Page 1 ا > ) ( Page 2 Page 3 3 ا پ ر از ب و ا ا و . ا. او ء ر ا ا داه . ا از رو ن ا ...

Page 1 ا > ) ( Page 2 Page 3 3 ا پ ر از ب و ا ا و . ا. او ء ر ا ا داه . ا از رو ن ا ... Page 1 ا > ) ( Page 2 Page 3 3 ا پ ر از ب و ا ا و . ا. او ء ر ا ا داه . ا از رو ن ا ...

05.02.2015 Views

– iv xii – 240 است،‏ اماّ‏ در عين حال نشان میدهد که شرح اين ارتباط که توسط ماخيستهای ما اشاعه يافته اساساً‏ نادرست است.‏ ماخيستهای ما در فلسفه نيز مانند فيزيک بردهوار از مُد پيروی میکنند و قادر نيستند از ديدگاه مارکسيستی مختص به خودشان يک بررسی عمومی از جريانات خاص بکنند و در مورد جايگاهی که ‏(اين وقايع م)‏ اشغال میکنند قضاوت نمايند.‏ از فلسفه ماخ به عنوان ‏"فلسفه علم طبيعی قرن بيستم"،‏ ‏"فلسفه متأخر علوم"،‏ ‏"پوزيتيويسم متأخر طبيعی علمی"‏ و غيره صحبت کردن،‏ يک دروغ دوبله است.‏ ‏(بوگدانف در مقدمه بر ‏"تحليل احساسها"،‏ صفحه و ، هم چنين يوشکويچ،‏ والنتينف و شرکاء را ببينيد)‏ اولاً‏ ماخيسم از نظر ايدئولوژيک تنها با يک مکتب در يک شاخه از علم مدرن مربوط است.‏ ثانياً،‏ و اين نکته اصلی است،‏ آن چه در ماخيسم با اين مکتب مربوط است،‏ آن چيزی نيست که آن را در کليه گرايشات و سيستمهای فلسفه ايدهآليستی متمايز میکند.‏ بلکه مخرج مشترکی است که با ايدهآليسم فلسفی در کل دارد.‏ کافی است نگاه کوتاهی به جريان ايدئولوژيک مورد بحث به عنوان يک کل انداخت تا ذرهای هم در درستی اين اظهار شک نکرد.‏ فيزيکدانان اين مکتب را در نظر بگيريد،‏ ماخ آلمانی،‏ هنری پوانکاره فرانسوی،‏ پ.‏ دوهم بلژيکی،‏ کارل پيرسون انگليسی.‏ آنها مخرج مشرک بسيار دارند:‏ همان طور که هر يک از آنها به درستی اذعان میکنند که مبنای واحدی دارند و جهت واحدی را دنبال میکنند.‏ اماّ‏ مخرج مشرک آنها نه شامل نظريه امپريوکريتیسيسم در کل است و نه شامل مث ‏ًلا نظريه ‏"جهان عناصر"‏ ماخ به ويژه.‏ سه فيزيکدان اخير حتی ذرهای هم از اين نظريات نمیدانند.‏ آنها تنها مخرج مشترک دارند ايدهآليسم فلسفی،‏ که همهشان بدون استثناء کمابيش آگاهانه،‏ کمابيش قطعی به سمت آن میروند.‏ فلاسفهای که خود را بر اين مکتب فيزيک نوين استوار ميکنند،‏ که سعی مینمايند آن را به صورت تئوری شناخت بنا نهاده و توسعه دهند،‏ در نظر بگيريد،‏ آنگاه دوباره ذاتگرايان آلمانی،‏ مريدان ماخ،‏ نو انتقادگرايان و ايدهآليستهای فرانسوی،‏ روحگرايان انگليسی،‏ لوپاتين روسی و به علاوه امپريومونيست يکه و تنها ا.‏ بوگدانف را خواهيد يافت.‏ آنها همه تنها يک مخرج مشترک دارند يعنی آنها همه کما بيش آگاهانه،‏ کما بيش قطعی يا با تمايل تند و تيزی نسبت به ايمانگرائی،‏ يا با بيزاری شخصی از آن ‏(مثل مورد بوگدانف)‏ ايدهآليسم فلسفی را نمايندگی میکنند.‏ ايده اساسی مکتب فيزيک نوين مورد بحث نفی واقعيت عينی داده شده در احساس ما و منعکس شده در تئوریهای ما،‏ شک نسبت به وجود چنان واقعيتی است.‏ اين جا اين مکتب از خوانده شد ماترياليسم ‏(که به نحوی نادقيق رئاليسم،‏ نو مکانيسم،‏ هيلوکينهتيک و به نحوی ناآگاهانه توسط فيزيکدانان توسعه يافته)‏ که با اذعان عمومی در ميان فيزيکدانان غالب است منحرف میشود و به عنوان يک مکتب ايدهآليسم ‏"فيزيکی"‏ از آن جدا میگردد.‏ برای توضيح اين کلمه آخر که خيلی عجيب به نظر میرسد بايد قسمتی از تاريخ فلسفه مدرن و علم مدرن را بياد آوريم.‏ در سال ل.‏ فويرباخ به يوهانس مولر پايه گذار مشهور فيزيولوژی مدرن حمله کرد و او را در صف ‏"ايدهآليستهای فيزيولوژيکی"‏ قرار داد.‏ ايدهآليسم اين فيزيولوژيست از اين واقعيت سرچشمه میگرفت – " کي " (Hylokinetik) – ١٨۶۶ – (Werke, Bd. 10, S. 197)

