part.6 - CRDC
part.6 - CRDC part.6 - CRDC
68 การศึกษาการเสริมสมุนไพรไทย ปที่ 40 ฉบับที่ 1 (พิเศษ) มกราคม-เมษายน 2552 ว. วิทยาศาสตรเกษตร การสนับสนุนสงเสริมใหประชาชนรูจักใชยาสมุนไพรในการรักษาโรคสัตว (สุนทรี, 2542) คณะผูวิจัยจึงตระหนักถึงความสําคัญ ในการเลี้ยงและสุขาภิบาลปองกันโรคไกพื้นเมือง โดยการนําเอาสมุนไพรพื้นบาน และภูมิปญญาชาวบานมาใชในการเลี้ยงสัตว เพื่อลดปญหาการตายจากโรคระบาดของไกพื้นเมือง ซึ่งโดยใชวัตถุดิบที่หาไดงายในทองถิ่นทดแทนยาปฏิชีวนะ และ พัฒนาการเลี้ยงไกพื้นเมืองใหกาวหนาตอไปในอนาคต ซึ่งอาจกอเกิดประโยชนแกการเลี้ยงไกพื้นเมือง ทําใหสามารถผลิต ไก อินทรียไดเปนอยางดี ดังนั้นการวิจัยครั้งนี้จึงมีวัตถุประสงคเพื่อศึกษาประสิทธิภาพของสมุนไพรเชิงเดี่ยว เชิงตํารับ ในการเสริม สมรรถภาพการผลิตไกพื้นเมือง อุปกรณและวิธีการ ไกพื้นเมืองอายุ 1 สัปดาห (คละเพศ) ในการทดลองที่ 1 จํานวน 400 ตัว และงานทดลองที่ 2 จํานวน 240 ตัว เตรียม คอกเลี้ยงขนาด 1X2 เมตร จํานวน 40 คอก เริ่มทดลองตั้งแตวันที่ 5 ตุลาคม 2547 ถึง 31 พฤษภาคม 2548 ทดลอง ณ ฟารม เลี้ยงสัตวปก คณะวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร แบงงานทดลองออกเปนงานทดลองที่ 1 ศึกษาผล ของการเสริมสมุนไพรไทยเชิงเดี่ยวที่มีผลตอสมรรถภาพการผลิตไกพื้นเมือง โดยจัดแผนการทดลอง 4 x 5 Factorial in RCBD ปจจัย A มี 4 ระดับ ไดแก ยาปฏิชีวนะ Chlorotetracyclin ฟาทะลายโจร บอระเพ็ด และทองพันชั่ง ปจจัย B มี 5 ระดับ ความ เขมขน โดยละลายปจจัย A ในน้ําใหไกกินในระดับ 0.1 0.2 0.3 0.4 และ 0.5 กรัมตอน้ํา 1 ลิตร งานทดลองที่ 2 ศึกษาผลของ การเสริมสมุนไพรไทยเชิงตํารับที่มีผลตอสมรรถภาพการผลิตไกพื้นเมือง โดยทําการวางแผนการทดลองแบบสุมตลอด (Completely Randomized Desing (CRD)) มี 4 ทรีทเมนต คือ ยาปฏิชีวนะ Chlorotetracyclin 1.0 มิลลิลิตรตอน้ํา 1 ลิตร กับ ตํารับสมุนไพร ซึ่งประกอบดวย บอระเพ็ด + ฟาทะลายโจร + กระเทียม + น้ําตาลทรายแดง 5 กิโลกรัม หมักนาน 1 เดือน แลว ผสมในน้ําใหไกกินในระดับ 1.0 2.0 และ 3.0 มิลลิลิตรตอน้ํา 1 ลิตร ทําการเก็บขอมูลอัตราการเจริญเติบโตตอตัวตอวัน (average dairy gain; ADG) ประสิทธิภาพการเปลี่ยนอาหารเปนเนื้อ (feed conversion ratio (FCR)) ประสิทธิภาพการใช อาหาร (feed efficiency; FE) และอัตราการรอดชีวิตของไก ในชวงการเจริญเติบโตของไกพื้นเมือง ในระหวางสัปดาหที่ 8-12 ผลและวิจารณ การศึกษาการเสริมสมุนไพรไทยเชิงเดียวเปรียบเทียบกับการใชยาปฏิชีวนะ ที่มีผลตอสมรรถภาพการผลิตไกพื้นเมือง อัตราการเจริญเติบโตตอตัวตอวัน ประสิทธิภาพการเปลี่ยนอาหารเปนเนื้อ ประสิทธิภาพการใชอาหาร อัตราการรอดชีวิต พบวาไมแตกตางกันทางสถิติ แตฟาทะลายโจร และทองพันชั่งมีแนวโนมมีประสิทธิภาพดี ควรใชในระดับ 0.2 ถึง 0.3 กรัมตอ น้ํา 1 ลิตร และพบวาการใชฟาทะลายโจรในระดับสูง เพื่อเสริมในน้ําดื่ม จะทําใหมีอัตราการรอดชีวิตสูงเทากับการใชยา ปฏิชีวนะ (Table 1) การศึกษาการเสริมสมุนไพรไทยเชิงตํารับ ที่ระดับ 1.0 2.0 และยาปฏิชีวนะ 1.0 มิลลิลิตรตอน้ํา 1 ลิตรทํา ใหอัตราการเจริญเติบโตตอวัน และประสิทธิภาพการใชอาหารของไกพื้นเมือง มีความแตกตางอยางมีนัยสําคัญทางสถิติ กับ การเสริมสมุนไพรเชิงตํารับ ที่ระดับ 3.0 มิลลิลิตรตอน้ํา 1 ลิตร สวนประสิทธิภาพการเปลี่ยนอาหารเปนเนื้อ และอัตราการรอด ตาย พบวาไมมีความแตกตางกันทางสถิติ แตมีแนวโนมวาการเสริมดวยยาปฏิชีวนะมีแนวโนมอัตราการรอดชีวิตสูงกวา การใช สมุนไพรเชิงตํารับ (Table 2) สมุนไพรเชิงเดี่ยว ใหสมรรถภาพการผลิตไกเนื้อที่ใกลเคียงกับยาปฏิชีวนะสอดคลองกับ กุศล และวรรณพร (2536) ลู ซี่ (2545) และ พัชรีวรรณ และคณะ (2547) ไดเสนอไว โดยเฉพาะฟาทะลายโจร และทองพันชั่ง มีคุณสมบัติที่ทดแทนยา ปฏิชีวนะได สําหรับสมุนไพรเชิงตํารับใหสมรรถภาพการผลิตไกเนื้อที่ใกลเคียงกับยาปฏิชีวนะ ซึ่งคลายกับงานวิจัยของจินตนา (2547) และ Samarasinghe และ Wenk (2005) โดยเฉพาะตํารับที่ใชละลายน้ําดื่ม 1.0 และ 2.0 มิมิลลิตร ตอน้ํา 1 ลิตร มี คุณสมบัติที่ทดแทนยาปฏิชีวนะได
ว. วิทยาศาสตรเกษตร ปที่ 40 ฉบับที่ 1 (พิเศษ) มกราคม-เมษายน 2552 การศึกษาการเสริมสมุนไพรไทย 69 Table 1 สมรรถภาพการเจริญเติบโตของไกพื้นเมืองที่เลี้ยงโดยเสริมสมุนไพรและยาปฏิชีวนะในระหวางไกมีอายุ 8-12 สัปดาห สมรรถภาพการเจริญเติบโต ระดับความเขมขน (กรัมตอน้ํา 1 ลิตร) 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 อัตราการ ยาปฏิชีวนะ 16.63 20.29 17.46 17.61 17.87 เจริญเติบโต ฟาทะลายโจร 19.30 18.21 17.72 17.44 19.87 ตอวัน บอระเพ็ด 16.64 17.78 16.64 17.84 17.35 (กรัม/ตัว/วัน) ทองพันชั่ง 17.86 17.70 20.03 18.97 18.86 ประสิทธิ ยาปฏิชีวนะ 3.70 3.09 3.53 3.53 3.46 ภาพการ ฟาทะลายโจร 3.25 3.38 3.45 3.52 3.09 เปลี่ยนอาหาร บอระเพ็ด 3.69 3.45 3.69 3.45 3.59 เปนเนื้อ ทองพันชั่ง 3.48 3.50 3.11 3.25 3.30 ประสิทธิภาพ ยาปฏิชีวนะ 27.05 32.45 28.40 28.72 28.87 การใชอาหาร ฟาทะลายโจร 30.73 29.55 29.58 28.30 32.32 (%) บอระเพ็ด 27.04 28.87 