You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>The</strong> <strong>Sikh</strong> <strong>Bulletin</strong> &`gx 535 February 2004<br />
isMG jI ny gurU nwnk swihb dI guirAweI dI sdIvI mwlkI sONpI sI[ hr<br />
ie`k pwvn gurU bIV nUM sw^Swq siqgurU nwnk swihb hI smJidAW iek swr<br />
siqkwr nwl gurU hkumW dy Anuswr AwpxI jIvn jugq bxweI rK`xI gurUis`KI<br />
dI ivAwiKAw bx jwxI cwhIdI sI [ pr 18vIN sdI qoN hI sB kuJ aultw<br />
huMdw Aw irhw hY[ swfy Dwrimk AwgUAW ny gurU siqkwr ivc vwDw qW kI<br />
krnw sI aultw gurU gRMQ swihb jI dy srUpW pRqI ivqkry bxweI rKx dy<br />
pUrny hirmMdr jI dy AMdr qoN Aqy prkRmw dy cOigrdy qoN inrMqr pweI qury Aw<br />
rhy hn[ ijs kwrn isKW dy mnW ivc ACoply hI inrwdrI dw Ajyhw AnuBv<br />
bx igAw ik dys ivdys dy gurU drbwrW ivc bVy bdnwmIAW Bry Bwxy vrqxy<br />
swfw durBwg bx igAw [ hux AkqUbr mhIny dy gurmiq pRkwS dy tweItl<br />
pyj qoN qW ieauN l`gw hY ijvyN AjokI jQydwrI ny siqgurU gRMQ swihb jI dy<br />
ivr`uD KulHI bZwvq dw ibZl hI vjw id`qw hovy <br />
vMngI vjo gMBIr SMkw:-<br />
kI kwrn hY ik ijs qrHW dw siqkwr hirmMdr jI dy dIvwn hwl ivc<br />
pRkwSmwn siqgurU gRMQ swihb dw hY hirmMdr swihb jI dy AMdr hI dUjIAW<br />
QwvW qy sRI drbwr swihb jI dy bwkI swry ivhVy (Complex) ivc keI QwvW<br />
qy pRkwSmn “bhusrUpI gurU gRMQ swihb” dy pwvn srUpW ivcoN iksy ie`k dw vI<br />
vYsw siqkwr huMdw vyKx nUM kdy nhIN imilAw <br />
kRrmvwr gurmiq ivcwrW:-<br />
(a)- Drm pRcwr kmytI ieqhws dI ies scweI nUM JUTlw nhI skdI<br />
ik, bwl aumrw ivc jdoN siqgurU nwnk swihb jI ny jgq dy bx bYTy bRwhmx<br />
gurU koloN sdw nwl inBn vwly jnyaU dI mMg kridAW aus dy hQW dw v`itAw<br />
sUq dy Dwgy dw nwsvMq jnyaU pwaux qoN nwh kIqI qW bRwhmx vrg siqgurU jI<br />
dw vYrI bx igAw sI [ iBMfrW vwly sMq gXwnI gurbcn isMG jI ^wlsw dy<br />
ilKy Anuswr, gurU nwnk swihb jI dy ivAwh smy btwly ivKy gurdyv jI nUM<br />
purwxI kMD dy hyTW dy ky ^qm krn dw As&l Xqn vI aunHW pRohqW ny hI<br />
kIqw sI [ ib`pR jI nUM siqgurU nwnk swihb jI dy ivru~D aucycw rMj ies<br />
kwrx sI ik, auh pihly rhibr sn ijnHW ny aus dIAW lMptI AYSpRqIAW dI<br />
Awmdn dy inrMqr vih rhy somy dI pCwx kr leI sI[ ijs krmkWfI Brmjwl<br />
dI bdOlq ZrIb ikrqIAW dI lhU psIny dI kmweI bRwhmx dI JolI ivc<br />
inrMqr pY rhI sI, siqgrW dw aupdyS aus mwieAw jwl dIAW jVHW KoKlIAW<br />
krI jw irhw sI[ AwpxI AQwh Awmdn dy swDn krmkWfI mRXwdw leI ^qrw<br />
bx rhI pwvn gurbwxI ivc Kot rlw ky ArQW dw AnArQ bxwaux dw Xqn<br />
