29.01.2015 Views

“ODH turn over to the city is dead” –Beboy - City Government of Ormoc

“ODH turn over to the city is dead” –Beboy - City Government of Ormoc

“ODH turn over to the city is dead” –Beboy - City Government of Ormoc

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Youth Offenders, nganong midaghan<br />

Ang nagsunod-sunod nga panghitabo nga<br />

naglambigit sa a<strong>to</strong>ng mga batan-on sa nagkalain-laing<br />

kaso, sama sa hold-up, kawat, akyat bahay, drugas,<br />

apil na ang pagpatay; nakapakurog sa kalawasan sa<br />

mga buotang lungsuranon.<br />

Ngano man kini Nag kulang ba ang mga<br />

ginikanan pagpahimangno kanila Wala kaha sila<br />

ma-ulipon sa drugas nga maoy naka-pa<strong>is</strong>og ug<br />

nakapakorsonada nila<br />

Matud sa pipila ka tig-paniid, nagsugod kining<br />

gipakitang ka<strong>is</strong>og ug daw way kahadlok sa a<strong>to</strong>ng mga<br />

batan-on pagbuhat ug krimen human mahimong balaod<br />

ang Republic Act No. 9344 an Act Establ<strong>is</strong>hing a<br />

Comprehensive Juvenile Justice and Welfare System<br />

ni Senador Kiko Pangilinan.<br />

Way molal<strong>is</strong> nga ang tuyo ni Senador Kiko<br />

Pangilinan pag panday sa maong balaod mao ang<br />

paghatag ug proteksyon sa a<strong>to</strong>ng mga kabatan-on nga<br />

maoy a<strong>to</strong>ng pagla-um sa nasud.<br />

Ang bala-od nagmando nga ang bata nga kensi<br />

años ang panuigon (15 yrs old) sa iyang pagbuhat<br />

sa krimen, dili mapasakaan ug kaso kriminal o way<br />

criminal liability. Hinoon ipa-ubos siya sa gitawag ug<br />

Intervention Program pinasikad sa seksyon no. 20 sa<br />

maong balaod.<br />

Ang maong balaod nag awhag sa mga au<strong>to</strong>ridad<br />

nga modakop sa bata nga makabuhat ug krimen,<br />

pagbuhi dayon sa bata ug ihatud ngad<strong>to</strong> sa iyang<br />

ginikanan ug diba sa duol nga mga paryente. Human<br />

niana pahibaw-on dayon ang lokal nga social welfare<br />

and development <strong>of</strong>ficer, aron ka<strong>to</strong>n-an ang iksak<strong>to</strong>ng<br />

programa human ang konsultasyon sa bata ug sa mga<br />

tawo nga iyang gipuy-an ug nag-atiman kaniya.<br />

Kung ang ginikanan ug iyang duol nga mga paryente<br />

wala mahibaw-i ug asa o dili modawat pag-atiman sa<br />

bata, kini itugyan ngad<strong>to</strong> sa mga myembro sa Barangay<br />

Council for <strong>the</strong> Protection <strong>of</strong> Children (BCPC).<br />

Laing prob<strong>is</strong>yon sa maong bala-od, nag mando<br />

nga ang tanang bata kinsi años (15 yrs old) ang<br />

panuigon ug wala pa maka-abut sa desi-otso años<br />

(18 yrs old) dili gihapon kapasaka-an ug kaso<br />

krimenal, hinoon ipa-ubos sa Intervention Program.<br />

Kung mapamatud-an nga sa dihang gibuhat<br />

niya ang krimen nasayud na siya nga kini dautan<br />

apan iya gihapong gibuhat, ang maong bata<br />

kapasakaan na sa tumang sumbong pinasikad sa<br />

gimbut-an sa balaod.<br />

A<strong>to</strong> kining gih<strong>is</strong>gutan ning a<strong>to</strong>ng lindog aron<br />