فصل پنجم 241 که او در موقع بررسی اهميت مکانيسم اعضای حسی ما در رابطه با احساسها و مث ‏ًلا نشان دادن اين که احساس نور در نتيجه عمل محرکهای گوناگون بر چشم به وجود آمده است،‏ مايل بود از اين به نفی اين موضوع که احساسهای ما تصاوير واقعيت عينیاند،‏ برسد.‏ اين تمايل يک مکتب از دانشمندان به سمت ‏"ايدهآليسم فيزيولوژيکی"‏ يعنی به سمت يک تفسير ايدهآليستی از يافتههای فيزيولوژی را ل.‏ فويرباخ به دقت مشاهده کرد.‏ ‏"رابطه"‏ بين فيزيولوژی و ايدهآليسم فلسفی،‏ عمدتاً‏ نوع کانتی،‏ مدتهای مديد مورد سوء استفاده فلسفه ارتجاعی قرار گرفت.‏ ف.ا.‏ لانگ نمايش فوقالعادهای از فيزيولوژی در حمايت از ايدهآليسم کانتی و رد ماترياليسم ساخت؛ در حالی که در ميان ذاتگرايان ‏(که بوگدانف به نادرستی آنان را در وسط ماخ و کانت قرار میدهد)‏ ژ.‏ رمک در سال به خصوص با اين اظهار جنگيد که کانتگرائی توسط فيزيولوژی تأييد شده بود.‏ اين که تعداد بسياری از فيزيولوژيستهای بزرگ آن زمان به ايدهآليسم و کانتگرائی جذب شدند همان قدر بی چون و چراست که امروزه بسياری از فيزيکدانان بزرگ به ايدهآليسم فلسفی جذب میشوند.‏ ايدهآليسم ‏"فيزيکی"‏ يعنی ايدهآليسم مکتب معينی از فيزيکدانان در پايان قرن نوزدهم و آغاز قرن بيستم بيشتر از کوششهای ف.‏ ا.‏ لانگ و ايدهآليستهای ‏"فيزيولوژيکی"‏ ماترياليسم را ‏"رد"‏ نمیکنند و رابطهای بين ايدهآليسم ‏(يا امپريوکريتیسيسم)‏ و علم طبيعی برقرار نمینمايند.‏ انحراف به سمت فلسفه ارتجاعی که در هر دو مورد توسط مکتبی از دانشمندان در يک شاخه از علم بروز کرده يک انحراف موقتی،‏ يک دوره انتقالی بيماری در تاريخ علم،‏ يک ناخوشی ناشی از رشد است که عمدتاً‏ به واسطه فرو ريختن شديد مفاهيم محرز حاصل شده است.‏ همان طور که نشان دادهايم رابطه بين ايدهآليسم ‏"فيزيکی"‏ مدرن و بحران فيزيک مدرن عموماً‏ پذيرفته شده است.‏ ا.‏ ری که آن اندازه به شکگراها اشاره نمیکند که به جانبداری رک گوی ايمانگرائی چون برنه تیير،‏ مینويسد:‏ ‏"دلايل انتقاد شکگرايانه عليه فيزيک مدرن اساسًا به نظريه معروف همه شکگريان میرسند:‏ اختلاف عقيده"‏ ‏(در بين فيزيکدانان).‏ اماّ‏ اين اختلاف ‏"چيزی عليه عينيت فيزيک را ثابت نمیکند."‏ ‏"تاريخ فيزيک،‏ همانند هر تاريخی،‏ به دورههای مختلفی تقسيم میشود که توسط شکل و خصوصيت عمومی تئوریها از هم مشخص میگردند...‏ اماّ‏ به مجرد آن که کشفی صورت میگيرد،‏ بر کليه رشتههای فيزيک تأثير میگذارد چون حقايق اساسی را برقرار میکند که تا کنون بد و يا به طور جزئی شناخته شده بودند.‏ ‏(به اين ترتيب م)‏ تمامی جنبه فيزيک عوض شده است؛ يک عصر نوين آغاز میشود.‏ اين چيزيست که بعد از کشفيات نيوتن و بعد از کشفيات ژول ماير و گارنو کلاسيوس اتفاق افتاد.‏ همان چيز بعد از کشف راديو اکتيويته نيز دارد اتفاق میافتد...‏ تاريخ نويسی که بعدها اتفاقات را از فاصله لازم مینگرد،‏ بدون زحمت،‏ آن جائی که معاصران آن را درگيری ، تضاد و انحراف – ١٨٨٢ A – -A صفحه ١۵ يوهانس رمک Philosophie und Kantianismus ‏(فلسفه و کانتگرائی)،‏ ،Eisenach ١٨٨٢،

