06.03.2014 Views

Защита беженцев

Защита беженцев

Защита беженцев

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

PFOBNF


Yfcnjzott Herjdjlcndj gjlujnjdktyj ghb exfcnbb cktle.ob[ gfhkfvtynfhbtd^<br />

rjnjhst zdkz.ncz ljk;yjcnysvb kbwfvb Rjvbntnf<br />

Vt;gfhkfvtyncrjuj Cj.pf gj djghjcfv hf,jns gfhkfvtynjd^ gj<br />

ghfdjdsv djghjcfv b ghfdfv xtkjdtrf b xktyfvb Rjvbntnf VGC gj<br />

cjltqcndb. cj,k.ltybz Vt;leyfhjlyjuj uevfybnfhyjuj ghfdf% u-;f


Ghtlbckjdbt<br />

D2001 ujle jnvtxftncz 50-z ujljdobyf cj lyz ghbyznbz Rjydtywbb<br />

Jhufybpfwbb J,]tlbytyys[ Yfwbq j cnfnect ,t;tywtd& Ghbyznbt Rjydtywbb<br />

cnfkj pfvtnyjq dt[jq yf genb ecnfyjdktybz cnfylfhnjd gj j,hfotyb.<br />

c ,t;tywfvb& Jyf drk.xbkf d ct,z jcyjdyst gjyznbz ht;bvf pfobns ,t;tywtd b<br />

ghjljk;ftn jcnfdfnmcz gj ctq ltym rhfteujkmysv rfvytv ’njuj ht;bvf&<br />

Rjydtywbz ,skf ghbyznf 28 b.kz 1951 ujlf c wtkm. ghtjljktybz gjcktlcndbq<br />

Dnjhjq vbhjdjq djqys e;t gjckt yfcnegktybz ‘[jkjlyjq djqys\& Hfphf,jnxbrb<br />

Rjydtywbb ,skb djjleitdktys ntv^ xnj vbhjdjt cjj,otcndj dpzkj yf ct,z<br />

j,zpfntkmcndj yt ljgecnbnm gjdnjhtybz nt[ gthtvtotybq k.ltq b nt[ nhfdv^<br />

rjnjhst ,skb dspdfys ghtcktljdfybtv b hfpheitybtv d ujls djqys& Yj d<br />

gjcktle.obt ltcznbktnbz Rjydtywbz ghbj,htkf ukj,fkmyjt pyfxtybt^ f<br />

Ghjnjrjk 1967 ujlf r ytq hfcibhbk cathe tt ghbvtytybz gj vtht hjcnf xbckf<br />

gthtvtotyys[ kbw dj dctv vbht& D ’njv b cjcnjbn tt ghbpyfyysq uevfybnfhysq<br />

[fhfrnth^ rjnjhsq j,tcgtxbdftn ytps,ktvjcnm tt jcyjdjgjkfuf.ob[<br />

rjywtgwbq&<br />

Cktletn^ jlyfrj^ ghbpyfnm^ xnj pf ghjitlibt gznmltczn ktn vbh cnfk<br />

cdbltntktv pyfxbntkmys[ ghtj,hfpjdfybq^ rjnjhst ,hjcf.n cthmtpysq dspjd<br />

cgjcj,yjcnb ujcelfhcnd jndtnbnm yf ghj[jlzobt d yfcnjzott dhtvz gthtvtotybz<br />

k.ltq& Ytghtrhfof.obtcz frns yfcbkbz b cbcntvfnbxtcrbt yfheitybz<br />

ghfd xtkjdtrf dj vyjub[ xfcnz[ vbhf gjhj;lf.n dct ,jktt b ,jktt<br />

nhelyst cbnefwbb^ rjulf k.lb dsye;ltys gjrblfnm cdjb hjlyst vtcnf&<br />

Vtyz.ofzcz ghbhjlf djjhe;tyys[ rjyakbrnjd b [fhfrnth gthtvtotybz<br />

k.ltq^ cthmtpyst jgfctybz d jnyjitybb ‘ytrjynhjkbhetvjq\ vbuhfwbb d<br />

’gj[e ukj,fkbpfwbb dct d ,jkmitq cntgtyb cnfyjdzncz xfcnm. njq chtls^ d<br />

rjnjhjq ljk;yf jceotcndkznmcz pfobnf ,t;tywtd& Ytpfrjyysq ghjdjp k.ltq<br />

xthtp uhfybwe^ pkjegjnht,ktybz d htfkbpfwbb ghjwtleh ghtljcnfdktybz<br />

e,t;bof b nhelyjcnb d j,hfotybb c ntvb kbwfvb^ boeobvb e,t;bof^ rjnjhst<br />

yt gjkexbkb pfobns^ zdkz.ncz ljgjkybntkmysvb afrnjhfvb^ eceue,kz.obvb<br />

gjkj;tybt ltk& Dj vyjub[ htubjyf[ vbhf cnhfys^ ghtljcnfdkz.obt e,t;bot^<br />

dshf;f.n j,tcgjrjtyyjcnm gj gjdjle njuj^ xnj yt htitys ytrjnjhst<br />

lfdybiybt ghj,ktvs ,t;tywtd^ djghjcs ujhjlcrb[ ,t;tywtd b ytpfrjyyjq<br />

vbuhfwbb^ pfvtnyjuj lbc,fkfycf d hfpltktybb ,htvtyb b jndtncndtyyjcnb^ f<br />

nfr;t gj gjdjle hfcneob[ hfc[jljd gj ghbtve b cjlth;fyb. ,t;tywtd b kbw^<br />

boeob[ e,t;bof&<br />

Tckb Rjydtywb. b jcgfhbdf.n gj hzle df;ys[ djghjcjd^ jyf^ ntv yt vtytt^<br />

ljrfpfkf cdj. ub,rjcnm b ;bpytcnjqrjcnm& "nj j,]zcyztncz ntv^ xnj Rjydtywbz<br />

1951 ujlf ytctn d ct,t ghfdjdjt^ gjkbnbxtcrjt b ’nbxtcrjt pyfxtybt^ rjnjhjt<br />

ds[jlbn pf ghtltks tt rjyrhtnys[ ajhvekbhjdjr% ghfdjdjt pyfxtybt d njv^<br />

xnj jyf jghtltkztn jcyjdyst yjhvs^ yf jcyjdt rjnjhs[ vj;tn ghtlghbybvfnmcz<br />

rfrjt-yb,elm ghbywbgbfkmyjt ltqcndbt* gjkbnbxtcrjt pyfxtybt d njv^<br />

xnj jyf ghtljcnfdkztn ltqcndbntkmyj eybdthcfkmye. jcyjde lkz cjnhelybxtcndf<br />

vt;le ujcelfhcndfvb b hfpltktybz vt;le ybvb jndtncndtyyjcnb pf<br />

dsye;ltyyjt gthtctktybt k.ltq* ’nbxtcrjt pyfxtybt d njv^ xnj jyf zdkztncz<br />

tlbycndtyysv d cdjtv hjlt pfzdktybtv 144 ujcelfhcnd^ rjnjhst d yfcnjzott<br />

dhtvz ghbcjtlbybkbcm r Rjydtywbb^ j cdjtv j,zpfntkmcndt pfobofnm ghfdf<br />

ytrjnjhs[ yfb,jktt ezpdbvs[ b j,tpljktyys[ k.ltq&<br />

Vt;gfhkfvtyncrbq Cj.p e;t d ntxtybt lkbntkmyjuj dhtvtyb dshf;ftn cdj.<br />

jpf,jxtyyjcnm gj gjdjle celm,s ,t;tywtd& D cdjb[ htpjk.wbz[ VGC<br />

yfcnjzntkmyj ghbpsdftn ujcelfhcndf ghbcjtlbybnmcz r Rjydtywbb b bvgkt-


vtynbhjdfnm ghbyznst vt;leyfhjlyst ljrevtyns gj ,t;tywfv& Rhjvt njuj^ jy<br />

ybrjulf yt ghtrhfofk cdjb[ ghbpsdjd rj dctv gfhkfvtynfv dytcnb cdjq drkfl d<br />

ltkj erhtgktybz vt;leyfhjlyjuj ht;bvf pfobns ,t;tywtd gentv ,jktt<br />

yfcnjqxbdjq b ’aatrnbdyjq htfkbpfwbb Rjydtywbb yf ghfrnbrt&<br />

Rfr pfrjyjlfntkb^ gfhkfvtynfhbb vjuen cjltqcndjdfnm ghbcjtlbytyb. r<br />

Rjydtywbb 1951 ujlf b Ghjnjrjke 1967 ujlf r ytq^ f nfr;t r lheubv<br />

cjjndtncnde.obv vt;leyfhjlysv b htubjyfkmysv cjukfitybzv^ rjnjhst<br />

tot yt hfnbabwbhjdfys& Jyb nfr;t vjuen hfphf,jnfnm b ghbyznm yfwbjyfkmyjt<br />

pfrjyjlfntkmcndj gj ,t;tywfv^ rjnjhjt cjjndtncndetn vt;leyfhjlyjve ghfde<br />

b cnfylfhnfv^ b cktlbnm pf tuj bvgktvtynfwbtq&<br />

Lfyyjt Herjdjlcndj zdkztncz htpekmnfnjv cjnhelybxtcndf vt;le<br />

Vt;gfhkfvtyncrbv Cj.pjv --- dctvbhyjq jhufybpfwbtq gfhkfvtynjd cnhfy<br />

vbhf --- b EDR< JJY^ jhufybpfwbtq^ gjkexbditq vfylfn Jhufybpfwbb<br />

J,]tlbytyys[ Yfwbq yf pfobne ,t;tywtd b jrfpfybt bv gjvjob d gjbcrt<br />

htitybq b[ nz;tkjuj gjkj;tybz& Gjlujnjdktyyjt ldevz ’rcgthnfvb EDR<<br />

JJY (u-;f Rtqn Zcnhfv b u-;f Vfhbkby Fibhjy) d ntcyjv cjnhelybxtcndt c<br />

nhtvz jgsnysvb gfhkfvtynfhbzvb (u-;f


Cjlth;fybt<br />

Ddtltybt ..................................................................................... 5<br />

Ukfdf 1<br />

Ukfdf 2<br />

Ukfdf 3<br />

Ukfdf 4<br />

Ghfdjdfz jcyjdf vt;leyfhjlyjq cbcntvs<br />

pfobns ,t;tywtd ................................................. 8<br />

Hjkm EDR< JJY .................................................. 21<br />

Ghbpyfybt ,t;tywtd ............................................ 41<br />

Vt;leyfhjlyfz pfobnf yf ghfrnbrt ....................... 63<br />

Ukfdf 5<br />

Ukfdf 6<br />

Ukfdf 7<br />

J,tcgtxtybt fkmnthyfnbd pflth;fyb. b<br />

pfobnf ,t;tywtd jn lbcrhbvbyfwbb ....................... 80<br />

Ghbcjtlbytybt r vt;leyfhjlysv ljujdjhfv<br />

b ghbyznbt bcgjkybntkmyjuj pfrjyjlfntkmcndf ........ 98<br />

Abyfycbhjdfybt .................................................. 112<br />

Ghbkj;tybt 1<br />

Ghbkj;tybt 2<br />

Ghbkj;tybt 3<br />

Nbgjdst ljujdjhs j ghbcjtlbytybb<br />

b ghfdjghttvcndt ................................................ 117<br />

Ukjccfhbq nthvbyjd^ cdzpfyys[<br />

c pfobnjq ,t;tywtd ............................................. 123<br />

Flhtcf Ghtlcnfdbntkmcnd EDR< JJY<br />

d cnhfyf[ vbhf .................................................... 135<br />

Lkz cghfdjr ................................................................................. 143


Ddtltybt<br />

Dntxtybt dtrjd k.lb dj dctv vbht jrfpsdfkb ujcntghbbvcndj<br />

bcgeufyysv b enjvktyysv cnhfyybrfv^ rjnjhst cnfkb ;thndfvb<br />

ghtcktljdfybz b yfcbkbz& "ne uevfybnfhye. nhflbwb. ghtljcnfdktybz<br />

e,t;bof ctqxfc vj;yj dbltnm yf ’rhfyf[ ntktdbpjhjd dj dct[<br />

cnhfyf[ vbhf^ rjulf djqyf b rhegyjvfcinf,yjt ghtcktljdfybt k.ltq<br />

gjhj;lf.n vbkkbjys ,t;tywtd b dyenhtyyt gthtvtotyys[ kbw& Jlyfrj<br />

lf;t njulf^ rjulf k.lb ghjljk;f.n ,t;fnm bp-pf euhjps b[ ;bpyb b<br />

cdj,jlt^ ghfdbntkmcndfv gj hzle ghbxby cnfyjdbncz dct nhelytt<br />

ghbdtcnb d cjjndtncndbt cdjb gj,e;ltybz b j,zpfntkmcndf gj jrfpfyb.<br />

uevfybnfhyjq gjvjob^ gjnht,yjcnb cdjb[ cnhfy b gjkbnbxtcrbt htfkmyjcnb&<br />

D yfxfkt 21-uj dtrf pfobnf ,t;tywtd jpyfxftn dshf;tybt<br />

cjkblfhyjcnb c ntvb k.lmvb d vbht^ rjnjhst cnfkrbdf.ncz c yfb,jkmitq<br />

euhjpjq lkz cdjtq ;bpyb^ f nfr;t gjbcr jndtnjd yf nt djghjcs^ c<br />

rjnjhsvb cnfkrbdftncz vt;leyfhjlyfz cbcntvf^ rjnjhfz ,skf cjplfyf<br />

bvtyyj lkz b[ htitybz&<br />

Gfhnyths gj pfobnt<br />

Jndtncndtyyjcnm pf pfobne ,t;tywtd ytcen d jcyjdyjv ujcelfhcndf& D<br />

ntxtybt 50 ktn cj lyz cdjtuj j,hfpjdfybz Dth[jdysq rjvbccfh JJY gj<br />

ltkfv ,t;tywtd (EDR< JJY) hf,jnftn d ntcyjv cjnhelybxtcndt c<br />

ghfdbntkmcndfvb cnhfy^ dscnegf.obvb d rfxtcndt gfhnythjd gj ghtljcnfdktyb.<br />

pfobns& D rf;ljv htubjyt vbhf ghfdbntkmcndf dtkbrjleiyj<br />

ghtljcnfdkzkb e,t;bot ,t;tywfv b gjpdjkzkb bv jcnfdfnmcz yf<br />

cdjtq nthhbnjhbb lj yfcnegktybz ,kfujghbznys[ eckjdbq lkz b[<br />

,tpjgfcyjuj b ljcnjqyjuj djpdhfotybz yf hjlbye& Ghfdbntkmcndf<br />

gjpdjkzkb EDR< JJY jceotcndkznm cdj. ltzntkmyjcnm yf nthhbnjhbb<br />

b[ cnhfy b jrfpsdfkb abyfycjde. gjllth;re ,t;tywfv rfr gj kbybb<br />

cdjb[ cj,cndtyys[ ghjuhfvv gj jrfpfyb. gjvjob ,t;tywfv^ nfr b gentv<br />

abyfycbhjdfybz jgthfwbq EDR< JJY gj pfobnt b jrfpfyb. gjvjob<br />

,t;tywfv&<br />

q<br />

q<br />

q<br />

q<br />

Jrjkj 22 vbkkbjyjd k.ltq yf gznb rjynbytynf[<br />

ye;lfkbcm d 2000 ujle d vt;leyfhjlyjq pfobnt&<br />

Gj bvt.obvcz cnfnbcnbxtcrbv lfyysv^ jrjkj<br />

50^8 ghjwtynjd yfctktybz^ gjlgflf.otuj gjl rjvgtntywb.<br />

EDR< JJY^ cjcnfdkzkb ;tyobys&<br />

Ghbvthyj 41 ghjwtyn yfctktybz^ gjlgflf.otuj gjl<br />

rjvgtntywb. EDR< JJY^ ,skj vjkj;t 18 ktn b<br />

12 ghjwtynjd --- vjkj;t 5 ktn&<br />

Yf zydfhm 2001 ujlf EDR< JJY ghtljcnfdkzkj pfobne<br />

b gjvjom ghbvthyj 5^2 vbkkbjyfv dyenhtyyt gthtvtotyys[<br />

kbw dj dctv vbht&<br />

5


Dct ,jkmitt xbckj cnhfy dj dctv vbht ghbukfifkb ,t;tywtd yf<br />

gjcnjzyyjt vtcnj;bntkmcndj yf cdjtq nthhbnjhbb& Ghtljcnfdkzz bv<br />

ghfdj yf yfnehfkbpfwb.^ ptvk. b#bkb lfdfz bv ghfdj yf pfrjyyjt<br />

nheljecnhjqcndj^ ghfdbntkmcndf cnhfy e,t;bof b cnhfy gthtctktybz<br />

htifkb nfrbv j,hfpjv ghj,ktvs nt[ ,t;tywtd^ rjnjhst yt vjukb<br />

gjkexbnm pfobne e ct,z yf hjlbyt bkb ;t d cnhfyt gthdjuj e,t;bof&<br />

Ghfdjdfz jcyjdf ht;bvf vt;leyfhjlyjq pfobns ,t;tywtd ,skf<br />

cjplfyf ujcelfhcndfvb& D ntxtybt vyjub[ ktn ujcelfhcndf gjlndth;lfkb<br />

cdjb j,zpfntkmcndf pfobofnm ,t;tywtd^ ghbcjtlbyzzcm r Rjydtywbb<br />

1951 ujlf j cnfnect ,t;tywtd^ rjnjhfz zdkztncz jcyjdjgjkfuf.obv<br />

ljrevtynjv gj pfobnt ,t;tywtd& Rjydtywbz^ rjnjhfz ,skf hfphf,jnfyf<br />

ujcelfhcndfvb^ gthtxbckztn ghfdf b j,zpfyyjcnb ,t;tywtd^ f nfr;t<br />

j,zpfntkmcndf ujcelfhcnd^ rjnjhst gjlgbcfkb tt& Yf ctynz,hm 2001 ujlf<br />

141 ujcelfhcndj ghbcjtlbybkjcm r Rjydtywbb b#bkb Ghjnjrjke r ytq&<br />

Rhjvt njuj^ 57 ghfdbntkmcnd^ rjnjhst zdkz.ncz xktyfvb Bcgjkybntkmyjuj<br />

Rjvbntnf EDR< JJY^ gjvjuf.n d hfphf,jnrt gjkbnbrb d j,kfcnb<br />

pfobns ,t;tywtd b ghjdtltybb vthjghbznbq gj jrfpfyb. bv gjvjob&<br />

Pfobnf gjl euhjpjq<br />

D nj dhtvz rfr d gjcktlybt gznmltczn ktn vt;leyfhjlyjt cjj,otcndj<br />

j,sxyj ,scnhj htfubhjdfkj yf rhbpbcs d vbht^ gjhj;lf.obt ,t;tywtd^<br />

d gjcktlybt ujls vs dblbv gjzdktybt ytrjnjhs[ nhtdj;ys[ ntyltywbq&<br />

Cnhfys^ rjnjhst rjulf-nj dtkbrjleiyj jnrhsdfkb cdjb ldthb ,t;tywfv^<br />

dct ,jkmit crkjyz.ncz r njve^ xnj,s pfrhsnm b[ bp-pf ,jzpyb dpznm yf<br />

ct,z ,tcchjxye. jndtncndtyyjcnm^ gjjohtybz ytrjynhjkbhetvjq vbuhfwbb<br />

b ytpfrjyyjuj ghjdjpf k.ltq bkb ;t bp-pf jgfctybz gjcnfdbnm gjl<br />

euhjpe cdj. yfwbjyfkmye. ,tpjgfcyjcnm& Afrnbxtcrbt b dblbvst<br />

pkjegjnht,ktybz d cbcntvf[ ghtljcnfdktybz e,t;bof^ f nfr;t ytrjynhjkbhetvst<br />

gthtvtotybz k.ltq nfr;t pfcnfdbkb ytrjnjhst cnhfys<br />

,jktt yfcnjhj;tyyj jnyjcbnmcz r kbwfv^ [jlfnfqcnde.obv j ghbpyfybb<br />

b[ ,t;tywfvb^ jgfcfnmcz pf nj^ xnj bvt.obtcz htcehcs yt bcgjkmpe.ncz<br />

d ljcnfnjxyjq vtht hflb nt[^ rnj jcj,tyyj ye;lftncz d gjvjob&<br />


jnjhst e;t j,hfofkbcm pf gjkextybtv cnfnecf ,t;tywf d lheujq<br />

cnhfyt^ yt gbnfkb ybrfrb[ bkk.pbq gjkexbnm tuj jn yb[& Ytrjnjhst<br />

hfccvfnhbdf.n pflth;fybt rfr ’aatrnbdysq cgjcj, rjynhjkz pf<br />

ytktufkmyj ghbtp;f.obvb k.lmvb ytpfdbcbvj jn gjkextyyjuj bvb<br />

cnfnecf e,t;bof yf dhtvz^ d ntxtybt rjnjhjuj bltn ghjdthrf b[<br />

kbxyjcnb^ jwtybdftncz cntgtym euhjps yfwbjyfkmyjq ,tpjgfcyjcnb^<br />

rjnjhe. jyb vjuen ghtlcnfdkznm^ b nt[ ’ktvtynjd^ yf rjnjhs[ jcyjdfyj<br />

b[ ghjitybt j gjkextybb cnfnecf ,t;tywtd& Cxbnftncz^ xnj pflth;fybt<br />

gjvjuftn bp,fdbnmcz jn nt[ k.ltq^ e rjnjhs[ ytn ybrfrb[ jcyjdfybq<br />

jcnfdfnmcz yf nthhbnjhbb cnhfys&<br />

Ytrjnjhst cnhfys e,t;bof d vbht ghjzdkz.n dct ,jkmie.<br />

jpf,jxtyyjcnm gj gjdjle ’rjyjvbxtcrb[ b cjwbfkmys[ pfnhfn yf<br />

ghtljcnfdktybt e,t;bof b xfcnbxyj ufhvjybpbhe.n cdjb cbcntvs<br />

jghtltktybz cnfnecf ,t;tywtd lkz bcghfdktybz ytcjjndtncndbq^ rjnjhst<br />

dsntrf.n bp hfpkbxyjuj ehjdyz ghtljcnfdkztvs[ ,t;tywfv ghfd&<br />

Ytrjnjhst ghfdbntkmcndf-ljyjhs gsnf.ncz cjrhfnbnm hfc[jls gj cdjbv<br />

cj,cndtyysv cbcntvfv gj ghbtve ,t;tywtd b hfccvjnhtyb. [jlfnfqcnd<br />

j ghtljcnfdktybb cnfnecf ,t;tywf b jlyjdhtvtyyj d ntxtybt lkbntkmyjuj<br />

gthbjlf dhtvtyb jrfpsdf.n gjvjom ,jkmijve xbcke ,t;tywtd d<br />

lheub[^ vtytt ,jufns[ cnhfyf[& Hfpdbdf.obtcz ;t cnhfys endth;lf.n^<br />

xnj ,htvz ghtljcnfdktybz e,t;bof hfpltkztncz ythfdyjvthyj% d nj<br />

dhtvz rfr jyb cfvb lf.n ghb.n nsczxfv b byjulf vbkkbjyfv ,t;tywtd^<br />

,jktt ,jufnst cnhfys juhfybxbdf.n ljcneg yf cdjb nthhbnjhbb b<br />

cjrhfof.n j,]tvs gjvjob cnhfyfv gthdjuj e,t;bof& EDR< JJY cfvj<br />

bcgsnsdftn abyfycjdst pfnhelytybz b ,skj dsye;ltyj cjrhfnbnm cdjq<br />

gthcjyfk b ghjuhfvvs&<br />

Df;yfz hjkm gfhkfvtynfhbtd<br />

D ’njv ckj;yjv vbht gfhkfvtynfhbb vjuen csuhfnm df;ye.^ rk.xtde.<br />

hjkm d pfobnt ,t;tywtd b d gjbcrt htitybq b[ ghj,ktv&<br />

Rfr k.lb^ rjnjhst cjplf.n j,otcndtyyjt vytybt b ghbybvf.n htitybz^<br />

gfhkfvtynfhbb vjuen j,hfnbnmcz r cdjbv bp,bhfntkzv c ghjcm,jq<br />

ghjzdkznm ,jkmitt edf;tybt r ,t;tywfv b gjllth;fnm ghjdtltybt<br />

byajhvbhjdfyyjuj j,ce;ltybz djghjcjd^ cdzpfyys[ c pfobnjq ,t;tywtd&<br />

Rfr kbwf^ jndtxf.obt pf ,.l;tnyst fccbuyjdfybz^ gfhkfvtynfhbb<br />

vjuen j,tcgtxbnm cjjndtncnde.ott b ’rjyjvbxtcrb ’aatrnbdyjt abyfycbhjdfybt<br />

rfr yfwbjyfkmys[ cbcntv gj pfobnt ,t;tywtd^ nfr b EDR<<br />

JJY^ rjnjhjt zdkztncz tlbycndtyysv vt;leyfhjlysv futyncndjv^<br />

gjkexbdibv vfylfn yf ghtljcnfdktybt pfobns ,t;tywfv b cjltqcndbt<br />

gjbcre htitybq b[ ghj,ktv d ljkujchjxyjq gthcgtrnbdt&<br />

Rfr pfrjyjlfntkb^ gfhkfvtynfhbb vjuen cjltqcndjdfnm ghbcjtlbytyb. r<br />

Rjydtywbb 1951 ujlf b Ghjnjrjke 1967 ujlf r ytq^ f nfr;t r lheubv<br />

cjjndtncnde.obv vt;leyfhjlysv b htubjyfkmysv cjukfitybzv^ rjnjhst<br />

jyb tot yt hfnbabwbhjdfkb& Jyb vjuen nfr;t hfphf,jnfnm b ghbyznm<br />

yfwbjyfkmyjt pfrjyjlfntkmcndj gj ,t;tywfv^ rjnjhjt ,s cjjndtncndjdfkj<br />

vt;leyfhjlyjve ghfde b cnfylfhnfv^ f nfr;t cktlbnm pf tuj<br />

bcgjkytybtv& n<br />

7


Ukfdf 1<br />

Ghfdjdfz jcyjdf vt;leyfhjlyjq<br />

cbcntvs pfobns ,t;tywtd<br />

Yf ujcelfhcndf[ kt;bn jndtncndtyyjcnm pf pfobne cdjb[ uhf;lfy&<br />

Rjulf ghfdbntkmcndf yt ;tkf.n bkb yt vjuen pfobnbnm cdjb[<br />

uhf;lfy^ k.lb vjuen cnhflfnm d nfrjq cntgtyb jn cthmtpys[<br />

yfheitybq b[ ghfd^ xnj jyb dsye;ltys ,elen gjrblfnm cdjb hjlyst<br />

vtcnf b lf;t cdjb ctvmb^ xnj,s yfqnb e,t;bot d lheujq cnhfyt&<br />

Gjcrjkmre^ gj jghtltktyb.^ ghfdbntkmcndf b[ cnhfy ghjbc[j;ltybz<br />

,jkmit yt pfobof.n jcyjdyst ghfdf ,t;tywtd^ njulf yf cwtye dcnegftn<br />

vt;leyfhjlyjt cjj,otcndj c wtkm. j,tcgtxtybz edf;tybz ’nb[ jcyjdys[<br />

ghfd&<br />

Gjckt Dnjhjq vbhjdjq djqys Utythfkmyfz Fccfv,ktz Jhufybpfwbb<br />

J,]tlbytyys[ Yfwbq cjplfkf Eghfdktybt Dth[jdyjuj rjvbccfhf JJY<br />

gj ltkfv ,t;tywtd (EDR< JJY)& EDR< JJY gjkexbkj vfylfn yf<br />

jceotcndktybt pfobns ,t;tywtd b gjbcr ljkujchjxys[ htitybq b[<br />

ghj,ktv& Eghfdktybt jceotcndkztn cdj. ltzntkmyjcnm d hfvrf[<br />

vt;leyfhjlyjuj ghfdf b cnfylfhnjd^ rjnjhst drk.xf.n d ct,t Dctj,oe.<br />

Ltrkfhfwb. ghfd xtkjdtrf^ xtnsht :tytdcrbt Rjydtywbb (1949)<br />

gj vt;leyfhjlyjve uevfybnfhyjve ghfde^ f nfr;t ,jkmijt rjkbxtcndj<br />

vt;leyfhjlys[ b htubjyfkmys[ ljujdjhjd b ltrkfhfwbq^ zdkz.ob[cz<br />

j,zpfntkmysvb b ytj,zpfntkmysvb lkz b[ exfcnybrjd^ d rjnjhs[<br />

hfccvfnhbdf.ncz rjyrhtnyst gjnht,yjcnb ,t;tywtd&<br />

Vt;leyfhjlyst frns b cnfylfhns<br />

‚ Rjydtywbz 1951 ujlf j cnfnect ,t;tywtd<br />

Rjydtywbz 1951 ujlf j cnfnect ,t;tywtd^ zdkztncz jcyjdjq<br />

vt;leyfhjlyjuj ghfdf ,t;tywtd& Rjydtywbz j cnfnect ,t;tywtd<br />

jghtltkztn gjyznbt ‘,t;tytw\ (cvjnhbnt dcnfdre yb;t) b ecnfyfdkbdftn<br />

vbybvfkmyst cnfylfhns gj j,hfotyb. c kbwfvb^ rjnjhst vjuen<br />

eljdktndjhznm rhbnthbzv cnfnecf ,t;tywf&<br />

Gjcrjkmre Rjydtywbz hfphf,fnsdfkfcm chfpe gjckt Dnjhjq vbhjdjq<br />

djqys^ tt jghtltktybt ,t;tywf rfcftncz kbw^ rjnjhst yf[jlzncz dyt<br />

cnhfys cdjtuj ghjbc[j;ltybz b zdkz.ncz ,t;tywfvb d htpekmnfnt<br />

cj,snbq^ ghjbcitlib[ lj 1 zydfhz 1951 ujlf& Rjulf d rjywt 1950-[ b<br />

yfxfkt 1960-[ ujljd jnvtxfkbcm yjdst rhbpbcs^ gjhj;lf.obt<br />

,t;tywtd^ cnfkj ytj,[jlbvsv hfcibhbnm rfr dhtvtyyjq^ nfr b utjuhfabxtcrbq<br />

j[dfn Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd& Nfrbv j,hfpjv ,sk<br />

hfphf,jnfy b ghbyzn Ghjnjrjk r Rjydtywbb&<br />

8


Rnj zdkztncz ,t;tywtv$<br />

Gj Rjydtywbb 1951 ujlf^ rfcf.otqcz cnfnecf ,t;tywtd^ ,t;tywtv zdkztncz<br />

kbwj^ rjnjhjt%<br />

q<br />

q<br />

q<br />

bvttn dgjkyt j,jcyjdfyyst jgfctybz cnfnm ;thndjq ghtcktljdfybz<br />

bp-pf cdjtq%<br />

- hfcs<br />

- dthjbcgjdtlfybz<br />

- uhf;lfycndf<br />

- ghbyflkt;yjcnb r jghtltktyyjq cjwbfkmyjq uheggt bkb<br />

- gjkbnbxtcrb[ e,t;ltybq<br />

Yf[jlbncz dyt cnhfys cdjtq uhf;lfycrjq ghbyflkt;yjcnb b<br />

Yt vj;tn gjkmpjdfnmcz pfobnjq ’njq cnhfys bkb yt ;tkftn gjkmpjdfnmcz<br />

nfrjq pfobnjq dcktlcndbt nfrb[ jgfctybq&<br />

Rjydtywbz Jhufybpfwbb fahbrfycrjuj tlbycndf (JFT) gj rjyrhtnysv<br />

fcgtrnfv ghj,ktv ,t;tywtd d Fahbrt --- htubjyfkmysq ljujdjh^ ghbyznsq<br />

d 1969 ujle --- dytckf ljgjkytybt d jghtltktybt gjyznbz ‘,t;tytw\^ lfyyjt<br />

d Rjydtywbb 1951 ujlf^ b drk.xbkf jlyj ,jktt j,]trnbdyjt gjkj;tybt^ f<br />

bvtyyj%<br />

q<br />

K.,jt kbwj^ dsye;ltyyjt gjrbyenm cdj. cnhfye dcktlcndbt dytiytq<br />

fuhtccbb^ jrregfwbb^ byjcnhfyyjuj ujcgjlcndf bkb cj,snbq^ cthmtpyj<br />

yfheif.ob[ j,otcndtyysq gjhzljr d rfrjq-nj xfcnb cnhfys bkb dj<br />

dctq cnhfyt tuj ghjbc[j;ltybz bkb uhf;lfycrjq ghbyflkt;yjcnb&<br />

D 1984 ujle yf cdjtv Rjkkjrdbevt ghtlcnfdbntktq ghfdbntkmcnd cnhfy<br />

Kfnbycrjq Fvthbrb b bpdtcnyst .hbcns ghbyzkb Rfhnf[tycre. Ltrkfhfwb.&<br />

Rfr b Rjydtywbz JFT^ ’nf Ltrkfhfwbz lj,fdkztn jlyj ,jktt<br />

j,]trnbdyjt gjkj;tybt r jghtltktyb. gjyznbz ‘,t;tytw\ d Rjydtywbb<br />

1951 ujlf%<br />

q<br />

Kbwf^ rjnjhst ,tuen bp cdjb[ cnhfy ‘gjcrjkmre b[ ;bpyb^ ,tpjgfcyjcnb<br />

bkb cdj,jlt euhj;fkb dctj,ott yfcbkbt^ byjcnhfyyfz fuhtccbz^<br />

dyenhtyybt rjyakbrns^ vfccjdst yfheitybz ghfd xtkjdtrf bkb lheubt<br />

j,cnjzntkmcndf^ ghbdtlibt r cthmtpyjve yfheityb. j,otcndtyyjuj<br />

gjhzlrf\& n<br />

Cvjnhbnt nfr;t Ukfde 4^<br />

Bvt.n kb jyb ghfdj yf cnfnec ,t;tywf% ytcrjkmrj rjyrhtnys[ ltk&<br />

9


‚ Ghjnjrjk 1967 ujlf^ rfcf.obqcz cnfnecf ,t;tywtd<br />

Ghjnjrjk 1967 ujlf^ rfcf.obqcz cnfnecf ,t;tywtd^ zdkztncz jnltkmysv<br />

ljrevtynjv^ [jnz jy b cjcnfdkztn c Rjydtywbtq 1951 ujlf jlyj wtkjt&<br />

Ghjnjrjk cybvftn dhtvtyyst b utjuhfabxtcrbt juhfybxtybz^ cjlth;fobtcz<br />

d jghtltktybb gjyznbz ‘,t;tytw\ d Rjydtywbb 1951 ujlf&<br />

Rjydtywbz b Ghjnjrjk j cnfnect ,t;tywtd hfccvfnhbdf.n nhb jcyjdys[<br />

ntvs%<br />

q<br />

q<br />

q<br />

Jcyjdyjt jghtltktybt gjyznbz ‘,t;tytw\ dvtcnt c nthvbyfvb ‘gjkj;tybz<br />

j ghtrhfotybb cnfnecf ,t;tywf\ b ‘gjkj;tybz j, bcrk.xtybb\&<br />

Ghfdjdjq cnfnec ,t;tywtd d b[ cnhfyf[ e,t;bof^ b[ ghfdf b j,zpfyyjcnb^<br />

drk.xfz ghfdj yf pfobne jn ghbyelbntkmyjuj djpdhfotybz (refoulement)<br />

yf nthhbnjhb.^ ult b[ ;bpym bkb cdj,jlf ,elen gjcnfdktys gjl euhjpe<br />

(cvjnhbnt dcnfdre gj ghbyelbntkmyjve djpdhfotyb.^ cnh& 14)&<br />

J,zpfyyjcnb ujcelfhcnd^ drk.xfz cjnhelybxtcndj c EDR< JJY d dsgjkytybb<br />

tuj aeyrwbq b jrfpfybt tve gjvjob d dsgjkytybb tuj ljkuf gj<br />

jceotcndktyb. rjynhjkz pf ghbvtytybtv gjkj;tybq Rjydtywbb&<br />

Ghbcjtlbyzzcm r Ghjnjrjke^ ujcelfhcndf ,then yf ct,z j,zpfntkmcndj<br />

ghbvtyznm ,jkmibycndj cnfnmtq Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd (cnfnmb 2<br />

-34) gj jnyjityb. rj dctv kbwfv^ gjlgflf.obv gjl jghtltktybt<br />

,t;tywf^ rfr jyj lfyj d Ghjnjrjkt& Jlyfrj ,jkmibycndj ujcelfhcnd<br />

ghtlgjxkj ghbcjtlbybnmcz b r Rjydtywbb^ b r Ghjnjrjke& Ntv cfvsv<br />

ujcelfhcndf gjlndth;lf.n^ xnj j,f ljujdjhf zdkz.ncz rk.xtdsvb d<br />

vt;leyfhjlyjq cbcntvt pfobns ,t;tywtd&<br />

‘Rjyathtywbz ghbpsdftn dct gfhkfvtyns b ghfdbntkmcndf jcjpyfnm cdj.<br />

jndtncndtyyjcnm pf pfobne ,t;tywtd b ghbybvfnm ;thnd gjkbnbxtcrjuj<br />

ghtcktljdfybz^ rfr ’nj jghtltktyj d Rjydtywbb 1951 ujlf j cnfnect<br />

,t;tywtd\&<br />

78-z Rjyathtywbz Vt;gfhkfvtyncrjuj Cj.pf^ jrnz,hm 1987<br />

‘Bcgjkybntkmysq Rjvbntn dyjdm gjlndth;lftn^ xnj Rjydtywbz 1951 ujlf j<br />

cnfnect ,t;tywtd b Ghjnjrjk 1967 ujlf jcnf.ncz jcyjdjq vt;leyfhjlyjuj<br />

ht;bvf pfobns ,t;tywtd\&<br />

Pfrk.xtybt @ 87(f) Bcgjkybntkmyjuj Rjvbntnf EDR< JJY^ 1999<br />

10


Jndtncndtyyjcnm ujcelfhcnd-exfcnybrjd<br />

Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd<br />

D rfxtcndt j,otuj ghbywbgf vt;leyfhjlyjuj ghfdf rf;lsq ltqcnde.obq<br />

ljujdjh zdkztncz j,zpfntkmysv lkz tuj exfcnybrjd b ljk;ty lj,hjcjdtcnyj<br />

bvb bcgjkyznmcz& Cnhfys^ rjnjhst hfnbabwbhjdfkb Rjydtywb.<br />

j cnfnect ,t;tywtd^ j,zpfys pfobofnm ,t;tywtd yf cdjtq nthhbnjhbb d<br />

cjjndtncndbb c tt eckjdbzvb&<br />

Ujcelfhcndf-exfcnybrb Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd b Ghjnjrjke r ytq<br />

ljk;ys ghbvtyznm cktle.obt tt gjkj;tybz%<br />

q<br />

q<br />

q<br />

Cjnhelybxtcndj c EDR< JJY --- cnfnmz 35 Rjydtywbb b cnfnmz II<br />

Ghjnjrjkf cjlth;fn j,zpfntkmcndf ujcelfhcnd-exfcnybrjd cjnhelybxfnm<br />

c EDR< JJY d dsgjkytybb tuj aeyrwbq b^ d xfcnyjcnb^<br />

cjltqcndjdfnm dsgjkytyb. tuj j,zpfyyjcntq gj rjynhjk. pf ghbvtytybtv<br />

gjkj;tybq ’nb[ ljujdjhjd&<br />

Byajhvfwbz j yfwbjyfkmyjv pfrjyjlfntkmcndt --- Ujcelfhcndf-exfcnybrb<br />

Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd cjukfif.ncz cjj,ofnm Utythfkmyjve<br />

Ctrhtnfh. JJY ntrcns pfrjyjd b gjcnfyjdktybq^ rjnjhst jyb<br />

vjuen ghbybvfnm d wtkz[ j,tcgtxtybz ghbvtytybz yfcnjzotq Rjydtywbb&<br />

Jcdj,j;ltybt jn dpfbvyjcnb --- Rjulf d cjjndtncndbb c pfrjyjv cnhfys<br />

ghtljcnfdktybt rfrjuj-kb,j ghfdf byjcnhfyyjve uhf;lfybye pfdbcbn<br />

jn ghtljcnfdktybz nfrjuj ;t ghfdf cnhfyjq tuj uhf;lfycrjq ghbyflkt;yjcnb<br />

(dpfbvyjcnm)^ nfrjt gjkj;tybt yt ljk;yj ghbvtyznmcz d<br />

jnyjitybb ,t;tywtd& Gjyznbt ‘dpfbvyjcnm\ yt ghbvtyztncz d jnyjitybb<br />

r ,t;tywfv^ gjcrjkmre jyb yt gjkmpe.ncz pfobnjq cnhfys<br />

cdjtq yfwbjyfkmyjq ghbyflkt;yjcnb& n<br />

11


‚ Ujcelfhcndf-exfcnybrb Rjydtywbb 1951 ujlf *^ rfcf.otqcz<br />

cnfnecf ,t;tywtd b#bkb Ghjnjrjkf 1967 ujlf<br />

144 ujcelfhcndf yf zydfhm 2003 ujlf ( * Rjydtywbz dcnegbkf d cbke 22 fghtkz 1954 ujlf)<br />

Fdcnhfkbz<br />

Fdcnhbz<br />

Fpth,fql;fy<br />

Fk,fybz<br />

Fk;bh<br />

Fyujkf<br />

Fynbuef b


Htubjyfkmyst pfrjys b cnfylfhns<br />

‚ Rjydtywbz 1969 ujlf Jhufybpfwbb Fahbrfycrjuj<br />

Tlbycndf (JFT) gj rjyrhtnysv fcgtrnfv ghj,ktv<br />

,t;tywtd d Fahbrt<br />

Rjyakbrns^ rjnjhst cjghjdj;lfkb jrjyxfybt rjkjybfkmyjq ’gj[b d<br />

Fahbrt^ dspdfkb hzl rhegyjvfcinf,ys[ gthtldb;tybq ,t;tywtd& "nb<br />

gthtldb;tybz yfctktybz gjlnjkryekb r hfphf,jnrt b ghbyznb. yt njkmrj<br />

Ghjnjrjkf 1967 ujlf j cnfnect ,t;tywtd^ yj b Rjydtywbb 1969 ujlf<br />

Jhufybpfwbb Fahbrfycrjuj Tlbycndf gj rjyrhtnysv fcgtrnfv ghj,ktv<br />

,t;tywtd d Fahbrt& Jnvtxfz^ xnj Rjydtywbz 1951 ujlf j cnfnect<br />

,t;tywtd ‘ghtlcnfdkztn cj,jq jcyjdyjq b eybdthcfkmysq ljrevtyn^<br />

jghtltkz.obq cnfnec ,t;tywtd\^ Rjydtywbz JFT zdkztncz yf yfcnjzobq<br />

vjvtyn tlbycndtyysv ghfdjdsv htubjyfkmysv ljrevtynjv gj<br />

,t;tywfv^ j,zpfntkmysv lkz tuj exfcnybrjd&<br />

Djpvj;yj^ yfb,jktt df;yjq xfcnm. Rjydtywbb JFT zdkztncz jghtltktybt<br />

d ytq ,t;tywf (cvjnhbnt dcnfdre yf cnhfybwt 9)&<br />

Rjydtywbz JFT bcgjkmpetn<br />

jghtltktybt gjyznbz ‘,t;tytw\^<br />

lfyyjt d Rjydtywbb 1951<br />

ujlf^ yj drk.xftn ,jktt j,]trnbdyjt<br />

gjkj;tybt% k.,jt<br />

kbwj^ dsye;ltyyjt gjrbyenm<br />

cdj. cnhfye dcktlcndbt<br />

‘dytiytq fuhtccbb^ jrregfwbb^<br />

byjcnhfyyjuj ujcgjlcndf<br />

bkb cj,snbq^ cthmtpyj<br />

yfheif.ob[ j,otcndtyysq<br />

gjhzljr d rfrjq-nj xfcnb cnhfys<br />

bkb dj dctq cnhfyt tuj ghjbc[j;ltybz<br />

bkb uhf;lfycrjq<br />

ghbyflkt;yjcnb\&<br />

Ujcelfhcndf-exfcnybrb<br />

Rjydtywbb JFT gj ,t;tywfv<br />

Gj cjcnjzyb. yf fghtkm 2002 ujlf<br />

(dcnegbkf d cbke 29 b.yz 1974 ujlf)<br />

Fk;bh^ Fyujkf^


Ghbywbg ytdscskrb(non-refoulement)<br />

Ghfdj ,t;tywf yf pfobne ghjnbd ghbyelbntkmyjuj djpdhfotybz^ bkb<br />

refoulement^ pfrhtgktyj d Rjydtywbb 1851 ujlf^ rfcf.otqcz cnfnecf<br />

,t;tywtd%<br />

‘ Ljujdfhbdf.obtcz ujcelfhcndf yt ,elen ybrjbv j,hfpjv dscskfnm bkb<br />

djpdhfofnm ,t;tywtd yf uhfybwe cnhfys^ ult b[ ;bpyb bkb cdj,jlt<br />

euhj;ftn jgfcyjcnm dcktlcndbt b[ hfcs^ htkbubb^ uhf;lfycndf^ ghbyflkt;yjcnb<br />

r jghtltktyyjq cjwbfkmyjq uheggt bkb gjkbnbxtcrb[ e,t;ltybq\<br />

Cnfnmz 33(1)&<br />

Dscskrf nfr;t pfghtotyf d ghzvjq ajhvt bkb gentv njkrjdfybz d<br />

Rjydtywbb ghjnbd gsnjr b lheub[ ;tcnrb[^ ,tcxtkjdtxys[ bkb eyb;f.ob[<br />

ljcnjbycndj dbljd j,hfotybz bkb yfrfpfybz (cnfnmz 3)^ xtndthnjq<br />

:tytdcrjq Rjydtywbb 1949 ujlf (cnfnmz 45^ geyrn 4)^ Vt;leyfhjlyjv<br />

gfrnt j uhf;lfycrb[ b gjkbnbxtcrb[ ghfdf[ (cnfnmz 7)^ Ltrkfhfwbb j<br />

pfobnt dct[ kbw jn yfcbkmcndtyyjuj bcxtpyjdtybz (cnfnmz 8) b d Ghbywbgf[<br />

’aatrnbdyjuj ghtleght;ltybz b hfccktljdfybz dytpfrjyys[^ ghjbpdjkmys[<br />

b cevvfhys[ rfpytq (Ghbywbg 5)&<br />

Rhjvt njuj^ dscskrf pfghtotyf d ghzvjq ajhvt bkb gentv njkrjdfybz d<br />

hzlt htubjyfkmys[ ljrevtynjd gj ghfdfv xtkjdtrf^ drk.xfz Tdhjgtqcre.<br />

Rjydtywb. j pfobnt ghfd xtkjdtrf b jcyjdys[ cdj,jl (cnfnmz 3)^<br />

Fvthbrfycre. Rjydtywb. j ghfdfv xtkjdtrf (cnfnmz 22)^ Rjydtywb.<br />

JFT gj ,t;tywfv (cnfnmz II) b Rfbhcre. Ltrkfhfwb. j pfobnt ,t;tywtd b<br />

gthtvtotyys[ kbw d fhf,crjv vbht (cnfnmz 2)&<br />

Ibhjrj ghbpyftncz^ xnj ghbywbg pfghtotybz dscskrb zdkztncz xfcnm.<br />

j,sxyjuj vt;leyfhjlyjuj ghfdf& "nj jpyfxftn^ xnj ujcelfhcndf^ rjnjhst<br />

yt zdkz.ncz exfcnybrfvb Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd^ ljk;ys edf;fnm<br />

ghbywbg ytdscskrb&<br />

Gj Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd b d cjjndtncndbb c j,sxysv<br />

vt;leyfhjlysv ghfdjv ujcelfhcndf j,zpfys edf;fnm ghbywbg ytdscskrb&<br />

Rjulf ’njn ghbywbg yfheiftncz bkb ;t tcnm euhjpf tuj yfheitybz^<br />

EDR< JJY ecnfyfdkbdftn rjynfrn c cjjndtncnde.obvb dkfcnzvb b^ ghb<br />

ytj,[jlbvjcnb^ byajhvbhetn j,otcndtyyjcnm j nfrjv yfheitybb& D<br />

ytrjnjhs[ ckexfz[ kbwf^ rjnjhst cnfkrbdf.ncz c euhjpjq dscskrb^ vjuen<br />

j,hfnbnmcz pf gjvjom. r cjjndtncnde.obv jhufyfv gj pfobnt ghfd<br />

xtkjdtrf^ nfrb[ rfr Rjvbntn ghjnbd gsnjr (cvjnhbnt ccskre yf nfrbt<br />

jhufys gj pfobnt ghfd xtkjdtrf yf cnhfybwt 17)& n<br />

14


jnjhjv j,ce;lfkcz djghjc vt;leyfhjlyjq pfobns ,t;tywtd d htubjyt& Yf<br />

’njq dcnhtxt ,sk ghbyzn ljrevtyn^ rjnjhsq cnfk bpdtcnty rfr Rfhnf[tycrfz<br />

Ltrkfhfwbz& D Ltrkfhfwbb cjlth;bncz htrjvtylfwbz^ xnj,s jghtltktybt<br />

,t;tywf^ bcgjkmpetvjt dj dct[ cnhfyf[ htubjyf^ drk.xfkj d ct,t jghtltktybt<br />

,t;tywf gj Rjydtywbb 1951 ujlf j cnfnect ,t;tywtd b kbw^ rjnjhst<br />

,t;fkb bp cdjb[ cnhfy ‘gjcrjkmre b[ ;bpyb^ ,tpjgfcyjcnb bkb cdj,jlt<br />

euhj;fkb dctj,ott yfcbkbt^ byjcnhfyyfz fuhtccbz^ dyenhtyybt rjyakbrns^<br />

vfccjdst yfheitybz ghfd xtkjdtrf bkb lheubt j,cnjzntkmcndf^ ghbdtlibt<br />

r cthmtpyjve yfheityb. j,otcndtyyjuj gjhzlrf\&<br />

{jnz Rfhnf[tycrfz Ltrkfhfwbz yt zdkztncz j,zpfntkmyjq c ghfdjdjq njxrb<br />

phtybz lkz ujcelfhcnd^ gjlgbcfdib[ tt^ ,jkmibycndj cnhfy Kfnbycrjq<br />

Fvthbrb ghbvtyz.n lfyyjt d ytq jghtltktybt gjyznbz ‘,t;tytw\ d cdjtq<br />

ghfrnbrt* ytrjnjhst bp yb[ drk.xbkb ’nj jghtltktybt d cdjt yfwbjyfkmyjt<br />

pfrjyjlfntkmcndj& Ltrkfhfwbz ,skf jlj,htyf Jhufybpfwbtq fvthbrfycrb[<br />

ujcelfhcndf (JFU)^ Utythfkmyjq Fccfv,kttq JJY b rjycekmnfnbdysv<br />

Bcgjkybntkmysv Rjvbntnjv EDR< JJY&<br />

Htpjk.wbb Utythfkmyjq Fccfv,ktq JJY% Ltrkfhfwbz<br />

1967 ujlf j nthhbnjhbfkmyjv e,t;bot<br />

D 1967 ujle Utythfkmyfz Fccfv,ktz JJY ghbyzkf Ltrkfhfwb. j<br />

nthhbnjhbfkmyjv e,t;bot& Ltrkfhfwbz dyjdm gjdnjhztn^ xnj ghtljcnfdktybt<br />

e,t;bof zdkztncz vbhysv b uevfybnfhysv frnjv^ rjnjhsq yt<br />

vj;tn hfccvfnhbdfnmcz ybrfrbv lheubv ujcelfhcndjv rfr ytlhe;tk.,ysq<br />

frn b jnvtxftn^ xnj cnhfyf e,t;bof ljk;yf cfvf lfdfnm jwtyre<br />

pfzdktyb. k.,juj xtkjdtrf c ghjcm,jq j ghtljcnfdktybb tve e,t;bof&<br />

E,t;bot<br />

‘Rf;lsq xtkjdtr bvttn ghfdj bcrfnm e,t;bof jn ghtcktljdfybz d lheub[<br />

cnhfyf[ b gjkmpjdfnmcz ’nbv e,t;botv\&<br />

Dctj,ofz Ltrkfhfwbz ghfd xtkjdtrf^ cnfnmz 14(1)<br />

D Rjydtywbb JFT^ Rfhnf[tycrjq Ltrkfhfwbb b Ltrkfhfwbb JJY j<br />

nthhbnjhbfkmyjv e,t;bot ghbpyftncz^ xnj ghtljcnfdktybt e,t;bof zdkztncz<br />

uevfybnfhysv b ytgjkbnbxtcrbv frnjv& Ckjdj ‘e,t;bot\ yt jghtltkztncz d<br />

vt;leyfhjlyjv ghfdt^ yj jyj cnfkj pjynbxysv nthvbyjv lkz dctq cbcntvs<br />

pfobns^ ghtljcnfdkztvjq cnhfyfvb ,t;tywfv yf cdjtq nthhbnjhbb& E,t;bot<br />

jpyfxftn^ gj rhfqytq vtht^ jcyjdye. pfobne^ --- n&t&^ pfghtotybt ghbyelbntkmyjuj<br />

djpdhfotybz (dscskrb) ,t;tywtd yf uhfybws cnhfy^ ult b[ ;bpyb bkb<br />

cdj,jlt euhj;ftn jgfcyjcnm --- yf jghtltktyysq gthbjl dhtvtyb b ghtljcnfdktybt<br />

