Reciprocal Lattice
Reciprocal Lattice
Reciprocal Lattice
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Reciprocal</strong> space<br />
Ernesto Estévez Rams<br />
Instituto de Ciencia y Tecnología de Materiales (IMRE)-Facultad de Física<br />
Universidad de la Habana<br />
IUCr International School on Crystallography, Brazil, 2012.
2 / 26<br />
Definition<br />
While constructing the<br />
stereographic projection<br />
we saw that the angle<br />
between planes could be<br />
also measured as the<br />
angles between the<br />
corresponding normal.
3 / 26<br />
Definition<br />
We can add metric<br />
information to the<br />
normals by asociating<br />
the norm of the vector<br />
somehow to the<br />
interplanar distance.
Definition<br />
We can add metric<br />
information to the<br />
normals by asociating<br />
the norm of the vector<br />
somehow to the<br />
interplanar distance.<br />
The reciprocal vector<br />
⃗ r<br />
∗<br />
hkl<br />
is defined as a vector normal to plane<br />
(hkl) with length 1/d hkl<br />
3 / 26
Definition<br />
⃗ r ∗ hkl || ˆ n hkl<br />
| ⃗ r ∗ hkl | = 1<br />
d hkl<br />
4 / 26
5 / 26<br />
Equation of a plane<br />
(u, 0, 0) (0, v, 0) (0, 0, w)<br />
⃗u = u⃗a<br />
⃗v = v ⃗ b<br />
⃗w = w⃗c
6 / 26<br />
Equation of a plane<br />
⃗n = (⃗u − ⃗v) × (⃗v − ⃗w)<br />
⃗n = (⃗v × ⃗w) + ( ⃗w × ⃗u) + (⃗u × ⃗v)<br />
⃗n = vw( ⃗ b × ⃗c) + uw(⃗c × ⃗a) + uv(⃗a × ⃗ b)
7 / 26<br />
Equation of a plane<br />
⃗n · (⃗r − ⃗u) = 0<br />
⃗n · ⃗r = ⃗n · ⃗u<br />
⃗n = vw( ⃗ b × ⃗c) + uw(⃗c × ⃗a) + uv(⃗a × ⃗ b)<br />
⃗r = x⃗a + y ⃗ b + z⃗c<br />
vwx( ⃗ b × ⃗c) · ⃗a + uwy(⃗c × ⃗a) ·⃗b + uvz(⃗a × ⃗ b) · ⃗c =<br />
uvw( ⃗ b × ⃗c) · ⃗a
8 / 26<br />
Equation of a plane<br />
vwx( ⃗ b × ⃗c) · ⃗a + uwy(⃗c × ⃗a) ·⃗b + uvz(⃗a × ⃗ b) · ⃗c =<br />
uvw( ⃗ b × ⃗c) · ⃗a
8 / 26<br />
Equation of a plane<br />
vwx( ⃗ b × ⃗c) · ⃗a + uwy(⃗c × ⃗a) ·⃗b + uvz(⃗a × ⃗ b) · ⃗c =<br />
uvw( ⃗ b × ⃗c) · ⃗a<br />
[ ] [ ] [<br />
x ⃗b × ⃗c<br />
u ⃗a · ( ⃗ · ⃗a + y ⃗c × ⃗a<br />
b × ⃗c) v ⃗a · ( ⃗ ·⃗b + z ⃗a × ⃗ ]<br />
b<br />
b × ⃗c) w ⃗a · ( ⃗ · ⃗c = 1<br />
b × ⃗c)
Equation of a plane<br />
vwx( ⃗ b × ⃗c) · ⃗a + uwy(⃗c × ⃗a) ·⃗b + uvz(⃗a × ⃗ b) · ⃗c =<br />
uvw( ⃗ b × ⃗c) · ⃗a<br />
[ ] [ ] [<br />
x ⃗b × ⃗c<br />
u ⃗a · ( ⃗ · ⃗a + y ⃗c × ⃗a<br />
