20.03.2014 Views

History of Tai - Will You Be the Same With Them - Khamkoo

History of Tai - Will You Be the Same With Them - Khamkoo

History of Tai - Will You Be the Same With Them - Khamkoo

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

yyf.ykdef:wh:<br />

r[:qgif,awrldefref:<br />

ref:qgif,awrldefr[:<br />

qgrfOmrfu<strong>of</strong>; ydef,wSrf;<br />

yD


E-book is created by www.ShanYoMa.org


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ေꨁဳꨳသင္ꨲ<br />

ꨀပ္းꨀꨯꨤꨲလူꨉ္ꨳပပ္ꨵပုိꨓ္းꨡြꨓ္ꨲꨓꨯꨵ ꨟဝ္းေꨀဳꨵပꨱꨓ္ꨕူꨳပိုꨓ္ꨡြꨀ္ꨲမီးꨀꨮꨤမ္း<br />

မြꨀ္ꨲꨬꨓ ꨕူꨳꨟꨀ္ꨵလိꨀ္ꨳꨟꨀ္ꨵပုိꨓ္းꨟဝ္းꨁဝ္ ꨅူိင္ꨵꨓင္ꨲပဳꨳတ္ꨮꨳꨓꨯꨵယူꨲယဝ္ꨵ။<br />

ပပ္ꨵꨡြꨓ္ꨲꨓꨯꨵ ꨀြပ္ꨳပူိဝ္ꨳပꨱꨓ္ပုိꨓ္းတꨯးꨟဝ္းꨡꨓ္ꨓူိင္ꨳꨬလꨳ တꨯးꨟဝ္း<br />

ထုꨀ္ꨲလီꨶꨟူꨵထုိင္ꨁိူဝ္းတꨯးပုိꨓ္းတꨯးꨟဝ္း ပူိင္ꨓူိင္ꨳ၊ ꨁူဝ္းꨁြင္မူိဝ္ꨳꨀဝ္ꨲမူိဝ္ꨳꨟူိင္ꨓꨯꨵ<br />

ꨀြပ္ꨳမꨓ္းꨟဳယꨤပ္ꨲ လꨱꨀ္ꨵေꨀꨲေꨡꨲမꨤင္ꨀꨮဳꨲꨬလꨳꨅင္ꨲေပဳးလꨯꨳꨀꨮဳꨲယြꨓ္းတီꨳ ꨅဝ္ꨳ<br />

မူꨲလိꨀ္ꨳေꨀဳꨵပꨱꨓ္လꨤꨓ္ယိင္းꨕူꨳတꨰမ္ꨳပုိꨓ္းꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳꨓꨯꨤးမꨯꨁမ္းꨓꨓ္ꨵေသ<br />

ꨟꨱတ္းꨡြꨀ္ꨲပꨱꨓ္ပပ္ꨵမဳးယူꨲယဝ္ꨵ။<br />

သမ္ꨵထꨰင္ꨳလြင္ꨳꨡꨓ္ဝဳꨳ ꨓꨯꨤးမꨯꨁမ္းပြꨯꨲဝꨤင္းပꨓ္ꨟꨮ္ꨳꨟဝ္းꨟꨱတ္းꨡြꨀ္ꨲꨓꨯꨵ<br />

ꨅင္ꨲလꨯꨳꨡဝ္ꨁꨰပ္းꨟꨤင္ꨶꨬလꨳလꨯꨤးမူိဝ္းမꨓ္းသ္ꨮꨲပဳးဝꨯꨵယူꨲꨀမ္းလꨱဝ္ယဝ္ꨵ။<br />

ꨓꨯꨤးမꨯꨁမ္း ေꨀဳꨵꨁပ္ꨵꨁုိင္ꨡြꨀ္ꨲ<br />

မꨤꨓ္ꨳꨀုင္းသꨤင္ꨵ<br />

ꨅဝ္ꨳသီꨲရိဝꨓ္း<br />

တူင္ꨲဝꨱင္းမူိင္းꨀြင္ꨶ တꨱꨓ္း<br />

15-10-200


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

မဳꨲတိꨀဳꨲ(ꨟူဝ္ေꨁဳꨳပုိꨓ္း)<br />

1ꨵ ꨁ ူိဝ္းꨀူꨓ္းꨡꨓ္ꨬတꨲတင္ꨳမဳးꨓ္ꨮးꨀမ္ꨲꨘဳꨲတီꨳပြတ္းꨀꨤင္ꨀုꨓ္လူင္ေꨡးသ်ဳး<br />

မူိဝ္ꨳပီꨶ(280.B.C)တꨤင္းꨟူိင္ 2ꨲ760ꨲ000 ပီꨶပြင္း<br />

2ꨵ ꨅူိဝ္ꨵꨁူိဝ္းလူင္သီꨲꨡꨓ္<br />

3ꨵ ꨅူိဝ္ꨵꨁူိဝ္းꨀူꨓ္းမုꨓ္ꨲꨀူဝ္းသြင္ꨡꨓ္(ꨬꨁꨲꨬလꨳတꨯး)<br />

4ꨵ ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးꨬလꨳꨬꨁꨲꨬꨕꨡြꨀ္ꨲမဳးꨓ္ꨮးꨁူိဝ္းꨀူꨓ္းမုꨓ္ꨲꨀူဝ္းေသမဳးꨬတꨲ<br />

တင္ꨳပꨱꨓ္မꨤꨓ္ꨳပꨱꨓ္မူိင္းမူိဝ္ꨳပီꨶ(2697ꨵBC)<br />

5ꨵ ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးꨡြꨓ္တꨤင္းသုတ္း<br />

6ꨵ ပꨤꨓ္တꨯးꨀꨮဳꨲꨡုပ္ꨵငမ္းေꨟဳꨁမ္းꨬꨁꨲ<br />

7ꨵ ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးꨀꨮဳꨲꨡုပ္ꨵငꨓ္းမူိင္းꨬꨁꨲသုတ္းꨀꨮဳꨲ<br />

8ꨵ ပꨤꨓ္တꨯးယူꨲꨓမ္(တꨯးꨟူꨀ္းမူိင္း)<br />

9ꨵ ပꨤꨓ္တꨯးလꨯꨳတꨰꨀ္ꨲယꨯꨤꨳꨀꨮဳꨲပꨱꨓ္ꨅူိဝ္ꨵꨁူိဝ္းꨀူꨓ္းမူိင္းလြꨯ<br />

10ꨵ ပꨤꨓ္တꨯးꨀဝ္ꨳမူိင္း<br />

11ꨵ ပꨤꨓ္တꨯးꨟဝ္းလꨯꨳꨁꨯꨤꨵမဳးယူꨲပြတ္းꨅꨤꨓ္းမူိင္းꨬꨁꨲ<br />

12ꨵ ပꨤꨓ္ꨀူပ္းလꨯꨤးꨁမ္း မုꨓ္ꨲꨀူဝ္းတဳꨲတဳꨲမဳးသိမ္းမူိင္းꨬꨁꨲ<br />

13ꨵ ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးꨓမ္ꨅဝ္ꨳ<br />

14ꨵ ပꨤꨓ္ဝူင္ꨵတꨯးမူိင္းမꨤဝ္းလူင္<br />

15ꨵ ပꨤꨓ္ꨁုꨓ္မူိင္းတꨯးꨡဳꨲꨟူမ္ꨲ(ꨡမ္ꨲꨓꨓ္)ꨡဳꨳသꨤမ္


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

16ꨵ ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းဝူင္ꨵတꨯးꨁꨮꨤꨀ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္<br />

17ꨵ ပꨤꨓ္ဝူင္ꨵတꨯးမူိင္းမꨤဝ္းလူင္ꨀꨮဳꨲꨬတꨲတꨤင္ꨳမူိင္းꨀြင္<br />

18ꨵ ပꨤꨓ္ဝူင္ꨵတꨯးမူိင္းမꨤဝ္းလူင္ꨀꨮဳꨲꨬတꨲတင္ꨳမူိင္းꨡဳꨲဝ<br />

19ꨵ ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးမူိင္းꨀြင္ꨬꨕပꨱꨓ္သꨤမ္ꨁမ္းꨀြမ္ꨳꨀꨤတ္ꨲသဳမူိင္းꨀြင္းမူိင္းယꨤင္း<br />

20ꨵ ပꨤꨓ္ꨲမူိင္းꨡဳꨲဝတꨰꨀ္ꨲယꨤꨯꨳ<br />

21ꨵ ပꨤꨓ္ꨅူိဝ္ꨵꨁူိဝ္းꨡြꨓ္ꨲꨁဝ္ꨡုပ္ꨵငမ္းꨡဳꨲဝ<br />

22ꨵ ပꨤꨓ္ꨡြင္ꨲေꨅꨲယသိမ္းမူိင္းꨡဳꨲဝ<br />

23ꨵ ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းꨁူိဝ္းတꨯးမူိင္းမꨤဝ္းလူင္သုတ္းꨟꨯꨤ<br />

24ꨵ ပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳꨘဳꨵတꨯးꨀဝ္ꨳမူိင္း<br />

25ꨵ ပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳꨘဳꨵတꨯးသꨤမ္သိပ္းꨟူꨀ္းမူိင္းလူင္<br />

26ꨵ ပꨤꨓ္တꨯးမိူဝ္ꨳလꨱဝ္(မူိင္းꨕြမ္ꨵꨟူမ္ꨳ)<br />

27ꨵ ေꨁဳလူပ္းလင္<br />

28ꨵ လြꨀ္းမꨯꨤလြင္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯးပꨤꨓ္လ္ꨮပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ<br />

29ꨵ တꨤင္းꨀမ္ꨀူꨓ္းမူိဝ္ꨳꨀြꨓ္ꨲꨁဝ္(19)ေꨁဳꨳ<br />

30ꨵ ငဝ္ꨳꨟꨤꨀ္ꨳသꨤꨀ္ꨳေသꨲပုိꨓ္းတꨯးꨕိုꨓ္ꨓꨯ ꨀပ်ဳꨲပြတ္း<br />

31ꨵ ယုမ္ꨵꨁဳꨳလူး! ꨬမꨳ<br />

32ꨵ တꨯးပုိꨓ္းတꨯး


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

33ꨵ ꨁြꨯꨁုိꨓ္းမူိဝ္ꨳတꨯးမီးꨕုင္း(ꨀꨮꨤမ္းတꨯးပꨤꨓ္မ္ꨮꨲ)<br />

ယြꨓ္းတူိꨓ္<br />

လိꨀ္ꨳတꨯးꨟꨮ္ꨳꨟူꨵ၊ ꨟူꨵယဝ္ꨵꨟꨮ္ꨳသုိပ္ꨲသြꨓ္ꨀꨓ္<br />

ꨘိုင္ꨳတꨯးꨟꨮ္ꨳေမဳ၊ ေမဳယဝ္ꨵꨟꨮ္ꨳသုိပ္ꨲꨬꨕꨳပꨓ္ꨀꨓ္<br />

ပုိꨓ္းတꨯးꨟꨮ္ꨳꨟꨓ္၊ ꨟꨓ္ယဝ္ꨵꨟꨮ္ꨳသုိပ္ꨲပုိꨓ္ꨅြတ္ꨲ<br />

ꨁူိဝ္းတꨯးꨟꨮ္ꨳꨟꨀ္ꨵ၊ ꨟꨀ္ꨵယဝ္ꨵꨟꨮ္ꨳသုိပ္ꨲေꨀဳꨲမꨓ္ꨳ<br />

မူိင္းတꨯးꨟꨮ္ꨳပꨰင္း၊ ပꨰင္းယဝ္ꨵꨟꨮ္ꨳသုိပ္ꨲသြင္ꨲသ္ꨮ<br />

လိꨀ္ꨳတꨯးꨟꨮ္ꨳထိင္း၊ ထိင္းယဝ္ꨵꨟꨮ္ꨳသုိပ္ꨲသꨤင္ꨳမꨤꨀ္ꨳ<br />

တꨯးတꨯးꨟꨮ္ꨳလꨰင္းပꨤင္ꨲ၊ ပꨤင္ꨲယဝ္ꨵꨟꨮ္ꨳသုိပ္ꨲꨟꨀ္ꨵꨀꨓ္<br />

ပုိꨓ္ꨁမ္း(သꨯꨤလꨰင္)<br />

မ္ꨮꨲသုင္ မူိင္းတꨯး<br />

ယ္ꨮꨲသုင္ꨁူိဝ္းတꨯး<br />

သ္ꨮꨀုင္ꨲပုိꨓ္းတꨯး<br />

ꨟꨮ္ꨳꨟူꨵ ꨁူိဝ္းတꨯး<br />

ꨟꨱတ္းꨓꨰတ္ꨳ ဝꨯးဝꨯး<br />

ꨡမ္ꨲꨡꨤပ္ꨲꨓမ္ꨵယဳꨲသီꨁꨯး<br />

ꨀမ္ꨲꨘဳꨲလုꨀ္ꨓꨯꨵꨟꨮ္ꨳမီးတꨯး


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ေꨁဳꨳသင္ꨲꨕူꨳတꨰမ္ꨳပုိꨓ္း<br />

ပုိꨓ္းဝူင္ꨵꨁူိဝ္းသူိဝ္ꨁꨯးသꨤင္ လꨤꨓ္ꨡိꨓ္းသꨯꨤꨓြꨀ္ꨳ ꨅူိဝ္ꨵꨅꨤတ္ꨳတꨯးꨟဝ္း<br />

ꨁဳꨳ ꨕူꨳတꨰမ္ꨳပုိꨓ္း ꨅြင္ꨲလꨯꨳꨀꨤဝ္ꨲထုိင္ꨀုင္ꨲရတꨓဳꨲသꨤမ္ꨅဝ္ꨳ တꨤင္ꨲသီꨲမြမ္ꨳ<br />

ꨅြမ္ꨟူဝ္ေသ ꨀꨤဝ္ꨲထုိင္ꨀုင္ꨲေပဳꨳေမꨳ လူင္းꨁုꨓ္မꨟဳꨲ(မူိင္းယꨯ သꨰꨓ္ꨳဝီꨅꨤꨓ္း)<br />

ꨬလꨳပဳꨳꨓꨤင္းေꨡးယဝ္ꨵ ꨀꨤဝ္ꨲထꨰင္ꨳꨀုင္ꨲၾသဳꨲပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳ ၾသဳꨲꨅဝ္ꨳꨡူးꨓဳꨲꨀိင္ꨲ<br />

တ(ꨘဳꨵထမ္းသꨰင္)ꨬလꨳ ꨕူꨳꨟူꨵပုိꨓ္းလူင္ၾသဳꨲꨅꨯꨤးထုꨓ္းꨁူး သူိဝ္ꨅုမ္ꨳလူင္<br />

ꨬလꨳ ေမꨳꨓꨤင္းꨁူးယိင္းꨅꨀဳꨲꨓꨓ္ꨵေသယဝ္ꨵ ꨅင္ꨲလꨯꨳတꨰမ္ꨳပိꨓ္ꨲပꨱꨓ္ꨕꨯꨤꨲ<br />

တꨯးꨟဝ္း ꨡꨓ္မီးꨓ္ꨮးပပ္ꨵပုိꨓ္း ꨡꨓ္ꨀူꨓ္းတꨤင္ꨲꨁူိဝ္း(ꨡꨤင္းꨀိတ္း)ꨁဝ္ꨅူိဝ္း<br />

ꨓꨓ္ꨵꨬလꨳ သမ္ꨵပပ္ꨵပီꨳꨓြင္ꨵတꨯးꨟဝ္းတꨰမ္ꨳဝꨯꨵꨅူိဝ္းꨓꨓ္ꨵ ꨡဝ္ꨀꨱပ္းꨟြမ္ꨅူꨵ<br />

ꨀꨓ္ေသꨬလꨳ ꨅြင္ꨲလꨯꨳတꨰမ္ꨳꨡြꨀ္ꨲမဳးပꨱꨓ္ ပပ္ꨵပုိꨓ္းတꨯးꨕုိꨓ္ꨓꨯꨵယဝ္ꨵ။<br />

ꨡိꨓ္းꨡꨤꨓ္းꨬလꨳ တꨤင္းမုင္ꨳမြင္းꨁဳꨳꨟဝ္းသမ္ꨵ<br />

1ꨵ တꨯးꨀူꨳေꨀဳꨵ တꨯးꨀူꨳတီꨳ ꨟꨮ္ꨳꨟူꨵပြင္ꨲပုိꨓ္းတꨯး<br />

2ꨵ တꨯးꨀူꨳေꨀဳꨵ တꨯးꨀူꨳတီꨳ ꨟꨮ္ꨳꨟူꨵေမဳလိꨀ္ꨳတꨯး<br />

3ꨵ တꨯးꨀူꨳေꨀဳꨵ တꨯးꨀူꨳတီꨳ ꨟꨮ္ꨳꨟူꨵထုိင္ꨁူိဝ္းတꨯးမူိင္းတꨯး<br />

ပပ္ꨵငဝ္ꨳငုꨓ္း ꨡꨓ္ꨁဳꨳꨟဝ္းလꨯꨳꨡဝ္ꨟꨱတ္း တီꨳယိပ္းတီꨳꨀꨰမ္ꨓꨓ္ꨵꨬတꨵ ပꨱꨓ္<br />

ပပ္ꨵပုိꨓ္း ''THE HISTORICAL RECORD OF THE SIAMESE CHINESE RELATION<br />

ꨡꨓ္ LIKHIT HONRAKUIL တꨰမ္ꨳꨓꨓ္ꨵꨁဳꨳယဝ္ꨵ COPYRIGHT RESERVED BY<br />

THE AUTHOR AND PRINT DIW THAILAND DEBSRIHRIS (LAW OFFICE)N.GV<br />

RAJADAMNEKN AVENUE, MANSION(5) BANKOK THAILAND. ENGLISH<br />

EDITION FIRST PRINTING OCTOBER 1953. ပပ္ꨵꨓꨯꨵပꨱꨓ္ꨓမ္ꨵတိꨓ္ꨓမ္ꨵမုိဝ္း<br />

ꨕူꨳတꨰမ္ꨳပုိꨓ္း(လီꨲꨀိတ္ꨵꨟူꨓ္ꨲၾတဳꨲꨀူလ္)ꨡꨓ္ယူꨲꨓ္ꨮး ꨡဳꨲသ်ဳꨵဝꨓ္းꨡြꨀ္ꨲ<br />

SOUTHEAST ASIA HISTORY ꨓꨓ္ꨵꨬလꨳꨀိပ္းꨟြမ္တြမ္ꨅူꨵ ꨡဝ္ေပဳꨵꨡြꨀ္ꨲပꨱꨓ္<br />

ပပ္ꨵ "THE HISTORICAL RECORD OF THE SIAMESE CHINESE RELATIONS


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨓꨯေꨁဳꨳ။ ပပ္ꨵꨓꨯꨵꨕꨯꨤꨲꨡꨤင္းꨀိတ္းေပဳꨵꨡြꨀ္ꨲꨓ္ꨮးမူိင္းထꨯး မူိဝ္ꨳပီꨶ 1953<br />

ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨓိတꨤꨓ္း<br />

ပိုꨓ္းꨁမ္း<br />

(သꨯꨤလꨰꨓ္)<br />

မ္ꨮꨲသုင္ꨁဳꨳ!<br />

ပီꨳꨓြင္ꨵ ꨓြင္ꨵပီꨳꨬလꨳေပဳꨳဝꨤꨓ္ꨳေမမူိင္း ꨡူꨉ္းလီꨁဝ္ꨅဝ္ꨳတꨤင္းလꨯꨤ<br />

ꨕြင္းလူꨡꨤꨓ္ꨲပပ္ꨵလိꨀ္ꨳပုိꨓ္းတꨯးꨕုိꨓ္ꨓꨯꨵ ꨟꨮ္ꨳမီးမင္ꨲꨀလဳꨲလီꨶꨬလꨳ ꨟꨮ္ꨳမီး<br />

ထꨤတ္ꨳꨅ္ꨮဝူꨓ္ꨵဝဳꨳ ‘‘တꨯးꨅူိဝ္းပꨯꨲပြင္ꨲꨅ္ꨮꨓꨓ္ꨵ ေတꨁတ္းꨅ္ꨮꨟြင္ꨵꨅူဝ္းꨟꨮ္ꨳပြင္ꨲꨅ္ꨮ<br />

တꨯး တꨯးꨅူိဝ္းပြင္ꨲꨅ္ꨮယဝ္ꨵꨓꨓ္ꨵ ေတꨟြမ္းꨟူမ္ꨳꨅုင္မုိဝ္းေသ ꨟꨱတ္းꨀꨤꨓ္ꨁူိဝ္း<br />

ꨬလꨳမူိင္းတꨯး ꨀူိတ္ꨲေတပꨱꨓ္တꨯး ꨟꨯꨤꨵေတပꨱꨓ္တꨯး၊ လီꨶေတပꨱꨓ္တꨯး၊ တꨯꨤေတ<br />

ပꨱꨓ္တꨯးꨓꨯꨓꨓ္ꨵ လꨯꨳမူိꨓ္ꨀꨓ္တꨤင္းယိင္းတꨤင္းꨅꨯꨤးေသꨀမ္းꨓꨯ-<br />

ပုိꨓ္းꨡꨓ္ဝဳꨳꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္ငဝ္ꨳꨟꨤꨀ္ꨳပုိꨓ္ꨵငူိꨓ္ꨳ ꨅူိဝ္ꨵꨁူိဝ္းꨬလꨳ ဝꨤꨓ္ꨳမူိင္း<br />

ပုိꨓ္းမꨓ္ꨳေꨀဳꨳꨅူိဝ္ꨵꨟꨰင္း ပုိꨓ္းꨟꨰင္းေꨀဳꨳမူိင္းꨟူိဝ္ꨳပိုꨓ္းꨟူိဝ္ꨳေꨀဳꨳꨁူိဝ္းသုင္ ပုိꨓ္း<br />

တးꨟဝ္းꨓꨯꨵ ꨬတꨲတင္ꨳမဳးတီꨳ လြꨯꨡꨤꨓ္းတꨯး လိꨓ္ꨁမ္းထုင္ꨵသꨰꨓ္သꨯꨤး ပူꨀ္ꨵ<br />

တင္ꨳပꨱꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး တꨯးꨅꨱမ္မူိဝ္ꨳ 2515ꨵBC (ꨘ-ပ-ယ)ပꨤꨓ္ꨓုိင္ꨳယဝ္ꨵပꨤꨓ္<br />

ꨓုိင္ꨳသုိပ္ꨲတꨤမ္းလꨤမ္းမဳး ေတဳꨲထုိင္ပꨤꨓ္သိပ္းသြင္ꨅူꨵတꨯး1253.AD(ꨘ-ပ-<br />

ယ)၊ ဝꨯꨤးေသပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵမဳး တꨯးꨟဝ္းလꨯꨳတꨰꨀ္ꨲယꨯꨤꨳꨀꨓ္ေသ ပꨤꨓ္တꨯးတꨯးလꨯꨳ<br />

လူꨵလꨰဝ္မဳးေတဳꨲထုိင္ꨟꨤꨓ္ꨵယꨤမ္းꨓꨯꨵ ꨓꨯꨓ္ꨮးပုိꨓ္းꨓꨯꨵ တꨰမ္ꨳဝꨯꨵꨓင္ꨲꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ပꨤꨓ္မူိဝ္ꨳꨓꨯꨵ ꨟꨱတ္းသင္တꨯးꨟဝ္း ꨡမ္ꨲꨟြမ္းꨀꨓ္ပꨱꨓ္ꨡꨓ္လꨱဝ္လꨯꨳလဳꨲ<br />

ꨟꨱတ္းသင္ဝဳꨳꨀဝ္ꨅုိဝ္ꨳ မ္ꨮးꨕိတ္းꨓꨯ ယူꨲတိꨀ္းတိꨀ္းလဳꨲ တီꨳေတꨵမꨓ္းတဳꨲမီး<br />

ꨟꨰင္းေသ ꨀꨮဳꨲထုိင္ယူိင္းꨡꨤꨓ္း ꨀူꨉ္းꨡမ္ꨲꨅ္ꨮꨳꨟူိဝ္? ပꨱꨀ္ꨵဝဳꨳဝဳꨲတ(Policy)ꨡမ္ꨲ<br />

မူိꨓ္ꨀꨓ္ေသတေꨀဳꨳ တꨤင္းမူိꨓ္ꨀꨓ္ယူꨲꨀူꨉ္းꨬလꨳ သင္ဝဳꨳတꨯြးမုိဝ္းꨀꨓ္ ꨟူမ္း<br />

ꨀꨓ္ꨟꨱတ္း သꨤင္ꨳꨓဳꨳꨀꨤꨓ္တဳꨲဝꨤꨓ္ꨳမူိင္းလီꨶꨓꨯꨵꨅိုင္ ေတꨡမ္ꨲမီးပုꨓ္ꨳꨕြင္း<br />

လီလူိဝ္ꨀꨮဳꨲေသ ꨡꨯꨤꨳဝဳꨳꨅီꨲ ꨡီꨲဝဳꨳꨟူင္ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ ꨀဝ္းꨀꨓ္ꨕိတ္းꨀꨓ္ ပိꨓ္ꨲ


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

လုꨀ္ꨳဝꨓ္းꨀꨓ္ယူꨲꨓꨯꨵꨟူိဝ္လဳꨲ ေပဳးပြင္ꨲꨅ္ꨮꨬလꨳ ပိꨓ္ပꨰင္မဳးဝꨓ္းꨓုိင္ꨳေတꨵ<br />

ေမမူိင္းတꨯးꨟဝ္းေတꨡဝ္တꨤင္းမြꨀ္ꨲꨀြꨓ္ ꨡꨓ္ယမ္းꨓမ္ꨵမꨰတ္ꨵတဳꨲေသ ယုိꨓ္ꨳ<br />

မုိဝ္းပ္ꨮꨵꨟပ္ꨵꨅူိဝ္းꨟဝ္းယူꨲယဝ္ꨵတꨯးꨡူꨉ္တꨯး။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

‘‘ꨀꨮꨤမ္းꨓမ္း’’<br />

ꨀိင္ꨲတဳꨵ ꨀဝ္ꨳတꨯး<br />

ꨀꨰပ္ꨵꨓုိင္ꨳယꨓ္ꨲꨀုင္ꨲ<br />

1ꨵ ꨓ ္ꨮးမူိင္းꨁူင္းꨀꨤင္ေလဳးꨀလူင္ ꨡꨓ္ꨀူꨓ္းꨟဝ္းꨀူိတ္ꨲမဳးမီးမဳးသီꨲꨟꨱင္လꨤꨓ္ꨵပꨯꨤ<br />

ပꨯꨤယꨤမ္းꨓꨯꨵ ꨕြင္းလꨱဝ္သဳꨲသꨓဳꨲၾꨕဳးပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳ(2521)လူိꨓ္ 12 လြင္ꨳꨀဝ္ꨳ<br />

ꨁမ္ꨳ၊ ပီꨶꨁရိတ္ꨵ 1978ꨵ11လူိꨓ္23ဝꨓ္းꨓꨯꨵ လꨯꨳဝဳꨳပꨱꨓ္ဝꨓ္း ꨀ်ဳꨵꨀ်ဳꨵꨓဳꨵꨓဳꨵ<br />

သုꨁꨅယသီꨲရိေတꨲꨅဳꨲပꨕဳꨲသမင္ꨲꨀလဳꨲ သ္ꨮလꨰင္းဝꨓ္းꨓုိင္ꨳ မူိင္းေꨀဳꨳꨅဳꨵ<br />

လꨰင္းယဝ္ꨵလꨰင္းထꨰင္ꨳေတသုိပ္ꨲꨀꨓ္ꨀꨮဳꨲတိꨀ္ꨵတိꨀ္ꨵတꨤင္းꨓဳꨳꨡမ္ꨲသုတ္ꨵꨡမ္ꨲ<br />

ꨟုꨓ္ယဝ္ꨵ။<br />

2ꨵ ေလဳးꨀလူင္ꨁူင္းꨀꨤင္ꨬလꨳ ꨀူꨓ္းꨟဝ္း သတ္ꨵတဝဳꨲတင္းလꨯꨤꨓꨯꨵ ယူꨲꨅြမ္း<br />

ထမ္ꨲမပီꨲꨅ ꨓိယဳꨲမပꨱꨓ္ပꨱꨓ္တꨯꨤတꨯꨤ ꨟꨯꨤꨟꨯꨤမုꨓ္းမုꨓ္း သꨗဳꨲဝထမ္ꨲမ မီꨳဝꨯꨵ<br />

ꨓင္ꨲꨓꨯယဝ္ꨵ။ ꨓ္ꨮးလူꨀ္ꨳꨁူင္းꨀꨤင္ꨓꨯꨵ မီးဝꨯꨵပရမတ္ꨵထဳꨵ ပိင္းꨉꨤပ္ꨳꨬလꨳသမ္ꨲမု<br />

တိပိင္းꨉꨤပ္ꨳသြင္ပူိင္ယဝ္ꨵ။ ပရမတ္ꨵထဳꨵꨡꨓ္ဝဳꨳꨓꨓ္ꨵ ေပဳးꨕ္ꨮꨟူꨵလꨰင္းပြင္ꨲ<br />

ꨅ္ꨮေꨀဳꨳ မꨤꨀ္ꨳꨕူဝ္ꨲ ꨓိပ္ꨵပꨤꨓ္ꨲၾတဳးꨓꨓ္ꨵꨅမ္ꨀꨮဳꨲꨅမ္ꨀꨮဳꨲတိꨀ္းတိꨀ္းယဝ္ꨵ။<br />

သမ္ꨲမုတိ ပိင္းꨉꨤပ္ꨳꨅမ္ꨵ ဝဳꨳꨡဝ္ တꨤင္ꨳꨡဝ္ ꨟြင္ꨵꨡဝ္ တꨤင္ꨲꨡဝ္<br />

ꨅြမ္းꨓင္ꨲလြင္ꨳꨕ္ꨮတꨤင္းမꨓ္းꨓမ္ꨓဳꨲꨓမ္ꨓဳꨲပိꨓ္ꨲပိꨓ္ꨲ လꨯꨤꨳလꨯꨤꨳ ေပဳးꨕ္ꨮ<br />

ꨕူꨳလ္ꨮ ေမဳꨟူꨵလꨰင္းပြင္ꨲꨅ္ꨮလူိꨀ္ꨳꨀꨱပ္းꨡဝ္ ꨡꨓ္လီ ꨡꨓ္မ်ိတ္ꨳꨓꨓ္ꨵေꨀဳꨳ<br />

ꨅꨤင္ꨳလꨯꨳတꨤင္းလီတꨤင္းမ်တ္ꨳ ꨀꨮဳꨲꨓင္ꨲသမ္ꨤမုတိပိင္းꨉပ္ꨳꨓꨓ္ꨵေတꨵေတꨵဝဳꨳ<br />

ဝဳꨳꨀမ္းလꨱဝ္ꨓင္ꨲꨡဝ္ꨲယဝ္ꨵ။<br />

3ꨵ တꨯးတꨯး ꨡꨓ္ဝဳꨳꨓꨓ္ꨵေꨀဳꨳ ꨁဝ္ꨳပဳးꨓ္ꨮးသမ္မုတိပိင္းꨉꨤပ္ꨳေꨁဳꨳꨓုိင္ꨳꨓင္ꨲ<br />

ꨀဝ္ꨲ မီးမဳးꨅꨰင္ꨳꨅꨰင္ꨳလꨰင္းလꨰင္း ပီꨳꨓြင္ꨵေꨁꨲꨬလ တꨯးꨟဝ္းထꨯးꨟဝ္း တꨯးꨡဳꨟူမ္<br />

ꨡိတ္တရိယ ꨡိင္းꨀရိတ္ꨳꨘလင္ꨲသꨱတ္ꨳ ꨡေမရိꨀꨤꨓ္ꨲ ꨀ်ဳꨲပꨤꨓ္ꨁဝ္ꨅဝ္ꨳ


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨅူိဝ္းမီးတꨤင္းꨟူꨵယ္ꨮꨲ တꨤင္းꨟꨓ္ꨓမ္ꨁဝ္ꨅဝ္ꨳ ꨅင္ꨲလꨯꨳတꨰမ္ꨳပꨱꨓ္ꨕုိꨓ္ပꨱꨓ္<br />

ပပ္ꨵဝꨯꨵပꨓ္ယဝ္ꨵ။<br />

ꨀြပ္ꨳပူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨬလꨳ ေပဳးꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨁꨯꨳလꨯꨳမီးတꨤင္းꨟူꨵတꨤင္းလꨰင္း တꨯး<br />

မူိဝ္ꨳꨀြꨓ္ꨲပူꨓ္းမဳးꨟဳꨳꨟꨱင္ပီꨶ တꨤင္းလင္ꨬလꨳ တꨯးပꨤꨓ္မူိဝ္ꨳလꨱဝ္ပူိင္ꨳပꨰꨀ္ꨲꨀꨓ္<br />

ꨅူိင္ꨵꨟူိဝ္ꨡꨓ္ဝဳꨳꨓꨓ္ꨵ ꨅ္ꨮꨵꨉꨤꨓ္ꨲꨡꨤꨓ္ꨲꨡဝ္ ꨟꨮ္ꨳမီးꨅ္ꨮသုင္ꨅ္ꨮမ်တ္ꨳ ꨅ္ꨮသ္ꨮ<br />

ေသꨀမ္းလူꨉ္ꨳတ။<br />

ေတမူိꨓ္ꨓင္ꨲ ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲလꨯꨳꨕြမ္ꨵꨟူမ္ꨳꨀူꨓ္းပꨤꨓ္မူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵꨓꨓ္ꨵ<br />

ꨡꨓ္ꨁဝ္ပူꨀ္းပြင္ေꨟဳသꨰင္ ꨓင္ꨳꨓူိဝ္ေꨟဳꨁမ္း မီးꨓမ္ꨵꨅ္ꨮသုင္တꨱမ္ꨕြမ္ꨵမꨰတ္ꨵ<br />

တဳꨲ မူꨓ္ꨳသꨮꨤင္ꨲသူိဝ္းꨅ္ꨮ ꨀူꨳꨅဝ္ꨵꨓ္ꨮဝꨓ္းယꨤမ္းမီးꨓ္ꨮးတဳꨓ္ꨮးꨅ္ꨮ ငိꨓ္းယူꨲꨓ္ꨮး<br />

ꨟူꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨓꨓ္ꨵယူꨲယဝ္ꨵ။<br />

ပꨓ္ꨲꨉဳꨲေပꨵꨟꨰင္းꨀုိꨓ္း ꨕ္ꨮမီးငိုꨓ္းပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳ<br />

ꨕ္ꨮမီးꨁဝ္ꨳပꨱꨓ္ꨁုꨓ္ ꨡမ္ꨲထူပ္းꨅူꨓ္လြင္ꨳ ယꨤꨀ္ꨳသင္ယဝ္ꨵ။ ꨟꨮ္ꨳꨕူꨳ<br />

ꨡꨤꨓ္ꨲ တꨱမ္ꨕြမ္ꨵေလဳးꨀီေလဳးꨀုတ္ꨳ သုꨁမင္ꨲꨀလဳꨲပꨱꨓ္ꨕူꨳꨅꨯြꨳသဳꨲသꨓဳꨲ<br />

ထꨤတ္ꨳၾတဳးမꨤꨓ္ꨲ မီးꨉꨤꨓ္တꨓ္းပꨤꨓ္ꨅုိꨓ္ꨳသ္ꨮ ꨅြတ္ꨲꨅြတ္ꨲတူဝ္ꨳတူဝ္ꨳသꨀ္း<br />

ꨀမ္းတဳꨵေꨟဳး။<br />

٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

တꨯး တꨯးမူိဝ္ꨳꨀြꨓ္ꨲ ꨡမ္ꨲꨟြꨓ္ꨲတူꨀ္းေꨁ်ဳꨵ<br />

ꨟြမ္ေတꨟꨰင္းꨀုိꨓ္း ေတꨲတုိꨓ္းငဝ္ꨳꨟꨤꨀ္ꨳ<br />

မီးမꨤꨀ္ꨳပူꨀ္းတင္ꨳေတေꨟဳတꨯး<br />

ပုိꨓ္း တꨯးတင္ꨳꨀုိမ္း ယဳꨲလုိမ္းသꨯꨤပꨤꨓ္<br />

ꨟꨱတ္းꨀꨤꨓ္ေတꨲမဳး လူိꨀ္ꨳတဳးသူိဝ္ꨲလိꨀ္ꨳ<br />

ꨁုိꨓ္းတꨰꨀ္ꨳတꨓ္းပꨤꨓ္ဝဳꨳꨁူိဝ္းတꨯး<br />

တꨯး တꨯးတင္ꨳꨀိုမ္း ယဳꨲလုိမ္းသꨯꨤပꨤꨓ္<br />

ꨟꨱတ္းꨀꨤꨓ္ေတꨲမဳး လူိꨀ္ꨳတဳးသူိဝ္ꨲလိꨀ္ꨳ<br />

ꨁုိꨓ္းတꨰꨀ္ꨳတꨓ္းပꨤꨓ္ဝဳꨳꨁူိဝ္းတꨯး<br />

တꨯး တꨯးပꨤꨓ္ꨓꨯꨵ လူဝ္ꨀꨯꨵမူိꨓ္ꨡြꨓ္<br />

ꨟူမ္ꨳတြꨓ္ꨳသꨱꨓ္ꨳꨅ္ꨮ ꨀူꨳꨕ္ꨮꨁိင္းမꨓ္း<br />

လꨓ္းꨀꨓ္းတင္ꨳꨁုိꨓ္းꨀꨤꨓ္မူိင္းꨁူိဝ္းတꨯး<br />

သဳꨲꨀိ(ꨀꨱင္းတုင္)


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨀꨮꨤမ္းꨓꨤမ္းꨓ္ꨮး<br />

ေပဳးပꨱꨓ္ꨕူꨳꨟူꨵပုိꨓ္းေꨀဳꨵꨓုိင္ꨳꨬလꨳ ꨕူꨳꨅြပ္ꨲထတ္းꨟဳပုိꨓ္းေꨀဳꨵꨓုိင္ꨳ<br />

ေပဳးꨓꨯ ေတလꨯꨳပြင္ꨅ္ꨮဝဳꨳ ꨀူꨓ္းတꨯးꨟဝ္းꨡမ္ꨲတြꨓ္ꨵပꨱꨓ္ပဳꨳတ္ꨮꨳꨕ္ꨮ ပꨱꨓ္ꨁူိဝ္း<br />

ယ္ꨮꨲꨁူိဝ္းလူင္ꨁူိဝ္းꨓုိင္ꨳ ေတꨲတင္ꨳမဳးꨅꨱမ္မူိဝ္ꨳꨁူိဝ္းꨀူꨓ္း ေတꨲတင္ꨳပꨱꨓ္မဳးꨓ္ꨮး<br />

ꨀမ္ꨲꨘဳꨲတီꨳပြတ္းꨀꨤင္ꨀုꨓ္လူင္ေꨡးသ်ဳးꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

ေပဳးေတꨕုိꨓ္ꨵꨁုိꨓ္းပုိꨓ္းတꨯးꨟဝ္း ꨡဝ္ꨅꨱမ္မူိဝ္ပီꨶ(BC.480)(ꨕ-ပ-ပ)<br />

(ပꨤꨓ္ၾꨕဳးေယꨲသူꨵပꨯꨲေပဳꨲ)လုꨀ္ꨵꨡဝ္ꨅꨱမ္မူိဝ္ꨳလꨱဝ္ꨓꨯꨵ ꨀꨮဳꨲပဳꨳလင္ꨟူိင္မဳးပီꨶပြင္း<br />

2ꨲ760ꨲ000သြင္လꨤꨓ္ꨵꨅꨱတ္းသꨰꨓ္ ꨟူꨀ္ꨵမုꨓ္ꨲပꨯꨤꨅꨱမ္မူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵ တꨯးꨟဝ္းေတꨲ<br />

တင္ꨳပꨱꨓ္မဳးꨁဝ္ꨳပဳး ꨓ္ꨮးꨅုိဝ္ꨵꨁူိဝ္းꨀူꨓ္း မုꨓ္ꨲꨀူဝ္းꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ꨓ္ꨮးꨁူိဝ္းꨀူꨓ္း<br />

ꨡꨓ္ꨀုိꨀ္း ꨀမ္ꨲꨘဳꨲမဳးꨁူိဝ္းလူင္သီꨲꨡꨓ္ꨓꨓ္ꨵ<br />

1. Mongoloid ꨅုမ္းꨁူိဝ္းꨀူꨓ္းမုင္ꨲꨀူဝ္း<br />

2. Europoid ꨅုမ္းꨁူိဝ္းꨀူꨓ္းယူꨲရူပ္ꨳ<br />

3. Negroid ꨅုမ္းꨁူိဝ္းꨀူꨓ္းꨓီꨲꨀရူဝ္း<br />

4. Australoid ꨅုမ္းꨁူိဝ္းꨀူꨓ္းေꨡဳးသထꨀူဝ္းꨡမ္ꨲꨓꨓ္ (Caucasian) ꨅုမ္း<br />

ꨁူိဝ္းꨀူꨓ္းꨀြꨀ္ꨲေꨀးသွꨓ္းꨓꨯꨵယဝ္ꨵ။<br />

ေပဳးꨡဝ္ပꨯꨤးလူꨀ္းဝဳꨳ ꨅုမ္းꨁူိဝ္းꨀူꨓ္းမုင္ꨲꨀူဝ္းꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္ꨅူိဝ္ꨵꨁူိဝ္းꨡꨓ္<br />

ယ္ꨮꨲေသပူိꨓ္ꨳꨬလꨳ ေတꨲပꨱꨓ္မီးမဳးꨡြꨓ္တꨤင္းပူိꨓ္ꨳꨓ္ꨮးꨁူိဝ္းꨀမ္ꨲꨘဳꨲꨓꨯꨵယဝ္ꨵ။<br />

ꨀြပ္ꨳတးေꨀဳꨳ ပꨱꨓ္ꨁူိဝ္းꨀူꨓ္းမုꨓ္ꨲꨀူဝ္းꨬလꨳ ပꨱꨓ္ꨅူိဝ္ꨵယ္ꨮꨲꨁူိဝ္းလူင္ꨡꨓ္ꨓုိင္ꨳ<br />

ယဝ္ꨵ။ ထုိင္မဳးမိူဝ္ꨳပီꨶ(2697 B.C)တꨯးꨟဝ္းမဳးေတꨲတင္ꨳပꨱꨓ္ဝꨤꨓ္ꨳပꨱꨓ္မူိင္းꨬလꨳ<br />

ꨡုပ္ꨵဝꨤꨓ္ꨳပြင္မူိင္းမဳးꨀြꨓ္ꨲယဝ္ꨵ။ ပꨤꨓ္မူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵေꨁꨲꨬလꨳတꨯးပꨯꨲပဳꨳတꨰꨀ္ꨲယꨯꨤꨳ<br />

ꨀꨓ္ꨀြပ္ꨳသင္? ꨀြပ္ꨳပူိဝ္ꨳဝဳꨳပီꨶ(2697 B.C)ꨓꨓ္ꨵ ꨅူိဝ္ꨵꨁူိဝ္းေꨁꨲꨬလꨳတင္းတꨯး<br />

ေꨕꨡြꨀ္ꨲမဳးꨓ္ꨮးမုင္ꨲꨀူဝ္းေသ မဳးတင္းဝꨤꨓ္ꨳတင္ꨳမူိင္းꨟူမ္ꨳꨀꨓ္ယဝ္ꨵ။ ꨀြပ္ꨳꨓꨓ္


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨬလꨳ ယူꨲꨟူမ္ꨳꨀꨓ္ꨀိꨓ္ꨟူမ္ꨳꨀꨓ္ တီꨳေတꨲꨅဳꨵꨓမ္ꨵꨟြင္ꨵꨟူဝ္ꨵꨬလꨳ ꨓမ္ꨵယꨤꨓ္<br />

သီꨀꨤင္ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

ပꨤꨓ္မူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵ (2697 B.C)ꨅူိဝ္ꨵꨁူိဝ္းေꨁꨲꨬလꨳ<br />

ꨅူိဝ္ꨵꨁူိဝ္းတꨯးꨓꨯꨵပꨱꨓ္ꨡူꨉ္း လီꨀꨓ္ꨅမ္ꨅ္ꨮꨀꨓ္ေတꨵေတꨵဝဳꨳဝဳꨳယဝ္ꨵ။<br />

ꨀြပ္ꨳဝဳꨳလꨯꨳယူꨲꨟူမ္ꨳꨀꨓ္ꨀိꨓ္ယူꨲꨅြမ္းꨀꨓ္မဳးꨟူိင္ꨬလꨳ<br />

ထုင္းꨅꨤမ္ꨲꨕဳꨲသဳꨲေꨁꨲꨬလꨳတꨯးꨓꨯꨵ ꨡမ္ꨲေပဳးပꨱꨀ္ꨲပူိင္ꨀꨓ္<br />

မꨤင္ပြꨀ္ꨳမꨤင္လ္ꨮလꨯꨳꨟꨓ္ေꨁꨲꨬလꨳတꨯး<br />

သုိပ္ꨲသꨯꨤလူိတ္ꨳꨀꨓ္<br />

ꨡဝ္ꨁူိဝ္းသြင္ꨁူိဝ္းေလဳးꨀꨓ္ပꨱꨓ္ꨁူိဝ္းꨡꨓ္လꨱဝ္ꨀꨓ္ꨓꨓ္ꨵယူꨲယဝ္ꨵ။<br />

The tai and <strong>the</strong> chinese people were neighbours, closely<br />

connected with one o<strong>the</strong>r through blood relationships since <strong>the</strong><br />

beginning <strong>of</strong> <strong>the</strong> chinese impire.<br />

ပꨤꨓ္မူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵ ေꨁꨲတင္းယုꨀ္ꨵယြင္ꨳꨟြင္ꨵတꨯးꨟဝ္းဝဳꨳပꨱꨓ္ပီꨳꨡꨯꨤꨳꨁဝ္-<br />

The <strong>Tai</strong> race was <strong>the</strong> elder bro<strong>the</strong>r <strong>of</strong> chinese ꨡꨓ္ဝဳꨳꨓꨓ္ꨵ likhit<br />

hoontraeul. (လီꨲꨀိတ္ꨵꨟူꨓ္ꨲၾတဳꨲꨀူꨲ)ꨕူꨳတꨰမ္ꨳပုိꨓ္းလြင္ꨳေꨁꨲꨬလꨳတꨯး တꨰမ္ꨳ<br />

ဝꨯꨵꨓ္ꨮးပပ္ꨵလိꨀ္ꨳ ပုိꨓ္းꨡꨓ္ꨅူိဝ္ꨳဝဳꨳ- (The siamese, chinese relation.)<br />

ꨓꨓ္ꨵမီးꨓင္ꨲလꨤတ္ꨳမဳးꨓꨯꨵယဝ္ꨵ။ သမ္ꨵထꨰင္ꨳ Dr.william cliften dodd ေꨀဳꨳ<br />

တꨰမ္ꨳဝꨯꨵꨓင္ꨲꨓꨯꨓင္ꨲꨀဝ္ꨲ။<br />

ေတꨲမဳးတီꨳပြတ္းꨀꨤင္ ꨀုꨓ္လူင္ေꨡးသ်ဳးတီꨳꨡုိင္ꨲသꨰꨓ္သꨯꨤးꨓꨓ္ꨵ<br />

ယဝ္ꨵ။ ထုိင္မဳးမူိဝ္ꨳပီꨶ(2697.BC)ꨓꨓ္ꨵꨟူမ္ꨳꨟြမ္းꨀꨓ္တင္းေꨁꨲတင္းတꨯးꨬꨕ<br />

ꨡြꨀ္ꨲမဳးꨓ္ꨮးꨅုမ္းꨁူိဝ္းꨀူꨓ္းမုꨓ္ꨲꨀူဝ္း မဳးတင္ꨳဝꨤꨓ္ꨳပြင္မူိင္းတီꨳထူင္ꨵꨀꨤင္ꨓမ္ꨵ<br />

ꨟြင္ꨳꨟူဝ္ꨳꨬလꨳ ꨓမ္ꨵယꨤꨓ္ꨲသီꨀꨤင္ꨓꨓ္ꨵေသယူꨲသဝ္းꨟူမ္ꨳꨀꨓ္ပꨱꨓ္ꨡူꨉ္းꨀꨓ္<br />

ꨓင္ꨲꨓꨓ္မဳးယဝ္ꨵ။ ꨀူꨉ္းꨀဳꨳလြင္ꨳလ္ꨮေသꨡမ္ꨲဝဳꨳပꨱꨓ္တꨯးꨟဝ္းလꨯꨳꨡြꨓ္ꨟူဝ္<br />

ထူဝ္းꨓဳꨳေꨁꨲꨁဝ္ေသ ꨁုိင္ပြင္ꨟꨱတ္းသꨤင္ꨳယူꨲယဝ္ꨵ။ ထုိင္မဳး မူိဝ္ꨳပီꨶ 2512 BC<br />

ꨓꨓ္ꨵꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯး(ꨅဝ္ꨳတူꨓ္ယူꨀ္ꨲ)ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ ꨅဝ္ꨳသꨰင္ꨁꨱဝ္ꨬတꨲတင္ꨳ


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ပꨱꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးတꨯး ꨓ္ꨮးမူိင္းသꨰꨓ္သꨯꨤးꨓꨓ္ꨵေသꨬလꨳ ꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲမူိင္းေꨁꨲမူိင္း<br />

တꨯးတင္းမူတ္းယဝ္ꨵ။<br />

ꨬတꨲꨡဝ္မူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵမဳး ေတဳꨲပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးတꨯးꨓမ္ꨅဝ္ꨳသုိပ္ꨲမဳး<br />

သုိပ္ꨲမဳးပꨤꨓ္လ္ꨮပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ-<br />

1ꨵ ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္း တꨯးတꨯး<br />

2ꨵ ။ တꨯးတꨯးꨡုꨉ္ꨘꨯး<br />

3ꨵ ။ တꨯးတꨯးလုိဝ္း<br />

4ꨵ ။ တꨯးတꨯးယုိꨓ္း<br />

5ꨵ ။ တꨯးတꨯးꨁူိဝ္းသူိဝ္<br />

6ꨵ ။ တꨯးတꨯးꨅဝ္ꨳ<br />

7ꨵ ။ တꨯးတꨯးꨁိင္း<br />

8ꨵ ။ တꨯးတꨯးမူိင္းလြꨯ<br />

9ꨵ ။ တꨯးတꨯးသꨤမ္မူိင္း<br />

10ꨵ ။ တꨯးတꨯးꨓမ္ꨅဝ္ꨳ<br />

11ꨵ ။ တꨯးဝူင္ꨵတꨯးမူိင္းမꨤဝ္းလူင္<br />

12ꨵ ။ တꨯး(မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္)ꨅဝ္ꨳꨘဳꨵတꨯး<br />

13ꨵ ။ တꨯး(မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္)ꨅဝ္ꨳꨘဳꨵတꨯးꨀဝ္ꨳမူိင္းသꨤမ္သိပ္းꨟုꨀ္းꨓꨓ္ꨵ<br />

ယဝ္ꨵ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

တီꨳေꨓꨅꨱင္ꨳ<br />

BC - ꨘ-ပ-ပ(ပꨤꨓ္မူိဝ္ꨳၾꨕဳးꨁရိတ္ꨵပꨯꨲေပဳꨲ)<br />

AD - ꨘ-ပ-ယ(ပꨤꨓ္မူိဝ္ꨳၾꨕဳးꨁရိတ္ꨵေပဳꨲယဝ္ꨵ)<br />

1ꨵ ꨅ ုိဝ္ꨵꨁူိဝ္းꨀူꨓ္းမုꨓ္ꨲꨀူဝ္းသြင္ꨡꨓ္ ေꨁꨲꨬလꨳတꨯးေꨕꨡြꨀ္ꨲꨓ္ꨮးꨅုမ္းမုꨓ္ꨲ<br />

ꨀူဝ္းေသ မဳးတင္ꨳမꨤꨓ္ꨳတင္ꨳမူိင္း(ပီꨶ2697BC)ꨅူိဝ္ꨵꨁူိဝ္းေꨁꨲꨬလꨳ ꨅူိဝ္ꨵꨁူိဝ္း<br />

တꨯးꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္ꨀူꨓ္းꨁူိဝ္းယ္ꨮꨲꨁူိဝ္းလူင္မီးꨀုိꨀ္းꨀမ္ꨲꨘဳꨵမဳးꨡြꨓ္တꨤင္းꨀူꨓ္းတꨤင္ꨲ<br />

ꨅူိဝ္ꨵတꨤင္ꨲꨁူိဝ္းꨁဝ္ ꨇꨱမ္မူိဝ္ꨳပီꨶ(2697 BC)(ꨕ-ပ-ပ)ꨁဝ္မီးꨘိင္ꨳꨬငꨳꨕဳꨲသဳꨲ<br />

ꨬလꨳလိꨀ္ꨳလꨯꨤးေသ လြင္ꨳယူꨲလြင္ꨳသဝ္း ꨀꨤꨓ္ꨀူꨓ္းတꨤင္းသꨱင္ꨳေꨀဳꨳ ꨅꨓ္ꨵ<br />

သုင္လူိဝ္ပူိꨓ္ꨳ ꨓ္ꨮးꨀမ္ꨲꨘဳꨲꨀြꨓ္ꨲယဝ္ꨵ။ (480 BC)(ꨕ-ပ-ပ)ꨓ္ꨮးဝူင္ꨳꨀꨤင္<br />

2ꨲ760ꨲ000 ꨬလꨳ 2ꨲ000ꨲ000 လꨤꨓ္ꨵပီꨶꨓꨓ္ꨵ တီꨳပြတ္းꨀꨤင္ꨀုꨓ္လူင္ေꨡး<br />

သ်ဳး လြင္ꨳဝဳꨳမီးꨀူꨓ္းယူꨲသဝ္းမဳးꨡꨓ္ဝဳꨳꨓꨓ္ꨵ တဳꨲေꨓꨓမ္ꨵေꨓတူဝ္မꨓ္း<br />

လုပ္ꨲꨀူꨓ္း လုပ္ꨲသတ္းလူင္ငဝ္ꨳꨀမ္ꨘဳꨲꨓꨓ္ꨵꨬလꨳ သင္ꨁူဝ္းꨁြင္တꨤင္းယိပ္း<br />

ꨡꨓ္ꨡဝ္မꨤꨀ္ꨲꨟိꨓ္ꨟꨱတ္းဝꨯꨵ ꨅူိဝ္းꨓꨓ္ꨵꨬလꨳသင္ ယင္းလꨯꨳယူꨲေတဳꨲမူိဝ္ꨳလꨱဝ္<br />

ယဝ္ꨵ။ တီꨳꨓ္ꨮးမူိင္းꨟူဝ္ꨓမ္ꨵ (Hun Nun)ေတဳꨲမူိဝ္ꨳလꨱဝ္ ꨁူဝ္းꨁြင္ꨬလꨳ သဝ္ꨟိꨓ္<br />

ꨕဳꨟူိꨓ္းꨅူိဝ္းꨓꨓ္ꨵ တုိꨀ္ꨵꨀုိတ္းꨅူမ္ꨕင္ဝꨯꨵယူꨲꨓ္ꨮးလိꨓ္မူိင္းယူꨲ။ ꨀြပ္ꨳဝဳꨳသဝ္<br />

ꨟိꨓ္ꨕဳꨟူိꨓ္ꨅူိဝ္းꨓꨯꨵ ꨟူိင္ꨓဳꨲယဝ္ꨵꨬလꨳ ေပဳးလꨯꨳꨅူမ္ꨀꨮဳꨲꨓ္ꨮးꨓင္လိꨓ္မူိင္း<br />

ေသတဳꨵေꨀဳꨳ ꨀူꨓ္းတꨯးꨁူိဝ္းတꨯးꨅꨱမ္မူိဝ္ꨳꨀြꨓ္ꨲꨓꨓ္ ယင္းတုိꨀ္းꨀုိတ္းဝꨯꨵယူꨲထုိင္<br />

ဝꨓ္းမူိဝ္ꨳꨓꨯꨵယဝ္ꨵ။<br />

မူိဝ္ꨳꨀြꨓ္ꨲယꨤမ္းꨓꨓ္ꨵ တꨯးꨬလꨳေꨁꨲꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္ꨀူꨓ္းယူꨲꨀိꨓ္ꨟꨱမ္းꨅမ္<br />

ꨀꨓ္ꨬလꨳ ꨕဳꨲသဳꨲꨘိင္ꨳꨬလꨳ ထုင္းꨅꨤမ္ꨲꨅူိဝ္းꨓꨯꨵꨡမ္ꨲေပဳးꨟꨓ္မီးတီꨳပꨰꨀ္ꨲ<br />

ပူိင္ꨳꨀꨓ္လူင္လꨤင္ ထုိင္မဳးပီꨶ (225 AD)‘‘ꨕ-ပ-ပ’’ꨓꨓ္ꨵ တꨯးꨬလꨳေꨁꨲꨓꨯꨵ<br />

လꨯꨳꨕꨤတ္ꨲꨀꨓ္ေသ တင္ꨳမꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨟꨤင္းꨕ္ꨮꨟꨤင္းမꨓ္းယဝ္ꨵ။ မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္မူိင္းꨓမ္<br />

ꨅဝ္ꨳ(Nan Chow)ꨬလꨳ မူိ္င္းယူꨲꨓမ္(Yun Nan)ꨓꨓ္ꨵ ေꨟဳꨁမ္းတꨯး တꨯးꨓꨯꨵ<br />

မီးဝꨯꨵတီꨳမူိင္းတဳꨲလီး(Tali)ꨓ္ꨮးမူိင္းယူꨲꨓမ္ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳ ꨡိမ္ꨲ


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ပဳꨲယဳꨲေꨁꨲ(ꨅုိင္ꨳေꨁꨲ)‘‘ꨁꨮꨤင္ꨀꨮꨤင္’’ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ꨅူိဝ္ꨵꨁူိဝ္းတꨯးေꨀဳꨵꨓုိင္ꨳꨓꨓ္ꨵ လꨯꨳ<br />

ꨡုပ္ꨵမူိင္းသꨤင္ꨳမူိင္း ꨅုိဝ္ꨳမꨓ္းꨟြင္ꨵဝဳꨳ တꨓ္ꨲယုꨀ္ꨵ (Than Yok) ဝဳꨳꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

မူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵတီꨳꨓ္ꨮးမူိင္းေꨁꨲꨓꨯꨵ ꨅꨰꨀ္ꨲေꨕꨀꨓ္ဝꨯꨵ မီးယူꨲꨟူꨀ္းမူိင္း ꨅုိဝ္ꨳမူိင္းꨅူိဝ္း<br />

ꨓꨓ္ꨵꨅမ္ꨵ<br />

1ꨵ မူိင္းꨟူဝ္ꨓမ္ꨵ (Hun Nan)<br />

2ꨵ မူိင္းသီꨲꨁုမ္ꨵ (Sze Chuan)<br />

3ꨵ မူိင္းꨀူꨉ္ꨳꨁꨱဝ္ (Kwei Chen)<br />

4ꨵ မူိင္းယူꨲꨓမ္ (Yun Nan)<br />

5ꨵ မူိင္းꨀꨮꨤင္သီ (Kwaun Si)<br />

6ꨵ မူိင္းꨀꨮꨤင္တင္ꨳ (Kwaun Tung) ပꨱꨓ္ꨅူိဝ္းꨓꨯꨵယဝ္ꨵ။ မူိဝ္ꨳꨕြင္းꨓꨓ္ꨵ ေꨁꨲ<br />

ꨁဝ္ꨟြင္ꨵတꨯးꨟဝ္းဝဳꨳ ပီꨳꨡꨯꨤꨳ ''Ta Kou" (The elder bro<strong>the</strong>r <strong>of</strong> chinese) ꨓꨯ<br />

ယဝ္ꨵ။ ꨁုꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးꨡꨓ္တင္ꨳဝꨯꨵ ꨓ္ꨮးမူိင္းယူꨲꨓမ္ꨓꨓ္ꨵေꨀဳꨳ ꨟြင္ꨵꨅုိဝ္ꨳဝဳꨳ<br />

ꨓမ္ꨅဝ္ꨳလူင္ ဝဳꨳꨓꨯယဝ္ꨵ။ မူိဝ္ꨳပီꨶ 4600BC (ꨕ-ပ-ပ)ꨓꨓ္ꨵ တꨯးသမ္ꨵေပဳး<br />

တင္ꨳမူိင္းေꨟဳꨁမ္း ꨓ္ꨮးမူိင္းေꨁꨲယဝ္ꨵေသ တီꨳယူꨲတꨯးေတꨵ ပꨱꨓ္တီꨳꨓ္ꨮးမူိင္းယူꨲ<br />

ꨓမ္ꨕꨯꨤꨲꨅꨤꨓ္းꨓမ္ꨵꨬမꨳလူင္ယꨓ္သီꨀꨤင္ (Yan Tse Kiang ) ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

မူိဝ္ꨳပီꨶ 2200BC ပꨯꨤပꨯꨤꨓꨓ္ꨵ တꨯးလꨯꨳလူင္းမဳးꨕꨯꨤꨲꨅꨤꨓ္းမူိင္းေꨁꨲယဝ္ꨵ။<br />

٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးတꨯးထူꨓ္ꨳꨓုိင္ꨳ(2697-2596 BC)<br />

တူꨓ္ယူꨀ္ꨲ I (ꨡမ္ꨲꨓꨓ္)ꨅဝ္ꨳသꨰင္ꨁꨱဝ္<br />

တူꨓ္ယူꨀ္ꨲ(Tuan<br />

Yok)<br />

ပꨱꨓ္ꨁုꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးꨡꨓ္ꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲꨓ္ꨮးမူိင္းꨬꨁꨲꨓꨓ္ꨵ<br />

ပꨱꨓ္ꨁူိဝ္းေꨟဳꨁမ္းတꨯးေသတဳꨵေꨀဳꨳ<br />

မꨓ္းꨅဝ္ꨳꨓꨯꨵသမ္ꨵမီးꨅ္ꨮမꨰတ္ꨵတဳꨲပꨰင္းꨟꨀ္ꨵꨓူိဝ္ꨀူꨓ္းꨀူꨳꨁူိဝ္းꨁူိဝ္း<br />

ꨓ္ꨮးမူိင္းꨬꨁꨲꨬလꨳ ပꨱꨓ္ꨁူꨓ္ၾတဳးလူင္ꨡꨓ္ ပူိꨓ္ꨳꨓပ္ꨵထူိဝ္ယဝ္ꨵ။<br />

ꨀꨱဝ္ꨲꨀပ္းလြင္ꨳပꨯꨤးမူိင္းꨬလꨳ လြင္ꨳတဳꨲꨡဝ္ꨓမ္ꨵꨕꨯꨤꨲꨟꨱတ္း<br />

လြင္ꨳꨕုꨀ္ꨲသြမ္ꨳꨓꨓ္ꨵ မီးဝꨯꨵꨓ္ꨮးမုိဝ္းꨁုꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးယဝ္ꨵ။ မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨁုꨓ္ေꨟဳ<br />