27.04 29.04 27.84 ทองพันชั่ง 29.11 28.85 32.14 30.69 30.44 อัตราการรอด ยาปฏิชีวนะ 27.05 32.45 28.40 28.72 28.87 ชีวิต (ตัว) ฟาทะลายโจร 30.73 29.55 29.58 28.30 32.32 บอระเพ็ด 27.04 28.87 27.04 29.04 27.84 ทองพันชั่ง 29.11 28.85 32.14 30.69 30.44 %C.V. 9.18 8.95 9.07 13.60 สรุป การเสริมสมุนไพรไทยเชิงเดี่ยวมีผลตอสมรรถภาพการผลิตไกพื้นเมืองไมแตกตางกันทางสถิติกับยาปฏิชีวนะ สมุนไพร ที่ใชไดผลดี ไดแก ฟาทะลายโจร และทองพันชั่ง ในระดับที่ 0.2 ถึง 0.3 กรัมตอน้ํา 1 ลิตร การเสริมสมุนไพรไทยเชิงตํารับที่ระดับ 1.0 และ 2.0 มิลลิลิตรตอน้ํา 1 ลิตร มีผลตอสมรรถภาพการผลิตไกพื้นเมืองไมแตกตางกันทางสถิติกับการใชยาปฏิชีวนะ
- Page 3 and 4: ว. วิทยาศาสตร
- Page 5 and 6: Agricultural Sci. J. 40 : 1 (Suppl.
- Page 7 and 8: ว. วิทยาศาสตร
- Page 9 and 10: Agricultural Sci. J. 40 : 1 (Suppl.
- Page 11 and 12: ว. วิทยาศาสตร
- Page 13 and 14: Agricultural Sci. J. 40 : 1 (Suppl.
- Page 15 and 16: ว. วิทยาศาสตร
- Page 17 and 18: Agricultural Sci. J. 40 : 1 (Suppl.
- Page 19 and 20: ว. วิทยาศาสตร
- Page 21 and 22: Agricultural Sci. J. 40 : 1 (Suppl.
- Page 23 and 24: ว. วิทยาศาสตร
- Page 25 and 26: Agricultural Sci. J. 40 : 1 (Suppl.
- Page 27 and 28: ว. วิทยาศาสตร
- Page 29 and 30: Agricultural Sci. J. 40 : 1 (Suppl.
- Page 31 and 32: ว. วิทยาศาสตร
- Page 33 and 34: Agricultural Sci. J. 40 : 1 (Suppl.
- Page 35 and 36: ว. วิทยาศาสตร
- Page 37 and 38: Agricultural Sci. J. 40 : 1 (Suppl.
- Page 39 and 40: ว. วิทยาศาสตร
- Page 41 and 42: Agricultural Sci. J. 40 : 1 (Suppl.
- Page 43 and 44: ว. วิทยาศาสตร
- Page 45 and 46: Agricultural Sci. J. 40 : 1 (Suppl.
- Page 47 and 48: ว. วิทยาศาสตร
- Page 49 and 50: Agricultural Sci. J. 40 : 1 (Suppl.
- Page 51 and 52: ว. วิทยาศาสตร
- Page 53: Agricultural Sci. J. 40 : 1 (Suppl.
- Page 57 and 58: Agricultural Sci. J. 40 : 1 (Suppl.
- Page 59 and 60: ว. วิทยาศาสตร
- Page 61 and 62: Agricultural Sci. J. 40 : 1 (Suppl.
- Page 63 and 64: ว. วิทยาศาสตร
- Page 65 and 66: Agricultural Sci. J. 40 : 1 (Suppl.
- Page 67 and 68: ว. วิทยาศาสตร
- Page 69 and 70: Agricultural Sci. J. 40 : 1 (Suppl.
- Page 71 and 72: ว. วิทยาศาสตร
- Page 73 and 74: Agricultural Sci. J. 40 : 1 (Suppl.