djpvj;yjcnb ,t;tywfv jcnfdfnmcz d ghbybvf.otq cnhfyt lj nt[ gjh^<br />

gjrf yt ,eltn yfqltyj htitybt lkz yb[ dyt cnhfys e,t;bof& Dj vyjub[<br />

cnhfyf[ ’nj jpyfxftn ytxnj ,jkmitt --- drk.xtybt ghfd^ jghtltktyys[ d<br />

Rjydtywbb 1951 ujlf^ b lf;t lheub[^ ,jktt ibhjrb[ ghfd& n<br />

15


Pfrk.xtybz Bcgjkybntkmyjuj Rjvbntnf EDR< JJY<br />

Bcgjkybntkmysq Rjvbntn EDR< JJY lftn htrjvtylfwbb Dth[jdyjve<br />

rjvbccfhe gj bcgjkytyb. tuj#tt aeyrwbq (cvjnhbnt Ukfde 2)& T;tujlyst<br />

pfrk.xtybz^ ghbybvftvst Bcgjkybntkmysv Rjvbntnjv^ cjcnfdkz.n<br />

xfcnm cnhernehs ht;bvf vt;leyfhjlyjq pfobns ,t;tywtd& Jyb jcyjdfys<br />

yf ghbywbgf[ Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd^ hfphf,fnsdf.ncz b<br />

ghbybvf.ncz yf jcyjdt rjyctycecf lkz htitybz jghtltktyys[ djghjcjd<br />

pfobns& Pfrk.xtybz Bcgjkybntkmyjuj Rjvbntnf ghtlcnfdkz.n<br />

cj,jq cjukfitybt^ rjnjhjt ljcnbuf.n ,jktt xtv 50 cnhfy^ ghjzdkz.ob[<br />

bynthtc r celm,t ,t;tywtd b bvt.ob[ jgsn hf,jns gj pfobnt ,t;tywtd&<br />

"nb b lheubt cnhfys xfcnj ccskf.ncz yf pfrk.xtybz Bcgjkybntkmyjuj<br />

Rjvbntnf ghb hfphf,jnrt cdjb[ pfrjyjd b gjkbnbrb&<br />

Ghfdf^ buhf.obt df;ye. hjkm d pfobnt ,t;tywtd<br />


Cgtwbfkmyst ghjwtlehs JJY gj ghfdfv<br />

xtkjdtrf^ ljcnegyst ,t;tywfv<br />

bkb gjllth;bdf.obt ,t;tywtd%<br />

Rjvbccbz Jhufybpfwbb J,]tlbytyys[ Yfwbq gj ghfdfv xtkjdtrf^ d cjcnfd<br />

rjnjhjq d[jlzn ghtlcnfdbntkb 53 cnhfy^ hfphf,jnfkf hfpkbxyst vt[fybpvs<br />

gj bpextyb. ntvfnbxtcrb[ djghjcjd gj ghfdfv xtkjdtrf b hfccktljdfyb.<br />

gjkj;tybz c ghfdfvb xtkjdtrf d cnhfyf[ vbhf& Jnkbxbntkmyjq<br />

xthnjq ’nb[ cgtwbfkmys[ ghjwtleh zdkztncz nj^ xnj jyb gjpdjkz.n<br />

ghtlghbybvfnm ltqcndbz ytpfdbcbvj jn njuj^ zdkztncz kb rfrjt-kb,j<br />

ujcelfhcndj exfcnybrjv vt;leyfhjlys[ ljujdjhjd gj ghfdfv xtkjdtrf<br />

bkb ytn& Gj dctv cgtwbfkmysv ghjwtlehfv ghtlecvjnhtyj^ xnj yf<br />

t;tujlye. ctccb. Rjvbccbb^ ghjdjlbvjq d :tytdt^ ghtlcnfdkz.ncz<br />

htpekmnfns bccktljdfybz cjjndtncnde.otuj gjkj;tybz c ghfdfvb xtkjdtrf&<br />

Gj ytrjnjhsv bp yb[ vj;yj j,hfnbnmcz cj chjxysv ghbpsdjv yf<br />

cnhjuj uevfybnfhyjq jcyjdt bcghfdbnm ceotcnde.ott gjkj;tybt& Xnj<br />

rfcftncz ,t;tywtd^ vj;yj ghbyznm dj dybvfybt cktle.ott%<br />

Cgtwbfkmyst ljrkflxbrb bkb cgtwbfkmyst jhufys Rjvbccbb JJY vjuen<br />

j,hfnbnmcz r ghfdbntkmcndfv cnhfy cltkfnm dct djpvj;yjt lkz pfobns<br />

,t;tywtd^ kbw^ boeob[ e,t;bof^ bkb dyenhtyyt gthtvtotyys[ kbw jn<br />

yfheitybz ghfd xtkjdtrf bkb d jndtn yf endth;ltybz j ceotcndjdfybb<br />

nfrb[ yfheitybq&<br />

Rjulf ;t htxm bltn j ytbp,t;yjv yfheitybb ghbywbgf non-refoulement^<br />

j,hfotybt d ytrjnjhs[ ckexfz[ r cktle.obv egjkyjvjxtyysv yf nj<br />

kbwfv vj;tn ,snm jcj,tyyj ytj,[jlbvsv%<br />

q Cgtwbfkmysq ljrkflxbr JJY gj gsnrfv<br />

q Cgtwbfkmysq ljrkflxbr JJY gj cevvfhysv rfpyzv<br />

q Hf,jxfz uheggf JJY gj yfcbkmcndtyysv bcxtpyjdtybzv<br />

Gfhkfvtynfhbb vjuen ghbvtyznm d cdjtq hf,jnt dsiterfpfyyst<br />

cgtwbfkmyst ghjwtlehs b dyjcbnm cdjq drkfl d b[ lfkmytqitt hfpdbnbt<br />

gentv%<br />

q Ghtljcnfdktybz byajhvfwbb gj cjjndtncnde.obv ghjwtlehfv j<br />

gjkj;tybb ,t;tywtd^ kbw^ boeob[ e,t;bof^ b dyenhtyytt gthtvtotyys[<br />

kbw<br />

q J,hfotybz c ghjcm,jq r cjjndtncnde.obv egjkyjvjxtyysv gj<br />

ntvfv j kbxyjv dvtifntkmcndt^ rjulf jnltkmyjt kbwj bkb uheggf<br />

kbw ljk;ys ,snm dsckfys d rfre.-kb,j cnhfye d yfheitybt ghbywbgf<br />

ytdscskrb bkb jyb ghjbpdjkmyj pflth;fys& Cktletn gjvybnm^ xnj<br />

nfrfz cbnefwbz vj;tn hfccvfnhbdfnmcz njkmrj cnhfyjq bkb egjkyjvjxtyysv<br />

jhufyjv^ bvt.obv vfylfn yf hfccvjnhtybt ckexftd<br />

euhjps yfheitybz cjjndtncnde.otuj ghfdf<br />

q J,hfotybz r cdjbv ghfdbntkmcndfv lkz ghbyznbz vth ghb gjkextybb<br />

pfghjcf yf ghtljcnfdktybt byajhvfwbb bkb ghb gjkextybb chjxyjuj<br />

j,hfotybz^ gjlfyyjuj d cjjndtncndbb cj cgtwbfkmysvb ghjwtlehfvb&<br />

n<br />

17


Vt;leyfhjlyjt uevfybnfhyjt ghfdj<br />

Vt;leyfhjlyjt uevfybnfhyjt ghfdj ghtlecvfnhbdftn^ xnj r ;thndfv<br />

djjhe;tyyjuj rjyakbrnf^ drk.xfz gthtvtotyys[ kbw^ cktletn jnyjcbnmcz<br />

c edf;tybtv^ pfobofnm b[ jn gjcktlcndbq djqys b<br />

,tcghbcnhfcnyj jrfpsdfnm bv gjvjom& Gjcrjkmre vyjubt ,t;tyws<br />

jrfpsdf.ncz d wtynht vt;leyfhjlys[ bkb dyenhtyyb[ djjhe;tyys[<br />

rjyakbrnjd^ vt;le ghfdjv ,t;tywtd b uevfybnfhysv ghfdjv xfcnj<br />

ceotcndetn ntcyfz cdzpm& Xtndthnfz :tytdcrfz Rjydtywbz j pfobnt<br />

uhf;lfycrjuj yfctktybz dj dhtvz djqys (1949) cjlth;bn cnfnm.^<br />

rjnjhfz rfcftncz rjyrhtnyj ,t;tywtd b gthtvtotyys[ kbw (cnfnmz 44)&<br />

Ghfdj ,t;tywtd b ghfdj ghfd xtkjdtrf%<br />

rfr jyb dpfbvjcdzpfys$<br />

Vt;leyfhjlyjt ghfdj ,t;tywtd zdkztncz xfcnm. ,jktt rhegyjq cbcntvs<br />

vt;leyfhjlyjuj ghfdf^ ghfd xtkjdtrf b vt;leyfhjlyjuj uevfybnfhyjuj<br />

ghfdf& Ghfdj d j,kfcnb ghfd xtkjdtrf ghtlcnfdkztn cj,jq ibhjre jcyjde^<br />

dyenhb rjnjhjq cktletn hfccvfnhbdfnm gjkj;tybz ghfdf ,t;tywtd&<br />

Vt;leyfhjlysq gfrn gj uhf;lfycrbv b gjkbnbxtcrbv ghfdfv nhfrnetncz<br />

rfr pfghtotybt djpdhfnf xtkjdtrf r gsnrfv& Rhjvt njuj^ gjxnb dct tuj<br />

gjkj;tybz ghbvtybvs r yt-uhf;lfyfv&<br />


q<br />

Rjydtywbz j ghfdf[ ht,tyrf^ exfcnybrjv rjnjhjq zdkztncz gjxnb<br />

rf;ljt ujcelfhcndj d vbht^ ghbvtyztncz gj jnyjityb. dj dctv ltnzv<br />

,tp rfrjq-kb,j lbcrhbvbyfwbb^ drk.xfz ltntq ,t;tywtd b kbw^<br />

boeob[ e,t;bof& D Rjydtywbb jcj,j jnvtxftncz^ xnj rf;lsq<br />

ht,tyjr^ boeobq cnfnecf ,t;tywf^ bvttn ghfdj yf pfobne b uevfybnfhye.<br />

gjvjom d cjjndtncndbb c ghfdfvb^ jghtltktyysvb d ’njq b<br />

lheub[ rjydtywbz[^ exfcnybrjv rjnjhs[ zdkztncz ujcelfhcndj& n<br />

Ljgjkybntkmysq Ghjnjrjk I (1977) ghtlecvfnhbdftn^ xnj ,t;tyws b kbwf<br />

,tp uhf;lfycndf ljk;ys gjkexfnm pfobne d cjjndtncndbb c gjkj;tybzvb<br />

xfcntq I b III Xtndthnjq :tytdcrjq Rjydtywbb&<br />

Yj uevfybnfhyjt ghfdj vj;tn pfobnbnm ,t;tywtd njkmrj njulf^ rjulf jyj<br />

ghbvtybvj gj jnyjityb. r ybv^ nj tcnm dj dhtvz vt;leyfhjlys[ bkb<br />

dyenhtyyb[ djjhe;tyys[ rjyakbrnjd& Tckb ,t;tytw ,t;bn jn djjhe;tyyjuj<br />

rjyakbrnf b yf[jlbn e,t;bot d lheujq cnhfyt^ rjnjhfz yt<br />

djdktxtyf d vt;leyfhjlysq bkb dyenhtyybq djjhe;tyysq rjyakbrn^ nj<br />

uevfybnfhyjt ghfdj r ytve yt ,eltn ghbvtyznmcz& (


‚ Ghbcjtlbytybt r vt;leyfhjlysv ljujdjhfv (cv& nfr;t Ukfde 6)<br />

Cktletn jrfpfnm gjllth;re ghfdbntkmcnde d ghbyznbb bv vth gj<br />

ghbcjtlbytyb. r Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd b Ghjnjrjke r ytq^ tckb<br />

jyj tot yt cltkfkj ’njuj&<br />

Cktletn nfr;t hfccvjnhtnm djghjc j ghbcjtlbytybb r vt;leyfhjlysv<br />

ljujdjhfv gj ghfdfv xtkjdtrf^ rjnjhst rfcf.ncz pfobns ,t;tywtd^<br />

jcj,tyyj r Rjydtywbb ghjnbd gsnjr^ Rjydtywbb j ghfdf[ ht,tyrf br<br />

ljujdjhfv gj vt;leyfhjlyjve uevfybnfhyjve ghfde&<br />

Yf htubjyfkmyjv ehjdyt^ gfhkfvtynfv fahbrfycrb[ cnhfy^ rjnjhst yt<br />

ghbcjtlbybkbcm r Rjydtywbb JFT^ cktletn hfccvjnhtnm djghjc ghbcjtlbytybz<br />

r ytq& Htubjyfkmyst ljujdjhs gj ghfdfv xtkjdtrf d Fahbrt^<br />

Tdhjgt^ Ctdthyjq b Kfnbycrjq Fvthbrt nfr;t cjlth;fn cnfylfhns gj<br />

pfobnt ,t;tywtd& Cnhfyfv ’nb[ htubjyjd cktletn hfccvjnhtnm djghjc j<br />

cdjtv ghbcjtlbytybb r ybv&<br />

‚ Gthtcvjnh jujdjhjr b juhfybxbntkmys[ njkrjdfybq<br />

Cktletn gthbjlbxtcrb ghjdjlbnm ghjdthre j,jcyjdfyyjcnb jujdjhjr b<br />

juhfybxbntkmys[ njkrjdfybq&<br />

Ghb jncencndbb rfrb[-kb,j ifujd d ’njv yfghfdktybb cj cnjhjys<br />

bcgjkybntkmyjq dkfcnb xktys gfhkfvtynjd vjuen j,hfnbnmcz c djghjcfvb<br />

r ghfdbntkmcnde bkb lf;t ghtlcnfdbnm cdjq pfrjyjghjtrn&<br />

‚ Ghbvtytybt vt;leyfhjlys[ cnfylfhnjd<br />

D ljgjkytybt r dsitegjvzyensv ljujdjhfv^ ghb hfphf,jnrt yfwbjyfkmyjq<br />

cbcntvs pfobns ,t;tywtd vj;yj bcgjkmpjdfnm ,jkmijt xbckj<br />

vt;leyfhjlys[ cnfylfhnjd^ drk.xfz Pfrk.xtybz Bcgjkybntkmyjuj<br />

Rjvbntnf EDR< JJY b herjdjlzobt ghbywbgs EDR< JJY gj hzle<br />

djghjcjd^ cdzpfyys[ c ,t;tywfvb&<br />

Ghtlcnfdbntkmcndf EDR< JJY vjuen gjvjxm gfhkfvtynfhbzv^ ghtljcnfdkzz<br />

bv byajhvfwb. gj ’nbv cnfylfhnfv b lfdfz cdjb rjvvtynfhbb<br />

gj ghtlkfuftvjve pfrjyjlfntkmcnde&<br />

‚ Gjjohtybt cjnhelybxtcndf c EDR< JJY<br />

Gfhkfvtynfhbb vjuen j,tcgtxbnm ghtljcnfdktybt b[ ghfdbntkmcndjv<br />

byajhvfwbb EDR< JJY j xbckt ,t;tywtd b eckjdbz[ b[ ghj;bdfybz yf<br />

nthhbnjhbb cnhfys^ j ghbvtytybb Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd^<br />

pfrjyjd^ gjcnfyjdktybq b ltrhtnjd d jnyjitybb ,t;tywtd& Gfhkfvtynfhbb<br />

vjuen nfr;t ghjcbnm EDR< JJY dscrfpfnm cdjt vytybt gj djghjcfv<br />

pfobns ,t;tywtd^ drk.xfz ghtlkfuftvst b hfccvfnhbdftvst pfrjyjghjtrns^<br />

hfccvfnhbdftvst celjv ltkf b dshf,jnre gjkbnbrb d jnyjitybb<br />

,t;tywtd&<br />

Nfr rfr EDR< JJY bvttn cdjb ghtlcnfdbntkmcndf gjxnb d 120 cnhfyf[<br />

vbhf (cv& Ghbkj;tybt 3)^ gfhkfvtynfhbb d ,jkmibycndt cnhfy vjuen<br />

cdzpfnmcz c ghtlcnfdbntkmcndjv EDR< JJY d cdjb[ cnjkbwf[& n<br />

20


Ukfdf 2<br />

Hjkm EDR< JJY<br />

EDR< JJY zdkztncz uevfybnfhyjq b ytgjkbnbxtcrjq jhufybpfwbtq^<br />

rjnjhfz gjkexbkf vfylfn Jhufybpfwbb J,]tlbytyys[ Yfwbq yf<br />

ghtljcnfdktybt pfobns ,t;tywfv b jrfpfybt bv gjvjob d gjbcrt<br />

htitybq b[ nz;tkjuj gjkj;tybz& Gjcrjkmre ghj,ktvf gthtvtotybz<br />

cnfkf tot ,jktt jcnhjq pf gjcktlybt gznmltczn ktn^ EDR< JJY nfr;t<br />

erhtgbkj cdjq gjntywbfk gj htityb. ’nb[ ghj,ktv& Eghfdktybt<br />

Dth[jdyjuj rjvbccfhf^ cjplfyyjt d 1950 ujle^ ghtdhfnbkjcm bp chfdybntkmyj<br />

yt,jkmijuj cgtwbfkbpbhjdfyyjuj jhufyf^ rjnjhsq cjplfdfkcz<br />

chjrjv yf nhb ujlf^ d jhufybpfwb. c gthcjyfkjv ,jktt xtv 4^000 xtkjdtr<br />

b ghtlcnfdbntkmcndfvb gjxnb d 120 cnhfyf[^ c ujljdsv ,.l;tnjv d 1<br />

vbkkbfhl ljkkfhjd CIF& Rhjvt ghtljcnfdktybz ghfdjdjq pfobns EDR<<br />

JJY jrfpsdftn ctqxfc b vfnthbfkmye. gjvjom d jcyjdys[ xhtpdsxfqys[<br />

cbnefwbz[ kb,j ytgjchtlcndtyyj^ kb,j xthtp futyncndf^ c rjnjhsvb<br />

jyj ecnfyjdbkj gfhnythcrbt jnyjitybz& Pf gznmltczn ktn cj lyz cdjtuj<br />

j,hfpjdfybz EDR< JJY ghtljcnfdbkj pfobne b jrfpfkj gjvjom ,jktt<br />

xtv 50 vbkkbjyfv k.ltq b ldf;ls gjkexbkj pf cdj. hf,jne Yj,tktdcre.<br />

ghtvb. vbhf&<br />

Yf vt;leyfhjlyjv ehjdyt EDR< JJY cjltqcndetn hfphf,jnrt b<br />

ghbyznb. vt;leyfhjlys[ cjukfitybq gj ,t;tywfv^ cktlbn pf cj,k.ltybtv<br />

ghfdbntkmcndfvb vt;leyfhjlyjuj ghfdf ,t;tywtd& Gthcjyfk<br />

EDR< JJY ghjgfufylbhetn vt;leyfhjlyjt ghfdj ,t;tywtd chtlb dct[<br />

kbw^ rjnjhst pfybvf.ncz djghjcfvb pfobns ,t;tywtd^ drk.xfz gjuhfybxyst<br />

djqcrf^ ;ehyfkbcnjd^ ytghfdbntkmcndtyyst jhufybpfwbb (YGJ)^<br />

.hbcnjd^ celtq b dscjrjgjcnfdktyys[ ujcelfhcndtyys[ cke;fob[&<br />

Yf vtcnyjv ehjdyt gthcjyfk EDR< JJY ghbybvftn hfpkbxyst vths gj<br />

pfobnt ,t;tywtd^ drk.xfz jrfpfybt gjvjob d xhtpdsxfqys[ cbnefwbz[*<br />

gthtyjc kfuthtq ,t;tywtd gjlfkmit jn gjuhfybxys[ hfqjyjd d wtkz[<br />

gjdsitybz ,tpjgfcyjcnb ,t;tywtd* ghtljcnfdktybt ;tyobyfv-<br />

,t;tyrfv djpvj;yjcnb dkbznm yf hfcghtltktybt ghjljdjkmcndbz b<br />

jrfpfybt cjwbfkmys[ eckeu* djccjtlbytybt hfpltktyys[ ctvtq* ghtljcnfdktybt<br />

,t;tywfv byajhvfwbb j gjkj;tybb ltk e yb[ yf hjlbyt c<br />

ntv^ xnj,s jyb vjukb ghbyznm j,jcyjdfyyjt htitybt j djpdhfotybb d<br />

cnhfye cdjtuj ghjbc[j;ltybz* ljrevtynbhjdfybt gjnht,yjcnb ,t;tywtd<br />

gthtctkbnmcz dj dnjhe. cnhfye e,t;bof* gjctotybt wtynhjd lkz<br />

pflth;fyys[ kbw* b ghtljcnfdktybt htrjvtylfwbq ghfdbntkmcndfv gj<br />

hfphf,jnrt gjkbnbrb b pfrjyjd j ,t;tywf[ b ghjdtltyb. ghfrnbxtcrjq<br />

hf,jns c ybvb&<br />

EDR< JJY botn ljkujchjxyst htitybz nz;tkjuj gjkj;tybz ,t;tywtd^<br />

gjvjufz bv htgfnhbbhjdfnmcz r ct,t yf hjlbye^ tckb ’njve<br />

,kfujghbzncnde.n cjplfdibtcz nfv eckjdbz^ byntuhbhjdfnmcz d cnhfyf[<br />

e,t;bof bkb ;t gthtctkbnmcz d lheubt cnhfys e,t;bof&<br />

21


Vfylfn EDR< JJY<br />

Rjydtywbz j cnfnect ,t;tywtd b Ghjnjrjk r ytq ghtljcnfdkz.n<br />

ujcelfhcndfv^ gjlgbcfdibv b[^ ghfdjde. jcyjde lkz pfobns ,t;tywtd&<br />

Cj cdjtq cnjhjys^ EDR< JJY gjkexbkj vfylfn yf ghtljcnfdktybt<br />

vt;leyfhjlyjq pfobns ,t;tywfv b gjbcr ljkujchjxys[ htitybq b[<br />

ghj,ktv^ bcgjkmpez lkz ’njuj Ecnfd^ ghbyznsq Utythfkmyjq Fccfv,kttq<br />

JJY d ltrf,ht 1950 ujlf&<br />

Ecnfd EDR< JJY jghtltkztn aeyrwbb Dth[jdyjuj rjvbccfhf^ drk.xfz<br />

tuj#tt gjkyjvjxbz gj pfobnt ,t;tywtd^ rfr jyb cajhvekbhjdfys<br />

c[j;bv j,hfpjv^ [jnz b ytcrjkmrj byfxt^ d Rjydtywbb j cnfnect<br />

,t;tywtd& Pf ghjitlibt ujls Utythfkmyfz Fccfv,ktz hfcibhbkf<br />

cathe rjvgtntywbb EDR< JJY^ b ctqxfc jyj ghtljcnfdkztn pfobne<br />

hfpkbxysv uheggfv k.ltq^ rjnjhst yt gjlgflf.n gjl ltqcndbt gjkj;tybq<br />

Rjydtywbb b Ghjnjrjkf& Ytrjnjhst bp ’nb[ k.ltq bpdtcnys rfr<br />

vfylfnyst ,t;tyws* lheubt zdkz.ncz ‘djpdhfotywfvb\^ kbwfvb ,tp<br />

uhf;lfycndf b^ d ytrjnjhs[ cbnefwbz[^ dyenhtyyt gthtvtotyysvb<br />

kbwfvb&<br />

Nfrbv j,hfpjv^ vfylfn EDR< JJY ctqxfc d pyfxbntkmyjq cntgtyb ibht<br />

gj chfdytyb. c j,zpfntkmcndfvb^ dpznsvb yf ct,z ujcelfhcndfvb^<br />

gjlgbcfdibvb Rjydtywb. b Ghjnjrjk& Jlyf bp ghj,ktv^ c rjnjhjq<br />

ctujlyz cnfkrbdf.ncz ,t;tyws b cnhfys^ ghtljcnfdkz.obt e,t;bot^<br />

cjcnjbn d kbrdblfwbb ‘hfphsdf d pfobnt\^ rjnjhsq yf,k.lftncz d nfrb[<br />

cbnefwbz[^ rjulf EDR< JJY gsnftncz pfobnbnm kbw^ d jnyjitybb<br />

rjnjhs[ ujcelfhcndf^ yf nthhbnjhbb rjnjhs[ jyb yf[jlzncz^ yt ghbpyf.n<br />

ybrfrjq jndtncndtyyjcnb gj jnyjityb. r ybv gj rfrjve-kb,j bp<br />

ljrevtynjd gj ,t;tywfv&<br />

Chfdytybt Ecnfdf EDR< JJY b Rjydtywbb 1951 ujlf b<br />

Ghjnjrjkf 1967 ujlf<br />

Ecnfd zdkztncz rjycnbnewbtq EDR< JJY& Jy jghtltkztn aeyrwbb b<br />

rjvgtntywb. Dth[jdyjuj rjvbccfhf b drk.xftn jghtltktybt kbw^ jn bvtyb<br />

rjnjhs[ vj;tn ltqcndjdfnm Dth[jdysq rjvbccfh& Cgbcjr nfrb[ kbw ,sk<br />

hfcibhty d hfpkbxys[ htpjk.wbz[ Utythfkmyjq Fccfv,ktb JJY&<br />

Rjydtywbz 1951 ujlf j cnfnect ,t;tywtd zdkztncz vt;leyfhjlysv ljujdjhjv^<br />

j,zpfntkmysv lkz gjlgbcfdib[ tuj ujcelfhcnd& Jyf jghtltkztn ghfdf b<br />

j,zpfyyjcnb kbw^ rjnjhst ghbpyfys ,t;tywfvb d cjjndtncndbb c jghtltktybtv^<br />

cjlth;fobvcz d Rjydtywbb&<br />

Vfylfnyst ,t;tyws zdkz.ncz kbwfvb^ rjnjhs[ EDR< JJY hfccvfnhbdftn d<br />

rfxtcndt ,t;tywtd d cjjndtncndbb cj cdjbv Ecnfdjv bkb ;t gj ,jktt ibhjrjve<br />

vfylfne^ gjkextyyjve jn Utythfkmyjq Fccfv,ktb JJY& Jghtltktybt EDR<<br />

JJY cnfnecf ,t;tywf yt pfdbcbn jn njuj^ zdkztncz kb cnhfyf e,t;bof<br />

exfcnybrjv Rjydtywbb 1951 ujlf j cnfnect ,t;tywtd bkb Ghjnjrjkf r ytq&<br />

Rjydtywbjyyst ,t;tyws zdkz.ncz kbwfvb^ ghbpyfyysvb ,t;tywfvb dkfcnzvb<br />

ujcelfhcnd^ rjnjhst ghbcjtlbybkbcm r Rjydtywbb b#bkb Ghjnjrjke& D ’njv<br />

rfxtcndt jyb bvt.n jcyjdfybz nht,jdfnm nt ghfdf b kmujns^ rjnjhst ’nb<br />

ujcelfhcndf cjukfcbkbcm ghtljcnfdkznm ,t;tywfv& n<br />

22


Kbwf^ gjlgflf.obt gjl rjvgtntywb. EDR< JJY<br />

‘Kbwf^ gjlgflf.obt gjl rjvgtntywb. EDR< JJY\ zdkz.ncz kbwfvb^<br />

gjnht,yjcnm rjnjhs[ d pfobnt b gjvjob kt;bn d catht bynthtcjd EDR<<br />

JJY& D ’ne uhegge d[jlzn%<br />

q<br />

q<br />

q<br />

q<br />

q<br />


Kbwf ,tp uhf;lfycndf<br />

Kbwjv ,tp uhf;lfycndf zdkztncz kbwj^ rjnjhjt yt hfccvfnhbdftncz<br />

uhf;lfybyjv rfrjq-kb,j cnhfys gj tt ltqcnde.otve pfrjyjlfntkmcnde&<br />

Jy bkb jyf yt j,zpfntkmyj ljk;ys ,snm ,t;tywfvb& Dj dctv vbht tcnm<br />

vbkkbjys kbw ,tp uhf;lfycndf&<br />

D 1966 ujle Utythfkmyfz Fccfv,ktz JJY ghbpdfkf EDR< JJY jrfpfnm<br />

cjltqcndbt ghbcjtlbytyb. cnhfy r ldev vt;leyfhjlysv rjydtywbzv gj<br />

,tpuhf;lfycnde b ghtljcnfdbnm b[ ghfdbntkmcndfv nt[ybxtcre. b<br />

ghfdjde. gjvjom ghb hfphf,jnrt b[ pfrjyjlfntkmcndf j uhf;lfycndt&<br />

Nfrbv j,hfpjv^ EDR< JJY hf,jnftn c ghfdbntkmcndfvb gj hfphf,jnrt<br />

yfwbjyfkmyjuj pfrjyjlfntkmcndf^ gjvjuftn rjjhlbybhjdfnm cjplfdftvst<br />

ghfdjdst cbcntvs^ jrfpsdftn gjvjom b lftn rjycekmnfwbb gj<br />

jnltkmysv bkb uheggjdsv ckexfzv ,tpuhf;lfycndf b gjvjuftn dtcnb<br />

gthtujdjhs gj pfrk.xtyb. ljujdjhjd^ cdzpfyys[ c cjcnjzybtv<br />

,tpuhf;lfycndf&<br />

Hf,jnf EDR< JJY c kbwfvb ,tp uhf;lfycndf jcyjdfyf yf ghjxys[ cdzpz[<br />

vt;le gjyznbzvb ‘,tpuhf;lfycndj\ b ‘gthtvtotybt\& Yfghbvth%<br />

q<br />

q<br />

q<br />

Gthtvtotybt vj;tn dspsdfnm cjcnjzybt ,tpuhf;lfycndf (rjulf^ yfghbvth^<br />

pf gthtvtotybtv xtkjdtrf cktletn bkb jyj cjghjdj;lftncz gthtrhfbdfybtv<br />

nthhbnjhbfkmys[ uhfybw)&<br />

Gthtvtotybt vj;tn ,snm cktlcndbtv cjcnjzybz ,tpuhf;lfycndf (rjulf<br />

yfctktybt ,tp uhf;lfycndf b yfwbjyfkmys[ ghfd dsye;ltyj gjrblfnm<br />

vtcnf cdjtuj gjcnjzyyjuj ;bntkmcndf)&<br />

Cjcnjzybt ,tpuhf;lfycndf vj;tn ,snm ghtgzncndbtv yf genb hfphtitybz<br />

ghj,ktv ,t;tywtd rjulf^ yfghbvth^ cnhfys jnrfpsdf.ncz dyjdm ghbyznm<br />

,sdib[ ,t;tywtd gj ghbxbyt jncencndbz e yb[ uhf;lfycndf)&<br />

Ujcelfhcndf ljk;ys htibnm ghj,ktve ,tpuhf;lfycndf& Ghfdbntkmcndf<br />

ljk;ys ghtlghbyznm ifub^ ghtljndhfof.obt kbitybt bkb jnrfp jn<br />

ghtljcnfdktybz uhf;lfycndf wtksv ckjzv yfctktybz^ rjnjhst vjuen<br />

gjrfpfnm^ xnj e yb[ tcnm ltqcndbntkmyst b ghjxyst cdzpb c lfyyjq<br />

cnhfyjq b rjnjhst jcnfyencz ,tp uhf;lfycndf^ tckb lfyyjt ujcelfhcndj<br />

yt ghtlghbvtn cjjndtncnde.ob[ ltqcndbq&<br />

‘ Bcgjkybntkmysq Rjvbntn dyjdm gjlndth;lftn df;yjcnm ghfdf yf<br />

uhf;lfycndj b ghbpsdftn ujcelfhcndf ghbybvfnm dct ytj,[jlbvst vths gj<br />

ghtleght;ltyb. bkb cjrhfotyb. cbnefwbq ,tpuhf;lfycndf^ d njv xbckt<br />

gjchtlcndjv dyenhtyytuj pfrjyjlfntkmcndf b yflkt;fotuj ghbcjtlbytybz r<br />

Rjydtywbb 1954 ujlf j cnfnect fgfnhbljd b Rjydtywbb 1961 ujlf j cjrhfotybb<br />

,tpuhf;lfycndf\&<br />

Pfrk.xtybt @ 85(m) Bcgjkybntkmyjuj Rjvbntnf EDR< JJY^ 1998<br />

24


Ldt jcyjdyst vt;leyfhjlyst Rjydtywbb<br />

gj ,tpuhf;lfycnde<br />

Ghj,ktvf ,tpuhf;lfycndf ceotcndetn d jghtltktyys[ xfcnz[ vbhf b jyf<br />

jcj,tyyj jcnhj cnjbn d ckexft ltntq jn hjlbntktq cvtifyyjuj ,hfrf bkb<br />

ltntq^ rjnjhst hjlbkbcm yt d cnhfyt ghjbc[j;ltybz cdjb[ hjlbntktq^<br />

gjcrjkmre jyb yt dctulf vjuen j,zpfntkmyj gjkexbnm uhf;lfycndj njuj<br />

ujcelfhcndf^ d rjnjhjv jyb hjlbkbcm& Rfr b ,t;tywtd^ kbw ,tp uhf;lfycndf<br />

vjuen dsye;lfnm gjrbyenm cnhfye bp-pf njuj^ xnj jyb yt vjuen gjkexbnm<br />

cjjndtncnde.oe. pfobne& D 1994 ujle Bcgjkybntkmysq Rjvbntn EDR<<br />

JJY ghbpdfk EDR< JJY ecbkbnm hf,jne gj htityb. djghjcf j<br />

,tpuhf;lfycndt^ jrfpsdfz d njv xbckt b cjltqcndbt cnhfyfv d ghbcjtlbytybb<br />

r Rjydtywbzv 1954 b 1961 ujljd gj ,tpuhf;lfycnde^ ghjdjlbnm gjlujnjdre<br />

cgtwbfkbcnjd b cbcntvfnbxtcrb cj,bhfnm byajhvfwb. gj ’njq df;yjq<br />

ghj,ktvt& Dtleottcz d yfcnjzott dhtvz bccktljdfybt ghj,ktvs gjrfpsdftn^<br />

xnj vbkkbjys k.ltq d vbht vjuen ,snm kbwfvb ,tp uhf;lfycndf&<br />

Rjydtywbz 1954 ujlf j cnfnect fgfnhbljd gjvjuftn htuekbhjdfnm b gjdsifnm<br />

cnfnec kbw ,tp uhf;lfycndf^ gjvjuftn ufhfynbhjdfnm kbwfv ,tp uhf;lfycndf<br />

gjkmpjdfybt jcyjdysvb ghfdfvb b cdj,jlfvb ,tp lbcrhbvbyfwbb&<br />

Rjydtywbz 1961 ujlf j cjrhfotybb ,tpuhf;lfycndf jghtltkztn genb njuj^ rfr<br />

kbwf^ rjnjhst byfxt ,skb ,s ,tp uhf;lfycndf^ vjuen gjkexbnm bkb cj[hfybnm<br />

uhf;lfycndj ,kfujlfhz ecnfyjdktyyjq cdzpb c rfrbv-kb,j ujcelfhcndjv<br />

dcktlcndbt cdjtuj hj;ltybz bkb ghjbc[j;ltybz& D Rjydtywbb hfccvfnhbdf.ncz<br />

nfrbt djghjcs rfr ghtljcnfdktybt uhf;lfycndf^ enhfnf bkb jnrfp jn<br />

uhf;lfycndf^ kbitybt uhf;lfycndf b gthtyjc nthhbnjhbfkmys[ uhfybw&<br />

Gjlxthrbdftncz nfr;t b djghjc cj[hfytybz e;t gjkextyyjuj uhf;lfycndf&<br />

Ghbcjtlbytybt r Rjydtywbb 1954 ujlf lftn kbwfv ,tp uhf;lfycndf vyjubt bp<br />

nt[ ghfd^ rjnjhst ytj,[jlbvs bv lkz dtltybz yjhvfkmyjq ;bpyb& Ghbcjtlbytybt<br />

r Rjydtywbb 1961 ujlf gjvjuftn htibnm vyjubt ghj,ktvs^<br />

rjnjhst cdzpfys c ,tpuhf;lfycndjv& Jyf nfr;t cke;bn jhbtynbhjv lkz<br />

yfwbjyfkmyjuj pfrjyjlfntkmcndf&<br />

Uhf;lfycndj --- ’nj cnfnec^ rjnjhsq ghtljcnfdkztn xtkjdtre lheubt ghfdf&<br />

Rjydtywbz 1961 ujlf gj cjrhfotyb. ,tpuhf;lfycndf jnvtxftn^ xnj kbwj yt<br />

vj;tn ,snm kbityj uhf;lfycndf gj ghbpyfre tuj hfcs^ ’nybxtcrjuj<br />

ghjbc[j;ltybz^ dthjbcgjdtlfybz bkb gjkbnbxtcrb[ e,t;ltybq* jghtltkztn<br />

vths gj ghtljndhfotyb. enhfns uhf;lfycndf bp-pf gthtyjcf nthhbnjhbfkmys[<br />

uhfybw* ecnfyfdkbdftn ghfdbkf ghtljcnfdktybz uhf;lfycndf kbwfv^<br />

rjnjhst hjlbkbcm d rfrjq-kb,j cnhfyt b vjukb ,s jcnfnmcz ,tp uhf;lfycndf&<br />

Rjydtywbz ghtlecvfnhbdftn^ xnj ;fkj,s b ghtntypbb gj Rjydtywbb ,elen<br />

hfccvfnhbdfnmcz rfrbv-kb,j jhufyjv JJY& Nfrjq jhufy ybrjulf yt ,sk<br />

cjplfy^ yj Utythfkmyfz Fccfv,ktz JJY (htpjk.wbz 3274 XXIX) djpkj;bkf<br />

bcgjkytybt aeyrwbq ’njuj jhufyf yf EDR< JJY&<br />

‘<br />

25


Gj cjcnjzyb. yf ctynz,hm 2001 ujlf Rjydtywb. 1954 ujlf (jyf dcnegbkf d<br />

cbke 6 b.yz 1960 ujlf) gjlgbcfkb cktle.obt ujcelfhcndf% Fdcnhfkbz^<br />

Fpth,fql;fy^ Fk;bh^ Fynbuef b


^ dj vyjub[ ckexfz[^ ytfltrdfnysq [fhfrnth&


EDR< JJY bvttn ltkj c kbwfvb^ gthtvtotyysvb dyenhb cnhfys^ njkmrj<br />

ghb eljdktndjhtybb jghtltktyys[ rhbnthbtd^ ecnfyjdktyys[ Utythfkmyjq<br />

Fccfv,kttq JJY d 1993 ujle& EDR< JJY ljk;yf gjkexbnm lkz ’njuj%<br />

q<br />

q<br />

q<br />

q<br />

q<br />

q<br />

Pfghjc bkb gjkyjvjxbz Utythfkmyjq Fccfv,ktb bkb rfrjuj-yb,elm<br />

lheujuj ukfdyjuj rjvgtntynyjuj jhufyf JJY<br />

Cjukfcbt pfbynthtcjdfyyjuj ujcelfhcndf b^ gj djpvj;yjcnb^ lheub[<br />

exfcnybrjd rjyakbrnf<br />

Ljcneg r yfctktyb.^ gjcnhflfditve d htpekmnfnt rjyakbrnf<br />

Cjjndtncnde.oe. ,tpjgfcyjcnm lkz gthcjyfkf EDR< JJY b pfltqcndjdfyys[<br />

gfhnythjd<br />

Zcyj jghtltktyye. cntgtym jndtncndtyyjcnb b jnxtnyjcnb dvtcnt c<br />

gjkyjvjxbzvb dvtibdfnmcz ytgjchtlcndtyyj d ltkf pfobns kbw^ gthtvtotyys[<br />

dyenhb cnhfys<br />

Cjjndtncnde.obt htcehcs b gjntywbfk<br />

Cnhfntubz EDR< JJY jhbtynbhjdfyf yf gjbcr htitybq& Eghfdktybt<br />

Dth[jdyjuj rjvbccfhf ,eltn eltkznm gthdjjxthtlyjt dybvfybt exfcnb.<br />

d nfrb[ cbnefwbz[^ rjulf e;t ghbybvftncz bkb gkfybhetncz ghbyznm<br />

gjkbnbxtcrjt htitybt& EDR< JJY hf,jnftn d ntcyjv cjnhelybxtcndt c<br />

Rjjhlbyfnjhjv JJY gj jrfpfyb. xhtpdsxfqyjq gjvjob b lheubvb<br />

cjjndtncnde.obvb jhufybpfwbzvb lkz ljcnb;tybz tlbyjuj gjybvfybz<br />

rf;lsv cdjtq hjkb b jndtncndtyyjcnb ghb jrfpfybb gjvjob kbwfv^<br />

gthtvtotyysv dyenhb cnhfys&<br />

‚ Jwtyrb xbcktyyjcnb kbw^ gthtvtotyys[ dyenhb cnhfys^ gjlgflf.ob[<br />

gjl rjvgtntywb. EDR< JJY d 2000 ujle<br />

(gj cjcnjzyb. yf 31 ltrf,hz 2000 ujlf)<br />

Htubjy DGK Djpdhfnbdibtcz<br />

DGK<br />

Djcnjxyfz Tdhjgf 1^343^282 70^284<br />

>uj-Djcnjxyfz Tdhjgf 819^886 74^841<br />

>uj-Pfgflyfz Fpbz 758^625 0<br />

>;yfz Fpbz 706^514 0<br />

>;yfz Fvthbrf 525^000 0<br />

Djcnjxyfz Fahbrf 384^834 0<br />

b Fahbrfycrbq Hju<br />

>;yfz Fahbrf 257^508 0<br />

Pfgflyfz b Wtynhfkmyfz Fahbrf 86^539 213^361<br />

Dtkbrbt Jpthf (Fahbrf) 59^000 0<br />

Wtynhfkmyfz Fpbz 0 5^569<br />

Djcnjxyfz Fpbz # Nb[bq Jrtfy 0 5^000<br />

Dctuj 4^941^188 369^055<br />

Djpdhfnbdibtcz DGK% dyenhtyyt gthtvtotyyst kbwf^ djpdhfnbdibtcz d vtcnf cdjtuj<br />

ghjbc[j;ltybz d ntxtybt lde[ gjcktlybt ktn&<br />

Lfyyst wbahs ytj,zpfntkmyj ghtlcnfdkz.n j,ott xbckj DGK d cnhfyf[ lfyys[ htubjyjd&<br />

28


Vt;leyfhjlysq Rjvbntn Rhfcyjuj Rhtcnf b<br />

kbwf^ gthtvtotyyst dyenhb cnhfys<br />

D k.,jv ckexft^ rjulf kbwf^ gthtvtotyyst dyenhb cnhfys^ gjldthuf.ncz<br />

yfcbkb. d htpekmnfnt rjyakbrnjd bkb djkytybq^ Vt;leyfhjlysq rjvbntn<br />

Rhfcyjuj Rhtcnf ,eltn cxbnfnm cdjbv ljkujv ghbyznm frnbdyjt exfcnbt d<br />

jrfpfybb gjvjob d cjjndtncndbb cj cdjbv vfylfnjv b djpvj;yjcnzvb b d<br />

nfrjv j,]tvt^ d rjnjhjv tve gjpdjkz.n ltqcndjdfnm cjjndtncnde.obt<br />

jhufys dkfcnb b eckjdbz ,tpjgfcyjcnb& D utjuhfabxtcrjv gkfyt nfrjt exfcnbt<br />

vj;tn ds[jlbnm pf ghtltks pjys dtltybz frnbdys[ djtyys[ ltqcndbq^ nfr<br />

xnj VRRR htiftn djghjcs ghtljcnfdktybz pfobns kbwfv^ gthtvtotyysv<br />

dyenhb cnhfys^ b afrnbxtcrb lheubv uhf;lfyfv ytpfdbcbvj jn njuj^ d rfrjq<br />

xfcnb cnhfys jyb vjuen yf[jlbnmcz&<br />

Rhbnthbtv exfcnbz VRRR zdkztncz tuj ghbcencndbt b frnbdyjt exfcnbt^ d<br />

gthde. jxthtlm^ d rjyrhtnys[ cbnefwbz[& Rfr ytqnhfkmysq gjchtlybr d<br />

ckexft djjhe;tyyjuj rjyakbrnf bkb ,tcgjhzlrjd^ VRRR ltkftn dct<br />

djpvj;yjt^ xnj,s ghtljcnfdbnm pfobne b gjvjom ;thndfv vt;leyfhjlys[<br />

b dyenhtyyb[ djjhe;tyys[ rjyakbrnjd^ dyenhtyyb[ ,tcgjhzlrjd b<br />

yfghz;tyyjcnb& D nfrb[ cbnefwbz[ VRRR eltkztn gthdjjxthtlyjt<br />

dybvfybt ntv^ rnj jcj,tyyj ye;lftncz d gjvjob^ d cjjndtncndbb c<br />

ghbywbgjv ,tcghbcnhfcnyjcnb& D ’njv jnyjitybb VRRR hfccvfnhbdftn<br />

rf;ljt kbwj^ gthtvtotyyjt dyenhb cnhfys^ ght;lt dctuj rfr uhf;lfycrjt<br />

kbwj^ rjnjhjt^ ,elexb nfrjdsv^ gjkexftn pfobne gj vt;leyfhjlyjve<br />

uevfybnfhyjve ghfde&<br />

Jxtym xfcnj kbwf^ gthtvtotyyst dyenhb cnhfys^ cnhflf.n jn cnhfiys[<br />

kbitybq^ xnj cnfdbn gjl djghjc b[ ds;bdfybt^ b jxtym xfcnj jyb<br />

gjldthuf.ncz ,jkmijq jgfcyjcnb^ rfr dj dhtvz gthtvtotybz^ nfr b d<br />

ntxtybt dhtvtyyjuj ghj;bdfybz yf yjdjv vtcnt& Gj’njve b xbckj<br />

gjub,f.ob[ chtlb kbw^ gthtvtotyys[ dyenhb cnhfys^ xfcnj ,sdftn<br />

pyfxbntkmysv^ jcj,tyyj chtlb abpbxtcrb jckf,ktyys[ kbw^ nfrb[ rfr<br />

ltnb^ gj;bkst k.lb bkb ,thtvtyyst ;tyobys& Nhelyjcnb b kbitybz^<br />

rjnjhst bcgsnsdf.n nt^ rnj jcnfkcz yf vtcnt^ bkb rjnjhst bcgsnsdf.n<br />

vtcnyst cjj,otcndf^ eckj;yz.n ghj,ktve&<br />

C extnjv jgfcyjuj gjkj;tybz^ d rjnjhjv yf[jlzncz kbwf^ gthtvtotyyst<br />

dyenhb cnhfys^ cnhflf.obt jn djtyys[ rjyakbrnjd --- f jyb cjcnfdkz.n<br />

jlye bp ukfdys[ rfntujhbq gthtvtotyys[ kbw b dj vyjub[ ckexfz[<br />

yf[jlzncz d j,cnfyjdrt yfb,jktt jgfcyjq lkz ;bpyb --- jyb xfcnj cnfyjdzncz<br />

ukfdyjq uheggjq yfctktybz^ yf rjnjhe. yfghfdktyf ltzntkmyjcnm VRRR&<br />

{jnz gj hzle ghbxby cnfnbcnbxtcrbt lfyyst gj kbwfv^ gthtvtotyysv<br />

dyenhb cnhfys^ jcnf.ncz ghb,kbpbntkmysvb^ VRRR cxbnftn^ xnj d 1999<br />

ujle jy jrfpfk gjvjom gjxnb gznb vbkkbjyfv xtkjdtr^ chtlb rjnjhs[<br />

,jkmie. xfcnm cjcnfdkzkb kbwf^ gthtvtotyyst dyenhb cnhfys& Nhblwfnm<br />

jlyf cnhfyf hfphf,fnsdfkf yf 2000 ujl ghjuhfvvs^ yfghfdktyyst yf<br />

pfobne b jrfpfybt gjvjob kbwfv^ gthtvtotyysv dyenhb cnhfys& n<br />

Cvjnhbnt Web-cfqn VRRR - www.icrc.org<br />

29


Gjvjom<br />

Gjvjom ghtljcnfdkztncz lkz eljdktndjhtybz abpbxtcrb[ b vfnthbfkmys[<br />

gjnht,yjcntq kbw^ gjlgflf.ob[ gjl rjvgtntywb. EDR< JJY& Jyf<br />

vj;tn drk.xfnm ghjlerns gbnfybz^ vtlbrfvtyns^ jlt;le^ rhjd^ ctvtyf b<br />

ctkmcrj[jpzqcndtyysq bycnhevtyn^ cjwbfkmyst eckeub^ eckeub gcb[jkjujd^<br />

cjplfybt bkb djccnfyjdktybt byahfcnhernehs^ yfghbvth irjk b<br />

ljhju& ‘Uevfybnfhyfz gjvjom\ jnyjcbncz r gjvjob^ ghtljcnfdkztvjq<br />

uevfybnfhysvb jhufybpfwbzvb d uevfybnfhys[ wtkz[^ nj tcnm d ytgjkbnbxtcrb[^<br />

ytrjvvthxtcrb[ b ytdjtyys[ wtkz[& D ghfrnbrt hf,jns EDR<<br />

JJY jrfpsdftvfz gjvjom gjllth;bdftn b ljgjkyztn pfobne&<br />

Rjulf ,jkmijt xbckj ,t;tywtd ghb,sdftn d ntxtybt rjhjnrjuj gthbjlf<br />

dhtvtyb^ df;yj ,scnhj ljcnfdbnm ghjlerns gbnfybz^ gfkfnrb^ vtlbrfvtyns<br />

b lheubt ghtlvtns gthdjq ytj,[jlbvjcnb& Vfnthbfkmyfz b<br />

nt[ybxtcrfz gjvjom vj;tn ,snm jrfpfyf cnhfyjq e,t;bof^ cjctlytq<br />

cnhfyjq bkb lheubvb cnhfyfvb-ljyjhfvb& C wtkm. ,scnhjuj htfubhjdfybz<br />

yf xhtpdsxfqyst j,cnjzntkmcndf^ EDR< JJY lth;bn yf crkflf[ d<br />

hzlt vtcn d vbht cjjndtncnde.obt pfgfcs&<br />

‘Rjyathtywbz ghbpsdftn ujcelfhcndf^<br />

dct[ exfcnybrjd djjhe;tyys[ rjyakbrnjd^<br />

jhufys JJY b lheubt jhufybpfwbb d chjxyjv<br />

gjhzlrt j,hfnbnm dybvfybt yf ghtljcnfdktybt<br />

pfobns b gjvjob yfb,jktt ezpdbvsv<br />

uheggfv ,t;tywtd b kbw^ gthtvtotyys[<br />

dyenhb cnhfys^ jcj,tyyj ;tyobyfv b ltnzv^<br />

rjnjhst vjuen gjldthufnmcz ctrcefkmyjve<br />

yfcbkb.^ uhe,jve j,hfotyb. bkb ’rcgkefnfwbb<br />

b gjldthufnmcz hbcre djjhe;tyys[<br />

rjyakbrnjd^ drk.xfz yfcbkmcndtyysq ghbpsd<br />

ltntq yf djtyye. cke;,e\&<br />

103-z Rjyathtywbz Vt;gfhkfvtyncrjuj Cj.pf^<br />

vfq 2000<br />

Ghb ghjdtltybb d gjcktlytt<br />

dhtvz jgthfwbq gj<br />

jrfpfyb. gjvjob<br />

,t;tywfv lkz ljcnfdrb<br />

uevfybnfhyjq gjvjob ytj,[jlbvj<br />

,skj bcgjkmpjdfnm<br />

nt[ybxtcrbq<br />

gjntywbfk djjhe;tyys[<br />

cbk ytrjnjhs[ cnhfy-ljyjhjd^<br />

Gjlj,yfz ghfrnbrf<br />

bcgjkmpetncz njkmrj d ckexft<br />

rhegyjvfcinf,ys[<br />

xhtpdsxfqys[ cbnefwbq b<br />

njkmrj d rhfqytv ckexft&<br />

Bp-pf cdjb[ vfcinf,jd b hfc[jljd jgthfwbb gj jrfpfyb. ’rcnhtyyjq<br />

gjvjob nht,e.n ljgjkybntkmys[ chtlcnd b jyb yt ghjdjlzncz pf cxtn<br />

chtlcnd^ rjnjhst vjukb ,s ,snm ghtljcnfdktys d hfcgjhz;tybt EDR<<br />

JJY&<br />

{jnz bcgjkmpjdfybt djjhe;tyys[ cbk lkz ljcnfdrb uevfybnfhyjq<br />

gjvjob cgfckj^ dyt dczrjuj cjvytybz^ ;bpym vyjub[ k.ltq^ jyj nfr;t<br />

gjlyzkj djghjcs j, jnyjitybz[ vt;le uevfybnfhysvb jhufybpfwbzvb b<br />

djtyysvb&<br />

EDR< JJY cxbnftn^ xnj jgthfwbb gj ljcnfdrt uevfybnfhyjq gjvjob<br />

ljk;ys jcnfdfnmcz uhf;lfycrbvb gj cdjtve [fhfrnthe&<br />

Ytj,[jlbvj edf;fnm ghbywbgs ,tcghbcnhfcnyjcnb b ytpfdbcbvjcnb jn<br />

gjkbnbxtcrb[ cjj,hf;tybq&<br />

30


Rfr pfobnf b gjvjom vjuen ljgjkyznm lheu lheuf<br />

D vjvtyn cdjtuj j,hfpjdfybz EDR< JJY ltqcndjdfkj ukfdysv j,hfpjv<br />

d Tdhjgt^ ult vfnthbfkmyfz gjvjom j,sxyj ghtljcnfdkzkfcm cnhfyfvb^<br />

ghtljcnfdbdibvb e,t;bot ,t;tywfv& Gjp;t^ gj vtht gjzdktybz d<br />

hfpdbdf.ob[cz cnhfyf[ vyjub[ ghj,ktv c ,t;tywfvb^ EDR< JJY^ ghb<br />

gjllth;rt vt;leyfhjlyjuj cjj,otcndf^ ,skj ghbpdfyj jrfpsdfnm<br />

vfnthbfkmye. gjvjom b pfobne ,t;tywfv b d ’nb[ cnhfyf[&<br />

‘Rjyathtywbz ghbpsdftn ghfdbntkmcndf b gfhkfvtyns hfccvjnhtnm vths gj<br />

ufhfynbhjdfyb. ,tpjgfcyjcnb gthtvtotyys[ kbw^ drk.xfz kbw^ gthtvtotyys[<br />

dyenhb cnhfys^ b b[ cj,cndtyyjcnb dj dhtvz b gjckt htgfnhbfwbb\&<br />

99-z Rjyathtywbz Vt;gfhkfvtyncrjuj Cj.pf^ fghtkm 1998<br />

Yf ghfrnbrt jrfpsdftvst pfobnf b gjvjom xfcnj dpfbvjcdzpfys&<br />

Gfkfnrb^ gjcnfdktyyst yf crjhe. here bp ujke,juj gkfcnbxtcrjuj<br />

vfnthbfkf EDR< JJY^ cnfkb kturj hfcgjpyfdftvsvb cbvdjkfvb pfobns<br />

d eckjdbz[ xhtpdsxfqys[ cbnefwbq jn


ghbcencndbt d jgfcys[ hfqjyf[ cfvj gj ct,t zdkztncz ajhvjq pfobns^ nfr<br />

rfr jyj vj;tn jpyfxfnm ltqcndtyyjt chtlcndj d ,jhm,t cj pkjegjnht,ktybzvb&<br />

Jrjkj 85 ghjwtynjd gthcjyfkf EDR< JJY^ rjnjhsq yfcxbnsdftn<br />

,jktt 4^000 xtkjdtr^ hf,jnf.n pf ghtltkfvb tuj inf,-rdfhnbhs d<br />

:tytdt& D ckexft rhegyjvfcinf,yjq xhtpdsxfqyjq cbnefwbb c ,t;tywfvb<br />

gthcjyfk EDR< JJY vj;tn ,snm pfltqcndjdfy d ntxtybt 72 xfcjd* yf nfrjq<br />

ckexfq gjlgbcfys cjukfitybz b c gfhnythcrbvb futyncndfvb gj ,scnhjve<br />

bcgjkmpjdfyb. b[ cj,cndtyyjuj gthcjyfkf&<br />

‚ Cnjkbws% ,kb;t r ntv^ rnj ghbybvftn htitybz<br />

Jceotcndkzz rjynhjkm pf bcgjkytybtv Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd^ xnj<br />

