Page 1 ا > ) ( Page 2 Page 3 3 ا پ ر از ب و ا ا و . ا. او ء ر ا ا داه . ا از رو ن ا ...

–
84
احساسها است در درون مرزهای آگنوستیسيسم،‏ يا هيومگرائی باقی میمانيم.‏ افشاء انگلس
از اگنوستیسيسم هر دو ديدگاه يا صحيحتر هر دو فرمولبندی را دربرمیگيرد:‏ آگنوستيک از
احساسها فراتر نمیرود و تأکيد میورزد که نمیتواند چيزی به يقين درباره منبع آنها،‏ مبدًا
آنها و غيره بداند.‏ و اگر ماخ چنان اهميت بزرگی به عدم توافق خود با ميل بر سر اين مسئله
میدهد به دليل آن است که ماخ از نظر انگلس يک پرفسور عادی است:(‏
آی،‏ آقايان،‏ شما با خرده تصحيحات و يا تغيير واژهها به جای ترک کامل ديدگاه اساسی نيمه
کاره،‏ تنها لاف زدهايد.‏
و انگلس ماترياليست چگونه-‏ در آغاز مقالهای که انگلس صراحتاً‏ و مؤکداً‏ ماترياليسم خود
را در مقابل آگنوستیسيسم قرار میدهد استدلالات پيش گفته را رد میکند؟
اماّ،‏ بدون شک مشکل به نظر میرسد که اين خط استدلال با احتجاج صرف شکست
و عمل انسان
بخورد.‏ اماّ‏ پيش از آن که احتجاج باشد،‏ عمل بود.‏
مشکل را مدتها پيش از آن که نبوغ انسان آن را اختراع کند،‏ حل کرده بود.‏ محک غذا در
خوردن آن است.‏ از لحظهای که ما اين اشياء را بنا بر کيفياتی که از آنان درک میکنيم به
استفاده خود درمیآوريم،‏ درستی يا نادرستی ادراکات حسی خود را به يک امتحان خطا ناپذيری
میگذاريم.‏ اگر اين ادراکات غلط باشند آن گاه برآورد ما از فايدهای که يک شيئ میتواند برساند
نيز بايد غلط باشد.‏ و کوشش ما بايد با شکست روبرو گردد.‏ اماّ‏ اگر ما در انجام هدف خود موفق
شويم،‏ اگر دريابيم که شيئ با ايده ما از آن موافق است و مقصودی را که از آن داشتيم پاسخ
میگويد،‏ آن گاه اين دليل مثبتی است که ادراکات ما از آن و کيفيات آن تا کنون با واقعيت خارج
از ما سازگارند..."‏
پس تئوری ماترياليستی،‏ تئوری انعکاس اشياء توسط ذهن ما،‏ اينجا به وضوح کامل
عرضه شده است:‏ اشياء خارج از ما وجود دارند.‏ ادراکات و ايدههای ما تصاوير آنانند.‏ اثبات
اين تصاوير،‏ تمايز ميان تصاوير درست و نادرست ، توسط پراتيک انجام میگيرد.‏ اماّ‏ بگذار
کمی بيشتر به انگلس گوش دهيم ‏(بازارف در اين نقطه نقل قول از انگلس،‏ يا بلکه از پلخانف را
تمام میکند،‏ زيرا غير لازم میداند که با خود انگلس طرف شود):‏
و هر گاه خود را با شکست مواجه بيابيم،‏ عموماً‏ به دريافتن علتی که باعث شکستمان
شده راغب نيستيم؛ در مييابيم که ادراکی که بر اساس آن عمل کردهايم يا ناقص و سطحی بوده
و يا با نتايج ادراکاتی ديگر ترکيب شده بدون آن که آن نتايج اين ترکيب را تصديق کرده باشند"‏
‏(ترجمه روسی در درباره ماترياليسم ديالکتيک نادرست است).‏ ‏"تا زمانی که مراقبيم حواس
خود را کاملاً‏ تربيت کنيم و به کار اندازيم و عمل خود را در محدودهای انجام دهيم که توسط
ادراکاتی تجويز شده که به نحوی کامل ساخته شده و به نحوی کامل مورد استفاده قرار گرفته
ادراکات ما
اند،‏ تا آن زمان درخواهيم يافت که نتيجه عمل ما تطابق
اشياء درک شده ثابت میکند.‏ تا کنون تنها حتی در يک
را با ماهيت عينی
(Flohknacker
٥٣
Im Anfang war die Tat
(Übereinstimmung)
–
(gegenstandlich)
Ob wir sagen, daß die Materie eine permanente Epfindungsmöglichkeit sei (nach J.St.
Mill), oder… S.102
...
..."