5. Gaz akışında herhangi bir kesinti yaşanması<br />
halinde TAP, ters akış kapasitesini devreye alarak<br />
bölgeye doğal gaz tedarik edebilecek.<br />
6. Makedonya, Kosova ve Sırbistan gibi denize<br />
kıyısı olmayan ülkeler, LNG terminaline sahip<br />
olamadıkları için yalnızca boru hatlarıyla doğal<br />
gaz alabilmekte; bu da arz çeşitliliği bakımından<br />
önemli bir dezavantaj yaratıyor. TAP bu ülkelere<br />
doğal gaz akışı sağlayarak enerji güvenliğine<br />
büyük katkıda bulunacak.<br />
7. Güneydoğu Avrupa ülkelerinin karşı karşıya<br />
olduğu diğer bir dezavantaj ise ithal doğal gaz<br />
fiyatları. TAP bu piyasalarda arz çeşitliliği sağlayarak<br />
daha rekabetçi bir ortam yaratacak.<br />
Rusya’nın doğal gaz arzı üzerindeki tekel konumunu<br />
ortadan kaldıracak ve bu sayede fiyatları<br />
da düşürecek.<br />
8. Bazı Güneydoğu Avrupa ülkelerinin tek tedarikçiye<br />
bağımlı olması, ithal gaz fiyatlarının bu<br />
ülkelerde çok daha yüksek olmasına sebep oldu.<br />
Bu sebeple doğal gaz kömüre alternatif olarak<br />
kullanılamıyor. Piyasada rekabeti arttıracak ve<br />
ithal doğal gaz fiyatlarını düşürecek olan TAP,<br />
bu ülkelerin kömürü bırakıp doğal gaza geçmelerini<br />
kolaylaştıracak.<br />
9. İthal gaz fiyatlarındaki düşüş, enerji-yoğun<br />
sanayilerde maliyetleri azaltacak ve doğrudan<br />
yabancı yatırımın önünü açacak. Üretimdeki<br />
artış da işsizlik oranında bir gerileme sağlayacak.<br />
Sonuç olarak, Güneydoğu Avrupa ülkeleri hem<br />
sorunlar hem de fırsatlarla karşı karşıya.<br />
Bölgedeki nüfus artışı önemli bir avantaj; ayrıca<br />
bölge ekonomileri de Avrupa’nın geri kalanından<br />
çok daha hızlı gelişiyor. Bölgedeki piyasalar<br />
küçük ve nispeten az gelişmiş olmasına rağmen<br />
hızlı bir büyüme trendine sahip. Yenilenebilir<br />
enerji, özellikle hidro enerji konusunda ciddi<br />
kapasiteye sahip olan bölgede genç nüfus da<br />
başlıca avantajlardan biri.<br />
GAZ AKIŞINDA<br />
HERHANGI BIR<br />
KESINTI YAŞANMASI<br />
HALINDE TAP, TERS<br />
AKIŞ KAPASITESINI<br />
DEVREYE ALARAK<br />
BÖLGEYE DOĞAL GAZ<br />
TEDARIK<br />
EDEBILECEK.<br />
IN THE EVENT OF A<br />
FUTURE<br />
DISRUPTION, TAP<br />
CAN ACTIVATE ITS<br />
REVERSE CAPACITY<br />
AND PROVIDE<br />
NATURAL GAS TO<br />
THIS REGION.<br />
structing networks, transportation systems<br />
and interconnectors among themselves.<br />
These projects are also a part of the EU’s final<br />
energy package, aimed at creating an internal<br />
gas market.<br />
5.In the event of a future disruption, TAP can<br />
activate its reverse capacity and provide natural<br />
gas to this region.<br />
6.Given that countries such as Macedonia,<br />
Kosovo and Serbia are landlocked and therefore<br />
cannot construct LNG terminals to provide<br />
supply diversification, they can only buy<br />
natural gas via pipelines. TAP can provide<br />
natural gas to those markets to ensure their<br />
energy security.<br />
7. The SEE countries are also at a disadvantage<br />
in terms of natural gas import prices.<br />
TAP will ensure diversification for these<br />
markets and create a more competitive environment.<br />
Russia’s monopoly over gas supplies<br />
will be eliminated, and prices will<br />
decline accordingly.<br />
8. The import prices in some SEE countries<br />
are high due to their dependency on a sole<br />
supplier, and so they cannot substitute coal<br />
with natural gas. Given that TAP will provide<br />
a competitive environment in these countries<br />
and trigger a decline in natural gas import<br />
prices, they can easily substitute coal with<br />
natural gas.<br />
9. The low import prices will reduce costs in<br />
energy-intensive industries and attract foreign<br />
direct investment. The increase in production<br />
will also reduce unemployment.<br />
In conclusion, SEE countries face both<br />
opportunities and challenges. The population<br />
growth of the region offers a significant<br />
advantage, and its economies are growing<br />
faster than the rest of Europe. Although the<br />
markets in the region are small and relatively<br />
undeveloped, they are undergoing rapid<br />
growth. The region is rich in renewable energy<br />
capacity, particularly hydro, and the young<br />
population is another important advantage.<br />
42 NİSAN <strong>2015</strong> SAYI <strong>29</strong> - APRIL <strong>2015</strong> ISSUE <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
HAZAR WORLD<br />
43
LIFESTYLE / LIFESTYLE<br />
NEVRUZ / SPRING FESTIVAL<br />
TÜRKÜN<br />
MEVSİMLİK TÖRENİ<br />
NEVRUZ<br />
Doğa canlanıyor, Türkler coşuyor…<br />
Binlerce yıllık geçmişi olan<br />
Nevruz Bayramı, tüm bereketi ve<br />
coşkusuyla her yıl Türk dünyası<br />
tarafından kutlanıyor.<br />
44<br />
NİSAN <strong>2015</strong> SAYI <strong>29</strong> - APRIL <strong>2015</strong> ISSUE <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
SEASONAL CEREMONY OF<br />
THE TURKIC WORLD<br />
The nature awakens, Turkish people<br />
rejuvenate… Every year, the thousands-yearold<br />
spring festival is celebrated with great<br />
enthusiasm in the Turkic world.<br />
FIGEN AYPEK AYVACI<br />
HAZAR WORLD<br />
45
NEVRUZ / SPRING FESTIVAL<br />
Takvimin olmadığı dönemlerde insanlar<br />
hayatlarını ekin ekme, bağ bozumu,<br />
hasat, koç katımı gibi faaliyetlere göre<br />
düzenlermiş. Nevruz da hayvancılık<br />
ve tarımla uğraşan topluluklar için kışın<br />
bitişini, baharın gelişini müjdeleyen ve 13<br />
bin yıllık mazisi olan bir bayram. Gündüz<br />
ve gecenin eşitlendiği 21 Mart’ta büyük coşkuyla<br />
kutlanan Nevruz, bahar ve bereketin<br />
yanı sıra yeni yılın başlangıcını, doğanın<br />
dirilişini ve kutsal olarak arınmayı simgeliyor.<br />
Nevruz doğayla barışık olma ve doğadan<br />
faydalanma dileğine dayanıyor. Bayram<br />
günü çoğu Türk devletinde Nevruz sofraları<br />
kuruluyor, bu sofralarda pek çok geleneksel<br />
yemeğe yer veriliyor, kurbanlar kesiliyor, ev<br />
ziyaretleri gerçekleştiriliyor ve toprakta<br />
yakılan ateşin üzerinden atlanıyor. Ateş üzerinden<br />
atlama geleneği hemen hemen tüm<br />
Türk devletlerinin kültüründe yer alıyor.<br />
Kimi inanışa göre Nevruz ateşinden atlamak<br />
günahlardan arınma sayılırken, kimi inanışa<br />
göre de doğanın uyanışı ateşle kutlanıyor.<br />
Ayrıca ateşi evreni canlandıran güneşin<br />
NEVRUZ; BAHARI,<br />
BEREKETI, YILIN<br />
BAŞLANGICINI,<br />
DOĞANIN DIRILIŞINI<br />
VE KUTSAL OLARAK<br />
ARINMAYI<br />
SIMGELIYOR.<br />
THE SPRING<br />
FESTIVAL IS THE<br />
SYMBOL OF SPRING,<br />
FERTILITY, NEW<br />
YEAR, REVIVAL OF<br />
THE NATURE AND<br />
PURIFICATION.<br />
When there were no calendars in<br />
the world, people used to<br />
arrange their lives according to<br />
certain activities such as planting,<br />
harvesting, mating of sheep, etc. The<br />
spring festival is a 13 thousand year old<br />
festival which heralds the end of winter<br />
and the arrival of spring for communities<br />
that live on agriculture and livestock<br />
breeding. On March 21, the day of equal<br />
day and night, the spring festival is celebrated<br />
with great enthusiasm as the symbol<br />
of spring, fertility, new year, revival of<br />
the nature and purification.<br />