ꨁမ္းပဳးꨓꨯꨵ ꨡမ္ꨲတြꨓ္ꨵလꨯꨳထူပ္းတꨤင္းယꨤပ္ꨲတꨤင္းꨕုိတ္ꨲသင္လူင္လꨤင္။<br />

ဝုꨓ္ꨲလူင္ꨁုꨓ္ꨀꨮꨤင္(Kungkang)ꨕူꨳꨀမ္ꨵꨀꨤꨓ္ꨕꨯꨤꨲꨕꨤင္ꨓꨓ္ꨵ ယꨤမ္ꨳ<br />

လုꨀ္ꨵꨕုိꨓ္ꨵမꨓ္းꨅဝ္ꨳယူꨲေသတဳꨵ ꨀြပ္ꨳမꨓ္းꨅဝ္ꨳ ယိပ္းꨅြမ္းၾတဳး ꨟꨱတ္းလြင္ꨳ<br />

မꨰင္ꨳလြင္ꨳထုꨀ္ꨲꨬလꨳ ꨅဝ္ꨳꨡိမ္ꨲပဳꨲယဳꨲလူင္မူိင္းေꨁꨲေပဳးလꨯꨳꨡꨤပ္ꨳပꨓ္ ꨡဳꨲꨓဳꨲ<br />

ပူဝ္ꨲꨁ်ဳꨀ္ꨳ(ꨅြမ္သုိꨀ္း)လူင္ေသ ꨟꨮ္ꨳꨡြꨓ္ꨟူဝ္တုိꨀ္းပꨰတ္ꨳꨀူꨓ္းသုꨀ္ꨵယုင္ꨳꨀꨮꨤင္ꨁဝ္<br />

ယဝ္ꨵ။ ꨀြပ္ꨳမꨓ္းꨅဝ္ꨳꨟꨱတ္းတꨤင္းသုိဝ္ꨳꨬလꨳ ꨓ္ꨮးမူိင္းꨬꨁꨲꨡꨓ္မီးပဳးတ္ꨮꨳမꨓ္း<br />

ꨅဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵ တꨤင္းယုင္ꨳꨀဝ္းယꨱꨓ္ꨟꨯꨤေသထုိင္တီꨳေပဳးလꨯꨳꨀတ္းယꨱꨓ္ပꨱꨓ္လီꨶ<br />

ꨀꨮဳꨲယဝ္ꨵ။<br />

ꨁူိဝ္းꨀူꨓ္းမုꨓ္ꨲꨀူဝ္း(Mongoloid)ꨁူိဝ္းꨀူꨓ္းꨡꨓ္ဝဳꨳꨓꨓ္ꨵ ပꨱꨓ္ꨀူꨓ္း<br />

ꨅူိဝ္းꨡꨓ္သီꨓူိဝ္ꨵလူိင္၊ တဳလမ္ေသ မီꨳꨁုꨓ္ꨟူဝ္ꨡမ္ꨲေငဳး သꨱꨓ္ꨁုꨓ္ꨟူဝ္လမ္<br />

ဝꨯꨵꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ꨓ္ꨮးꨁူိဝ္းꨀူꨓ္းꨡꨓ္ꨀူိတ္ꨲ ꨀုိꨀ္းꨀမ္ꨲꨕဳꨲမဳးꨓꨯꨵ ꨁူိဝ္းမုꨓ္ꨲꨀူဝ္းေꨀဳꨳ<br />

ꨁဝ္ꨳပဳးပꨱꨓ္ꨀူꨓ္းငဝ္ꨳꨀမ္ꨲꨕဳꨲꨁူိဝ္းꨓုိင္ꨳ ꨀြပ္ꨳꨓꨯꨀူꨓ္းတꨯးေꨀဳꨳ ꨁဝ္ꨳပဳးꨓ္ꨮးꨁူိဝ္း<br />

ꨀူꨓ္းမုꨓ္ꨲꨀူဝ္းယူꨲꨬလꨳလꨯꨳဝဳꨳꨀူꨓ္းꨟဝ္း မီးမဳးꨀုိꨀ္းꨀမ္ꨲꨘဳꨲꨅꨱမ္ꨀြꨓ္ꨲ။ ပꨱꨓ္ꨁူိဝ္း<br />

ꨀူꨓ္းငဝ္ꨳꨀမ္ꨲꨘဳꨲꨁူိဝ္းꨓုိင္ꨳ ꨡꨓ္ဝဳꨳꨓꨓ္ꨵ လြင္ꨳတꨤင္းမꨓ္ꨳꨀုိမ္းဝꨯꨵယူꨲယဝ္ꨵ။<br />

တꨯးꨓꨯꨵပꨱꨓ္ꨁူိဝ္းယ္ꨮꨲꨁူိဝ္းလူင္ ꨡꨓ္ꨓုိင္ꨳ ꨡꨓ္ဝဳꨳꨓꨓ္ꨵေꨀဳꨳ ပꨱꨓ္လြင္ꨳꨡꨓ္


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨅုိဝ္ꨳꨡꨓ္ꨅ္ꨮေတꨵေတꨵယဝ္ꨵ။ တꨯးထꨯး၊ တꨯးလꨤဝ္းꨬလꨳ ꨁဝ္မိꨓ္(ꨀမ္ꨕြင္ꨳ)ꨁဝ္<br />

ꨅူိဝ္းꨓꨯꨵေꨀဳꨳ ပꨱꨓ္ꨁူိဝ္းꨀူꨓ္းꨡꨓ္လုꨀ္ꨵတီꨳ မုꨓ္ꨲꨀူဝ္းမဳးꨬလꨳ ပꨱꨓ္သꨯꨤလူိတ္ꨳ<br />

ꨓူိဝ္ꨵလꨱဝ္ꨀꨓ္ယဝ္ꨵ။ မူိဝ္ꨳပီꨶ 2697 BC (ꨕ-ပ-ပ)ꨡြꨓ္တꨤင္းသုတ္း တꨯးေꨕ<br />

ꨡြꨀ္ꨲꨓ္ꨮးမုꨓ္ꨲꨀူဝ္းေသမဳးေတꨲတင္ꨳဝꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨓ္ꨮးလိꨓ္မူိင္းေꨁꨲ ပြတ္းꨅꨤꨓ္း<br />

ဝူင္ꨳꨀꨤင္ꨓမ္ꨵေမꨳ ꨁြင္ꨵꨁူဝ္ꨵ (Hon Hou)ꨬလꨳꨓမ္ꨵေမꨳ ယꨓ္သီꨀꨤင္ꨲ (Yan<br />

Tse King)မူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵေတꨵ ေတꨲဝꨤꨓ္ꨳတင္ꨳမူိင္း မူိင္းလူင္ယꨓ္သီꨀꨤင္ꨲ (Yan<br />

Tse King ) ꨡꨓ္ဝဳꨳꨓꨓ္ꨵေသ ꨡုပ္ꨵငမ္းယူꨲသဝ္းꨟင္းေꨁဳယဝ္ꨵ။ (မူိဝ္ꨳလꨱဝ္<br />

ပꨱꨓ္ꨅင္ꨳဝတ္ꨵ ꨅုိင္ꨳမူိင္း မူိင္းꨓုိင္ꨳေသ မီးꨓ္ꨮးမူိင္းေꨁꨲယဝ္ꨵ) မူိင္းလူꨀ္ꨳꨓꨯꨵ<br />

ပꨱꨓ္ မူိင္းတꨯး ပꨱꨓ္တꨯးေꨀဳꨵေတꨲတင္ꨳ ꨡြꨓ္တꨤင္းသုတ္ꨳပူိꨓ္ꨳယဝ္ꨵ။ မꨰꨓ္မူိဝ္ꨳ<br />

ပꨤꨓ္လꨱဝ္ꨀꨓ္ တꨤင္းေꨟဳꨁမ္းတꨯး တꨯးယူꨲꨓမ္ꨬလꨳ ေꨟဳꨁမ္းေꨁꨲꨟူဝ္ꨓမ္ꨵ(Hun<br />

Nan)ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ယꨤမ္းꨓင္ꨲꨓꨓ္ꨵေတꨵ တꨯးꨬလꨳ ေꨁꨲတုိꨀ္းပꨱꨓ္ꨡူꨉ္းလီ<br />

ꨀꨓ္ ꨕ္ꨮပꨯꨲပဳꨳꨟꨱတ္းသုိ္ꨀ္းေတဳꨲꨕ္ꨮ၊ ဝꨯꨤးေသꨓꨓ္ꨵ တီꨳတꨯးယူꨲꨓꨯꨵ ꨀြပ္ꨳဝဳꨳꨁဝ္ꨳ<br />

ꨓမ္ꨵမꨤꨀ္ꨲလိꨓ္ꨟိꨓ္ꨕဳ ပꨱင္းေပဳးလီလူိဝ္ေꨁꨲꨬလꨳသင္၊ ꨓမ္ꨵꨁြင္ꨵꨁူဝ္ꨵ ꨡꨓ္<br />

သုိပ္ꨲသꨯꨤꨅ္ꨮေꨁꨲꨓꨓ္ꨵ ꨟူဝ္ꨓမ္ꨵမꨓ္း မီးꨓ္ꨮးမူိင္းတꨯးꨬလꨳသင္ မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ<br />

ေꨁꨲယင္းလꨯꨳꨓြမ္း ပဳꨳတ္ꨮꨳတꨯးေသ ယူꨲꨀꨮဳꨲꨀြꨓ္ꨲယဝ္ꨵ။<br />

ꨀꨤꨓ္ꨟꨱတ္းꨕꨯꨤꨓမ္ꨵ ပြꨯꨲꨓမ္ꨵပꨓ္ꨀူꨳꨕꨯꨤꨕꨯꨤꨓꨓ္ꨵ ꨓင္ꨲꨟူိဝ္ေပဳးေတ<br />

ꨀုမ္ꨲလူမ္ꨳပꨱင္း ေပဳးပꨱꨓ္တꨯးေꨀဳꨵ ꨁတ္းသꨤင္ꨳꨟꨤင္ꨳꨟꨰꨓ္းပꨓ္ ꨀြပ္ꨳပူိဝ္ꨳသꨯꨤꨅ္ꨮေꨁꨲ<br />

ေမꨳꨓမ္ꨵꨁြင္ꨵꨁူဝ္ꨵꨓꨯꨵ ꨟူဝ္မꨓ္းမီးꨓ္ꨮးꨓင္လိꨓ္တꨯးꨬလꨳ ယꨤမ္းꨓꨓ္ လြင္ꨳယူꨲ<br />

လြင္ꨳꨀိꨓ္တꨯးꨓꨯꨵ ယင္းသူင္လူိဝ္ေꨁꨲ ꨡꨓ္ဝဳꨳꨓꨓ္ꨵ ပꨯꨤးပုိꨓ္းꨁဝ္ေꨓဝꨯꨵ တီꨳ<br />

မꨓ္ꨳꨀုိမ္းမꨓ္းယူꨲယဝ္ꨵ။ ꨁူိဝ္းꨀူꨓ္းꨡꨓ္ေꨕꨡြꨀ္ꨲမဳးꨓ္ꨮးမုꨓ္ꨲꨀူဝ္းေꨁꨲꨬလꨳ<br />

တꨯးꨓꨯꨵ ေꨟဳꨁမ္းတꨯး မူိင္းတꨯးꨅူိဝ္းꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္ꨡꨓ္ꨅꨓ္ꨵယ္ꨮꨲေသေꨁꨲယဝ္ꨵ။<br />

ပုိꨓ္းတီꨳꨀꨰပ္ꨳ ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးတꨯး<br />

ꨓမ္ꨅဝ္ꨳ(Nan Chow)


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

တꨯးꨡꨓ္ယူꨲသဝ္းꨓ္ꨮးမူိင္းတꨯး(1)ယူꨲꨓမ္ (2)သီꨁုမ္ꨵ (3)ꨀုꨉ္ꨲꨅူိꨉ္<br />

ꨁဝ္သꨤမ္မူိင္းꨓꨯꨵ ꨟူမ္ꨳပြင္းꨀꨓ္ေသ ꨅင္ꨲတင္ꨳပꨱꨓ္မဳးမူိင္းꨓမ္ꨅဝ္ꨳ(ꨓꨤꨓ္ꨲ<br />

ꨁ်ꨱဝ္ꨲ)ꨡꨓ္ဝဳꨳꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ မူိင္းꨓꨤꨓ္ꨲꨁ်ꨱဝ္(ꨓမ္ꨅဝ္ꨳ)ꨓꨯꨵပꨱꨓ္ꨡꨓ္ꨁုꨓ္ေꨟဳ<br />

ꨁမ္းꨡုပ္ꨵငမ္းꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ မူိဝ္ꨳꨕြင္းꨓꨓ္ꨵ မꨰꨓ္ယꨤမ္းလꨱဝ္ꨀꨓ္ တင္းꨁုꨓ္ေꨟဳ<br />

ꨁမ္းေꨁꨲ ꨟူဝ္ꨲတီ(How Ti )ေꨀဳꨵလုိꨓ္းသူတ္း တုိꨀ္ꨵꨡုပ္ꨵငမ္းꨀိꨓ္မူိင္းေꨁꨲ ယူꨲ<br />

ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

လ္ꨮးလꨰꨓ္မူိင္းယူꨲꨓမ္ ꨕြင္းေꨁꨲꨓင္ꨲꨀꨓ္တုိꨀ္းꨟိမ္ꨀဝ္းꨀꨓ္ ꨡဳꨲꨓဳꨲ<br />

ဝꨤꨓ္ꨳမူိင္း တဳꨲပꨱꨓ္ꨁုꨓ္ꨟꨤင္းꨕ္ꨮꨟꨤင္းမꨓ္းꨬလꨳ ပꨱꨓ္ꨡꨓ္သုꨀ္ꨵယုင္ꨲꨡူꨓ္ꨀဝ္း<br />

ဝꨯꨵယူꨲ ꨀူꨉ္းꨀဳꨳ ꨟူဝ္ꨓမ္ꨵꨁြင္ꨵꨁူဝ္ꨵꨓꨯꨵ မီးꨓ္ꨮးလိꨓ္တꨯး ꨡုပ္ငမ္းေသ လꨯꨳꨀူဝ္<br />

တꨯးလꨯꨳꨓြမ္းပဳꨳတ္ꨮꨳတꨯးဝဳꨳꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းေꨁꨲထူꨓ္ꨳꨟဳꨳ(2057-1901 BC)<br />

ထုိင္မဳးပီꨶꨓꨓ္ꨵ ꨁုꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး ꨡꨓ္လꨯꨳꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲꨓ္ꨮးမူိင္းေꨁꨲ<br />

ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္လိꨓ္တꨯး ထီꨵ 7 ထုိင္ 12 ꨓꨓ္ꨵꨅမ္ꨵ<br />

1ꨵ ထီꨵ 7 ပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳတီꨲသိပ္း ပီꨶ 2057 ထုိင္ 2041 BC.<br />

2ꨵ ထီꨵ 8 ပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳတီꨲဝꨯꨤꨳ ပီꨶ 2040 ထုိင္ 2015 BC.<br />

3ꨵ ထီꨵ 9 ပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳတီꨲမင္း ပီꨶ 2014 ထုိင္ 1997 BC.<br />

4ꨵ ထီꨵ 10 ပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳတီꨲသီꨲ ပီꨶ 1996 ထုိင္ 1981 BC.<br />

5ꨵ ထီꨵ 11 ပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳꨕူꨳꨁꨰင္ ပီꨶ 1980 ထုိင္ 1922 BC.<br />

6ꨵ ထီꨵ 12 ပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳတီꨲꨀꨤင္ꨳပီꨶ 1921 ထုိင္ 1901 BC.


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္တꨯးထူꨓ္ꨳ 12 ꨅဝ္ꨳတီꨲꨀꨤင္ꨡမ္ꨓꨓ္ ꨅဝ္ꨳတီꨲ<br />

ꨁုꨉ္ꨓꨯꨵ ꨡြꨓ္ꨡဝ္သုိꨀ္းꨀꨮဳꨲတုိꨀ္း မူိင္းသꨤင္တင္ꨳ(Shang Tang)မူိင္းေꨟဳꨁမ္း<br />

ေꨁꨲꨬလꨳ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းေꨁꨲ ꨡမ္ꨲꨁꨯꨳတုိ္ꨀ္းသုိꨀ္းေသ ꨡဝ္လူꨀ္ꨳယိင္းသꨤဝ္မꨓ္း<br />

ꨡꨓ္ꨟြင္ꨵဝဳꨳ‘‘မူꨉ္’’ꨓꨯ ꨓꨓ ္ꨵ ꨡꨤပ္ꨳပꨓ္ꨅဝ္ꨳတီꨲꨀꨤင္ယဝ္ꨵ။ ꨀမ္းꨓꨓ္ꨵꨅင္ꨲ<br />

ꨡမ္ꨲလꨯꨳပꨱꨓ္သုိ္ꨀ္းတုိ္ꨀ္းꨀꨓ္ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

ဝꨯꨤးꨓꨓ္ꨵ ꨀြပ္ꨳေမꨳꨓꨤင္းမꨓ္း ꨓꨤင္းေꨟဳꨁမ္းမူꨉ္ꨓꨯꨵ ယိပ္းꨀꨤꨀ္ꨲေသဳး<br />

မꨓ္းဝꨯꨵꨬလꨳ ꨡမ္ꨲꨅꨤင္ꨳꨁုိင္တုိꨀ္းသုိ္ꨀ္းꨅူးတꨤင္းလ္ꨮထꨰင္ꨳ။ ꨡဝ္ꨟꨰင္းꨕဝေꨟဳ<br />

ꨁမ္းမꨓ္းသုတ္းသꨱင္ꨳꨀꨮဳꨲ ꨅြမ္းတꨤင္းမူꨓ္ꨳတꨤင္းေꨀ်ဳꨲ ေꨅးꨅိမ္ꨲ ꨁ်မ္းသဳꨲမꨓ္း<br />

ေတဳꨲသုတ္းꨅူဝ္ꨳပꨤꨓ္ယဝ္ꨵ။<br />

ꨁုꨓ္တီꨲꨀꨤင္ꨳ မူိဝ္ꨳမꨓ္းတုိꨀ္ꨵမဝ္းတꨤင္းေꨀ်ဳꨲေꨅးꨅိမ္ꨲယူꨲꨓꨓ္ꨵ ꨀူꨓ္း<br />

မူိင္းꨁဝ္ ꨕြမ္ꨵꨀꨓ္တꨤင္ꨲ ꨡမꨤတ္ꨳꨕြင္းမူိင္းလူင္ေꨀဳꨵꨓုိင္ꨳ တꨤင္ꨤပꨱꨓ္ꨕူꨳꨡြꨓ္<br />

ꨟူဝ္ꨓꨤမ္းꨓဳꨳေသ ꨅူဝ္းꨀꨓ္ꨟꨱတ္းသုိ္ꨀ္း ꨕုိꨓ္ꨵꨅူးꨁုꨓ္ေꨟဳꨁမ္း ꨅဝ္ꨳတီꨲꨀꨤင္ꨳ<br />

ေသတဳꨵေꨀဳꨳ ꨀြပ္ꨳꨡမ္ꨲေပꨵꨟꨰင္းသုိꨀ္းမꨓ္းလꨯꨳꨬလꨳ လꨯꨳတူꨀ္းသုမ္းေသယဝ္ꨵ။<br />

ပꨰꨀ္ꨵဝဳꨳꨕꨯꨤꨲꨀူꨓ္းမူိင္းꨁဝ္ လꨯꨳတူꨀ္းသုမ္းꨀꨮဳꨲေသတဳꨵေꨀဳꨳ ꨀြပ္ꨳဝဳꨳꨁုꨓ္<br />

ေꨟဳꨁမ္းပဳးꨓꨯꨵ မိုင္ꨵမဝ္းꨅြမ္း ꨁူိင္ꨳေꨀ်ဳꨲေꨅးꨅိမ္ꨲမꨓ္းယူꨲꨀြꨯး ꨡမ္ꨲꨅ္ꨮသ္ꨮꨲꨀꨤꨓ္<br />

မꨤꨓ္ꨳ ꨀꨤꨓ္မူိင္းသင္ေသ ꨁုꨓ္ေꨟဳꨁမ္းမူိင္းꨓမ္ꨵꨅဝ္ꨳ ꨡမ္ꨲတူꨉ္းလꨯꨳေသ<br />

ꨅင္ꨲလꨯꨳꨡဝ္သုိꨀ္းမဳးတုိꨀ္းေတဳးပꨰတ္ꨳ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတီꨲꨀꨤင္ꨳ ထꨤꨓ္ꨳေပဳးလꨯꨳ<br />

တူꨀ္းသုမ္းသꨱင္ꨳꨀꨤမ္ꨲသုတ္းမုꨓ္ꨀꨮဳꨲယဝ္ꨵ။<br />

ဝꨯꨤးꨓꨓ္ꨵ ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္လိꨓ္တꨯး ꨅင္ꨲꨁꨯꨤꨵေꨟဳꨁမ္းမဳးဝꨯꨵꨓ္ꨮးမူိင္းꨓမ္<br />

ꨅဝ္ꨳေသ ꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲꨀꨮဳꨲယဝ္ꨵ။ မူိင္းꨓမ္ꨅဝ္ꨳ(ꨓꨤꨓ္ꨲꨁ်ꨱဝ္ꨲ)မူိဝ္ꨳလꨱဝ္မီးꨓ္ꨮးꨡုိင္ꨲ<br />

မူိင္း‘‘ꨡꨤꨓ္ꨁုꨉ္’’ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတီꨲꨀိတ္ꨳ ꨕူꨳꨡုပ္ꨵငမ္းမူိင္းꨓမ္<br />

ꨅဝ္ꨳꨓꨯꨵ လꨯꨳသုိပ္ꨲꨀိꨓ္မူိင္းꨓမ္ꨅဝ္ꨳ(16)ပီꨶေသ ꨅင္ꨲသꨰင္ꨲꨀꨤမ္ꨲသုတ္းမုꨓ္<br />

ꨀꨮဳꨲယဝ္ꨵ။ ꨟြမ္းပြင္းꨀꨓ္တင္းမူတ္းမꨓ္းꨅဝ္ꨳလꨯꨳꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲꨀိꨓ္မူိင္းေꨁꨲ တင္း<br />

မူိင္းတꨯး တꨤင္းꨟူိင္မီး(53)ပီꨶမူိင္းယဝ္ꨵ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းေꨁꨲထူꨓ္ꨳꨟဳꨳ<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးထူꨓ္ꨳꨟူꨀ္း<br />

ဝꨯꨤးေသꨅဝ္ꨳတီꨲꨀိတ္ꨳသꨱင္ꨲꨀꨤမ္ꨲꨓြꨓ္းေꨕးꨀꨮဳꨲယဝ္ꨵꨓꨓ္ꨵ ပꨤꨓ္ေꨟဳ<br />

ꨁမ္းေꨁꨲ ထူꨓ္ꨳသီꨲေꨀဳꨵေသ ေတꨲꨓꨓ္ꨵꨡဝ္သုတ္းꨟꨯꨤဝꨯꨤးဝြတ္ꨳꨀꨮဳꨲယဝ္ꨵ။ ထုိင္<br />

မဳးပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းေꨁꨲထူꨓ္ꨳꨟဳꨳꨓꨓ္ꨵ ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးထူꨓ္ꨳꨟူꨀ္း ꨅဝ္ꨳတီꨲꨁူꨀ္ꨵ<br />

(Ti Kok)ꨁုိꨓ္းပူꨀ္းပြင္ သုိပ္ꨲꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲမူိင္းေꨁꨲ မူိင္းတꨯး ꨡꨓ္ယꨤမ္ꨳမီးတ္ꨮꨳငမ္း<br />

တꨯး မူိဝ္ꨳꨡြꨓ္ꨓꨓ္ꨵထꨰင္ꨳယဝ္ꨵ။<br />

ပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵꨓင္ꨲꨀဝ္ꨲ ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္လိꨓ္တꨯး တီꨲꨁူꨀ္ꨵꨓꨯꨵ ေမးꨀုမ္းေတꨲ<br />

တင္ꨳဝꨤꨓ္ꨳမိူင္းေသ တꨤင္ꨲꨅုိဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯးဝဳꨳ ‘‘တꨯးတꨯး’’ꨓꨯမူိဝ္ꨳပီꨶ (2434-<br />

2365 BC)ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

ဝꨯꨤးေသꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္လိꨓ္ပဳးꨓꨯꨵ လꨯꨳꨡုပ္ꨵငမ္းဝꨤꨓ္ꨳမူိင္း(7)ပီꨶꨓꨓ္ꨵ<br />

ꨀြပ္ꨳဝဳꨳꨕူꨓ္ꨡပ္ꨲတူꨀ္းꨬလꨳ ꨀူဝ္ꨀူꨓ္းမူိင္းꨡုိပ္းယꨤꨀ္ꨳေသ လꨯꨳꨟꨱတ္းပြꨯးပꨤင္း<br />

ꨕူꨓ္(ပြꨯးꨟြင္ꨵꨕူꨓ္)ꨓꨯယဝ္ꨵ။ မူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵမꨓ္းꨅဝ္ꨳ ꨀꨤဝ္ꨲထုိင္ ꨕီေတꨲဝ ꨡဳꨲ<br />

ꨀဳꨲꨀꨤင္ꨟꨤဝ္ဝဳꨳ‘‘သင္ꨀဝ္ꨁဳꨳလꨯꨳꨟꨱတ္းꨕိတ္းေသသမ္ꨲေသပူိင္ꨬလꨳ ꨡမ္ꨲꨅြမ္းရဳꨲ<br />

ꨅထမ္းꨓꨯꨅုိင္ ꨁꨰꨓ္းေတဳꨳ မဳးပူတ္းပြꨯꨲဝꨤင္းꨁꨮꨤင္းပꨓ္ေသꨀမ္း မူိဝ္းꨓဳꨳꨁဳꨳေတ<br />

ꨁတ္းꨅ္ꨮ ပိꨓ္ꨲပꨰင္ꨳꨀꨮဳꨲယူꨲ။ ꨁꨰꨓ္းေတဳꨳယဳꨲေပꨟꨱတ္းꨟꨮ္ꨳ တူဝ္ꨅ္ꨮꨀဝ္ꨁဳꨳꨬလꨳ<br />

ꨀူꨓ္းဝꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨁဝ္ လꨯꨳထူပ္းတꨤင္းယꨤပ္ꨲေသꨀမ္း’’။ ꨓꨯေသꨬလꨳ ꨀꨤဝ္ꨲꨀꨮꨤမ္းꨀ<br />

တီꨵꨟူꨀ္းပူိင္ေသ ꨟြင္ꨵꨕူꨓ္ယဝ္ꨵ။<br />

1ꨵ ꨀဝ္ꨁဳꨳေတꨡဝ္ꨅြမ္း ရဳꨲꨅထမ္းေသ ꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲမူိင္း။<br />

2ꨵ တူဝ္ꨀဝ္ꨁဳꨳꨬလꨳ လြင္ꨳꨟꨱတ္းတꨤင္းသꨤင္ꨳ ꨀဝ္ꨁဳꨳေတꨟꨮ္ꨳမူတ္းသ္ꨮꨀူꨳမ်ꨱဝ္း။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

3ꨵ ꨀဝ္ꨁဳꨳေတꨡမ္ꨲꨅြမ္းတꨤင္းေꨀ်ဳꨲေꨅးꨅိမ္ꨲေသလုိမ္းꨀꨤꨓ္။<br />

4ꨵ ေꨟဳꨁမ္းꨀဝ္ꨁဳꨳေꨀဳꨳ ေတꨡမ္ꨲေပဳးꨟꨱတ္းꨁုိꨀ္ꨵꨟꨱတ္းꨁမ္ꨲေသꨀူꨓ္းꨅ္ꨮꨵꨀူꨓ္းသြꨯ<br />

ေꨀဳꨳေတꨡမ္ꨲေပဳးဝꨯꨵꨓမ္ပူꨓ္ꨵတီꨳမꨓ္း။<br />

5ꨵ ꨀဝ္ꨁဳꨳေတꨡမ္ꨲꨟပ္ꨵꨁꨤမ္ꨲလꨤꨀ္ꨳသြင္ꨲꨀိꨓ္သူးꨀိꨓ္လꨤပ္ꨳꨅြမ္းꨡꨀတီꨵ။<br />

6ꨵ ꨀဝ္ꨁဳꨳေတꨡမ္ꨲꨟတ္းလꨤတ္ꨳꨀꨮꨤမ္းꨟꨯꨤꨵꨀ်မ္း(ꨕရုသ္ꨵသဝဳꨲꨅဳꨲ)ꨬလꨳ ꨀꨮꨤမ္းမဝ္<br />

မꨤင္ ꨡမ္ꨲမီးလြꨓ္ꨵꨀꨰꨓ္(သမ္ꨲꨕပလဳꨲပ)။<br />

ꨓင္ꨲꨀဳꨳဝဳꨳမဳး ꨀတီꨵပဳꨳꨓူိဝ္ꨓꨓ္ꨵ သင္ꨀဝ္ꨁဳꨳ ꨡမ္ꨲလꨯꨳꨟꨱတ္းꨕိတ္း<br />

မဳး ေသꨅူိဝ္ꨵေသပူိင္ꨅုိင္ ꨁꨰꨓ္းေတဳꨳꨟꨮ္ꨳယဳꨲသီꨡုတုꨁုိꨓ္းလီ ꨘဳꨵꨕူꨓ္ꨁုိꨓ္း<br />

တူꨀ္း ꨟꨮ္ꨳမꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨀဝ္ꨁဳꨳꨁုိꨓ္ꨳယ္ꨮꨲမ္ꨮꨲသုင္ ꨁဝ္ꨳꨓမ္ꨵတꨤင္းꨀိꨓ္ ꨟꨮ္ꨳလူိင္ꨲမꨤꨀ္ꨳ<br />

ꨬလꨳ ꨟꨮ္ꨳꨁဳꨳမꨤꨓ္ꨳꨀူꨓ္းမူိင္းတင္းသꨱင္ꨳယူꨲလီꨀိꨓ္ဝꨤꨓ္ ꨀꨓ္တꨤင္းသꨱင္ꨳေသꨀမ္း<br />

ဝဳꨳꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ဝꨯꨤးေသေꨁဳꨳꨀꨮꨤမ္း တူိင္ꨲꨀꨤဝ္ꨲꨀတီꨵမꨓ္းꨅဝ္ꨳသုတ္ꨳꨀꨮဳꨲꨕူꨓ္လူင္ေꨀဳꨳ<br />

တူꨀ္းလူင္းမဳး ꨟဳꨲယ္ꨮꨲꨟဳꨲလူင္ꨅြမ္းꨓမ္ꨵေမꨳꨓမ္ꨵေꨀးꨬလꨳ ꨓြင္လ္ꨮꨅူိဝ္းꨓꨓ္ꨵ<br />

ꨓမ္ꨵေပဳးတꨰမ္ꨀꨮဳꨲသꨱင္ꨳယဝ္ꨵ။ ꨀြပ္ꨳꨕူꨓ္တူꨀ္းမဳး မူိꨓ္မူိဝ္ꨳꨡြꨓ္ေသ ꨀူꨓ္းမူိင္း<br />

ꨁဝ္လꨯꨳꨟꨱတ္းလꨯꨳသꨤင္ꨳꨀꨤꨓ္ꨬလꨳ မꨤꨓ္မူိင္းပꨱꨓ္ꨡꨓ္ꨀတ္းယꨱꨓ္သူိဝ္းလူင္<br />

ေတꨵေတꨵ။ ꨀူꨓ္းမူိင္းꨁဝ္ေꨀဳꨳ လꨯꨳယူꨲေꨀ်ဳꨲသူိဝ္းမူိꨓ္ꨓင္ꨲꨅ္ꨮꨬလꨳ ꨡြꨓ္ꨀꨓ္<br />

ꨟꨀ္ꨵꨟြမ္ ꨓပ္ꨵထိုင္ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္လိꨓ္တီꨲꨁူꨀ္ꨵꨓꨯꨵေတꨵေတꨵဝဳꨳဝဳꨳယဝ္ꨵ။<br />

ꨀြပ္ꨳမꨓ္းꨅဝ္ꨳ ꨡဝ္ꨅြမ္းၾတဳးေသ ꨡုပ္ꨵမꨤꨓ္ꨳပြင္မူိင္းꨬလꨳ မꨤꨓ္ꨳမူိင္း<br />

ေပဳးꨀတ္းယꨱꨓ္ꨁ်မ္းသဳꨲေတꨵေတꨵယဝ္ꨵ။ မူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵꨀူꨓ္းမꨤꨓ္ꨳꨀူꨓ္းမူိင္းꨁဝ္<br />

ꨟꨀ္ꨵꨟြမ္ꨡဝ္ꨀုင္ꨲမꨓ္းꨅဝ္ꨳ ꨟြင္ꨵမꨓ္းꨅဝ္ꨳဝဳꨳ ꨁုꨓ္ꨟꨀ္ꨵꨅဝ္ꨳမိူင္း(The Well<br />

<strong>Be</strong>loved Sovereign)ꨓꨯယဝ္ꨵ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳတီꨲꨁူꨀ္ꨵ(Ti Kok )ꨓꨓ္ꨵꨡြꨓ္ꨀꨓ္ယိပ္းꨅ္ꨮꨵꨅꨯꨤꨲငုိꨓ္း<br />

ꨁꨤဝ္ တြင္းꨁꨤဝ္ꨀူꨉ္းꨀူꨉ္းꨬလꨳ လꨯꨳꨟြင္ꨵဝဳꨳပꨤꨓ္ငုိꨓ္းတြင္းꨓꨯယဝ္ꨵ။ ꨁူိင္ꨳယိပ္း<br />

ꨁိူင္ꨳတုိဝ္း ꨡꨓ္ꨡဝ္ငုိꨓ္းꨡဝ္တြင္းꨟꨱတ္းဝꨯꨵꨅူိဝ္းꨓꨓ္ꨵ ေတꨲမီးမဳးမူိဝ္ꨳꨅဝ္ꨳ<br />

တီꨲꨁူꨀ္ꨵꨓꨯꨵꨓꨯယဝ္ꨵ။ ꨀြပ္ꨳꨓꨯꨬလꨳ ပꨤꨓ္မူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵꨀြပ္ꨳꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ꨟꨱတ္း<br />

ꨟꨮ္ꨳꨀူꨓ္းမူိင္း မꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨁုိꨓ္ꨳယ္ꨮꨲမꨤꨀ္ꨳမီးလီပꨱꨓ္ ꨀတ္းယꨱꨓ္ꨅ္ꨮꨕ္ꨮမꨓ္းꨬလꨳ<br />

တꨯးꨟဝ္းပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ပꨱꨓ္ꨡꨓ္ꨁိုꨓ္ꨳယ္ꨮꨲ ꨅꨓ္ꨵသူင္ေသ ပူိꨓ္ꨳတꨤင္ꨲꨁူိဝ္းယူꨲ<br />

ယဝ္ꨵ။<br />

٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး ‘‘တꨯးတꨯး’’ထူꨓ္ꨳသြင္<br />

(2596/4513 BC)<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းေꨁꨲထူꨓ္ꨳꨓုိင္ꨳ<br />

တꨤင္ꨳ(2697-2596 BC)<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး‘‘ဝူင္ꨵတီꨲ’’ ဝꨯꨤးေသပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းထူꨓ္ꨳꨓုိင္ꨳ (ဝူင္ꨲတီꨲ)<br />

သုတ္းꨀꨮဳꨲꨓꨓ္ꨵ ꨁုꨓ္သူိဝ္ꨟꨤဝ္ꨳ ꨡꨓ္လူꨀ္ꨳꨅꨯꨤးေꨟဳꨁမ္း‘‘ဝူင္ꨵတီꨲ’’တူꨓ္ယုꨀ္ꨲ<br />

ꨡꨓ္သုိပ္ꨲေတꨲတင္ꨳ ꨁူိဝ္းေꨟဳꨁမ္းတꨯး(တꨯးတꨯး)ထူꨓ္ꨳသြင္တီꨳꨓ္ꨮးမူိင္းသꨤင္<br />

တꨤင္ꨳ(ShangTang)မူိဝ္ꨳလꨱဝ္ꨟြင္ꨵဝဳꨳ(Chu Fu)(ꨀ်ဴꨳꨘဴꨳ)ꨓꨯꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ပꨰꨀ္ꨵ<br />

ဝဳꨳမꨓ္းꨅဝ္ꨳ ပꨱꨓ္ꨀူꨓ္းꨁူိဝ္းတꨯးတꨯးေသတဳꨵေꨀဳꨳ ပဳꨳတ္ꨮꨳꨕြင္းငမ္းမꨓ္းꨅဝ္ꨳမီး<br />

တꨯး မီးေꨁꨲ ꨅꨀꨮဳꨲꨀူꨓ္းလꨯꨤꨅူိဝ္ꨵလꨯꨤꨁူိဝ္းꨬလꨳ မꨓ္းꨅဝ္ꨳꨡမ္ꨲꨁီꨲꨓꨱꨀ္ꨵတꨱꨀ္း<br />

တꨱင္ꨕ္ꨮ ဝꨯꨵꨡꨁꨮꨤင္ꨵꨡေယး(လြင္ꨳꨀꨤꨓ္ꨀူꨓ္း)ꨕꨱင္ꨲပꨱင္းꨀꨓ္ꨀူꨳေꨀဳꨵꨁꨱင္းꨀူꨓ္းꨀူꨳ<br />

တီꨳꨀူꨳလꨰꨓ္ꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္လိꨓ္ ꨅဝ္ꨳသူိဝ္ꨟဝ္ꨳ (Seow Hao) ꨓꨯꨵꨀြပ္ꨳပူိဝ္ꨳꨡုပ္ꨵ<br />

ပူိင္ꨲ ပူꨀ္ꨵပြင္မꨤꨓ္ꨳမူိင္း ꨅြမ္းၾတဳးေသယဝ္ꨵ။ ꨕြင္းမူိင္းꨅူိဝ္းယိပ္းꨀꨤꨓ္ပဳꨳတ္ꨮꨳ<br />

မꨓ္းꨅဝ္ꨳေꨀဳꨳ ꨟꨱတ္းꨅြမ္းမꨀ္းမꨯꨤလြꨀ္းꨀꨤꨓ္ꨅြမ္းꨓင္ꨲ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတမ္းဝꨯꨵ<br />

ပꨓ္ꨀꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵꨬလꨳ ပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵမꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨁုိꨓ္ꨳယ္ꨮꨲꨀတ္းယꨱꨓ္ေတꨵေတꨵ။<br />

ꨀူꨓ္းမꨤꨓ္ꨳꨀူꨓ္းမူိင္းꨁဝ္ ꨅꨤင္ꨲတꨤင္ꨲꨅုိဝ္ꨳထူးမꨓ္းꨅဝ္ꨳဝဳꨳ ‘‘ဝူင္ꨵမင္းၾတဳး’’ꨓꨯ<br />

ယဝ္ꨵ။ ꨀြပ္ꨳꨀူꨓ္းမꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨓပ္ꨵထုိင္ ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္လိꨓ္ꨬလꨳ ꨕြမ္ꨵသꨱင္ပꨱင္း<br />

ပꨤꨀ္ꨲꨀꨓ္ေတꨵေတꨵဝဳꨳဝဳꨳ မꨤꨓ္ꨳမူိင္းတူိင္းꨀဳးေꨀဳꨳ ꨟုိဝ္ꨟုိင္းပူိင္းသ္ꨮလီေတꨵေတꨵ


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ယဝ္ꨵ။ (ꨅဝ္ꨳသိူဝ္ꨟꨤဝ္ꨳꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္လူꨀ္ꨳထူꨓ္ꨳသြင္ ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵတီꨲ(Hwang Ti)<br />

တူꨓ္ယူꨀ္ꨲထူꨓ္ꨳꨓုိင္ꨳꨁုꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး‘‘တꨯးတꨯး’’ယဝ္ꨵ။<br />

ဝꨯးေသ ꨅဝ္ꨳသူိဝ္ꨟꨤဝ္ꨳ လꨯꨳꨁုိꨓ္ပꨱꨓ္ꨁုꨓ္ေꨟဳꨁမ္းꨡမ္ꨲေပဳး ꨟူိင္ꨓꨓ္ꨵ<br />

‘‘ꨁုꨓ္ꨀꨤင္’’ꨀꨓ္ပꨱꨓ္ꨕြင္းမူိင္းလူင္ ꨅဝ္ꨳပဳးꨓုိင္ꨳ ꨀြပ္ꨳမꨓ္းလꨯꨳယိပ္းꨕꨯꨤꨲꨀꨤꨓ္<br />

ပꨯꨤးမူိင္းတီꨳလမ္ꨲလြင္ꨳမꨓ္းꨬလꨳ လꨀ္ꨵꨟြမ္ꨟꨰင္းသုိꨀ္းေသ ꨡꨤင္ꨳလုꨀ္ꨵꨕုိꨓ္ꨵ<br />

ေတဳꨲသူꨳမꨓ္းꨅဝ္ꨳꨀြꨓ္ꨲယဝ္ꨵ။ ꨀြꨯးꨓဳꨲလꨤꨓ္မꨓ္းꨅဝ္ꨳ ꨅဝ္ꨳသုိꨀ္းလူင္ꨡဝ္<br />

ပုꨓ္ꨳꨕြင္း ေသသုိပ္ꨲတုိꨀ္းေတဳးပꨰတ္ꨳꨬလꨳ ꨀꨤꨓ္လုꨀ္းꨕုိꨓ္ꨵꨁဝ္ ꨡမ္ꨲတꨓ္း<br />

လꨯꨳထုိင္တီꨳ လꨯꨳတူꨀ္းသုမ္းꨀꨮဳꨲေသယဝ္ꨵ။ ꨀပ္းꨀꨯꨤꨲလူꨉ္ꨳꨀꨤꨓ္ လုꨀ္ꨵꨕုိꨓ္ꨵꨀမ္း<br />

ꨓꨯꨵ ꨀြပ္ꨳꨀꨤꨓ္ထတ္းသꨤင္ꨳ မꨰင္ꨲꨓမ္ꨵꨡမ္ꨲေပဳး ꨅ္ꨮꨬလꨳလꨯꨳပꨱꨓ္မဳးꨓင္ꨲꨓꨯ<br />

ယဝ္ꨵ။<br />

ꨀြပ္ꨳတုိꨀ္းေပꨵꨕြင္းမူိင္းꨅူိဝ္းလုꨀ္ꨵꨕိုꨓ္ꨵꨁဝ္ယဝ္ꨵꨬလꨳ ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲ<br />

လိꨓ္ꨁုိꨓ္းေမး ထတ္းသꨤင္ꨳမꨰင္ꨲꨓမ္ꨵꨟꨮ္ꨳတိမ္ꨅ္ꨮꨀူꨓ္းမူိင္းꨁဝ္ꨬလꨳ ꨡုပ္းမꨤꨓ္ꨳ<br />

မူိင္းꨬလꨳ ပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵမꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨀတ္းယꨱꨓ္ေꨀ်ဳꨲေသပူိꨓ္ꨳꨓꨯယဝ္ꨵ။ ꨀြပ္ꨳမꨤꨓ္ꨳ<br />

မူိင္းꨀတ္းယꨱꨓ္ꨡမ္ꨲမီးꨀူꨓ္းယဳꨵꨀဝ္းꨬလꨳ ꨅဝ္ꨳသိူဝ္ꨟꨤဝ္ꨳေတꨲတင္ꨳလꨯꨳꨅုိင္ꨳ<br />

မူိင္းေꨟဳꨁမ္းတꨯး ‘‘တꨯးတꨯး’’လꨯꨳငꨯꨤꨳငꨯꨤꨳꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ဝꨯꨤးꨓꨓ္ꨵꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္လိꨓ္<br />

တꨯး ꨡꨓ္သိုပ္ꨲလꨤမ္းတꨤမ္းꨀꨓ္ ꨓင္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯး‘‘တꨯးတꨯး’’မဳးꨓꨓ္ꨵ ပꨤꨓ္<br />

ꨓုိင္ꨳယဝ္ꨵပꨤꨓ္ꨓုိင္ꨳ ꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲတင္ꨳေꨟဳꨁမ္းမꨓ္ꨳꨀုိမ္း လꨯꨳထူꨓ္ꨳꨅူဝ္ꨕ္ꨮ ပꨤꨓ္<br />

မꨓ္းယဝ္ꨵ။<br />

ပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္လိꨓ္ꨅဝ္ꨳသူိဝ္ꨟꨤဝ္ꨳꨓꨯꨵ ꨀြပ္ꨳဝဳꨳမꨓ္းꨅဝ္ꨳ ယိပ္းထိင္း<br />

ဝꨯꨵ ꨓမ္ꨵꨁြင္ꨵꨁူဝ္ꨵꨬလꨳ ꨓမ္ꨵယꨤꨓ္သီꨀꨤင္သြင္ေမꨳꨓꨯꨵေသ ထတ္းသꨤင္ꨳꨅꨰꨀ္ꨲ<br />

ေꨕပꨓ္ ꨓ္ꨮးꨡုိင္ꨲမူိင္းꨀူꨳတီꨳတီꨳ ꨟꨮ္ꨳလꨯꨳꨕꨱင္ꨲပꨱင္းꨀꨓ္ꨬလꨳ ꨀဳꨳတီꨳꨓ္ꨮးꨡုိင္ꨲ<br />

မူိင္း‘‘ꨀြင္းသီ’’ꨬလꨳ ꨡုိင္မူိင္းꨟုဝ္ꨓမ္ꨵꨅင္ꨲတင္ꨲꨡြꨀ္ꨲမဳးလꨯꨳယိပ္းတုိဝ္းꨓမ္ꨵ<br />

(ꨓမ္ꨵꨕုင္ꨲ)ꨓꨯꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ꨀြပ္ꨳꨓꨯꨬလꨳ မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ တီꨳထုင္ꨵေမꨳꨓမ္ꨵ<br />

ꨁြင္ꨵꨁူဝ္ꨵꨬလꨳ ေမꨓမ္ꨵယꨤꨓ္သီꨀꨤင္ꨓꨓ္ꨵ ပꨱꨓ္လိꨓ္တီꨳယူꨲꨀူꨲတီꨳꨓြꨓ္းတီꨳ


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨕင္ꨟူꨀ္ꨳꨕင္ေꨟꨲ တီꨳေတꨲငူိꨓ္ꨳတုိꨓ္း ငဝ္ꨳပုိꨓ္းပူꨲမြꨓ္ꨲꨁူိဝ္းတꨯးꨘိင္ꨲꨬငꨳတꨯး<br />

မဳးယဝ္ꨵ။ (The Original Home Of <strong>Tai</strong> People in 2515 BC)တီꨳꨡꨓ္<br />

ပူိꨓ္ꨳꨟြင္ꨵꨀꨓ္ဝဳꨳထုင္ꨵလိꨓ္မူိင္းသꨰꨓ္သꨯꨤး(Shan Si)ꨬလꨳꨟုဝ္ꨓမ္ꨵ(Ho Nan )<br />

ꨓꨯꨓꨓ္ꨵမီးေတဳꨲꨓꨯꨵယဝ္ꨵ။ မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး ‘‘တꨯးတꨯး’’ (<strong>Tai</strong> <strong>Tai</strong>)ꨡုိင္ꨲ<br />

မူိင္းꨡꨓ္ꨁုိꨓ္ꨳယ္ꨮꨲꨟုိဝ္ꨳꨟုိင္းꨅူိဝ္းꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္မူိင္းꨀြင္းသီꨬလꨳ ꨟူဝ္ꨓမ္ꨵသြင္မူိင္း<br />

ꨓꨯꨵယဝ္ꨵ။<br />

လꨯꨤးꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲꨕြင္းငမ္း<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး ‘‘တꨯးတꨯး’’ꨅုိင္ꨳမူိင္း<br />

ယူꨲꨓမ္ ပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္း ꨅဝ္ꨳသူိဝ္ꨟꨤဝ္ꨳမူိဝ္ꨳပီꨶ(2515 BC)ေတဳꨲ<br />

ထုိင္(1644ꨲ 1911-BC)ꨓꨓ္ꨵပꨱꨓ္ꨓင္ꨲပဳꨳတ္ꨮꨳꨓꨯꨵယဝ္ꨵ။<br />

ꨓ္ꨮးပꨀ္ꨵပူိင္ꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲꨓꨓ္ꨵ ꨕꨯꨤꨲꨓူိဝ္သုင္သုတ္းမီး‘‘ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္လိꨓ္’’<br />

လꨤပ္ꨲယူꨲꨓူိဝ္ေꨁဳးယူꨲတ္ꨮꨳ ꨕꨯꨤꨲတ္ꨮသုတ္းမီး‘‘လꨤဝ္တꨯး’’ꨡꨓ္တိတ္းေတဳꨲꨀပ္း<br />

သုိပ္ꨲꨁုꨓ္ေꨟဳꨁမ္းလꨯꨳꨀမ္းလꨱဝ္ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ပူိင္ꨡꨓ္ꨀ်မ္းမꨓ္းေတꨵ မီꨳꨓင္ꨲ<br />

ပဳꨳတ္ꨮꨳꨓꨯꨵယဝ္ꨵ။<br />

မူိဝ္ꨳပီꨶ (2515 BC)လြင္ꨳလꨯꨳꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲꨕြင္းငမ္းမꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨓ္ꨮးမူိင္းယူꨲ<br />

ꨓမ္(1644-1911 BC) (Emperor)ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္လိꨓ္‘‘ꨅဝ္ꨳေꨟဳသꨰင္’’ (King<br />

Emperor) ꨟူဝ္ꨓမ္ꨵ(Ho Nan) ꨀꨮꨤင္သီ(Kwang Si) သီꨲꨁုမ္ꨵ(Szchuan)<br />

ꨀုꨉ္ꨲꨁꨱဝ္(Kweichew) ꨀꨮꨤင္တင္ꨳ(Kwang Tang ) ꨕြင္းမူိင္းလူင္(Minister<br />

Principle) ꨀꨮꨤꨓ္းတꨯး(Chong <strong>Tai</strong>) သမဳꨲထိꨕူꨳꨟꨮ္ꨳꨀꨮꨤမ္းꨟူꨵ Vicery Minister<br />

ꨅꨯꨤးတꨯး(Chai <strong>Tai</strong>) ꨕူꨳတꨰꨓ္းေꨟဳꨁမ္း ꨕူꨳမꨯꨤပုိꨓ္း Linder Secretary <strong>of</strong><br />

State. တုင္းတꨯး Tung <strong>Tai</strong> . ꨕူꨳမီးꨀꨮꨤမ္းယမ္ ꨕူꨳꨀြꨓ္းမူိင္း provincial<br />

Governor ꨕ ူꨳတꨯးFu <strong>Tai</strong> ꨕ ူꨳꨀြꨓ္းꨡုိင္ꨲProvincial Chancellor ꨁꨱတ္ꨲတꨯး<br />

Git <strong>Tai</strong> ꨕူꨳꨀုမ္းꨕꨤꨓ္ꨲတဳꨲငိုꨓ္း Provincial Financial.


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ပꨤꨓ္တꨯး<br />

Pan <strong>Tai</strong><br />

ꨅြမ္သုိꨀ္းလူင္ Provincial Commender in Chief.<br />

တꨱꨓ္တꨯး<br />

ေꨟဳꨁမ္းꨀြမ္ꨲ<br />

လꨤဝ္တꨯး<br />

Then <strong>Tai</strong><br />

Provincial Commender.<br />

Lao <strong>Tai</strong>.<br />

လꨯꨤးꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲေꨟဳꨁမ္းတꨯး ‘‘တꨯးတꨯး’’မီးꨅူိင္ꨵေꨓမဳးꨓꨯꨵယဝ္ꨵ။<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး‘‘တꨯးတꨯး’’ꨁꨤꨀ္ꨳꨓꨯꨵꨟုိင္ꨓꨤꨓ္းေတဳꨲထုိင္ 139 BC (ꨕ<br />

-ပ-ပ)ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ သုိပ္ꨲတꨰꨓ္းꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲꨀꨮဳꨲ ‘‘မီးꨟဳꨳꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္း’’ ꨓꨯꨵ<br />

ယဝ္ꨵ။ ‘‘တꨯးတꨯး’’ <strong>Tai</strong> <strong>Tai</strong> ꨡꨓ ္ဝဳꨳꨓꨯꨵ ပြင္ꨲဝဳꨳ ‘‘လြတ္ꨳလꨰဝ္းမူိꨓ္ꨅ္ꨮလီꨓဳꨲ’’<br />

ꨓꨯယဝ္ꨵ။ တꨯးပြင္ꨲဝဳꨳလြတ္ꨳလꨰဝ္းꨟူိဝ္ꨳလꨰင္းယူꨲေသꨲေသꨲ ꨓ္ꨮးၾတဳးꨓꨯꨓꨓ္ꨵ<br />

ယဝ္ꨵ။ This <strong>Tai</strong> <strong>Tai</strong> was <strong>the</strong> Holy Hereditary Title <strong>of</strong> rank in <strong>the</strong> Old<br />

days.<br />

٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ပꨤင္ꨕိꨀ္ꨳသꨱꨀ္ꨳမင္ꨲꨀဳꨲလဳꨲ<br />

٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭<br />

ထုိင္မဳးပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳ ‘‘ꨁီꨲတီꨲ’’(Chi Ti)လုꨀ္ꨳထူꨓ္ꨳသꨤမ္ꨅဝ္ꨳတီꨲꨁူꨀ္ꨵ<br />

ꨓꨓ္ꨵ ꨀူꨓ္းမိူင္းꨁဝ္ꨟꨱတ္းပြꨯးꨕိꨀ္ꨳသိꨀ္ꨳ မင္ꨲꨀဳꨲလဳꨲေသ ယုꨀ္ꨵတꨤင္ꨲပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳ<br />

ꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ယဝ္ꨵ။ ပꨤင္ပြꨯးꨕိꨀ္ꨳသိꨀ္ꨳꨓꨓ္ꨵ ꨕြင္းမူိင္းꨬလꨳ ꨀူꨓ္းမꨤꨓ္ꨳꨀူꨓ္း<br />

မူိင္းꨁဝ္တင္းမူတ္းꨡြꨓ္ꨀꨓ္ မဳးꨁုိꨓ္ꨳယုꨀ္ꨵယြင္ꨳယဝ္ꨵ။ ꨅဝ္ꨳ‘‘ꨁီꨲတီꨲ’’ေꨀဳꨳလꨯꨳ<br />

ပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳ ꨕꨰꨓ္လိꨓ္တꨯး ‘‘တꨯးတꨯး’’ꨟုꨀ္းမူိင္းꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

ထုိင္မဳးမူိဝ္ꨳပီꨶ 696-682 BC (ꨕ-ပ-ပ)ꨓꨓ္ꨵ ေꨟဳꨁမ္းတꨯး လꨯꨳꨁꨯꨤꨵꨀꨮဳꨲ<br />

ဝꨯꨵမူိင္းꨟူဝ္ꨓမ္ꨵေသꨬလꨳ ေတꨲတင္ꨳပꨱꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး ‘‘တꨯးꨁူိဝ္းသူိဝ္’’မူိဝ္ꨳပီꨶ<br />

688 BC ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳတꨯး တꨯးꨁူိဝ္းသူိဝ္ (688 BC)<br />

‘‘ꨅဝ္ꨳသူိဝ္ဝꨱင္းဝူင္ꨵ’’ေꨀဳꨵပꨱꨓ္ လူꨀ္ꨳꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းသူိဝ္ဝူင္ꨵ မူိဝ္းသူိဝ္<br />

ꨁꨮꨤꨀ္ꨳꨡြꨀ္ꨲမꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨅဝ္ꨳထꨰင္ꨳမ္ꨮꨲမ္ꨮꨲေတꨲတင္ꨳဝꨯꨵ တီꨳꨓ္ꨮးꨅုိင္ꨳမူိင္းလုိဝ္း (Lo<br />

State)ယဝ္ꨵ။ ꨀမ္းꨓꨓ္ꨵ ꨁုိꨓ္းေမး ေတꨲတင္ꨳပꨱꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး တꨯးꨁူိဝ္းသူိဝ္<br />

Tso Dynasty ꨓꨯꨓꨓ ္ꨵယဝ္ꨵ။ ꨓ္ꨮးပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ꨡြꨓ္ꨀꨓ္ꨁꨯꨤꨵတီꨳယူꨲလုꨀ္ꨵတီꨳ<br />

ꨓ္ꨮးမူိင္း ယူꨲꨓမ္ေသ ꨁꨯꨤꨵꨀꨮဳꨲယူꨲသဝ္းꨓ္ꨮးမူိင္းꨟူဝ္ꨓမ္ꨵꨟꨱမ္းတဳꨳꨓမ္ꨵ ꨁြင္ꨵꨁူဝ္ꨵ<br />

ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ေꨟဳꨁမ္းတꨯးတꨯးတီꨳမူိင္းလုိဝ္းꨓꨯꨵပꨱꨓ္ ေꨟဳꨁမ္းꨡꨓ္ယိပ္း ꨀꨤꨓ္ꨕꨯꨤꨲ<br />

ꨕꨯꨤꨲမူိင္းထတ္းသꨤင္ꨳပꨓ္ꨓမ္ꨵꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵေမꨳꨓမ္ꨵ ‘‘ꨁြင္ꨵ<br />

ꨁူဝ္ꨵ’’ꨬလꨳ ေမꨳꨓမ္ꨵ ‘‘ယꨤꨓ္သီꨀꨤင္’’သြင္ေမꨳꨓꨯꨵ မီꨳꨓ္ꨮးမီꨳꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းမူိင္း<br />

လုိဝ္းယဝ္ꨵ။ လုိဝ္း(Lo)ꨡꨓ္ဝဳꨳꨓꨓ္ꨵ‘‘ꨡတိပ္းဝꨯꨤး’’ တီꨳပြင္ꨲမꨓ္းမီးသြင္မ်ꨱဝ္း<br />

(L)မီးꨀုင္ꨲသေရ 4 ꨡꨓ္ (2)တူဝ္ꨓမ္ꨵ 4 ꨡꨓ္ဝဳꨳꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

(1)ꨀုင္ꨲသေရꨲသီꨲꨡꨓ္ꨅမ္ꨵ<br />

(ꨀ)ꨀုင္ꨲမꨤꨀ္ꨳမီးလီပꨱꨓ္<br />

(ꨁ)ꨀုင္ꨲမꨤꨓ္ꨲမꨰꨓ္ꨳꨅြမ္းထမ္း<br />

(င)ꨀုင္ꨲꨡမ္ꨲမီးေလဳးꨕဳꨵ<br />

(ꨅ)ꨀုင္ꨲꨡူꨓ္ꨳꨡြꨓ္ꨲꨕူꨓ္းꨓိမ္<br />

ပꨱꨓ္ꨅူိဝ္းꨓꨯꨵယဝ္ꨵ။<br />

ꨀုင္ꨲသေရꨲမီးသီꨲပူိင္ꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္လꨯꨤးမꨀ္းမꨓ္ꨳ ပꨱꨓ္မင္းၾတဳးတဳꨲꨡုပ္ꨵ<br />

မꨤꨓ္ꨳပြင္မူိင္းယဝ္ꨵ။ ေꨟဳးꨡမ္ꨲꨟꨱတ္းꨅြမ္းလꨯꨳ(4)ပူိင္ꨓꨯꨵေꨀဳꨳ ေတလꨯꨳတူꨀ္း<br />

သုမ္းပꨤꨓ္ꨁုꨓ္ꨡုပ္ꨵမꨤꨓ္ꨳပြင္မူိင္းဝဳꨳꨓꨯယဝ္ꨵ။ တꨯးပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး တꨯးလုိဝ္း<br />

ꨓꨓ္ꨵ ꨡဝ္ꨲꨀုင္ꨲသေရꨲ(ꨡꨀ်င္ꨵသိꨓ္ထမ္း)သီꨲꨡꨓ္ꨓꨯꨵဝꨯꨵꨀိမ္းတူဝ္ꨀိမ္းꨅ္ꨮ<br />

ယူꨲတဳꨲေသꨬလꨳ ꨅင္ꨲဝဳꨳꨁုိꨓ္ꨳယ္ꨮꨲမ္ꨮꨲသုင္ ꨁုိတ္းꨅြမ္းꨀꨤပ္ꨳပꨤꨓ္ေတꨵေတꨵ<br />

ယဝ္ꨵ။<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးတꨯးꨅုိဝ္း - လုꨀ္ꨵမူိင္းယူꨲꨓမ္ꨁꨯꨤꨵꨀꨮဳꨲပုိꨓ္ꨵꨀꨤင္ꨕင္ꨲ<br />

ေမꨳꨓမ္ꨵ ယꨤꨓ္သီꨀꨤင္ မူိဝ္ꨳ (2696 – BC) ထုိင္ (2682 – BC)<br />

ထုိင္မဳးပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းမူိင္းလုိဝ္းꨓꨯꨵ ꨁꨯꨤꨵꨀꨮဳꨲတꨤင္ꨳꨓ္ꨮးပုိꨓ္ꨵꨀꨤင္ ေမꨳꨓမ္ꨳ<br />

ယꨤꨓ္သီꨀꨤင္ယဝ္ꨵꨓꨓ္ꨵတꨯးꨓင္ꨲꨀꨓ္လꨯꨳꨟꨱတ္းသုိꨀ္းꨅူးꨀꨓ္မဳးယဝ္ꨵ။ တꨯး


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

တꨯးလုိဝ္း လꨯꨳꨁꨯꨤꨵေꨟဳꨁမ္းꨓꨯꨵေꨀဳꨳ ꨀယပ္ꨳလꨯꨳပꨱꨓ္သုိꨀ္းꨕꨓ္းꨀꨓ္တင္း‘‘ꨅဝ္ꨳ<br />

သူိဝ္ဝꨱင္းဝူင္ꨵ’’ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္လုꨀ္ꨳꨅဝ္ꨳ‘‘သူိဝ္ဝူင္ꨵ’’မူိဝ္ꨳ (2692-2682 BC) ꨓꨓ္ꨵ<br />

ယဝ္ꨵ။<br />

ꨀြပ္ꨳꨅဝ္ꨳသူိဝ္ဝꨱင္းဝူင္ꨵလꨯꨳေပꨵသုိꨀ္းꨬလꨳ လꨯꨳသုိပ္ꨲꨀိꨓ္မူိင္းေꨟဳꨁမ္း<br />

တꨯးꨁူိဝ္းသူိဝ္ꨬလꨳ ေꨟဳꨁမ္းတꨯးလုိဝ္းꨀꨮဳꨲတꨤင္းꨟူိင္မီး(15)ပီꨶယဝ္ꨵ။ မူိဝ္ꨳပီꨶ(2600<br />

BC)ꨕြင္းꨓꨓ္ꨵ ေꨟဳꨁမ္းေꨁꨲ‘‘လိꨓ္ꨵပူဝ္’’ Nang Po ꨓ ္ꨮးꨡုိင္ꨲꨟူဝ္ꨓမ္ꨵပြတ္း<br />

ꨡြꨀ္ꨲꨓꨓ္ꨵ လꨯꨳꨟꨱတ္းသုိꨀ္းꨅူးꨀꨓ္တင္းေꨟဳꨁမ္းတꨯးတꨯးꨡꨓ္ꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲမူိင္း<br />

‘‘ေꨕးေမꨲ’’ꨟူဝ္ꨓမ္ꨵꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ သုိꨀ္းꨓꨯꨵေတꨵꨡမ္ꨲꨅ္ꨮသုိꨀ္းꨁꨮꨤꨀ္ꨳမူိင္း ပꨱꨓ္<br />

