Page 1 ا > ) ( Page 2 Page 3 3 ا پ ر از ب و ا ا و . ا. او ء ر ا ا داه . ا از رو ن ا ...
Page 1 ا > ) ( Page 2 Page 3 3 ا پ ر از ب و ا ا و . ا. او ء ر ا ا داه . ا از رو ن ا ... Page 1 ا > ) ( Page 2 Page 3 3 ا پ ر از ب و ا ا و . ا. او ء ر ا ا داه . ا از رو ن ا ...
– 220 راکر اين چنين خطابه خود را تمام کرد. خواننده میبيند که سخنران با تئوری شناخت سرو کار نداشت، اماّ در واقع او بدون شک از طرف گروه دانشمندان اساساً يک ديدگاه غريزی ماترياليستی را شرح میداد. جان موضع او اين است: تئوری فيزيک کپيهای از واقعيت عينی است. (که هر چه بيشتر دقيقتر میگردد) جهان، ماده در حرکت است که معرفت ما از آن هر چه عميقتر میشود. نارسائیهای فلسفه راکر به واسطه يک دفاع غير لازم از تئوری مکانيکی (چرا نه الکترو مغناطيسی؟) حرکات اتر و به واسطه شکست او در درک رابطه بين حقيقت نسبی و مطلق است. اين فيزيکدان تنها فاقد شناختی از ماترياليسم ديالکتيک است. (البته اگر آن ملاحظات اجتماعی بسيار مهم را به حساب نياوريم که استادان انگليسی را تشويق میکنند خود را "آگنوستيک" بخوانند) حال میخواهيم ببينيم، وارد روحگرا چطور از اين فلسفه انتقاد کرد: "... طبيعتگرائی علم نيست، و تئوری مکانيکی طبيعت هم که مبنای آن است علم نيست... معهذا گر چه طبيعتگرائی و علوم طبيعی، تئوری مکانيکی دنيا و مکانيک به عنوان يک علم از نظر منطقی از هم متمايزند، معذالک در نگاه اول خيلی شبيهاند و از نظر تاريخی به نحو خيلی نزديکی به هم مربوط اند. بين علوم طبيعی و فلسفههائی از نوع ايدهآليستی (يا روحگرايانه) واقعاً خطر اغتشاش نيست. چون کليه چنان فلسفههائی ضرورتاً در انتقاد از پيش شرطهای تئوری شناخت که علم طبيعی به نحوی نا آگاه میکند، درگيرند..." درست! علوم طبيعی به نحوی نا آگاه فرض میکند که آموزشهای آنها واقعيت عينی را منعکس میسازد و تنها چنان فلسفهای با علم طبيعی سازگار است! "... اماّ اين در مورد طبيعتگرائی صادق نيست که از هر گونه شناختی به اندازه خود علم پاک است. در واقع طبيعتگرائی، مثل ماترياليسم ، تنها فيزيک است که مثل متافيزيک با آن برخورد میشود... بدون شک طبيعتگرائی به واسطه احتياط آگنوستيکی خود در مورد ماهيت واقعيت نهائی، کمتر از ماترياليسم دگم است؛ اماّ مؤکداً بر تقدم جنبه مادی شناخت ناپذير خود تأکيد میورزد. ماترياليستها با فيزيک مثل متافيزيک برخورد میکنند! يک نظريه آشنا. منظور از متافيزيک (در اينجا م) بازشناسی يک واقعيت عينی خارج از انسان است. روحگرايان با کانتیها و هيومیها برای چنين سرزنشهائی به ماترياليسم توافق دارند. اين قابل فهم است؛ چون بدون از ميان بردن واقعيت عينی به هر کس شناخته شدهء اشياء و اجسام، غير ممکن است جاده را برای "مفاهيم واقعی" از نظر رمکی آن پاک کرد!... "وقتی مسئله اساسی فلسفی، يعنی اين که چگونه بايد به بهترين صورت تجربه را به مثابه يک کل مرتب کرد (اقای وارد يک سرقت ادبی از بوگدانف!) مطرح میشود، طبيعتگرا... اظهار عقيده میکند که ما بايد از جانب فيزيکی شروع کنيم. آن وقت تنها حقايق دقيق معين و به شدت به هم پيوسته وجود دارند: بنابر اين عقيده، هر انديشهای که به قلب انسان راه يافته... میتواند به يک تقسيم مجدد ماده و حرکت تعبير شود... [اين که دلايل چنين معنا و گستردگی A – A- جيمز وارد، "ناتوراليسم و آگنوستیسيسم"، ١٩٠۶، جلد ١، صفحه ٣٠٣
