Kurumsal Yönetim Dergisi 15
Kurumsal Yönetim, Corporate Governance, Corporate Governance Association of Turkey
Kurumsal Yönetim, Corporate Governance, Corporate Governance Association of Turkey
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
TKYD / MAKALE<br />
Bekİr Sıtkı ŞAFAK<br />
line dönüşmesi ve daha sonra<br />
halka açılması ile bu geleneksel<br />
yapının tartışıldığı yeni bir<br />
döneme girilmiştir. Bugün gelişmiş<br />
ülkelerde pek çok borsa<br />
halka açık birer şirket haline<br />
gelmiş, önemli düzeyde birleşmeler<br />
gerçekleşmiş, bunun<br />
yanında ise yeni gelişen işlem<br />
platformları ile borsalarının işlem<br />
hacmindeki ağırlıkları azalmaya<br />
başlamıştır.<br />
Orta Doğu ve Kuzey Afrika<br />
ülkelerinin de içinde yer aldığı<br />
gelişmekte olan ülke sermaye<br />
piyasaları her ne kadar bugüne<br />
kadar bu sürecin biraz dışında<br />
kalmış olsa da son dönemde<br />
yaşanan dönüşüm tartışmaları<br />
ve yeniden yapılandırma projeleri<br />
detaylı olarak konunun<br />
üzerinde durulması gerektiğinin<br />
öncül işaretleri olarak algılanmıştır.<br />
Bu kapsamda, ulusal<br />
kurumsal yönetim kodlarının<br />
hazırlanma sürecinin büyük<br />
oranda tamamlandığı ve gerekli<br />
düzenleyici altyapının oluştuğu<br />
bölge ülkelerinde sermaye<br />
piyasaları bağlamında ele alınması<br />
gereken bir başlık olarak<br />
borsaların yeri ve üstlendikleri<br />
roller ön plana çıkmıştır.<br />
Günümüzde bu ülkelerde<br />
yer alan 19 borsanın sadece iki<br />
tanesi özel şirket, 3 tanesi üyelikli<br />
yapısından şirket haline<br />
dönüştürülmüş, geri kalanlar<br />
ise kamu şirketi veya kamu kurumu<br />
niteliğindedir. Ancak serları<br />
ile sermaye piyasalarının<br />
geliştirilmesindeki rolleri ülke<br />
örnekleri ile birlikte ele alınmıştır.<br />
Toplantı sonucunda 2012<br />
yılında yapılacak ikinci büyük<br />
toplantıya, sermaye piyasalarının<br />
gelişmekte olan ülkelerde<br />
oynadığı role, Avrasya ülkelerinin<br />
sermaye piyasaları ve kurumsal<br />
yönetim altyapılarına,<br />
kurumsal yatırımcıların potansiyel<br />
katkılarına, KİT’lerin özelleştirilmesi<br />
yoluyla sermaye<br />
piyasalarının geliştirilmesine<br />
ve Avraysa ülkelerinde yatırımcı<br />
güvenin geliştirilmesi için<br />
kurumsal yönetim alanındaki<br />
önceliklere ilişkin kapsamlı<br />
bir raporun sunulmasına karar<br />
verilmiştir. Söz konusu raporunun<br />
hazırlık çalışmaları kapsamında<br />
bütün bölge ülkelerine<br />
anketler gönderilmiş olup, ilk<br />
taslak raporun tamamlanmasına<br />
müteakip yıllık toplantı<br />
öncesinde uzmanlar düzeyinde<br />
çalışma toplantıları düzenlenecektir.<br />
2012’nin ikinci yarısında<br />
yapılacak geniş katılımlı<br />
toplantı ile hem hazırlanan<br />
rapordaki hususlar tartışılacak<br />
hem de projenin bundan sonra<br />
Bölgesel işbirliği<br />
çabalarının<br />
da artırılmasıNA<br />
paralel olarak,<br />
OECD ile 18 Arap<br />