d[jlbn d tuj j,zpfyyjcnb^ EDR< JJY bvttn cdjb ghtlcnfdbntkmcndf d<br />

cnjkbwf[ vyjub[ cnhfy& EDR< JJY gjllth;bdftn cdzpm d jcyjdyjv c<br />

vbybcnthcndfvb byjcnhfyys[ ltk& Jlyfrj^ gjcrjkmre djghjcs pfobns<br />

,t;tywtd rfcf.ncz b vyjub[ lheub[ exht;ltybq^ EDR< JJY xfcnj<br />

cjnhelybxftn c vbybcnthcndfvb bkb eghfdktybzvb^ rjnjhst pfybvf.ncz<br />

djghjcfvb dyenhtyyb[ ltk^ exht;ltybzvb .cnbwbb b bvvbuhfwbb^ jhufybpfwbzvb<br />

gj pfobnt ghfd xtkjdtrf^ gjkbwbtq b djtyysvb&<br />

EDR< JJY nfr;t cjnhelybxftn c gfhkfvtynfhbzvb^ gthtlfdfz yf<br />

hfccvjnhtybt gfhkfvtyncrb[ rjvbntnjd hfpkbxyst vfnthbfks gj djghjcfv<br />

pfrjyjlfntkmcndf j ,t;tywf[& Jceotcndkzz rjynhjkm pf ghtlkfuftvsv<br />

pfrjyjv^ EDR< JJY vj;tn hf,jnfnm c gfhkfvtynfhbzvb b<br />

lj,bdfnmcz njuj^ xnj,s ghbybvftvsq pfrjy cjjndtncndjdfk<br />

vt;leyfhjlyjve ghfde ,t;tywtd b vt;leyfhjlysv cnfylfhnfv& Gfhkfvtynfhbb<br />

vjuen j,hfofnmcz r EDR< JJY pf hfp]zcytybtv rjyrhtnys[<br />

cbnefwbq c ,t;tywfvb d b[ cj,cndtyyjq cnhfyt bkb gj lheubv<br />

bynthtce.obv b[ djghjcfv&<br />

Bp-pf juhfybxtyys[ chtlcnd EDR< JJY yt bvttn cdjb[ ghtlcnfdbntkmcnd<br />

d rf;ljq cnjkbwt& Ntv yt vtytt^ e rf;ljq cnhfys tcnm gj,kbpjcnb<br />

ghtlcnfdbntkmcndj EDR< JJY* xfcnj EDR< JJY dscnegftn pf htubjyfkmysq<br />

gjl[jl r htityb. djghjcjd ,t;tywtd&<br />

Jhufys eghfdktybz<br />

‚ Utythfkmyfz Fccfv,ktz JJY<br />

Utythfkmyfz Fccfv,ktz JJY bp,bhftn Dth[jdyjuj rjvbccfhf gj<br />

ghtlcnfdktyb. Utythfkmyjuj Ctrhtnfhz j,sxyj chjrjv yf gznm ktn&<br />

Dth[jdysq rjvbccfh jnxbnsdftncz pf cdj. hf,jne gthtl Utythfkmyjq<br />

Fccfv,kttq JJY xthtp "rjyjvbxtcrbq b Cjwbfkmysq Cjdtn ("RJCJC)&<br />

‚ Dth[jdysq rjvbccfh<br />

D yfcnjzott dhtvz Dth[jdysv rjvbccfhjv zdkztncz u-y Heel K.,,thc^<br />

rjnjhsq ,sk bp,hfy yf ’njn gjcn Utythfkmyjq Fccfv,kttq d jrnz,ht<br />

2000 ujlf& U-y K.,,thc zdkztncz extysv b ,sdibv ujcelfhcndtyysv<br />

ltzntktv Yblthkfyljd^ jy ,sk ghtvmth-vbybcnhjv ’njq cnhfys c 1982<br />

gj 1994 ujls&<br />

32


‚ Bcgjkybntkmysq Rjvbntn<br />

Bcgjkybntkmysq Rjvbntn EDR< JJY^ d rjnjhsq d[jlzn ghtlcnfdbntkb<br />

cnhfy-xktyjd JJY^ ,sk j,hfpjdfy "RJCJC d 1958 ujle gj ghjcm,t<br />

Utythfkmyjq Fccfv,ktb JJY& Ukfdysvb pflfxfvb Bcgjkybntkmyjuj<br />

Rjvbntnf zdkz.ncz endth;ltybt ghjuhfvv gj jrfpfyb. gjvjob^ rjnjhst<br />

ghtlcnfdkztn Dth[jdysq rjvbccfh* ghtljcnfdktybt htrjvtylfwbq<br />

Dth[jdyjve rjvbccfhe gj bcgjkytyb. tuj#tt ecnfdys[ aeyrwbq^ jcj,tyyj<br />

d j,kfcnb vt;leyfhjlyjq pfobns^ b ghjdthrf dctq abyfycjdjq b<br />

flvbybcnhfnbdyjq ltzntkmyjcnb Eghfdktybz& Xktys Bcgjkybntkmyjuj<br />

Rjvbntnf bp,bhf.ncz "RJCJC& Bcgjkybntkmysq Rjvbntn ghjdjlbn cdjb<br />

t;tujlyst pfctlfybz d ntxtybt ytltkb d jrnz,ht^ d :tytdt* pfctlfybz<br />

gjcnjzyyjuj rjvbntnf ghjdjlzncz lj gznb hfp d ujl&<br />

Gfhnythcrbt jnyjitybz EDR< JJY c ujcelfhcndfvb<br />

‚ Bcgjkybntkmyst b flvbcnhfnbdyst jhufys<br />

Ghfdbntkmcndf cjnhelybxf.n c EDR< JJY^ ghtljcnfdkzz ,t;tywfv<br />

e,t;bot b hfphtifz bv jcnfdfnmcz yf cdjtq nthhbnjhbb& Vyjubt<br />

ghfdbntkmcndf nfr;t gjvjuf.n ,t;tywfv ecnhjbnmcz d cdjb[ cnhfyf[^<br />

ghtljcnfdkzz bv lkz ’njuj abyfycjde. gjvjom&<br />

EDR< JJY cjnhelybxftn c ghfdbntkmcndfvb^ jrfpsdfz bv gjvjxm d<br />

hfpltktybb jndtncndtyyjcnb pf pfobne ,t;tywtd^ b gjllth;bdftn<br />

ghfdbntkmcndf d hfphtitybb ghbxby^ gjhj;lf.ob[ gjnjrb ,t;tywtd&<br />

Rjulf dyenhtyybt rjyakbrns gjhj;lf.n ghj,ktvs c ,t;tywfvb d<br />

vt;leyfhjlyjv vfcinf,t^ dct cnhfys^ jcj,tyyj cjctlybt cnhfys^<br />

ljk;ys dpznm yf ct,z jndtncndtyyjcnm pf djccnfyjdktybt vbhf b<br />

,tpjgfcyjcnb d cnhfyt rjyakbrnf& Cnhfys e,t;bof ytcen yf ct,t cfvjt<br />

nz;rjt ,htvz dj dhtvz rhbpbcf c ,t;tywfvb^ gjcrjkmre ghtljcnfdktybt<br />

e,t;bof xfcnj jpyfxftn yfheitybt ;bpyb d hfqjyf[^ relf ghb,sdf.n<br />

,t;tyws& Yj ’nbv cnhfyfv yt ye;yj ,hfnm njkmrj yf ct,z dc.<br />

jndtncndtyyjcnm& Lheubt cnhfys^ rfr d htubjyt^ nfr b dyt tuj^ vjuen<br />

hfpltkbnm jndtncndtyyjcnm gentv ghtljcnfdktybz abyfycjdjq b vfnthbfkmyjq<br />

gjvjob lkz cjlth;fybz b pfobns ,t;tywtd& EDR< JJY<br />

gjvjuftn vj,bkbpjdfnm b yfghfdkznm nfre. gjvjom&<br />

D ytrjnjhs[ cnhfyf[ EDR< JJY gjvjuftn ghfdbntkmcndfv d hfccvjnhtybb<br />

[jlfnfqcnd kbw^ boeob[ e,t;bof (cvjnhbnt Ukfde 3)& Ajhvs b<br />

vfcinf,s exfcnbz EDR< JJY vjuen vtyznmcz d pfdbcbvjcnb jn eckjdbq b<br />

gjnht,yjcntq d rf;ljq jnltkmyjq cnhfyt&<br />

‚ Gfhkfvtyns<br />

Gfhkfvtyns b gfhkfvtynfhbb buhf.n rk.xtde. hjkm d hfphf,jnrt<br />

yfwbjyfkmyjq ghfdjdjq ,fps gj pfobnt ,t;tywtd b^ nfrbv j,hfpjv^<br />

zdkz.ncz df;ysvb gfhnythfvb EDR< JJY&<br />

D cnhfyf[^ rjnjhst tot yt ghbcjtlbybkbcm r Rjydtywbb j cnfnect<br />

,t;tywtd b Ghjnjrjke r ytq bkb r ldev vt;leyfhjlysv rjydtywbzv gj<br />

,tpuhf;lfycnde^ EDR< JJY cjltqcndetn ghbcjtlbytyb. r ybv&<br />

D cnhfyf[^ rjnjhst e;t ghbcjtlbybkbcm r ’nbv rjydtywbzv^ EDR< JJY<br />

gjlxthrbdftn ytj,[jlbvjcnm ghbvtytybz vt;leyfhjlys[ cnfylfhnjd<br />

33


gentv ghbyznbz cjjndtncnde.otuj pfrjyjlfntkmcndf b dsltktybz<br />

ytj,[jlbvs[ chtlcndf&<br />

‘Rjyathtywbz ghbpsdftn gfhkfvtynfhbtd r frnbdyjve cjnhelybxtcnde d<br />

htitybb ghj,ktvs ,t;tywtd gentv ghbyznbz pfrjyjd b gjcnfyjdktybq^<br />

rjnjhst cjlth;fn d ct,t ghbywbg hfpltktybz ,htvtyb\&<br />

102-z Rjyathtywbz Vt;gfhkfvtyncrjuj Cj.pf^ jrnz,hm 1999<br />

EDR< JJY vj;tn jpyfrjvbnm gfhkfvtynfhbtd b ghtljcnfdbnm bv<br />

vfnthbfks gj b[ ghjcm,t gj cbnefwbzv c ,t;tywfvb& Eghfdktybt<br />

ghbpsdftn gfhkfvtynfhbtd bcgjkmpjdfnm cdjt gjkj;tybt^ c ntv xnj,s<br />

j,hfnbnm dybvfybt yf wtyyjcnm njuj drkflf^ rjnjhsq ,t;tyws dyjczn d<br />

b[ cnhfys^ b cgjcj,cndjdfnm hjcne edf;tybz r ,t;tywfv rfr r k.lzv&<br />

EDR< JJY ecnfyjdbkj ntcyst hf,jxbt cdzpb c Vt;gfhkfvtyncrbv Cj.pjv<br />

(VGC)& EDR< JJY b VGC cjnhelybxf.n c ntv^ xnj,s gjvjxm gfhkfvtynfhbzv<br />

kexit gjyznm vt;leyfhjlye. cnhernehe pfobns ,t;tywtd b<br />

j,]zcybnm bv jndtncndtyyjcnm ujcelfhcnd b vfylfn EDR< JJY gj pfobnt<br />

,t;tywtd b gjbcre htitybz b[ ghj,ktv& "nb ldt jhufybpfwbb cjnhelybxf.n<br />

nfr;t b d ghtljcnfdktybb byajhvfwbb b htrjvtylfwbq gj njq df;yjq hjkb^<br />

rjnjhe. gfhkfvtynfhbb vjuen buhfnm d pfobnt ,t;tywtd^ b d hfccvjnhtybb<br />

njuj^ rfr jnltkmyst cnhfys b vt;leyfhjlyjt cjj,otcndj d wtkjv vjuen<br />

cghfdbnmcz c njq euhjpjq^ rjnjhfz cnjbn d yfcnjzott dhtvz gthtl<br />

vt;leyfhjlysv ht;bvjv pfobns ,t;tywtd&<br />

Vt;gfhkfvtyncrbq Cj.pf gthbjlbxtcrb pfzdkztn^ xnj Rjydtywbz j<br />

cnfnect ,t;tywtd b Ghjnjrjk r ytq zdkz.ncz df;ytqibvb ljrevtynfvb<br />

gj j,tcgtxtyb. pfobns ,t;tywtd^ b ghbpsdftn ujcelfhcndf^ rjnjhst<br />

tot yt ghbcjtlbybkbcm r ’nbv ljrevtynfv^ cltkfnm ’nj b dsgjkyznm<br />

dgjcktlcndbb cdjb j,zpfntkmcndf gj ybv& Htpjk.wbz^ ghbyznfz d vft<br />

2000 ujlf^ dshfpbkf cdj. gjllth;re ltqcndbzv JJY gj j,tcgtxtyb.<br />

cj,k.ltybz ghfd ,t;tywtd b gthtvtotyys[ kbw b ghbpdfkf gfhkfvtyns<br />

‘jceotcndkznm c EDR< JJY rjkktrnbdyst b yjdfnjhcrbt ltqcndbz &&& d<br />

wtkz[ erhtgktybz cnhernehs vt;leyfhjlyjq pfobns\&<br />

Ujljv gjp;t VGC erfpfk d cdjtq htpjk.wbb gj ghfplyjdfyb. gznbltcznjq<br />

ujljdobys cj lyz ghbyznbz Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd yf<br />

‘ytj,[jlbvjcnm hfphf,jnrb yjds[ gjl[jljd^ bycnhevtynjd b cnfylfhnjd<br />

lkz j,tcgtxtybz ghjljk;f.otqcz ;bpytcgjcj,yjcnb b df;yjcnb Rjydtywbb<br />

j cnfnect ,t;tywtd yf ajyt lbcreccbb gj vfcinf,ysv b<br />

pfnzyedibvcz cbnefwbzv c ,t;tywfvb* ,jkmib[ hfc[jljd gj cjlth;fyb.<br />

kbw^ boeob[ e,t;bof^ d ghjvsiktyyj hfpdbns[ cnhfyf[*<br />

,htvtyb^ rjnjhjt ytcen hfpdbdf.obtcz cnhfys^ ghbybvf.obt<br />

,t;tywtd^ b htfkmys[ bkb ghtlgjkfuftvs[ pkjegjnht,ktybq^ cjdthiftvsv<br />

d jnyjitybb kbw^ boeob[ e,t;bof\&<br />

Dshf;fz ‘nhtdjue gj gjdjle hfcneotuj xbckf ,t;tywtd dj dctv vbht b<br />

b[ nz;tkjuj gjkj;tybz^ f nfr;t hfcneotuj xbckf ghj,ktv^ c rjnjhsvb<br />

cnfkrbdftncz Eghfdktybt Dth[jdyjuj rjvbccfhf JJY gj ltkfv<br />

,t;tywtd (EDR< JJY)^ VGC ghbpdfk gfhkfvtynfhbtd ghjzdbnm bynthtc<br />

b dytcnb cdjq drkfl d erhtgktybt vt;leyfhjlyjuj ht;bvf pfobns<br />

,t;tywtd gentv erhtgktybz gjkj;tybq Rjydtywbb b tt ,jktt ’aatrnbdyjq<br />

bvgktvtynfwbb&<br />

34


‚ Celmb<br />

Celmb buhf.n df;ye. hjkm d pfobnt ,t;tywtd^ jcj,tyyj rjulf yfwbjyfkmyfz<br />

cbcntvf pfobns jcyjdfyf yf pfrjyt^ f yt njkmrj yf flvbybcnhfnbdyjv<br />

eghfdktybb& EDR< JJY gjvjuftn celmzv^ ghjdjlz lkz yb[ ext,yst<br />

ctvbyfhs gj gjdsityb. rdfkbabrfwbb d j,kfcnb vt;leyfhjlyjuj ghfdf<br />

,t;tywtd^ gj cbnefwbb c ghfdfvb xtkjdtrf d cnhfyf[ ghjbc[j;ltybz<br />

,t;tywtd& D ytrjnjhs[ ckexfz[ EDR< JJY vj;tn ghtlkj;bnm celmzv cdj.<br />

njxre phtybz gj rfrjve-yb,elm rjyrhtnyjve pfrjye^ djghjce bkb jnltkmyjve<br />

ltke^ xnj,s jrfpfnm gjvjom ghb dsytctybb celt,ys[ htitybq&<br />

EDR< JJY ntcyj cjnhelybxftn c Vt;leyfhjlyjq Fccjwbfwbtq celtq gj<br />

ghfde ,t;tywtd (IARLJ)& "nf Fccjwbfwbz gjvjuftn celmzv jcjpyfnm nt<br />

j,zpfntkmcndf^ rjnjhst cnhfys ,then yf ct,z gj Rjydtywbb j cnfnect<br />

,t;tywtd^ cnbvekbhetn bcgjkmpjdfybt celt,yjuj ghjwtccf ghb hfphtitybb<br />

cgjhjd d jnyjitybb ghfd pfzdbntktq-,t;tywtd^ gjvjuftn gjyznm<br />

ytpfdbcbvjcnm celtq d rjyntrcnt ghfdf ,t;tywtd d cnhfyf[ c yfhj;lf.otqcz<br />

ltvjrhfnbtq b hfpdbdf.ob[cz cnhfyf[ b lftn djpvj;yjcnm<br />

j,vtyznmcz byajhvfwbtq^ yfb,jktt gthcgtrnbdysvb<br />

vtnjlfvb b hfphf,fnsdfnm gjcktljdfntkmyst gjl[jls r njkrjdfyb. b<br />

ghbvtytyb. vt;leyfhjlyjuj ghfdf ,t;tywtd&<br />

Gfhnythcrbt jnyjitybz EDR< JJY c futyncndfvb<br />

JJY b lheubvb jhufybpfwbzvb<br />

EDR< JJY zdkztncz xfcnm. ctnb ajyljd^ ghjuhfvv^ cgtwbfkbpbhjdfyys[<br />

exht;ltybq b rjvbccbq Jhufybpfwbb J,]tlbytyys[ Yfwbq& EDR<<br />

JJY xfot dctuj ecnfyfdkbdftn gfhnythcrbt jnyjitybz c%<br />

q<br />

q<br />

q<br />

q<br />

q<br />

q<br />

Vbhjdjq ghjljdjkmcndtyyjq ghjuhfvvjq (VGG)^ gj kbybb rjnjhjq<br />

jrfpsdftncz uevfybnfhyfz ghjljdjkmcndtyyfz gjvjom<br />

Ltncrbv Ajyl JJY (>YBCTA)^ rjnjhsq gjvjuftn ghfdbntkmcndfv d<br />

dsgjkytybb ghjuhfvv gj erhtgktyb. pljhjdmz ltntq^ ghjuhfvv gj<br />

gbnfyb.^ j,hfpjdfyb.^ gjlujnjdrt b cjwbfkmysv eckeufv& >YBCTA<br />

nfr;t pfybvftncz djghjcfvb pfobns ytcjghjdj;lftvs[ ytcjdthityyjktnyb[<br />

ltntq b djccjtlbytybz ctvtq^ xktys rjnjhs[ vjukb ,snm<br />

hfp]tlbytys^ rjulf ,t;fkb bp cdjtq cnhfys<br />

Dctvbhyjq Jhufybpfwbtq plhfdjj[hfytybz (DJP)^ rjnjhfz yfghfdkztn b<br />

rjjhlbybhetn hf,jne d j,kfcnb plhfdjj[hfytybz b^ chtlb ghjxb[ dtotq^<br />

ghjdjlbn rjvgfybb ghbdbdjr b ,jhm,s cj CGBLjv<br />

Ghjuhfvvjq hfpdbnbz Jhufybpfwbb J,]tlbytyys[ Yfwbq (GHJJY)^<br />

rjnjhfz rjjhlbybhetn dct ghjuhfvvs hfpdbnbz JJY^ rjynhjkbhetn gkfys<br />

ljkujchjxyjuj hfpdbnbz gjckt xhtpdsxfqys[ cbnefwbq b buhftn df;ye.<br />

hjkm d dsgjkytybb ghjuhfvv byntuhfwbb b htbyntuhfwbb<br />

Eghfdktybtv Dth[jdyjuj rjvbccfhf JJY gj ghfdfv xtkjdtrf (EDRGX)^<br />

rjnjhjt buhftn dtleoe. hjkm d htitybb djghjcjd gj ghfdfv xtkjdtrf^<br />

rjjhlbybhetn ltqcndbz JJY gj pfobnt ghfd xtkjdtrf b htfubhetn yf<br />

cthmtpyst yfheitybz ghfd xtkjdtrf<br />

Eghfdktybt JJY gj rjjhlbyfwbb uevfybnfhyjq ltzntkmyjcnb (ERUL)^<br />

rjnjhjt rjjhlbybhetn jrfpfybt gjvjob JJY ghb uevfybnfhys[ rhbpbcf[^<br />

35


q<br />

q<br />

ghtdsif.ob[ gjntywbfkmyst djpvj;yjcnb b vfylfn k.,juj jnltkmyjuj<br />

exht;ltybz gj jrfpfyb. uevfybnfhyjq gjvjob<br />

Lheubv df;ysv gfhnythjv zdkztncz Vt;leyfhjlyfz jhufybpfwbb gj<br />

vbuhfwbb (VJV)^ rjnjhfz zdkztncz vt;ghfdbntkmcndtyysv jhufyjv^ yt<br />

d[jlzobv d cbcntve JJY& Jyf gjvjuftn jceotcndkznm gthtlfxe<br />

,t;tywtd^ gthtvtotyys[ b lheub[ kbw^ ye;lf.ob[cz d eckeuf[ yfwbjyfkmys[<br />

bkb vt;leyfhjlys[ vbuhfwbjyys[ cke;,<br />

EDR< JJY nfr;t cjnhelybxftn c nfrbvb htubjyfkmysvb jhufyfvb^ rfr<br />

Fahbrfycrbq Cj.p (FC)^ Jhufybpfwbz fvthbrfycrb[ ujcelfhcnd (JFU)^<br />

Cjdtn Tdhjgs (CT)^ Jhufybpfwbz gj ,tpjgfcyjcnb b cjnhelybxtcnde d<br />

Tdhjgt (J


‘Rjyathtywbz jlj,hztn ltzntkmyjcnm<br />

ytghfdbntkmcndtyys[ jhufybpfwbq^<br />

jrfpsdf.ob[<br />

uevfybnfhye.<br />

gjvjom ,t;tywfv b gthtvtotyysv<br />

kbwfv^ b gjlxthrbdftn^ xnj ujcelfhcndfv<br />

ytj,[jlbvj gjllth;fnm ’nb<br />

jhufybpfwbb\&<br />

78-z Rjyathtywbz Vt;gfhkfvtyncrjuj<br />

Cj.pf^ jrnz,hm 1987<br />

Lheubt nbgs xfcnys[ bkb htkbubjpys[<br />

jhufybpfwbq xfcnj jrfpsdf.n<br />

ghfdjde. gjvjom kbwfv^ boeobv<br />

e,t;bof^ bkb ghtlcnfdkz.n b[<br />

bynthtcs* gjctof.n wtynhs lkz<br />

pflth;fyys[ byjcnhfywtd* jrfpsdf.n<br />

gjvjom gthtctktyysv<br />

,t;tywfv* pfobof.n ghfdf jnltkmys[<br />

,t;tywtd b ghjgfufylbhe.n<br />

yfwbjyfkmyst pfrjys b<br />

ghjwtlehs^ rjnjhst gjvjuf.n b[ cnhfyfv cj,k.lfnm cdjb vt;leyfhjlyst<br />

j,zpfntkmcndf& YGJ yt j,zpfntkmyj vjuen bvtnm rjyrhtnyst<br />

vfylfns d hfvrf[ vt;leyfhjlys[ rjydtywbq lkz ghtljcnfdktybz<br />

pfobns ,t;tywfv& Ntv yt vtytt^ vyjubt YGJ jceotcndkz.n cdj.<br />

ltzntkmyjcnm d cjjndtncndbb cj cdjbvb wtkzvb b pflfxfvb^ rjnjhst<br />

j,zpsdf.n b[ ghtljcnfdkznm pfobne& Nfrbv j,hfpjv^ jyb jrfpsdf.n<br />

yfceoye. b wtyye. gjvjom^ rjnjhfz vj;tn d pyfxbntkmyjq vtht<br />

gjdscbnm ’aatrnbdyjcnm pfobns ,t;tywtd& n<br />

‘Rjyathtywbz gjlxthrbdftn df;yjcnm ,tpjgfcyjuj b ytjuhfybxtyyjuj<br />

ljcnegf uevfybnfhyjuj gthcjyfkf r uhf;lfycrbv kbwfv^ gjcnhflfdibv<br />

d htpekmnfnt djjhe;tyyjuj rjyakbrnf^ drk.xfz ,t;tywtd b kbw^<br />

gthtvtotyys[ dyenhb cnhfys^ f nfr;t pfobns jrfpsdftvjq bv uevfybnfhyjq<br />

gjvjob^ b ghbpsdftn ujcelfhcndf b pfbynthtcjdfyyst cnjhjys<br />

ghtlghbyznm dct djpvj;yst vths gj ufhfynbb ,tpjgfcyjcnb b cdj,jls<br />

gthtldb;tybz gthcjyfkf JJY b fccjwbbhjdfyys[ uevfybnfhys[ jhufybpfwbq\&<br />

103-z Rjyathtywbz Vt;gfhkfvtyncrjuj Cj.pf^ vfq 2000<br />

J,tcgtxtybt pfobns b gjbcr htitybq%<br />

xnj ds vj;tnt cltkfnm$<br />

Hfphf,jnfnm cjjndtncnde.oe. ghfdjde. ,fpe<br />

q Ds vj;tnt ghbukfcbnm EDR< JJY jrfpfnm dfv gjvjom d hfphf,jnrt yfwbjyfkmyjq<br />

ghfdjdjq ,fps lkz pfobns ,t;tywtd b gjbcrf htitybq b[ ghj,ktv&<br />

q Ds vj;tnt gjkexbnm rjvvtynfhbb EDR< JJY gj ghtlkfuftvsv pfrjyfv b<br />

j,tcgtxbnm jnhf;tybt njxrb phtybz EDR< JJY d k.,s[ ghtybz[ d gfhkfvtynt<br />

bkb ghb j,ce;ltybb df;ys[ djghjcjd pfobns&<br />

J,tcgtxbnm cjjndtncnde.ott abyfycbhjdfybt<br />

q Ds vj;tnt dsltkbnm ljcnfnjxyj chtlcnd lkz abyfycbhjdfybz cnherneh pfobns<br />

,t;tywtd d cdjtq cj,cndtyyjq cnhfyt b vj;tnt hfccvjnhtnm djghjc j dsltktybb<br />

chtlcnd lkz EDR< JJY& "nb chtlcndf jcj,tyyj wtyys^ rjulf b[ dsltkztn cnhfyf^<br />

rjnjhfz hfymit yt dsltkzkf chtlcnd EDR< JJY^ gjcrjkmre ’nj erfpsdftn yf<br />

hfcibhtybt j,]tvjd vt;leyfhjlyjq gjllth;rb^ jrfpsdftvjq Eghfdktyb.^ b<br />

ltkftn tuj ,jktt ytpfdbcbvsv d jceotcndktybb cdjtq ltzntkmyjcnb& ‘<br />

37


Gjvjxm EDR< JJY d jceotcndktybb rjynhjkz pf ghbvtytybtv Rjydtywbb j<br />

cnfnect ,t;tywtd<br />

q Ds vj;tnt gjvjxm EDR< JJY d jceotcndktybb rjynhjkz pf ghbvtytybtv<br />

Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywfv b Ghjnjrjkf r ytq^ ghtljcnfdkzz tve byajhvfwb.<br />

j xbckt ,t;tywtd b eckjdbz[ b[ ghj;bdfybz d cdjtq cnhfyt b byajhvfwb.<br />

j ltqcnde.ob[ d cnhfyt pfrjyf[ b ghjwtlehf[&<br />

q<br />

EDR< JJY ljk;yj bvtnm ljcneg r ,t;tywfv& Gj vtht ytj,[jlbvjcnb^ ds<br />

vj;tnt cjltqcndjdfnm njve^ xnj,s ghfdbntkmcndj hfphtibkj nfrjq ljcneg&<br />

Jceotcndkznm rjynhjkm pf ltzntkmyjcnm. ghfdbntkmcndf<br />

q Ds vj;tnt jceotcndkznm rjynhjkm pf ltzntkmyjcnm. ghfdbntkmcndf d jnyjitybb<br />

ghbvtytybz Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd b Ghjnjrjkf r ytq^ b^ chtlb ghjxb[<br />

dbljd ltzntkmyjcnb^ gentv gjctotybz vtcn ghj;bdfybz b kfuthtq ,t;tywtd& n<br />

‚ Kbwf^ gjlgflf.obt gjl rjvgtntywb. EDR< JJY<br />

gj cjcnjzyb. yf 31 ltrf,hz 2000 ujlf (wbahs vjuen vtyznmcz)<br />


‚ Kbwf^ gjlgflf.obt gjl rjvgtntywb. EDR< JJY^ gj<br />

rfntujhbzv (gj cjcnjzyb. yf 1 zydfhz 2000 u&)<br />

Htubjy


‚ Pfzdktybz c ghjcm,jq j ghtljcnfdktybb e,t;bof^ gjlfyyst d<br />

ytrjnjhs[ cnhfyf[ (d 1999 ujle)<br />

Cnhfyf Ukfdyst cnhfys ghjbc[j;ltybz Xbckj<br />

e,t;bof<br />

pfzdktybq<br />

Uthvfybz 1 >ujckfdbz^ Nehwbz^ Bhfr^ Faufybcnfy^ 95^110<br />

Bhfy^ Fpth,fql;fy^ Dmtnyfv^ Fhvtybz^<br />

Cbhbz^ Hjccbqcrfz Atlthfwbz^ ujckfdbz^ Cjvfkb^ Ihb-Kfyrf^ 71^150<br />

Rjhjktdcndj 2 Hjccbqcrfz Atlthfwbz^ Faufybcnfy^<br />

Nehwbz^ Rbnfq^ Gfrbcnfy^ Hevsybz^<br />

Gjkmif^ Bhfr<br />

Idtqwfhbz >ujckfdbz^ Bhfr^ ujckfdbz^ Cjvfkb^ 39^300<br />

Fpth,fql;fy^ Celfy^ Fyujkf^ Bhfy<br />

ujckfdbz^ Hevsybz 33^780<br />

Bnfkbz >ujckfdbz^ Bhfr 33^360<br />

Cjtlbytyyst Rbnfq^ Udfntvfkf^ Cfkmdfljh^ Vtrcbrf^ 31^740<br />

Infns Fvthbrb 3 Ufbnb^ Cjvfkb<br />

Ahfywbz Rbnfq^ >ujckfdbz^ LHR^ Nehwbz^ 30^910<br />

Ihb-Kfyrf^ Vfkb<br />

Rfyflf Ihb-Kfyrf^ Rbnfq^ Gfrbcnfy^ Dtyuhbz 29^390<br />

Fdcnhbz >ujckfdbz^ Bhfy^ Faufybcnfy^ Bhfr 20^100<br />

1& Bcrk.xfz pfzdktybz^ gjlfyyst d gjhzlrt gthtcvjnhf&<br />

2& Wbahs gjrfpsdf.n xbckj gjlfyys[ pfzdktybq^ D chtlytv yf jlyj pfzdktybt<br />

ghb[jlbncz 1^3 xtkjdtrf&<br />

3& Wbahs gjrfpsdf.n xbckj gjlfyys[ pfzdktybq& D chtlytv yf jlyj pfzdktybt<br />

ghb[jlbncz 1^45 xtkjdtrf&<br />

‚ Jcyjdyst gjnjrb lj,hjdjkmyj htgfnhbbhjdfdib[cz ,t;tywtd<br />

(d 1999 ujle^ gj vtcne ghb,snbz% ltcznm rhegytqib[ gjnjrjd)<br />

Relf Jnrelf Dctuj<br />

>ujckfdbz Fk,fybz^ ujck& Htcg& 755^450<br />

Vfrtljybz^ Uthvfybz^ Nehwbz^<br />

Idtqwfhbz^


Ukfdf 3<br />

Ghbpyfybt ,t;tywtd<br />

Cjdthitycndjdfybt vt;leyfhjlys[ cbcntv cdzpb b nhfycgjhnys[<br />

ctntq j,ktuxbkj gthtldb;tybt k.ltq vt;le cnhfyfvb b rjynbytynfvb&<br />


Bvt.n kb jyb ghfdj yf gjkextybt cnfnecf<br />

,t;tywf$<br />

Ytcrjkmrj cgtwbfkmys[ ckexftd<br />

q Vj;tn kb cjklfn ,snm ,t;tywtv$<br />

ujckfdbb^ gjcrjkmre njkmrj ,scnhjt jnghfdktybt cghfdtlkbdjuj ghfdjcelbz<br />

vj;tn ecnfyjdbnm gjlkbyysq vbh b ghbdtcnb r ghbvbhtyb. b^ nfrbv j,hfpjv^<br />

j,tcgtxbnm ghjxyst jcyjds lkz htgfnhbfwbb ,t;tywtd&<br />

‘<br />

42


q Vj;tn kb ;tyobyf^ gjldthuf.ofzcz nhfdkt bp-pf jnrfpf cvbhbnmcz c<br />

juhfybxtybzvb cjwbfkmyjuj gkfyf^ ,snm ,t;tywtv$<br />

Hfpevttncz^ xnj ;tyobys vjuen gjldthufnmcz ghtcktljdfyb. gj gjkbnbxtcrbv^<br />

’nybxtcrbv bkb htkbubjpysv cjj,hf;tybzv bp-pf cdjtq hfcs bkb ghbyflkt;yjcnb<br />

r hfpkbxysv cjwbfkmysv uheggfv& Rhjvt njuj^ EDR< JJY cxbnftn^ xnj k.,jt<br />

kbwj^ rjnjhjt cgfcftncz jn ;tcnjrb[ ajhv lbcrhbvbyfwbb bkb lheujq ajhvs<br />

,tcxtkjdtxyjuj j,hfotybz^ ghbhfdybdftvjt r ghtcktljdfyb.^ pf ytcj,k.ltybt<br />

cnhjub[ yjhv cjwbfkmyjuj rjltrcf^ bvttn dct jcyjdfybz yf gjkextybt cnfnecf<br />

,t;tywf& Nfrjt ghtcktljdfybt vj;tn bc[jlbnm jn rfrjuj-yb,elm ghfdbntkmcndtyyjuj<br />

jhufyf bkb^ ghb jncencndbb cjjndtncnde.otq pfobns cj cnjhjys ghfdbntkmcndf^<br />

jn ytujcelfhcndtyys[ exht;ltybq& Nfrbt ajhvs ctrcefkmyjuj yfcbkbz^ rfr<br />

bpyfcbkjdfybt^ vjuen ghtlcnfdkznm cj,jq ghtcktljdfybt&<br />

:tyobyf^ rjnjhfz jgfcftncz yfgfltybq yf ct,z bp-pf jnrfpf yjcbnm ghtlgbcfyye.<br />

jlt;le bkb bp-pf cdjtuj ;tkfybz cfvjq ds,hfnm ct,t cegheuf b ;bnm ytpfdbcbvj^<br />

vj;tn ltqcndbntkmyj ,snm ,t;tywtv& D 1984 ujle Tdhjgtqcrbq gfhkfvtyn dsytc<br />

jghtltktybt^ gj rjnjhjve ;tyoby^ cnfkrbdf.ob[cz c ;tcnjrbv bkb<br />

,tcxtkjdtxysv j,hfotybtv^ gjcrjkmre jyb zrj,s yfheif.n cjwbfkmyst j,sxfb<br />

b eckjdyjcnb^ cktletn hfccvfnhbdfnm rfr ghtlcnfdbntktq jghtltktyyjq cjwbfkmyjq<br />

uheggs ghb jghtltktybb b[ cnfnecf ,t;tywtd& Fdcnhfkbz^ Rfyflf^ Cjtlbytyyjt<br />

Rjhjktdcndj b Cjtlbytyyst Infns Fvthbrb hfphf,jnfkb bcxthgsdf.obt<br />

ghfdbkf d jnyjitybb ghtcktljdfybz gj utylthysv jcyjdfybzv* gj ’njve genb<br />

blen nfr;t Uthvfybz^ Yblthkfyls b Idtqwfhbz& EDR< JJY j,hfoftncz r lheubv<br />

cnhfyfv jabwbfkmyj ghbyznm nfre. ;t gjpbwb.&<br />

q Vj;tn kb ;tyobyf^ rjnjhfz jgfcftncz^ xnj jyf bkb tt vfkjktnyzz ljxm ,elen<br />

gjldthuyens rfktxfotq jgthfwbb yf ;tycrb[ gjkjds[ jhufyf[ gj djpdhfotybb d<br />

cnhfye cdjtuj ghjbc[j;ltybz^ ,snm ,t;tywtv$<br />

Ahfywbz^ Rfyflf b Cjtlbytyyst Infns Fvthbrb jabwbfkmyj ghbpyfkb^ xnj<br />

rfktxfofz jgthfwbz yf ;tycrb[ gjkjds[ jhufyf[ ghtlcnfdkztn cj,jq ajhve<br />

ghtcktljdfybz^ b xnj ;tyobys^ rjnjhst jgfcf.ncz nfrjq jgthfwbb d cdjb[<br />

cnhfyf[^ bvt.n j,jcyjdfyyjt jcyjdfybt lkz ghtljcnfdktybz bv cnfnecf ,t;tywtd&<br />

D jlyjv ytlfdyj hfccvfnhbdftvjv ckexft ;tyobyf^ rjnjhfz jgfcfkfcm ghtcktljdfybz<br />

d cdjtq cnhfyt bp-pf cdjtuj jnrfpf gjldthuyenm cdj. vfkjktny.. ljxm<br />

rfktxfotq jgthfwbb yf gjkjds[ jhufyf[^ ,skf ghbpyfyf ,t;tywtv& EDR< JJY<br />

ghbpsdftn lheubt cnhfys pfyznm nfre. ;t gjpbwb.&<br />

q Vj;tn kb kbwj^ rjnjhjt jgfcftncz ghtcktljdfybz bp-pf cdjtq ctrcefkmyjq<br />

jhbtynfwbb^ ,snm ,t;tywtv$<br />

Ujvjctrcefkbcns vjuen bvtnm ghfdj yf cnfnec ,t;tywf gj ghbpyfrfv ghtcktljdfybz<br />

bp-pf cdjtq ghbyflkt;yjcnb r jghtltktyyjq cjwbfkmyjq uheggt& Gjkbnbrf<br />

EDR< JJY cjcnjbn d njv^ xnj,s kbwf^ cnfkrbdf.obtcz c nhfdktq^ ,tcxtkjdtxysv<br />

jnyjitybtv bkb cthmtpyjq lbcrhbvbyfwbtq pf ujvjctrcefkbpv^ b xmb cnhfys yt<br />

vjuen bkb yt ;tkf.n pfobnbnm b[^ ghbpyfdfkbcm ,t;tywfvb&<br />

q Tcnm kb rfrbt herjdjlzobt erfpfybz d jnyjitybb ,tp,bktnys[ gfccf;bhjd^ bkb<br />

‘pfqwtd\^ bkb k.ltq^ cgfctyys[ yf vjht^ rjnjhst j,hfof.ncz c ghjcm,jq j<br />

gjkextybb e,t;bof$<br />

Rfgbnfys rjhf,ktq ytcen j,zpfyyjcnm gj vt;leyfhjlyjve ghfde cgfcfnm k.,jt<br />

kbwj d ckexft ,tlcndbz yf vjht& D ytrjnjhs[ ckexfz[^ nfrb[ rfr bc[jl dmtnyfvwtd<br />

yf kjlrf[^ ’nb kbwf zdkz.ncz kbwfvb^ boeobvb e,t;bof& Rfgbnfys rjhf,ktq<br />

vjuen nfr;t j,yfhe;bnm^ xnj yf ,jhne tcnm cghznfdibtcz ,tp,bktnyst gfccf;bhs^<br />

rjnjhst nj;t vjuen ,snm kbwfvb^ boeobvb e,t;bof&<br />

‘<br />

43


D jnyjitybb cghznfdib[cz yf rjhf,kt ,tp,bktnys[ kbw^ boeob[ e,t;bof^ ytn<br />

ybrfrb[ j,zpfntkmys[ r bcgjkytyb. vt;leyfhjlys[ rjydtywbq^ b ghfrnbrf jnyjitybz<br />

r nfrbv kbwfv vj;tn ,snm hfpyfz& EDR< JJY dscnegftn pf nj^ xnj,s ,tp,bktnysv<br />

gfccf;bhfv hfphtifkb^ rjulf ’nj djpvj;yj^ cjqnb yf ,thtu d gthdjv gjhne pf[jlf<br />

rjhf,kz^ ult vtcnysvb dkfcnzvb vju ,s ,snm jghtltkty b[ cnfnec ,t;tywtd&<br />

Tckb ujcelfhcndj gjhnf pf[jlf yt hfphtiftn ,tp,bktnyjve gfccf;bhe cjqnb yf<br />

,thtu^ f gjhn cktle.otuj pf[jlf rjhf,kz yf[jlbncz d ujcelfhcndt^ ult lkz tuj<br />

;bpyb tcnm jgfcyjcnm^ njulf nfrjt ltqcndbt hfdyjcbkmyj dscskrt& D nfrb[ ckexfz[<br />

cjnhelybrb EDR< JJY bvt.n erfpfybz gjgsnfnmcz ghjdtcnb cj,tctljdfybt c<br />

gfccf;bhjv yf ,jhne rjhf,kz& Tckb lfyyjt kbwj^ boeott e,t;bof^ ghbpyftncz<br />

,t;tywtv^ jyb ljk;ys jrfpfnm tve gjvjom d gjbcrt htitybz tuj celm,s --- j,sxyj<br />

’nj gthtctktybt d nhtnm. cnhfye& n<br />

Lkz pfobns ,t;tywtd ujcelfhcndj ljk;yj gjyznm^ rnj jyb nfrbt&<br />

Ujcelfhcndj ljk;yj evtnm jnkbxbnm nt[^ rnj ye;lftncz d vt;leyfhjlyjq<br />

pfobnt^ jn lheub[ kbw^ gsnf.ob[cz d]t[fnm yf tuj nthhbnjhb.& Rfr<br />

ujcelfhcndj ,eltn ’nj ltkfnm^ pfdbcbn jn njuj^ cvj;tn kb jyj bylbdblefkmyj<br />

hfccvfnhbdfnm [jlfnfqcndf c ghjcm,jq j ghtljcnfdktybb<br />

e,t;bof bkb ,eltn hfccvfnhbdfnm [jlfnfqcndf d uheggjdjv gjhzlrt^<br />

xnj ,jktt ghfrnbxyj d ckexft ghb,snbz k.ltq d ,jkmijv rjkbxtcndt&<br />

Cdzpm vt;le e,t;botv<br />

b ytdscskrjq (non-refoulement)<br />

Dctj,ofz Ltrkfhfwbz ghfd xtkjdtrf b Rjydtywbz j<br />

cnfnect ,t;tywtd<br />

Ghfdj yf gjbcr e,t;bof b gjkmpjdfybt bv ghbpyftncz d vt;leyfhjlyjv<br />

ghfdt ghfd xtkjdtrf b zdkztncz df;ysv d pfobnt ,t;tywtd& D 1992 ujle<br />

Bcgjkybntkmysq Rjvbntn EDR< JJY pfzdbk^ xnj ‘Bycnbnen e,t;bof^<br />

rjnjhsq dsntrftn ytgjchtlcndtyyj bp ghfdf yf gjbcr e,t;bof b<br />

gjkmpjdfybt bv^ rfr jyj jghtltktyj d cnfnmt 14(1) Dctj,otq<br />

Ltrkfhfwbb ghfd xtkjdtrf^ zdkztncz jlybv bp cfvs[ df;ys[ vt[fybpvjd<br />

gj vt;leyfhjlyjq pfobnt ,t;tywtd\ (Pfrk.xtybt @ 28(c))&<br />

E,t;bot cke;bn ldev wtkzv% jyj ghtljcnfdkztn jcyjde lkz pfobns b<br />

j,tcgtxbdftn gjbcr htitybq ghj,ktv ,t;tywtd&<br />

‘Vt;gfhkfvtyncrbq Cjdtn &&& ghbdtncndetn htpjk.wb. Utythfkmyjq<br />

Fccfv,ktb JJY^ ghbyzne. 4 ltrf,hz 2000 ujlf^ d rjnjhjq htityj^<br />

xnj^ yfxbyfz c 20 b.yz 2001 ujlf^ ltym 20 b.yz ,eltn jnvtxfnmcz rfr<br />

‘Dctvbhysq Ltym ,t;tywtd\^ b ghbpsdftn gfhkfvtyns ghjdjlbnm<br />

d ’njn ltym vthjghbznbz gj gjllth;rt ,t;tywtd\&<br />

Cjdtn Vt;gfhkfvtyncrjuj Cj.pf^ fghtkm 2001<br />

44


Ljgjkybntkmyfz pfobnf d hfvrf[ ghfdf ghfd<br />

xtkjdtrf<br />

D ljgjkytybt r gjkj;tyb. Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd j pfghtotybb<br />

