verbatim report of constituency public hearings ... - ConstitutionNet

48
watu wa council, waweke sahihi na mwenye kura awe karibu, na isiwe movement ya kutoka hapa, sababu hapo ndio kura
zinaibiwa. Zinatolewa hapa ati zipelekwe kwa D.O. akiwa Engineer. Hapa njiani ndio zinapitishwa kando na kando. I’m talking
in general, without pointing anybody. Hiyo mambo isimamishwe twende mbele, hatutarudi nyuma tena. Kwa hivyo tangu vile
ilifanyika, tunajua ilifanyika na mambo mengi ni mabaya sana.
Wakati wa kura, kusiwe na mapendeleo ya watu, eti ni watu wa chama fulani. Chama,- vyama vyote viwe vinaheshimiwa kwa
sababu vinawakilisha wananchi, si ni kweli? Kulingana na maoni yetu kama vile tulivyo hapa. Basi hiyo nimemaliza.
Ile nyingine ni habari ya ma chief. Nimezungumza lakini nitataja kwasababu nilikuwa nimeandika. Pendekezo langu ni ndogo tu.
Ma chief kama vile wenzangu wamesema, na assistants,- kama D.O. na D.C. hiyo iende kama vile mnaona nyinyi mmesoma
sana. Mambo ya chief na assistant chief, iwe ni ya elected, - to be elected – Wachaguliwe na watu ambao wanawaongoza, si ni
kweli? Ili watu wataheshimiana na maendeleo itakuweko. Lakini ukiandika chief, -atoke mbali na unamlete hapa, hajui area hii
na environment ya hapa, ana madharau kwa sababu anajua ‘nikiharibu nitapewa transfer nitaenda.’ Hakuna jinsi tutaendelea na
maendeleo. Na ndio mnaona maendeleo mengi katika sub-locations, - katika locations imekosa. Tunataka yule atachaguliwa, ni
mtu ana anapendekezwa. – Kama sisi tunachagua M.P. sababu tunamjua. Asipoleta maendeleo tutamuondoa. Chief asipofanya
kazi yake vizuri, au hata assistant chief tutamuondoa. Tuajiri mwingine. Basi, hiyo nimemaliza. Nilisema sitaenda kwa details.
Mambo mengine ni hii ya civic cases, imetajwa sana. Na ningeomba hii Commission inasema na nyinyi watoto wenu wana –
wanafanywa nini? Wana… Kiswahili karibu kunishinda,- wana… Okay, Watoto wenu na wasichana wenu na wale wazee
ambao wanaelimu, kuna mabo mengine ningeomba, mambo kama mtu anashikwa pale, baiskeli pengine haina taa, -ndio nasema
ni mambo ya civic cases-, na anashikwa na ni mtu wa local hapa; na ngependa, -hata polisi wako hapa-, washugulikie hayo
maneno. Hata mtu wa polisi ako hapa,- hata kama hajawekwa kwa hii, atusaidie,- hapa kwanza ndio tunataka namna hiyo.
Mtu, ni taa ya baisikeli tu ndiyo imekosa, ama ya motokaa imezimika; badala ya kuchukua mtu na ni local man, umpeleke polisi
kumfungia, - ama vile watu wametaja mambo mengine kati ya polisi na wao njiani, - na hawa wote ni askari wako hapa, -
tusaidieni please. Ni watu wetu wanateseka.
Basi, badala ya kufunga huyo mtu kwa cell, na ameshikwa na askari – hata labda ni mtu wanamjua,- Akubali. He should write
what we call ‘ Pitch Duty.’ Akubali kwamba amefanya makosa ile kwa taa, lakini sio ati aende akashitakiwe. Hapana.
Apelekwe kotini na apewe bond aende kotini. Basi, mambo yaishe badala ya kulalisha yeye kwa cell pale bure. Lakini
criminalcases, hiyo tumekubali. Kwa sababu mtu anaweza kufanya mambo mengine mabaya. Si ni kweli? Huyo awekwe ndani.
Nafikiria wale ambao wako hapa watasaidia kutengeneza hii sheria.
Mambo mengine ni, - hii imesemwa na mwenzangu mmoja, lakini nitaitaja kwa njia nyingine. Ni mambo ya kufanya masomo
yawe muhimu katika nchi za Afrika.