The spring festival is based on the wish to<br />
live in harmony with the nature. On this<br />
day, many Turkish states sets feast tables<br />
with different traditional dishes. They<br />
sacrifice animals, visit friends and families,<br />
and jump over the fire on the ground.<br />
Jumping over the fire is a tradition for<br />
almost all Turkish communities. Some<br />
believe that jumping over the bonfire<br />
means purification while some celebrate<br />
the revival of the nature with fire. There<br />
46 NİSAN <strong>2015</strong> SAYI <strong>29</strong> - APRIL <strong>2015</strong> ISSUE <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
dünyadaki uzantısı olarak gören ya da toprağın<br />
ısınıp uyanması olarak değerlendiren<br />
inanışlar da var. Bütün bu etkinliklerle<br />
Nevruz, Kuzey Kıbrıs’tan Türkistan’a kadar<br />
tüm Türk dünyasında sevinçle, coşkuyla ve<br />
birbirinden renkli gösterilerle kutlanıyor.<br />
AĞIZLAR TATLANDI, GÖNÜLLER COŞTU<br />
Azerbaycan’da Nevruz Bayramı bir gün<br />
öncesinden başlar. Bu yıl da aynı gelenek<br />
sürdürüldü ve Bakü’deki tarihi Kız Kalesi<br />
önünde Cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından<br />
Nevruz ateşinin yakılmasıyla bayram<br />
kutlamaları başladı. 2. Uluslararası Nevruz<br />
Festivali’nde kurulan stantlarda<br />
Azerbaycan’ın yanı sıra Türkiye, İran,<br />
Özbekistan, Pakistan, Kırgızistan,<br />
Tacikistan ve Rusya’ya ait yöresel yemekler,<br />
kıyafetler ve el sanatları tanıtıldı. Ağızların<br />
tatlandığı, pehlivan ve cambazların etkileyici<br />
performanslar sergilediği festivalde şarkılar<br />
söylendi, folklor gösterileri yapıldı. Yağlı<br />
hamur işlerinin yapıldığı bayramda<br />
NEVRUZ ATEŞINDEN<br />
ATLAMAK;<br />
GÜNAHLARDAN<br />
ARINMAK, DOĞANIN<br />
UYANMASI VE<br />
TOPRAĞIN ISINMASI<br />
ANLAMINA GELIYOR.<br />
JUMPING OVER THE<br />
BONFIRE MEANS<br />
PURIFICATION,<br />
REVIVAL OF THE<br />
NATURAL AND THE<br />
HEATING SOIL.<br />
are some others who see fire as the extension<br />
of the sun in the world or the symbol<br />
of heating and awakening soil. The entire<br />
Turkic world from the Northern Cyprus<br />
to Turkistan is celebrating this festival<br />
with great excitement, joy and colorful<br />
activities.<br />
DELICIOUS FOOD, ENTHUSIASTIC CROWD<br />
The spring festival starts one day earlier<br />
in Azerbaijan. This year, the tradition carried<br />
on and celebrations began when<br />
President Ilham Aliyev lit the bonfire in<br />
front of the historic Maiden’s Tower in<br />
Baku. Traditional dishes, clothes and<br />
handcrafts of Azerbaijan, Turkey, Iran,<br />
Uzbekistan, Pakistan, Kyrgyzstan,<br />
Tajikistan and Russia were introduced in<br />
the 2nd International Spring Festival.<br />
There were delicious food, impressive<br />
wrestling and acrobatic performances and<br />
folk dances in the festival. Azerbaijan’s<br />
special cookies, sugar cakes, baklava,<br />
HAZAR WORLD<br />
47
NEVRUZ / SPRING FESTIVAL<br />
Azerbaycan’a özgü lezzetlerden şeker çöreği,<br />
baklava, feseli ve kömbe ikram edildi.<br />
YEDİ KAZANDA YEDİ ÇEŞİT YEMEK<br />
Kırgızistan’da yeni yılın başlangıcı olarak<br />
kabul edilen Nevruz için telaş ve heyecan<br />
haftalar önce başlar. Bayram günü açık<br />
renkli elbiseler giyilir, yedi kazanda yedi<br />
çeşit yemek pişirilir ve kalabalık sofralar<br />
kurulur. Coşkulu bir şekilde kutlanan<br />
Nevruz Bayramı Kırgızistan’ın resmi bayramlarından<br />
biridir. Bu yıl meydanlar, parklar<br />
ve hipodromlarda kültürel ve sportif faaliyetlerle<br />
kutlanan Nevruz için en görkemli<br />
etkinlik Bişkek’teki ana meydanda gerçekleştirildi.<br />
Renk renk giyinmiş çocuklar ve<br />
genç kızlar meydanda yöresel dans gösterileri<br />
yaptı. Ünlü tiyatro oyuncuları ise<br />
Nevruz ile ilgili bir oyun sergiledi. Önceden<br />
suya ıslatılarak filizlendirilen buğday, arpa<br />
ve darıya 6 farklı malzemenin de eklenmesiyle<br />
7 çeşit karışımın elde edildiği ve saatlerce<br />
kazanlarda kaynatılarak pişirilen geleneksel<br />
Kırgız yemeği sümelek ise ikramların<br />
baş tacı oldu.<br />
BINLERLE KUTLANAN NEVRUZ BAYRAMI<br />
Kazaklar için Nevruz’un iki faklı anlamı<br />
vardır. Nevruz Kazak takviminde üçüncü<br />
ayın adıdır, aynı zamanda ‘kutlu olan’ ve<br />
‘kutlanması gereken’ anlamına gelir. Bu<br />
kutlu bayram bu yıl Kazakistan’ın başkenti<br />
Astana’da binlerce kişinin katıldığı törenle<br />
kutlandı. 10 bin kişi kapasiteli Saryarka<br />
Bisiklet Salonu’nda Cumhurbaşkanı<br />
Nursultan Nazarbayev’in katılımıyla gerçekleştirilen<br />
kutlama etkinliğinde görsel şovların<br />
yanı sıra etnik çeşitliliği yansıtan gösteriler<br />
de sergilendi.<br />
SOFRALAR DONATILDI, IKRAMLAR YAPILDI<br />
Nevruz Türkmenistan’da halk arasında<br />
Oğuz Bayramı olarak anılır, bu günün gecesi<br />
de Oğuz gecesi olarak bilinir. Gün boyu<br />
yöresel dans gösterileri sergilenir, gece ise<br />
türküler söylenir. Türkmen çöreği,<br />
Türkmen petiri, külce, yağlı börek, şekşeke<br />
ve Türkmen pilavı ile sofralar donatılır,<br />
ikramlar yapılır. Bu yıl Türkmenistan’da<br />
Nevruz dolayısıyla 3 gün resmi tatil ilan<br />
edildi. Başkent Aşkabat’a yaklaşık 20-25<br />
kilometre mesafedeki Ahal vilayetinde yer<br />
alan yaylada çadırlar kuruldu, geniş katılımlı<br />
Nevruz şenlikleri düzenlendi.<br />
ŞEHIR ŞEHIR NEVRUZ KUTLAMALARI<br />
Nevruz Türkiye’de de geniş çaplı etkinliklerle<br />
kutlandı. Iğdır’dan Tekirdağ’a kadar yurfeseli<br />
and kombe pastries were cooked<br />
and served.<br />
SEVEN DISHES IN SEVEN COOKERS<br />
Excitement starts weeks before the spring<br />
festival which is regarded as the first day<br />
of the new year in Kyrgyzstan. Kyrgyz<br />
people wear light-colored dresses, cook<br />
seven different dishes and set huge tables.<br />
The spring festival is an official holiday in<br />
48 NİSAN <strong>2015</strong> SAYI <strong>29</strong> - APRIL <strong>2015</strong> ISSUE <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
Kyrgyzstan. This year, cultural and sportive<br />
activities were held in squares, parks<br />
and race courses. The most glorious event<br />
took place in the main square of Bishkek.<br />
Children and young girls wearing colorful<br />
clothes had dance shows. Famous stage<br />
actors and actresses performed a play<br />
about the spring festival. Traditional<br />
Kyrgyz dish sumelek was the most attractive<br />
dish which is cooked with 6 different<br />
ingredients and sprouted wheat, barley<br />
and corn.<br />
THOUSANDS OF PEOPLE CELEBRATING<br />
THE FESTIVAL<br />
Every year, the spring festival is celebrated<br />
in Kazakhstan with great enthusiasm.<br />
This festival is a ‘blessed’ festival for<br />
Kazakh people. This year, a great ceremony<br />
was organized in the capital city<br />
Astana with the participation of thousands<br />
of people. Saryarka Cycling Hall,<br />
with a capacity of 10 thousand people,<br />
hosted President Nursultan Nazarbayev<br />
for celebrating the festival. There were<br />
different shows and activities in the ceremony.<br />
TABLES ARE SET, DISHES ARE SERVED<br />
In Turkmenistan, the spring festival is<br />
known as the Oghuz Bairam, and that<br />
night is the Oghuz night. Throughout the<br />
day, Turkmen people watch folk dance<br />
