05.02.2015 Views

ﻣﺎﯾﺎﮐﻮﻓﺴﮑﯽ را درﯾﺎﺑـ ﮐﻬﻨﮕﯽ را ﺑﺴﻮزاﻧـ

ﻣﺎﯾﺎﮐﻮﻓﺴﮑﯽ را درﯾﺎﺑـ ﮐﻬﻨﮕﯽ را ﺑﺴﻮزاﻧـ

ﻣﺎﯾﺎﮐﻮﻓﺴﮑﯽ را درﯾﺎﺑـ ﮐﻬﻨﮕﯽ را ﺑﺴﻮزاﻧـ

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

یر م‎1‎<br />

مایاکوفسکی <strong>را</strong> دریاب<br />

کهنگی <strong>را</strong> بسوزان<br />

ماياکوفسکی و ديک<strong>را</strong>ن<br />

شهاب آتشکار


٢<br />

مایاکوفسکی <strong>را</strong> دریاب<br />

کهنگی <strong>را</strong> بسوزان<br />

بیانیه،‏ مقاله،‏ گزارش<br />

مایاکوفسکی و دیگ<strong>را</strong>ن<br />

ترجمه:‏ شهاب آتشکار<br />

انتشا<strong>را</strong>ت<br />

میر


یان<br />

٣<br />

فهرست<br />

4<br />

سخنی با خواننده<br />

7<br />

مایاکوفسکی <strong>را</strong> دریاب،‏ کهنگی <strong>را</strong> بسوزان<br />

29<br />

تو دهنی به سلیقه عوام<br />

35<br />

<strong>را</strong>جع به فوتوریسم<br />

42<br />

50<br />

54<br />

65<br />

برنامه لف<br />

لف ب<strong>را</strong>ي چه می جنگد<br />

لف بر چه کسانی حمله می کند<br />

لف به چه کس<br />

لف و مارکسیسم<br />

هشدار می دهد<br />

76<br />

منابع و م<strong>را</strong>جع


۴<br />

سخنی با خواننده<br />

مجموعه اي که پیش رو دارید به تاریخی از مبارزات هنرمندان<br />

<strong>را</strong>دیکال و انقلابی ب<strong>را</strong>ي تشکل و انسجام علیه کهنگی و ارتجاع تعلق دارد.‏<br />

گوشه اي از تاریخ فوتوریسم انقلابی در خلال صفحات آتی تقدیم می گردد.‏<br />

در ابتدا مقاله اي با عنوان ‏"مایاکوفسکی <strong>را</strong> دریاب،‏ کهنگی <strong>را</strong> بسوزان"‏<br />

که به شرح مسائل اساسی در درك صحیح از تاریخ هنر <strong>را</strong>دیکال و غبار روبی<br />

از واقعیت فوتوریسم و شاخصه هاي پیشگام آن می پردازد به قلم مترجم<br />

آورده شده است.‏ این مقاله فشرده و خلاصه اي از نوشته اي طولانی تر بوده<br />

که بنا به ضرورت کوتاه گردیده است.‏<br />

در ترجمه ها از برگردان انگلیسی استفاده شده که مشخصات متن و<br />

مترجم انگلیسی در قسمت پایانی در بخش ‏"منابع و م<strong>را</strong>جع"‏ بطور کامل قید<br />

شده است.‏ در ترجمه سعی شده حتی در جزئیات تا نهایت امکان وفاداري به<br />

متن حفظ گردد.‏ همچنین کوشیدم در انتخاب واژه ها و کلام از زبان<br />

فوتوریستی استفاده کنم.‏ جهت مقدور شدن این امر متون دیگري از<br />

نویسندگان فوتوریست مورد مطالعه واقع و وی<strong>را</strong>ستاري نیز بر این اساس انجام<br />

گرفت.‏ آنجا که واژه هاي کلیدي و مورد تاکید ترجمه گردیده و حس کردم<br />

که ترجمه بار معنایی کلمه <strong>را</strong> بطور کامل بیان نمی کند واژه انگلیسی <strong>را</strong> در


۵<br />

قسمت یادداشتها قید کردم تا دست خواننده باز باشد.‏ ساختار تقریباً‏ شاع<strong>را</strong>نه<br />

جملات و تاکید بر واژه ها مخصوصاً‏ واژه هاي کلیدي معین نظیر ‏"ما"،‏<br />

‏"ساختن"،‏ ‏"نوین"،‏ ‏"کهنه"،‏ ‏"جنگیدن"‏ و<br />

...<br />

وسواس در وفاداري بیشتر به<br />

متن <strong>را</strong> در این ترجمه طلب می کرد.‏<br />

متن ها پر است از اسامی خاص معطوف به اف<strong>را</strong>د و گروه ها و جریان<br />

هایی که ب<strong>را</strong>ي فهم بهتر متن داشتن شناخت از آنها واجب است.‏ از این رو در<br />

پایان و در قسمت یادداشت ها بطور خلاصه به آنها اشاره شده است.‏ مطالبی<br />

که در کروشه آمده اند تماما از مترجم هستند مگر اینکه ‏"مترجم انگلیسی"‏<br />

درج گردیده باشد.‏<br />

امید است تقدیم این جزوه کوچک مورد توجه دوستدا<strong>را</strong>ن هنر نو و<br />

انقلابی و مبارزین و فعالین خستگی ناپذیر این وادي ق<strong>را</strong>ر گیرد.‏ مسلماً‏ کاري<br />

که صورت گرفته به علت بی تجربگی و تازه کار بودن مترجم،‏ عاري از عیب<br />

و نقص نیست.‏ بناب<strong>را</strong>ین همین جا لازم می دانم بابت تمام عیوب و ای<strong>را</strong>داتی<br />

که به دیدگان خوانندگان حرفه اي می آید عذر خواهی کنم و امیدوارم از<br />

انتقادات تان بی نصیب نگردم.‏<br />

شهاب آتشکار<br />

89 خرداد


پوستر انقلابی،‏ نقاشی و نوشته ها از مایاکوفسکی<br />

۶


٧<br />

بایرد ار یکسفوکایام<br />

!نازوسب ار یگنهک<br />

ربا"<br />

" 1 شوپ<strong>را</strong>ولش<br />

ار<br />

همه<br />

یم<br />

.میسانش<br />

یناوج<br />

قشاع<br />

،هشیپ<br />

،دنمدرد<br />

اب<br />

یحور<br />

ان<br />

مارآ<br />

و<br />

یملاک<br />

خلت<br />

و<br />

.هدنزگ<br />

زا<br />

شقشع<br />

یم<br />

دیوگ<br />

زا<br />

، 2 ای<strong>را</strong>م<br />

زا<br />

، 3 یلیل<br />

زا<br />

تسکش<br />

،یقشع<br />

زا<br />

<strong>را</strong>ب<br />

هاکناج<br />

.هودنا<br />

زا<br />

ملاک<br />

هداس<br />

و<br />

حیرص<br />

و<br />

گنهآ<br />

نشخ<br />

و<br />

هدیشارخ<br />

شا<br />

رثاتم<br />

یم<br />

میوش<br />

و<br />

هب<br />

شیایند<br />

یم<br />

.میور<br />

ن یغط<br />

ا<br />

اه<br />

و<br />

هجض<br />

شیاه<br />

رب<br />

یگنهک<br />

و<br />

یلامان<br />

تمی<br />

<strong>را</strong>گزور<br />

و<br />

،یگرمزور<br />

ام<br />

ار<br />

زین<br />

اب<br />

وا<br />

ملاکمه<br />

و<br />

لدمه<br />

یم<br />

.دنک<br />

یکسفوکایام<br />

رد<br />

ناریا<br />

<strong>را</strong>یسب<br />

بوبحم<br />

.تسا<br />

ناناوج<br />

یا<br />

ناری<br />

زا<br />

زارف<br />

ینرق<br />

،هلصاف<br />

ربا<br />

<strong>را</strong>ولش<br />

یشوپ<br />

هک<br />

نوخ<br />

یم<br />

دیرگ<br />

ار<br />

رد<br />

<strong>را</strong>نک<br />

دوخ<br />

سوملم<br />

یم<br />

.دنبای<br />

رد<br />

غارف<br />

<strong>را</strong>ی<br />

اب<br />

وا<br />

.دنیرگیم<br />

وا هارمه<br />

هب<br />

نامسآ<br />

و<br />

یم شحف اه هروطسا و نیمز<br />

دنهد<br />

و<br />

هلان<br />

رس<br />

یم<br />

.دنهد<br />

نینچ<br />

ریوصت<br />

یکاردا و<br />

زا<br />

یکسفوکایام<br />

رد<br />

رفسمتا<br />

یبدا<br />

و<br />

هعماج<br />

ناوخباتک<br />

و<br />

لها<br />

رعش<br />

زورما<br />

ناریا<br />

ي<strong>را</strong>ج<br />

.تسا<br />

ره<br />

دنچ<br />

هارمه<br />

نیا<br />

ه<strong>را</strong>ذگ<br />

اه<br />

ي<strong>را</strong>دگهگ<br />

ه<strong>را</strong>شا<br />

ییاه<br />

زا<br />

بناوج<br />

رگید<br />

یگدنز<br />

يرنه<br />

يو<br />

یم<br />

،میبای<br />

اما<br />

یکسفوکایام<br />

روطب<br />

هدمع<br />

يارب<br />

ام<br />

نینچ<br />

فیرعت<br />

هدش<br />

:تسا<br />

کی<br />

ناسنا<br />

،قشاع<br />

يرعاش<br />

هتسخلد<br />

و<br />

تسیلامیسکام<br />

هک<br />

درد<br />

و<br />

جنر<br />

ش<strong>را</strong>وهوک<br />

ار


يها<br />

یحت<br />

يها<br />

يها<br />

شپی<br />

یحت<br />

در شعرش موجز می کند.‏ از دردهایش تندیس شعر می<br />

می خواننده قلب<br />

عاشقانه ف<strong>را</strong>تر می رود<br />

پاسخ<br />

کاریکاتورپردازي<br />

ساده<br />

نشاند.‏<br />

او آرمانگ<strong>را</strong>یی<br />

٨<br />

4<br />

ت<strong>را</strong>شد<br />

...<br />

عوام " 5<br />

و<br />

و آن <strong>را</strong> بر<br />

بزحمت از سوز و گداز ناله آساي<br />

اما آیا این تمام واقعیت مایاکوفسکی است؟<br />

خیر!‏ است.‏ صریح<br />

مایاکوفسکی<br />

این از ف<strong>را</strong>تر<br />

جامعه ادبی است که آینه خود <strong>را</strong> در ب<strong>را</strong>بر آینه ‏"سلیقه<br />

ق<strong>را</strong>ر داده تا هر دو به قیمت نابودي هنر نو و پیشگام به تداوم حقی<strong>را</strong>نه<br />

شان تا بی نهایت ادامه دهند.‏<br />

جامعه<br />

پس<br />

ادبی<br />

ب<strong>را</strong>ي شناخت مایاکوفسکی<br />

می تغذیه <strong>را</strong> آن که<br />

در<br />

کند<br />

ابتدا<br />

سینه<br />

باید<br />

سپر<br />

ب<strong>را</strong>بر در<br />

کرد.‏<br />

سلیقه<br />

<strong>را</strong> این<br />

عوام<br />

خود<br />

و<br />

از<br />

مایاکوفسکی آموختیم.‏ بدین گونه است که نتنها می توانیم به مایاکوفسکی<br />

واقعی دست یابیم بلکه همچنین می توانیم باب طبع وي و به روش او عمل<br />

کنیم!‏<br />

امید و آرمانگ<strong>را</strong>یی<br />

در منظومه<br />

عاشقانه وي ردپایی از خود بر<br />

جا گذاشته است.‏ اما همه چیز به یک ردپاي کمرنگ ختم نشد.‏ مایاکوفسکی<br />

با پیشروي در مسیر تاریخ و با ق<strong>را</strong>ر گرفتن در بطن یکی از بزرگترین وقایع<br />

تاریخ بشریت در دو<strong>را</strong>هی سرنوشت ق<strong>را</strong>ر گرفت.‏<br />

پیروزي<br />

درون<br />

رسید.‏<br />

مایاکوفسکی<br />

همچون س<strong>را</strong>سر کشور،‏<br />

وقوع به انقلابی نیز<br />

درون در<br />

می<br />

انقلاب<br />

جنبش<br />

ناله پیوندد.‏<br />

اکتبر<br />

هنري<br />

روسیه در<br />

و روسیه<br />

مایوسانه<br />

به<br />

در<br />

از<br />

کهنگی و روزمرگی به فریاد و ف<strong>را</strong>تر از فریاد به شرکت فعالانه در <strong>را</strong>ه مبارزه<br />

ب<strong>را</strong>ي<br />

نوین<br />

اشعار<br />

تغییر<br />

تبدیل<br />

جهان<br />

می<br />

کهنه،‏<br />

شود.‏<br />

نابودي<br />

مایاکوفسکی<br />

بنیان<br />

قد<br />

ستم<br />

می<br />

و<br />

کشد،‏<br />

استثمار<br />

از انقلابش عمده بودند،‏ کمرنگ می شوند و<br />

ساختمان و<br />

انگاره هاي کهنه<br />

زندگی<br />

در که<br />

دور ریخته می


يها<br />

يها<br />

يها<br />

شود.‏<br />

٩<br />

رد پاهاي کمرنگ دیروز قوت می گیرند و<br />

مایاکوفسکی <strong>را</strong> تعیین می کنند.‏ مبانی جدید هنر،‏<br />

سر و شکل هنر جدید<br />

مبانی منطبق بر نیازهاي<br />

روز انقلاب جایگزین می گردد.‏ شعر و هنر مایاکوفسکی سرخ می شود.‏<br />

لجن<br />

مایاکوفسکی و رفقایش،‏ پیشگامان تلاش انقلابی هنر ب<strong>را</strong>ي لایروبی از<br />

عقب مظاهر تمام علیه گردند.‏ می این عرصه در سنت و کهنگی<br />

ماندگی و ارتجاع در هر گوشه و کناري اعلام جنگ می کنند.‏ فرم هنري <strong>را</strong><br />

ب<strong>را</strong>ي گنجیدن محتواي انقلابی در آن از ریشه متحول می کنند.‏ ‏"بلشویک<br />

هنر " 6 عرصه<br />

ب<strong>را</strong>ي تبلیغ انقلاب تمامی فرم<br />

نوین <strong>را</strong> بکار می گیرند<br />

و در هم ترکیب می کنند.‏ ژانرهاي جدید هنري آفریده می شود تا انقلاب<br />

بتواند پرطنین تر و باصلابت تر تکلم کند.‏<br />

مایاکوفسکی سینه سپر می کند و آتش به خرمن ‏"هنر ب<strong>را</strong>ي هنر"ي<br />

ها می اندازد.‏ در<br />

میان<br />

لابه و نفرین آکادمیست ها و ادبا بدون بیم،‏ مرز شعر<br />

و شعار <strong>را</strong> در هم می پیچد.‏ شعر <strong>را</strong> به شعار و شعار <strong>را</strong> به شعر تبدیل می کند<br />

و تقدس لاهوتی آن <strong>را</strong> رهسپار زباله دان می کند.‏<br />

شعر<br />

مایاکوفسکی<br />

ها سفید علیه کارگ<strong>را</strong>ن با دهد . 7 می رژه فرمان<br />

سنگر می گیرد.‏ توپ می شود.‏ آتش می کند.‏ کارگر می شود از اعماق زمین<br />

ذغال سنگ بیرون می کشد.‏ در کارخانه،‏ ت<strong>را</strong>کتور مونتاژ می کند.‏ ملوان می<br />

امواج بر شود<br />

شعرش چون توده<br />

خروشان<br />

خلیج و ها اقیانوس<br />

جان،‏ در جبهه و در پشت جبهه می جنگند.‏<br />

<strong>را</strong>ند.‏ می ها<br />

و مایاکوفسکی<br />

شوروي در سالهاي جنگ و قحطی و سرما تا سرحد<br />

شخصیت و توانایی<br />

رخوت رها می گردد و در<br />

هنري مایاکوفسکی با انقلاب اکتبر<br />

هر پیچ و خم انقلاب جوانب تازه اي<br />

و یاس از<br />

از هنر وي


يها<br />

يها<br />

يها<br />

يها<br />

یست<br />

١٠<br />

پدیدار می شود.‏ در هر گام فرم نوین و <strong>را</strong>هگشایی<br />

جدي تر در تولید آثار هنري نوین و گسست از مدل ها و روش<br />

سنتی به منصه ظهور می رسند.‏<br />

عمیق تر و<br />

کهنه و<br />

آن<br />

مایاکوفسکی از که نیست کسی امروزه<br />

‏"زیبایی چه بیاید.‏ بدش<br />

پرستانی"‏ که در تحسین و ستایش مایاکوفسکی زبان و قلم نمی چرخانند.‏<br />

کمتر روزگار<br />

کسی از این صنف<br />

تحمل <strong>را</strong> وي وجود توانست می حتی<br />

کند.‏ اما علاقه و ستایش امروز اخلاف آنان از مایاکوفسکی چیست و چگونه<br />

است؟<br />

کشش<br />

واقعیت<br />

به<br />

است این<br />

دم مایاکوفسکی<br />

این که<br />

بزنند<br />

جماعت<br />

که<br />

تنها<br />

تعریف کنند و بدین گونه خط<strong>را</strong>تش <strong>را</strong> دفع کنند.‏<br />

‏"ناب"،‏<br />

هنري<br />

عجیب<br />

ب<strong>را</strong>ي<br />

است<br />

فوتوریستی<br />

در<br />

مایاکوفسکی<br />

وي<br />

روزگاري<br />

می<br />

سینه<br />

دانند؛<br />

و علقه از توانند می زمانی<br />

در ابتدا مایاکوفسکی <strong>را</strong> باب میل خود<br />

زندگی<br />

می چاك<br />

کسانی<br />

کنیم می<br />

دهند<br />

که<br />

و<br />

تعهد<br />

که<br />

خود<br />

حتی<br />

<strong>را</strong><br />

هنرمند<br />

طرفدا<strong>را</strong>ن<br />

مرید<br />

<strong>را</strong><br />

و او<br />

عاملی<br />

هنر<br />

حلقه<br />

ب<strong>را</strong>ي<br />

خدشه دار شدن و ابتذال احساسات پاك هنري قلمداد می کنند و دم به دم<br />

علیه هنر ‏"ایدئولوژیک"‏ دشنام سر می دهند چه برسد به آنکه هنر<br />

سیاسی<br />

شود و واویلا روزي که شعر شعار شود!‏ اینان امروز همگی در جشنهاي یادبود<br />

مایاکوفسکی هاي<br />

نمایشهاي رمانتیک اما<br />

هاي در غم<br />

‏"شاعر نابغه"‏<br />

می گریند.‏<br />

در پس این<br />

نباید ف<strong>را</strong>موش کرد این اب<strong>را</strong>ز علاقه بر تعریف معینی<br />

استوار است.‏ تعریفی تحریف شده و ارتجاعی.‏ مایاکوفسکی <strong>را</strong> جدا از خصیصه<br />

ها و جوانب عمده و تعیین کننده فعالیت هنریش در قالب تصویري عاري و<br />

پالوده از گزاره<br />

انقلابی و کمونی<br />

اش جلوه می دهند.‏ اب<strong>را</strong>ز احت<strong>را</strong>م و


يها<br />

يها<br />

يها<br />

یست<br />

يها<br />

يها<br />

١١<br />

تقلید و ا<strong>را</strong>دت آنان به مایاکوفسکی از علاقه عتیقه شناسانه اي که به هر حال<br />

شامل تمام مشاهیر تاریخ هنر می گردد،‏ سرچشمه می گیرد.‏ گیرم این اب<strong>را</strong>ز<br />

علاقه به مشاهیر،‏<br />

8<br />

پلو<strong>را</strong>لیستی<br />

هم باشد،‏<br />

مایاکوفسکی<br />

باستان شناسی و چشمی هاي عتیقه فروشی کجا؟!‏<br />

نوایی هم و همدردیها و اشت<strong>را</strong>کات اثر بر ها توده<br />

فرچه و کجا<br />

مایاکوفسکی<br />

جذب او می شوند و از هنرش لذت می برند،‏ جوانان علیرغم موانع سانسور<br />

مایاکوفسکی از ادبی و حکومتی<br />

الهام<br />

می گیرند.‏ آنها هم به اندازه شاعر از<br />

کهنگی ها متنفرند و از روزمرگیها،‏ کرختی ها و سنتها و عادتها نفرت دارند.‏<br />

این علاقه و دوستی و الهام گیري از مایاکوفسکی در<br />

ستایش و ا<strong>را</strong>دت<br />

متفاوت است.‏<br />

هاي جمال پرستان<br />

بازار دلالان و<br />

میان<br />

انتشار<br />

مردم اما با اب<strong>را</strong>ز<br />

کتاب<br />

جهت آشکار شدن دشمنی ها با مایاکوفسکی،‏ در پس اب<strong>را</strong>ز علاقه<br />

ادیبانه و اب<strong>را</strong>ز فضل<br />

دستاوردهاي و مواضع<br />

وي<br />

از ریشه<br />

رمانتیک باید این شاخص <strong>را</strong> علم کرد که چه کسی<br />

می تحریف و پنهان <strong>را</strong> اش هنري زندگی طی<br />

کند؟ چنین کسی دشمن مایاکوفسکی است و نه دوست وي.‏ و دشمنی اي<br />

از این دست چه بسا که خیلی بهتر از کتاب سوزي فاشی<br />

و گسترش هنر نو و انقلابی خلل وارد سازد.‏<br />

جنبه با <strong>را</strong>بطه در<br />

لعاب دوستی و ستایش و<br />

باید<br />

عمومی<br />

...<br />

علیه دشمنی<br />

اعمال شد سخن گفتیم.‏<br />

مایاکوفسکی<br />

اینک<br />

بتواند در رشد<br />

در که<br />

باید به جنبه<br />

رنگ و<br />

تخصصی و ویژه این دشمنی بپردازیم.‏ ب<strong>را</strong>ي یافتن نمونه هایی از این جنبه<br />