–<br />

iv<br />

xii<br />

–<br />

240<br />

<strong>ا</strong>ست،‏ <strong>ا</strong>م<strong>ا</strong>ّ‏ د<strong>ر</strong> عي<strong>ن</strong> ح<strong>ا</strong>ل <strong>ن</strong>ش<strong>ا</strong><strong>ن</strong> میدهد که ش<strong>ر</strong>ح <strong>ا</strong>ي<strong>ن</strong> <strong>ا</strong><strong>ر</strong>ت<strong>ب</strong><strong>ا</strong>ط که ت<strong>و</strong>سط م<strong>ا</strong>خيسته<strong>ا</strong>ی م<strong>ا</strong> <strong>ا</strong>ش<strong>ا</strong>عه ي<strong>ا</strong>فته<br />

<strong>ا</strong>س<strong>ا</strong>س<strong>ا</strong>ً‏ <strong>ن</strong><strong>ا</strong>د<strong>ر</strong>ست <strong>ا</strong>ست.‏ م<strong>ا</strong>خيسته<strong>ا</strong>ی م<strong>ا</strong> د<strong>ر</strong> فلسفه <strong>ن</strong>يز م<strong>ا</strong><strong>ن</strong><strong>ن</strong>د فيزيک <strong>ب</strong><strong>ر</strong>ده<strong>و</strong><strong>ا</strong><strong>ر</strong> <strong>ا</strong>ز مُد <strong>پ</strong>ي<strong>ر</strong><strong>و</strong>ی میک<strong>ن</strong><strong>ن</strong>د<br />

<strong>و</strong> ق<strong>ا</strong>د<strong>ر</strong> <strong>ن</strong>يست<strong>ن</strong>د <strong>ا</strong>ز ديدگ<strong>ا</strong>ه م<strong>ا</strong><strong>ر</strong>کسيستی مختص <strong>ب</strong>ه خ<strong>و</strong>دش<strong>ا</strong><strong>ن</strong> يک <strong>ب</strong><strong>ر</strong><strong>ر</strong>سی عم<strong>و</strong>می <strong>ا</strong>ز ج<strong>ر</strong>ي<strong>ا</strong><strong>ن</strong><strong>ا</strong>ت خ<strong>ا</strong>ص<br />

<strong>ب</strong>ک<strong>ن</strong><strong>ن</strong>د <strong>و</strong> د<strong>ر</strong> م<strong>و</strong><strong>ر</strong>د ج<strong>ا</strong>يگ<strong>ا</strong>هی که ‏(<strong>ا</strong>ي<strong>ن</strong> <strong>و</strong>ق<strong>ا</strong>يع م)‏ <strong>ا</strong>شغ<strong>ا</strong>ل میک<strong>ن</strong><strong>ن</strong>د قض<strong>ا</strong><strong>و</strong>ت <strong>ن</strong>م<strong>ا</strong>ي<strong>ن</strong>د.‏<br />