performances and during the night, everybody<br />
sings songs. Tables are set with<br />
Turkmen pastries, petir, kulce, patties,<br />
sheksheke and Turkmen pilaf. This year,<br />
Turkmenistan enjoyed three days off as<br />
official holiday for the spring festival.<br />
Huge tents were pitched in the plateau<br />
near the Ahal province 20-25 km away<br />
from the capital city Ashgabat and a great<br />
number of people celebrated the day<br />
together in Ahal.<br />
dun dört bir tarafında kutlanan Nevruz<br />
Bayramı dolayısıyla konserler verildi, şenlik<br />
sofraları kuruldu. Türkiye’nin her şehrinde<br />
Nevruz’a dair farklı bir inanış ve söyleyiş<br />
var. Nevruz Giresun’da “mart bozumu” olarak<br />
adlandırılırken Gaziantep’te “Sultan<br />
Nevruz” deniliyor. Edirne’de Nevruz günü<br />
“mart içeri, pire dışarı” denilirken Sivas’ta<br />
ise o gün gök gürlerse ürünün bol olacağına<br />
inanılıyor.<br />
FESTIVAL CELEBRATIONS IN DIFFERENT<br />
CITIES<br />
The spring festival was also celebrated in<br />
Turkey with great enthusiasm. Broad participation<br />
events, concerts and activities<br />
were held throughout Turkey from Iğdır<br />
to Tekirdağ. There are different beliefs<br />
and names for the festival in different cities.<br />
While Giresun calls it “March harvest”,<br />
Gaziantep says “Sultan Newroz”.<br />
Edirne sings “March in, fleas out” and<br />
Sivas believes that harvest will be plenty<br />
if there is thunder on that day.<br />
HAZAR WORLD<br />
49
KÜLTÜR&SANAT / CULTURE&ART<br />
FİLM / FILM<br />
YÖNETMEN VE YAPIMCI: ALEKSANDRAS BROKAS<br />
DIRECTOR/PRODUCER: ALEKSANDRAS BROKAS<br />
SONSUZ KORİDOR<br />
1992 yılının 26 Şubat gecesi<br />
Hocalı’da yaşanan katliamı<br />
konu alan Sonsuz Koridor<br />
Belgeseli’nde kanlı çatışmanın<br />
yanı sıra cesaretin, fedakarlığın<br />
ve kurtuluşun hikayesi<br />
anlatılıyor. Belgeselde Dağlık-<br />
Karabağ Savaşı ve Hocalı<br />
Katliamı’nın haberlerini yapan<br />
Litvanyalı savaş muhabiri<br />
Richard Lapaitis’in 20 yıl<br />
sonra Azerbaycan’a dönüşünü<br />
ele alan film, Ermeni bombardımanından<br />
kaçarken ‘sonsuz<br />
bir koridor’ boyunca sevdiklerini<br />
kaybeden ve hayatta kalmayı<br />
başaranlar ile Lapaitis’in<br />
buluşmasına yer veriliyor.<br />
ENDLESS CORRIDOR<br />
The ‘Endless Corridor’<br />
examines the brutal events<br />
that occurred in Khojaly on<br />
February 26, 1992. It not only<br />
tells the story of the bloody<br />
conflıct but also the story<br />
of courage, sacrifice and<br />
salvation. It follows Lithuanian<br />
journalist Richard Lapaitis<br />
on a trip back to Azerbaijan<br />
20 years after he covered the<br />
Nagorno-Karabakh conflict<br />
and Khojaly massacre. The<br />
film sees him re-unite with<br />
survivors of the tragedy who<br />
lost many loved ones along<br />
an endless corridor escaping<br />
Armenian bombardment.<br />
SERGİ / EXHIBITION<br />
TARİH: 11 ŞUBAT-26 NİSAN <strong>2015</strong> YER: PERA MÜZESİ<br />
DATE: 11 FEBRUARY-26 APRIL <strong>2015</strong> VENUE: PERA MUSEUM<br />
HAYAT KISA, SANAT UZUN:<br />
BİZANS’TA ŞİFA SANATI<br />
Adını Hipokrat’ın ünlü aforizmasından alan sergi,<br />
Bizans’ta şifa sanatı ve uygulamalarını inceliyor.<br />
Bizanslıların şifa metotları (inanç, büyü, rasyonel<br />
tıp), İstanbul’daki şifa ve mucize merkezleri, doktor<br />
azizler gibi çeşitli konular sergide tıbbi ve botanik<br />
elyazmaları, mermer oyma eserler, ikonalar,<br />
rölikerler, muskalar, tıp aletleri, bitki örnekleri,<br />
antropolojik veriler, nadir kitaplar, gravür ve arşiv<br />
fotoğrafları aracılığıyla anlatılıyor.<br />
LIFE IS SHORT, ART LONG: THE<br />
ART OF HEALING IN BYZANTIUM<br />
The exhibition takes its name from the famous<br />
aphorism by Hippocrates and examines the art<br />
and practice of healing in Byzantium. The healings<br />
methods of the Byzantine (faith, magic, rational<br />
medicine), healing and miracle centers in Istanbul,<br />
physician artists and many other topics are covered<br />
via medical and botanical manuscripts, marble<br />
carvings, icons, reliquaries, amulets, plants and<br />
herbs.<br />
50<br />
NİSAN <strong>2015</strong> SAYI <strong>29</strong> - APRIL <strong>2015</strong> ISSUE <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
KİTAP / BOOK<br />
YAZAR: HALUK ORAL, JULIAN THOMPSON, PETER PEDERSEN YAYINEVİ: TÜRKİYE İŞ BANKASI KÜLTÜR YAYINLARI<br />
AUTHOR: HALUK ORAL, JULIAN THOMPSON, PETER PEDERSEN PUBLISHER: TÜRKİYE İŞ BANKASI KÜLTÜR YAYINLARI<br />
ÇANAKKALE 1915<br />
Kurtuluş Savaşı’na katılan üç<br />
ülkeden üç yazarın gözünden<br />
ülke hikâyelerine ve muharebenin<br />
etkilerine yer veren<br />
Gelibolu kitabı Çanakkale<br />
Savaşı’na benzersiz bir yaklaşım<br />
sunuyor. Gelibolu<br />
Anzaklar için Anzak ruhunun<br />
doğum yeri, İngilizler<br />
için Winston Churchill’in<br />
neredeyse çöküşü, Türkler<br />
içinse Kurtuluş Savaşı’nın<br />
temellerinin atıldığı tarihi bir<br />
dönüm noktasıdır. Kitapta<br />
ayrıca tıpkıbasım belgeler de<br />
bulunuyor.<br />
GALLIPOLI<br />
The book tells the story<br />
of three countries and the<br />
impacts of the conflict<br />
through the eyes of three<br />
authors with a unique and<br />
comprehensive approach. For<br />
the Anzacs Gallipoli was the<br />
birthplace of the Anzac spirit,<br />
for the British it was almost<br />
the downfall of Winston<br />
Churchill, and for the Turks<br />
it was a defining moment<br />
in their history, becoming<br />
the basis of the War of<br />
Independence. It includes the<br />
copies of related documents.<br />
TİYATRO / THEATER<br />
TARİH: 4, 10, 18, 24 NİSAN YER: KADIKÖY TİYATRO AK’LA KARA<br />
DATE: 4, 10, 18, 24 APRIL VENUE: KADIKÖY TİYATRO AK’LA KARA<br />
KELEBEKLER<br />
ÖZGÜRDÜR<br />
Harold Krents’in hayat<br />
hikâyesinden uyarlanarak<br />
Amerikalı oyun yazarı<br />
Leonard Gershe tarafından<br />
kaleme alınan oyun,<br />
doğuştan görme engelli<br />
Don’un 35 yaşında yalnız<br />
yaşamaya başlaması<br />
ve evine taşınan Jill ile<br />
kurduğu dostluğu çarpıcı<br />
bir şekilde anlatıyor. Oyun,<br />
görmeyenlerin mi yoksa<br />
görenlerin mi hayata<br />
karşı daha kör olduğunu<br />
sorgulayan sarsıcı bir dram.<br />
BUTTERFLIES ARE<br />
FREE<br />
American playwright<br />
Leonard Gershe’s play<br />
is adapted from Harold<br />
Krents’s life story. It tells the<br />
story of a 35-year-old blind<br />
man named Don who moves<br />
out his house and starts<br />
to live on his own. It also<br />
examines his friendship<br />
with Jill, his new roommate.<br />
This dramatic and striking<br />
play questions who are<br />
more ‘blind’ in life, those<br />
who can see or those who<br />
cannot.<br />
MÜZİK / MUSIC<br />
TARİH: <strong>29</strong> NİSAN <strong>2015</strong> YER: CEMAL REŞİT REY KONSER SALONU<br />
DATE: <strong>29</strong> APRIL <strong>2015</strong> VENUE: CEMAL REŞİT REY CONCERT HALL<br />
İKİ USTA BİR<br />
YÖRE<br />
Cemal Reşit Rey Konser<br />
salonu yönetimince<br />
devam ettirilen “İki Usta<br />
Bir Yöre” etkinlikleri<br />
çerçevesinde, ozanlar<br />
şehri Sivas’ın yetiştirmiş<br />
olduğu iki önemli şahsiyet<br />
Aşık Veysel ve Muzaffer<br />
Sarısözen’in eserleri ve<br />
çalışmalarına yönelik<br />