သုိꨀ္းꨅꨤမ္းꨟꨰင္းꨅꨤမ္းꨓမ္ꨵꨀတ္ꨵတꨤင္းꨁꨓ္ꨀꨓ္ꨀူꨉ္းꨓꨯယဝ္ꨵ။ ꨀူꨉ္းꨀဳꨳမူိဝ္ꨳ<br />

ပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ꨟꨰင္းတꨯးယ္ꨮꨲꨀုိꨓ္းꨁꨰင္လꨰင္ꨓဳꨲꨬလꨳ သုိꨀ္းေꨁꨲꨁဝ္ꨡမ္ꨲတုိꨀ္းေပꨵ<br />

သုိꨀ္းတꨯးသꨀ္းꨁꨤင္ꨵ။ သုိ္ꨀ္းတꨯးꨟဝ္းေပꨵꨀူꨉ္းꨀူꨉ္းꨬလꨳ တꨯးလꨯꨳပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳ<br />

ꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲꨓူိဝ္မူိင္းေꨁꨲမူိင္းတꨯးတꨤင္းမူတ္းမဳးယူꨲယဝ္ꨵ။<br />

٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး တꨯးသူ<br />

(ꨡမ္ꨲꨓꨓ္)<br />

ꨡုꨉ္ꨘꨯး(2357-2257 BC)ꨕ-ပ-ပ<br />

မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ပꨱꨓ္ꨕြင္းေꨁꨲꨬလꨳတꨯး၊ တꨯးေတဳꨲတꨯးေတꨲတင္ꨳပꨤင္<br />

သုိꨀ္း‘‘ေတဳꨲꨀူꨳ’’ꨁတ္းꨟꨰင္း ေꨁꨵꨁꨱင္ꨲꨟꨰင္းꨀꨓ္ꨬလꨳ ꨟြင္ꨵဝဳꨳပꨱꨓ္တꨯးသူꨳ ꨡမ္ꨲ<br />

ꨓꨓ္ ပꨱꨓ္ပꨤꨓ္ꨡꨓ္ေꨁꨲꨁꨱင္ꨲꨟꨰင္းသုိꨀ္းတုိꨀ္းꨀꨓ္ေပဳးꨡူꨓ္မꨤꨓ္ꨳပꨓ္းမူိင္း<br />

ꨡမ္ꨲထꨤတ္ꨲေသပြꨀ္ꨳꨬလꨳ လꨯꨳꨟြင္ꨵဝဳꨳ ပꨤꨓ္တꨯးꨡုꨉ္ꨘꨯးꨓꨯယဝ္ꨵ။ ပꨤꨓ္ေꨟဳ<br />

ꨁမ္းသူꨳꨡမ္ꨲꨓꨓ္ ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးꨡုꨉ္ꨘꨯးꨓꨯꨵ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯး‘‘ꨅဝ္ꨳသူꨳ’’<br />

(Shu)ေတꨲတင္ꨳပꨱꨓ္မဳးꨅꨱမ္မူိဝ္ꨳ(2357 BC) ꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ꨅဝ္ꨳသူꨳꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္လုꨀ္ꨳꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းꨁုꨓ္သူိဝ္ ပꨱꨓ္လꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳတူꨓ္<br />

ယူꨀ္ꨲ(ꨟြင္ꨵ)ꨅဝ္ꨳသꨰင္ꨁꨱဝ္ယဝ္ꨵ။ မီꨳꨓြင္ꨵꨅꨯꨤးေꨀဳꨵꨓိုင္ꨳꨅုိဝ္ꨳ‘‘ꨅဝ္ꨳꨅꨤင္ꨵ’’ꨀြပ္ꨳ<br />

ေမꨳမꨓ္းꨅဝ္ꨳ တꨯꨤꨅꨱမ္လꨱꨀ္ꨵꨬလꨳ ေပဳꨳꨅဝ္ꨳသုိပ္ꨲေမꨳမ္ꨮꨲထꨰင္ꨳ ꨀမ္းꨓꨓ္ꨵေမꨳ<br />

သုိပ္ꨲꨬလꨳ တꨤင္းꨓြင္ꨵꨅꨯꨤးမꨓ္းꨅဝ္ꨳ တꨱꨀ္းꨓꨱꨀ္းေပꨵꨀိꨓ္မꨓ္းꨅဝ္ꨳꨓဳꨲꨬလꨳ<br />

ꨅဝ္ꨳသူꨳꨓꨯꨵ မူိဝ္ꨳလꨱꨀ္ꨵတူꨀ္းယꨤꨀ္ꨳꨁꨤꨓ္ꨅ္ꨮေတꨵေတꨵ။ ꨀူꨉ္းꨀဳꨳ မꨓ္းꨅဝ္ꨳ<br />

ယူိꨓ္ꨵꨡဝ္ေသ ꨟꨱတ္းပꨓ္တꨤင္းလီꨁဝ္ တိꨀ္းတိꨀ္းꨬလꨳဝꨯꨤးလင္မဳး ေမꨳသုိပ္ꨲ<br />

ꨬလꨳꨓြင္ꨵꨅꨯꨤးꨅဝ္ꨳꨁုိꨓ္ꨳꨟꨀ္ꨵꨟြမ္ꨅဝ္ꨳမဳးေတဳꨲꨅဝ္ꨳေပဳးလꨯꨳပꨱꨓ္ေꨟဳꨁမ္း ꨅဝ္ꨳ<br />

မူိင္းꨡုꨉ္ꨘꨯးꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

ပꨤꨓ္မူိဝ္ꨳꨡꨉ္ꨘꨯး (Ew-Pi) ꨓꨯꨵꨀြပ္ꨳဝဳꨳꨓမ္ꨵ‘‘ꨁြင္ꨵꨁူဝ္ꨵ’’ꨡမ္ꨲေပဳးꨀုိꨓ္း<br />

မူိꨓ္ꨀဝ္ယဝ္ꨵꨬလꨳ တီꨳပြꨓ္းဝꨓ္းတူꨀ္းမူိင္းေꨁꨲꨓꨓ္ꨵ ꨓမ္ꨵတဳꨲꨀူꨓ္းမူိင္းꨅ္ꨮ


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

တုိဝ္းꨡမ္ꨲꨀုမ္ꨲလူမ္ꨳ ꨓင္ꨲꨟူိဝ္ꨓ္ꨮးမူိင္းေတလꨯꨳꨅ္ꨮတုိဝ္းꨓမ္ꨵꨀုမ္ꨲလူမ္ꨳꨓꨓ္ꨵ<br />

ꨁုꨓ္ေꨟဳꨁမ္းꨅဝ္ꨳသူꨳꨅြင္ꨲꨅ္ꨮꨵꨕူꨳတꨤင္တူဝ္ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ꨕြင္းမူိင္းလူင္ ‘‘ꨁုꨓ္<br />

ယူꨲ’’(Yu)ꨡဝ္ပုꨓ္ꨳꨕြꨓ္းမꨓ္းေသ ꨟꨱတ္းသꨤင္ꨳꨬလꨳ ပꨓ္ꨟဳပ်သꨓဳꨲ လြင္ꨳ<br />

ꨓမ္ꨵꨓꨯꨵ ꨡဝ္မူိꨓ္ꨅ္ꨮꨀူꨓ္းမူိင္းꨬလꨳမꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨀတ္းယꨱꨓ္သူိ္ဝ္းေꨀ်ဳꨲေတꨵေတꨵ<br />

ယဝ္ꨵ။<br />

ဝꨯꨤးေသꨁုိင္သꨤင္ꨳꨟꨱတ္းꨟꨮ္ꨳမꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨀတ္းယꨱꨓ္ယဝ္ꨵလီꨳငꨤမ္း ꨅဝ္ꨳေꨟဳ<br />

ꨁမ္းသူꨳေꨀဳꨳ ꨡဝ္ꨓြင္ꨵꨅꨯꨤးမꨓ္း‘‘ꨅဝ္ꨳꨅꨤင္ꨵ’’(Chang) ꨓꨓ္ꨵꨁုိꨓ္ꨳတꨰꨓ္း<br />

ေꨟဳꨁမ္း ꨡုပ္ꨵမꨤꨓ္ꨳပြင္မူိင္းꨡုꨉ္ꨘꨯးꨡꨓ္ꨟြင္ꨵဝဳꨳ ‘‘မူိင္းꨅꨤင္ꨵဝူ’’(Chang Wu)<br />

ꨓꨯꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ မူိဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းꨅꨤင္ꨵဝူꨳꨓꨯꨁဝ္ꨳပဳးꨓ္ꨮးလိꨓ္ꨟူဝ္ꨓမ္ꨵပြတ္းꨅꨤꨓ္း<br />

ꨀꨤင္သီပြတ္းꨟြင္ꨲꨬလꨳ ꨀꨤင္တင္ꨳပြတ္းတူꨀ္းꨁဝ္ꨅူိဝ္းꨓꨓ္ꨵꨓꨯယဝ္ꨵ။ ꨅဝ္ꨳေꨟဳ<br />

ꨁမ္းꨅဝ္ꨳသူꨳꨓꨯꨵ ဝူꨓ္ꨵဝဳꨳꨓြင္ꨵꨅꨯꨤးꨅဝ္ꨳ ‘‘ꨅဝ္ꨳꨅꨤင္ꨵ’’ꨓꨯꨵ ꨟꨱတ္းသꨤင္ꨳꨀꨤꨓ္<br />

မူိင္းလꨯꨳေသမꨓ္းꨅဝ္ꨳꨓင္ꨲꨓꨯꨬလꨳ ꨅြင္ꨲလꨯꨳꨡꨤပ္ꨲမꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨡဳꨲꨓဳꨲ ꨟꨤင္ꨳ<br />

ေꨟဳပꨓ္ꨓြင္ꨵꨅꨯး။ တူꨓ္တူဝ္မꨓ္းꨅဝ္ꨳေတꨵ ꨀြပ္ꨳꨡမ္ꨲတိတ္းꨟြꨯꨳ ေꨅးꨅိမ္ꨲ<br />

ꨁုꨓ္သမ္ꨵꨁꨯꨳꨟဳတꨤင္းလီꨀုꨓ္တူဝ္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨬလꨳ ꨅင္ꨲလꨯꨳꨡꨤပ္ꨳꨡဳꨲꨓဳꨲေꨟဳꨁမ္း<br />

ေသ ꨡြꨀ္ꨲထူိꨓ္ꨲꨟဳꨟꨱတ္ရေသး ꨀ်င္ꨵꨀမ္ သမထၾတဳးေတဳꨲေပဳးသꨱင္ꨳꨀꨤမ္ꨲꨀꨮဳꨲ<br />

ꨓ္ꨮးပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

ꨁꨓ္ꨲထဳꨲꨁြꨓ္တူဝ္ꨅဝ္ꨳသူꨳꨓꨯꨵ ꨓြင္ꨵꨅꨯꨤးမꨓ္းꨅဝ္ꨳꨅꨤင္ꨵသုိပ္ꨲꨡဝ္<br />

လူမ္းလဳးဝꨯꨵꨓူိဝ္လꨯြ(Kien Yi Shan )‘‘ꨀိဝ္ꨲယꨯꨤꨳသꨤꨓ္’’ꨓ္ꨮးꨡူိင္ꨲ ‘‘ꨓိ္ယူꨓ္း’’<br />

(Ning Yuan )ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ꨀူꨓ္းပꨯꨤးပုိꨓ္းꨁဝ္တꨰမ္ဝꨯꨵဝဳꨳ ‘‘ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းꨅဝ္ꨳ<br />

သူꨳꨓꨯꨵပꨱꨓ္ꨁုꨓ္ꨡꨓ္ꨀူꨓ္းမူိင္း ꨟꨀ္ꨵꨟူမ္ꨅူမ္းပꨰင္းꨬလꨳ ꨡဝ္ꨀုင္ꨲꨡဝ္မုꨓ္ပဳး<br />

ꨓုိင္ꨳꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး ‘ꨡုꨉ္ꨘꨯး’ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ ‘‘ꨅꨤင္ꨵဝူꨳ’’ꨓꨯꨵေတꨲတင္ꨳမူိဝ္ꨳ<br />

ပီꨶ(2255)ေသဝြတ္ꨳဝꨯꨤးလူꨵလꨰဝ္ꨀꨮဳꨲမူိဝ္ꨳပီꨶ(2303 BC) (ꨕ-ပ-ပ)ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းꨅဝ္ꨳသူꨳꨓꨯꨵ လꨯꨳꨓင္ꨳꨀိꨓ္မူိင္း(တင္းေꨁꨲတင္းတꨯး)တꨤင္ꨳꨟူိင္ပီꨶ<br />

ပြင္း(48)ပီꨶꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးꨁူိဝ္းသꨤင္‘‘ꨡမ္ꨲꨓꨓ္’’တꨯးꨁူိဝ္းယုိꨓ္း<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးꨁူိဝ္းယူိꨓ္းꨓ္ꨮးမူိင္းလုိဝ္း<br />

BC 2939-2365<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁုꨓ္ꨁမ္းတꨯးꨁုꨓ္ꨀꨤင္ ေꨀဳꨵပꨱꨓ္ꨓြင္ꨵꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯးꨁူိဝ္း<br />

သꨤင္ယုိꨓ္း (Shang Or Yin ) ꨓꨓ္ꨵလꨯꨳꨀꨮဳꨲꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲ ေꨟဳꨁမ္းေꨁꨲ ပုတ္ꨳတီꨳ<br />

ယူꨲꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨱမ္ထူꨓ္ꨳ(4)မူိဝ္ꨳပီꨶ (2158 BC) ေသꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲ ꨀိꨓ္မူိင္းꨀꨮဳꨲ<br />

(13)ပီꨶလုမ္းလုမ္းယဝ္ꨵ။ မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ လꨯꨳꨡုပ္ꨵမꨤꨓ္ꨳမူိင္းလꨰꨀ္းလꨯꨤꨳမဳးꨓꨯ<br />

ယဝ္ꨵ။<br />

ပဳးတ္ꨮꨳမꨓ္းꨅဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵ မီးꨕြင္းမူိင္းသြင္ေꨀဳꨵ ꨟြင္ꨵဝဳꨳ‘‘ꨁုꨓ္ꨟုင္’’ꨬလꨳ<br />

‘‘ꨁုꨓ္ꨟုဝ္း’’ꨓꨯယဝ္ꨵ။ ꨁဳသြင္ေꨀဳꨵꨓꨯꨵꨅူꨵꨟြမ္ꨟꨰင္းသုိ္ꨀ္းေသꨬလꨳ ꨡꨤင္းꨁုိꨓ္း<br />

ꨕုိꨓ္ꨵမꨓ္းꨅဝ္ꨳယဝ္ꨵ။ ꨀြပ္ꨳတꨤင္းꨟုဝ္သုိꨀ္းꨁဝ္ ꨀူꨓ္းလူင္ꨕꨯꨤꨲမူိ္င္းꨁဝ္ꨀမ္းꨕြင္ꨳ<br />

ေသꨬလꨳ ꨁုိင္ꨟဳတꨤင္းသုꨀ္ꨵယုင္ꨳꨡူꨓ္ꨀဝ္း ꨀူꨳꨕꨯꨤꨲꨀူꨳတꨤင္းယဝ္ꨵ။<br />

ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ ꨅဝ္ꨳꨁုꨓ္ꨀꨤင္ေꨀဳꨳꨀြပ္ꨳဝဳꨳ မꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨡူꨓ္ေမဳးမဳး<br />

ꨓဳꨲꨬလꨳ ꨅြင္ꨲꨟြင္ꨵꨡဝ္ ꨅဝ္ꨳꨀꨰမ္မူိင္း ꨅဝ္ꨳယုိꨓ္းမဳး ꨅြꨯꨳထꨰမ္ပꨓ္မꨤꨓ္ꨳမူိင္း<br />

မꨓ္းꨅဝ္ꨳယဝ္ꨵ။ ꨅဝ္ꨳယုိꨓ္းꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳꨀꨰမ္မူိင္းတꨤမ္းꨅဝ္ꨳေꨟဳသꨰင္ ꨡြꨓ္<br />

ꨡဝ္ေꨟဳꨁမ္းတꨤင္းမူိင္းပꨱꨓ္ꨡꨓ္လꨱဝ္ꨀꨓ္ꨬလꨳ ပꨱꨓ္ꨅြမ္သုိ္ꨀ္းလူင္ ꨕူꨳꨡြင္ꨲ<br />

သုိ္ꨀ္းပဳးꨓုိင္ꨳꨀူꨉ္းꨡမ္ꨲꨀဳး ꨕꨯꨤꨲꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲမꨤꨓ္ꨳမူိင္းေꨀဳꨳ ꨀတ္းꨁꨰꨓ္ꨲꨓဳꨲꨬလꨳ<br />

မီꨳꨕုင္းေတꨲꨅဳꨲယ္ꨮꨲꨓဳꨲေသ ꨅြင္ꨲလꨯꨳတꨱꨀ္းꨓꨱꨀ္းꨡြင္ꨲေပꨵ ꨀူꨓ္းꨡူꨓ္ꨡဝ္း<br />

ꨓ္ꨮးမꨤꨓ္ꨳꨓ္ꨮးမူိင္း ꨟꨯꨤယꨱꨓ္ꨀꨮဳꨲတꨤင္းမူတ္းꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ပꨯꨤးပုိꨓ္းꨕꨯꨤꨲေꨁꨲꨁဝ္ တꨰမ္ꨳဝꨯꨵဝဳꨳ မူိဝ္ꨳꨕြင္းꨁုꨓ္မူိင္းသြင္ေꨀဳꨵ လုꨀ္ꨵ<br />

ꨕုိꨓ္ꨵꨓꨓ္ꨵ ပꨱꨓ္သုိꨀ္းꨓ္ꨮးမူိင္း(ꨘꨯꨲꨓ္ꨮး)ꨅြတ္ꨲꨀꨮဳꨲꨀူꨳတီꨳꨀြပ္ꨳꨓမ္ꨵꨀတ္ꨵꨁꨰꨓ္ꨲ<br />

ꨟတ္းꨟꨤꨓ္ ꨅဝ္ꨳꨀꨰမ္မူိင္းေသ မꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨁုိꨓ္းꨀတ္းယꨱꨓ္လီ သမ္ꨵလꨯꨳꨁꨮꨤꨀ္ꨳ<br />

လꨰꨓ္လိꨓ္မꨤꨓ္ꨳမူိင္းမ္ꨮꨲထꨰင္ꨳꨀြꨓ္ꨲꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ꨅဝ္ꨳꨀꨰမ္မူိင္း ꨅဝ္ꨳယုိꨓ္းꨓꨯꨵ ꨀြပ္ꨳဝဳꨳမꨓ္းꨅဝ္ꨳ ꨟꨱတ္းꨟꨮ္ꨳမꨤꨓ္ꨳမူိင္း<br />

တူိင္းꨀဳး ꨁုိꨓ္းꨀတ္းယꨱꨓ္ ꨁုိꨓ္းမူိꨓ္ꨓင္ꨲꨀပ္းꨀဝ္ꨲꨬလꨳ ꨅုိဝ္ꨳသꨱင္မꨓ္းꨅဝ္ꨳ<br />

ꨀုိꨀ္းပုိꨓ္းဝꨯꨵဝဳꨳ ‘‘ꨕူꨳꨡြင္ꨲသုိꨀ္း ꨅြမ္ꨟꨤꨓ္လူင္ꨅဝ္ꨳယုိꨓ္း’’ (Yun The<br />

Conqueror)ꨓꨯꨬလꨳ ꨅဝ္ꨳꨁုꨓ္ꨀꨤင္ ꨅင္ꨲလꨯꨳယုꨀ္ꨵယြင္ꨳ တြပ္ꨲꨀုင္ꨲေꨀ်းꨅူး<br />

မꨓ္းꨅဝ္ꨳ ꨟꨮ္ꨳပꨱꨓ္ေꨟဳꨁမ္းꨀြမ္ꨳ(ꨕူꨳꨡြင္ꨲသုိ္ꨀ္းလူင္)ꨓꨯေသယဝ္ꨵ။ ေꨕပꨓ္<br />

မꨤꨓ္ꨳမူိင္း ‘‘မူိင္းလုိဝ္း’’ꨟꨮ္ꨳမꨓ္းꨅဝ္ꨳꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲꨕြင္းငမ္းယဝ္ꨵ။<br />

ေꨟဳꨁမ္းတꨯး တꨯးမူိင္းလုိဝ္း မူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵမီးꨓ္ꨮးမူိင္း‘‘ꨟူဝ္ေꨕး’’ (ꨟြင္ꨵꨁူး<br />

ပူိဝ္ꨳ)(Hu Phe )ေꨟဳꨬပꨵꨓꨓ္ꨵꨓꨯယဝ္ꨵ။ ေꨟဳꨁမ္းတꨯးလုိဝ္းꨓꨯꨵ ပꨯꨤꨳꨁꨯꨤꨵꨀꨮဳꨲတင္ꨳ<br />

တီꨳမူိင္း‘‘ꨟုဝ္ꨬꨕး’’ပြတ္းꨅꨤꨓ္း(လုꨀ္းပြတ္းတူꨀ္းꨁꨯꨤꨵꨀꨮဳꨲ)ꨀꨯꨤးꨀꨤင္ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ေꨟဳ<br />

ꨁမ္းတꨯး ပူꨀ္းပြင္ꨡုပ္ꨵငမ္းꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ꨓမ္ꨵေမꨳ‘‘ꨀꨯꨤးꨀꨤင္’’ꨓꨯပꨱꨓ္ေမꨳꨡꨓ္လꨯ<br />

ꨅူး ေမꨳꨓမ္ꨵယꨤꨓ္သီꨀꨤင္ꨓꨓ္ꨵꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးယုိꨓ္းꨓꨯꨵ ေတꨲတင္ꨳမဳးမူိဝ္ꨳ(2939) ထုိင္ (2365 –<br />

BC) (ꨕ-ပ-ပ)ေသသူတ္းꨟꨯꨤꨀꨮဳꨲယဝ္ꨵ။ ꨅဝ္ꨳꨁုꨓ္ꨀꨤင္ပꨱꨓ္ေꨀဳꨵေတꨲတင္ꨳေသ<br />

ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ ꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲꨀꨮဳꨲ(28)တူꨓ္ တꨤင္ꨳꨟူိင္ပီꨶပြင္း(644)ပီꨶꨬလꨳ ပꨤꨓ္<br />

ေꨟဳꨁမ္းꨅုမ္းꨓꨯꨵ ꨅူဝ္ꨳယုိꨓ္းယꨤဝ္းေတꨵေတꨵꨓꨯယဝ္ꨵ။ ပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ꨅင္ꨲꨟြင္ꨵ<br />

ဝဳꨳပꨤꨓ္တꨯးယုိꨓ္းꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳတꨯးꨁူိဝ္းꨅဝ္ꨳ<br />

1122 ထုိင္ 250 BC<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးꨅဝ္ꨳ(Chou)ꨓꨯꨵ ေꨕဝꨯ မီးသꨤမ္ပꨤꨓ္<br />

(1) မူိင္းꨅဝ္ꨳပြတ္းတူꨀ္း 1122 ထုိင္ 771 BC<br />

(2) မူိင္းꨅဝ္ꨳပြတ္းꨡြꨀ္ꨲ 770 ထုိင္ 426 BC<br />

(3) မူိင္းꨅဝ္ꨳပြတ္းꨡြꨀ္ꨲ‘‘ပꨤꨓ္တꨯးꨀဝ္ꨳမူိင္း ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ ပꨤꨓ္ပꨱꨓ္သုိꨀ္းလူင္’’<br />

425 ထုိင္ 250 BC’’<br />

(1) ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းꨅဝ္ꨳပြတ္းတူꨀ္း (1122 – 771 BC)<br />

ꨓ္ꨮးပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ꨁုꨓ္ေꨟဳꨁမ္းꨀိꨓ္မူိင္းꨀꨮဳꨲ(12)ပီꨶယဝ္ꨵ။ ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္း<br />

တꨯး တꨯးမူိင္းꨅဝ္ꨳꨓꨯꨵ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းသူိဝ္ဝꨱင္းဝူင္ꨵꨡꨓ္ပꨱꨓ္လုꨀ္ꨳꨅဝ္ꨳသူိဝ္ဝူင္ꨵ<br />

ေတꨲတင္ꨳပꨱꨓ္မဳးမူိဝ္ꨳပီꨳ(1122-771 BC)ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵေꨟဳꨁမ္းတꨯး<br />

မီးꨓ္ꨮးမူိင္းသꨰꨓ္သꨯꨤးꨀꨱင္းꨡꨤꨓ္းꨓꨓ္ꨵေသ ꨀြပ္ꨳꨕုင္းသိꨓ္ထမ္းꨅဝ္ꨳပဳးꨓꨯꨵ<br />

ယ္ꨮꨲꨟꨰင္းꨓဳꨲꨬလꨳ ꨡုပ္ꨵငမ္းꨅြတ္ꨀꨮဳꨲ ꨓူိဝ္မူိင္းတꨯး မူိင္းေꨁꨲꨀူꨳတီꨳꨀူꨳလꨰꨓ္<br />

ယဝ္ꨵ။<br />

ꨅဝ္ꨳသူိဝ္ဝူင္ꨵ မီးလုꨀ္ꨳလꨤင္းꨓမ္ေသတဳꨵေꨀဳꨳ ꨡꨓ္ပုတ္ꨳတိꨓ္တꨤင္<br />

မုိဝ္းမꨓ္းꨅဝ္ꨳလꨯꨳ ထုိင္ꨅိꨀ္းထုိင္ꨅြမ္ꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္သူိဝ္ဝꨰင္းဝူင္ꨵꨓꨯꨵꨀူꨉ္းယဝ္ꨵ။<br />

ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတူꨓ္ꨓꨯꨵ မီးပꨓ္ꨲꨉဳꨲပꨯꨤးꨡုပ္းငမ္းလုိဝ္းလင္ ꨀꨮဳꨲꨓဳꨳꨬလꨳ ပꨤꨓ္


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

မူိဝ္ꨓꨓ္ꨵ တꨯးမူိင္းꨅဝ္ꨳꨁဝ္ꨀꨮဳꨲတုိꨀ္း တꨯးမူိင္းလုိဝ္း ꨅင္ꨲေပꨵလꨯꨳလီငꨤမ္းေသ<br />

ထိင္းမꨓ္ꨳလꨯꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯးꨅဝ္ꨳလီငꨤမ္းꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ တꨯးမူိင္းလုိဝ္းꨁဝ္ꨓꨯꨵ ꨀြပ္ꨳ<br />

ꨡမ္ꨲလꨯꨳꨟꨤင္ꨳꨟꨰꨓ္းဝꨯꨵေꨀဳꨳပူိင္ꨓုိင္ꨳ ꨀြပ္ꨳꨟꨰင္းသုိꨀ္းꨡမ္ꨲငꨤမ္ꨲꨀꨓ္ေꨀဳꨳပူိင္ꨓုိင္ꨳ<br />

လꨯꨳသုမ္းသုိꨀ္းပꨓ္ တꨯးမူိင္းꨅဝ္ꨳꨁဝ္ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

ꨅဝ္ꨳꨁုꨓ္သူိဝ္ဝꨱင္းဝူင္ꨵꨓꨯꨵ မီꨳတꨤင္းꨟူꨵယ္ꨮꨲ တꨤင္းꨟꨓ္ꨀꨮꨤင္ꨳေသꨡမ္ꨲꨀဳး<br />

ပꨱꨓ္ꨕူꨳꨀတ္ꨵꨁꨰꨓ္ꨓဳꨳꨀꨤꨓ္ ꨕꨯꨤꨲꨡုပ္းငမ္းမꨤꨓ္ꨳမူိင္းလီꨶေꨀဳꨵꨓုိင္ꨳꨬလꨳ ပꨤꨓ္<br />

ꨓꨓ္ꨵမီးꨅုိဝ္ꨳသꨱင္ယ္ꨮꨲလုိဝ္းꨟူꨓ္ꨳလင္ေတꨵေတꨵ။ လꨯꨤးꨡုပ္းငမ္းပꨓ္ꨉဳꨲမꨓ္း<br />

ꨅဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵ လꨯꨳတꨰမ္ꨳပꨱꨓ္ပပ္ꨵ ပꨱꨓ္ꨕုိꨓ္ꨡဝ္ပꨓ္ꨀူꨓ္းမꨤꨓ္ꨳꨀူꨓ္းမူိင္း ꨟꨮ္ꨳ<br />

ပꨱꨓ္ပꨀ္းပူိင္‘‘လꨯꨤးယူိင္ꨳ’’ယူꨲယဝ္ꨵ။ ပပ္ꨵꨡꨓ္မꨓ္းꨅဝ္ꨳ တꨰမ္ꨳဝꨯꨤတꨤင္းꨓမ္<br />

ꨅူိဝ္းꨓꨓ္ꨵ ꨡꨓ္ꨀ်ဳꨵꨁꨰꨓ္ꨲꨓဳꨲေသပူိꨓ္ꨳꨓꨓ္ꨵ ပꨱꨓ္ပပ္ꨵꨡꨓ္ꨅုိဝ္ꨳ(ꨁုꨓ္လီ)<br />

ꨬလꨳ (လြင္ꨳပူꨀ္းပြင္မꨤꨓ္ꨳမူိင္း)ꨓꨯꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ပပ္ꨵꨅူိဝ္းꨓꨯꨵ ꨁုꨓ္မိူင္းတꨤင္း<br />

ꨓမ္ꨁဝ္ ꨡြꨓ္ꨀꨓ္ယꨱပ္းꨀꨰမ္မဳးပꨓ္ ꨕ္ꨮပꨓ္မꨓ္းယဝ္ꨵ။<br />

ပꨀ္းပူိင္ꨡꨓ္မꨓ္းꨅဝ္ꨳ ဝꨯꨵပꨱꨓ္လြင္ꨳꨓꨀ္းလုိꨀ္ꨵ လမ္ꨲꨀ်င္ꨳꨓꨓ္ꨵ ပꨱꨓ္<br />

ပꨀ္းပူိင္တဳꨲေတသုိပ္ꨲပ္ꨮꨵလူလြမ္ ꨅြမ္းတူꨉ္းꨁူိဝ္းꨟူိꨓ္းꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ꨓ္ꨮးပꨀ္းပူိင္<br />

ꨓꨓ္ꨵ တꨰမ္ꨳဝꨯꨵဝဳꨳꨅူိဝ္ꨵꨟူိꨓ္းေꨟဳꨁမ္းꨁဝ္မီးဝꨯꨵပꨱꨓ္ပꨤꨀ္ꨲ ပꨤꨀ္ꨲပꨯꨓꨓ္ꨵ ေတဳꨲ<br />

လူꨀ္ꨳလꨤꨓ္ သုိပ္ꨲတꨤမ္းလꨤမ္းꨀꨓ္ ေတꨡမ္ꨲလꨯꨳပꨓ္ꨟꨯꨤလꨯꨤ။ ထꨰင္ꨳလြင္ꨳꨓုိင္ꨳ<br />

သမ္ꨵ ꨁူိဝ္းꨕ္ꨮꨁူိဝ္းမꨓ္း ေတလꨯꨳꨡဝ္ꨀꨓ္ဝဳꨳ ပဳးꨀꨓ္ပꨱꨓ္ ေတꨡမ္ꨲလꨯꨳ ေတꨲ<br />

ꨓဳꨳꨟူိꨓ္းꨅြမ္းꨀူꨓ္းတꨤင္ꨲꨁူိဝ္းꨓꨯꨓꨓ္ယဝ္ꨵ။<br />

‘‘ပꨀ္းပူိင္သြꨓ္ꨵမꨰင္ꨲ ꨀူပ္ꨵꨀူꨳပꨱꨓ္ꨟူိꨓ္း’’<br />

ေပဳးပꨱꨓ္ꨁူိဝ္းꨟူိꨓ္းꨡꨓ္လꨱဝ္ꨀꨓ္ ꨀူပ္ꨵꨀူꨳပꨱꨓ္ꨟူိꨓ္း ꨟꨮ္ꨳꨁူိဝ္းꨟူိꨓ္းꨕ္ꨮ<br />

မꨓ္း ေꨕꨓမ္လꨯꨳယူꨲ။ ꨓ္ꨮးပꨤင္ꨁꨰꨀ္ꨲေတလꨯꨳꨓူင္ꨳꨁူဝ္းသီလꨰင္ ꨟꨮ္ꨳမီးꨅူိဝ္ꨵ<br />

လူိတ္ꨳꨟꨤꨓ္လြꨓ္ꨵလြꨓ္ꨵꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

‘‘ပꨀ္းပူိင္လြင္ꨳꨀ်င္ꨵꨀမ္ꨅြမ္းထမ္း’’


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨓ္ꨮးပꨀ္းပူိင္ꨓꨯꨵ ꨀူꨓ္းတင္းလꨯꨤ ေတလꨯꨳမီးꨅ္ꨮꨁꨤဝ္သ္ꨮꨕူိꨀ္ꨲꨅုိꨓ္ꨳꨬလꨳ<br />

မီးသိꨓ္ထမ္းၾတဳးေသ ꨟꨱတ္းသꨤင္ꨳꨀꨤꨓ္မꨓ္ꨳꨀူꨳလြင္ꨳလြင္ꨳ။ ꨟꨱတ္ꨳလီလꨯꨳလီ<br />

ꨟꨱတ္းꨟꨯꨤꨵလꨯꨳꨟꨯꨤꨵꨓꨯꨓꨓ္ꨵေတလꨯꨳယုမ္ꨲယမ္ယိပ္းတုိဝ္းꨀူꨳေꨀဳꨵꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

လြင္ꨳꨘိင္ꨳꨬငꨳတꨯး<br />

ပꨀ္းꨀꨯꨤꨲလူꨉ္ꨳလြင္ꨳထုင္းꨅꨤမ္ꨲꨕဳꨲသဳꨲေသ ‘‘ꨅဝ္ꨳꨁုꨓ္’’ꨟꨱတ္းဝꨯꨵပꨓ္<br />

ꨓင္ꨲꨟူိဝ္ꨀူꨓ္းမꨤꨓ္ꨳꨀူꨓ္းမူိင္းေတလꨯꨳတꨤင္းꨟူꨵမီးမꨯꨤမီꨳေမဳꨡဝ္ꨲ ꨀုင္ꨲသေရꨲ<br />

မꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨅုိဝ္ꨵꨁူိဝ္း တဳꨲꨀꨮဳꨲꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ေတꨲꨡဝ္ꨀꨤꨓ္လူꨲꨀꨤꨓ္တꨤꨓ္းꨟꨱတ္း<br />

သꨤင္ꨳ ꨀꨤꨓ္ꨀဳꨵꨀꨤꨓ္ꨁꨯꨤ ꨀꨤꨓ္ꨀူပ္ꨵꨀူꨳꨟြမ္းသြင္ꨅူိဝ္းꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

လြင္ꨳလꨯꨤးꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲ<br />

ꨓ္ꨮးꨕြင္းငမ္းꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္မꨓ္းꨅဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵ မီးဝꨯꨵမူိင္းꨟူꨀ္းမူိင္းယဝ္ꨵ။<br />

ꨓ္ꨮးꨀဳꨳꨟူꨀ္းမူိင္းꨓꨓ္ꨵ မူိင္းꨕ္ꨮမူိင္းမꨓ္းꨡုပ္ꨵငမ္းꨀြꨓ္းေꨁဳꨀြꨯးꨕ္ꨮꨀြꨯးမꨓ္း။ ꨀꨯြးꨀဳꨳ<br />

ꨕူꨳꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲမꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨓꨓ္ꨵ ပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းေꨀဳꨵလူိꨀ္ꨳꨀꨱပ္းတꨤင္ꨲပꨓ္ယဝ္ꨵ။<br />

လꨯꨤꨳꨓꨯꨵလꨯꨳဝဳꨳမူိꨓ္ꨀꨓ္တꨤင္းလꨯꨤးꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲမူိင္းလုိဝ္းꨓꨓ္ꨵယူꨲ လꨯꨳꨟꨓ္ꨓင္ꨲ<br />

ꨓꨯယဝ္ꨵ။ ꨓ္ꨮးမူိင္းꨁဝ္ ေယꨳမူိင္းမူိင္းꨓꨓ္ꨵꨕူꨳꨡုပ္ꨵငမ္းမူိင္းမီးမူိꨓ္ꨓင္ꨲပဳꨳတ္ꨮꨳ<br />

ꨓꨯꨵယဝ္ꨵ။<br />

1ꨵ ꨀꨰမ္မူိင္း လုꨀ္ꨳꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္း Prince<br />

2ꨵ ꨀꨰမ္မူိင္း ꨅြမ္သုိꨀ္းလူင္ Duke<br />

3ꨵ ꨀꨰမ္မူိင္း ꨕꨯꨤꨲပꨯꨤးမူိင္းꨀူꨳပူိင္ပူိင္ Marquis<br />

4ꨵ ꨕꨯꨤꨲꨅြပ္ꨲထတ္းမꨓ္ꨳမူိင္း (သꨯꨤလပ္း) Earl


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

5ꨵ ꨕꨯꨤꨲꨕꨤꨓ္ꨲတဳꨲငိုꨓ္းတြင္း Viscount<br />

6ꨵ ေꨟဳꨁမ္းꨀြမ္ꨳ ꨕꨯꨤꨲပြင္ꨀꨤꨓ္ Baron<br />

‘‘လြင္ꨳꨀပ္းသုိပ္ꨲ ꨓြꨀ္ꨳမူိင္း’’<br />

လြင္ꨳဝဳꨳꨅꨓ္ꨵꨓဳꨳꨀꨤꨓ္ ꨕ္ꨮယ္ꨮꨲေသꨕ္ꨮꨓꨯꨓꨓ္ꨵ မီꨳဝꨯꨵသꨯꨤꨟꨤင္ꨵ(သꨯꨤ<br />

ꨅဳꨲပဳꨲ)သီꨲꨟဳꨳယူိင္ꨳယဝ္ꨵ။ ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ သမ္ꨵꨟတ္ꨵသꨯꨤꨟꨤင္ꨵလူိင္ꨬလꨳ ပဳး<br />

တꨤင္းတုမ္ꨲသꨰင္ ꨅူိဝ္းယူꨲပဳꨳသမ္ꨵ သ္ꨮꨲတုမ္ꨲသꨰင္ꨁꨱဝ္ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ မꨤꨓ္ꨳꨡူိင္ꨲ<br />

ꨡꨓ္လꨱꨀ္ꨵꨅူိဝ္းꨓꨓ္ꨵေတꨵ ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ ꨅꨰꨀ္ꨲေꨕပꨓ္ လုꨀ္ꨳလꨤꨓ္<br />

မꨓ္းꨅဝ္ꨳ ꨡုပ္ꨵငမ္းꨀြꨓ္းေꨁဳꨟꨤင္းꨀြꨯးယဝ္ꨵ။<br />

ပꨤꨓ္မူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵ လုꨀ္ꨳမꨓ္းꨅဝ္ꨳေꨀဳꨳ ꨡꨓ္လꨯꨳꨡဝ္ပုꨓ္ꨳꨕြꨓ္းꨕꨯꨤꨲ<br />

ထတ္းꨅြပ္ꨲꨡူိင္ꨲမူိင္း''Earl"ꨓꨓ္ꨵ လꨯꨳꨀꨮဳꨲꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲထုိင္မူိင္း ''Chosen"ꨅဝ္ꨳ<br />

သꨰꨓ္ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္မူိင္းꨀူဝ္းရီးယဳးယဝ္ꨵ။<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္း‘‘မူိင္းꨅဝ္ꨳ’’ꨓꨓ္ꨵ ꨀြပ္ꨳပူိဝ္ꨳတမ္းဝꨤင္းပꨀ္ꨳပူိင္ꨀဳꨵꨁꨯꨤꨀပ္း<br />

သုိပ္ꨲꨓြꨀ္ꨳမူိင္းꨬလꨳ ꨘိင္ꨳထုင္းမꨤꨓ္ꨳမူိင္းပꨱꨓ္ꨡꨓ္ꨁုိꨓ္ꨳယ္ꨮꨲꨀတ္းယꨱꨓ္ꨬတꨵ<br />

ꨬတꨵယဝ္ꨵ။ ꨅဝ္ꨳꨀꨰမ္မူိင္းဝဳꨳ ''Ki Tse"ꨅဝ္ꨳꨁꨯꨤးသူိဝ္ꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ပဳꨲꨟꨱဝ္ꨳသꨤင္းꨁ်ꨤင္းꨅဝ္ꨳꨁꨯꨤးသူိဝ္ꨓꨯꨵတုိꨀ္ꨵꨀုိတ္းမီးဝꨯꨵယူꨲꨓ္ꨮးꨡူိင္ꨲ ‘‘ဝူင္ꨵ<br />

ယꨤင္း’’မူိင္းꨀူဝ္းရီးယဳးပြတ္းꨓူိဝ္ꨓꨓ္ꨵꨓꨯယဝ္ꨵ။ ဝꨯꨤးေသꨓꨓ္ꨵ ထုိင္မဳးမူိဝ္ꨳ<br />

(1115 ထုိင္ 1079 BC)ꨓꨓ္ꨵလုꨀ္ꨳꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းသူိဝ္ ဝꨱင္းဝူင္ꨵ လꨯꨳပုတ္ꨳ<br />

တꨰꨓ္းေꨟဳꨁမ္းမူိင္းꨅဝ္ꨳယဝ္ꨵ။ ပꨤꨓ္လုꨀ္ꨳꨅဝ္ꨳꨓꨯꨵေꨀဳꨳꨡမ္ꨲလꨯꨳသုꨀ္ꨵလꨯꨳယုင္ꨳ<br />

ꨬလꨳꨡမ္ꨲလꨯꨳတူꨀ္းတꨰမ္ꨲတူꨀ္းေယဳꨳပူိင္လ္ꨮꨓင္ꨲꨀဝ္ꨲ။ ယင္းလꨯꨳꨀပ္းသုိပ္ꨲꨓြꨀ္ꨳ<br />

မူိင္းထꨰင္ꨳမူိင္းꨓုိင္ꨳꨡꨓ္ꨟြင္ꨵဝဳꨳ ‘‘မူိင္းꨡဳꨲꨓꨤမ္ꨲ’’(Annam)(မူိဝ္ꨳလꨱဝ္ပꨱꨓ္မူိင္း


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨀꨰဝ္ဝꨰတ္ꨵꨓꨤမ္း)ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ꨅုမ္းꨀပ္းသုိပ္ꨲဝꨰတ္ꨵꨓꨤမ္းꨁဝ္ ယင္းꨡဝ္ꨅꨤင္ꨵ<br />

ꨕူိꨀ္ꨲမဳးယုိꨓ္ꨳတြꨓ္ꨳပꨓ္ꨅဝ္ꨳꨁိင္းဝူင္ꨵ(Cheng)ေꨟဳꨁမ္းမူိင္းꨅဝ္ꨳꨀြꨓ္ꨲယဝ္ꨵ။<br />

ꨅဝ္ꨳꨁိင္းဝူင္ꨵꨓꨯꨵလꨯꨳꨓင္ꨳေꨟဳꨁမ္းꨀိꨓ္မူိင္းꨀꨮဳꨲတꨤင္းꨟူိင္(37)ပီꨶယဝ္ꨵ။<br />

ဝꨯꨤးေသꨓꨓ္ꨵ တင္ꨳꨡဝ္ 1078 ထုိင္ 910 BC ꨓ ္ꨮးꨅူဝ္ꨳꨁꨤဝ္းယꨤမ္း<br />

169 ပီꨶလုမ္းလုမ္း ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္တꨯးꨟဝ္း သုိပ္ꨲပုတ္ꨳꨟꨤင္ꨳတꨰꨓ္းေꨟဳꨀꨓ္<br />

မဳးမီး(5)တူꨓ္ မူိꨓ္ꨓင္ꨲꨬꨓဝꨯꨵပဳꨳတ္ꨮꨳꨓꨯꨵယဝ္ꨵ။<br />

ေꨟဳꨁမ္းတꨯးတꨯးမူိင္းꨅဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ<br />

1ꨵ ꨅဝ္ꨳꨀꨤင္ဝူင္ꨵ Kan Wang 1078-1053 BC 26ပီꨶ<br />

2ꨵ ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵ Chao Wang 1052-1002 BC 51ပီꨶ<br />

3ꨵ ꨅဝ္ꨳမူိင္းဝူင္ꨵ Mu Wang 1002-947 BC 55ပီꨶ<br />

4ꨵ ꨅဝ္ꨳꨁုꨓ္ဝူင္ꨵ Kung Wang 946-935 12ပီꨶ<br />

5ꨵ ꨅဝ္ꨳꨁုꨓ္ꨡꨯꨤꨳဝူင္ꨵ I Wang 934-910 25ပီꨶ<br />

ပြင္းေလဳးꨀꨓ္ 169 ပီꨶ<br />

ꨀူိတ္ꨲပꨱꨓ္တꨯး ꨟꨮ္ꨳေမဳꨀꨮꨤမ္းတꨯး<br />

ꨟꨮ္ꨳꨟူꨵလိꨀ္ꨳတꨯး ꨟꨮ္ꨳꨟꨓ္ငူိꨓ္ꨳ ပုိꨓ္းတꨯး<br />

ꨀꨮꨤမ္းသꨤင္ꨲ<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးꨟဝ္းေတꨲတꨤင္ꨳꨡုပ္ꨵငမ္း မူိင္းတꨯးမူိင္းေꨁꨲ မဳးꨟꨤꨓ္ꨵ<br />

ေတဳꨲပီꨶ (BC 856) ေပဳးလုꨀ္ꨵပꨤꨓ္မူိဝ္ꨳလꨱဝ္ ꨓမ္ꨵꨀꨮဳꨲေတမီး(2000)ပီꨶပꨯꨤပꨯꨤ။<br />

မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးꨁိင္း(Chin State )ꨓꨓ္ꨵ ေꨁꨲꨁဝ္မဳးယူꨲသဝ္းလူꨉ္ꨳတꨯး


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨓ္ꨮးမူိင္း‘‘ꨀꨤꨓ္သူꨲ’’(Kan Su )ꨕြင္းꨓꨓ္ꨵ တꨯးေꨀဳꨵပꨱꨓ္ꨕူꨳꨡြꨓ္ꨟူဝ္ထူဝ္းꨓဳꨳ<br />

ေꨁꨲယဝ္ꨵ။ ေꨁꨲꨁဝ္ဝဳꨳꨁဝ္ပꨱꨓ္ꨀူꨓ္းမဳးမ္ꨮꨲ New Born Chinese ꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ꨀူꨉ္းꨀဳꨳဝꨯꨤးလုိꨓ္းမဳး ေꨁꨲꨁဝ္ꨡူမ္ꨡုိꨓ္ꨡဝ္တꨯး မူိင္းလုိဝ္းꨓ္ꨮးꨡိုင္ꨲꨟူဝ္<br />

ꨓမ္ꨵꨬလꨳ ꨟူဝ္ေꨕးေသယဝ္ꨵ သုိပ္ꨲသꨯꨤလူိတ္ꨳꨀꨓ္ꨓꨯꨬလꨳ ꨡဝ္တꨯးယꨱꨓ္း<br />

ပꨱꨓ္ေꨁꨲꨀꨮဳꨲဝဳꨳꨓꨯꨳယဝ္ꨵ။ တꨤင္ꨳꨡဝ္ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္း (Wang Ti) မဳးေꨟဳꨁမ္းတꨯး<br />

ေꨀဳꨳ လꨯꨳယꨱꨓ္းပꨱꨓ္ေꨁꨲꨀꨮဳꨲေသ ေꨁꨲꨁဝ္တင္ꨳပꨱꨓ္ေꨟဳꨁမ္း(ꨁꨤင္ꨵပထမ)ꨡြꨓ္<br />

တꨤင္းသုတ္းဝဳꨳꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

First Generation Emperor<br />

Some o<strong>the</strong>r misunderstood <strong>the</strong> real fact and mispresented<br />

<strong>the</strong>ir statement that a bout 850 BC (about 2000 over years ago)<br />

<strong>the</strong> chinese(new born chinese)came to estabish <strong>the</strong>mselves in<br />

Kan Su. afterward, <strong>the</strong> Chinese started <strong>the</strong>ir aggressions upon<br />

<strong>the</strong> <strong>Tai</strong>, who had <strong>the</strong>ir original homes(Lo state) in Ho Nan and<br />

Hu-Ppeh.<br />

ေꨁဳꨳꨀꨮꨤမ္းပဳꨳꨓူိဝ္ꨓꨯꨵ လꨯꨟꨓ္မဳးꨓ္ꨮးပပ္ꨵ The Chinese Classics.<br />

ပုိꨓ္းေꨁꨲꨡꨓ္ꨕူꨳတꨰမ္ꨳလိꨀ္ꨳ (James Legge)တꨰမ္ꨳဝꨯꨵꨓ္ꨮးꨓဳꨳလိꨀ္ꨳ(110-<br />

111)ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

The about historical incidents may be found in <strong>the</strong> book<br />

called "The Chinese classics" By Jame Legge, Van 5, Part I,<br />

Clause 14, Pages(110-111).<br />

2ꨵ ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းꨅဝ္ꨳတꨯးမူိင္းꨅဝ္ꨳပြတ္းꨡြꨀ္ꨲ ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ မူိင္းꨁုꨓ္သူိဝ္ 770<br />

BC ထုိင္ 426 BC.


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး မူိင္းꨅဝ္ꨳပြတ္းꨡြꨀ္ꨲ ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ မူိင္းꨁုꨓ္သူိဝ္ꨓꨯꨵ<br />

ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္း‘‘ပုိꨓ္းဝူင္ꨵ’’ Ping Wang ꨬတꨲတင္ꨳမဳးေသယဝ္ꨵ ပꨱꨓ္ꨡꨓ္မူိင္း<br />

ယ္ꨮꨲ ꨀူꨓ္းꨀူိꨓ္းꨬတꨵꨬတꨵꨓꨓ္ꨵ ေသတဳꨵေꨀဳꨳ ꨀြပ္ပူိဝ္ꨳမူိင္းယူꨲꨟိမ္းꨟြမ္းꨁဝ္မဳး<br />

တုိꨀ္းꨡဝ္ မူိင္းꨀꨱင္းꨡꨤꨓ္း ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ မူိင္းသꨰင္သꨯꨤး ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ ဝꨱင္းေꨟဳꨁမ္း<br />

တꨯးတꨯး မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨀြꨓ္ꨲꨓꨓ္ꨵꨬလꨳ ေꨟဳꨁမ္းတꨯးꨟဝ္း လꨯတူꨀ္းသုမ္းꨀꨮဳꨲꨓꨯယဝ္။<br />

ေꨟဳꨁမ္းꨬလꨳ ဝꨱင္းတꨯးတꨯးꨟဝ္းေꨀဳꨳ ꨘꨯးမꨯꨳပꨰတ္ꨳမူတ္းမူတ္းꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ꨀြပ္ꨳဝဳꨳတꨯးေꨟဳꨁမ္းမူိင္းꨅဝ္ꨳပြတ္းတူꨀ္းမဳးတုိꨀ္းေတဳး<br />

တꨯးေꨟဳꨁမ္းမူိင္းꨅဝ္ꨳပြတ္းꨡြꨀ္ꨲꨬလꨳ ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းꨅဝ္ꨳပြတ္းꨡြꨀ္ꨲေꨀဳꨳ သုတ္း<br />

ꨟꨯꨤဝꨯꨤးဝြတ္ꨳꨀꨮဳꨲ မူိဝ္ꨳပီꨶ 706 BC ꨓꨓ ္ꨵေသꨓꨯယဝ္ꨵ။ ꨅဝ္ꨳပုိꨓ္းဝူင္ꨵ လꨯꨳꨀိꨓ္<br />

မူိင္းေꨀဳꨳ (23)ပီꨶꨓꨯယဝ္ꨵ။ ဝꨯꨤးꨓꨓ္ꨵ ထုိင္မဳးပီꨶ(696-680 BC)ꨓꨓ္ꨵ ꨅဝ္ꨳ<br />

ဝူင္ꨵꨁꨯꨤꨵေꨟဳꨁမ္းတꨯး ꨀꨮဳꨲတင္ꨳꨓ္ꨮးမူိင္းꨀꨤင္(ꨟူဝ္ꨓမ္ꨵ)ေသꨁုိꨓ္းꨬမးꨬတꨲတင္ꨳပူꨀ္း<br />

ပꨱꨓ္းေꨟဳꨁမ္းတꨯး မူိဝ္ꨳꨅဝ္ꨳ (ပြတ္းꨀꨤင္) လꨰꨀ္းလꨯꨤꨳပꨱꨓ္မူိင္းꨁုꨓ္သူိဝ္ꨓꨯထꨰင္ꨳ<br />

ယဝ္ꨵ။<br />

ေꨁဳꨳသꨤင္ꨲ<br />

ပꨤꨓ္မူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵ ေꨁꨲꨁဝ္မီးယူꨲꨓ္ꨮးမူိင္း‘‘ꨀꨤꨓ္သူꨳ’’၊ ဝꨱင္းေꨟဳꨁမ္းꨁဝ္သမ္ꨵ<br />

ပꨱꨓ္မူိင္းꨓꨤင္ပူဝ္ꨲ (Nan Po)ယဝ္ꨵ။<br />

ပꨤꨓ္မူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵ ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္တꨯးꨟဝ္း(5)ꨅဝ္ꨳလꨯꨳသုိပ္ꨲပုတ္ꨳꨀိꨓ္<br />

မူိင္းꨁုꨓ္သူိဝ္ မီꨳꨓင္ꨲပဳꨳတ္ꨮꨳꨓꨯꨵယဝ္ꨵ။<br />

1ꨵ ꨅဝ္ꨳꨟꨯꨤးဝူင္ꨵ Hi Wang 681 ထုိင္ 671 BC လꨯꨳꨀိꨓ္မူိင္း 5 ပီꨶ<br />

2ꨵ ꨅဝ္ꨳဝꨯꨤးဝူင္ꨵ Hwei Wang 676-652 ။ 25ပီꨶ<br />

3ꨵ ꨅဝ္ꨳသꨤင္ဝူင္ꨵ Sing Wang 651-619 ။ 33ပီꨶ<br />

4ꨵ ꨅဝ္ꨳꨁိင္းဝူင္ꨵ King Wang 618-613 ။ 6ပီꨶ


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

5ꨵ ꨅဝ္ꨳꨁꨮꨤꨓ္ဝူင္ꨵ Kuang Wang 612-607 ။ 6ပီꨶ<br />

တꨤင္းꨟဳꨳꨅဝ္ꨳေလဳးꨀꨓ္<br />

75ပီꨶ<br />

ပꨤꨓ္မူိင္းတꨯး ‘‘မူိင္းꨁုꨓ္သူိဝ္’’ ꨓꨓ ္ꨵꨀြပ္ꨳဝဳꨳမꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨀတ္းယꨱꨓ္သဳꨲ<br />

သူိဝ္းမဳးꨬလꨳ လိꨀ္ꨳလꨯꨤး/ꨘိင္ꨳꨬငꨳတꨯးေꨀဳꨳ လꨯꨳꨟꨓ္ꨁုိꨓ္ꨳသꨤင္ꨵꨁုိꨓ္ꨳသုင္မဳး<br />

ꨬတꨵꨬတꨵဝဳꨳဝဳꨳ။ ပꨤꨓ္မူိဝ္ꨳꨕူꨳမီꨳပိင္ꨲꨉဳꨲတꨯးေꨀဳꨳꨓမ္ꨀုိꨓ္းမဳးꨬလꨳ ပိင္ꨲꨉဳꨲ<br />

တꨤင္းေမဳတꨯးေꨀဳꨳ ꨁိုꨓ္ꨳယ္ꨮꨲꨅြမ္းမဳးꨬတꨵꨬတꨵဝဳꨳဝဳꨳ (မူိꨓ္ꨓင္ꨲပိင္ꨲꨉဳꨲꨕꨯꨤꨲ<br />

လူဝ္ꨲသူဝ္ꨲꨘီꨲ)Philosophyꨅꨀꨮဳꨲꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ꨁူးေမဳလူင္ꨅဝ္ꨳသူꨳတꨰမ္ꨳꨡြꨀ္ꨲ<br />

ပꨱꨓ္ပပ္ꨵပꨱꨓ္ꨕိုꨓ္ဝꨯꨵမူိꨓ္ꨓင္ꨲလြင္ꨳဝဳꨲတꨟိꨓ္ꨲတူꨲ(Hindu's Brahmanism )<br />

ꨅꨀꨮဳꨲꨓꨓ္ꨵ ꨁူးေမဳလူင္တꨯးထꨰင္ꨳေꨀဳꨵꨓုိင္ꨳꨅုိဝ္ꨳဝဳꨳ(ꨀူꨓ္းꨅူိဝ္ꨳ)ေပဳꨲမဳးမူိဝ္ꨳပီꨶ<br />

(551 BC)ꨀူိတ္ꨲꨓ္ꨮးတꨯးလုိဝ္းꨡူိင္ꨲသꨤင္တင္ꨳꨓꨓ္ꨵေသယဝ္ꨵ။<br />

ꨓင္ꨲꨟူိဝ္ꨀူꨓ္းꨁူိဝ္းတꨯးေတမီးတꨤင္းေမဳꨓမ္ꨀိုꨓ္းမဳးꨓꨓ္ꨵ တꨰမ္ꨳပꨱꨓ္<br />

ပပ္ꨵပꨱꨓ္ပုိꨓ္း ‘‘ꨕꨯꨤꨲလူဝ္ꨲသူဝ္ꨲꨘီꨲ’’ဝꨯꨵꨓမ္ꨓꨰꨓ္ꨲ။ ꨅူိဝ္းꨡꨓ္လုိဝ္းလင္ꨓဳꨲ<br />

ꨓꨓ္ꨵပꨱꨓ္ꨕုိꨓ္ပပ္ꨵꨡꨓ္တꨰမ္ꨳလြင္ꨳ‘‘ထုင္းꨘိင္းꨀူꨓးꨟဳꨳပူိင္’’ The Five Ku -<br />

man Relationships. ꨓꨯꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

လူိဝ္ꨓꨓ္ꨵ ꨅဝ္ꨳꨁူးေမဳလူင္တꨯး ‘‘ꨀူꨓ္းꨅူိဝ္ꨳ’’ꨓꨯ တꨰမ္ꨳဝꨯꨵꨕုိꨓ္လိꨀ္ꨳ<br />

ꨀ်ꨤမ္းလိꨀ္ꨳ မီꨳꨓင္ꨲပဳꨳတ္ꨮꨳꨓꨯꨵယဝ္ꨵ။<br />

ပပ္ꨵလိꨀ္ꨳꨁူးေမဳလူင္တꨯး(ꨀြꨓ္းꨅုိဝ္ꨳ)တꨰမ္ꨳဝꨯꨵꨬလꨳ ꨡꨓ္သြꨀ္ꨳလꨰမ္းꨟဳ<br />

ꨟꨓ္ ꨀမ္ꨳꨕြင္ꨳꨓꨓ္ꨵ-<br />

1ꨵ ꨁုꨓ္မူိင္းꨬလꨳꨀုင္ꨲသေရꨲ King and Subject.<br />

2ꨵ ထုင္းꨅꨤမ္ꨲလြင္ꨳေမဳꨬလꨳလုꨀ္ꨳ Fa<strong>the</strong>r and Son.<br />

3ꨵ ပꨀ္းပူိင္ꨀပ္းသုိပ္ꨲပီꨳꨬလꨳꨓြင္ꨵ Bro<strong>the</strong>r and Bro<strong>the</strong>r.