b × ⃗c) v ⃗a · ( ⃗ ·⃗b + z ⃗a × ⃗ ]<br />
b<br />
b × ⃗c) w ⃗a · ( ⃗ · ⃗c = 1<br />
b × ⃗c)<br />
⃗a ∗ =<br />
⃗ b × ⃗c<br />
⃗a · ( ⃗ b × ⃗c)<br />
⃗b ∗ ⃗c × ⃗a<br />
=<br />
⃗a · ( ⃗ b × ⃗c)<br />
⃗c ∗ =<br />
⃗a ×⃗ b<br />
⃗a · ( ⃗ b × ⃗c)<br />
8 / 26
9 / 26<br />
Equation of a plane<br />
⃗a ∗ =<br />
⃗ b × ⃗c<br />
⃗a · ( ⃗ b × ⃗c)<br />
⃗b ∗ ⃗c × ⃗a<br />
=<br />
⃗a · ( ⃗ b × ⃗c)<br />
⃗c ∗ =<br />
⃗a ×⃗ b<br />
⃗a · ( ⃗ b × ⃗c)<br />
⃗a · ⃗a ∗ = 1<br />
⃗a · ⃗b ∗ = 0<br />
⃗a · ⃗c ∗ = 0<br />
⃗ b · ⃗a ∗ = 0<br />
⃗ b · ⃗ b ∗ = 1<br />
⃗ b · ⃗ b ∗ = 0<br />
⃗c · ⃗a ∗ = 0<br />
⃗c · ⃗b ∗ = 0<br />
⃗c · ⃗b ∗ = 1
10 / 26<br />
Equation of a plane<br />
[ ] [ ] [<br />
x ⃗b × ⃗c<br />
u ⃗a · ( ⃗ · ⃗a + y ⃗c × ⃗a<br />
b × ⃗c) v ⃗a · ( ⃗ ·⃗b + z ⃗a × ⃗ ]<br />
b<br />
b × ⃗c) w ⃗a · ( ⃗ · ⃗c = 1<br />
b × ⃗c)
10 / 26<br />
Equation of a plane<br />
[ ] [ ] [<br />
x ⃗b × ⃗c<br />
u ⃗a · ( ⃗ · ⃗a + y ⃗c × ⃗a<br />
b × ⃗c) v ⃗a · ( ⃗ ·⃗b + z ⃗a × ⃗ ]<br />
b<br />
b × ⃗c) w ⃗a · ( ⃗ · ⃗c = 1<br />
b × ⃗c)<br />
(x⃗a) · (h ⃗a ∗ ) + (y ⃗ b) · (k ⃗ b ∗ ) + (z⃗c) · (l ⃗c ∗ ) = 1<br />
Equation of the plane<br />
hx + ky + lz = 1
Some history<br />
Gibbs (1839-1903)<br />
Gibbs introduced the reciprocal base { a ⃗∗ j<br />
} from the<br />
condition ⃗a i · ⃗a ∗ j =K δ ij<br />
11 / 26
<strong>Reciprocal</strong> vector<br />
(x⃗a) · (h ⃗a ∗ ) + (y ⃗ b) · (k ⃗ b ∗ ) + (z⃗c) · (l ⃗c ∗ ) = 1<br />
can be written as<br />
where<br />
hx + ky + lz = 1<br />
r xyz ⃗ · r ⃗∗ hkl<br />
= 1<br />
⃗ r ∗ hkl = h ⃗a ∗ + k ⃗ b ∗ + l ⃗c ∗<br />
if<br />
⃗ r ∗ hkl || ˆ n hkl<br />
| ⃗ r ∗ hkl | = 1<br />
d hkl<br />
12 / 26
<strong>Reciprocal</strong> vector<br />
r⃗<br />
hkl ∗ · (⃗r − p r ⃗ hkl ∗ ) = 0<br />
p| ⃗ r ∗ hkl |2 = ⃗r · ⃗ r<br />
∗<br />
hkl<br />
= 1<br />
Now by construction<br />
p = 1<br />
| ⃗ r ∗ hkl |2<br />
p| ⃗ r ∗ hkl | = d hkl ⇒ | ⃗ r ∗ hkl | = 1<br />
d hkl<br />
13 / 26
Coordinates transformations<br />
⃗r = (⃗a ⃗ b⃗c) · ⎝<br />
from where<br />
⎛<br />
x<br />
y<br />
z<br />
⎞<br />
⎛<br />
⎝<br />
Basis transformation<br />
x ′ ⎞<br />
y ′ ⎠ = F ·<br />
z ′<br />
⎛<br />
⎠ = ( a ⃗′ b ⃗′ c ⃗′ ) · ⎝<br />
⎛<br />
⎝<br />
x<br />
y<br />
z<br />
x ′<br />
y ′<br />
z ′ ⎞<br />
⎞<br />
⎠<br />
⎛<br />
⎠ = ( a ⃗′ b ⃗′ c ⃗′ ) · F · ⎝<br />
x<br />
y<br />
z<br />
⎞<br />
⎠<br />
