Pobierz publikację - KSNG Nazwy geograficzne - Główny UrzÄ d ...

Names included in the Skorowidz... (Index...) were standardized
but not formally established names. Until 1934
there had not been any authorities that would officially approve
names of localities and physiographic objects. Only
the names of administrative units were approved formally.
The exception was the autonomic Śląskie Voivodship
where in 1922, 700 official names were given to towns,
villages and manor areas – all unassisted localities within
the borders of the voivodship (Spis powiatów, należących
do nich gmin miejskich i wiejskich, obszarów dworskich
oraz miast wyjętych z powiatów, Dz. U. Śl. z 1922 r. nr 13,
poz. 43 [List of counties with urban and rural communes,
manor areas and cities excluded from counties, Journal of
Silesian Laws as of 1922 r. no 13, item 43]).
Standardization of geographical names in Poland on
the central (government) level began in 1929 when Commission
for the Development of Applications Establishing
Official Nomenclature of the Localities in Poland was established.
The Commission had its first session in January
1930 but the effects of its work did not result in the official
establishing of names. Only rozporządzenie Prezydenta
Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. o ustaleniu
nazw miejscowości i numeracji nieruchomości [Regulation
of the President of the Republic of Poland from
24 October 1934 on establishing names of localities and
numbering of the real estate] having the power of an act,
regulated the issues of establishing official names of the
inhabited localities. There were no regulations concerning
the establishment of names of unoccupied localities
and physiographic objects. By virtue of the regulation, the
Commission on Establishing the Names of Localities, subordinated
to the Minister of the Interior and Administration,
was established. The Commission operated until 1939
and during the period established: names of Polish towns
and cities (gazetteer published in 1937 as a zarządzenie
Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 28 lutego 1937 r.
o ustaleniu urzędowych nazw miast, M. P. z 1937 r. nr 69,
poz. 104 [Regulation of the Minister of the Interior and
Administration from 28 February 1937 concerning establishing
names of towns/cities, Official Gazette of Poland as
of 1937 no 69, item 104]); names of localities of Wileńskie
Voivodship (Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej.
Tom I. Województwo wileńskie [List of localities of
the Republic of Poland. Vol.1. Wileńskie Voivodship]) published
in 1938, names of localities of Kieleckie Voivodship
(the list was not published and the material got lost during
World War II).
The period after the Second World War brought a necessity
of further works on standardization and, on vast
areas of so-called Regained Territories, creation and establishment
of geographical terminology. The works were
undertaken by the Commission on Establishing the Names
miejscowości i obiektów fizjograficznych. Jedynie nazwy
jednostek administracyjnych były urzędowo zatwierdzane.
Wyjątkiem było autonomiczne województwo śląskie,
w którym w 1922 r. ustalono 700 urzędowych nazw miast,
wsi i obszarów dworskich – wszystkich samodzielnych
miejscowości znajdujących się na obszarze tego województwa
(Spis powiatów, należących do nich gmin miejskich
i wiejskich, obszarów dworskich oraz miast wyjętych
z powiatów, Dz. U. Śl. z 1922 r. nr 13, poz. 43).
Standaryzacja nazw geograficznych w Polsce na poziomie
centralnym (rządowym) rozpoczęła się w 1929
roku, kiedy to powołano „Komisję dla opracowywania
wniosków w sprawie ustalania urzędowej nomenklatury
miejscowości w Polsce”. Komisja swoje pierwsze
posiedzenie odbyła w styczniu 1930 r., jednak efekty jej
prac nie przełożyły się na urzędowe ustalenie nazw. Dopiero
rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia
24 października 1934 r. o ustaleniu nazw miejscowości
i o numeracji nieruchomości, mające moc ustawy, definitywnie
regulowało kwestie ustalania urzędowych nazw
miejscowości zamieszkanych (nadal brak było regulacji
dotyczących ustalania nazw miejscowości niezamieszkanych
i obiektów fizjograficznych). Na mocy tego rozporządzenia
utworzono przy Ministrze Spraw Wewnętrznych
Komisję Ustalania Nazw Miejscowości. Komisja działała
do 1939 roku i w tym czasie ustaliła: nazwy miast Polski
(wykaz opublikowany w 1937 r. jako zarządzenie Ministra
Spraw Wewnętrznych z dnia 28 lutego 1937 r. o ustaleniu
urzędowych nazw miast, M. P. z 1937 r. nr 69, poz. 104),
nazwy miejscowości województwa wileńskiego (Wykaz
miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej. Tom I. Województwo
wileńskie opublikowany w 1938 r.), nazwy miejscowości
województwa kieleckiego (wykaz nie został opublikowany,
a materiał zaginął w czasie wojny).
Okres po II wojnie światowej przyniósł konieczność
dalszych prac nad ujednoliceniem, a na dużych obszarach
tzw. Ziem Odzyskanych nad utworzeniem i ustaleniem nazewnictwa
geograficznego. Pracami tymi zajęła się reaktywowana
w 1945 r. Komisja Ustalania Nazw Miejscowości.
W 1948 r. rozszerzono zakres ustalania urzędowych
nazw na miejscowości niezamieszkane i obiekty fizjograficzne
oraz zmieniono nazwę komisji na Komisja Ustalania
Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych
(od 2003 r. jako Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów
Fizjograficznych). Początkowo całość prac skupiła się na
ustalaniu nazw nowo włączonych do Polski obszarów. Ich
rezultatem był wydany w 1951 r. przez S. Rosponda Słownik
nazw geograficznych Polski Zachodniej i Północnej
zawierający ponad 30 000 nazw miejscowości i obiektów
fizjograficznych.
W kolejnych latach standaryzowano nazwy z pozostałych
obszarów kraju – do 1974 r. opublikowano 197 ze-
52