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

4ꨵ ဝူတ္ꨳၾတဳးꨕူဝ္ꨬလꨳေမး Husband and Wife.<br />

5ꨵ လꨯꨤးတိတ္းေတဳꨲꨡူꨉ္းလီꨀꨓ္ Friend and Friend. ပꨱꨓ္ꨅူိဝ္းꨓꨯꨵယဝ္ꨵ။<br />

ꨀပ္းꨀꨯꨤလူꨉ္ꨳလြင္ꨳပိင္ꨲꨉဳꨲꨕꨯꨤꨲ(ꨅဳꨲရိတ္တ)သြꨓ္ꨲတူဝ္ သြꨓ္ꨲꨅ္ꨮ<br />

ꨅူိဝ္းꨓꨓ္ꨵေꨀဳꨳ တꨰမ္ꨳꨡြꨀ္ꨲဝꨯꨵ သင္သြꨓ္ꨀူꨓ္းတင္းလꨯꨤယူꨲမီးတင္းꨓမ္ယဝ္ꨵ။<br />

မူိꨓ္ꨓင္ꨲပိင္ꨲꨉဳꨲꨅဳꨲရိတ္တ ꨡꨓ္ꨟြင္ꨵဝဳꨳ "Two Principle Ethical<br />

Subjectsꨓꨯꨓꨓ္ꨵမီးမူိꨓ္ပဳꨳတ္ꨮꨳꨓꨯꨵေသꨶ-<br />

ꨀ။ Chung to conform with righteousness in quailty or character.<br />

ꨁ။ Shoo to shwo forgiveness in spirit or conduct.<br />

တီꨳပြင္ꨲ<br />

ꨀ/ꨁꨮꨤꨓ္ ပꨓ္ꨲꨉဳꨲလꨯꨤးေတꨲꨀ်ꨤင္ꨵꨀမ္ꨅြမ္းထမ္းꨟꨮ္ꨳတူဝ္ꨅ္ꨮꨀတ္ꨵꨁꨰꨓ္ꨲ။<br />

ꨁ/သူꨳ။ ပꨓ္ꨲꨉဳꨲꨕုိꨀ္းꨟတ္း ꨟꨮ္ꨳꨅꨰတ္ꨳတꨤင္ꨲꨕူိꨀ္ꨲꨅုိꨓ္ꨳꨁꨤဝ္သ္ꨮꨬလꨳ မီးတꨤင္း<br />

ꨟꨱတ္းတꨤင္းသꨤင္ꨳလီ။<br />

ꨓ္ꨮးပပ္ꨵꨁꨮꨤꨓ္ꨲသူꨳ သြပ္ပပ္ꨵꨓꨯꨵတꨰမ္ꨳဝꨯꨵေꨅးေတꨵေတꨵ။<br />

(ꨁꨤꨓ္ꨲꨓꨯꨵတီꨳပြင္ꨲမꨓ္းဝဳꨳ ‘ေꨁꨲ’ သူꨳ ‘‘သမ္ꨵပြင္ꨲဝဳꨳ ꨡဳမꨱဝ္းꨓꨯယဝ္ꨵ၊ တီꨳသုိဝ္ꨳ<br />

မꨓ္းဝဳꨳေတꨵ ꨡဳꨳမꨱဝ္းေꨁꨲꨓꨯယဝ္ꨵ။) လꨯꨤးꨀ်ꨤင္ꨵꨀမ္ၾတဳး-မူိꨓ္ꨓင္ꨲပဳꨳတ္ꨮꨳꨓꨯꨵဝဳꨳ<br />

1ꨵ ꨟꨮ္ꨳမီꨳꨅ္ꨮေꨅꨲတꨓဳꨲလီ<br />

2ꨵ ꨟꨮ္ꨳမꨤꨓ္မꨰꨓ္ꨳꨅြမ္းꨀြင္းထမ္း<br />

3ꨵ ꨟꨮ္ꨳမꨤꨀ္ꨳမီꨳလီပꨱꨓ္<br />

4ꨵ ꨟꨮ္ꨳတꨤင္းꨟꨱတ္း တꨤင္းꨀ်ꨤင္ꨵလီ


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

5ꨵ ꨟꨮ္ꨳမီးꨅ္ꨮꨓိမ္ꨬလꨳ ပြꨯဝꨤင္းꨁꨮꨤင္ꨵပꨓ္ꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ေပဳးတူꨉ္းလြင္ꨳꨅူိဝ္းꨡꨓ္ ေꨓမဳးꨅူိဝ္းꨓꨯꨵ ေတလꨯꨳꨟꨓ္ပꨤꨓ္တꨯ<br />

မူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵ မီးꨕူꨳꨀတ္ꨵꨁꨰꨓ္ꨲ လြင္ꨳꨕဳꨲသဳꨲလိꨀ္ꨳလꨯꨤးꨬလꨳ ꨕူꨳေမဳလူင္ ꨕူꨳ<br />

တꨰမ္ꨳလိꨀ္ꨳယူꨲ ေသꨡမ္ꨲꨀဳး လြင္ꨳလိꨀ္ꨳလꨯꨤးꨘိင္ꨳꨬလꨳေꨀဳꨳ ပꨱꨓ္ꨡꨓ္ꨁုိꨓ္ꨳ<br />

ယ္ꨮꨲသꨤင္ꨵသုင္ꨁုိတ္းꨅြမ္းꨀပ္ꨳပꨤꨓ္ယူꨲꨓꨯꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

(မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ တꨯးေတꨲꨅ္ꨮꨵလိꨀ္ꨳꨬလꨳ ꨀꨮꨤမ္းလꨤတ္ꨳꨅူိင္ꨵꨟူိဝ္ꨓꨯ<br />

ꨓꨓ္ꨵ ꨕူꨳꨀတ္ꨵꨁꨰꨓ္ꨲꨁဝ္ လီသြꨀ္ꨳꨟဳေတꨵေတꨵ)‘‘ꨕူꨳတꨰမ္ꨳ’’မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္း<br />

တꨯးမူိင္းꨁုꨓ္သူိဝ္ꨓꨓ္ꨵ ꨀြပ္ꨳꨀူꨓ္းꨟူꨵေမဳလိꨀ္ꨳလꨯꨤးေတꨵေတꨵꨬလꨳ မꨤꨓ္ꨳမူိင္း<br />

ꨬလꨳꨁူိဝ္းꨀူꨓ္း ꨅꨤဝ္းတꨯးပꨱꨓ္ꨡꨓ္ယ္ꨮꨲမꨤꨀ္ꨳꨁုိꨓ္ꨳသုင္ေတꨵေတꨵယဝ္ꨵ။<br />

3ꨵ ပꨤꨓ္ပꨱꨓ္သုိꨀ္းမူိင္းလူင္<br />

ꨡမ္ꨲꨓꨓ္<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး ꨀူꨳမူိင္း<br />

425 BC / 250 BC<br />

ဝꨯꨤးေသ ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးတꨯးမူိင္းꨅဝ္ꨳ(တꨯးတꨯးမူိင္းꨁုꨓ္သူိဝ္)လူꨵလꨰဝ္<br />

ꨀꨮဳꨲေသꨓꨓ္ꨵ ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္တꨯးꨟဝ္းꨓꨯꨵ ꨀြပ္ꨳပူိဝ္ꨳꨡမ္ꨲထိင္းလꨯꨳ ꨡူꨟꨰင္း<br />

ꨕြင္းငမ္း‘‘ꨡိမ္ꨲꨕဳꨲယဳꨲ’’ Emperor ေပꨵလꨯꨳꨬလꨳ ေꨟဳꨁမ္းတꨯးလꨯꨳတꨰꨀ္ꨲယꨯꨤꨳ<br />

ပꨱꨓ္ဝꨯꨵꨀဝ္ꨳမူိင္းယဝ္ꨵ။ ပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵꨀြပ္ꨳꨕြင္းငမ္းꨀူꨉ္းꨕ္ꨮꨀူꨉ္းမꨓ္းꨬလꨳ လꨯꨳ<br />

ꨟြင္ꨵဝဳꨳပꨤꨓ္တꨯးꨀဝ္ꨳမူိင္း ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ꨕြင္းꨓꨓ္ꨵ ꨀြပ္ꨳတꨯးꨓင္ꨲꨀꨓ္ ꨟꨱမ္ꨡဳꨲꨓဳꨲ<br />

ꨀꨓ္ေသ ꨀဝ္တုိꨀ္းမ္ꨮး မ္ꨮးꨕꨓ္းꨀဝ္ ꨟꨱတ္းꨓꨓ္ꨬလꨳ ပꨤꨓ္တꨯးသုိ္ꨀ္းမူိင္းလူင္ꨓꨯ<br />

ေꨀဳꨳꨟြင္ꨵယဝ္ꨵ။ ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးတꨯး ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ꨀြꨓ္ꨳလူင္းꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္တꨯး


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ဝꨯꨵꨕြင္းငမ္းꨡꨓ္လꨱဝ္(Emperor)ꨓꨓ္ꨵꨡဝ္လူꨵꨟꨯꨤတꨰꨀ္ꨲယꨯꨤꨳꨀꨮဳꨲ<br />

မူိဝ္ꨳပီꨶ(425 BC)ꨓꨓ္ꨵေသꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ပꨤꨓ္တꨯးတꨯးꨀဝ္ꨳမူိင္းꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္မူိင္ေတဳꨲမူိင္း ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ ေꨟဳꨁမ္းေတဳꨲ<br />

ေꨟဳꨁမ္း ꨟꨱတ္းသုိꨀ္းꨅူးꨀꨓ္ ꨟိမ္ꨡဳꨲꨓဳꨲတꨓ္းꨁူဝ္းꨟိမ္ꨁြပ္ꨲꨓမ္ꨵလꨰꨓ္ꨲလိꨓ္<br />

ꨀꨓ္ꨬလꨳ သမ္ꨵေပဳးပꨱꨓ္သုိꨀ္းပꨱꨓ္သူိဝ္ꨡူꨓ္ꨡူꨓ္ေမဳးေမဳးꨅြတ္ꨲꨀꨮဳꨲ ꨀူꨳတီꨳ<br />

ꨀူꨳတꨤင္းꨓꨯယဝ္ꨵ။ ꨀြပ္ꨳꨓꨯꨬလꨳ ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္တꨯးတꨯး(ေတꨲပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳေꨟဳ<br />

ꨁမ္းꨅဝ္ꨳꨅꨯꨤးဝူင္ꨵတီꨲ) ေပဳꨳꨡမ္ꨲထိင္းေပꨵလꨯꨳꨬလꨳ လꨯꨳတꨰꨀ္ꨲလꨯꨳယꨯꨤꨳꨀꨓ္<br />

ပꨰတ္ꨳမူတ္းꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ လြင္ꨳမꨓ္းꨬတꨵ ꨀြပ္ꨳꨀꨰမ္မူိင္းလူင္ꨟူꨀ္းမူိင္းꨡꨓ္မီꨳꨓ္ꨮး<br />

ꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး မူိင္းꨁုꨓ္သူိဝ္ꨓꨓ္ꨵ ꨕ္ꨮꨡမ္ꨲထြမ္ꨲꨕ္ꨮ တုိꨀ္းꨕꨓ္း<br />

ꨀꨓ္ꨬလꨳ တꨯးလꨯꨳတꨰꨀ္ꨲယꨯꨤꨳꨀꨓ္ပꨱꨓ္တꨯးꨀဝ္ꨳမူိင္း(Kuo)ꨡမ္ꨲꨓꨓ္တꨯးသုိꨀ္း<br />

မူိင္းလူင္(Warring states perio)ꨓꨯမဳးꨓꨓ္ꨵꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ꨓ္ꨮးꨅြမ္သုိꨀ္းလူင္ꨡꨓ္ꨅုိဝ္ꨳယ္ꨮꨲ ꨅူိဝ္းꨓꨓ္ꨵေꨕမီꨳဝꨯꨵသꨤမ္ပꨤꨓ္<br />

ယဝ္ꨵ။ ꨓ္ꨮးသꨤမ္ပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ<br />

1ꨵ ပꨤꨓ္ထူꨓ္ꨳꨓုိင္ꨳ(12)တူꨓ္<br />

2ꨵ ပꨤꨓ္ထူꨓ္ꨳသြင္(5)တူꨓ္<br />

3ꨵ ပꨤꨓ္ထူꨓ္ꨳသꨤမ္(7)တူꨓ္မီးမဳးꨓင္ꨲꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ꨅြမ္သိုꨀ္းလူင္ꨅူိဝ္းꨓꨯꨵ ꨓမ္ꨵꨀတ္ꨵတꨤင္းꨁꨓ္ꨁဝ္ꨅမ္ꨵ-<br />

ꨓုိင္ꨳ။ ꨀꨰမ္မူိင္းꨕူꨳꨡြင္ꨲꨓူိဝ္သုိꨀ္းꨟုꨀ္းမူိင္း<br />

"Powerful Marquis"<br />

သြင္။ ꨀꨰမ္မူိင္းꨕူꨳꨡြင္ꨲသုိꨀ္းတင္းမꨤꨓ္ꨳတင္းမူိင္း


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

"Martial Princes"<br />

သꨤမ္။ ꨀꨰမ္မူိင္းꨕူꨳꨡြင္ꨲသုိꨀ္း ꨓ္ꨮးမူိင္းေꨟဳꨁမ္း<br />

"Heroic Lords"ဝဳꨳꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ꨓ္ꨮး သꨤမ္ပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ထုိင္မဳးပꨤꨓ္လုိꨓ္းသုတ္းပꨤꨓ္ထူꨓ္ꨳသꨤမ္<br />

ꨓꨓ္ꨵ ေꨟဳꨁမ္းမူိင္းသူိဝ္ မူိင္းယုိꨓ္း မူိဝ္းꨅဝ္ꨳ မူိင္းꨁိင္း မူိင္းဝꨯꨤး မူိင္းꨟꨤꨓ္ မူိင္း<br />

တင္ꨳ မူိင္းလုိဝ္း မူိင္းလြꨯꨬလꨳ မူိင္းတူင္ꨳꨅူိဝ္းꨓꨯꨵေꨕပꨱꨓ္ဝꨯꨵꨀဝ္ꨳမူိင္းꨅူိဝ္းꨓꨯꨵ<br />

ယဝ္ꨵ။ ꨓ္ꨮးꨀဳꨳꨅဝ္ꨳꨀꨰမ္မူိင္းꨅြမ္သုိꨀ္းလူင္ꨅူိဝ္းꨓꨓ္ꨵ ꨅြမ္သုိꨀ္းလူင္ꨁူိဝ္းꨁိင္း၊<br />

ꨁူိဝ္းသူိဝ္ ꨁူိဝ္းသꨤင္၊ ꨁူိဝ္းဝူင္ꨵꨁဝ္ꨅဝ္ꨳꨅူိဝ္းꨓꨯꨵ မီးꨅုိဝ္ꨳသꨱင္လုိဝ္းလင္ꨟုဝ္ꨲꨟုꨓ္ꨳ<br />

လြင္ꨳꨀတ္ꨵꨁꨰꨓ္ꨲေတꨵေတꨵ။ ꨓ္ꨮးꨅြမ္သုိꨀ္းလူင္ꨅဝ္ꨳꨅူိဝ္းꨓꨯꨵ ꨅဝ္ꨳꨁူိဝ္းꨁိင္း<br />

ꨓꨯꨵ မီးꨡꨤမ္းꨓꨤတ္ꨳꨡꨓ္ယ္ꨮꨲေသပူိꨓ္ꨳꨓꨯယဝ္ꨵ။ ꨀြပ္ꨳꨓꨯꨬလꨳ မꨓ္းꨅဝ္ꨳလꨯꨳ<br />

ꨅုိဝ္ꨳဝဳꨳ ‘‘ꨁိင္းသိူဝ္သꨤင္ဝူင္ꨵ’’ꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ꨅဝ္ꨳပဳးꨓꨯꨵ လꨯꨳꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲ မူိင္းသီꨲမူိင္းမိူဝ္ꨳပီꨶ 307 ထုိင္ 254 BC<br />

ꨓꨓ္ꨵေသတꨤင္းꨟုိင္မꨓ္းမီးꨀꨮဳꨲ(54)ပီꨶယဝ္ꨵ။ ꨅဝ္ꨳပဳးꨓꨯꨵပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳꨡꨓ္ꨡုပ္ꨵ<br />

ပူိင္ꨲꨓူိဝ္မူိင္းတꨯးမူိင္းေꨁꨲ ꨀမ္းလုိꨓ္းသုတ္းꨓꨓ္ꨵꨓꨯယဝ္ꨵ။ ဝꨯးꨓꨓ္ꨵထုိင္မဳး<br />

ပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္း‘‘ꨁိင္းသူိဝ္ꨅꨤင္ꨵဝူင္ꨵ’’ꨓꨓ္ꨵ ꨀြပ္ꨳဝဳꨳꨁုꨓ္ꨁဝ္ꨬလꨳ ꨀူꨓ္းမူိင္း<br />

ꨕ္ꨮေꨀဳꨳပဳးဝဳꨲသꨓဳꨲꨕꨯꨤꨲတုိꨀ္းꨓဳꨲꨬလꨳ ꨓင္ꨲꨟူိဝ္ꨟꨰင္းသုိ္ꨀ္းေတꨀုိꨓ္း ꨟꨰင္းꨀꨰꨓ္ꨲ<br />

ꨁꨰင္ꨓꨓ္ꨵ မူိင္းꨕ္ꨮမူိင္းမꨓ္းꨡြꨓ္ꨟြမ္ꨟꨰင္းသုိꨀ္းꨬလꨳ ꨟꨤင္ꨳꨟꨰꨓ္းဝꨯꨵꨕ္ꨮမꨓ္းယဝ္ꨵ<br />

ꨀြပ္ꨳပꨱꨓ္ပꨤင္သုိꨀ္းပꨤင္သူိဝ္ꨬလꨳ ꨕူꨳꨀတ္ꨵꨁꨰꨓ္ꨲꨕꨯꨤꨲသုိꨀ္းꨁဝ္ ေပဳꨲမဳးမီးမဳးꨓမ္<br />

ေတꨵေတꨵ။<br />

ပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ꨕြင္းမူိင္းလူင္မူိင္းသူိဝ္ ‘‘ꨁုꨓ္ဝူင္ꨵꨅꨯꨤး’’တꨰမ္ꨳဝꨯꨵ<br />

လꨯꨤးꨟꨤင္ꨳꨟꨰꨓ္းသုိꨀ္းꨓꨯမီးဝꨯꨵꨀပ္းပုိꨓ္းꨟꨤꨓ္ꨵꨓꨯꨵꨬလꨳ<br />

လꨯꨳဝဳꨳꨀူꨓ္းတꨯးပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ<br />

ꨅꨓ္ꨵသုင္ယူꨲꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵပꨱꨓ္ပꨤꨓ္ꨡꨓ္ꨅြမ္သုိꨀ္းလူင္ꨁဝ္ယိပ္းꨡဳꨲꨓဳꨲ


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨕြင္းꨁမ္းမꨤꨓ္ꨳမူိင္းယဝ္ꨵ။ ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ေတꨵ ပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ေꨓ<br />

ꨟꨤင္ꨀြꨯးꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ထုိင္မဳးမူိဝ္ꨳပီꨶ 378 ထုိင္ 369 BC ပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းꨅဝ္ꨳတီꨲ<br />

ဝူင္ꨵꨓꨓ္ꨵ မီးꨁူးေမဳလူင္တꨯးထꨰင္ꨳꨅဝ္ꨳꨓုိင္ꨳꨅုိဝ္ꨳဝဳꨳ ‘‘ပူꨲꨀြꨓ္းꨅုိဝ္ꨳ’’ꨓꨯေသ<br />

ယူꨲꨓ္ꨮးꨡုိင္ꨲမူိင္းသꨤင္တင္ꨳ။ ꨁူးေမဳꨅဝ္ꨳꨓꨯꨵ တꨰမ္ꨳဝꨯꨵလိꨀ္ꨳꨓမ္ေတꨵေတꨵ။<br />

ပပ္ꨵလိꨀ္ꨳပုိꨓ္းꨬလꨳ ပပ္ꨵလိꨀ္ꨳ‘‘ပꨀ္းပူိင္လြင္ꨳတꨤင္းꨀ်ꨤင္ꨵတꨤင္းꨀမ္’’ꨓꨓ္ꨵ ပꨱꨓ္<br />

မီးꨅုိဝ္ꨳသꨱင္ေတꨵေတꨵယဝ္ꨵ။ ပပ္ꨵꨕိုꨓ္ꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္ꨟꨤꨀ္ꨳယ္ꨮꨲတီꨳမꨯꨤတြင္း‘‘ꨡုပ္ꨵပ<br />

ေတꨲꨀူတ္းမꨯꨤꨬလꨳ ပꨤꨓ္ꨲꨉဳꨲတꨤင္းꨟူꨵ’’ꨀူꨓ္းꨁူိဝ္းတꨯး မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵေတꨵေတꨵ<br />

ꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ꨓ္ꨮးပပ္ꨵꨓꨓ္ꨵ တꨰမ္ꨳသင္ꨲဝꨯꨵဝဳꨳ-<br />

1ꨵ ꨟꨮ္ꨳꨁတ္းꨅ္ꨮꨟဳပꨓ္ꨲꨉဳꨲ တꨤင္းꨟူꨵတꨤင္းေမဳ<br />

2ꨵ ꨟꨮ္ꨳꨟူꨵꨟꨓ္ꨅူိဝ္ꨵယ္ꨮꨲꨟꨤꨀ္ꨳၾတဳးမꨤꨓ္ꨲ<br />

3ꨵ ꨟꨮ္ꨳꨅြမ္းꨡဝ္ပꨀ္းပူိင္ ꨁူးေမဳလူင္‘‘ꨀြꨓ္းꨅူိဝ္း’’<br />

4ꨵ ꨟꨮ္ꨳꨅြမ္းသꨰင္ꨳတꨤင္းꨁူးေမဳလူင္‘‘မင္းꨅုိဝ္ꨲ’’ꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

မူိဝ္ꨳပီꨶ 230 BC ꨓꨓ္ꨵ မူိင္းသူိဝ္၊ မူိင္းသူꨳ၊ မူိင္းꨅဝ္ꨳ၊ မူိင္းꨟꨤꨓ္၊ မူိင္း<br />

ဝꨯꨤး၊ မူိင္းယုိꨓ္းꨁဝ္ (6)မူိင္းꨓꨯꨵ ꨕြမ္ꨵꨟုမ္ꨳꨟꨰင္းသုိꨀ္းꨀꨓ္ေသ မဳးတုိꨀ္းေတဳးမူိင္း<br />

ꨁိင္းꨓꨯꨵယဝ္ꨵ။ ꨀူꨉ္းꨓဳꨲ ꨟꨰင္းသုိꨀ္းမူိင္းꨁိင္းမꨓ္ꨳꨀꨰꨓ္ꨲꨓဳꨲꨬလꨳ ꨁဝ္တုိꨀ္းꨡမ္ꨲ<br />

ေပꨵလꨯꨳမူိင္းꨁိင္း ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္မူိင္းꨁိင္း လꨯꨳလမ္းꨕြင္းမူိင္းလူင္ ေꨀဳꨵꨡꨓ္<br />

ꨡြꨓ္ꨟုဝ္ပူိꨓ္ꨳမဳးတုိꨀ္းꨓꨓ္ꨵꨡြꨀ္ꨲပꨯꨤꨳမꨤꨓ္ꨳမူိင္းမꨓ္းꨀꨮဳꨲပꨰတ္ꨳယဝ္ꨵ။ ꨓ္ꨮးလိꨓ္<br />

တꨯးꨀဝ္ꨳမူိင္း ပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ မီꨳဝꨯꨵꨁုꨓ္ေꨟဳꨁမ္း(7)တူꨓ္ ꨀြပ္ꨳꨀဝ္ꨡမ္ꨲမ္ꨮး မ္ꨮးꨡမ္ꨲ<br />

ထုꨀ္ꨲꨀဝ္ လꨯꨀမ္ꨵꨟိမ္ ꨡဳꨲꨓဳꨲꨅꨤꨀ္ꨳꨀꨓ္ꨬလꨳ ပꨓ္လြင္ꨳသုꨀ္ꨵယုင္ꨲꨡူꨓ္ꨀဝ္း<br />

တုမ္ꨵတူိဝ္ꨵꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ေတꨵေတꨵꨓꨯယဝ္ꨵ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨕြင္းမူိင္းေꨀဳꨵꨡꨓ္ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္‘‘ꨁꨰꨓ္ꨲꨁိင္းဝူင္ꨵ’’လုိပ္ꨳလမ္းမꨓ္း<br />

ꨡြꨀ္ꨲမူိင္းꨓꨓ္ꨵ မꨓ္းပꨱꨓ္ꨡꨓ္ꨅ္ꨮလမ္ꨓဳꨲေသယဝ္ꨵ ꨀꨮဳꨲသူꨓ္းတုမ္ꨅဝ္ꨳ<br />

ေꨟဳꨁမ္းꨡြꨓ္ꨲꨁဝ္ ꨡꨓ္ꨀုိတ္းꨟုꨀ္းမူိင္းꨓꨓ္ꨵေသ မဳးတုိꨀ္းꨁုိꨓ္း မူိင္းꨁိင္းထꨰင္ꨳ<br />

ယဝ္ꨵ။ ꨅပ္ꨳꨁုꨓ္ꨟုꨀ္းမူိင္းꨁဝ္ေꨀဳꨳ ထြမ္္ꨡဝ္ꨀꨮꨤမ္းသူꨓ္းတုမ္ ꨕြင္းမူိင္းလူင္သူꨳ<br />

ꨁိင္းꨓꨓ္ꨵေသ ꨟꨱတ္းလိꨀ္ꨳ ꨀိꨓ္ꨀꨰꨓ္ꨲ ꨕြမ္ꨳꨟူမ္ꨳလုꨀ္ꨵꨕုိꨓ္ꨵဝဳꨳꨓꨯေသယဝ္ꨵ။<br />

ꨡဝ္ꨁုꨓ္ꨕြင္းမူိင္းလူင္ သူꨲꨁိင္းꨟꨱတ္းꨟုဝ္ပဝ္ꨳ ‘‘ထဳꨲꨓဳꨵထိပတိ’’မူိင္းꨕြမ္ꨵꨟုမ္ꨳ<br />

ꨟုꨀ္းမူိင္းꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ꨕြင္းꨓꨓ္ꨵꨕြင္းမူိင္းလူင္ꨡꨓ္ꨁုိꨓ္ꨳမ္ꨮꨲꨓ္ꨮးမူိင္းꨁိင္းသမ္ꨵ<br />

ꨡဝ္ပရိေယꨲ ꨅြမ္းယဳꨵꨅြမ္းꨀဝ္းꨟꨮ္မူိင္းꨟူမ္ꨳတုမ္(6)မူိင္းꨁဝ္ လူꨵလꨱဝ္တꨰꨀ္ꨲယꨯꨤꨳ<br />

ပꨰတ္ꨳယဝ္ꨵ။<br />

ထုိင္မဳးမူိဝ္ꨳပီꨶ BC 319 ꨓ္ꨮးꨟုꨀ္းမူိင္းꨓꨓ္ꨵ မူိင္းသူꨳထြꨓ္ꨡြꨀ္ꨲပꨰတ္ꨳ<br />

ꨁဝ္ေသ ꨀုိတ္းဝꨯꨵ ‘‘သူိဝ္၊ ꨅဝ္ꨳ၊ ꨟꨤꨓ္၊ ဝꨯꨤး၊ ယုိꨓ္း’’ꨟဳꨳမူိင္းꨓꨯꨀူꨉ္းယဝ္ꨵ။ ဝꨯꨤး<br />

ꨓꨓ္ꨵ ꨁဝ္ꨟဳꨳမူိင္းꨓꨯꨵ ꨟြမ္ꨁြꨓ္ꨳꨟꨰင္းꨀꨓ္ေသယဝ္ꨵ မူိဝ္းတုိꨀ္းေတဳး မူိင္းꨁိင္း<br />

တꨰင္ꨳꨀမ္းꨓုိင္ꨳယဝ္ꨵ။<br />

ꨀြပ္ꨳꨓꨓ္ေသတဳꨵေꨀဳꨳ - ꨀြပ္ꨳꨟꨰင္းသုိ္ꨀ္းမူိင္းꨁိင္း လꨯꨳꨟꨤင္ꨳꨟꨰꨓ္းဝꨯꨵ မꨓ္ꨳ<br />

ꨀꨰꨓ္ꨲꨓဳꨲꨬလꨳ ꨡဝ္မူိင္းꨕြမ္ꨵꨟူမ္ꨳꨁဝ္တူꨀ္းသုမ္းꨀꨮဳꨲꨓꨯယဝ္ꨵ။ ထုိင္မဳးမူိဝ္ꨳပီꨶBC<br />

317 ꨓꨓ္ꨵ ꨟုဝ္ပဝ္ꨳမူိင္းꨟူမ္ꨳတုမ္ꨁဝ္ လꨯꨳꨓြꨓ္းေꨕးꨀꨮဳꨲေသꨬလꨳ ꨡဝ္မူိင္း<br />

ꨕြမ္ꨵꨟူမ္ꨳ(5)မူိင္းꨁဝ္ တꨰꨀ္ꨲယꨯꨤꨳꨀꨓ္ꨀꨮဳꨲေသယဝ္ꨵ။<br />

ဝꨯꨤးꨓꨓ္ꨵထꨰင္ꨳ ထုိင္မဳးမူိဝ္ꨳပီꨶ (314-256 BC)ꨓꨓ္ꨵ ꨓ္ꨮးꨕြင္း(59)<br />

ပီꨶꨓꨓ္ꨵ ꨡဝ္ေꨟဳꨁမ္းမူိင္းꨁိင္း ‘‘ꨁုꨓ္ꨓꨓ္ဝူင္ꨵ’’ꨡဝ္ꨟꨰင္းသုိ္ꨀ္းေသ ꨀꨮဳꨲတုိꨀ္း<br />

ေတဳး ꨟုပ္ꨳသိမ္းꨡဝ္မူိင္းꨟꨤꨓ္ꨬလꨳ မူိ္င္းꨁဝ္တꨯꨤသုမ္း(40000)ပꨯꨤပꨯꨤယဝ္ꨵ။ ဝꨯꨤး<br />

ꨓꨓ္ꨵသမ္ꨵတုိꨀ္းသိမ္းꨡဝ္မူိင္းꨅဝ္ꨳထꨰင္ꨳꨬလꨳ ꨀူꨓ္းမူိင္းꨁဝ္တꨯꨤ(90000)ပꨯꨤပꨯꨤ<br />

ယဝ္ꨵ။ ꨀမ္းꨓꨓ္ꨵꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္‘‘ꨓꨓ္ဝူင္ꨵ’’သမ္ꨵ လြမ္ꨀူဝ္ꨅြမ္သုိ္ꨀ္းလူင္<br />

မူိင္းꨁိင္းꨡꨓ္ꨡြꨀ္ꨲꨀꨮဳꨲ တုိ္ꨀ္းသိမ္းꨡဝ္မူိင္းꨟꨤꨓ္ မူိင္းꨅဝ္ꨳꨬပꨵမဳးꨓꨓ္ꨵေသ<br />

တူဝ္ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ တꨤမ္တူဝ္ꨡြꨀ္ꨲပꨯꨤမူိဝ္းꨟြင္ꨵꨡဝ္သုိꨀ္းꨡꨓ္ꨀုိတ္းသꨤမ္


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

မူိင္းꨅူိဝ္းꨓꨓ္ꨵ မဳးတုိꨀ္းꨅြမ္သုိ္ꨀ္းလူင္မူိင္းꨁိင္းꨡꨓ္ပꨱꨓ္လုꨀ္ꨳꨅꨯꨤးꨅဝ္ꨵ<br />

ꨓꨓ္ꨵꨁုိꨓ္းꨓꨯယဝ္ꨵ။ ꨀူꨉ္းꨀဳꨳ - သုိꨀ္းꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ꨅဝ္ꨳ‘‘ꨓꨓ္ဝူင္ꨵ’’ꨡမ္ꨲ<br />

ꨡြင္ꨲလꨯꨳေသ လꨯꨳတူꨀ္းသုမ္းꨓြꨓ္းေꨕးꨀꨮဳꨲꨓ္ꨮးပꨤင္သုိꨀ္းꨓꨓ္ꨵေသꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ꨀြပ္ꨳꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္‘‘ꨓꨓ္ဝူင္ꨵ’’လꨯꨳꨀꨱꨓ္မူိင္းꨀꨮဳꨲ(59)ပီꨶေသ ꨓြꨓ္းေꨕးꨀꨮဳꨲ<br />

ꨬလꨳ လုꨀ္ꨳꨅꨯꨤးꨅဝ္ꨳ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ꨅြမ္သုိꨀ္းလူင္ မူိင္းꨁိင္း‘‘ꨅဝ္ꨳꨅꨯꨤး’’ꨓꨓ္ꨵ<br />

သုိပ္ꨲပုတ္ꨳတီꨳယူꨲ ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ꨀꨮဳꨲယဝ္ꨵ။<br />

ထုိင္မဳး မူိဝ္ꨳပီꨶ ‘‘356-250 BC’’ꨓꨓ္ꨵ ‘‘ꨅဝ္ꨳတုင္းꨁုꨓ္’’လꨯꨳꨁုိꨓ္းပꨱꨓ္<br />

ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းမူိင္းꨁိင္းယဝ္ꨵ။ ဝꨱင္းေꨟဳꨁမ္းမီးꨕꨯꨤꨲꨡြꨀ္ꨲꨟုဝ္ꨓမ္ꨵ။ ဝꨯꨤးꨓꨓ္ꨵ‘‘ꨅဝ္ꨳ<br />

တုင္းꨁုꨓ္’’ꨓꨯꨵ တꨓ္းလꨯꨳꨡုပ္ꨵ မꨤꨓ္ꨳမူိင္း(7)ပီꨶꨀြꨯးေသ လꨯꨳꨁꨤမ္ꨲတꨤင္းꨅဝ္ꨳ<br />

ꨅꨯꨤး ꨅြမ္သုိꨀ္းလူင္မူိင္းꨁိင္း တုိꨀ္းꨕုိꨓ္ꨵသိမ္းꨡဝ္ ꨡဳꨲꨓဳꨲမꨓ္းꨅဝ္ꨳေသ<br />

ယဝ္ꨵ။ ꨓ္ꨮးမူိင္းလူင္ꨀဝ္ꨳမူိင္းꨓꨓ္ꨵ မူိင္းလူင္ꨅꨱတ္းမူိင္းꨁဝ္ꨓꨯꨵ ꨟꨤင္ꨳꨟꨰꨓ္းတဳꨲ<br />

တုိꨀ္းေတဳး ꨟုပ္ꨳသိမ္းꨡဝ္ꨡဳꨲꨓဳꨲပꨤꨓ္းꨀုမ္းတဳꨲပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳေꨟဳသꨰင္ ꨓ္ꨮးꨕꨰꨓ္ꨲ<br />

လိꨓ္တꨯး(ꨀဝ္ꨳ)မူိင္းꨓꨓ္ꨵ ထုꨀ္ꨲမꨰꨓ္ꨳꨅဝ္ꨳꨅꨯꨤးမူိင္းꨁိင္းꨬလꨳ ꨁဝ္ꨅဝ္ꨳꨟုꨀ္းမူိင္း<br />

ꨅင္ꨲꨕြမ္ꨵꨟꨰင္းမꨓ္ꨳꨀꨰꨓ္ꨲꨀꨓ္ေသ မဳးတုိ္ꨀ္းꨕုိꨓ္ꨵမူိင္းꨁိင္းꨬလꨳ ပြꨀ္ꨳꨓꨯꨵꨅဝ္ꨳ<br />

မူိင္းꨁိင္းလꨯꨳသုမ္းသုိꨀ္းမဳး တꨯးꨀဝ္ꨳမူိင္းေꨀဳꨳ လꨯꨳꨕြမ္ꨵပꨱꨓ္ꨡꨓ္လꨱဝ္ꨀꨓ္ေသ<br />

ꨕြမ္ꨵꨟုမ္ꨳꨀꨓ္ ေတꨲတင္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯး ‘‘တꨯးလုိဝ္း’’ꨓꨯထꨰင္ꨳယဝ္ꨵ။<br />

٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳတꨯးမူိ္င္းလုိဝ္း<br />

ꨡမ္ꨲꨓꨓ္<br />

ပꨤꨓ္တꨯးမူိင္းတူင္ꨳ/မူိင္းလြ ꨯ (224-BC)<br />

ထုိင္မဳးမူိဝ္ꨳပီꨶ(224-BC)ꨓꨓ္ꨵဝꨯꨤးေသ မူိင္းꨁိင္းလꨯꨳတူꨀ္းသုမ္းꨀꨮဳꨲ<br />

ꨓꨓ္ꨵ တꨯးလꨯꨳꨡြꨓ္ꨡꨓ္ေတꨲတင္ꨳ ပꨱꨓ္ပꨤꨓ္တꨯးလုိဝ္းꨓꨓ္ꨵေꨀဳꨳ ꨡမ္ꨲ<br />

ေတꨲတင္ꨳလꨯꨳꨟုိင္ပꨱင္းꨅ္ꨮ လꨯꨳေꨕလꨯꨳယꨯꨤꨳꨀꨓ္ပꨱꨓ္ꨀꨮဳꨲသြင္မူꨲꨅုမ္းဝꨯꨵယဝ္ꨵ။<br />

မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯးꨁꨯꨤꨵꨀꨮဳꨲတꨤင္းꨓ္ꨮးမူိင္းသီꨁုမ္ꨵယဝ္ꨵ။ ꨅဝ္ꨳꨀꨰမ္<br />

မူိင္း မူိင္းလုိဝ္းပꨱꨓ္ꨕူꨳꨡုပ္ꨵငမ္း မꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ဝꨯꨤးေသသုိꨀ္းမူိင္းလူင္ ယꨱꨓ္ဝြတ္ꨳꨀꨮဳꨲယဝ္ꨵꨓꨓ္ꨵ ꨀူꨓ္းတꨯးꨁဝ္ လꨯꨳꨁမ္ꨲ<br />

တꨤမ္ꨲသုိꨀ္းမဳး ꨓမ္ꨟုိင္ꨓဳꨲꨓဳꨲꨬလꨳꨡဝ္လꨯꨤꨲꨅꨤꨓ္ꨳလြင္ꨳသုိꨀ္းꨀꨮဳꨲေသ ꨡြꨓ္<br />

ꨀꨓ္ယူꨲꨀတ္းꨀတ္း ယꨱꨓ္ယꨱꨓ္ ꨟꨤင္းꨕ္ꨮꨟꨤင္းမꨓ္းꨀူꨉ္းꨬလꨳ မꨤꨓ္ꨳမူိင္းေꨀဳꨳ<br />

ꨡူꨓ္ꨳꨟုꨓ္းတꨰမ္ꨲေယဳꨳꨀꨮဳꨲေတꨵေတꨵယဝ္ꨵ။<br />

ꨀြပ္ꨳꨕ္ꨮေꨀဳꨳꨁꨯꨳယူꨲꨀတ္းယူꨲယꨱꨓ္<br />

ꨡမ္ꨲꨁ္ꨮꨳꨟꨱတ္းသုိꨀ္း ꨟꨱတ္းသူိဝ္ꨬလꨳ ꨅင္ꨲေꨕꨡြꨀ္ꨲꨀꨓ္ဝꨯꨵပꨱꨓ္သြင္မူꨲꨓꨓ္ꨵ<br />

ယဝ္ꨵ။<br />

(1) ꨅုမ္းꨡြꨓ္တꨤင္း ‘‘တꨯးမူိင္းလူင္’’


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

တꨯးꨡꨓ္ꨡမ္ꨲꨁ္ꨮꨳꨕꨤတ္ꨲ တီꨳယူꨲꨀဝ္ꨲ တီꨳသဝ္းမြꨓ္ꨲꨓꨓ္ꨵေသ ꨡြꨓ္<br />

ꨀꨓ္ꨀုိတ္းꨁင္ꨵ ယူꨲသꨤင္ꨳꨀိꨓ္သဝ္း ꨓ္ꨮးမူိင္းꨀဝ္ꨲꨓ္ꨮးမꨤꨓ္ꨳꨀဝ္ꨲꨁုိꨓ္း ꨅူိဝ္းꨓꨓ္ꨵ<br />

ꨟြင္ꨵဝဳꨳ တꨯးမူိင္းတူင္ꨳꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

တꨯးလုိဝ္း(Lo)ꨅူိဝ္းꨓꨓ္ꨵေတꨵ-<br />

(1) တꨯးလုိဝ္းယူꨓ္း ꨡꨓ္ယူꨲꨡုိင္ꨲꨕူꨳꨁꨰꨓ္ꨲ<br />

"Lo Yuan In Fu Kain District"<br />

(2) တꨯးလုိဝ္းပိုꨓ္း ꨡꨓ္ယူꨲꨓ္ꨮးꨡုိင္ꨲယူꨲꨓမ္<br />

"Lo Ping In Yun Nan District"<br />

(3) တꨯးလုိဝ္းꨅူး ꨡꨓ္ယူꨲꨓ္ꨮး ꨡုိင္ꨲယူꨲꨓမ္<br />

"Lo Tzu In Yun Nan District"<br />

(4) တꨯးလုိဝ္းꨟꨤဝ္ꨳ ꨡꨓ္ယူꨲꨓ္ꨮး ꨡုိင္ꨲꨀူꨉ္ꨳꨁꨱဝ္<br />

"Lo Huo In Kwie Chew District"<br />

(5) တꨯးလုိဝ္းꨅꨤင္ꨳ ꨡꨓ္ယူꨲꨓ္ꨮးꨡုိင္ꨲꨀꨮꨤင္သီ<br />

"Lo Chang In Kwang Si"<br />

(6) တꨯးလုိဝ္းပꨰင္ ꨡꨓ္ယူꨲꨓ္ꨮးꨡုိင္ꨲꨀꨮꨤင္တꨤင္ꨳ<br />

"Lo Peng In Kwang Tung"<br />

(7) တꨯးလုိဝ္းတုိꨓ္း ꨡꨓ္ယူꨲꨓ္ꨮးꨡုိင္ꨲꨀꨮꨤင္တꨤင္ꨳ<br />

"Lo Ting In Kwang Tung"


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ေတဳꨲထိုင္မူိဝ္ꨳꨓꨯꨵ တꨯးꨁူိဝ္းꨓꨯꨵတုိꨀ္ꨵꨀုိတ္းမီးဝꨯꨵယူꨲ ꨓ္ꨮးမူိင္းတꨯးဝꨱင္းလူင္ꨅူိဝ္း<br />

ꨓꨓ္ꨵယူꨲေသ တုိ္ꨀ္းလꨯꨳꨟꨓ္လꨤတ္ꨳꨀꨮꨤမ္းတꨯးယူꨲယဝ္ꨳ။<br />

(2) ꨅုမ္းသြင္ တꨯးꨅူိဝ္းꨡꨓ္ꨡမ္ꨲထုꨀ္ꨲမꨰꨓ္ꨳꨀꨓ္တင္းꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္း<br />

မူိင္းေꨁꨲ ꨅူိဝ္းမီးꨡꨓ္ꨡမ္ꨲꨁꨯꨳꨁꨤမ္ꨲယူꨲꨁꨤမ္ꨲပꨱꨓ္ꨀူꨓ္းမꨤꨓ္ꨳꨀူꨓ္းမူိင္း ꨡꨓ္ယူꨲ<br />

ပဳးတ္ꨮꨳမူိင္းꨁိင္းꨓꨓ္ꨵေသꨬလꨳ ꨡြꨓ္ꨀꨓ္ပဳးꨀꨓ္ ꨁꨯꨤꨵပꨯꨤꨳꨀꨮဳꨲꨓ္ꨮးမူိင္းꨟူဝ္ꨓမ္ꨵ<br />

ꨀꨮꨤင္သီꨬလꨳ ꨀꨮꨤင္တꨤင္ꨳꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ တꨯးꨅုမ္းꨓꨯꨵ ꨁဝ္ꨁိုꨓ္းတꨤင္ꨲꨅုိဝ္ꨳꨁဝ္ဝဳꨳ<br />

‘‘တꨯးမူိင္းလြꨯ’’ Hilly Tribes ꨓꨯယဝ္ꨵ။ ဝꨯꨤးေသꨓꨓ္ꨵ ꨡြꨓ္ꨀꨓ္ꨁꨯꨤꨵꨀꨮဳꨲတꨤင္း<br />

ပြတ္းꨅꨤꨓ္းꨟုဝ္ꨓမ္ꨵေသ ꨀꨮဳꨲေတꨲတင္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯးဝဳꨳ သိပ္းသြင္ꨅုတꨯးꨓꨓ္ꨵ<br />

ထꨰင္ꨳယဝ္ꨵ။ တꨯးꨅူိဝ္းꨓꨓ္ꨵ ပꨱꨓ္မဳးꨅူိဝ္ꨵꨁူိဝ္းထꨯးꨬလꨳ လꨤဝ္းမူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨓꨯꨵ<br />

ယဝ္ꨵ။ တꨯးꨅုမ္းꨓꨯꨵ 2255-2206 BC ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

လြင္ꨳတꨤင္းငဝ္ꨳပုိꨓ္းꨡꨓ္ꨀူꨓ္းတꨯး လꨯꨳꨁꨯꨤꨵလꨯꨳပꨯꨤꨳꨓꨯꨵေတꨵ မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္<br />

ꨁုꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး ꨅဝ္ꨳသီꨲဝူင္ꨵတီꨲꨓꨓ္ꨵ ꨀြပ္ꨳပူိဝ္ꨳဝဳꨳꨁုိင္သꨤင္ꨳꨟꨤင္ꨳပြင္ တဳꨲ<br />

မꨤꨓ္ꨳမူိင္းမꨓ္းꨅဝ္ꨳ ꨟꨮ္ꨳꨁုိꨓ္ꨳယ္ꨮꨲꨅြမ္းပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ (ပုင္ꨲတꨰꨀ္ꨳမꨓ္း)ꨁုိင္<br />

သꨤင္ꨳ ꨟꨱတ္းသꨱꨓ္ꨳတꨤင္းလူင္ ꨡꨓ္မူိင္းေတဳꨲမူိင္း တဳꨲꨀꨮဳꨲမဳးꨟဳꨀꨓ္ꨬလꨳ ꨁုိင္<br />

သꨤင္ꨳꨟꨱတ္းေꨀဳꨲတင္ꨳꨕဳꨀမ္ꨲပꨰင္းလူင္ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ꨁူိဝ္းလူင္ꨀꨤင္လꨰꨓ္လိꨓ္<br />

ꨡꨓ္ꨅုိဝ္ꨳသꨱင္ ꨟုင္လုိဝ္းေသပူိꨓ္ꨳꨓ္ꨮးလူꨀ္း (The Great Wall )ꨓꨯꨓꨓ္ꨵ<br />

ယဝ္ꨵ။<br />

ꨀꨤꨓ္ꨅူိဝ္းꨓꨯꨵꨀြပ္ꨳဝဳꨳလꨯꨳꨡဝ္ꨡꨱꨓ္ꨟꨰင္းꨀူꨓ္းမူိင္းꨓမ္ꨓဳꨲꨡဳးလဳး ပီꨶ<br />

ပြင္းမꨓ္းေꨀဳꨳꨟုိင္ꨓဳꨲꨬလꨳ ꨀူꨓ္းမꨤꨓ္ꨳꨀူꨓ္းမူိင္းꨁဝ္ ꨡမ္ꨲꨁꨤမ္ꨲလꨯꨳꨓဳꨳꨀꨤꨓ္<br />

ꨬလꨳ ꨡဳးꨓဳꨲꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ေသ ꨅင္ꨲလꨯꨳꨡြꨓ္ꨀꨓ္ꨁꨯꨤꨵတီꨳယူꨲတီꨳꨀိꨓ္<br />

ꨡြꨀ္ꨲမꨤꨓ္ꨳမိူင္းꨀꨓ္ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

ꨘဳꨵꨀမ္ꨲပꨰင္းလူင္ꨓꨓ္ꨵ တꨤင္းယꨤဝ္းမီး 2500 လꨀ္းပꨰꨀ္ꨳေသ တꨤင္းꨓဳ<br />

တꨤင္းꨀꨮꨤင္မꨓ္းꨁီꨲမဳꨵသꨤမ္တူဝ္ꨡꨰꨓ္ေꨁꨵꨀꨓ္ꨓူိဝ္မꨓ္းလꨯꨳလီလီꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ꨀူꨓ္းမူိင္းလꨯꨳတꨯꨤꨀြပ္ꨳꨓဳꨳꨀꨤꨓ္ꨓꨯꨓပ္ꨵꨡꨤꨓ္ꨲꨟုဝ္မိုꨓ္ꨲꨟုဝ္ꨟꨰင္မꨓ္းꨀြꨓ္ꨲယဝ္ꨵ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨀြပ္ꨳꨓꨯꨅင္ꨲလꨯꨳꨡြꨓ္ꨀꨓ္ ꨡြꨀ္ꨲပꨯꨤꨳယꨤꨓ္မူိင္းꨀꨮဳꨲယူꨲꨓ္ꨮးꨡဳꨳꨓမ္၊ သီꨁုမ္ꨵ၊<br />

ꨀုꨉ္ꨲꨅꨱဝ္၊ သꨤမ္မူိင္းꨓꨯꨵယဝ္ꨵ။ ꨘဳꨵꨀမ္ꨲပꨰင္းလူင္ꨓꨯꨵ လꨯꨳပူꨀ္းတင္ꨳမူိဝ္ꨳပီꨶ216<br />

BC ပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းသီꨲဝူင္ꨵတီꨲ "Shia Wang Ti"ꨬလꨳ ꨅြမ္သုိꨀ္းလူင္မူိင္း<br />

သꨰင္ (General Meng Tien)ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

ပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ꨀြပ္ꨳꨀူꨓ္းမူိင္းꨡမ္ꨲꨁꨤမ္ꨲလꨯꨳ ꨓဳꨳꨀꨤꨓ္ꨁုꨓ္ေသ ꨡြꨓ္ꨀꨓ္<br />

သꨤꨓ္ꨁတ္းꨁုိꨓ္း ꨀမ္ꨳꨕြင္ꨳေꨀဳꨳꨡြꨀ္ꨲပꨯꨤꨳမꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨀꨮဳꨲေꨀဳꨳမီး ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္<br />

ꨅ္ꨮလမ္ေသ တꨤင္ꨲꨕိတ္းꨓူိဝ္ꨀူꨓ္းမူိင္းꨬလꨳ လꨯꨳတီꨵꨉြပ္းꨟꨰမ္တꨯꨤပꨰတ္ꨳꨀူꨓ္းꨟူꨵ<br />

ꨀူꨓ္းလꨀ္းꨓ္ꨮးမူိင္းꨓမ္ꨓမ္ယဝ္ꨵ။ လိꨀ္ꨳလꨯꨤးပꨯꨤေပꨲꨕုိꨓ္ꨀ်ꨤမ္း တꨤင္းလꨀ္းတꨯး<br />

ꨡꨓ္ꨕူꨳꨀတ္ꨵꨁꨰꨓ္ꨲꨁဝ္ တꨰမ္ꨳဝꨯꨵꨅူိဝ္းꨓꨓ္ꨵေꨀဳꨳ ꨡဝ္ꨅုတ္ꨲꨘꨯးꨕဝ္ꨘꨯးပꨰတ္ꨳ<br />

ꨓမ္ꨓဳꨲꨓဳꨲ။ ꨀြပ္ꨳꨓꨯꨬလꨳ လိꨀ္ꨳလꨯꨤးꨬလꨳ ꨕူꨳေမဳလိꨀ္ꨳꨁူိဝ္းပလူꨵလꨯꨳသုမ္းꨀြပ္ꨳ<br />

ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္တꨯးသီꨲဝူင္ꨵတီꨲ ꨓမ္ေတꨵေတꨵꨬလꨳ။<br />

ဝꨯꨤးလင္မဳး လꨯꨳꨀုိတ္းꨁင္ꨵဝꨯꨵ ꨁူိဝ္းꨀူꨓ္းတꨯးꨓꨯꨵ လꨯꨤလꨯꨤꨀူꨉ္းေသ သုိပ္ꨲ<br />

လꨤမ္းတꨤမ္းꨀꨓ္မဳး ပꨱꨓ္တꨯးထꨯး၊ တꨯးလꨤဝ္း၊ ꨓ္ꨮးပꨤꨓ္ꨓꨯꨵယဝ္ꨵ။ ဝꨯꨤးေသ တꨯး<br />

ꨟုꨀ္းမူိင္း ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ꨁူိဝ္းေꨟဳသꨰင္ ေꨟဳꨁမ္းပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳသꨰင္ꨁꨱဝ္ ေတꨲတင္ꨳမဳးမူိဝ္ꨳ<br />

(2512-2435 BC) ꨓꨓ္ꨵ ꨀူꨓ္းꨁူိဝ္းတꨯးလꨯꨳꨡြꨓ္ꨀꨓ္ ꨡြꨀ္ꨲယꨤꨓ္တီꨳယူꨲတီꨳ<br />

သဝ္းꨀဝ္ꨲေသ ꨡြꨀ္ꨲပꨯꨤꨳယူꨲꨅြမ္းသꨓ္လြꨯ ေတးꨀုင္းꨓ္ꨮးထူိꨓ္ꨲꨓ္ꨮးလြꨯ ꨡြꨓ္ဝဳꨳ<br />

ꨀꨓ္တꨯးမူိင္းလြꨯ(Hilly Tribes)ꨓꨯယဝ္ꨵ။ ေတꨲတင္ꨳ ပꨱꨓ္ꨀဝ္ꨳꨅုတꨯးꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ပꨤꨓ္ 224BC ꨓꨓ ္ꨵ ꨀြပ္ꨳဝဳꨳေꨁꨲတꨤင္းတꨯးလꨯꨳꨅꨱပ္းꨅ္ꨮတီꨳꨀꨓ္ေသ<br />

တꨰꨀ္ꨲယꨯꨤꨳꨀꨓ္ꨀꨮဳꨲေတꨵေတꨵဝဳꨳဝဳꨳꨬလꨳ တꨯးꨟဝ္းလꨯꨳꨟြင္ꨵꨁဝ္ဝဳꨳ ꨀူꨓ္းယူꨲတီꨳ<br />

တꨰမ္ꨲတီꨳပꨱင္း(Plateau)ꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ပꨤꨓ္ꨀဝ္ꨳꨅူꨵတꨯး တꨯးꨟုꨀ္းမူိင္းေတꨲတင္ꨳ ပꨱꨓ္ꨀဝ္ꨳတꨯး-မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ<br />

ꨅူိဝ္ꨵꨁူိဝ္းတꨯး ‘‘မီးꨅုိဝ္ꨳꨁူိဝ္းဝꨯꨵ လꨯꨤꨅုိဝ္ꨳ-<br />

1ꨵ မꨰဝ္ꨵ ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ မꨤဝ္း Miao or Meow


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

2ꨵ ယꨤဝ္း<br />

Yao<br />

3ꨵ လꨯꨤး Lai<br />

4ꨵ မင္း<br />

5ꨵ ယ္ꨮꨲ<br />

6ꨵ ꨕူꨳ<br />

Man<br />

Yi<br />

Fu<br />

7ꨵ တုင္း ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ ꨀꨮꨤင္ꨳ<br />

Tung or Chang<br />

8ꨵ လꨤဝ္း<br />

9ꨵ ꨁီꨲ<br />

Liao or Lao<br />

Khi<br />

10ꨵ လုိဝ္းလုိဝ္ꨵ LoLo<br />

11ꨵ ꨀဝ္ꨳယ္ꨮꨲ<br />

12ꨵ ꨁုꨓ္ꨅꨯး<br />

Kio Yai<br />

Chung Chia<br />

ꨓ္ꨮးꨅူိဝ္းꨓꨯꨵ ꨟြမ္းꨀꨓ္ေသ လꨯꨳေꨕꨀꨓ္ ꨕꨤတ္ꨲယꨤꨓ္ꨀꨓ္ပꨱꨓ္ꨀꨮဳꨲသꨤမ္မူꨲ<br />

သꨤမ္ꨅုမ္း-<br />

(1) ꨁူိဝ္းတꨯးꨓမ္ꨅဝ္ꨳ (Nan Chow)<br />

(2) ꨁူိဝ္းတꨯး ထꨯး(လꨤဝ္း) (<strong>Tai</strong> Thai)<br />

(3) တꨯးယ္ꨮꨲ‘‘ꨁူိဝ္းတꨯးလူင္’’ (<strong>Tai</strong> Yai) ပꨱꨓ္ꨅူိဝ္းꨓꨯꨵယဝ္ꨵ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳတꨯးမူိင္းသီꨁုမ္ꨵ<br />

٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭<br />

မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ꨅဝ္ꨳꨀꨰမ္မူိင္း ꨅဝ္ꨳꨅꨯꨤးမူိင္းꨁိင္းယြꨓ္ꨟုဝ္ေသ ေꨟဳꨁမ္း<br />

တꨯး လꨯꨳꨁꨯꨤꨵတီꨳ မူိင္းလုိဝ္းပုိꨓ္ꨵꨀꨤင္ ꨀꨮဳꨲေတꨲတင္ꨳꨓ္ꨮးမူိင္းသီꨁုမ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

ꨅဝ္ꨳေꨟဳသꨰင္သီဝူင္ꨵတီꨲ ꨡဝ္တꨤင္းꨟꨰင္းသုိꨀ္း 600ꨲ000 ꨟုꨀ္းသꨰꨓ္<br />

လူိဝ္ေသ ꨀꨮဳꨲတုိꨀ္းသိမ္းꨡဝ္ မူိင္းသူိဝ္(ꨟုဝ္ေꨕးꨟုဝ္ꨓမ္ꨵ)ꨡုိင္ꨲယူꨲꨓမ္ ပြတ္း<br />

ꨅꨤꨓ္း ꨀꨮꨤင္သီ၊ ꨀꨮꨤင္တင္ꨳ၊ ꨀူꨉ္ꨲꨁꨱဝ္ ပြတ္းꨟြင္ꨲꨬလꨳ မူိင္းလုိဝ္းꨅူိဝ္းꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ<br />

ဝꨯꨤးꨓꨓ္ꨵ ꨅဝ္ꨳꨀꨰမ္မူိင္း မူိင္းသူိဝ္ꨬလꨳ မူိင္းလိုဝ္း ꨁဝ္ꨟူမ္ꨳပြင္းꨀꨓ္ေသ ꨀꨮဳꨲေတꨲ<br />

တင္ꨳေꨟဳꨁမ္း တီꨳꨓ္ꨮးꨡုိင္ꨲသီꨁုမ္ꨵꨓꨓ္ꨓꨯယဝ္ꨵ။ ꨀြပ္ꨳꨓꨯ ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးမူိင္း<br />

လုိဝ္းလꨯꨳဝြတ္းဝꨯꨤးꨀꨮဳꨲေသꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ပꨤꨓ္ဝူင္ꨵတီꨲꨓꨓ္ꨵ သီꨲဝူင္ꨵတီꨲ<br />

1ꨵ ꨁ ုိင္ꨳသꨤင္ꨳေတꨲတင္ꨳ ꨟꨱတ္းတꨤင္းလူင္ သုိပ္ꨲပြင္ꨲꨀꨓ္ꨓ္ꨮးꨟုꨀ္းမူိင္းꨬလꨳ လꨯꨳ<br />

ꨡဝ္ꨡꨱꨓ္ꨟꨰင္းꨀူꨓ္း(10ꨲ000)မုꨓ္ꨲပꨯꨤꨟꨱတ္းသꨤင္ꨳꨬလꨳ ꨀူꨓ္းမူိင္းတူꨀ္းယꨤꨀ္ꨳ<br />

ꨁꨤꨓ္ꨅ္ꨮေတꨵေတꨵယဝ္ꨵ။<br />

2ꨵ ꨅ ္ꨮꨵꨟꨮ္ꨳꨕြင္းမူိင္းလူင္‘‘သꨤမ္ꨕူꨳ’’ꨡြꨓ္ꨟုဝ္ေသꨬလꨳ ꨓုမ္ꨲꨟꨯꨤးꨅꨯꨤးယိင္း<br />

(3000)လူꨀ္းတီꨳတဳꨳꨀုꨓ္ꨟꨯး Kuan Hi (မူိဝ္ꨳလꨱဝ္မီးꨓ္ꨮးꨡုိင္ꨲ တီꨳယꨤင္သꨤင္ꨲ


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

Ti Yin San ပြတ္းꨅꨤꨓ္း)ꨁီꨲꨟုိဝ္းꨀꨮဳꨲတꨤင္းꨡြꨀ္ꨲသူိဝ္ꨳသူိဝ္ꨳ တဳꨲꨀꨮဳꨲꨅြပ္ꨲꨟဳသြꨀ္ꨳ<br />

လꨰမ္း‘‘ယဳꨳယဳ’’ꨡမ္ꨲထဝ္ꨳ ꨡမ္ꨲတꨯꨤꨓꨯယဝ္ꨵ။ သꨤမ္ꨕူꨳေꨀဳꨳꨀꨮဳꨲထုိင္ꨓ္ꨮးꨀုꨓ္<br />

ꨓမ္ꨵသမ္ꨲမုꨀ္ꨵတဳꨲရဳꨲ ပꨅိꨕိꨀ္ꨵေသယဝ္ꨵ။ ꨀꨮဳꨲꨟꨱတ္းရေသး ရꨟꨤꨓ္းယူꨲတီꨳꨓ္ꨮး<br />

ꨀုꨓ္ ‘‘ယီꨳပုꨓ္း’’ ꨟ ြင္ꨵ(ꨀ်ဳꨲပꨤꨓ္ꨲ)ꨬလꨳ ေတꨲမꨤꨓ္ꨳတင္ꨳမူိင္းꨡမ္ꨲꨁုိꨓ္းမဳးꨅူး<br />

ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ေသပြꨀ္ꨳꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

3ꨵ သꨤမ္ဝူင္ꨵꨀူꨓ္းꨕꨯꨤꨲꨟြင္ꨲꨁဝ္ ꨀမ္ꨵꨀမ္ꨵမဳးတုိꨀ္းမဳးေတဳးမꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨬလꨳ တဳꨲ<br />

ေတꨀꨰတ္ꨲေꨁေꨟꨵꨀင္ꨳ မꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨓꨓ္ꨵ ꨅ္ꨮꨵꨟꨮ္ꨳꨁုꨓ္ꨅြမ္သုိꨀ္းလူင္ ꨅဝ္ꨳမူိင္း<br />

သꨰꨓ္ ꨡြꨓ္ꨟုဝ္ပူꨀ္းတင္ꨳꨕဳသꨤင္ꨵ(တမ္ꨲတူိင္း)လူင္(The Great Wall) ꨡꨓ္<br />

ယꨤဝ္းလꨀ္းပြင္း(2500)သြင္ꨟꨱင္ꨟဳꨳပꨤꨀ္ꨲ၊ တꨤင္းသုင္(12 ထုိင္ 29)ေပꨲꨓꨓ္ꨵ<br />

ေသယဝ္ꨵ။ ꨟꨮ္ꨳꨟꨱတ္းသ္ꨮꨲပဳး‘‘တꨰပ္ꨵꨁꨰင္ꨲသုင္’’ Tower တဳꨲပ္ꨮꨵယꨤမ္းမုင္ꨳတူꨉ္း<br />

သတ္းၾတဳရꨤꨓ္ꨲꨟꨯꨤꨵꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

ꨅြမ္သုိꨀ္းလူင္မင္းတုိꨓ္း(ꨡမ္ꨲꨓꨓ္)မူိင္းသꨰꨓ္ Meng Tien ꨓꨯꨵ<br />

ပꨱꨓ္ꨕူꨳေမဳေꨀဳꨲသꨤင္ꨳ (Engineer) ꨓ္ꨮးꨁူိဝ္းတꨯးပꨤꨓ္မူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵေꨀဳꨵꨓုိင္ꨳ<br />

ယဝ္ꨵ။<br />

4ꨵ (214 BC)ꨁူꨓ္ေꨟဳꨁမ္းသီꨲဝူင္ꨵတီꨲ ဝူꨓ္ꨵဝဳꨳပꨓ္ꨲꨉဳꨲတꨤင္းေမဳꨡꨓ္ꨟꨱတ္း<br />

ꨟꨮ္ꨳတꨤင္းလꨯꨤꨀတ္းယꨱꨓ္ေသယဝ္ꨵ သမ္ꨵေတတုမ္ꨵတူိဝ္ꨵꨡဳꨲꨓဳꨲꨅꨤꨀ္ꨳ မꨓ္း<br />

ꨅဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵ မꨓ္းꨅဝ္ꨳꨟမ္ꨳပꨰတ္ꨳꨀမ္ꨵꨓမ္ꨓꨯယဝ္ꨵ။ ꨀူꨉ္းꨀဳꨳ - လိꨀ္ꨳလꨯꨤးပꨓ္ꨲ<br />

ꨉဳꨲꨡꨓ္ꨀပ္းꨀꨯꨤꨲလူꨉ္ꨳလူိင္ꨳယုတ္းယဳꨬလꨳ ꨘိင္ꨬငꨳꨅူိဝ္းꨓꨓ္ꨵꨬတꨵ ꨡမ္ꨲ<br />

ပဳးꨓင္ꨲꨀဝ္ꨲ ပꨓ္သြꨓ္ပꨓ္တꨰမ္ꨳ ပုိꨓ္ꨳယူꨲꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

5ꨵ ꨁ ူးေမဳလူင္ꨁဝ္ꨬလꨳ ꨕူꨳေမဳတꨤင္းေမဳလူင္ꨁဝ္(4600)သီꨲꨟꨱင္ꨟူꨀ္းပꨤꨀ္ေꨀဳꨳ<br />

လꨯꨳꨁꨤမ္ꨲတꨤမ္ꨲမꨓ္းꨅဝ္ꨳေသ လꨯꨳသုမ္းꨡသꨤꨀ္ꨳꨀꨮဳꨲ တꨤင္းလိပ္းတꨤင္းတꨯꨤပꨰတ္ꨳ<br />

မူတ္းယဝ္ꨵ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

6ꨵ လုꨀ္ꨳꨅꨯꨤးမꨓ္းꨅဝ္ꨳ ꨅဝ္ꨳꨁုꨓ္ꨅူိင္းေꨀဳꨳ ꨀြပ္ꨳမီးဝဳꨲသꨓဳꨲ တꨤင္းသူင္ꨕꨯꨤꨲ<br />

လိꨀ္ꨳလꨯꨤးꨬလꨳ မꨓ္းꨅဝ္ꨳထꨤင္ꨲꨕိတ္းေသ ပꨓ္တꨤမ္ꨲထြင္ပꨰတ္ꨳယဝ္ꨵ။<br />

7ꨵ (210 BC)မူိဝ္ꨳတုိꨀ္ꨵꨀꨮဳꨲꨅြပ္ꨲထတ္းꨓ္ꨮးဝꨱင္းသꨰꨓ္သꨯꨤးꨓꨓ္ꨵ လꨯꨳꨁꨤမ္ꨲတင္း<br />

ꨀူꨓ္းꨟꨀ္းꨅꨤတ္ꨳꨁဝ္မြတ္ꨲပꨰတ္ꨳꨡသꨤꨀ္ꨳမꨓ္းꨅဝ္ꨳꨀꨮဳꨲꨬလꨳ လꨯꨳသꨱင္ꨳꨀꨤမ္ꨲ<br />

ꨓြꨓ္းေꨕးꨀꨮဳꨲေသယဝ္ꨵ။<br />

ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ ‘‘သီꨲဝူင္ꨵတီꨲ’’ꨓꨯꨵ ꨬꨁꨲꨁဝ္ပꨓ္ꨅုိဝ္ꨳမꨓးꨅဝ္ꨳဝဳꨳ<br />