فصل پنجم 221 [ A فلسفی، نتايج قانونمند از علم فيزيکی" (يعنی علم طبيعی) "هستند، فيزيکدانان مدرن جرئت ادعای مستقيم آن را ندارند. اماّ بسياری از آنها تصور میکنند که علم آنها مورد حمله کسانی قرار گرفته که در جستجوی آشکار ساختن متافيزيک مخفی و رئاليسم فيزيکی هستند که تئوری مکانيکی جهان بر آن قرار دارد... انتقاد از اين تئوری در خطابههای قبلی چنين در نظر گرفته شده است (توسط راکر)... در واقع انتقاد من (از اين "متافيزيک" که مورد تنفر تمام ماخيستهاست) کلاً بر تعاريف يک مکتب از فيزيکدانان اگر کسی آنها را چنين بخواند قرار دارد که دائماً تعداد و نفوذشان زيادتر میشود، کسانی که کام ًلا رئاليسم تقريبًا قرون وسطائی را رد میکنند... اين رئاليسم مدتهای طولانی آن قدر بدون سئوال باقی مانده که مبارزه با آن در نظر بسياری يک هرج و مرج علمی به راه انداخته است. و مطمئناً اين گزافه گوئی است که تصور کنيم مردانی چون کيرشهف يا پوانکاره تنها دو اسم از اسامی شناخته شده را ذکر کنيم که با آن مبارزه میکنند به جستجو و بی اعتبار کردن روشهای علماند،... برای آن که مکتب جديد را رد مکتب قديم، که تقريباً میتوانيم آنها را رئاليستهای فيزيکی بخوانيم، متمايز کنيم، میتوانيم مکتب جديد را سمبوليستهای فيزيکی بخوانيم. اين واژه خيلی مناسب نيست. اماّ لااقل میتواند برای تأکيد بر يک تفاوت بين اين دو که اکنون ما با آن درگيريم مفيد باشد. سئوال مورد بحث بسيار ساده است. البته هر دو مکتب از تجربههای محسوس واحدی شروع میکنند؛ هر دو يک سيستم ادراکی مجرد را به کار میگيرند که در جزئيات با هم متفاوتاند اماّ اساساً يکی هستند؛ هر دو به يک روش اثبات متوسل میشوند. اماّ يکی معتقد است که دارد به واقعيت نهائی نزديکتر میشود و نمود محض را پشت سر میگذارد؛ ديگری معتقد است که دارد يک شمای توصيفی عمومی را که از نظر فکری قابل تنظيم است جايگزين ترکيبی از حقايق مشخص میکند... از هر دو نظر ارزش فيزيک به عنوان معرفت مرتب درباره (تأکيد از وارد) اشياء بی تغيير میماند امکانات آن برای گسترش آينده و کاربرد عملی در هر دو مورد يک سان است. اماّ تفاوت فرعی بين اين دو بسيار زياد است، و در اين رابطه مسئلهای که درست است خواهد برد، اهميت..." مسئله توسط اين روحگرای رک و استوار با حقيقت و وضوح درخور توجهی مطرح شده است. به راستی تفاوت بين دو مکتب در فيزيک مدرن تنها فلسفی، تنها ارزشی است. به راستی تمايز اساسی تنها اين است که يکی واقعيت "نهائی" (او بايد میگفت عينی) انعکاس يافته توسط تئوری ما را بازمیشناسد، در حالی که ديگری آن را نفی میکند، و تئوری را تنها به عنوان – – – – A- ترجمه مترجم: اين امر را که اقوال اين چنين تعميم دايره ديد فلسفی استنتاجهای به حقی از علم فيزيکی هستند که تنها چند نفر از فيزيکدانان مدرن ما آن قدر شجاعاند که آن را نپذيرند. Daß Behauptungen von solcher philosophischen Bedeutung und Tragweite gesetzmässige Folgerung aus der physikalischen Wissenschaft" (d.h. der Naturwissenschaft) "seien, das getrauten sich die modernen Physiker nicht direkt zu behaupten. S.279
- Page 173 and 174: فصل چهارم 169 (٨٢ Erkennt
- Page 175 and 176: فصل چهارم 171 شوپ به
- Page 177 and 178: فصل چهارم 173 (۴ میيا
- Page 179 and 180: فصل چهارم 175 - منحصر
- Page 181 and 182: فصل چهارم 177 طبيعت ر
- Page 183 and 184: فصل چهارم 179 کليساه
- Page 185 and 186: فصل چهارم 181 جهان ار