AwrMB kr ilAw[ sujwn pMcm siqgurU nwnk swhb jI ny gurbwxI nUM vYrIAW<br />
dI phuMc leI jd AsMBv bxw ilAw qW ivdvwn dUridRSt ib`pr kutlqw Bry<br />
sbr nwl Xog smy dI aufIk iv`c dV v`t bYTw[ 1708 ivc gurU gRMQ swihb<br />
jI nUM sdIvI mwlkI sONpI jwx nUM F`ukvW smw jwx ky gurmiq dy vYrI bRwhmx<br />
kWsI ivKy isr joV bYTy Aqy gurmiq igAwn nUM sdw leI ins&l bwxwaux dI<br />
Xojnw ADIn gurmiq ivroDI sm`gRI ilKx ivc jut gey[<br />
ivSwl rwj SkqI vwly bu`D Drm nUM Bwrq ivcoN mwr mukwaux dI s&lqw qoN<br />
AhMkwry hoey, JUTIAW khwxIAW GVn ivc inpuMn, gurmiq dy vfy igAwqw,<br />
ies ib`pR ny ijMnI vI gurmiq ivroDI sm`gRI iqAwr kIqI aus ivco "guriblws<br />
pwqSwhI 6" gRMQ AjyhI sm`gRI dw BMfwrw sI ijs ivclI hr iek gwQw<br />
gurmiq dy iek qoN v`D isDwqW dy QW bRwhmxI rIqW nUM gurU swihbwn dy Awpxy<br />
jIvn dw ih`sw bxw rhI sI/hY [ guriblws dI BUimkw dy 69 s&y Anuswr aus<br />
gRMQ dw rcnw kwl ienHW SbdW ivc iliKAw hoieAw hY-"guribls dI rcnw<br />
dw kwrj ie`k jyT 1774 ib: nUM AwrMB hoieAw qy 22 idn swvx bqIiqAW<br />
1775 ib: nUM smwpq hoieAw "[ sp`St hY ik ilKwrI bRwhmxw ny ieh gRMQ<br />
sMn 1718 (gurU gRMQ swihb jI nUM guirAweI sONpI jwx dy 10 swlW dy) ivc<br />
hI Awpxy dUjy rUp, audwsI inrmly AQvw mhMq ivdvwnW kol pucw id`qw[ iPr<br />
eyhI tolw isKI nUM ^qm krn dI bxI XojnW ADIn, is`KI dy au~qm pRcwrk dy<br />
ByK iv`c, siqgurU nwnk swihb jI dI DrmSwlw dw sMBwlU qy sMcwilk Aw<br />
bixAw [ gurmiq dy vYrIAW vloN siqgurU nwnk swihb jI dI is`KI nUM<br />
bypCwxw bxwaux leI iqAwr kIqw ieh guriblws pwqSwhI 6 gRMQ, vYrIAW<br />
dw iek AmoG bwx sI[ krmkWfI sMskwrW gRsy hzwrW swlW dy ipCokV vwly<br />
Aqy bRwhmx vloN jwx buJ ky ividAw qoN kory r`^y gey ^wlsw jI nUM qW ies<br />
gRMQ koloN kohW dUr r`Kxw cwhIdw sI, (gurU gRMQ swihb dI ksv`tI qy prK ky<br />
ies ivclI lwhyvMd sm`gRI aucycI sMBwl ivc lY ky, gurmiq ivroDI sm`gRI<br />
AqIq dy hnyirAW ivc guMm kr id`qI jwxI, gurmiq dI s`cI syvw smJx dI<br />
loV sI)<br />
Awpy hI Aw bxy swfy Drm-AwgU mhMq ib`pRW ny ies gRMQ nUM AjyhI Xojnw b`D<br />
ivDIAW nwl pRcwirAw ik ies ivclw swry dw swrw AnrQ swfy leI AslI<br />
gurmiq bx igAw[ pMQk bdiksmqI dw is^r vyKo ik, AjokI jQydwrI<br />
mOhry dI gMdl ausy guriblws nUM isKW leI hvwlw gRMQ bxwaux leI A`j vI<br />
inrMqr Xqn SIl hI hY[ guriblws pwqShI 6 pusqk dI pRkwSk hox dy<br />
nwqy DrmpRcwr kmytI aus gRMQ dI BUimkw ivc ilKy sRI vydWqI jI dy ienHW<br />
bcnW qoN ienkwrI nhI ho skdI-" ieMj prqIiq huMdw hY ik ieh gRMQ pRwcIn<br />
smyN ivc is`K pMQ AMdr bhuq hI hrmn ipAwrw hox dy kwrn pRcilq irhw<br />
