part.6 - CRDC

่
108 การศึกษาเปรียบเทียบพันธุมะกรูดและคุณภาพ ปที่ 40 ฉบับที่ 1 (พิเศษ) มกราคม-เมษายน 2552 ว. วิทยาศาสตรเกษตร
อุปกรณและวิธีการ
การศึกษานี้ดําเนินการศึกษาที่สวนมะกรูด บานวังไผ อ. เมือง จ. ชัยนาท ตนมะกรูดอายุประมาณ 2.6 ป บันทึก
ลักษณะทรงพุมตน ขนาดใบในตําแหนงใบที่ 7-8 นับจากปลายกิ่ง และขนาดผล และนําผิวผลมาสกัดน้ํามันหอมระเหย ดวย
วิธีการตมกลั่น โดยการกลั่นตัวอยางละ 3 ซ้ําๆ ละ 8 ชั่วโมง หลังจากนั้นตรวจวัดลักษณะทางกายภาพของน้ํามันหอมระเหย
โดยวัดคา refractive index ดวยเครื่อง Digital refractometer (ATAGO รุน RX-5000 α, Japan) คา optical rotation ดวย
เครื่อง Polarimeter (ATAGO รุน POLAX-2L, Japan) และคา specific gravity ดวยเครื่อง Density meter (Mettler Toledo
รุน DA-100M, Switzerland)
ผลและวิจารณ
จากการศึกษาลักษณะทรงพุมตน ใบ และผลมะกรูด พบวา สามารถแบงมะกรูดออกไดเปน 3 สายพันธุ โดยสายพันธุ
แรก ทรงพุมตนโปรง ใบและผลมีขนาดใหญ แผนใบเรียบ ติดผลครั้งละหลายผลตอกิ่ง สายพันธุที่สอง ใบและผลมีขนาดเล็ก
กวาสายพันธุที่หนึ่ง ติดผลครั้งละ 1- 2 ผลตอกิ่ง สายพันธุที่สาม ใบมีขนาดเล็ก แผนใบบิดเล็กนอย ขอสั้น ผลเล็ก ความลึกของ
รองที่ผิวผลนอย (Table 1) เมื่อนําลักษณะใบมาเปรียบเทียบกับตนมะกรูดที่สวนมะกรูดใน อ. เมือง จ. นครสวรรค แลวพบวา
ตนและผลมะกรูดมีลักษณะคลายกับสายพันธุที่สอง ดังนั้นจึงคาดวาสายพันธุที่สองเปนสายพันธุมะกรูดที่ปลูกทั่วไป
Table 1 Leaf and fruit size of 3 clone of kaffir lime
clone Leaf length (cm.) Leaf width (cm.) Fruit lenght (cm.) Fruit width (cm.)
1 10.84 a 4.21 a 5.51 a 4.88 a
2 10.31 a 3.79 b 4.89 b 4.16 b
3 7.41 b 2.92 c 4.35 c 4.02 b
Mean followed by a common letter in the same column are not significantly different at 5% level by DMRT
เมื่อนําผลมะกรูดทั้ง 3 สายพันธุในระยะผลที่เก็บเกี่ยวเพื่อจําหนายมาสกัดน้ํามันหอมระเหยพบวา ปริมาณน้ํามันหอม
ระเหยที่ไดจาก 3 สายพันธุ มีคาไมแตกตางกัน โดยมีคาเฉลี่ยระหวาง 2.98 – 3.17 % และคุณสมบัติทางกายภาพของน้ํามัน
หอมระเหยทั้ง 3 สายพันธุในดาน specific gravity optical rotation และ refractive index ไมแตกตางกันดวย (Table 2) ซึ่ง
แตกตางจากการศึกษาในมะนาว (ศิรินันท และคณะ, 2551) และกระชายดํา (เสริมสกุล และเชวง, 2547) ที่พบวาสายพันธุที
แตกตางกัน ทําใหมีปริมาณน้ํามันหอมระเหยและมีสมบัติทางกายภาพที่แตกตางกัน
Table 2 Yield and physical properties of kaffir lime oil
clone Yield (%) Specific gravity Optical rotation Refractive index
1 2.98 0.8816 12.73 1.47240
2 3.01 0.8826 11.50 1.47209
3 3.17 0.8803 12.27 1.47206
สรุป
จากศึกษาลักษณะทรงพุมตน ใบ และผลมะกรูด พบวา สายพันธุมะกรูดที่ปลูกในสวนในพื้นที่สามารถ แบงไดเปน 3
สายพันธุ ตามขนาดของใบและผล แตอยางไรก็ตามผลมะกรูดในระยะเก็บเกี่ยวทั้ง 3 สายพันธุใหปริมาณ และคุณภาพทาง
กายภาพของน้ํามันหอมระเหยที่ไมแตกตางกัน
คําขอบคุณ
โครงการผลิตน้ํามันหอมระเหยจากพืชสมุนไพรและโคโลญจน R 319 สํานักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา ที่ให
เงินสนับสนุนในการทําวิจัย