- Page 187 and 188: فصل چهارم 183 اين طور
- Page 189 and 190: فصل چهارم 185 برای آ
- Page 191 and 192: فصل چهارم 187 A خود در
- Page 193 and 194: فصل چهارم 189 به طوری
- Page 195 and 196: فصل چهارم 191 ماتريا
- Page 197 and 198: فصل چهارم 193 مثالی ک
- Page 199 and 200: فصل چهارم 195 خارج از
- Page 201: فصل چهارم 197 کسی که
- Page 204 and 205: 200 دارد که حرکت شکل
- Page 206 and 207: خی.ما 202 آبل ری در ک
- Page 208 and 209: - 204 منطق و تاريخ ايد
- Page 210 and 211: 206 ٢- "جسم ناپديد ش
- Page 212 and 213: 208 الکتريسته به جای
- Page 214 and 215: 210 که خيلی آسان میت
- Page 216 and 217: گبي 212 ٣-آيا ح
- Page 218 and 219: 214 بنابراين به عنوا
- Page 220 and 221: - - 216 را تابع اين مفه
- Page 222 and 223: 218 بعضی از شرکت کنند
- Page 226 and 227: ..." 222 يک مرتب کردن ت
- Page 228 and 229: 224 اماّ اين به آن
- Page 230 and 231: " B [ A 226 معمولی فيزيک
- Page 232 and 233: 228 فيزيکی؛ کسانی که
- Page 234 and 235: Zeemanneffekt) 230 و غيره)
- Page 236 and 237: تها 232 nous font eprouver) (٢
- Page 238 and 239: - ٢٣٧): "اينجا 234 مک
- Page 240 and 241: زبا 236 مثال زدن اظها
- Page 242 and 243: 238 توصيف نظرات تئو
- Page 244 and 245: - iv xii - 240 است، اماّ
- Page 246 and 247: 242 در مکتبهای گوناگ
- Page 248 and 249: 244 ايدهآليسم وجود
- Page 250 and 251: 246 A نمیبينند. [ آن
- Page 252 and 253: 248 هفت و هشت، نه آ
- Page 254 and 255: 250 ماترياليسم و امپ
- Page 256 and 257: 252 ماترياليسم و امپ
- Page 258 and 259: 254 ماترياليسم و امپ
- Page 260 and 261: 256 ماترياليسم و امپ
- Page 262 and 263: 258 ماترياليسم و امپ
- Page 264 and 265: 260 ماترياليسم و امپ
- Page 266 and 267: 262 ماترياليسم و امپ
- Page 268 and 269: 264 ماترياليسم و امپ
- Page 270 and 271: 266 ماترياليسم و امپ
- Page 272 and 273: 268 ماترياليسم و امپ
–<br />
220<br />
<strong>ر</strong><strong>ا</strong>ک<strong>ر</strong> <strong>ا</strong>ي<strong>ن</strong> چ<strong>ن</strong>ي<strong>ن</strong> خط<strong>ا</strong><strong>ب</strong>ه خ<strong>و</strong>د <strong>ر</strong><strong>ا</strong> تم<strong>ا</strong>م ک<strong>ر</strong>د. خ<strong>و</strong><strong>ا</strong><strong>ن</strong><strong>ن</strong>ده می<strong>ب</strong>ي<strong>ن</strong>د که سخ<strong>ن</strong><strong>ر</strong><strong>ا</strong><strong>ن</strong> <strong>ب</strong><strong>ا</strong> تئ<strong>و</strong><strong>ر</strong>ی ش<strong>ن</strong><strong>ا</strong>خت س<strong>ر</strong><strong>و</strong><br />
ک<strong>ا</strong><strong>ر</strong> <strong>ن</strong>د<strong>ا</strong>شت، <strong>ا</strong>م<strong>ا</strong>ّ د<strong>ر</strong> <strong>و</strong><strong>ا</strong>قع <strong>ا</strong><strong>و</strong> <strong>ب</strong>د<strong>و</strong><strong>ن</strong> شک <strong>ا</strong>ز ط<strong>ر</strong>ف گ<strong>ر</strong><strong>و</strong>ه د<strong>ا</strong><strong>ن</strong>شم<strong>ن</strong>د<strong>ا</strong><strong>ن</strong> <strong>ا</strong>س<strong>ا</strong>س<strong>ا</strong>ً يک ديدگ<strong>ا</strong>ه غ<strong>ر</strong>يزی<br />
