1927-1928 - Department of Education and Skills
1927-1928 - Department of Education and Skills
1927-1928 - Department of Education and Skills
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
92<br />
93<br />
The number <strong>of</strong> schools conncctcd with these Schemcs durin;<br />
the ~chool year 192~-28 shows, no changc from that <strong>of</strong> the previol~<br />
year, <strong>and</strong> no matenal alteration <strong>of</strong> the endowments administered<br />
has been reported. Accordingly the figures already supplied fol'<br />
the school year 1926-27 <strong>and</strong> for the calendar year 1926 still hold<br />
good, <strong>and</strong> are as follows:-<br />
lncome<br />
Branch 01 <strong>Education</strong> No. <strong>of</strong> Schemes No. <strong>of</strong> Schools Administered<br />
<strong>1927</strong>-28 <strong>1927</strong>-28 <strong>1927</strong><br />
------------- ------- ------ -----<br />
Primary<br />
52<br />
332 [12,410<br />
Secondary ..<br />
1. I<br />
21 12,'8r6<br />
Technical <strong>and</strong> Special<br />
22<br />
J 3<br />
I I,56l<br />
Primary <strong>and</strong> Secondary<br />
'2 110 J,312<br />
Total<br />
.. ---:s;---,-- 476----t38,o;;--<br />
* One Scheme (No. 55) mentioned under (1), is included here also in respect<br />
<strong>of</strong> the portion <strong>of</strong> Its endowment not vested in the Minister.<br />
t Includes £2,632 Non-<strong>Education</strong>al Endowments.<br />
CHAPTER<br />
XV,<br />
1 ' s cothu na Iitriochta san aimsi r ata le teacht, agus mara<br />
b lJe,a duil sa leightheoi.reacht aea ar bhfagaint na meadhon-sgol<br />
m)10n , dhoibh d T'<br />
j' ibh is r6-bhaoghln eh na tiocfaidh SI 01 go eo. a ar<br />
c~~as na muinteoir! an duil sin do mh~sga,ilt n6 d~. mh,uc,had<br />
)ia leanaid go leir don deagh-shomp~a ~ta dha thabhairt ,~e lathair<br />
euid aca ni baoghal don nua-11trlOcht; agus do reir mar a<br />
bheidh<br />
ag<br />
an litriocht san ag duI i li~nmhaireac<br />
h<br />
t. agl~s<br />
"""1<br />
1 n-elr;~llU -<br />
aeht beidh ag meadu san am cheadna ar shuim IS ar speis na<br />
coitehiantachta innte.<br />
Ta feabhas mol' ag dul ar an sgeal freisin san meid a bhainean<br />
le leabhra solais , ta leabhra Gaedhilge le f'aghail anois ar na<br />
h-adhbhair sea :-Uiml1l'ioeht, Algebar, Ceimseata, Stair is<br />
Tireolus na hEireann, Eoluiocbt, Ciintasuiocht, Gearr-Sgribhne6ireaeht,<br />
Tigheas is 00eaireacht, Ceol (Solfa), Gleacuioeht, Eolas<br />
ar an nDulraidh. Ma 'se teaeht an tseagail e ag na leabhartha<br />
mor-eoluis ni ccart bheith 1,6 mhilleanach ar Ghaedhilgeoiri na<br />
hEireann 'na thaobh; tar eis an tsaoghail ise an sgeal ceadna<br />
e geall leis ag- na leabhra Bearla ata dha bhfoillsiu i nEirinn<br />
azus ta na muinteoiri a dheinean anobair tre Bhearla i dturtaobh<br />
le lea'bhra a thagan thar lear chughainn ehun mor-chuid<br />
da .geuid oibre ins na Mrd-rangannado dheanamh.<br />
t .<br />
COISTE NA LEABHAR.<br />
Bhi ar na tosga do bhiodh ag oibriu i gcoinno aithbheochana<br />
na ~~edhilge tamall 0 shoin gannachuis lcabhar oiriunach ehun<br />