sa hinay-hinay masabtan ug matimbang-timbang<br />

ang kaayohan kun aduna man nga nahatag niini nga<br />

balaod ngad<strong>to</strong> sa kabataan.<br />

Sa pagkakaron, nagbansiwag sa mga mantalaan<br />

lokal o nasyonal, makita na<strong>to</strong> sa TV ug mabati sa<br />

radyo, mga batan-on nga mi-apil na sa hold-up,<br />

tul<strong>is</strong> sa mga sakyanan, pagpamaligya ug drugas,<br />

ang uban miapil na sa kidnapping ug pagpatay.<br />

Sa panuki-duki nga gihimo, ang mga kabataan<br />

gigamit na sa mga sindika<strong>to</strong> kay lagi dili man<br />

makihaan ug way Responsibilidad Kriminal.<br />

Ang maayong katuyo-an ni Senador Pangilinan<br />

pagpanday sa maong balaod aron pagsiguro sa kaugma-on<br />

sa a<strong>to</strong>ng mga kabataan, mibunga ug dili<br />

maayo lahi sa gidamgo ug gitinguha sa buotang<br />

Senador.<br />

Mga abogado, medya personalities, religious<br />

groups, ug ubang sec<strong>to</strong>r sa katilingban-nagkahiusa<br />

nga morag dunay depek<strong>to</strong> ang maong bala-od. Nag<br />

kinahanglan ug dinali-dali nga ka-usaban aron ang<br />

pag tuo sa mga kabataan nga dili sila makiha, dili<br />

madakop ug ma-orag un<strong>to</strong>uchable ma-usab.<br />

Diin magkulang ang ma-ong bala-od<br />

Ang depek<strong>to</strong> niini diha na sa implementasyon.<br />

Pangagpas<br />

ni Iyo Han<strong>to</strong>y<br />

opinion<br />

Ang usa ka bata dili man lagi kapasaka-an ug kaso<br />

kreminal, hinoon ipa-ubos sa intervention program.<br />

Unsa ba kining maong programaha<br />

Ang intervention program maoy ubay-ubay<br />

nga kalihokan nga ipatuman ug gani mosulay pag<br />

panuki-duki ug unsay hinungdan nga ang bata<br />

nakabuhat sa maong krimen. Maoy gami<strong>to</strong>n ang<br />

gitawag ug Individualized Treatment Program, apil<br />

niini ang counseling, skills , training, education ug<br />

ubang kalihokan nga magbag-o sa psychological,<br />

emotional, psycho-social wellbeing sa bata.<br />

Ang gilatid nga mga lagda aron ang Republic<br />

Act No. 9344 – an act establ<strong>is</strong>hing a Comprehensive<br />

Juvenile Justice and welfare system, plansado na<br />

ug ang kulang nalang mao ang kinasing kasing<br />

pagpatuman niini. Ngano kaha nga midaghan man<br />

hinuon ang mga youth <strong>of</strong>fenders karon<br />

Aduna bay igong katakus ang mga DSWD<br />

personnel nga nagpadagan sa mga nagkalain-laing<br />

centers sa ilang mga kaakuhan<br />

Ang pondo nga gami<strong>to</strong>n niini igo ba aron<br />

matuman ang mga gilatid sa maong balaod<br />

Ang nagkalain-laing councils nga gimugna ug<br />

a<strong>to</strong>ng nakita nga malampuson naglihok sa Metro<br />

Manila, namugna ba usab sa mga siyudad gawas sa<br />

Metro Manila Ang gitinguhang maayong resulta<br />

niini a<strong>to</strong> bang nakab-ut<br />

Ngano ba kaha gayud nga midaghan man ang<br />

mga youth <strong>of</strong>fender karon<br />

Hinaut nga ang gitinguhang maayong resulta<br />

niining balaod a<strong>to</strong>ng makab-ut.<br />

Salamat.<br />

2<br />

Ang<br />

<strong>Ormoc</strong>anon<br />

Security <strong>of</strong> tenure<br />

Security <strong>of</strong> tenure <strong>is</strong> one <strong>of</strong> <strong>the</strong> rights <strong>of</strong> workers<br />

that <strong>the</strong> Constitution guarantees in Section 3, Article<br />

XIII. In plain and simple language, security <strong>of</strong> tenure<br />

<strong>Ormoc</strong>anon<br />

Staff writers:<br />

Ang<br />

ATTY. RUBEN R. CAPAHI<br />

Consultant/<strong>City</strong> G<strong>over</strong>nment Spokesperson<br />

ROBERTO C. DEJON<br />

JUN TARROZA • RONNIE C. ROA<br />

JOEY VINCENT C. MOTEL<br />

DEXTER S. CON-UI<br />

Pho<strong>to</strong>grapher:<br />

JOSEPH LEVI C. SAUSA<br />

News Contribu<strong>to</strong>rs:<br />

JOSEPHINE T. SERSEÑA<br />

ELVIE ROMAN-ROA<br />

LEO ROSWALD M. TUGONON<br />

Ang <strong>Ormoc</strong>anon <strong>is</strong> <strong>the</strong> <strong>of</strong>ficial publication <strong>of</strong> <strong>the</strong><br />

Local G<strong>over</strong>nment Unit <strong>of</strong> <strong>Ormoc</strong> and <strong>is</strong> publ<strong>is</strong>hed<br />

weekly in <strong>the</strong> vernacular and in Engl<strong>is</strong>h with edi<strong>to</strong>rial<br />