م<strong>ا</strong>ت<strong>ر</strong>ي<strong>ا</strong>ليستی <strong>ر</strong><strong>ا</strong> ش<strong>ر</strong>ح مید<strong>ا</strong>د. ج<strong>ا</strong><strong>ن</strong> م<strong>و</strong>ضع <strong>ا</strong><strong>و</strong> <strong>ا</strong>ي<strong>ن</strong> <strong>ا</strong>ست: تئ<strong>و</strong><strong>ر</strong>ی فيزيک ک<strong>پ</strong>يه<strong>ا</strong>ی <strong>ا</strong>ز <strong>و</strong><strong>ا</strong>قعيت عي<strong>ن</strong>ی<br />
<strong>ا</strong>ست. (که ه<strong>ر</strong> چه <strong>ب</strong>يشت<strong>ر</strong> دقيقت<strong>ر</strong> میگ<strong>ر</strong>دد) جه<strong>ا</strong><strong>ن</strong>، م<strong>ا</strong>ده د<strong>ر</strong> ح<strong>ر</strong>کت <strong>ا</strong>ست که مع<strong>ر</strong>فت م<strong>ا</strong> <strong>ا</strong>ز <strong>ا</strong>ٓ<strong>ن</strong> ه<strong>ر</strong><br />
چه عميقت<strong>ر</strong> میش<strong>و</strong>د. <strong>ن</strong><strong>ا</strong><strong>ر</strong>س<strong>ا</strong>ئیه<strong>ا</strong>ی فلسفه <strong>ر</strong><strong>ا</strong>ک<strong>ر</strong> <strong>ب</strong>ه <strong>و</strong><strong>ا</strong>سطه يک دف<strong>ا</strong>ع غي<strong>ر</strong> ل<strong>ا</strong>زم <strong>ا</strong>ز تئ<strong>و</strong><strong>ر</strong>ی مک<strong>ا</strong><strong>ن</strong>يکی<br />
(چ<strong>ر</strong><strong>ا</strong> <strong>ن</strong>ه <strong>ا</strong>لکت<strong>ر</strong><strong>و</strong> مغ<strong>ن</strong><strong>ا</strong>طيسی؟) ح<strong>ر</strong>ک<strong>ا</strong>ت <strong>ا</strong>ت<strong>ر</strong> <strong>و</strong> <strong>ب</strong>ه <strong>و</strong><strong>ا</strong>سطه شکست <strong>ا</strong><strong>و</strong> د<strong>ر</strong> د<strong>ر</strong>ک <strong>ر</strong><strong>ا</strong><strong>ب</strong>طه <strong>ب</strong>ي<strong>ن</strong> حقيقت<br />
<strong>ن</strong>س<strong>ب</strong>ی <strong>و</strong> مطلق <strong>ا</strong>ست. <strong>ا</strong>ي<strong>ن</strong> فيزيکد<strong>ا</strong><strong>ن</strong> ت<strong>ن</strong>ه<strong>ا</strong> ف<strong>ا</strong>قد ش<strong>ن</strong><strong>ا</strong>ختی <strong>ا</strong>ز م<strong>ا</strong>ت<strong>ر</strong>ي<strong>ا</strong>ليسم دي<strong>ا</strong>لکتيک <strong>ا</strong>ست. (<strong>ا</strong>ل<strong>ب</strong>ته <strong>ا</strong>گ<strong>ر</strong> <strong>ا</strong>ٓ<strong>ن</strong><br />
مل<strong>ا</strong>حظ<strong>ا</strong>ت <strong>ا</strong>جتم<strong>ا</strong>عی <strong>ب</strong>سي<strong>ا</strong><strong>ر</strong> مهم <strong>ر</strong><strong>ا</strong> <strong>ب</strong>ه حس<strong>ا</strong><strong>ب</strong> <strong>ن</strong>ي<strong>ا</strong><strong>و</strong><strong>ر</strong>يم که <strong>ا</strong>ست<strong>ا</strong>د<strong>ا</strong><strong>ن</strong> <strong>ا</strong><strong>ن</strong>گليسی <strong>ر</strong><strong>ا</strong> تش<strong>و</strong>يق میک<strong>ن</strong><strong>ن</strong>د خ<strong>و</strong>د<br />