( ⃗ a ′ ⃗ b ′ ⃗ c ′ ) = (⃗a ⃗ b⃗c) · F −1 14 / 26
Metric tensor transformations<br />
⎛<br />
⃗r · ⃗r = (x y z) · G · ⎝<br />
x<br />
y<br />
z<br />
⎞<br />
from where calling M = (F T ) −1<br />
Metric tensor transformation<br />
⎛<br />
⎠ = (x ′ y ′ z ′ ) · G ′ · ⎝<br />
(x y z) · F T · G ′ · F · ⎝<br />
x ′ ⎞<br />
y ′ ⎠ =<br />
z ′<br />
⎛<br />
x<br />
y<br />
z<br />
⎞<br />
⎠<br />
G ′ = M · G · M T 15 / 26
16 / 26<br />
Metric tensor transformations<br />
Consider the transformation<br />
⎛<br />
⎝<br />
⃗a ∗<br />
⃗b ∗<br />
⃗c ∗<br />
⎞<br />
⎛<br />
⎠ = M · ⎝<br />
⃗a<br />
⃗ b<br />
⃗c<br />
⎞<br />
⎠
16 / 26<br />
Metric tensor transformations<br />
Consider the transformation<br />
⎛<br />
⎝<br />
⃗a ∗<br />
⃗b ∗<br />
⃗c ∗<br />
⎞<br />
⎛<br />
⎠ = M · ⎝<br />
⃗a<br />
⃗ b<br />
⃗c<br />
⎞<br />
⎠<br />
from where<br />
⎛<br />
⎝<br />
⃗a ∗<br />
⃗b ∗<br />
⃗c ∗<br />
⎞<br />
⎛<br />
⎠ · (⃗a ⃗ b⃗c) = M · ⎝<br />
⃗a<br />
⃗ b<br />
⃗c<br />
⎞<br />
⎠ · (⃗a ⃗ b⃗c)
17 / 26<br />
Metric tensor transformations<br />
⎛<br />
⎜<br />
⎝<br />
⃗a ∗ · ⃗a ⃗a ∗ ·⃗b ⃗a ∗ · ⃗c<br />
⃗b ∗ · ⃗a b∗ ⃗ ·⃗b b∗ ⃗ · ⃗c<br />
⃗c ∗ · ⃗a ⃗c ∗ ·⃗b ⃗c ∗ · ⃗c<br />
⎞<br />
⎛<br />
⎟ ⎜<br />
⎠ = M · ⎝<br />
⃗a · ⃗a ⃗a ·⃗b ⃗a · ⃗c<br />
⃗ b · ⃗a ⃗ b ·⃗ b ⃗ b · ⃗c<br />
⃗c · ⃗a ⃗c ·⃗b ⃗c · ⃗c<br />
⎞<br />
⎟<br />
⎠
17 / 26<br />
Metric tensor transformations<br />
⎛<br />
⎜<br />
⎝<br />
⃗a ∗ · ⃗a ⃗a ∗ ·⃗b ⃗a ∗ · ⃗c<br />
⃗b ∗ · ⃗a b∗ ⃗ ·⃗b b∗ ⃗ · ⃗c<br />
⃗c ∗ · ⃗a ⃗c ∗ ·⃗b ⃗c ∗ · ⃗c<br />
⎞<br />
⎛<br />
⎟ ⎜<br />
⎠ = M · ⎝<br />
⃗a · ⃗a ⃗a ·⃗b ⃗a · ⃗c<br />
⃗ b · ⃗a ⃗ b ·⃗ b ⃗ b · ⃗c<br />
⃗c · ⃗a ⃗c ·⃗b ⃗c · ⃗c<br />
⎞<br />
⎟<br />
⎠<br />
⎛<br />
⎝<br />
1 0 0<br />
0 1 0<br />
0 0 1<br />
⎞<br />
⎛<br />
⎠ ⎜<br />
= M · ⎝<br />
⃗a · ⃗a ⃗a ·⃗b ⃗a · ⃗c<br />
⃗ b · ⃗a ⃗ b ·⃗ b ⃗ b · ⃗c<br />
⃗c · ⃗a ⃗c ·⃗b ⃗c · ⃗c<br />
⎞<br />
⎟<br />
⎠ = M · G<br />
M = G −1<br />
F = G
18 / 26<br />
Metric tensor transformations<br />
⎛<br />
⎝<br />
⃗a ∗<br />
⃗b ∗<br />
⃗c ∗<br />
⎞<br />
⎛<br />
⎠ = G −1 · ⎝<br />
⃗a<br />
⃗ b<br />
⃗c<br />
⎞<br />
⎠
18 / 26<br />
Metric tensor transformations<br />
⎛<br />
⎝<br />
⃗a ∗<br />
⃗b ∗<br />
⃗c ∗<br />
⎞<br />
⎛<br />
⎠ = G −1 · ⎝<br />
⃗a<br />
⃗ b<br />
⃗c<br />
⎞<br />
⎠<br />
and<br />
G = F T · G ∗ · F = G T · G ∗ · G<br />