Urtsu ꨓꨯယဝ္ꨵ။ ဝꨯꨤးေသသီꨲဝူင္ꨵတီꨲ သꨱင္ꨳꨀꨤမ္ꨲꨀꨮဳꨲယဝ္ꨵ ထုိင္မဳးပီꨶ 209-207<br />

BC ꨓꨓ ္ꨵ ꨕြင္းမူိင္းလူင္‘‘ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨳ’’ပီꨳꨡꨯꨤꨳꨅြမ္သုိꨀ္းလူင္ ꨕူꨳသူꨳꨡꨓ္ပꨱꨓ္<br />

လုꨀ္ꨳသီꨲဝူင္ꨵတီꨲ ꨁုိꨓ္းꨡုပ္ꨵငမ္းဝꨤꨓ္ꨳမူိင္းယဝ္ꨵ။<br />

ꨀူꨉ္းꨓဳꨲ ပꨤꨓ္‘‘ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨳ’’ꨓꨯꨵꨡမ္ꨲတꨓ္းလꨯꨳꨡုပ္ꨵမꨤꨓ္ꨳမူိင္းလီလီ<br />

ꨀြပ္ꨳဝဳꨳ(သီꨲယ္ꨮ)လꨤꨓ္ꨵꨅဝ္ꨳသီꨲဝူင္ꨵတီꨲ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ꨀူꨓ္းꨅမ္ꨅ္ꨮမꨓ္းꨅဝ္ꨳ<br />

ꨁုိꨓ္းꨀ်ꨤမ္ꨲꨡသꨤꨀ္ꨳမꨓ္းꨅဝ္ꨳꨬလꨳ လꨯꨳသꨱင္ꨳꨀမ္ꨲꨀꨮဳꨲေသꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

ဝꨯꨤးေသပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳသီꨲဝူင္ꨵတီꨲꨓꨓ္ꨵ ေꨟဳꨁမ္းတꨯးꨓင္ꨲꨀꨓ္ꨀုမ္ꨲꨟိမ္ꨡဳꨲ<br />

ꨓဳꨲ တီꨳꨓင္ꨲꨀꨓ္ယူꨲꨀူꨉ္းေသ သမ္ꨵမꨰꨓ္ꨳမူိဝ္ꨳမူိင္းꨁိင္းꨡမ္ꨲမီးꨟꨰင္းꨬလꨳ မူိင္း<br />

သူိဝ္၊ မူိင္းꨟꨤꨓ္ꨁဝ္သြင္မူိင္းꨓꨯꨵ ꨟြမ္းꨀꨓ္ေသယဝ္ꨵ မဳးတူိꨀ္းေတဳး သိမ္ꨳပꨰတ္ꨳ<br />

မူိင္းꨁိင္းꨬလꨳ ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းမူိင္းꨁိင္း တင္းပꨤꨓ္ꨁူိဝ္းသီꨲဝူင္ꨵတီꨲေꨀဳꨳ လꨯꨳသုတ္း<br />

ꨟꨯꨤဝꨯꨤးဝြတ္ꨳꨀꨮဳꨲ ꨓ္ꨮးပီꨶ 220-204 BC ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးသꨤမ္မူိင္း<br />

(220-204 BC)<br />

မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ေꨟဳꨁမ္းတꨯးတꨤင္းꨓမ္လꨯꨳတꨰꨀ္ꨲယꨯꨤꨳꨀꨓ္ ပꨱꨓ္သꨤမ္<br />

တီꨳဝꨯꨵ-


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

1ꨵ တꨯးမူိင္းဝူင္ꨵ<br />

2ꨵ တꨯးမူိင္းသူꨳ<br />

3ꨵ တꨯးမူိင္းဝꨯꨤး ꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ဝꨯꨤးေသ ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းမူိင္းꨁိင္း တꨰꨀ္ꨲယꨯꨤꨳꨀꨮဳꨲယဝ္ꨵꨓꨓ္ꨵ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္း<br />

တꨯး‘‘ꨅဝ္ꨳလီတꨯး’’ Chao Lieh <strong>Tai</strong> ေတꨲတင္ꨳပꨱꨓ္မဳꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯးမူိင္းသူꨳꨓꨯ<br />

ယဝ္ꨵ။ ꨅဝ္ꨳလီတꨯးꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္ꨕူꨳꨡြင္ꨲသုိꨀ္း Hero လူင္ေꨀဳꨵꨓိုင္ꨳယဝ္ꨵ။ မꨓ္း<br />

ꨅဝ္ꨳꨬလꨳ တင္းꨅဝ္ꨳꨁꨮꨤꨓ္ꨅူိင္း ꨅြမ္သုိꨀ္းလူင္ ꨕူꨳꨡြင္ꨲသုိꨀ္းတင္းလꨯꨤ God<br />

<strong>of</strong> War ꨟ ုမ္ꨳꨟြမ္းꨀꨓ္ေသꨬလꨳ တုိꨀ္းသိမ္းꨡဝ္ေꨟဳꨁမ္းေꨁꨲꨓ္ꨮးမူိင္းꨟꨤꨓ္ လꨯꨳ<br />

ထꨰင္ꨳယဝ္ꨵ။<br />

ꨀမ္းꨓꨓ္ꨵ ꨅဝ္ꨳလီတꨯးတꨤင္ꨲꨡဝ္ꨁုꨓ္ꨀမ္ꨵလꨯꨤး ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ ꨁုꨓ္မင္း<br />

ပꨱꨓ္ꨕူꨳမီးꨀꨮꨤမ္းꨟူꨵ ‘‘ꨕူꨳသမဳꨲထိ’’ေသꨬလꨳ ꨡဝ္မꨓ္းꨡြꨓ္ꨟုဝ္ꨟꨤင္ꨳꨟꨰင္းသုိꨀ္း<br />

ꨀူꨓ္းမူိင္းယဝ္ꨵ။ ပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းေꨁꨲမူိင္းꨟꨤꨓ္ လꨯꨳယူꨲပဳꨳတ္ꨮꨳꨅဝ္ꨳေꨟဳ<br />

တꨯးꨓꨯꨵယဝ္ꨵ။ ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းꨅဝ္ꨳလီတꨯးမူိင္းꨟꨤꨓ္ꨓꨯꨵ ေꨟဳꨁမ္းမꨓ္းꨅဝ္ꨳ မီꨳတီꨳ<br />

ꨓ္ꨮး‘‘ဝꨱင္းꨁꨰင္တူဝ္’’ꨓ္ꨮးမူိင္းသီꨁုမ္ꨵꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ဝꨯꨤးေသꨁုိꨓ္းေတꨲတင္ꨳပꨱꨓ္ေꨟဳ<br />

ꨁမ္းယဝ္ꨵ သꨤမ္ပီꨶ ꨡြꨓ္ꨡဝ္သုိꨀ္းမူိင္းလူင္ေသ ꨀꨮဳꨲတုိꨀ္းေတဳးေꨟဳꨁမ္းမူိင္းဝူင္ꨵ<br />

ꨁဝ္ယဝ္ꨵ။<br />

ꨀꨮဳꨲတုိꨀ္းေပꨵမူိင္းဝူင္ꨵꨓꨯေသတဳꨵေꨀဳꨳ လꨯꨳသုမ္းꨉꨤꨓ္ꨲေꨟဳꨁမ္းမူိင္းဝူင္ꨵ<br />

ꨬလꨳ လꨯꨳသꨱင္ꨳꨀꨤမ္ꨀꨮဳꨲꨓ္ꨮးပီꨶꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ တꨓ္းလꨯꨳꨀိꨓ္မူိင္းသꨤမ္ပီꨶꨀူꨉ္း<br />

ယဝ္ꨵ။<br />

ဝꨯꨤးေသꨅဝ္ꨳလီမူိင္းသူꨳ သꨱင္ꨳꨀꨤမ္ꨲꨀꨮဳꨲယဝ္ꨵ ꨓ္ꨮးပီꨶ222-262 BC ꨅဝ္ꨳ<br />

ေꨟဳꨁမ္း‘‘ꨟꨤဝ္ꨳတီꨲ’’ပုတ္းတꨰꨓ္းတီꨳꨓင္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯးမူိင္းသူꨳယဝ္ꨵ။ ꨅဝ္ꨳꨓꨯꨵꨀြပ္ꨳ<br />

ဝဳꨳ မꨓ္းꨅဝ္ꨳတုိꨀ္းေꨀဳꨵလꨱꨀ္ꨵယူꨲꨬလꨳ ꨕြင္းမူိင္းလူင္ ꨁုꨓ္ꨀမ္ꨵလꨯꨤး ပꨱꨓ္ꨕူꨳ<br />

သမဳꨲထိေသလꨯꨳꨡဝ္ပုꨓ္ꨳꨕြꨓ္းꨕꨯꨤꨲ ꨡုပ္ꨵငမ္းမꨤꨓ္ꨳမိူင္းယဝ္ꨵ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ဝꨯꨤးေသꨅဝ္ꨳꨟꨤဝ္ꨳတီꨲꨁုိꨓ္ꨳပꨱꨓ္ေꨟဳꨁမ္းယဝ္ꨵသꨤမ္ပီꨶꨓꨓ္ꨵ ꨅဝ္ꨳမင္း<br />

ꨟꨤဝ္ꨳ ေꨟဳꨁမ္းသူꨳ မူိင္းဝူင္ꨵမဳးတုိꨀ္းꨀဝ္း ꨁြပ္ꨲꨓမ္ꨵလꨰꨓ္လိꨓ္မꨓ္းꨅဝ္ꨳ(ꨟꨤဝ္ꨳ<br />

တီꨲ)တီꨳꨡုိင္ꨲပြတ္းꨅꨤꨓ္းယူꨲꨓမ္ꨬလꨳ ꨡုိင္ꨲမူိင္းꨡြꨓ္ꨲ ꨀမ္ꨳꨕြင္ꨳꨡꨓ္မီꨳတ္ꨮꨳ<br />

ေꨟဳꨁမ္းတꨯး ယူꨲသုင္ꨡꨓ္မီးꨓ္ꨮးပြꨓ္းꨅꨤꨓ္း မူိင္းသီꨁုမ္ꨵ၊ မူိင္းယꨤꨓ္ꨀဝ္ꨳ၊<br />

ꨀူꨉ္ꨳꨁꨱဝ္ပြတ္းꨅꨤꨓ္း ꨁꨰꨓ္ꨳမူိင္းꨀူꨓ္းမူိင္းꨁဝ္သꨤမ္ꨡူိင္ꨲ သꨤမ္မူိင္းꨓꨯꨵ ꨟူမ္ꨳꨟြမ္း<br />

ꨅြမ္းꨕူꨳꨁꨰꨓ္ꨲေꨟဳꨁမ္းမင္း မင္းဝူင္ꨵꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ꨡꨓ္ꨡမ္ꨲꨕြမ္ꨵꨅြမ္းေတꨵ<br />

ပꨱꨓ္မူိင္းယုိꨓ္းꨅꨤင္ꨳ၊ ပဝ္းသꨤꨓ္ꨳ၊ ယူꨲပြတ္းꨅꨤꨓ္း ဝူင္ꨳꨀꨤင္ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ꨕူꨳ<br />

ꨀြꨓ္းꨡုိင္ꨲယူꨲꨓမ္ေꨀဳꨳꨁမ္ꨲေတဳꨲသူꨳတုိꨀ္းေတဳး ေꨟꨵꨀင္ꨳမꨤꨓ္ꨳမူိင္းယဝ္ꨵ။ ꨀူꨉ္း<br />

ꨓဳꨲဝꨱင္းတဳꨳလီး၊ ပဝ္းသꨤꨓ္ꨳ ပြတ္းꨅꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ‘‘မင္းꨟꨤဝ္ꨳ’မူိင္းဝူင္ꨵꨀိမ္းꨡဝ္<br />

ပꨰတ္ꨳယဝ္ꨵ။<br />

ဝꨯꨤးꨓꨓ္ꨵꨁုꨓ္မင္း ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ꨅြမ္သုိꨀ္းꨕြင္းမူိင္းလူင္ꨡြꨓ္သုိꨀ္းေသ<br />

လုꨀ္ꨵꨕုိꨓ္ꨵလမ္းတုိ္ꨀ္းꨕူꨳꨁꨰꨓ္(မင္းꨟꨤဝ္ꨳ)ꨬလꨳ မင္းဝူင္ꨵ လꨯꨳသုမ္းသုိ္ꨀ္းေသ<br />

လꨯꨳꨁꨤမ္ꨲတꨤင္းတိꨉြပ္းတီꨳꨓ္ꨮးပꨤင္သုိꨀ္း တဳꨳလုိဝ္းသꨯꨤး ꨕꨯꨤꨲꨡြꨀ္ꨲꨟုဝ္ꨓမ္ꨵꨁူင္း<br />

ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ꨀူꨉ္းꨓဳꨲ ဝꨯꨤးလင္မဳး ꨁိုꨓ္းပြꨯꨲꨁုိꨓ္းယူꨲယဝ္ꨵ။<br />

ဝꨯꨤးေသꨅဝ္ꨳမင္းꨟꨤဝ္ꨳ မူိင္းဝူင္ꨵလြတ္ꨳꨡြꨀ္ꨲꨀꨮဳꨲꨓ္ꨮးမုိဝ္းꨁုꨓ္မင္း မူိင္း<br />

ပဝ္းသꨤꨓ္ꨳယဝ္ꨵ ꨅဝ္ꨳꨀꨮဳꨲယူꨲꨕꨯꨤꨲတူꨀ္းꨓမ္ꨵꨁူင္းေသ ꨁုိꨓ္းꨟꨤင္ꨳꨟꨰꨓ္းတဳꨲတုိꨀ္း<br />

ေတဳးꨕူꨳꨁꨱꨓ္ꨟꨯꨤယဝ္ꨵ။ မူိဝ္ꨳပꨱꨓ္ပြꨯးတုိꨀ္းꨀꨓ္ တင္းꨕꨯꨤꨲꨡြꨀ္ꨲꨁူင္းꨓꨓ္ꨵ ꨀူꨓ္း<br />

သုိꨀ္းꨕꨯꨤꨲပဝ္းသꨤꨓ္ꨳꨁဝ္လꨯꨳထုꨀ္ꨲတꨤမ္ꨲꨓꨤဝ္ꨓူꨀ္ꨵ (Malaria) ꨬလꨳ လꨯꨳလူꨵ<br />

သုမ္းꨀꨮဳꨲတꨤင္းꨓမ္ယဝ္ꨵ။ တဳꨳလုိဝ္းသꨯꨤးꨓꨓ္ꨵ မူိဝ္ꨳလꨱဝ္မီးꨓ္ꨮး ꨅꨱင္ꨲꨟြင္ꨲဝꨓ္း<br />

တူꨀ္း မူိင္းပဝ္းသꨤꨓ္ꨳꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

ꨁုꨓ္မင္းꨓꨯꨵ ꨀြပ္ꨳလꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ꨀ်ဳꨲꨓဳꨳလိꨓ္ꨬလꨳ ꨡြꨓ္ꨡဝ္သုိꨀ္းꨁꨤမ္ꨳ<br />

ꨓမ္ꨵꨁူင္းꨕꨰဝ္ꨲꨀꨮဳꨲꨓ္ꨮးမူိင္းဝူင္ꨵ ꨡမ္ꨲꨓꨓ္မူိင္းမင္းေသ ꨀꨮဳꨲတုိꨀ္းေတဳးသိမ္း<br />

ꨡဝ္မူိင္းဝူင္ꨵတꨯးယဝ္ꨵ။ ဝꨯꨤးေသ တုိꨀ္းေပꨵမူိင္းဝူင္ꨵတꨯးယဝ္ꨵꨓꨓ္ꨵ ꨁုိꨓ္းတိုꨀ္း


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ပြꨀ္ꨳတꨤင္းလင္ ꨅြမ္းသꨤပ္ꨲꨓမ္ꨵꨁူင္းꨓꨓ္ꨵꨬလꨳ မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ပꨱꨓ္သုိꨀ္းမူိင္းဝူင္ꨵ<br />

ꨬလꨳ မူိင္းပဝ္းသꨤꨓ္ꨳꨓꨓ္ꨵ ꨟြင္ꨵꨀꨓ္ဝဳꨳ သုိꨀ္းသꨤပ္ꨲꨓမ္ꨵꨁူင္းꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ꨅဝ္ꨳမင္းꨟꨤဝ္ꨳေꨀဳꨳ ꨀြပ္ꨳလꨯꨳသုမ္းမူိင္းဝူင္ꨵ ပꨓ္ꨁုꨓ္မင္း မူိင္းပဝ္းသꨤꨓ္ꨳ<br />

ꨬလꨳ လꨯꨳꨅြမ္းသုင္ꨲꨁုꨓ္မင္းꨁဝ္ ထုိင္မူိင္းပဝ္းသꨤꨓ္ꨳေသ ꨅင္ꨲꨁုိꨓ္းမဳးမꨤꨓ္ꨳ<br />

မူိင္းꨀဝ္ꨲယဝ္ꨵ။<br />

မင္းꨟꨤဝ္ꨳꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯး ꨁူိဝ္းတꨯးမူိင္းလြꨯꨡꨓ္ယူꨲတီꨳ မူိင္း<br />

ယူꨲꨓမ္ေသ ꨁꨯꨤꨵꨀꨮဳꨲယူꨲꨓ္ꨮးမူိင္းဝူင္ꨵပြတ္းꨅꨤꨓ္း ꨀြပ္ꨳꨀꨤꨓ္သုꨀ္းယုင္ꨳ ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵ<br />

တီꨲꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ပꨤꨓ္ပဝ္းသꨤꨓ္ꨳꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္ပꨤꨓ္မူိင္းသူꨳ ꨓ္ꨮးပꨤꨓ္တꨯးသꨤမ္မူိင္း<br />

ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

ထိုင္မဳးပီꨶ 262 AD (ꨘ ပ ယ)ꨓꨓ္ꨵ ေꨟဳꨁမ္းမူိင္းဝꨯꨤး(Wei)ꨟꨤင္ꨳꨟꨰꨓ္း<br />

သုိꨀ္းသြင္ငဳးေသ ꨀꨮဳꨲတုိꨀ္းသိမ္းꨡဝ္မူိင္းသူꨳေသ သိမ္းꨡဝ္ေꨟဳꨁမ္းꨅဝ္ꨳꨟꨤဝ္ꨳ<br />

တီꨲꨬလꨳ ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးမူိင္းသူꨳေꨀဳꨳ လꨯꨳဝြတ္ꨳဝꨯꨤးꨟꨯꨤလꨯꨤꨀꨮဳꨲေသꨕြင္းꨓꨓ္ꨵ<br />

ယဝ္ꨵ။ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းꨟꨤဝ္ꨳတီꨲေꨀဳꨳ လꨯꨳꨀိꨓ္မူိင္း(40)ပီꨶေသ သꨱင္ꨳꨀꨤမ္ꨲꨀꨮဳꨲယဝ္ꨵ။<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးမူိင္းသူꨳေꨀဳꨳ လꨯꨳယုိꨓ္းယꨤဝ္းꨀꨮဳꨲꨅူိဝ္ꨳ(98)ပီꨶ မီးေꨟဳꨁမ္းꨀိꨓ္<br />

မူိင္းꨀꨮဳꨲသြင္ꨅဝ္ꨳယဝ္ꨵ။<br />

Author's Note : ( ေꨁဳꨳသပ္းလꨰင္းꨕူꨳတꨰမ္ꨳလိꨀ္ꨳ)ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး<br />

(သꨤမ္မူိင္း)ꨓꨯꨵ ꨕ ူꨳတꨰမ္ꨳပုိꨓ္း ‘‘ꨁိင္းသ္ꨮ’’ Chan Hou: တꨰမ္ꨳဝꨯꨵမူိဝ္ꨳပီꨶ 225-<br />

297 AD (ꨘ ပ သ)ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ‘‘လူိဝ္ꨳꨁꨮꨤꨓ္ꨅူိင္ꨳ’’ Lo Kuan Chung ꨁꨰမ္ꨵ<br />

လပ္ꨳꨓဳꨲꨬလꨳ ꨕူꨳတꨰမ္ꨳပုိꨓ္းꨁဝ္ေပဳးလꨯꨳꨀꨱပ္းꨡဝ္လꨯꨤးတꨰမ္ꨳမꨓ္းယူꨲယဝ္ꨵ။<br />

C.H Bre Witl Taylor ꨀ ူꨓ္းမူိင္းဝꨓ္းတူꨀ္းေꨀဳꨲꨓုိင္ꨳေꨀဳꨳ ပိꨓ္ꨲတꨰမ္ꨳꨕꨯꨤꨲ<br />

ꨡင္းꨀိတ္းဝꨯꨵဝဳꨳ ‘‘ပုိꨓ္းတꨯး ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ လုိဝ္း’’ပꨤꨓ္မူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵ တꨰမ္ꨳဝꨯꨵဝဳꨳလꨯꨳ<br />

ꨟꨓ္ꨬꨁꨲꨬလꨳ တꨯး တꨰꨀ္ꨲယꨯꨤꨳꨀꨓ္ꨀꨮဳꨲေသ ꨕြင္းတꨯးလꨯꨳတီꨳယူꨲ တီꨳꨀိꨓ္တီꨳ<br />

ꨓမ္ꨵ တီꨳလိꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ပꨱꨓ္ဝဳꨳ ‘‘ပꨤꨓ္သုိꨀ္းမူိင္းလူင္’’ꨬလꨳ ပꨤꨓ္တꨯးသꨤမ္မူိင္း<br />

ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨀြပ္ꨳသင္ꨬလꨳ တꨯးလꨯꨳꨁꨯꨤꨵꨡြꨀ္ꨲပꨯꨤꨳတီꨳယူꨀဝ္ꨲ မဳးယူꨲꨕꨯꨤꨲပြတ္းꨅꨤꨓ္း<br />

ꨓꨯꨵꨅူိင္ ‘‘ꨡမ္ꨲꨅူိဝ္ꨳꨬလꨳဝဳꨳ သုမ္းသုိꨀ္းေသ ပꨯꨤꨳꨡြꨀ္ꨲမိူင္းꨡမ္ꨲꨅူိဝ္ꨳ၊ ꨡြင္ꨲ<br />

သိုꨀ္းꨬပꨵသုိꨀ္း ယူꨲေသတဳꨵꨀြပ္ꨳဝဳꨳꨡမ္ꨲꨁꨯꨳသုိꨀ္ꨵယုင္ꨳꨀꨓ္မူိင္းꨀꨓ္တုိꨀ္းေတဳး<br />

ꨀꨓ္ေသ ꨁ္ꨮꨳယူꨲတင္းꨀတ္းတင္းယꨱꨓ္ꨓꨓ္ꨵꨬလꨳ ꨡြꨀ္ꨲꨟဳꨓမ္ꨵတီꨳꨀိꨓ္ လိꨓ္<br />

တီꨳယူꨲမ္ꨮꨲꨬလꨳ ꨅင္ꨲလꨯꨳလူင္းမဳးယူꨲထုိင္တီꨳꨓမ္ꨵꨁူင္း တီꨳꨡꨓ္တꨯးꨟဝ္းယူꨲ<br />

မူိဝ္ꨳလꨱဝ္ꨓꨯꨵယဝ္ꨵ။<br />

ပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ တꨯးꨟဝ္းꨟꨯꨲꨀြင္ေသ တုိꨀ္းသုိꨀ္းꨓꨯယဝ္ꨵ။ ꨀြင္ꨁꨱတ္ꨲ(ꨡꨓ္<br />

ယꨤင္းꨁဝ္ꨅ္ꨮꨵယူꨲမူိဝ္ꨳလꨱဝ္ꨓꨯꨵ) ပꨱꨓ္ꨀြင္ꨁုိꨓ္ꨳသုိꨀ္းတꨯးတꨯးꨟဝ္းမူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ<br />

ယဝ္ꨵ။ ဝꨯꨤးေသပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး တꨰꨀ္ꨲယꨯꨤꨳꨀꨓ္ꨀꨮဳꨲယဝ္ꨵꨓꨓ္ꨵ ေꨟဳꨁမ္းတꨯးမူိင္း<br />

သူꨳ လꨯꨳလူင္းမဳးေတꨲတင္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯး မူိင္းဝꨯꨤးꨓ္ꨮးပီꨶ 262AD ꨓꨓ္ꨵထꨰင္ꨳꨀမ္း<br />

ꨓုိင္ꨳꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး ꨟꨤဝ္ꨳတီꨲꨁူိဝ္းေꨟဳꨁမ္းတꨯးမူင္းသူꨳꨓꨓ္ꨵ လꨯꨳပꨱꨓ္<br />

သုိ္ꨀ္း ꨡꨓ္ꨅြမ္သုိꨀ္းလူင္ ꨅဝ္ꨳꨁုꨓ္လꨯꨤးꨬလꨳ ꨁုꨓ္မင္း တင္းꨁုꨓ္သꨤမ္ꨡုိင္ꨲ<br />

သꨤမ္မူိင္းꨁဝ္ ေတဳꨲသူꨳတုိꨀ္းသုိꨀ္းေတဳးꨀꨓ္ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ဝꨯꨤးလုိꨓ္းမဳး ꨁဝ္သြင္<br />

ꨡုိင္ꨲꨓꨓ္ꨵလꨯꨳသုမ္းသုိꨀ္းေသ ဝꨤင္းꨁူိင္ꨳပꨓ္ꨅဝ္ꨳꨁုꨓ္မင္း မူိင္းသူꨳꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းမူိင္းဝꨯꨤး(220-264 AD)<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းꨁိင္း AD 265-419 ꨁူိဝ္းꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းသူꨳမဳးပြင္း (15)ပဳး<br />

တꨤင္းꨟုိင္ပီꨶပြင္းမီး(154)ပီꨶ ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းဝꨯꨤးပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး မူိင္းဝꨯꨤးꨓꨯꨵပꨱꨓ္<br />

တꨯးꨅူိဝ္းꨡꨓ္ꨀုိတ္းဝꨯꨵယူꨲꨓ္ꨮးမူိင္းသီꨁုမ္ꨵ၊ ယူꨲꨓမ္ꨬလꨳ ꨀူꨉ္ꨳꨁꨱဝ္ မူိင္းတူင္ꨳ<br />

ꨁဝ္ ေတꨲတင္ꨳပꨱꨓ္မဳးယဝ္ꨵ။ ပꨰပ္ꨵသမ္ꨵဝဳꨳ လꨯꨳထူပ္းတꨤင္းယꨤꨀ္ꨳ ꨁꨤꨓ္ꨅ္ꨮေသ<br />

တဳꨵေꨀဳꨳ ꨀြပ္ꨳꨡမ္ꨲꨕꨤတ္ꨲတီꨳယူꨲ တီꨳꨀိꨓ္ꨀဝ္ꨲꨬလꨳ ꨡူတ္းယူိꨓ္ꨵꨁꨤမ္ꨲယူꨲ<br />

ပꨱꨓ္ꨅြမ္းꨀꨤပ္ꨳပꨤꨓ္မူိင္းမူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵေသ ꨕြမ္ꨵꨟူမ္ꨳꨀꨓ္ေတꨲတင္ꨳပꨱꨓ္မဳးမꨤꨓ္ꨳ<br />

မူိင္းယဝ္ꨵ။ ꨅꨱမ္မူိဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းဝူင္ꨵတီꨲꨁူိဝ္းလုိꨓ္းမူိင္းꨁိင္းꨓꨓ္ꨵ ꨀုိတ္းယူꨲꨓ္ꨮး<br />

မꨤꨓ္ꨳ ꨓ္ꨮးမူိင္းေသ ꨁꨤမ္ꨲတꨤင္းယꨤꨀ္ꨳ တꨤင္းꨕꨤꨓ္ꨁꨤꨓ္ꨅ္ꨮေသယဝ္ꨵ ꨕြမ္ꨵꨀꨓ္<br />

ꨟꨤင္ꨳꨟꨰꨓ္း တဳꨲတြပ္ꨲတꨰꨓ္း ꨟꨱတ္းသုိꨀ္းလုꨀ္ꨵꨕုိꨓ္ꨵ(ေတꨲတင္ꨳပꨱꨓ္သုိꨀ္းမူꨀ္း)<br />

ယူꨲယဝ္ꨵ။<br />

ꨓင္ꨲꨟုိဝ္ မꨤꨓ္ꨳမူိင္းေတလꨯꨳလြတ္ꨳလꨰဝ္းꨓꨓ္ꨵ ꨁတ္းꨅ္ꨮသ္ꨮꨲꨟꨰင္းေတꨵ<br />

ေတꨵယဝ္ꨵ။ ဝꨯꨤးꨓꨓ္ꨵ ꨁဝ္ꨟုꨀ္းမူိင္းꨕြမ္ꨵꨟုမ္ꨳꨀꨓ္ေသ ေတꨲတင္ꨳပꨱꨓ္မူိင္းꨕြမ္ꨵ<br />

ꨟုꨀ္ꨳꨟုꨀ္းꨅဝ္ꨳ(Six Chos )ေသ ꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲမꨤꨓ္ꨳမူိင္းဝꨯꨵ တင္းလြတ္ꨳလꨰဝ္း ꨟꨤင္း<br />

ꨕ္ꨮꨟꨤင္းမꨓ္းယဝ္ꨵ။<br />

‘‘မူိင္းꨕြမ္ꨵꨟုမ္ꨳꨟုꨀ္းꨅဝ္ꨳ’’တꨯးꨅမ္ꨵ-<br />

1ꨵ မူိင္းမင္းꨟꨯꨤးꨅဝ္ꨳ Mang Hi Chao<br />

2ꨵ မူိင္းꨁိင္းသꨤမ္ꨅဝ္ꨳ Chien Sang Chao


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

3ꨵ မူိင္းတုိင္းသꨤမ္ꨅဝ္ꨳ Teng Sham Chao<br />

4ꨵ မူိင္းပီꨳꨅꨯꨤးꨅဝ္ꨳ Phi Chai Chao<br />

5ꨵ မူိင္းပီꨳလူင္ꨅဝ္ꨳ Phi Long Chao<br />

6ꨵ မူိင္းမင္းသီꨅဝ္ꨳ Mong She Chaoပꨱꨓ္ꨟုꨀ္းမူိင္းꨓꨯꨵယဝ္ꨵ။<br />

မူိင္းသီꨲꨅဝ္ꨳꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္မူိင္းꨅဝ္ꨳပြတ္းꨅꨤꨓ္း (The Chao on <strong>the</strong><br />

South)ꨓꨓ္ꨵေသ တုိꨀ္ꨵꨀုိတ္းဝꨯꨵယူꨲေတဳꨲထုိင္ပꨤꨓ္ယꨤမ္းꨓꨯꨵ မူိဝ္ꨳလꨱဝ္မီးတီꨳ<br />

(ပꨱꨓ္တီꨳ)ဝꨱင္းပဝ္းသꨤꨓ္ꨳ (Pao Shan )ꨓ္ꨮးꨡုိင္ꨲ ꨓမ္ꨅဝ္ꨳ(Nan Chao )<br />

ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းꨓ္ꨮးမူိင္းꨀြꨓ္းေꨁဳꨟုꨀ္းမူိင္းꨅဝ္ꨳတꨯး<br />

ပီꨶ AD 738–793 ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯးမဝ္းꨀဝ္ꨳ <strong>Tai</strong> Mung Kuo ꨅ ူိဝ္ꨵ<br />

ꨁူိဝ္းꨟူိꨓ္းမင္း Mung ꨀိꨓ္မူိင္းꨀꨮဳꨲ 56 ပီꨶယဝ္ꨵ။<br />

ပီꨶ AD 794-902 ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းꨓမ္ꨅဝ္ꨳ ꨀဝ္ꨳ Nan Chao Kuo ꨅူိဝ္ꨵ<br />

ꨁူိဝ္းꨟူိꨓ္းမင္း Mung ꨀိꨓ္မူိင္းꨀꨮဳꨲ 109 ပီꨶယဝ္ꨵ။<br />

ပီꨶ AD 903-927 ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯးသꨰꨓ္ꨟꨤဝ္ꨳ ꨀဝ္ꨳ <strong>Tai</strong> Tien How<br />

Kuo ꨅူိဝ္ꨵꨁူိဝ္းꨟူိꨓ္းသꨤင္ Chang ꨀိꨓ္မူိင္းꨀꨮဳꨲ 25 ပီꨶယဝ္ꨵ။<br />

ပီꨶ AD 928 ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းသꨰꨓ္ꨟုိင္းꨀဝ္ꨳ <strong>Tai</strong> Tien Hing Chao ꨅူိဝ္း<br />

ꨁူိဝ္းꨟူိꨓ္းꨅဝ္ꨳ Chao ꨀိ္ꨓ္မူိင္းꨀꨮဳꨲ 1 ပီꨶယဝ္ꨵ။<br />

ပီꨶ AD 929-936 ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္း တꨯးယုိꨓ္းꨓူိဝ္ꨀဝ္ꨳ <strong>Tai</strong> Yen Noi<br />

Kuo ꨅူိဝ္ꨵꨁူိဝ္းꨟူိꨓ္းယုိꨓ္း Yen ꨀိꨓ္မူိင္းꨀꨮဳꨲ 8 ပီꨶယဝ္ꨵ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ပီꨶ AD 937-1044 ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯးလီꨀဝ္ꨳ <strong>Tai</strong> Li Kuo ꨅ ူိဝ္ꨵꨁူိဝ္း<br />

ꨟူိꨓ္းတူꨓ္ꨳ Tuan ꨀိꨓ္မူိင္းꨀꨮဳꨲ 157 ပီꨶယဝ္ꨵ။<br />

ပီꨶ AD 1095-1096 ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯးꨁုꨓ္ꨅဝ္ꨳ <strong>Tai</strong> Kung Kuoꨅူိဝ္ꨵ<br />

ꨁူိဝ္းꨟူိꨓ္းꨀဝ္ꨳ Kuo ꨀိꨓ္မူိင္းꨀꨮဳꨲ 1 ပီꨶယဝ္ꨵ။<br />

ပီꨶ AD 1097 ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯးလီꨀဝ္ꨳ <strong>Tai</strong> Li Kuo ꨅ ူိဝ္ꨵꨁူိဝ္းꨟူိꨓ္း<br />

တူꨓ္ꨳ Tuan ꨀ ိꨓ္မူိင္းꨀꨮဳꨲ 157 ပီꨶယဝ္ꨵ။ ꨟြမ္းꨀꨓ္တင္းသꨱင္ꨳ ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္း<br />

ပꨤꨓ္ꨓꨯꨵ ꨀိꨓ္မူိင္းမီး 515 ပီꨶယဝ္ꨵ။<br />

ꨓ္ꨮးမူိင္း ꨀြꨓ္းေꨁဳꨟုꨀ္းမူိင္းꨓꨯꨵ တုိင္းသꨤမ္ꨅဝ္ꨳ Ten Sham Chao ꨓꨯꨵ<br />

ဝꨯꨤးလင္ပꨱꨓ္မဳး မူိင္းꨓမ္ꨅဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ မူိင္းꨓမ္ꨅဝ္ꨳꨓꨯꨵ မီးဝꨯꨵယူꨲꨅꨱမ္<br />

မူိဝ္ꨳပီꨶ 2205 BC ပꨱꨓ္မူိင္းꨡꨓ္ꨁဝ္ꨳပဳးꨓ္ꨮးမူိင္းတꨯး ꨀဝ္ꨳမူိင္းꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ဝꨯꨤး<br />

ေသ ေꨟဳꨁမ္းတꨯး ꨀဝ္ꨳမူိင္းတꨰꨀ္ꨲယꨯꨤꨳေသꨓꨓ္ꨵ လꨯꨳေတꨲတင္ꨳပꨱꨓ္မဳး ပꨤꨓ္<br />

ေꨟဳꨁမ္းꨓမ္ꨅဝ္ꨳယဝ္ꨵမဳး မူိဝ္ꨳပီꨶ 800 AD ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

မူိဝ္ꨳꨕြင္းꨓꨓ္ꨵ ꨀူꨓ္းေပဳးမီးေꨕꨳꨅြတ္ꨲတူဝ္းꨀꨮဳꨲ ꨓ္ꨮးꨀုꨓ္ေꨡဳးသ်ဳး<br />

ꨅꨱင္ꨲꨅꨤꨓ္းဝꨓ္းꨡြꨀ္ꨲꨓꨓ္ꨵေသ မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨅြမ္သုိꨀ္းလူင္ꨅဝ္ꨳꨅꨤမ္လူင္ꨘဳꨵ<br />

Sam Long Pha (AD 1253)ꨓꨓ္ꨵꨀြပ္ꨳဝဳꨳ ꨅဝ္ꨳꨀူပ္းလꨯꨤးꨁမ္း Kup Lai<br />

Kham မဳးတုိꨀ္းေတဳးယဳꨵတဝ္ꨬလꨳ တꨯးလꨯꨳꨁꨯꨤꨵလူင္းမဳး ယူꨲသဝ္းတꨤင္းပြတ္း<br />

ꨅꨤꨓ္း ꨡဳꨲသ်ဳꨵတꨰꨀ္ꨳယဝ္ꨵ။ ပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ꨅဝ္ꨳꨓꨯꨵ ꨅုိဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨟြင္ꨵဝဳꨳ ꨅဝ္ꨳသꨰင္<br />

ꨁꨱဝ္ Siang Chew ေသ ပꨱꨓ္မဳးꨅဝ္ꨳသꨰင္လꨱꨀ္း Tien Lake ပꨱꨓ္ေꨟဳꨁမ္းꨓ္ꨮး<br />

ꨡုိင္ꨲꨓမ္ꨅဝ္ꨳ Nan Chao ယဝ္ꨵ။<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးမူိင္းꨓမ္ꨅဝ္ꨳ(650-AD)


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

The Chao on <strong>the</strong> South or The Sou<strong>the</strong>rn Prince. ပꨤꨓ္ေꨟဳ<br />

ꨁမ္းတꨯးꨓမ္ꨅဝ္ꨳꨓꨯꨵ ꨬတꨲတင္ꨳမဳးꨅꨱမ္ မိူဝ္ꨳပꨤꨓ္တꨯးꨀဝ္ꨳမူိင္း (1253<br />

BC)ꨀူꨉ္းꨀဳꨳပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ပꨯꨲပဳးပꨱꨓ္မꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨡꨓ္မꨓ္းꨀꨰꨓ္ꨲေတꨵ။ ထုိင္မဳးပီꨶ<br />

650 AD ꨅင္ꨲလꨯꨳꨬတꨲတင္ꨳပꨱꨓ္မꨤꨓ္ꨳ ပꨱꨓ္မူိင္းꨡꨓ္မꨓ္းꨀꨰꨓ္ꨲယဝ္ꨵ။<br />

ꨀြပ္ꨳꨓꨓ္ ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးꨓမ္ꨅဝ္ꨳꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္ꨡꨓ္ꨟုိဝ္ꨳꨟုိင္းပိူင္းသ္ꨮ<br />

ထꨰင္ꨳꨕဝ္ꨲꨓုိင္ꨳꨬလꨳ ꨡိမ္ꨲပဳꨲယဳꨲတꨯးေꨀဳꨳ ယ္ꨮꨲꨀꨮꨤင္ꨳꨀꨮဳꨲꨬတꨵꨬတꨵ။ မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္<br />

ꨓꨓ္ꨵ ေꨟဳꨁမ္းတꨯး ပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵယ္ꨮꨲ(Wang Yi)ယဝ္ꨵ။<br />

The Great and <strong>the</strong> Powerful ꨓꨯꨵေꨀဳꨳပꨱꨓ္တꨯးꨬလꨳ ꨬꨁꨲꨁꨱင္ꨲꨀꨓ္<br />

တဳꨲပꨱꨓ္ယ္ꨮꨲꨬတꨵꨬတꨵဝဳꨳဝဳꨳꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းꨓမ္ꨅဝ္ꨳ တုိꨀ္ꨵꨟူိဝ္ꨳꨟုိင္းယူꨲ ꨓ္ꨮးမူိင္းယူꨲꨓမ္ꨓꨓ္ꨵ<br />

မူိင္းတꨯးꨅုိဝ္ꨳဝဳꨳ မူိင္းတꨱꨓ္း ꨡမ္ꨲꨓꨓ္မူိင္းသꨰꨓ္ꨓꨯယဝ္ꨵ။ ေꨟဳꨁမ္းꨬꨁꨲꨁဝ္<br />

ယင္းလꨯꨳမဳးꨁြင္ꨕꨤꨀ္ꨲေသꨬလꨳ ꨟꨱတ္းမꨟဳꨲမိတ္ꨳꨡူꨉ္းလီꨀꨓ္တင္းတꨯးꨬလꨳ<br />

ယြꨓ္းတꨤင္းꨅြꨯꨳထꨰမ္သုိ္ꨀ္းတꨯး တဳꨲꨅြꨯꨳတုိꨀ္းမူိင္းသꨤမ္လꨰမ္ ꨀူꨳမူိင္း Kuming<br />

Tribes ꨓꨓ္ꨵꨀြꨓ္ꨲꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

မူိဝ္ꨳ AD 650 ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯး ‘‘ꨟꨱတ္းလီ’’ꨬလꨳ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းꨬꨁꨲလꨯꨳ<br />

ꨕိတ္းထꨱင္ꨀꨓ္ꨬလꨳ ꨅူိဝ္ꨵꨁူိဝ္းတꨯးꨟဳꨳꨟꨱင္လူိဝ္ꨡꨓ္ယူꨲꨀိꨓ္ꨓ္ꨮးမူိင္းꨬꨁꨲꨓꨓ္ꨵ<br />

လꨯꨳꨁꨤမ္ꨲတꨤင္ꨳꨁီꨳꨓꨱꨀ္းတꨱꨀ္းတꨱင္ꨬတꨵꨬတꨵဝဳꨳဝဳꨳꨓꨯယဝ္ꨵ။ ꨕြင္းꨓꨓ္ꨵ ꨀြပ္ꨳဝဳꨳ<br />

ꨡဳꨲꨓဳꨲꨅꨤꨀ္ꨳတꨯးꨁုိꨓ္ꨳသုင္ꨓဳꨲꨬလꨳ ꨡုပ္ꨵငမ္းထိုင္မူိင္းꨕိဝ္း တြင္ꨲꨡူꨲ ꨡꨓ္<br />

ပဳးꨓ္ꨮးမူိင္းမꨤꨓ္ꨳ(Burma)မူိဝ္ꨳလꨱဝ္ꨓꨯꨵꨀြꨓ္ꨲယဝ္ꨵ။ ဝꨯꨤးꨓꨓ္ꨵ ꨁုꨓ္ေꨟဳꨁမ္းꨓမ္<br />

ꨅဝ္ꨳ လꨯꨳေတꨲတင္ꨳပꨱꨓ္မဳး ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး ꨡꨰမ္ꨲပဳꨲယဳꨲတꨯးတင္းမူတ္းꨀꨮꨤင္ꨳ<br />

ꨁꨮꨤင္ꨳꨓဳꨲ ꨬတꨲꨡဝ္တူိင္းမဳꨲꨀထဳꨲ(Maga Tha)ပြတ္းꨡြꨀ္ꨲမူိင္းတီးပꨰတ္ꨵ (Tibet)ꨅိင္ꨲꨟြင္ꨲဝꨓ္းꨡြꨀ္ꨲ<br />

မူိင္းꨉꨀမ္ꨲေပဳးꨅဳꨵ Annam ꨅꨱင္ꨲꨟြင္ꨲဝꨓ္းꨡြꨀ္ꨲ<br />

ꨅꨱင္ꨲꨅꨤꨓ္ꨳဝꨓ္းတူꨀ္း ထုိင္မူိဝ္ꨳမူိင္းပိဝ္ꨲ(ပ်ဴꨲ-Phu)ယဝ္ꨵ။ မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ေꨟဳꨁမ္းတꨯးမီးသြင္တီꨳ (1)-ꨟိမ္းတဳꨲလီးꨕူး Tha Li Fu . (2)-ꨟိမ္းယုိꨓ္းꨁုိꨓ္ꨳ<br />

Yung Chang ꨓꨯꨵယဝ္ꨵ။<br />

٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭<br />

လြင္ꨳလꨯꨳꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲမူိင္းꨓမ္ꨅဝ္ꨳ<br />

ꨡိပ္ꨲပဳꨲယဳꨲꨓမ္ꨅဝ္ꨳꨓꨯꨵ ယ္ꨮꨲꨀꨮꨤင္ꨳꨓဳꨲလူင္လꨤင္ေသꨡမ္ꨲꨀဳး ꨟူမ္ꨳꨟြမ္း<br />

ꨀꨓ္ ꨕြမ္ꨵꨕꨰင္ꨲꨀꨓ္ေတꨵေတꨵဝဳꨳဝဳꨳယဝ္ꨵ။ လြင္ꨳလꨯꨳꨡုပ္ꨵငမ္း မꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨓꨯꨵ<br />

ေꨀဳꨳ တꨰတ္ꨳꨓꨰတ္ꨳလီꨓဳꨲ ꨕꨯꨤꨲꨓူိဝ္သုတ္းမီးꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းꨅဝ္ꨳေသꨬလꨳ ꨡုပ္ꨵ<br />

ပူိင္ꨲꨀꨤꨓ္လူင္မဳး ပꨱꨓ္ထꨤꨓ္ꨳလ္ꨮ ထꨤꨓ္ꨳꨓꨓ္ꨵ ꨕꨯꨤꨲတ္ꨮꨳမီးꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းမီးꨕူꨳ<br />

တꨰꨓ္းေꨟဳꨁမ္း ꨕြင္ꨳမူိင္းလူင္ ꨅဝ္ꨳꨀꨰမ္မူိင္း လုꨀ္ꨵတီꨳေꨟဳꨁမ္းေꨕပꨱꨓ္လုမ္း<br />

လူင္ လုမ္းꨡြꨓ္ꨲ ꨕꨯꨤꨲလ္ꨮꨕꨯꨤꨲꨓꨓ္ꨵ မူိꨓ္ꨓင္ꨲꨕꨯꨤꨲသုိꨀ္းꨕꨯꨤꨲမူိင္း ꨕꨯꨤꨲမꨤꨀ္ꨳမီး<br />

လုမ္းꨕꨯꨲꨀူꨓ္းမူိင္း ဝဳꨳꨓꨯယဝ္ꨵ။ ꨀူꨉ္းꨀဳꨳ လုမ္းꨕꨯꨤꨲꨀူꨓ္းမူိင္းꨁဝ္ꨓꨓ္ꨵ လꨯꨳꨡ<br />

ꨁꨮꨤင္ꨵꨡေယးလြတ္ꨳလꨰဝ္းလူိဝ္ပူိꨓ္ꨳ ꨀပ္းသုိပ္ꨲေꨟဳꨁမ္းလꨯꨳꨀမ္းလꨱဝ္ယဝ္ꨵ။ လုမ္း<br />

ꨓုိင္ꨳꨡꨓ္ꨓုိင္ꨳꨡꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ꨟြင္ꨵဝဳꨳ‘‘သꨤင္ꨳ’’ Shang ဝဳꨳꨓင္ꨲꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

လြင္ꨳꨕꨯꨤꨡုပ္ꨵငမ္းတပ္းသုိꨀ္း<br />

ꨀူꨓ္းသိုꨀ္းꨀူꨳေꨀဳꨵလꨯꨳꨓုင္ꨳသူိဝ္ꨳꨓင္ꨬလꨳ ꨀူꨓ္ယꨤဝ္းတပ္းသုိꨀ္းလူင္<br />

ꨓုိင္ꨳꨡꨓ္မီးသီꨲတပ္ꨵꨅြမ္ေသ မီးꨡဳꨲꨓဳꨲꨟꨤင္းꨕ္ꨮꨟꨤင္းမꨓ္းယဝ္ꨵ။ သုိꨀ္းပ္ꨮꨵေꨁ<br />

ေꨕးꨅြမ္းꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္း(1)ꨟြင္ꨵဝဳꨳ(ꨀတ္ꨵသူꨳ - Kutsu)ပြင္ꨲဝဳꨳတပ္ꨵသꨯꨤꨟꨤင္ꨵ<br />

ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ တပ္ꨵꨅဳꨲပဳꨲꨀြပ္ꨳဝဳꨳꨁဝ္သ္ꨮꨲꨅဳꨲပဳꨲလꨰင္ပꨱꨓ္တပ္းꨡꨓ္ꨁꨰꨓ္ꨲေသ<br />

ပူိꨓ္ꨳꨓꨯယဝ္ꨵ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

(2) တပ္းသူꨳꨓꨯꨵ Su Ti တပ္းသုိꨀ္းေꨟꨵꨀင္ꨳꨁြပ္ꨲꨓမ္ꨵလꨰꨓ္လိꨓ္ ပဳး<br />

ꨀြင္ꨳယꨤဝ္းေသ ေတဳꨲသူꨳလꨯꨳꨀူꨳယꨤမ္းꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ꨁပ္ꨲꨓမ္ꨵလꨰꨓ္လိꨓ္ေꨀဳꨳ<br />

ꨅꨰꨀ္ꨲေꨕဝꨯꨵပꨓ္ꨅြမ္းထꨤꨓ္ꨳꨀူꨓ္းယဝ္ꨵ။ ꨕူꨳပြင္မူိင္း ꨓုိင္ꨳေꨀဳꨵလꨯꨳလိꨓ္(40)<br />

သီꨲသိပ္းတူင္ꨳေꨡꨲꨀဳꨵယဝ္ꨵ။ တပ္းသုိꨀ္းသူꨳတꨯး ꨁဝ္ꨓꨯꨵꨁဝ္ယိပ္း ‘‘ꨀꨤပ္ꨲေꨟꨵ’’<br />

ꨡꨓ္ꨡဝ္ꨁဝ္ꨅူင္ꨟꨱတ္းဝꨯꨵꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

(3) ꨀူꨓ္းသုိꨀ္းꨁꨰꨓ္ꨲ ''Wang Tsa"ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ တꨯးဝဳꨵꨡꨓ္ယူꨲဝꨓ္း<br />

တူꨀ္းꨓမ္ꨵေမꨳꨁြင္ꨓꨓ္ꨵ ꨀတ္ꨵꨁꨰꨓ္ꨲꨕꨯꨤꨲတုိꨀ္းသုိꨀ္းေတꨵေတꨵေသꨡမ္ꨲꨀဳးေမꨳ<br />

ယိင္းꨁဝ္ေꨀဳꨳ ꨟꨱတ္းသုိꨀ္းေတဳꨳယꨓ္ꨲသူꨲꨕူꨳꨁꨱꨓ္လꨯꨳယူꨲꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ꨓ္ꨮးလြင္ꨳလꨯꨤးꨡုပ္ပူိင္ꨲမꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨓꨓ္ꨵ မူိင္းꨡြꨓ္းေꨁဳꨟုꨀ္းမူိင္းꨁဝ္ꨟꨱတ္း<br />

ေꨕမူိင္းꨕ္ꨮ မူိင္းမꨓ္းꨡꨓ္ꨟြင္ꨵဝဳꨳ ‘‘လုမ္းေꨕꨡꨓ္ꨅီꨵꨀꨮꨤမ္းလီ ꨟꨮ္ꨳꨟုꨵꨀူꨳမူိင္း<br />

မူိင္းꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ꨓ္ꨮးꨀဳꨳလုမ္းေꨕ ꨟုꨀ္းမူိင္းꨓုိင္ꨳꨡꨓ္ꨓုိင္ꨳꨡꨓ္ꨓꨓ္ꨵ‘‘သမဳꨲ<br />

ထိ’’ꨕူꨳမီးꨀꨮꨤမ္းꨟူꨵꨓူိဝ္မူိင္းꨓꨓ္ꨵ ꨟြင္ꨵဝဳꨳ‘‘ꨁဳꨀꨱင္း’’ Ka Kaing ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ဝꨱင္း<br />

ေꨟဳꨁမ္းတꨯးꨓမ္ꨅဝ္ꨳ ဝꨱင္းတꨱꨓ္း ꨡမ္ꨲꨓꨓ္မူိင္းသꨰꨓ္ပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ꨅဝ္ꨳမင္း<br />

သီꨲ ယူꨲတီဝꨱင္းꨕီငꨯꨤး တဳꨲလီး တဳꨟူဝ္ꨳတဳꨲလီးꨕူး ꨅူိဝ္းꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

လြင္ꨳလꨯꨤးꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲꨬလꨳလြင္ꨳတပ္ꨵသုိꨀ္း<br />

မူိင္းꨕ္ꨮမူိင္းမꨓ္းꨓ္ꨮးꨟုꨀ္းမူိင္းတꨯး<br />

ပꨤꨓ္ꨓမ္ꨅဝ္ꨳ မူိင္းတꨱꨓ္(သꨰꨓ္)<br />

(1) ꨁဳꨀꨱင္း "Ka Kiang"<br />

(2) ꨕြင္းမူိင္းလူင္ ‘‘သမဳꨲထီꨵ’’ꨕူꨳꨟꨮ္ꨳꨀꨮꨤမ္းꨟူꨵ<br />

(3) ꨁုꨓ္မူိင္းသမဳꨲထီꨵ လုမ္းေꨕꨕထꨯꨤꨲꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲꨟုꨀ္းမူိင္းလူင္


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

(4) လုမ္းေꨕꨕꨯꨤꨲꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲꨟုꨀ္းမူိင္းလူင္<br />

(5) မူိင္းသꨰꨓ္၊ ယူꨲꨓမ္၊ ꨓမ္ꨅဝ္ꨳ၊ တဳꨲလီး၊ တဳꨲꨟူဝ္း၊ တဳꨲလီးꨕူး။<br />

Ka Kiang "victory" Minister six provincial department. Tien<br />

Yun Nan Nan Chao TaLi TaHo TaLiFu.<br />

လြင္ꨳယူꨲသဝ္းꨬလꨳ<br />

ꨅဝ္ꨳပꨓ္ထꨤꨓ္ꨳꨀူꨓ္း ပꨤꨓ္တꨯးꨓမ္ꨅဝ္ꨳ<br />

ꨀူꨓ္းတꨯးပꨤꨓ္မူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵ လြင္ꨳယူꨲလြင္ꨳသဝ္းမီးꨡိင္ꨲသေရꨲ ယꨱꨓ္<br />

ꨬငꨳ ꨁုိတ္းꨅꨤꨓ္ꨵပꨤꨓ္ꨀူꨓ္းေတꨵေတꨵ။ ေမဳလꨤတ္ꨳ ေမဳꨅဳ ေမဳꨀိꨓ္ ေမဳꨅြမ္း<br />

ꨅ္ꨮပူိꨓ္ꨳꨬလꨳ ꨕ္ꨮꨕ္ꨮေꨀဳꨳꨁꨯꨳမဳးꨓြမ္းꨅူးတꨯးေတꨵေတꨵ။ ပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵꨀူꨓ္းတꨯး<br />

ꨅူိဝ္းꨡꨓ္ယူꨲသဝ္း တꨤင္းမူိင္းꨓမ္ꨅဝ္ꨳ(ꨟုꨀ္းမူိင္းလူင္)ꨬလꨳ ပꨱꨓ္ꨓမ္ꨵꨓုိင္ꨳ<br />

ꨅ္ꨮလꨱဝ္ꨀꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ေတမီးမြꨀ္ꨳ(30)သꨤမ္သိပ္းလꨤꨓ္ꨵပꨯꨤပꨯꨤယဝ္ꨵ။ ꨁူဝ္းလူင္<br />

တꨤင္းမꨯꨬလꨳ တꨤင္းꨀဳꨵတꨤင္းꨁꨯꨤေꨀဳꨳ ꨀြပ္ꨳတꨯးပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ေမဳေတဳးꨟုꨀ္ꨲေတဳး<br />

လꨯꨤးꨁူဝ္းꨬꨕးꨅူိဝ္းꨓꨯꨵယဝ္ꨵ။ ꨡြꨓ္ꨀꨓ္ ꨓုင္ꨳꨀဳꨵꨁꨯꨤꨁူဝ္းလꨯꨤးꨬꨕးꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

ေမဳꨲꨀူိဝ္မီးꨓ္ꨮးꨡူိင္ꨲ‘‘ꨀုꨓ္မူိင္း’’ꨬလꨳ တꨯးပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ေမဳယိပ္းေမဳꨅ္ꨮꨵ<br />

တုိဝ္းလြင္ꨳꨀူိဝ္ꨬလꨳ ပြတ္းတူꨀ္း‘‘ယူိꨓ္းꨅꨤင္ꨲ’’ မီးပဳꨲမꨯꨵထူိꨓ္ꨲလိုꨀ္ꨵလူင္ ꨡꨓ္<br />

မီးမꨯꨵꨡြꨀ္ꨲꨀဳꨳꨡြꨀ္ꨲꨁꨓ္ ꨓမ္ေတꨵေတꨵꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ တꨯးေမဳꨁီꨲမဳꨵ<br />

သြꨓ္မဳꨵ ꨀ်ꨤင္ꨲတꨤတ္ꨳေတꨵေတꨵဝဳꨳဝဳꨳ ပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ တꨯးယိပ္းꨀꨤင္ꨲ တုိဝ္းꨟြꨀ္ꨲ<br />

ပꨱꨓ္ꨓꨤꨀ္ꨳလꨤꨀ္ꨳေꨟꨵꨀင္ꨳ ꨀမ္ꨳꨓမ္ꨓမ္ ပြတ္းတူꨀ္းယူိꨓ္းꨅင္ꨲꨓꨓ္ꨵ ေမဳꨲꨁမ္း<br />

ေꨀဳꨳမီးꨓမ္ေတꨵေတꨵꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ေပဳးဝဳꨳꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္း ꨡြꨀ္ꨲဝꨤင္းေꨟဳꨁမ္းꨓꨯ လꨯꨳꨟꨤင္ꨳမဳꨵ<br />

ꨕူိꨀ္ꨲပꨰတ္ꨲတူဝ္ေသ ꨡဝ္ꨟꨱတ္းမင္ꨲꨀဳꨲꨀꨤꨓ္လီꨅြမ္းꨓꨤင္းေꨟဳꨁမ္းယဝ္ꨵ။ သြင္<br />

ꨕꨤꨀ္ꨲꨁꨤင္ꨳမꨓ္းꨅဝ္ꨳသမ္ꨵ လꨯꨳꨡဝ္ꨁူꨓ္ꨓူꨀ္းယူင္း ꨟꨱတ္းꨅြင္ꨳမင္ꨲလဳꨲေသ


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

မုင္းꨀင္ꨳ သမ္ꨵပဳးတဳꨲမꨤတ္ꨲ လꨤပ္ꨲလꨰဝ္းꨬလꨳ ထူင္ပဳးသီလꨰင္ ꨡꨓ္ꨡဝ္ꨁူꨓ္<br />

ꨓူꨀ္ꨵꨀိꨓ္ပဳꨟꨱတ္းဝꨯꨵꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ေမꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္း သမ္ꨵလꨯꨳပဳးထူင္ꨁူꨓ္ꨓူꨀ္ꨵ<br />

သီမူꨓ္ꨵ ေမꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းꨓꨯꨵ ꨟြင္ꨵဝဳꨳေမꨳလူင္ꨓꨯယဝ္ꨵ။ ꨓꨤင္းေꨟဳꨁမ္းသမ္ꨵꨟြင္ꨵ<br />

ဝဳꨳ ꨅဝ္ꨳꨓꨤင္းသိꨓ္ဝူꨳ Tsin Wu ꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ꨅꨓ္ꨵယဳꨲထူး ပꨱꨓ္ꨟꨤꨓ္ꨵပꨱꨓ္သꨤင္ꨵꨅမ္ꨵ<br />

ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းလꨯꨳꨓုင္ꨳသူိဝ္ꨳယꨤဝ္းလူင္ ꨡꨓ္ꨡဝ္ꨓင္သူိဝ္ꨟꨱꨓ္းဝꨯꨵ<br />

ꨓꨓ္ꨵꨬလꨳ ပꨱꨓ္ꨡꨓ္မီးꨕုင္းလီတူꨉ္းတဳေတꨵေတꨵ။ ꨕူꨳယိင္းꨁဝ္သမ္ꨵဝꨯꨵ<br />

ꨟူဝ္ယြꨯးငꨯꨤးꨬꨁꨲ တုိဝ္းေပꨲꨟူပေလးသꨰင္ꨁꨱဝ္သꨰင္လꨰင္ေသ ꨓုင္ꨳꨁူဝ္းလꨯꨤꨳꨁူဝ္း<br />

ေꨕး ꨡꨓ္သꨤပ္ꨲမꨯငိုꨓ္းမꨯꨁမ္းꨅူိဝ္းꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ(ꨀြပ္ꨳပꨯꨲလꨯꨳꨀꨮꨤမ္း<br />

သြꨓ္သဳသꨓဳꨲပုတ္ꨵထꨅဝ္ꨳꨬလꨳ)ꨓꨤင္းယိင္းꨁဝ္ မူိဝ္ꨳပꨱꨓ္သꨤဝ္ေတꨵ လြတ္ꨳ<br />

လꨰဝ္း ထꨤင္ꨲꨟꨤင္ꨳယူꨲ ေပဳးေတꨲꨓဳꨳꨟူိꨓ္းယဝ္ꨵꨓꨯꨅူိင္ ꨕူဝ္တꨯꨤမူိဝ္လ္ꨮေꨀဳꨳ လꨯꨳ<br />

ꨁꨯꨵꨅြမ္းမူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵ မူိꨓ္ꨀလဳးꨕꨤမ္းꨁဝ္မူိင္းꨡိꨓ္းတိယမူိဝ္ꨲꨀြꨓ္ꨲꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ꨀꨤꨓ္ꨕူꨀ္ꨲသြမ္ꨳ<br />

ꨀူꨓ္းပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ꨡဝ္ဝူဝ္းꨅ္ꨮꨵလꨤꨀ္ꨳထꨯေသ ထꨯသူꨓ္ထꨯꨓဳးေꨀဳꨵꨓုိင္ꨳ<br />

ယိပ္းမꨤꨀ္ꨳထꨯ ေꨀဳꨵꨓုိင္ꨳသမ္ꨵꨅုင္ဝူဝ္းꨓꨯယဝ္ꨵ။ ꨅꨱမ္ꨅဝ္ꨳꨅꨱမ္ꨁဳꨳလꨯꨳꨟꨱတ္း<br />

သူꨓ္ꨀꨤꨓ္ꨓဳးꨀူꨳေꨀဳꨵ ꨀြပ္ꨳပꨓ္ꨟꨰင္းꨕူꨀ္ꨲသြမ္ꨳꨬလꨳ ꨁဝ္ꨳꨓမ္ꨵတꨤင္းꨀိꨓ္မꨤꨀ္ꨳ<br />

လူိင္ꨲေတꨵေတꨵ။ ꨀူꨓ္းမꨤꨓ္ꨳꨀူꨓ္းသူꨓ္ꨁဝ္လꨯꨳꨁြꨓ္ꨲꨓဳး တီꨳေꨟဳꨁမ္းꨓုိင္ꨳပီꨶ<br />

သြင္ပုꨓ္ꨳလ္ꨮ ꨓုိင္ꨳပူꨓ္ꨳယဝ္ꨵ။ ထုိင္မဳးပီꨶ 600 AD ꨓꨓ္ꨵꨁူိဝ္းေꨟဳꨁမ္းတꨯးꨓမ္<br />

ꨅဝ္ꨳꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္မဳးꨁူိဝ္းမင္းတꨯးꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းꨡꨓ္ꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲ မူိင္းꨓမ္ꨅဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵသမ္ꨵ-


