گشتاورد ماركسیسم، بمثابه بعد تاریك مبارزه طبقاتی (جلد ١)
گشتاورد ماركسیسم، بمثابه بعد تاریك مبارزه طبقاتی (جلد ١)
گشتاورد ماركسیسم، بمثابه بعد تاریك مبارزه طبقاتی (جلد ١)
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ماركس از یكسو، و تحلیل اقتصادی و سیاسیاش از جامعه معاصر از سوی دیگر،<br />
دو مسألهای نیستند كه بتوان آنها را از هم جدا كرد و اولی را چیزی زائد و<br />
غیرضروری كه »کارسازنیست«، تلقی نمود. چه، درباب وحدت فلسفه و نقد اقتصاد<br />
سیاسی در آراء ماركس، بعنوان مثال به تعریفی كه ماركس از روند تولید سرمایه<br />
ارائه میدهد توجه كنید: »كارگر سرمایه را تولید میكند، سرمایه وی را تولید میكند،<br />
پس وی خوداش را تولید میكند، و انسان <strong>بمثابه</strong> كاال، مولود مجموعه این حركت<br />
است.«12؛ لذا پرسش بزرگ این است كه آیا آذرین در این جمله ماركس، صرفاً<br />
تحلیل »اقتصادی« را مشاهده می کند؟ آیا برای آذرین واقعیت همپیوندی میان تحلیل<br />
فلسفی و اقتصادی، قابل دیدن نیست؟<br />
به عبارتی آنچه كه برای امثال آذرین قابل فهم نیست این حقیقت پیش پا افتاده است<br />
كه ماركس در فوق، در واقع شرح مراحل مختلف و چگونگی<br />
»شدن ِ«سرمایه<br />
را ارائه میدهد.<br />
آذرین هنوز متوجه نشده كه سیر دیالكتیكی<br />
فراگرد<br />
خود<br />
واقعیت، بررسی های »فلسفی و متدولوژیک« ماركس را ایجاب كرده است. لیكن نه<br />
فقط فراز یاد شده از سوی ماركس، بلكه آراء ماركس و انگلس درباب تضادهای<br />
واقعی جامعه سرمایهداری مملو از اینگونه بررسی های» فلسفی و متدولوژیک«<br />
است؛ و بیك كالم، ماركسیسم چیزی بجزبرخوردهای» فلسفی ومتدولوژیک« نیست.<br />
چراکه )بقول هربرت ماركوزه(: نه فقط »اقتصاد و سیاست ماركس یك سره فلسفی<br />
است بلكه فلسفه نیز از همان آغاز اقتصاد و سیاست است... ماركسیسم به عنوان<br />
انتقادی تئوری<br />
از ابتدا تا انتها دو <strong>بعد</strong>ی است:<br />
سنجش جامعه كنونی در مقابل<br />
توانمندیها و امكانات عینی و تاریخی خود آن جامعه. این خصوصیت دو<strong>بعد</strong>ی در<br />
وحدت فلسفه و اقتصاد سیاسی تجلی مییابد: فلسفه ماركس نقدی بر اقتصاد سیاسی<br />
است و هر كدام از مقوالت اقتصادی یك مقوله فلسفی است.«11<br />
درارتباط باهمین موضوع، به این سخنان ایرج آذرین دقت کنید:<br />
212
Change language