ülkesinin işbirliği<br />
altında yürütülen<br />
Orta Doğu ve Kuzey<br />
Afrika Yatırım<br />
Programı’nın bir<br />
alt ayağı olarak,<br />
Orta Doğu ve Kuzey<br />
Afrika’da Borsaların<br />
<strong>Kurumsal</strong><br />
<strong>Yönetim</strong>deki Rolü<br />
başlıklı proje OECD<br />
ile SPK ve İMKB’nin<br />
işbirliğinde 2011<br />
yılında başlatılmıştır.<br />
nasıl bir doğrultuda ilerleyeceği<br />
karara bağlanacaktır.<br />
Orta Doğu ve Kuzey<br />
Afrika’da Borsalar ve<br />
<strong>Kurumsal</strong> <strong>Yönetim</strong><br />
OECD tarafından 2008 yılında<br />
borsaların kurumsal yönetimde<br />
oynadıkları role ilişkin<br />
olarak yürütülen çalışmada<br />
borsaların geleneksel rolü olarak<br />
kotasyon ile kamuyu aydınlatma<br />
standartlarının geliştirilmesi<br />
ve bunların uygunlanması<br />
ifade edilmiştir. Ancak 1993<br />
yılında Stockholm Borsası’nın<br />
önce üyelikli yapıdan şirket ha-<br />
için kapsamlı bir çalışmayı gerektirmektedir.<br />
OECD 2000 ve 2008 yılları<br />
arasında bölgede kurumsal yönetimin<br />
geliştirilmesine ilişkin<br />
bir çalışma yürütmüş ve diğer<br />
uluslararası kuruluşların da<br />
katkısı ile hem ulusal kodların<br />
oluşturulması ve hem de kurumsal<br />
yönetime ilişkin algının<br />
artırılması anlamında önemli<br />
sonuçlara ulaşılmıştır. Ancak<br />
çalışma başta yatırımcıların korunması<br />
olmak üzere uygulama<br />
alanında gözlenen eksikliklerin<br />
giderilmesi için yeni projelerin<br />
yürütülmesi çağrısı ile sonuçlanmıştır.<br />
Bu kapsamda, 2011<br />
yılında başlayan proje ile Avrasya<br />
ülkelerinde kurumsal yönetim<br />
alanında sağlanacak gelişmelerin<br />
sermaye piyasasının<br />
gelişmesine nasıl katkı yapacağının<br />
tartışılması ve bölgesel<br />
düzeyde mevcut düzenleme ve<br />
kurumların nasıl geliştirilebileceğine<br />
ilişkin öneriler geliştirilmesi<br />
amaçlanmıştır.<br />
Projenin ilk toplantısı Avrasya<br />
Borsalar Federasyonu<br />
(FEAS) ile işbirliği içinde 2011<br />
yılı Eylül ayında 12 bölge ülkesinden<br />
sermaye piyasası otoriteleri<br />
ve borsalar ve OECD üyesi<br />
ülkelerden üst düzey temsiciler<br />
ile IFC, Dünya Bankası ve Asya<br />
Kalkınma Bankası gibi uluslararası<br />
kuruluşların katılımı<br />
ile Kazakistan’da yapılmıştır.<br />
Toplantı’da bölge ülkelerinin<br />
sermaye piyasalarının mevcut<br />
özellikleri ve büyüklüklerine<br />
ilişkin sunumlar yapıldıktan<br />
sonra, sermaye piyasalarının<br />
gelişmesi için kurumsal yönetim<br />
alanında yapılması gereken<br />
reform öncelikleri tartışılmıştır.<br />
Diğer taraftan, başta Kazakistan<br />
olmak üzere bölge ülkelerinde<br />
başlayan KİT’lerin halka açılma<br />
süretiyle kısmen özelleştirilmesi<br />
ve bu vesile ile sermaye piyasalarının<br />
geliştirilmesi planları<br />
nedeniyle bu konuya dönük bir<br />
ilgi oluşmuş ve KİT’lere ilişkin<br />
kurumsal yönetim uygulama-<br />
22 / TKYD İLKBAHAR 2012
Change language