24. Ulusal Biyokimya Kongresi - Türk Biyokimya Dergisi

XXIV. ULUSAL B‹YOK‹MYA KONGRES‹
25 - 28 Eylül 2012
Dedeman Otel - Konya
24. Ulusal Biyokimya Kongresi, Konya [24 th National Biochemistry Congress, Konya / TURKEY]
İÇİNDEKİLER
DAVETLİ KONUŞMACI ÖZETLERİ
kontrol edilemeyen ya da asla tanımlanamayan olası hata türleri daima olacaktır.
Laboratuvarda kontrol edilemeyen koşulların sayısını en aza indirmek amacıyla
çaba harcanmalı, böyle durumlar için hazırlıklı ve planlı olunmalıdır. Kontrol
edilemeyen koşulların saptanması amacıyla stabil kalite kontrol materyallerinin
düzenli ölçümlerinin yapıldığı istatistiksel kalite kontrol (QC) prosedürleri yıllardır
başarıyla kullanılan yaklaşımlardır. Stabil kalite kontrol materyallerinin düzenli
ölçümlerine dayanan bir kalite kontrol stratejisinin tanımlanması sayesinde şu üç
soru yanıtlanabilir:
1) Kalite kontrol değerlendirilmeleri ne zaman planlanmalıdır
2) Ölçülecek kalite kontrol örneklerinin sayısı kaç tane olmalıdır
3).Test sürecindeki kontrol edilen ve edilemeyen koşullara karar vermek için kalite
kontrol sonuçlarına hangi kalite kontrol kuralları uygulanmalıdır
Bu soruları yanıtlamak suretiyle kalite kontrol stratejisinin performans özellikleri
kantitatif olarak değerlendirilebilir. Farklı sonuç ölçümleri ile hesaplamalar
yapılabilir. Ancak, Şekil 1’de gösterilen hastaya zarar verebilecek olaylar
dizisindeki tüm aşamalara en iyi uyan hesaplama yöntemi, belirli tip ve
büyüklükteki kontrol edilemeyen koşullar nedeniyle oluşan ve raporlanan hatalı
hasta sonuçlarının olası sayısının saptanmasıdır.
Olasılık ve Şiddetin Değerlendirilmesi
Hatalı bir sonuç rapor edildikten sonra hastaya zarar verme olasılıkları üzerinde
tıbbi laboratuvarların kontrol edebilme gücü düşüktür. Tıbbi laboratuvarlar analit,
hasta popülasyonu ve tıbbi değerlendirmelere göre bu olasılıkları hesaplayan en
üst çabaları göstermelidir. Aynı şekilde, hatalı bir laboratuvar sonucundan dolayı
bir hastaya verilen zararın şiddeti analite ve hasta popülasyonuna bağlı olacaktır.
Zararın şiddeti, sonuçların kullanılabildiği çeşitli evrelerin değerlendirilmesini
gerektirir. Farklı şiddet derecelerine neden olan birçok senaryo mümkün olduğu
takdirde, laboratuvarda en olası ve en yüksek şiddette zarara yol açacak senaryolar
düşünülmelidir. EP23-A kılavuzunda beş farklı ayırt edici sınıflandırma
kullanılarak bir şiddet ölçeği örneği sağlanmaktadır:
• İhmal edilebilir Geçici rahatsızlık ya da zorluk
• Minör Geçici zarar ya da tıbbi uzmanlık girişimi
gerektirmeyen kötüleşme
• Ciddi Zarar ya da tıbbi uzmanlık girişimi gerektiren kötüleşme
• Kritik Kalıcı kötüleşme ya da yaşamı-tehdit eden zarar
• Katastrofik Hastanın ölümü
Risk Yönetimi, İstatistiksel Kalite Kontrol
Risk yönetimi risklerin tanımlanması, değerlendirilmesi ve öncelikli olanların
failure modes that are never identified or that cannot be adequately controlled at
the point of failure. A lab should strive to minimize the number of out-of-control
conditions created but plan for their ultimate presence, as eventually something
unexpected will happen that causes an out-of-control condition.
Statistical quality control procedures based on the periodic measurement of stable
QC materials is the approach that has been successfully employed for decades to
detect out-of-control conditions. Defining a QC strategy based on the periodic
measurement of stable QC materials involves answering three questions:
1) When to schedule QC evaluations,
2) How many QC samples to measure and
3).What QC rule(s) to apply to the QC sample results to decide the in-control or
out-of-control status of the testing process?
Given the answers to these questions, the performance characteristics of the QC
strategy can be quantitatively assessed. Different outcome metrics can be computed,
but the outcome metric that best fits into the overall model of the sequence of
events that can lead to patient harm depicted in Figure 1 is the expected number of
incorrect patient results produced and reported due to an out-of-control condition
of a given type and magnitude.
Assessing Likelihood, Severity
Even though the lab has little control over the probabilities leading to patient
harm after an incorrect result is reported, the lab should make its best attempt
at estimating these probabilities based on the analyte, patient population and
medical judgment. Likewise, the severity of harm to a patient resulting from an
incorrect lab result will depend on the analyte and the patient population. The
severity of harm requires assessment of the various ways the results may be used.
If multiple scenarios leading to different degrees of severity are possible, the lab
should consider the most likely and most harmful scenarios. EP23-A provides an
example of a severity scale using five descriptive categories:
• Negligible
• Minor
• Serious
• Critical
• Catastrophic
inconvenience or temporary discomfort
temporary injury or impairment not requiring professional
medical intervention
injury or impairment requiring professional medical intervention
permanent impairment or life-threatening injury
patient death
Risk Management, Statistical QC
Risk management is the identification, assessment, and prioritization of risks
followed by coordinated and economical application of resources to minimize,
CONTENTS
ABSTRACTS OF INVITED LECTURES
Turk J Biochem, 2012; 37 (S1)
http://www.TurkJBiochem.com