söyleşi ve konserden oluşan<br />
iki etkinlik ardışık olarak<br />
icra edilecek. Çalıp söyleme<br />
geleneğini devam ettiren<br />
sanatçılar, iki ustanın<br />
kendilerine has üslupları<br />
ve yorumlarıyla günümüze<br />
aktardığı yöresel müzik<br />
kültürünü yorumlayacak.<br />
İKİ USTA BİR<br />
YÖRE<br />
Within the framework<br />
of “İki Usta Bir Yöre”<br />
events organized by the<br />
management of Cemal<br />
Reşit Rey Concert hall,<br />
two key figures from<br />
Sivas ‘the city of poets’<br />
will be commemorated.<br />
Aşık Veysel and Muzaffer<br />
Sarısözen’s works will be<br />
performed in two successive<br />
events with a conversation<br />
and concert program. The<br />
artists who carry on the<br />
tradition of ‘sing and play’<br />
will recall the local music<br />
culture of two artists with<br />
their unique tone and<br />
interpretation.<br />
HAZAR WORLD<br />
51
ROTA / ROUTE<br />
STABESI PUBLIS IS? NOS SUL / UASTABESI PUBLIS IS? NOS SUL<br />
КРАТКОЕ<br />
ИЗЛОЖЕНИЕ
www.hazarworld.com<br />
Турция, которая стала колыбелью цивилизаций, благодаря<br />
географическому расположению, которое соединяет<br />
Азию и Европу, также всегда носит функцию моста.<br />
Сейчас Турция развивается быстрыми темпами на пути<br />
становления энергетическим мостом и центром.<br />
Строительство проекта Транс Анатолийского Газового<br />
Трубопровода (ТАNAP), которое будет важнейшим<br />
стратегическим звеном Южного газового коридора,<br />
который будет нести азербайджанский газ в Европу и за<br />
которым внимательно наблюдает наш институт, началось<br />
17 марта <strong>2015</strong> года.<br />
ХАЛДУН ЯВАШ<br />
Каспийский<br />
Стратегический Институт<br />
Генеральный Секретарь<br />
Вместе с осуществлением данного проекта Турция приобретет<br />
как разнообразие желаемой энергии, так и сделает<br />
большой шаг с точки зрения энергетической безопасности.<br />
На церемонии закладки первого камня проекта<br />
самой главной темой обсуждения президентами<br />
Турции, Азербайджана и Грузии было то, что природный<br />
газ больше не будет использоваться в качестве<br />
угрозы. Как институт, мы , начиная с появления данного<br />
проекта и до сегодняшнего дня многократно подчеркивали<br />
об обеспечении данного проекта безопасности<br />
энергетических поставок. Сегодня указание трех президентов<br />
на одну точку доказывает о точности анализов ,<br />
сделанных в наших докладах.<br />
Мы будем продолжать наше пристальное наблюдение за<br />
Южным газовым коридором, значение которого вырастет<br />
благодаря переносу большего количества каспийского<br />
газа. Для оповещения вас наших дорогих читателей о<br />
событиях, связанных с этой темой, мы посвятили тему<br />
на обложке нашего журнала церемонии закладки первого<br />
камня TANAP.<br />
В этом номере координатор академических работ<br />
ХАСЕН Эмин Ахундзада проанализировал важность<br />
проекта TANAP для энергетической безопасности Юго-<br />
Восточной Европы. С другой стороны, взявший тему,<br />
волнующую не только местную географию, но и весь<br />
мир, Проф. Дp. Месут Хаккы Джашын подробно рассмотрел<br />
холодные ветры, дующие между США и<br />
Израилем, а также позицию Ирана в этих отношениях.<br />
Надеемся увидеться с Вами в следующем номере<br />
HAZAR WORLD<br />
53
КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ<br />
УЗБЕКИ СКАЗАЛИ КАРИМОВУ «ДА» В ШЕСТОЙ РАЗ<br />
Ислам Каримов после всеобщих выборов в Узбекистане, состоявшихся <strong>29</strong> марта,<br />
снова стал президентом. Наряду с этими выборами победа Каримова, ставшего в<br />
шестой раз президентом, с радостью праздновали в стране.<br />
Узбекистана, продолжая эту 24-летнюю<br />
независимую историю.<br />
Наряду с наблюдателями Организации по<br />
безопасности и сотрудничеству в<br />
Европе, Содружества независимых<br />
государств и Шанхайской организации<br />
сотрудничества, а также более чем 300<br />
наблюдателей из 43 стран за выборами президента<br />
в Узбекистане следил и Каспийский<br />
Стратегический Институт, получивший статус<br />
наблюдателя. Выборы, прошедшие в<br />
спокойной атмосфере, завершились победой<br />
Ислама Каримова, кандидата либеральной<br />
демократической партии, у которой в парламенте<br />
большинство голосов. Каримов, победивший<br />
в выборах в 1991, 2001 и 2007<br />
годах, после референдума в 1996 году и<br />
2005 году продолжил свою работу на посту<br />
президента. Таким образом, Каримов с<br />
этими последними выборами стал президентом<br />
Узбекистана в шестой раз.<br />
Узбекистан после отделения от Союза<br />
Советских Социалистических Республик 24<br />
года независимо продолжает свой путь. За<br />
этот 24-летний период политика<br />
Узбекистана, наблюдая контролируемую<br />
политику, осуществила обширные реформы.<br />
Каримов, конкурирующий с лидерами<br />
Народной Демократической партии<br />
Хатамджаном Кетмановым, лидером социал-демократической<br />
партии справедливости<br />
Нариманом Умаровым и лидером<br />
Демократической партии народного возрождения<br />
юристом Акмалом Саидовым, будет<br />
плавно продолжать нести звание президента<br />
Ветер выборов дул долгое время<br />
Узбекистан на свой первый избирательный<br />
этап вступил с выборов в парламент в 2014<br />
году. В результате выборов, где соревновались<br />
всего 535 кандидатов от 4-х партий,<br />
150 кресел в узбекском парламенте поделили<br />
Либерально Демократическая партия<br />
(52), Партия Национального Возрождения<br />
(36), Народная Демократическая партия (20)<br />
из Социал-Демократическая партия справедливости<br />
(15) и из дополнительного размещения<br />
Узбекистанское экологическое движение<br />
направило в парламент 15 членов.<br />
Вообще, президентские выборы должны<br />
были бы пройти после парламентских выборов<br />
в прошлом году. Потому что 7-летний<br />
президентский срок обычно заканчивается в<br />
декабре 2014 года. Для того, чтобы двое<br />
выборов не пересекались, президентские<br />
выборы перенесли на более поздний срок и<br />
они состоялись <strong>29</strong> марта. Из 20 млн 798<br />
тысяч избирателей проголосовали 18.928<br />
млн человек. Выборы в Узбекистане, упоминаемом<br />
как остров стабильности, прошли<br />
в атмосфере стабильности и на избирательных<br />
участках не было исключений с<br />
точки зрения свободы и прозрачности.<br />
Генеральный секретарь Каспийского<br />
Стратегического Института Халдун Йаваш<br />
в связи с выборами сказал: «Вслед за переходными<br />
контролируемыми политиками в<br />
течении стольких лет испытания болезненных<br />
событий в регионе, Узбекистан на<br />
сегодняшний день на новом переломном<br />
этапе».<br />
54 АПРЕЛЬ <strong>2015</strong> ВЫПУСК <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
ТУРЦИЯ ПРОДВИГАЕТСЯ<br />
НА ПУТИ СТАНОВЛЕНИЯ<br />
ЭНЕРГЕТИЧЕСКИМ<br />
ЦЕНТРОМ ВМЕСТЕ С<br />
TANAP<br />
В течение последних 10 лет Турция, у<br />
которой были такие важные прорывы<br />
как ядерная станция и газовый трубопровод,<br />
и заложившая основание TANAP<br />
17 Марта, с падением цен на нефть быстро<br />
прогрессирует на пути становления<br />
энергетического центра.<br />
В<br />
прошлом марте в Анкаре прошла XIV<br />
Турецкая Международная Нефтегазовая<br />
Конференция (TUROGE). Сразу же<br />
