book setup 2069 nijamati.indd

book setup 2069 nijamati.indd book setup 2069 nijamati.indd

18.02.2015 Views

%= Should not have side impact M Pp6f ljifoj:t'df ul/Psf] lg0f{on] csf{] kIfnfO{ gsf/fTds k|efj kfg{'x'Fb}g . /fi6«sf] ;+ljwfgdf plNnlvt gLlt tyf lgb{ ]zs l;4fGtx?, kl/kq, cbfntL ghL/ tyf cfb]zx?, k/Dk/fut cEof;x?, cfjlws tyf jflif{s of]hgf tyf ljleGg If]qut :jLs[t gLlt / lgodx?nfO{ klg k|efj kfg'{x'Fb}g . ^= Time frame M lg0f{o x'g] cjlwsf] PsLg x'g'kb{5 . / ;f] ;dofjlwleq lg0f{o eO{;s]/ sfof{Gjogsf] k|lqmof cufl8 a9fO{;Sg'kb{5 . &= Monitoring and Evaluation M lg0f{osf] sfof{Gjog ul/Pkl5 ck]lIft p2]Zo xfl;n eP gePsf] af/]df k/LIf0f ug{ cg'udg tyf d"Nof+sgsf nflu k|efjsf/L ;+oGqsf] ljsf; ug{'kb{5 . o;af6 eljiodf ;f]xL k|s[ltsf ljifox?df lg0f{o ubf{ cfjZos dfu{bz{g cyjf k[i7kf]if0f (Feedback) k|fKt ug{ ;lsG5 . o;af6 ljutdf ePsf uNtLx? ;'wf/ u/L eljiodf ;sf/fTds lbzfdf cufl8 a9\g k| ]/0ff ;d]t k|fKt x'G5 . *= Rational M lg0f{o o'lQm;+ut x'g'kb{5 . g]kfnsf] ;Gbe{ g]kfndf ;fj{hlgs gLlt tyf sfo{qmd lgwf{/0f ubf{ lg0f{o k|lqmofsf ljleGg l;4fGtx? cjnDjg ul/Psf] kfO{G5 . lg0f{o ug{ ] k|lqmofdf ;'wf/ ug{ ljleGg ;dodf ul7t ;ldlt tyf cfof]ux?n] ljleGg ;'emfjx? k]z u/]sf] eP tfklg g]kfnsf] lg0f{o k|lqmofdf ;/sf/L k|zf;g clxn] klg k/Dk/fut kl/kf6Ldf g} cfwfl/t /x]sf] b]lvG5 . ljz]if u/L k|hftGqsf] :yfkgfkl5 ljleGg P]g / lgodx?sf] th'{df ul/Psf] 5 t/ sfof{Gjogsf] cefjn] ubf{ pQm sfg'gL Joj:yfx? s]jn sfuhL jf3 (paper tiger) sf ?kdf dfq l;ldt /x]sf 5g\ . g]kfnsf] ;fj{hlgs k|zf;g Ao"/f]Kofyf]nf]hL / Ao"/f]l;;af6 u|l;t 5 . 1 lg0f{o k|lqmof klg o;af6 d'Qm 5}g . g]kfndf lg0f{o s;/L x'G5 < • gLltut lg0f{ox? ;+;bn] ug{], • sfo{sf/L lg0f{ox? d+qLkl/ifbn] ug{], • tf]s cfb]zaf6 lg0f{o ug{], • sd dxTjsf ljifox?df klg l6Kk0fL p7fg u/L lg0f{o ug{], • 5nkmnaf6 ;xdtLsf] ;fd"lxs lg0f{o (collective decision making) ug{] . • a}7s, ;ef, ;Dd]ng / jftf{af6 lg0f{o ug{], cflb . 1 uf]kLgfy d}gfnL M ;fj{hlgs k|zf;g–cjwff/0ffb]lv cfnf]rgf;Dd, ;f]kfg @)^% h]7 194

lg0f{o k|lqmofnfO{ k|efjsf/L agfpg] ;Gbe{df s]xL b:tfa]h÷k|of; pRr:t/Lo k|zf;g ;'wf/ cfof]u, @)$* n] g]kfnsf] lg0f{o k|lqmofdf ;'wf/ Nofpg s]xL dxTjk"0f{ l;kmfl/;x? u/]sf] 5 h'g o;k|sf/ /x]sf 5g\ . • l6Kk0fL p7fO{ lg0f{o ubf{ tLg tx dfq sfod ug{ ], -l6Kk0fL p7fO{ lg0f{o ubf{ lg0f{ostf{ / z'? sf/jfxL ug{ ] clws[tsf jLrdf csf{ ] Ps tx dfq sfod u/L lg0f{osf txx? 36fpg]_ • l6Kk0fLsf] p7fg clws[taf6 ug{ ], • gLltut jfx]s cGo ljifodf d+qL—;lrj—dftxtnfO{ clwsf/sf] k|Tofof]hg ug{ ] . • d+qLkl/ifbdf k]z x'g], cfly{s lgsfzf, d'2f—dfldnf / 7]Ssfk6\6f cflb h:tf ljifodf dfq l6Kk0fL p7fpg], c? ljifox?df 5nkmn jf cfb]zaf6 ug{ ], • d+qfno leq}sf dxfzfvf jf zfvf;Fu jf cGo sfof{no, ljefu cyjf d+qfnosf] /fo k|ltlqmof dfu ubf{ kqfrf/eGbf ;+jlGwt clwsf/Lsf] 6]lnkmf]g jftf{åf/f l6kf]6 lnO{ sf/jfxL cufl8 a9fpg], • clwsf/k|fKt JolQmn] dfq j}7sdf efu lng] / To;sf] lg0f{onfO{ g} sfof{nosf] cflwsfl/s lg0f{o dfGg], • kl/kq nfu" /xg] ;do ls6fg ug{ ] • k|To]s sd{rf/Lsf] sfd / st{Jo :ki6 u/L lbUbz{g tof/ u/L nfu" ug{ ], • Ps sd{rf/L k|0ffnL nfu" ug{ ] cflb . ;du| k|zf;sLo sfo{ljlwnfO{ r':t, l56f], 5l/tf] / k|efjsf/L agfpg] clek|fon] sfof{Gjogdf NofO{Psf] ;/sf/L lg0f{o k|lqmof ;/nLs/0f lgb{ ]lzsf, @)^% df sd{rf/Lsf] sfdsf ;DjGwdf lgDg Joj:yfx? ul/Psf 5g\ h;n] lg0f{o k|lqmofnfO{ ;d]t r':t / k|efjsf/L agfpgdf dxTj /fv]sf] 5 . • k|:tfj n]vgsf] z'?jft pk;lrj:t/af6 x'g], • dxTjk"0f{ k|zf;sLo lg0f{odf # txeGbf a9L gx'g], • lg0f{ostf{n] lg0f{o kG5fP ljefuLo sf/jfxL x'g], • gLltut, dxTjk"0f{ k|zf;sLo / ;fdfGo k|zf;sLo u/L ltg k|sf/df lgj]bgsf] juL{s/0f, 195