dscskrb^ ghfdj ghfd xtkjdtrf jghtltkztn j,zpfntkmcndj yt dscskfnm<br />

ybrjuj^ rjve euhj;ftn jgfcyjcnm^ [jnz b ytcrjkmrj bysv zpsrjv&<br />

Rjydtywbz ghjnbd gsnjr^ rjnjhe. yf ctynz,hm 2001 ujlf gjlgbcfkj 131<br />

ujcelfhcndj^ pfghtoftn dsldjhtybt bkb djpdhfotybt d vtcnf^ ult<br />

xtkjdtre euhj;ftn jgfcyjcnm cnfnm ;thndjq gsnjr&<br />

‚ Ujcelfhcndf-exfcnybrb Rjydtywbb ghjnbd gsnjr<br />

b lheub[ ;tcnrb[^ ,tcxtkjdtxys[ bkb eyb;f.ob[<br />

ljcnjbycndj dbljd j,hfotybz b yfrfpfybz<br />

Dcnegbkf d cbke 26 b.yz 1987 ujlf<br />

Fdcnhfkbz^ Fdcnhbz^ Fpth,fql;fy^ Fk,fybz^ Fk;bh^ Fynbuef b


Rfrbt ghfdf b j,zpfyyjcnb bvttn ,t;tytw$<br />


zdkztncz rjvbntnjv ’rcgthnjd gj rjynhjk. pf dsgjkytybtv Rjydtywbb<br />

ghjnbd gsnjr^ hfccvjnhtk hzl ltk d gjkmpe kbw^ boeob[ e,t;bof^ xmb<br />

ghjcm,s j ghtljcnfdktybb e,t;bof ,skb jnrkjytys dkfcnzvb^ ghjdjlzobvb<br />

ghjwtlehe jghtltktybz cnfnecf ,t;tywf d cnhfyt e,t;bof&<br />

‚ Cathf ghbvtytybz ghbywbgf ytdscskrb% Chfdytybt<br />

Rjydtywbz j cnfnect ,t;tywtd b Ghjnjrjk<br />

q Rnj bvttn pfobne$


Gfhkfvtynfhbb vjuen jrfpfnm cfvjt cbkmyjt djpltqcndbt yf pfobne<br />

,t;tywtd^ ghbybvfz pfrjys^ rjnjhst cjjndtncnde.n gjkj;tybzv Rjydtywbb<br />

j cnfnect ,t;tywtd^ Ghjnjrjke r ytq b lheubv vt;leyfhjlysv<br />

cnfylfhnfv& Yfwbjyfkmyst ghjwtlehs jghtltktybz cnfnecf ,t;tywf<br />

ghtlcnfdkz.n jcj,e. df;yjcnm lkz gfhkfvtynfhbtd^ gjcrjkmre ’nb ghjwtlehs<br />

df;ys lkz wtktq pfobns ,t;tywtd^ b gjcrjkmre Rjydtywbz 1951 ujlf<br />

jcnfdkztn cjlth;fybt nfrb[ ghjwtleh yf ecvjnhtybt cnhfys e,t;bof&<br />

Kbwf^ boeobt e,t;bof^ b ,t;tyws%<br />

Rfrfz vt;le ybvb hfpybwf$<br />

‘Kbwj^ boeott e,t;bof\ --- ’nj j,obq nthvby lkz xtkjdtrf^ d jnyjitybb<br />

rjnjhjuj tot yt dsytctyj htitybt gj tuj#tt [jlfnfqcnde j ghtljcnfdktybb<br />

cnfnecf ,t;tywf& "njn nthvby vj;tn jnyjcbnmcz r kbwe^ rjnjhjt tot<br />

yt gjlfkj [jlfnfqcndf^ bkb r njve kbwe^ rjnjhjt ;ltn jndtnf yf gjlfyyjt<br />

[jlfnfqcndj& Yt rf;ljt kbwj^ boeott e,t;bof^ ,eltn^ d rjytxyjv cxtnt^<br />

ghbpyfyj d rfxtcndt ,t;tywf^ [jnz vyjubt b ,elen&<br />

Gjrf [jlfnfqcndj ,tcghbcnhfcnyj yt hfccvjnhtyj^ kbwj^ boeott<br />

e,t;bof^ yt ljk;yj ,snm djpdhfotyj j,hfnyj d cjjndtncndbb c ghbywbgjv<br />

ytdscskrb b vj;tn gjkmpjdfnmcz ghbdbktubzvb d cjjndtncndbb c<br />

uevfybnfhysvb cnfylfhnfvb j,hfotybz&<br />

Xnj rfcftncz vt;leyfhjlyjuj ghfdf^ kbwj zdkztncz ,t;tywtv rfr njkmrj<br />

dsgjkyz.ncz rhbnthbb^ cjlth;fobtcz d jghtltktybb gjyznbz ‘,t;tytw\&<br />

Ghbpyfybt cnfnecf ,t;tywf yjcbn ltrkfhfnbdysq [fhfrnth^ nj tcnm<br />

jnvtxftncz njn afrn^ xnj lfyyjt kbwj zdkztncz ,t;tywtv& Kbwj yt<br />

cnfyjdbncz ,t;tywtv njkmrj bp ghbpyfybz tuj nfrjdsv^ f ghbpyftncz^<br />

gjnjve xnj jy#jyf zdkztncz ,t;tywtv& n<br />

Vtnjls^ bcgjkmpetvst d ghbyznbb htitybz j ghbpyfybb rjuj-kb,j<br />

,t;tywtv^ hfpkbxys d rf;ljq jnltkmyjq cnhfyt vbhf b jnhf;f.n<br />

hfpyjj,hfpbt ghfdjds[ nhflbwbq^ vtcnys[ eckjdbq b yfwbjyfkmys[<br />

htcehcjd& Ghb nfrjv hfpyjj,hfpbb vtnjljd Bcgjkybntkmysq Rjvbntn<br />

EDR< JJY hfphf,jnfk j,obt herjdjlzobt erfpfybz gj vbybvfkmysv<br />

cnfylfhnfv jghtltktybz cnfnecf ,t;tywf&<br />

Rjycekmnfnbdyfz hjkm EDR< JJY% EDR< JJY yfrjgbkj ,jkmijq<br />

ghfdjdjq b ghfrnbxtcrbq jgsn d njkrjdfybb b ghbvtytybb Rjydtywbb j<br />

cnfnect ,t;tywtd& Dj vyjub[ cnhfyf[ EDR< JJY buhftn hjkm rjycekmnfynf<br />

ghb jceotcndktybb ghjwtleh jghtltktybz cnfnecf ,t;tywf& EDR<<br />

JJY gjkexftn edtljvktybz j gjlfyys[ pfzdktybz[* tve ufhfynbhjdfy<br />

ljcneg r kbxysv ltkfv ,t;tywtd b r ghbybvftvsv d jnyjitybb b[<br />

htitybzv b ghtljcnfdktyj ghfdj lfdfnm cdjb pfvtxfybz& D ytrjnjhs[<br />

cnhfyf[ ghtlcnfdbntkb EDR< JJY zdkz.ncz xktyfvb fgtkkzwbjyys[<br />

jhufyjd^ rjnjhst bpexf.n jnhbwfntkmyst htitybz gj ghtljcnfdktyb.<br />

e,t;bof& EDR< JJY byjulf ghbybvftn frnbdyjt exfcnbt d ghjdtltybb<br />

cgtwbfkmys[ ghjwtleh d f’hjgjhnf[ bkb d ghjwtlehf[ gj dsldjhtyb. b<br />

ltgjhnfwbb^ rjnjhst rfcf.ncz ghbpyfyys[ ,t;tywtd&<br />

48


Cghfdtlkbdst ghjwtlehs% ghjdthjxysq cgbcjr<br />

Rjydtywbz 1951 ujlf yt ecnfyfdkbdftn ybrfrb[ rjyrhtnys[ nht,jdfybq r<br />

yfwbjyfkmysv cbcntvfv jghtltktybz cnfnecf ,t;tywtd& Djghjcs^ ghbdtltyyst<br />

yb;t^ jcyjdfys yf herjdjlzob[ ghbywbgf[ Bcgjkrjvf^ jgsnt b<br />

pyfybz[ EDR< JJY b vjuen bcgjkmpjdfnmcz ghb jwtyrt ,tcghbcnhfcnys[<br />

ghjwtleh^ ghbvtyztvs[ gj jnyjityb. r kbwe^ boeotve e,t;bof&<br />

Ljcneg<br />

q Tcnm kb e kbwf^ boeotuj e,t;bof^ ljcneg r ghjwtleht jghtltktybz<br />

cnfnecf ,t;tywf^ n&t&^ vj;tn kb jy (jyf) gjlfnm [jlfnfqcndj yf<br />

gjkextybt e,t;bof$<br />

Lj ghjdtltybz cj,tctljdfybz<br />

q Jpyfrjvktyj kb kbwj^ boeott e,t;bof^ c ghjdjlbvjq ghjwtlehjq$<br />

q Gjkexbkj kb kbwj^ boeott e,t;bof^ djpvj;yjcnm cdzpfnmcz c EDR<<br />

JJY$<br />

q Ljcnfnjxyj kb dhtvtyb gjkexbkj kbwj^ boeott e,t;bof^ lkz<br />

gjlujnjdrb r ghtlcnjzotve cj,tctljdfyb.$<br />

Ghjdtltybt cj,tctljdfybz<br />

q Ghjdjlbn kb gjkyjwtyyjt cj,tctljdfybt c kbwjv^ boeotv e,t;bof^<br />

rdfkbabwbhjdfyysq cjnhelybr exht;ltybz^ ghfdjvjxyjuj jghtltkznm<br />

cnfnec ,t;tywf$<br />

q Rdfkbabwbhjdfy kb gthtdjlxbr b pfybvftn kb jy ytqnhfkmye.<br />

gjpbwb.$<br />

q Bvttn kb pfzdbntkm ljcneg r eckeufv fldjrfnf$<br />

q Tckb kbwjv^ boeobv e,t;bof^ zdkztncz ;tyobyf^ bvttncz kb<br />

rdfkbabwbhjdfyysq bynthdm.th ;tycrjuj gjkf b^ tckb gjnht,etncz^<br />

gthtdjlxbr lkz ghjdtltybz cj,tctljdfybz$<br />

q Xnj ghtlghbyznj lkz ghjdtltybz cj,tctljdfybz c ltnmvb^ rjnjhst<br />

hfpltktys cj cdjbvb hjlbntkzvb$<br />

Fgtkkzwbjyyst ;fkj,s<br />

q Tcnm kb rfrjq-kb,j jabwbfkmysq vt[fybpv gjlfxb fgtkkzwbjyys[<br />

;fkj, d ckexft jnhbwfntkmyjuj htitybz^ dsytctyyjuj d gthdjq<br />

bycnfywbb$<br />

q Hfccvfnhbdftn kb fgtkkzwbjyye. ;fkj,e rfrjt-yb,elm lheujt exht;ltybt$<br />

q Pf bcrk.xtybtv nt[ ckexftd^ rjulf ltkj zdyj yjcbn [fhfrnth<br />

pkjegjnht,ktybz^ bvttn kb kbwj^ boeott e,t;bof^ ghfdj jcnfdfnmcz<br />

d cnhfyt^ gjrf tuj (tt) ;fkj,f yf[jlbncz yf hfccvjnhtybb$<br />

Rjynhjkbhe.ofz hjkm EDR< JJY<br />

q Bvttn kb EDR< JJY gjkysq ljcneg r byajhvfwbb j kbwt^ boeotv<br />

e,t;bof^ b j [jlt ghjwtlehs jghtltktybz tuj cnfnecf$ n<br />

49


"aatrnbdyst ghjwtlehs<br />

Ghjwtlehs ljk;ys ,snm ’aatrnbdysvb^ hfdyj rfr b cghfdtlkbdsvb&<br />

Gfhkfvtynfhbb vjuen gjdscbnm ’aatrnbdyjcnm ghjwtleh^ dsltkzz ljcnfnjxyj<br />

chtlcnd lkz ghjdtltybz ghjwtlehs jghtltktybz cnfnecf ,t;tywf& D<br />

bynthtcf[ ,t;tywf gjkexbnm crjhsq jndtn yf gjlfyyjt bv [jlfnfqcndj^<br />

,snm edthtyysv d cdjtq ,tpjgfcyjcnb b yfxfnm cnhjbnm cdj. yjde. ;bpym&<br />

J,otcndtyyjcnm ,jktt crkjyyf gjllth;bdfnm pfobne ,t;tywtd^ rjulf<br />

zcyj^ xnj yfwbjyfkmyst dkfcnb htfubhe.n yf ghbcencndbt d cnhfyt kbw^<br />

boeob[ e,t;bof& D bynthtcf[ ghfdbntkmcndf cnhfys^ rjulf hfccvjnhtybt<br />

[jlfnfqcnd kbw^ boeob[ e,t;bof^ bltn ,scnhj b ,tp bpkbiyb[ pfnhfn^ f<br />

nfr;t c ljk;ysv extnjv ghbywbgjd pfobns ghfd xtkjdtrf& "aatrnbdyfz<br />

ghjwtlehf lftn djpvj;yjcnm jghtltkbnm kbw^ yt bvt.ob[ ghfdf yf<br />

vt;leyfhjlye. pfobne^ b ,scnhj dthyenm b[ j,hfnyj&<br />

Lheubt cjj,hf;tybz d jnyjitybb jghtltktybz<br />

cnfnecf ,t;tywf<br />

D ghjwtcct jghtltktybt njuj^ rnj bvttn ghfdj yf pfobne^ tcnm ldf ’nfgf&<br />

Dj-gthds[^ jndtxftn kb kbwj jghtltktyb. gjyznbz ‘,t;tytw\$ Djdnjhs[^<br />

tckb ’nj kbwj ltqcndbntkmyj jndtxftn ’njve jghtltktyb.^ tcnm<br />

kb rfrfz-yb,elm ghbxbyf^ gj rjnjhjq jyj^ ntv yt vtytt^ yt ljk;yj<br />

gjkexfnm vt;leyfhjlye. pfobne$<br />

‚ Rfr exbnsdfnm bpvtybdibtcz eckjdbz$<br />

Ghb hfccvjnhtybb [jlfnfqcnd j gjkextybb e,t;bof dcnftn jlby djghjc%<br />

ceotcnde.n kb dct tot nt eckjdbz^ rjnjhst lfdfkb xtkjdtre^ boeotve<br />

e,t;bof^ jcyjdfybz yf gjkextybt cnfnecf ,t;tywf& {jnz nfr yfpsdftvst<br />

gjkj;tybz j ghtrhfotybb d Rjydtywbb gj ,t;tywfv (cnfnmz 1^ C^ 5)<br />

yfghfdktys yf ghtrhfotybt cnfnecf e;t ghbpyfyyjuj ,t;tywf^ nt ;t<br />

cfvst cjj,hf;tybz xfcnj ghbvtyz.ncz d rjyntrcnt yfxfkmyjuj jghtltktybz<br />

cnfnecf& Bcgjkrjv EDR< JJY ghtljcnthtu^ xnj ujcelfhcndf yt ljk;ys<br />

gjcgtiyj ghbvtyznm gjkj;tybz j ghtrhfotybb& Jyb ljk;ys e,tlbnmcz d<br />

njv^ xnj e kbwf ,jkmit ytn gjnht,yjcnb d vt;leyfhjlyjq pfobnt&<br />

Gjkj;tybz j ghtrhfotybb vjuen ghbvtyznmcz^ rjulf bpvtytybz d cnhfyt<br />

ghjbc[j;ltybz kbwf^ boeotuj e,t;bof^ pyfxbntkmys b uke,jrb gj cdjbv<br />

vfcinf,fv& "nb bpvtytybz ljk;ys nfr;t ghjqnb ghjdthre dhtvtytv&<br />

Gjcrjkmre ghtrhfotybt cnfnecf ,t;tywf d cdzpb c bpvtybdibvbcz<br />

j,cnjzntkmcndfvb d cnhfyt ghjbc[j;ltybz jcyjdfyj yf j,]trnbdyjq<br />

cbnefwbb^ ’nj gjkj;tybt vj;yj ghbvtyznm rfr jghjdthuftve. ghtpevgwb.<br />

gj jnyjityb. rj dctv ,t;tywfv bp ’njq cnhfys& Jlyfrj e kbwf^<br />

boeotuj e,t;bof^ ljk;yf ,snm djpvj;yjcnm gjghjcbnm hfccvjnhtnm tuj<br />

bylbdblefkmye. cbnefwb.&<br />

Lf;t rjulf gjnht,yjcnm d vt;leyfhjlyjq pfobnt ,jktt yt ceotcndetn^<br />

vjuen bvtnm vtcnj dsntrf.obt bp ght;ytuj ghtcktljdfybz<br />

e,tlbntkmyst ghbxbys^ dcktlcndbt rjnjhs[ ythfpevyj j;blfnm jn<br />

xtkjdtrf bkb xktyjd tuj ctvmb djpdhfotybz d cnhfye ghjbc[j;ltybz&<br />

50


Kbwf^ yfghbvth gtht;bdibt cthmtpye. nhfdve^ yt ljk;ys ghbye;lfnmcz<br />

r djpdhfotyb. d cnhfye cdjtuj ghjbc[j;ltybz&<br />

‘Ujcelfhcndf ljk;ys nofntkmyj jwtybdfnm ceotcndtyysq [fhfrnth<br />

gthtvty d cnhfyt uhf;lfycrjq ghbyflkt;yjcnb bkb ghjbc[j;ltybz^<br />

drk.xfz j,ott gjkj;tybt d j,kfcnb ghfd xtkjdtrf^ f nfr;t rjyrhtnye.<br />

ghbxbye jgfctybq ghtcktljdfybq^ c ntv xnj,s j,]trnbdysv b gjllf.obvcz<br />

ghjdthrt cgjcj,jv e,tlbnmcz d njv^ xnj gjkj;tybt^ j,jcyjdsdf.ott<br />

ghtljcnfdktybt cnfnecf ,t;tywf^ gthtcnfkj ceotcndjdfnm\&<br />

Pfrk.xtybt @ 69 (1992) Bcgjkybntkmyjuj Rjvbntnf EDR< JJY (1992)<br />

‚ Xnj vj;yj crfpfnm j k.lz[^ rjnjhst yt pfcke;bdf.n<br />

pfobns$<br />

Cnhfys yt j,zpfys ghtljcnfdkznm pfobne kbwe^ rjnjhjt yt pfcke;bdftn<br />

vt;leyfhjlyjq pfobns& D cjjndtncndbb c Rjydtywbtq j cnfnect<br />

,t;tywtd (cnfnmz 1 F)^ kbwj yt pfcke;bdftn vt;leyfhjlyjq pfobns^<br />

tckb tcnm cthmtpyst jcyjdfybz ghtlgjkfufnm^ xnj jyj cjdthibkj<br />

ghtcnegktybt ghjnbd vbhf^ djtyyjt ghtcnegktybt bkb ghtcnegktybt<br />

ghjnbd xtkjdtxtcndf* cjdthibkj cthmtpyjt ytgjkbnbxtcrjt ghtcnegktybt<br />

dyt cnhfys e,t;bof lj cdjtuj ghbyznbz d ’njq cnhfyt d rfxtcndt<br />

,t;tywf^ bkb tckb jy (jyf) ghbpyfy dbyjdysv d cjdthitybb ltzybq^<br />

ghjnbdjhtxfob[ wtkzv b ghbywbgfv Jhufybpfwbb J,]tlbytyys[ Yfwbq&<br />

Rhjvt njuj^ kbwj^ rjnjhjt ghjljk;ftn ghbybvfnm exfcnbt d djtyys[<br />

ltqcndbz[ ghjnbd tuj (tt) cnhfys ghjbc[j;ltybz^ yt zdkztncz ,t;tywtv&<br />

Djjhe;tyyfz ,jhm,f ytcjdvtcnbvf c uhf;lfycrbv b uevfybnfhysv<br />

[fhfrnthjv cnfnecf ,t;tywf&<br />

EDR< JJY htrjvtyletn^ xnj,s yfwbjyfkmyjt pfrjyjlfntkmcndj gj<br />

bcrk.xtyb. bp cnfnecf ,t;tywf ,skj cajhvekbhjdfyj yf zpsrt<br />

cjjndtncnde.ob[ gjkj;tybq Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd&<br />

‚ Vjuen kb ujcelfhcndf ddjlbnm cdjb cj,cndtyyst<br />

rhbnthbb$<br />

K.,jt ujcelfhcndj cdj,jlyj ghbybvfnm drk.xf.obt rhbnthbb d ljgjkytybt<br />

r ntv^ rjnjhst jghtltktys d Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd^<br />

yfghbvth^ jghtltktybt ‘,t;tytw\ d Rjydtywbb JFT b d Rfhnf[tycrjq<br />

Ltrkfhfwbb& Ltqcndbntkmyj^ rf;lfz cnhfyf vj;tn ghtljcnfdkznm e,t;bot<br />

k.,jve d jceotcndktybt cdjtuj cedthtybntnf& Jlyfrj cnhfyf^ gjlgbcfdifz<br />

Rjydtywb.^ yt vj;tn ddjlbnm ljgjkybntkmyst juhfybxbntkmyst<br />

rhbnthbb d jghtltktybt ‘,t;tytw\^ gj rjnjhsv ,s jyf jnrfpsdfkf d<br />

ghtljcnfdktybb cnfnecf ,t;tywfv-bydfkblfv bkb ,t;tywfv bp rfrjq-kb,j<br />

rjyrhtnyjq cnhfys& Nfrbt k.lb^ tckb jyb cjjndtncnde.n jghtltktyb.<br />

gjyznbz ‘,t;tytw\^ ljk;ys gjkexfnm pfobne& Lkz yb[ ytj,[jlbvj yfqnb<br />

cjjndtncnde.oe. gjvjom b htitybz^ djpvj;yj^ bcgjkmpez lkz ’njuj<br />

vt;leyfhjlye. gjvjom^ d cnhfyt e,t;bof^ bkb d lheujq cnhfyt^ gthtctkzz<br />

,t;tywtd d xhtpdsxfqys[ kb,j yt nthgzob[ ghjvtlktybz ckexfz[&<br />

51


Gj vtht cnf,bkbpfwbb gjkj;tybz c ,t;tywfvb ghjuhfvvf ,jhm,s c<br />

hfcghjcnhfytybtv DBX- byatrwbb ljk;yf j[dfnbnm dct[ ,t;tywtd^ f k.lb<br />

c DBX-byatrwbtq b dbhecjv CGBL ljk;ys ,snm jrhe;tys dctj,obv<br />

dybvfybtv& Ghjuhfvvf ,jhm,s c DBX-byatrwbtq b dbhecjv CGBL<br />

ljk;yf gkfybhjdfnmcz b jceotcndkznmcz d rjyntrcnt jcyjdyjq byntuhbhjdfyyjq<br />

ghjuhfvvs plhfdjj[hfytybz& Gjcrjkmre DBX#CGBL zdkztncz<br />

yt njkmrj djghjcjv pljhjdmz^ f vj;tn jnhbwfntkmyj crfpfnmcz yf<br />

’rjyjvbrt^ hfpdbnbb cnhfys b yf ghfdf[ xtkjdtrf d j,otcndt^ lkz htitybz<br />

’njuj djghjcf cktletn ghbvtybnm vyjujjnhfcktdjq gjl[jl^ drk.xf.obq<br />

djghjcs j,hfpjdfybz^ rjvveyfkmys[ cke;, b gkfybhjdfybz hfpvtotybz<br />

kfuthtq lkz ,t;tywtd&


ghtljcnfdktybb e,t;bof^ lf;t tckb b tcnm rfrjt-nj cjvytybt d<br />

jnyjitybb ghbpyfybz nfrb[ k.ltq ,t;tywfvb& Rjulf j,cnjzntkmcndf^<br />

ghb rjnjhs[ ,jkmijt xbckj k.ltq ,t;bn^ erfpsdf.n yf nj^ xnj xktyjd<br />

nfrjq uheggs vj;yj ,skj ,s hfccvfnhbdfnm rf;ljuj d jnltkmyjcnb rfr<br />

,t;tywf^ cnhfyt e,t;bof ,skj ,s kexit bcgjkmpjdfnm ghbywbg prima<br />

facie bkb uheggjdjt jghtltktybt cnfnecf& "nj lftn djpvj;yjcnm jrfpfnm<br />

pfobne b gjvjom ntv^ rnj d yb[ ye;lftncz^ d j;blfybb ljkujchjxyjuj<br />

htitybz b[ celm,s ,tp yfxfkmyjuj hfccvjnhtybz b[ cnfnecf gj<br />

Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd b Ghjnjrjke r ytq&<br />

‘Bcgjkybntkmysq Rjvbntn ghbpyftn^ xnj vt;leyfhjlyfz cjkblfhyjcnm<br />

b hfpltktybt ,htvtyb bvt.n ytgjchtlcndtyyjt pyfxtybt lkz eljdktndjhbntkmyjuj<br />

jceotcndktybz ghbywbgjd pfobns ,t;tywtd* d ’njq cdzpb^<br />

jlyfrj^ gjlxthrbdftn^ xnj ljcneg r e,t;boe b cj,k.ltybt ujcelfhcndfvb<br />

cdjb[ j,zpfntkmcnd gj pfobnt yt ljk;ys ,snm j,eckjdktys ghtldfhbntkmysv<br />

jceotcndktybtv vth gj hfpltktyb. ,htvtyb^ d xfcnyjcnb<br />

gjnjve^ xnj edf;tybt jcyjdys[ ghfd xtkjdtrf b uevfybnfhys[ ghbywbgjd<br />

zdkztncz j,zpfyyjcnm. dct[ xktyjd vt;leyfhjlyjuj cjj,otcndf\&<br />

Pfrk.xtybt @ 85(h) Bcgjkybntkmyjuj Rjvbntnf EDR< JJY (1998)<br />

‚ Dhtvtyyfz pfobnf<br />

Dhtvtyyfz pfobnf zdkztncz ytvtlktyyjq b rhfnrjchjxyjq htfrwbtq yf<br />

ghb,snbt ,jkmijuj xbckf k.ltq^ cgfcf.ob[cz jn djjhe;tyyjuj rjyakbrnf^<br />

vfccjds[ yfheitybq ghfd xtkjdtrf bkb lheub[ ajhv ghtcktljdfybz&<br />

Wtkm dhtvtyyjq pfobns^ rfr jyf ,skf hfphf,jnfyf<br />

tdhjgtqcrbvb cnhfyfvb lkz k.ltq^ ,tueob[ bp ,sditq >ujckfdbb^<br />

cjcnjbn d njv^ xnj,s j,tcgtxbnm pfobne d ‘ghbahjynjds[\ cnhfyf[<br />

e,t;bof b dshf,jnfnm gjcktljdfntkmysq htubjyfkmysq gjl[jl& Dhtvtyyfz<br />

pfobnf jcyjdfyf yf ghbywbgf[ ht;bvf vt;leyfhjlyjq pfobns<br />

,t;tywtd^ gjcrjkmre dct gthtvtotyyst<br />

kbwf zdkz.ncz<br />

,t;tywfvb gj vfylfne EDR<<br />

JJY^ b vyjubt nfr;t gjlgflf.n<br />

gjl jghtltktybt gjyznbz<br />

‘,t;tytw\ gj :tytdcrjq Rjydtywbb<br />

1951 ujlf&<br />

‘Rjyathtywbz ghbpsdftn ghfdbntkmcndf<br />

b gfhkfvtyns jcelbnm bcgjkmpjdfybt<br />

,t;tywtd d rfxtcndt ;bds[ obnjd<br />

d djjhe;tyys[ rjyakbrnf[ bkb<br />

rfr gtitr d cdjb[ gjkbnbxtcrb[ buhf[\&<br />

99-z Rjyathtywbz Vt;gfhkfvtyncrjuj<br />

Cj.pf^ fghtkm 1998<br />

Cnhfys e,t;bof vjuen ghtrhfnbnm jrfpfybt dhtvtyyjq pfobns^ rjulf d<br />

j,cnjzntkmcndf[^ rjnjhst pfcnfdbkb k.ltq ,t;fnm^ ghjbpjikb ceotcndtyyst<br />

bpvtytybz& Rjulf nfrjt bpvtytybt ghjbpjikj^ jgsn gjrfpsdftn^<br />

xnj gjlfdkz.ott ,jkmibycndj k.ltq vj;tn b ,eltn djpdhfofnmcz<br />

yf hjlbye lj,hjdjkmyj^ lf;t rjulf cbnefwbz lfktrf jn bltfkmyjq&<br />

Cnhfys e,t;bof ljk;ys ,snm jcvjnhbntkmys b yt gjlnfkrbdfnm<br />

,t;tywtd r ght;ltdhtvtyyjve djpdhfotyb.^ gjcrjkmre ’nj vj;tn<br />

ltcnf,bkbpbhjdfnm gjkj;tybt yf b[ hjlbyt& Ckbirjv ,scnhjt djpdhfotybt<br />

ckbirjv ,jkmijuj xbckf k.ltq vj;tn ktxm nz;tksv<br />

,htvtytv yf [hegrbq vbh b yf hfpheityye.^ rfr ghfdbkj^ byahfcnhernehe&<br />

54


Rhjvt njuj^ cnhfys e,t;bof ljk;ys dszdkznm b pfobofnm ytpyfxbntkmyjt<br />

vtymibycndj nt[^ rnj yt vj;tn dthyenmcz yf hjlbye^ drk.xfz<br />

nt[^ e rjnjhs[ tcnm ljcnfnjxyst jcyjdfybz yt djpdhfofnmcz bp-pf<br />

ghtcktljdfybz d ghjikjv& Nt^ rnj yt ;tkftn djpdhfofnmcz^ ljk;ys<br />

gjkexbnm ljcneg r ghjwtleht ghtljcnfdktybz e,t;bof&<br />

Dhtvtyyfz pfobnf yt ljk;yf ghjljk;fnmcz ckbirjv ljkuj^ lf;t tckb<br />

kt;fobt d tuj jcyjdt j,cnjzntkmcndf yt ekexibkbcm^ gjnjve xnj k.ltq<br />

ytkmpz jcnfdkznm ,tcrjytxyj d eckjdbz[ vbybvfkmyjq pfobns& Ujcelfhcndf<br />

ljk;ys ghbvtyznm cdjb j,sxyst ghjwtlehs ghtljcnfdktybz<br />

e,t;bof bkb ;t epfrjybnm ghfdj yf ghj;bdfybt gjkexfntktq dhtvtyyjq<br />

pfobns& EDR< JJY vj;tn ghtlkj;bnm cdjb htrjvtylfwbb gj nfrbv<br />

djghjcfv rfr% rjulf ghbvtyznm ghbywbg dhtvtyyjq pfobns^ rfrjt<br />

j,hfotybt ljk;yj ,snm gj jnyjityb. r pfoboftvsv kbwfv^ b rjulf b<br />

rfr nfrfz pfobnf ,eltn ghtrhfotyf&<br />

‘Rjyathtywbz ghbpsdftn vt;leyfhjlyjt cjj,otcndj jrfpsdfnm<br />

cdjtdhtvtyye. b ytpfvtlkbntkmye. uevfybnfhye. gjvjom b gjllth;re<br />

cnhfyfv^ d rjnjhst ecnhtvkztncz gjnjr ,t;tywtd b gthtvtotyys[ kbw^<br />

b gjvjufnm bv d ghtljcnfdktybb pf,jns b e[jlf pf ,jkmibv xbckjv<br />

,t;tywtd\&<br />

99-z Rjyathtywbz Vt;gfhkfvtyncrjuj Cj.pf^ fghtkm 1998<br />

‘D cbnefwbz[ vfccjdjuj ghbnjrf kbwf^ boeobt e,t;bof^ ljk;ys<br />

,snm ljgeotys d ujcelfhcndj^ d rjnjhjv jyb dgthdst ghjczn e,t;bof^<br />

b tckb ’nj ujcelfhcndj yt vj;tn ghbyznm b[ yf ljkujchjxyjq jcyjdt^<br />

jyj dctulf ljk;yj ghbyznm b[ gj rhfqytq vtht dhtvtyyj b ghtljcnfdbnm<br />

bv pfobne d cjjndtncndbb c yb;tbpkj;tyysvb ghbywbgfvb\&<br />

Pfrk.xtybt @ 22 (1981) Bcgjkybntkmyjuj Rjvbntnf EDR< JJY (1981)<br />

Ghtljcnfdktybt pfobns kbwfv^ rjnjhst<br />

yt gjlgflf.n gjl jghtltktybt ‘,t;tytw\%<br />

ljgjkybntkmyfz pfobnf<br />

Tcnm k.lb^ rjnjhst ye;lf.ncz d vt;leyfhjlyjq pfobnt lf;t gjckt<br />

njuj^ rfr hfccvjnhtys b[ [jlfnfqcndf b jyb ghbpyfys kbwfvb^ yt<br />

gjlgflf.obvb gjl jghtltktybt ‘,t;tytw\ gj Rjydtywbb j cnfnect<br />

,t;tywtd& "nj j,sxyj k.lb^ rjnjhst ,tuen jn djjhe;tyys[ rjyakbrnjd^<br />

cthmtpys[ ,tcgjhzlrjd d cnhfyt bkb jn cthmtpyjq euhjps d lheub[<br />

ajhvf[^ rjnjhfz yt cdzpfyf c rjyrhtnysv jcyjdfybtv ghtcktljdfybz gj<br />

Rjydtywbb 1951 ujlf& Nfrbt kbwf gjlgflf.n gjl ,jktt ibhjrjt<br />

jghtltktybt gjyznbz ‘,t;tytw\^ cjlth;fotujcz d Rjydtywbb JFT b<br />

Rfhnf[tycrjq Ltrkfhfwbb^ b nfr;t yf[jlzncz d catht jndtncndtyyjcnb<br />

EDR< JJY& Yf ytj,[jlbvsq gthbjl dhtvtyb bv ljk;ty ,snm ghtljcnfdkty<br />

jabwbfkmysq^ ghfdjdjq cnfnec^ b jghtltktys b[ ghfdf b<br />

j,zpfyyjcnb& Gfhkfvtynfhbb vjuen j,hfnbnmcz r EDR< JJY pf htrjvtylfwbzvb<br />

ghb jghtltktybb dhtvtyb ghtrhfotybz ’njq nfr yfpsdftvjq<br />

‘ljgjkybntkmyjq pfobns\ lkz ,t;tywtd&<br />

55


Ghbyznbt vbybvfkmys[ cnfylfhnjd<br />

j,hfotybz c ,t;tywfvb^ ghb,sdf.obvb d<br />

,jkmijv rjkbxtcndt<br />

‘D cbnefwbz[ vfccjdjuj ghbnjrf kbwf^ boeobt e,t;bof^ ljk;ys ,snm<br />

ljgeotys d ujcelfhcndj^ d rjnjhjv jyb dgthdst ghjczn e,t;bof^ b tckb ’nj<br />

ujcelfhcndj yt vj;tn ghbyznm b[ yf ljkujchjxyjq jcyjdt^ jyj dctulf<br />

ljk;yj ghbyznm b[^ gj rhfqytq vtht^ dhtvtyyj b ghtljcnfdbnm bv pfobne\&<br />

(Pfrk.xtybt @ 28 (c) Bcgjkybntkmyjuj Rjvbntnf EDR< JJY^ 1982)<br />

Bcgjkrjv EDR< JJY dytc htrjvtylfwbb gj ghbvtytyb. vbybvfkmys[<br />

cnfylfhnjd j,hfotybz c ,t;tywfvb^ ghb,sdf.obvb d ,jkmijv rjkbxtcndt^<br />

rjulf ytdjpvj;yj ,scnhj jghtltkbnm b[ cnfnec&<br />

"nb cnfylfhns ljk;ys cjdthitycndjdfnmcz c ntxtybtv dhtvtyb^ tckb yt<br />

,eltn ,scnhjuj ekexitybz cbnefwbb c ,t;tywfvb^ xnj cltkfkj ,s<br />

djpvj;ysv b[ ,tpjgfcyjt djpdhfotybt yf hjlbye edf;tybtv b[ ljcnjbycndf&<br />

"nb cnfylfhns ljk;ys drk.xfnm%<br />

q<br />

q<br />

q<br />

q<br />

q<br />

Ljgecr r ,tpjgfcyjcnb ,tp lbcrhbvbyfwbb<br />

Pfobnf jn dscskrb<br />

Ghtljcnfdktybt cjjndtncnde.ob[ eckjdbq lkz ghbtvf ,t;tywtd^<br />

drk.xfz b[ ,scnhe. htubcnhfwb.<br />

Ghtljcnfdktybt dhtvtyyjuj ghfdf yf ghj;bdfybt d cnhfyt e,t;bof<br />

J,hfotybt d cjjndtncndbb c vbybvfkmysvb uevfybnfhysvb cnfylfhnfvb^<br />

rfr jyb cajhvekbhjdfys Bcgjkrjvjv EDR< JJY^ rjnjhst<br />

drk.xf.n%<br />

-- Ghtljcnfdktybt rhjdf<br />

-- Jrfpfybt gjvjob bkb ghtljcnfdktybt ghfdf yf nheljecnhjqcndj<br />

-- Ljcneg r gthdbxyjq vtlbwbycrjq gjvjob<br />

-- Ljcneg ltntq ,t;tywtd r j,hfpjdfyb.<br />

q<br />

q<br />

Edf;tybt jcyjdys[ ghfd xtkjdtrf^ drk.xfz ljcneg r ghfdjcelb. b<br />

cdj,jle gthtldb;tybz<br />

Djpvj;yjcnm djccjtlbytybz xktyjd ctvmb^ yf[jlzob[cz d lheub[<br />

cnhfyf[ e,t;bof^ b jhufybpfwbz gjbcrf xktyjd ctvmb^ ghjgfdib[ ,tp<br />

dtcnb<br />

Gfhkfvtynfhbb ljk;ys ghbyznm cjjndtncnde.obt ghjwtlehs lkz nfrb[<br />

cbnefwbq^ drk.xfz chtlcndf jghtltktybz gjnht,yjcnb d pfobnt yf vjvtyn<br />

dhtvtyb gjckt jrjyxfybz rhbpbcf& Gfhkfvtynfhbb vjuen dscrfpfnm<br />

gj;tkfybt^ xnj,s EDR< JJY^ d hfvrf[ pfrjyjlfntkmcndf b[ cnhfy^<br />

buhfkj rjycekmnfnbdye. hjkm& n<br />

56


Ghjwtlehs jghtltktybz cnfnecf ,t;tywf<br />

D rfxtcndt j,otuj ddtltybz d ghjwtcc hfphf,jnrb pfrjyjlfntkmcndf gj<br />

ghjwtlehfv jghtltktybz cnfnecf ,t;tywf gfhkfvtynfhbb vjukb ,s<br />

hfccvjnhtnm cktle.obt htrjvtyljdfyyst ’ktvtyns^ jcyjdfyyst yf<br />

vt;leyfhjlys[ cnfylfhnf[ b ghfrnbrt& Rjydtywbz j cnfnect ,t;tywtd<br />

yt htuekbhetn ghjwtlehs jghtltktybz cnfnecf ,t;tywf& Jlyfrj EDR<<br />

JJY bvttn ,jkmijq jgsn b vj;tn rjvgtntynyj lfdfnm htrjvtylfwbb<br />

gj htuekbvhetn pfrjyjlfntkmcnde& Rjycekmnfwbb b gjvjom ghb hfphf,jnrt<br />

rjyrhtnys[ pfrjyjghjtrnjd gj rfrbv-kb,j djghjcfv bkb ghj-<br />

,ktvfv vj;yj gjkexbnm d ghtlcnfdbntkmcndf[ EDR< JJY yf vtcnf[&<br />

q<br />

Htubcnhfwbz b jghtltktybt kbxyjcnb kbw^ boeob[ e,t;bof<br />

Ljrevtyns^ dslfdftvst ,t;tywe b eljcnjdthz.obt tuj kbxyjcnm^<br />

buhf.n df;ye. hjkm d pfobnt ,t;tywtd& Jyb gjlndth;lf.n tuj kbxyjcnm<br />

b cnfnec pfobotyyjuj kbwf* lkz cnhfy e,t;bof jyb zdkz.ncz df;ysv<br />

chtlcndjv ufhfynbb njuj^ xnj yb jlby ,t;tytw yt ,eltn djpdhfoty nelf^<br />

ult tve euhj;ftn jgfcyjcnm& EDR< JJY jrfpfkj gjvjom hzle cnhfy d<br />

cjplfybb cbcntv htubcnhfwbb b dslfxb ljrevtynjd yf jcyjdt cjdhtvtyyjq<br />

nt[yjkjubb&<br />

Kbwf^ boeobt e,t;bof^ ljk;ys gjkexbnm ljrevtyns^ eljcnjdthz.obt<br />

b[ kbxyjcnm b gjlndth;lf.obt b[ [jlfnfqcndj c ghjcm,jq j gjkextybb<br />

e,t;bof^ rjnjhst vj;yj hfccvfnhbdfnm rfr dbl yf ;bntkmcndj b rjnjhst<br />

ltqcndbntkmys lj ghbyznbz jrjyxfntkmyjuj htitybz gj b[ [jlfnfqcndfv&<br />

:tyobys^ rjnjhst boen e,t;bof^ ljk;ys bvtnm hfdyst ghfdf d<br />

gjkextybb nfrb[ ljrevtynjd^ ,snm ytpfdbcbvsvb jn cdjb[ hjlcndtyybrjd<br />

ve;crjuj gjkf b gjkexfnm ljrevtyns^ dsgbcfyysvb yf b[ bvz&<br />

Ljk;ys ,snm xtnrj jghtltktys nt jhufys^ rjnjhst ghbybvf.n b<br />

htubcnhbhe.n pfzdktybz c ghjcm,jq j ghtljcnfdktybb e,t;bof& Jyb<br />

ljk;ys bvtnm xtnrbt bycnherwbb^ jghtltkz.obt b[ ghfdf b<br />

j,zpfyyjcnb& Nfrbt jhufys ljk;ys bvtnm d cdjtv infnt dsltktyysq<br />

gthcjyfk lkz hf,jns yf geyrnf[ gthtctxtybz uhfybws^ d f’hjgjhnf[^ yf<br />

;tktpyjljhj;ys[ b vjhcrb[ djrpfkf[^ f nfr;t d hfpys[ vtcnf[ d cjcnfdt<br />

vtcnys[ jhufyjd dkfcnb& Gthcjyfk^ dsltktyysq lkz hf,jns d gjhnf[^<br />

ljk;ty ,snm egjkyjvjxty ghbybvfnm [jlfnfqcndf ,tp,bktnys[ kbw^<br />

boeob[ e,t;bof^ rjnjhst yf[jlzncz yf ,jhne rjhf,ktq d nthhbnjhbfkmys[<br />

djlf[ lfyyjuj ujcelfhcndf&<br />

q<br />

Rjycekmnfwbz .hbcnf b ghtlcnfdbntkmcndj bynthtcjd<br />

Gjyznbt ‘cnfnec ,t;tywf\ yt dctulf gjyznyj cfvbv ,t;tywfv^ b<br />

,jkmibycndj ,t;tywtd yt pyfrjvs c ghfdjdsvb ghjwtlehfvb cnhfys^ d<br />

rjnjhjq jyb boen e,t;bof& R cj;fktyb.^ vyjubt ,t;tyws gjkfuf.ncz<br />

yf cjdtns bp gkj[j byajhvbhjdfyys[ bcnjxybrjd^ rjnjhst vjuen xfcnj<br />

eckj;ybnm b[ ltkf& Ghtljcnfdktybt .hblbxtcrjq rjycekmnfwbb b<br />

byajhvfwbb j ghjwtcct --- jlby bp gentq r njve^ xnj,s cltkfnm<br />

yfwbjyfkmyst ghjwtlehs ,jktt cghfdtlkbdsvb b ’aatrnbdysvb&<br />

‘<br />

57


Kbwj^ boeott e,t;bof^ ljk;yj gjkexbnm .hblbxtcre. rjycekmnfwb. b<br />

byajhvfwb. yf zpsrt^ rjnjhsq jy (jyf) gjybvftn^ j ghtlcnjzotq<br />

ghjwtleht b j cdjb[ ghfdf[ b j,zpfyyjcnz[ dj dhtvz ghjwtccf<br />

ghj[j;ltybz ghjwtlehs&<br />

:tyobys^ boeobt e,t;bof^ ljk;ys gjkexbnm rjycekmnfwb. gj cdjbv<br />

ghfdfv^ drk.xfz ghfdj yf gjlfxe jnltkmyjuj pfzdktybz^ rjulf xktys<br />

ctvmb cjghjdj;lf.n b[&<br />

Cnhfyf e,t;bof ljk;yf ghtljcnfdbnm kbwe^ boeotve e,t;bof^ dct<br />

ytj,[jlbvst djpvj;yjcnb^ xnj,s jy (jyf) cvju dsgjkybnm dct<br />

ajhvfkmyjcnb^ drk.xfz ,tcgkfnyjt ghtljcnfdktybt eckeu rdfkbabwbhjdfyys[<br />

b ,tcghbcnhfcnys[ gthtdjlxbrjd&<br />

Lkz kbrdblfwbb rekmnehys[ ,fhmthjd^ dspsdftvs[ utylthysv afrnjhjv^<br />

cj,tctljdfybt c ;tyobyfvb^ boeobvb e,t;bof^ ljk;ys dtcnb<br />

;tyobys-gthtdjlxbrb&<br />

Vyjubt ;tyobys^ boeobt e,t;bof^ xedcnde.n ct,z ytkjdrj ghb<br />

j,ce;ltybb gjlhj,yjcntq cdjtq ;bpyb^ rjulf cj,tctljdfybt dtlen<br />

ljk;yjcnyst kbwf ve;crjuj gjkf^ jcj,tyyj tckb ;tyobys cnfkb<br />

;thndjq ctrcefkmyjuj yfcbkbz&<br />

Lkz ht,tyrf^ hfpltktyyjuj cj cdjtq ctvmtq^ ljk;ty ,snm yfpyfxty .hbcn^<br />

rjnjhsq ,eltn ghtlcnfdkznm tuj bynthtcs&<br />

q<br />

Djpvj;yjcnm cdzpfnmcz c EDR< JJY<br />

Yfwbjyfkmyst dkfcnb ljk;ys cjj,obnm kbwfv^ boeobv e,t;bof^ xnj e<br />

yb[ tcnm djpvj;yjcnm cdzpfnmcz c EDR< JJY b bvtnm^ gj cdjtve ds,jhe^<br />

.hbcnf bkb xtkjdtrf^ rjnjhsq ,eltn ghtlcnfdkznm tuj bynthtcs& Gj<br />

djpvj;yjcnb^ kbwf^ boeobt e,t;bof^ ljk;ys nfr;t gjkexbnm ghfdj yf<br />

ljcneg r jhufybpfwbzv^ jrfpsdf.obv gjvjom ,t;tywfv^ bkb r lheubv<br />

ghfdjpfobnysv jhufybpfwbzv&<br />

q<br />

Dhtvz yf gjlujnjdre [jlfnfqcndf j ghtljcnfdktybb e,t;bof<br />


juhfybxtybt vj;tn ghbdtcnb r dscskrt ,t;tywtd^ gjcrjkmre yt dct bp yb[<br />

cvjuen gjlfnm cdjb [jlfnfqcndf djdhtvz&<br />

q Kbxyjt cj,tctljdfybt c rdfkbabwbhjdfyysv ljk;yjcnysv kbwjv<br />

Lkz j,tb[ cnjhjy^ exfcnde.ob[ d cj,tctljdfybb^ ;tkfntkmyj b gjktpyj^<br />

rjulf kbwj^ boeott e,t;bof^ bvttn djpvj;yjcnm bpkj;bnm cdjt ltkj<br />

kbxyj ljk;yjcnyjve kbwe^ rjnjhjt rjvgtntynyj dsyjcbnm j,]trnbdyjt b<br />

,tcghbcnhfcnyjt htitybt gj jnltkmysv ltkfv& "nj ljk;yjcnyjt kbwj<br />

ljk;yj ghbyznm dj dybvfybt b ecnfyjdbnm dct df;yst afrns b ghtljcnfdbnm<br />

kbwe^ boeotve e,t;bof^ djpvj;yjcnm lfnm gjlhj,yjt jgbcfybt b<br />

ghtlcnfdbnm ljrfpfntkmcndf gj j,cnjzntkmcndfv hfccvfnhbdftvjuj ltkf&<br />

Kbwj^ boeott e,t;bof^ ljk;yj ghtlcnfdbnm dct bpdtcnyst tve afrns b<br />

j,cnjzntkmcndf b gjkexbnm ljcneg rj dctv bvt.obvcz lfyysv&<br />

Afrnbxtcrb^ e ,jkmibycndf ,t;tywtd ytn ybxtuj^ rhjvt cj,cndtyys[<br />

gjrfpfybq^ d gjllth;re cdjtuj pfzdktybz& Ghbpyfybt jabwbfkmyjuj<br />

cnfnecf ,t;tywf yt pfdbcbn jn ghtl]zdktybz rfrjuj-yb,elm ajhvfkmyjuj<br />

ljrfpfntkmcndf* jyj vj;tn ,snm jcyjdfyj yf kbxys[ gjrfpfybz[ kbwf^<br />

boeotuj e,t;bof^ rjnjhst pfcke;bdf.n ljdthbz&<br />

Exbnsdfz nhelyjcnb d jwtyrt ljcnjdthyjcnb lfyys[ gjrfpfybq njkmrj yf<br />

jcyjdt pfgbctq cj,tctljdfybz bkb jnxtnf^ df;ysv ghtlcnfdkztncz pfckeibdfybt<br />

ltkf d ghbcencndbb pfzdbntkz& Jyj lftn djpvj;yjcnm kbwe^<br />

ghbybvf.otve htitybt^ jwtybnm gjdtltybt kbwf^ boeotuj e,t;bof^<br />

pflfnm tve ljgjkybntkmyst djghjcs^ nht,e.obt gjlhj,ys[ jndtnjd&<br />

Eckeub rdfkbabwbhjdfyys[ gthtdjlxbrjd ljk;ys ghtljcnfdkznmcz<br />

,tcgkfnyj& C ;tyobyfvb^ rjnjhst boen e,t;bof^ ljk;ys hf,jnfnm<br />

;tyobys-bynthdm.ths b gthtdjlxbws^ gjcrjkmre ;tyobys ghb ghjdtltybb<br />

cj,tctljdfybz vjuen cnslbnmcz bkb cxbnfnm gjpjhysv lkz ct,z<br />

j,ce;lfnm gjlhj,yjcnb cdjb[ pfzdktybq c ljk;yjcnysvb kbwfvb ve;crjuj<br />

gjkf^ jcj,tyyj tckb ;tyobys cnfkb ;thndfvb ctrcefkmyjuj yfcbkbz&<br />

Cgtwbfkmyj ytj,[jlbvj extcnm jcj,tyyjcnb ghjdtltybz cj,tctljdfybz c<br />

ytcjdthityyjktnybvb ltnmvb^ hfpltktyysvb cj cdjbvb hjlbntkzvb^<br />

exbnsdfz ghbywbg ‘yfbkexituj j,tcgtxtybz bynthtcjd ht,tyrf\<br />

Rjydtywbb j ghfdf[ ht,tyrf (cvjnhbnt dcnfdre yf cnhfybwt 73) b ljrevtyn<br />

EDR< JJY Herjdjlcndj gj gjkbnbrt b ghjwtlehfv j,hfotybz c<br />

ytcjghjdj;lftvsvb ltnmvb^ boeobvb e,t;bof&<br />

q<br />

Ghbyznbt htitybz<br />

Jhufy^ ghtlgjxnbntkmyj wtynhfkmysq^ ljk;ty bvtnm zcyj jghtltktyyst<br />

gjkyjvjxbz gj ghbyznb. htitybz gj pfzdktyb. c ghjcm,jq j ghtljcnfdktybb<br />

e,t;bof& Jhufy^ ghbybvf.obq htitybz^ ljk;ty bvtnm kbxyjt ltkj<br />

kbwf^ boeotuj e,t;bof^ f nfr;t dct pfgbcb ghjdtltyyjuj cj,tctljdfybz b<br />

htrjvtylfwbb hfpkbxys[ jhufyjd^ exfcnde.ob[ d ghjwtcct jghtltktybz<br />

cnfnecf ,t;tywf& "njn jhufy ljk;ty ghbybvfnm htitybt gjckt hfccvjnhtybz<br />

dctq jnyjczotqcz r ltke byajhvfwbb ghtlcnfdktyyjq kbwjv^ boeobv<br />

e,t;bof^ d cdtnt byajhvfwbb j cnhfyt ghjbc[j;ltybz b jwtyrb cjjndtncndbz<br />

ltkf pfzdbntkz rhbnthbzv jghtltktybz gjyznbz ‘,t;tytw\ bkb<br />

lheubv rhbnthbzv pfobns^ ghbvtyztvsv d cnhfyt e,t;bof&<br />

‘<br />

59


D ckexft ytcjghjdj;lftvs[ ltntq htitybt cktletn ghbybvfnm c extnjv<br />

ghbywbgf ‘yfbkexituj j,tcgtxtybz bynthtcjd ht,tyrf\&<br />

J ghbyznjv htitybb pfzdbntkb ljk;ys ,snm edtljvktys d gbcmvtyyjq<br />

ajhvt&<br />

q Gjlfxf fgtkkzwbjyys[ ;fkj,<br />

Kbwf^ boeobt e,t;bof^ rjnjhsv jnrfpfkb d eljdktndjhtybb [jlfnfqcnd^<br />

ljk;ys bvtnm ljcnfnjxyj dhtvtyb yf gjlfxe fgtkkzwbb lkz jabwbfkmyjuj<br />

gthtcvjnhf b[ ltk b ljk;ys ,snm ghjbyajhvbhjdfys j ghjwtlehf[<br />

gthtcvjnhf ltk& Jhufy gj hfccvjnhtyb. fgtkkzwbq ljk;ty ,snm ytpfdbcbvsv^<br />

,tcghbcnhfcnysv b egjkyjvjxtyysv gthtcvfnhbdfnm ghtlcnfdktyyst<br />

afrns^ f nfr;t ghbvtytybt pfrjyf^ d k.,jv hfccvfnhbdftvjv<br />

ltkt& "njn jhufy yt ljk;ty ,snm ntv^ rjnjhsq jnrfpfk d gjlfxt pfzdktybz^<br />

bkb^ rfr vbybvev^ d ytuj ljk;ys d[jlbnm cjdthityyj lheubt kbwf^ xtv nt^<br />

rjnjhst ghbybvfkb gthdjyfxfkmyjt htitybt&<br />

Pfzdbntk. ljk;yj ,snm hfphtityj jcnfdfnmcz d cnhfyt yf dhtvz<br />

hfccvjnhtybz tuj fgtkkzwbb flvbybcnhfnbdysv jhufyjv dscitq bycnfywbb<br />

bkb ;t yf dhtvz hfccvjnhtybz tuj fgtkkzwbb celjv&<br />

q Ghtrhfotybt cnfnecf<br />

Gjkj;tybt j ghtrhfotybb cnfnecf ,t;tywf d Rjydtywbb j ,t;tywf[<br />

zdkz.ncz bcxthgsdf.obvb b jpyfxf.n^ xnj yfwbjyfkmyjt pfrjyjlfntkmcndj<br />

yt ljk;yj bpvtyznm bkb ljgjkyznm b[& Tckb kbwj yt gjlgflftn<br />

gjl gjkj;tybz j ghtrhfotybb cnfnecf ,t;tywf bp-pf cvtybdib[cz<br />

j,cnjzntkmcnd yf hjlbyt^ cktletn gthtcvjnhtnm tuj (tt) kbxyjt gjkj;tybt<br />

b yfqnb^ tckb djpvj;yj^ rfrjq-yb,elm fkmnthyfnbdysq cnfnec^ gjpdjkz.obq<br />

tve (tq) ghjljk;fnm jcnfdfnmcz d cnhfyt e,t;bof& EDR< JJY<br />

ljk;yj nfr;t buhfnm cdj. hjkm d jghtltktybb ytj,[jlbvjcnb ghbvtytybz<br />

gjkj;tybz j ghtrhfotybb cnfnecf d cdzpb c bpvtybdibvbcz<br />

eckjdbzvb d cnhfyt ghjbc[j;ltybz kbwf^ boeotuj e,t;bof&<br />

Pfrjys ljk;ys ghtlecvfnhbdfnm ghbvtytybt ghjwtleh^ gj rjnjhsv<br />

,t;tytw gjkexftn byajhvfwb. j ghbxbyf[^ dcktlcndbt rjnjhs[ hfccvfnhbdftncz<br />

djghjc j kbitybb tuj cnfnecf ,t;tywf& Lfyysq ,t;tytw<br />

ljk;ty nfr;t bvtnm djpvj;yjcnm j,hfnbnmcz r cjjndtncnde.otve<br />

jhufye b j,]zcybnm tve ghbxbys^ gj rjnjhjve jy yt vj;tn ,snm kbity<br />

cnfnecf ,t;tywf bkb rfrjuj-yb,elm lheujuj cjjndtncnde.otuj cnfnecf&<br />

:tkfntkmyj xnj,s jhufy^ ghbybvf.obq htitybt^ ,sk ntv ;t cfvsv<br />

jhufyjv^ rjnjhsq dsyjcbn htitybt gj cnfnece ,t;tywtd* ,t;tywe nfr;t<br />

ljk;yf ,snm ghtljcnfdktyf djpvj;yjcnm j,hfnbnmcz d ntxtybt ghbtvktvjuj<br />

gthbjlf dhtvtyb c ;fkj,jq d dsitcnjzobq jhufy&<br />

q Fyyekbhjdfybt cnfnecf<br />

Cnfnec ,t;tywf vj;tn ,snm fyyekbhjdfy njkmrj d dblt bcrk.xbntkmyjq<br />

vths b njkmrj d lde[ jghtltktyys[^ juhfybxbntkmyj njkretvs[ ckexfz[%<br />

-- rjulf cnfyjdbncz bpdtcnyj^ xnj kbwj yfvthtyyj bcrf;fkj bkb crhskj<br />

ghtlcnfdkztvst afrns^ lkz njuj xnj,s gjkexbnm cnfnec ,t;tywf*<br />

‘<br />

60


-- rjulf gjzdkz.ncz yjdst cdbltntkmcndf^ rjnjhst gjrfpsdf.n^ xnj<br />

lfyyjt kbwj yt cktletn hfccvfnhbdfnm d rfxtcndt ,t;tywf^ yfghbvth<br />

bp-pf njuj^ xnj jyj gjlgflfkj gjl gjkj;tybz j, bcrk.xtybb&<br />

q Rjynhjkbhe.ofz hjkm EDR< JJY<br />

EDR< JJY vj;tn jceotcndkznm rjynhjkm pf ghbvtytybtv Rjydtywbb j<br />

cnfnect ,t;tywtd hfpkbxysvb genzvb d pfdbcbvjcnb jn vtcnys[ eckjdbq^<br />

bvt.ob[cz htcehcjd b ghfdjdjq cnhernehs rjyrhtnyjq cnhfys& Rfr<br />

vbybvev^ EDR< JJY ljk;yj bvtnm gjkysq ljcneg r byajhvfwbb gj<br />

kbwfv^ boeobv e,t;bof^ b gj [jle hfccvfnhbdftvs[ ltk& Ghtlcnfdbntkmcndj<br />

EDR< JJY yf vtcnt vj;tn ghjbyajhvbhjdfnm gfhkfvtynfhbtd^<br />

gj b[ ghjcm,t^ j hfpkbxys[ ajhvf[ cdjtuj exfcnbz d ghjwtcct& n<br />

‚ Xbckj kbw^ gjlgflf.ob[ gjl<br />

rjvgtntywb. EDR< JJY^<br />

dj dctv vbht gj ujlfv<br />

(yf 1 zydfhz 2001 ujlf)<br />

1990 14^916^498<br />

1991 17^209^722<br />

1992 17^007^483<br />

1993 18^998^777<br />

1994 23^033^000<br />

1995 27^437^000<br />

1996 26^103^200<br />

1997 22^729^000<br />

1998 22^376^300<br />

1999 21^459^620<br />

2000 22^257^340<br />

2001 21^793^300<br />

‚ Ghbvthyjt xbckj kbw^<br />

gjlgflf.ob[ gjl vfylfn<br />

EDR< JJY<br />

(gj htubjyfv)<br />

Htubjy 1 zyd& 2000 1 zyd& 2001<br />

Fpbz 7^308^860 8^450^000<br />

Fahbrf 6^250^540 6^072^900<br />

Tdhjgf 7^285^800 5^571^700<br />

Ctd& Fvthbrf 1^241^930 1^047^100<br />

Kfn& Fvthbrf<br />

b Rfhb,s 90^170 575^600<br />

Jrtfybz 80^040 76^000<br />

Dctuj 22^257^340 21^793^300<br />

61


‚ Wbahs lkz cghfdrb<br />

D yfxfkt 2001 ujlf xbckj kbw^ gjlgflf.ob[ gjl rjvgtntywb. EDR<<br />

JJY^ cjcnfdkzkj 21^8 vbkkbjyjd& D ’nj xbckj d[jlbkb 12 vbkkbjyjd<br />

,t;tywtd (55¢)^ 0^9 vbkkbjyf kbw^ boeob[ e,t;bof (4¢)^ 0^8 vbkkbjyf<br />

djpdhfnbdib[cz ,t;tywtd (4¢)^ 6 vbkkbjyjd kbw^ gthtvtotyys[ dyenhb<br />

cnhfys^ gjlgflf.ob[ gjl rjvgtntywb. EDR< JJY (27¢)^ 0^4 vbkkbjyf<br />

djpdhfnbdib[cz DGK (2¢) b 1^7 vbkkbjyf lheub[ kbw^ gjlgflf.ob[ gjk<br />

rjvgtntywb. EDR< JJY (8¢)&<br />

D 2000 ujle j,ott xbckj ,t;tywtd dj dctv vbht edtkbxbkjcm yf 4¢ b<br />

cjcnfdbkj 12 vbkkbjyjd xtkjdtr&<br />

D rjywt 2000 ujlf Fpbz ghbyzkf yfb,jkmitt xbckj ,t;tywtd (44^6¢)^ pf<br />

ytq cktletn Fahbrf (30¢)^ Tdhjgf (19^3¢)^ Ctdthyfz Fvthbrf (5^2¢)^<br />

Jrtfybz (0^6¢)^ Kfnbycrfz Fvthbrf b Rfhb,s (0^3¢)&<br />

Tckb c.lf drk.xbnm dct[ kbw^ gjlgflf.ob[ gjl rjvgtntywb. EDR<<br />

JJY^ nj Fpbz ghbyzkf 38^8¢^ Fahbrf 27^9¢^ Tdhjgf 25^6¢^ Ctdthyfz<br />

Fvthbrf 4^8¢^ Kfnbycrfz Fvthbrf b Rfhb,s 2^6¢ b Jrtfybz 0&3¢<br />

,t;tywtd&<br />

D 2000 ujle ghbvthyj 800^000 ,t;tywtd djpdhfnbkbcm yf hjlbye --- yf<br />

50¢ vtymit gj chfdytyb. c 1999 ujljv^ rjulf dthyekbcm 1^6 vbkkbjyf<br />

,t;tywtd^ drk.xfz 800^000 htgfnhbbhjdfyys[ rjcjdfhjd& Jrjkj 91^200<br />

,t;tywtd^ ghb,sdib[ bp gthds[ cnhfy e,t;bof^ ,skb hfcctktys d 2000<br />

ujle^ bp yb[ 40^000 ,t;tywtd c gjvjom. EDR< JJY& Gj chfdytyb. c 1999<br />

ujljv gjcktlyzz wbahf edtkbxbkfcm yf 32¢&<br />

J,sxyj 50¢ kbw^ gjlgflf.ob[ gjl rjvgtntywb. EDR< JJY^ cjcnfdkz.n<br />

;tyobys& D uheggt kbw cnfhit 60 ktn ;tyobys cjcnfdkz.n<br />

55¢ jn dctuj xbckf ,t;tywtd^ xnj jnhf;ftn b[ ,jkmie. ghjljk;bntkmyjcnm<br />

;bpyb&<br />

Ghbvthyj 50¢ ,t;tywtd^ gj rjnjhsv bvtkfcm byajhvfwbz^ ,skb<br />

vjkj;t 18 ktn^ 15¢ --- vjkj;t gznb ktn& Gjxnb 8¢ ,t;tywtd ,skb d<br />

djphfcnt 60 ktn b cnfhit&<br />

Xbckj pfzdktybq c ghjcm,jq j ghtljcnfdktybb e,t;bof^ gjlfyys[ d 39<br />

yfb,jktt ghjvsiktyyj hfpdbns[ cnhfyf[^ cjrhfnbkjcm c 648^300 d 1999<br />

ujle lj 629^800 d 2000 ujle --- yf 3¢ vtymit& Gj 18¢ hfccvjnhtyys[<br />

pfzdktybq d ntxtybt 2000 ujlf ,skj ghbyznj htitybt j ghtljcnfdktybb<br />

cnfnecf ,t;tywf* gj 15¢ pfzdktybq ,skj dsytctyj htitybt j hfphtitybb<br />

jcnfdfnmcz d cnhfyt gj uevfybnfhysv cjj,hf;tybzv&<br />

Gj chfdytyb. c xbckjv cj,cndtyyjuj yfctktybz^ ukfdysvb cnhfyfvb^<br />

ghbybvfdibvb ,t;tywtd d 2000 ujle^ ,skb Fhvtybz (80 ,t;tywtd yf<br />

1^000 xtkjdtr yfctktybz)^ Udbytz (59 ,t;tywtd yf 1^000 xtkjdtr)^<br />

>ujckfdbz (46 ,t;tywtd yf 1^000 xtkjdtr) b Rjyuj (43 ,t;tywf yf<br />

1^000 xtkjdtr)& n<br />

62


Ukfdf 4<br />

Vt;leyfhjlyfz pfobnf yf ghfrnbrt<br />

Rjydtywbz 1951 ujlf j cnfnect ,t;tywtd^ Ltrkfhfwbb^ yfwbjyfkmyjt<br />

pfrjyjlfntkmcndj b nfr yfpsdftvst ‘vzurbt pfrjys\^ rjnjhst<br />

hfccvfnhbdfkbcm d ghtlsleob[ ukfdf[^ cjcnfdkz.n ghfdjde.<br />

jcyjde dct[ ltqcndbq^ yfghfdktyys[ yf pfobne ,t;tywtd b kbw^ boeob[<br />

e,t;bof& Cjnhelybr vbccbb gj jrfpfyb. uevfybnfhyjq gjvjob yf vtcnt<br />

ljk;ty herjdjlcndjdfnmcz j,obvb ghbywbgfvb b cnfylfhnfvb^ rjlbabwbhjdfyysvb<br />