ادیبان،‏ س<strong>را</strong>غ به زحمت قبول با و باشیم داشته آهنی اعصاب کمی<br />

آکادمیست ها،‏ هنرمندان و نقادان ‏"بزرگ"‏ برویم.‏ شیوه این حض<strong>را</strong>ت گ<strong>را</strong>نقدر


يها<br />

نبا<br />

ياز<br />

يها<br />

با<br />

جمال پرستان<br />

پادو مسلک<br />

و دلالهاي کتاب و نشر<br />

اصولی تفاوتی<br />

١٢<br />

ندارد،‏<br />

تنها فرق آنجاست که در اینجا در خصومت با مایاکوفسکی،‏ در حوزه انتخاب<br />

بیوگ<strong>را</strong>فی و منتشره اشعار<br />

نیستیم طرف مخاطبین عموم ب<strong>را</strong>ي ... و نویسی<br />

بلکه بیشتر با اشکالی نظیر مقالات نقد،‏ تاریخ نگاري و تئوري پردازي ب<strong>را</strong>ي<br />

تغذیه قشر ‏"الیت"‏ مواجهیم.‏ آدرسِ‏ یافتن این جبهه ارتجاعی ژورنالهاي ادبی<br />

و رسانه<br />

هایی<br />

یافت<br />

از<br />

که<br />

می<br />

خیالپردازان<br />

بین المللی و بزرگ است.‏<br />

گوناگونی<br />

توسط<br />

شود.‏<br />

و<br />

که ها<br />

آکادمیسین<br />

کلیشه اي<br />

آرمانگ<strong>را</strong>یان<br />

بگذریم<br />

-<br />

با<br />

و ها<br />

این<br />

البته<br />

شباهتهاي<br />

ادی<br />

حال<br />

و پاك<br />

و<br />

و<br />

عجیبی<br />

نقادان<br />

هوا<br />

معصوم<br />

که:‏<br />

و<br />

در<br />

‏"بزرگ"‏<br />

تمام<br />

ا<strong>را</strong>ئه<br />

مایاکوفسکی<br />

- خبر بی<br />

تصویرسازي<br />

و<br />

از<br />

گردد می<br />

رفقایش<br />

جا همه<br />

بودند که فریب بلشویکهاي خونخوار و جنایتکار <strong>را</strong> خوردند.‏ در انقلاب شرکت<br />

کردند و نهایتا وقتی خر انقلابیون از پل گذشت و دیگر به آنها نی<br />

همان<br />

نمودند انقلاب اینها دوش بر که بلشویکهایی<br />

کردند و به گولاگها و گورهاي دسته جمعی فرستادند...‏<br />

خود سر از <strong>را</strong> آنها<br />

نبود،‏<br />

باز<br />

این است فشرده قصه س<strong>را</strong>یی هایی که بس که در طول تاریخ معاصر<br />

تک<strong>را</strong>ر شده هم جلوه منطقی یافته و هم عامه پسند گشته است.‏ گرچه این<br />

سبک<br />

و<br />

از تر ‏"مستند"‏ و تر مطنطن بسیار اظها<strong>را</strong>ت<br />

درمبتذل بودن و مزخرف بودن دست کمی از آنها ندارد.‏<br />

توجیه<br />

می گیرد.‏<br />

و نوچه ها پادو کار مبناي که است تئوریکی<br />

پیش انواع<br />

در حقیقت<br />

کوچک<br />

اما است<br />

این پایه<br />

ق<strong>را</strong>ر تر<br />

در بالا به قصه ادیبان و ایدئولوگهاي ضد کمونیست و ضد انقلاب<br />

-<br />

این<br />

که<br />

ضد کمونیست بودن و ضد انقلابی بودن آنها دقیقا به علت دنباله روي


يها<br />

١٣<br />

آنها از تبلیغات مدیاي امپریالیستی در جا انداختن ‏"مرگ کمونیسم"‏ است و<br />

نه مبنی بر ‏"مستقل"‏ بودن آنان<br />

به<br />

-<br />

درباره تاریخ شوروي و فوتوریستها اشاره<br />

شد.‏ تصویر پردازي اي که به طرز بیشرمانه اي مزخرف و دروغین است.‏ نباید<br />

نه مرعوب کرسی دانشگاهی و بلندگو هایی که خارج از نوبت در اختیار ق<strong>را</strong>ر<br />

می گیرند و نه مرعوب اعتبار و شهرت و مطالعات و حجم تالیفات کسی شد<br />

که مزخرف می گوید.‏ باید مزخرفاتش <strong>را</strong> فاش کرد و از این ابایی نداشت.‏<br />

کسانی که سالهاست جز تعریف قصه ‏"مزرعه<br />

هم<br />

مردم<br />

و<br />

ندارند<br />

بیرحمانه<br />

غمشان<br />

آنقدر<br />

حقیقت<br />

است این<br />

مبتلا<br />

که<br />

و پوسیدگی به<br />

حیوانات " 9<br />

گندیدگی<br />

چیزي ب<strong>را</strong>ي تحویل<br />

ضربه با که اند شده<br />

تمام کاشانه حقیرشان در هم شکند.‏ کسانی که تمام<br />

<strong>را</strong> ها توده<br />

نابودي ستم بیفایده است و شرش بیشتر از<br />

متقاعد<br />

خیرش<br />

و آزادي ب<strong>را</strong>ي تلاش کنند<br />

است آگاهانه یا ناآگاهانه<br />

در حال خدمت به نظم ستمگ<strong>را</strong>نه موجود هستند.‏ در واقع اینها هستند که<br />

باید مرعوب بشوند و نه ما!‏<br />

اما داستان<br />

واقعی فوتوریسم چیست؟<br />

در ب<strong>را</strong>بر دروغ ها و ایدئولوژي<br />

پردازیهاي ارتجاعی که بر این دروغ ها استوار است مغلوب و تسلیم خواهیم<br />

بود مادامی که ندانیم واقعیت چیست:‏<br />

و اینک داستان واقعی؛<br />

فوتوریسم<br />

قرن دوم دهه اوایل در روسی<br />

بیستم شکل گرفت.‏ گروهی از هنرمندان جوان که در اثر پیشرفتهاي صنعتی<br />

در بسامد با مبارزات آزادیخوانه و پیشروانه طبقه کارگر روسیه و طوفانهاي<br />

اعتصاب و تظاه<strong>را</strong>ت و مبارزه گرد هم آمدند تا خط مشی نوینی در هنر پیش<br />

بگیرند.‏ مانیفست این جنبش<br />

بود.‏ ها<br />

مشترك<br />

یک<br />

بودند<br />

چیز<br />

و<br />

فوتوریسم<br />

آن<br />

هنري <strong>را</strong>دیکال ، 10<br />

<strong>را</strong><br />

هم این بود:‏<br />

متحد<br />

تغییر<br />

کرد می<br />

بنیادین<br />

و<br />

اعلان جنگ به تمام کهنگی<br />

در<br />

همه<br />

هنر،‏<br />

آنها<br />

در<br />

در<br />

فرم<br />

هدف یک<br />

و محتوي


١۴<br />

ي<strong>را</strong>گزاس يارب<br />

نآ<br />

اب<br />

.زور<br />

ياهکبس اهنآ<br />

دوجوم<br />

کیسلاک<br />

و<br />

هویش<br />

اهي<br />

هنهک<br />

ار<br />

یعنام<br />

رد<br />

ربارب<br />

ییافوکش<br />

رنه<br />

یز<strong>را</strong><br />

بای<br />

یم<br />

.دندرک<br />

لوی<br />

زا<br />

نامه<br />

ادتبا<br />

ثحب<br />

و<br />

لادج<br />

رب<br />

رس<br />

هکنیا<br />

ترورض<br />

و<br />

یا<br />

اجب<br />

زور<br />

تسیچ<br />

و<br />

حور<br />

ون<br />

ار<br />

ات<br />

هچ<br />

دح<br />

رد و<br />

یبناوج هچ<br />

دیاب<br />

رد<br />

رنه<br />

لیخد<br />

درک<br />

و<br />

لاوصا<br />

هکنیا<br />

ون<br />

ندوب<br />

هچ ینعی<br />

رد<br />

فوفص<br />

تسیروتوف<br />

اه<br />

همادا<br />

.تشاد<br />

نیا<br />

ثحب<br />

اه<br />

هولاع<br />

رب<br />

لئاسم<br />

،یکینکت<br />

هدمع روطب<br />

زا<br />

لئاسم<br />

کیژولوئدیا<br />

تئشن<br />

یم<br />

تفرگ<br />

و<br />

نیا<br />

لئاسم<br />

کیژولوئدیا<br />

رد<br />

ياهزارف<br />

یخی<strong>را</strong>ت<br />

و<strong>را</strong>شیپ<br />

ثعاب<br />

نیداینب تارییغت<br />

هرهچ<br />

مسیروتوف<br />

.دندیدرگ<br />

گنج<br />

یناهج<br />

لوا<br />

و<br />

بلاقنا<br />

ربتکا<br />

ود<br />

زارف<br />

یخی<strong>را</strong>ت<br />

مهم<br />

رد<br />

شیلااپ<br />

شبنج نیا<br />

يرنه<br />

زا<br />

هنهک<br />

ییارگ<br />

اه<br />

و<br />

ش یب<br />

ن<br />

اهي<br />

کبس<br />

هنایارگ<br />

و<br />

یلامرف<br />

تسی<br />

هب<br />

رنه<br />

.دوب<br />

ياهدربن<br />

کیژولوئدیا<br />

ات<br />

هناتسآ<br />

بلاقنا<br />

ربتکا<br />

هب<br />

عفن<br />

تسینومک<br />

اه<br />

و<br />

نویبلاقنا<br />

مامت<br />

.دش<br />

مسیروتوف<br />

ههبج<br />

پچ<br />

رنه<br />

.دیدرگ<br />

نیا<br />

هیفصت<br />

اه<br />

هب<br />

لمع ماجسنا<br />

نیا<br />

ههبج<br />

رد<br />

هحوبحب<br />

بلاقنا<br />

و<br />

ریسم<br />

چیپرپ<br />

و<br />

مخ<br />

نآ<br />

ي<strong>را</strong>ی<br />

.درک<br />

رد<br />

سفنت<br />

شیپ<br />

هدمآ<br />

گنج زا<br />

و<br />

،یطحق<br />

مسیروتوف<br />

يارب<br />

<strong>را</strong>ک<br />

رترمثرپ<br />

تکرش و<br />

رپ<br />

يژرنا<br />

رت<br />

رد<br />

دربشیپ<br />

بلاقنا<br />

رد<br />

فل<br />

لکشتم<br />

.دش<br />

ياهلاس<br />

پن<br />

هدش زاغآ<br />

.دوب<br />

ياهلاس<br />

،پن<br />

نارود<br />

تردق<br />

يریگ<br />

يزاوژروب<br />

و<br />

یسارکوروب<br />

.دوب<br />

فل<br />

هچرگ<br />

هنادحتم<br />

هیلع<br />

حور<br />

پن<br />

یم<br />

دیگنج<br />

لوی<br />

دوخ<br />

زین<br />

زا<br />

لعف<br />

و<br />

تلااعفنا<br />

هعماج<br />

ادج<br />

.دوبن<br />

وج یشکورف<br />

یبلاقنا<br />

رد<br />

ناهج<br />

و<br />

رد<br />

فوفص هیسور<br />

نادنمرنه<br />

یبلاقنا<br />

ار<br />

زین<br />

هب<br />

شلاچ<br />

.دناشک<br />

مسیروتوف<br />

رد<br />

کی<br />

قاقشنا<br />

رگید<br />

هدش ریگرد<br />

.دوب<br />

،یسارکوروب<br />

هتوک<br />

يرکف<br />

و<br />

هنهک<br />

ییارگ<br />

يدج<br />

دوب<br />

و<br />

روطب<br />

يرثوم<br />

زا<br />

نوریب<br />

<strong>را</strong>شف<br />

یم<br />

،دروآ<br />

لوی<br />

يورین<br />

نییعت<br />

هدننک<br />

رت<br />

زا<br />

نآ<br />

نارحب<br />

کیژولوئدیا<br />

یلخاد<br />

فل<br />

.دوب<br />

هلئسم<br />

ياهدنویپ<br />

مسیروتوف<br />

اب<br />

،بلاقنا<br />

اب<br />

شکورف<br />

ندرک<br />

وج<br />

یبلاقنا<br />

.دش فیعضت<br />

هدرخ هیحور<br />

يزاوژروب<br />

هنارکفنشور<br />

يزاس کبس لکش رد<br />

و<br />

شیارگ<br />

هب<br />

يزاس هرتسبآ<br />

و<br />

هگر<br />

اهي<br />

رنه<br />

بان<br />

زورب<br />

.درک<br />

و لاکیدار هز<strong>را</strong>بم


یست<br />

يها<br />

يها<br />

يها<br />

یلات<br />

این<br />

١۵<br />

انقلابی ب<strong>را</strong>ي دفن بورژوازي،‏ رنگ و بوي ناله هاي رمانتیک بخود می گرفت.‏<br />

دیگر هدف آنان نه آنطور که لف در آغاز می خواست خدمت به انقلاب در<br />

هنر بلکه بیشتر تلاش در جهت ساختن یک مکتب جمال پرستی مدرن بود.‏<br />

جدلهاي به ها کشش<br />

جدایی و ایدئولوژیک<br />

شد.‏ منجر تشکی<br />

نهایتا بر اثر انشقاق ها و جدایی ها لف از انتشار باز ایستاد.‏ تلاش دوباره ب<strong>را</strong>ي<br />

سازماندهی چپ هنري در نووي لف هم نتوانست در ب<strong>را</strong>بر<br />

جریان<br />

غالب دوام<br />

آورد.‏ عوامل متعدد عینی و ذهنی در این روند قهق<strong>را</strong>یی موثر بودند.‏ در اواخر<br />

دهه<br />

نبود.‏<br />

کمونی<br />

بیست<br />

معدودي<br />

عملا دیگر<br />

همچون<br />

اسم به چیزي<br />

مایاکوفسکی<br />

فوتوریسم<br />

بر همچنان<br />

جبهه و<br />

سر<br />

چپ<br />

ایدئولوژي<br />

هنر<br />

و<br />

موجود<br />

آرمان<br />

ایستاده بودند.‏ آنچه از لف باقی مانده بود هنرمندان کهنه کاري<br />

بودند که اکنون به گروه<br />

می رفت.‏<br />

–<br />

در حقیقت<br />

متعدد تقسیم شده بودند و هر کس به <strong>را</strong>هی<br />

فوتوریسم نه در اثر سرکوب<br />

بروک<strong>را</strong>تیک حکومتی دهه<br />

سی که بر اثر تضادهاي ایدئولوژیک درونی فروپاشید و سرکوبها تنها عده اي<br />

نه چندان قلیل<br />

-<br />

<strong>را</strong>هی زندان و گولاگ و<br />

...<br />

از پیروان پیشین این جنبش هنري <strong>را</strong> سرکوب نمود و<br />

کرد.‏<br />

11<br />

اما نتایج سرکوب فقط حذف اف<strong>را</strong>د از صحنه نبود بلکه مهم تر از آن<br />

کشتن پویایی و جوشش فکري موجود در جامعه بود."رئالیسم<br />

سوسیالیستی " 12<br />

وسیله اي ب<strong>را</strong>ي منکوب نمودن<br />

گروه هاي هنري و<br />

روشنفکري شد.‏ و این بر خلاف انتظار بی اساسی که رهبري شوروي داشت<br />

نه به استحکام فرهنگ کمونیستی و نه به ترجمان واقعی ا<strong>را</strong>ده پرولتري در<br />

وادي هنر انجامید.‏ غالب سازي یک نظام و فلسفه رسمی در هنر و ادبیات که


یست<br />

یول<br />

یست<br />

١۶<br />

<strong>را</strong> انقلابی هنر حقیقت در نبود محتوي و فرم کهنگی از پالوده هرگز خود<br />

اخته کرد.‏<br />

مبانی<br />

بورژواها<br />

رئالیسم<br />

ادیبان و<br />

سوسیالی<br />

شدن سرشاخ از آنها خدمتگذار<br />

با مایاکوفسکی<br />

خوشحال می شوند و اینطور وانمود می کنند<br />

که مایاکوفسکی چگونه علیه کمونیسم ایستاد و در مقابل آن مبارزه کرد!‏ این<br />

با مخالفت که کند وانمود چنین کند می کوشش که نبرد آ<strong>را</strong>یی صحنه<br />

رئالیسم سوسیالیستی نشانه مخالفت او با سوسیالیستی شدن هنر است سر<br />

بر سر اي ذره حتی مسئله ندارد.‏ مطابقت واقعیت با سوزنی<br />

سوسیالیستی<br />

بودن هنر نبود.‏ نقد مایاکوفسکی به رئالیسم سوسیالیستی از آنجا بود که این<br />

سبک و فرم هنري نمی توانست محتواي انقلابی <strong>را</strong> بطور مطلوب نشان دهد،‏<br />

زی<strong>را</strong> خود از کهنه گ<strong>را</strong>یی و سنت گ<strong>را</strong>یی هایی به ارث مانده از دنیاي کهن مب<strong>را</strong><br />

نبود.‏<br />

برخلاف ادعاها،‏ جبهه گیري مایاکوفسکی علیه<br />

نه از آنرو بود که این نظام هنري،‏ سوسیالی<br />

رئالیسم سوسیالیستی در<br />

حقیقت<br />

رئالیسم<br />

سوسیالیستی<br />

بود بلکه به این علت بود که<br />

عاري از سوسیالیسم بود!‏ تاریخ نیز نشان<br />

داد که در دو<strong>را</strong>ن قبضه قدرت توسط سرمایه داري در شوروي در اواسط دهه<br />

ادبیات و هنر چگونه ، پنجاه<br />

عاملی ب<strong>را</strong>ي تقدیس و توجیه بورژوازي نوین شد.‏<br />

که ق<strong>را</strong>ر بود به سوسیالیسم خدمت کند<br />

به<br />

آیا صنف ادیبان و ایدئولوگهاي بورژازي،‏ <strong>را</strong>ست می گویند که<br />

مایاکوفسکی<br />

حرف<br />

علیه<br />

بوروک<strong>را</strong>سی<br />

واقعیتی وجود دارد،‏<br />

و<br />

‏"استالینیسم"‏<br />

هم <strong>را</strong> این آیا<br />

بود؟<br />

می<br />

بله!‏<br />

گویند<br />

در این<br />

اگر که<br />

مایاکوفسکی یک خط علیه بوروک<strong>را</strong>سی دولتی شوروي آورده به ازاي<br />

آن ده ها صفحه علیه بورژوازي<br />

13<br />

جهانی<br />

به مثابه عامل تمام بدبختی


یول<br />

يها<br />

يها<br />

یايدن<br />

در<br />

١٧<br />

ها و نکبت ها نوشته است؟ و به ازاي هر خط علیه سانسور و ممیزي<br />

سرمایه<br />

شوروي،‏<br />

14<br />

داري<br />

صدها<br />

پا<strong>را</strong>گ<strong>را</strong>ف<br />

درباره<br />

و در ستایش آن؟<br />

آیا<br />

بودن بهتر<br />

مایاکوفسکی<br />

شوروي<br />

روحیه<br />

از<br />

و لیب<strong>را</strong>ل<br />

برخوردي رمانتیک نسبت به سرکوب ضد انقلاب داشته است؟ هرگز.‏<br />

برعکس وي در واقع همدست ‏"بلشویک<br />

خونین<br />

ژن<strong>را</strong>لهاي<br />

سفید،‏<br />

کولاکها،‏<br />

و متجاوزین<br />

جنایتکار"‏ به سرکوب<br />

15<br />

بود،‏ ...<br />

همدستی افتخار می کرد و آن <strong>را</strong> با صداي بلند فریاد می زد!‏<br />

که هنوز هم می توان آن <strong>را</strong> شنید.‏<br />

و بزرگ ما این مواقع گوششان سنگین می شود.‏<br />

س<strong>را</strong>یی<br />

کتش<br />

حقیقت<br />

به <strong>را</strong><br />

مایاکوفسکی<br />

ما<br />

شوروي و مایاکوفسکی<br />

این به<br />

فریادي<br />

حض<strong>را</strong>ت ادیب و آکادمیستهاي مشهور<br />

قصه از تر زنده و تر واقعی بسیار<br />

مبتذل مرتجعین است.‏ آنها از قد و بالاي مایاکوفسکی تنها آستر<br />

تمام<br />

نشان<br />

قد<br />

می<br />

اما،‏<br />

دهند<br />

علیه<br />

می و<br />

و آنهاست<br />

گویند<br />

اگر<br />

مایاکوفسکی<br />

و زنده امروز<br />

ستایش و احت<strong>را</strong>مات بی دریغ خود <strong>را</strong> تماما با اعطاي دوباره لقب<br />