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

(1) သူိဝ္လူင္မူိင္း Tso Lung Mung<br />

(2) ꨀꨤꨓ္တုိꨓ္းမင္း Kan Tung Mung<br />

(3) သီꨲꨁုမ္ꨵလုိဝ္းမင္း Tse Chun Lo Mung<br />

(4) လꨤဝ္သꨰင္ယꨱꨓ္း Lao Sheng Yen<br />

(5) ယုိꨓ္းꨁမ္း Yen Kham<br />

(6) သူိဝ္လုိဝ္းꨕꨯး Tso Lo Pi<br />

(7) ꨀဝ္ꨳလုိဝ္းꨕုင္း Kuo Lo Fung<br />

ပꨱꨓ္တူꨓ္ꨳꨅဝ္ꨳꨅူိဝ္းꨓꨯꨵယဝ္ꨵ။<br />

ပုိꨓ္းမူိင္းꨓမ္ꨅဝ္ꨳ<br />

မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းမင္း Mung<br />

မူိဝ္ꨳပီꨶ AD 748 ꨓꨓ္ꨵ ꨀဝ္ꨳလုိဝ္းꨕင္း Kuo Lo Fung ေတꨲတင္ꨳ<br />

ေꨟဳꨁမ္းတꨯးတီꨳဝꨱင္းတဳꨲလီးꨕူးယဝ္ꨵ။ ꨕြင္းꨓꨓ္ꨵ မꨓ္းꨅဝ္ꨳꨀꨮဳꨲꨀꨱပ္းသုိꨀ္းꨓ္ꨮး<br />

မူိင္းတီးပꨰတ္ꨵ Tibetꨬလꨳ မူိင္းꨬꨁꨲ China ꨀမ္းꨓꨓ္ꨵ ꨁုꨓ္ေꨟဳꨁမ္းꨡမ္ꨲမီးꨟꨰင္း<br />

သုိꨀ္းꨬလꨳ ꨡမ္ꨲေတဳꨲသူꨳꨁုိꨓ္းမင္းေꨟဳꨁမ္းတꨯးေသ ယြꨓ္းꨟꨱꨓ္းꨡူꨉ္းလီမဳꨲ<br />

ꨟဳꨲမꨱꨀ္ꨵꨀꨓ္ယဝ္ꨵ။ ꨀြပ္ꨳꨕုင္းတꨓ္းꨁူဝ္းတꨯးယ္ꨮꨲ ꨓ္ꨮးပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵꨓဳꨲꨬလꨳ ပꨤꨓ္<br />

ꨅဝ္ꨳမင္းမူိင္းလူင္ꨓမ္ꨅဝ္ꨳ (ေꨟဳꨁမ္းတꨯး) ꨓꨓ္ꨵ ပꨱꨓ္ The Great Mung<br />

Emperor ꨡဳꨲꨓဳꨲꨅꨤꨀ္ꨳꨀꨮꨤင္ꨳယ္ꨮꨲသူင္သုတ္းꨓꨯယဝ္ꨵ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

မူိဝ္ꨳꨕြင္းꨓꨓ္ꨵ ꨀြပ္ꨳဝဳꨳ‘‘ꨀလဳးတူꨲရꨀီꨲ’’ꨁဝ္ မဳးꨀဝ္းꨓ္ꨮးမူိင္းꨬꨁꨲꨬလꨳ<br />

မူိင္းေꨁꨲေꨀဳꨳ ပꨱꨓ္သုꨀ္ꨵယုင္ꨳꨡူꨓ္ꨡꨤꨓ္ဝꨯꨵယူꨲယဝ္ꨵ။ ꨁုꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး ꨀဝ္ꨳ<br />

လုိဝ္းꨕုင္းေꨀဳꨳ ꨀြပ္ꨳလꨯꨳပꨱꨓ္ꨡူꨉ္းလီ မꨟဳꨲမꨱꨀ္ꨵꨀꨓ္တꨤင္းꨬꨁꨲꨬလꨳ လꨯꨳꨅြꨯꨳ<br />

ထꨰမ္ꨀꨓ္ေꨟꨵꨀꨤင္ꨳꨁဝ္ယူꨲယဝ္ꨵ။ လြင္ꨳဝဳꨳတꨯးတင္းꨬꨁꨲ လꨯꨳꨟꨱတ္းမꨟဳꨲမꨱꨀ္ꨵꨡူꨉ္း<br />

လီꨀꨓ္ꨓꨯꨓꨓ္ꨵ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းꨀဝ္ꨳလုိဝ္းꨕုင္း လꨯꨳတꨰမ္ꨳဝꨯꨵလိꨀ္ꨳꨟိꨓ္ꨟꨮ္ꨳꨀမ္ꨲꨘဳꨲ<br />

ေပဳးꨟူꨵꨅြမ္ꨳယဝ္ꨵ။ ꨕူꨳတꨰမ္ꨳပုိꨓ္း M-Emik Rocher ꨡꨓ္တꨰမ္ꨳပုိꨓ္းယူꨲꨓမ္<br />

ꨓꨓ္ꨵဝဳꨳ လိꨀ္ꨳꨟိꨓ္တꨯးꨓꨯꨵ ယင္းတုိꨀ္ꨵမီးဝꨯꨵယူꨲꨓ္ꨮးမူိင္းတဳꨲလီးꨕူး ေတဳꨲထုိင္<br />

ꨟꨤꨓ္ꨵယꨤမ္းꨓꨯꨵꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ဝꨯꨤးေသေꨟဳꨁမ္းꨀဝ္ꨳလုိဝ္းꨕုင္းꨓြꨓ္းေꨕးꨀꨮဳꨲေသꨓꨓ္ꨵ ꨀြပ္ꨳꨅဝ္ꨳꨀꨰမ္<br />

မူိင္း‘‘ꨕုင္းꨀꨯꨤꨲ Fung Kai’’ သꨱင္ꨳꨀꨤမ္ꨡြꨓ္တꨤင္းေပဳꨳꨅဝ္ꨳꨬလꨳ ꨕူꨳပꨱꨓ္လꨤꨓ္<br />

ꨅꨯꨤးလုိဝ္းꨕုင္းꨅဝ္ꨳꨅꨯꨤး‘‘ꨡꨯꨤꨳမူꨲသူꨓ္ꨲ’’I Mu Sun ꨁ ုိꨓ္ꨳပꨱꨓ္ ေꨟဳꨁမ္းတꨯးမူိင္း<br />

ꨓမ္ꨅဝ္ꨳယဝ္ꨵ။ မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ တꨯးလုိဝ္းꨬလꨳ တꨯးꨡဳꨟူမ္ꨳꨁဝ္ ꨟြမ္ꨟꨰင္းသုိꨀ္း<br />

ꨀꨓ္ေသꨀꨮဳꨲတုိꨀ္းေတဳးမူိင္းꨬꨁꨲယဝ္ꨵ။ ꨀူꨉ္းꨀဳꨳ ꨀြပ္ꨳꨟꨰင္းသုိꨀ္းꨡမ္ꨲꨡꨤပ္ꨳလꨰပ္ꨳ<br />

လꨯꨳꨬလꨳ ꨡမ္ꨲꨡြင္ꨲလꨯꨳꨬꨁꨲယဝ္ꨵ။<br />

တꨯးꨓ္ꨮးမူိင္းတိပꨰတ္ꨵꨬလꨳ တꨯးမူိင္းꨡဳꨟူမ္ꨲ(ꨡဳꨟူမ္)ꨁဝ္ꨓꨯꨵ လꨯꨳတီꨳယူꨲ<br />

ꨅꨓ္ꨵလီမီးꨟꨰင္းသုိ္ꨀ္းတဳꨲꨟꨤင္ꨳသုိꨀ္းေသတဳꨵေꨀဳꨳ ꨀြပ္ꨳဝဳꨳꨁဝ္ꨁိꨓ္ꨟꨱတ္းꨟꨤင္းꨁဝ္<br />

ꨡမ္ꨲꨡဝ္ꨀြꨤမ္းꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းꨬလꨳ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းꨡꨯꨤꨳမူꨲသူꨓ္ꨲေꨀဳꨳ ꨡမ္ꨲꨡြꨓ္<br />

ပꨓ္ꨟꨰင္းꨁဝ္ေသ ꨀပ္းသုိပ္ꨲꨡူꨉ္းလီေꨁꨲꨁဝ္မူိꨓ္ꨀဝ္ꨲꨬလꨳ မူိင္းꨬꨁꨲမိူင္းတꨯးေꨀဳꨳ<br />

ပꨱꨓ္ꨡꨓ္ꨀတ္းꨀတ္းယꨱꨓ္ယꨱꨓ္မူိꨓ္မူိဝ္ꨳꨀြꨓ္ꨲယူꨲယဝ္ꨵ။ ꨓ္ꨮးပီꨶ 794 AD ꨓ္ꨮး<br />

လူိꨓ္ꨟဳꨳ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯး ꨡꨯꨤꨳမူꨲသူꨓ္ꨲလုိပ္ꨳတုိꨀ္းပꨰတ္ꨳတꨯး ꨡဳꨳꨟူမ္ꨳꨁဝ္ ꨅူိဝ္း<br />

ꨡꨓ္မဳးမီးꨓ္ꨮးမူိင္းꨓမ္ꨅဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

တီꨳပꨤင္သုိꨀ္းꨁူဝ္လꨱꨀ္း ''Iron Bridge"တီꨳꨕင္ꨟုꨀ္ꨳꨕင္ꨲꨓမ္ꨵ ယꨤꨓ္<br />

သီꨀꨤင္ꨳပြတ္းꨓူိဝ္ꨕꨯꨤꨲတူꨀ္းယူꨲꨓမ္ꨓꨓ္ꨵ ပꨱꨓ္ပြꨯးတုိꨀ္းလူင္ꨡꨓ္ꨓုိင္ꨳꨬလꨳ


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨀူꨓ္းသုိꨀ္းတင္းသြင္ꨕꨯꨤꨲ တူꨀ္းသုမ္းꨓမ္ꨓဳꨲ ေပဳးပꨱꨓ္လူိတ္ꨳပꨱꨓ္ယꨤင္ꨀꨮဳꨲ<br />

မူတ္းꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

တꨯးꨡဳꨳꨟူမ္ꨁဝ္ေꨀဳꨳ ꨀြပ္ꨳလꨯꨳသုမ္းသုိꨀ္းလူင္ꨁင္ꨵꨓꨓ္ꨵေသ ꨡဝ္ꨟꨰင္း<br />

ယူပ္ꨳယြမ္းꨀꨮဳꨲေတꨵေတꨵေသ ꨡမ္ꨲꨅꨤင္ꨳမဳးꨀဝ္းယုꨀ္းယုင္ꨳꨡူꨓ္ေမဳးထꨰင္ꨳ<br />

ယဝ္ꨵ။ မူိင္းယူꨲꨓမ္ေꨀဳꨳလꨯꨳယူꨲတꨤင္းꨀတ္းယꨱꨓ္မူိꨓ္ပꨀ္းꨀဝ္ꨲပူိင္လင္ယဝ္ꨵ။<br />

٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းေꨕတꨯးꨟူဝ္း<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းꨓမ္ꨅဝ္ꨳ<br />

ထုိင္မဳးမူိဝ္ꨳပီꨶ 808 AD ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯး ꨡꨯꨤꨳမူꨲသူꨓ္ꨲသꨱင္ꨳꨀꨤမ္ꨲ<br />

ꨓြꨓ္းေꨕးꨀꨮဳꨲꨬလꨳ လူꨀ္ꨳꨅꨯꨤးလူင္ꨅဝ္ꨳꨀꨰမ္မူိင္း‘‘သူꨁူဝ္းꨁုꨓ္ မင္းသူိဝ္းပဝ္း<br />

သိꨓ္’’ꨁုိꨓ္ꨳပꨱꨓ္ေꨟဳꨁမ္းꨅူဝ္းꨁꨤဝ္းပီꨓုိင္ꨳꨀြꨯးꨬလꨳ လူꨀ္ꨳꨅꨯꨤးꨅဝ္ꨳ‘‘ꨁꨮꨤꨓ္လုင္း<br />

သꨰင္’’Kung Lung Hsen ꨁ ုိꨓ္ꨳပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းယဝ္ꨵ။ ꨅဝ္ꨳꨡူင္းꨓꨯꨵေꨀဳꨳ<br />

ꨀြပ္ꨳဝဳꨳꨅြမ္သုိꨀ္းလူင္ ꨁုိꨓ္းꨀ်ꨤမ္ꨲꨡဳꨳသꨤꨀ္ꨳမꨓ္းꨅဝ္ꨳꨬလꨳ ꨅဝ္ꨳ‘‘ꨁꨮꨤꨓ္လီ’’<br />

ꨬလꨳ ꨓြင္ꨵꨅꨯꨤးꨅဝ္ꨳ‘‘ꨅဝ္ꨳꨕင္ယုိꨓ္းꨁဝ္သုိပ္ꨲꨡုပ္ꨵငမ္းꨀꨮဳꨲယဝ္ꨵ။<br />

ꨕြင္းယꨤမ္းꨓꨓ္ꨵ ꨅဝ္ꨳꨅြမ္သုိꨀ္းလူင္ေꨀဳꨵꨓုိင္ꨳလူꨀ္ꨵꨕုိꨓ္ꨵꨟိမ္ꨡဝ္<br />

ꨡဳꨲꨓဳꨲꨅဝ္ꨳꨬလꨳ ပꨱꨓ္ꨀꨮဳꨲပꨤꨓ္ꨅြမ္သုိꨀ္းလူင္ ꨡုပ္ꨵငမ္းမꨤꨓ္ꨳမူိင္းယဝ္ꨵ။ ꨅြမ္<br />

သုိꨀ္းလူင္ေꨀဳꨵꨓꨯꨵ ꨀꨮဳꨲတုိ္ꨀ္းမူိင္းꨬꨁꨲ ꨡုိင္ꨲꨁꨱင္ꨲတူဝ္ေပꨵေသ ꨉြပ္းတီꨵꨡဝ္<br />

ꨓုမ္ꨲယိင္းꨓုမ္ꨅꨯꨤးေꨁꨲꨁဝ္ꨬလꨳ တꨤင္းꨀူꨓ္းꨟူꨵꨀူꨓ္ေမဳꨕူꨳမီးꨀꨮꨤမ္းꨟူꨵꨁဝ္တꨤင္း<br />

ꨓမ္ မဳးꨅ္ꨮꨵꨟꨱတ္းပꨓ္ꨀꨤꨓ္တꨯး မူိꨓ္ꨓင္ꨲလိꨀ္ꨳလꨯꨤးꨘိင္ꨳꨬငꨳꨬလꨳ ꨀꨤꨓ္ေတဳး<br />

ꨟုꨀ္ꨲေတဳးꨁူဝ္းတူိဝ္းꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨬꨁꨲꨁဝ္ꨡꨓ္လꨯꨳꨁꨤမ္ꨲတီꨵꨉြပ္ꨵမဳးꨓꨓ္ꨵ မီးမြꨀ္ꨳ 50000 ꨟဳꨳမုိꨓ္ꨲပꨯꨤပꨯꨤ<br />

ယဝ္ꨵ။ထုိင္မဳးပီꨶ AD 859 ꨓꨓ္ꨵ ꨅဝ္ꨳသꨰꨓ္လူင္လꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္း ꨡꨯꨤꨳမူꨲ<br />

သူꨓ္ꨲ ꨁိုꨓ္ꨳပꨱꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးꨓမ္ꨅဝ္ꨳယဝ္ꨵ။ မူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵတတ္ꨵꨁꨤတ္ꨲပꨰတ္ꨳ<br />

လြင္ꨀပ္းသုိပ္ꨲꨀꨓ္တꨤင္းမူိင္းꨬꨁꨲေသꨬလꨳ ပုိꨓ္ꨕꨤဝ္ꨲဝဳꨳမꨓ္းꨅဝ္ꨳပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳ<br />

ꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲမိူင္းꨬꨁꨲ မူိင္းတꨯးတꨤင္းသꨱင္ꨓꨯေသယဝ္ꨵ ꨁုိꨓ္ꨳပူꨀ္းတင္ꨳ<br />

ပꨱꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး ပဝ္းသꨱꨓ္ꨓꨯယဝ္ꨵ။ မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳသꨱꨓ္လူင္ꨓꨓ္ꨵ မꨓ္း<br />

ꨅဝ္ꨳꨀꨮဳꨲတုိꨀ္းမူိင္းꨬꨁꨲꨬလꨳ သိမ္းဝꨱင္းလူင္သြင္ဝꨱင္း(ꨡဳꨓမ္ Anan ဝꨰတ္ꨵꨓꨤမ္း<br />

VietNam)ယဝ္ꨵ။<br />

ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯးꨅဝ္ꨳသိꨓ္လူင္ꨓꨯꨵ လꨯꨳꨓြꨓ္းေꨕးꨀꨮဳꨲမူိဝ္ꨳ AD 874<br />

ꨀြပ္ꨳတꨤင္းပꨱꨓ္မꨤꨀ္ꨲꨟုဝ္ꨅ္ꨮꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ဝꨯꨤးေသꨓꨓ္ꨵꨅဝ္ꨳမင္းꨘဳꨵသိုပ္ꨲတꨰꨓ္း<br />

ေꨟဳꨁမ္းယဝ္ꨳ။ ꨅဝ္ꨳတူꨓ္ꨓꨯꨵေꨀဳꨳ ယိပ္းလꨯꨳပꨀ္းပူိင္ ပဝ္းသိꨓ္ေသ ꨡုပ္းငမ္း<br />

မꨤꨓ္ꨳမူိင္းေသယဝ္ꨳ။ ထုိင္မဳးမူိဝ္ꨳပီꨶ 889 AD ꨓꨓ ္ꨵ လုꨀ္ꨳꨅဝ္ꨳ ꨅဝ္ꨳသုꨓ္<br />

ꨘဳꨵꨁုိꨓ္ꨳပုတ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯးယဝ္ꨳ။ မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္မꨓ္းꨅဝ္ꨳ တီꨳꨓ္ꨮးမူိင္းꨬꨁꨲꨀြပ္ꨳဝဳꨳ<br />

ပꨱꨓ္သုိꨀ္းမူိင္းလူင္ယူꨲꨬလꨳ လြင္ꨳꨀပ္းသုိပ္ꨲꨀꨮဳꨲမဳးꨟဳꨀꨓ္ တꨤင္းတꨯးေꨀဳꨳꨡဝ္<br />

ꨁꨤတ္ꨲꨀꨮဳꨲယဝ္ꨳ။ မူိဝ္ꨳပီꨶ 889 AD ꨀ ြပ္ꨳဝဳꨳꨅဝ္ꨳသုꨓ္ꨲꨘဳꨵꨓြꨓ္းေꨕးꨀꨮဳꨲꨬလꨳ<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးမင္းတꨯးꨓမ္ꨅဝ္ꨳေꨀဳꨳ ꨡဝ္သူတ္းꨟꨯꨤဝꨯꨤးဝြတ္ꨳꨀꨮဳꨲ ꨀြပ္ꨳꨡမ္ꨲမီး<br />

ꨕူꨳသုိပ္ꨲတꨰꨓ္းꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းꨁူိဝ္းမင္း မူိင္းꨓမ္ꨅဝ္ꨳꨓꨯꨵ ေတꨲတင္ꨳꨡဝ္ꨅဝ္ꨳမင္းသီမဳး<br />

ေတဳꨲထုိင္ပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳသုꨓ္ꨘဳꨵ လꨯꨳꨟုိင္ꨓꨤꨓ္းꨀꨮဳꨲꨓ္ꨮးꨅူဝ္ꨳ 800 ပီꨶပꨯꨤယဝ္ꨳ။<br />

ꨓ္ꨮးပီꨶ 936 AD ꨓꨓ ္ꨵꨅြမ္သုိꨀ္းလူင္ꨁဝ္ꨡြꨓ္ꨀꨓ္ꨟꨱမ္ꨡဳꨲꨓဳꨲတဳꨲေတꨡုပ္ꨵ<br />

ငမ္းမꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨬလꨳ ေꨟဳꨁမ္းတꨯးꨓမ္ꨅဝ္ꨳ ꨟꨮ္ေပဳးသုိပ္ꨲတꨤမ္းလꨤမ္းꨀꨮဳꨲထꨰင္ꨳ<br />

ꨓꨓ္ꨵꨓꨯယဝ္ꨳ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨀမ္းꨓꨓ္ꨵꨅြမ္သုိꨀ္းလူင္ တူꨓ္းပꨰင္းꨅူိဝ္ꨵꨁူိဝ္းꨬꨁꨲမဳးꨟꨱတ္းꨁုꨓ္မူိင္း<br />

ꨓမ္ꨅဝ္ꨳ တီꨳဝꨱင္းတဳꨲလီးꨕူးယဝ္ꨳ။ ေတပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵမဳး ေတဳꨲထုိင္ 1300 ပီꨶ<br />

AD ꨅူိဝ္ꨵꨁူိဝ္းꨬꨁꨲ ‘‘ꨁူိဝ္းတူꨓ္း’’ꨁဝ္သုိပ္ꨲꨡုပ္ꨵငမ္းမꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨓမ္ꨅဝ္ꨳꨀꨮဳꨲယဝ္ꨳ။<br />

မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨬꨁꨲတူꨓ္းပꨰင္းꨁဝ္ꨡုပ္ꨵငမ္းꨓꨓ္ꨵ ꨡဳꨲꨓဳꨲꨅꨤꨀ္ꨳ(Empire)<br />

တꨯးꨓမ္ꨅဝ္ꨳေꨀဳꨳ လꨯꨳတꨰꨀ္ꨲယꨯꨤꨳꨀꨮဳꨲꨁုိꨓ္းထꨰင္ꨳꨕဝ္ꨲꨓုိင္ꨳ ပꨱꨓ္ꨀꨮဳꨲမူိင္းꨬꨁꨲ မူိင္း<br />

တꨯး မူိင္းပင္းꨓꨯယဝ္ꨳ။ ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ ꨡꨓ္ဝဳꨳꨓꨓ္ꨵေꨀဳꨳ ꨀုိတ္းဝꨯꨵꨅုိဝ္ꨳ<br />

သꨱင္လꨯꨤလꨯꨤꨀူꨉ္းယဝ္ꨳ။ ပꨱꨓ္ပꨤꨓ္ꨅြမ္သုိꨀ္းလူင္ꨁဝ္ ꨡုပ္ပူိင္ꨲမꨤꨓ္ꨳမူိင္းယဝ္ꨳ။<br />

ꨅြမ္သုိꨀ္းလူင္ꨁဝ္ေꨀဳꨳ ꨡဝ္ꨟꨰင္းသုိꨀ္းꨡꨓ္လꨱဝ္ေသ ꨡုပ္ꨵငမ္းမꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨬလꨳ<br />

ထုိင္မဳးပီꨶ 1300 AD ꨓꨓ္ꨵ ꨀြပ္ꨳꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းမုင္ꨲꨀူဝ္းတဳꨲတဳꨲ (Mongol Ta<br />

Ta)ꨁဝ္မဳး တုိꨀ္းသိမ္းꨡဝ္မူိင္းတꨯးꨬလꨳ ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးေꨀဳꨳ လꨯꨳဝြတ္ꨳဝꨯꨤးꨟꨯꨤ<br />

ꨀꨮဳꨲထꨰင္ꨳꨕဝ္ꨲꨓုိင္ꨳယဝ္ꨵ။ မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ꨁုꨓ္တꨯးꨡꨓ္ပꨱꨓ္လူင္ပြင္ꨅုိင္ꨳ<br />

ꨓꨓ္ꨵ ပꨱꨓ္ꨡူꨳတီꨲꨘဳꨵ ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵꨘဳꨵဝူင္ꨵꨕယဳးဝူင္ꨵ ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵတꨯး ဝူင္ꨵတꨯး<br />

ꨘဳꨵꨅူိဝ္းꨓꨯꨵယဝ္ꨳ။<br />

ထုိင္မဳးပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္း‘‘တူꨓ္သꨤင္ꨳꨀုိꨓ္း’’ Twan Sang Gin မူိဝ္ꨳပီꨶ AD<br />

1236 ꨓꨓ္ꨵ မုင္ꨲꨀူဝ္းတဳꨲတဳꨲꨁဝ္မဳးတိုꨀ္းေꨁꨲꨀꨯꨤးတင္ꨳ Ki Tang တူသꨤꨓ္ꨳ<br />

Nu Chan ထꨰင္ꨳယဝ္ꨳ။ သုိꨀ္းꨬꨁꨲꨁဝ္ေꨀဳꨳမဳးတုိꨀ္းꨀဝ္းမူိင္းတဳꨲလီးꨕူးလူင္ မူိင္း<br />

ꨓမ္ꨅဝ္ꨳထꨰင္ꨳꨀူꨉ္းꨡမ္ꨲꨀဳး ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္မူိင္းမုင္ꨲꨀူဝ္း မꨤꨓ္ꨲꨀူꨳꨁꨤꨓ္ꨲ<br />

Man Gukhan သမ္ꨵꨅ္ꨮꨵꨅြမ္သုိꨀ္းလူင္ꨀူပ္းလꨯꨤးꨁမ္း ‘‘ꨀူꨲပလꨰင္ꨲꨁꨤꨓ္’’မဳးတုိꨀ္း<br />

မူိင္းယူꨲꨓမ္တꨯးထꨰင္ꨳꨓꨯယဝ္ꨳ။<br />

မူိဝ္ꨳꨕြင္းꨓꨓ္ꨵ ပꨱꨓ္ပꨤꨓ္သုိꨀ္းမုင္ꨀူဝ္းတဳꨲတဳꨲ ꨁဝ္ꨟꨰင္းယ္ꨮꨲလူင္ꨓဳꨲ<br />

ꨬလꨳ ꨡꨰဝ္ꨟဳတုိꨀ္းသိမ္းꨡဝ္မူိင္းꨬꨁꨲ မူိင္းတꨯးꨬလꨳ မူိင္းꨡꨓ္မီးꨟꨱမ္းꨓ္ꨮးꨀုꨓ္<br />

လူင္ေꨡးသသွ်ဳးꨅꨱင္ꨲꨅꨤꨓ္းဝꨓ္းꨡြꨀ္ꨲꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။ ꨀြပ္ꨳဝဳꨳꨟꨰင္းသုိꨀ္းမုင္ꨲꨀူဝ္း<br />

ꨁဝ္ယ္ꨮꨲꨓဳꨲꨬလꨳ တꨯးꨟဝ္းေꨀဳꨳꨡဝ္တꨤင္းလꨤꨀ္းလꨰမ္ ‘‘ပရိယဳꨲယ’’သုိꨀ္းေသ<br />

ꨬလꨳ ꨡမ္ꨲတြမ္ꨲတꨰꨓ္းꨁုိꨓ္းသုိꨀ္းမုင္ꨲꨀူဝ္းꨁဝ္၊ ꨡဝ္ꨳလြင္ꨳလီေသ ꨟပ္ꨵတြꨓ္ꨳ


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨡဝ္ꨬလꨳ ꨀူꨓ္းမူိင္းꨡမ္ꨲတꨓ္းလꨯꨳပꨱꨓ္လူိတ္ꨳပꨱꨓ္ယꨤင္မꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨓꨯေꨀဳꨳ<br />

ꨡမ္ꨲတꨓ္းသုꨀ္ꨵယုင္ꨳ မုင္ꨲꨀူဝ္းတဳꨲတဳꨲꨁဝ္ေꨀဳꨳယုမ္ꨲꨅြမ္း မဳꨲယဳꨲသုိꨀ္းတꨯး<br />

ေသꨬလꨳ ꨁုိꨓ္းမူိဝ္းꨀꨮဳꨲလꨯꨤလꨯꨤယဝ္ꨳ။ ꨀူꨉ္းꨀဳꨳꨕြင္းမူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵ ꨀြပ္ꨳဝဳꨳမုင္ꨲꨀူဝ္း<br />

တဳꨲတဳꨲꨁဝ္ ꨁꨮꨤꨀ္ꨳꨡိမ္ꨲပဳꨲယဳꨲꨬလꨳ မူိင္းꨬꨁꨲ၊ မူိင္းတꨯး၊ လꨯꨳꨟပ္ꨵꨁꨤမ္ꨲဝဳꨳ ꨡဝ္ꨁဝ္<br />

ပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳ ပꨱꨓ္ꨁုꨓ္ꨓူိဝ္ꨁြပ္ꨲꨓမ္ꨵလꨰꨓ္လိꨓ္ꨓꨯယဝ္ꨳ။<br />

ပꨤꨓ္ꨀူပ္းလꨯꨤးꨁꨤꨓ္ꨲ ꨀူပ္းလꨯꨤးꨁမ္း<br />

ꨅြမ္သုိꨀ္းလူင္မုင္ꨲꨀူဝ္း<br />

မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨀူပ္းလꨯꨤးꨁꨤꨓ္ꨲ ပꨱꨓ္ꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ꨡိမ္ꨲပဳꨲယဳꨲꨡုပ္ꨵငမ္းꨓ္ꨮးမူိင္း<br />

ꨬꨁꨲꨓꨓ္ꨵ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯး ‘‘တူꨓ္သꨤင္ꨀိꨓ္’’ဝꨱင္းတဳလီးꨕူး<br />

ꨀꨮဳꨲꨟုပ္ꨵထူပ္ꨵတင္း ‘‘ꨀူပ္းလꨯꨤးꨁꨤꨓ္ꨲ’’ ꨀပ္းꨀꨯꨤ လူꨉ္ꨳလြင္ꨳမူိင္းတꨯးယဝ္ꨳ။ ꨀူꨉ္းꨀဳꨳ<br />

ꨡမ္ꨲတꨓ္းꨕꨰဝ္မူိင္းꨬꨁꨲေသ ꨡဝ္ꨓြꨓ္း ေꨕးꨀꨮဳꨲꨅြမ္းပြတ္းတꨤင္းꨬလꨳ<br />

တꨤင္းꨡꨤင္ꨳꨡꨤꨓ္းꨡမ္ꨲꨡြင္ꨲယဝ္ꨳ။<br />

ဝꨯꨤးꨓꨓ္ꨵ<br />

လုꨀ္ꨳꨅꨯꨤးꨅဝ္ꨳတူꨓ္သꨤင္သိꨓ္ꨅဝ္ꨳတူꨓ္သိꨓ္ꨀဳꨵလီ Sin Cha Lih ꨅင္ꨲ<br />

သုိပ္ꨲꨡဝ္ပူꨓ္ꨕြꨓ္းꨅဝ္ꨳေပဳꨳေသꨬလꨳ မူိဝ္းꨡုပ္ꨵꨀူပ္းလꨯးꨁꨤꨓ္ꨲယဝ္ꨳ။ ꨀူပ္း<br />

လꨯꨤးꨁꨤꨓ္ꨲမြꨀ္ꨲဝဳꨳ ꨡဳꨲꨓဳꨲꨅꨤꨀ္ꨳꨡမ္ꨲမီးတီꨳမꨓ္းꨅဝ္ꨳ။ ꨀူꨉ္းꨀဳꨳဝꨯꨵꨡိမ္ꨲပဳꨲယဳꨲ<br />

ꨕꨯꨤတ္ꨮꨳငမ္းꨅဝ္ꨳ ꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္မုင္ꨲꨀူဝ္းေသယဝ္ꨳ။ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯးေꨀဳꨳ ဝꨯꨵ<br />

ပꨱꨓ္ဝဳꨳ‘‘ေꨟဳꨁမ္းꨀြမ္ꨳ’’(ꨕုယိꨓ္ꨲꨁꨤꨓ္ꨲ)ꨕူꨳတꨰꨓ္းꨅဝ္ꨳ ꨡိမ္ꨲပဳꨲယဳꨲမုင္ꨲꨀူဝ္း<br />

တဳꨲတဳꨲꨓꨯယဝ္ꨳ။ ဝꨯꨤးေသလꨯꨳꨡုပ္ꨵꨀုမ္ꨀꨓ္ တင္းꨀူပ္းလꨯꨤးꨁမ္းေသယဝ္ꨳ။ ꨅဝ္ꨳ


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ေꨟဳꨁမ္းတꨯး‘‘သိꨓ္ꨀဳꨳလီ’’ေꨀဳꨳ လꨯꨳပꨱꨓ္ꨅြမ္သုိꨀ္းလူင္ꨟြင္ꨵꨀူပ္းလꨯꨤးꨁမ္းေသ<br />

ꨡမ္ꨀဳး ꨟꨮ္ꨳပꨱꨓ္ ꨕူꨳꨟꨮ္ꨳꨀꨮꨤမ္းꨟူꨵ‘‘ꨀူပ္းလꨯꨤးꨁမ္း’’ထꨰင္ꨳယဝ္ꨳ။<br />

ꨀမ္းꨓꨓ္ꨵ ꨅဝ္ꨳသိꨓ္ꨀဳꨳလီ ေꨀဳꨳꨁီꨲꨟူဝ္သုိꨀ္းꨀူပ္းလꨯꨤးꨁမ္းေသꨬလꨳ<br />

ꨡြꨓ္ꨡဝ္မုင္ꨲꨀူဝ္းꨁဝ္ ꨀꨮဳꨲတုိꨀ္းမူိင္းမင္းꨡꨓ္ပꨱꨓ္ မူိင္းဝူင္ꨵတꨯး ꨡꨓ္မီးပြတ္း<br />

ꨅꨤꨓ္းမူိင္းꨓမ္ꨅဝ္ꨳပꨤꨓ္မူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။ ‘‘မူိဝ္ꨳလꨱဝ္ပꨱꨓ္မူိင္းမꨤꨓ္ꨳ’’<br />

ထုိင္မဳးမူိဝ္ꨳပီꨶ AD 1298 ꨓꨓ္ꨵ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းမုင္ꨲꨀူဝ္းသူင္ꨲလုꨀ္ꨳꨅꨯꨤး<br />

ꨅဝ္ꨳꨀꨰမ္မူိင္း မူိင္းသꨤင္ꨳမဳးလြမ္းꨬလꨳ တူꨉ္းသုိꨀ္းမုင္ꨲꨀူဝ္းတဳꨲတဳꨲ(ꨀူပ္းလꨯꨤး<br />

ꨁမ္း)ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။<br />

မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ေꨟဳꨁမ္းတꨯး ေꨟဳꨁမ္းꨬꨁꨲꨬလꨳ ေꨟဳꨁမ္းမုင္ꨲꨀူဝ္းꨁဝ္ꨓꨯꨵ<br />

ပꨤꨓ္ꨓုိင္ꨳꨀဝ္ပꨱꨓ္ယ္ꨮꨲ ပꨤꨓ္ꨓုိင္ꨳမ္ꨮးပꨱꨓ္ယ္ꨮꨲꨓꨯꨀဝ္ꨁုိꨓ္ꨳမ္ꨮးလူင္း ပꨱꨓ္ꨀꨓ္မဳး<br />

ပꨤꨓ္လ္ꨮပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ လꨯꨳꨟꨓ္ꨓင္ꨲꨓꨓ္ယဝ္ꨳ။<br />

ထုိင္မဳးမူိဝ္ꨳပီꨶ AD 1367 ꨓꨓ္ꨵ ꨁူိဝ္းေꨟဳꨁမ္းတꨯး‘‘သꨤင္’’ꨅဝ္ꨳ ေတꨲ<br />

တင္းပꨱꨓ္မဳး မူိင္းလြတ္ꨳလꨰဝ္းသဝ္းေꨁဳ မူိင္းတꨯးမူိဝ္ꨳꨕြင္းသုိꨀ္းꨁꨮꨤꨀ္ꨳမူိင္းယဝ္ꨵ<br />

တူဝ္ꨳꨀꨮဳꨲꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။ တီꨳမူိင္းꨬꨁꨲေꨀဳꨳ ꨁူိဝ္းꨬꨁꨲ‘‘မိꨓ္း’’ꨅဝ္ꨳလုိပ္ꨳꨡြꨀ္ꨲပꨰတ္ꨳ<br />

ꨕူꨳꨁꨮꨤꨀ္ꨳမူိင္းမုင္ꨲꨀူဝ္းꨁဝ္ေသ တင္ꨳမူိင္းꨀြꨓ္းေꨁဳꨟင္းꨁဝ္ယဝ္ꨳ။ ထုိင္မဳးပီꨶ 1381<br />

AD ꨓꨓ္ꨵ သုိꨀ္းꨬꨁꨲꨬလꨳသုိꨀ္းတꨯး ꨅꨤမ္းꨟꨰင္းꨀꨓ္ထꨰင္ꨳꨁꨀ္ꨵꨓုိင္ꨳယဝ္ꨳ။<br />

ꨕြင္းပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯး ꨡမ္ꨲလꨯꨳပꨱꨓ္ ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္<br />

ယဝ္ꨳ။ မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္မုင္ꨲꨀူဝ္းꨁဝ္ မဳးꨀိꨓ္မူိင္းꨓꨓ္ꨵ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯး လꨯꨳတꨰꨀ္ꨲယꨯꨤꨳ<br />

ꨀꨓ္ေသေတꨲတင္ꨳပꨱꨓ္မဳး ‘‘ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵ’’ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ ꨅဝ္ꨳꨘဳꨵတꨯးꨀူꨉ္းꨓꨯ<br />

ꨓꨓ္ꨵ ꨕူꨳတꨰမ္ꨳပုိꨓ္းꨓမ္ꨅဝ္ꨳသပ္းလꨰင္းꨀꨮဳꨅူိင္ꨵꨓင္ꨲꨓꨯယဝ္ꨳ။<br />

ဝꨯꨤးလင္မဳးꨬꨁꨲꨁဝ္ ꨡုိꨓ္ꨡဝ္ꨳꨅဝ္ꨳꨘဳꨵတꨯး ယꨱꨓ္ပꨱꨓ္ꨅ္ꨮꨬꨁꨲꨁဝ္ꨀꨮဳꨲ<br />

ေသယဝ္ꨵေꨀဳꨳ ꨅူိဝ္းꨁူိဝ္းတꨯးမူိင္းꨓမ္ꨅဝ္ꨳတင္းꨓမ္ လꨯꨳယꨱꨓ္းပꨱꨓ္ꨬꨁꨲယဝ္ꨳ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

တင္ꨳꨓꨓ္ꨵမဳးပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးꨓမ္ꨅဝ္ꨳေꨀဳꨳ လꨯꨳသုတ္းသꨱင္ꨳꨟꨯꨤဝြတ္ꨳꨀꨮဳꨲ<br />

ယဝ္ꨳ။<br />

ဝꨯꨤးေသꨓꨓ္ꨵထꨰင္ꨳ ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵတꨯး Wang <strong>Tai</strong> လꨯꨳမဳးေတꨲတင္ꨳꨓ္ꨮး<br />

မူိင္းဝူင္ꨵပြတ္းꨅꨤꨓ္းယူꨲꨓမ္ တီꨳꨡꨓ္မူိဝ္ꨳလꨱဝ္ꨟြင္ꨵ မူိင္းမꨤဝ္းလူင္ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။<br />

ပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵꨓင္ꨲꨀဝ္ꨲ တꨯးထꨰင္ꨳꨅုမ္းꨓုိင္ꨳ ꨡြꨓ္ꨀꨓ္ေတꨲတင္ꨳပꨱꨓ္မူိင္း‘‘သိပ္း<br />

သြင္ပꨓ္းꨓဳး’’ (Sip Song Pan Na)ꨬလꨳ လꨤꨓ္ꨵꨓဳး Lan Na ေတဳꨲမူိင္းတꨯး<br />

လꨤဝ္း တꨯး ꨡꨓ္ꨟြင္ꨵဝဳꨳ Su Kho Thai သုꨁူဝ္ထꨯး ‘‘မူိင္းထꨯး’’ ThaiLand မူိဝ္ꨳ<br />

လꨱဝ္ꨓꨯꨵထꨰင္ꨳꨀြꨓ္ꨲယဝ္ꨳ။<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးဝူင္ꨵ<br />

ဝꨯꨤးေသꨀူပ္းလꨯꨤးꨁမ္းꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲမူိင္းꨬꨁꨲမူိင္းတꨯး လꨯꨳꨁꨯꨤꨵမဳးပြတ္းꨅꨤꨓ္း<br />

မူိင္းယူꨲꨓမ္‘‘ꨓမ္ꨅဝ္ꨳ’’မူိင္းတꨯးမူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵေသꨬလꨳ လꨯꨳꨟꨓ္မဳးေတꨲမꨤꨓ္ꨳမ္ꨮꨲ<br />

မူိင္းမ္ꨮꨲꨅူိင္ꨵꨓင္ꨲ‘‘မူိင္းဝူင္ꨵ၊ မူိင္းမꨤဝ္းလူင္၊ မူိင္းꨡဳꨲသꨤမ္၊ ꨀꨤတ္ꨲသဳ၊ သိပ္းသြင္<br />

ꨅူꨵတꨯး လꨤꨓ္ꨵꨓဳး’’ꨅူိဝ္းꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။ မူိင္းမꨓိပူꨲရ ꨡဳꨳသꨤမ္ꨓꨓ္ꨵ တင္ꨳမီး<br />

ဝꨯꨵꨅꨱင္ꨲꨅꨤꨓ္းဝꨓ္းꨡြꨀ္ꨲတိꨓ္လြꨯꨡဳꨲသꨤမ္ꨬလꨳ ꨟုꨉ္ꨳလူင္ပူင္းꨕꨯꨤꨲတူꨀ္းမိူင္း<br />

ယူꨲꨓမ္ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ꨬꨁꨲꨁဝ္ꨟြင္ꨵဝဳꨳ ‘‘ꨟီꨲတဳꨲတူဝ္း’’ꨓꨯယဝ္ꨳ။ ꨕူꨳတꨰမ္ꨳပုိꨓ္း<br />

Dr. Buchanam တꨰမ္ꨳဝꨯꨵဝဳꨳ မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္မူိင္းꨡꨤင္းꨀိတ္းꨡြꨀ္ꨲꨀပ္းသုိပ္ꨲꨓြꨀ္ꨳမူိင္း<br />

မဳး မူိင္းꨡဳꨲဝမူိဝ္ꨳပီꨶ 1796 AD ꨓꨓ ္ꨵ ꨁဝ္ꨳလꨯꨳꨕꨰဝ္မူိင္းꨡဳꨲသꨤမ္ ꨀꨤတ္ꨲသဳ<br />

မꨰꨓ္ꨳꨕြင္းမူိဝ္ꨳ မူိင္းꨡဳꨲဝꨬလꨳ မူိင္းꨡဳꨲသꨤမ္ꨁဝ္ꨟꨱတ္းလိꨀ္ꨀꨱꨓ္ꨀꨰꨓ္ꨲ ꨀပ္းꨀꨯꨤꨲ<br />

လူꨉ္ꨳꨁြပ္ꨲꨓမ္ꨵလꨰꨓ္လိꨓ္ တင္းသြင္မူိင္းꨓꨓ္ꨵꨓꨯယဝ္ꨳ။<br />

တꨯးꨡဳꨲသꨤမ္မူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵ ꨟြင္ꨵဝဳꨳ‘‘မဳးလꨰပ္း’’ꨓꨯယဝ္ꨳ။ တꨯးမူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵꨟြင္ꨵ<br />

တူဝ္ꨁဝ္ဝဳꨳ ‘‘ꨀꨤတ္ꨲသဳ’’ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ ‘‘ꨀꨤတ္ꨲသီꨲ’’ꨓꨯယဝ္ꨳ။ ꨀူꨉ္းꨀဳꨳ တꨯးꨡဳꨲသꨤမ္<br />

တင္းမူတ္းꨓꨓ္ꨵꨟြင္ꨵဝဳꨳ‘‘မꨓိပူꨲ’’ꨓꨯယဝ္ꨳ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨀြပ္ꨳꨓꨯꨬလꨳ မူိင္းဝူင္ꨵတꨯးꨓꨯꨵမူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵတꨤင္းꨀꨮꨤင္ꨳမဳးထုိင္ မꨓိပူꨲရ၊<br />

ꨡဳꨲသꨤမ္၊ တꨤင္းꨅꨤꨓ္းꨕꨰဝ္မူိင္းꨡဳꨲဝ တꨤင္းꨟြင္ꨲꨕꨰဝ္မူိင္းယူꨲꨓမ္၊ တꨤင္းꨡြꨀ္ꨲ<br />

ꨕꨰဝ္ꨀꨮဳꨲꨓမ္ꨵꨁူင္းꨬလꨳ ꨟုဝ္ꨓမ္ꨵꨁြင္ꨅꨱင္ꨲꨅꨤꨓ္းဝꨓ္းꨡြꨀ္ꨲꨕꨰဝ္ꨀꨮဳꨲသိပ္းသြင္<br />

ꨅူꨵတꨯး သုꨁူဝ္ထꨯးယဝ္ꨳ။ မူိင္းဝူင္ꨵတꨯးလူင္ေတꨵ ပꨱꨓ္မူိင္းမꨤဝ္းလူင္၊ မူိင္းꨀြင္း<br />

ꨬလꨳ မူိင္းယꨤင္းယဝ္ꨳ။<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းဝူင္ꨵတꨯးမူိင္းမꨤဝ္းလူင္<br />

မူိင္းဝူင္ꨵတꨯး မူိင္းမꨤဝ္းလူင္သမ္ꨵ ေတꨲတင္ꨳမူိဝ္ꨳပီꨶ 667 AD ပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳ<br />

ေꨟဳꨁမ္းတꨯး ‘‘မင္းေꨓဳꨲ’’ေꨀဳꨵေတꨲတင္ꨳပꨱꨓ္မဳးယဝ္ꨳ။ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းသိပ္းသြင္<br />

ပဳးꨁဝ္သုိပ္ꨲလꨤမ္းတꨤမ္းꨀꨓ္ꨡုပ္ꨵယဝ္ꨳ။ ေတꨲꨡဝ္မူိင္းတꨤင္းꨟြင္ꨲမဳး တꨤင္း<br />

ꨅꨤꨓ္းမီးဝꨱင္းတꨯး(27)ဝꨱင္းꨓꨯယဝ္ꨳ။ ေတꨲꨡဝ္ပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳမင္းေꨓဳꨲမဳးꨅဝ္ꨳေꨟဳ<br />

ꨁမ္းတꨯး တꨤင္ꨲꨅုိဝ္ꨳꨁဝ္ဝဳꨳ‘‘ꨅဝ္ꨳလူင္’’ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ ‘‘ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵ’’ꨓꨯယဝ္ꨳ။ ပꨤꨓ္<br />

ꨓꨓ္ꨵ ꨀြပ္ꨳꨀူꨓ္းတꨯးꨡမ္ꨲမီးꨅ္ꨮꨁꨯꨳတုိꨀ္းသုိꨀ္းꨅူးꨕ္ꨮꨬလꨳ တင္ꨳပꨱꨓ္ေꨟဳꨁမ္း<br />

ေသ ယူꨲꨓ္ꨮးꨟꨤင္ꨳꨓ္ꨮးေꨟဳ ꨀတ္းꨀတ္းယꨱꨓ္ယꨱꨓ္ ꨡမ္ꨲꨀꨮဳꨲတုိꨀ္းတꨤင္းလ္ꨮ ꨡမ္ꨲ<br />

ꨁꨮꨤꨀ္ꨳမူိင္းထꨰင္ꨳတီꨳလ္ꨮယဝ္ꨳ။ ထုိင္မဳးပီꨶ 777 AD ꨓꨓ ္ꨵ ꨅဝ္ꨳမင္းေꨓဳꨲꨅꨤမ္ꨲ<br />

ပူꨲꨓြင္းေꨕးꨀꨮဳꨲယဝ္ꨵေသꨬလꨳ ꨀုိတ္းဝꨯꨵလုꨀ္ꨳꨅꨯꨤးꨅဝ္ꨳသူိဝ္ꨁꨤꨓ္ꨲꨘဳꨵ ꨅဝ္ꨳ<br />

သꨤမ္လူင္ꨘဳꨵꨓꨯယဝ္ꨳ။<br />

သူိဝ္ꨁꨤꨓ္ꨲꨘဳꨵ Sho Kan Pa AD-777<br />

သူိဝ္ꨁꨤꨓ္ꨲꨘဳꨵꨓꨯꨵ ဝꨯꨤးေသꨅဝ္ꨳမင္းေꨓဳꨲꨓြင္းေꨕးယဝ္ꨵလꨯꨳꨁုိꨓ္ꨳ<br />

ပꨱꨓ္ꨁုꨓ္ေꨟဳꨁမ္းမူိင္းမꨤဝ္းလူင္ယဝ္ꨳ။ ꨕြင္းမူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵ မူိင္းပြတ္းꨅꨤꨓ္းꨁဝ္<br />

ꨬလꨳ မူိင္းမင္းမူိင္းꨡဳꨲဝꨁဝ္မဳးꨓြမ္းပꨱꨓ္ပဳꨳတ္ꨮꨳꨅဝ္ꨳသူိဝ္ꨁꨤꨓ္ꨲꨘဳꨵယဝ္ꨳ။ ꨅဝ္ꨳ<br />

သꨤမ္လူင္ꨘဳꨵ ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ ꨅဝ္ꨳꨅꨤမ္လူင္ꨘဳꨵသမ္ꨵပꨱꨓ္ ꨅြမ္သုိꨀ္းလူင္ယဝ္ꨳ။<br />

ꨀြပ္ꨳဝဳꨳပီꨳꨡꨯꨤꨳꨅဝ္ꨳꨅ္ꨮꨵမူိဝ္းတုိꨀ္းသိမ္းꨡဝ္ မူိင္းဝꨓ္းတူꨀ္းꨬလꨳ ꨅဝ္ꨳသꨤမ္လူင္


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨘဳꨵေꨀဳꨳ ꨀꨮဳꨲတုိꨀ္းသိမ္းꨡဝ္ဝꨱင္းမꨤꨓ္ꨳေမဳꨲေသယဝ္ꨵ၊ ꨁꨮꨤꨀ္ꨳꨡြꨀ္ꨲꨀꨮဳꨲပြတ္းတူꨀ္း<br />

ꨕꨰဝ္ဝꨱင္းꨀꨤတ္ꨲသဳ ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္း‘‘ပꨤꨓ္ꨲသဳꨲ’’ Ban Sa ꨡ ုပ္ꨵငမ္းꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။<br />

ဝꨯꨤးꨓꨓ္ꨵသမ္ꨵသိမ္းꨡဝ္ထꨰင္ꨳတရိပူꨲရꨡဳꨲဝထꨰင္ꨳꨬလꨳ ꨡုပ္ꨵဝꨯꨵသꨤမ္မူိင္း<br />

ယဝ္ꨳ။ ꨀမ္းꨓꨓ္ꨵမꨓ္းꨅဝ္ꨳ ꨁုိꨓ္းလတ္းလြꨯလူင္ မဳးꨁုိꨓ္းတꨤင္းꨅꨤꨓ္းေသ<br />

ꨕꨰဝ္ꨀꨮဳꨲꨕꨯꨤꨲတူꨀ္းꨓမ္ꨵ လြင္ꨳတ္ꨮꨳꨓမ္ꨵꨁ်ꨤင္းꨓꨓ္ꨵထꨰင္ꨳယဝ္ꨳ။<br />

ပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵမူိင္းꨁ်ꨤင္းꨁဝ္ꨓꨯꨵ ယင္ꨳပꨯꨲမီးလြင္ꨳယꨱꨓ္ꨬငꨳေသ တုိꨀ္းလူိင္း<br />

ꨟꨯꨤꨵလူင္ယူꨲယဝ္ꨳ။ မꨤꨓ္ꨳသူꨓ္ေꨀဳꨳတူꨀ္းတꨰမ္ꨲေတꨵေတꨵယဝ္ꨳ။ ꨅူိင္ꨵꨓင္ꨲꨀူꨓ္း<br />

လူိင္းꨓဳꨲꨀဳꨵ၊ ꨀေတးꨁဝ္ယင္းပꨯꨲꨓုင္ꨳꨕဳꨳꨁူဝ္းေတဳꨲပꨤꨓ္ꨓꨯꨵꨀြꨓ္ꨲယဝ္ꨳ။<br />

ဝꨯꨤးေသꨅဝ္ꨳသꨤမ္လူင္ꨘဳꨵ ꨀꨮဳꨲသိမ္းလꨯꨳမူိင္းꨡဳꨲဝ၊ ꨡဳꨲသꨤမ္ꨲꨬလꨳ<br />

ꨓဳꨲꨀဳꨵꨁဝ္လꨯꨳယဝ္ꨵꨓꨓ္ꨵ တꨰမ္ꨳလိꨀ္ꨳတꨤင္ꨲထုိင္တီꨳမꨓ္းꨅဝ္ꨳ လြင္ꨳဝဳꨳလꨯꨳ<br />

ꨡြင္ꨲသုိꨀ္းꨓꨓ္ꨵေသ ꨅ္ꨮꨵꨀꨮဳꨲသူင္ꨲထုိင္မူိင္းမꨤဝ္းလူင္ယဝ္ꨳ။ ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵမူိင္းမꨤဝ္း<br />

လူင္ꨓꨯꨵ လꨯꨳꨟူꨵꨓမ္ꨀတ္းတꨤင္းꨁꨰꨓ္ꨲꨓြင္ꨵꨅꨯꨤးမꨓ္းꨅဝ္ꨳယဝ္ꨵꨬလꨳ ꨁ္ꨮꨳလ္ꨮ<br />

ꨕိတ္းꨓူိဝ္ꨓြင္ꨵꨅꨯꨤးꨅဝ္ꨳ ထꨤင္ꨲဝဳꨳꨓြင္ꨳꨅꨯꨤးꨅဝ္ꨳ ေတꨁုိꨓ္းမဳးလုꨀ္ꨵꨕိုꨓ္ꨵ<br />

ꨓꨯေသလꨀ္ꨵလြမ္ꨀူဝ္ဝꨯꨵꨓ္ꨮးꨅ္ꨮယဝ္ꨳ။<br />

ꨅဝ္ꨳငဳးꨁမ္း လုꨀ္ꨳꨅဝ္ꨳသꨤမ္လူင္ꨘဳꨵသုိပ္ꨲပုတ္ꨳꨓင္ꨳေꨟဳꨁမ္းမူိင္းတရိ<br />

ပူꨲရ ꨡဳꨲဝယဝ္ꨳ။ မူိင္းꨡꨓ္ေပဳꨳꨅဝ္ꨳꨓင္ꨳꨀိꨓ္ꨀꨮဳꨲ မူိဝ္ꨳꨀြꨓ္ꨲေတꨵ ပꨱꨓ္မူိင္း<br />

ေꨓဳးရဳꨵ(Nora)ဝꨯꨤးမဳးပꨱꨓ္မဳးမူိင္းꨡဳꨳꨟူမ္ ꨡꨓ္ꨁꨮꨤꨀ္ꨳꨡြꨀ္ꨲမ္ꨮꨲꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

ဝꨱင္းေꨟဳꨁမ္းမူိင္းꨡဳꨳသꨤမ္ꨲ ꨡꨓ္ꨅဝ္ꨳသꨤမ္လူင္ꨘဳꨵꨡုပ္ꨵငမ္းမူိင္း<br />

ꨓꨓ္ꨵ ပꨱꨓ္ꨁူိဝ္း(Chao Sen)ꨅဝ္ꨳသꨰꨓ္ꨡꨓ္တင္ꨳပꨱꨓ္မဳးမူိင္းꨡဳꨲꨟူမ္ꨲယဝ္ꨳ။<br />

ပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵꨡဳꨲꨓဳꨲꨅꨤꨀ္ꨳမူိင္းဝူင္ꨵတꨯးꨀꨮꨤင္ꨳꨀꨮဳꨲထုိင္ꨕင္ꨲပꨤင္ꨲလꨯꨤꨲ ‘‘ပင္းꨀလဳး’’<br />

(Bay o Bangal )ေသမူိင္းꨀꨤတ္ꨲသဳ တရိပူꨲရ၊ ꨡဳꨲဝ၊ ꨁဝ္ꨅူိဝ္းꨓꨓ္ꨵမီးမဳးတ္ꨮꨳ<br />

ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵ ꨁုꨓ္ꨅုိဝ္းတꨯးသꨱင္ꨳယဝ္ꨳ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

မူိဝ္ꨳပီꨶ 808 AD ꨓꨓ ္ꨵ ꨅဝ္ꨳသူိဝ္ꨁꨤꨓ္ꨲꨘဳꨵꨓြꨓ္းေꨕးꨀꨮဳꨲေသယဝ္ꨵ<br />

ꨅဝ္ꨳသူိဝ္ငꨤꨓ္ꨘဳꨵဝူင္ꨵတꨯး မူိင္းမꨤဝ္းလူင္ ꨡꨓ္ꨟြင္ꨵဝဳꨳဝူင္ꨵꨀꨤင္ꨓꨓ္ꨵ ꨡုပ္ꨵ<br />

ငမ္းမꨤꨓ္ꨳမူိင္းယဝ္ꨳ။ ꨟူမ္ꨳꨀꨤꨓ္ꨀꨓ္မီးꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵ သိပ္းပဳး ꨡုပ္ꨵငမ္းꨀꨮဳꨲေတꨲထိုင္<br />

ပီꨶ 1315 AD ယဝ္ꨳ။<br />

ထုိင္မဳးပီꨶ 1332 AD မူိင္းဝူင္ꨵတꨯးလꨯꨳတꨰꨀ္ꨲေꨕ ပꨱꨓ္သီꨲꨡူိင္ꨲသီꨲမူိင္း<br />

ဝꨯꨵယဝ္ꨳ။ သီꨲမူိင္းꨓꨓ္ꨵ-<br />

(1)မူိင္းဝူင္ꨵꨓ္ꨮးꨡူိင္ꨲယူꨲꨓမ္ လုꨀ္ꨵတီꨳမူိင္းမꨤဝ္းလူင္ꨀꨮဳꨲꨁꨤဝ္းတꨤင္းꨟဳꨳဝꨓ္း၊ ဝꨯꨤး<br />

ေꨟဳꨁမ္းꨬꨁꨲ သူꨳတီꨳ(Tsu Ti)တူꨓ္ပဳးလုိꨓ္းသုတ္းꨓြꨓ္းေꨕးꨀꨮဳꨲꨓꨓ္ꨵ ꨁုိꨓ္း<br />

ပꨱꨓ္ပဳꨳတ္ꨮꨳဝူင္ꨵတꨯး ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵမင္း ꨡုပ္ꨵငမ္းမူိင္းတꨯးꨁုိꨓ္းꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။<br />

(2)မူိင္းꨡဳꨲသꨤမ္‘‘မꨓိပူꨲရ’’ပꨱꨓ္ ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵတꨯး ꨅဝ္ꨳသꨤမ္လူင္ꨘဳꨵꨡုပ္ꨵငမ္း။<br />

(3)မူိင္းꨀြင္ပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵꨁုꨓ္ေလဳးတꨯးꨡုပ္ꨵငမ္း၊<br />

(4)မူိင္းမꨤဝ္းလူင္ ꨅဝ္ꨳသူိဝ္ꨁꨤꨓ္ꨲꨘဳꨵꨡုပ္ꨵငမ္း ပꨱꨓ္ဝꨯꨵသီꨲတီꨳꨓင္ꨲꨓꨯယဝ္ꨳ။<br />

မူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵ တီꨳေꨟဳꨁမ္းꨡဳꨲဝꨓꨓ္ꨵ ꨡမ္ꨲမီးꨁုꨓ္မီးꨅဝ္ꨳꨬလꨳ ꨅဝ္ꨳ<br />

ေꨟဳꨁမ္းသူိဝ္ꨁꨤꨓ္ꨲꨘဳꨵ လꨯꨳꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲပဳးꨡဳꨲဝယဝ္ꨳ။ ꨀမ္းꨓꨓ္ꨵေမးꨓꨤင္းꨅဝ္ꨳ<br />

ꨡꨓ္ꨀုိတ္းယူꨲတီꨳေꨟဳꨁမ္းမူိင္းမꨤဝ္းလူင္ꨓꨓ္ꨵ ပဳးတꨤင္းလုꨀ္ꨳꨅꨯꨤးသꨤမ္တူꨓ္<br />

လုꨀ္ꨳယိင္းတူꨓ္ꨓုိင္ꨳေသ မဳးꨅြမ္းထုိင္မူိင္းꨡဳꨲဝ မဳးထုိင္တီꨳ မူိင္းꨁမ္းတီꨳ<br />

(မူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵꨟြင္ꨵဝဳꨳꨁꨤမ္ꨳတီꨳ)မဳးယူꨲလꨯꨳသြင္ပီ ေသမဳးေတꨲတင္ꨳပꨱꨓ္မူိင္းꨀြင္<br />

ꨀြပ္ꨳပူိဝ္ꨳဝဳꨳ မဳးꨀꨮꨤင္တီꨳꨓꨓ္ꨵꨬလꨳ မူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵꨟြင္ꨵမူိင္းꨀꨮꨤင္၊ မူိင္ꨀင္မီးꨕꨯꨤꨲ တူꨀ္း<br />

ꨓမ္ꨵ ꨓမ္ꨵေမꨳꨀြင္ယဝ္ꨳ။ ဝꨯꨤးꨓꨓ္ꨵပꨱꨓ္မဳးမူိင္းꨀြင္းꨓꨯꨵ တီꨳေꨟဳꨁမ္းမူိင္းꨀြင္<br />

ꨓꨓ္ꨵ လုꨀ္ꨳꨅꨯꨤးꨅဝ္ꨳေမꨳမူိင္းသြင္ပဳးꨡုပ္ꨵငမ္းဝꨯꨵ ꨕꨯꨤꨲသုိꨀ္းꨬလꨳ ꨕꨯꨤꨲမူိင္း<br />

ေသ ပဳးယ္ꨮꨲꨀိꨓ္မူိင္းꨀꨮဳꨲသꨤမ္ပီ၊ ပဳးလꨱꨀ္ꨵꨀိꨓ္မူိင္းꨀꨮဳꨲ(281)ပီꨶꨓꨯယဝ္ꨳ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

လုꨀ္ꨳꨅꨯꨤးꨅဝ္ꨳေမꨳမူိင္းမꨤဝ္းလူင္ သꨤမ္ꨅဝ္ꨳꨓꨯꨵ ပီꨳꨡꨯꨤꨳပꨱꨓ္သူိဝ္ꨁီꨲꨘဳꨵ<br />

ꨓြင္ꨵꨅုိဝ္ꨳသူိဝ္ဝꨱင္းꨘဳꨵꨬလꨳ သူိဝ္ꨡုပ္ꨵꨘဳꨵယဝ္ꨳ။ ဝꨯꨤးေသပီꨳꨡꨯꨤꨳသြင္ꨅဝ္ꨳ<br />

ꨡုပ္ꨵငမ္းꨀꨮဳꨲယဝ္ꨵ ꨓြင္ꨵလုိꨓ္းသူိဝ္ꨡုပ္ꨵꨘဳꨵသုိပ္ꨲပူတ္ꨳေꨟဳꨁမ္းမူိင္းꨀြင္ꨀꨮဳꨲ<br />

ယဝ္ꨳ။ ပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳပဳးꨓꨯꨵလꨯꨳꨡုပ္ꨵငမ္းမူိင္းꨀြင္မူိ္ဝ္ꨳပီꨶ AD 1363 ေသ ဝꨯꨤးꨡုပ္ꨵ<br />