d vt;leyfhjlyjv ghfdt ,t;tywtd b ghfdt ghfd xtkjdtrf&<br />

Cj cdjtq ;t cnjhjys gfhkfvtynfhbb ljk;ys nfr;t pyfnm ytrjnjhst bp<br />

jcyjdys[ ghfrnbxtcrb[ vth^ rjnjhst ghtlghbybvf.ncz d jndtn yf<br />

rjyrhtnyst ghj,ktvs pfobns ,t;tywtd&<br />

Nhtvz yfb,jktt j,obvb ghj,ktvfvb d pfobnt ,t;tywtd zdkz.ncz%<br />

q Ghbyznbt jndtnys[ vth yf xhtpdsxfqye. cbnefwb. c ,t;tywfvb<br />

q Pfobnf ;tyoby-,t;tyjr^ ltntq b ctvtq ,t;tywtd<br />

q Gjbcr ljkujchjxys[ htitybq ghj,ktv ,t;tywtd<br />

Xhtpdsxfqyst cbnefwbb c ,t;tywfvb<br />

‚ Xnj nfrjt xhtpdsxfqyfz cbnefwbz c ,t;tywfvb$<br />

Xhtpdsxfqyst cbnefwbb c ,t;tywfvb --- ’nj dhtvz rhbpbcf lkz ,t;tywtd b<br />

xfcnj lkz cnhfys e,t;bof& :bpym k.ltq yf[jlbncz gjl euhjpjq b df;yj<br />

ghtlghbyznm ,scnhst ltqcndbz& Cnhfyf e,t;bof vj;tn bcgsnsdfnm yf<br />

ct,t cbkmyjt lfdktybt^ ,snm d<br />

wtynht ghbcnfkmyjuj dybvfybz<br />

chtlcnd vfccjdjq byajhvfwbb^<br />

b e ytt vj;tn yt ,snm<br />

ljcnfnjxyjuj jgsnf cghfdbnmcz<br />

c cbnefwbtq^ rjulf<br />

ghb,sdftn ,jkmijt rjkbxtcndj<br />

ujkjlys[^ ,jkmys[^ hfytys[<br />

b bcgeufyys[ k.ltq&<br />

Xhtpdsxfqyst cbnefwbb gjxnb<br />

dctulf djpybrf.n d rjyntrcnt<br />

djjhe;tyys[ rjyakbrnjd b<br />

vjuen^ d ’njv cvsckt^ hfccvfnhbdfnmcz<br />

rfr xhtpdsxfqyjt<br />

j,cnjzntkmcndj^ zdkz.ottcz<br />

xfcnm. ,jktt rhegyjvfcinf,-<br />

yjuj ,tlcndbz&<br />

Gfhkfvtynfhbb vjuen ghtlghbyznm<br />

ifub pfhfytt lkz<br />

j,tcgtxtybz pfobns ,t;tywtd<br />

Jghtltktybt xhtpdsxfqyjq<br />

cbnefwbb c ,t;tywfvb<br />

Hf,jxbv jghtltktybtv xhtpdsxfqyjq<br />

cbnefwbb c ,t;tywfvb^ ghbyznsv<br />

EDR< JJY zdkztncz% ‘k.,fz cbnefwbz^<br />

d rjnjhjq ;bpym bkb ,kfujcjcnjzybt<br />

,t;tywf ,eltn gjl euhjpjq^ tckb yt<br />

,elen ghtlghbyzns ytvtlktyyst b yflkt;fobt<br />

ltqcndbz^ b rjnjhfz nht,etn<br />

ghbyznbz lkz cdjtuj htitybz xhtpdsxfqys[<br />

b bcrk.xbntkmys[ vth\&<br />


dj dhtvz nfrjuj nz;tkjuj lkz yb[ dhtvtyb& Tckb tcnm yfwbjyfkmyfz<br />

ghfdjdfz ,fpf b bycnbnewbjyfkmyst cnhernehs^ EDR< JJY vj;tn pfhexbnmcz<br />

vt;leyfhjlyjq gjllth;rjq ujhfplj ,scnhtt b ’aatrnbdytt&<br />

‚ Hfpltktybt jndtncndtyyjcnb dj dhtvz<br />

xhtpdsxfqyjq cbnefwbb<br />

Wtkm vth^ ghtlghbybvftvs[ dj dhtvz xhtpdsxfqyjq cbnefwbb^ cjcnjbn d<br />

njv^ xnj,s ghtljcnfdbnm pfobne b ufhfynbhjdfnm j,tcgtxtybt cdjtdhtvtyyjq<br />

gjvjob ,t;tywfv& Cnhfyf e,t;bof jndtxftn pf j,tcgtxtybt<br />

,t;tywtd^ cj[hfyyjcnm gjcnfdkztvjq gjvjob^ pf cj,k.ltybt ,t;tywfvb<br />

ghfdjgjhzlrf yf cdjtq nthhbnjhbb& Ghfdbntkmcndf xfcnj gjkfuf.ncz yf<br />

vt;leyfhjlyjt cjj,otcndj d hfpltktybb abyfycjdjuj ,htvtyb* EDR<<br />

JJY ghtljcnfdkztn gjvjom ,t;tywfv gj ghjcm,t ghfdbntkmcnd&<br />

EDR< JJY j,sxyj jndtxftn pf rjjhlbyfwb. jndtnys[ ltqcndbq cbcntvs<br />

JJY^ hf,jnfz d ntcyjv cjnhelybxtcndt c Vbhjdjq ghjljdjkmcndtyyjq<br />

ghjuhfvvjq^ >YBCTA^ Ghjuhfvvjq hfpdbnbz Jhufybpfwbb J,]tlbytyys[<br />

Yfwbq (GHJJY) b lheubvb jhufybpfwbzvb& Ytghfdbntkmcndtyyst jhufybpfwbb<br />

(YGJ) buhf.n df;ye. hjkm d jrfpfybb gjvjob ,t;tywfv dj dhtvz<br />

xhtpdsxfqys[ cbnefwbq& Cnhfyf e,t;bof^ EDR< JJY b hfpkbxyst YGJ^<br />

exfcnde.obt d jrfpfybb gjvjob ,t;tywfv d xhtpdsxfqys[ cbnefwbz[^<br />

gjlgbcsdf.n vt;le cj,jq cjjndtncnde.ott cjukfitybt gj hfpltktyb.<br />

jndtncndtyyjcnb& D bltfkmyjv gkfyt [jhjij hfphf,jnfyyst cjukfitybz<br />

gj htfkbpfwbb ghjuhfvv jrfpfybz gjvjob gjvjuf.n bp,t;fnm<br />

le,kbhjdfybz ghtlghbybvftvs[ vth b kbrdblbhjdfnm ghj,tks d hf,jnt&<br />

Ghtljcnfdktybt pfobns dj dhtvz<br />

xhtpdsxfqys[ cbnefwbq<br />

‚ Rjulf k.lb ,tuen jn djqys% jghtltktybt ,t;tywf<br />

D nj dhtvz rfr cnhfys Fahbrb b ytrjnjhst cnhfys Kfnbycrjq Fvthbrb<br />

jghtltkz.n k.ltq^ cgfcf.ob[cz jn djjhe;tyys[ rjyakbrnjd^ rfr<br />

,t;tywtd (gj Rjydtywbb JFT b Rfhnf[tycrjq Ltrkfhfwbb cjjndtncndtyyj)^<br />

k.lb^ ,tueobt jn djjhe;tyys[ rjyakbrnjd d k.,jv vtcnt^ zdkz.ncz<br />

,t;tywfvb^ gjlgflf.obvb gjl ltqcndbt vfylfnf EDR< JJY& Ntv yt<br />

vtytt^ d lheub[ cnhfyf[ vbhf^ rhjvt cnhfy Fahbrb b Kfnbycrjq Fvthbrb^<br />

vj;tn ,snm hfc[j;ltybt vt;le pfobnjq^ ghtljcnfdkztvjq ujcelfhcndfvb<br />

gj Rjydtywbb j cnfnece ,t;tywtd^ rjnjhfz nht,etn^ xnj,s e kbwf^ boeotuj<br />

e,t;bof^ ,skb dgjkyt j,jcyjdfyyst jgfctybz cnfnm ;thndjq ghtcktljdfybz<br />

gj jlyjve bp gznb erfpfyys[ d ytq ghbpyfrjd^ b pfobnjq^ rjnjhe.<br />

ghtljcnfdkztn EDR< JJY gj cdjtve ,jktt ibhjrjve vfylfne& "nj<br />

hfc[j;ltybt d ghfdjdjv gkfyt vj;tn gjcnfdbnm gthtl ;thndfvb djjhe;tyys[<br />

rjyakbrnjd hzl ghj,ktv ghfrnbxtcrjuj gjhzlrf& Gfhkfvtynfhbb<br />

vjuen j,tcgtxbnm nfrjt gjkj;tybt^ rjulf yfwbjyfkmyjt pfrjyjlfntkmcndj<br />

,eltn ghtlecvfnhbdfnm ghtljcnfdktybt pfobns d cjjndtncndbb c ,jktt<br />

ibhjrbv jghtltktybtv gjyznbz ‘,t;tytw\^ drk.xf.obv b ;thnd djjhe;tyys[<br />

rjyakbrnjd&<br />

64


q<br />

Cdzpm vt;le djjhe;tyysv rjyakbrnjv b ghtcktljdfybtv<br />

Djjhe;tyysq rjyakbrn b ghtcktljdfybt vjuen ceotcndjdfnm ,jr j ,jr&<br />

Ltqcndbntkmyj^ djjhe;tyysq rjyakbrn vj;tn ,snm bvtyyj ntv vtnjljv^<br />

rjnjhsq ds,hfy ghtcktljdfntktv lkz gjlfdktybz bkb kbrdblfwbb jghtltktyys[<br />

uhegg yfctktybz& D ,jkmibycndt ckexftd k.lb^ rjnjhst ,tuen jn<br />

djjhe;tyys[ rjyakbrnjd^ gjlgflf.n gjl jghtltktybt ‘,t;tytw\^ lfyyjt d<br />

Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd& Nj tcnm^ d ljgjkytybt r njve^ xnj b[ pf[dfnbkf<br />

djqyf^ e ,t;tywtd ,elen dgjkyt j,jcyjdfyyst jgfctybz cnfnm ;thndjq<br />

ghtcktljdfybz gj ghbpyfre hfcs^ dthjbcgjdtlfybz^ uhf;lfycndf^ ghbyflkt;yjcnb<br />

r jghtltktyyjq cjwbfkmyjq uheggt bkb gjkbnbxtcrb[ e,t;ltybq&<br />

K.lb^ cgfcfdibtcz^ yfghbvth^ jn ‘’nybxtcrb[ xbcnjr\ d ,sditq >ujckfdbb<br />

bkb jn utyjwblf d Hefylt^ ,t;fkb jn ghtcktljdfybz^ jcyjdfyyjuj yf<br />

jlyjv bp jghtltkztvs[ Rjydtywbtq ghbpyfrjd^ ghb ’njv cfvf djqyf ,skf<br />

chtlcndjv ghtcktljdfybz& "nj ghbvths rhegyjvfcinf,yjuj ghtcktljdfybz^<br />

jceotcndkztvjuj rfr xfcnm djtyyjq rfvgfybb bkb jlyjdhtvtyyj c ytq&<br />

Dj dhtvz djjhe;tyys[ rjyakbrnjd xtkjdtr vj;tn nfr;t cnfnm bylbdblefkmysv<br />

j,]trnjv ghtcktljdfybz gj ghbxbyfv^ jghtltkz.obv gjyznbt<br />

‘,t;tytw\ d Rjydtywbb 1951 ujlf&<br />

q Pfobnf k.ltq^ rjnjhst yt gjlgflf.n gjl jghtltktybt<br />

‘,t;tytw\ d Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd<br />

Kbwf^ rjnjhst ,tuen jn djjhe;tyys[ rjyakbrnjd^ yt dctulf ghbpyf.ncz<br />

,t;tywfvb d nt[ cnhfyf[ e,t;bof^ rjnjhst yt ghbvtyz.n ,jktt ibhjrjt<br />

jghtltktybt ‘,t;tytw\^ lfyyjt d Rjydtywbb JFT b Rfhnf[tycrjq Ltrkfhfwbb&<br />

Ntv yt vtytt^ yf ghfrnbrt ghbpyftncz^ xnj k.lb^ cgfcf.obtcz jn<br />

djqys^ yt vjuen ,snm djpdhfotys yf hjlbye&


pfobofz b[ jcyjdyst ghfdf xtkjdtrf& Dhtvtyyfz pfobnf --- ’nj<br />

chtlcndj^ bcgjkmpetvjt lkz gjbcrf htitybz xhtpdsxfqyjq cbnefwbb^<br />

rjulf tcnm jxtdblyst gjnht,yjcnb k.ltq d pfobnt^ yj gjxnb ytn<br />

djpvj;yjcnb jghtltkbnm nfrbt gjnht,yjcnb ,scnhj d bylbdblefkmyjv<br />

gjhzlrt& Dhtvtyyfz pfobnf ljk;yf ghtljcnfdkznmcz njkmrj lj njuj<br />

vjvtynf^ gjrf d j,cnjzntkmcndf[^ rjnjhst pfcnfdbkb k.ltq ,t;fnm^ yt<br />

ghjbpjqlen rjhtyyst gthtvtys& Rfr njkmrj nfrbt gthtvtys ghjbpjikb^<br />

cnhfyf e,t;bof vj;tn cxbnfnm^ xnj ,jkmit ytn gjnht,yjcnb d pfobnt b<br />

xnj ,jkmifz xfcnm kbw^ rjnjhsv ,skf ghtljcnfdktyf pfobnf^ vjuen<br />

dthyenmcz yf hjlbye ,tp ,jzpyb pf cdj. ;bpym& Jlyfrj cnhfys e,t;bof<br />

ljk;ys pyfnm^ xnj ytrjnjhsv k.lzv dct tot ye;yf ,eltn pfobnf^ d njv<br />

xbckt b gj ghbxbyfv^ cdzpfyysv c ghjiksv ghtcktljdfybtv& E<br />

ujcelfhcnd ljk;ty ,snm vt[fybpv --- j,sxyj ’nj cbcntvf jghtltktybz<br />

cnfnecf ,t;tywf --- lkz dszdktybz nfrb[ k.ltq&<br />

q Bcrk.xtybt bp cnfnecf ,t;tywf<br />

Ytrjnjhst k.lb yt pfcke;bdf.n vt;leyfhjlyjq pfobns (cvjnhbnt<br />

Ukfde 3)& Jnltkmyst kbwf vjuen bcrk.xfnmcz bp cnfnecf ,t;tywf lf;t<br />

ghb ghjwtleht uheggjdjuj jghtltktybz cnfnecf ,t;tywtd& Cnhfyt<br />

e,t;bof vj;tn ,snm nhelyj ecnfyjdbnm kbxyjcnm b dthyenm j,hfnyj<br />

kbw^ rjnjhst ljk;ys ,snm bcrk.xtys bp cnfnecf ,t;tywf& D nfrjv<br />

ckexft ;tkfntkmyj^ xnj,s ujcelfhcndf j,hfofkbcm pf cjdtnjv b<br />

gjvjom. r EDR< JJY d cfvjv yfxfkt xhtpdsxfqyjq cbnefwbb c<br />

,t;tywfvb lkz jwtyrb rjynbyutynf ,t;tywtd b bvt.ob[cz htcehcjd<br />

lkz jnltktybz nt[^ rnj ljk;ty ,snm bcrk.xty bp cnfnecf ,t;tywf^ jn<br />

jcnfkmyjq vfccs ,t;tywtd&<br />

Xnj ltkfnm d ckexft xhtpdsxfqyjq cbnefwbb c<br />

,t;tywfvb$<br />

Bcgjkrjv EDR< JJY dshfpbk cdjt cjukfcbt c yf,jhjv vt;leyfhjlyj-ghbpyfyys[<br />

jcyjdys[ cnfylfhnjd j,hfotybz c ,t;tywfvb^ ghbvtyztvs[ d eckjdbz[ xhtpdsxfqys[<br />

cbnefwbq&<br />

J,tcgtxmnt jnrhsnjcnm uhfybw lkz j,tcgtxtybz ljcnegf r ,tpjgfcyjcnb<br />

E,tlbntcm^ xnj e k.ltq tcnm ljcneg r ,tpjgfcyjcnb^ cjplfd lkz ’njuj pfrjyjlfntkmye.<br />

,fpe lkz b[ ghbtvf lj djpybryjdtybz nfrjq gjnht,yjcnb&<br />

Ghbvbnt hfcibhtyyjt jghtltktybt gjyznbz ‘,t;tytw\<br />

Ghbvtytybt hfcibhtyyjuj jghtltktybz gjyznbz ‘,t;tytw\^ rfr jyj lfyj d<br />

Rjydtywbb JFT^ Rfhnf[tycrjq Ltrkfhfwbb b yfwbjyfkmyjv pfrjyjlfntkmcndt<br />

vyjub[ cnhfy^ lfcn jcyjde lkz pfobns d ckexft xhtpdsxfqyjq cbnefwbb c ,t;tywfvb&<br />

Ghtljcnfdkzqnt dhtvtyye. pfobne^ rjulf d ytq tcnm gjnht,yjcnm<br />

Rjulf jghtltktybt ‘,t;tytw\^ ghbvtyztvjt d cnhfyt e,t;bof^ zdkztncz ,jktt<br />

eprbv^ ghbvtyztvsv d Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd^ gfhkfvtynfhbb vjuen<br />

ghtljcnfdbnm pfobne lheubv kbwfv^ ye;lf.obvcz d ytq^ d dblt dhtvtyyjq<br />

pfobns^ rjnjhfz j[dfnsdftn ;thnd djjhe;tyys[ rjyakbrnjd b lheub[ cbnefwbq<br />

vfccjds[ yfheitybq ghfd xtkjdtrf&<br />

Ghblth;bdfqntcm cnfylfhnjd j,hfotybz^ ghbvtyztvs[ dj dhtvz xhtpdsxfqys[<br />

cbnefwbq c ,t;tywfvb<br />

Bcgjkrjv EDR< JJY cjukfcbkcz c ntv^ xnj%<br />

‘<br />

66


q<br />

q<br />

q<br />

q<br />

q<br />

q<br />


Ghtljcnfdmnt e,t;bot ;thndfv djqys^ rjnjhst yt jndtxf.n jghtltktyb.<br />

‘,t;tytw\ gj Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd<br />

Ytrjnjhst kbwf^ ,tueobt jn djqys^ yt ,elen ghbpyfys ,t;tywfvb gj Rjydtywbb<br />

1951 ujlf^ lf;t tckb jyb b ghjikb ghjwtlehe jghtltktybz cnfnecf ,t;tywf yf<br />

bylbdblefkmyjq jcyjdt& Ghbybvfz dj dybvfybt nj rheitybt b nhfdve^ rjnjhst jyb<br />

ghtnthgtkb d cdjtq ;bpyb^ ,t;tyws bvt.n ghfdj yf jghtltktyye. cntgtym<br />

,tpjgfcyjcnb b cnf,bkmyjcnb& Ytljcnfnjxyj njkmrj kbim jnrfpfnmcz jn b[<br />

ltgjhnfwbb&<br />

K.lb ljk;ys bvtnm jabwbfkmysq ghfdjdjq cnfnec c jghtltktyysvb ghfdfvb b<br />

j,zpfyyjcnzvb* jyb ljk;ys gjkexbnm ljrevtyns^ eljcnjdthz.obt ’njn cnfnec&<br />

Cnfnec ljk;ty dslfdfnmcz yf ljdjkmyj lkbntkmysq gthbjl dhtvtyb^ xnj,s<br />

j,kflf.obt bv k.lb vjukb [jnm ytvyjuj ddtcnb cdj. ;bpym d yjhvfkmyjt heckj&<br />

Cnfnec ljk;ty ghtljcnfdkznm bv jcyjdyst ghfdf^ rfr jyb jghtltktys d cjjndtncnde.ob[<br />

vt;leyfhjlys[ b htubjyfkmys[ ljujdjhf[& D ytrjnjhs[ cnhfyf[<br />

yfwbjyfkmyst bkb htubjyfkmyst gjkj;tybz j ghfdf[ xtkjdtrf vjuen gjnht,jdfnm<br />

,jktt dscjrb[ cnfylfhnjd^ xtv nt vbybvfkmyst cnfylfhns^ gthtxbckztvst yb;t%<br />

q Uhf;lfycrbt b gjkbnbxtcrbt ghfdf%<br />

-- pfobnf jn dscskrb b dsldjhtybz*<br />

-- pfghtotybt lbcrhbvbyfwbb*<br />

-- pfobnf ghjnbd gsnjr bkb ;tcnjrjuj^ ,tcxtkjdtxyjuj bkb eyb;f.otuj<br />

ljcnjbycndj j,hfotybz b yfrfpfybz*<br />

-- cdj,jlf gthtldb;tybz*<br />

-- ljcneg r celfv<br />

q<br />

Df;ysv zdkztncz nfr;t ghtljcnfdktybt ’rjyjvbxtcrb[ b cjwbfkmys[ ghfd^<br />

chfdybvs[ c j,otghbyznsvb ghfdfvb d cnhfyt e,t;bof^ drk.xfz ghfdj yf<br />

ljcneg r cjjndtncnde.otve ;bkboe^ ghfdj yf gjkextybt gjvjob bkb yf<br />

nheljecnhjqcndj^ yf vtlbwbycrjt j,cke;bdfybt^ yf yfxfkmyjt b chtlytt<br />

j,hfpjdfybt&<br />

q Jcyjdjgjkfuf.obv ghbywbgjv zdkztncz ghbywbg tlbycndf ctvmb^ b cnhfys<br />

e,t;bof ljk;ys gjvjufnm ,t;tywfv d b[ djccjtlbytybb c ,kbprbvb<br />

hjlcndtyybrfvb& Xtv ,jkmit dhtvtyb xtkjdtr ghjdjlbn d ghbybvf.otq tuj<br />

cnhfyt^ ntv cbkmytt gjnht,yjcnm d djccjtlbytybb ctvmb&<br />

Ghtljcnfdktybt pfobns ;thndfv djqys vj;tn ,snm ghtrhfotyj^ rjulf d ytq<br />

,jkmit ytn ytj,[jlbvjcnb& J,]trnbdyst rhbnthbb lkz jwtyrb dhtvtyb^ rjulf<br />

ghtljcnfdktybt pfobns vj;tn ,snm ghtrhfotyj^ ljk;ys ,snm bpkj;tys d<br />

gbcmvtyyjq ajhvt b^ ;tkfntkmyj^ d pfrjyjlfntkmcndt& Ghb jghtltktybb dhtvtyb<br />

ghtrhfotybz ghtljcnfdktybz nfrjq pfobns cktletn gjkexbnm htrjvtylfwbb e<br />

EDR< JJY&<br />

Dscnegfqnt c ghbpsdjv jrfpfnm vt;leyfhjlye. gjllth;re b hfpltkbnm<br />

jndtncndtyyjcnm<br />

Gfhkfvtynfhbb vjuen gjllth;fnm ghbpsds r ghjzdktyb. vt;leyfhjlyjq<br />

cjkblfhyjcnb b hfpltktyb. jndtncndtyyjcnb^ ghbdktrfz j,otcndtyyjt dybvfybt<br />

r gjnht,yjcnzv ,t;tywtd^ r njve drkfle^ rjnjhsq e;t cltkfkb b[ cnhfys<br />

d ghtljcnfdktybt ,t;tywfv e,t;bof^ b j,tcgtxbdfz ljcneg r uevfybnfhysv<br />

jhufybpfwbzv&<br />

‘<br />

68


J,hfofqntcm r ghfdbntkmcnde d wtkz[ j,tcgtxtybz ,tpjgfcyjcnb d kfuthz[ ,t;tywtd<br />

Gfhkfvtynfhbb vjuen ghbpdfnm cdjb ghfdbntkmcndf cltkfnm dct djpvj;yjt lkz pfobns<br />

,t;tywtd^ f nfr;t cjnhelybrjd vtcnys[ b vt;leyfhjlys[ uevfybnfhys[ jhufybpfwbq^<br />

rjnjhst gsnf.ncz pfobnbnm ,t;tywtd b jrfpfnm bv gjvjom& Jndtncndtyyjcnm pf<br />

gjllth;fybt j,otcndtyyjq ,tpjgfcyjcnb b gjhzlrf kt;bn yf cnhfyt e,t;bof& D<br />

ckexfz[^ rjulf lkz ’njuj ytj,[jlbvf vt;leyfhjlyfz gjllth;rf^ ghfdbntkmcndj cnhfys<br />

e,t;bof ljk;yj bccktljdfnm genb gjkextybz ytj,[jlbvjq gjvjob&<br />

Djpltqcndeqnt yf vtcnyjt yfctktybt b cjwbfkmye. cathe% dscnegfqnt d pfobne ,t;tywtd<br />

Dj dhtvz xhtpdsxfqys[ cbnefwbq c ,t;tywfvb gfhkfvtynfhbb vjuen dj vyjujv<br />

gjdkbznm yf nj^ rfr j,hfof.ncz c ,t;tywfvb& Jyb vjuen ghbpdfnm dkfcnb cnhfys<br />

cj,k.lfnm vt;leyfhjlyst j,zpfntkmcndf gj jrfpfyb. uevfybnfhyjq gjvjob& Jyb<br />

vjuen dshfpbnm cdjt cjcnhflfybt b cjkblfhyjcnm c ,t;tywfvb^ pyfrjvzcm c<br />

gjkj;tybtv ltk& Jyb vjuen gjctofnm kfuthz lkz ,t;tywtd bkb pfrhsnst wtynhs^<br />

ult cjlth;fncz ,t;tyws& Jyb vjuen hfccvjnhtnm djghjcs b ghbxbys ,tcgjrjqcndf<br />

vtcnyjuj yfctktybz^ gjgsnfnmcz cukflbnm jnhbwfntkmyjt jnyjitybt r ,t;tywfv^<br />

dspdfyyjt jncencndbtv byajhvfwbb^ ytljgjybvfybtv bkb ghtldpznsv vytybtv j<br />

,t;tywf[& n<br />

Pfobnf ;tyoby-,t;tyjr<br />

‚ Jcj,st eckjdbz^ jrfpsdf.obt jnhbwfntkmyjt djpltqcndbt<br />

yf ;tyoby-,t;tyjr<br />

:tyobys cjcnfdkz.n gj rhfqytq vtht gjkjdbye dct[ ,t;tywtd& E<br />

;tyoby-,t;tyjr tcnm vyjubt bp nt[ ;t gjnht,yjcntq^ rjnjhst tcnm e<br />

ve;xby% pfobnf ghjnbd ghbyelbntkmyjuj djpdhfotybz^ edf;tybt b[ ghfd<br />

xtkjdtrf^ rjulf jyb yf[jlzncz d bpuyfybb^ b gjkextybt gjvjob d gjbcrf[<br />

ljkujchjxyjuj htitybz cdjtuj nz;tkjuj gjkj;tybz& Jlyfrj e yb[ tcnm<br />

nfr;t b lheubt^ ljgjkybntkmyst gjnht,yjcnb^ rjulf jyb yf[jlzncz d<br />

gjkj;tybb ,t;tywtd&<br />

Xfcnj d [fjct rhegyjvfcinf,ys[ cbnefwbq c ,t;tywfvb ;tyobys<br />

jcj,tyyj ezpdbvs d jnyjitybb ctrcefkmys[ b lheub[ ajhv yfcbkbz&<br />

Rhjvt njuj^ jyb xfcnj ytcen jndtncndtyyjcnm pf lheub[^ ,jktt ezpdbvs[<br />

xktyjd ctvmb^ nfrb[ rfr ltnb b ghtcnfhtkst& :tyobys xfcnj hfpltktys<br />

c ve;xbyfvb - xktyfvb ctvmb^ rjnjhst vjuen d ’nj dhtvz ghbybvfnm exfcnbt<br />

d djjhe;tyyjv rjyakbrnt bkb jcnfdfnmcz yf hjlbyt c wtkm. j[hfys<br />

ctvtqyjq cj,cndtyyjcnb&<br />

D eckjdbz[ kfuthz lkz ,t;tywtd^ rjulf yfheitys nhflbwbjyyst c[tvs<br />

ghbyznbz htitybq^ ;tyobys vjuen kbibnmcz ghfdf ujkjcf d htitybb<br />

djghjcjd^ rjnjhst jnhbwfntkmyj crfpsdf.ncz yf b[ gjdctlytdyjq ;bpyb<br />

b ,tpjgfcyjcnb& Yfghbvth^ tckb ve;xbys bkb rfrfz-yb,elm uheggf<br />

ve;xby rjynhjkbhe.n hfcghtltktybt uevfybnfhyjq gjvjob^ ;tyoby<br />

vjuen ghbye;lfnm r jrfpfyb. ctrcefkmys[ eckeu d j,vty yf tle&<br />

:tyobys vjuen nfr;t yf[jlbnmcz gjl euhjpjq ctrcefkmyjuj yfcbkbz cj<br />

cnjhjys lheub[ ,t;tywtd^ vtcnyjuj yfctktybz^ ,jtdbrjd^ gjkbwbb bkb<br />

cbk ,tpjgfcyjcnb d cnhfyt e,t;bof&<br />

69


D cnhfyf[^ ghbvtyz.ob[ ghjwtlehs bylbdblefkmyjuj jghtltktybz<br />

cnfnecf ,t;tywtd^ e ;tyoby^ ghb,sdf.ob[ dvtcnt c xktyfvb ctvmb<br />

ve;crjuj gjkf^ vj;tn yt ,snm djpvj;yjcnb gjlfnm cdjb cj,cndtyyst<br />

pfzdktybz lf;t d ckexft jnrkjytybz pfzdktybq b[ ve;tq& :tyobyfv<br />

vj;tn ,snm nhelytt hfpujdfhbdfnm jnrhjdtyyj c ve;xbyjq^ rjnjhsq<br />

ghjdjlbn c ybvb cj,tctljdfybt^ bkb c gthtdjlxbrjv ve;crjuj gjkf^<br />

jcj,tyyj tckb ytrjnjhst cnjhjys tt pfzdktybz c ghjcm,jq j ghtljcnfdktybb<br />

cnfnecf ,t;tywf cdzpfys c ctrcefkmysv yfcbkbtv bkb djghjcfvb<br />

xtcnb ctvmb&<br />

D ljgjkytybt r ghtgzncndbzv ghjwtlehyjuj gkfyf^ bvt.obvcz d<br />

cbcntvf[ jghtltktybz cnfnecf ,t;tywf^ vjuen ,snm nhelyjcnb b<br />

ghfdjdjuj [fhfrnthf ghb hfccvjnhtybb pfzdktybq^ cdzpfyys[ c utylthysv<br />

afrnjhjv&<br />

‚ Ghtcktljdfybt^ cdzpfyyjt c utylthysv afrnjhjv<br />

Ghtcktljdfybt^ cdzpfyyjt c utylthysv afrnjhjv^ zdkztncz nthvbyjv^<br />

bcgjkmpetvjv d vt;leyfhjlyjv ghfdt ,t;tywtd lkz jgbcfybz hfpyjuj<br />

hjlf [jlfnfqcnd^ drk.xfz b nt^ rjnjhst byjulf gjlf.ncz ve;xbyfvb&<br />

{jnz utylth rjyrhtnyj b yt egjvbyftncz d Rjydtywbb 1951 ujlf j cnfnect<br />

,t;tywtd (jgfctybz ghtcktljdfybz ljk;ys ,snm gj ghbpyfre hfcs^<br />

dthjbcgjdtlfybz^ uhf;lfycndf^ ghbyflkt;yjcnb r jghtltktyyjq<br />

cjwbfkmyjq uheggt bkb gjkbnbxtcrb[ e,t;ltybq)^ ghbpyftncz^ xnj utylth<br />

vj;tn jrfpsdfnm dkbzybt bkb jghtltkznm nbg ghtcktljdfybz^ rjnjhjve<br />

gjldthuftncz xtkjdtr^ b#bkb ghbxbys nfrjuj j,hfotybz&<br />

‘Bcgjkybntkmysq Rjvbntn c eljdktndjhtybtv ghbybvftn r<br />

cdtltyb. nt cgtwbfkmyst ecbkbz ujcelfhcnd^ rjnjhst jyb<br />

ghtlghbybvf.n gj drk.xtyb. utylthyjuj afrnjhf d cdj. gjkbnbre gj<br />

ghtljcnfdktyb. e,t;bof^ gjcnfyjdktybz b ghfrnbre* ghbpsdftn<br />

ujcelfhcndf^ EDR< JJY b lheubt pfbynthtcjdfyyst jhufybpfwbb<br />

cgjcj,cndjdfnm ,jktt ibhjrjve ghbyznb. b drk.xtyb. d cdjb rhbnthbb<br />

pfobns nfrjuj njkrjdfybz^ xnj ghtcktljdfybt vj;tn ,snm<br />

cdzpfyj c utylthysv afrnjhjv bkb ;t jceotcndkznmcz xthtp<br />

ctrcefkmyjt yfcbkbt* nfr;t ghbpsdftn EDR< JJY b lheubt<br />

pfbynthtcjdfyyst jhufybpfwbb hfphf,jnfnm^ gjllth;fnm<br />

b ghbvtyznm herjdjlzobt ghbywbgs^ ghfdbkf gjdtltybz b ext,yst<br />

ghjuhfvvs gj utylthysv djghjcfv^ cdzpfyysv c ,t;tywfvb^<br />

xnj,s gjllth;fnm dytlhtybt utylthyjq gthcgtrnbds<br />

b gjdscbnm jndtncndtyyjcnm pf jceotcndktybt<br />

utylthyjq gjkbnbrb&\<br />

Pfrk.xtybt @ 87 (n) Bcgjkybntkmyjuj Rjvbntnf EDR< JJY (1999)<br />

D [jlfnfqcndf[^ cdzpfyys[ c utylthysv afrnjhjv^ j,sxyj egjvbyf.ncz<br />

frns ctrcefkmyjuj yfcbkbz^ ,snjdjt yfcbkbt^ ghbyelbntkmyjt gkfybhjdfybt<br />

ctvmb^ rfktxfobt jgthfwbb yf ;tycrb[ gjkjds[ jhufyf[^ yfrfpfybt<br />

pf yfheitybt cjwbfkmys[ nhflbwbq b eckjdyjcntq b pf<br />

ujvjctrcefkbpv& Nfrbt [jlfnfqcndf vjuen jnkbxfnmcz lheu jn lheuf ntv^<br />

xnj d yb[ cvtifys ajhvs ghtcktljdfybz b ghbxbys ghtcktljdfybz&<br />

Ntv yt vtytt^ jyb bvt.n ytxnj j,ott% ghb hfccvjnhtybb [jlfnfqcnd<br />

utylth zdkztncz jlybv bp ceotcndtyys[ afrnjhjd& D ’njv cdtnt<br />

70


ghtcktljdfybt yt j,zpfntkmyj ljk;yj ,snm dspdfyj njkmrj utylthjv<br />

;thnds* jyj vj;tn ,snm dspdfyj b bltjkjubtq dbyjdyjuj d cjdthitybb<br />

ghtcktljdfybz% k.lb^ erkjyz.obtcz jn dsgjkytybz cdjtq utylthyjq<br />

hjkb^ gjlkt;fn ghtcktljdfyb.& Yfghbvth^ ;tyobys^ rjnjhst jgfcf.ncz<br />

ghtcktljdfybz bp-pf yfheitybz cjwbfkmys[ nhflbwbq^ j,sxyj<br />

ghtcktle.ncz yt gjnjve^ xnj jyb ;tyobys^ f gjnjve^ xnj jnrfpsdf.ncz<br />

,snm ‘ghfdbkmysvb\ ;tyobyfvb&<br />

Jghtltktybt gjyznbz ‘,t;tytw\ d Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd<br />

ljk;yj njkrjdfnmcz c extnjv utylthyjuj afrnjhf& D njq ;t vtht^ rfr<br />

df;yf byajhvfwbz j cnhfyt pfzdbntkz^ ghjczotuj e,t;bof^ lkz<br />

jghtltktybz ‘nbgbxyjuj\ [jlfnfqcndf^ df;yj b gjybvfybt cjwbfkmyj<br />

jghtltkztvs[ hjktq d cnhfyt pfzdbntkz lkz ghfdbkmyjuj njkrjdfybz<br />

gjyznbz ‘,t;tytw\& Nfrjq gjl[jl jlj,hty hzljv vt;leyfhjlys[<br />

jhufyjd^ drk.xfz b Bcgjkrjv EDR< JJY&<br />

‚ Hfccvjnhtybt [jlfnfqcnd j ghtljcnfdktybb<br />

e,t;bof^ gjlfdftvs[ ;tyobyfvb<br />

EDR< JJY b ytrjnjhst ujcelfhcndf dsgecnbkb herjdjlzobt erfpfybz gj<br />

hfccvjnhtyb. [jlfnfqcnd j ghtljcnfdktybb e,t;bof^ gjlfdftvs[<br />

;tyobyfvb^ drk.xfz b [jlfnfqcndf^ cdzpfyyst c utylthysv afrnjhjv&<br />

Jnvtxftncz hjcn celt,yjq ghfrnbrb d hfccvjnhtybb nfrb[ ltk^ b vyjubt<br />

ujcelfhcndf dshfpbkb cdjq bynthtc r ’njve gjyznb. b gkfybhe.n<br />

drk.xbnm tuj d cdjb ghfdjdst cnhernehs pfobns&<br />

D ljgjkytybt r j,obv yjhvfv vt;leyfhjlyjuj ghfdf ghfd xtkjdtrf^<br />

ghbvtybvsv rj dctv k.lzv^ tcnm hzl cnfylfhnjd gj ghfdfv xtkjdtrf^<br />

rjnjhst bvt.n ytgjchtlcndtyyjt jnyjitybt r gjkj;tyb. ;tyoby-<br />

,t;tyjr b ;tyoby^ boeob[ e,t;bof& Cfvsv bpdtcnysv ghfdjdsv<br />

bycnhevtynjv zdkztncz Rjydtywbz j pfghtotybb dct[ ajhv lbcrhbvbyfwbb<br />

d jnyjitybb ;tyoby b Afrekmnfnbdysq Ghjnjrjk r ytq&<br />

"nf Rjydtywbz ecnfyfdkbdftn lkz ujcelfhcnd cnfylfhns d hzlt<br />

j,kfcntq^ rjnjhst df;ys lkz ;tyoby-,t;tyjr^ drk.xfz%<br />

q Pfghtotybt dct[ ajhv njhujdkb ;tyobyfvb b ’rcgkefnfwbb ghjcnbnewbb<br />

q Uhf;lfycndj<br />

q J,hfpjdfybt<br />

q Pfyznjcnm<br />

q Vtlbwbycrjt j,cke;bdfybt<br />

q Jcj,st ghj,ktvs ;tyoby bp ctkmcrb[ hfqjyjd<br />

q Hfdtycndj gthtl pfrjyjv<br />

q Dct djghjcs^ jnyjczobtcz r ,hfre b jnyjitybzv d ctvmt<br />

Lheubt df;yst vt;leyfhjlyst cnfylfhns drk.xf.n Ltrkfhfwb. Utythfkmyjq<br />

Fccfv,ktb JJY j pfghtotybb yfcbkbz ghjnbd ;tyoby^ rjnjhfz<br />

ghbpyftn ;tyoby-,t;tyjr rfr jlye bp jcj,j ezpdbvs[ uhegg^ gjldth;tyys[<br />

yfcbkb.^ b ghbpsdftn ujcelfhcndf ghbyznm vths^ yfghfdktyyst yf<br />

pfghtotybt yfcbkbz ghjnbd ;tyoby&<br />

71


Pfobnf ltntq-,t;tywtd<br />

Ghbvthyj 41 ghjwtyn dct[ kbw^ gjlgflf.ob[ gjl rjvgtntywb. EDR<<br />

JJY^ vjkj;t 18 ktn* 12 ghjwtynjd --- vjkj;t gznb ktn& Ltnb-,t;tyws<br />

ljk;ys bvtnm nfrbt ;t ghfdf yf pfobne^ rfr b dphjckst ,t;tyws& C<br />

extnjv b[ jcj,s[ gjnht,yjcntq b ezpdbvjcnb^ ltnb-,t;tyws ljk;ys<br />

nfr;t gjkexfnm cgtwbfkmye. pfobne b gjvjom&<br />

D xhtpdsxfqyjq cbnefwbb c ,t;tywfvb ltnb-,t;tyws vjuen kturj<br />

gjnthznm cdjb[ hjlbntktq b cdjb ctvmb& Gj’njve cktletn ytvtlktyyj<br />

ghbybvfnm vths gj htubcnhfwbb nfrb[ ltntq b gjbcre b[ hjlbntktq& Ltnb<br />

,tp hjlbntktq yf[jlzncz tot d ,jkmitq jgfcyjcnb^ xtv lheubt ltnb-<br />

,t;tyws^ d jnyjitybb ghbpsdf d fhvb. bkb ctrcefkmyjq ’rcgkefnfwbb&<br />

C extnjv yjhvfkmys[ gjnht,yjcntq hfpdbnbz lf;t nt ltnb^ rjnjhst<br />

jcnf.ncz dvtcnt cj cdjbvb ctvmzvb^ cbkmyj cnhflf.n bp-pf gcb[jkjubxtcrb[<br />

nhfdv b ytj,[jlbvjcnb gjrblfnm hjlyst vtcnf&<br />

Ltnb-,t;tyws% Htrjvtylfwbb gj<br />

j,tcgtxtyb. pfobns b gjvjob<br />

Ltnb ezpdbvs& Jyb cnhflf.n jn ,jktpytq^ ytljtlfybz b edtxbq&<br />

Ltnb pfdbcbvs& Bn ytjl[jlbvf gjllth;rf dphjcks[ yt njkmrj lkz<br />

abpbxtcrjuj ds;bdfybz^ jcj,tyyj d hfyytv ltncnt^ yj b lkz gcb[jkjubxtcrjuj<br />

b cjwbfkmyjuj ,kfujgjkexbz&<br />

Ltnb hfpdbdf.ncz& Jyb ghj[jlzn jghtltktyyst ’nfgs hfpdbnbz^ gjljlyj<br />

njve rfr djpdjlbncz ,fiyz bp rbhgbxtq^ ult rf;lsq yjdsq hzl erkflsdftncz<br />

yf ghtlsleobq& Cthmtpyst pflth;rb^ ghthsdf.obt ’nb gjcktljdfntkmyst<br />

’nfgs^ vjuen ceotcndtyyj gjdhtlbnm hfpdbnb. ht,tyrf&<br />


D cnhfyf[^ ult cjlth;fn gjl cnhf;tq dphjcks[ ,t;tywtd^ ,jkmijq<br />

jgfcyjcnb pflth;fybz gjldthuf.ncz b ltnb^ gjrf yt ,eltn ghbyznj<br />

cgtwbfkmyjt gjcnfyjdktybt j, jcdj,j;ltybb b[ hjlbntktq& Ltntq yt<br />

cktletn cjlth;fnm gjl cnhf;tq^ tckb njkmrj ytn f,cjk.nyj ybrfrb[<br />

lheub[ gentq j,tcgtxtybz ghbywbgf tlbycndf ctvmb&<br />

Ghb ghjdtltybb ghjwtleh jghtltktybz cnfnecf ,t;tywf yf bylbdblefkmyjq<br />

jcyjdt ht,tyre^ hfpltktyyjve c ctvmtq^ cktletn yfpyfxbnm<br />

jgtreyf lkz yfbkexituj j,tcgtxtybz tuj bynthtcjd& Ghb hfccvjnhtybb<br />

ghjcm,s ht,tyrf j ghtljcnfdktybb tve cnfnecf ,t;tywf cktletn<br />

ghbybvfnm dj dybvfybt cntgtym tuj evcndtyyjuj hfpdbnbz^ ehjdtym<br />

phtkjcnb b cgjcj,yjcnm dshfpbnm cdj. ghjcm,e j ghtljcnfdktybb<br />

e,t;bof c extnjv tuj (tt) kbxyjuj jgsnf^ ctvtqyjuj ghjbc[j;ltybz b<br />

yfwbjyfkmyjq rekmnehs& Ghb hfccvjnhtybb pfzdktybz ht,tyrf^ djpvj;-<br />

yj^ gjyflj,bncz kb,thfkmyjt ghbvtytybt ghbywbgf njkrjdfybz cjvytybz<br />

d gjkmpe pfzdbntkz&<br />

Ltnb^ gjcnhflfdibt jn djjhe;tyyjuj rjyakbrnf^ bvt.n ghfdj yf<br />

cgtwbfkmye. pfobne b j,hfotybt c extnjv b[ jcj,jq ezpdbvjcnb^ rjulf<br />

bv euhj;ftn ’rcgkefnfwbz^ ntktcyst gjdht;ltybz^ bkb tcnm jgfcyjcnm<br />

lkz ;bpyb& Lheubt df;yst ghfdf ltntq-,t;tywtd drk.xf.n ghfdj yf<br />

j,hfpjdfybt^ cjjndtncnde.ott gbnfybt b yf cfvsq dscjrbq ljcnb;bvsq<br />

cnfylfhn pljhjdmz&<br />

Yfbkexitt j,tcgtxtybt bynthtcjd ht,tyrf b hjkm ctvmb^ rfr jcyjdyjuj<br />

bcnjxybrf pfobns b ,kfujgjkexbz ht,tyrf^ ljk;ys kt;fnm d jcyjdt dct[<br />

htitybq^ ghbybvftvs[ d jnyjitybb ltntq-,t;tywtd& "njn ghbywbg<br />

yfitk cdjt gjkyjt ghfdjdjt dshf;tybt d Rjydtywbb j ghfdf[ ht,tyrf^<br />

exfcnybrjv rjnjhjq zdkz.ncz gjxnb dct cnhfys vbhf& "nf Rjydtywbz<br />

cjlth;bn rjyrhtnyjt gjkj;tybt j ltnz[-,t;tywf[ b nfr;t jnvtxftn^ xnj<br />

dct tt gjkj;tybz ljk;ys ghbvtyznmcz gj jnyjityb. rj dctv ltnzv ,tp<br />

lbcrhbvbyfwbb& Jcj,e. pfobne ltntq-,t;tywtd b ltntq^ gthtvtotyys[<br />

dyenhb cnhfys^ ghtlecvfnhbdftn b Fahbrfycrfz {fhnbz j ghfdf[ b<br />

,kfujgjkexbb ht,tyrf&<br />

J,tcgtxtybt yfbkexib[ bynthtcjd<br />

ltntq-,t;tywtd b ltntq^ boeob[ e,t;bof<br />

Cnfnmz 3 Rjydtywbb j ghfdf[ ht,tyrf ukfcbn^ xnj dj dct[ ltqcndbz[ d<br />

jnyjitybb ht,tyrf^ ytpfdbcbvj jn njuj^ ghtlghbybvf.ncz kb jyb<br />

ujcelfhcndtyysvb bkb xfcnysvb exht;ltybzvb^ pfybvf.obvbcz djghjcfvb<br />

cjwbfkmyjuj j,tcgtxtybz^ celfvb^ flvbybcnhfnbdysvb bkb pfrjyjlfntkmysvb<br />

jhufyfvb^ gthdjjxthtlyjt dybvfybt eltkztncz yfbkexitve<br />

j,tcgtxtyb. bynthtcjd ht,tyrf& D rf;ljv ckexft ghb ghbyznbb htitybz d<br />

jnyjitybb ht,tyrf ytj,[jlbvj hfccvjnhtnm^ gj djpvj;yjcnb^ cfvst<br />

hfpkbxyst htitybz^ exbnsdfz ghb ’njv ghbywbg yfbkexib[ bynthtcjd<br />

ht,tyrf& Nfrjq gjl[jl j,otghbyzn dj dct[ ckexfz[ --- jn ghzvjuj<br />

celt,yjuj dvtifntkmcndf ujcelfhcnd d kbxye. ;bpym ctvmb^ lj nt[<br />

cbnefwbq^ rjulf ujcelfhcndf vjuen dvtibdfnmcz rjcdtyyj^ yfghbvth^<br />

xthtp vtcnyst jhufys dkfcnb^ lkz j,tcgtxtybz b pfobns ghfd ltntq&<br />

‘<br />

73


Gjyznbt ‘yfbkexibt bynthtcs ht,tyrf\ jpyfxftn^ xnj pfrjyjlfntkmyst<br />

jhufys ljk;ys ghbybvfnm dj dybvfybt^ exbnsdf.ncz kb d cfvjq gjkyjq<br />

vtht bynthtcs ltntq ghb ghbyznbb pfrjyjd bkb dytctybb d yb[ bpvtytybq&<br />

D cjjndtncndbb cj cnfnmtq 22 Rjydtywbb j ghfdf[ ht,tyrf ltnb-,t;tyws<br />

bkb ltnb^ boeobt e,t;bof^ gjkexf.n jcj,jt dybvfybt& Gj ’njq cnfnmt<br />

Rjydtywbb Ujcelfhcndf-exfcnybrb ljk;ys ghbybvfnm ytj,[jlbvst<br />

vths c ntv^ xnj,s nfrbt ltnb gjkexfkb cjjndtncnde.oe. pfobne b<br />

uevfybnfhye. gjvjom&<br />

Ge,kbrfwbz EDR< JJY Ltnb-,t;tyws% Htrjvtylfwbb gj j,tcgtxtyb.<br />

pfobns b gjvjob jghtltkztn wtkb b pflfxb^ f nfr;t ghbywbgs b<br />

ghfrnbxtcrbt vths gj pfobnt b jrfpfyb. gjvjob ltnzv-,t;tywfv& Jyf<br />

j[dfnsdf.n nfrbt djghjcs^ rfr ghfdf ht,tyrf* rekmnehf^ gcb[jkjubxtcrjt<br />

,kfujgjkexbt^ pljhjdmt b gbnfybt ht,tyrf* ghtljndhfotybt nhfdvfnbpvf<br />

b ktxtybt abpbxtcrb[ edtxbq* kbxyfz cdj,jlf^ ghfdjdjq cnfnec^<br />

j,hfpjdfybt* ltnb^ hfpltktyyst c hjlbntkzvb^ b gjbcr ljkujchjxys[<br />

htitybq& n<br />

Pfobnf ctvmb ,t;tywtd<br />

Yfb,jktt ’aatrnbdysv cgjcj,jv pfobns ezpdbvs[ ,t;tywtd zdkztncz<br />

pfobnf ctvtq ,t;tywtd& D jcj,jq gjllth;rt ye;lf.ncz ytgjkyst<br />

ctvmb& Dct xktys ctvtq ,t;tywtd cnfkrbdf.ncz c ghj,ktvfvb^ rjulf jyb<br />

hfp]tlbytys dj dhtvz ,tucndf bkb rjulf cnhfys e,t;bof yt jrfpsdf.n<br />

gjvjom d b[ djccjtlbytybb c lheubvb xktyfvb ctvmb& Nfrjt gjkj;tybt<br />

vj;tn ,snm jcj,tyyj nhelysv lkz kbw^ gjkexbdib[ ghfdj yf dhtvtyyjt<br />

ghj;bdfybt^ gjcrjkmre e yb[ xfcnj vtymit ghfd^ xtv e ghbpyfyys[<br />

,t;tywtd&<br />

Rjyathtywbz^ &&& ghbybvfz dj dybvfybt^ xnj cj[hfytybt tlbycndf ctvmb^<br />

zdkz.otqcz tcntcndtyyjq b jcyjdyjq uheggjdjq j,otcndtyyjq zxtqrjq^<br />

zdkztncz ceotcndtyysv ghfdjv ,t;tywf^ b xnj cj[hfytybt ’njuj tlbycndf<br />

yf[jlbncz gjl gjcnjzyyjq euhjpjq^ htrjvtyletn ghfdbntkmcndfv ghbyznm<br />

ytj,[jlbvst vths lkz j,tcgtxtybz pfobns ctvmb ,t;tywf^ d jcj,tyyjcnb<br />

lkz njuj^ xnj,s%<br />

(1) j,tcgtxbnm cj[hfytybt tlbycndf ctvmb ,t;tywtd^ d xfcnyjcnb d nt[<br />

ckexfz[^ rjulf ukfdf ctvmb eljdktndjhztn eckjdbzv^ nht,etvsv lkz d]tplf d<br />

ne bkb bye. cnhfye*<br />

(2) j,tcgtxbnm pfobne ytcjdthityyjktnyb[ ,t;tywtd b^ d xfcnyjcnb^<br />

ytcjghjdj;lftvs[ dphjcksvb ltntq b ltdeitr^ eltkzz jcj,jt dybvfybt<br />

djghjcfv jgtrb b ecsyjdktybz&<br />

Pfrk.xbntkmysq Frn cjpdfyyjq Jhufybpfwbtq J,]tlbytyys[ Yfwbq Rjyathtywbb<br />

gjkyjvjxys[ ghtlcnfdbntktq gj djghjce j cnfnect ,t;tywtd b fgfnhbljd^ IV B&1951<br />