после церемонии закладки первого камня<br />
проекта линии Трансанатолийского Газового<br />
Трубопровода (TANAP), которая является<br />
наиболее важным звеном Южного Газового<br />
Коридора, проводящего азербайджанский<br />
природный газ в Европу и образующего<br />
турецкую ветку была проведена конференция,<br />
основными проблемами которой были<br />
положение становления Турции энергетическим<br />
центром и падение цен на нефть.<br />
ОЖИДАЕТСЯ, ЧТО ГЛОБАЛЬНЫЙ<br />
СПРОС НА ЭНЕРГИЮ РВЫРАСТЕТ НА<br />
40% К 2035 ГОДУ<br />
Падение нефтяных цен приветствовалось в<br />
странах-импортерах нефти как Турция.<br />
Турция большую часть импортной нефти<br />
использует в транспорте. Министр энергетики<br />
и природных ресурсов Танер Йылдыз подчеркнув,<br />
что снижение цен на сырую нефть<br />
стало важным с точки зрения сокращения<br />
расходов, отметил о достижении очень<br />
серьезных цифр в секторе транспорта.<br />
Министр Йылдыз отметил, что до 2035 года<br />
ожидается рост на 40 % в глобальном спросе<br />
на энергию. В этих условиях Турция планирует<br />
увеличить инвестиции в трубопроводы,<br />
АЭС и разнообразие поставок с возобновляемыми<br />
источниками энергии. Йылдыз также<br />
отметил, что с точки зрения разнообразия<br />
источников TANAP, этот проект является для<br />
Турции стратегическим и для создания разнообразия<br />
ресурсов как страна участвует в разных<br />
проектах.<br />
ТУРЦИЯ ИМЕЕТ ВАЖНОЕ ЗНАЧЕНИЕ<br />
В МИРОВЫХ ЭНЕРГЕТИЧЕСКИХ<br />
РЕСУРСАХ<br />
Турция, с одной стороны увеличивает разнообразие<br />
ресурсов, с другой стороны продолжает<br />
нефтеразведочную деятельность.<br />
Заместитель генерального директора<br />
Турецкой нефтяной корпорации (ТП) Бесим<br />
Шишман добавил, что в истинном смысле<br />
Турция не является страной нефти и газа, но<br />
прилагает все свои усилия для нахождения<br />
имеющихся нефти и газа. С другой стороны,<br />
по словам Шишман, за 60-летнюю историю<br />
ТП впервые купил в России место добычи и<br />
тем самым сделал важный шаг для того,<br />
чтобы Турция имела важное значение с<br />
точки зрения мировых ресурсов, и целью<br />
является сделать ТП компанией международного<br />
уровня. Турция, которая имеет 19 %<br />
акций месторождения Шах-Дениз в<br />
Азербайджане, таким образом делает уверенные<br />
шаги на пути получения доли в глобальной<br />
энергетике.<br />
Все эти данные и инвестиции также подразумевают,<br />
что Турция продолжает искать<br />
нефть и природный газ как на своей территории,<br />
так и благодаря таким проектам как<br />
TANAP обеспечивает разнообразие ресурсов.<br />
HAZAR WORLD<br />
55
КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ<br />
КИБЕР АРМИИ ПРИСТУПИЛИ К СВОИМ ОБЯЗАННОСТЯМ<br />
Неужели обычная война со снарядами и оружием и физические средства защиты<br />
уже вышли из моды? А новая тенденция -это виртуальные войны и кибер армии,<br />
обеспечивающие защиту? Так чему же угрожают эти кибер террористы, что страны<br />
начали создавать армии?<br />
Это занимает важное место в инвестициях<br />
страны в инфраструктуру и бюджет,<br />
а также может стать причиной<br />
жизненно важного ущерба для страны<br />
и простоя, которые могут произойти в данных<br />
инфраструктурах. Энергетическая<br />
инфраструктура подразумевает критические<br />
инвестиции, требующие интенсивных капиталовложений,<br />
обеспечивающих социальную<br />
пользу кроме как специальной льготы при<br />
каждой инвестиции инфраструктуры.<br />
Хайко Джексон, специалист центра передового<br />
опыта энергетики НАТО говорит, что в<br />
настоящее время важность энергетической<br />
инфраструктуры растет и указывает на то,<br />
что все остальные инфраструктуры в зависимости<br />
от электрической инфраструктуры.<br />
Ну а готовы ли эти жизненно важные<br />
инфраструктуры, строительство которых<br />
продолжается на протяжении многих лет и<br />
стоимость бюджета которых высока, к<br />
кибер-атакам? Чтобы найти ответ на этот<br />
вопрос в прошлом месяце Каспийский<br />
Стратегический Институт при участии специалистов<br />
НАТО два дня рассматривал безопасность<br />
инфраструктуры критической<br />
энергетики.<br />
Кибер атака осуществляется внезапно<br />
В конце 2014 года мы увидели, что вместе с<br />
началом первой кибер войны страны мира<br />
уже нуждаются в кибер армиях. В мире , где<br />
террористы ставят своей целью трубопроводы<br />
и фабрики по переработке природного<br />
газа, структуризация государства таким<br />
образом стала неизбежной. Проф. Др. Месут<br />
Хаккы Джашын рассказывает о том, что<br />
страны, обеспечивающие энергию и транзитные<br />
страны, могут столкнуться с кибертерроризмом<br />
в любой момент. Это положение<br />
также вместе с этим вызывает и проблему<br />
невозможности определения времени и<br />
места атак террористов на инфраструктуры.<br />
Проф. Др. Назифе Байкал также утверждает<br />
о асимметричности кибер-войн и поддерживает<br />
слова, сказанные Джашын. Байкал,<br />
который говорит: «Мы не можем предсказать<br />
откуда появится угроза», также отметил,<br />
что Турция с точки зрения геополитического<br />
положения среди стран, подвергающихся<br />
наиболее частому нападению.<br />
ТСК основал командование кибер обороны<br />
В век, когда Аль-Каида имеет 20-летний<br />
план электронного джихада, ИШИД эффективно<br />
использует Фейсбук и Твиттер в рамках<br />
е-халифата, Россия и Китай создают<br />
кибер армию, наряду с ними Турция тоже<br />
основывает командование кибер безопасности.<br />
Турция, делающая важные шаги на пути<br />
к становлению энергетическим коридором,<br />
способ защиты Турции от кибер-атак проходит<br />
однако только при государственной и<br />
военной поддержке.<br />
Глобальные кибер-атаки увеличились в 2014<br />
году на 48%. Остановка системы на минуту<br />
оборачивается ущербом стоимостью от 20<br />
тысяч до 500 тысяч долларов. Сегодня линий<br />
энергопередачи стали жизненно важными<br />
для любой страны. По этой причине инфраструктуры<br />
критической энергетики более<br />
подвержены кибератакам.<br />
56 АПРЕЛЬ <strong>2015</strong> ВЫПУСК <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
ОТ ГЛОБАЛИЗАЦИИ К<br />
СОЗДАНИЮ БЛОКОВ: ТТИП<br />
Перед Трансатлантическим Торговым и<br />
Инвестиционным Партнёрством (ТТИП) стоит<br />
цель установить экономическое сотрудничество<br />
между двумя такими большими блоками как ЕС<br />
и США, которые являются самыми сильными<br />
голосами в мировой торговле.<br />
Турция, создавая новое игровое пространство<br />
в мировой торговле вместе<br />
с договором о ТТИП США и ЕС и<br />
являясь одной из стран, которая<br />
имеет важные торговые отношения с<br />
двумя блоками, вычислять сотрудничества<br />
макроэкономическое и индустриальное<br />
влияние.<br />
Мы побеседовали о ТТИП с Др.<br />
Александром Кнобелем из Института<br />
Экономической Политики имени Гайдара и<br />
Др. Николо Россетто из Института<br />
Международных Политических<br />
Исследований (ИСПИ) на Третьем собрании<br />
рабочей группы по ТТИП, проведенным<br />
ХАСЕН в Амстердаме.<br />
Что конкретно изменит в мировой торговле<br />
более глубокая интеграция зоны ,<br />
представляющей собой примерно половину<br />
мировой торговли?<br />
В случае если Европейский Союз и США<br />