<strong>ر</strong><strong>ا</strong> "<strong>ا</strong>ٓگ<strong>ن</strong><strong>و</strong>ستيک" <strong>ب</strong>خ<strong>و</strong><strong>ا</strong><strong>ن</strong><strong>ن</strong>د)<br />
ح<strong>ا</strong>ل میخ<strong>و</strong><strong>ا</strong>هيم <strong>ب</strong><strong>ب</strong>ي<strong>ن</strong>يم، <strong>و</strong><strong>ا</strong><strong>ر</strong>د <strong>ر</strong><strong>و</strong>حگ<strong>ر</strong><strong>ا</strong> چط<strong>و</strong><strong>ر</strong> <strong>ا</strong>ز <strong>ا</strong>ي<strong>ن</strong> فلسفه <strong>ا</strong><strong>ن</strong>تق<strong>ا</strong>د ک<strong>ر</strong>د: "... ط<strong>ب</strong>يعتگ<strong>ر</strong><strong>ا</strong>ئی علم<br />
<strong>ن</strong>يست، <strong>و</strong> تئ<strong>و</strong><strong>ر</strong>ی مک<strong>ا</strong><strong>ن</strong>يکی ط<strong>ب</strong>يعت هم که م<strong>ب</strong><strong>ن</strong><strong>ا</strong>ی <strong>ا</strong>ٓ<strong>ن</strong> <strong>ا</strong>ست علم <strong>ن</strong>يست... معهذ<strong>ا</strong> گ<strong>ر</strong> چه ط<strong>ب</strong>يعتگ<strong>ر</strong><strong>ا</strong>ئی<br />
<strong>و</strong> عل<strong>و</strong>م ط<strong>ب</strong>يعی، تئ<strong>و</strong><strong>ر</strong>ی مک<strong>ا</strong><strong>ن</strong>يکی د<strong>ن</strong>ي<strong>ا</strong> <strong>و</strong> مک<strong>ا</strong><strong>ن</strong>يک <strong>ب</strong>ه ع<strong>ن</strong><strong>و</strong><strong>ا</strong><strong>ن</strong> يک علم <strong>ا</strong>ز <strong>ن</strong>ظ<strong>ر</strong> م<strong>ن</strong>طقی <strong>ا</strong>ز هم<br />
متم<strong>ا</strong>يز<strong>ن</strong>د، معذ<strong>ا</strong>لک د<strong>ر</strong> <strong>ن</strong>گ<strong>ا</strong>ه <strong>ا</strong><strong>و</strong>ل خيلی ش<strong>ب</strong>يه<strong>ا</strong><strong>ن</strong>د <strong>و</strong> <strong>ا</strong>ز <strong>ن</strong>ظ<strong>ر</strong> ت<strong>ا</strong><strong>ر</strong>يخی <strong>ب</strong>ه <strong>ن</strong>ح<strong>و</strong> خيلی <strong>ن</strong>زديکی <strong>ب</strong>ه هم<br />
م<strong>ر</strong><strong>ب</strong><strong>و</strong>ط <strong>ا</strong><strong>ن</strong>د. <strong>ب</strong>ي<strong>ن</strong> عل<strong>و</strong>م ط<strong>ب</strong>يعی <strong>و</strong> فلسفهه<strong>ا</strong>ئی <strong>ا</strong>ز <strong>ن</strong><strong>و</strong>ع <strong>ا</strong>يده<strong>ا</strong>ٓليستی (ي<strong>ا</strong> <strong>ر</strong><strong>و</strong>حگ<strong>ر</strong><strong>ا</strong>ي<strong>ا</strong><strong>ن</strong>ه) <strong>و</strong><strong>ا</strong>قع<strong>ا</strong>ً خط<strong>ر</strong><br />