به او بروز می دادند.‏<br />

در<br />

در بالا به دیدگاه هاي ایدئولوگهاي بورژوا و ادیبان<br />

همین<br />

صحنه<br />

است!‏<br />

بود<br />

‏"مادرسگ " 16<br />

‏"مستقل"‏<br />

پرداختیم اینک ببینیم دیدگاههاي غالب بر جریان چپ چیست.‏ بطور عمده<br />

دو نگرش نادرست به تاریخ هنر <strong>را</strong>دیکال در جنبش چپ موجود است که در<br />

ادامه به طور خلاصه به آن می پردازیم:‏<br />

در<br />

جنبش تاریخ به اول نگرش<br />

در چپ هنر و فرهنگ و کمونیستی<br />

حقیقت همان تحلیل و روایت رسمی شوروي از آن است و نه چیزي ف<strong>را</strong>تر.‏<br />

حقیقت<br />

هنر مایاکوفسکی از نظر این<br />

بینش<br />

دوره اي از هنر شوروي است


يها<br />

يجا<br />

يجا<br />

یول<br />

١٨<br />

که تفاوت و تعارض چندانی هم با رئالیسم سوسیالیستی ندارد بلکه حتی به<br />

نوعی خود یکی از سرچشمه<br />

نشئت می گیرد،‏ متافیزیک <strong>را</strong> به<br />

است ! 17 آن<br />

فلسفه اي که این دیدگاه از آن<br />

دیالکتیک در برخورد با مسائل پیچیده<br />

تاریخی ق<strong>را</strong>ر داده است.‏ عدم تشخیص تضادها در جامعه سوسیالیستی و عدم<br />

قائل شدن به تفاوت در نحوه برخورد به تضادهاي مختلف حاصل کاربست<br />

روش مکانیکی در برخورد با مسائل<br />

این است.‏<br />

حاد مسائل به طرز برخورد<br />

اجتماعی نمی تواند پاسخی <strong>را</strong>هگشا و حقیقی بدهد.‏ تک<strong>را</strong>ر دگم وار گذشته ها<br />

و لاپوشانی تضادها بجاي حل آنها و سرکوب<br />

ب<strong>را</strong>ي آنها<br />

می نگرند.‏<br />

شکوفایی،‏<br />

نظري متد همچنان<br />

پویایی<br />

کسانی<br />

ها به<br />

که است<br />

فضا دادن به<br />

اینگونه به جهان<br />

این دیدگاه فکري و فلسفه اي که بر آن مسلط است گذشته<br />

جنبش کمونیستی <strong>را</strong> چون عتیقه اي آنتیک و با ارزش ستایش می<br />

کند و صریحا با ‏"سوزاندن کهنگی ها به نام<br />

فردا " 18<br />

منافات دارد و<br />

ترك جهان کهنه <strong>را</strong> بدون می<strong>را</strong>ث باقیمانده از گذشتگان یا<strong>را</strong> نیست.‏<br />

هر چند این<br />

جریان<br />

بسیار اص<strong>را</strong>ر دارد که دیدگاهش ‏"اصولی"‏ است<br />

این<br />

اصولی بودن دقیقا به معناي محافظه کاري و مماشات در ب<strong>را</strong>بر جهان کهنه و<br />

حفظ موضع عقب مانده و پوسیده اي است که هیچ ربطی با<br />

ندارد.‏ علم یک مثابه به کمونیسم<br />

و تحول پویایی<br />

این در حقیقت نه اصولی بودن که<br />

چسبیدن بصورت اصولی به نارسایی هاي تئوریک و فلسفی<br />

اشتباهاتی است که بر جنبش کمونیستی حاکم بوده است.‏<br />

از<br />

گذشته و<br />

ما که آنجا<br />

پرچم دا<strong>را</strong>ن رویش فرداهاییم و نه مشتی عتیقه دوست و کلکسیونر گذشته،‏<br />

نمی توانیم نسبت به<br />

این جریان<br />

مماشات جوییم و از آن گسست نکنیم.‏


یول<br />

یست<br />

یول<br />

يها<br />

يها<br />

يها<br />

يها<br />

یست<br />

١٩<br />

جریان وجه بهیچ جریان این البته<br />

خطر آن نیز این روزها در درجه اول نیست.‏<br />

بسبب<br />

بسبب<br />

است.‏<br />

ایده<br />

نقدهاي حقیقت<br />

هجومهاي<br />

جنبش غالب<br />

چپ فعلی نیست و<br />

علت مغلوب بودن آن هم نه<br />

جویانه کمونیستها ب<strong>را</strong>ي گسست از ایده<br />

هیستریک<br />

این نشاندهنده ضرورت<br />

کمونی ضد<br />

رسانه<br />

امپریالی<br />

کهن که<br />

بوده<br />

یک نقد سیستماتیک از منظر کمونیستی به<br />

هاي دگماتیکی است که خود <strong>را</strong> بخطا کمونیسم <strong>را</strong>ستین و اصولی می<br />

نامد.‏ بله!‏ ب<strong>را</strong>ستی به نام فرداها باید این کهنگی ها <strong>را</strong> سوزاند.‏<br />

در جنبش چپ امروز نگرش دیگري به تاریخ کمونیسم و هنر انقلابی<br />

و <strong>را</strong>دیکال نیز موجود است که این یکی بر اثر مجموعی از علل غالب است.‏<br />

این نگرش<br />

مایاکوفسکی<br />

دیالکتیک<br />

مدعی<br />

و<br />

مسلح<br />

هنر<br />

است<br />

و<br />

است<br />

گسست نموده است.‏<br />

فرهنگ<br />

و<br />

برخلاف<br />

از<br />

پرولتري<br />

روشهاي<br />

دیگري<br />

به<br />

به<br />

مفهوم<br />

مکانیکی<br />

درك<br />

و<br />

عام<br />

نوین<br />

دست<br />

‏"حذف<br />

پویا و<br />

یافته<br />

گ<strong>را</strong>یانه"‏<br />

از<br />

است.‏<br />

هنر<br />

به<br />

پیشین<br />

این دیدگاه که بسیار مصر است خود <strong>را</strong> ‏"چپ نو"‏<br />

جا بزند نیز چندان نوتر از دیدگاه سنتی پیشین نیست.‏ مشخصه اصلی این<br />

درك<br />

به جریانهاي برجسته هنر <strong>را</strong>دیکال،‏<br />

برخوردهاي<br />

لیب<strong>را</strong>ل<br />

و منطبق بر<br />

‏"مد روز"‏ ‏(و نه ضرورت روز)‏ به فرم و محتوا،‏ گسست از جوانب پرولتري و<br />

انقلابی هنر مترقی،‏ بی توجهی به چشم اندازهاي تاریخی و واضح تر از همه<br />

بی بهایی نسبت به عنصر توده اي تولید هنر است.‏ چنین درکی تحلیل ها <strong>را</strong><br />

بجاي <strong>را</strong>هگشایی به ناکجا آباد می برند.‏<br />

هنري نو منجر شوند وضع بدتر هم می شود.‏<br />

زمانی که ق<strong>را</strong>ر است به ثمر آفرینش<br />

نتایج و آثاري که نهایتا جایگاه خود <strong>را</strong> در نمایشگاه<br />

بنگاه انتشا<strong>را</strong>تی و تبلیغاتی بورژوازي می جوید.‏ فرم<br />

خدمت محتواي ارتجاعی عمل می کنند!‏<br />

ها و ژورنالها و<br />

‏"انقلابی"‏ در


يها<br />

یست<br />

یست<br />

چپ<br />

کمونی<br />

سنتی<br />

علل تقویت این<br />

سنتی<br />

به<br />

که<br />

<strong>را</strong>ست<br />

عنوان<br />

نهفته در<br />

و<br />

یک<br />

جریان<br />

هم<br />

ارتجاعی<br />

ناسزا<br />

نه بخاطر رویکردي نو و<br />

بسامدي<br />

و<br />

در<br />

همپایی<br />

و<br />

با<br />

برخوردهاي<br />

الهام<br />

مد<br />

پذیري<br />

روز<br />

دیگر<br />

حقیقت<br />

اش<br />

ممکن<br />

به نسبت<br />

از<br />

گشته<br />

هنر<br />

٢٠<br />

جو نسبت به<br />

هیستري<br />

است.‏<br />

در<br />

ضد<br />

چپ<br />

جنبش<br />

چپ آورده می شود اما در اساس درك ‏"چپ نو"‏ چندان فرقی با درك <strong>را</strong>یج<br />

و سنتی دیگر <strong>را</strong>جع به هنر فوتوریسم ندارد.‏ آنها هم به همان اندازه عتیقه<br />

جو هستند!‏<br />

درک<br />

برخورد<br />

سبک<br />

روشهاي از مقلدانه و پردازانه<br />

فوتوریستی<br />

با<br />

روشنفک<strong>را</strong>نه میل به تجرید و انتزاع از مضامین ایدئولوژیک و<br />

دور از هرگونه کار هنري در<br />

<strong>را</strong> به گروه و<br />

اي نحله<br />

میان<br />

توده ها و الهام گیري از آنها،‏ اینها<br />

روشنفکر جدا از توده،‏ هنرشان <strong>را</strong> به سبک<br />

پردازي و تجرید گ<strong>را</strong>یی خالی از مضامین انقلابی و مترقی و ایدئولوژي<br />

شان <strong>را</strong> به برداشتی لیب<strong>را</strong>لیستی و تحت تاثیر تبلیغات ضد کمونیستی<br />

بدل می کند.‏<br />

از بنیاداً‏<br />

اکسپرسیونیستی<br />

منظر<br />

و<br />

دوست و سبک گ<strong>را</strong><br />

مدرنیسم کش آید.‏<br />

اینان<br />

سورئالیستی<br />

خود ب<strong>را</strong>حتی<br />

تفاوتی<br />

موجود<br />

از <strong>را</strong><br />

بین<br />

نیست.‏<br />

شر<br />

نوگ<strong>را</strong>یی<br />

دیدگاه<br />

رها ایدئولوژي<br />

هنر<br />

فرم<br />

کند<br />

فوتوری<br />

محور<br />

تا و<br />

،<br />

و فرم<br />

پست<br />

ب<strong>را</strong>ي کمونیست ها گسست از ایده هاي ‏"چپ نو"‏ ، نیز مانند گسست<br />

از ایده هاي ‏"اصولی"‏ به یک اندازه و حتی بیشتر از آن اهمیت دارد.‏ گسست<br />

از چپ نو نیز گسست از کهنگی هایی است که خود <strong>را</strong> بزك کرده اند.‏


٢١<br />

هقلح یکسفوکایام<br />

هدوقفم<br />

بلاقنا<br />

:ام<br />

رد<br />

رظن<br />

لوا<br />

ياعدا<br />

یگرزب<br />

!تسا<br />

یکسفوکایام<br />

هنوگچ<br />

یم<br />

دناوت<br />

هقلح<br />

هدوقفم<br />

بلاقنا<br />

ام<br />

؟دشاب<br />

،مینک لمأت رتشیب یتقو اما<br />

یتقو<br />

یدنمزاین<br />

اهي<br />

شبنج<br />

یبلاقنا<br />

ناریا<br />

هصیصخ و<br />

اهي<br />

یکسفوکایام<br />

هب<br />

يانعم<br />

ماع<br />

ار نآ<br />

یسررب<br />

مینک<br />

یسب<br />

<strong>را</strong>ي<br />

ییاهترورض زا<br />

هک<br />

نادب<br />

میدنمزاین<br />

ار<br />

فشک<br />

یم<br />

.مینک<br />

یکسفوکایام<br />

هصیصخ<br />

اه<br />

و<br />

ییاهروتکاف<br />

د<strong>را</strong>د<br />

هک<br />

ام<br />

.می<strong>را</strong>دن<br />

لسن<br />

یکسفوکایام<br />

اب<br />

اکتا<br />

هب<br />

نیا<br />

صیاصخ<br />

و<br />

اب<br />

هرهب<br />

يریگ<br />

زا<br />

اهنآ<br />

قفوم<br />

هب<br />

کی<br />

بلاقنا<br />

همه<br />

هبناج<br />

قیمع و<br />

دندیدرگ<br />

و<br />

ام<br />

رطاخب<br />

مدع<br />

نینچ<br />

اهاکتا<br />

و<br />

يدنمناوت<br />

ییاه<br />

رداق<br />

هب<br />

بلاقنا<br />

و<br />

شبنج شرتسگ<br />

یبلاقنا<br />

.میتسین<br />

نویبلاقنا<br />

سور<br />

دامتعا<br />

هب<br />

،سفن<br />

<strong>را</strong>ک<br />

و<br />

ششوک<br />

یگتسخ<br />

،ریذپان<br />

ندرکانش تئرج ،یهدنامزاس<br />

ن یرج فلاخرب<br />

ا<br />

و<br />

نداتسیا<br />

رس رب<br />

نامرآ<br />

تخس رد<br />

طیارش نیرت<br />

ار<br />

.دنتشاد<br />

اهنیا<br />

لماوع<br />

ریثات<br />

<strong>را</strong>ذگ<br />

رد<br />

تیقفوم<br />

اهنآ<br />

.دوب<br />

تیعقاو<br />

نآ<br />

تسا<br />

هک<br />

شبنج<br />

ینومک<br />

تسی<br />

زورما<br />

ناریا<br />

هب<br />

موهفم<br />

ماع<br />

نآ<br />

دقاف<br />

نینچ<br />

ییاهروتکاف<br />

تسا<br />

و<br />

زا<br />

ورنیا<br />

"ناوت"<br />

بلاقنا<br />

رد<br />

ناریا<br />

رد<br />

دح<br />

رفص<br />

!تسا<br />

يارب<br />

بلاقنا<br />

ام<br />

هب<br />

ندرورپ<br />

یکسفوکایام<br />

اه<br />

زاین<br />

.می<strong>را</strong>د<br />

ام<br />

هب<br />

دامتعا<br />

هب<br />

سفن<br />

يرتلورپ<br />

زاین<br />

.می<strong>را</strong>د<br />

ای<strong>را</strong>تلورپ<br />

یم<br />

دناوت<br />

يربهر<br />

یبلاقنا<br />

ار<br />

تسدب<br />

.دریگ<br />

یم<br />

دناوت<br />

مامت<br />

ناشکتمحز<br />

ار<br />

يارب<br />

يدوبان<br />

يایند<br />

نهک<br />

و<br />

ي<strong>را</strong>رقرب<br />

يایند<br />

ي<strong>را</strong>ع<br />

متس زا<br />

و<br />

<strong>را</strong>مثتسا<br />

تیاده<br />

.دننک<br />

ناشکتمحز<br />

یم<br />

دنناوت<br />

بلاقنا<br />

دننک<br />

و<br />

ملظ<br />

ار<br />

اب<br />

نامه<br />

ییاهریجنز<br />

هک<br />

نیا<br />

همه<br />

تدم<br />

رب<br />

تسد<br />

و<br />

اپي<br />

نانآ<br />

هتسب<br />

دوب<br />

قلح<br />

زیوآ<br />

.دننک<br />

ام<br />

لها<br />

<strong>را</strong>ک<br />

تقاط<br />

اسرف<br />

نودب<br />

یگتسخ<br />

و<br />

زاربا<br />

یناوتان<br />

هدوبن<br />

.میا<br />

اه یتمیلامان<br />

هب دوز یلیخ<br />

ان<br />

يدیما<br />

،هدش لدب<br />

ام<br />

ار<br />

تحت<br />

ریثات<br />

<strong>را</strong>رق<br />

هداد<br />

و


یاب<br />

يها<br />

یاب<br />

سازمانی است،‏ ربوده مان کف از <strong>را</strong> مبارزه سلاح<br />

کمونیست ها سالهاست معنایی ندارد.‏ آدم ها به سازمان<br />

جریان خلاف اند.‏ شده<br />

هم ارز و هم سنگ خلاف<br />

نادرستی ها و ها<br />

مردسالاري و<br />

تر ساده<br />

آرمان؟!‏<br />

نیاز<br />

<strong>را</strong><br />

سوال<br />

ایستاده<br />

رفتن<br />

جریان<br />

ایم،‏<br />

سخت<br />

تا<br />

کار ترین<br />

در<br />

دنیاست.‏<br />

این<br />

٢٢<br />

...<br />

ب<strong>را</strong>ي مملکت<br />

تک نفره تبدیل<br />

انقلابی شجاعت<br />

شنا کردن است.‏ تا چه حد درب<strong>را</strong>بر کهنگی<br />

موجود،‏ جو ب<strong>را</strong>بر در حد چه<br />

شووینیسم،‏<br />

بدون ترس و واهمه سینه سپر کردیم؟ یا که نه همواره کار<br />

انتخاب<br />

پیش<br />

کردیم<br />

آید می<br />

و<br />

که<br />

همرنگ<br />

بدون<br />

جماعت<br />

تمام داشتن<br />

گردیدیم؟<br />

فاکتورهاي<br />

بر ایستادن<br />

برشمرده<br />

سر<br />

آیا<br />

اصلا می توان بر سر آرمان ایستاد و اصولا اینکه کدام آرمان؟!‏ ما به آرمانهایی<br />

داریم.‏<br />

آرمانهاي<br />

چون<br />

کمونیستی<br />

آدمهاي<br />

و<br />

آرمانگ<strong>را</strong><br />

نیاز انقلابی<br />

توانند نمی<br />

باید داریم.‏<br />

بدون<br />

سخت<br />

آرمان<br />

بر<br />

سر<br />

سر<br />

کنند.‏<br />

این<br />

ایستاد و این نیازمند آن است که مسیري طولانی و مواج <strong>را</strong> برخلاف<br />

آساي سیل<br />

شدنی است.‏<br />

کلکتیو<br />

سازمانی<br />

و<br />

هرزآب<br />

باید<br />

برنامه<br />

همنشین<br />

روزمرگی و مماشات<br />

سازمانیافت،‏<br />

ریزي<br />

گردد.‏<br />

پیوند<br />

باید<br />

نیروي<br />

داد.‏<br />

شنا<br />

محدود<br />

سرکشی<br />

کنیم.‏<br />

فرد<br />

انقلابی<br />

در <strong>را</strong><br />

باید<br />

سختی کار<br />

قالب<br />

با<br />

به ما<br />

آرمانها<br />

جریان<br />

است<br />

سازمانی<br />

و انضباط<br />

اما<br />

با<br />

تعهد<br />

سازمانی ب<strong>را</strong>ي مبارزه خستگی ناپدیر و مداوم<br />

ساخت.‏ سازمانی واقعی که با هر ناملایمتی از <strong>را</strong>ه بدر نگردد و این بدون درك<br />

قدرت عظیم و لایزال توده ها و اعتماد به امکان رهایی از شر هر چه ظلم و<br />

ستم است هرگز ممکن نیست.‏<br />

مایاکوفسکی اي که اینک ما شناخته ایم و نه آنی که ب<strong>را</strong>یمان وصف<br />

کرده اند،‏ ب<strong>را</strong>ستی<br />

نسلانش هم و یا<strong>را</strong>ن<br />

حلقه<br />

همه<br />

مفقوده<br />

این<br />

انقلاب<br />

که هایی<br />

قرن<br />

ما<br />

بیست<br />

بدانها<br />

یکم و<br />

نیازمندیم<br />

است.‏<br />

فاقد و<br />

او چون<br />

آنیم<br />

و<br />

<strong>را</strong><br />

داشتند و در <strong>را</strong>ه رهایی بکاربستند.‏ ما نیز ب<strong>را</strong>ي نابودي نظام کهنه و ارتجاعی


حاکم<br />

٢٣<br />

غدار و دستگاه و دم و ای<strong>را</strong>ن بر<br />

سرکوبگرش<br />

و بیش از آن<br />

ب<strong>را</strong>ي<br />

ساختمان دنیاي نوین در فرداي این نابودي عظیم به همه اینها نیاز داریم.‏ و<br />

مسلما نه در مفهوم<br />

عظیم<br />

غلط<br />

تجربیات<br />

بیرون<br />

کشید<br />

1917<br />

با و<br />

آن بلکه با سلاح نقد باید به جان این گستره<br />

انقلابی پرولتاریا افتاد،‏ سره <strong>را</strong> از ناسره و درست <strong>را</strong> از<br />

حوادث و تجربیات ها،‏ عمل پالایش<br />

انقلابی و نو <strong>را</strong> هرچه غنی تر ساخت و سلاح مبارزه <strong>را</strong> صیقل داد.‏<br />

مفاهیم<br />

زد:‏<br />

مایاکوفسکی<br />

<strong>را</strong> دریاب ! کهنگی <strong>را</strong> بسوزان!‏<br />

مایاکوفسکی واقعی چیزي جز آن است که می خواهند به ما حقنه<br />

کنند.‏ چیزي ف<strong>را</strong>تر از آن عاشق درمانده که سرگشته است به زمین بد و بی<strong>را</strong>ه<br />

بگوید یا به آسمان.‏ ف<strong>را</strong>تر از یک منتقد غرغرو.‏ او نه به بوروک<strong>را</strong>سی و تشریفات<br />

شفقتی دارد و نه با نوگ<strong>را</strong>یی ب<strong>را</strong>ي تزئین خانه بورژواها ارتباطی.‏ او یک مبارز<br />

واقعی است که درسهاي زیادي ب<strong>را</strong>ي آموختن به ما دارد.‏ او است که از ‏"ز<strong>را</strong>د<br />

خانه هنر"‏ به تمام مزخرفات ارتجاعی ‏"تف می کند.‏ " 19 جداً‏ باید او <strong>را</strong> از نو با<br />