<strong>ا</strong>ز فلسفه م<strong>ا</strong>خ <strong>ب</strong>ه ع<strong>ن</strong><strong>و</strong><strong>ا</strong><strong>ن</strong> ‏"فلسفه علم ط<strong>ب</strong>يعی ق<strong>ر</strong><strong>ن</strong> <strong>ب</strong>يستم"،‏ ‏"فلسفه مت<strong>ا</strong>ٔخ<strong>ر</strong> عل<strong>و</strong>م"،‏ ‏"<strong>پ</strong><strong>و</strong>زيتي<strong>و</strong>يسم<br />

مت<strong>ا</strong>ٔخ<strong>ر</strong> ط<strong>ب</strong>يعی علمی"‏ <strong>و</strong> غي<strong>ر</strong>ه صح<strong>ب</strong>ت ک<strong>ر</strong>د<strong>ن</strong>،‏ يک د<strong>ر</strong><strong>و</strong>غ د<strong>و</strong><strong>ب</strong>له <strong>ا</strong>ست.‏ ‏(<strong>ب</strong><strong>و</strong>گد<strong>ا</strong><strong>ن</strong>ف د<strong>ر</strong> مقدمه <strong>ب</strong><strong>ر</strong><br />

‏"تحليل <strong>ا</strong>حس<strong>ا</strong>سه<strong>ا</strong>"،‏ صفحه <strong>و</strong> ، هم چ<strong>ن</strong>ي<strong>ن</strong> ي<strong>و</strong>شک<strong>و</strong>يچ،‏ <strong>و</strong><strong>ا</strong>ل<strong>ن</strong>تي<strong>ن</strong>ف <strong>و</strong> ش<strong>ر</strong>ک<strong>ا</strong><strong>ء</strong> <strong>ر</strong><strong>ا</strong> <strong>ب</strong><strong>ب</strong>ي<strong>ن</strong>يد)‏ <strong>ا</strong><strong>و</strong>ل<strong>ا</strong>ً‏<br />

م<strong>ا</strong>خيسم <strong>ا</strong>ز <strong>ن</strong>ظ<strong>ر</strong> <strong>ا</strong>يدئ<strong>و</strong>ل<strong>و</strong>ژيک ت<strong>ن</strong>ه<strong>ا</strong> <strong>ب</strong><strong>ا</strong> يک مکت<strong>ب</strong> د<strong>ر</strong> يک ش<strong>ا</strong>خه <strong>ا</strong>ز علم مد<strong>ر</strong><strong>ن</strong> م<strong>ر</strong><strong>ب</strong><strong>و</strong>ط <strong>ا</strong>ست.‏ ث<strong>ا</strong><strong>ن</strong>ي<strong>ا</strong>ً،‏ <strong>و</strong><br />

<strong>ا</strong>ي<strong>ن</strong> <strong>ن</strong>کته <strong>ا</strong>صلی <strong>ا</strong>ست،‏ <strong>ا</strong>ٓ<strong>ن</strong> چه د<strong>ر</strong> م<strong>ا</strong>خيسم <strong>ب</strong><strong>ا</strong> <strong>ا</strong>ي<strong>ن</strong> مکت<strong>ب</strong> م<strong>ر</strong><strong>ب</strong><strong>و</strong>ط <strong>ا</strong>ست،‏ <strong>ا</strong>ٓ<strong>ن</strong> چيزی <strong>ن</strong>يست که <strong>ا</strong>ٓ<strong>ن</strong> <strong>ر</strong><strong>ا</strong> د<strong>ر</strong><br />

کليه گ<strong>ر</strong><strong>ا</strong>يش<strong>ا</strong>ت <strong>و</strong> سيستمه<strong>ا</strong>ی فلسفه <strong>ا</strong>يده<strong>ا</strong>ٓليستی متم<strong>ا</strong>يز میک<strong>ن</strong>د.‏ <strong>ب</strong>لکه مخ<strong>ر</strong>ج مشت<strong>ر</strong>کی <strong>ا</strong>ست که <strong>ب</strong><strong>ا</strong><br />

