Page 1 ا > ) ( Page 2 Page 3 3 ا پ ر از ب و ا ا و . ا. او ء ر ا ا داه . ا از رو ن ا ...

فصل دوم 111
ديدگاه حيات و پراتيک بايد در تئوری شناخت مقدم و اساسی باشد.‏ و اين به ناچار به
ماترياليسم میانجامد و جعليات بیپايان مکتبگرائی استادانه را کنار میزند.‏ البته نبايد فراموش
کنيم که معيار پراتيک،‏ به واسطه ماهيت اشياء هرگز نمیتواند هيچ ايده انسانی را کام ‏ًلا تأييد يا
رد کند.‏ اين معيار هم چنين به اندازه کافی ‏"نامعين"‏ است تا به معرفت انسانی اجازه ندهد
‏"مطلق"‏ گردد.‏ اما در عين حال به اندازه کافی معين است تا نبردی بی امان عليه انواع ايدهآليسم
و آگنوستیسيسم به راه اندازد.‏ اگر آن چه را که پراتيک ما تأييد میکند،‏ حقيقت واحد،‏ نهائی و
عينی است،‏ آنگاه از اين بايد نتيجه گرفت که تنها راه به اين حقيقت راه علم است،‏ که نقطه نظر
ماترياليستی را داراست.‏ به عنوان مثال بوگدانف آماده است تا تئوری مارکس درباره گردش
پول را به عنوان يک حقيقت عينی تنها برای ‏"عصر ما"‏ بپذيرد،‏ و اگر به اين تئوری يک
حقيقت ‏"عينی ماوراء تاريخی"‏ نسبت داده شود،‏ آن را ‏"دگماتيسم"‏ میخواند ‏("امپريومونيسم"،‏
اين يک اغتشاش است.‏ تطابق اين تئوری با پراتيک نمیتواند در شرايط
کتاب
آينده دگرگون شود،‏ به همان دليل ساده که اين امر را که ناپلئون در مه مرد،‏ يک
حقيقت ابدی میسازد.‏ اما از آن جا که معيار پراتيک،‏ يعنی روند تکامل کليه کشورهای
سرمايهداری در چند دهه گذشته،‏ حقيقت عينی کل تئوری اجتماعی و اقتصادی مارکس را اثبات
میکند،‏ و نه صرفاً‏ اين يا آن بخش يا فرمول بندی و غيره آن را،‏ واضح است که از ‏"دگماتيسم"‏
مارکسيستها صحبت کردن يک تسليم بخشش ناپذير به اقتصاد بورژوازيست.‏ تنها نتيجهای که
میتوان از عقيده مارکسيستها که تئوری مارکس يک حقيقت عينی است گرفت آن است که با
دنبال کردن راه تئوری مارکسيستی ما به حقيقت عينی نزديگتر و نزديکتر میشويم ‏(بدون آن
که کاملاً‏ به آن برسيم).‏ اما در دنبال کردن هر راه ديگری ما به هيچ چيز مگر اغتشاش و دروغ
نخواهيم رسيد.‏
١٨٢١
۵
،٣ صفحه .(VII