رویکردي نوین مطالعه کرد،‏ از او آموخت و از هنرش الهام گرفت.‏ از اعتماد<br />

به نفس و سخت کوشی اش،‏ از شجاعتش،‏ از روح مبارزاتش و عمق باورهاي<br />

انسانی اش.‏ اگر او اکنون در میان ما بود با کلام باصلابتش چنین فریاد می<br />

هستیم!‏<br />

حاکمان خون و جنون و سرمایه!‏ نداي ما <strong>را</strong> بشنوید.‏ ما عصبانی<br />

بازیچه<br />

خواهیم نمی کنید.‏ جمع <strong>را</strong> هایتان<br />

از ب<strong>را</strong>ي چیزي<br />

دست دادن داشته باشیم آنزمان که در پیش روي ما،‏ جهانی نو رخ


می نمایاند.‏ می دانیم که قابل دست ی یاب<br />

٢۴<br />

است.‏ جمع کنید این همه<br />

بازیچه <strong>را</strong>:‏ توهم،‏ امیدهاي واهی،‏ کانون گرم خانواده،‏ تحصیلات،‏<br />

یا<strong>را</strong>نه<br />

مایاکوفسکی شاعر بزرگ انقلاب اکتبر است،‏ حلقه مفقوده انقلاب قرن<br />

بیست و یکم،‏ نماد نفرت از ستم و کهنگی و تلاش جانانه ب<strong>را</strong>ي نابودي آن،‏<br />

20<br />

نقدي(!)...‏<br />

نماد سلام دادن به انقلاب،‏ به فردا،‏ به دنیاي برتر و به انسان ط<strong>را</strong>ز نوین.‏<br />

مایاکوفسکی <strong>را</strong> دریابیم و کهنگی <strong>را</strong> بدور افکنیم!‏<br />

شهاب آتشکار<br />

یادداشت ها:‏<br />

منظومه اي عاشقانه به همین نام که مایاکوفسکی آن <strong>را</strong> در سال<br />

1915<br />

سرود.‏ این<br />

شعر با وجود مضمونی عاشقانه به نوعی گسست از فرم ها و قالبهاي کهنه شعر در<br />

روسیه است.‏ تکمیل آن هیجده ماه بطول انجامید و بنوعی یک شعر-‏ بیانیه ب<strong>را</strong>ي<br />

فوتوریسم محسوب می شد.‏ ‏"ابر شلوارپوش"‏ توسط مدیا کاشیگر به فارسی<br />

برگردانده شده و بسیاري در ای<strong>را</strong>ن مایاکوفسکی <strong>را</strong> به این شعر می شناسند.‏<br />

ماریا دنیسووا؛ مضمون اصلی شعر ابر شلوار پوش عشق نافرجام مایاکوفسکی به ماریا<br />

است.‏<br />

لیلی بریک؛ از فعالین فوتوریست،‏ معشوقه مایاکوفسکی،‏ الهام بخش وي در شعر<br />

لبک با مهره هاي پشت"(‏‎1916‎‏)‏ و شعر هاي دیگر.‏<br />

قسمتی از دیباچه شعر ‏"نی لبک با مهره هاي پشت".‏<br />

" ین<br />

-1<br />

-2<br />

-3<br />

-4


٢۵<br />

منظور از ‏"سلیقه عوام"‏ در حقیقت مجموعه نهاده هاي ذهنی ف<strong>را</strong>گیر کهنه اي است<br />

که در جامعه بازتولید می شود.‏ در هنر و فرهنگ نیز در قالب تیپ ها،‏ قوائد و قوانین<br />

متحجر و آیه وار و علاقه و لذت از کاربست آن بروز می کند.‏ اولین مجموعه آثار<br />

فوتوریستها با عنوان تحریک کننده ‏"تو دهنی به سلیقه عوام"(‏‎1913‎‏)‏ منتشر شد.‏<br />

مقدمه این جنگ ادبی با همین نام که بنوعی اولین بیانیه تولد فوتوریسم روسی<br />

است در همین مجموعه در صفحه<br />

29<br />

آورده شده است.‏<br />

بخاطر رویکرد انقلابی فوتوریست ها در هنر به آنها بلشویکهاي عرصه هنر می گفتند.‏<br />

ب<strong>را</strong>ي اطلاع بیشتر به ‏"برنامه لف"(‏‎1923‎‏)‏ در صفحه 42 م<strong>را</strong>جعه کنید.‏<br />

مثلا شعر ‏"مارش ما"(‏‎1917‎‏)،‏ ‏"همشهریان"(‏‎1917‎‏)،‏ ‏"مارش چپ"(‏‎1918‎‏)،‏<br />

‏"دستور روز به ارتش هنر"(‏‎1918‎‏)،‏ ‏"دستور شماره 2 به ارتش هنرها"(‏‎1921‎‏)‏ و<br />

...<br />

علاقه دایره المعارفی ارتجاعی ترین هنرمندان <strong>را</strong> در کنار هنرمندان انقلابی و مبارز<br />

می نشاند و اصولا در بذل ستایش به هر کس و ناکسی اصلا صرفه جویی به خرج<br />

نمی دهد.‏ چون به هر ترتیب همگی آنان مشهور هستند و گویا همین شهرت است<br />

که احت<strong>را</strong>م می آورد.‏<br />

Animal's farm<br />

‏(‏‎1945‎‏)؛ نوشته جرج اورول.‏ این کتاب وقایع اتحاد شوروي پس<br />

از انقلاب <strong>را</strong> بصورت نمادین در تسخیر مزرعه به دست حیوانات تصویر می کند.‏ این<br />

کتاب چنین وانمود می کند که با انقلاب هیچ اتفاق بنیادینی رخ نداده است تنها<br />

خوك ها ‏(بلشویک ها)‏ در جاي انسانها ‏(تزارها)‏ نشسته اند و در زورگویی به اسب<br />

پرکار ‏(پرولتاریا)‏ و بقیه حیوانات روي دست انسانها بلند شده اند.‏ این کتاب با اقبال<br />

دستگاه هاي تبلیغاتی امپریالیستی روبرو و با مساعدت هاي مالی امپریالیستها در<br />

تی<strong>را</strong>ژ میلیونی در تمام کشورهاي ‏"دنیاي آزاد"‏ پخش گردید.‏ زمانی که تمام کتاب<br />

هاي مترقی و انقلابی در ای<strong>را</strong>ن ممنوع بود مزرعه حیوانات در کنار کتابهاي آئین<br />

موفقیت و دوست یابی بر روي پیشخوان کتابفروشی ها بفروش می رسید.‏ مضمون<br />

این کتاب همچنان بن مایه هاي تبلیغات ضد کمونیستی سرمایه دا<strong>را</strong>ن است.‏<br />

-5<br />

-6<br />

-7<br />

-8<br />

-9<br />

10- تو دهنی به سلیقه عوام(‏‎1913‎‏)‏


٢۶<br />

11- وقوع سرکوبها در دهه سی انکار ناپذیر است.‏ عوامل متعدد عینی و ذهنی در بروز<br />

چنین وقایعی دخیل بودند که باید مفصل درباره آن سخن گفت.‏<br />

درباره داستان<br />

واقعی سرکوبها و چ<strong>را</strong>یی و چگونگی آن تحقیقات جدیدي صورت گرفته که نتایج این<br />

تحقیقات البته بسیار متفاوت از دروغهاي ‏"کیلویی"‏ امپریالیست ها و تاریخ نگا<strong>را</strong>ن<br />

خود فروخته آنان است.‏ درباره لفیست ها و دیگر هنرمندان،‏ عده اي نظیر ‏(مایرهولد<br />

و ترتیاکوف)‏ به جرم جاسوسی اعدام،‏ عده اي به اردوگاههاي کار اجباري رفته و در<br />

همان جا جان دادند(ارملوئا و دانیل خارمز و<br />

(...<br />

ولی عده اي نیز به هیچ وجه تحت<br />

تعقیب ق<strong>را</strong>ر نگرفتند و حتی تا آخر عمر به کار هنري خود ادامه دادند تعداد آنها نیز<br />

کم نبود.‏<br />

‏(آیزنشتاین،‏ آسیف،‏ رودچنکو،‏ استپانوا و<br />

(....<br />

درباره اتفاقات دهه سی و<br />

دامنه سرکوبها تحقیقات جدي تري الزامی است.‏ مشخصا نمی توان حتی سر سوزنی<br />

از حقایق <strong>را</strong> از دهان رسانه هاي امپریالیستی یافت.‏ در خصوص غبار روبی از حقیقت<br />

تاریخ شوروي مطالبی در حال تالیف و ترجمه است که در آینده منتشر خواهند<br />

گردید.‏<br />

12- رئالیسم سوسیالیستی در سال 1932 با آغاز به کار اولین ‏"کنگره نویسندگان اتحاد<br />

شوروي"‏ بمثابه فلسفه رسمی بر ادبیات شوروي تسلط یافت.‏ از بزرگترین طرفدا<strong>را</strong>ن<br />

این نظام فرهنگی هنري قبل و حین برق<strong>را</strong>ري می توان به ماکسیم گورکی،‏ نیکلاي<br />

بوخارین و آناتولی لوناچارسکی اشاره کرد.‏<br />

13- مثلا شعرهاي"مارش چپ"(‏‎1929‎‏)،‏ ‏"زن پاریسی"‏ و کتاب ‏"آمریکایی که من کشف<br />

کردم".‏<br />

14- نگاه کنید به شعر ‏"پاسپورت شوروي من".‏<br />

-16<br />

نامه<br />

15- نگاه کنید به شعر ‏"مارش چپ"،‏ ‏"گفتگو با رفیق لنین"(‏‎1929‎‏)،‏ همچنین نمایش<br />

‏"بوف مرموز"(‏‎1918‎‏)‏<br />

دیگ<strong>را</strong>ن تهیه می شد.‏<br />

همچنین پوسترهاي رستا که توسط مایاکوفسکی و<br />

وقتی فوتوریستها با پی<strong>را</strong>هن هاي زرد و صورتهاي نقاشی شده در<br />

به اجلاس ها<br />

خواندن اشعارشان می پرداختند با فریاد هاي هو و تمسخر سنت گ<strong>را</strong>یان و طرفدا<strong>را</strong>ن


٢٧<br />

شعر پوشکینی و با اعطاي چنین القابی پذی<strong>را</strong>یی می شدند.‏ نگاه کنید به اتوبیوگ<strong>را</strong>فی<br />

‏"زندگی و کار"‏ مایاکوفسکی با ترجمه مدیا کاشیگر،‏ نشر مینا.‏<br />

17- نگاه کنید به<br />

‏"مایاکوفسکی و شعر رئالیسم سوسیالیستی"‏<br />

رینوش ایدریز و آناستاس کاپو<strong>را</strong>نی منتشره در<br />

نوشته یاکوب ماتو،‏<br />

.Revolutionary documents<br />

-18<br />

از شعر مشهور ‏"ما"ي ولادیمیر کیریلف که به اشتباه به مایاکوفسکی نسبت داده<br />

می شود.‏<br />

19- از شعر ‏"فرمان شماره 2 به ارتش هنرها"‏ سروده مایاکوفسکی.‏<br />

20- مسلما مایاکوفسکی بسیار بهتر از این می سرود.‏


٢٨<br />

بناي یاد بود انترناسیونال سوم<br />

–<br />

ولادیمیر تاتلین


٢٩<br />

1<br />

تو دهنی به سلیقه عوام<br />

(1913)<br />

5<br />

دیوید بورلیوك ، 2 آلکساندر کروچنیخ ، 3 ولادیمیر مایاکوفسکی ، 4 ویکتور خلبنیکوف<br />

ب<strong>را</strong>ي خوانندگان اولین مجموعه غیر منتظره ما:‏<br />

ما به تنهایی چهره زمانه خود بودیم.‏<br />

دمیده شد.‏<br />

از میان ما شیپور هنر دنیاي نوین<br />

6 کمتر از هیروگلیف قابل<br />

گذشته بسیار متحجر است.‏ آکادمی و پوشکین<br />

فهم هستند.‏<br />

پوشکین،‏ داستایوسکی ، 7 تولستوي ، 8 غیره و غیره.‏<br />

مدرنیته به دریا بیاندازید.‏<br />

همه <strong>را</strong> از کشتی<br />

آن کس که عشق اولش <strong>را</strong> ف<strong>را</strong>موش نمی کند،‏ آخرین عشقش <strong>را</strong> حتی<br />

قبول هم نمی کند.‏<br />

چه کسی با اطمینان،‏ می خواهد آخرین عشقش <strong>را</strong> به شهوت عطرآگین<br />

9<br />

بالمونت<br />

مبدل کند؟ آیا این عکس العمل روح مردانه امروز ما است؟


٣٠<br />

-<br />

چه کسی بزدلانه،‏ از هیبت لباس سیاه بریوسوف ، 10 این زره کاغذي<br />

اشک ه<strong>را</strong>س می ریزد؟ و یا سپیده دمان کدام زیبایی هاي ناشناخته از آن<br />

طلوع می کند؟<br />

اینک بشویید دستان خود <strong>را</strong> که آلوده است به کثافات چندش آور<br />

11<br />

کتابهایی که لئونید آندریف هاي بیشمار نوشته اند.‏<br />

تمام ماکسیم گورکی 12 ها،‏ کروپین 13 ها،‏ بلوك 14 ها،‏ سولوگاب 15 ها،‏<br />

رمیزوف 16 ها،‏ آورچنکو 17 ها،‏ چورنی 18 ها،‏ کوزمین 19 ها،‏ بونین 20 ها و غیره تنها به<br />

ویلایی کنار رودخانه نیاز دارند.‏ این است پاداشی شایسته پینه دوزان.‏<br />

ما از ف<strong>را</strong>ز آسمانخ<strong>را</strong>شها،‏ به حقارتشان چشم دوخته ایم!...‏<br />

ما فرمان می دهیم که حقوق شاع<strong>را</strong>ن باید محترم شمرده شود:‏<br />

بوسیله وسعت یافتن دامنه لغات شاعر با استفاده از واژگان اختیاري<br />

و اشتقاقی 21 ‏.(واژگان نوین)‏<br />

-<br />

با داشتن احساس دشمنی ابدي<br />

آنان موجود بوده است.‏<br />

نسبت<br />

به زبانی که پیش از زمانه<br />

-<br />

با دور انداختن بی باکانه چهره مغرورشان؛ تاج گل شهرت بی<br />

22<br />

مقداري که شما از کلیدهاي حمام ساخته اید.‏<br />

با ایستادن بر روي صخره واژه<br />

‏"ما"‏<br />

در میان دریاي اعت<strong>را</strong>ض و<br />

-<br />

عصبیت.‏<br />

و اینک در عصر ما،‏ اگر همچنان ‏"درك عامه"‏ و ‏"سلیقه خوب"‏ شما در<br />

صفوف ما به چشم می آیند اما این ب<strong>را</strong>ي نخستین بار است که همین صفوف


؛)‏<br />

٣١<br />

با رعد و برق تابستانیِ‏<br />

زیباییِ‏<br />

تازه وارد کلام خودکفا<br />

بدانها محور)،‏ ‏(خود<br />

روشنایی می بخشد.‏<br />

یادداشت ها:‏<br />

می توان آن <strong>را</strong> به ‏"سیلی بر صورت سلیقه عامه"‏ هم ترجمه کرد؛ تاریخ انتشار این<br />

اثر چندان دقیق نیست.‏ در جایی<br />

،1912 درجایی 1913<br />

ذکر شده است.‏ تاریخ انتشار 1913 به نظر منطقی تر می آید!‏<br />

و در جایی حتی<br />

1914<br />

– 1882) David Burliuk<br />

‎1967‎‏)؛ نفاش و شاعر نوگ<strong>را</strong> و از بنیانگذا<strong>را</strong>ن فوتوریسم<br />

روسی.‏ وي بود که مایاکوفسکی <strong>را</strong> به شعر تشویق کرد و نبوغ او <strong>را</strong> ب<strong>را</strong>نگیخت.‏<br />

بورلیوك در اوایل دهه بیست به امریکا مهاجرت کرد.‏ نگاه کنید به کتاب<br />

کار"‏ مایاکوفسکی.‏<br />

"<br />

– 1886) Alexei Kruchenykh<br />

زندگی و<br />

‎1968‎‏)؛ شاعر آوانگارد و نظریه پرداز،‏ از<br />

بنیانگذا<strong>را</strong>ن فوتوریسم روسی.‏ به هم<strong>را</strong>ه خلبنیکوف از مبتکرین زاوم بود.‏ وي از اعضاي<br />

گروه بنیانگذار لف بود.‏<br />

1930 – 1883) Vladimir Mayakovsky<br />

شاعر بزرگ انقلاب،‏ از بنیانگذا<strong>را</strong>ن<br />

فوتوریسم انقلابی.‏ سردبیر مجله لف.‏ به غیر از شعر،‏ در سایر شاخه هاي هنري نیز<br />

شرکت کرد.‏ پس از انقلاب در رستا(‏Rosta‏)‏ فعالیت هاي ویژه اي داشت و با توجه<br />

به استعدادهایش در نقاشی به تهیه پوسترهاي متعدد تبلیغاتی انقلابی مشغول شد.‏<br />

نمایشنامه هاي متعددي نوشت در فیلم هایی به ایفاي نقش پرداخت.‏ در<br />

شلیک گلوله اي به زندگی خود پایان داد.‏<br />

با 1930<br />

-1<br />

-2<br />

-3<br />

-4


٣٢<br />

– 1885) Velimir Khlebnikov<br />

هم<strong>را</strong>ه کروچنیخ از مبتکرین و پ<strong>را</strong>تیسین هاي زاوم بود.‏<br />

– 1796) Alexander Pushkin<br />

‎1922‎‏)؛ شاعر و پیشگام فوتوریسم روسی.‏ به<br />

‎1837‎‏)؛ شاعر غزل س<strong>را</strong>ي مشهور قرن<br />

19<br />

روسیه.‏ سبک شعري وي بصورت دگم درآمده و پوشکین گ<strong>را</strong>ها با هر نوع نوآوري در<br />

فرمهاي شعري مخالفت می کردند.‏ مایاکوفسکی در شعر ‏"سالگشت"‏ پوشکین و<br />

پوشکین گ<strong>را</strong>یی <strong>را</strong> به نقد می کشد.‏ از مظاهر هنر کلاسیک در روسیه.‏<br />

– 1796) Alexander Pushkin<br />

داستانپردازان قرن<br />

19<br />

– 1828) Leo Tolstoy<br />

‎1837‎‏)؛ از مشهور ترین رمان نویسان و<br />

روسیه و جهان.‏ از نمادهاي هنر کلاسیک در روسیه.‏<br />

‎1910‎‏)؛ رمان نویس و نویسنده داستان کوتاه مشهور<br />

روس.‏ از نظریه پردازان آنارشیسم مسیحی و آنارکو پاسیفیسم.‏ از مظاهر ادبیات<br />

کلاسیک روسیه.‏<br />

– 1867) Konstantin Balmont<br />

سمبولیست روس.‏ از پایه گذا<strong>را</strong>ن این مکتب در روسیه.‏<br />

‎1942‎‏)؛ شاعر،‏ نویسنده و رمان نویس<br />

-5<br />

-6<br />

-7<br />

-8<br />

-9<br />

– ‎1924‎‏)؛ شاعر،‏ نویسنده،‏ نثرپرداز،‏ منتقد و تاریخ<br />

1873) Valery Bryusov -10<br />

نگار سمبولیست روس.‏<br />

– 1871) Leonid Andereyev -11<br />

‎1919‎‏)؛ نمایشنامه نویس،‏ داستان پرداز و<br />

رمان نویس مشهور عصر نقره اي ادبیات روس.‏ در کار وي عناصر رئالیستی،‏<br />

ناتو<strong>را</strong>لیستی و سمبولیستی ترکیب می شدند.‏<br />

– 1868) Maxim Gorky -12<br />

‎1936‎‏)؛ رمان نویس و داستان پرداز مشهور قرن<br />

‏"رئالیسم<br />

نظریه پردازان و پایه گذا<strong>را</strong>ن بعدها از بیستم روسیه و شوروي.‏ سوسیالیستی"‏ شد.‏<br />

13- Krupin<br />

– 1880) Alexander Blok -14<br />

‎1921‎‏)؛ شاعر مشهور سمبولیست روس.‏


٣٣<br />

– ‎1927‎‏)؛ شاعر،‏ رمان نویس و داستان پرداز<br />

1863)<br />

Fyodor Sologub -15<br />

سمبولیست.‏<br />

16- Remizov (1877 Aleksey – ‎1957‎‏)؛ نویسنده تصور گ<strong>را</strong> ‏(ایمیجیست)‏ روسیه.‏<br />

– 1881) Arkady Averchenko -17<br />

‎1921‎‏)؛ نمایش نامه نگار و هجو نویس لیب<strong>را</strong>ل<br />

اوک<strong>را</strong>ینی.‏ بعد از جنگ داخلی به اروپاي مرکزي مهاجرت کرد و در پ<strong>را</strong>گ در گذشت.‏<br />

– 1880) Sasha Chorny -18<br />

انقلاب از روسیه مهاجرت کرد.‏<br />

– 1872) Mikhail Kuzmin -19<br />

نقره اي روسیه.‏ از پیشگامان شعر آزاد در روسیه.‏<br />

–<br />

1870)<br />

Ivan Bunin -20<br />

‎1932‎‏)؛ شاعر،‏ هجو نویس و نویسنده کودکان.‏ بعد از<br />

‎1936‎‏)؛ شاعر،‏ موزیسین و رمان نویس مشهور عصر<br />

‎1953‎‏)؛ رمان نویس مشهور روس؛ بعد از انقلاب به<br />

ف<strong>را</strong>نسه مهاجرت کرد و یکی از مشهور ترین مخالفین دولت شوروي در خارج بود.‏<br />