<strong>ا</strong>يده<strong>ا</strong>ٓليسم فلسفی د<strong>ر</strong> کل د<strong>ا</strong><strong>ر</strong>د.‏ ک<strong>ا</strong>فی <strong>ا</strong>ست <strong>ن</strong>گ<strong>ا</strong>ه ک<strong>و</strong>ت<strong>ا</strong>هی <strong>ب</strong>ه ج<strong>ر</strong>ي<strong>ا</strong><strong>ن</strong> <strong>ا</strong>يدئ<strong>و</strong>ل<strong>و</strong>ژيک م<strong>و</strong><strong>ر</strong>د <strong>ب</strong>حث <strong>ب</strong>ه<br />

ع<strong>ن</strong><strong>و</strong><strong>ا</strong><strong>ن</strong> يک کل <strong>ا</strong><strong>ن</strong>د<strong>ا</strong>خت ت<strong>ا</strong> ذ<strong>ر</strong>ه<strong>ا</strong>ی هم د<strong>ر</strong> د<strong>ر</strong>ستی <strong>ا</strong>ي<strong>ن</strong> <strong>ا</strong>ظه<strong>ا</strong><strong>ر</strong> شک <strong>ن</strong>ک<strong>ر</strong>د.‏ فيزيکد<strong>ا</strong><strong>ن</strong><strong>ا</strong><strong>ن</strong> <strong>ا</strong>ي<strong>ن</strong> مکت<strong>ب</strong> <strong>ر</strong><strong>ا</strong><br />

د<strong>ر</strong> <strong>ن</strong>ظ<strong>ر</strong> <strong>ب</strong>گي<strong>ر</strong>يد،‏ م<strong>ا</strong>خ <strong>ا</strong>ٓلم<strong>ا</strong><strong>ن</strong>ی،‏ ه<strong>ن</strong><strong>ر</strong>ی <strong>پ</strong><strong>و</strong><strong>ا</strong><strong>ن</strong>ک<strong>ا</strong><strong>ر</strong>ه ف<strong>ر</strong><strong>ا</strong><strong>ن</strong>س<strong>و</strong>ی،‏ <strong>پ</strong>.‏ د<strong>و</strong>هم <strong>ب</strong>لژيکی،‏ ک<strong>ا</strong><strong>ر</strong>ل <strong>پ</strong>ي<strong>ر</strong>س<strong>و</strong><strong>ن</strong><br />

<strong>ا</strong><strong>ن</strong>گليسی.‏ <strong>ا</strong>ٓ<strong>ن</strong>ه<strong>ا</strong> مخ<strong>ر</strong>ج مش<strong>ر</strong>ک <strong>ب</strong>سي<strong>ا</strong><strong>ر</strong> د<strong>ا</strong><strong>ر</strong><strong>ن</strong>د:‏ هم<strong>ا</strong><strong>ن</strong> ط<strong>و</strong><strong>ر</strong> که ه<strong>ر</strong> يک <strong>ا</strong>ز <strong>ا</strong>ٓ<strong>ن</strong>ه<strong>ا</strong> <strong>ب</strong>ه د<strong>ر</strong>ستی <strong>ا</strong>ذع<strong>ا</strong><strong>ن</strong><br />

میک<strong>ن</strong><strong>ن</strong>د که م<strong>ب</strong><strong>ن</strong><strong>ا</strong>ی <strong>و</strong><strong>ا</strong>حدی د<strong>ا</strong><strong>ر</strong><strong>ن</strong>د <strong>و</strong> جهت <strong>و</strong><strong>ا</strong>حدی <strong>ر</strong><strong>ا</strong> د<strong>ن</strong><strong>ب</strong><strong>ا</strong>ل میک<strong>ن</strong><strong>ن</strong>د.‏ <strong>ا</strong>م<strong>ا</strong>ّ‏ مخ<strong>ر</strong>ج مش<strong>ر</strong>ک <strong>ا</strong>ٓ<strong>ن</strong>ه<strong>ا</strong> <strong>ن</strong>ه<br />

ش<strong>ا</strong>مل <strong>ن</strong>ظ<strong>ر</strong>يه <strong>ا</strong>م<strong>پ</strong><strong>ر</strong>ي<strong>و</strong>ک<strong>ر</strong>يتیسيسم د<strong>ر</strong> کل <strong>ا</strong>ست <strong>و</strong> <strong>ن</strong>ه ش<strong>ا</strong>مل مث ‏ًل<strong>ا</strong> <strong>ن</strong>ظ<strong>ر</strong>يه ‏"جه<strong>ا</strong><strong>ن</strong> ع<strong>ن</strong><strong>ا</strong>ص<strong>ر</strong>"‏ م<strong>ا</strong>خ <strong>ب</strong>ه<br />