<strong>ا</strong>غتش<strong>ا</strong>ش <strong>ن</strong>يست. چ<strong>و</strong><strong>ن</strong> کليه چ<strong>ن</strong><strong>ا</strong><strong>ن</strong> فلسفهه<strong>ا</strong>ئی ض<strong>ر</strong><strong>و</strong><strong>ر</strong>ت<strong>ا</strong>ً د<strong>ر</strong> <strong>ا</strong><strong>ن</strong>تق<strong>ا</strong>د <strong>ا</strong>ز <strong>پ</strong>يش ش<strong>ر</strong>طه<strong>ا</strong>ی تئ<strong>و</strong><strong>ر</strong>ی ش<strong>ن</strong><strong>ا</strong>خت<br />
که علم ط<strong>ب</strong>يعی <strong>ب</strong>ه <strong>ن</strong>ح<strong>و</strong>ی <strong>ن</strong><strong>ا</strong> <strong>ا</strong>ٓگ<strong>ا</strong>ه میک<strong>ن</strong>د، د<strong>ر</strong>گي<strong>ر</strong><strong>ن</strong>د..." د<strong>ر</strong>ست! عل<strong>و</strong>م ط<strong>ب</strong>يعی <strong>ب</strong>ه <strong>ن</strong>ح<strong>و</strong>ی <strong>ن</strong><strong>ا</strong> <strong>ا</strong>ٓگ<strong>ا</strong>ه<br />
ف<strong>ر</strong>ض میک<strong>ن</strong>د که <strong>ا</strong>ٓم<strong>و</strong>زشه<strong>ا</strong>ی <strong>ا</strong>ٓ<strong>ن</strong>ه<strong>ا</strong> <strong>و</strong><strong>ا</strong>قعيت عي<strong>ن</strong>ی <strong>ر</strong><strong>ا</strong> م<strong>ن</strong>عکس میس<strong>ا</strong>زد <strong>و</strong> ت<strong>ن</strong>ه<strong>ا</strong> چ<strong>ن</strong><strong>ا</strong><strong>ن</strong> فلسفه<strong>ا</strong>ی <strong>ب</strong><strong>ا</strong> علم<br />
ط<strong>ب</strong>يعی س<strong>ا</strong>زگ<strong>ا</strong><strong>ر</strong> <strong>ا</strong>ست! "... <strong>ا</strong>م<strong>ا</strong>ّ <strong>ا</strong>ي<strong>ن</strong> د<strong>ر</strong> م<strong>و</strong><strong>ر</strong>د ط<strong>ب</strong>يعتگ<strong>ر</strong><strong>ا</strong>ئی ص<strong>ا</strong>دق <strong>ن</strong>يست که <strong>ا</strong>ز ه<strong>ر</strong> گ<strong>و</strong><strong>ن</strong>ه ش<strong>ن</strong><strong>ا</strong>ختی<br />
<strong>ب</strong>ه <strong>ا</strong><strong>ن</strong>د<strong>ا</strong>زه خ<strong>و</strong>د علم <strong>پ</strong><strong>ا</strong>ک <strong>ا</strong>ست. د<strong>ر</strong> <strong>و</strong><strong>ا</strong>قع ط<strong>ب</strong>يعتگ<strong>ر</strong><strong>ا</strong>ئی، مثل م<strong>ا</strong>ت<strong>ر</strong>ي<strong>ا</strong>ليسم ، ت<strong>ن</strong>ه<strong>ا</strong> فيزيک <strong>ا</strong>ست که مثل<br />
مت<strong>ا</strong>فيزيک <strong>ب</strong><strong>ا</strong> <strong>ا</strong>ٓ<strong>ن</strong> <strong>ب</strong><strong>ر</strong>خ<strong>و</strong><strong>ر</strong>د میش<strong>و</strong>د... <strong>ب</strong>د<strong>و</strong><strong>ن</strong> شک ط<strong>ب</strong>يعتگ<strong>ر</strong><strong>ا</strong>ئی <strong>ب</strong>ه <strong>و</strong><strong>ا</strong>سطه <strong>ا</strong>حتي<strong>ا</strong>ط <strong>ا</strong>ٓگ<strong>ن</strong><strong>و</strong>ستيکی خ<strong>و</strong>د<br />