G −1 · G = G −1 · G · G ∗ · G<br />
I = G ∗ · G
Metric tensor transformations<br />
⎛<br />
⎝<br />
⃗a ∗<br />
⃗b ∗<br />
⃗c ∗<br />
⎞<br />
⎛<br />
⎠ = G −1 · ⎝<br />
⃗a<br />
⃗ b<br />
⃗c<br />
⎞<br />
⎠<br />
and<br />
G = F T · G ∗ · F = G T · G ∗ · G<br />
G −1 · G = G −1 · G · G ∗ · G<br />
I = G ∗ · G<br />
<strong>Reciprocal</strong> tensor<br />
G ∗ = G −1 18 / 26
19 / 26<br />
Transformation in reciprocal space<br />
⎛<br />
⃗r ∗ = (h k l) · ⎝<br />
⎛<br />
(h k l) · G −1 · ⎝<br />
⃗a<br />
⃗ b<br />
⃗c<br />
⃗a ∗<br />
⃗b ∗<br />
⃗c ∗<br />
⎞<br />
⎛<br />
⎠ = (h ′ k ′ l ′ ⎜<br />
) · ⎝<br />
⎞<br />
⎛<br />
⎠ = (h k l) · G −1 · F T ⎜<br />
⎝<br />
⃗a ∗′<br />
⃗b ∗′<br />
⃗c ∗′<br />
⃗a ′<br />
⃗b ′<br />
⃗c ′<br />
⎛<br />
(h k l) · G −1 · F T · G ′ ⎜<br />
⎝<br />
⎞<br />
⎟<br />
⎠ =<br />
⎞<br />
⎟<br />
⎠ =<br />
⃗a ∗′<br />
⃗b ∗′<br />
⃗c ∗′<br />
⎞<br />
⎟<br />
⎠
Transformation in reciprocal space<br />
⎛<br />
⃗r ∗ = (h k l) · ⎝<br />
⃗a ∗<br />
⃗b ∗<br />
⃗c ∗<br />
⎞<br />
⎛<br />
⎠ = (h k l) · G −1 · F T · G ′ ⎜<br />
⎝<br />
⃗a ∗′<br />
⃗b ∗′<br />
⃗c ∗′<br />
⎞<br />
⎟<br />
⎠<br />
Now<br />
G ′ = M · G · M T = (F T ) −1 · G · F −1<br />
and finally<br />
<strong>Reciprocal</strong> coordinates<br />
(h ′ k ′ l ′ ) = (h k l) · M T = (h k l) · F −1 20 / 26
Point symmetry transformation in<br />
reciprocal space<br />
Let R be a point symmetry operation acting over the<br />
coordinates of the atoms, then according to the transformation<br />
rules already derived<br />
(h e k e l e ) = (h k l) · R −1<br />
and (h e k e l e ) is a plane symmetry related to (h k l). Therefore:<br />
Point symmetry in reciprocal space<br />
R ∗ = R −1 21 / 26
Point symmetry transformation in<br />
reciprocal space<br />
22 / 26<br />
Example:<br />
Three fold axis 3 [0 0 1] :<br />
(x y z) −→ (−y x − y z) −→ (y − x − x z)
Point symmetry transformation in<br />
reciprocal space<br />
22 / 26<br />
Example:<br />
Three fold axis 3 [0 0 1] :<br />
(x y z) −→ (−y x − y z) −→ (y − x − x z)<br />
⎛<br />
R = ⎝<br />
0 ¯1 0<br />
1 ¯1 0<br />
0 0 1<br />
⎞<br />
⎠
Point symmetry transformation in<br />
reciprocal space<br />
22 / 26<br />
Example:<br />
Three fold axis 3 [0 0 1] :<br />
(x y z) −→ (−y x − y z) −→ (y − x − x z)<br />
⎛<br />
R = ⎝<br />
0 ¯1 0<br />