21- arbitrary and derivative words<br />

22- بی شک زیبایی شاع<strong>را</strong>نه این عبارت در دو ترجمه متوالی از بین رفته است.‏ می شد<br />

عبارت متجانس ترِ‏ ما به ازاي فارسی ب<strong>را</strong>ي آن گزید،‏ ولی چه بهتر که این انتخاب بر<br />

عهده ذهن خلاق خود خواننده باشد.‏


اتو پرتره مایاکوفسکی<br />

٣۴


و(‏<br />

٣۵<br />

1<br />

<strong>را</strong>جع به فوتوریسم<br />

ولادیمیر مایاکوفسکی<br />

(1922)<br />

منسجم<br />

پیش از انقلاب اکتبر فوتوریسم<br />

–<br />

–<br />

.<br />

ن.‏<br />

وجود نداشت.‏<br />

بصورت یک نظام دقیقاً‏ فرموله شده و<br />

منتقدین هر چه که نو و انقلابی بود <strong>را</strong> با این نام می خواندند.‏<br />

2 ها معروف شده بودند<br />

گروه ما،‏ که ‏(متاسفانه)‏ به کوبو فوتوریست<br />

خلبنیکوف،‏ و.‏ مایاکوفسکی،‏ د.‏ بورلیوك،‏ آ.‏ کروچنیخ،‏ و.‏<br />

کامنسکی ، 3<br />

آسیف ، 4 ا.‏ بریک ، 5 س.‏ ترتیاکوف ، 6 ب.‏ کوشنر ( 7<br />

گروهی فوتوریستی بود که<br />

بوسیله ایدئولوژي بهم جوش خورده بودند.‏<br />

ما وقتی ب<strong>را</strong>ي پرداختن به تئوري شعر نداشتیم.‏ خود <strong>را</strong> مشغول<br />

بکار بستن آن در عمل نمودیم.‏


که در<br />

٣۶<br />

تنها بیانیه این گروه مقدمه جنگ ادبی ‏"تو دهنی به سلیقه عوام"‏ بود<br />

1913<br />

منتشر شد.‏ بیانیه اي شاع<strong>را</strong>نه که اهداف فوتوریسم <strong>را</strong> در<br />

شعارهاي احساساتی بیان می کرد.‏<br />

انقلاب اکتبر ب<strong>را</strong>ي گروه ما در <strong>را</strong>ه گسست از خیل کثیر فوتورو<br />

–<br />

8<br />

ایمیجیست<br />

-1<br />

هایی که خود <strong>را</strong> از انقلاب اکتبر کنار می کشیدند،‏ نقطه<br />

عظیمتی <strong>را</strong> علامت زد.‏ انقلاب ما <strong>را</strong> به گروهی از ‏"فوتوریست هاي<br />

کمونیست"‏ با این وظایف ادبی تبدیل کرد:‏<br />

9<br />

پایه گذاشتن هنر ادبی به مثابه تکنیک ویژه در کلام<br />

–<br />

-2<br />

نه به معناي<br />

سبک پردازي زیبایی شناختی که به معناي توانایی حل تمام مشکلات در<br />

خود کلام.‏<br />

پرداختن به وظایف در انطباق با روز:‏<br />

الف)‏ بر عهده گرفتن کار بر روي کلمات<br />

10<br />

تنظیم آهنگ صوت و غیره<br />

)<br />

(<br />

صورت هاي جدید کلمه،‏<br />

12 11<br />

ب)‏ جایگزینی وزن هاي متداول یامبوس و تروکی ها با خود وفور<br />

وزن ها در زبان . 13<br />

ج)‏ انقلابی کردن صرف و نحو<br />

)<br />

شوك استفاده از کلمه غیر معمول و غیره<br />

(<br />

ساده سازي فرم هاي ترکیب واژگان،‏<br />

د)‏ نوسازي معناشناسی و ترکیبات واژگان<br />

و)‏ ساختن مدل هاي زمینه ساز فاعلی . 14<br />

ه)‏ نشان دادن قابلیت ایفاي نقش کلمه در جایگاه یک پوستر.‏


٣٧<br />

<strong>را</strong>ه گشایی از مسائل ادبی برشمرده امکان ارضاي نیازهاي حوزه هاي<br />

متعدد آفرینش ادبی ‏(فرم،‏ مقاله،‏ تلگ<strong>را</strong>م،‏ شعر،‏ پاورقی،‏ تابلو اعلانات،‏ ف<strong>را</strong>خوان<br />

عمل،‏ آگهی هاي تجاري و غیره)‏ <strong>را</strong> ایجاد خواهد کرد.‏<br />

درباره مسائل نثر:‏<br />

چیزي به عنوان نثر اصیل فوتوریستی وجود ندارد.‏<br />

تلاش هایی<br />

15<br />

شخصی از سوي خلبنیکوف،‏ کامنسکی،‏ میتینگ کاخ هاي کوشنر در این<br />

انجام زمینه<br />

گرفت ولی این تلاش ها کمتر از پردازش هاي شعري این<br />

نویسندگان قابل توجه بود.‏ با توجه به این واقعیت که:‏<br />

الف)‏<br />

فوتوریست هاي<br />

تمایزي مابین<br />

ژانرهاي گوناگون<br />

نیستند و به تمام ادبیات بصورت یک هنر ادبی متحد می نگرند.‏<br />

قائل هنر<br />

ب)‏ پیش از فوتوریست ها پنداشته می شد که شعر سرودین محدود به<br />

زمینه خود،‏ نگاه خود و فرمی متفاوت از تم و زبان آن چیزي است که<br />

نثر خوانده می شود.‏ ب<strong>را</strong>ي فوتوریست ها این تفاوت معنایی ندارد.‏<br />

ج)‏ قبل از فوتوریست ها پنداشته می شد که شعر یک سري از تکالیف<br />

بر عهده دارد<br />

د)‏<br />

‏(شاع<strong>را</strong>نه)‏<br />

و سخنوري عملی یک سري دیگر<br />

‏(غیر<br />

شاع<strong>را</strong>نه)،‏ ب<strong>را</strong>ي فوتوریست ها ساختن یک ف<strong>را</strong>خوان مبارزه علیه حصبه و<br />

علیه شعر عاشقانه،‏ تنها دو جنبه از یک پروسه ادبی واحد است.‏<br />

بدان<br />

تا کنون،‏ فوتوریست ها اشعاري با نفوذ قاطع تولید کرده اند.‏<br />

علت<br />

نگرفته است،‏ نیاز<br />

است که در عصر انقلاب زمانیکه<br />

به شعارهایی<br />

بخش پ<strong>را</strong>تیک انقلابی باشند و نه یک پایان بندي<br />

این پ<strong>را</strong>تیک.‏<br />

این<br />

هنوز زندگی سر و شکل<br />

سرودین و آهنگین است که سرعت<br />

16<br />

نستور<br />

وار بر نتایح


٣٨<br />

و)‏ و تنها به تازگی وظیفه تولید مدل هاي حماسی معاصر پیش از<br />

فوتوریست ها پدیدار شده است.‏ نه یک حماسه بروک<strong>را</strong>تیک توصیفی<br />

بلکه آن حماسه اي که دا<strong>را</strong>ي گ<strong>را</strong>یش ویژه و اصیلی است و به شکلی<br />

خیالی آرمانگ<strong>را</strong>یانه است.‏ زندگی <strong>را</strong> نه آنطور که هست،‏ بلکه آنگونه<br />

که بدون تردید خواهد شد و باید که بشود،‏ نشان می دهد.‏<br />

و.‏ مایاکوفسکی<br />

1/IX 1922<br />

یادداشت ها:‏<br />

Futurism<br />

؛ فوتوریسم در لغت به معناي آینده گ<strong>را</strong>یی است.‏ این جنبش هنري و<br />

اجتماعی در اوایل قرن بیستم در ایتالیا شکل گرفت.‏ بنیانگذار و پرنفوذ ترین<br />

شخصیت این جنبش مارینتی بود.‏ فوتوریسم روسی جنبش هنري بود که در دهه<br />

دوم قرن بیستم در روسیه شکل گرفت.‏ برجسته ترین شخصیت این جنبش<br />

مایاکوفسکی بود و فوتوریسم روسی با گ<strong>را</strong>یش به ایدئولوژي کمونیستی به گسست از<br />

مبانی امپریالیستی خود پرداخت.‏ بخش اصلی فوتوریستهاي روسی با انقلاب اکتبر به<br />

جبهه چپ هنر بدل شدند و در دفاع از انقلاب اکتبر به تولید آثار هنري پرداختند.‏<br />

فوتوریست ها در<br />

1923<br />

در لف متحد گردیدند.‏ شعار فوتوریسم روسی در بدو تولد<br />

بدور انداختن کهنگی ها و شناکردن بر خلاف جریان بود.‏ شعاري که در جریان تاریخ<br />

-1


٣٩<br />

20 دهه<br />

با تفسیرهاي متفاوت روبرو گردید.‏ فوتوریسم به عنوان یک جنبش هنري تا اواخر<br />

در روسیه ادامه پیدا کرد ولی نفوذ قدرتمند آن تا مدتها بر روي هنرمندان<br />

روس و دیگر کشورها باقی ماند.‏<br />

2- Cubo-Futurist<br />

– 1884) Vasily Kamensky<br />

‎1961‎‏)؛ شاعر زاوم،‏ نمایشنامه نویس و از پایه<br />

گذا<strong>را</strong>ن فوتوریسم و لف.‏ او همچنین از اولین خلبانان روسیه بود و چون مایاکوفسکی<br />

پیش از انقلاب سابقه کار سیاسی در حزب سوسیال دمک<strong>را</strong>ت <strong>را</strong> داشت.‏<br />

– 1889) Nikolay Aseyev<br />

‎1963‎‏)؛ شاعر فوتوریست.‏ از بنیانگذا<strong>را</strong>ن لف و از<br />

پیروان وفادار شعر مایاکوفسکی.‏ از اعضاي گروه ‏"سانتریفیوژ"‏ پیش از آنکه به کوبو-‏<br />

فوتوریسم بپیوندد.‏ س<strong>را</strong>ینده مجموعه اي از اشعار تبلیغاتی و مطبوعاتی.‏ وي همچنین<br />

یکی از اعضاي گروه نویسندگی ب<strong>را</strong>ي فیلم ‏"رزمناو پوتمکین"‏ آیزنشتاین بود.‏<br />

-3<br />

-4<br />

– ‎1945‎‏)؛ نویسنده،‏ تئوریسین و منتقد ادبی فوتوریست.‏ از<br />

1885)<br />

Osip Brik<br />

-5<br />

بنیانگذا<strong>را</strong>ن لف.‏<br />

– 1892) Sergey Tretyakov<br />

‎1937‎‏)؛ نویسنده کنست<strong>را</strong>کتیویست،‏ نمایشنامه<br />

نویس و خبرنگار ویژه پ<strong>را</strong>ودا.‏ از بنیانگذا<strong>را</strong>ن لف.‏ از گروه نویسندگان فیلم ‏"رزمناو<br />

پوتمکین".‏ وي در جریان تصفیه هاي دهه سی به جرم جاسوسی بازداشت و در<br />

زندان اعدام شد.‏<br />

-6<br />

7- B. Kushner<br />

Futuro-imagist<br />

تصویر گ<strong>را</strong>)‏ – ‏(آینده<br />

-8<br />

9- tradecraft in words<br />

10- sound instrumentation<br />

11- وزن شعري که در آن یک هجاي موکد متعاقب هجاي غیر موکد بیاید.‏


۴٠<br />

12- پایه شعري که در آن پس از یک هجاي کوتاه،‏ هجاي بلند واقع می شود.‏<br />

یادداشت و مورد قبلی<br />

از<br />

این -<br />

کتاب شعر چگونه ساخته می شود؟(ولادیمیر<br />

مایاکوفسکی/نشر مینا/‏ ترجمه:‏ ا عباسی،‏ ج روشندل)‏ برگرفته شده اند.‏<br />

13- polyrhythms of language<br />

14- intriguing subject formations<br />

15- Meeting of Palaces<br />

16- Nestor : پیرمرد مشاور و عاقل در افسانه ایلیاد هومر.‏ استعاره از دانایی و خرد<br />

محض.‏


۴١<br />

شماره اول لف به سردبیري مایاکوفسکی


؛)‏<br />

۴٢<br />

1<br />

برنامه لف<br />

(1923)<br />

مایاکوفسکی و دیگ<strong>را</strong>ن<br />

لف ب<strong>را</strong>ي چه می جنگد؟<br />

ن آسیف،‏ ب آرباتوف،‏ ا بریک،‏ ب کوشنر،‏ و<br />

2<br />

مایاکوفسکی،‏ س ترتیاکوف،‏ ن چوژاك<br />

سالهاي پس از<br />

1905<br />

سالهاي ارتجاع بود.‏ ارتجاع با حکومت استبدادي<br />

و ستم مضاعف تجار و سرمایه دا<strong>را</strong>ن مستقر گردید.‏<br />

ارتجاع هنر و زندگی <strong>را</strong> به تصویر خود مبدل کرد و بر اساس سلیقه خود<br />

شکل داد.‏ هنرِ‏ سمبولیست 3 ها<br />

‏(بلی ، 4<br />

بالمونت)،‏<br />

تصوف گ<strong>را</strong>ها 5 ‏(چولکف ، 6<br />

گیپیوس ( 7<br />

9<br />

و بیما<strong>را</strong>ن روانی جنسی 8 ‏(روزانف<br />

آدمهاي مبتذل و بی فرهنگ.‏<br />

زندگی خرده بورژواها و


۴٣<br />

احزاب انقلابی زندگی آنها <strong>را</strong> نابود کردند؛ هنر بپا خاست و سلیقه<br />

شان <strong>را</strong> در هم کوبید.‏<br />

1909<br />

10<br />

اولین امپرسیونیستی<br />

شعله هاي<br />

در<br />

زبانه کشید.‏ ‏(مجموعه تله<br />

اي ب<strong>را</strong>ي قضات ( 11<br />

شعله ها سه سال تنوره کشیدند.‏<br />

تنوره آتش به فوتوریسم ختم شد.‏<br />

اولین کتاب اتحاد فوتوریست ها ‏"تو دهنی به سلیقه عوام"‏<br />

بورلیوك،‏ کامنسکی،‏ کروچنیخ،‏ مایاکوفسکی،‏ خلبنیکوف)‏<br />

بود.‏ (1914،<br />

این دستو<strong>را</strong>لعمل قدیمی به ارزیابی صحیحی ب<strong>را</strong>ي آزمایشگاه آتش بپا<br />

کننانِ‏ فردا منجر شد.‏<br />

فوتوریستها<br />

با سد سانسور،‏<br />

تحریمِ‏<br />

همکاري و<br />

زوزه و عوعو<br />

تمام<br />

ج<strong>را</strong>ید خوش آمد گفته شدند.‏<br />

و<br />

مسلما سرمایه دار هرگز حامی خطوط تازیانه وار و ضربات متلاشی<br />

کننده ما نبود.‏<br />

فوتوریستها،‏ گرفتار در یک زندگی کوته نظ<strong>را</strong>نه،‏ مجبور به مسخره بازي<br />

با پی<strong>را</strong>هنهاي زرد و صورتهاي نقاشی شده بودند.‏<br />

این روشهاي سخت ‏"آکادمیک"‏ مبارزاتی،‏ چون پیش بینی قریب الوقوع<br />

13<br />

آینده،‏ زیبایی پرستان مصمم <strong>را</strong> تکان داد.‏ ‏(کاندینسکی ، 12 سربازان الماس<br />

( ...


۴۴<br />

از سوي دیگر،‏ کسانی که چیزي ب<strong>را</strong>ي از دست دادن نداشتند خود <strong>را</strong> به<br />

فوتوریسم چسباندند یا لا اقل خود <strong>را</strong> با این نام جا زدند.‏ ‏(شرشنویچ ، 14 ایگور<br />

16<br />

سوریانین ، 15 دم الاغ<br />

و غیره)‏<br />

جنبش فوتوریستی به دست کسانی رهبري می شد که به ندرت به<br />

سیاست وارد می شدند و فقط بعضی اوقات آن <strong>را</strong> با رنگ و لعابی آنارشیستی<br />

ترسیم می کردند.‏<br />

در <strong>را</strong>ستاي پیشروي انسانهاي آینده،‏ زیبایی شناسی پوسیده تلاش می<br />

کرد با بزك خود بوسیله پرچمهاي چپ،‏ جوانی <strong>را</strong> از سر بگیرد.‏<br />

آغاز جنگ در<br />

،1914<br />

اولین آزمون جوهره این جماعت بود.‏<br />

17<br />

فوتوریستهاي روسی قاطعانه از امپریالیسم شاع<strong>را</strong>نه مارینتی که<br />

پیش از این وي <strong>را</strong> در دیدارش از مسکو هو کرده بودند(‏‎1913‎‏)‏<br />

کردند.‏<br />

فوتوریست ها<br />

با<br />

19<br />

جنگ(گرودتسکی ، 18 گومیلف<br />

جدا کردن <strong>را</strong>ه خود<br />

از<br />

شمشیر بازيِ‏<br />

گسست<br />

آوازخوانان<br />

و غیره)‏ در هنر روسیه اولین کسانی بودند که<br />

علیه جنگ اب<strong>را</strong>ز تنفر کرده و با استفاده تمام عیار از سلاحهاي هنر،‏ علیه<br />

20<br />

جنگ به مبارزه برخاستند.(جنگ و جهان مایاکوفسکی)‏<br />

جنگ یک تصفیه فوتوریستی <strong>را</strong> کلید زد.(‏ ‏"مزانین " 21<br />

اعضاي<br />

بریدند،‏<br />

سوریانین به برلین رفت.)‏<br />

جنگ حکم کرد که انقلاب آینده <strong>را</strong> ببینیم.(ابر شلوارپوش ( 22


۴۵<br />

انقلاب فوریه تصفیه صفوف <strong>را</strong> تعمیق کرد.‏<br />

‏"چپ"‏ و ‏"<strong>را</strong>ست"‏ تقسیم بندي شد.‏<br />

فوتوریسم به دو جناح<br />

<strong>را</strong>ستگ<strong>را</strong> ها بلندگوي شیفتگی دموک<strong>را</strong>سی شدند.‏ ‏(با نام<br />

‏"همه مسکو ") 23<br />

چپها،‏ در حالیکه در انتظار اکتبر بودند،‏ ‏"بلشویکهاي هنر"‏<br />

‏(مایاکوفسکی،‏ کامنسکی،‏ بورلیوك و کروچنیخ)‏<br />

نام گرفتند.‏<br />

‏(بریک،‏ آرواتف ( 25<br />

24<br />

اولین فوتوریستهاي پروداکتیویست<br />

و<br />

به گروه فوتوریستی اخیر<br />

27 26<br />

کنست<strong>را</strong>کتیویست ‏(رودچنکو و لاوینسکی ( 28<br />

پیوستند.‏<br />

فوتوریستها از همان آغاز،‏ از زمان استق<strong>را</strong>ر در کاخ<br />

رسیدن به توافق با گروه هاي کارگر<br />

29<br />

کشینسکی<br />

نویسنده -<br />

30<br />

‏(پرولتکلت<br />

ب<strong>را</strong>ي<br />

بعدي)‏<br />

تلاش می کردند ولی اندیشه این نویسندگان ‏(بر اساس آنچه به نظر می<br />

رسد)‏ این بود که انقلابی گري تنها به محتواي تبلیغاتی محدود می گردد؛<br />

آنها در <strong>را</strong>بطه با فرم کاملا ارتجاعی باقی ماندند و بهیچ وجه امکان به هم<br />

پیوستن نیروها نبود.‏<br />

اکتبر پالایش کرد،‏ شاکله بخشید و دوباره سازمان داد.‏<br />

جبهه چپ هنر شد.‏ ‏"ما"‏ ‏[ب<strong>را</strong>زنده]‏ آن شد.‏<br />

فوتوریسم<br />

31<br />

اکتبر در حین عمل تعلیم داد.‏ 25 اکتبر<br />

ما نیز آماده به کار شده<br />

بودیم.‏<br />

مسلماً‏ پس از نظاره ف<strong>را</strong>ر روشنفک<strong>را</strong>ن از نماي پشت ، کسی چندان از ما<br />

درباره عقاید زیبایی شناسانه مان نمی پرسید.‏


۴۶<br />

32<br />

ما از آن پس ‏"ایزو"،‏ ‏"تئو"‏ و ‏"موزو"ي انقلابی<br />

دانشجویان <strong>را</strong> در یورش و تسخیر آکادمی رهبري کردیم.‏<br />

<strong>را</strong> برپا کردیم.‏<br />

ما<br />

ساختیم<br />

در <strong>را</strong>ستاي امر سازماندهی،‏ ما اولین آثار هنري واقعی عصر اکتبر <strong>را</strong><br />

‏(تاتلین<br />

- بناي یادبود انترناسیونال<br />

سوم ، 33 مایرهولد -<br />

بر روي<br />

صحنه بردن بوف مرموز ، 34 کامنسکی-‏ استنکا <strong>را</strong>زین ( 35 ما در تولید آثار هنري<br />

