Hazar World - Sayı: 24 - Kasım 2014

METZAMOR / METZADA
Eğer 2011 yılında meydana gelen Fukuşima
Nükleer Santrali faciasını göz ardı etmeyi
başarabilirsek gelişmiş teknoloji sayesinde
günümüzde nükleer santrallerin daha
güvenli olduğuna neredeyse inanacağız. Tabii
bu inanç, muhafaza kazanı gibi hayati önem
taşıyan güvenlik ekipmanları ile donatılmış
yeni nesil santraller için geçerli. Ama maalesef
bazı eski nesil nükleer santraller potansiyel
saatli bomba gibi çalışmaya devam ediyor.
Bunlardan biri de Türkiye’nin sadece 16 kilometre
ötesinde bulunan ve dünyanın en tehlikeli
nükleer santrali ilan edilen
Ermenistan’daki Metzamor Nükleer Santrali.
Ağrı Dağı’nın gölgesindeki bir bölgeye yerleşmiş
olan Metzamor Nükleer Santrali, Türkiye
sınırına Ermenistan’ın başkenti Erivan’dan
daha yakın. Santrali saatli bir bombaya dönüştüren
nedenlerin başında Doğu Anadolu Fay
Hattı üzerinde bulunması geliyor. Öte yandan
1977 yılında Sovyetlerin en eski teknolojisi ile
yapılan bu santral, en ilkel basınçlı su tipi nükleer
santral tasarımlarının bir örneği. Birincil
muhafaza yapıları olmayan bu nükleer santrallerden
dünyada pek kalmadı. İşte yapısı ve
bulunduğu yer itibariyle Metzamor, dünyanın
en tehlikeli nükleer enerji santrali olarak kabul
ediliyor.
ERMENİSTAN İÇİN HAYATİ ÖNEMİ VAR
Türkiye, Azerbaycan ve İran gibi çevre ülkeleri
de içine alan bölge için hayati tehlike taşıyan
Metzamor Santrali, ironik bir şekilde
Ermenistan için ise hayati bir önem taşıyor. Bu
santral Ermenistan’ın elektrik ihtiyacının
%40’ını karşılıyor. Çevre ülkelerle iyi ilişkileri
olmayan Ermenistan’ın Türkiye ve
Azerbaycan sınırları kapalı olduğu için ülke
enerji ihtiyacı için kendi üretimini gerçekleştirmek
durumunda. Ermenistan, 25 bin kişinin
hayatını kaybettiği, 500 bin kişinin ise evsiz
kaldığı 1988 depreminde elektriksiz yıllarla
tanıştı. Her ne kadar yetkililer zarar görmediğini
iddia etseler de depremin verdiği endişe
ile birlikte Metzamor Nükleer Santrali 1995
yılına kadar tedbir amaçlı kapatıldı. İşte bu 7
yıl, Ermenistan için karanlık yıllar olarak tarihe
geçti. Elektriksiz kalan halk, soğukla da
mücadele etmek zorunda kaldı. Şimdilerde ise
o dönemlere geri dönmek istemeyen
Ermenistan halkı, tehlikeye bile bile katlanmak
zorunda olduğunu hissediyor. O yıllarda
Ermenistan’a neredeyse günde sadece 1 saat
elektrik veriliyordu ve evlerde, sokaklardaki o
acı soğuk hâkimdi. Bu zorlu yaşam koşulları
mı yoksa her an patlamaya müsait nükleer
santral mi dendiğinde, Ermenistan halkı nükleer
santralden gelecek kadere boyun eğmeyi
NÜKLEER ENERJI, DÜNYA ELEKTRIĞININ ÜRETIMINDE %13 ORANINDA PAY SAHIBI.
ULUSLARARASI ENERJI AJANSI’NIN (IEA) 2012 VERILERINE GÖRE DÜNYADA
TOPLAM 21.432 TWH ELEKTRIK ÜRETILIRKEN TEİAŞ 2012 VERILERINE GÖRE
TÜRKIYE’DE 240 TWH ELEKTRIK ÜRETIMI GERÇEKLEŞTI.
Enerji Kaynakları Dünya
Petrol %4,6
Doğal Gaz %22,2
Kömür %40,6
Hidrolik %16
Nükleer %13
Diğer (Yenilenebilir vb.) %3,7
Energy Resources World
Oil 4.6%
Natural Gas 22.2%
Coal 40.6%
Hydrolic 16%
Nuclear 13%
Other (Renewable, etc.) 3.7%
If we can manage to ignore the Fukushima
Nuclear Power Plant disaster occurred in
2011, we are almost about to believe that
nuclear power plants are safer today thanks
to advanced technology. Of course this belief
only applies to new generation plants equipped
with crucial safety equipment such as containment
vessels. But unfortunately some old generation
nuclear plants are still working like a
potential time bomb. One of them is Metzamor
Nuclear Power Plant in Armenia which is only
16 kilometers away from Turkey and which has
been declared as the most dangerous nuclear
power plant of the world.
Metzamor Nuclear Power Plant, located in a
region under the shadows of the Mountain of
Ağrı, is closer to the border of Turkey than
Yerevan, the capital of Armenia. Plant’s location
is the primary reason that turns the plant
into a time bomb, which is directly above
Eastern Anatolia Fault Line. On the other
hand, this plant, which was constructed with
24 KASIM 2014 SAYI 24 - NOVEMBER 2014 ISSUE 24