1 ¯1 0<br />
0 0 1<br />
⎞<br />
⎠<br />
⎛<br />
R ∗ = ⎝<br />
¯1 1 0<br />
¯1 0 0<br />
0 0 1<br />
⎞<br />
⎠
Point symmetry transformation in<br />
reciprocal space<br />
22 / 26<br />
Example:<br />
Three fold axis 3 [0 0 1] :<br />
(x y z) −→ (−y x − y z) −→ (y − x − x z)<br />
⎛<br />
R = ⎝<br />
0 ¯1 0<br />
1 ¯1 0<br />
0 0 1<br />
⎞<br />
⎠<br />
⎛<br />
R ∗ = ⎝<br />
¯1 1 0<br />
¯1 0 0<br />
0 0 1<br />
⎞<br />
⎠<br />
(h k l) −→ (−h − k h l) −→ (k − h − k l)
23 / 26<br />
Symmetry group in reciprocal space<br />
Symmetry group in reciprocal space<br />
{R ∗ } = {R}
Fourier transform and reciprocal<br />
vectors<br />
24 / 26<br />
Fourier transform<br />
Γ [f(⃗r)] = ̂f( ⃗r ∗ ) = F ( ⃗r ∗ ) ≡ ∫ ∞<br />
−∞ f(⃗r) exp (−2πi ⃗r ∗ · ⃗r)d⃗r<br />
where<br />
⃗r ∗ = x ∗ ⃗a ∗ + y ∗ ⃗ b ∗ + z ∗ ⃗c ∗<br />
⃗r = x⃗a + y ⃗ b + z⃗c<br />
and therefore<br />
⃗r ∗ · ⃗r = x ∗ x + y ∗ y + z ∗ z
25 / 26<br />
Fourier transform of the lattice<br />
Definition (Dirac comb)<br />
L = ∑ ∞<br />
u,v,w=−∞ δ(⃗r − u⃗a − v⃗ b − w⃗c)<br />
∫<br />
Γ [L(⃗r)] =<br />
∫ ∞<br />
· · ·<br />
=<br />
∞∑<br />
−∞ u,v,w=−∞<br />
∞∑<br />
u=−∞<br />
=<br />
e (−2πiu ⃗r ∗·⃗a)<br />
δ(⃗r − u⃗a − v ⃗ b − w⃗c) exp (−2πi ⃗r ∗ · ⃗r)d⃗r<br />
∞∑<br />
u,v,w=−∞<br />
∞∑<br />
v=−∞<br />
exp (−2πi ⃗r ∗ · (u⃗a + v ⃗ b + w⃗c))<br />
e (−2πiv ⃗r ∗·⃗b)<br />
∞∑<br />
w=−∞<br />
e (−2πiw ⃗r ∗·⃗c)
Fourier transform of the lattice<br />
Dirac comb<br />
1<br />
|a|<br />
∑ ∞<br />
n=−∞ exp (2πinx/a) = ∑ ∞<br />
m=−∞ δ(x − ma) 26 / 26
26 / 26<br />
Fourier transform of the lattice<br />
Dirac comb<br />
1<br />
|a|<br />
∑ ∞<br />
n=−∞ exp (2πinx/a) = ∑ ∞<br />
m=−∞<br />
δ(x − ma)<br />
∞∑<br />
Γ [L(⃗r)] =<br />
e (−2πiu ⃗r ∗·⃗a)<br />
∞∑<br />
e (−2πiv ⃗r ∗·⃗b)<br />
∞∑<br />
u=−∞<br />
v=−∞<br />
w=−∞<br />
e (−2πiw ⃗r ∗·⃗c)
26 / 26<br />
Fourier transform of the lattice<br />
Dirac comb<br />
1<br />
|a|<br />
∑ ∞<br />
n=−∞ exp (2πinx/a) = ∑ ∞<br />
m=−∞<br />
δ(x − ma)<br />
∞∑<br />
Γ [L(⃗r)] =<br />
e (−2πiu ⃗r ∗·⃗a)<br />
∞∑<br />
e (−2πiv ⃗r ∗·⃗b)<br />
∞∑<br />
u=−∞<br />
v=−∞<br />
w=−∞<br />
e (−2πiw ⃗r ∗·⃗c)<br />
∞∑<br />
L ∗ ( ⃗r ∗ ) = δ( ⃗r ∗ · ⃗a − h)δ( ⃗r ∗ ·⃗b − k)δ( ⃗r ∗ · ⃗c − l)<br />
h,k,l=−∞<br />
=<br />
∞∑<br />
h,k,l=−∞<br />
δ( ⃗r ∗ − h ⃗a ∗ )δ( ⃗r ∗ − k ⃗ b ∗ )δ( ⃗r ∗ − l ⃗c ∗ )