اي که مایه مباهاتمان بود در مباحث زیبایی شناختی چندان اغ<strong>را</strong>ق نمی<br />

کردیم.‏<br />

بود که<br />

غیره.)‏<br />

تجربه اي که با موفقیت از سر گذ<strong>را</strong>ندیم خلق آثار تبلیغی<br />

هنري -<br />

انقلاب نیازمند آن بود.‏ ‏(پوسترهاي رستا ، 36 پاورقی هاي روزنانه ها و<br />

ب<strong>را</strong>ي تبلیغ ایده هایمان،‏ روزنامه هنر کمون <strong>را</strong> تشکیل دادیم؛ همچنین<br />

یک تور بازدید از کارخانه ها و واحدهاي صنعتی ب<strong>را</strong>ي به صحنه آوردن<br />

مباحثات و خوانش آثار هنري به <strong>را</strong>ه انداختیم.‏<br />

ایده هایمان کارگ<strong>را</strong>ن مخاطب <strong>را</strong> جلب کرد.‏<br />

37<br />

منطقه ویبورگ<br />

38<br />

کمفوت<br />

<strong>را</strong> سازمان داد.‏<br />

جنبش هنري ما دوام خود <strong>را</strong> با برپا کردن دژهاي هنر چپ در سرتاسر<br />

39<br />

ج.ف.ش.س.ر<br />

تثبیت کرد.‏<br />

به موازات این،‏ رفقاي شرق دور ما<br />

‏(نشریه تورچستوو ( 40<br />

شروع به کار<br />

نمودند که بصورت تئوریک ضرورت اجتماعی خط مشی هنري و اتحاد<br />

اجتماعی ما با اکتبر <strong>را</strong> تائید می نمودند.‏ ‏(چوژاك،‏<br />

آسییف،‏ پالموف ، 41<br />

ترتیاکوف).‏ تورچستوو با اینکه مورد انواع آزار و مزاحمتها ق<strong>را</strong>ر گرفت در تمام<br />

جدلهایی که درباره هنر جدید در جمهوري شرق دور و سیبري در می گرفت<br />

شرکت جست.‏


۴٧<br />

بتدریج با نقش برآب شدن این خیال که دولت شوروي بیش از دو هفته<br />

دوام نخواهد آورد،‏ آکادمین ها<br />

–<br />

تک تک یا در گروه هاي کوچک<br />

–<br />

بازگشتند و به کوبیدن درب نارکومات(کمیساریاي خلق آموزش)‏ متوصل<br />

شدند.‏<br />

دولت شوروي بعلت اینکه حاضر به ریسک استفاده از اینان در مشاغل<br />

حساس نبود؛ به ایشان<br />

–<br />

یا به عبارت بهتر به نامهاي اروپایی شان<br />

هاي از رده خارج فرهنگی و آموزش <strong>را</strong> پیشنهاد داد.‏<br />

سمت –<br />

آزار و اذیت هنر چپ از همین جایگاه هاي از رده خارج شروع<br />

بستن هنر کمون و نظایر آن به اوج خود رسید.‏<br />

شد و با<br />

دولت،‏ گرفتار در جبهه هاي جنگ و از هم پاشیدگی اقتصادي،‏ خود <strong>را</strong><br />

چندان درگیر جدل هاي زیبایی شناسی ننموده،‏ تنها از پشت صحنه تلاش<br />

می نمود از برپا شدن غائله جلوگیري کند و ما<br />

بزرگ"‏ قانع کند.‏<br />

به احت<strong>را</strong>م به <strong>را</strong><br />

‏"نامهاي<br />

اکنون که ف<strong>را</strong>غت از جنگ و گرسنگی حاصل آمده است لف باید چشم<br />

انداز هنر<br />

ج.ف.ش.س.ر<br />

<strong>را</strong> نشان داده،‏ دورنما ایجاد کرده و موقعیتی<br />

درخور ب<strong>را</strong>ي ما اح<strong>را</strong>ز کند.‏ هنر اتحاد شوروي در مقطع تاریخ<br />

:1923 فوریه 1<br />

1- پرولتاریا.‏ بخشی از آن با تبدیل شدن به نویسندگان تشریفاتی با گرفتار<br />

شدن در دام زبان بروک<strong>را</strong>تیک و تک<strong>را</strong>ر مداوم الفباي سیاسی به فساد<br />

کشیده شده است.‏<br />

بخش دیگر آن متاثر از روش<br />

هاي<br />

آکادمیک در<br />

سازمانی که تنها نامش یادآور اکتبر است سقوط کرده اند.‏ و سومین و<br />

بهترین بخش،‏<br />

42<br />

بعد از بلی صورتی ، با مدنظر ق<strong>را</strong>ر دادن کارهاي ما به


۴٨<br />

بازآموزي خویش می پردازد و باور داریم که در پیشروي بسوي آینده ما<br />

<strong>را</strong> هم<strong>را</strong>هی کند.‏<br />

2- ادبیات رسمی.‏ در تئوري هنري،‏ هر کس دیدگاه شخصی خود <strong>را</strong> دارد:‏<br />

44<br />

آخماتوا<br />

43<br />

اوسینسکی<br />

45<br />

<strong>را</strong> ستایش می کند و بوخارین<br />

نشریات تنها پرفروش ترین نامها <strong>را</strong> برجسته می کنند.‏<br />

46<br />

<strong>را</strong>.‏ پینکرتون<br />

48 47<br />

3- ادبیات ‏"جدید"‏ ‏(س<strong>را</strong>پتیون ها،‏ پیلنیاك و غیره.).‏ با اقتباس از شیوه<br />

هاي ما،‏ با صرف مقداري چاشنی سمبولیسم به رقیق کردن آنها<br />

پرداخته و با وقار و متانت خاصی ‏[این شیوه ها]‏ <strong>را</strong> موافق با حالِ‏ سبک<br />

49<br />

بی مایه ادبیات نپ نمودند.‏<br />

4- تجدید نظر طلبان : 50<br />

تعداد زیادي از عالیجنابان روشنفکر رعدآسا از<br />

51<br />

غرب هجوم می آورند.‏ الکسی تولستوي هم<strong>را</strong>ه با باري از آثارش،‏ پیش<br />

از این اسب سفیدش <strong>را</strong> ب<strong>را</strong>ي ورود پیروزمندانه به مسکو زین کرده است.‏<br />

5- و نهایتا<br />

با –<br />

نهایت بی ادبی به صحنه آ<strong>را</strong>یش یافته<br />

– ‏[فوق]‏<br />

چپگ<strong>را</strong>هاي منفرد در هر گوشه و کنار کشور هستند.‏ اف<strong>را</strong>د و تشکل ها<br />

55<br />

‏(اینخوت ، 52 وختوماس ، 53 گیتیسِ‏ مایرهولد ، 54 اوپویاز<br />

و دیگ<strong>را</strong>ن).‏ برخی<br />

قهرمانانه و یک تنه به کشت و کار این زمین بی اندازه صعب و لم یزرع<br />

کمر همت بسته اند.‏<br />

و دیگ<strong>را</strong>ن که هنوز با بایگانی کردن اشعارشان در<br />

حال گسست از انبوه قید و بندهاي گذشته هستند.‏<br />

لف باید نیروهاي چپ <strong>را</strong> متحد کند.‏ لف باید درجات این اتحاد <strong>را</strong><br />

ارزیابی کرده و آنچیزي که از گذشته به آن چسبیده <strong>را</strong> دور بریزد.‏ لف باید<br />

جبهه متحدي بسازد<br />

سازي فرهنگ نوین.‏<br />

ب<strong>را</strong>ي بمبا<strong>را</strong>ن گذشته و ب<strong>را</strong>ي مبارزه در <strong>را</strong>ه پیاده


نما<br />

۴٩<br />

ما باید مشکلات هنر <strong>را</strong> حل کنیم.‏ اما نه با اکثریت آ<strong>را</strong>ي جبهۀ چپِ‏<br />

افسانه اي،‏ که تا کنون تنها به عنوان یک ایده مطرح بوده،‏ بلکه بوسیله کار و<br />

انرژي کمیتۀ عمل<br />

، که سالها کوششهاي چپ <strong>را</strong> رهبري کرده است و<br />

همچنین آنهایی که همیشه رهبري ایدئولوژیک آن <strong>را</strong> بر عهده داشته اند.‏<br />

انقلاب به ما درس بسیار داد.‏<br />

لف آگاه است.‏<br />

لف باید:‏<br />

جهت استحکام دستاوردهاي انقلاب اکتبر و تقویت هنر چپ،‏ لف باید<br />

آرمانهاي کمون در وادي هنر <strong>را</strong> تبلیغ کند و ب<strong>را</strong>ي هنر <strong>را</strong>هی بسوي فردا<br />

بگشاید.‏<br />

لف باید با آفرینش هنري در میان توده ها<br />

سازمانیافته،‏ هنرمان <strong>را</strong> در میان توده ها تبلیغ کند.‏<br />

به مثابه یک نیروي<br />

لف باید با بالابردن خود در بالاترین سطوح مهارت در کار،‏<br />

و فعال به اثبات ‏[درستی]‏ تئوري ها بپردازد.‏<br />

با هنر زنده<br />

لف باید ب<strong>را</strong>ي ساختمان هنريِ‏ زندگی تلاش کند.‏<br />

ما بر سر امتیاز انحصاري انقلاب<br />

در رقابت مشخص گردد.‏<br />

در هنر ادعایی نداریم.‏<br />

همه چیز باید<br />

باور داریم که بر اساس درستی تبلیغات و تثبیت آثار هنري که تولید<br />

می کنیم می توانیم ثابت کنیم:‏ ما در <strong>را</strong>هی صحیح به سوي آینده قدم<br />

می گذاریم.‏


۵٠<br />

لف بر چه کسانی حمله می کند؟<br />

"<br />

انقلاب صحنه نمایش عملکرد انتقادي ما <strong>را</strong> تغییر داده است.‏<br />

ما باید در تاکتیک هایمان تجدید نظر کنیم.‏<br />

پوشکین،‏ داستایوسکی،‏ تولستوي،‏ غیره و غیره.‏ همه <strong>را</strong> از کشتی<br />

مدرنیته به دریا بیاندازید."‏ شعار ما در<br />

سلیقه عوام")‏<br />

کلاسیک ها هویت ملی یافته بودند.‏<br />

1912<br />

بود.‏ ‏(پیشگفتار ‏"تو دهنی به<br />

می شدند.‏<br />

کلاسیک ها به عنوان تنها مواد موجود<br />

ب<strong>را</strong>ي مطالعه ما محترم شمرده<br />

بودند.‏<br />

کلاسیک ها به عنوان هنر قطعی و تغییر ناپذیر در نظر گرفته شده<br />

کلاسیکها با برنزِ‏ بناي یادبود<br />

هم کوبیدند.‏<br />

و آئین مکتبی شان،‏ هر چه نو بود <strong>را</strong> در


۵١<br />

اکنون ب<strong>را</strong>ي 150.0000.000<br />

نفر،‏ کلاسیک ها کتب درسی<br />

متداول<br />

هستند.‏<br />

" 56<br />

امروز می توانیم حتی به استفاده از این کتابها،‏ که از کتابهاي دیگر نه<br />

بهتر هستند و نه بدتر،‏ ب<strong>را</strong>ي کمک به ریشه کن کردن بیسوادي خوش آمد<br />

بگوییم.‏ در ارزیابی از این کتابها باید دیدگاه تاریخی صحیحی بنا بگذاریم.‏<br />

ولی ما،‏ باید با تمام استقامات،‏ علیه انتقال روشهاي کار مرده به<br />

هنر امروز مبارزه کنیم.‏ ما باید علیه این بدیهیات موهوم مبارزه کنیم؛ و<br />

همچنین بسبب این مجاورت با آثار کهنه مقدس مآب،‏ علیه ا<strong>را</strong>ئه حقیقت<br />

هاي گرد و خاکی کلاسیک که در قالبهاي بزك شده ا<strong>را</strong>ئه می شود،‏ بجنگیم.‏<br />

سابقا،‏ ما علیه تعریف و تمجید،‏ علیه ستایش هاي زیبایی شناسان و<br />

منتقدان بورژوازي مبارزه می کردیم.‏ ‏"با دور انداختن بی باکانه چهره<br />

مغرورشان؛ تاج گل شهرت بی مقداري که شما از کلیدهاي حمام ساخته اید.‏<br />

اکنون،‏ شهرت بسیار گ<strong>را</strong>نمایه اي<br />

با شادي می پذیریم.‏<br />

که حاصل هم عصري با اکتبر است <strong>را</strong><br />

ولی ما باید به هر دو جبهه هجوم ببریم:‏<br />

به کسانی که با نیات شیطانی مبتنی بر ایدئولوژي ارتجاعی در<br />

دنیاي امروز جایگاه موثري به بنجل رنگ و رو رفته آکادمیک<br />

اختصاص می دهند،‏<br />

کسانی که یک هنر بی طبقه،‏ جهانشمول <strong>را</strong> موعظه می کنند،‏


۵٢<br />

کسانی که دیالکتیک <strong>را</strong><br />

گویانه تعویض می کنند.‏<br />

در اثر هنري با متافیزیک کشیشی و غیب<br />

ما همچنین باید در جبهه زیبایی شناسی بتازیم:‏<br />

علیه کسانی که به سبب جهل برخاسته از کار ویژه در حوزه سیاست،‏<br />

آداب و رسوم به ارث رسیده از پیر ترین مادربزرگان <strong>را</strong> به مثابه خواست و<br />

ا<strong>را</strong>ده مردم تلقی می کنند.‏<br />

کسانی که کار بشدت سخت هنري <strong>را</strong> صرفا سرگرمی و تفریح می<br />

پندارند.‏<br />

کسانی که جاي دیکتاتوري اجتناب ناپذیر سلیقه <strong>را</strong> با شعارهاي رسمی<br />

<strong>را</strong>یج و اصول بدیهی عوض می کنند.‏<br />

کسانی که با ت<strong>را</strong>وشهاي ایدئالیستی درباره ابدیت و روح در هنر حفره<br />

ایجاد می کنند.‏<br />

شعار قبلی ما این بود:‏<br />

میان در ‏"ما"‏ واژه صخره روي بر ایستادن ‏"با<br />

دریاي اعت<strong>را</strong>ض و<br />

عصبیت.‏ " 57<br />

اکنون ما تنها مترصد تصدیق آثار هنري مان هستیم تا بتوانیم با کمال<br />

میل ‏"ما"ي کوچک خود <strong>را</strong> در ‏"ما"‏ بزرگ کمونیسم حل کنیم.‏<br />

ولی ما باید ‏"ما"ي قدیمی خود <strong>را</strong> پالایش کنیم از:‏<br />

تمام کسانی که تلاش می کنند که انقلاب هنر<br />

ا<strong>را</strong>ده اکتبر است<br />

–<br />

–<br />

که بخشی از کلیت<br />

<strong>را</strong> به تن آسایی اسکار واید 58 ي در هنر ب<strong>را</strong>ي هنر و انقلاب<br />

ب<strong>را</strong>ي انقلاب بدل کنند؛ از کسانی که از زیبایی شناسی انقلاب تنها پوسته اي<br />

صوري از مفاهیم غیرجدي مبارزه <strong>را</strong> برداشت می کنند.‏


۵٣<br />

کسانی که سطوح مجزاي مبارزه ما <strong>را</strong> تا درجه یک قاعده و سبک جدید<br />

بالا می برند.‏<br />

کسانی که با آبکی کردن شعارهاي دیروز ما تلاش می کنند با ملایم<br />

نشان دادن خود در مقام مدافعین پیشرفتهاي کهنه شده خود،‏ کافه هایی<br />

<strong>را</strong>حت ب<strong>را</strong>ي وقت گذ<strong>را</strong>نی با<br />

59<br />

پگاسوس<br />

هاي <strong>را</strong>م شده شان بیابند.‏<br />

کسانی که لنگ لنگان از پس می آیند،‏ همیشه<br />

5<br />

سال از ماج<strong>را</strong> عقب<br />

بوده و به جمع آوري تمشک هاي خشک آکادمیسم بزك شده از بوته هایی<br />

مشغول اند که ما مدتهاست آنها <strong>را</strong> دور ریخته ایم.‏<br />

ما با <strong>را</strong>ه کهنه زندگی مبارزه می کردیم.‏<br />

برخیزیم.‏<br />

اکنون باید علیه بقایاي<br />

این<br />

<strong>را</strong>ه زندگی در جامعه امروز به نبرد<br />

باید علیه کسانی که شعر هاي خانگی شان <strong>را</strong> با شعر<br />

خانگی عوض کردند بجنگیم.‏<br />

هاي کمیته<br />

هاي<br />

قبل از این،‏ ما با گاومیش هاي بورژوازي در افتادیم.‏<br />

و صورت هاي نقاشی شده س<strong>را</strong>سیمه شان کردیم.‏<br />

با پیرهن هاي زرد<br />

کنیم.‏<br />

اکنون با قربانیان این گاومیش ها در جامعه شوروي مان مبارزه می<br />

سلاح هاي ما:‏ سرمشق ، تبلیغ و ترویج.‏


۵۴<br />

لف به چه کسانی هشدار می دهد؟<br />

این ب<strong>را</strong>ي شماست.‏<br />

رفقاي لف!‏<br />

ما می دانیم:‏ ما استاد کا<strong>را</strong>ن چپ،‏ بهترین کارگ<strong>را</strong>ن هنر معاصر هستیم.‏<br />

پیش از انقلاب شمار ف<strong>را</strong>وانی طرحهاي تعیین شده،‏ قوائد دقیق و فرمولهاي<br />

ماه<strong>را</strong>نه ب<strong>را</strong>ي فرم هاي هنر جدید اندوختیم.‏<br />

مسلم است که بطن لغزنده و حبابی شکل جامعه بورژوازي مکان<br />

مناسبی ب<strong>را</strong>ي سازندگی دو<strong>را</strong>ن نوین نبود.‏<br />

در انقلاب انبوهی از حقایق <strong>را</strong> انباشتیم.‏ به مطالعه زندگی پرداختیم و<br />

ماموریت سازندگی واقعی ب<strong>را</strong>ي آینده <strong>را</strong> بر عهده گرفتیم.‏<br />

بسیار مشکل است در خاك زمینی که در غرش جنگ و انقلاب لرزیده<br />

ساختمان هاي آنچنانی بنا نمود.‏ ما موقتاً‏ فرمول ها <strong>را</strong> در بایگانی ها رها<br />

کردیم و به روزهاي انقلاب یاري نمودیم تا قدرتمند تر گردد.‏


۵۵<br />

اکنون دیگر دو<strong>را</strong>ن بورژوازي به سر رسیده است.‏<br />

لوث وجودش به دست انقلاب جارو شد.‏ ما زمین <strong>را</strong> ب<strong>را</strong>ي ساختمان هنر<br />

پاك کردیم.‏<br />

لرزش و لغزشی در کار نیست.‏<br />

با ملاتی از خون،‏ اتحاد شوروي مستحکم ایستاده است.‏<br />

زمان آن است که ‏[وظایف]‏ عظیم <strong>را</strong> برعهده گیریم.‏<br />

جدیت در روابط فیمابین،‏ تنها شالوده مستحکم ب<strong>را</strong>ي کار ماست.‏<br />

! فوتوریست ها<br />

خدمت شما در عرصه هنر عظیم است.‏ ولی فکر نکنید می توانید<br />

زندگی تان <strong>را</strong> صرف جذابیت هاي انقلابی گري دیروزتان کنید.‏ امروز با<br />

کارتان ثابت کنید که شلیک شما نه مخرج انبوه ناله هاي روشنفک<strong>را</strong>نه که<br />

آتش در میدان نبرد،‏ شانه به شانه همه کوشندگان کمونیسم است.‏<br />

کنست<strong>را</strong>کتیویست ها!‏ از اینکه مکتب آتی زیبایی شناسی باشید بیم<br />

داشته باشید.‏ کنست<strong>را</strong>کتیویسم در مقام هنرِ‏ محض پشیزي ارزش ندارد.‏<br />

مسئله بر سر چگونگی هستی هنر است.‏ کنست<strong>را</strong>کتیویسم باید به بالاترین<br />

درجه مهندسی فرمالیستی کل زندگی برسد.‏ کنست<strong>را</strong>کتیویسم در ساختن<br />

اشعار دهاتی و چوپانی بی معنی است.‏ ایده هاي ما باید بر مبناي مسائل روز<br />

ق<strong>را</strong>ر گیرد.‏<br />

پروداکتیویست ها!‏<br />

از اینکه کاردستی سازان منزوي شوید،‏ بترسید.‏


مادامی که به کارگ<strong>را</strong>ن می آموزید از آنان یاد بگیرید.‏<br />

دستو<strong>را</strong>ت زیبایی شناسانه از درون اتاق هایتان به کارخانه،‏<br />

مشتریان محض بدل می کند.‏<br />

کارخانه مدرسه شما است.‏<br />

۵۶<br />

60<br />

اپویازیست<br />

روش فرمی،‏<br />

ها!‏<br />

باید مورد ملاحظه ق<strong>را</strong>ر گیرند.‏<br />

کلید مطالعه هنر است.‏<br />

دیکته کردن<br />

شما <strong>را</strong> به<br />

تمام خطوط حتی به ریزي کک<br />

58<br />

ولی از گرفتن کک ها در خلاء پرهیز کنید.‏<br />

مطالعه اجتماعی هنر،‏ کار شما <strong>را</strong> نه تنها جالب می کند بلکه ضروري و لازم<br />