подпишут торговый договор, это повлияет<br />
на всемирный торговый поток. Например,<br />
как это предусмотрено сегодня, договор<br />
ТТИП из-за облегчения поступления на<br />
рынок некоторых американских товаров<br />
увеличит конкуренцию на рынках ЕС. Это<br />
будет иметь негативное влияние в краткосрочной<br />
перспективе по крайней мере на<br />
фирмы таких государств как Турция и<br />
Швейцария, имеющие привилегированный<br />
доступ на Европейский рынок.<br />
Как повлияет процесс договора сторон<br />
ТТИП на текущую проблемную ситуацию<br />
в России-Украине?<br />
Напряжение, которое существует между<br />
Россией и Украиной, сделало трансатлантическое<br />
сотрудничество более важным<br />
для некоторых стран Восточной Европы.<br />
Однако я не думаю, что это окажет большое<br />
воздействие на процесс ТТИП. Сегодня торговые<br />
связи между Европой и Россией<br />
построены на ископаемых видах топлива.<br />
Количество готовой продукции, поступающей<br />
из России в ЕС очень невелико. Поэтому<br />
ТТИП не является важным «политическим<br />
оружием» против активной внешней политики<br />
Москвы. Другой результат может быть<br />
достигнут при участии Украины в договоре,<br />
что по-моеиу маловероятно, потому что с<br />
экономической точки зрения нет никакой<br />
вероятности того, что две самые развитые<br />
экономики мира захотят заключить договор<br />
о свободной торговле с отсталым Киевом.<br />
Какова причина реактивного приближения<br />
народов европейских стран к<br />
Договору Трансатлантического Торгового<br />
и Инвестиционного партнёрства?<br />
ТТИП видится выгодным договором, который<br />
будет работать прежде всего на выгоду<br />
американких фирм в противовес малым<br />
предприятиям и европейским потребителям.<br />
Европейская Комиссия дала понять, что она<br />
считает это веской причиной для множественных<br />
опасений. Однако в некоторых<br />
темах возникают серьёзные проблемы.<br />
Например, это взаимное признание стандартов<br />
по здоровью и безопасности в продуктах<br />
питания и напитках или повторное определение<br />
американскими участниками переговоров<br />
географических показателей, которое является<br />
уязвимой темой для европейских фермеров.<br />
HAZAR WORLD<br />
57
КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ<br />
ШЕЛКОВЫЙ<br />
ПУТЬ ЭНЕРГИИ<br />
ТАНАП ВЗОШЛО С<br />
ВОСТОКА<br />
В энергетическом проекте двух государств и одной<br />
нации TANAP был сделан глубокий вдох и начался<br />
обратный отсчет. TANAP, фундамент которого<br />
был заложен 17 Марта в Карсе, провинции Селим<br />
президентами Турции, Азербайджана и Грузии,<br />
будет проводить природный газа в Европу из<br />
Азербайджана и рассматриваться как наиболее<br />
важная часть Южного Газового Коридора.<br />
ФИГЕН АЙПЕК АЙВАДЖЫ<br />
Весь мир стал свидетелем исторического<br />
дня в Карсе, который является северо-восточной<br />
границей Турции. Карс, радушно<br />
принял президентов Турции,<br />
Азербайджана и Грузии, кажется после<br />
этого события будет еще упоминаться и<br />
как город, в котором заложили первый<br />
камень TANAP. Подготовка этого гигантского<br />
проекта TANAP, который стал слышен<br />
в мировых энергетических рынках,<br />
началась задолго. Дата 17 Марта <strong>2015</strong><br />
года, когда проект обрел «плоть и кость»,<br />
записана как день начала строительных<br />
работ.<br />
Аэропорт Карса в первой половине дня 17<br />
Марта, возможно был более чем когдалибо<br />
беспокойным. Самолеты один за другим<br />
доставляли президентов, министров,<br />
бизнесменов и представителей прессы из<br />
Анкары, Стамбула, Азербайджана и<br />
Грузии, которые станут свидетелем исторического<br />
события. Тем временем Карс<br />
нарядился словно невеста и отражал уникальное<br />
гостеприимство Востока во всей<br />
его красе. Погружением первой трубы<br />
проекта TANAP тремя президентами в ров<br />
будет сделан первый шаг для проведения<br />
газа, добываемого в месторождении Шах<br />
Дениз в Азербайджане, в Европу. И вот<br />
все с гордостью и волнением в день, как<br />
сегодня, собрались в провинции Селим, где<br />
находится строительная площадка проекта<br />
TANAP. Президенты трех стран опустили<br />
первую трубу TANAP, который<br />
длиной в 1850 м будет переносить азербайджанский<br />
газ в Европу, в ров именно с<br />
такими чувствами.<br />
ПРОЕКТ МИРА ЕВРАЗИЙСКОГО<br />
РЕГИОНА: TANAP<br />
Что значит эта величественная церемония<br />
начала строительных работ TANAP не<br />
только для Турции и Азербайджана, но и<br />
58 АПРЕЛЬ <strong>2015</strong> ВЫПУСК <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
для Евразийского Региона, и даже для<br />
всего мира? Почему TANAP, который проводит<br />
азербайджанский газ из Южно-<br />
Кавказского Газопровода (SCP) в Транс<br />
Адриатический Газопровод (TAP), является<br />
наиболее важной частью Южного<br />
Газового Коридора? Потому что он обеспечивает<br />
не только экономические выгоды<br />
TANAP, но в то же время делает<br />
самый большой вклад в мир в регионе.<br />
Этот проект возможно является уникальным<br />
проектом по передаче богатых ресурсов<br />
Востока - Западу. Президент<br />
Азербайджана Ильхам Алиев сказал, «В<br />
Евразийском регионе создается новый и<br />
очень серьезный формат Альянса. Его как<br />
политическое, так и экономическое воздействие<br />
будет очень большим. Новый<br />
газовый бассейн-азербайджанский газ, газ<br />
Шах-Дениз». Доказанные запасы природного<br />
газа в Азербайджане около 3,35 трлн<br />
кубометров и 1,4 триллиона кубических<br />
метров этого резерва находятся в месторождении<br />
Шах-Дениз в Каспийском Море.<br />
То, что Алиев указал на Шах-Дениз, еще<br />
раз доказывает о крупных размерах этого<br />
ресурса. Также в Южном Газовом<br />
Коридоре, который соединяет Восток и<br />
HAZAR WORLD<br />
59
КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ<br />
Запад, на начальных этапах питает Шах-<br />
Дениз.<br />
Президенты Реджеп Тайип Эрдоган, также<br />
как и Алиев, оценивает этот проект с<br />
точки зрения Евразии и говорит:«При<br />
завершении всех этапов уникального проекта<br />
Южного Газового Коридора мы создадим<br />
прочную связь между Европой и<br />
Каспийским Регионом. В этом проекте<br />
кроме Азербайджана, Грузии, Турции,<br />
нуждается география всей Евразии».<br />
Президент Грузии Георгий<br />
Maргвелашвили «Некоторые державы<br />
могут пойти на использование энергии<br />
против других стран. В этом смысле<br />
имеют важное значение экономические<br />
отношения между Европой и Азией. В<br />
этом смысле. проект создает очень важный<br />
коридор», говорит он.<br />
TANAP В ПОВЕСТКЕ ДНЯ СОЮЗА<br />
ЭНЕРГЕТИКОВ<br />
Для Европейского Союза с точки зрения<br />
безопасности питания природного газа,<br />
разнообразия ресурсов и обеспечения<br />
устойчивого энергоснабжения TANAP,<br />
обладающий многосторонней важностью,<br />
сделает Каспий, Турцию и Европу ближе<br />
к друг другу. Даже помощник вице-президента<br />
Энергетического Союза<br />
Европейской Комиссии Марос Сефкович<br />
озвучил то, что при помощи проекта<br />
TANAP и Южного Газового Коридора<br />
будет безопасно перемещен газ, который<br />
является потребностью Европы, и что с<br />