د<strong>ر</strong> م<strong>و</strong><strong>ر</strong>د م<strong>ا</strong>هيت <strong>و</strong><strong>ا</strong>قعيت <strong>ن</strong>ه<strong>ا</strong>ئی، کمت<strong>ر</strong> <strong>ا</strong>ز م<strong>ا</strong>ت<strong>ر</strong>ي<strong>ا</strong>ليسم دگم <strong>ا</strong>ست؛ <strong>ا</strong>م<strong>ا</strong>ّ م<strong>و</strong>ٔکد<strong>ا</strong>ً <strong>ب</strong><strong>ر</strong> تقدم ج<strong>ن</strong><strong>ب</strong>ه م<strong>ا</strong>دی<br />
ش<strong>ن</strong><strong>ا</strong>خت <strong>ن</strong><strong>ا</strong><strong>پ</strong>ذي<strong>ر</strong> خ<strong>و</strong>د ت<strong>ا</strong>ٔکيد می<strong>و</strong><strong>ر</strong>زد.<br />
م<strong>ا</strong>ت<strong>ر</strong>ي<strong>ا</strong>ليسته<strong>ا</strong> <strong>ب</strong><strong>ا</strong> فيزيک مثل مت<strong>ا</strong>فيزيک <strong>ب</strong><strong>ر</strong>خ<strong>و</strong><strong>ر</strong>د میک<strong>ن</strong><strong>ن</strong>د! يک <strong>ن</strong>ظ<strong>ر</strong>يه <strong>ا</strong>ٓش<strong>ن</strong><strong>ا</strong>. م<strong>ن</strong>ظ<strong>و</strong><strong>ر</strong> <strong>ا</strong>ز<br />
مت<strong>ا</strong>فيزيک (د<strong>ر</strong> <strong>ا</strong>ي<strong>ن</strong>ج<strong>ا</strong> م) <strong>ب</strong><strong>ا</strong>زش<strong>ن</strong><strong>ا</strong>سی يک <strong>و</strong><strong>ا</strong>قعيت عي<strong>ن</strong>ی خ<strong>ا</strong><strong>ر</strong>ج <strong>ا</strong>ز <strong>ا</strong><strong>ن</strong>س<strong>ا</strong><strong>ن</strong> <strong>ا</strong>ست. <strong>ر</strong><strong>و</strong>حگ<strong>ر</strong><strong>ا</strong>ي<strong>ا</strong><strong>ن</strong> <strong>ب</strong><strong>ا</strong><br />
ک<strong>ا</strong><strong>ن</strong>تیه<strong>ا</strong> <strong>و</strong> هي<strong>و</strong>میه<strong>ا</strong> <strong>ب</strong><strong>ر</strong><strong>ا</strong>ی چ<strong>ن</strong>ي<strong>ن</strong> س<strong>ر</strong>ز<strong>ن</strong>شه<strong>ا</strong>ئی <strong>ب</strong>ه م<strong>ا</strong>ت<strong>ر</strong>ي<strong>ا</strong>ليسم ت<strong>و</strong><strong>ا</strong>فق د<strong>ا</strong><strong>ر</strong><strong>ن</strong>د. <strong>ا</strong>ي<strong>ن</strong> ق<strong>ا</strong><strong>ب</strong>ل فهم <strong>ا</strong>ست؛<br />
چ<strong>و</strong><strong>ن</strong> <strong>ب</strong>د<strong>و</strong><strong>ن</strong> <strong>ا</strong>ز مي<strong>ا</strong><strong>ن</strong> <strong>ب</strong><strong>ر</strong>د<strong>ن</strong> <strong>و</strong><strong>ا</strong>قعيت عي<strong>ن</strong>ی <strong>ب</strong>ه ه<strong>ر</strong> کس ش<strong>ن</strong><strong>ا</strong>خته شده<strong>ء</strong> <strong>ا</strong>شي<strong>ا</strong><strong>ء</strong> <strong>و</strong> <strong>ا</strong>جس<strong>ا</strong>م، غي<strong>ر</strong> ممک<strong>ن</strong> <strong>ا</strong>ست<br />