است.‏<br />

کارآموزان!‏<br />

از توزیع آثار نت<strong>را</strong>شیده و تصادفی نوآموزان به عنوان نوآوري و منتهاي<br />

جلوه هنر پرهیز کنید.‏<br />

است.‏<br />

نوآوريِ‏<br />

ناشی ها،‏<br />

لوکوموتیوي بر روي زانوان مرغ<br />

تنها با کسب مهارت،‏ شایستگی دور انداختن کهنگی پدید می آید.‏<br />

همه با هم!‏<br />

در حین حرکت از تئوري به سمت پ<strong>را</strong>تیک،‏ درباره ش<strong>را</strong>یط کسب مهارت<br />

و استادي بیاندیشیم.‏<br />

قلم به مزديِ‏ جوانی که استعداد ساختن آثار بزرگ <strong>را</strong> دارد حتی از قلم<br />

به مزدي آکادمیسین هاي ناتوان تنفرآور تر و آزاردهنده تر است.‏<br />

اساتید و کارآموزان لف!‏


۵٧<br />

مسئله وجودي ما قطعی گردیده است.‏<br />

اگر به عظیم ترین ایده ها نتوانیم ماه<strong>را</strong>نه شکل دهیم خواهند مرد.‏<br />

فرم هاي بسیار استادانه به رگه هاي سیاه در شب تاریک می مانند،‏<br />

تنها باعث آزار و رنجش کسانی می گردند که در آنها سیر می کنند مادامیکه<br />

نتوانیم آنها <strong>را</strong> ب<strong>را</strong>ي شکل دهی به این روز،‏ روز انقلاب بکار ببندیم.‏<br />

لف مدافع همه سازندگان است.‏<br />

لف پاسداري می کند.‏<br />

لف تمام کسانی <strong>را</strong> که در زمان منجمد شده اند پس می زند؛ تمام<br />

61<br />

زیبایی گ<strong>را</strong>یان <strong>را</strong> ، تمام تملک گ<strong>را</strong>یان <strong>را</strong><br />

!<br />

یادداشت ها:‏<br />

(Levogo Fronta) LEF<br />

لف ‏(جبهه چپ)‏ نشریه هنري تحت این نام در سال<br />

‎1923‎به سردبیري مایاکوفسکی و با شرکت چند تن دیگر از فوتوریست ها نظیر<br />

بریک،‏ ترتیاکوف،‏ آسیف،‏ چوژاك،‏ کروچنیخ و<br />

...<br />

تاسیس شد.‏ اهداف،‏ برنامه و خط<br />

مشی این جبهه در این نوشته سه بخشی آمده است.‏ این مقاله در اولین شماره لف<br />

چاپ و منتشر شد.‏<br />

-1<br />

–<br />

1876)<br />

Nikolai Chuzhak<br />

‎1937‎‏)؛ تئوریسین و وی<strong>را</strong>ستار فوتوریست.‏<br />

فرمولیزه کردن مفاهیم فوتوریستی هنر و ادبیات ساختمان زندگی یاري نمود.‏<br />

به<br />

-2<br />

3- Symbolism


؛)‏<br />

۵٨<br />

1938 – 1880) Andrei Bely<br />

شاعر و نویسنده سمبولیست.‏ نویسنده رمان<br />

معروف ‏"سنت پترزبورگ"،‏ از پیروان آموزه هاي آنتروپوسوفی<br />

(Anthroposophy)<br />

ردولف اشتاینر.‏<br />

-4<br />

5- Mystic<br />

– 1879) Georgy Chulkov<br />

پایه گذار آموزه ‏"آنارشیسم عرفانی".‏<br />

– 1869) Zinadia Gippius<br />

تنها بصورت روحانی و غیر مادي خلق گردد.‏<br />

‎1939‎‏)؛ نویسنده نه چندان مشهور سمبولیست،‏<br />

‎1945‎‏)؛ شاعر منحطی که پیرو این بود که هنر باید<br />

-6<br />

-7<br />

8- sexual psychopath<br />

– 1856) Vasily Rozanov<br />

‎1919‎‏)؛ نویسنده و فیلسوفی که بخاطر مقالاتش<br />

<strong>را</strong>جع به ‏"افسانه مفتش بزرگ"‏ دستایوسکی و مجادلاتش در <strong>را</strong>بطه با اینکه ارزشهاي<br />

روحی ریشه در تمایلات جنسی دارد مشهور شد.‏<br />

-9<br />

10- Impressionist؛ امپرسیونیسم:‏ جنبش هنري که در اواخر قرن نوزدهم در ف<strong>را</strong>نسه<br />

توسط گروهی از نقاشان شکل گرفت.‏<br />

نام این سبک از اثري از کلود مونه اخذ<br />

گردیده است.‏ این سبک بعدها از نقاشی ف<strong>را</strong>تر رفت و دامنه اش به شاخه هاي دیگر<br />

هنر عکاسی،‏ سینما،‏ ادبیات و موسیقی نیز کشیده شد.‏<br />

11- sudei Sadok ؛ یک نشریه سالانه تقریبا فوتوریستی که توسط ب<strong>را</strong>د<strong>را</strong>ن<br />

بورلیوك(نیکلاي و دیوید)،‏ کامنسکی و خلبنیکوف منتشر می شد.‏<br />

12- Kandinsky (1856 Vasily – ‎1919‎‏)؛ نقاش آوانگارد.‏ از پیشگامان هنر آبستره.‏<br />

Jack of Diamonds -13<br />

؛ گروه نقاشان آوانگارد متشکل از:‏ م.‏ لاریونوف،‏ ن.‏ گانچاروا،‏<br />

د.‏ بورلیوك،‏ و.‏ کاندینسکی،‏ پ.‏ کنچالوفسکی،‏ و تاتلین و دیگ<strong>را</strong>ن.‏<br />

– 1866) Vadim Shershenevich -14<br />

‏"مزانین(پا گرد)‏ هنر"،‏ در<br />

گ<strong>را</strong>یش داد.‏<br />

1919<br />

‎1944‎‏)؛ شاعر فوتوریست.‏ بنیانگذار گروه<br />

از فوتوریسم به ایمیجیسم(تصور گ<strong>را</strong>یی)‏ تغییر


۵٩<br />

1884) Igor Severyanin -15<br />

-16<br />

شد.‏ مایاکوفسکی او <strong>را</strong> ‏"همسایه پوشکین"‏ می خواند.‏<br />

- ‎1941‎‏)؛ بخاطر زبان شعري پیچیده اش شناخته می<br />

Donkey's؛ Tail گروه نقاشان آوانگاردي که از ‏"سربازان الماس"‏ در دسامبر<br />

1911 جدا شده بودند.‏ اعضایی نظیر لاریونوف،‏ گنچاروا،‏ تاتلین و ك.‏ مالویچ.‏<br />

–<br />

-<br />

1876)<br />

Filippo Tommaso Marinetti -17<br />

‎1944‎‏)؛ نویسنده ایتالیایی<br />

ف<strong>را</strong>نسوي که بعنوان بنیانگذار فوتوریسم شناخته می شود و در سال<br />

1914 هن(‏<br />

(1913<br />

از روسیه دیدار کرد.‏<br />

‎1967‎‏)؛ نویسنده و از بنیانگذا<strong>را</strong>ن<br />

‏"<strong>را</strong>هنماي<br />

- 1884) Sergei Gorodetsky -18<br />

شاعر"‏ و جریان اکمه ئیست(اوج گ<strong>را</strong>).‏<br />

1886) Nikolai Gumilev -19<br />

20- Mir Voyna؛ i با توجه به اینکه<br />

- ‎1921‎‏)؛ شاعر و منتقد اکمه ئیست.‏<br />

Mir<br />

معناي صلح است،‏ جنگ و صلح هم معنا می دهد.‏<br />

Mezzanine of Poetry -21<br />

22- احتمالا منظور این قسمت شعر است:‏<br />

....<br />

اما<br />

من<br />

می بینم<br />

عبور آن کس <strong>را</strong><br />

که هیچ کس نمی بیند<br />

از کوهسار زمان<br />

می بینم<br />

<strong>را</strong> 1916 فرود<br />

بر تاج خار انقلاب<br />

در روسی هم به معناي جهان و هم به<br />

‏(مزانین شعر)‏ گروه فوتوریست رقیب.‏


۶٠<br />

...<br />

ابر شلوار پوش/‏ انتشا<strong>را</strong>ت مینا/‏ ترجمه مدیا کاشیگر.‏<br />

23- all Moscovites<br />

24- Futurist Productivist؛ پروداکتیویسم نام جنبش هنري بود که پس از انقلاب<br />

روسیه توسط گروهی از کنست<strong>را</strong>کتیویست ها پایه گذاري شد و معتقد بود که هنر<br />

باید نقش سودمند اجتماعی و عملی ایفا کند.‏<br />

– 1896) Boris Arvatov -25<br />

-26<br />

لف.‏<br />

‎1940‎‏)؛ منتقد و تئوریسین فوتوریست.‏ از بنیانگذا<strong>را</strong>ن<br />

Constructivist؛ یک فلسفه و مکتب هنري و معماري که پس از انقلاب اکتبر در<br />

روسیه پایه گذاري شد و در اساس ردیه اي بود به ‏"هنر ب<strong>را</strong>ي هنر"‏ و به هنر به مثابه<br />

عمل در <strong>را</strong>ه هدفی اجتماعی می نگریست.‏<br />

-<br />

1891)<br />

Aleksandr Rodchenko -27<br />

-28<br />

گ<strong>را</strong>فیست و ط<strong>را</strong>ح فوتوریست.‏<br />

‎1956‎‏)؛ هنرمند،‏ مجسمه ساز،‏ عکاس،‏<br />

از هم<strong>را</strong>هان بسیار نزدیک مایاکوفسکی بود و آثار<br />

مشترك ف<strong>را</strong>وانی بجاي گذاشتند.‏ از پیشگامان کنست<strong>را</strong>کتیویسم.‏<br />

1863) Anton Lavinsky<br />

رودچنکو در رستا همکاري کرد.‏<br />

Kshesinsky -29<br />

اکتبر.‏<br />

Proletkult -30<br />

- ‎1968‎‏)؛ هنرمند کنست<strong>را</strong>کتیویست.‏ با مایاکوفسکی و<br />

؛ کاخ کشینسکی.‏ مقر فرماندهی بلشویک ها در دوره پیش از انقلاب<br />

؛ ترکیب اختصاري دو کلمه پرولتاریا و<br />

فرهنگ.‏<br />

پرولتري.‏ این جریان مدعی بود هدفش با فرهنگ کردن پرولتاریاست!‏<br />

31- تاریخ انقلاب اکتبر به تقویم قدیمی روسیه.‏<br />

به مفهوم فرهنگ<br />

32- Muzo Izo, Teo, ؛ شاخه هاي هنر،‏ به ترتیب هنر تجسمی،‏ نمایشی و<br />

موسیقیایی ‏(موزیکال).‏


۶١<br />

33- ب<strong>را</strong>ي دیدن این اثر به عکس صفحه 28 م<strong>را</strong>جعه کنید.‏ اثري از Vladimir Tatlin<br />

1885)<br />

- ‎1953‎‏)؛ نقاش و آرشیتکت کنست<strong>را</strong>کتیویست.‏<br />

34- Mystery-Bouffe؛ تئاتري بر اساس نمایشنامه اي به همین نام اثر مایاکوفسکی<br />

که در آن پرولتاریا(ناپاك)‏<br />

مایرهولد بود؛<br />

بر بورژوازي(پاك)‏<br />

Vsevolod Meyerhold<br />

غلبه می کند.‏<br />

-<br />

1874)<br />

دهه سی به جرم جاسوسی بازداشت و س<strong>را</strong>نجام تیربا<strong>را</strong>ن گردید.‏<br />

Stenka Razin -35<br />

روسیه است.‏<br />

کارگردان این تئاتر<br />

‎1940‎‏)؛ مایرهولد در<br />

؛ شعري بلند از کامنسکی که مضمون آن شورش هاي قرن<br />

اواخر<br />

17<br />

Rosta -36<br />

در<br />

؛ آژانس تلگ<strong>را</strong>ف دولتی؛ که مایاکوفسکی به هم<strong>را</strong>ه رودچنکو ب<strong>را</strong>ي آن صدها<br />

پوستر با مضمون تبلیغی تهیه کرد.‏ ب<strong>را</strong>ي نمونه تصویر صفحه<br />

6<br />

Com-Fut -37<br />

؛ کمیته فوتوریست هاي کمونیست.‏<br />

<strong>را</strong> ببینید.‏<br />

38- RSFSR؛ مخفف جمهوري فد<strong>را</strong>تیو شو<strong>را</strong>یی سوسیالیستی روسیه.‏<br />

جماهیر شوروي سوسیالیستی از<br />

نام پیشین اتحاد<br />

1917 تا .1924<br />

Vyborg -39<br />

؛ نام منطقه و همچنین بندري در استان پتروگ<strong>را</strong>د.‏<br />

40- Tvorchestvo؛ به معنی تکوین یا آفرینش،‏ گروه و نشریه اي فوتوریستی که در<br />

سال 1918<br />

در ولادیوسک در سیبري تاسیس شد.‏<br />

41- Palmov<br />

42- Pink Bely<br />

- 1887) N. Osinsky -43<br />

پ<strong>را</strong>ودا.‏<br />

- 1889) Anna Akhmatova -44<br />

‎1938‎‏)؛ سیاستمدار و اقتصاد دان،‏ وی<strong>را</strong>ستار و روزنامه نگار<br />

‎1966‎‏)؛ شاعر اکمه ئیست معروف روس.‏<br />

Pinkerton<br />

45- ؛ منظور رمانهاي کا<strong>را</strong>گاهی حول شخصیت نات پینکرتون است.‏


۶٢<br />

- 1888) Nikolai Bukharin -46<br />

‎1938‎‏)؛ سیاستمدار و اقتصاددان.‏ عضو کمیته<br />

مرکزي حزب بلشویک.‏ و نظریه پرداز هنر و ادبیات.‏ از پایه گذا<strong>را</strong>ن ‏"رئالیسم<br />

سوسیالیستی"‏ در اواخر دهه 30 به جرم توطئه و جاسوسی محاکمه و اعدام شد.‏<br />

-47 ب<strong>را</strong>د<strong>را</strong>ن Seraption<br />

؛ گروه نویسندگان مستقل<br />

دیگ<strong>را</strong>ن)‏ که بسیار تحت تاثیر یوگنی زامیاتین بودند.‏<br />

‏(فدین،‏ کاورین،‏ زوشچنکو و<br />

- 1894) Boris Pilnyak -48<br />

‎1941‎‏)؛ نویسنده مستقل؛ نویسنده<br />

‏"ولگا به خزر می ریزد".‏ بعدها از شوروي به امریکا مهاجرت کرد.‏<br />

و ‏"سال لخت"‏<br />

NEP -49<br />

Policy) New‏)؛ Economy سیاست جدید اقتصادي.‏ در سال<br />

1921<br />

-50<br />

پس<br />

از پایان جنگ داخلی اقتصاد شوروي در مرز فروپاشی بود.‏ ب<strong>را</strong>ي بازگشت روال<br />

طبیعی به اقتصاد،‏ به یک سري از روابط اقتصادي سرمایه داري بطور محدود و تحت<br />

کنترل اجازه فعالیت داده شد.‏<br />

mena؛ vekh البته از منظور از تجدید نظر طلب مفهوم مارکسیستی رویزیونیسم<br />

نیست بلکه عنوان مجموعه تالیفات و جنبشی میان نویسندگان مشخص مهاجر به<br />

خارج شوروي بود که با ترك مخاصمه علیه بلشویک ها در عوض قصد همکاري با<br />

آنها <strong>را</strong> داشتند.‏<br />

- 1883) Aleksei Tolstoy -51<br />

‎1945‎‏)؛ نویسنده رئالیست و داستانهاي عملی<br />

تخیلی،‏ در یک خانواده اعیان ورشکسته به دنیا آمد،‏ بعد از انقلاب به منطقه تحت<br />

سلطه ‏"سفید"‏ ها <strong>را</strong> رفت و از روسیه خارج شد ولی در<br />

به روسیه برگشت.‏<br />

52- Inkhut؛ انستیتوي فرهنگ هنرمندي.‏<br />

53- Vukhutemas؛ کارگاه عالی فنون هنرمندي.‏<br />

54- Gitis؛ انستیتوي رسمی هنرهاي نمایشی.‏<br />

55- Opoyaz؛ انستیتوي مطالعاتی زبان شعر.‏<br />

1923<br />

انقلاب <strong>را</strong> پذیرفت و<br />

56- از ‏"تو دهنی به سلیقه عوام."‏


؛)‏<br />

۶٣<br />

57- همان<br />

1900 - 1854) Oscar Wilde -58<br />

لطیفه ها و شرح زندانش معروف شد.‏<br />

نویسنده و شاعر ایرلندي.‏ بخاطر نمایشنامه ها،‏<br />

59- منظور کافه اصطبل پگاسوس<br />

است که پاتوق ایمیجیست ها بود.‏<br />

:Pegasus<br />

بالدار اسطوره اي یونانی.‏<br />

اسب<br />

Opoyazist -60<br />

-61<br />

ا.‏ بریک،‏ ر.‏ یاکوبسن.‏<br />

؛ اعضاي انستیتوي مطالعاتی زبان شعر،‏ در <strong>را</strong>س آنها:‏ و.‏ اشکولفسکی،‏<br />

منظور از این جمله می تواند این باشد که جزئیات و مسائل ریز <strong>را</strong> در نظر بگیرید<br />

ولی آن <strong>را</strong> در متن و باتوجه به کلیتی که به آن تعلق دارد تحلیل کنید.‏<br />

62- acquisitionists


۶۴<br />

مطلبوعات سلاح ما هستند<br />

رودچنکو -


۶۵<br />

لف و مارکسیسم<br />

مروري بر<br />

مناظره مابین حامیان و مخالفین لف مایاکوفسکی<br />

(1923)<br />

3<br />

تحت این عنوان ‏["لف و مارکسیسم"-مترجم انگلیسی]‏ مناظره اي در<br />

1923 جولاي<br />

1<br />

آ.و.لوناچارسکی<br />

2<br />

لویدوف<br />

در تالار مالی دانشکده هنرهاي زیبا به ریاست<br />

برگذار گردید.‏ با شرکت بریک،‏ ترتیاکوف،‏ کروچنیخ و<br />

از لف،‏ سخن<strong>را</strong>نی مخالفین،‏<br />

رفقا شچریاکوف ، 3 مستیسلافسکی ، 4<br />

6<br />

مارگولین ، 5 لوگنیوف<br />

سوداکوف . 9<br />

8 و<br />

و همچنین از میان حضار رفقا رودف ، 7 آورباخ<br />

جلسه بحث بطور شگفت انگیزي مورد توجه عموم ق<strong>را</strong>ر گفت.‏<br />

هجوم جوانان بحدي شدید بود که پس از سخن<strong>را</strong>نیِ‏ لوناچارسکی نیاز بود<br />

ضمن درخواست تنفس با اظهار این کلمات که:‏ ‏"ما اکنون یک تنفس کوتاه<br />

اعلام می کنیم در پرتو این واقعیت که<br />

دارند و ما تنها می توانیم به<br />

اشاره شود.‏<br />

600<br />

100<br />

دانشجو قصد ورود به سالن <strong>را</strong><br />

نفر اجازه ورود دهیم."‏ به ‏[شلوغی]‏ سالن


۶۶<br />

بجاي آرواتف که دچار بیماري شده بود،‏ سخن<strong>را</strong>نی آغازین بصورت فی<br />

البداهه بر عهده<br />

اوسیپ بریک<br />

<strong>را</strong>ههایی که فوتوریسم روسی <strong>را</strong> به<br />

در افتاد که<br />

مرزهاي لف <strong>را</strong> بطور خلاصه تبیین کرد،‏ اینکه<br />

توضیحاتی بطور عمده به<br />

لف رهنمون نمود پرداخت.‏<br />

10<br />

لف زاوم<br />

و بریک حد<br />

و بی محتوایی <strong>را</strong><br />

صرفا بعنوان آزمایشگاهی ب<strong>را</strong>ي فرم بکار بسته و در عین حال از زاوم و بی<br />

محتوایی در آنجایی<br />

که مدعی غایت مندي فی نفسه است،‏ گسست<br />

نموده<br />

بود.‏ از سوي دیگر لف <strong>را</strong>ه خود <strong>را</strong> از تلاش ب<strong>را</strong>ي ساختن هنر نو با استفاده از<br />

روش هاي فرمی کهنه جدا نمود.‏<br />

مخالفین مارکسیست پس از سخنان بریک،‏ شروع به صحبت نمودند،‏<br />

عدم توافق بر سر مسئله امکان وجود فرهنگ پرولتري در میان آنان چنان<br />

مشهود بود که لوناچارسکی <strong>را</strong> در سخن<strong>را</strong>نی پایانی خود مجبور نمود با وادار<br />

کردن آنان به پذیرش واقعیت،‏ قضیه <strong>را</strong> فیصله دهد.‏ رفیق مشچریاکوف،‏ که<br />