<strong>و</strong>يژه.‏ سه فيزيکد<strong>ا</strong><strong>ن</strong> <strong>ا</strong>خي<strong>ر</strong> حتی ذ<strong>ر</strong>ه<strong>ا</strong>ی هم <strong>ا</strong>ز <strong>ا</strong>ي<strong>ن</strong> <strong>ن</strong>ظ<strong>ر</strong>ي<strong>ا</strong>ت <strong>ن</strong>مید<strong>ا</strong><strong>ن</strong><strong>ن</strong>د.‏ <strong>ا</strong>ٓ<strong>ن</strong>ه<strong>ا</strong> ت<strong>ن</strong>ه<strong>ا</strong> مخ<strong>ر</strong>ج<br />

مشت<strong>ر</strong>ک د<strong>ا</strong><strong>ر</strong><strong>ن</strong>د <strong>ا</strong>يده<strong>ا</strong>ٓليسم فلسفی،‏ که همهش<strong>ا</strong><strong>ن</strong> <strong>ب</strong>د<strong>و</strong><strong>ن</strong> <strong>ا</strong>ستث<strong>ن</strong><strong>ا</strong><strong>ء</strong> کم<strong>ا</strong><strong>ب</strong>يش <strong>ا</strong>ٓگ<strong>ا</strong>ه<strong>ا</strong><strong>ن</strong>ه،‏ کم<strong>ا</strong><strong>ب</strong>يش قطعی <strong>ب</strong>ه<br />

سمت <strong>ا</strong>ٓ<strong>ن</strong> می<strong>ر</strong><strong>و</strong><strong>ن</strong>د.‏ فل<strong>ا</strong>سفه<strong>ا</strong>ی که خ<strong>و</strong>د <strong>ر</strong><strong>ا</strong> <strong>ب</strong><strong>ر</strong> <strong>ا</strong>ي<strong>ن</strong> مکت<strong>ب</strong> فيزيک <strong>ن</strong><strong>و</strong>ي<strong>ن</strong> <strong>ا</strong>ست<strong>و</strong><strong>ا</strong><strong>ر</strong> ميک<strong>ن</strong><strong>ن</strong>د،‏ که سعی<br />

می<strong>ن</strong>م<strong>ا</strong>ي<strong>ن</strong>د <strong>ا</strong>ٓ<strong>ن</strong> <strong>ر</strong><strong>ا</strong> <strong>ب</strong>ه ص<strong>و</strong><strong>ر</strong>ت تئ<strong>و</strong><strong>ر</strong>ی ش<strong>ن</strong><strong>ا</strong>خت <strong>ب</strong><strong>ن</strong><strong>ا</strong> <strong>ن</strong>ه<strong>ا</strong>ده <strong>و</strong> ت<strong>و</strong>سعه ده<strong>ن</strong>د،‏ د<strong>ر</strong> <strong>ن</strong>ظ<strong>ر</strong> <strong>ب</strong>گي<strong>ر</strong>يد،‏ <strong>ا</strong>ٓ<strong>ن</strong>گ<strong>ا</strong>ه د<strong>و</strong><strong>ب</strong><strong>ا</strong><strong>ر</strong>ه<br />

ذ<strong>ا</strong>تگ<strong>ر</strong><strong>ا</strong>ي<strong>ا</strong><strong>ن</strong> <strong>ا</strong>ٓلم<strong>ا</strong><strong>ن</strong>ی،‏ م<strong>ر</strong>يد<strong>ا</strong><strong>ن</strong> م<strong>ا</strong>خ،‏ <strong>ن</strong><strong>و</strong> <strong>ا</strong><strong>ن</strong>تق<strong>ا</strong>دگ<strong>ر</strong><strong>ا</strong>ي<strong>ا</strong><strong>ن</strong> <strong>و</strong> <strong>ا</strong>يده<strong>ا</strong>ٓليسته<strong>ا</strong>ی ف<strong>ر</strong><strong>ا</strong><strong>ن</strong>س<strong>و</strong>ی،‏ <strong>ر</strong><strong>و</strong>حگ<strong>ر</strong><strong>ا</strong>ي<strong>ا</strong><strong>ن</strong><br />