%= Should not have side impact M Pp6f ljifoj:t'df ul/Psf] lg0f{on] csf{] kIfnfO{ gsf/fTds<br />

k|efj kfg{'x'Fb}g . /fi6«sf] ;+ljwfgdf plNnlvt gLlt tyf lgb{ ]zs l;4fGtx?, kl/kq, cbfntL<br />

ghL/ tyf cfb]zx?, k/Dk/fut cEof;x?, cfjlws tyf jflif{s of]hgf tyf ljleGg If]qut<br />

:jLs[t gLlt / lgodx?nfO{ klg k|efj kfg'{x'Fb}g .<br />

^= Time frame M lg0f{o x'g] cjlwsf] PsLg x'g'kb{5 . / ;f] ;dofjlwleq lg0f{o eO{;s]/<br />

sfof{Gjogsf] k|lqmof cufl8 a9fO{;Sg'kb{5 .<br />

&=<br />

Monitoring and Evaluation M lg0f{osf] sfof{Gjog ul/Pkl5 ck]lIft p2]Zo xfl;n eP gePsf]<br />

af/]df k/LIf0f ug{ cg'udg tyf d"Nof+sgsf nflu k|efjsf/L ;+oGqsf] ljsf; ug{'kb{5 .<br />

o;af6 eljiodf ;f]xL k|s[ltsf ljifox?df lg0f{o ubf{ cfjZos dfu{bz{g cyjf k[i7kf]if0f<br />

(Feedback) k|fKt ug{ ;lsG5 . o;af6 ljutdf ePsf uNtLx? ;'wf/ u/L eljiodf ;sf/fTds<br />

lbzfdf cufl8 a9\g k| ]/0ff ;d]t k|fKt x'G5 .<br />

*= Rational M lg0f{o o'lQm;+ut x'g'kb{5 .<br />

g]kfnsf] ;Gbe{<br />

g]kfndf ;fj{hlgs gLlt tyf sfo{qmd lgwf{/0f ubf{ lg0f{o k|lqmofsf ljleGg l;4fGtx? cjnDjg<br />

ul/Psf] kfO{G5 . lg0f{o ug{ ] k|lqmofdf ;'wf/ ug{ ljleGg ;dodf ul7t ;ldlt tyf cfof]ux?n]<br />

ljleGg ;'emfjx? k]z u/]sf] eP tfklg g]kfnsf] lg0f{o k|lqmofdf ;/sf/L k|zf;g clxn] klg<br />

k/Dk/fut kl/kf6Ldf g} cfwfl/t /x]sf] b]lvG5 . ljz]if u/L k|hftGqsf] :yfkgfkl5 ljleGg P]g /<br />

lgodx?sf] th'{df ul/Psf] 5 t/ sfof{Gjogsf] cefjn] ubf{ pQm sfg'gL Joj:yfx? s]jn sfuhL<br />

jf3 (paper tiger) sf ?kdf dfq l;ldt /x]sf 5g\ . g]kfnsf] ;fj{hlgs k|zf;g Ao"/f]Kofyf]nf]hL /<br />

Ao"/f]l;;af6 u|l;t 5 . 1 lg0f{o k|lqmof klg o;af6 d'Qm 5}g .<br />

g]kfndf lg0f{o s;/L x'G5 <<br />

• gLltut lg0f{ox? ;+;bn] ug{],<br />

• sfo{sf/L lg0f{ox? d+qLkl/ifbn] ug{],<br />

• tf]s cfb]zaf6 lg0f{o ug{],<br />

• sd dxTjsf ljifox?df klg l6Kk0fL p7fg u/L lg0f{o ug{],<br />

• 5nkmnaf6 ;xdtLsf] ;fd"lxs lg0f{o (collective decision making) ug{] .<br />

• a}7s, ;ef, ;Dd]ng / jftf{af6 lg0f{o ug{], cflb .<br />

1 uf]kLgfy d}gfnL M ;fj{hlgs k|zf;g–cjwff/0ffb]lv cfnf]rgf;Dd, ;f]kfg @)^% h]7<br />

194

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!