bd798f7e557c386e7e231ced888acec57061

KURAM VE UYGULAMADA EĞİTİM BİLİMLERİ
rum ise erkek egemen toplumlarda, erkek ve kadın
değerleri arasında bir mesafenin oluşmasına neden
olmaktadır. (iv) Belirsizlikten Kaçınma Indeksi: Bir
toplumun belirsiz ve kesin olmayan durumlara yönelik
reaksiyonlarını ifade eder. Bu boyut, bir kültürün
üyelerinin yapılandırılmamış durumlarda
kendilerini rahat veya rahatsız hissetmelerine işaret
etmektedir. Yapılandırılmamış durumlar; yeni,
bilinmeyen, sürpriz ve alışılagelenden farklı olanı
temsil etmektedir. Belirsizlikten kaçınma kültürü,
güçlü kanun ve kurallar, güvenilir ölçütler ve mutlak
doğruya yönelik bir bağlılığı içeren psikolojik
ve dinsel eğilimler ve inançlar (örneğin, “burada
sadece bir doğru vardır ve biz ona sahibiz”) aracılığıyla
bu tür belirsiz durumları mümkün olduğunca
minimize etmeye çalışır. Bu tür toplumların üyeleri,
çok heyecanlı, duygusal ve içsel enerjileri ile motive
edilir. Tersine, belirsizlik durumunu benimsemiş
kültürlerde ise farklı fikirlere daha fazla tolerans
gösterme, mümkün olduğunca daha az kurala
sahip olma, psikolojik ve dinsel inançlara göreceli
yaklaşma ve yeniliklere açık olma durumları baskındır.
Bu kültürlerde yaşayan insanlar, soğukkanlı
ve derin düşünceler içindedir ve duygularını çevrelerine
göstermemektedir. (v) Uzun- Dönemli Eğilim:
Kısa-dönemli eğilimin tersidir. Bu boyut, Çinli
bilim adamları tarafından tasarlanan bir ölçeğin
kullanımıyla 23 ülkedeki öğrencilerden toplanan
verilerin analizi sonucunda geliştirilmiştir. Bu boyut,
Mutlak Doğru olmaksızın erdem, fazilet ve namus
vb. değerleri ifade etmektedir. Uzun- dönemli
eğilimlerle birleştirilen değerler, geleneğe saygı,
sosyal yükümlülükleri yerine getirme, birinin hakkını
ve onurunu korumak vb.’dir. Bu boyutun değerleri,
Konfüçyüs öğretisinde (negatif ve pozitif)
bulunmasına rağmen, Konfüçyüs geleneği olmayan
ülkelerde de uygulanabilir.
Türk ve Alman toplumlarının sahip oldukları kültürel
değerlerin düzeyleri (0 -100 puan arası) ise
Hofstede’nin Kültürel Değerler Kategorisi (1980)
bakımından aşağıda verilmiştir: Güç Aralığı Indeksi:
Türkiye: 66, Almanya: 35, bireyselcilik: Türkiye:
37, Almanya: 67, erillik: Türkiye: 45, Almanya: 66,
belirsizlikten kaçınma indeksi: Türkiye: 85, Almanya:
65, uzun- dönemli eğilim: Türkiye: - , Almanya:
31. Hofstede’nin (1980) bu sonuçlarına göre; Türk
toplumunun, güç aralığı, toplumcu bakış, belirsizlikten
(çok fazla) kaçınma ve kadınlara özgü değerlere
(karşıt değerlerine göre) yüksek düzeyde,
Alman toplumunun ise güç aralığı ve uzun dönemli
eğilim değerlerine düşük düzeyde, bireyselcilik,
belirsizlikten kaçınma ve erkeklere özgü değerlere
ise yüksek düzeyde sahip olduğu görülmektedir.
Hofstede’nin bu kültürel değerlerinin öğretim ortamlarına
yansıması ve etkisi ise şu şekildedir (Cooper,
Calloway-Thomas ve Simonds, 2007):
(i) Bireysel, güç aralığı az ve belirsizlikten sakınma
düzeyi düşük toplumlarda: Öğrenci-merkezli
öğretim, öğrenmeye imkân veren öğretmen, öğretmenin
“bilmiyorum” kelimesini kullanabilmesi,
irdelenmeyi gerektiren kavramlar ve sorular için
teşvik etme, çatışmaları öğretim için teşvik edici
bir faktör olarak görme ve çok az rekabet ortamının
oluşturulması, tarih (süreç), lineer ve ilerlemeci,
değişime özellikle de teknolojik değişimlere açıklık,
sınırlandırılmamış/belirlenmemiş öğrenme ortamlarında
kendini rahat hissetme ve bu tür ortamlara
problem çözmeye yönelik teşvik edici ortamlar
olarak bakma. (ii) Toplumsal, güç aralığı yüksek ve
belirsizlikten sakınma düzeyi yüksek toplumlarda:
Öğretmen-merkezli öğretim, öğretmenin bilge kişiliği
üzerine vurgu, eski bilgiyi koruma ve kullanmanın
önemi, öğretmenin sunumunu irdelemenin ve
sorgulamanın saygısızlık olarak algılanması, bireylerin,
toplumun iyiliği ve refahı için gönüllü olması
ve fedakârlık yapma zorunluluğu, tarih (süreç), dairesel
ve tekrarlı, öğrencilerin bir konuya yönelik yorumlar
yapmasına ve bunları uygulamasına teşvik
edilmemesi, sınıfta ancak öğretmen tarafından izin
verilen kişinin/kişilerin konuşması, açık ve sınırları
belirlenmiş öğretimi tercih etme.
Çalışmanın Amacı ve Önemi
Bu çalışmanın amacı, Türkiye ve Almanya’daki matematik
öğretmenlerinin bir öğretim ortamında
karşılaştıkları herhangi bir durumun/problemin
çözümüne yönelik karar verme süreçlerinin altında
yatan değerleri belirlemektir. Bunun için, bir matematik
dersinde herhangi bir konunun öğretimi
için bir grup çalışması yapılması düşünüldüğünde,
grupların oluşturulmasına yönelik öğretmen
kararlarının altında yatan değerler belirlenmeye
çalışılmıştır. Zira grup ve işbirliğine dayalı öğrenme
ortamları, bireysel olarak etkili karar verebilme
becerisinin kazanımına ve gelişimine katkı sağlayabilir
(Clemen ve Hampton, 1994; Gregory ve
Clemen, 1994) ve bu tür ortamlar, karar verme durumuna
yönelik ilkelerin ve süreçlerin anlaşılmasını
da kolaylaştırabilir (Clemen ve Hampton). Bu
araştırmada, Türkiye ve Almanya’nın seçilmesinin
nedenleri ise şu şekilde özetlenebilir:
Uluslararası karşılaştırmalı çalışmalar, hem öğrencilerin
matematiği nasıl öğrendiklerinin belirlenmesine
ve buna yönelik kararlar alınmasına
hem de karşılaştırma yapılan ülkelerin matematik
öğrenimi ve öğretimindeki problemlerinin ortaya
çıkarılmasına imkân verir (Cai, 2006). Bununla
birlikte, farklı ülkelerde yapılan matematik eğitimi;
inançları, amaçları, öğretim yöntemlerini ve beklentileri
şekillendiren sosyal ve kültürel faktörler
tarafından güçlü bir şekilde etkilenir. Farklı kültür-
676