<strong>of</strong>fice located at New <strong>Ormoc</strong> <strong>City</strong> Hall, Añubing St.,<br />

G<strong>over</strong>nment Center.<br />

www.ormoc.gov.ph<br />

means <strong>the</strong> right not <strong>to</strong> be removed from one’s job except<br />

for a valid reason and through proper procedure. The<br />

valid reasons and <strong>the</strong> proper procedure are detailed in<br />

<strong>the</strong> labor code and in court dec<strong>is</strong>ions. (Azucena C.A..,<br />

Everyone’s Labor Code. 2000 edition)<br />

Employers have <strong>the</strong> prerogative <strong>to</strong> d<strong>is</strong>m<strong>is</strong>s<br />

employees in order <strong>to</strong> protect <strong>the</strong>ir business interest<br />

but such prerogative must be exerc<strong>is</strong>ed without<br />

abuse so as not <strong>to</strong> be held liable for illegal d<strong>is</strong>m<strong>is</strong>sal.<br />

Workers may be regular and/or probationary and<br />

notwithstanding <strong>the</strong>ir d<strong>is</strong>tinction, both enjoy a right <strong>to</strong><br />

security <strong>of</strong> tenure.<br />

The labor code provides <strong>the</strong> just and authorized<br />

causes <strong>of</strong> termination. Among <strong>the</strong> just and valid<br />

causes are <strong>the</strong> following:<br />

• Serious m<strong>is</strong>conduct or willful d<strong>is</strong>obedience<br />

by <strong>the</strong> employee <strong>of</strong> <strong>the</strong> lawful orders <strong>of</strong> h<strong>is</strong> employer<br />

or representative in connection with h<strong>is</strong> work;<br />

• Gross and habitual neglect by <strong>the</strong> employee<br />

<strong>of</strong> h<strong>is</strong> duties;<br />

• Fraud or willful breach by <strong>the</strong> employee<br />

<strong>of</strong> <strong>the</strong> trust reposed on him by h<strong>is</strong> employer or duly<br />

authorized representative;<br />

• Comm<strong>is</strong>sion <strong>of</strong> a crime or <strong>of</strong>fense by <strong>the</strong><br />

employee against <strong>the</strong> person <strong>of</strong> h<strong>is</strong> employer or<br />

any immediate member <strong>of</strong> h<strong>is</strong> family or h<strong>is</strong> duly<br />

authorized representative;<br />

Ignorantia leges<br />

opinion<br />

nun excusat<br />

LEO ROSWALD M. TUGONON<br />

• O<strong>the</strong>r causes analogous <strong>to</strong> <strong>the</strong> foregoing<br />

AUTHORIZED CAUSES:<br />

• installation <strong>of</strong> labor devices<br />

• retrenchment- <strong>to</strong> prevent losses and closure/<br />

cessation <strong>of</strong> operation<br />

• redundancy- excess <strong>of</strong> employee<br />

demanded<br />

• closure <strong>of</strong> business- a result <strong>of</strong> grave financial<br />

losses<br />

Be it noted that aside from <strong>the</strong> causes for<br />

termination, law and jur<strong>is</strong>prudence dictate that<br />

<strong>the</strong> observance <strong>of</strong> <strong>the</strong> twin-notice requirement <strong>is</strong><br />

ind<strong>is</strong>pensable. An employer must give <strong>the</strong> worker <strong>to</strong><br />

be d<strong>is</strong>m<strong>is</strong>sed two written notices before terminating<br />

h<strong>is</strong> employment. The first notice appr<strong>is</strong>es <strong>the</strong><br />

employee <strong>of</strong> <strong>the</strong> particular acts or om<strong>is</strong>sions for<br />

which h<strong>is</strong> d<strong>is</strong>m<strong>is</strong>sal <strong>is</strong> sought; <strong>the</strong> second notice<br />

informs him <strong>of</strong> <strong>the</strong> employer’s dec<strong>is</strong>ion <strong>to</strong> d<strong>is</strong>m<strong>is</strong>s<br />

him. Failure <strong>to</strong> comply with <strong>the</strong> requirements taints<br />

<strong>the</strong> d<strong>is</strong>m<strong>is</strong>sal with illegality. Th<strong>is</strong> procedure <strong>is</strong><br />

manda<strong>to</strong>ry, in <strong>the</strong> absence <strong>of</strong> which, any judgment<br />

reached by management <strong>is</strong> void and inex<strong>is</strong>tent.<br />

(Tingson, Jr. vs. NLRC 185 SCRA 498).

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!