مخالف قطعیت امکان وجود فرهنگ پرولتري بود اظهار می کرد که هنر<br />

‏"شاع<strong>را</strong>نه پردازي"‏<br />

‏"تفننی"‏ و<br />

است که پرولتاریا وقتی ب<strong>را</strong>ي آن<br />

ندارد.‏<br />

همچنین رفیق لوگینوف،‏ که مخالفت وي علیه لف تا حد سه حکم کلی بی<br />

اساس تقلیل<br />

نمود:‏<br />

لف مزخرف است؛<br />

لف منش جنسی(!)‏<br />

است؛ و لف غیر قابل فهم است و به درد پرولتاریا نمی خورد.‏<br />

بورژوازي<br />

جالب توجه آن بود که تالار روي این مسائل تا حد زیادي فهمیده تر از<br />

این سخن<strong>را</strong>نان برخورد می نمود و و بارها این اب<strong>را</strong>ز عقیده هاي بی پایه با<br />

فریاد و همهمه و حتی سوت زدن قطع گردید.‏<br />

با ‏[سخن<strong>را</strong>نی]‏ مخالفین غیر مارکسیست،‏ اوضاع بدتر هم شد.‏


۶٧<br />

لف<br />

مارگولین،‏ ظاه<strong>را</strong> سخن<strong>را</strong>نی اش <strong>را</strong> چون خطابه اي مستقیم<br />

11<br />

به سبک سیسرو نوشته و پیشاپیش از بر کرده بود.‏<br />

علیه اعضاي<br />

‏"شمایان از لف<br />

"...<br />

در حالی که بسوي اضاعی لف برمی گشت اینگونه<br />

آغاز کرد.‏ ولی جمعیت خشمگین خواست که او خطاب به تالار صحبت کند.‏<br />

مارگولین نتوانست خود <strong>را</strong> از ساختار<br />

..." اي شما که "<br />

خلاص کند و در انتها<br />

تنها یک آش شله قلمکار از سیسرو درآورد.‏ انح<strong>را</strong>فات وي از پایه بحث با<br />

فریادهاي درخور جمعیت محظوظ،‏ هم<strong>را</strong>ه شد.‏<br />

پس از وي،‏ سخنگوي لف،‏ لویدوف به این اظهار نظر مارگولین که می<br />

" فل گفت<br />

دیگر ب<strong>را</strong>ي چه می کوشد اگر پیش از این،‏ به هر آنچه خواسته<br />

دست یافته است؟"‏ در پاسخی کاملا توجیح کننده گفت:‏ ‏"رفیق مارگولین<br />

هنوز مغلوب نشده است."‏<br />

pun)<br />

در زبان روسی هم به مفهوم دست یافتن و<br />

هم به معناي مغلوب کردن است.)‏<br />

دومین غیر مارکسیست،‏ مستیسلاوسکی با عصبانیت صحبت <strong>را</strong> آغاز<br />

کرد و ناسزاگویان لف <strong>را</strong> هیچ و پوچ خواند؛ بعلاوه او آنچنان با انرژي<br />

ناسزا می گفت که همین انرژي،‏ به تنهایی می توانست نشانگر ‏"هیچ و<br />

پوچ"‏ بودن حرفهاي بی مایه خود مستیسلاوسکی باشد.‏ به انضمام این قهر و<br />

غضب،‏ یک سري دیگر از ادعاهاي بشدت بی اساس اما به قدر کافی<br />

گزاف ردیف شد:‏ انقلاب ساده است،‏ انقلاب صریح است،‏ از اینرو است که<br />

می آفریند.‏ از این حرفها بوي خوش و قدیمی متافیزیک نارودنیکی به مشام<br />

می رسید ولی از تحلیل واقعی ماهیت لف خبري نبود.‏<br />

لویدوف،‏ به این سه نفر<br />

-<br />

مستیسلاوسکی با تاکید بر نکات زیر پاسخ داد:‏<br />

رفقا مشچریاکوف،‏ مارگولین و<br />

-1<br />

که اصل تحت تاثیر ق<strong>را</strong>ر


12<br />

دادن بورژوازي هنوز قدرت حیات خود <strong>را</strong> از دست نداده است.‏<br />

نمی توانید این واقعیت که مردان نپ نشریه<br />

۶٨<br />

-2<br />

] فل [<br />

که شما<br />

<strong>را</strong> نمی خرند دستاویزي<br />

ب<strong>را</strong>ي حمله به لف ق<strong>را</strong>ر دهید(دانشجویان مدا<strong>را</strong>س کارگ<strong>را</strong>ن استطاعت خرید آن<br />

3- <strong>را</strong> ندارند.)‏ و<br />

فرهنگ و مبتذل از<br />

شما نمی توانید یک انقلابی از<br />

4 به 10<br />

10 به 4<br />

و یک آدم بی<br />

باشید که ‏[این عبارت]‏ در مورد کسانی بکار<br />

می رود که در هنر،‏ فرصت طلبی مضاعف از خود نمایش می دهند ولی در<br />

سیاست و اقتصاد انقلابیونی ممتاز باقی می مانند.‏<br />

ترتیاکف خطوط اساسی پیشروي لف <strong>را</strong> چنین ذکر کرد:‏<br />

انقلاب ب<strong>را</strong>ي بازسازي بنیادین اجتماعی و اقتصادي نمی تواند نقش<br />

پایگاه مهمی چون فرهنگ <strong>را</strong> که در آن سلاح هنر ساخته می شود<br />

نادیده بگیرد.‏<br />

عناصر با ارزشی ‏(شامل عناصر فرهنگی)‏ که در جامعه بورژوازي بصورت<br />

خود بخودي انباشت گردیده اند،‏ استعداد آن <strong>را</strong> دارند که تحت<br />

دیکتاتوري پرولتاریا در تولید سازمانیافته بکار روند.‏<br />

سرسختی در ب<strong>را</strong>بر سلایق جدید زیبایی شناختی همانا مقاومت پاگرفته<br />

در مدارس بورژوازي است که کلاسیک ها <strong>را</strong> به خورد ما می دهند.‏<br />

بسیاري از مردم نیز به <strong>را</strong>بطه اي که مجموعه اي از سلایق که فردیت،‏<br />

‏"من"،‏ اسم،‏ اصالت پدري و نام خانوادگی <strong>را</strong> خطاب ق<strong>را</strong>ر می دهد قناعت<br />

می کنند.‏<br />

لف تنها یک گروه هنري نیست.‏ لف همه جا هست،‏ هر جا که رکود<br />

زندگی،‏ سنت ها،‏ عادات و سلایق غالب است.‏ در کار انستیتوي مرکزي<br />

کار و دیگر موسسات پرورش و استاندارد سازي نیز،‏ لف حاضر است.‏<br />

-1<br />

-2<br />

-3<br />

-4


۶٩<br />

-5<br />

-6<br />

لف متهم می گردد که واقعیت <strong>را</strong> انعکاس نمی دهد.‏ این قابل فهم<br />

نیست چون لف آثاري هنري خلق می کند که به واقعیت خدمت<br />

می کند.‏ لف اینطور فکر می کند که دیگر دو<strong>را</strong>ن ضبط واقعیت با<br />

استفاده از روشهاي هنرمند – شاع<strong>را</strong>نه به سر آمده است.‏ ما روش<br />

هاي دقیق تري ب<strong>را</strong>ي ضبط در اختیار داریم<br />

نویسی،‏ ضبط صوت و غیره.‏<br />

–<br />

-7<br />

عکاسی،‏ سینما،‏ گزارش<br />

چ<strong>را</strong> لف ‏"تیپ"‏ هاي جاري روز <strong>را</strong> تهیه نمی کند.؟ چ<strong>را</strong> ‏"قهرمانان"‏<br />

زمانه <strong>را</strong> ثبت و ضبط نمی کند؟<br />

‏[این]‏ تیپ ها بوسیله نویسندگان جامعه بورژوازي در نتیجه ف<strong>را</strong>یند<br />

خودبخودي تبلور شخصیت هاي تحت فشار محیط معین اجتماعی<br />

بدست آمده اند.‏ لف به تیپ ها و ‏"استاندارد"هایی که مردم در این یا<br />

آن محیط صنعتی اخذ کرده اند اشتیاق بیشتري دارد تا تیپ هاي خود<br />

بخودي و تصادفی.‏<br />

لف چه علاقه اي می تواند به قهرمانان منفرد داشته باشد وقتی وظیفه هر<br />

کلکتیو صنعتی یافتن و تجلیل از چنین قهرمانانی در میان خود<br />

است؟(ب<strong>را</strong>ي مثال قهرمان کار)‏<br />

کار اساسی ادبی لف در طرح ریزي ساختمان زندگی،‏ کارخانه زبان<br />

بودن است.‏ ‏[زبانی]‏ که تا این لحظه بصورت خود انگیخته و آزادانه<br />

توسعه یافته است.‏ ب<strong>را</strong>ي مطالعه ویژگی هاي آن ‏[(زبان)]‏ و استفاده از<br />

آن در زندگی،‏ ب<strong>را</strong>ي تغییر آن و تطبیق آن در حد امکان با خواسته هاي<br />

امروز.‏ ارزش پ<strong>را</strong>تیسین هاي زاوم دقیقا در این عرصه است که اینان<br />

آزمایشگاه تجزیه تحلیل و محک زنی لف بودند.‏


٧٠<br />

-8<br />

-9<br />

در <strong>را</strong>بطه با جذب زاوم:‏ بعید است از سوي کسانی که سرودهاي کر زاوم<br />

<strong>را</strong> بدون یافتن چیز عجیبی در آن می خوانند،‏ سرزنشی در خصوص<br />

عدم اد<strong>را</strong>ك آن بشنویم.‏<br />

کار روي زبان نیمه اول وظیفه اي است که لف ب<strong>را</strong>ي آن محیا شده<br />

است.‏ تطبیق کلام ب<strong>را</strong>ي تکالیف تبلیغ کمونیستی نیمه دوم است.‏<br />

مضحک است که در زمانی درباره نمایش عینی حدت یابی تضادهاي<br />

طبقاتی صحبت کنیم و در زمانی درباره مبارزه طبقاتی.‏ اینجا لازم است<br />

به یک جزء لایتجزي از آنچه پروسه خلق هنري می نامند بپردازیم:‏<br />

مشخصا مخاطبین،‏ که کلام بر روي آنان تاثیر می گذارد.‏ تسویه<br />

13<br />

حساب با مخاطبین به جاي تولید هنري کورکو<strong>را</strong>نه هنرمند<br />

ب<strong>را</strong>ي بازار یک اصل حیاتی لف است.‏ اینگونه ما واقعا به سمت فهم<br />

خواست اجتماعی نزدیک خواهیم شد.‏<br />

‎10‎‏-تنها با شرکت عملی در ساختن کارهاي سودمند ب<strong>را</strong>ي حل مشکلات<br />

بتن آساي روز،‏ شاعر<br />

نمایان شود<br />

–<br />

–<br />

منوط به اینکه وي چگونه در دورنماي تاریخی<br />

قادر به آفرینش مجموعه اي از آثار هنري خواهد بود که<br />

واقعیت وي <strong>را</strong> بهتر از هر ‏"انعکاس"‏ تصنعی نشان دهد.‏<br />

رودف و آورباخ،‏ در حینی که از یک سو به تندي به تولد ‏"امپریالیستی"‏<br />

لف حمله می کردند و علیه پ<strong>را</strong>تیسین هاي زاوم ‏(آورباخ،‏ در میان دیگر<br />

14<br />

چیزها،‏ می کوشید پ<strong>را</strong>تیسین هاي زاوم <strong>را</strong> با توصل به دمیان بدنی بکوبد)‏<br />

اعت<strong>را</strong>ض می کردند به اهمیت عظیم جناح غیر زاوم لف ب<strong>را</strong>ي انقلاب معترف<br />

بودند.‏ رودف در پاسخ به اظهار مشچریاکوف که کتاب هاي لف فروش نمی<br />

15<br />

روند تذکر داد:‏ ‏"البته خداسویچ پنج هزار بورژوا دارد که کتابش <strong>را</strong> بخرند<br />

بدون آنکه حتی لاي آن <strong>را</strong> باز کنند،‏ ولی نویسنده پرولتر ب<strong>را</strong>ي دانشجویان


٧١<br />

انستیتوهاي کارگري می نویسد،‏ ب<strong>را</strong>ي کارگ<strong>را</strong>نی که شاید توان داشتن کتاب<br />

<strong>را</strong> نداشته باشند،‏ کتابی که صدها نفر ب<strong>را</strong>ي قرض گرفتن آن صف می کشند.‏<br />

این فرهنگ پرولتري است یا نه؟"‏<br />

از میان جمعیت،‏ سخنان کارگر و دانشجوي انستیتوي کارگري،‏<br />

سوداکوف بسیار جالب توجه بود.‏ او گفت:‏ ‏"ساختن یک فرهنگ جوان به<br />

منظور دفن فرهنگ بورژوازي لازم است."‏ ‏"عقیده من این است که<br />

بیش از هرکس دیگر،‏ فوتوریستها و لفیست ها علیه و ب<strong>را</strong>ي نابودي فرهنگ<br />

بورژوازي مبارزه می کنند"‏ ‏"احساس می کنم لفیست ها در حال نزدیک<br />

شدن به فرهنگ توده ها هستند."‏ ‏"من لف <strong>را</strong> در کنار خود حس می کنم،‏<br />

پالایش یافته از روزمرگی و در حال ساختن <strong>را</strong>هی با ط<strong>را</strong>حی نوین."‏ سوداکف<br />

درباره آثار لفیست ها گفت:‏ ‏"شما می خوانید و نمی فهمید،‏ ولی وقتی من<br />

مایاکوفسکی و لویدوف و پیش درآمد بوف مرموز <strong>را</strong> می خوانم،‏ وقتی نهایتا<br />

حس می کنم آن <strong>را</strong> درك کرده ام،‏ گویا واقعا کاري <strong>را</strong> به انجام رسانده ام."‏<br />

سخنانش با تشویق،‏ فریاد و تحصین قطع شد.‏<br />

کسی از میان جمعیت به شکل زننده اي خطاب به سوداکوف فریاد زد:‏<br />

‏"کفاش!‏ برو کفش هایت <strong>را</strong> بدوز."‏ و سوداکوف به او چنین پاسخ داد:‏ ‏"کفش<br />

ها <strong>را</strong> خواهم دوخت و اینجا آنچه <strong>را</strong> که لازم است می گویم."‏<br />

در اظها<strong>را</strong>ت پایانی خود،‏ رفیق لوناچارسکی با اظهار همبستگی با نقطه<br />

نظ<strong>را</strong>ت رفیق آورباخ ب<strong>را</strong>ي جداکردن خود از سخن<strong>را</strong>نی رفقایی که به شدت با<br />

فرهنگ پرولتري مخالفت می کردند مسیري طولانی <strong>را</strong> پیمود.‏ سرزنش وي<br />

به رفیق مشچریاکوف،‏ که معتقد بود فرهنگ ‏"سرگرمی با بازیچه ها"‏ و


٧٢<br />

‏"شاع<strong>را</strong>نه نویسی"‏ است صحیح بود.‏ لوناچارسکی چنین گفت:‏ ‏"و ساختمان<br />

یک دولت؟ قوائد نویسندگی – آیا این فرهنگ نیست؟"‏<br />

بعلاوه رفیق لوناچارسکی در حالیکه درباره ‏"شیفتگی پروداکتیویسم"‏<br />

هشدار می داد از ‏"می<strong>را</strong>ثی"‏ که از فرهنگ و هنر بورژوازي ب<strong>را</strong>ي ما باقی مانده<br />

دفاع نمود.‏ وي با ورود مکانیزاسیون به هنر بوسیله ترتیاکوف مخالفت نموده،‏<br />

درباره فرم و محتوي،‏ سوژه و بی سوژگی صحبت نمود و نهایتا از صداقت<br />

هنرمندانه اي سخن گفت که به وفور در مایاکوفسکی یافت می شود ولی<br />

‏"متاسفانه مغلوب تاثیر مفرط فرم شده است."‏ که می تواند این فکر <strong>را</strong> القا<br />

کند که ‏"هیچ عمق احساسی"‏ در پس آن وجود ندارد.‏<br />

همچنین،‏ رفیق لوناچارسکی در <strong>را</strong>بطه با ‏"فرهنگ ماشین"‏ در لف ادعا<br />

کرد که مکانیزاسیون مشخصه فرهنگ صنعتی است و اما نه فرهنگ پرولتري<br />

و در پرتو این ‏[ادعا]‏ از یک سو به رفیق چوژاك ‏(بخاطر تعریف وي از هنر به<br />

مثابه ساختمان زندگی)‏ و از سوي دیگر به رفیق مایرهولد بخاطر بی قاعدگی<br />

- مفروض اش<br />

که از دیدگاه رفیق لوناچارسکی،‏ حاصل انگلی بودن پوسته<br />

فوقانی بورژوازي است - حمله برد.‏<br />

به هر ترتیب رفیق لوناچارسکی مصادیق پیشنهادي ب<strong>را</strong>ي هنر نظیر<br />

‏"تلاش ب<strong>را</strong>ي آنچه زیباست"،‏<br />

‏"خیالپردازي آزاد " 16 ،<br />

ایدئال " 17<br />

‏"تلاش آزاد ب<strong>را</strong>ي<br />

<strong>را</strong> ، اینگونه خاتمه داد که صنعتی گ<strong>را</strong>یی،‏ احساس شهر و ماشین،‏ و<br />

حس ریتم اقتصاد جدید همانطور که توسط لف تبیین شده در میان آنها<br />

‏[(مصادیق فوق)]‏ ‏"ضربان هاي عظیمی ایجاد می کنند و در پی<br />

دستاوردهاي معینی هستند."‏


٧٣<br />

پایان سخنان رفیق لوناچارسکی یک نصیحت پد<strong>را</strong>نه به جوانان بود که<br />

مبادا توسط لف از <strong>را</strong>ه به در شوند.‏ جذبه این کلمات از اینجا بر می خیزد<br />

که:‏ ‏"ما در حال پشت سرگذاشتن فرهنگ دنیایی هستیم که باید از آن<br />

بیاموزیم."‏ ولی واقعیت آن است که اینجا کسی چیزي ب<strong>را</strong>ي یاد گرفتن از<br />

خود بجاي نگذاشته است.‏<br />

باعث تاسف است که زمان مناظره به پایان رسید زی<strong>را</strong> لف مخالف<br />

امضاي چنان بیانیه غیر منتظره،‏ درباره جا زدن فرهنگ متروك و ارتجاعی<br />

جهان به عنوان فرهنگی با ارزش و هم<strong>را</strong>ستا با دیدگاه هاي لف بود.‏<br />

یادداشت ها:‏<br />

- 1894) Anatoly Lunacharsky<br />

‎1941‎‏)؛ عضو حزب بلشویک و اولین<br />

کمیسر خلق آگاهسازي فرهنگ و آموزش شوروي(نارکومات).‏ منتقد،‏ روزنامه<br />

نگار و تئوریسین در زمینه هنر و فرهنگ.‏ از پایه گذا<strong>را</strong>ن پرولتکلت و طرفدا<strong>را</strong>ن<br />

‏"رئالیسم سوسیالیستی".‏<br />

-1<br />

2- Levidov<br />

3- Meshcheryakov<br />

4- Mstislavsky<br />

5- Margolin<br />

6- Loginov<br />

7- Rodov


٧۴<br />

8- Averbakh<br />

9- Sudakov<br />

Zaum -10<br />

؛ کلمه اي که ب<strong>را</strong>ي تعریف آزمایشهاي زبانی ب<strong>را</strong>ي نمادگ<strong>را</strong>یی صوتی و<br />

آفرینش زبانی توسط فوتوریستهاي روسی مثل خلبنیکوف،‏ کروچنیخ و<br />

دیگ<strong>را</strong>ن استفاده می گردید.‏ این کلمه در<br />

پیشوند<br />

گردد.‏<br />

1913<br />

za<br />

–<br />

توسط کروچنیخ ابداع شد و از<br />

به معناي پشت و پس و اسم um به معناي ذهن تشکیل می<br />

ویکیپدیا<br />

11- Cicero؛ شخصیت روم باستان که بخاطر خطابه هاي آتشین اش مشهور بود.‏<br />

12- epater les bourgeois<br />

13- reckoning of the audience<br />

(1945 - 1883) Demyan Bedny -14<br />

؛ نام مستعار<br />

Yefim Pridvorov<br />

شاعر و هجو نویس و روزنامه نگار بلشویک.‏ معناي آن ‏"دمیان فقیر"‏ است.‏<br />

15- Khodasevich<br />

16- free fantasy<br />

17- ree striving for the ideal


٧۵<br />

کاري از رودچنکو<br />

جلد نشریه ‏"زا روبژوم"‏ شماره ‎2‎؛<br />

1930<br />


٧۶<br />

منابع و م<strong>را</strong>جع<br />

• A Slap in the Face of Public Taste, Marxists.org<br />

• On Futurism Vladimir mayakovsky , Sovlit magazine No.3,<br />

English translation by: Eric Konkol, Russian text:<br />

Literaturnoye nasledstvo: Novoye o Mayakovskom. Glavnii<br />

redaktor: V.V. Vinogradov. Izdatel'stvo Akademii Nauk SSSR.<br />

Moskva. 1958. st. 175-178.<br />

• The LEF Program, Mayakovsky et al, Sovlit magazine No.3,<br />

English translation by: Eric Konkol, Russian text: LEF, No.1<br />

(1923).<br />

• LEF and Marxism, Review of a Debate between Supporters<br />

and Opponents of Mayakovsky's LEF(1923), SOVlit magazine<br />

No.3, English translation bye Eric Konkol, Russian text: LEF<br />

No.4 (August-December 1923), 1924.


٧٧<br />

انتشا<strong>را</strong>ت میر


٧٨<br />

انتشا<strong>را</strong>ت<br />

میر

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!