<strong>ا</strong><strong>ن</strong>گليسی،‏ ل<strong>و</strong><strong>پ</strong><strong>ا</strong>تي<strong>ن</strong> <strong>ر</strong><strong>و</strong>سی <strong>و</strong> <strong>ب</strong>ه عل<strong>ا</strong><strong>و</strong>ه <strong>ا</strong>م<strong>پ</strong><strong>ر</strong>ي<strong>و</strong>م<strong>و</strong><strong>ن</strong>يست يکه <strong>و</strong> ت<strong>ن</strong>ه<strong>ا</strong> <strong>ا</strong>.‏ <strong>ب</strong><strong>و</strong>گد<strong>ا</strong><strong>ن</strong>ف <strong>ر</strong><strong>ا</strong> خ<strong>و</strong><strong>ا</strong>هيد ي<strong>ا</strong>فت.‏ <strong>ا</strong>ٓ<strong>ن</strong>ه<strong>ا</strong><br />

همه ت<strong>ن</strong>ه<strong>ا</strong> يک مخ<strong>ر</strong>ج مشت<strong>ر</strong>ک د<strong>ا</strong><strong>ر</strong><strong>ن</strong>د يع<strong>ن</strong>ی <strong>ا</strong>ٓ<strong>ن</strong>ه<strong>ا</strong> همه کم<strong>ا</strong> <strong>ب</strong>يش <strong>ا</strong>ٓگ<strong>ا</strong>ه<strong>ا</strong><strong>ن</strong>ه،‏ کم<strong>ا</strong> <strong>ب</strong>يش قطعی ي<strong>ا</strong> <strong>ب</strong><strong>ا</strong><br />

تم<strong>ا</strong>يل ت<strong>ن</strong>د <strong>و</strong> تيزی <strong>ن</strong>س<strong>ب</strong>ت <strong>ب</strong>ه <strong>ا</strong>يم<strong>ا</strong><strong>ن</strong>گ<strong>ر</strong><strong>ا</strong>ئی،‏ ي<strong>ا</strong> <strong>ب</strong><strong>ا</strong> <strong>ب</strong>يز<strong>ا</strong><strong>ر</strong>ی شخصی <strong>ا</strong>ز <strong>ا</strong>ٓ<strong>ن</strong> ‏(مثل م<strong>و</strong><strong>ر</strong>د <strong>ب</strong><strong>و</strong>گد<strong>ا</strong><strong>ن</strong>ف)‏<br />

<strong>ا</strong>يده<strong>ا</strong>ٓليسم فلسفی <strong>ر</strong><strong>ا</strong> <strong>ن</strong>م<strong>ا</strong>ي<strong>ن</strong>دگی میک<strong>ن</strong><strong>ن</strong>د.‏<br />

<strong>ا</strong>يده <strong>ا</strong>س<strong>ا</strong>سی مکت<strong>ب</strong> فيزيک <strong>ن</strong><strong>و</strong>ي<strong>ن</strong> م<strong>و</strong><strong>ر</strong>د <strong>ب</strong>حث <strong>ن</strong>فی <strong>و</strong><strong>ا</strong>قعيت عي<strong>ن</strong>ی د<strong>ا</strong>ده شده د<strong>ر</strong> <strong>ا</strong>حس<strong>ا</strong>س م<strong>ا</strong> <strong>و</strong><br />

م<strong>ن</strong>عکس شده د<strong>ر</strong> تئ<strong>و</strong><strong>ر</strong>یه<strong>ا</strong>ی م<strong>ا</strong>،‏ شک <strong>ن</strong>س<strong>ب</strong>ت <strong>ب</strong>ه <strong>و</strong>ج<strong>و</strong>د چ<strong>ن</strong><strong>ا</strong><strong>ن</strong> <strong>و</strong><strong>ا</strong>قعيتی <strong>ا</strong>ست.‏ <strong>ا</strong>ي<strong>ن</strong> ج<strong>ا</strong> <strong>ا</strong>ي<strong>ن</strong> مکت<strong>ب</strong> <strong>ا</strong>ز<br />

خ<strong>و</strong><strong>ا</strong><strong>ن</strong>ده شد<br />

م<strong>ا</strong>ت<strong>ر</strong>ي<strong>ا</strong>ليسم ‏(که <strong>ب</strong>ه <strong>ن</strong>ح<strong>و</strong>ی <strong>ن</strong><strong>ا</strong>دقيق <strong>ر</strong>ئ<strong>ا</strong>ليسم،‏ <strong>ن</strong><strong>و</strong> مک<strong>ا</strong><strong>ن</strong>يسم،‏ هيل<strong>و</strong>کي<strong>ن</strong>هتيک<br />