လꨯꨳသꨤမ္ပီꨶꨅဝ္ꨳꨡဝ္လုꨀ္ꨳသုိꨀ္းꨀꨮဳꨲတုိꨀ္းꨕꨓ္းမူိင္းꨡဳꨲဝ တီꨳꨡꨓ္ေပဳꨳꨅဝ္ꨳ<br />

ꨬလꨳ ပီးꨡꨯꨤꨳꨅဝ္ꨳꨡုပ္ꨵငမ္းꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။ တုိꨀ္းသိမ္းလꨯꨳမူိင္းꨅူꨵꨀꨰင္ꨳ ꨡꨓ္မီး<br />

ꨕꨯꨤꨲတူꨀ္းꨓမ္ꨵꨀꨱဝ္ေတဳလꨱဝ္ပꨱꨓ္(ꨅိꨅ္ꨵꨀꨯꨤး)ꨅꨀꨰင္းꨓꨯꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။<br />

မူိဝ္ꨳꨕြင္းပီꨶ 1364 AD မူိင္းꨡဳꨲဝပꨱꨓ္ဝꨯꨵꨡဳꨲဝꨅူꨵꨀꨰင္းꨬလꨳ ꨡဳꨲဝပꨤင္<br />

ယဳꨳ(ပꨤင္ꨶယဳꨵ)ꨓꨯယဝ္ꨵ။ မူိင္းꨅူꨵꨀꨰင္းပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳသူိဝ္ꨁီꨲꨘဳꨵꨡုပ္ꨵငမ္းယဝ္ꨵ။<br />

ထုိင္မဳးပီꨶ 1445 AD ꨓꨓ ္ꨵ လꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳသူိဝ္ꨡုပ္ꨵꨘဳꨵ၊ သူိဝ္ꨟုင္ꨲꨘဳꨵပုတ္ꨳ<br />

တꨰꨓ္းꨡဝ္တီꨳယူꨲ ေꨟဳꨁမ္းမူိင္းꨀြင္းေသ သုိပ္ꨲပူတ္ꨳတꨤမ္းလꨤမ္းꨀꨮဳꨲယဝ္ꨵ။ ပꨤꨓ္<br />

ꨡဳꨲဝꨓꨓ္ꨵ လုꨀ္ꨳꨅဝ္ꨳသူိဝ္ꨁꨤꨓ္ꨲꨘဳꨵ ꨅဝ္ꨳသူိဝ္ꨁီꨲꨘဳꨵꨡုပ္ꨵငမ္းꨡဳꨲဝ၊ သူိဝ္<br />

ပꨱင္းꨘဳꨵ ꨡုပ္ꨵငမ္းꨅူꨵꨀꨱင္း သူိဝ္ꨡုပ္ꨵꨘဳꨵꨡုပ္ꨵငမ္းပꨤင္ယဳꨳ(ပင္ꨶယဳꨵ)ꨓꨯယဝ္ꨵ။<br />

ပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵꨕုင္းꨡဳꨲꨓဳꨲꨅꨤꨀ္ꨳတꨯးꨀုိꨓ္းယ္ꨮꨲꨀꨰꨓ္ꨲꨁꨰင္ေတꨵေတꨵ။ ဝꨯꨤးေသသိူဝ္<br />

ꨟူင္ꨲꨘဳꨵꨓြꨓ္းေꨕးꨀꨮဳꨲယဝ္ꨵေသꨓꨓ္ꨵ လုꨀ္ꨳꨅꨯꨤးꨅဝ္ꨳသီꨲတူꨓ္ သိုပ္ꨲꨡုပ္ꨵ<br />

ငမ္းမူိင္းꨀြင္းꨀꨮဳꨲယဝ္။ ꨕြင္းꨓꨓ္ꨵ လုꨀ္ꨳꨅꨯꨤးလူင္ꨅဝ္ꨳꨟုင္းꨁမ္း ꨀိꨓ္မူိင္းꨀြင္း<br />

မင္းꨘဳꨵꨬလꨳ မူိင္းꨀꨰတ္ꨲတင္းတူꨓ္လုိꨓ္း ꨅဝ္ꨳꨟုင္းသꨰင္ ꨀိꨓ္မူိင္းယꨤင္းꨬလꨳ<br />

ꨟꨱမ္းꨟြမ္း။ လုꨀ္ꨳယိင္းသြင္ေꨀဳꨵꨕူꨳယ္ꨮꨲပꨱꨓ္ꨀူပ္ꨵꨀꨓ္ တင္းꨕူꨳꨀိꨓ္ဝꨱင္း(မ်ိဝ္ꨵ<br />

ꨅဳး)မူိင္းꨀြင္းေသꨬလꨳ လုꨀ္ꨳယိင္းꨡြꨓ္ꨲသမ္ꨵ ပꨱꨓ္ꨕူꨳထိင္းꨕꨤꨓ္ꨲတဳꨲငိုꨓ္း<br />

ꨁမ္းယဝ္ꨳ။<br />

ထုိင္မဳးမူိဝ္ꨳပီꨶ 1474 AD ꨀ ြပ္ꨳဝဳꨳမူိင္းေတဳꨲမိူင္းလꨯꨳမီးလြင္ꨳꨕိတ္းꨅ္ꨮ<br />

ꨀꨓ္ေသꨬလꨳ ꨅဝ္ꨳꨟုင္းꨁမ္း လꨯꨳသူင္ꨲꨀူꨓ္းꨀပ္းသုိပ္ꨲꨡြꨀ္ꨲꨀꨮဳꨲꨓြꨀ္ꨳမူိင္း ꨀꨮဳꨲတီꨳ<br />

မူိင္းꨀမ္ꨲပဳꨲ ꨡမ္ꨲꨓꨓ္မူိင္းꨀမ္ꨲေပဳꨵꨅဳꨵꨡꨓ္ꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲ မူိင္းမꨓိပူꨲရ ꨡဳꨲသꨤမ္ꨲ<br />

ꨅဝ္ꨳလꨤꨓ္ꨕီ လြင္ꨳꨁꨯꨳသြꨓ္ꨵမꨰင္ꨲꨀꨓ္တင္းလုꨀ္ꨳယိင္းꨅဝ္ꨳꨀမ္ꨲပဳꨲꨬလꨳ ꨟꨱတ္း<br />

ꨡူꨉ္းလီꨀꨓ္ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းꨀမ္ꨲပဳꨲေꨀဳꨳꨡဝ္တꨤင္းလုꨀ္ꨳယိင္းေသ


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨅြမ္းမူိဝ္းမူိင္းဝူင္ꨵတꨯး မူိင္းꨀြင္းꨬလꨳမူိဝ္ꨳထုိင္မဳးꨓူိဝ္လြꨯꨅိꨀ္ꨵမူဝ္ ꨕꨯꨤꨲတူꨀ္ꨵ<br />

ꨡူိင္ꨲသꨤမ္ꨁူꨀ္ꨵꨓꨓ္ꨵ လꨯꨳꨁꨤမ္ꨲတꨤင္းꨅဝ္ꨳꨁမ္းဝꨤတ္ꨳ ꨡꨓ္ꨕိတ္းꨅ္ꨮ ꨓူိဝ္ꨅဝ္ꨳ<br />

မူိင္းဝူင္ꨵပ္ꨮꨵေꨟꨵတုိꨀ္းꨅြမ္းတꨤင္းယဝ္ꨳ။ ꨀြပ္ꨳသုိꨀ္းꨅဝ္ꨳꨁမ္းဝꨤတ္ꨳꨁဝ္ လꨯꨳတီꨳလီ<br />

ဝꨯꨵ ꨡြꨓ္တꨤင္းꨬလꨳ ꨅဝ္ꨳလꨤꨓ္ꨕီလꨯꨳတူꨀ္းသုမ္းသုိꨀ္းꨁုꨓ္ꨁမ္းဝꨤတ္ꨳꨁဝ္ေသ<br />

လုꨀ္ꨳယိင္းꨁုꨓ္မူိင္းꨀမ္ꨲေပဳꨵꨅဳꨵေꨀဳꨳလꨯꨳပဳးꨀꨮဳꨲ ꨓ္ꨮးမုိဝ္းꨁုꨓ္ꨁမ္းဝꨤတ္ꨳယဝ္ꨳ။<br />

ꨀမ္းꨓꨓ္ꨵ ꨅဝ္ꨳမင္းဝူင္ꨵမူိင္းမꨤဝ္းလူင္ေꨀဳꨳ ပꨱꨓ္ꨡꨓ္ꨕိတ္းꨅ္ꨮလူင္<br />

လꨤင္ေသ ꨟꨤင္ꨳꨟꨰꨓ္းသုိꨀ္းလမ္းတုိꨀ္းꨁုꨓ္မူိင္းꨅဝ္ꨳꨁမ္းဝꨤတ္ꨳꨀမ္းလꨱဝ္ယဝ္ꨳ။<br />

ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵ ꨅဝ္ꨳꨟုင္းꨁမ္းေꨀဳꨳ ꨁꨤမ္ꨳꨟူꨉ္ꨳꨀူꨲပူဝ္း(Ku Bo )ꨀꨮဳꨲꨟြင္ꨵꨡဝ္တင္းꨕူꨳ<br />

ꨀိꨓ္မူိင္း‘‘မ်ိဝ္ꨵꨅဳး’’မꨓိပူꨲရ ꨅြမ္းမဳးထꨰင္ꨳယဝ္ꨳ။ မူိဝ္ꨳလမ္းꨁုိတ္းသုိꨀ္းꨁုꨓ္ꨁမ္း<br />

ဝꨤတ္ꨳꨓꨓ္ꨵ ပꨱꨓ္ပြꨯးတုိꨀ္းꨀꨓ္ေတꨵေတꨵဝဳꨳဝဳꨳꨬလꨳ သိုꨀ္းꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵဝꨰတ္ꨵလꨯꨳ<br />

သုိꨀ္းꨁုꨓ္ꨁမ္းဝꨤတ္ꨳေသတဳꨵေꨀဳꨳ ꨁုꨓ္ꨁမ္းဝꨤတ္ꨳေတꨵလꨀ္ꨵꨡြꨀ္ꨲပꨯꨤꨳ လြတ္ꨳ<br />

ပူꨓ္ꨵလꨯꨳလီလီꨓꨯယဝ္ꨳ။<br />

ꨁုꨓ္ꨁမ္းဝꨤတ္ꨳꨓꨯꨵ ပꨱꨀ္ꨵသမ္ꨵလꨯꨳပꨱꨓ္ꨁုꨓ္မူိင္းမꨓိပူꨲရေသတဳꨵေꨀဳꨳ<br />

ꨀြပ္ꨳမꨓ္းꨅဝ္ꨳꨡမ္ꨲေပဳးမီးꨅ္ꨮလီꨓူိဝ္ပူိꨓ္ꨳꨬလꨳ ꨀူꨓ္းမူိင္းꨡမ္ꨲေပဳးꨟꨀ္ꨵꨟြမ္<br />

မꨓ္းꨅဝ္ꨳꨀဳꨳꨟုိဝ္။ ဝꨯꨤးေသမူိင္းဝူင္ꨵꨡြင္ꨲသုိꨀ္းယဝ္ꨵ မူိင္းꨀြင္းꨬလꨳ မꨓိပူꨲရသြင္<br />

မူိင္းꨓꨯꨵꨟꨱတ္းလိꨀ္ꨳꨀꨱꨓ္ꨀꨰꨓ္ꨲꨀꨓ္လြင္ꨳꨀတ္းယꨱꨓ္ယဝ္ꨵ။ တꨤင္းꨀꨮꨤင္ꨳꨡဳꨲꨓဳꨲ<br />

ꨅꨤꨀ္ꨳမူိင္းဝူင္ꨵေꨀဳꨳ ꨕꨱဝ္ထုိင္မူိင္းေꨓဳꨲရဳꨵꨀီꨲရိ ꨡꨓ္မီးသုိဝ္ꨳဝူင္ꨳꨀꨤင္ꨓမ္ꨵမꨤဝ္း<br />

ꨬလꨳ ꨓမ္ꨵꨁ်ꨤင္းꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။ ဝꨯꨤးꨟꨱတ္းလိꨀ္ꨳꨀꨱꨓ္ꨀꨰꨓ္ꨲꨀꨓ္လီငမ္းယဝ္ꨵ ꨅဝ္ꨳ<br />

ဝူင္ꨵꨁမ္း မူိင္းဝူင္ꨵေꨀဳꨳ ꨁုိꨓ္းမူိဝ္းမူိင္းꨀဝ္ꨲမူိင္းꨀြင္ယဝ္ꨳ။ ဝꨯꨤးꨓꨓ္ꨵꨡမ္ꨲေပဳးꨟုိင္<br />

ꨡဝ္ꨓြင္းေꨕးသုတ္းꨅူဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨀꨮဳꨲယဝ္ꨳ။ မူိဝ္ꨳပီꨶ AD 1512 ꨓꨓ္ꨵ လုꨀ္ꨳꨅꨯꨤး<br />

ꨅဝ္ꨳ ꨅဝ္ꨳပꨱင္းꨘဳꨵ ꨁုိꨓ္းသုိပ္ꨲပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵလူင္ေသ ꨡုပ္ꨵငမ္းမူိင္းꨀြင္ꨀꨮဳꨲ<br />

ယဝ္ꨳ။ ပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳတူꨓ္ꨓꨯꨵ ꨀြပ္ꨳꨡြင္ꨲသုိꨀ္းလူင္ꨓမ္ꨓဳꨲꨬလꨳ ရတꨓဳꨲꨀꨰဝ္ꨳ<br />

သꨰင္ငိုꨓ္းꨁမ္း ꨅꨤင္ꨵမဳꨵဝူဝ္းꨀꨮꨯꨤး ꨡꨓ္လꨯꨳမဳးတꨤင္ꨲမူိင္းꨓꨓ္ꨵ မီးꨓမ္ꨓဳꨲေတꨵ<br />

ေတꨵꨓꨯယဝ္ꨳ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨁုꨓ္ေꨟဳꨁမ္းမူိင္းထꨯး မူိင္းꨡိꨓ္ꨲတူဝ္ꨲꨁ်ꨯꨤးꨓဳး<br />

ꨡဳꨲသွဳꨵꨅꨱင္ꨲꨅꨤꨓ္းဝꨓ္းꨡြꨀ္ꨲ(Indochina) Sou<strong>the</strong>ast Asia ꨁမ္း<br />

တီꨳꨬလꨳ သီꨲရိလင္းꨀဳ(သီꨲꨟုိဝ္ꨲ)ꨅꨀꨮဳꨲꨅူိဝ္းꨓꨯꨵ ယင္းလꨯꨳမဳးꨟꨱတ္းꨡူꨉ္းလီ<br />

မꨟဳမိတ္ꨵ မူိင္းဝူင္ꨵတꨯးꨓꨯယဝ္ꨳ။ မူိဝ္ꨳပီꨶ 1568 AD ꨓꨓ ္ꨵꨵ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းသူိဝ္<br />

ပꨱင္းꨘဳꨵ လꨯꨳꨓြꨓ္းေꨕးꨀꨮဳꨲꨬလꨳ ꨅဝ္ꨳသူိဝ္ꨁူမ္ꨲꨘဳꨵꨁုိꨓ္ꨳတꨰꨓ္းပꨱꨓ္ ꨅဝ္ꨳေꨟဳ<br />

ꨁမ္းယဝ္ꨳ။<br />

ပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳတူꨓ္ꨓꨯꨵ ꨀꨮဳꨲတုိꨀ္းꨡြင္ꨲမူိင္းထꨯး ꨡြင္ꨲေပꨵသြင္ꨁ်ꨰꨀ္ꨳေသ<br />

လꨯꨳရတꨓဳꨲငိုꨓ္းꨁမ္းꨬလꨳ ꨅꨤင္ꨵꨕူိꨀ္ꨲမဳးသီꨲတူဝ္ယဝ္ꨵ။ ꨀြပ္ꨳꨓꨯပူိꨓ္ꨡြꨓ္<br />

ꨀꨓ္ꨟြင္ꨵꨅဝ္ꨳꨁူမ္ꨳꨘဳꨵဝဳꨳ‘‘ꨅဝ္ꨳꨅꨤင္ꨵꨕူိꨀ္ꨲ’’ꨓꨯယဝ္ꨳ။<br />

ဝꨯꨤးေသꨓꨓ္ꨵ ꨁုꨓ္မူိင္းꨡဳꨲဝလုꨀ္ꨵꨕုိꨓ္ꨵမဳးတုိꨀ္းတြပ္ꨲတꨰꨓ္းမူိင္းမꨤဝ္း<br />

လူင္ꨬလꨳ မꨓ္းꨅဝ္ꨳေꨀဳꨳလꨯꨳပꨯꨤꨳꨀꨮဳꨲယူꨲသဝ္းꨓ္ꨮးမူိင္းꨁမ္းတီꨳꨅူဝ္ꨳꨁꨤဝ္းယဝ္ꨳ။<br />

မူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵတေပးမꨓးမꨤꨓ္ꨳသြင္ေꨀဳꨵ ꨁိင္းတူးယꨤင္းꨬလꨳ ꨁိင္းသꨰင္းလꨤင္း<br />

သိꨅ္ꨵꨅဳꨲလူꨵꨓူိဝ္မꨓ္းꨅဝ္ꨳꨬလꨳ လꨯꨳꨁꨤမ္ꨲတီꨵꨉြပ္းꨀꨮဳꨲꨅြမ္းမိူဝ္ꨳꨁုꨓ္ꨡဳꨲဝ<br />

ꨁဝ္ယဝ္ꨵ။ လꨯꨳသꨱင္ꨳꨀꨤမ္ꨲꨀꨮဳꨲꨓ္ꨮးမုိဝ္းꨕူꨳꨁꨱꨓ္ꨡဳꨲဝꨁဝ္ယဝ္ꨳ။ ꨅဝ္ꨳꨓꨯꨵတꨓ္း<br />

လꨯꨳꨀိꨓ္မူိင္း(19)ပီꨶꨓꨯယဝ္ꨳ။<br />

ဝꨯꨤးꨓꨓ္ꨵ လုꨀ္ꨳꨅꨯꨤးမꨓ္းꨅဝ္ꨳ ꨅဝ္ꨳꨁုꨓ္ꨳꨁမ္းꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵမူိင္းမꨤဝ္းလူင္<br />

သုိပ္ꨲꨓင္ꨳေꨟဳꨁမ္းယဝ္ꨳ။ ပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵမꨓ္းꨅဝ္ꨳꨀꨮဳꨲတုိꨀ္းꨁုိꨓ္း မူိင္းꨡဳꨲဝꨬလꨳ<br />

လꨯꨳꨡြင္ꨲသုိꨀ္းꨀꨮဳꨲꨕꨰဝ္ထုိင္ꨡူိင္ꨲေမꨲတူးပုꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။ ꨀူꨉ္းꨓဳꨲ ꨕြင္းꨓꨓ္ꨵ<br />

မꨰꨓ္ꨳမူိဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းꨬꨁꨲလူင္းမဳးꨀဝ္းမူိင္းꨡဳꨲဝꨬလꨳ ꨅဝ္ꨳꨁုꨓ္ꨳꨁမ္းေꨀဳꨳ ꨡမ္ꨲ<br />

တꨓ္းသိမ္းလꨯꨳမူိင္းꨡဳꨲဝ တင္းသꨱင္ꨳလꨯꨳꨬလꨳꨁုိꨓ္းမူိဝ္းတꨤင္းမူိင္းမꨤဝ္းလူင္<br />

ꨁုိꨓ္းယဝ္ꨳ။ လꨯꨳသꨱင္ꨳꨀꨤမ္ꨲꨓြꨓ္းေꨕးꨀꨮဳꨲꨓ္ꨮးပီꨶ 1593 AD ꨓꨓ္ꨵꨓꨯယဝ္ꨳ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨀမ္းꨓꨓ္ꨵ ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵꨁုꨓ္ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ꨅဝ္ꨳꨟုင္းꨘဳꨵ ꨁုိꨓ္ꨳပꨱꨓ္ꨁုꨓ္ꨅဝ္ꨳ<br />

ဝူင္ꨵမူိင္းမꨤဝ္းလူင္ယဝ္ꨳ။ ထုိင္မဳးꨅဝ္ꨳꨓꨯꨵေꨀဳꨳꨀꨮဳꨲတုိꨀ္းမူိင္းꨡဳꨲဝ ထꨰင္ꨳꨀမ္းꨓုိင္ꨳ<br />

ယဝ္ꨳ။ ꨕြင္းꨓꨓ္ꨵ မꨰꨓ္ꨳမူိဝ္ꨳꨁုꨓ္မူိင္းꨡဳꨲဝ လꨯꨳတꨤင္းꨁုꨓ္ꨬꨁꨲꨁဝ္ တိꨉြပ္း<br />

ꨡဝ္မူိဝ္းမူိင္းꨬꨁꨲယဝ္ꨵꨬလꨳ ꨁဝ္ꨡမ္ꨲမီးꨅဝ္ꨳမီးꨁုꨓ္ ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵတꨯးေꨀဳꨳလꨯꨳ<br />

တုိꨀ္းသိမ္းꨡဝ္ငꨯꨤꨳငꨯꨤꨳꨀူꨉ္းယဝ္ꨵ။ ꨓꨓ္ေသတဳꨵေꨀဳꨳ ꨀြပ္ꨳꨡမ္ꨲꨡုပ္ꨵငမ္းေပꨵ<br />

လꨯꨳ ꨀူꨓ္းမူိင္းꨡဳꨲဝ ꨁဝ္ꨬလꨳဝꨯꨤးꨡုပ္ꨵမူိင္းလꨯꨳသီꨲပီꨶꨓꨓ္ꨵ ꨅဝ္ꨳပြꨯꨲပꨰတ္ꨳေꨟဳ<br />

ꨁမ္းမူိင္းꨡဳꨲဝ ေသꨀꨮဳꨲတုိꨀ္းသိမ္းꨡဝ္ꨟꨱတ္းꨁုꨓ္ꨓ္ꨮးမူိင္းယꨤင္းယဝ္ꨳ။ မူိင္းယꨤင္း<br />

ေꨀဳꨳ ပꨱꨓ္ေꨟဳꨁမ္းေꨕမူိင္းမꨤဝ္းလူင္ꨀꨮဳꨲယဝ္ꨳ။<br />

ꨓ္ꨮးပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳꨁုꨓ္ဝူင္ꨵမိူင္းမꨤဝ္းလူင္ꨓꨯꨵ ꨡမ္ꨲꨁဝ္ꨳꨡုပ္ꨵထိင္းလꨯꨳမူိင္း<br />

ꨡဳꨲဝ ထꨰင္ꨳယဝ္ꨳ။ လꨯꨳဝဳꨳꨅုိဝ္ꨳသꨱင္တꨯးဝူင္ꨵမူိင္းမꨤဝ္းလူင္ ꨟꨯꨤꨅုမ္ꨀꨮဳꨲꨓ္ꨮးꨕြင္း<br />

သိပ္းပီꨶ လုမ္းလုမ္းꨓꨯယူꨲယဝ္ꨳ။ ထုိင္မဳးပီꨶ 1734 AD မီးꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵသြင္ပဳး<br />

ꨅုိဝ္ꨳဝဳꨳ ꨅဝ္ꨳမင္းေပဳးꨬလꨳ ꨅဝ္ꨳꨀ်ဳꨲတူꨓ္းမူိင္းꨀြင္ ꨀꨮဳꨲꨅူးꨁုꨓ္မူိင္းꨀရိꨀ္ꨵꨓဳꨲ<br />

ဝဳꨲမꨓိပူꨲရ၊ ꨡဳꨲသꨤမ္ေသ ꨡုပ္ꨲꨀုမ္ꨀꨓ္တဳꨲေတꨕြမ္ꨵꨟူမ္ꨳꨀꨮဳꨲတုိꨀ္းသိမ္းꨡဝ္<br />

မူိင္းꨡဳꨲဝ ꨟꨮ္ꨳပဳးတ္ꨮꨳဝူင္ꨵတꨯးꨁုိꨓ္းꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။ ꨀမ္းꨓꨓ္ꨵလꨯꨳꨅ္ꨮꨀꨓ္ေသ ꨁဝ္<br />

သꨤမ္ꨅဝ္ꨳေꨀဳꨳꨟူမ္ꨳꨀꨓ္ေသ ꨀꨮဳꨲတုိꨀ္းသိမ္းꨡဝ္ မူိင္းေမꨲတူး ꨓ္ꨮးမူိင္းꨡဳꨲဝ<br />

ꨬလꨳလꨯꨳꨡြင္ꨲေပꨵလီꨶယဝ္ꨳ။ ဝꨯꨤးꨓꨓ္ꨵ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းမူိင္း ꨀရိꨀ္ꨵꨓဳꨲဝဳꨲေꨀဳꨳ<br />

ꨡဝ္လုꨀ္ꨳယိင္းမꨓ္းꨅဝ္ꨳ‘‘ꨓꨤင္းမိꨅ္ꨵသ္ယꨱꨓ္ꨲလီꨅူဝ္ꨳေယꨳ’’ꨡꨤပ္ꨲမꨰင္ꨲꨅဝ္ꨳ<br />

ꨀ်ဳꨲထုꨓ္းယဝ္ꨵ။<br />

ဝꨯꨤးꨓꨓ္ꨵ ꨅဝ္ꨳꨓꨤင္းယꨱꨓ္ꨲလီ(ꨀရိꨀ္ꨵ)မီးမဳးလုꨀ္ꨳꨅꨯꨤးသြင္ꨅဝ္ꨳ ꨅဝ္ꨳ<br />

ꨁူိဝ္းသူင္ꨬလꨳ ꨅဝ္ꨳꨁူိဝ္းသꨰင္၊ ꨅဝ္ꨳꨁူိဝ္းသꨰင္ပုတ္ꨳတꨰꨓ္းေꨟဳꨁမ္းယဝ္ꨳ။ ꨕြင္း<br />

ꨓꨓ္ꨵ ꨀြပ္ꨳဝဳꨳꨅဝ္ꨳမူိင္းꨡဳꨲဝꨡမ္ꨲမီးꨬလꨳ မီးꨀူꨓ္းꨅုမ္းꨓုိင္ꨳ ေတꨲပꨱꨓ္မဳး<br />

ꨅူိဝ္ꨵꨁူိဝ္းꨁဝ္တီꨳမꨤꨓ္ꨳေပဳꨳမꨯꨤꨳ(ေပဳးမꨯꨤꨲ)ꨡမ္ꨲꨓꨓ္ ဝꨤꨓ္ꨳမူးသူိဝ္းꨓꨓ္ꨵေသ<br />

ꨟြမ္ꨟꨰင္းသုိꨀ္းꨁဝ္ တဳꨲေတတြပ္ꨲꨁုိꨓ္းမူိင္းဝူင္ꨵတꨯးꨬလꨳ ယူꨲလြတ္ꨳလꨰဝ္းꨟꨤင္းေꨁဳ<br />

ꨁဝ္ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ဝꨤꨓ္ꨳေပဳꨳမꨯꨤꨳꨓꨯꨵ ꨟူိဝ္ꨳꨟူိင္းမဳးမူိဝ္ပီꨶ 1752-AD ꨓꨓ္ꨵေသ ꨡြင္ꨲေꨅꨲ<br />

ယဳꨵေꨀဳꨳꨡဝ္ꨟꨰင္းသုိꨀ္းေသ ꨁုိꨓ္းꨟꨱတ္းꨟꨮ္ꨳမူိင္းꨡဳꨲဝ တင္းသꨱင္ꨳပꨱꨓ္ꨁုိꨓ္းꨡꨓ္<br />

လꨱဝ္ꨀꨓ္ꨬလꨳ ေတꨲတင္ꨳပꨱꨓ္ေꨟဳꨁမ္းꨡဳꨲဝ ထꨰင္ꨳꨕဝ္ꨲꨓုိင္ꨳယဝ္ꨵ။ ဝꨯꨤးꨓꨓ္ꨵ<br />

ꨀꨮဳꨲတုိꨀ္းသိမ္းပဳးမူိင္းထꨯး တရိပူꨲရ ꨡဳꨲဝ သꨤမ္းမူိင္းꨬလꨳမူိင္းꨡဳꨲဝတꨯးꨀြꨓ္ꨲ<br />

ယဝ္ꨳ။<br />

ꨡူးꨡြင္ꨲေꨅꨲယဳꨵꨬလꨳ တေပးလုꨀ္ꨳꨓြင္ꨵမꨓ္း ꨅူိဝ္းꨓꨓ္ꨵꨁဝ္ꨡမ္ꨲ<br />

ꨅ္ꨮꨳꨁူိဝ္းꨁုꨓ္ꨓင္ꨲꨀဝ္ꨲ ꨀူꨉ္းꨀဳꨳ ꨀူꨓ္းယူꨲꨓ္ꨮးꨡူိင္ꨲေပဳꨳမꨯꨤꨳꨁဝ္ꨓꨯꨵ ꨁဝ္ꨕြမ္ꨵꨀꨓ္<br />

လီꨓဳꨲꨬလꨳ ထုိင္တီꨳေပဳးလꨯꨳꨡုပ္ꨵဝꨤꨓ္ꨳꨀိꨓ္မူိင္း ꨓင္ꨳေꨟဳꨁမ္းꨓ္ꨮးမူိင္းꨡဳꨲဝ<br />

ယဝ္ꨳ။ ꨓꨓ္ေသတဳꨵ ꨀြပ္ꨳꨡမ္ꨲမီးလꨯꨤး ပရိေယꨲꨡုပ္ꨵဝꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨬလꨳ လူိဝ္းꨁူိဝ္း<br />

ဝꨤꨓ္ꨳေပဳꨳမꨯꨤꨳꨁဝ္ ꨡမ္ꨲယုိꨓ္းယꨤဝ္းသုိပ္ꨲပုတ္ꨳꨓင္ꨳေꨟဳꨁမ္းလꨯꨳယဝ္ꨳ။ ဝꨯꨤးေသ<br />

ꨡြင္ꨲေꨅꨲယဳꨵသꨱင္ꨳꨀꨤမ္ꨲꨀဳꨲေꨟꨓꨓ္ꨵ ꨁုꨓ္မူိင္းꨡꨓ္သိုပ္ꨲꨀိꨓ္မူိင္းꨀꨮဳꨲꨅူိဝ္း<br />

ꨓꨓ္ꨵ ꨡမ္ꨲꨡြꨀ္ꨲꨅုိဝ္ꨳသꨱင္သင္၊ မီးꨁုꨓ္ꨀြꨓ္းꨡူိင္ꨲ ꨅူိင္ꨵꨓင္ꨲꨅဝ္ꨳꨘဳꨵ ꨅူိဝ္း<br />

ပꨱꨓ္ꨁူိဝ္းတꨯး ꨅူိဝ္းꨓꨓ္ꨵꨀူꨉ္းꨡꨓ္ꨡြꨀ္ꨲꨅုိဝ္ꨳꨡြꨀ္ꨲသꨱင္ꨓꨓ္ꨵ၊ ဝꨯꨤးလုိꨓ္းမဳး<br />

မူိင္းလူင္ꨡဳꨲဝꨓꨯꨵ ပꨱꨓ္ꨀူꨓ္းတꨤင္ꨲꨁူိဝ္းꨡုပ္ꨵငမ္းꨀူꨉ္းꨓꨯယဝ္ꨳ။ ေပဳးေတ<br />

တူꨉ္းꨁုိꨓ္းꨅူိဝ္းꨡꨓ္တꨰမ္ꨳမဳးပဳꨳꨓူိဝ္ꨓꨓ္ꨵေသ မူိင္းဝူင္ꨵတꨯးꨓꨯꨵ ꨡမ္ꨲꨅ္ꨮꨳ<br />

ဝဳꨳမူိင္းမꨤဝ္းလူင္မူိင္းလꨱဝ္ꨀူꨉ္း မူိင္းဝူင္ꨵမူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵ ယ္ꨮꨲꨀꨮꨤင္ꨳꨓဳꨲꨡဳးလဳးꨬလꨳ<br />

(1)မူိင္းꨓမ္ꨅဝ္ꨳ (2)မူိင္းꨡဳꨲဝ (3)မူိင္းမꨓိပူꨲရ ꨡဳꨲသꨤမ္ꨬလꨳ ေꨓဳးရဳꨲꨀီꨲရိꨵ<br />

ꨀဳꨵ (4)မူိင္းꨀြင္ မူိင္းယꨤင္း ꨀꨤတ္ꨲသဳ ꨅူိဝ္းꨓꨯꨵေꨀဳꨳ ေꨟဳꨁမ္းေꨕမူိင္းဝူင္ꨵတꨯး<br />

ꨓင္ꨲꨀဝ္ꨲယဝ္ꨳ။ ပꨱꨓ္ပꨤꨓ္လꨱဝ္ꨀꨓ္ တင္းမူိင္းဝူင္ꨵꨀꨤင္မူိင္းမꨤဝ္းလူင္ ꨡꨓ္ဝဳꨳ<br />

ꨓꨓ္ꨵ။ Ma Herry Yale တꨰမ္ꨳဝꨯꨵဝဳꨳꨓင္ꨲꨓꨯယဝ္ꨳ။<br />

လုꨀ္ꨵတီꨳမူိင္းမꨤဝ္းလူင္ေသꨓꨤင္းေꨟဳꨁမ္း ‘‘ꨅဝ္ꨳꨓꨤင္းမူဝ္ꨁမ္း’’ေမး<br />

ꨅဝ္ꨳသူိဝ္ꨁꨤꨓ္ꨲꨘဳꨵ ꨀꨮဳꨲေတꨲတꨤင္ꨳေꨟဳꨁမ္းေꨕမူိင္းꨀြင္ယဝ္ꨳ။ ꨅဝ္ꨳသူိဝ္ꨁꨤꨓ္ꨲ<br />

ꨘဳꨵသမ္ꨵ ေတꨲတင္ꨳꨓင္ꨳမူိင္းꨡဳꨲဝ၊ ဝꨯꨤးလင္မဳးမူိဝ္ꨳပီꨶ 1445 AD ꨓꨓ္ꨵလုꨀ္ꨳ<br />

ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵသူိဝ္ꨡုပ္ꨵꨘဳꨵသမ္ꨵေတꨲတင္ꨳပꨱꨓ္ေꨟဳꨁမ္းေꨕမူိင္းယꨤင္း ꨡꨓ္ꨅဝ္ꨳ<br />

ꨟုင္းသꨰင္သုိပ္ꨲꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨓꨓ္ꨵ-<br />

ပုိꨓ္းတꨯးဝူင္ꨵ ꨀꨤင္မူိင္းမꨤဝ္းလူင္ꨡꨓ္ေတꨲတင္ꨳပꨱꨓ္မဳးယဝ္ꨵꨅူိဝ္း<br />

(1)ꨅဝ္ꨳꨁုꨓ္လီေတꨲတင္ꨳမူိင္းမꨤဝ္းလူင္ေꨟဳꨁမ္းမူိင္းမꨤဝ္းမူိဝ္ꨳပီꨶ 80-100 AD<br />

ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။ မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ တုိꨀ္ꨵပꨱꨓ္ပꨤꨓ္မူိင္းꨓမ္ꨅဝ္ꨳ ꨡမ္ꨲꨓꨓ္မူိင္း<br />

မင္း မူိင္းမင္း၊ ပဝ္းသိꨓ္ꨓꨯꨵေသ ထုိင္မဳး 667-AD ꨅင္ꨲေတ ꨟူိဝ္ꨳꨟူိင္းပꨱꨓ္<br />

မူိင္းဝူင္ꨵတꨯးမဳး ပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳမင္းေꨓဳꨲယဝ္ꨳ။<br />

(2)ꨀူပ္းလꨯꨤးꨡမ္ꨲꨓꨓ္ မင္းေꨓဳꨲေတဳꨲꨀဳꨲꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵ(11)တူꨓ္ ꨡုပ္ꨵငမ္းလူင္<br />

ꨀꨮဳꨲ ေတꨲတင္ꨳꨡဝ္မူိဝ္ꨳပီꨶ AD 667 ထုိင္ 777 ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။<br />

(3)ꨅဝ္ꨳသꨤမ္ꨲလူင္ꨘဳꨵ တုိꨀ္းေပꨵေꨁꨲꨁဝ္ေသ ပꨱꨓ္ꨅြမ္သုိꨀ္းလူင္ သိူဝ္ꨁꨤꨓ္ꨲ<br />

ꨘဳꨵေသꨬလꨳ ေတꨲတင္ꨳꨡဳꨲဝ မူိဝ္ꨳပီꨶ 808-1325 AD ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။<br />

(4)ꨅဝ္ꨳꨓꨤင္းမူဝ္ꨁမ္း ေမးꨓꨤင္းꨅဝ္ꨳသူိဝ္ꨁꨤꨓ္ꨲꨘဳꨵေတꨲတင္ꨳေꨟဳꨁမ္း တီꨳ<br />

မူိင္းꨀြင္ ꨡꨓ္ပꨱꨓ္ေꨟဳꨁမ္းေꨕ မူိင္းမꨤဝ္းလူင္ မူိဝ္ꨳပီꨶ 839-AD ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။<br />

(5)ꨅဝ္ꨳꨟုင္းꨁမ္း လꨯꨳꨡုပ္ꨵငမ္းမူိင္းမꨓိပူꨲရ ꨡဳꨲသꨤမ္ꨬလꨳ မူိင္းေꨓဳးရဳꨵꨓဳꨲꨀ၊<br />

မူိဝ္ꨳပီꨶ 1315 AD ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨵ။<br />

(6)ပꨤꨓ္မူိင္းဝူင္ꨵ တင္းꨡဳꨲဝပꨱꨓ္သုိꨀ္းꨀꨓ္ꨓꨓ္ꨵ ပꨱꨓ္ပီꨶ 1445-AD ꨓꨓ ္ꨵ<br />

ယဝ္ꨳ။<br />

(7)ꨅဝ္ꨳသူိဝ္ꨁူပ္းꨘဳꨵꨬလꨳ ꨅဝ္ꨳꨁꨯꨲꨘဳꨵꨀꨮဳꨲတုိꨀ္းေတဳးမိူင္းထꨯး။<br />

(8)ဝူင္ꨵတꨯးမူိင္းမꨤဝ္းလူင္ လꨯꨳတꨰꨀ္ꨲယꨯꨤꨳꨀꨓ္ ပꨤꨓ္ေပဳꨳမꨯꨤꨳꨡြင္ꨲေတꨲယဳꨵ တုိꨀ္း<br />

ꨀꨓ္တင္းꨅဝ္ꨳꨁူိဝ္းသꨰင္မူိဝ္ꨳပီꨶ AD 1850 ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။<br />

(9)ꨅဝ္ꨳသူိဝ္ပꨱင္းꨘဳꨵ ꨡဳꨲဝꨁဝ္မဳးတုိꨀ္းတြပ္ꨲတꨰꨓ္းꨀူꨉ္းꨓဳꨲꨡမ္ꨲꨡြင္ꨲမꨤင္ꨲ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

(10)ꨅဝ္ꨳသူိဝ္ꨁူပ္းꨘဳꨵ ꨀꨮဳꨲတုိꨀ္းမူိင္းထꨯးပြတ္းတ္ꨮꨳ လꨯꨳမဳးꨅꨤင္ꨵꨕူိꨀ္ꨲသီꨲတူဝ္<br />

တင္းရတꨓဳꨲꨀꨰဝ္ꨳသꨰင္ငုိꨓ္းꨁမ္းတင္းꨓမ္ယဝ္ꨳ။<br />

(11)ꨅဝ္ꨳꨁုꨓ္ꨁမ္း ပꨤꨓ္မꨓ္းꨅဝ္ꨳꨓꨯꨵ လꨯꨳပꨱꨓ္သုိꨀ္းလူင္ꨀꨓ္ တင္းꨬꨁꨲꨬလꨳ<br />

မꨓ္းꨅဝ္ꨳလꨯꨳတူꨀ္းသုမ္းꨀꨮဳꨲ ꨓ္ꨮးပꨤင္သုိꨀ္းလူင္ꨁူဝ္လꨱꨀ္းꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။<br />

(12)ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵꨀꨤင္ မူိင္းမꨤဝ္းလူင္(14)ꨅဝ္ꨳ ေတꨲတင္ꨳꨡဝ္ 1596-1606 AD<br />

ꨓꨓ္ꨵပုိꨓ္းꨁုꨓ္မူိင္းမꨤဝ္းလူင္ ꨁꨤတ္ꨲꨀꨮဳꨲယဝ္ꨳ။<br />

(13)ပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵသီꨲပဳး ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵတꨯးပြꨯꨲပꨰတ္ꨳမူိင္းꨡဳꨲဝ ꨓ္ꨮးꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္<br />

မူိင္းမꨤဝ္းလူင္ꨀုိတ္းဝꨯꨵ မူိင္းꨀြင္၊ မူိင္းမꨤဝ္းလူင္မꨓိပူꨲရꨬလꨳ ꨡဳꨲသꨤမ္ꨓဳꨲꨀြꨯး<br />

ယဝ္ꨳ။<br />

(14)ပꨤꨓ္မူိင္းꨡဳꨲဝ တꨰꨀ္ꨲယꨯꨤꨳ ꨓ္ꨮးမူိင္းꨡဳꨲဝꨓꨓ္ꨵေတꨵ တင္ꨳꨡဝ္ 1662<br />

ေတဳꨲထိုင္ 1672-AD ꨓꨓ္ꨵ ꨁꨤဝ္းသိပ္းပီꨶလုမ္းလုမ္း ပꨱꨓ္ꨕြင္းမူိင္းတꨰꨀ္ꨲယꨯꨤꨳ<br />

ꨀꨓ္ယဝ္ꨳ။<br />

(15)ပꨤꨓ္ꨁုꨓ္မူိင္းမꨤဝ္းလူင္၊ ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵꨟဳꨳꨅဝ္ꨳ ꨁဝ္သုိပ္ꨲတꨤမ္းလꨤမ္းꨀꨓ္ꨀꨮဳꨲ<br />

တင္ꨳꨡဝ္ပီꨶ 1672 ေတဳꨲထုိင္ 1734-AD ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။<br />

(16)ပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳမူဝ္ꨁမ္းꨟူိင္း ꨀြပ္ꨳဝဳꨳလုꨀ္ꨳꨅꨯꨤးꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵꨁဝ္ ꨡမ္ꨲမီးယဝ္ꨵꨬလꨳ<br />

လꨯꨳꨡဝ္ꨓꨤင္းယိင္း ꨁုိꨓ္းꨟꨱတ္းꨁုꨓ္ꨓꨤင္းဝူင္ꨵ‘‘ꨓꨤင္းေꨟဳꨁမ္းမူိင္းမꨤဝ္းလူင္’’<br />

ပꨤꨓ္မူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵ ꨀြပ္ꨳဝဳꨳမိူင္းမꨤဝ္းလူင္ ꨡမ္ꨲေပဳးမီးꨡဳꨲꨓဳꨲယဝ္ꨵꨬလꨳ မူိင္းတရိ<br />

ပူꨲရေꨕꨡြꨀ္ꨲꨟꨱတ္းမူိင္းꨀြꨓ္းေꨁဳယဝ္ꨳ။ ပꨯꨤꨳꨁဝ္ꨳမဳးတုိꨀ္းꨡူိင္ꨲꨡူꨀ္ꨵꨕူဝ္ꨲ‘‘မူိဝ္ꨳ<br />

လꨱဝ္သူꨉ္ꨲပူဝ္ꨲ’’ꨡꨓ္မီးပဳꨳတ္ꨮꨳမူိင္းဝူင္ꨵထꨰင္ꨳလူးꨀြꨓ္ꨲယဝ္ꨵ။<br />

(17)ꨅဝ္ꨳꨁူိဝ္းသꨰင္ မူိဝ္ꨳပီꨶ 1850 AD ပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵပဳးလုိꨓ္းသုတ္း ꨡꨓ္<br />

ꨡုပ္ꨵငမ္းမူိင္းဝူင္ꨵꨀꨤင္ မူိင္းမꨤဝ္းလူင္လꨯꨳတုိꨀ္းꨀꨓ္တင္း ꨡြင္ꨲေꨅꨲယဳꨵ(ဝꨤꨓ္ꨳ<br />

ေပဳꨳမꨯꨤꨳ)ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

(18)ပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳꨘဳꨵတꨯး ꨀဝ္ꨳမူိင္းꨡမ္ꨲꨓꨓ္ ေꨀဳးသမ္ꨲꨕီꨲ မူိဝ္ꨳပီꨶ 1889 AD<br />

ေတꨲတင္ꨳꨓ္ꨮးမူိင္းသꨰꨓ္ꨳဝီလူင္‘‘ꨅဝ္ꨳꨁုꨓ္သꨰင္ꨡတိင္ꨲ’’ေတꨲတင္ꨳယဝ္ꨳ။<br />

(19)ပꨤꨓ္မူိင္းသꨰꨓ္ꨳဝီ ꨡုပ္ꨵငမ္းမူိင္းတꨯးꨀဝ္ꨳမူိင္း မူိဝ္ꨳပီꨶ 1889 AD ꨓꨓ္ꨵ-<br />

(1)မူိင္းသꨰꨓ္ꨳဝီလူင္<br />

(2)မူိင္းမꨤဝ္းလူင္<br />

(3)မူင္းꨀꨱင္းတုင္<br />

(4)မူိင္းသီꨲပြꨀ္ꨵ(သီꨲေပဳꨵ)<br />

(5)မူိင္းမꨰတ္ꨳ<br />

(6)ꨀꨓ္ꨲတဳꨲရဝတီꨲ<br />

(7)မူိင္းꨓꨯꨤး<br />

(8)မူိင္းတြင္ꨲ<br />

(9)မူိင္းယြင္ꨳꨟူꨉ္ꨳ ပꨱꨓ္ꨅူိဝ္းꨓꨯꨵယဝ္ꨳ။<br />

ပုိꨓ္းတီꨳꨀꨰပ္ꨳဝꨱင္းသꨰꨓ္ꨳဝီလူင္<br />

လုꨀ္ꨵတီꨳမူိင္းမꨤဝ္းလူင္ေသ တꨯးေတꨲတင္ꨳလူင္းမဳး မူိင္းေꨀဳးသမ္ꨲꨕီꨲ<br />

(ကုိးသွ်မ္းျပည္)Kaw Sam Phi မူိင္းꨅဝ္ꨳꨘဳꨵတꨯး ꨡဝ္ꨳမူိင္းေသ ꨡꨓ္ꨡုပ္ꨵ<br />

ငမ္းမူိင္း ꨀဝ္ꨳမူိင္းꨓꨓ္ꨵ သမ္ꨵပꨱꨓ္မူိင္းသꨰꨓ္ဝီလူင္ယဝ္ꨳ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

လြင္ꨳလြꨀ္ꨵမꨯꨤꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ေꨟဳꨁမ္း ꨅူိဝ္းꨡုပ္ꨵငမ္းေꨟဳꨁမ္းတꨯး ဝꨱင္းေꨟဳ<br />

ꨁမ္း တီꨳတꨯးꨡုပ္ꨵငမ္း မူိင္းꨬꨁꨲမူိင္းတꨯးတင္းသꨱင္ꨳတင္းမူတ္းꨓꨓ္ꨵꨅမ္ꨵ မီး<br />

မူိꨓ္ပဳꨳတ္ꨮꨳꨓꨯꨵယဝ္ꨳ။<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး (2512-2435 BC)<br />

မꨯꨤꨁပ္ꨵ ꨅုိဝ္ꨳꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္း ꨅူိဝ္ꨵꨁူိဝ္းꨟူိꨓ္း ပီꨶမူိင္း ပီꨶꨀိꨓ္မူိင္း<br />

1 ꨅဝ္ꨳတူꨓ္ယူꨀ္ꨲꨟြင္ꨵ တꨯးတꨯး BC (ꨘ၊ပ၊ပ၊)2512-2435 78 ပီꨶ<br />

ꨅဝ္ꨳသꨰင္ꨁꨱဝ္<br />

2 တီꨳꨁူꨀ္ꨵꨅဝ္ꨳသူိဝ္ꨟꨤဝ္ꨳ တꨯးတꨯး 2434-2365 70 ပီꨶ<br />

3 ꨅဝ္ꨳꨅꨯꨤး<br />

တꨯးတꨯး<br />

2364-2359 9 ပီꨶ<br />

٭ မူိင္းꨅꨤင္ꨵဝူ‎٭<br />

ꨀဳꨳꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲတꨯး<br />

167 ပီꨶ<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး ꨅꨤင္ꨵဝူꨡူ 3 ꨅဝ္ꨳ<br />

182 ပီꨶ<br />

ꨕꨯး<br />

4 ꨅဝ္ꨳသူꨳ လꨤꨓ္တူꨓ္ꨳယူꨀ္ꨲ တꨯးတꨯး 2255-2303 48 ပီꨶ<br />

မူိင္းေꨟဳꨬပꨲ ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးလူိဝ္း ꨡူꨕꨯး<br />

မꨯꨤ ꨅုိဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္း ꨁူိဝ္းꨟူိꨓ္း ပီꨶမူိင္း ꨀꨱꨓ္မူိင္း<br />

1 ꨁုꨓ္ꨀꨤင္(ꨅဝ္ꨳယုိꨓ္း) တꨯးတꨯးလုိဝ္း 2185-2146 13-ပီꨶ<br />

2 ꨅဝ္ꨳꨅꨤင္ꨵ တꨯးတꨯးလုိဝ္း 2145-2118 23-ပီꨶ<br />

3 ꨅဝ္ꨳသူိဝ္ꨀꨤင္ တꨯးတꨯးလုိဝ္း 2118-2058 60-ပီꨶ<br />

4 ꨅဝ္ꨳတီꨲꨀိဝ္ꨲ တꨯးတꨯးလုိဝ္း 2057-2041 17-ပီꨶ<br />

5 ꨅဝ္ꨳတီꨳဝꨯꨤꨳ တꨯးတꨯးလုိဝ္း 2040-2015 26-ပီꨶ<br />

6 ꨅဝ္ꨳတီꨲမင္း တꨯးတꨯးလုိဝ္း 2014-2009 18-ပီꨶ<br />

7 ꨅဝ္ꨳတီꨲသီꨲ တꨯးတꨯးလုိဝ္း 2008-1923 16-ပီꨶ<br />

8 ꨅဝ္ꨳꨕူꨳꨁꨰင္ တꨯးတꨯးလုိဝ္း 1980-1923 59-ပီꨶ<br />

9 ꨅဝ္ꨳတီꨲꨁုꨓ္ တꨯးတꨯးလုိဝ္း 1921-1901 21-ပီꨶ<br />

10 ꨅဝ္ꨳတီꨲꨁိင္း တꨯးတꨯးလုိဝ္း 1900-1880 21-ပီꨶ<br />

11 ꨅဝ္ꨳတီꨲꨁုꨓ္ꨀဳ တꨯးတꨯးလုိဝ္း 1880-1850 31-ပီꨶ<br />

12 ꨅဝ္ꨳတီꨲꨀဝ္ꨳ တꨯးတꨯးလုိဝ္း 1849-1839 11-ပီꨶ<br />

13 ꨅဝ္ꨳတီꨲꨘဳꨵ တꨯးတꨯးလုိဝ္း 1838-1820 19-ပီꨶ<br />

14 ꨅဝ္ꨳတီꨲꨀိတ္ꨲ တꨯးတꨯးလုိဝ္း 1819-1766 53-ပီꨶ<br />

မꨯꨤတြင္း ٭ ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္တꨯး(14)ꨅဝ္ꨳ ꨀိꨓ္မူိင္းꨀꨮဳꨲ 192 ပီꨶ<br />

ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ꨬꨁꨲ (3)ꨅဝ္ꨳ ꨀိꨓ္မူိင္းꨀꨮဳꨲ 147 ပီꨶ


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

မူိင္းလုိဝ္းပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး သꨤင္ꨬလꨳယုိꨓ္း<br />

1 ꨅဝ္ꨳꨁိင္းတင္ꨳ တꨯးယိုꨓ္း 2434-2365 -ပီꨶ<br />

2 ꨅဝ္ꨳတꨯးꨀဳ တꨯးယုိꨓ္း 1753-1721 35 ပီꨶ<br />

3 ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္း(24)ꨅဝ္ꨳ ယုိꨓ္းသꨤင္ 1720-1155 566 ပီꨶ<br />

4 ꨅဝ္ꨳသိꨓ္ တꨯးယုိꨓ္း 1154-1123 33 ပီꨶ<br />

မꨯꨤတြင္း ٭ ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ေꨟဳꨁမ္း (27)တူꨓ္ ꨀိꨓ္မူိင္း (645)ပီꨶ<br />

ꨡြꨓ္လုꨀ္ꨵဝꨯးဝꨯး - ꨟဝ္းꨅူိဝ္းတꨯး<br />

ပူိင္းꨕꨯးထြင္ꨲပꨓ္ - ꨟꨮ္ꨳလꨰင္းꨟꨓ္<br />

ပုိꨓ္းꨡꨓ္တꨯးꨟုိင္း - တꨤင္ꨲဝꨤꨓ္ꨳမူိင္း<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းသူိဝ္ မူိင္းꨀꨯꨤးꨀꨤင္<br />

ꨁပ္ꨵ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္း ꨁူိဝ္းꨟူိꨓ္း ပီꨶမူိင္း ꨀိꨓ္မူိင္း<br />

1 ꨁုꨓ္ဝူင္ꨵသူိဝ္ꨀꨱင္းဝူင္ꨵ တꨯးသူိဝ္ BC 696-682 15 ပီꨶ<br />

2 ꨅဝ္ꨳꨀꨯꨤးဝူင္ꨵ တꨯးသူိဝ္ BC 681-677 5 ပီꨶ<br />

3 ꨅဝ္ꨳꨟꨯꨤးဝူင္ꨵ တꨯးသူိဝ္ BC 676-652 25 ပီꨶ<br />

4 ꨅဝ္ꨳꨅꨤင္ꨵဝူင္ꨵ တꨯးသူိဝ္ BC 651-619 33 ပီꨶ<br />

5 ꨅဝ္ꨳꨁိင္းဝူင္ꨵ တꨯးသူိဝ္ BC 618-613 6 ပီꨶ<br />

6 ꨅဝ္ꨳꨁꨮꨤꨓ္ဝူင္ꨵ တꨯးသူိဝ္ BC 612-607 6 ပီꨶ<br />

7 ꨅဝ္ꨳတုိꨓ္းဝူင္ꨵ တꨯးသူိဝ္ BC 606-586 21 ပီꨶ<br />

8 ꨅဝ္ꨳꨁꨰꨓ္ဝူင္ꨵ တꨯးသူိဝ္ BC 585-572 14 ပီꨶ<br />

9 ꨅဝ္ꨳလုိꨓ္းဝူင္ꨵ တꨯးသူိဝ္ BC 571-545 21 ပီꨶ<br />

10 ꨅဝ္ꨳꨁꨰင္ဝူင္ꨵ တꨯးသူိဝ္ BC 544-520 25 ပီꨶ<br />

11 ꨅဝ္ꨳꨁꨱꨓ္းဝူင္ꨵ တꨯးသူိဝ္ BC 419-476 44 ပီꨶ<br />

12 ꨅဝ္ꨳယုိꨓ္းဝူင္ꨵ တꨯးသူိဝ္ BC 475-469 7 ပီꨶ<br />

13 ꨅဝ္ꨳꨁꨰꨓ္တင္ꨳဝူင္ꨵ တꨯးသူိဝ္ BC 468-441 28 ပီꨶ<br />

14 ꨅဝ္ꨳꨀꨤဝ္ꨳဝူင္ꨵ တꨯးသူိဝ္ BC 440-426 15 ပီꨶ<br />

မꨯꨤတြင္း ٭ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္း(14)တူꨓ္ ꨀိꨓ္မူိင္းꨀꨮဳꨲ 270 ပီꨶ<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး ꨀဝ္ꨳမူိင္း ‘‘မူိင္းꨅဝ္ꨳ’’<br />

1 ဝꨯꨤးလီဝူင္ꨵ တꨯးꨅဝ္ꨳ BC 425-402 24-ပီꨶ


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

2 ꨡြꨓ္ဝူင္ꨵ တꨯးꨅဝ္ꨳ BC 401-376 26-ပီꨶ<br />

3 လီဝူင္ꨵ တꨯးꨅဝ္ꨳ BC 375-369 7-ပီꨶ<br />

4 ꨟꨰင္းဝူင္ꨵ တꨯးꨅဝ္ꨳ BC 368-321 27-ပီꨶ<br />

5 သီꨁိင္းဝူင္ꨵ တꨯးꨅဝ္ꨳ BC 320-315 6-ပီꨶ<br />

6 ꨓꨤꨓ္ဝူင္ꨵ တꨯးꨅဝ္ꨳ BC 314-256 69-ပီꨶ<br />

မꨯꨤတြင္း ٭ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯး (6)ꨅဝ္ꨳꨀိꨓ္မူိင္းꨀꨮဳꨲ 395 ပီꨶ<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးꨁိင္း<br />

1 သီဝူင္ꨵတီꨲ တꨯးꨁိင္း BC 294-210 39-ပီꨶ<br />

2 ꨡူသုင္ဝူင္ꨵတီꨲ တꨯးꨁိင္း BC 209-207 3-ပီꨶ<br />

မꨯꨤတြင္း<br />

٭ ပꨱꨓ္ပꨤꨓ္တꨯးꨁုိꨓ္းꨡုပ္ꨵꨁမ္းမူိင္းꨬꨁꨲ မူိင္းတꨯး တင္းသꨱင္ꨳꨁꨤင္ꨵထူꨓ္ꨳသြင္ꨬလꨳ<br />

ꨀမ္းလုိꨓ္းသုတ္းယဝ္ꨳ။ ဝꨯꨤးလင္ꨓꨯꨵ တꨯးလꨯꨳတꨰꨀ္ꨲယꨯꨤꨳ ပꨱꨓ္သꨤမ္မူိင္းꨅုမ္းေသ<br />

ꨡြꨀ္ꨲမဳးေတꨲတင္ꨳꨕꨯꨤꨲꨅꨤꨓ္းမူိင္းယူꨲꨬလꨳ ပꨱꨓ္မဳးမူိင္းတꨯး မူိင္းထꨯး မူိင္းလꨤဝ္း<br />

ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။<br />

ဝꨯꨤးသꨤမ္ꨅုမ္းꨓꨓ္ꨵသမ္ꨵ-<br />

(1) တꨯးꨟုဝ္ꨓမ္ꨵ Plature Traders တꨯးမူိင္းတူင္ꨳ<br />

(2) တꨯးသီꨲꨡူိင္ꨲ သီꨲꨁုမ္ꨵ ꨀူꨉ္ꨳꨁꨱဝ္ ꨀꨮꨤင္သီꨶ ꨀꨮꨤင္တင္ꨳ။<br />

ꨡꨓ္သꨤꨓ္ꨁတ္း ꨅဝ္ေꨟဳꨁမ္းမူိင္ꨁိင္းဝူင္ꨵတီꨲꨬလꨳ ꨡြꨀ္ꨲေတꨲတင္ꨳ<br />

ပꨱꨓ္တꨯးမူိင္းလြꨯ Hilly Tribers ꨓꨯꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။<br />

တꨯး ထꨯး လꨤဝ္း (ꨘ၊ ပ၊ ယ) AD<br />

တꨯးꨅူိဝ္းꨡꨓ္ꨕြမ္ꨵꨀꨓ္မဳးေတꨲတင္ꨳမူိင္းꨕꨯꨤꨲꨅꨤꨓ္းယူꨲꨓမ္<br />

ꨁပ္ꨵ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္း ꨁူိဝ္းꨟူိꨓ္း ပီꨶမူိင္း ꨀိꨓ္မူိင္း<br />

206-219 (ꨘ၊ ပ၊ ယ) ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးꨟꨤꨓ္ တꨯးတꨯးသꨤမ္မူိင္း ꨟုဝ္ꨓမ္ꨵ သီꨁုမ္ꨵ ꨀꨮꨤင္တင္ꨳ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

တꨯးသꨤမ္မူိင္းꨅမ္ꨵ ꨵ ꨵ ꨵ ꨵ ꨵ<br />

1 ေꨟဳꨁမ္းဝꨯꨤꨳ ꨓ္ꨮးမူိင္းသူိဝ္းꨘꨯး ꨟုဝ္ꨓမ္ꨵ<br />

2 ေꨟဳꨁမ္းဝူင္ꨵ ꨓ္ꨮးမူိင္းသီꨁုမ္ꨵ ꨀꨤꨓ္သူꨳ<br />

3 ေꨟဳꨁမ္းသူꨳ ꨓ္ꨮးမူိင္းလꨰဝ္းꨘꨯး သီꨁုမ္ꨵ<br />

٭ မꨯꨤတြင္း<br />

ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯး (27)တူꨓ္ ꨀိꨓ္မူိင္းꨀꨮဳꨲ 426 ပီꨶ<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းꨓမ္ꨅဝ္ꨳ ယူꨲꨓမ္ ꨀူꨉ္ꨳꨁꨱဝ္ သီꨁုမ္ꨵ<br />

1 ꨅဝ္ꨳမင္းသီ တꨯးမင္း AD 650-674 76 - ပီꨶ<br />

2 ꨅဝ္ꨳမင္းꨀဝ္ꨳ တꨯးမင္း AD 738-793 56 - ပီꨶ<br />

3 မင္းသꨰꨓ္ꨟꨤဝ္ꨳꨀဝ္ꨳ တꨯးသꨤင္ AD 792-902 109 - ပီꨶ<br />

4 တꨯးတꨱꨓ္းꨟုိင္ꨀဝ္ꨳ တꨯးꨅဝ္ꨳ AD 903-927 28 - ပီꨶ<br />

5 တꨯးယ္ ꨮꨲꨓုိင္ꨳꨀဝ္ꨳ တꨯးယုိꨓ္း AD 928… 1 - ပီꨶ<br />

6 တꨯးလီꨀဝ္ꨳ တꨯးတူꨓ္ꨳ AD 929-936 8 - ပီꨶ<br />

7 တꨯးꨁုိꨓ္ꨳꨀဝ္ꨳ တꨯးꨀဝ္ꨳ AD 937-1094 157 - ပီꨶ<br />

8 တꨯးလီꨀဝ္ꨳ တꨯးတူꨓ္ꨳ AD 1095-1096 2 - ပီꨶ<br />

٭မꨯꨤတြင္း ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯး(6) ꨟုꨀ္းꨁူိဝ္းꨀိꨓ္မူိင္းꨀꨮဳꨲ 515 ပီꨶ<br />

ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းဝူင္ꨵတꨯး မူိင္းမꨤဝ္းလူင္<br />