этой точки зрения проект очень важен и<br />
имеет очень важное значение для<br />
Европейского Союза. Конкретным примером<br />
являются и проекты передачи природного<br />
газа в Европу, как проект<br />
Набукко, о котором так много шло разговоров,<br />
предшествующие Южному<br />
Газовому Коридору. Однако Европа не<br />
сделав тех самых необходимых шагов,<br />
осуществила задержку передачи ресурсов<br />
природного газа из Каспийского и прилегающего<br />
регионов. Европа поймет об<br />
этой задержке, «Европейская Комиссия<br />
еще раз подтвердит нашу приверженность<br />
к данному проекту»,- сказал<br />
Сефкович.<br />
США НАБЛЮДАЕТ ЗА ЭТИМ<br />
ПРОЕКТОМ<br />
Добыча природного газа, увеличивающаяся<br />
с каждым годом, в Азербайджане возросла<br />
в 2013 году в общей сложности до<br />
<strong>29</strong>,5 млрд кубометров природного газа.<br />
Целью производства страны в 2030 году<br />
ожидается выработка 60 миллиардов<br />
кубических метров. В настоящее время<br />
через эту ветку стремится продавать газ<br />
в Европу только Азербайджан, но в будущем<br />
и богатые газовые ресурсы Ирака,<br />
Ирана и Восточного Средиземноморья<br />
могут быть перемещены по этой линии.<br />
Особенно после строительства<br />
Транскаспийского Газопровода, возмож-<br />
60 АПРЕЛЬ <strong>2015</strong> ВЫПУСК <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
ность передачи газа по этой линии<br />
Туркменистаном, Казахстаном и<br />
Узбекистаном в Европу увеличивает значение<br />
коридора. Учитывая эти возможности,<br />
в 2030-ых годах станет возможным<br />
экспортировать через Южный Газовый<br />
Коридор в Европу примерно<br />
100 миллиардов кубических метров газа.<br />
Потенциал вклада, который проект внесет<br />
в энергетическую безопасность, как отмечает<br />
специальный представитель и координатор<br />
по международным энергетическим<br />
вопросам министерства иностранных дел<br />
США Амос Хочстейн, энергетическая<br />
безопасность Европы в руках Турции и<br />
Азербайджана, и правительство США<br />
заинтересовано в тесном сотрудничестве<br />
по этому вопросу.<br />
TANAP УВЕЛИЧИТ РАЗНООБРАЗИЯ<br />
РЕСУРСОВ В ТУРЦИИ<br />
TANAP, еще до начала газового потока,<br />
внес важный вклад в экономику и трудоустройство<br />
Турции. В ходе строительства<br />
проекта, стоимость которого ожидается<br />
быть около 10-12 млрд долларов, в Турции<br />
будет создана возможность трудоустройства<br />
для 15 000 человек прямым и десяткам<br />
тысяч людей косвенным путем.<br />
На начальном этапе через TANAP пройдет<br />
16 миллиардов кубических метров газа,<br />
затем это количество поэтапно вырастет<br />
до 23 миллиардов кубических метров, и<br />
следовательно до 31 млрд кубических<br />
метров. Часть этого природного газа будет<br />
включена в систему распределения газа в<br />
выходных точках в городах Эскишехир и<br />
Тракия. И это вместе с тем приводит к<br />
ожиданиям относительно спада стоимости<br />
экспорта газа в Турции до 30-57 долларов<br />
за кубометр. Так, если стоимость общего<br />
объема импорта Турции опустится на<br />
15%, это означает получение 40-95 миллиардов<br />
долларов экономической прибыли<br />
до 2045 года в реальном выражении.<br />
Турция, которая владеет 30% акций в<br />
TANAP, владеет 19% акций газового<br />
месторождения Шах-Дениз. Таким образом<br />
Турция является не только страной в<br />
положении транзитной страны, но и вместе<br />
с тем страной, которая владеет долей<br />
в производстве газа. И даже является вторым<br />
по величине акционером после британской<br />
нефтяной компании (BP).<br />
Таким образом, TANAP, который является<br />
важным шагом в становлении Турции<br />
как центра энергораспределения, предоставляя<br />
многочисленные преимущества<br />
для Турции, и в отношениях с Европой<br />
приводит энергетику в важный заголовок.<br />
17 Марта, во вторник дважды взошло<br />
солнце, первый раз когда как это происходит<br />
каждое утро, рождаясь на востоке,<br />
и второй раз, которое поднялось на востоке<br />
в Карсе , благодаря заложению фундамента.<br />
HAZAR WORLD<br />
61
КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ<br />
ИРАНСКИЙ РАСКОЛ<br />
В СТРАТЕГИЧЕСКОМ<br />
АЛЬЯНСЕ США-ИЗРАИЛЬ<br />
В конце арабо-израильской войны по<br />
договору Кемп Дэвид администрация<br />
США, которая выдвинула стратегическое<br />
и жизненно важное союзничество<br />
с Израилем, перед выборами столкнулась<br />
с кризисом, с Нетаньяху. Так что<br />
же ждет Нетаньяху, победителя выборов<br />
17 Марта ?<br />
ПРОФ. ДР. МЕСУТ ХАККЫ ДЖАШЫН<br />
Премьер-министр Израиля Биньямин<br />
Нетаньяху, несмотря на то, что являлся<br />
официально приглашенным в Белый Дом<br />
лицом до досрочных выборов 17 марта <strong>2015</strong><br />
года, в конгрессе произнес критическую<br />
речь, выходящую за рамки дипломатических<br />
конвенций. Пламенное выступление<br />
Нетаньяху не понравилось администрации<br />
Вашингтона. Так может ли раскол, образовавшийся<br />
между стратегическим партнерством<br />
Вашингтон - Тель-Авив, перерасти в<br />
кризис? Приведет ли позиция Нетаньяху,<br />
который выиграл выборы 17 марта, по<br />
отношению к Палестине и Ирану к новым<br />
расхождениям в отношениях с Белым<br />
Домом?<br />
ФОН КРИЗИСА С ТОЧКИ ЗРЕНИЯ<br />
ПЕРСПЕКТИВЫ ИЗРАИЛЯ<br />
Нетаньяху раскритиковал отношения<br />
между США, Россией, Францией, Китаем и<br />
Германией в настоящее время, переговоры,<br />
предусматривающие ослабление экономических<br />
санкций в обмен отказа Ирана от<br />
разработки ядерного оружия, а также возможное<br />
соглашение. Он утверждал, что<br />
данное соглашение не сможет заставить<br />
Тегеран отказаться от цели совершенствования<br />
ядерного оружия, а наоборот будет<br />
способствовать достижению данной цели.<br />
Выступление Нетаньяху вызвало большой<br />
интерес в США, Израиле и Иране.<br />
США И БЛИЖНИЙ ВОСТОК:<br />
ПОЛИТИКА ПРЕЕМСТВЕННОСТИ В<br />
СТРАТЕГИЧЕСКОМ ПАРТНЕРСТВЕ<br />
Как известно, в администрации США, в<br />
переговорах, проведенных между странами<br />
Р5 + 1 и Ираном, говорится о преобладании<br />
точки зрения, связанной с устранением<br />
обеспокоенности по поводу Ирана. Тегеран<br />
же отрицает обвинения в том, что он нацелен<br />
на производство ядерного оружия и<br />
требует немедленной отмены эмбарго.<br />
Возможно наиболее тревожным фактором<br />
для администрации Обамы является и то,<br />
что в конфликте на Ближнем Востоке<br />
между Израилем и Ираном, вступление<br />
США в войну на стороне Израиля станет<br />
новым витком насилия.<br />
Следовательно, в отношении отсутствия<br />
сильного вреда визита Нетаньяху на отношения,<br />
принимая во внимание заявление<br />
Обамы, можно сказать, что кризис вошел в<br />
управляемый канал. Ожидается, что новое<br />
правительство Израиля будет более интенсивно<br />
сотрудничать с США. Обама, в своем<br />
недавнем публичном заявлении, сделанном<br />
Ирану, предупредил , что в случае подписания<br />
соглашения, которое сможет исправить<br />
отношения, ухудшившиеся по причине<br />
ядерной деятельности Ирана и наличия<br />
предполагаемого ядерного оружия, в стране<br />
увеличится благосостояние, однако в<br />
случае любого отказа идти на компромисс,<br />
к Ирану может быть применена изоляция.<br />