hY ikauNik ies gRMQ dIAW AnykW (sYNkVy hzwrw) h`Q ilkKqW, p`Qr Cwpy<br />
dIAW prqIAW qy bwAd ivc Cwpy ^wny dy moty tweIp ivc AYfISnW CpIAW-<br />
" is`D hY ik 18vIN sdI qoN ijhVw gRMQ swfy Awcrn ivc gurmiq dy QW<br />
bRwhmxvwd vwVI Aw irhw hY Ajokw Dwrimk AwgU vI ausy hI gRMQ nUM swfw<br />
Drm gRMQ bxwaux leI bycYn hY[ ienHW q~QW qoN pRq`K hY ik Ajokw Drm AwgU<br />
ausy dw hI vtwieAw hoieAw rUp hY ijs nUM gurU duAwirAw ivcoN k`Fx leI<br />
1921 ivc aus smy dy AkwlIAW nUM bVIAW kurwbwnI dyxIAW peIAW sn,<br />
Aqy ijhVw sYkVy swlW qoN gur gRMQ swihb jI dI mihmW nUM inrMqr Korw lweI<br />
Aw irhw hY[ jy Ajy vI gurmiq dy AslI vYrIAW dI pCwx kridAW isKI dy<br />
kyNdrI Drm-pRbMD nUM gurmiq dy pUrn igAwqw imSnrI socW vwly suihrd<br />
gurmuK ivdvwnW dy h`QW ivc nw sOipAw qW isMG swihbI dy mwlk bxy bYTy<br />
Drm AwgU-rUp ienW Supreme j`jW ny ijvyN pwvn q^qW auqy SsqrW dy<br />
rUp ivc ivSnU dI pUjw SurU kIqI hoeI hY, auh idn vI bhuqI dUr nhI hn<br />
jd hirmMdr jI iv`c vI cqurBujI kiQq r`b dI mUrqI Aw sQwpq hoxI hY[<br />
(e) kI Drm prcwr kmytI vwly mhWpurK hyT ilKIAW scweIAW qoN<br />
ienkwrI ho skdy hn:-<br />
(1)- ik, SRo:gu: pR: kmytI dy kol 1708 (gurU gRMQ swihb jI nUM guirAweI<br />
sONpI jwx) qoN pihlW dw nw koeI ieqhwsk gRMQ hY nw gurU ieiqhws dI koeI<br />
pusqk hY, AQvw nw hI sp`St nwm pqy vwly ilKwrI dI AjyhI koeI ilKq<br />
hI hY, ijs qoN sRI hirmMdr swihb dI Aqy sRI Akwl q^q jI dI bnwvt<br />
(Design) Aqy nIh p`Qr rKx dy nwl aunHW dI auswrI kIqI jwx dy vyrvy<br />
bwry koeI toh iml skdI hovy <br />
(2)- ik, Awpxw ieqhws ilKx qoN AsmrQ, gurmiq dy igAn qoN hIxy<br />
swfy kyNdrI Dwrimk AwgU dy rUp iv`c ^ud mu^iqAwr (Despot) hwkmW kol<br />
(guriblws pwqSwhI 6 qo pihlW dw) gurU ieiqhws dw purwqn hor koeI gRMQ<br />
nhIN hY<br />
(3)-ik, "hoie iekqR imlhu myry BweI duibDw dUir krhu ilv lwie ] hir<br />
nwmY ky hovhu joVI gurmuiK bYshu sPw ivCwie ]1]" gurmiq isDWq dI<br />
swkwr krqw, siqgurU nwnk swihb jI dI Drm Swlw dI ivSwlqw dy sMklp<br />
q`k nUM imtwaux dI XojnW ADIn srovr dy ivckwr cwr drvwizAW vwlw qy<br />
ieko pwsy sVk rUp pul vwl Ajokw hirmMdr jI, cqurBujI BRwhmxI r`b jI<br />
ny Awpxy leI bxvwaux dy vyrvy vwlw pRsMg ausy guribwlws pwqSwhI 6 dy<br />
pMjvy AiDAwie ivc bVI pRBwvSwlI SbdwvlI ivc iliKAw hoieAw hY qy<br />
ies gRMQ qoN pihlW dw iliKAw hor rIx mwqr vI sbUq swfI isrmor<br />
<strong>The</strong> <strong>Sikh</strong> Center Roseville, 201 Berkeley Ave, Roseville, CA. 95678 24