74


Pfobnf ;tyoby^ ltntq b ctvtq ,t;tywtd%<br />

xnj ltkfnm$<br />

Ghtlecvjnhbnt cgtwbfkmyst ghfdbkf lkz ;tyoby b ltntq d ghjwtlehf[<br />

jghtltktybz cnfnecf ,t;tywf<br />

q<br />

q<br />

q<br />

q<br />

q<br />

q<br />

Gfhkfvtynfhbb vjuen ghtlecvjnhtnm cgtwbfkmyst eckjdbz lkz<br />

;tyoby b ltntq d ghjwtlehf[ jghtltktybz cnfnecf ,t;tywf^ drk.xfz<br />

ghbukfitybt lkz ghjdtltybz cj,tctljdfybq bynthdm.thjd b gthtdjlxbrjd<br />

;tycrjuj gjkf&<br />

Dct nt^ rnj ghbybvftn htitybz gj ghtljcnfdktyb. cnfnecf ,t;tywf^<br />

ljk;ys bvtnm ljcneg r byajhvfwbb j, eckjdbz[ cj,k.ltybz ghfd<br />

xtkjdtrf b j cjwbfkmys[ hjkz[ d cnhfyf[ ghjbc[j;ltybz^ gjcrjkmre<br />

’nj xfcnj pfnhfubdftn bynthtcs ;tyoby b ltntq&<br />

Gfhkfvtynfhbb vjuen gjghjcbnm cdjb ghfdbntkmcndf hfphf,jnfnm<br />

herjdjlzobt erfpfybz gj hfccvjnhtyb. [jlfnfqcnd^ cdzpfyys[ c<br />

utylthysv afrnjhjv^ bcgjkmpez ghb ’njv d rfxtcndt vjltkb<br />

ceotcnde.obt vtnjlbxtcrbt erfpfybz&<br />

Ltnb ,tp hjlbntktq ljk;ys bvtnm endth;ltyyjuj d cjjndtncndbb c<br />

pfrjyjv jgtreyf lkz yfbkexituj j,tcgtxtybz b[ bynthtcjd&<br />

Dct xktys ctvmb ljk;ys ghbpyfdfnmcz ,t;tywfvb^ tckb nfrjdsv<br />

ghbpyfy jcyjdyjq pfzdbntkm^ b rf;lsq xkty ctvmb ljk;ty bvtnm<br />

djpvj;yjcnm gjlfnm cdjt cj,cndtyyjt [jlfnfqcndj&<br />

:tyobyfv b ltnzv ljk;ys ,snm dslfys yf b[ bvz ljrevtyns^<br />

gjlndth;lf.obt b[ cnfnec ,t;tywf&<br />

Pfghtnbnt pflth;fybt ,t;tywtd b b[ cjlth;fybt gjl cnhf;tq<br />

q<br />

q<br />

Gfhkfvtynfhbb vjuen ghtlghbyznm ifub c wtkm. pfghtotybz<br />

pflth;fybz b cjlth;fybz gjl cnhf;tq ltntq b ljk;ys j,tcgtxbnm<br />

fkmnthyfnbdyst chtlcndf lkz b[ pfobns b gjgtxtybz&<br />

Ytkmpz pflth;bdfnm ;tyoby^ jcj,tyyj nt[^ rnj ghbtp;ftn c ltnmvb<br />

bkb lheubvb kbwfvb yf b[ gjgtxtybb^ rjhvzob[ vfnthtq b<br />

,thtvtyys[ ;tyoby&<br />

Cjplfdfqnt djpvj;yjcnb lkz djccjtlbytybz ctvtq ,t;tywtd<br />

q<br />

Gfhkfvtynfhbb vjuen ghbyznm vths^ j,tcgtxbdf.obt ,scnhjt<br />

djccjtlbytybt xktyjd ctvmb^ gjnthzdib[ lheu lheuf dj dhtvz<br />

,tucndf^ ghtlecvjnhtnm ghbvtytybt kb,thfkmys[ rhbnthbtd ghb<br />

hfccvjnhtybb njuj^ rfrbt xktys ctvmb vjuen ,snm ljgeotys r<br />

djccjtlbytyb.^ b cgjcj,cndjdfnm njve^ xnj,s dphjckst xktys ctvmb<br />

vjukb cfvb j,tcgtxbdfnm cdjb[ b;lbdtywtd& n<br />

75


Htitybtv djghjcf pfobns ctvtq ,t;tywtd zdkztncz djccjtlbytybt<br />

ctvtq& Bcgjkybntkmysq Rjvbntn EDR< JJY gjlxthryek ytj,[jlbvjcnm<br />

pfobns tlbycndf ctvtq ,t;tywtd gentv%<br />

q<br />

q<br />

q<br />

q<br />

q<br />

djccjtlbytybz xktyjd ctvmb^ gjnthzdib[ lheu lheuf dj dhtvz<br />

,tucndf*<br />

ghbvtytybz kb,thfkmys[ rhbnthbtd ghb hfccvjnhtybb njuj^ rnj bp<br />

xktyjd ctvmb vj;tn ,snm ljgeoty r djccjtlbytyb.*<br />

ghbpyfybz dct[ xktyjd ctvmb ,t;tywfvb^ rjulf jcyjdyjq pfzdbntkm<br />

ghbpyftncz d rfxtcndt nfrjdjuj^ b ghtljcnfdktybt ghfdf rf;ljve<br />

xktye ctvmb gjlfnm cdjt cj,cndtyyjt [jlfnfqcndj*<br />

jghtltktybt tlbycndf ctvmb d rfxtcndt ghbjhbntnf yf hfyyb[<br />

’nfgf[ dct[ ghjuhfvv lkz ,t;tywtd*<br />

ghtljcnfdktybz djpvj;yjcnb dphjcksv xktyfv ctvmb pfhf,fnsdfnm<br />

chtlcndf lkz gjllth;fybz cdjb[ b;lbdtywtd&<br />

Gjbcr htitybq<br />

Lkz ,jkmibycndf ,t;tywtd d vbht htitybtv b[ nz;tkjq celm,s ,skj<br />

,s djpdhfotybt yf hjlbye& Lj,hjdjkmyfz htgfnhbfwbz ljk;yf ghj-<br />

[jlbnm d eckjdbz[ ,tpjgfcyjcnb b c edf;tybtv ljcnjbycndf ,t;tywtd^ yf<br />

jcyjdt dpdtityyjuj htitybz^ ghbybvftvjuj cfvbv ,t;tywtv& Ytrjnjhsv<br />

,t;tywfv gjpdjkz.n jcnfdfnmcz yf gjcnjzyyjt vtcnj;bntkmcndj d<br />

cnhfyt^ d rjnjhjq jyb dgthdst yfikb e,t;bot& Nfrjt htitybt<br />

yfpsdftncz vtcnyjq byntuhfwbtq& Yfrjytw^ jxtym yt,jkmijq ghjwtyn<br />

,t;tywtd gthtctkztncz dj dnjhe. cnhfye e,t;bof& {jnz gthtctktybt<br />

zdkztncz htitybtv lkz jxtym yt,jkmijuj xbckf ,t;tywtd^ jyj zdkztncz<br />

xhtpdsxfqyj df;ysv dbljv pfobns b ljkujchjxysv htitybtv&<br />

‚ Lj,hjdjkmyfz htgfnhbfwbz<br />

Lj,hjdjkmyfz htgfnhbfwbz zdkztncz ghtlgjxnbntkmysv htitybtv lkz<br />

,jkmibycndf ,t;tywtd b cnhfy^ ghtljcnfdkz.ob[ bv e,t;bot&


dhtvtyb& Yfxfkjcm ghbvbhtybt vt;le dj..obvb cnjhjyfvb rjyakbrnf<br />

b d j,otcndt&<br />

R cj;fktyb.^ htfkmyjcnm htlrj gj[j;f yf nfrjq cwtyfhbq& Ckbirjv xfcnj<br />

pfobnf b gjvjom^ jrfpsdftvst d cnhfyt e,t;bof^ ytljcnfnjxys&<br />


Lheubt cnhfys e,t;bof dscrfpsdf.n gj;tkfybt hfphtifnm ,t;tywfv<br />

jcnfdfnmcz yf cdjtq nthhbnjhbb gjcnjzyyj^ jcj,tyyj rjulf jyb dyjczn<br />

cdjq drkfl d hfpdbnbt vtcnyjq ’rjyjvbrb& D gjcktlybt ujls dct vtymit<br />

cnhfy cxbnf.n^ xnj jyb d cjcnjzybb ghtlkj;bnm ,t;tywfv vtcnye.<br />

byntuhfwb.^ [jnz b tcnm ytrjnjhst pfvtnyst bcrk.xtybz^ nfrbt rfr<br />

yfnehfkbpfwbz nsczx ,t;tywtd bp Udfntvfks d Vtrcbrt&<br />

‚ Nhflbwbjyyst cnhfys gthtctktybz ,t;tywtd<br />

Fdcnhfkbz^ Lfybz^ Rfyflf^ Yblthkfyls^<br />

Yjdfz Ptkfylbz^ Yjhdtubz^ Cjtlbytyyst Infns<br />

Fvthbrb^ Abykzylbz^ Idtwbz^ Idtqwfhbz<br />

‚ Yjdst cnhfys gthtctktybz ,t;tywtd<br />

Fhutynbyf^


D cnhfyf[ ghjbc[j;ltybz ,t;tywtd<br />

q<br />

q<br />

q<br />

Gfhkfvtynfhbb vjuen j,tcgtxbnm yfkbxbt ghfdjdjq ,fps lkz<br />

pfobns ghfd djpdhfof.ob[cz ,t;tywtd*<br />

Lkz pfrjyjlfntkmys[ ltqcndbq rk.xtdsvb djghjcfvb zdkz.ncz<br />

cj,k.ltybt ghfd cj,cndtyyjcnb^ djpvtotybt b rjvgtycfwbz<br />

e,snrjd& Cktletn ghtlecvjnhtnm djghjc j ghtljcnfdktybb uhf;lfycndf<br />

ltnzv-,t;tywfv^ rjnjhst hjlbkbcm dyt cnhfys cdjtuj ghjbc[j;-<br />

ltybz* bv ljk;ys nfr;t dslfdfnmcz yfwbjyfkmyst ljrevtyns^<br />

gjlndth;lf.obt b[ kbxyjcnm*<br />

Gfhkfvtynfhbb vjuen ghbpdfnm cdjb ghfdbntkmcndf lfnm hfphtitybt<br />

yf ljcneg EDR< JJY b YGJ r ,t;tywfv^ xnj,s jyb vjukb<br />

rjynhjkbhjdfnm gjkj;tybt ,t;tywtd^ djpdhfof.ob[cz yf hjlbye&<br />

D cnhfyf[ gthtctktybz b gjntywbfkmys[ cnhfyf[ gthtctktybz<br />

q<br />

q<br />

Cnhfys gthtctktybz vjuen hfccvjnhtnm djghjc j hfcibhtybb vtcn<br />

lkz gthtctktybz ,t;tywtd^ f nfr;t dsltkbnm ljgjkybntkmyst vtcnf<br />

lkz xhtpdsxfqys[ ckexftd^ rjulf EDR< JJY dsye;ltyj gthtctkznm<br />

,t;tywtd d chjxyjv gjhzlrt gj ghbxbyfv ,tpjgfcyjcnb*<br />

Cnhfys^ rjnjhst tot yt cnfkb cnhfyfvb gthtctktybz ,t;tywtd^<br />

vjukb ,s cnfnm nfrbvb bkb^ gj rhfqytq vtht^ gjrfpfnm EDR< JJY<br />

cdjt ;tkfybt hfccvfnhbdfnm jnltkmyst [jlfnfqcndf j gthtctktybb&<br />

D cnhfyf[-ljyjhf[ b gjntywbfkmys[ cnhfyf[-ljyjhf[<br />

q<br />

q<br />

q<br />

Cnhfys-ljyjhs vjuen gjghjcbnm ekexibnm rfxtcndj e,t;bof b<br />

gjvjxm d ’njv^ c ntv xnj,s k.ltq yt ghbye;lfkb cltkfnm cdjq ds,jh<br />

d gjkmpe djpdhfotybz d ytecnjqxbde. b jgfcye. cbnefwb.*<br />

Cnhfys-ljyjhs vjuen jrfpfnm gjkbnbxtcrjt lfdktybt^ c ntv xnj,s<br />

dkbznm yf ghbxbys^ rjnjhst gjhj;lf.n gjnjr ,t;tywtd*<br />

Cnhfys-ljyjhs vjuen nfr;t jrfpfnm gjllth;re ghjdtltyb. dct[<br />

dbljd ltzntkmyjcnb^ ytj,[jlbvjq lkz ecgtiyjq htgfnhbfwbb bkb<br />

byntuhfwbb ,t;tywtd yf vtcnt^ drk.xfz jceotcndktybt ghjuhfvv gj<br />

hfpvbybhjdfyb. vtcnyjcnb^ hfphf,jnre ghjtrnjd gj cjplfyb.<br />

bcnjxybrjd lj[jlf b jrfpfybt gjvjob d ljkujchjxyjv hfpdbnbb& n<br />

79


Ukfdf 5<br />

Gjbcr fkmnthyfnbd pflth;fyb.<br />

,t;tywtd b pfobnf ,t;tywtd<br />

jn lbcrhbvbyfwbb<br />

Pfobnf ,t;tywtd ghjbc[jlbn yt njkmrj yf uhfybwt& Kbwf^ boeobt<br />

e,t;bof^ b ghbpyfyyst ,t;tyws vjuen jcnfdfnmcz ezpdbvsvb lf;t<br />

d cnhfyf[ e,t;bof^ rjnjhst ghbcjtlbybkbcm r Rjydtywbb j cnfnect<br />

,t;tywtd b rjnjhst ghbyzkb pfrjys b ecnfyjdbkb ghjwtlehs gj hfccvjnhtyb.<br />

[jlfnfqcnd j ghtljcnfdktybb cnfnecf ,t;tywf& Tcnm wtksq hzl<br />

djghjcjd d jnyjitybb pfobns ,t;tywtd^ rjnjhst bvt.n df;yjt pyfxtybt d<br />

b[ gjdctlytdyjq ;bpyb d cnhfyt e,t;bof& Lkz vyjub[ kbw^ boeob[<br />

e,t;bof^ b#bkb ,t;tywtd nfrbvb djghjcfvb vjuen ,snm ghjbpdjkmyjt<br />

pflth;fybt^ fnvjcathf hfcbpvf b rctyjaj,bb chtlb ytrjnjhs[ ckjtd<br />

vtcnyjuj yfctktybz&<br />

‘Bcgjkybntkmysq Rjvbntn cj;fkttn j njv^ xnj vyjubt cnhfys<br />

ghjljk;f.n ghfrnbre ghjbpdjkmyjuj pflth;fybz ghjczob[ e,t;bof<br />

kbw (drk.xfz ytcjdthityyjktnyb[) yf ytjghfdlfyyj lkbntkmyst<br />

chjrb b ,tp j,tcgtxtybz bv fltrdfnyjuj ljcnegf r EDR< JJY b<br />

cghfdtlkbdsv ghjwtlehfv cdjtdhtvtyyjuj gthtcvjnhf djghjcf j, b[<br />

pflth;fybb* jnvtxftn^ xnj gjlj,yfz ghfrnbrf pflth;fybz<br />

ytcjdvtcnbvf c ecnfyjdktyysvb cnfylfhnfvb d j,kfcnb ghfd xtkjdtrf^<br />

b yfcnjzntkmyj ghbpsdftn ujcelfhcndf r ,jktt frnbdyjve gjbcre<br />

k.,s[ wtktcjj,hfpys[ fkmnthyfnbd pflth;fyb.\&<br />

Pfrk.xtybt @ 85 (dd) Bcgjkrjvf EDR< JJY (1998)<br />

Pflth;fybt<br />

Bcgjkybntkmysq Rjvbntn EDR< JJY jnvtnbk c uke,jrjq j,tcgjrjtyyjcnm.^<br />

xnj ,jkmijt xbckj ,t;tywtd b kbw^ boeob[ e,t;bof^ d<br />

hfpkbxys[ hfqjyf[ vbhf d yfcnjzott dhtvz gjldthuf.ncz pflth;fyb. bkb<br />

fyfkjubxysv juhfybxbntkmysv vthfv gj ghbxbyt b[ ytpfrjyyjuj d]tplf<br />

bkb ght,sdfybz d cnhfyt d gjbcrf[ e,t;bof lj ehtuekbhjdfybz b[<br />

gjkj;tybz& Bcgjkrjv cxbnftn^ xnj d cdzpb c nzujnfvb^ rjnjhst cjplftn<br />

pflth;fybt^ tuj^ rfr ghfdbkj^ cktletn bp,tufnm& D ckexft ytj,[jlbvjcnb r<br />

pflth;fyb. vj;yj ghb,tuyenm kbim d ckexfz[^ rjulf ye;yj jghtltkbnm<br />

kbxyjcnm pfzdbntkz b ecnfyjdbnm nt ’ktvtyns^ yf rjnjhs[ jcyjdfys<br />

[jlfnfqcndf j ghtljcnfdktybb cnfnecf ,t;tywf bkb e,t;bof&<br />

q<br />

q<br />

Ybrnj yt vj;tn ,snm gjldthuyen ghjbpdjkmyjve<br />

fhtcne^ pflth;fyb. bkb bpuyfyb.&<br />

Dctj,ofz ltrkfhfwbz ghfd xtkjdtrf^ cnfnmz 9<br />

D cdzpb c nzujnfvb^ rjnjhst cjplftn pflth;fybt^ tuj^<br />

rfr ghfdbkj^ cktletn bp,tufnm&<br />

Pfrk.xtybt @ 44 Bcgjkrjvf EDR< JJY (1986)<br />

80


Pflth;fybt kbw^ boeob[ e,t;bof^ cxbnftncz pfrjyysv b yt ghjbpdjkmysv^<br />

tckb jyj jceotcndkztncz d cjjndtncndbb c dyenhbujcelfhcndtyysv<br />

ghfdjv^ Rjydtywbtq j cnfnect ,t;tywtd b vt;leyfhjlysv ghfdjv&<br />

Pflth;fybt ljk;yj jceotcndkznmcz ,tp lbcrhbvbyfwbb^ gjl rjynhjktv<br />

celt,ys[ b flvbybcnhfnbdys[ jhufyjd^ rjnjhst jghtltkz.n ytj,[jlbvjcnm<br />

pflth;fybz b djpvj;yjcnm jcdj,j;ltybz pflth;fyys[<br />

bp-gjl cnhf;b^ rjulf e;t ytn jcyjdfybq lkz ghjljk;tybz pflth;fybz&<br />

‚ Xnj nfrjt pflth;fybt$<br />

Pflth;fybt cdzpfyj yt njkmrj c n.hmvfvb& Pflth;fybt --- ’nj cjlth;fybt<br />

xtkjdtrf d ghtltkf[ yt,jkmijuj bkb juhfybxtyyjuj vtcnf^ rjnjhsv vjuen<br />

,snm n.hmvs^ pfrhsnst kfuthz^ ujcelfhcndtyyst bkb xfcnyst vtcnf<br />

cjlth;fybz gjl cnhf;tq^ ujcnbybxyst yjvthf bkb nhfypbnyst pjys f’hjgjhnjd^<br />

d ghtltkf[ rjnjhs[ pyfxbntkmyj juhfybxbdftncz cdj,jlf gthtldb;tybz^<br />

b rjulf tlbycndtyyfz djpvj;yjcnm gjrbyenm nfrjt juhfybxtyyjt ghjcnhfycndj<br />

vj;tn ,snm njkmrj d ckexft dstplf c nthhbnjhbb cnhfys e,t;bof&<br />

Lkz jghtltktybz njuj^ yf[jlbncz kb kbwj^ boeott e,t;bof^ gjl cnhf;tq^<br />

ytj,[jlbvj ghjdtcnb jwtyre cjdjregyjuj djpltqcndbz yf ytuj dct[ ajhv<br />

juhfybxtybz^ cntgtym b byntycbdyjcnm rf;ljq ajhvs juhfybxtybz&<br />

Juhfybxtybz d jnyjitybb vtcnyjcnb^ ult vj;tn ghj;bdfnm kbwj^<br />

boeott e,t;bof^ j,sxyj yt zdkztncz pflth;fybtv&<br />

‚ J,sxyj kbw^ boeob[ e,t;bof^ ytkmpz pflth;bdfnm<br />

Dctj,ofz ltrkfhfwbz ghfd xtkjdtrf ghbpyftn ghfdj bcrfnm e,t;bot jn<br />

ghtcktljdfybz b gjkmpjdfnmcz bv rfr jlyj bp jcyjdys[ ghfd xtkjdtrf&<br />

Gjkmpezcm ’nbv ghfdjv^ kbwf^ boeobt e,t;bof^ xfcnj dsye;ltys<br />

ghb,sdfnm bkb d]tp;fnm d cnhfye e,t;bof ytktufkmysv j,hfpjv& D<br />

jnkbxbt jn j,sxys[ vbuhfynjd vyjubt kbwf^ boeobt e,t;bof^ yt vjuen<br />

gjkexbnm ghfdbkmyj jajhvktyyst gfcgjhnf bkb dbps& Gj’njve ghb<br />

hfccvjnhtybb k.,s[ juhfybxtybq yf cdj,jle gthtldb;tybz vyjub[ kbw^<br />

boeob[ e,t;bof^ ytj,[jlbvj ghbybvfnm dj dybvfybt ’njn afrn^<br />

abpbxtcrbt b gcb[jkjubxtcrbt nhfdvs^ rjnjhst jyb bcgsnfkb yf ct,t&<br />

‚ Ghb rfrb[ j,cnjzntkmcndf[ vj;yj pflth;bdfnm kbw^<br />

boeob[ e,t;bof$<br />

Rfr bcrk.xtybt r j,otve ghfdbke^ kbwf^ boeobt e,t;bof^ vjuen<br />

pflth;bdfnmcz gj ghbxbyfv^ bpkj;tyysv yb;t^ tckb njkmrj jyb zcyj<br />

jghtltktys d yfwbjyfkmyjv pfrjyjlfntkmcndt^ rjnjhjt cjjndtncndetn<br />

vt;leyfhjlyjve ghfde ghfd xtkjdtrf&<br />

Ljk;yf ceotcndjdfnm pfrjyjlfntkmyfz ghtpevgwbz ghjnbd pflth;fybz&<br />

Pflth;fyb. ljk;ys ,snm cjplfys fkmnthyfnbds (cvjnhbnt<br />

yb;t)^ rjnjhst ljk;ys ghbvtyznmcz d gthde. jxthtlm^ rhjvt ckexftd^<br />

rjulf tcnm gjlndth;ltybt b[ yt’aatrnbdyjcnb d jnyjitybb rjyrhtnyjuj<br />

kbwf& Kbwj^ boeott e,t;bof^ vj;tn ,snm pflth;fyj njkmrj gjckt<br />

81


hfccvjnhtybz dct[ djpvj;ys[ fkmnthyfnbd& Ghbybvfz htitybt j<br />

pflth;fybb rfrjuj-kb,j kbwf^ dkfcnb ljk;ys jghtltkbnm^ zdkztncz kb<br />

pflth;fybt j,jcyjdfyysv b ghjgjhwbjyfkmysv d cvsckt ljcnb;tybz<br />

gjcnfdktyys[ wtktq& Ghb ghbpyfybb tuj ytj,[jlbvjcnb^ pflth;fybt<br />

ljk;yj jceotcndkznmcz ,tp rfrjq-kb,j lbcrhbvbyfwbb gj jnyjityb. r<br />

pflth;bdftvjve kbwe b yf vbybvfkmysq gthbjl dhtvtyb&<br />

Xtnsht ljgecnbvs[ bcrk.xtybz bp j,otuj ghfdbkf^ xnj pflth;fybt<br />

yt cktletn ghbvtyznm^ ljk;ys jghtltkznmcz pfrjyjv& Kbwf^ boeobt<br />

e,t;bof^ vjuen ,snm pflth;fys njkmrj lkz njuj^ xnj,s%<br />

q<br />

q<br />

q<br />

q<br />

Jghtltkbnm b[ kbxyjcnm& "nj jnyjcbncz r ckexfzv^ rjulf kbxyjcnm<br />

yt vj;tn ,snm jghtltktyf bkb dspsdftn cjvytybz&<br />

Jghtltkbnm ’ktvtyns^ yf rjnjhs[ jcyjdfyj [jlfnfqcndj j<br />

ghtljcnfdktybb e,t;bof& "nj jpyfxftn ghjdtltybt ghtldfhbntkmyjuj<br />

cj,tctljdfybz c pfzdbntktv lkz gjkextybz ytj,[jlbvs[ afrnjd& "nj<br />

yt jpyfxftn pflth;fybt yf dtcm gthbjl ghjwtlehs jghtltktybz<br />

cnfnecf ,t;tywf bkb yf ytjghtltktyysq gthbjl dhtvtyb&<br />

Hfccvjnhtnm ckexfb^ rjulf kbwf^ boeobt e,t;bof^ eybxnj;bkb cdjb<br />

ghjtplyst ljrevtyns bkb ljrevtyns^ eljcnjdthz.obt b[ kbxyjcnm^<br />

bkb jyb bcgjkmpjdfkb gjlltkmyst ljrevtyns d wtkz[ j,vfyf dkfcntq<br />

cnhfys^ d rjnjhjq jyb yfvthtdf.ncz ghjcbnm e,t;bof& Dkfcnb ’njq<br />

cnhfys ljk;ys gjrfpfnm^ xnj kbwf^ boeobt e,t;bof^ ltqcndjdfkb<br />

ytlj,hjcjdtcnyj b yfvthtdfkbcm ddtcnb dkfcnb cnhfys e,t;bof d<br />

pf,ke;ltybt bkb jnrfpsdfkbcm cjnhelybxfnm c ybvb& Kbwf^ boeobt<br />

e,t;bof^ rjnjhst ghb,sdf.n ,tp ljrevtynjd^ gjnjve xnj yt cvjukb<br />

gjkexbnm b[^ yt ljk;ys pflth;bdfnmcz bcrk.xbntkmyj gj ’njq ghbxbyt&<br />

Pfobnbnm yfwbjyfkmye. ,tpjgfcyjcnm b j,otcndtyysq gjhzljr&<br />

"nj jnyjcbncz r ntv ckexfzv^ rjulf tcnm cdbltntkmcndj njuj^ xnj kbwj^<br />

boeott e,t;bof^ cjdthibkj d ghjikjv eujkjdyst ghtcnegktybz b#<br />

bkb ghbybvfkj exfcnbt d b[ cjdthitybb^ xnj vj;tn gjcnfdbnm gjl<br />

euhjpe yfwbjyfkmye. ,tpjgfcyjcnm bkb j,otcndtyysq gjhzljr& Kbwf^<br />

boeobt e,t;bof^ rjnjhs[ gthtghfdbkb d cnhfye e,t;bof ytktufkmysv<br />

gentv^ j,sxyj yt ,elen drk.xfnmcz d lfyye. rfntujhb. kbw^<br />

b b[ yt cktletn pflth;bdfnm bcrk.xbntkmyj gj ’njq ghbxbyt& Jyb<br />

j,sxyj zdkz.ncz ;thndfvb eujkjdys[ ltzybq^ f yt ghtcnegybrfvb&<br />

‚ Rfrbt j,cnjzntkmcndf yt lf.n ghfdf yf pflth;fybt$<br />

Kbw^ boeob[ e,t;bof^ ytkmpz pflth;bdfnm^ rjulf jyb ghb,sdf.n ytgjchtlcndtyyj<br />

c nthhbnjhbb^ ult b[ ;bpym bkb cdj,jlf ,skf gjl euhjpjq^<br />

j,hfof.ncz ,tp ghjvtlktybz r dkfcnzv cnhfys b vjuen ghtlcnfdbnm<br />

edf;bntkmye. ghbxbye cdjtuj ytktufkmyjuj d]tplf d cnhfye bkb ght,sdfybz<br />

d ytq& Pflth;fybt c bysvb wtkzvb^ xtv dsitgthtxbcktyyst^ yfghbvth^ d<br />

rfxtcndt ’ktvtynf gjkbnbrb clth;bdfybz ghbtplf yjds[ kbw^ boeob[<br />

e,t;bof^ bkb rfr gjgsnrf ghbyelbnm r jnrfpe jn gjllth;rb gjlfyys[<br />

[jlfnfqcnd^ ghjnbdjhtxbn yjhvfv vt;leyfhjlyjuj ghfdf& Pflth;fybt yt<br />

ljk;yj ghbvtyznmcz d rfxtcndt rfhfntkmyjq bkb lbcwbgkbyfhyjq vths d<br />

ckexft ytpfrjyyjuj d]tplf d cnhfye bkb ght,sdfybz d ytq& Pflth;fybt yt<br />

82


ljk;yj ghbvtyznmcz d rfxtcndt yfrfpfybz pf ytdsgjkytybt flvbybcnhfnbdys[<br />

nht,jdfybq^ cdzpfyys[ c ghj;bdfybtv d wtynhf[ gj ghbtve ,t;tywtd<br />

bkb d kfuthz[ lkz ,t;tywtd&<br />

Gj,tu bp-gjl cnhf;b yt ljk;ty ghbdjlbnm r fdnjvfnbxtcrjve bcrk.xtyb.<br />

kbwf^ boeotuj e,t;bof^ bp ghjwtlehs jghtltktybz cnfnecf bkb r<br />

tuj djpdhfotyb. d cnhfye ghjbc[j;ltybz&<br />

‚ Xnj ltkfnm^ rjulf kbwf^ boeobt e,t;bof^ ghb,skb d<br />

cnhfye e,t;bof ytpfrjyyj$<br />

Rjydtywbz j cnfnect ,t;tywtd ghtlecvfnhbdftn^ xnj ,t;tyws^<br />

ghb,sdf.obt ytgjchtlcndtyyj bp cnhfys ghtcktljdfybz^ yt ytcen yfrfpfybz<br />

bp-pf cdjtuj ytpfrjyyjuj d]tplf d cnhfye e,t;bof bkb ght,sdfybz<br />

d ytq^ tckb njkmrj jyb ghb,sdf.n ghzvj bp cnhfys^ ult jyb jgfcfkbcm<br />

ghtcktljdfybz^ gjlfkb dkfcnzv [jlfnfqcndf j ghtljcnfdktybb e,t;bof b<br />

ghtlcnfdbkb edf;bntkmye. ghbxbye nfrjuj gjdtltybz& "nj gjkj;tybt<br />

ghbvtybvj nfr;t r kbwfv^ boeobv e,t;bof^ gjcrjkmre ytrjnjhst bp yb[<br />

zdkz.ncz afrnbxtcrb ,t;tywfvb^ rjnjhst tot yt ghbpyfys d rfxtcndt<br />

nfrjds[& Ytrjnjhst ujcelfhcndf b ytrjnjhst kbwf^ boeobt e,t;bof^<br />

pfybvf.ncz ltvjycnhfwbtq cdjb[ ;tkfybq gj c[tvt ‘pe, pf pe,\& Rjulf<br />

ujcelfhcndf juhfybxbdf.n djpvj;yjcnb lkz ktufkmyjq vbuhfwbb^ ytrjnjhst<br />

kbwf^ boeobt e,t;bof^ b ,eleobt vbuhfyns ghb,tuf.n r ytpfrjyyjve^<br />

rjynhf,fylyjve bkb lheujve gjlj,yjve cgjcj,e d]tplf d cnhfye& Njulf<br />

ujcelfhcndfv ghb[jlbncz tot ,jkmit e;tcnjxfnm gjuhfybxysq rjynhjkm^ b<br />

dtcm wbrk gjdnjhztncz c yfhfcnfybtv yfghz;tyyjcnb&<br />

Bcgjkybntkmysq Rjvbntn EDR< JJY dshfpbk vytybt^ xnj d cdzpb c<br />

nzujnfvb^ rjnjhst cjplftn pflth;fybt^ tuj^ rfr ghfdbkj^ cktletn bp,tufnm&<br />

D ckexft ytj,[jlbvjcnb r pflth;fyb. vj;yj ghb,tuyenm kbim yf jcyjdfybz[^<br />

ghtlecvjnhtyys[ pfrjyjv^ lkz ecnfyjdktybz kbxyjcnb* lkz<br />

jghtltktybz ’ktvtynjd^ yf rjnjhs[ jcyjdfyj [jlfnfqcndj j ghtljcnfdktybb<br />

cnfnecf ,t;tywf bkb e,t;bof* lkz hfccvjnhtybz ltk d ckexfz[^ rjulf<br />

,t;tyws bkb kbwf^ boeobt e,t;bof^ eybxnj;bkb cdjb ghjtplyst<br />

ljrevtyns b#bkb eljcnjdthtybz kbxyjcnb bkb bcgjkmpjdfkb gjlkj;yst<br />

ljrevtyns c wtkm. ddtcnb d pf,ke;ltybt dkfcnb ujcelfhcndf^ d rjnjhjv jyb<br />

yfvthtys ghjcbnm e,t;bof* bkb lkz j[hfys ujcelfhcndtyyjq<br />

,tpjgfcyjcnb bkb j,otcndtyyjuj gjhzlrf& D nj ;t cfvjt dhtvz Bcgjkybntkmysq<br />

Rjvbntn ghbpyfk df;yjcnm cghfdtlkbds[ b jgthfnbdys[ ghjwtleh<br />

gj jghtltktyb. cnfnecf ,t;tywf bkb ghtljcnfdktyb. e,t;bof d ltkt<br />

pfobns ,t;tywtd b kbw^ boeob[ e,t;bof^ jn ytj,jcyjdfyyjuj bkb<br />

xhtpvthyj lkbntkmyjuj pflth;fybz& Jy nfr;t gjlxthryek df;yjcnm njuj^<br />

xnj,s d yfwbjyfkmyjv pfrjyjlfntkmcndt b#bkb flvbybcnhfnbdyjq ghfrnbrt<br />

ghjdjlbkjcm ytj,[jlbvjt hfpkbxbt vt;le gjkj;tybtv ,t;tywtd b<br />

boeob[ e,t;bof kbw b gjkj;tybtv lheub[ byjcnhfywtd&<br />

‚ Rfrbt tcnm fkmnthyfnbds pflth;fyb.$<br />

Yf ds,jh fkmnthyfnbdyjq vths ljk;ys dkbznm bylbdblefkmyfz jwtyrf<br />

gjkj;tybz rjyrhtnyjuj kbwf^ boeotuj e,t;bof^ f nfr;t vtcnyst<br />

eckjdbz& Ghfdbntkmcndf vjuen nfr;t ghjdtcnb jwtyre nfrb[ fkmnthyfnbd<br />

d cdtnt ghzvs[ b rjcdtyys[ pfnhfn yf rf;le. bp yb[&<br />

83


Kbwf^ boeobt e,t;bof^ rjnjhst ghb,skb d<br />

cnhfye ytktufkmyj% xnj ujdjhbn gj ’njve<br />

gjdjle Rjydtywbz 1951 ujlf$<br />

‘Ljujdfhbdf.obtcz Ujcelfhcndf yt ,elen yfkfufnm dpscrfybq pf ytpfrjyysq<br />

d]tpl bkb ytpfrjyyjt ght,sdfybt yf b[ nthhbnjhbb ,t;tywtd^<br />

rjnjhst^ ghb,sd ytgjchtlcndtyyj bp nthhbnjhbb^ yf rjnjhjq b[ ;bpyb<br />

bkb cdj,jlt euhj;fkf jgfcyjcnm^ &&& d]tp;f.n bkb yf[jlzncz yf<br />

nthhbnjhbb ’nb[ ujcelfhcnd ,tp hfphtitybz^ ghb eckjdbb^ xnj nfrbt<br />

,t;tyws ,tp ghjvtlktybz cfvb zdzncz r dkfcnzv b ghtlcnfdzn<br />

eljdktndjhbntkmyst j,]zcytybz cdjtuj ytpfrjyyjuj d]tplf bkb ght,sdfybz&<br />

‘Ljujdfhbdf.obtcz Ujcelfhcndf yt ,elen cntcyznm cdj,jle gthtldb;tybz<br />

nfrb[ ,t;tywtd juhfybxtybzvb^ yt dspsdftvsvb ytj,[jlbvjcnm.*<br />

nfrbt juhfybxtybz ,elen ghbvtyznmcz^ njkmrj gjrf<br />

cnfnec ’nb[ ,t;tywtd d lfyyjq cnhfyt yt ehtuekbhjdfy bkb gjrf jyb yt<br />

gjkexfn ghfdf yf d]tpl d lheue. cnhfye\&<br />

‘Ghb,sdf.n ytgjchtlcndtyyj\<br />

Rjydtywbz j cnfnect ,t;tywtd^ cnfnmz 31<br />

"nj jpyfxftn^ xnj kbwj^ boeott e,t;bof^ ghb,skj ytgjchtlcndtyyj bp%<br />

q tuj#tt cnhfys ghjbc[j;ltybz*<br />

q lheujq cnhfys^ ult yt vjukb ,snm j,tcgtxtyf tuj#tt pfobnf b kbxyfz<br />

,tpjgfcyjcnm*<br />

q nhfypbnyjq cnhfys^ ult jy#jyf ght,sdfk d ntxtybt rjhjnrjuj<br />

gthbjlf dhtvtyb b yt j,hfofkcz bkb yt gjkexbk nfv e,t;bof &<br />

Gj jnyjityb. r gjyznb. ‘ghb,sdf.n ytgjchtlcndtyyj\ ytkmpz ghbvtyznm<br />

ybrfrjuj dhtvtyyjuj juhfybxtybz* cktletn ghtlecvjnhtnm hfccvjnhtybt<br />

rf;ljuj ckexfz gj ceotcnde&<br />


Ghbdjlbvsq yb;t cgbcjr fkmnthyfnbd yt zdkztncz bcxthgsdf.obv& D<br />

ytv ghtlkfuf.ncz dfhbfyns^ rjnjhst vjuen j,tcgtxbnm dkfcnzv jghtltktyye.<br />

cntgtym rjynhjkz pf kbwfvb^ boeobvb e,t;bof^ ghtljcnfdkzz<br />

bv d nj ;t cfvjt dhtvz ghfdj yf cdj,jle gthtldb;tybz&<br />

‚ Htubcnhfwbjyyst nht,jdfybz<br />

Jn kbw^ boeob[ e,t;bof^ vjuen gjnht,jdfnm gthbjlbxtcrb jnvtxfnmcz d<br />

exht;ltybz[ vbuhfwbjyyjq cke;,s bkb gjkbwbb& Kbwj vj;tn ,snm<br />

jcdj,j;ltyj jn nfrjq ghjwtlehs gj dpznjve yf ct,z j,zpfntkmcnde^<br />

gjhexbntkmcnde jlyjuj bp xktyjd ctvmb^ YGJ bkb j,otcndtyyjq uheggs^<br />

rjnjhst vjukb ,s ufhfynbhjdfnm^ xnj kbwf^ boeobt e,t;bof^ ,elen<br />

cj,k.lfnm dct nht,jdfybz^ zdkznmcz yf ckeifybt b[ ltk b yf<br />

yfpyfxtyyst dcnhtxb c jabwbfkmysvb kbwfvb&<br />

Kbwj^ boeott e,t;bof^ vjuen gjctkbnm gj rjyrhtnyjve flhtce bkb d<br />

rjyrhtnyjv vtcnt^ b j,zpfnm gjkexfnm ghtldfhbntkmyjt hfphtitybt yf<br />

gthtvtye cdjtuj vtcnj;bntkmcndf&<br />

q Ghtljcnfdktybt gjhexbntkz<br />

E kbw^ boeob[ e,t;bof^ vjuen gjnht,jdfnm ghtljcnfdbnm gjhexbntkz^<br />

rjnjhsq ytc ,s jndtncndtyyjcnm pf nj^ xnj jyb ,elen zdkznmcz yf<br />

hfccvjnhtybt b[ ltk b yf yfpyfxtyyst dcnhtxb c jabwbfkmysvb kbwfvb&<br />

D ckexft ytzdrb gjhexbntkm ljk;ty ,eltn egkfnbnm inhfa&<br />

q Jcdj,j;ltybt gjl pfkju<br />

Lkz kbw^ boeob[ e,t;bof^ rjnjhst e;t yf[jlzncz gjl cnhf;tq^ ’nf<br />

fkmnthyfnbdf gjpdjkbkf ,s jcdj,jlbnm b[ ghb eckjdbb dytctybz bvb<br />

kb,j pf yb[ pfkjuf& Kbwf^ boeobt e,t;bof^ ljk;ys ,snm ghjbyajhvbhjdfys<br />

j nfrjv dfhbfynt^ f cevvf pfkjuf yt ljk;yf ,snm xhtpvthyj<br />

dscjrjq^ bcrk.xf.otq tuj ghbvtytybt&<br />

q Jnrhsnst wtynhs<br />

Kbwf^ boeobt e,t;bof^ vjuen ,snm jcdj,j;ltys bp-gjl cnhf;b ghb<br />

eckjdbb^ xnj jyb ,elen ghj;bdfnm d wtynht gj hfpvtotyb. ,t;tywtd^ d<br />

rjnjhjv ecnfyjdktyj dhtvz cdj,jlyjuj ds[jlf b djpdhfotybz d ytuj&<br />

‘Fhtcn^ pflth;fybt bkb n.htvyjt pfrk.xtybt ht,tyrf<br />

jceotcndkz.ncz cjukfcyj pfrjye b bcgjkmpe.ncz kbim d<br />

rfxtcndt rhfqytq vths b d ntxtybt rfr vj;yj ,jktt rjhjnrjuj<br />

cjjndtncnde.otuj gthbjlf dhtvtyb\&<br />

Rjydtywbz j ghfdf[ ht,tyrf^ cnfnmz 37 (b)<br />

‚ Ltnb b pflth;fybt<br />

Jnghfdysv geyrnjv ghb hfccvjnhtybb ’njuj djghjcf zdkztncz nj^ xnj<br />

pflth;fybt ltntq ljk;yj jceotcndkznmcz kbim d rfxtcndt rhfqytq vths b<br />

d ntxtybt rfr vj;yj ,jktt rjhjnrjuj cjjndtncnde.otuj gthbjlf dhtvtyb^<br />

rfr ’nj ghtlecvjnhtyj d cnfnmt 37 (b) Rjydtywbb j ghfdf[ ht,tyrf b<br />

Herjdjlzob[ ghbywbgf[ EDR< JJY gj ltnzv-,t;tywfv^ ghbybvfz dj<br />

dybvfybt ghbywbg j,tcgtxtybz yfbkexib[ bynthtcjd ht,tyrf&<br />

85


q Ltnb^ hfpltktyyst cj cdjbvb ctvmzvb<br />

Ltnb^ jrfpfdibtcz hfpltktyysvb cj cdjbvb ctvmzvb^ bpdtcnyst nfr;t<br />

rfr ‘ytcjghjdj;lftvst ytcjdthityyjktnybt\^ ljk;ys jcdj,j;lfnmcz^<br />

gj djpvj;yjcnb^ bp-gjl cnhf;b b gthtlfdfnmcz yf gjgtxtybt lheub[<br />

xktyjd ctvmb^ rjnjhst e;t ghj;bdf.n d lfyyjq cnhfyt e,t;bof& Tckb<br />

’nj ytdjpvj;yj^ ltnb ljk;ys gjkexbnm yflkt;fobt eckjdbz ghj-<br />

;bdfybz^ b pf ybvb ljk;ty ,snm ecnfyjdkty cjjndtncnde.obq rjynhjkm^<br />

d bltfkmyjv dfhbfynt jyb ljk;ys ,skb ,s ,snm ecnhjtys d ;bks[ ljvf[<br />

bkb d wtynhf[^ ,theob[ ltntq yf djcgbnfybt&<br />

Ht,tyre ljk;ty dsltkznmcz jgtrey bkb rjycekmnfyn^ rjnjhsq ,eltn<br />

ghtlcnfdkznm tuj b pfobofnm tuj yfbkexibt bynthtcs&<br />

q Ltnb^ ghb,sdf.obt c hjlbntkzvb<br />

Cktletn hfccvjnhtnm rfre.-yb,elm fkmnthyfnbde pflth;fyb.& Yt cktletn<br />

pflth;bdfnm ltntq b b[ ukfdys[ gjgtxbntktq^ tckb njkmrj ’nj yt<br />

ghtlcnfdkztncz tlbycndtyysv chtlcndjv gjllth;fybz tlbycndf ctvmb&<br />

q Tckb ltntq pflth;bdf.n<br />

Tckb e cnhfys e,t;bof ytn ybrfrjq lheujq fkmnthyfnbds rhjvt<br />

pflth;fybz ltntq^ njulf^ d cjjndtncndbb c Rjydtywbtq j ghfdf[ ht,tyrf^<br />

pflth;fybt ljk;yj jceotcndkznmcz kbim d rfxtcndt rhfqytq vths b d<br />

ntxtybt rfr vj;yj ,jktt rjhjnrjuj gthbjlf dhtvtyb&<br />

Ltnb yt ljk;ys cjlth;fnmcz gjl cnhf;tq d eckjdbz[^ yfgjvbyf.ob[<br />

n.hmve& Ytj,[jlbvj ghtlghbyznm dct djpvj;yst ecbkbz gj b[ jcdj,j;ltyb.<br />

b hfpvtotyb. d lheub[ vtcnf[& F ntv dhtvtytv<br />

ytj,[jlbvj hfphf,jnfnm cgtwbfkmyst gkfys gj hfpvtotyb. ltntq gj<br />

rdfhnbhfv^ rjnjhst ghbujlys lkz ghj;bdfybz ltntq b b[ ctvtq&<br />

q J,hfpjdfybt b buhs<br />

Dj dhtvz cjlth;fybz gjl cnhf;tq ltnb bvt.n ghfdj yf j,hfpjdfybt^<br />

xnj,s yt ,skj gththsdf d ext,t gjckt b[ jcdj,j;ltybz& Ltnb ljk;ys<br />

exbnmcz pf ghtltkfvb vtcnf cdjtuj cjlth;fybz gjl cnhf;tq&<br />

Ytj,[jlbvj nfr;t ghtlecvjnhtnm vths gj cjplfyb. eckjdbq lkz jnls[f<br />

b buh ltntq^ rjnjhst df;ys lkz b[ abpbxtcrjuj b evcndtyyjuj hfpdbnbz^ b<br />

rjnjhst gjvjuen bv cyznm cnhtcc b gjcktlcndbz gcb[bxtcrb[ nhfdv&<br />

‚ Pflth;fybt lheub[ ezpdbvs[ kbw<br />

q Rfntujhbb lheub[ ezpdbvs[ kbw<br />

Cktle.obt rfntujhbb kbw ljk;ys hfccvfnhbdfnmcz rfr ezpdbvst%<br />

-- gj;bkst k.lb^ hfpltktyyst cj cdjbvb ctvmzvb*<br />

-- ;thnds gsnjr b yfytctyys[ nhfdv*<br />

-- bydfkbls b leitdyj,jkmyst<br />

q<br />

Cgtwbfkmyst cjj,hf;tybz<br />

Ghbybvfz dj dybvfybt jnhbwfntkmyst gjcktlcndbz pflth;fybz b<br />

cjlth;fybz gjl cnhf;tq ezpdbvs[ uhegg ,t;tywtd^ dkfcnb ljk;ys<br />

bp,tufnm ghfrnbrb pflth;fybz nfrb[ kbw& Tckb nfrb[ k.ltq pflth;bdf.n^<br />

pflth;fybt ljk;yj jceotcndkznmcz njkmrj gjckt gjkextybz ghtldfhb-<br />

86


ntkmyj pfrk.xtybz rdfkbabwbhjdfyyjuj dhfxf j njv^ xnj pflth;fybt b<br />

cjlth;fybt gjl cnhf;tq yt crf;encz yf b[ pljhjdmt b ,kfujgjkexbb& Pf<br />

nfrbvb kbwfvb cktletn ecnfyjdbnm gjcktle.obq ghjatccbjyfkmysq<br />

rjynhjkm^ jrfpsdfnm bv gjllth;re^ ghtljcnfdkzz bv ghb ytj,[jlbvjcnb<br />

ljcneg r hfpkbxysv eckeufv^ ,jkmybwfv b rjycekmnfwbzv dhfxtq&<br />

Rfre. gjvjom jrfpsdftn EDR< JJY<br />

ltnzv^ hfpkextyysv c hjlbntkzvb^ d gjbcrt<br />

xktyjd cdjtq ctvmb$<br />

Lkz wtktq EDR< JJY^ ht,tyjr^ hfpkextyysq cj cdjbvb hjlbntkzvb^ ’nj<br />

ht,tyjr^ ‘rjnjhsq jnltkty jn j,jb[ hjlbntktq^ b pf gjgtxtybt rjnjhjuj<br />

yt ytctn jcyjdyjq jndtncndtyyjcnb gj pfrjye bkb gj j,sxf. yb jlyj<br />

kbwj\& Xbckj ltntq-,t;tywtd^ jnltktyys[ jn hjlbntktq^ d pyfxbntkmyjq<br />

cntgtyb pfdbcbn jn ghbxby b eckjdbq bc[jlf ,t;tywtd& Jlyfrj lkz<br />

ghfrnbxtcrb[ wtktq^ extyst jwtybdf.n^ xnj ltnb ’njq rfntujhbb<br />

cjcnfdkz.n jn 2 lj 5 ghjwtynjd dctuj xbckf ,t;tywtd&<br />

J,sxyj EDR< JJY hf,jnftn d ntcyjv cjnhelybxtcndt c lheubvb futyncndfvb<br />

c wtkm. jghtltktybz b htubcnhfwbb ltntq^ hfpltktyys[ c hjlbntkzvb^<br />

b gjbcrf b[ ctvtq& Yfghbvth^ d hfqjyt rhbpbcf c ,t;tywfvb d Hefylt#<br />

YBCTA^ VRRR^ jhufybpfwbzvb<br />

‘Tlf lkz ujkjlys[\ b ‘Cgfcnb ltntq\ (Dtkbrj,hbnfybz)^ f nfr;t cj vyjubvb<br />

YGJ d wtkz[ gjbcrf nfrb[ ltntq d ghbuhfybxys[ hfqjyf[ rhbpbcf& Lkz<br />

htubcnhfwbb^ gjbcrf b djccjtlbytybz hfpltktyys[ xktyjd ctvtq cjplfyf<br />

htubjyfkmyfz wtynhfkbpjdfyyfz ,fpf lfyys[* vtcnyst ,fps lfyys[ bcgjkmpe.ncz<br />