- Page 75 and 76: ว. วิทยาศาสตร
- Page 77 and 78: Agricultural Sci. J. 40 : 1 (Suppl.
- Page 79 and 80: ว. วิทยาศาสตร
- Page 81 and 82: Agricultural Sci. J. 40 : 1 (Suppl.
- Page 83 and 84: ว. วิทยาศาสตร
- Page 85 and 86: Agricultural Sci. J. 40 : 1 (Suppl.
- Page 87 and 88: ว. วิทยาศาสตร
- Page 89 and 90: Agricultural Sci. J. 40 : 1 (Suppl.
- Page 91 and 92: ว. วิทยาศาสตร
- Page 93 and 94: Agricultural Sci. J. 40 : 1 (Suppl.
- Page 95 and 96: ว. วิทยาศาสตร
- Page 97 and 98: ว. วิทยาศาสตร
- Page 99 and 100: ว. วิทยาศาสตร
- Page 101 and 102: ว. วิทยาศาสตร
- Page 103 and 104: ว. วิทยาศาสตร
ว. วิทยาศาสตรเกษตร ปที่ 40 ฉบับที่ 1 (พิเศษ) มกราคม-เมษายน 2552 การศึกษาการเสริมสมุนไพรไทย 69<br />
Table 1 สมรรถภาพการเจริญเติบโตของไกพื้นเมืองที่เลี้ยงโดยเสริมสมุนไพรและยาปฏิชีวนะในระหวางไกมีอายุ 8-12 สัปดาห<br />
สมรรถภาพการเจริญเติบโต<br />
ระดับความเขมขน (กรัมตอน้ํา 1 ลิตร)<br />
0.1 0.2 0.3 0.4 0.5<br />
อัตราการ ยาปฏิชีวนะ 16.63 20.29 17.46 17.61 17.87<br />
เจริญเติบโต ฟาทะลายโจร 19.30 18.21 17.72 17.44 19.87<br />
ตอวัน บอระเพ็ด 16.64 17.78 16.64 17.84 17.35<br />
(กรัม/ตัว/วัน) ทองพันชั่ง 17.86 17.70 20.03 18.97 18.86<br />
ประสิทธิ ยาปฏิชีวนะ 3.70 3.09 3.53 3.53 3.46<br />
ภาพการ ฟาทะลายโจร 3.25 3.38 3.45 3.52 3.09<br />
เปลี่ยนอาหาร บอระเพ็ด 3.69 3.45 3.69 3.45 3.59<br />
เปนเนื้อ ทองพันชั่ง 3.48 3.50 3.11 3.25 3.30<br />
ประสิทธิภาพ ยาปฏิชีวนะ 27.05 32.45 28.40 28.72 28.87<br />
การใชอาหาร ฟาทะลายโจร 30.73 29.55 29.58 28.30 32.32<br />
(%) บอระเพ็ด 27.04 28.87 27.04 29.04 27.84<br />
ทองพันชั่ง 29.11 28.85 32.14 30.69 30.44<br />
อัตราการรอด ยาปฏิชีวนะ 27.05 32.45 28.40 28.72 28.87<br />
ชีวิต (ตัว) ฟาทะลายโจร 30.73 29.55 29.58 28.30 32.32<br />
บอระเพ็ด 27.04 28.87 27.04 29.04 27.84<br />
ทองพันชั่ง 29.11 28.85 32.14 30.69 30.44<br />
%C.V.<br />
9.18<br />
8.95<br />
9.07<br />
13.60<br />
สรุป<br />
การเสริมสมุนไพรไทยเชิงเดี่ยวมีผลตอสมรรถภาพการผลิตไกพื้นเมืองไมแตกตางกันทางสถิติกับยาปฏิชีวนะ สมุนไพร<br />
ที่ใชไดผลดี ไดแก ฟาทะลายโจร และทองพันชั่ง ในระดับที่ 0.2 ถึง 0.3 กรัมตอน้ํา 1 ลิตร การเสริมสมุนไพรไทยเชิงตํารับที่ระดับ<br />
1.0 และ 2.0 มิลลิลิตรตอน้ํา 1 ลิตร มีผลตอสมรรถภาพการผลิตไกพื้นเมืองไมแตกตางกันทางสถิติกับการใชยาปฏิชีวนะ