Все эти сообщения могут интерпретироваться<br />
как зеленый свет для изменения.<br />
Этот тип инициативы, на наш взгляд, также<br />
может рассматриваться в качестве сигналов,<br />
которые могут открыть новую страницу<br />
в отношениях между Турцией и<br />
Израилем.<br />
62 АПРЕЛЬ <strong>2015</strong> ВЫПУСК <strong>29</strong>
www.hazarworld.com<br />
ЭНЕРГЕТИЧЕСКАЯ<br />
БЕЗОПАСНОСТЬ ЮГО-ВОСТОЧНОЙ<br />
ЕВРОПЫ: РОЛЬ ЮЖНОГО<br />
ГАЗОВОГО КОРИДОРА<br />
Для Юго-Восточного региона<br />
Европы, где находятся такие<br />
страны как Албания, Косово<br />
и Черногория, которые не<br />
имеют инфраструктуры<br />
основного природного газа,<br />
природный газ является<br />
новым источником энергии.<br />
ЭМИН АХУНДЗАДЕ<br />
Из-за отсутствия инфраструктуры<br />
уровень проникновения природного<br />
газа в Юго-Восточную Европу (ЮВЕ)<br />
намного ниже, чем в других европейских<br />
странах. Регион в настоящее время<br />
37% потребления газа обеспечивает за<br />
счет внутреннего производства, оставшуюся<br />
же часть - полностью за счет российского<br />
газа. Зависимость этих стран от единого<br />
поставщика создают для них большую<br />
угрозу. Потребление природного газа странами<br />
Юго-Восточной Европы в 2025 году<br />
вырастет до 44 миллиардов кубических<br />
метров, а в 2030 году этот показатель по<br />
прогнозам вырастет до 50 млрд кубометров.<br />
Проект Южного Газового Коридора особенно<br />
важен для стран Юго-Восточной<br />
Европы. Каковы преимущества этого коридора<br />
для Юго-Восточной Европы?<br />
1. Ожидается, что спрос на газ стран Юго-<br />
Восточной Европы в 2012-2025 годы с 26<br />
миллиардов кубических метров вырастет<br />
до 44 миллиардов кубических метров. ТАР<br />
обладает возможностью для удовлетворения<br />
этого растущего спроса.<br />
2. Газовый кризис Россия-Украина еще<br />
более повысил важность доступа стран<br />
Юго-Восточной Европы к новым и надежным<br />
источникам газа. ТАР будет предоставлять<br />
надежные поставки газа в эти<br />
страны.<br />
3. ТАР также будет поставлять природный<br />
газ в такие страны как Албания, Косово и<br />
Черногория, которые не имеют местный<br />
рынок природного газа.<br />
4. TAP, создавая среди стран Юго-<br />
Восточной Европы сеть, транспортные<br />
системы и интерконнекторы, обеспечивает<br />
вклад в развитие рынка природного газа<br />
этих стран.<br />
5. В случае какого-либо перерыва газового<br />
потока ТАР, путем введения в эксплуатацию<br />
обратного потока, будет иметь возможность<br />
поставлять природный газ в<br />
регион.<br />
6. Отсутствие терминалов LNG в странах,<br />
не имеющих выход к морю, как<br />
Македония, Косово и Сербия, создает<br />
существенный недостаток с точки зрения<br />
разнообразия спроса. ТАР будет способствовать<br />
большей энергетической безопасности<br />
в этих странах.<br />
7. Для стран Юго-Восточной Европы другой<br />
проблемой является высокая цена<br />
импортного природного газа. TAP, обеспечивая<br />
разнообразие предложения на этих<br />
рынках, создаст более конкурентную среду<br />
и снизит цены.<br />
8. ТАР, облегчит переход некоторых стран<br />
Юго-Восточной Европы, которые зависят<br />
от одного поставщика, с угля на природный<br />
газ.<br />
9. Снижение цены импортного газа, приведет<br />
к сокращению издержек энергоемких<br />
отраслей промышленности, откроет путь<br />
для прямых иностранных инвестиций и<br />
позволит снизить уровень безработицы.<br />
Как результат, существенное преимущество<br />
роста численности населения в Юго-<br />
Восточной Европе; кроме того, региональные<br />
экономики по сравнению с остальной<br />
частью Европы, развиваются быстрее.<br />
Регион обладает серьезным потенциалом с<br />
точки зрения возобновляемых источников<br />
энергии.<br />
HAZAR WORLD<br />
63
КРАТКОЕ ИЗЛОЖЕНИЕ<br />
ТЮРКСКИЙ ВЕСЕННИЙ<br />
ПРАЗДНИК НАВРУЗ<br />
Природа оживает, тюркские народы<br />
радуются... Праздник Навруз с его<br />
тысячелетней историей ежегодно празднуется<br />
тюркским миром со всем его обилием и<br />
энтузиазмом.<br />
ФИГЕН АЙПЕК АЙВАДЖЫ<br />
Навруз основывается на пожелании<br />
быть в мире с природой и получать<br />
пользу от природы. В этот день в<br />
большинстве тюркских государств<br />
накрываются праздничные столы, большое<br />
место на этих праздничных столах<br />
отводится традиционным блюдам, делается<br />
жертвоприношение, ходят к друг другу в<br />
гости, прыгаю через горящие на земле<br />
костры. Традиция прыжков над огнем есть<br />
в культуре почти всех тюркских народов.<br />
По некоторым убеждениям, прыгая через<br />
костер Навруз, происходит очищение от<br />
грехов, по другим<br />
убеждениям, таким образом отмечают пробуждение<br />
природы. Кроме того, имеются<br />
верования, что огонь это продолжение<br />
солнца, пробудившего Вселенную или пробуждение<br />
земли путем прогревания. Вместе<br />
со всеми этими мероприятиями Навруз<br />
празднуется с радостью, волнением и красочными<br />
выступлениями во всем тюркском<br />
мире -от Северного Кипра до Туркистана.<br />
УСТА НАСЛАДИЛИСЬ, СЕРДЦА<br />
НАРАДОВАЛИСЬ<br />
Праздник Навруз в Азербайджане начинается<br />
за день вперед. В этом году традиция<br />
была продолжена и начало праздника началось<br />
с зажигания костра Навруз президентом<br />
Ильхамом Алиевым перед исторической<br />
Девичьей Башней в Баку. На стендах<br />
II Международного Фестиваля Навруз были<br />
представлены традиционные блюда, костюмы<br />
и изделия прикладного искусства<br />
Азербайджана, а также Турции, Ирана,<br />
Узбекистана, Пакистана, Кыргызстана,<br />
Таджикистана и России.<br />
СЕМЬ БЛЮД В СЕМИ КАЗАНАХ<br />
В этом году самым интересным событием<br />
праздника Навруз из тех культурных,<br />
спортивных мероприятий, что проводятся<br />
на площадях, в парках и ипподромах, стало<br />
мероприятие, проведенное на главной площади<br />
Бишкека. Дети и молодые девушки,<br />
одетые в разноцветные костюмы выступили<br />
с народными танцами. Известные актеры<br />
представили спектакль о Навруз.<br />
ПРАЗДНИК НАВРУЗ, ОТМЕЧАЕМЫЙ<br />
ТЫСЯЧАМИ<br />
Этот священный праздник отмечался в<br />
этом году в столице Казахстана Астане<br />
мероприятием, в котором приняли участие<br />
тысячи людей. На велосипедном стадионе<br />
Сарйарка, вместимостью 10 тысяч человек,<br />
с участием президента Нурсултана<br />
Назарбаева в праздничном мероприятии<br />
наряду с зрелищными шоу были представлены<br />
и номера, отражающие этническое<br />
разнообразие.<br />
СТОЛЫ НАКРЫТЫ, УГОЩЕНИЯ<br />
РАССТАВЛЕНЫ<br />
В честь праздника Навруз в Туркменистане<br />
3 дня было объявлено официальными<br />
праздничными днями. На равнине в провинции<br />
Ахал в 20-25 км от столицы<br />
Ашхабад были поставлены палатки,<br />
были проведены праздничные торжества<br />
Навруз.<br />
ГОРОДСКИЕ ТОРЖЕСТВА НАВРУЗ<br />
Навруз отмечался в Турции широким спектром<br />
деятельности. Во всех уголках страны<br />
от Ыгдыр до Текирдаг по случаю праздника<br />
Навруз были даны концерты, накрыты<br />
праздничные столы. В каждом городе<br />
Турции имеется свое название этого праздника.<br />
В то время как в Гиресуне Навруз<br />
называют «мартовским урожаем», в<br />
Газиантеп его зовут «Султан Навруз».<br />
64 АПРЕЛЬ <strong>2015</strong> ВЫПУСК <strong>29</strong>