lkz dsgjkytybz ghjuhfvv d ctkmcrjq vtcnyjcnb& D gthdsq ujl<br />

gjckt bc[jlf ,t;tywtd d Hefylt ,jktt 21^000 ltntq^ hfpltktyys[ cj cdjbvb<br />

hjlbntkzvb^ dthyekbcm d cdjb ctvmb d hfqjyt Dtkbrb[ jpth&<br />

Djj,ot EDR< JJY ytj[jnyj dscnegftn pf gthtlfxe ltntq^ hfpltktyys[ cj<br />

cdjbvb hjlbntkzvb^ d ghbtvyst ctvmb dyt htubjyf ghjbc[j;ltybz^<br />

gjcrjkmre d rjytxyjv bnjut xfcnj vj;yj yfqnb xktyjd ctvtq nfrb[ ltntq& n<br />

‚ Pflth;fybt ;tyoby<br />

q<br />

Hbcrb^ cdzpfyyst c pflth;fybtv<br />

Pflth;fybt ;tyoby b ltdjxtr-gjlhjcnrjd^ jcj,tyyj nt[^ rnj hfpltktys<br />

cj cdjbvb ctvmzvb^ zdkztncz jcj,tyyj jgfcysv& Tcnm cjj,otybz b<br />

pfzdktybz jn ;tyoby^ boeob[ e,t;bof^ j cjdthiftvjv gj jnyjityb. r<br />

ybv yfcbkbb^ drk.xfz ctrcefkmyjt yfcbkbt^ dj dhtvz yf[j;ltybz gjl<br />

cnhf;tq& Rhjvt njuj^ gjkbnbrf pflth;fybz ;tyoby edtkbxbdftn dthjznyjcnm<br />

njuj^ xnj ,elen pflth;bdfnmcz b cjlth;fnmcz gjl cnhf;tq b ltnb&<br />

q<br />

Cgtwbfkmyst cjj,hf;tybz<br />

Ytkmpz pflth;bdfnm ,thtvtyys[ b rjhvzob[ ;tyoby&<br />

87


Ghb pflth;fybb ;tyobys ljk;ys ,snm jnltktys jn kbw^ boeob[ e,t;bof^<br />

ve;crjuj gjkf^ tckb njkmrj jyb yt zdkz.ncz ,kbprbvb hjlcndtyybrfvb&<br />

J,cke;bdf.obq gthcjyfk ljk;ty ,snm ;tycrbv^ xnj evtymiftn<br />

dthjznyjcnm ctrcefkmyjuj yfcbkbz gj jnyjityb. r pflth;fyysv<br />

;tyobyfv b edf;tybt b[ rekmnehys[ wtyyjcntq&<br />

:tyobys ljk;ys bvtnm ljcneg r eckeufv .hbcnjd b lheub[ cgtwbfkbcnjd<br />

,tp rfrjq-kb,j lbcrhbvbyfwbb* jyb ljk;ys nfr;t bvtnm ljcneg r cgtwbfkmysv<br />

eckeufv^ drk.xfz b eckeub d j,kfcnb htghjlernbdyjuj pljhjdmz&<br />

‚ Pflth;fybt kbw ,tp uhf;lfycndf<br />

Kbwf ,tp uhf;lfycndf --- ’nj kbwf^ rjnjhst yt hfccvfnhbdf.ncz<br />

uhf;lfyfvb rfrjuj-kb,j ujcelfhcndf gj pfrjye& Kbw ,tp uhf;lfycndf<br />

byjulf pflth;bdf.n yf ytjghtltktyysq gthbjl dhtvtyb ghjcnj gjnjve^<br />

xnj b[ ytrelf jnjckfnm j,hfnyj* gjnjve^ xnj cnhfyf^ d rjnjhjq jyb<br />

ghj;bdfkb^ yt ghbvtn b[ j,hfnyj* gjnjve^ xnj cnhfyf^ uhf;lfyfvb<br />

rjnjhjq jyb ,skb^ endth;lftn^ xnj jyb gjnthzkb cdjt uhf;lfycndj^ bkb<br />

lf;t bp-pf njuj^ xnj jyb yt vjuen ljrfpfnm cdjt uhf;lfycndj&<br />

Njkmrj nj^ xnj xtkjdtr zdkztncz kbwjv ,tp uhf;lfycndf b yt bvttn<br />

ghjtplys[ ljrevtynjd^ yt jpyfxftn^ xnj jy#jyf vj;tn ,snm pflth;fy yf<br />

lkbntkmyst gthbjls dhtvtyb& Dkfcnb ljk;ys gjgsnfnmcz jghtltkbnm<br />

kbxyjcnm b gjlndthlbnm uhf;lfycndj kbwf d wtkz[ jghtltktybz cjjndtncnde.otuj<br />

ujcelfhcndf lkz djpdhfotybz bkb htflvbccbb& EDR< JJY<br />

vj;tn lfnm cdjb htrjvtylfwbb gj nfrbv ltkfv^ tckb tcnm ghjcm,f j, ’njv&<br />

Hf,jxfz uheggf gj ghjbpdjkmyjve pflth;fyb.<br />

Hf,jxfz uheggf gj ghjbpdjkmyjve pflth;fyb. ghbcnegftn r bcgjkytyb.<br />

cdjtuj vfylfnf d cbnefwbz[^ rjulf gjcnegf.n cjj,otybz j zrj,s<br />

bvt.ob[cz ckexfz[ ghjbpdjkmyjuj pflth;fybz boeob[ e,t;bof b bys[<br />

kbw& D cdjtv ljrkflt E/CN&4#2000#4 Hf,jxfz uheggf ghbyzkf cgtwbfkmyjt<br />

pfvtxfybt (Cjdtofybt 5) gj ‘cbnefwbb d jnyjitybb kbw^ boeob[<br />

e,t;bof^ b bvvbuhfynjd\^ d rjnjhjv hfphf,jnfys ltcznm ghbywbgjd<br />

pflth;fybz b cjlth;fybz gjl cnhf;tq^ ghbdjlbvs[ yb;t%<br />

Ghbywbg 1%<br />

K.,jve kbwe^ boeotve e,t;bof^ bkb bvvbuhfyne^ pflth;fyyjve lkz<br />

ljghjcf yf uhfybwt bkb yf nthhbnjhbb cnhfys d ckexft tuj ytktufkmyjuj<br />

d]tplf^ ytj,[jlbvj cjj,obnm^ gj rhfqytq vtht ecnyj^ b yf zpsrt^ rjnjhsq<br />

jy bkb jyf gjybvftn^ j ghbxbyf[ b cenb htitybz^ gj rjnjhjve tve<br />

jnrfpfyj dj d]tplt yf uhfybwt bkb d hfphtitybb yf dhtvtyyjt ght,sdfybt d<br />

cnhfyt^ rjnjhjt hfccvfnhbdftncz d jnyjitybb r lfyyjve kbwe&<br />

Ghbywbg 2%<br />

Kbwj^ boeott e,t;bof^ bkb bvvbuhfyn ljk;ys bvtnm djpvj;yjcnm^<br />

yf[jlzcm gjl cnhf;tq^ gjllth;bdfnm cdzpm c dytiybv vbhjv^ bcgjkmpez<br />

lkz ’njuj ntktajy^ afrc bkb ’ktrnhjyye. gjxne* cdzpsdfnmcz c .hbcnjv^<br />

ghtlcnfdbntktv rjycekmcndf b hjlcndtyybrfvb&<br />

‘<br />

88


Ghbywbg 3%<br />

K.,jt kbwj^ boeott e,t;bof^ bkb bvvbuhfyn^ pfrk.xtyyst gjl cnhf;e^<br />

ljk;yj ,scnhj ghtlcnfnm gthtl celjv bkb lheubvb dkfcnzvb&<br />

Ghbywbg 4%<br />

K.,jq bvvbuhfyn bkb kbwj^ boeott e,t;bof^ yf[jlzobtcz gjl cnhf;tq^<br />

ljk;ys hfcgbcfnmcz d ;ehyfkt^ cnhfybws rjnjhjuj ghjyevthjdfys b<br />

c,hji.hjdfys^ bkb gjkexbnm hfdyjwtyyst ufhfynbb^ c erfpfybtv cdtltybq<br />

j kbxyjcnb^ jcyjdfybq lkz pfrk.xtybz gjl cnhf;e b rjvgtntynys[<br />

dkfcntq^ rjnjhst ghbyzkb htitybt j pflth;fybb^ f nfr;t dhtvtyb b lfns<br />

pfrk.xtybz gjl cnhf;e b jcdj,j;ltybz bp-gjl ytt&<br />

Ghbywbg 5%<br />

Ghb gjcnegktybb kbwf^ boeotuj e,t;bof^ bkb bvvbuhfynf d vtcnf<br />

cjlth;fybz gjl cnhf;tq tve ljk;ys cjj,obnm j dyenhtyytv hfcgjhzlrt<br />

b^ ghb ytj,[jlbvjcnb^ j ghbvtyztvs[ vthf[ lbcwbgkbyfhyjuj [fhfrnthf b<br />

j k.,jq djpvj;yjcnb lkz ytuj kbibnmcz cdzpb c dytiybv vbhjv^ f nfr;t<br />

j ufhfynbz[^ cjghjdj;lf.ob[ lfyye. vthe&<br />

Ghbywbg 6%<br />

Htitybt j pflth;fybb ljk;yj ghbybvfnmcz ljk;ysv j,hfpjv egjkyjvjxtyysvb<br />

yf nj dkfcnzvb c ljcnfnjxysv ehjdytv jndtncndtyyjcnb^ b<br />

jyj ljk;yj ,snm jcyjdfyj yf rhbnthbz[^ jghtltktyys[ pfrjyjv&<br />

Ghbywbg 7%<br />

Vfrcbvfkmysq chjr cjlth;fybz gjl cnhf;tq ljk;ty ecnfyfdkbdfnmcz<br />

pfrjyjv^ b yb d rjtv ckexft jy yt ljk;ty ,snm ytjuhfybxtyysv gj dhtvtyb<br />

bkb xhtpdsxfqyj ljkubv&<br />

Ghbywbg 8%<br />

Edtljvktybt j pfrk.xtybb gjl cnhf;e ljk;yj ,snm d gbcmvtyyjq ajhvt^<br />

yf zpsrt^ gjyznyjv kbwe^ boeotve e,t;bof^ bkb bvvbuhfyne^ b<br />

cjlth;fnm ghbxbys dpznbz gjl cnhf;e& Jyj ljk;yj jghtltkznm eckjdbz^<br />

ghb rjnjhs[ kbwj^ boeott e,t;bof^ vj;tn j,hfnbnmcz pf gjkextybtv<br />

ghfdjdjq pfobns d cel^ rjnjhsq ljk;ty ,scnhj ghbyznm htitybt j<br />

pfrjyyjcnb pflth;fybz b^ d cjjndtncnde.otv ckexft^ bplfnm gjcnfyjdktybt<br />

j, jcdj,j;ltybb lfyyjuj kbwf&<br />

Ghbywbg 9%<br />

Cjlth;fybt gjl cnhf;tq ljk;yj jceotcndkznmcz d ujcelfhcndtyys[<br />

exht;ltybz[^ cgtwbfkmyj dsltktyys[ lkz ’nb[ wtktq& Tckb gj ghfrnbxtcrbv<br />

cjj,hf;tybzv ’nj ytkmpz cltkfnm^ kbwj^ boeott e,t;bof^ bkb<br />

bvvbuhfyn ljk;ys ,snm gjvtotys d vtcnf[^ hfpltktyys[ c ntvb^ ult<br />

cjlth;fncz kbwf^ jce;ltyyst pf eujkjdyst ghtcnegktybz&<br />

Ghbywbg 10%<br />

Eghfdktybt Dth[jdyjuj rjvbccfhf JJY gj ltkfv ,t;tywtd (EDR< JJY)^<br />

Vt;leyfhjlysq Rjvbntn Rhfcyjuj Rhtcnf (VRRR) b^ ult djpvj;yj^<br />

yflkt;fobv j,hfpjv egjkyjvjxtyyst ytghfdbntkmcndtyyst jhufybpfwbb<br />

ljk;ys bvtnm ljcneg r vtcnfv cjlth;fybz gjl cnhf;tq& n<br />

89


Hfcbpv b rctyjaj,bz<br />

Ghj,ktvs hfcbpvf^ lbcrhbvbyfwbb^ rctyjaj,bb b ytnthgbvjcnb gjlhsdf.n<br />

vt;leyfhjlyst ecbkbz gj pfobnt ,t;tywtd& Hfcbpv vj;tn<br />

pfcnfdkznm k.ltq cnfyjdbnmcz ,t;tywfvb^ eckj;yznm ecbkbz gj b[ pfobnt<br />

b cjplfdfnm ghtgzncndbz lkz gjbcrf htitybq b[ ghj,ktv&<br />


Lbcrhbvbyfwbz b ,t;tyws<br />

Hfcbpv b lbcrhbvbyfwbz vjuen ghtcktljdfnm ,t;tywtd yf rf;ljv ’nfgt<br />

b[ gthtvtotybz&<br />

Yfghz;tybt ’nybxtcrjuj b hfcjdjuj [fhfrnthf vj;tn dspdfnm gjnjrb<br />

,t;tywtd& Lbcrhbvbyfwbz jlyjq ’nybxtcrjq uheggs vj;tn ,snm htpekmnfnjv<br />

bkb ceotcndtyyjq xfcnm. gjkbnbxtcrb[ gkfyjd^ yfghfdktyys[ yf<br />

bcgjkmpjdfybt hfpkbxbq vt;le ’nybxtcrbvb uheggfvb lkz cgkjxtybz cbk<br />

jlyjq uheggs ghjnbd lheujq& Ytcvjnhz yf njn afrn^ xnj d ,jkmibycndt<br />

ujcelfhcnd tcnm cfvst hfpyst ’nybxtcrbt uheggs^ ’nybxtcrfz ghbyflkt;yjcnm<br />

jlyjq uheggs xfcnj bcgjkmpetncz rfr jghtltkz.ofz<br />

[fhfrnthbcnbrf yfwbb& Rjulf nfrjt ghjbc[jlbn^ uheggs yfwbjyfkmys[<br />

vtymibycnd vjuen hfccvfnhbdfnmcz rfr ghtgzncndbt yf genb j,hfpjdfybz<br />

yfwbb& Tckb rfrjt-yb,elm ujcelfhcndj yt ;tkftn dsgjkyznm cdj. hjkm<br />

gjchtlybrf ’aatrnbdyj bkb ;t zdkztncz exfcnybrjv ’nybxtcrjuj rjyakbrnf^<br />

nj vjuen gjcktljdfnm ‘’nybxtcrbt xbcnrb\ bkb ghjzdbnmcz lheubt<br />

ajhvs ghbyelbntkmyjq ctuhtufwbb hfpkbxys[ uhegg yfctktybz& Ltqcndbntkmyj^<br />

ghtlyfvthtyyfz dscskrf ghtlcnfdbntktq jlyjq ’nybxtcrjq<br />

uheggs vj;tn ,snm yfvtxtyyjq wtkm. rjyakbrnf yf ’nybxtcrjq gjxdt&<br />

Dj dhtvz gthtvtotybz ,t;tywtd b[ vjuen hfccvfnhbdfnm rfr ghbxbye<br />

yt;tkfntkmyjuj yfheitybz j,hfpf ;bpyb vtcnyjuj yfctktybz^ chtlb<br />

rjnjhjuj jyb gsnfkbcm yfqnb ,tpjgfcyjcnm& Vtcnyjt yfctktybt vj;tn<br />

hfccvfnhbdfnm b[ rfr kbw^ gjczuf.ob[ yf juhfybxtyyst htcehcs^ lf;t<br />

rfr euhjpe lkz vtcnyjq rekmnehs& Pf ’nbv vj;tn gjcktljdfnm lbcrhbvbyfwbz^<br />

dshf;f.ofzcz d frnf[ jnrhsnjuj yfcbkbz ghjnbd ,t;tywtd<br />

bkb d ,jktt njyrjq ajhvt^ rfr^ yfghbvth^ jgkfnf nhelf gj-’rcgkefnfnjhcrb<br />

ybprbv hfcwtyrfv&<br />

Lf;t rjulf b yfqltyj htitybt nz;tkjuj gjkj;tybz ,t;tywtd --- vtcnyfz<br />

byntuhfwbz d ghbybvf.otq cnhfyt^ gthtctktybt d nhtnm. cnhfye bkb<br />

lj,hjdjkmyfz htgfnhbfwbz d cnhfye ghjbc[j;ltybz ,t;tywtd --- lbcrhbvbyfwbz<br />

ghjnbd ,t;tywtd bkb djpdhfotywtd vj;tn cdtcnb yf ytn k.,e.<br />

yflt;le yf djccnfyjdktybt r yjhvfkmyjq ;bpyb& Dct d ,jkmitq cntgtyb<br />

htgfnhbfwbz ,t;tywtd ghjbc[jlbn d eckjdbz[^ lfktrb[ jn bltfkmys[^<br />

byjulf d eckjdbz[ ghjljk;f.otujcz rjyakbrnf b j,otq ytcnf,bkmyjcnb&<br />

Ckf,jt ujcelfhcndj b uhf;lfycrjt j,otcndj ltkf.n<br />

ghjwtcc djpdhfotybz r vbhyjq ;bpyb b ghbvbhtybz nhelysv b gjxnb<br />

ytdjpvj;ysv& Rjulf ,jkmibt vfccs ,t;tywtd djpdhfof.ncz d hjlyst<br />

vtcnf d jlyj b nj ;t dhtvz^ vtcnyst htcehcs b byahfcnhernehf vjuen<br />

,snm yfghz;tys lj ghtltkf^ xnj ,eltn njhvjpbnm ghjwtcc djccnfyjdktybz<br />

’rjyjvbrb cnhfys& Djpdhfotybt ,jkmijuj xbckf ,t;tywtd vj;tn<br />

nfr;t crfpfnmcz yf gjkbnbrt b ktubnbvyjcnb ujcelfhcndf^ jcj,tyyj ghb<br />

ghjdtltybb ds,jhjd^ bkb rjulf djpdhfof.obtcz ,t;tyws vjuen<br />

bpvtybnm djtyyjt bkb gjkbnbxtcrjt hfdyjdtcbt d gjkmpe jlyjq bp<br />

’nybxtcrb[ uhegg& D cdj. jxthtlm^ rf;ljt b[ ’nb[ gjcktlcndbq vj;tn<br />

ghbdtcnb r lbcrhbvbyfwbb djpdhfof.ob[cz ,t;tywtd^ rjnjhs[ vjuen<br />

‘<br />

91


hfccvfnhbdfnm rfr ‘ghbxbye\ yt;tkfntkmys[ ’rjyjvbxtcrb[^ djtyys[<br />

bkb gjkbnbxtcrb[ gjcktlcndbq&<br />

Yf dct[ ehjdyz[ j,otcndf vjuen ,snm ghbyzns vths gj ghtljndhfotyb.<br />

hfcbpvf b lbcrhbvbyfwbb ,t;tywtd%<br />

q<br />

q<br />

q<br />

q<br />

q<br />

q<br />

Ujcelfhcndf ljk;ys j,tcgtxbnm nfrjt gjkj;tybt^ rjulf dct ckjb<br />

j,otcndf ghtlghbven cjukfcjdfyyst ltqcndbz gj ghjnbdjltqcndb.<br />

ghjljk;f.otvecz hfpltktyb. j,otcndf gj hfcjdjve ghbpyfre b<br />

rjyakbrne d j,otcndt^ jcj,tyyj d jnyjitybb hfcbpvf ghjnbd nt[^<br />

rjuj djcghbybvf.n rfr ‘byjcnhfywtd\ bkb ‘xe;tptvwtd\&<br />

Jcyjdyst bycnbnens yf dct[ ehjdyz[ j,otcndf --- ctvmz^ irjkf^<br />

hf,jxtt vtcnj^ [hfvs^ ’kbnf --- ljk;ys cgjcj,cndjdfnm djcgbnfyb.<br />

nthgbvjcnb&<br />

Yfwbjyfkmyjt ghfdbntkmcndj b jhufys vtcnyjq dkfcnb ljk;ys<br />

dsltkznm ,jkmit htcehcjd b ghtlghbybvfnm ,jkmit ecbkbq lkz<br />

ecnhfytybz ukfdys[ ghbxby hfcbpvf b rctyjaj,bb&<br />

Ujcelfhcndf ljk;ys cgjcj,cndjdfnm ghjdtltyb. vt;rekmnehys[<br />

vthjghbznbq c exfcnbtv YGJ b htkbubjpys[ jhufybpfwbq&<br />

Ujcelfhcndf^ YGJ^ exht;ltybz JJY b chtlcndf vfccjdjq byajhvfwbb<br />

ljk;ys gjdsifnm ehjdtym byajhvbhjdfyyjcnb<br />

j,otcndtyyjcnb j hfcbpvt b lbcrhbvbyfwbb b cgjcj,cndjdfnm<br />

yfcnegktyb. gjpbnbdys[ cjwbfkmys[ bpvtytybq&<br />

Dbyjdyst d hfcjdjv yfcbkbb b d ghjzdktybz[ rctyjaj,bb ljk;ys<br />

,snm ’aatrnbdyj b ge,kbxyj jce;ltys celfvb^ rjvbccbzvb gj<br />

ghfdfv xtkjdtrf b ghtlcnfdbntkmcndfvb egjkyjvjxtyyjuj gj ghfdfv<br />

xtkjdtrf&<br />

q Gfhkfvtynfhbb^ rfr kblths d cjplfybb j,otcndtyyjuj vytybz^<br />

ljk;ys pyfnm j njv dkbzybb^ rjnjhjt jyb jrfpsdf.n yf<br />

j,otcndtyyjt vytybt^ b ljk;ys bcgjkmpjdfnm cdjt gjkj;tybt c<br />

ntv^ xnj,s cgjcj,cndjdfnm djcgbnfyb. nthgbvjcnb b edf;tybz r<br />

ghfdfv xtkjdtrf&<br />

Jcj,tyyj cktletn gjvybnm j cktle.ob[ lde[ Pfrk.xtybz[ Bcgjkybntkmyjuj<br />

Rjvbntnf EDR< JJY%<br />

q Bcgjkybntkmysq Rjvbntn &&& gjlndth;lftn df;yjcnm<br />

j,hfpjdfntkmys[ b lheub[ ghjuhfvv gj ,jhm,t c hfcbpvjv^ lbcrhbvbyfwbtq<br />

b rctyjaj,btq\& Pfrk.xtybt @ 85 (g)^ 1998<br />

q<br />

Bcgjkybntkmysq Rjvbntn &&& ghbpsdftn ujcelfhcndf ,jhjnmcz ghjnbd<br />

ytnthgbvjcnb^ hfcbpvf b rctyjaj,bb^ cgjcj,cndjdfnm hfpdbnb.<br />

gjybvfybz b cjgtht;bdfybz^ ghbybvfz d ’nb[ wtkz[ ghjuhfvvyst<br />

pfzdktybz^ cjjndtncnde.obt pfrjys b dshf,fnsdfz cjwbfkmye.<br />

gjkbnbre^ jcj,tyyj c extnjv gjkj;tybz ,t;tywtd b boeob[<br />

e,t;bof kbw& Pfrk.xtybt @ 77 (h)^ 1995 n<br />

92


Rfr cj[hfybnm e ,t;tywf xedcndj<br />

cj,cndtyyjuj ljcnjbycndf$<br />

Juhfybxbnm cjlth;fybt gjl cnhf;tq<br />

q Cjlth;fybt gjl cnhf;tq ljk;yj ,snm juhfybxtyj gentv drk.xtybz<br />

ghtpevgwbb j tuj ytghbvtytybb& Pflth;fybt b cjlth;fybt gjl cnhf;tq<br />

ljk;ys jceotcndkznmcz njkmrj rfr ytj,[jlbvfz vthf b d cjjndtncndbb<br />

c vt;leyfhjlysvb cnfylfhnfvb^ erfpfyysvb pltcm hfytt&<br />

q Pfrjyjlfntkmcndj ljk;yj cjlth;fnm ghjwtlehyst ufhfynbb&<br />

q Cktletn ghtlecvjnhtnm^ xnj,s rf;ljt pflth;fyyjt kbwj^ boeott<br />

e,t;bof^ vjukj djcgjkmpjdfnmcz vbybvfkmysvb ghjwtlehysvb ufhfynbzvb^<br />

lfyysvb yb;t& Pflth;fybt yt ljk;yj ,snm ghtgzncndbtv<br />

lkz kbwf^ boeotuj e,t;bof^ d ghjldb;tybb cdjtuj [jlfnfqcndf&<br />

q Byajhvfwbz<br />

q<br />


q<br />

Kbwj^ boeott e,t;bof^ ljk;yj bvtnm ghfdj yf rjyabltywbfkmysq<br />

j,vty byajhvfwbtq c ’nbvb ghtlcnfdbntkzvb^ b tve ljk;ys<br />

ghtljcnfdkznmcz lkz ’njuj ytj,[jlbvst chtlcndf&<br />

Jghtltkbnm cnfylfhns lkz eckjdbq cjlth;fybz gjl cnhf;tq<br />

q<br />

q<br />

Eckjdbz cjlth;fybz gjl cnhf;tq ljk;ys ,snm uevfyysvb b<br />

edf;fnm xedcndj xtkjdtxtcrjuj ljcnjbycndf^ ghbceott k.,jve kbwe&<br />

"nb eckjdbz ljk;ys jghtltkznmcz pfrjyjv& Gfhkfvtynfhbb vjuen<br />

j,hfnbnmcz r ghbvtyztvsv yjhvfv b ghbywbgfv vt;leyfhjlyjuj<br />

ghfdf^ drk.xfz endth;ltyysq JJY Cdjl ghbywbgjd pfobns dct[<br />

kbw^ gjldthuftvs[ pflth;fyb. bkb pfrk.xtyb. d rfrjq ,s nj yb<br />

,skj ajhvt^ Vbybvfkmyst cnfylfhnyst ghfdbkf j,hfotybz c<br />

pfrk.xtyysvb^ ghbyznst JJY d 1955 ujle^ Ghfdbkf pfobns ytcjdthityyjktnyb[^<br />

kbityys[ cdj,jls^ ghbyznst JJY d 1990 ujle&<br />

Cj,k.lfnm cktle.obt nht,jdfybz<br />

q Ghjdthrf% Dct kbwf^ boeobt e,t;bof^ ljk;ys ghjqnb ghjdthre lj<br />

gjvtotybz gjl cnhf;e yf ghtlvtn dszdktybz ;thnd gsnjr bkb<br />

nhfdv&<br />

q Jnltktybt% Ve;xbys ljk;ys ,snm jnltktys jn ;tyoby^ f ltnb --- jn<br />

dphjcks[^ tckb jyb yt zdkz.ncz b[ hjlcndtyybrfvb&<br />

q Jnltkmyst vtcnf cjlth;fybz gjl cnhf;tq% Lkz kbw^ boeob[<br />

e,t;bof^ ljk;ys ,snm jnltkmyst vtcnf lkz b[ cjlth;fybz gjl<br />

cnhf;tq* n.hmvs yt vjuen bcgjkmpjdfnmcz lkz nfrb[ wtktq& Tckb<br />

nfrb[ vtcn ytn^ cktletn ghtljndhfnbnm rjynfrn vt;le kbwfvb^<br />

boeobvb e,t;bof^ b eujkjdybrfvb&<br />

q Rjynfrns c dytiybv vbhjv% Kbwfv^ boeobv e,t;bof^ ljk;yf<br />

,snm ghtljcnfdktyf djpvj;yjcnm gjllth;bdfnm rjynfrns cj cdjbvb<br />

lhepmzvb b bvtnm dcnhtxb c ybvb^ f nfr;t c hjlcndtyybrfvb^<br />

hf,jnybrfvb htkbubjpys[^ cjwbfkmys[ b ghfdjds[ jhufybpfwbq&<br />

Lkz nfrb[ dcnhtx ljk;ys ,snm ghtljcnfdktys cjjndtncnde.obt<br />

gjvtotybz& Gjctotybz dsiterfpfyys[ kbw ljk;ys ghj[jlbnm ,tp<br />

ghbcencndbz gjcnjhjyyb[ kbw^ tckb njkmrj ytn ljcnfnjxys[ jcyjdfybq<br />

lkz j,hfnyjuj&<br />

q Vtlbwbycrjt j,cke;bdfybt% Ghb ytj,[jlbvjcnb ljk;ys ,snm<br />

ghtljcnfdktys vtlbwbycrjt j,cke;bdfybt b gjvjom gcb[jkjuf&<br />

q Jnls[% Ljk;yj dsltkznmcz dhtvz lkz abpbxtcrb[ eghf;ytybq^ rfr d<br />

gjvtotybb^ nfr b yf jnrhsnjv djple[t&<br />

q J,hfpjdfybt% Ljk;yf ,snm ghtljcnfdktyf djpvj;yjcnm lkz gjkextybz<br />

j,otuj j,hfpjdfybz bkb ghjatccbjyfkmyjq gjlujnjdrb&<br />

q Htkbubz% Ljk;yj ,snm lfyj hfphtitybt yf jnghfdktybt htkbubjpys[<br />

j,hzljd b cj,k.ltybt juhfybxtybq d gbnfybb&<br />

q Ghtlvtns gthdjq ytj,[jlbvjcnb% Ljk;ys ,snm ghtljcnfdktys<br />

rhjdfnb^ dfyyst^ nefktns b nfr lfktt&<br />

‘<br />

94


q<br />

Gjlfxf ;fkj,% Ljk;ty ,snm hfphf,jnfy vt[fybpv (ghjwtlehf)<br />

gjlfxb ;fkj,^ rfr jnrhsns[^ nfr b rjyabltywbfkmys[& Byajhvfwbz<br />

j ghjwtleht gjlfxb ;fkj,s^ drk.xf.ofz dhtvtyyst hfvrb b<br />

ghjwtlehs gjlfxb fgtkkzwbq^ ljk;yf ,snm dsdtityf b ghtljcnfdktyf<br />

yf zpsrt^ gjyznyjv lkz pflth;fyys[ kbw&<br />

J,tcgtxbnm edf;tybt ghfd ,t;tywtd^ pfrhtgktyys[ d yjhvfnbdys[ frnf[<br />

q


Cjplfnm vt[fybpvs lkz hfccvjnhtybz djghjcjd^ cdzpfyys[ c ,t;tywfvb<br />

q Vjuen ,snm cjplfys gfhkfvtyncrbt rjvbntns lkz bpextybz gjkj;tybz<br />

c cj,k.ltybtv ghfd ,t;tywtd b kbw^ boeob[ e,t;bof&<br />

q Lheubt yfwbjyfkmyst bycnbnens^ nfrbt rfr rjvbccbb gj ghfdfv<br />

xtkjdtrf b eghfdktybz egjkyjvjxtyyjuj gj ghfdfv xtkjdtrf vjuen<br />

gjkexbnm gjkyjvjxbz lkz cjltqcndbz cj,k.ltyb. ghfd ,t;tywtd&<br />

Cjltqcndjdfnm gjdsityb. edf;tybz r njve drkfle^ rjnjhsq ,t;tyws<br />

ltkf.n d cnhfyt e,t;bof<br />

q D ljgjkytybt r cjplfyb. ghfdjdjq cnhernehs^ pfrhtgkz.otq<br />

edf;tybt ghfd ,t;tywtd^ gfhkfvtynfhbb vjuen j,tcgtxbnm dsltktybt<br />

chtlcnd yf rfvgfybb gj gjdsityb. byajhvbhjdfyyjcnb<br />

j,otcndtyyjcnb gj djghjcfv ,t;tywtd b gj cgtwbfkmyjve j,extyb.<br />

irjkmybrjd&<br />

J,tcgtxbnm cjjndtncnde.oe. gjlujnjdre nt[ kbw^ rjnjhst hf,jnf.n c<br />

,t;tywfvb<br />

q Df;yj nfr;t dsltkbnm chtlcndf yf gjlujnjdre nfrb[ ljk;yjcnys[<br />

kbw^ rfr gjuhfybxybrb^ hf,jnybrb bvvbuhfwbjyys[ cke;,^ gjkbwtqcrbt<br />

b celmb^ c ntv^ xnj,s jyb vjukb dsgjkyznm cdjb j,zpfyyjcnb<br />

,tp ghjzdktybz rfrjq-kb,j lbcrhbvbyfwbb gj jnyjityb. r<br />

,t;tywfv&<br />

Dscnegfnm jn bvtyb ,t;tywtd<br />

q Djpvj;yj^ yfb,jktt df;ysv vjvtynjv zdkztncz nj^ xnj gfhkfvtynfhbb<br />

vjuen bcgjkmpjdfnm cdjt gjkj;tybt b dscnegfnm jn bvtyb<br />

,t;tywtd&<br />

q Rfr pfrjyjlfntkb b rfr ujkjc yfhjlf d ghfdbntkmcndt^ gfhkfvtynfhbb<br />

jcj,j pfbynthtcjdfys d j,tcgtxtybb cj,k.ltybz ghfd xtkjdtrf b<br />

dth[jdtycndf pfrjyf^ b d njv^ xnj,s ,t;tyws gjkexbkb<br />

vt;leyfhjlye. pfobne^ b xnj,s ,skb yfqltys htitybz b[<br />

nz;tkjuj gjkj;tybz&<br />

q Gfhkfvtynfhbb ljk;ys djpukfdbnm rfvgfyb. gj ghbyznb. cjjndtncnde.ob[<br />

pfrjyjd b ghjwtleh^ c ntv^ xnj,s b[ cnhfys ,skb<br />

yflkt;fobv j,hfpjv gjlujnjdktys r ghb,snb. boeob[ e,t;bof<br />

kbw* ghtljcnfdkzkb pfobne ntv^ rnj d ytq ye;lftncz^ b gjvjufkb<br />

,t;tywfv d b[ lj,hjdjkmyjv djpdhfotybb yf hjlbye^ b[ vtcnyjq<br />

byntuhfwbb bkb gthtctktybb d lheue. cnhfye e,t;bof&<br />

q Gfhkfvtynfhbb d cnhfyt ghjbc[j;ltybz ,t;tywtd (tckb gfhkfvtyn<br />

nfv dct tot aeyrwbjybhetn) vjuen gjvjxm d cjplfybb ghfdjds[ b<br />

gjkbnbxtcrb[ eckjdbq lkz ,tpjgfcyjuj b ljcnjqyjuj djpdhfotybz<br />

,t;tywtd&<br />

Gjrfpsdfnm ghbvth d htitybb djghjcjd ,t;tywtd b kbw^ boeob[ e,t;bof<br />

q Gfhkfvtynfhbb bvt.n juhjvyst djpvj;yjcnb gjrfpfnm^ xnj jyb<br />

pfybvf.n dtleott vtcnj d htitybb djghjcjd ,t;tywtd b kbw^<br />

‘<br />

96


oeob[ e,t;bof^ ghjdjlz rfvgfybb gj gjdsityb. ehjdyz byajhvbhjdfyyjcnb<br />

j,otcndtyyjcnb j njv^ xnj ,t;tyws --- ’nj k.lb^<br />

rjnjhsv euhj;f.n^ f yt nt^ rjnjhst cfvb ghtlcnfdkz.n cj,jq<br />

euhjpe&<br />

q<br />

Gfhkfvtynfhbb vjuen cgjcj,cndjdfnm gjdsityb. pyfybq<br />

j,otcndtyyjcnb cdjtq cnhfys d j,kfcnb vt;leyfhjlyjuj ghfdf<br />

,t;tywtd b vjuen gjvjxm cdjbv ghfdbntkmcndfv b bp,bhfntkzv<br />

gjyznm^ xnj cnhfyf pfbynthtcjdfyf d hfphf,jnrt ibhjrjq^ ecnjqxbdjq<br />

b gjcktljdfntkmyjq cbcntvs pfobns ,t;tywtd b lheub[ kbw^<br />

rjnjhst d ytq ye;lf.ncz& Gfhkfvtynfhbb vjuen yfghfdbnm d dthyjt<br />

heckj lt,fns gj djghjce e,t;bof^ ghjdtlz hfpkbxbt vt;le<br />

vbuhfwbjyysvb ghj,ktvfvb b djghjcfvb pfobns ,t;tywtd^ f nfr;t<br />

jcelbd hfcbpv b rctyjaj,b.&<br />

Gjjohznm htubjyfkmyst b vt;leyfhjlyst bybwbfnbds<br />

q Yfrjytw^ gfhkfvtynfhbb vjuen cdzpfnmcz cj cdjbvb rjkktufvb d<br />

lheub[ cnhfyf[^ xnj,s gjcjltqcndjdfnm dshf,jnrt htubjyfkmys[ b<br />

vt;leyfhjlys[ bybwbfnbd^ yfghfdktyys[ yf edf;tybt ,t;tywtd b<br />

pfobne b[ ghfd& n<br />

97


Ukfdf 6<br />

Ghbcjtlbytybt r vt;leyfhjlysv<br />

ljujdjhfv b ghbyznbt<br />

pfrjyjlfntkmcndf gj b[ dsgjkytyb.<br />

Gfhkfvtynfhbb nt[ cnhfy^ rjnjhst tot yt ghbcjtlbybkbcm r<br />

Rjydtywbb b Ghjnjrjke^ rfcf.obvcz cnfnecf ,t;tywtd^ vjuen<br />

gjllth;fnm ghbcjtlbytybt r ybv d rfxtcndt gthdjuj ifuf r<br />

exfcnb. d ht;bvt vt;leyfhjlyjq pfobns& Vt;gfhkfvtyncrbq Cj.p b<br />

Bcgjkybntkmysq Rjvbntn EDR< JJY ytjlyjrhfnyj ghbukfifkb lheubt<br />

cnhfys ghbcjtlbybnmcz r ntv 144 ujcelfhcndfv^ rjnjhst zdkz.ncz<br />

exfcnybrfvb Rjydtywbb b#bkb Ghjnjrjkf gj cjcnjzyb. yf zydfhm 2003<br />

ujlf (cvjnhbnt cnhfybwe 12)&<br />

C extnjv ytj,[jlbvjcnb d ghtlcrfpetvjv htfubhjdfybb yf gjnjrb<br />

,t;tywtd^ ghbcjtlbytybt r Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd b Ghjnjrjke<br />

r ytq zdkztncz df;ysv ifujv^ gjcrjkmre ghbcjtlbytybt%<br />

q<br />

q<br />

q<br />

q<br />

ghtlcnfdkztn cj,jq j,zpfntkmcndj ghbvtyznm vbybvfkmyst uevfybnfhyst<br />

cnfylfhns j,hfotybz c ,t;tywfvb*<br />

dyjcbn cdjq drkfl d ekexitybt jnyjitybq vt;le cnhfyjq ghjbc-<br />

[j;ltybz ,t;tywtd b cnhfyjq e,t;bof^ ltkfz frn ghtljcnfdktybz<br />

e,t;bof frnjv ytgjkbnbxtcrjuj [fhfrnthf*<br />

gjlxthrbdftn ;tkfybt ghbcjtlbyz.otujcz ujcelfhcndf cjnhelybxfnm<br />

c vt;leyfhjlysv cjj,otcndjv b EDR< JJY d gjbcrt htitybq<br />

ghj,ktv ,t;tywtd*<br />

ghbpyftn b erhtgkztn eybdthcfkmyjcnm vt;leyfhjlyjuj ghfdf<br />

,t;tywtd&<br />

‘Vt;gfhkfvtyncrbq Cj.p yfcnjzntkmyj cjdtnetn<br />

ntv cnhfyfv^ rjnjhst tot yt cltkfkb ’nj^ ghbcjtlbybnmcz<br />

r Rjydtywbb 1951 ujlf j cnfnect ,t;tywtd<br />

b Ghjnjrjke 1967 ujlf r ytq b r lheubv<br />

eybdthcfkmysv ljrevtynfv vt;leyfhjlyjuj<br />

uevfybnfhyjuj ghfdf b ghfdf ghfd xtkjdtrf^<br />

b ghbpsdftn dct ujcelfhcndf dsgjkybnm<br />

cdjb j,zpfntkmcndf^ dsntrf.obt bp yb[\&<br />

103-z vt;gfhkfvtyncrfz rjyathtywbz^ vfq 2000<br />

98


‘Utythfkmyfz Fccfv,ktz [ghbpyftn]^ xnj ghtljcnfdktybt ujcelfhcndjv<br />

e,t;bof kbwfv^ bvt.obv jcyjdfybt ccskfnmcz yf cnfnm. 14 Dctj,otq<br />

Ltrkfhfwbb ghfd xtkjdtrf^ zdkztncz vbhysv b uevfyysv frnjv b gj’njve yt<br />

vj;tn hfccvfnhbdfnmcz ybrfrbv lheubv ujcelfhcndjv rfr ytlhe;tk.,ysq<br />

frn\&<br />

Ghtfv,ekf r Ltrkfhfwbb Jhufybpfwbb J,]tlbytyys[ Yfwbq<br />

j nthhbnjhbfkmyjv e,t;bot^ geyrn 4&<br />

Ghbcjtlbytybt% cvsck cjj,otybz<br />

‚ Ghbcjtlbytybt ltvjycnhbhetn j,zpfntkmcndj<br />

ghbvtyznm vbybvfkmyst uevfybnfhyst cnfylfhns<br />

"nb cnfylfhns ,skb hfphf,jnfys d Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd b<br />

ctqxfc jlj,htys ,jkmibycndjv ujcelfhcnd&<br />

‚ Ghbcjtlbytybt vj;tn ekexibnm jnyjitybz vt;le<br />

cnhfyfvb<br />


J,obt djghjcs^ cdzpfyyst c ghbcjtlbytybtv<br />

‚ Cjltqcndetn kb ghbcjtlbytybt ghbnjre ,t;tywtd$<br />

Yfcrjkmrj dthjznysv zdkztncz nj^ xnj ghbcjtlbytybt r Rjydtywbb j<br />

cnfnect ,t;tywtd ghbdtltn r njve^ xnj ,t;tyws ,elen bcrfnm e,t;bof d<br />

rfrjq-nj jghtltktyyjq cnhfyt$<br />

Bvt.obqcz jgsn yt lftn jcyjdfybq lkz nfrjq nhtdjub&


q Ljk;yj kb ujcelfhcndj-exfcnybr Rjydtywbb<br />

ghtljcnfdkznm ,t;tywfv ptvk. bkb hf,jne$<br />

Yb Rjydtywbz j cnfnect ,t;tywtd^ yb Ghjnjrjk r ytq^ yb Rjydtywbz JFT<br />

yt nht,e.n jn ujcelfhcnd ghtljcnfdktybz ,t;tywfv ghtathtywbfkmyjuj<br />

ht;bvf ghb ghbj,htntybb cj,cndtyyjcnb bkb lkz gjkextybz ljcnegf r<br />

hf,jnt^ [jnz d jghtltktyys[ cbnefwbz[ ghtathtywbfkmysq ht;bv<br />

ljk;ty ghtljcnfdkznmcz ,t;tywfv d ckexft hf,jns gj yfqve& Ntv yt<br />

vtytt^ ghb j,ce;ltybb eckjdbq ghjlf;b ptvkb ujcelfhcndf-exfcnybrb<br />

Rjydtywbb ljk;ys ghbvtyznm nt ;t cfvst rhbnthbb gj jnyjityb. r<br />

,t;tywfv^ rfr b r lheubv rfntujhbzv byjcnhfyys[ uhf;lfy&<br />

‚ Jpyfxftn kb ghbcjtlbytybt r Rjydtywbb^ xnj<br />

,t;tyws vjuen jcnfdfnmcz gjcnjzyyj$<br />

q J,zpfyj kb ujcelfhcndj-exfcnybr ghtljcnfdkznm ,t;tywfv<br />

gjcnjzyyjt e,t;bot$<br />


Pfrjyjlfntkmcndj% cktle.obq ifu<br />

Ghbcjtlbytybt r Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd b Ghjnjrjke zdkztncz<br />

njkmrj gthdsv ifujv yf genb cjplfybz ltqcndtyyjq ghfdjdjq jcyjds<br />

lkz pfobns ,t;tywtd& Yfwbjyfkmyjt pfrjyjlfntkmcndj ljk;yj ghbybvfnmcz<br />

bkb bpvtyznmcz c wtkm. ,jktt ’aatrnbdyjuj ghbvtytybz<br />

gjkj;tybq Rjydtywbb b Ghjnjrjkf r ytq& EDR< JJY ntcyj cjnhelybxftn<br />

c ujcelfhcndfvb c ntv^ xnj,s rjyrhtnyst ghfdjdst nhflbwbb b htcehcs<br />

rf;ljuj ujcelfhcndf exbnsdfkb tuj vt;leyfhjlyst j,zpfntkmcndf& D nj<br />

dhtvz rfr vyjubt ghfdbntkmcndf ghtlkfuf.n pfrjys bkb ghbybvf.n<br />

flvbybcnhfnbdyst vths gj ecnfyjdktyb. ,jktt cnhjujuj rjynhjkz pf<br />

bvvbuhfwbtq^ jcj,jt dybvfybt cktletn j,hfnbnm yf gjkyjt drk.xtybt<br />

ghbywbgjd pfobns ,t;tywtd d ghfdjde. cnhernehe cnhfys&<br />

‘Vt;gfhkfvtyncrbq Cj.p yfcnjzntkmyj ghbpsdftn<br />

pfbynthtcjdfyyst ujcelfhcndf cnhjuj dsgjkyznm b j,tcgtxbnm<br />

dsgjkytybt cdjb[ j,zpfntkmcnd gj vt;leyfhjlyjve<br />

uevfybnfhyjve ghfde b vt;leyfhjlysv ljujdjhfv j ghfdf[<br />

xtkjdtrf b j ,t;tywf[\&<br />

102-z Rjyathtywbz Vt;gfhkfvtyncrjuj Cj.pf^ jrnz,hm 1999<br />

Ghbpyfdfz ytj,[jlbvjcnm njuj^ xnj ujcelfhcndf ljk;ys hfccvjnhtnm<br />

djghjc j ytghfdbkmyjv ghbvtytybb bkb pkjegjnht,ktybb ghjwtlehfvb<br />

jghtltktybz cnfnecf ,t;tywtd^ Bcgjkybntkmysq rjvbntn EDR< JJY<br />

ghbpdfk ujcelfhcndf j,tcgtxbnm cjjndtncndbt dyenhbujcelfhcndtyyjuj<br />

ghfdf b flvbybcnhfnbdys[ ghbywbgjd^ drk.xfz vths gj rjynhjk. pf<br />

vbuhfwbtq^ ghbywbgfv b cnfylfhnfv ghfdf ,t;tywtd b ghfdf ghfd<br />

xtkjdtrf& n<br />

Rjhjnrj j ukfdyjv%<br />

Dct^ xnj dfv ytj,[jlbvj pyfnm b ltkfnm^ xnj,s ghbcjtlbybnmcz<br />

r vt;leyfhjlysv ljujdjhfv gj ,t;tywfv b ghbyznm pfrjyjlfntkmcndj<br />

gj b[ dsgjkytyb.<br />

Cnfymnt exfcnybrjv vt;leyfhjlys[ ljujdjhjd gj ,t;tywfv<br />

q D rfxtcndt gthdjuj ifuf dfv cktletn ghjdthbnm^ gjlgbcfkj kb dfit<br />

ujcelfhcndj ukfdyst vt;leyfhjlyst ljujdjhs^ nj tcnm^ Rjydtywb. j<br />

cnfnect ,t;tywtd b Ghjnjrjk (cvjnhbnt cnh&12 bkb ghjdthmnt ’nj d<br />

vtcnys[ bcnjxybrf[ bkb d ,kb;fqitv ghtlcnfdbntkmcndt EDR< JJY*<br />

cvjnhbnt Ghbkj;tybt 3)&<br />

‘<br />

102


Tckb dfit ujcelfhcndj tot yt ghbcjtlbybkjcm r ’nbv ljujdjhfv^<br />

hfccvjnhbnt djpvj;yjcnm j,hfnbnmcz r ghfdbntkmcnde d gbcmvtyyjq<br />

ajhvt bkb cltkfqnt ecnysq pfghjc^ bkb ;t dytcbnt pfrjyjghjtrn jn<br />

cdjtuj bvtyb&<br />

q :tkfntkmyj^ xnj,s d ljgjkytybt r dfitq jcdtljvktyyjcnb b evtyb.<br />

bcgjkmpjdfnm bvt.obtcz d dfitv hfcgjhz;tybb gjkbnbxtcrbt b<br />

gfhkfvtyncrbt chtlcndf^ ds jpyfrjvbkbcm c .hblbxtcrbv ghjwtccjv<br />

ghbcjtlbytybz r vt;leyfhjlysv ljujdjhfv^ rfr ’nj jgbcfyj yb;t&<br />

Nbgjdst ljujdjhs b ltrkfhfwbb ghtlcnfdktys d Ghbkj;tybb 1&<br />

Tckb Rjydtywbz j cnfnect ,t;tywtd b Ghjnjrjk tot yt hfnbabwbhjdfys^<br />

bkb r ybv yt ghbcjtlbybkbcm<br />

q Tckb d ntxtybt ghbtvktvjuj gthbjlf dhtvtyb d gfhkfvtyn dytctyj<br />

ghtlkj;tybt j hfnbabrfwbb ’nb[ ljujdjhjd bkb j ghbcjtlbytybb r<br />

ybv^ j,zpfntkmyj ghjujkjceqnt pf yb[ gjckt gjkextybz ytj,[jlbvjq<br />

byajhvfwbb&<br />

q Tckb ghfdbntkmcndj yt gjlybvftn ’njn djghjc d gfhkfvtynt d ntxtybt<br />

hfpevyj ytj,[jlbvjuj chjrf^ bcgjkmpeqnt gfhkfvtyncre. ghjwtlehe<br />

pfghjcf d flhtc ghfdbntkmcndf^ xnj,s jyj j,]zcybkj^ gjxtve ’njn<br />

djghjc yt dsyjcbncz yf hfccvjnhtybt gfhkfvtynf b ghbpjdbnt<br />

ghfdbntkmcndj yfxfnm ,tp ghjvtlktybz ghjwtcc hfnbabrfwbb bkb<br />

ghbcjtlbytybz r erfpfyysv ljujdjhfv&<br />

q Tckb ghfdbntkmcndj gjlgbcfkj Rjydtywb. j cnfnect ,t;tywtd b<br />

Ghjnjrjk^ yj pflth;bdftn ghjwtcc b[ hfnbabrfwbb%<br />

-- Djcgjkmpeqntcm gfhkfvtyncrjq ghjwtlehjq pfghjcf d flhtc<br />

ghfdbntkmcndf lkz dszcytybz^ gjxtve tve yf ’nj nht,etncz nfr<br />

vyjuj dhtvtyb^ b ghjcbnt tuj ecrjhbnm ghjwtcc hfnbabrfwbb*<br />

-- Bcgjkmpeqnt cdjt ghfdj pfrjyjlfntkmyjq bybwbfnbds b dytcbnt<br />

pfrjyjghjtrn gj ’njve djghjce&<br />

Tckb ghfdbntkmcndj dscnegftn ghjnbd hfnbabrfwbb bkb ghbcjtlbytybz<br />

q Gjgsnfqntcm epyfnm gjlhj,yjcnb j nfrjq gjpbwbb ghfdbntkmcndf&<br />

q Ghb ytj,[jlbvjcnb gjvjubnt ecnhfybnm cjvytybz b ytljgjybvfybt<br />

df;yjcnb djghjcf b bcgjkmpeqnt cdjb gjkbnbxtcrbt cdzpb c wtkm.<br />

ecrjhtybz ghjwtccf hfnbabrfwbb*<br />

q Dscnegfqnt dvtcnt cj cdjbvb bp,bhfntkzvb pf ghjldb;tybt ltkf<br />

hfnbabrfwbb bkb ghbcjtlbytybz&<br />

Ghbcjtlbytybt r Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd<br />

q Ujcelfhcndf vjuen ghbcjtlbybnmcz r Rjydtywbb 1951 ujlf j cnfnect<br />

,t;tywtd d k.,jt dhtvz^ clfd ljrevtyn j ghbcjtlbytybb yf [hfytybt<br />

Utythfkmyjve ctrhtnfh. Jhufybpfwbb J,]tlbytyys[ Yfwbq&<br />

q Ljrevtyn j ghbcjtlbytybb ljk;ty ,snm gjlgbcfy Vbybcnhjv byjcnhfyys[<br />

ltk bkb Ukfdjq ujcelfhcndf bkb ghfdbntkmcndf& J,sxyj ljrevtyn<br />

gthtlftncz yf [hfytybt xthtp ghtlcnfdbntkz ghbcjtlbyz.otqcz cnhfys^<br />

frrhtlbnjdfyyjq ghb inf,-rdfhnbht JJY d Ym.-Qjhrt&<br />

q Nbgjdjq ljrevtyn j ghbcjtlbytybb r Rjydtywbb 1951 ujlf ghbdjlbncz<br />

d Ghbkj;tybb 1&<br />

‘<br />

103


Fkmnthyfnbdyst ltrkfhfwbb^ ghtlecvjnhtyyst gj Rjydtywbb<br />

q Ghb ghbcjtlbytybb r Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd ujcelfhcndf<br />