မူိင္းမꨤဝ္း မူိင္းꨀြင္<br />

1 ꨁုꨓ္လီ မူိင္းမꨤဝ္း AD 650-667(AD ꨘ၊ ပ၊ ယ) 17 - ပီꨶ<br />

2 ꨁုꨓ္လꨯꨤးꨬလꨳꨅဝ္ꨳ မူိင္းမꨤဝ္း AD 667-777 111 - ပီꨶ<br />

3 မင္းေꨓဳꨲ မူိင္းမꨤဝ္း AD 777 တင္ꨳေꨟဳꨁမ္းꨡဳꨲဝ<br />

4 သူိဝ္ꨁꨤꨓ္ꨲꨘဳꨵꨬလꨳ မူိင္းမꨤဝ္း AD 777-808 31 - ပီꨶ


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

သꨤမ္လူင္ꨘဳꨵ<br />

5 ဝူင္ꨵသိပ္းꨅဝ္ꨳ ꨁူိဝ္းသူိꨓ္ꨁꨤꨓ္ꨲꨘဳꨵ AD 808-1315 507 - ပီꨶ<br />

6 သူိဝ္ꨁမ္းꨘဳꨵ ꨁူိဝ္းသူိꨓ္ꨁꨤꨓ္ꨲꨘဳꨵ AD 1315-1334 19 - ပီꨶ<br />

7 လုꨀ္ꨳသူိဝ္ꨁꨤꨓ္ꨲꨘဳꨵ ထီꨓုိင္ꨳ မူိင္းꨀြင္ AD 1335-1338 3 - ပီꨶ<br />

8 လုꨀ္ꨳသူိဝ္ꨁꨤꨓ္ꨲꨘဳꨵ ထီသြင္ မူိင္းꨀြင္ AD 1338-1364 26 - ပီꨶ<br />

9 သူိဝ္ꨡုပ္ꨵꨘဳꨵ မူိင္းꨀြင္ AD 1364 30 - ပီꨶ<br />

10 သူိဝ္ꨟုင္းꨘဳꨵ မူိင္းꨀြင္ AD 1445 81 - ပီꨶ<br />

11 သူိဝ္ယိပ္ꨲꨘဳꨵ မူိင္းꨀြင္ AD 1445-1512 သိမ္းမꨓိပူꨲရ<br />

12 သူိဝ္ပꨱင္းꨘဳꨵ မူိင္းꨀြင္ AD 1512-1568 ꨡဳꨲဝမဳးတုိꨀ္း<br />

13 သူိဝ္ꨁူမ္းꨘဳꨵ မူိင္းꨀြင္ AD 1568-1587 သိမ္းတုိꨀ္မူိင္း<br />

ထꨯးမူိင္းမꨤꨓ္ꨶ<br />

14 ꨅဝ္ꨳꨁမ္းꨁုꨓ္ မူိင္းꨀြင္ AD 1587-1592 သုမ္းꨬꨁꨲ<br />

15 ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵꨁုꨓ္ မူိင္းꨀြင္ AD 1592-1596 လုိဝ္းဝဳꨳသူိဝ္<br />

ꨟုင္းꨘဳꨵ<br />

16 ဝူင္ꨵꨀꨤင္သိပ္းပီꨶ မူိင္းမꨤဝ္း AD 1596-1606<br />

17 ပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵသီꨲမူိင္း 1ꨵ မူိင္းမꨤဝ္း<br />

2ꨵ မူိင္းꨀြင္<br />

3ꨵ မူိင္းꨡဳꨲဝ<br />

4ꨵ မူိင္းမꨓိပူꨲရ 1617-1662<br />

18 ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းတꨯး မူိင္းꨡဳꨲဝ AD 1662-1672 10 - ပီꨶ<br />

19 ပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵꨟဳꨳꨅဝ္ꨳ<br />

ꨁုꨓ္မꨓိပူꨲရ<br />

မူိင္းမꨤဝ္း<br />

ꨡဳꨲသꨤမ္ꨲ<br />

AD 1672-1734<br />

Guyaed<br />

nawaz<br />

ꨀိရိꨀ္ꨵꨓဳဝꨲဳꨲ<br />

သိမ္းꨡဳꨲဝ<br />

20 ꨅဝ္ꨳꨓꨤင္းမူဝ္ꨁမ္းꨟူိင္း ꨅဝ္ꨳ<br />

ꨓꨤင္းဝူင္ꨵမူဝ္ꨁမ္း ꨓꨤင္းဝူင္ꨵ<br />

တꨯး ꨡြꨓ္တꨤင္းသုတ္းꨬလꨳ<br />

ꨀမ္းလုိꨓ္းသုတ္း<br />

21 ꨅဝ္ꨳꨁူိဝ္းသꨰင္ ပꨤင္ဝူင္ꨵꨀꨤင္ 1772 ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵပဳးလုိꨓ္းသုတ္း<br />

ပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳꨘဳꨵတꨯးꨀဝ္ꨳမူိင္း(ကုိးသွ်မ္းျပည္)<br />

ေꨀဳးသမ္ꨲꨕီꨲ ꨡမ္ꨲꨓꨓ္မူိင္းသꨰꨓ္ꨳဝီ


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ေတꨲတင္ꨳပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳꨡူးတိင္ꨲ 1884-1889 မူိင္းသꨰꨓ္ꨳဝီ၊ မူိင္းသီꨲ<br />

ပြꨀ္ꨵ၊ မူိင္းယင္ꨳꨟုꨉ္ꨲ၊ မူိင္းမိတ္ꨳ၊ မူိင္းမꨤဝ္း၊ မူိင္းလုိꨓ္း၊ မူိင္းꨓꨯꨤး၊ မူိင္းꨀꨱင္းတူင္၊<br />

တြင္ꨲပꨰင္ꨲ၊ လြꨯလူင္၊ သုိပ္ꨲတꨤမ္းလꨤမ္းꨀꨮဳꨲ - ပꨤꨓ္ꨅဝ္ꨳꨘဳꨵတꨯး(36)မူိင္းယဝ္ꨵ<br />

ေꨀဳꨳ ပꨤꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯး‘‘ꨅဝ္ꨳꨘဳꨵတꨯး’’မြတ္ꨲꨟꨯꨤ AD 1947.<br />

ယုတ္းပုိꨓ္းတꨯးမြင္ꨲꨀူဝ္းꨅဝ္ꨳယဝ္ꨵ။<br />

٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭<br />

Historical Proves<br />

ငဝ္ꨳꨟꨤꨀ္ꨳသꨤꨀ္ꨳေသꨲ ꨀပ္ꨵꨀꨯꨤꨲလူꨉ္ꨳပုိꨓ္းတꨯး<br />

(1) The mousoleum <strong>of</strong> emperor ''Show Hao" 2596-2513<br />

District in "Shang Tang". He was said to be <strong>the</strong> progeniter<br />

<strong>of</strong> <strong>the</strong> <strong>Tai</strong> <strong>Tai</strong> Family created by emperor ''Tuna Yok"<br />

2512-BC.<br />

ꨀြမ္ꨲသꨤင္းꨁ်ꨰင္း(ပဳꨲꨟꨱဝ္ꨳ) ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္တꨯး‘‘ꨅဝ္ꨳသူိဝ္ꨟꨤဝ္ꨳ’’ꨡꨓ္သꨱင္ꨳ<br />

ꨀꨤမ္ꨲသုတ္းမုꨓ္ꨀꨮဳꨲꨓ္ꨮးပီꨶ 2513-BC လꨯꨳꨡုပ္ꨵငမ္းမူိင္းꨬꨁꨲ မူိင္းတꨯး တင္းသꨱင္ꨳ<br />

83 ပီꨶယဝ္ꨳ။ ꨅဝ္ꨳသူိဝ္ꨟꨤဝ္ꨳꨓꨯꨵ လꨯꨳဝဳꨳပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္တꨯးꨡြꨓ္တꨤင္း<br />

သုတ္း ꨡꨓ္ꨅဝ္ꨳတူꨓ္ယူꨀ္ꨲ(ꨅဝ္ꨳသꨰင္ꨁꨱဝ္)ေတꨲတင္ꨳပꨱꨓ္ေꨟဳꨁမ္းတꨯးတꨯးဝꨯꨵ<br />

ꨓ္ꨮးပီꨶ 2512-BC ꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။<br />

ပဳꨲꨟꨱဝ္ꨳꨅဝ္ꨳသူိဝ္ꨟꨤဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵ မူိဝ္ꨳလꨱဝ္တုိꨀ္ꨵꨀုိတ္းမီးဝꨯꨵယူꨲꨓ္ꨮးꨡူိင္ꨲ(သူꨳ<br />

ꨕူꨳ)မူိင္းသꨤင္ꨳတꨤင္ꨳယူꨲယဝ္ꨳ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

(2) Moreover, when making reference to <strong>the</strong> <strong>Tai</strong> people were<br />

bo<strong>the</strong> <strong>of</strong> ancient tribes, and specially <strong>the</strong> <strong>Tai</strong> people appeared in<br />

<strong>the</strong> history said by said with chinese at least some 4,600 year<br />

ago.<br />

ေပဳးေတꨕုိꨓ္ꨵတူꨉ္းꨓ္ꨮးပုိꨓ္းေပဳးꨓꨯ ေတလꨯꨳꨅူိဝ္ꨵꨁူိဝ္းꨬꨁꨲꨬလꨳ<br />

ꨅူိဝ္ꨵꨁူိဝ္းတꨯးꨓꨯꨵ မီးမဳးꨅꨱမ္ꨀြꨓ္ꨲ ေတꨲတင္ꨳမꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨟူမ္ꨳꨀꨓ္ မူိဝ္ꨳလꨱဝ္ꨀꨓ္<br />

ꨅꨱမ္မူိဝ္ꨳ 4600 ပီꨶ ꨡꨓ္ပူꨓ္ꨵမဳးꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။<br />

(3) So as to avoid any misunderstanding that might prise<br />

between <strong>the</strong>se two nations I would appeai to <strong>the</strong> readers to refer<br />

to <strong>the</strong> two chinese imperial mousoleums, which were evidently<br />

created in <strong>the</strong> region situated on <strong>the</strong> south <strong>of</strong> <strong>the</strong> great river<br />

yang tsi kang, more than 2,200 years before christ.<br />

(1) The remains <strong>of</strong> emperor Shan BC-2255-2206 were<br />

buried at <strong>the</strong> kiew yi Shan mountain on <strong>the</strong> extrime sou<strong>the</strong>rn Hu<br />

nan Province on <strong>the</strong> far south <strong>of</strong> this great river yang tse kiang.<br />

(2) The remains <strong>of</strong> emperor yu BC-2205-2198 buried hi<br />

<strong>the</strong> huey chi shan mountain situated on <strong>the</strong> south <strong>of</strong> shao hing<br />

city in che kiang province, on <strong>the</strong> south <strong>of</strong> <strong>the</strong> yang tse kiang<br />

river.<br />

ꨀြပ္ꨳꨓꨓ္ꨬလꨳ ꨓင္ꨲꨟုိဝ္ေပဳးေတတꨰꨀ္ꨲလꨰင္းပြင္ꨲလြင္ꨳပုိꨓ္း ꨅူိဝ္ꨵꨁူိဝ္း<br />

သြင္ꨡꨓ္ ꨬꨁꨲꨬလꨳတꨯးꨓꨯꨵလီငꨤမ္းꨟꨮ္ꨳေပဳးလြတ္ꨳတꨤင္း ပꨰꨀ္ꨲပူိင္ꨳꨀꨓ္ꨓꨓ္ꨵ<br />

မူိဝ္ꨳပီꨶ 2200-BC လꨯꨳꨟꨓ္ꨀြမ္ꨲ ပဳꨲꨟꨱဝ္ꨳ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းꨬꨁꨲ သြင္ꨅဝ္ꨳꨡꨓ္ပꨱꨓ္<br />

ပꨤꨓ္လꨱဝ္ꨀꨓ္ တင္းꨅဝ္ꨳသူိဝ္ꨟꨤဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

(1)ꨀြမ္ꨲပဳꨲꨟꨱဝ္ꨳ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းꨬꨁꨲ ꨅဝ္ꨳသူꨳꨕူꨳꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲꨓ္ꨮးပီꨶ 2255-<br />

2206 BC ꨓꨓ ္ꨵမူိဝ္ꨳလꨱဝ္ꨳꨀုိတ္းမီးဝꨯꨵယူꨲ ꨓ္ꨮးꨡူိင္ꨲꨟုဝ္ꨓမ္ꨵပြတ္းꨅꨤꨓ္း ꨟꨱမ္း<br />

ေမꨳꨓမ္ꨵယꨤꨓ္သီꨲꨀꨤင္ꨓꨓ္ꨵယူꨲယဝ္ꨳ။<br />

(2)ꨀြပ္ꨳပဳꨲꨟꨱဝ္ꨳ ꨅဝ္ꨳေꨟဳꨁမ္းꨡူ ꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲမူိင္းꨓ္ꨮးပီꨶ 2205-2198 BC<br />

ꨓꨓ္ꨵ ယင္းတုိꨀ္းမီးဝꨯꨵꨓ္ꨮးꨡူိင္ꨲမူိင္းသဝ္ꨟꨱꨓ္ပြတ္းꨅꨤꨓ္း တီꨳꨓူိဝ္လြꨯꨟုꨉ္း<br />

ꨅꨯးသꨤꨓ္ ꨟꨱမ္းေမꨳꨓမ္ꨵယꨤꨓ္သီꨲꨀꨤင္ꨓꨓ္ꨵ ꨟꨤꨓ္ꨵေတဳꨲဝꨓ္းမူိဝ္ꨳꨓꨯꨵယဝ္ꨳ။<br />

(4) Although <strong>the</strong> Heirs Apparent <strong>of</strong> <strong>the</strong> Said Emperors<br />

Mousoleums Agreed to do so, <strong>the</strong> peasants <strong>of</strong> <strong>the</strong> whole emperor<br />

could have sufficent reason in <strong>the</strong> protesting against <strong>the</strong> remains<br />

<strong>of</strong> <strong>the</strong>ir native country, for threr were two dangers as follows:<br />

(1)The emperor mousoleums might be enterely destroyed.<br />

(2)The mountain <strong>of</strong> <strong>the</strong> mousoleums or <strong>the</strong> reverence <strong>of</strong>fered to<br />

<strong>the</strong>se mousoleums according to custom might be prohitbited.<br />

ꨀြပ္ꨳꨓꨓ္ပဳꨲꨟꨱဝ္ꨳꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္တꨯးꨬလꨳ ꨬꨁꨲꨁဝ္မူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨵ လꨯꨳ<br />

ꨟꨓ္ꨟꨱတ္းသꨤင္ꨳဝꨯꨵꨁꨰမ္ꨵလꨰပ္ꨳယ္ꨮꨲလူင္ေတꨵေတꨵဝဳꨳဝဳꨳမူိꨓ္ꨅူိင္ꨵ ꨀြမ္ꨲပဳꨲꨟꨱဝ္ꨳ<br />

ꨁုꨓ္ေꨟဳꨁမ္း‘‘ꨕဳလူဝ္း’’မူိင္းꨡီꨲꨀ်ိပ္ꨵꨡꨓ္ꨁဝ္ꨳပဳး ꨓ္ꨮးလြင္ꨳယြင္ꨳꨡꨤမ္းꨀမ္ꨲꨕဳꨲ<br />

ꨅꨱတ္းပူိင္ꨓꨓ္ꨵယူꨲယဝ္ꨳ။<br />

ꨀြပ္ꨳꨓꨯ ေပဳးတူꨉ္းꨡဝ္ပုိꨓ္းꨬလꨳ သဝ္ꨟꨱꨓ္သမ္ꨵ ပဳꨲꨟꨱဝ္ꨳꨡꨓ္တုိꨀ္ꨵ<br />

ꨀုိတ္းဝꨯꨵꨅူိဝ္းꨓꨓ္ꨵေသ တꨯးပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ မီးတꨤင္းꨟူꨵတꨤင္းꨟꨓ္ ꨅꨓ္ꨵသုင္<br />

ေသပူိꨓ္ꨳ တꨤင္ꨲꨁူိဝ္းယူꨲလꨯꨳꨟꨤꨓ္ꨓင္ꨲꨓꨯယဝ္ꨳ။<br />

ꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵေꨟဳသꨰင္


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨀြမ္ꨲပဳꨲꨟꨱဝ္ꨳ(ꨀုတးꨡုတ္ꨲ) ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္တꨯးꨬလꨳꨬꨁꨲပꨤꨓ္မူိဝ္ꨳꨀြꨓ္<br />

ꨓꨓ္ꨵ ယင္းꨟူိင္ꨓꨤꨓ္းꨬလꨳ ꨁꨰမ္ꨵလꨰပ္ꨳေသ ပိရမိတ္ꨵမူိင္းꨡီꨲꨀ်ိပ္ꨵꨁဝ္ပꨤꨓ္မူိဝ္ꨳ<br />

ꨓꨓ္ꨵ ေတꨵေတꨵꨀြꨓ္ꨲယဝ္ꨳ။ ꨀူꨉ္းꨓဳꨲ တꨤင္းꨡꨤꨓ္းꨬလꨳ တꨤင္းယုမ္ꨲလြင္ꨳ<br />

ꨟꨱတ္းမꨓ္းေတꨵ ပꨰꨀ္ꨲပူိင္ꨀꨓ္ဝꨯꨵယူꨲယဝ္ꨳ။<br />

ꨅူိဝ္ꨵꨁူိ္ဝ္းတꨯးꨬလꨳ ꨬꨁꨲေတꨵယုမ္ꨲယမ္ဝဳꨳ ေပဳးပဳꨲꨟꨱဝ္ꨳꨟုိင္ꨓꨤꨓ္းꨀꨮဳꨲ<br />

ေꨀဳꨳ ꨅူိဝ္ꨵꨁိူဝ္း၊ ဝꨤꨓ္ꨳမူိင္းေတꨟူိဝ္ꨳꨟူိင္းယုိꨓ္းယꨤဝ္းꨀꨮဳꨲဝဳꨳꨓꨯꨬလꨳ ꨡြꨓ္ꨀꨓ္<br />

ꨡဝ္ꨅ္ꨮသ္ꨮꨲ ꨟꨱတ္းသꨤင္ꨳꨟꨮ္ꨳ ꨀုတ္းꨡုတ္ꨲꨁုမ္ꨅဳꨵ ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ꨁꨰမ္ꨵလꨰပ္ꨳ<br />

ꨅြမ္းပꨤꨓ္ဝꨯꨵꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။ ꨀူꨉ္းꨓဳꨲꨁုမ္ပဳꨲꨟꨱဝ္ꨳꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ꨟဝ္းꨁဝ္ꨓꨓ္ꨵ<br />

ꨡမ္ꨲꨟꨱတ္းဝꨯꨵမူိင္းꨁဝ္ꨡုပ္ꨵငမ္း ꨡဝ္ꨡြꨀ္ꨲꨀꨮဳꨲꨟꨱတ္းဝꨯꨵ တꨤင္ꨲမူိင္းယဝ္ꨳ။ လြင္ꨳ<br />

မꨓ္းေတꨵ-<br />

(1)ေပဳးမꨓ္းလꨯꨳလူꨵလꨱဝ္ꨀꨮဳꨲ ꨓ္ꨮးဝꨤꨓ္ꨳꨓ္ꨮးမူိင္း ꨀူဝ္ဝꨤꨓ္ꨳမူိင္းတꨰꨀ္ꨲယꨯꨤꨳေသ<br />

ꨀူဝ္ꨅူိဝ္ꨵꨁူိဝ္းမြတ္ꨲꨟꨯꨤꨓꨯꨓꨓ္ꨵပူိင္ꨓုိင္ꨳ။<br />

(2)ေပဳးꨡဝ္ꨅြမ္းꨕဳꨲသဳꨲ ထုင္းꨘိင္ꨳꨅူိဝ္ꨳꨁူိဝ္းေꨀဳꨳ ꨁုမ္ꨡုတ္ꨲꨀူꨓ္းမူိင္း ဝꨯꨵ<br />

ꨓြꨀ္ꨳမꨤꨓ္ꨳ ꨁုမ္ꨡုတ္ꨵꨅဝ္ꨳꨘဳꨵဝꨯꨵꨓြꨀ္ꨳဝꨱင္းꨁုမ္ꨡုတ္ꨲꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ဝꨯꨵꨓြꨀ္ꨳ<br />

မူိင္း ꨓꨯꨓꨓ္ꨵꨬလꨳ လြင္ꨳလꨯꨳꨀꨮဳꨟꨱတ္းဝꨯꨵꨓြꨀ္ꨳꨡူိင္ꨲ ꨓြꨀ္ꨳမူိင္းဝꨯꨵꨓင္ꨲꨓꨓ္<br />

ယဝ္ꨳ။<br />

ꨀြပ္ꨳဝဳꨳꨁုမ္ꨡုတ္ꨲ ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္တꨯးꨬလꨳ ꨬꨁꨲတင္းသြင္ꨁူိဝ္းꨟꨱတ္း<br />

ဝꨯꨵꨓ္ꨮးပꨤꨓ္လꨱဝ္ꨀꨓ္ꨬလꨳ ꨅူိဝ္ꨵꨁူိဝ္းꨬꨁꨲꨬလꨳတꨯးꨓꨯꨵ ꨡုပ္ꨵငမ္းဝꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨟူမ္ꨳ<br />

ꨀꨓ္မဳး ေတꨲတင္ꨳꨓ္ꨮးပꨤꨓ္လꨱဝ္ꨀꨓ္ꨡꨓ္ဝဳꨳꨓꨓ္ꨵ တꨰꨀ္ꨲလꨰင္းဝꨯꨵလီငꨤမ္းယူꨲ<br />

ယဝ္ꨳ။<br />

ေပဳးေတမဳးထတ္းတူꨉ္း ꨅြမ္းꨓင္ꨲꨡꨓ္လꨤတ္ꨳယဝ္ꨵမဳးပဳꨳꨓူိဝ္<br />

ꨓꨓ္ꨵꨅုိင္ ေတလꨯꨳꨟꨓ္ပီꨳꨓြင္ꨵတꨯးꨬလꨳ ပီꨳꨓြင္ꨵꨬꨁꨲတင္းသြင္ꨁူိဝ္းꨓꨯꨵ ယူꨲ<br />

ꨟူမ္ꨀꨓ္ ꨀꨱꨓ္ꨟူမ္ꨳꨀꨓ္ ꨓ္ꨮးဝꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္ꨡꨓ္လꨱဝ္ꨀꨓ္ မူိꨓ္ပီꨳꨡြꨀ္ꨲ


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨓြင္ꨵꨁꨯꨲꨀꨓ္ မဳးꨟူိင္ꨓဳꨲယဝ္ꨵꨬလꨳ လြင္ꨳꨘိင္ꨳꨬငꨳ ထုင္းꨅꨤမ္ꨲလြင္ꨳယူꨲလြင္ꨳ<br />

ꨀိꨓ္ꨡမ္ꨲေပဳးပꨰꨀ္ꨲပူိင္ꨀꨓ္သင္ ထုိင္ဝꨓ္းမူိဝ္ꨳꨓꨯꨵယဝ္ꨳ။<br />

ꨀြပ္ꨳပဳꨲꨟꨱဝ္ꨳ ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္တꨯးꨬလꨳ ꨬꨁꨲေꨀဳꨳꨡမ္ꨲပꨯꨲလူꨵပꨯꨲလꨱဝ္ မီး<br />

ထုိင္ေတဳꨲꨟꨤꨓ္ꨵဝꨓ္းမူိဝ္ꨳꨓꨯꨵယဝ္ꨳ။ ꨀြပ္ꨳꨓꨯꨅြင္ꨲဝဳꨳ ꨅူိဝ္ꨵꨁိူဝ္းတꨯးꨬလꨳꨬꨁꨲ<br />

တင္းသြင္ꨓꨯꨵပꨯꨲတꨰꨀ္ꨲယꨯꨤꨳꨀꨓ္တုိꨀ္ꨵမီးဝꨯꨵထုိင္ယꨤမ္းမူိဝ္ꨳလꨱဝ္ꨓꨯꨵယဝ္ꨳ။<br />

ꨀူꨉ္းꨓဳꨲ လြင္ꨳꨓုိင္ꨳ ထုိင္မဳးမူိဝ္ꨳပီꨶ AD မြꨀ္ꨳ 225 ꨓꨓ္ꨵ ꨡူꨉ္းလီ<br />

ꨀꨓ္ ꨬꨁꨲꨬလꨳတꨯး လꨯꨳꨕꨤတ္ꨲꨀꨓ္ေသ ꨀꨮဳꨲေတꨲတင္ꨳပꨱꨓ္မူိင္းꨕ္ꨮမူိင္းမꨓ္း<br />

ေသ ထုိင္မဳးထꨰင္ꨳမူိဝ္ꨳ AD 650 တꨯးꨟဝ္းေတꨲတင္ꨳ ပꨱꨓ္မူိင္းꨓမ္ꨅဝ္ꨳယဝ္ꨵ။<br />

ထုိင္မဳးꨓ္ꨮးပီꨶ AD 1253 တꨯးꨟဝ္းမဳးေတꨲတင္ꨳပꨱꨓ္ထꨰင္ꨳမူိင္း‘‘ဝူင္ꨵတꨯး၊ လꨤꨓ္ꨵ<br />

ꨓဳး၊ သုꨁူဝ္တꨯး ꨅꨀꨮဳꨲပꨤꨓ္သိပ္းသြင္ꨅူꨵတꨯးꨓꨓ္ꨵယဝ္ꨳ။ မူိဝ္ꨳပꨤꨓ္ꨓꨓ္ꨵ<br />

ꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္တꨯးတꨯးတင္းသꨱင္ꨳꨁဝ္ꨳပဳး-<br />

(1)ယူꨲꨓမ္<br />

(2)ꨀꨤတ္ꨲသဳ<br />

(3)မူိင္းမꨤဝ္း<br />

(4)ꨡဳꨲဝ<br />

(5)ꨀꨱင္းꨟုင္ꨳ<br />

(6)လူင္ပရဳးပꨤင္း(မူိင္းလꨤဝ္း)<br />

(7)သုꨁူဝ္တꨯး(မူိင္းထꨯး)<br />

(8)ꨕꨓြမ္ပေꨓ္(မူိင္းꨁမꨱꨓ္)<br />

(9)ꨟꨤꨓ္ꨓြꨯး(မေလးသွ်ဳး)


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

(10)ꨟုꨉ္း(ဝꨰတ္ꨵꨓꨤမ္းတ္ꨮꨳ)<br />

(11)ꨀꨱင္းတုင္<br />

(12)ꨡယုတ္ꨵထယ(မူိင္းထꨯး)ပꨱꨓ္ꨅူိဝ္းꨓꨯꨵယဝ္ꨳ။<br />

ꨀြပ္ꨳဝဳꨳတꨯးꨟဝ္းလꨯꨳꨕꨤတ္ꨲမုꨀ္ꨵꨕꨤတ္ꨲꨕူင္ꨀꨮဳꨲ ေတꨲတင္ꨳꨟꨤင္းေꨁဳ မူိဝ္ꨳ<br />

ပꨤꨓ္သိပ္းသြင္ꨅူꨵတꨯးꨓꨓ္ꨵꨬလꨳ ꨟꨤꨓ္ꨵေတဳꨲထုိင္ပꨤꨓ္ꨟဝ္းမူိဝ္ꨳလꨱဝ္ ꨡꨓ္<br />

ပꨱꨓ္မူိင္းပီꨳမူိင္းꨓြင္ꨵꨀꨓ္ꨅုိင္ꨵꨓင္ꨲ‘‘တꨯး၊ ထꨯး၊ လꨤဝ္း၊ ဝꨰတ္ꨵꨓမ္း(ꨀꨰဝ္)၊<br />

ꨁမꨱꨓ္’’ ꨅူိဝ္းꨓꨯꨵ မꨤင္ꨅူိဝ္းေꨀဳꨳꨁုိꨓ္ꨳယ္ꨮꨲ၊ မꨤင္ꨅုမ္းေꨀဳꨳယူꨲꨟꨤင္းေꨁဳꨀူꨉ္း၊ မꨤင္<br />

ꨅုမ္းေꨀဳꨳ တူꨀ္းယူꨲပဳꨳတ္ꨮꨳ ꨕြင္းငမ္းပူိꨓ္ꨳ မူိꨓ္ꨓင္ꨲꨟꨓ္ယူꨲတ္ꨮꨳတဳယူꨲမူိဝ္ꨳ<br />

လꨱဝ္ꨓꨯꨵယဝ္ꨳ။<br />

ꨅူိဝ္ꨵꨁူိဝ္းတꨯး ꨡꨓ္ေတꨲတင္ꨳလꨯꨳမူိင္း‘ေꨡꨲꨀရꨤꨅ္း’လြတ္ꨳလꨰဝ္းသဝ္း<br />

ေꨁဳ ꨁꨰင္တူဝ္ꨁုိတ္းꨅꨓ္ꨵꨀမ္ꨲꨘဳꨲ ေတဳꨲယꨤမ္းပꨤꨓ္မူိဝ္ꨳꨓꨯꨵꨓꨓ္ꨵ ꨀုိတ္းတꨯးꨓြꨯꨵ<br />

(ထꨯး)ꨁူိဝ္းလꨱဝ္ꨀူꨉ္းယဝ္ꨳ။ လူိဝ္ေသထꨯးꨀꨮဳꨲ တꨯးꨁူိဝ္းလ္ꨮေꨀဳꨳ ꨡမ္ꨲတင္ꨳတူဝ္လꨯ<br />

ꨀူꨉ္းေတꨵယဝ္ꨳ။ ယူꨲတ္ꨮꨳဝꨤင္းꨁပ္ꨵပူိꨓ္ꨳ တꨤင္ꨲꨁူိဝ္းꨀမ္ꨵꨓမ္ꨓမ္ယဝ္ꨳ။<br />

ေပဳးေတထတ္းသꨤင္ꨳတူꨉ္းꨁုိꨓ္းေပဳးꨓꨯ ꨀꨮꨤမ္းထုင္းꨡꨓ္ဝဳꨳ ‘‘ယူꨲꨟြမ္း<br />

ꨀꨓ္ပꨱꨓ္ယ္ꨮꨲ၊ ယူꨲယꨯꨤꨳꨀꨓ္ပꨱꨓ္ꨁဳꨳ’’ ꨡꨓ ္ဝဳꨳꨓꨓ္ꨵေသ ꨀြပ္ꨳꨅူိဝ္ꨵꨅꨤတ္ꨳတꨯး<br />

သိပ္းသြင္ꨅူꨵတꨯး ꨡမ္ꨲꨕြမ္ꨵꨟူမ္ꨳꨀꨓ္ယူꨟꨤင္းꨕ္ꨮꨟꨤင္းမꨓ္းꨬလꨳ ထုိင္တီꨳေပဳး<br />

လꨯꨳတူꨀ္းပꨱꨓ္ပဳꨳတ္ꨮꨳပူိꨓ္ꨳယဝ္ꨳ။ သင္ဝဳꨳꨕြမ္ꨵꨟူမ္ꨳꨀꨓ္မဳးေတꨵꨵ တꨯးတꨀ္းေတ<br />

ꨁုိꨓ္ꨳယ္ꨮꨲ ꨁုိတ္းꨀမ္ꨲꨘဳꨲမဳးေတဳꨲꨟꨤꨓ္ꨵꨓꨯꨵယူꨲယဝ္ꨳ။<br />

In view <strong>of</strong> <strong>the</strong> result <strong>of</strong> my own investigation I firmly believe that<br />

those authors must be discovered, before I did <strong>the</strong> reference in<br />

<strong>the</strong> books which I had already before to, and <strong>the</strong>se facts would<br />

thus account for <strong>the</strong>ir clier and correct understanding <strong>of</strong> <strong>the</strong> <strong>Tai</strong><br />

people my only spurise is that <strong>the</strong>y did not write on <strong>the</strong> <strong>Tai</strong>


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

people in more detailed manner, because naturally without full<br />

details that no summary could be made.<br />

ꨅြမ္းꨓင္ꨲꨁဳꨳꨟဝ္း လꨯꨳထတ္းသꨤင္ꨳ တꨰမ္ꨳꨡြꨀ္ꨲပုိꨓ္းတꨯးꨟဝ္းꨕုိꨓ္ꨓꨯꨵ<br />

ꨁဳꨳꨟဝ္းယုꨀ္ꨵယြင္ꨳတꨤင္ꨲꨀုင္ꨲမုꨓ္ေꨀးꨅူးꨕူꨳတꨰမ္ꨳလိꨀ္ꨳꨁဝ္ ꨡꨓ္ꨅြပ္ꨲထတ္းꨟူꨵ<br />

ꨟꨓ္မဳးꨡြꨓ္တꨤင္းꨁဳꨳꨟဝ္းꨓꨓ္ꨵေသꨬလꨳ ꨁဳꨳꨟဝ္းꨅြမ္းꨡဝ္လꨯꨤးပꨀ္းပူိင္ ꨡꨓ္<br />

ꨁဝ္ဝꨯꨵလꨯꨳပပ္ꨵေသယဝ္ꨵ မဳးꨅူꨵꨟြမ္ꨳꨀꨓ္ထတ္းသꨤင္ꨳꨡဝ္လြꨓ္ꨵမြꨓ္းꨡꨓ္<br />

လူဝ္ꨲꨀꨰꨓ္ꨓ္ꨮးမꨓ္းေသꨬလꨳ လꨯꨳပꨱꨓ္ပပ္ꨵပုိꨓ္း ꨕိုꨓ္ꨓꨯꨵမဳးꨁဳꨳယဝ္ꨳ။<br />

ꨁဳꨳꨟဝ္းယုမ္ꨲယမ္ဝဳꨳပုိꨓ္းဝူင္ꨵꨁူိဝ္းသူိဝ္ꨁꨯးသꨤင္ꨓꨤꨀ္ꨳꨡိꨓ္း ꨅူိဝ္ꨵ<br />

ꨅꨤတ္ꨳတꨯးꨓꨯေတꨵ တꨀ္းေတပꨱꨓ္ꨡꨓ္ꨅိေꨓꨁုိꨓ္း ꨅူိဝ္ꨵငူိꨓ္ꨳꨁူိဝ္းတꨯးꨟဝ္း၊<br />

The origin <strong>of</strong> <strong>the</strong> <strong>Tai</strong> people တꨱမ္ꨀြꨓ္ꨲꨬလꨳ ꨁဝ္ꨳပဳးတင္းလြင္ꨳꨅဝ္ꨳ<br />

ꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္တꨯးꨟဝ္းꨁဝ္<br />

(1)ꨡုပ္ꨵပူိင္ꨲမꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨅူိင္ꨵꨟုိဝ္<br />

(2)လြင္ꨳယူသဝ္းထꨤꨓ္ꨳပꨤꨓ္ꨀူꨓ္းတꨯးꨟဝ္းမီးꨅူိင္ꨵꨟုိဝ္<br />

(3)လြင္ꨳꨀဳꨵꨁꨯꨤလြင္ꨳမꨤꨀ္ꨳမီးပꨱꨓ္ဝꨯꨵꨓင္ꨲꨟုိဝ္<br />

(4)ꨕဳꨲသဳꨲထုင္းꨅꨤမ္ꨲလိꨀ္ꨳလꨯꨤးꨘိင္ꨳꨬငꨳတꨯးပꨱꨓ္ဝꨯꨵꨓင္ꨲꨟုိဝ္<br />

(5)လြင္ꨳꨅဝ္ꨳဝူင္ꨵတꨯးꨟဝ္းꨁဝ္ လꨯꨳပꨱꨓ္ꨅဝ္ꨳꨕꨰꨓ္ꨲလိꨓ္မဳးေသꨡမ္ꨲꨀဳး ပꨯꨤꨀꨮဳꨲ<br />

တုိꨀ္းသိမ္းꨡဝ္မꨤꨓ္ꨳမူိင္း ꨓြꨀ္ꨳမူိင္းလြင္ꨳꨡဳꨲꨓဳꨲꨕုင္းတꨓ္းꨁူဝ္းꨟဝ္းလꨯꨳပꨱꨓ္<br />

ယ္ꨮꨲ ပꨱꨓ္ထိꨓုိင္ꨳမဳးꨓ္ꨮးလူꨀ္ꨳꨓꨯꨵꨓꨓ္ꨵ ပီꨳꨓြင္ꨵꨕူꨳလူလိꨀ္ꨳတင္းလꨯꨤ ေတပြင္ꨲ<br />

ꨅ္ꨮယူꨲꨡꨓ္ဝဳꨳꨓꨓ္ꨵ ꨁဳꨳꨟဝ္းယုမ္ꨲယမ္ယူꨲꨁဳꨳယဝ္ꨳ။<br />

ꨀူꨉ္းꨓဳꨲ ꨡꨓ္ꨕူꨳတꨰမ္ꨳပုိꨓ္းꨁဝ္ တꨰမ္ꨳꨡြꨀ္ꨲပပ္ꨵပုိꨓ္းꨬꨁꨲ ပုိꨓ္း<br />

မꨤꨓ္ꨶ ပိုꨓ္းꨡိင္းꨀရꨱတ္းꨁဝ္ꨬလꨳပဳးဝꨯꨵတီꨳꨀꨰပ္ꨳပုိꨓ္းꨟဝ္းꨓꨓ္ꨵ ေပဳးꨟꨓ္မꨰꨓ္ꨳ<br />

ꨟူꨵမꨰꨓ္ꨳꨅုိင္ လူဝ္ꨲတꨰမ္ꨳꨟူမ္ꨳေလဳးꨀꨓ္ဝꨯꨵ ပꨱꨓ္ꨡꨀ်ဴဝ္းꨅူိဝ္ꨵꨅꨤတ္ꨳယဝ္ꨳ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ပုိꨓ္းတꨯးꨕုိꨓ္ꨓꨯꨵေတꨵတꨱမ္ထူꨓ္ꨳꨀ်ဳꨵꨓဳꨲယဝ္ꨵꨓꨯ ပꨯꨲꨟတ္းဝဳꨳꨓင္ꨲꨀဝ္ꨲ ေပဳး<br />

ꨕူꨳလူလိꨀ္ꨳꨁဝ္ ꨟꨓ္မꨰꨓ္တီꨳꨕိတ္းတီꨳထုꨀ္ꨲꨓꨯ ꨁꨰꨓ္းေတဳꨳꨅြꨯꨳမူꨓ္းေမးပꨓ္<br />

ꨟꨮ္ꨳတꨱမ္ထူꨓ္ꨳေသꨀမ္းေꨡဳꨳ။<br />

‘‘ေꨀဳꨵꨟꨱတ္းပꨱတ္တေပး၊ ေꨀဳꨵꨬꨓးပꨱꨓ္ၾသဳꨲ’’ꨅြမ္းꨀꨮꨤမ္းထုင္းꨓꨯꨵေသ<br />

တꨀ္းတုိꨓ္ꨲသပ္ꨵသꨯꨤ ထတ္းသꨤင္ꨳပꨓ္ေသꨀမ္းေꨡဳꨳ။ ꨁဳꨳꨟဝ္းပ္ꨮꨟပ္ꨵꨡဝ္ ꨡ<br />

ꨀ်ꨤမ္ꨲတꨤင္းꨁꨯꨳလ္ꨮꨕူꨳလူလိꨀ္ꨳ(ꨕူꨳေမဳသပ္းသꨯꨤ)ꨁဝ္ယူꨲꨀူꨳယꨤမ္းꨁဳꨳေꨡဳꨳꨓꨯ။<br />

ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ꨀꨮꨤမ္းလူပ္းလင္ တꨤင္ꨲယြတ္ꨳꨀꨮꨤမ္း<br />

ꨘဳꨵထမ္းသꨰင္ ꨀဝ္ꨳတꨯး<br />

မꨯꨤ(999) ꨀဝ္ꨳသꨤမ္တူဝ္<br />

(1)ပပ္ꨵပုိꨓ္းꨕုိꨓ္မꨯꨤ ပꨯꨤꨀမ္ လꨯꨤးလိꨀ္ꨳ ပိုꨓ္းꨀမ္ꨲꨕဳꨲပုိꨓ္းꨀူꨓ္း ပုိꨓ္းမူိင္းပုိꨓ္း<br />

ꨅꨤတ္ꨳ ပုိꨓ္းသဳꨲသꨓဳꨲ<br />

ꨡမ္ဝဳꨳပုိꨓ္း ပုိꨓ္ꨵꨁဝ္ꨳꨟꨤꨀ္ꨳꨡꨓ္လ္ꨮ ေပဳးမဳးဝူꨓ္ꨵလုိꨀ္ꨵလုိꨀ္ꨵပꨱꨓ္<br />

ꨡꨓ္လီꨶꨟူꨵ လီꨶလꨰင္းေတꨵေတꨵယဝ္ꨳ။ ꨕ္ꨮꨟူꨵ ꨕ္ꨮꨟꨓ္ꨕ္ꨮလꨰင္းꨓ္ꨮးꨅ္ꨮꨓꨯေꨀဳꨳ<br />

ေပဳးေမဳꨡဝ္ꨅ္ꨮꨵꨓꨯ ပꨱꨓ္ꨕြꨓ္းလီꨶယ္ꨮꨲလူင္ယ္ꨮꨲလꨤင္ေတꨵေတꨵယဝ္ꨳ။<br />

ပုိꨓ္းပုိꨓ္ꨵငဝ္ꨳꨓုိင္ꨳꨡꨓ္ꨡꨓ္ꨓꨓ္ꨵေꨀဳꨳ ꨟꨮ္ꨳေပဳးꨡဝ္ꨡြꨀ္ꨲမဳး ပꨱꨓ္<br />

ပပ္ꨵပꨱꨓ္ꨕုိꨓ္လꨯꨳꨓꨯꨓꨓ္ꨵ လꨯꨳꨟဳꨳလꨯꨳꨁူꨓ္ꨵလꨯꨳꨅူꨵပꨱꨓ္သꨤဝ္းပီꨶပꨯꨤပꨯꨤယဝ္ꨳ။<br />

လꨯꨳꨅ္ꨮꨵꨟꨰင္းꨅ္ꨮꨀူꨳပူိင္ပူိင္ ꨡမ္ꨲသုတ္ꨵꨡမ္ꨲꨟုꨓ္ေသꨬလꨳ ꨅင္ꨲေတထုိင္တီꨳ<br />

ယြတ္ꨳꨟြတ္ꨳတီꨳပꨯꨤမဳးꨓင္ꨲꨓꨯယဝ္ꨳ။<br />

(2)ထုိင္တီꨳယြတ္ꨳယဝ္ꨵေသတဳꨵေꨀဳꨳ ꨓ္ꨮးပပ္ꨵပုိꨓ္းꨕိုꨓ္ꨓꨯꨵꨀုမ္ꨲလုမ္ꨲတꨱမ္<br />

ထူꨓ္ꨳယဝ္ꨵꨓꨯꨓꨓ္ꨵ ေꨀဳꨲပꨯꨲꨅ္ꨮꨳꨀြꨓ္ꨲ ပူိဝ္ꨳꨓꨓ္ꨬလꨳ သင္ဝဳမီးꨡꨓ္ꨁꨤတ္ꨲ


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

တူꨀ္းꨟူင္ꨳꨟꨯꨤꨅုိင္ ꨁꨰꨓ္းေတဳꨳ ꨕူꨳꨡꨤꨓ္ꨲလိꨀ္ꨳꨁဝ္ သြမ္ꨳသꨰမ္းဝူꨓ္ꨵꨓ္ꨮးꨅ္ꨮ ꨅ္ꨮꨵ<br />

ꨉꨤꨓ္ꨲလꨰင္းꨓ္ꨮးꨅ္ꨮꨡဝ္တဳꨵ။<br />

(3)ꨕူꨳꨟူꨵꨕူꨳလီꨶ ꨕူꨳမ်တ္ꨳꨁဝ္ꨡꨓ္ꨁဝ္ꨳတꨰမ္ꨳဝꨯꨵ ပုိꨓ္းꨓုိင္ꨳꨡꨓ္ꨡꨓ္ꨓꨓ္ꨵ<br />

ꨟꨱတ္းꨕူꨳꨡြꨓ္သြꨓ္ꨕူꨳလိုꨓ္းတꨤင္ꨲꨓင္ꨲꨓꨯယဝ္ꨳ။ ‘‘ꨡꨓ္လီꨟꨮ္ꨳꨡဝ္ ꨡꨓ္<br />

မꨤဝ္ꨟꨮ္ꨳေမးꨡဝ္’’ꨓꨯယဝ္ꨳ။ ပြင္ꨲဝဳꨳꨕူꨳလိုꨓ္းလင္ လꨯꨳလုိꨀ္ꨳꨡဝ္ ꨡꨓ္လီမီးꨀဳꨳ<br />

ꨡꨓ္ꨁုိꨓ္ꨳယ္ꨮꨲ မ္ꨮꨲသုင္ꨟꨱတ္းသꨤင္ꨳꨀꨤꨓ္လီ မီးꨀ်ဳꨵꨓဳꨲꨓꨯယဝ္ꨳ။ မူꨓ္ꨳတူဝ္ꨅူိဝ္ꨵ<br />

ꨅꨤတ္ꨳ မꨤꨓ္ꨳမူိင္းꨀꨮဳꨲလီလီ မီးသိꨓ္ထမ္းလီꨀ်ဳꨲꨓဳꨲ ꨅင္ꨲတꨰမ္ꨳꨕုိꨓ္ပꨱꨓ္ပပ္ꨵ<br />

ဝꨯꨵꨓꨯယဝ္ꨳ။ ꨓꨯꨵေꨀဳꨳ ေတဳꨳꨓင္ꨲꨓꨓ္ꨓင္ꨲꨀဝ္ꨲ ꨟꨮ္ꨳမီးꨕြꨓ္းလီ ပုꨓ္ꨳတဳꨳ ꨕူꨳ<br />

ꨡꨤꨓ္ꨲ ꨕူꨳထြမ္ꨲꨁဝ္ꨀူꨳေꨀဳꨵꨀူꨳꨀူꨓ္းသꨀ္ꨵꨀမ္းလူꨉ္ꨳတဳꨵ။<br />

တꨤင္းꨀမ္ꨀူꨓ္းမူိဝ္ꨳꨀြꨓ္ꨲꨁဝ္(19)ေꨁဳꨳꨅမ္ꨵ<br />

(1)ꨟꨮ္ꨳလꨯꨳတꨤင္းꨟူꨵတꨤင္းꨟꨓ္မ်ꨤတ္ꨳ ꨉꨤꨓ္ပꨓ္ꨲꨉဳꨲꨕ္ꨮးꨕꨯꨓ္ꨮးပꨤꨓ္။<br />

(2)ꨟꨮ္ꨳꨀုသူဝ္ꨲꨕြꨓ္းလီꨶꨓဳမုꨓ္ ꨅုိꨓ္ꨳꨅꨤင္ꨲသ္ꨮꨟုိင္း။<br />

(3)ꨟꨮ္ꨳလꨯꨳꨁူဝ္းꨁြင္ꨕꨤꨓ္ꨲတဳꨲꨅုိဝ္ꨳလီသꨱင္လီ။<br />

(4)ꨟꨮ္ꨳေမဳꨁꨤတ္ꨳꨡꨬꨀး(လပ္ꨵꨓ္ꨮး)တူဝ္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲꨬလꨳပူိꨓ္ꨳတꨤင္ꨲေꨀဳꨵꨟꨮ္ꨳတꨓ္း။<br />

(5)ꨟꨮ္ꨳꨬမးသူပ္းတူဝ္ ꨟုဝ္ꨅ္ꨮꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ ꨡမ္ꨲꨟꨱတ္းꨡမ္ꨲလꨤတ္ꨳꨡမ္ꨲသူꨓ္ꨵꨟꨮ္ꨳ<br />

ပူိꨓ္ꨳꨅꨱပ္းꨅ္ꨮ။<br />

(6)ꨟꨮ္ꨳေမဳ သိမ္းသူိင္ꨲ တꨤင္းငူိဝ္ꨳတꨤင္းလꨀ္း တူဝ္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲယဳꨲꨟꨮ္ꨳပူိꨓ္ꨳꨟူꨵꨟꨓ္။<br />

(7)ꨟꨮ္ꨳꨀꨱပ္းꨅူꨵပꨤꨓ္ꨲꨉဳꨲꨀုသူဝ္ꨲ ငိုꨓ္းꨁမ္းꨬလꨳ ꨅ္ꨮꨁꨯꨳꨅြꨯꨳတူဝ္ꨀဝ္ꨲတင္းသꨯꨤ<br />

လူိတ္ꨳ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

(8)ꨟꨮ္ꨳꨕုိꨀ္းꨟတ္းꨅ္ꨮ ထူပ္းꨅဳꨵꨡမ္ꨲꨁီ ထူပ္းလီꨶꨡမ္ꨲꨅူမ္းယြꨀ္ꨲꨡမ္ꨲꨀူဝ္ꨲ ꨁꨤမ္ꨲ<br />

တုꨀ္ꨵꨁဳꨵ။<br />

(9)ꨟꨮ္ꨳမီးထꨤတ္ꨳꨅ္ꨮ ꨡꨓ္ꨡမ္ꨲတြꨓ္ꨵဝူꨓ္ꨵဝဳꨳ ပူိꨓ္ꨳေတꨅြꨯꨳေတမꨰင္ꨲꨀဝ္ေꨡး။<br />

(10)ꨟꨮ္ꨳမီးထꨤတ္ꨳꨅ္ꨮဝူꨓ္ꨵဝဳꨳ ꨀဝ္ေတလꨯꨳꨅြꨯꨳꨕ္ꨮ ေတလꨯꨳမꨰင္ꨲꨕ္ꨮ မꨰင္ꨲꨡီꨳသင္။<br />

(11)ꨟꨮ္ꨳꨡဝ္ꨳလꨯꨳ ပꨯꨤꨳလြတ္ꨳ ꨀꨮဳꨲꨟြတ္ꨳꨁုိꨓ္ꨳထုိင္တီꨳ မီးသတိꨅ္ꨮꨁꨰင္ ꨓꨓ္ꨵꨀူꨳ<br />

ယꨤမ္း။<br />

(12)ꨟꨮ္ꨳဝꨯꨵꨅ္ꨮ ပူိꨓ္ꨳꨡꨤမ္းꨡမ္ꨲယုမ္ꨵ ပူိꨓ္ꨳေꨓးꨅ္ꨮꨡꨓ္ꨲလမ္ယုမ္ꨲယမ္တူဝ္<br />

ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲေသꨲေသꨲဝꨯꨵꨅ္ꨮသ္ꨮꨅꨤင္ꨲꨅုိꨓ္ꨳသူိဝ္း။<br />

(13)ꨟꨮ္ꨳꨟꨀ္ꨵလြင္ꨳလီတꨤင္းမ်ꨤတ္ꨳ ꨅူိဝ္ꨵꨅꨤတ္ꨳသဳꨲသꨓဳꨲၾတဳးမꨤꨓ္ꨲꨓူိဝ္တူဝ္<br />

ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ။<br />

(14)ꨟꨮ္ꨳေမဳꨀိꨓ္ ေမဳꨓင္ꨳ ေမဳꨡုပ္ꨲ ေမဳပြင္ꨀူꨓ္းꨀူꨳꨅꨓ္ꨵꨡမ္ꨲေသꨵပူိꨓ္ꨳ<br />

ꨡမ္ꨲယြင္ꨳတူဝ္ꨅဝ္ꨳꨀဝ္ꨲ။<br />

(15)ꨟꨮ္ꨳေမဳꨅြꨯꨳ ေမဳထꨰမ္ ေမဳꨟꨱတ္း ေမဳသꨤင္ꨳ ေမဳဝူꨓ္ꨵꨓ္ꨮးꨀူꨳတီꨳတီꨳ။<br />

(16)ꨟꨮ္ꨳꨬꨀꨳ တꨤင္းꨁꨤꨓ္ꨅ္ꨮတုꨀ္ꨵꨁ ꨕုꨀ္ꨲꨡူꨉ္းလီ ေမးꨟꨮ္ꨳမ္ꨮꨲသုင္တꨤင္းꨓဳꨳ။<br />

(17)ꨟꨮ္ꨳေမဳတင္ꨳပꨱꨓ္မူꨲ ယူꨲꨟူမ္ꨳသဝ္းယုိꨓ္း ꨅူꨵတုိꨓ္းꨁုိꨓ္ꨳယ္ꨮꨲသ္ꨮꨲꨡလꨤင္း<br />

ထုꨓ္း ꨟꨮ္ꨳသုင္ꨅꨤတ္ꨳꨓꨯꨵ ꨅꨤတ္ꨳꨓဳꨳ။<br />

(18)ꨟꨮ္ꨳꨡဝ္ꨅြမ္ꨉꨤꨓ္ꨲ ထမ္ꨲမꨅꨀ်ဳꨲ ပꨤꨓ္ꨉဳꨲသမဳꨲထိသိꨲလꨀူꨳယꨤမ္း လꨯꨳ<br />

မꨤꨀ္ꨳလꨯꨳꨕူဝ္ꨲ လꨯꨳꨓိပꨤꨓ္ꨲ တီꨳꨀတ္းယꨱꨓ္။<br />

(19)ꨟꨮ္ꨳေမဳꨟꨱတ္းꨅြမ္း ꨀꨤမ္ꨲ ꨉꨤꨓ္ꨲ ဝိရိယꨬလꨳ မꨤꨀ္ꨲꨀꨤင္ꨲပꨰတ္ꨲပူိင္ꨡိꨀ္ꨲ<br />

သꨅဳ္ꨲသီꨲယူိင္ꨳ ꨀုိꨀ္းတူဝ္ꨕဳꨁိင္းတဳꨲေသꨲ။ ꨀဝ္ꨳတꨯး


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

‘‘ꨡꨓ္ပြတ္းꨟꨮ္ꨳတꨰပ္း<br />

ꨡꨓ္ယꨤဝ္းꨟꨮ္ꨳသုိပ္ꨲ’’<br />

ပုိꨓ္းတꨯးꨕိုꨓ္ꨓꨯꨵ ꨀြပ္ꨳꨕူꨳပိꨓ္တꨰမ္ꨳ(ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ)ပိꨓ္ပꨱꨓ္ꨕꨯꨤꨲတꨯး<br />

ဝꨯꨵသူိဝ္ꨳသိူဝ္ꨳ(Direct Interpretation)ꨡဝ္ꨀူꨉ္းꨬလꨳ မꨤင္တီꨳမီး မꨤင္ေꨁဳꨳ<br />

ေတꨁတ္းတီꨳပြင္ꨲမꨓ္ဝꨯꨵယူꨲꨓꨓ္ေသတဳꨵ ေပဳးꨁိုꨓ္းေမးꨡꨤꨓ္ꨲသပ္းလꨰင္းꨓꨯ<br />

ေတꨵ ေတပြင္ꨲလꨰင္းꨬလꨳ ꨟူꨵငꨯꨤꨳလူမ္ꨅ္ꨮ ꨀူꨳေꨁဳꨳ ꨀူꨳတီꨳယူꨲယဝ္ꨳ။<br />

ပုိꨓ္းတꨯးꨕုိꨓ္ꨓꨯꨵ ꨀူꨓ္းꨁူိဝ္းꨡိင္းꨀရိတ္ꨵ ပိꨓ္ꨲမဳးတီꨳꨬꨁꨲ မီးဝꨯꨵလိꨀ္ꨳ<br />

ꨡိင္းꨀရိတ္ꨵ ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ သမ္ꨵပိꨓ္ꨡဝ္မဳးတီꨳလိꨀ္ꨳꨡိင္းꨀရိတ္ꨵ မီꨳဝꨯꨵလိꨀ္ꨳ<br />

တꨯး ꨓင္ꨲꨟိုဝ္ပီꨳꨓြင္ꨵꨁူိဝ္းတꨯးꨬလꨳ ꨀမ္ꨲꨕဳꨲေတꨟူꨵꨅꨀ္းပုိꨓ္းတꨯး ေပဳးꨟူꨵꨅꨀ္း<br />

ယဝ္ꨵ ꨬဝꨳဝိꨓ္ꨲလꨯꨳꨅ္ꨮထꨤင္ꨲလꨱꨀ္ꨵꨓူိဝ္တꨯးေသ - မီးꨅ္ꨮꨁတ္းꨟꨰင္း ꨟꨱတ္းꨟꨮ္ꨳပိုꨓ္း<br />

တꨯးလိꨀ္ꨳတꨯးꨘိင္ꨲꨬငꨳတꨯး ꨁူိဝ္းတꨯး မူိင္းတꨯး ꨁုိꨓ္ꨳယ္ꨮꨲမီးမꨤꨀ္ꨳꨁုိတ္းပꨤꨓ္မူိဝ္ꨳꨓꨯꨵ<br />

ꨬလꨳ မူိဝ္ꨳꨕူꨀ္ꨳယူꨲ။ ꨡꨤꨓ္ꨓင္ꨲꨓꨯေသꨬလꨳ ꨕူꨳပိꨓ္ꨲေꨀဳꨳပိꨓ္ꨲ ꨕူꨳတꨰမ္ꨳ<br />

ေꨀဳꨳတꨰမ္ꨳ ꨕူꨳပꨓ္ꨟꨰင္းꨅ္ꨮေꨀဳꨳ ပꨓ္‘‘ꨀဳꨳꨓင္ꨲပꨱꨓ္လꨳ’’ ꨟꨮ ္ꨳꨡြꨀ္ꨲပꨱꨓ္ပပ္ꨵပꨱꨓ္<br />

ꨕုိꨓ္ ꨟꨮ္ꨳပꨱꨓ္သဝ္ꨟꨱꨓ္ပုိꨓ္း ပုိꨓ္ꨵငူိꨓ္ꨳ ꨅူိဝ္ꨵꨁူိဝ္းꨬလꨳ မꨤꨓ္ꨳမူိင္းတꨯးꨓꨯ<br />

ယဝ္ꨳ။<br />

ေꨁဳꨳထုꨀ္ꨲꨟꨮ္ꨳတြင္းꨡဝ္ ေꨁဳꨳမဝ္ꨟꨮ္ꨳေမပိꨓ္ꨲပꨰင္ꨳေသꨬလꨳ သုိပ္ꨲလꨤတ္ꨳ<br />

ေꨓ သုိပ္ꨲတꨰမ္ꨳ သုိပ္ꨲထုꨀ္ꨳပꨱꨓ္ꨕိုꨓ္ပꨱꨓ္ပပ္ꨵꨡြꨀ္ꨲေꨓပီꨳꨓြင္ꨵတꨯးꨟဝ္းꨬလꨳ<br />

ꨀမ္ꨲꨕဳꨲထꨰင္ꨳꨀꨓ္ေသꨀမ္း။<br />

ꨕူꨳတꨰမ္ꨳပုိꨓ္းꨬလꨳ ꨕူꨳထုꨀ္ꨳပꨱꨓ္ပပ္ꨵꨓꨯꨵ ပꨓ္ꨡꨓုꨉꨤတ္ꨳသုိပ္ꨲ<br />

တꨰမ္ꨳ သုိပ္ꨲထုꨀ္ꨳꨡြꨀ္ꨲထꨰင္ꨳ တꨤမ္ꨳꨓင္ꨲꨟꨰင္းမီးꨓꨓ္ꨵယူꨲꨀူꨳေꨀဳꨵ ꨀူꨳꨅုမ္း ꨀူꨳတီꨳ<br />

ယူꨲ။<br />

ꨓ္ꨮးလူꨀ္ꨳꨓꨯꨵေတမီးတꨯးယူꨲေသꨲေသꨲ။


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

ပုိꨓ္းꨁမ္း(သꨯꨤလꨰꨓ္)<br />

ꨁြꨯꨁုိꨓ္းမူိဝ္ꨳတꨯးမီးꨕူင္း<br />

٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭<br />

မူိဝ္ꨳꨀြꨓ္ꨲꨡြꨓ္တꨤင္း တꨯးꨟဝ္းယူꨲမဳးတင္းေꨟဳꨁမ္း ယꨤမ္းမူိဝ္ꨳꨕုင္းꨟꨰင္း<br />

ꨡလꨤမ္ꨲလူိꨓ္ꨁမ္း ꨅဝ္ꨳေꨀဳလꨰင္းꨡြꨓ္ꨀꨓ္ꨁြꨯꨁုိꨓ္း<br />

ယဳꨲꨟꨮ္ꨳပꨱꨓ္ꨁဳꨳမူိဝ္းꨓဳꨳတꨯးလုိꨓ္း။<br />

ꨅဝ္ꨳပူꨲလူင္တꨯးꨟဝ္း ꨟြင္ꨵယူꨲထြမ္ꨲꨬလꨳ<br />

ငိꨓ္း ꨀꨓ္ ꨬꨓꨲ <br />

(လြမ္ꨵလꨰꨓ္ လိꨓ္မူိင္း) - ?<br />

သူိင္ꨲတူိင္း မူိင္းတꨯး ꨟꨮ္ꨳꨟုိဝ္ꨳလꨰင္း။<br />

ꨅဝ္ꨳပူꨲလူင္တꨯးꨟဝ္း ꨟြင္ꨵယူꨲထြမ္ꨲꨬလꨳ<br />

ငိꨓ္း ꨀꨓ္ ꨬꨓꨲ <br />

(လြမ္ꨵလꨰꨓ္လိꨓ္မူိင္း) - ?


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

သူိင္ꨲတူိင္း မူိင္းတꨯး ꨟꨮ္ꨳꨟုိဝ္ꨳꨟုိင္း။ ။<br />

٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭<br />

‘‘ယုမ္ꨵꨁဳꨳလူး ေမꨳ’’<br />

ေမꨳꨡူိꨉ္း<br />

ယဳꨲဝူꨓ္ꨵꨅူိဝ္းယꨱꨓ္း<br />

ꨁြတ္ꨲꨁꨱꨓ္းꨁူိဝ္းꨟꨯꨤ<br />

ယဳꨲေသးလꨯꨤယဝ္ꨳ<br />

ꨅြပ္ꨲပိꨀ္ꨲꨟြမ္ꨟꨰင္း<br />

တꨰင္းꨀꨱꨓ္တြင္ꨵေမꨳ<br />

လူိမ္းမူိင္းေမꨳေသ<br />

ေꨕတꨤင္းꨡြꨀ္ꨲပူꨓ္ꨵ<br />

လီတြင္ꨵꨁူꨓ္ꨵꨀြပ္ꨳ<br />

ယဳꨲꨅြပ္ꨳမြင္ꨅ္ꨮ<br />

ေပꨵꨅ္ꨮယꨤတ္ꨲꨓမ္ꨵပꨰတ္ꨳꨁဳꨳလူး


ပုိꨓ္းတꨯးမူိဝ္ꨳမုိꨓ္ꨵသုိꨓ္းꨡြꨓ္ e-book is created by www.ShanYoMa.org ꨅြမ္သꨤမ္ꨀဝ္ꨳ<br />

မူိဝ္ꨳꨓꨯꨵ မူိဝ္ꨳꨕူꨀ္ꨳ<br />

လုꨀ္ꨳꨟꨀ္ꨵမီးꨓမ္<br />

ꨅမ္ꨅ္ꨮꨡꨤꨓ္းယူိင္း<br />

ပူꨓ္ꨵမူိင္းေမꨳꨟꨀ္ꨵ<br />

ꨡမ္ꨲတꨀ္းမြꨓ္းမြꨓ္း<br />

ꨡြꨓ္ꨀြꨓ္းꨟꨤပ္ꨲꨁုိꨓ္ꨳ<br />

မ္ꨮꨲꨅုိꨓ္းသုင္ꨕူꨉ္း<br />

ယုမ္ꨵတူꨉ္းလုꨀ္ꨳꨟꨀ္ꨵေမꨳꨁဳꨳလူး<br />

ယိင္းေꨓဳꨲꨁမ္း(တꨤင္းယꨤꨓ္း)<br />

٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!