ج<strong>ا</strong>ده <strong>ر</strong><strong>ا</strong> <strong>ب</strong><strong>ر</strong><strong>ا</strong>ی "مف<strong>ا</strong>هيم <strong>و</strong><strong>ا</strong>قعی" <strong>ا</strong>ز <strong>ن</strong>ظ<strong>ر</strong> <strong>ر</strong>مکی <strong>ا</strong>ٓ<strong>ن</strong> <strong>پ</strong><strong>ا</strong>ک ک<strong>ر</strong>د!...<br />
"<strong>و</strong>قتی مسئله <strong>ا</strong>س<strong>ا</strong>سی فلسفی، يع<strong>ن</strong>ی <strong>ا</strong>ي<strong>ن</strong> که چگ<strong>و</strong><strong>ن</strong>ه <strong>ب</strong><strong>ا</strong>يد <strong>ب</strong>ه <strong>ب</strong>هت<strong>ر</strong>ي<strong>ن</strong> ص<strong>و</strong><strong>ر</strong>ت تج<strong>ر</strong><strong>ب</strong>ه <strong>ر</strong><strong>ا</strong> <strong>ب</strong>ه مث<strong>ا</strong><strong>ب</strong>ه<br />
يک کل م<strong>ر</strong>ت<strong>ب</strong> ک<strong>ر</strong>د (<strong>ا</strong>ق<strong>ا</strong>ی <strong>و</strong><strong>ا</strong><strong>ر</strong>د يک س<strong>ر</strong>قت <strong>ا</strong>د<strong>ب</strong>ی <strong>ا</strong>ز <strong>ب</strong><strong>و</strong>گد<strong>ا</strong><strong>ن</strong>ف!) مط<strong>ر</strong>ح میش<strong>و</strong>د، ط<strong>ب</strong>يعتگ<strong>ر</strong><strong>ا</strong>...<br />
<strong>ا</strong>ظه<strong>ا</strong><strong>ر</strong> عقيده میک<strong>ن</strong>د که م<strong>ا</strong> <strong>ب</strong><strong>ا</strong>يد <strong>ا</strong>ز ج<strong>ا</strong><strong>ن</strong><strong>ب</strong> فيزيکی ش<strong>ر</strong><strong>و</strong>ع ک<strong>ن</strong>يم. <strong>ا</strong>ٓ<strong>ن</strong> <strong>و</strong>قت ت<strong>ن</strong>ه<strong>ا</strong> حق<strong>ا</strong>يق دقيق معي<strong>ن</strong> <strong>و</strong> <strong>ب</strong>ه<br />
شدت <strong>ب</strong>ه هم <strong>پ</strong>ي<strong>و</strong>سته <strong>و</strong>ج<strong>و</strong>د د<strong>ا</strong><strong>ر</strong><strong>ن</strong>د: <strong>ب</strong><strong>ن</strong><strong>ا</strong><strong>ب</strong><strong>ر</strong> <strong>ا</strong>ي<strong>ن</strong> عقيده، ه<strong>ر</strong> <strong>ا</strong><strong>ن</strong>ديشه<strong>ا</strong>ی که <strong>ب</strong>ه قل<strong>ب</strong> <strong>ا</strong><strong>ن</strong>س<strong>ا</strong><strong>ن</strong> <strong>ر</strong><strong>ا</strong>ه ي<strong>ا</strong>فته...<br />
میت<strong>و</strong><strong>ا</strong><strong>ن</strong>د <strong>ب</strong>ه يک تقسيم مجدد م<strong>ا</strong>ده <strong>و</strong> ح<strong>ر</strong>کت تع<strong>ب</strong>ي<strong>ر</strong> ش<strong>و</strong>د... [<strong>ا</strong>ي<strong>ن</strong> که دل<strong>ا</strong>يل چ<strong>ن</strong>ي<strong>ن</strong> مع<strong>ن</strong><strong>ا</strong> <strong>و</strong> گست<strong>ر</strong>دگی<br />
A<br />
–<br />
A- جيمز <strong>و</strong><strong>ا</strong><strong>ر</strong>د، "<strong>ن</strong><strong>ا</strong>ت<strong>و</strong><strong>ر</strong><strong>ا</strong>ليسم <strong>و</strong> <strong>ا</strong>ٓگ<strong>ن</strong><strong>و</strong>ستیسيسم"، ١٩٠۶، جلد ١، صفحه ٣٠٣