a mU111te. Ta bai-r feahais ar an sgeal anois agus ta reidhse<br />
~e~bhar a:ll1 ~o 1uht muints na teangan. Ma ta locht ar an sgeal<br />
ise locht ~ na an .lOmarca leabhra beaga do bheith da gcur ar an<br />
margadh 1 n-aghaidh na bliana ; mas leabhra maithe cuid aca san.<br />
bion ~~id ~a, dona go le or: agus ni h-i gcomhnuidhe a thoghaid<br />
na mumtooiri na leabhra IS fearr ortha. Ce go bhfuil roinnt<br />
leabhra ann a thugan congnamh don te a bhion ag muineadh<br />
gramada~ghe is ceapadoireaehta, ni dhearna aoinne pairc na<br />
gramadaigho ar fad do threabadh agus leabhar fosrhanta do<br />
sgriobhadh da reil'. '"<br />
Leightar i bhfad nios mo leabhra Gacdhilge ins na meadhonsgoilcanna<br />
anois na mar a deinti nuair a hainmniti teacs-Ieabhra<br />
ar an gclar oifigiuil. AI' a shon san fein tu moran szol ann na<br />
f'uil an cu ram ccart aca dha dheanarnh den leighthedireacht, agus<br />
ni mol' iad na sgoileanna ina bhfuil tacar maith de leabhra<br />
Gaedhilge sa leabharlainn aca. Ta boirudh mol' ag dul fe litriocht<br />
nu .Gaedhilg·e fe 18.1hai1'agus t£t sgribhne6iri nuadha ag teacht i<br />
gceist a bhf'uil stil (hi gcuic1 fein aca agus feith na litriochta go<br />
trean ionnta; ach l.a se fuar fanach againn bheith ag sui 1 lc<br />
deagh-thoradh ar a gcuid saothair sin i n-eaghmuis leightheoiri.<br />
Na daoinc 6ga ata ins na sgoilcanna fe lath air. is ortha san a<br />
~'Por Tronslaiion sec Page 18-1-.<br />
Ara shon san, nil an Roinn Oideaehais sasta leis an meid<br />
leabhra Gaedhilge ata ar faghail, agus ehun an sgeal d 'fheabhsti,<br />
do ceapadh, eupla bliadhain 0 shoin, coiste comhairle (" Coiste<br />
na Leabhar' ') chun laimhsgribhinni do leigheamh is do<br />
bhreithniu, agus eomhairle a thabhairt don Roinn i dtaobh cad<br />
iad na h-adhbhair Ieabhar a bheadh oiriunach d 'fhoillsiu.<br />
o theacht don Choistc sin le eheile i mi Bealtainc, 1926, aleith<br />
thainig 168 laimhsgribhinni fe n-a mbraghaid, ach cuireadh euid<br />
mhor diobh san thar n-ais go dti na h-ughdair de bhrigh na<br />
rabhadar oiriunach. Ni raibh aon laimhsgribhinn nar leigh<br />
beirt, ar a laighcad, de lucht an Choiste i, agus bhi cuid aca gm<br />
Ieigh triur n6 ceathrar iad sar ar tugadh breitheamhantas orra,<br />
Baineann obair an Choiste lc dha short Ieabhar, (1) iad a<br />
meastar a bheith oiriunach mar theacsleabhra agus leabhra<br />
Ieightheoireacbta d'aos 1eighinn na sgol, agus (2) leabhra<br />
Gaedhilge i gcoil· na coitchiantaehta, idir leabhra nuadha agus<br />
leabhraaistrighthe. Foillsigheadh naoi leabhra deag i gcoir n~<br />
sgol cheana, agus dha eeann i gcnir na eoitchiantachta. Ta se<br />
chinn ar fhichid i lamhaibh na gclodoiri fe lath air, tri einn deag<br />
diobh-san i gcoir na sgol, agus tr1 einn deag i ge6ir na eoitchiantachta.<br />
Fairis sin, tit suas le fiche sgriobhnoil'i ag aistriu leabhra go<br />
Gaedhilge 6 theangachaibh eile. 'I'athar ag suil go geuirfear<br />
tUille leis seo sal' abhfad, go dti go mbeidh reidhse adhbhar<br />
leighthe6ireachta sa Gbaedhilg ar fagbail.<br />
J