<strong>و</strong> <strong>ب</strong>ه <strong>ن</strong>ح<strong>و</strong>ی <strong>ن</strong><strong>ا</strong><strong>ا</strong>ٓگ<strong>ا</strong>ه<strong>ا</strong><strong>ن</strong>ه ت<strong>و</strong>سط فيزيکد<strong>ا</strong><strong>ن</strong><strong>ا</strong><strong>ن</strong> ت<strong>و</strong>سعه ي<strong>ا</strong>فته)‏ که <strong>ب</strong><strong>ا</strong> <strong>ا</strong>ذع<strong>ا</strong><strong>ن</strong> عم<strong>و</strong>می د<strong>ر</strong> مي<strong>ا</strong><strong>ن</strong> فيزيکد<strong>ا</strong><strong>ن</strong><strong>ا</strong><strong>ن</strong><br />

غ<strong>ا</strong>ل<strong>ب</strong> <strong>ا</strong>ست م<strong>ن</strong>ح<strong>ر</strong>ف میش<strong>و</strong>د <strong>و</strong> <strong>ب</strong>ه ع<strong>ن</strong><strong>و</strong><strong>ا</strong><strong>ن</strong> يک مکت<strong>ب</strong> <strong>ا</strong>يده<strong>ا</strong>ٓليسم ‏"فيزيکی"‏ <strong>ا</strong>ز <strong>ا</strong>ٓ<strong>ن</strong> جد<strong>ا</strong> میگ<strong>ر</strong>دد.‏<br />

<strong>ب</strong><strong>ر</strong><strong>ا</strong>ی ت<strong>و</strong>ضيح <strong>ا</strong>ي<strong>ن</strong> کلمه <strong>ا</strong>ٓخ<strong>ر</strong> که خيلی عجي<strong>ب</strong> <strong>ب</strong>ه <strong>ن</strong>ظ<strong>ر</strong> می<strong>ر</strong>سد <strong>ب</strong><strong>ا</strong>يد قسمتی <strong>ا</strong>ز ت<strong>ا</strong><strong>ر</strong>يخ فلسفه<br />

مد<strong>ر</strong><strong>ن</strong> <strong>و</strong> علم مد<strong>ر</strong><strong>ن</strong> <strong>ر</strong><strong>ا</strong> <strong>ب</strong>ي<strong>ا</strong>د <strong>ا</strong>ٓ<strong>و</strong><strong>ر</strong>يم.‏ د<strong>ر</strong> س<strong>ا</strong>ل ل.‏ ف<strong>و</strong>ي<strong>ر</strong><strong>ب</strong><strong>ا</strong>خ <strong>ب</strong>ه ي<strong>و</strong>ه<strong>ا</strong><strong>ن</strong>س م<strong>و</strong>ل<strong>ر</strong> <strong>پ</strong><strong>ا</strong>يه گذ<strong>ا</strong><strong>ر</strong> مشه<strong>و</strong><strong>ر</strong><br />

فيزي<strong>و</strong>ل<strong>و</strong>ژی مد<strong>ر</strong><strong>ن</strong> حمله ک<strong>ر</strong>د <strong>و</strong> <strong>ا</strong><strong>و</strong> <strong>ر</strong><strong>ا</strong> د<strong>ر</strong> صف ‏"<strong>ا</strong>يده<strong>ا</strong>ٓليسته<strong>ا</strong>ی فيزي<strong>و</strong>ل<strong>و</strong>ژيکی"‏ ق<strong>ر</strong><strong>ا</strong><strong>ر</strong> د<strong>ا</strong>د.‏<br />

<strong>ا</strong>يده<strong>ا</strong>ٓليسم <strong>ا</strong>ي<strong>ن</strong> فيزي<strong>و</strong>ل<strong>و</strong>ژيست <strong>ا</strong>ز <strong>ا</strong>ي<strong>ن</strong> <strong>و</strong><strong>ا</strong>قعيت س<strong>ر</strong>چشمه میگ<strong>ر</strong>فت<br />

–<br />

" کي "<br />

(Hylokinetik)<br />

–<br />

١٨۶۶<br />

–<br />

(Werke, Bd. 10, S. 197)

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!