ljk;ys erfpfnm^ ds,bhf.n kb jyb fkmnthyfnbdyjt pyfxtybt (a) bkb<br />

(b) cnfnmb 1B(1) &<br />

q Cnfnmz 1B(1) ukfcbn% D yfcnjzotq Rjydtywbb ghbdtltyyst d cnfnmt 1^<br />

hfpltk F^ ckjdf ‘cj,snbz^ ghjbcitlibt lj 1 zydfhz 1951 ujlf\^<br />

jpyfxf.n kb,j% a) ‘cj,snbz^ ghjbcitlibt d Tdhjgt lj 1 zydfhz 1951<br />

ujlf\* bkb b) ‘cj,snbz^ ghjbcitlibt d Tdhjgt bkb d lheub[ vtcnf[ lj 1<br />

zydfhz 1951 ujlf\* b rf;ljt Ljujdfhbdf.ottcz ujcelfhcndj erf;tn d<br />

vjvtyn gjlgbcfybz^ hfnbabrfwbb bkb ghbcjtlbytybz^ rfrjuj njxyj bp<br />

erfpfyys[ pyfxtybq jyj ghblth;bdftncz d jnyjitybb j,zpfntkmcnd^<br />

ghbyzns[ bv yf ct,z yf jcyjdfybb yfcnjzotq Rjydtywbb&<br />

q Gjxnb dct cnhfys^ rjnjhst ghbcjtlbybkbcm r Rjydtywbb^ ghbyzkb<br />

,jktt ibhjrjt pyfxtybt (b)^ rjnjhjt^ rfr ghtlgjkfuftncz^ ,eltn<br />

nfr;t ghbyznj ujcelfhcndfvb^ rjnjhst ghbcjtlbyzncz r Rjydtywbb d<br />

,eleotv&<br />

q


q<br />

Nbgjdst ljrevtyns j ghfdjghttvcndt d jnyjitybb Rjydtywbb j<br />

cnfnect ,t;tywtd b Ghjnjrjkf^ cjjndtncnde.obt gthdjve dfhbfyne^<br />

ghbdjlzncz d Ghbkj;tybb 1&<br />

Jujdjhrb^ djphf;tybz bkb pfzdktybz^ hfcrhsdf.obt gjpbwbb gj jnltkmysv<br />

gjkj;tybzv<br />

q E,tlbntcm^ xnj Rjydtywbz j cnfnect ,t;tywtd b Ghjnjrjk yt<br />

cjghjdj;lf.ncz ybrfrbvb jujdjhrfvb^ yfghfdktyysvb yf juhfybxtybt<br />

caths b[ ghbvtytybz^ bkb rfrbvb-yb,elm djphf;tybzvb bkb<br />

pfzdktybzvb&<br />

q Tckb ghfdbntkmcndj j,hfnbkjcm d gfhkfvtyn c ghjcm,jq j hfnbabrfwbb<br />

erfpfyys[ ljrevtynjd c jujdjhrfvb^ juhfybxbdf.obvb cathe<br />

b[ ghbvtytybz^ djphf;tybzvb bkb pfzdktybzvb^ hfcrhsdf.obvb<br />

gjpbwbb gj jnltkmysv b[ gjkj;tybzv%<br />

-- e,tlbdibcm^ xnj nfrbt juhfybxtybz ytj,jcyjdfyys^ cjltqcndeqnt<br />

njve^ xnj,s j,obq bynthtc dpzk dth[ yfl dtljvcndtyysvb<br />

bkb pfdbczobvb jn xfcnys[ j,cnjzntkmcnd bynthtcfvb*<br />

-- ghb ytj,[jlbvjcnb^ vj,bkbpeqnt j,otcndtyyjt vytybt d<br />

gjkmpe njuj^ xnj,s ghfdbntkmcndj gthtcvjnhtkj cdjq gjl[jl&<br />

q Tckb jujdjhrb ghfdbntkmcndf^ juhfybxbdf.obt cathe ghbvtytybz<br />

ljrevtynjd^ djphf;tybz bkb pfzdktybz^ hfcrhsdf.obt gjpbwbb gj<br />

jnltkmysv gjkj;tybzv^ enhfnbkb cdj. frnefkmyjcnm^ ds vj;tnt%<br />

-- bcgjkmpjdfnm gfhkfvtyncre. ghjwtlehe pfghjcf lkz dszcytybz<br />

yfvthtybq ghfdbntkmcndf*<br />

-- ghtlghbyznm ltqcndbz c wtkm. cyznbz juhfybxtybq&<br />

q Ds vj;tnt nfr;t bcgjkmpjdfnm cdjt ghfdj bybwbbhjdfnm ghtlkj;tybt<br />

j cyznbb ’nb[ juhfybxtybq&<br />

Rjyrhtnyst jujdjhrb b juhfybxtybz^ ljgecrftvst gj Rjydtywbb<br />

Lkz njuj xnj,s Ljujdfhbdf.obtcz Ujcelfhcndf vjukb ghbyznm dj<br />

dybvfybt cgtwbfkmyst eckjdbz^ ceotcnde.obt yf vjvtyn ghbcjtlbytybz^<br />

Rjydtywbz j cnfnect ,t;tywtd b Ghjnjrjk gjpdjkz.n bv jghtltkbnm<br />

juhfybxtybz bkb cltkfnm jujdjhrb d jnyjitybb b[ jghtltktyys[<br />

gjkj;tybq& Jlyfrj d cjjndtncndbb cj cnfnmtq 42 jujdjhrb yt vjuen<br />

,snm cltkfys r ytrjnjhsv jcyjdysv gjkj;tybzv Rjydtywbb%<br />

-- Cnfnmz 1% Jghtltktybt gjyznbz ‘,t;tytw\*<br />

-- Cnfnmz 3% Ytljgecnbvjcnm lbcrhbvbyfwbb*<br />

-- Cnfnmz 4% Htkbubjpyst e,t;ltybz*<br />

-- Cnfnmz 16(1)% Ghfdj yf j,hfotybt d cel*<br />

-- Cnfnmz 33% Pfghtotybt dscskrb ,t;tywtd*<br />

-- Cnfnmb 36 gj 46 drk.xbntkmyj% Pfrk.xbntkmyst gjkj;tybz&<br />

q Ghb ghbcjtlbytybb r Rjydtywbb jujdjhrb vjuen ,snm cltkfys r tt<br />

k.,jq(sv) cnfnmt(zv)^ ghb ghb ’njv jcnf.ncz d cbkt dsitegjvzyenst<br />

bcrk.xtybz&<br />

‘<br />

105


q Rhjvt njuj^ jujdjhrb vjuen ,snm cltkfys b r cnfnmt IV Ghjnjrjkf^<br />

rjnjhfz cjjndtncndetn cnfnmt 38 Rjydtywbb (hfphtitybt cgjhjd)&<br />

q Ybrfrbt jujdjhrb yt vjuen ,snm cltkfys r cnfnmt II Ghjnjrjkf j<br />

cjnhelybxtcndt c EDR< JJY&<br />

q Cj dhtvtytv b d cjjndtncndbb c bpvtybdibvbcz j,cnjzntkmcndfvb<br />

ytrjnjhst ujcelfhcndf htibkb cyznm jujdjhrb^ cltkfyyst dj dhtvz<br />

ghbcjtlbytybz r Rjydtywbb&<br />

Ghbyznbt pfrjyjlfntkmcndf lkz bvgktvtynfwbb Rjydtywbb b Ghjnjrjkf<br />

q Gjckt hfnbabrfwbb Rjydtywbb b Ghjnjrjkf b b[ dcnegktybz d cbke<br />

gjcnfhfqntcm^ xnj,s gfhkfvtyn ghbyzk yfwbjyfkmyjt pfrjyjlfntkmcndj^<br />

rjnjhjt ,s cjjndtncndjdfkj gjkj;tybzv vt;leyfhjlys[<br />

ljujdjhjd&<br />

q Ghb ytj,[jlbvjcnb djcgjkmpeqntcm gfhkfvtyncrjq ghjwtlehjq b<br />

gjnht,eqnt jn ghfdbntkmcndf ghtlcnfdbnm yf hfccvjnhtybt gfhkfvtynf<br />

d ntxtybt ghbtvktvjuj dhtvtyb pfrjyjghjtrns bkb ljgjkytybz<br />

r ceotcnde.obv pfrjyfv&<br />

q D xfcnyjcnb^ lj,bdfqntcm njuj^ xnj,s pfrjys gj bvvbuhfwbb^<br />

uhf;lfycnde b eujkjdysq rjltrc cjjndtncndjdfkb yjhvfv<br />

vt;leyfhjlyjuj ghfdf ,t;tywtd&<br />

Ghb ytj,[jlbvjcnb j,hfnbntcm r ytpfdbcbvsv ’rcgthnfv bkb pf cjdtnjv r<br />

EDR< JJY<br />

q Ghb ytj,[jlbvjcnb j,hfnbntcm r yfwbjyfkmysv b vt;leyfhjlysv<br />

’rcgthnfv c ghjcm,jq^ xnj,s jyb vjukb dscrfpfnm cdjt vytybt&<br />

q Pfrjyjlfntkmcndj^ bvgktvtynbhe.ott Rjydtywb. b Ghjnjrjk j<br />

cnfnect ,t;tywtd^ ,eltn pfdbctnm jn yfwbjyfkmys[ ghfdjds[ nhflbwbq^<br />

dyenhtyyb[ j,cnjzntkmcnd b jn njq vths^ d rjnjhjq ,t;tyws b<br />

kbwf^ boeobt e,t;bof^ e;t yfikb pfobne gj lheubv hfpltkfv<br />

dyenhbujcelfhcndtyyjuj ghfdf& EDR< JJY ghtljcnfdkztn gjvjom d<br />

’njv rf;ljq jnltkmyjq cnhfyt gj tt ghjcm,t& Eghfdktybt Dth[jdyjuj<br />

rjvbccfhf vj;tn ghtljcnfdbnm byajhvfwb.^ lfnm cjdtn b ghtlcnfdbnm<br />

htrjvtylfwbb gfhkfvtynfhbzv bkb b[ gthcjyfke&<br />

q Ghtlcnfdbntkmcnde EDR< JJY^ hfcgjkj;tyyjve yf nthhbnjhbb<br />

pfbynthtcjdfyyjuj ujcelfhcndf bkb jndtxf.otuj pf ytuj^ [jhjij<br />

bpdtcnys vtcnyst b htubjyfkmyst eckjdbz^ f nfr;t b vt;leyfhjlyst<br />

cnfylfhns& Ghtlcnfdbntkmcndf EDR< JJY vjuen dscnegfnm d<br />

rfxtcndt ukfdys[ gfhnythjd gfhkfvtynfhbtd^ gjkexfz ghb ’njv<br />

gjllth;re cj cnjhjys Ltgfhnfvtynf EDR< JJY gj vt;leyfhjlyjq<br />

pfobnt (cvjnhbnt Ghbkj;tybt 3^ cgbcjr ghtlcnfdbntkmcnd EDR<<br />

JJY)& n<br />

106


Jcyjdyst ’ktvtyns yfwbjyfkmyjuj<br />

pfrjyjlfntkmcndf gj ,t;tywfv<br />

D rfxtcndt gthdjuj ifuf d ghjwtcct hfphf,jnrb yfwbjyfkmyjuj pfrjyjlfntkmcndf<br />

gj pfobnt ,t;tywtd gfhkfvtynfhbb vjuen hfccvjnhtnm<br />

cktle.obt ’ktvtyns^ jcyjdfyyst yf erfpfyyjv vt;leyfhjlyjv ghfdt b<br />

cnfylfhnf[%<br />

Ytljgecnbvjcnm lbcrhbvbyfwbb<br />

Cnfnmz 3 Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd* cnfnmz IV Rjydtywbb JFT*<br />

cnfnmz 2 Dctj,otq Ltrkfhfwbb ghfd xtkjdtrf<br />

q<br />

q<br />

Ghtldfhbntkmyst gjkj;tybz ljk;ys cjlth;fnm j,oe. ufhfynb.<br />

njuj^ xnj pfrjyjlfntkmcndj ,eltn ghbvtyznmcz ,tp lbcrhbvbyfwbb gj<br />

ghbpyfre hfcs^ dthjbcgjdtlfybz^ uhf;lfycndf^ ghbyflkt;yjcnb r<br />

jghtltktyyjq cjwbfkmyjq uheggt^ gjkbnbxtcrb[ e,t;ltybq bkb<br />

cnhfys ghjbc[j;ltybz gj jnyjityb. rj dctv kbwfv^ ghbpyfyysv<br />

d rfxtcndt ,t;tywtd&<br />

Jghtltktybt gjyznbz ‘kbwj^ boeott e,t;bof\ ljk;yj drk.xfnm<br />

k.,jt kbwj^ rjnjhjt dshf;ftn ;tkfybt gjkexbnm e,t;bot ytpfdbcbvj<br />

jn njuj^ ghtlcnfdbkj kb jyj jabwbfkmyjt [jlfnfqcndj j<br />

ghtljcnfdktybb e,t;bof bkb ytn&<br />

Rhbnthbb jghtltktybz gjyznbz ‘,t;tytw\<br />

Cnfnmz 1F b D Rjydtywbb* Geyrns 6F b 6D Ecnfdf EDR< JJY* Cnfnmz<br />

1(1)^ (2) b (3) Rjydtywbb JFT<br />

q<br />

q<br />

q<br />

D ckexft ujcelfhcnd-exfcnybrjd Rjydtywbb#Ghjnjrjkf j cnfnect<br />

,t;tywtd rhbnthbb jghtltktybz gjyznbz ‘,t;tytw\ ljk;ys cjjndtncndjdfnm^<br />

gj rhfqytq vtht^ jghtltktyb.^ lfyyjve d ’nb[ ljrevtynf[&<br />

Ujcelfhcndfv-exfcnybrfv Rjydtywbb JFT cktletn ghbvtyznm hfcibhtyyjt<br />

jghtltktybt gjyznbz ‘,t;tytw\^ lfyyjt d ’njq Rjydtywbb&<br />

EDR< JJY ghbpsdftn dct ujcelfhcndf hfccvjnhtnm djghjc j<br />

ghbyznbb ,jktt ibhjrjuj jghtltktybz gjyznbz ‘,t;tytw\^ ghbdjlbvjuj<br />

d Rjydtywbb JFT b Rfhnf[tycrjq Ltrkfhfwbb&<br />

Vt;leyfhjlyjt cjj,otcndj tot yt ghbikj r cjukfcjdfyyjve<br />

vytyb.^ rjnjhjt j,zpsdfkj ,s ujcelfhcndf ltqcndjdfnm c extnjv<br />

’njuj ibhjrjuj jghtltktybz gj jnyjityb. r kbwfv^ rjnjhst<br />

jndtxf.n lfyyjve jghtltktyb. gjyznbz ‘,t;tytw\& Nfrbv j,hfpjv^<br />

vfylfn^ gjkextyysq EDR< JJY jn Utythfkmyjq Fccfv,ktb JJY^ yt<br />

gjlrhtgkzkcz d ntxtybt vyjub[ ktn j,zpfntkmcndfvb^ rjnjhst<br />

ghbybvfkb yf ct,z ujcelfhcndf& "nj jpyfxftn^ xnj pfobnf nfrb[<br />

k.ltq jcyjdfyf crjhtt yf lbcrhtwbjyyjv ghfdt ujcelfhcnd^ xtv yf<br />

vt;leyfhjlyjv ghfdt&<br />

‘<br />

107


q<br />

q<br />

q<br />

Gjrf yt ljcnbuyen vt;leyfhjlysq rjyctycec^ b rfr jlby bp gentq r<br />

tuj ljcnb;tyb.^ gfhkfvtynfhbb vjukb ,s hfccvjnhtnm djghjc j<br />

drk.xtybb d yfwbjyfkmyjt pfrjyjlfntkmcndj gjkj;tybz j ghtljcnfdktybb<br />

pfobns k.lzv^ cgfcf.obvcz jn djjhe;tyys[ rjyakbrnjd^<br />

cktlez ghbvthfv Rjydtywbb JFT b Rfhnf[tycrjq Ltrkfhfwbb&<br />

Gjkj;tybz^ gj rjnjhsv bp vt;leyfhjlyjq pfobns bcrk.xf.ncz<br />

jghtltktyyst rfntujhbb ,t;tywtd^ nfr;t zdkz.ncz xfcnm. rhbnthbtd<br />

jghtltktybz gjyznbz ‘,t;tytw\& Gjkj;tybzvb j, bcrk.xtybb<br />

zdkz.ncz hfpltks D^ E b F cnfnmb 1 Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd<br />

b cnfnmz 1 (5) Rjydtywbb JFT& Gjcrjkmre gthtxtym gjkj;tybq j,<br />

bcrk.xtybb d Rjydtywbb 1951 ujlf zdkztncz bcxthgsdf.obv^ d<br />

yfwbjyfkmyjv pfrjyjlfntkmcndt yt cktletn ybxtuj vtyznm bkb<br />

lj,fdkznm d ’nb gjkj;tybz&<br />

Gjkj;tybz^ rjnjhst jghtltkz.n eckjdbz ghtrhfotybz cnfnecf<br />

,t;tywf^ nfr;t cjcnfdkz.n xfcnm rhbnthbtd jghtltktybz gjyznbz<br />

‘,t;tytw\& Gjkj;tybzvb j, bcrk.xtybb zdkz.ncz cnfnmz 1C<br />

Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd b cnfnmz 1 (4) Rjydtywbb JFT&<br />

Gjcrjkmre gthtxtym gjkj;tybq j ghtrhfotybb cnfnecf ,t;tywf d<br />

Rjydtywbb 1951 ujlf zdkztncz bcxthgsdf.obv^ d yfwbjyfkmyjv<br />

pfrjyjlfntkmcndt yt cktletn ybxtuj vtyznm bkb lj,fdkznm d ’nb<br />

gjkj;tybz&<br />

Ghjwtlehs jghtltktybz cnfnecf ,t;tywf<br />

q Jghtltktybt cnfnecf zdkztncz rk.xtdsv vjvtynjv pfobns^ jlyfrj<br />

ghjwtlehs jghtltktybz cnfnecf yt bpkj;tys ltnfkmyj d Rjydtywbb<br />

1951 ujlf&<br />

q<br />

Vyjubt cnhfys^ f nfr;t EDR< JJY^ yfrjgbkb ,jufnsq jgsn d<br />

ghbvtytybb jghtltktybz gjyznbz ‘,t;tytw\& Ntv yt vtytt^ ’nj nfr;t<br />

jlyf bp j,kfcntq^ yf rjnjhe. jrfpsdf.n dkbzybt yfwbjyfkmyst<br />

ghfdjdst cnhernehs^ htcehcs b gjnht,yjcnb&<br />

q Bcgjkybntkmysq Rjvbntn EDR< JJY htrjvtyljdfk yf<br />

vt;leyfhjlyjv ehjdyt jghtltktyyst vbybvfkmyst nht,jdfybz d<br />

jnyjitybb ghjwtleh jghtltktybz cnfnecf ,t;tywtd (cvjnhbnt Ukfde 3)&<br />

Ghbywbg ytdscbkrb b dsldjhtybt ,t;tywtd<br />

Cnfnmb 32 b 33 Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd* Cnfnmz II (3) Rjydtywbb<br />

JFT* Pfrk.xtybt @ 6 Bcgjkrjvf EDR< JJY (XXVIII)* Pfrk.xtybt @ 7<br />

Bcgjkrjvf EDR< JJY (XXVIII)<br />

q<br />

Dyenhbujcelfhcndtyyjt ghfdj ljk;yj jlyjpyfxyj pfobofnm ,t;tywtd b<br />

kbw^ boeob[ e,t;bof^ jn djpdhfotybz rfrbv ,s nj yb ,skj cgjcj,jv<br />

yf uhfybws cnhfys^ ult b[ ;bpyb bkb cdj,jlt euhj;ftn jgfcyjcnm gj<br />

ghbxbyt b[ hfcs^ dthjbcgjdtlfybz^ uhf;lfycndf^ ghbyflkt;yjcnb r<br />

jghtltktyyjq cjwbfkmyjq uheggt bkb gjkbnbxtcrb[ e,t;ltybq&<br />

‘<br />

108


q<br />

q<br />

q<br />

Ghbywbg ytdscskrb rjlbabwbhjdfy d cnfnmt 33 Rjydtywbb 1951 ujlf&<br />

D ’njq ;t cnfnmt nfr;t cjlth;bncz jlyj df;yjt bcrk.xtybt% ghbywbg<br />

ytdscskrb yt vj;tn ghbvtyznmcz gj jnyjityb. r ,t;tywe^ tckb tcnm<br />

edf;bntkmyst ghbxbys cxbnfnm^ xnj lfyyjt kbwj vj;tn ghtlcnfdkznm<br />

cj,jq euhjpe ,tpjgfcyjcnb cnhfys^ d rjnjhjq jy#jyf<br />

yf[jlbncz^ bkb tckb^ ,elexb jce;ltyysv d cjdthitybb jcj,tyyj<br />

nz;rjuj ghtcnegktybz^ ’nj kbwj ghtlcnfdkztn j,otcndtyye. euhjpe<br />

lkz cnhfys&<br />

Ujcelfhcndf-exfcnybrb Rjydtywbb ghjnbd gsnjr b lheub[ ;tcnjrb[^<br />

,tcxtkjdtxys[ bkb eyb;f.ob[ ljcnjbycndj dbljd j,hfotybz b<br />

yfrfpfybz^ Vt;leyfhjlyjuj gfrnf j uhf;lfycrb[ b gjkbnbxtcrb[<br />

ghfdf[ bkb hfpkbxys[ htubjyfkmys[ ljujdjhjd gj ghfdfv xtkjdtrf<br />

dpzkb yf ct,z hfpkbxyst b ljgjkybntkmyst j,zpfntkmcndf d jnyjitybb<br />

ghbywbgf ytdscskrb D ’nb[ cnhfyf[ gfhkfvtynfhbb vjukb ,s<br />

hfccvjnhtnm djghjc j cdtltybb djtlbyj dct[ ’nb[ ghbywbgjd pfobns d<br />

jlyjv pfrjyjlfntkmyjv frnt&<br />

Pfrjyjlfntkmcndj ljk;yj nfr;t ghtlecvfnhbdfnm^ xnj ,t;tytw^<br />

yf[jlzobqcz d cnhfyt yf pfrjyys[ jcyjdfybz[^ vj;tn ,snm dsckfy<br />

njkmrj tckb jy ghtlcnfdkztn cj,jq euhjpe ,tpjgfcyjcnb cnhfys bkb<br />

j,otcndtyyjve gjhzlre& Jy bvttn ghfdj yf jghtltktyyst ghjwtlehyst<br />

ufhfynbb yf ght,sdfybt d cnhfyt lj cdjtq dscskrb&<br />

Ytktufkmysq d]tpl d cnhfye b pflth;fybt<br />

Cnfnmz 31 Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd* Pfrk.xtybt @ 44 Bcgjkrjvf<br />

EDR< JJY (XXVII)* Herjdjlzobt erfpfybz EDR< JJY j pflth;fybb<br />

kbw^ boeob[ e,t;bof&<br />

q Yf ,t;tywtd b boeob[ e,t;bof kbw^ rjnjhst ytpfrjyyj d]tp;f.n d<br />

cnhfye bkb yf[jlzncz yf tt nthhbnjhbb ytpfrjyyj^ yt ljk;ys<br />

yfkfufnmcz dpscrfybz^ ghb eckjdbb^ xnj jyb ,tp ghjvtlktybz cfvb<br />

zdzncz r cjjndtncnde.obv dkfcnzv b ghtlcnfdzn bv eljdktndjhbntkmyjt<br />

j,]zcytybt cdjtuj ytpfrjyyjuj d]tplf bkb ght,sdfybz d<br />

cnhfyt (cv& Ukfde 5)&<br />

Eljcnjdthtybt kbxyjcnb b ghjtplyst ljrevtyns<br />

Cnfnmb 27 b 28 Rjydtywbb 1951 ujlf^ ghbkj;tybz r ytq* Cnfnmz VI<br />

Rjydtywbb JFT* Pfrk.xtybt @ 35 (XXXV) Bcgjkrjvf EDR< JJY*<br />

Pfrk.xtybt @ 49 (XXXVIII) Bcgjkrjvf EDR< JJY&<br />

q Gj pfrjyjlfntkmcnde ljk;yf ghtlecvfnhbdfnmcz dslfxf ghbpyfyysv<br />

,t;tywfv eljcnjdthtybq kbxyjcnb b ghjtplys[ ljrevtynjd ntv<br />

,t;tywfv^ rjnjhst yf[jlzncz d cnhfyt yf pfrjyys[ jcyjdfybz[&<br />

q Dslfxf ghjtplyjuj ljrevtynf yt jpyfxftn ghtljcnfdktybz ,t;tywe<br />

uhf;lfycndf^ Ntv yt vtytt nfrbt ljrevtyns bvt.n lkz ,t;tywtd<br />

jcj,e. df;yjcnm^ gjcrjkmre jyb j,ktuxf.n bv gjtplrb d lheubt<br />

cnhfys rfr d wtkz[ ext,s^ gjbcrf hf,jns^ ktxtybz bkb gthtctktybz^<br />

nfr b d lheub[ wtkz[&<br />

q Ytj,[jlbve. gjvjom d ’njv vj;yj gjkexbnm d vtcnyjv ghtlcnfdbntkmcndt<br />

EDR< JJY&<br />

‘<br />

109


Gjvtotybz lkz ghbtvf ,t;tywtd b jrfpfybt gjvjob<br />

q<br />

D pfdbcbvjcnb jn bvt.ob[cz d cnhfyt htcehcjd vj;tn jrfpsdfnmcz<br />

gjvjom ,t;tywfv^ rjnjhst d ytq ye;lf.ncz^ d ntxtybt dhtvtyb^<br />

ytj,[jlbvjuj lkz dsytctybz jrjyxfntkmyjuj htitybz gj b[ pfzdktybzv&<br />

q<br />

Gjvjom^ rjnjhfz vj;tn ,snm jrfpfyf rjvgtntynyjq ytghfdbntkmcndtyyjq<br />

jhufybpfwbtq^ vj;tn drk.xfnm%<br />

-- ghtljcnfdktybt ghtlvtnjd gthdjq ytj,[jlbvjcnb b^ tckb ’nj<br />

ghbvtybvj^ cjwbfkmys[ kmujn*<br />

-- rjycekmnfnbdye. gjvjom ghb cjcnfdktybb b gjlfxt [jlfnfqcndf<br />

c ghjcm,jq j ghtljcnfdktybb cnfnecf ,t;tywf^ f nfr;t gj<br />

flvbybcnhfnbdysv djghjcfv*<br />

-- rjycekmnbhjdfybt gj cjwbfkmysv djghjcfv*<br />

-- jrfpfybt .hblbxtcrjq gjvjob&<br />

Lheubt ghfdf b j,zpfyyjcnb ,t;tywtd<br />

(Ukfds II,III, IV b V Rjydtywbb j cnfnect ,t;tywtd)<br />

q<br />

q<br />

q<br />

D cjjndtncndbb cj cnfylfhnfvb^ ghbvtyztvsvb r uhf;lfyfv cnhfys^<br />

,t;tywfv ljk;ys ,snm ghtljcnfdktys cktle.obt ghfdf%<br />

-- Cjdthifnm htkbubjpyst j,hzls b gjkexfnm htkbubjpyjt<br />

j,hfpjdfybt% yt ljgecrf.ncz ybrfrbt jujdjhrb*<br />

-- Gjkexfnm yfxfkmyjt j,hfpjdfybt d ujcelfhcndtyys[ irjkf[*<br />

-- Gjkexfnm ujcelfhcndtyyst gjcj,bz^ bcgjkmpjdfnm cjwbfkmyjt<br />

j,tcgtxtybt b nheljdjt pfrjyjlfntkmcndj*<br />

-- J,hfofnmcz d cel (yt ljgecrf.ncz ybrfrbt jujdjhrb)*<br />

-- Gjkexfnm ghfdjde. gjvjom*<br />

-- Jceotcndkznm ghfdf hjlbntktq&<br />

D Rjydtywbb hfccvfnhbdftncz nfr;t hzl djghjcjd^ rjnjhst jrfpsdf.n<br />

df;yjt djpltqcndbt yf gjdctlytdye. ;bpym ,t;tywf%<br />

-- ghbj,htntybt ldb;bvjuj b ytldb;bvjuj bveotcndf (cnfnmz 13)*<br />

-- pfyznbz^ ghbyjczobt lj[jl (cnfnmb 17^ 18 b 19)*<br />

-- ;bkboysq djghjc (cnfnmz 3)*<br />

-- nheljdjt pfrjyjlfntkmcndj b cjwbfkmyjt j,tcgtxtybt (cnfnmz 24)&<br />

E rf;ljuj ,t;tywf ceotcnde.n j,zpfntkmcndf d jnyjitybb cnhfys^<br />

d rjnjhjq jy yf[jlbncz^ b jy ljk;ty gjlxbyznmcz pfrjyfv b<br />

hfcgjhz;tybzv^ f nfr;t vthfv^ ghbybvftvsv dkfcnzvb lkz gjllth;fybz<br />

j,otcndtyyjuj gjhzlrf (cnfnmz 2)&<br />

‘<br />

110


Hjkm EDR< JJY<br />

Cnfnmz 35 Rjydtywbb 1951 ujlf* Cnfnmz VIII Rjydtywbb JFT<br />

Ljk;ys ,snm ghtlecvjnhtys rjyrhtnyst gjkj;tybz j cjnhelybxtcndt c<br />

EDR< JJY b jrfpfybb tve cjltqcndbz d dsgjkytybb cdjtq rjynhjkbhe.otq<br />

hjkb^ d njv xbckt gentv ghtljcnfdktybz cdtltybq b cnfnbcnbxtcrb[<br />

lfyys[ j gjkj;tybb ,t;tywtd d cnhfyt^ j, bvgktvtynfwbb<br />

cjjndtncnde.ob[ vt;leyfhjlys[ ljujdjhjd j ,t;tywf[ b j pfrjyf[^<br />

hfcgjhz;tybz[ b gjcnfyjdktybz[ gj djghjce j ,t;tywf[&<br />

Rjyabltywbfkmyjcnm<br />

q Ljk;yf cj[hfyznmcz rjyabltywbfkmyjcnm gthcjyfkmyjq byajhvfwbb<br />

jnyjczotqcz r kbwfv^ boeobv e,t;bof^ b ,t;tywfv&<br />

q<br />

Hfpukfitybt k.,jq nfrjq gthcjyfkmyjq byajhvfwbb gjcnjhjyybv<br />

kbwfv vj;tn ghjbc[jlbnm njkmrj c cjukfcbz cjjndtncnde.otuj<br />

,t;tywf bkb kbwf^ boeotuj e,t;bof&<br />

Ghfdf xtkjdtrf<br />

q Df;yj ghjcktlbnm pf ntv^ xnj,s pfrjyjlfntkmcndj yt cjlth;fkj<br />

ybrfrb[ gjkj;tybq^ rjnjhst gjpdjkzkb ,s k.,sv dkfcnzv<br />

ghtlghbybvfnm rfrbt-kb,j ltqcndbz d jnyjitybb ,t;tywtd bkb<br />

kbw^ boeob[ e,t;bof^ rjnjhst vjuen zdkznmcz yfheitybtv rfrb[<br />

,s nj yb ,skj ghfd b jcyjdys[ cdj,jl^ jghtltktyys[ j,obv<br />

vt;leyfhjlysv ghfdjv ghfd xtkjdtrf& n<br />

111


Ukfdf 7<br />

Abyfycbhjdfybt<br />

Vt;leyfhjlyjt j,zpfntkmcndj yt djpdhfofnm ,t;tywtd d vtcnf^<br />

ult b[ ;bpyb euhj;ftn jgfcyjcnm^ zdkztncz f,cjk.nysv b<br />

ghbvtyztncz gj jnyjityb. rj dctv cnhfyfv ytpfdbcbvj jn<br />

ehjdyz b[ ’rjyjvbxtcrjuj hfpdbnbz& J,tcgtxtybt gjnht,yjcntq<br />

,t;tywtd^ cgfcf.ott b[ ;bpyb^ hfphf,jnrf b ghbyznbt cghfdtlkbds[ b<br />

’aatrnbdys[ ghjwtleh ghtljcnfdktybz e,t;bof^ jrfpfybt gjvjob<br />

,t;tywfv ghb b[ djpdhfotybb yf hjlbye bkb byntuhfwbb d vtcnyst<br />

cjj,otcndf --- dct ’nj nht,etn ltytu^ rjnjhst dsltkz.n ghbybvf.obt<br />

,t;tywtd ujcelfhcndf^ f nfr;t vt;leyfhjlyjt cjj,otcndj d le[t<br />

vt;leyfhjlyjq cjkblfhyjcnb& Jlyfrj gjnht,yjcnb yfvyjuj ghtdsif.n<br />

abyfycjdst djpvj;yjcnb& Gjcrjkmre gfhkfvtynfhbb buhf.n rk.xtde.<br />

hjkm ghb dsltktybb ,.l;tnys[ fccbuyjdfybq^ ’aatrnbdyjcnm rfr<br />

gjkbnbrb b[ ghfdbntkmcnd gj jrfpfyb. gjvjob b ghtljcnfdktyb.<br />

e,t;bof ,t;tywfv^ nfr b vt;leyfhjlyjq cbcntvs pfobns ,t;tywtd^<br />

pfdbcbn jn pfbynthtcjdfyyjcnb gfhkfvtynfhbtd d b[ abyfycbhjdfybb&<br />


yjcnm bkb jrfpsdftn gjvjom ghfdbntkmcnde d gjbcrt lheub[ bcnjxybrjd<br />

abyfycbhjdfybz& Ghbjhbntns ,elen vtyznmcz d rf;ljv rjyrhtnyjv<br />

ckexft^ yj ,jkmibycnde cnhfy ytj,[jlbvj bvtnm cbcntve gj ghbtve<br />

kbw^ boeob[ e,t;bof^ b eljdktndjhtyb. bp jcyjdys[ gjnht,yjcntq&<br />

Ghfdbntkmcndfv ytj,[jlbvj nfr;t bvtnm rfre.-yb,elm jhufybpfwb.^<br />

rjnjhfz pfybvfkjcm ,s djghjcfvb ,t;tywtd^ yfghbvth^ jhufy^ rjnjhsq<br />

ghjdjlbn ghjwtlehe jghtltktybz cnfnecf ,t;tywtd& Bcgjkmpez cdjq<br />

gznbltcznbktnybq jgsn hf,jns dj dct[ cnhfyf[ vbhf^ EDR< JJY vj;tn<br />

gjlcrfpfnm^ rfrbt ’rjyjvbxtcrb ’aatrnbdyst cnhernehs b ghjwtlehs<br />

vjuen jndtxfnm vtcnysv eckjdbzv&<br />

Dsltktybt chtlcnd lkz EDR< JJY<br />

Vt;leyfhjlyfz gjvjom ,t;tywfv yfghfdkztncz xthtp EDR< JJY^<br />

ytghfdbntkmcndtyyst jhufybpfwbb bkb jlyjdhtvtyyj xthtp yb[ j,jb[&<br />

EDR< JJY zdkztncz jlybv bp ytvyjub[ exht;ltybq JJY^ rjnjhjt<br />

pfdbcbn gjxnb gjkyjcnm. jn lj,hjdjkmys[ gj;thndjdfybq yf abyfycbhjdfybt<br />

tuj jgthfwbq& Vtytt lde[ ghjwtynjd ujljdjuj ,.l;tnf EDR<<br />

JJY gjcnegf.n bp ,.l;tnf JJY* jcnfkmye. xfcnm ,.l;tnf cjcnfdkz.n<br />

gj;thndjdfybz ujcelfhcnd^ jnltkmys[ kbw b xfcnyjuj ctrnjhf&<br />


xhtpdsxfqys[ ghbpsdjd d gthbjl ghjdtltybz jgthfwbq d Rjcjdj b<br />

Djcnjxyjv Nbvjht^ EDR< JJY gjkexbkj ,jktt 15 vbkkbjyjd ljkkfhjd<br />

CIF jn xfcnyjuj ctrnjhf d 2000 ujle& Chtlcndf ,skb vj,bkbpjdfys d<br />

jcyjdyjv d cnhfyf[ Tdhjgs (Ahfywbz^ Uthvfybz^ Bnfkbz^ Bcgfybz b<br />

Dtkbrj,hbnfybz)^ Cjtlbytyys[ Infnf[ Fvthbrb b Zgjybb&<br />

YGJ dyjczn cdjq drkfl d ujljdjq ,.l;tn EDR< JJY^ j,hfofzcm r<br />

ibhjrjq j,otcndtyyjcnb jn bvtyb EDR< JJY ghb ghjdtltybb hzlf<br />

jgthfwbq& Ytrjnjhst YGJ^ nfrbt rfr Espan˜a con ACNUR, USA for UNHCR,<br />

UK for UNHCR (Refaid) and Action Refugies, pfybvf.ncz rjyrhtnyj c,jhjv<br />

chtlcnd lkz EDR< JJY& D gjcktlybt ujls j,]tv gj;thndjdfybq<br />

xfcnyjuj ctrnjhf b YGJ edtkbxbdfkcz d htpekmnfnt cjdvtcnys[ ecbkbq<br />

gj gjdsityb. byajhvbhjdfyyjcnb ibhjrjq j,otcndtyyjcnb gj hflbj^<br />

xthtp ghtcce b lheubt rfyfks vfccjdjq byajhvfwbb&<br />

‚ Gjnht,yjcnm d ghtlcrfpetvjv b ub,rjv<br />

abyfycbhjdfybb<br />

Jcyjdyst ljyjhs EDR< JJY<br />

(d 2000 u^ d vbkkbjyf[ ljkkfhjd CIF)<br />

Cjtlbytyyst Infns Fvthbrb 245^2<br />

Zgjybz<br />

99^9<br />

Yblthkfyls<br />

48^0<br />

Idtwbz<br />

42^0<br />

Tdhjgtqcrfz Rjvbccbz<br />

41^0<br />

Yjhdtubz<br />

41^0<br />

Lfybz<br />

37^0<br />

Dtkbrj,hbnfybz<br />

31^0<br />

Rfyflf<br />

17^0<br />

Uthvfybz<br />

15^0<br />

Idtqwfhbz<br />

15^0<br />

Fdcnhfkbz<br />

11^0<br />

Abykzylbz<br />

11^0<br />

Bnfkbz<br />

11^0<br />

Dctuj<br />

665^1<br />

Ghbdtltyyst wbahs jrheuktys&<br />

Ytn f,cjk.nyj ybrfrjq ufhfynbb<br />

d njv^ xnj EDR< JJY ,eltn<br />

gjkexfnm dct ytj,[jlbvst<br />

chtlcndf lkz ghjdtltybz<br />

cdjb[ pfgkfybhjdfyys[ jgthfwbq&<br />

Yfghbvth^ d 2000 abyfycjdjv<br />

ujle ltabwbn<br />

,.l;tnf EDR< JJY cjcnfdbk<br />

89 vbkkbjyjd ljkkfhjd CIF&<br />

Ghb yt[dfnrt ltytu ghb[jlbncz<br />

ehtpfnm bkb gjkyjcnm. cjrhfofnm<br />

nfrbt df;yst ghjuhfvvs^<br />

rfr j,hfpjdfybt<br />

ltntq b jceotcndktybt ghjtrnjd<br />

gj cjplfyb. hf,jxb[ vtcn<br />

lkz ,t;tywtd& D lj,fdktybt r<br />

’njq ytjghtltktyyjcnb^ bynthtc<br />

chtlcnd vfccjdjq byajhvfwbb^<br />

f c ybv b vt;leyfhjlyfz<br />

gjllth;rf^ vtyz.ncz<br />

d rf;ljq rjyrhtnyjq cbnefwbb&<br />

EDR< JJY ujhfplj nhelytt ghbdktrfnm chtlcndf lkz gjllth;rb nt[ uhegg^<br />

rjnjhst zdkz.ncz ,t;tywfvb e;t d ntxtybt lkbntkmyjuj gthbjlf<br />

dhtvtyb^ j rjnjhs[ xfcnj pf,sdf.n chtlcndf vfccjdjq byajhvfwbb^ gj<br />

chfdytyb. c ,t;tywfvb d xhtpdsxfqys[ cbnefwbz[^ rjnjhst ghbdktrf.n r<br />

ct,t dytpfgyjt b dctcnjhjyytt dybvfybt chtlcnd vfccjdjq byajhvfwbb&<br />

Df;ys b rjkbxtcndj^ b rfxtcndj ghtljcnfdkztvs[ chtlcnd% ghtlcrfpetvjcnm^<br />

ub,rjcnm b ,scnhjnf b[ ghtljcnfdktybz& Jxtym xfcnj EDR< JJY<br />

dsye;ltyj yfxbyfnm jgthfwbb^ yt pyfz^ rjulf jyj vj;tn gjkexbnm<br />

ytj,[jlbvst lkz ’njuj chtlcndf^ bkb crjkmrj jyj gjkexbn^ b ,elen kb<br />

’nb chtlcndf dsltktys c rfrbvb-yb,elm jghtltktyysvb jujdjhrfvb&<br />

114


Rjulf ljyjhs jghtltkz.n jcj,st eckjdbz bcgjkmpjdfybz b[ chtlcnd<br />

(c erfpfybtv hfcghtltktybz)^ jyb juhfybxbdf.n ytpfdbcbvjcnm EDR<<br />

JJY b jckf,kz.n tuj rjjhlbybhe.oe. hjkm&<br />

Ghtlcrfpetvfz abyfycjdfz gjllth;rf^ jrfpsdftvfz yf hfyytv ’nfgt^<br />

gjpdjkztn EDR< JJY ’aatrnbdyj bcgjkmpjdfnm cdjb abyfycjdst<br />

htcehcs& EDR< JJY ghjcbn ljyjhjd yt erfpsdfnm hfcghtltktybt gj<br />

hfc[jljdfyb. b[ gj;thndjdfybq& Tckb ;t hfcghtltktybt chtlcnd<br />

ljk;yj ,snm erfpfyj^ nj ;tkfntkmyj^ xnj,s yfghfdktybz hfc[jljdfybz<br />

,skb rfr vj;yj ,jktt ibhjrbvb& "nj gjpdjkztn Dth[jdyjve rjvbccfhe<br />

gththfcghtltkznm chtlcndf ghb gjzdktybb yjds[ xhtpdsxfqys[ cbnefwbq<br />

c ,t;tywfvb bkb rjulf rhbpbcs c ,t;tywfvb hfphtitys^ ntv<br />

cfvsv ,scnhj htfubhez yf cbnefwb.^ rfr ’nj j;blf.n jn ytuj ghfdbntkmcndf^<br />

j,otcndtyyjcnm b ,t;tyws&<br />

‚ Gj;thndjdfybz yfnehjq<br />

Gj;thndjdfybz yfnehjq^ d ajhvt nfrb[ njdfhjd bkb eckeu^ rfr gfkfnrb^<br />

ktrfhcndf^ bycnhevtyn^ uhepjdst vfibys^ gtht,hjcrf ,t;tywtd gj djple[e^<br />

vfnthbfkmyj-nt[ybxtcrjt j,tcgtxtybt^ cgtwbfkbpbhjdfyysq gthcjyfk^<br />

ljgjkyz.n htcehcs EDR< JJY^ jcj,tyyj d ckexft rhegyjvfcinf,ys[<br />

bkb ckj;ys[ xhtpdsxfqys[ cbnefwbq& "nb gj;thndjdfybz ljk;ys jndtxfnm<br />

ye;lfv rjyrhtnyjq jgthfwbb^ yf rjnjhe. jyb yfghfdkz.ncz&<br />

Gjrhsnbt hfc[jljd gj xhtpdsxfqyjq cbnefwbb c<br />

,t;tywfvb<br />

Gthdjyfxfkmyjt abyfycbhjdfybt gj jceotcndktyb. ghjtrnjd^ ghjdtltyb.<br />

jgthfwbq b jrfpfyb. flvbybcnhfnbdyjq gjllth;rb dj dhtvz<br />

xhtpdsxfqyjq cbnefwbb c ,t;tywfvb dthjznytt dctuj ,elen abyfycbhjdfnmcz<br />

bp jgthfwbjyyjuj htpthdf EDR< JJY& Jlyfrj^ gjcrjkmre EDR<<br />

JJY abyfycbhetncz gjxnb bcrk.xbntkmyj pf cxtn lj,hjdjkmys[<br />

gj;thndjdfybq^ jyj hfccxbnsdftn^ xnj cjj,otcndj ljyjhjd ,eltn<br />

,scnhj htfubhjdfnm yf xhtpdsxfqyst cbnefwbb c ,t;tywfvb&<br />

Hf,jnfz cj cnhfyjq e,t;bof^ EDR< JJY hfphf,fnsdftn cnhfntub.<br />

ecnfyjdktybz jnyjitybq c ljyjhfvb d gthdst lyb xhtpdsxfqyjq<br />

cbnefwbb b gjllth;bdftn tt d ntxtybt dctuj [jlf ghjdtltybz jgthfwbb&<br />

J gjnht,yjcnz[ dj dhtvz xhtpdsxfqyjq cbnefwbb^ [jlt jgthfwbb b<br />

dcnhtxf.ob[cz nhelyjcnz[ cjj,oftncz ljyjhfv^ d jcyjdyjv gjchtlcndjv<br />

xhtpdsxfqys[ ghbpsdjd^ rjnjhst bplftn inf,-rdfhnbhf EDR<<br />

JJY gjckt ghjdtltybz rjycekmnfwbq cj cdjbvb ghtlcnfdbntkmcndfvb yf<br />

vtcnf[ d cnhfyt e,t;bof& Htuekzhyst cjj,otybz ljyjhfv j gjkj;tybb<br />

ltk lth;fn b[ d rehct [jlf ghjdtltybz jgthfwbb&<br />

‘Rjyathtywbz htrjvtyletn^ xnj,s vt;leyfhjlyst abyfycjdst<br />

jhufybpfwbb ghtljcnfdkzkb kmujnyst eckjdbz ntv cnhfyfv^<br />

rjnjhst ghbybvf.n pyfxbntkmyjt xbckj ,t;tywtd\&<br />

99-z Rjyathtywbz Vt;gfhkfvtyncrjuj Cj.pf^ fghtkm 1998<br />

115


q Xnj vjuen cltkfnm gfhkfvtynfhbb$<br />

Gfhkfvtynfhbb vjuen gjllth;fnm ghtlkj;tybz gj ,.l;tnysv fccbuyjdfybzv<br />

lkz hfphf,jnrb cghfdtlkbds[ b ’aatrnbdys[ ghjwtleh gj<br />

ghtljcnfdktyb. e,t;bof^ eljdktndjhtybz yfceoys[ gjnht,yjcntq<br />

,t;tywtd ghb b[ ghbtvt^ drk.xfz vtlbwbycrjt j,cke;bdfybt b<br />

j,hfpjdfybt^ b jrfpfybz gjllth;rb d gjbcrt htitybq celm,s ,t;tywtd<br />

xthtp lj,hjdjkmye. htgfnhbfwb. bkb vtcnye. byntuhfwb.&<br />

Ghjuhfvvs EDR< JJY pfdbczn jn lj,hjdjkmys[ dpyjcjd b gj-<br />

;thndjdfybq& Gfhkfvtynfhbb d nt[ cnhfyf[^ rjnjhst tot yt ltkf.n<br />

gj;thndjdfybz EDR< JJY^ vjuen ghbpdfnm cdjb ghfdbntkmcndf ltkfnm<br />

nfrbt gj;thndjdfybz&<br />

Tckb rfrfz-yb,elm cnhfyf e;t zdkztncz ljyjhjv^ gfhkfvtynfhbb vjuen<br />

hfccvjnhtnm djghjc edtkbxtybz cevvs gj;thndjdfybq lkz j,tcgtxtybz<br />

njuj^ xnj EDR< JJY cvj;tn ghjljk;fnm jrfpsdfnm pfobne ,t;tywfv rfr<br />

dj dhtvz ntreob[ cbnefwbq c ,t;tywfvb^ nfr b d k.,jt dhtvz b d k.,jv<br />

vtcnt^ ult djpybrftn yjdsq rhbpbc c ,t;tywfvb&<br />

‘Rjyathtywbz ghbpsdftn cnhfys-ljyjhs cjltqcndjdfnm<br />

djccnfyjdktyb. d htubjyf[ rjyakbrnf b byntuhfwbb<br />

djpdhfof.ob[cz ,t;tywtd^ gentv jrfpfybz lkz ’njuj<br />

otlhjq gjvjob^ xnj,s ufhfynbhjdfnm kbxye.^<br />

cjwbfkmye.^ ghfdjde. b vfnthbfkmye. ,tpjgfcyjcnm ,sdib[<br />

,t;tywtd b gthtvtotyys[ kbw\&<br />

99-z Rjyathtywbz Vt;gfhkfvtyncrjuj Cj.pf^ fghtkm 1998<br />

116


Ghbkj;tybt 1<br />

Nbgjdst ljujdjhs<br />

j ghbcjtlbytybb b ghfdjghttvcndt


‚ Nbgjdjq ljujdjh j ghbcjtlbytybb r Rjydtywbb<br />

1951 ujlf j cnfnect ,t;tywtd<br />

Ghbybvfz dj dybvfybt^ xnj Rjydtywbz^ rfcf.ofzcz cnfnecf ,t;tywtd^<br />

,skf ghbyznf Utythfkmyjq Fccfv,kttq Jhufybpfwbb J,]tlbytyys[<br />

Yfwbq 28 b.kz nsczxf ltdznmcjn gznmltczn gthdjuj ujlf b jnrhsnf lkz<br />

ghbcjtlbytybz d cjjndtncndbb cj cnfnmtq 39 Rjydtywbb*<br />

B ghbybvfz dj dybvfybt^ xnj gfhfuhfa 3 erfpfyyjq cnfnmb 39 ghtlecvfnhbdftn^<br />

xnj ghbcjtlbytybt r Rjydtywbb ,eltn ghjbpdjlbnmcz gentv<br />

ltgjybhjdfybz e Utythfkmyjuj ctrhtnfhz Jhufybpfwbb J,]tlbytyys[<br />

Yfwbq frnf j ghbcjtlbytybb*<br />

D eljcnjdthtybt xtuj yb;tgjlgbcfdibqcz [Ukfdf ujcelfhcndf^ Ukfdf<br />

ghfdbntkmcndf bkb Vbybcnh byjcnhfyys[ ltk] yfcnjzobv edtljvkztn^<br />

xnj [lfyyjt ujcelfhcndj] ghbcjtlbyztncz r dsiterfpfyyjq Rjydtywbb b<br />

cxbnftn ct,z cdzpfyysv fkmnthyfnbdysv pyfxtybtv (b) cnfnmb 1B (1)<br />

Rjydtywbb^ nj tcnm^ ‘cj,snbz^ ghjbcitlibt d Tdhjgt bkb d lheub[<br />

vtcnf[ lj 1 zydfhz 1951 ujlf\&<br />

Gjlgbcfyj vyj. (ltym^ vtczw^ ujl)<br />

[Ujcelfhcndtyyfz gtxfnm b<br />

gjlgbcm [hfybntkz gtxfnb^<br />

tckb ytj,[jlbvj]<br />

[Gjlgbcm Ukfds ujcelfhcndf<br />

bkb Ukfds ghfdbntkmcndf^<br />

bkb Vbybcnhf byjcnhfyys[ ltk]<br />

119


‚ Nbgjdjq ljujdjh j ghbcjtlbytybb r Ghjnjrjke 1967<br />

ujlf^ rfcf.otvecz cnfnecf ,t;tywtd<br />

Ghbybvfz dj dybvfybt^ xnj Ghjnjrjk^ rfcf.obqcz cnfnecf ,t;tywtd^<br />

,sk ghbyzn Utythfkmyjq Fccfv,kttq Jhufybpfwbb J,]tlbytyys[<br />

Yfwbq 16 ltrf,hz nsczxf ltdznmcjn itcnmltczn itcnjuj ujlf b jnrhsn<br />

lkz ghbcjtlbytybz d cjjndtncndbb cj cnfnmtq V Ghjnjrjkf*<br />

B ghbybvfz dj dybvfybt^ xnj cnfnmz V ghtlecvfnhbdftn^ xnj ghbcjtlbytybt<br />

r Ghjnjrjke ,eltn ghjbpdjlbnmcz gentv clfxb yf [hfytybt frnf<br />

j ghbcjtlbytybb Utythfkmyjve ctrhtnfh. Jhufybpfwbb J,]tlbytyys[<br />

Yfwbq*<br />

D eljcnjdthtybt xtuj [Ukfdf ujcelfhcndf^ Ukfdf ghfdbntkmcndf bkb<br />

Vbybcnh byjcnhfyys[ ltk] yfcnjzobv edtljvkztn j ghbcjtlbytybb<br />

[lfyyjuj ujcelfhcndf] r erfpfyyjve Ghjnjrjke&<br />

Gjlgbcfyj vyj. (ltym^ vtczw^ ujl)<br />

[Ujcelfhcndtyyfz gtxfnm b<br />

gjlgbcm [hfybntkz gtxfnb^<br />

tckb ytj,[jlbvj]<br />

[Gjlgbcm Ukfds ujcelfhcndf<br />

bkb Ukfds ghfdbntkmcndf^<br />

bkb Vbybcnhf byjcnhfyys[ ltk]<br />

120


‚ Nbgjdjq ljujdjh j ghfdjghttvcndt d jnyjitybb<br />

Rjydtywbb 1951 ujlf j cnfnect ,t;tywtd<br />

Ghbybvfz dj dybvfybt^ xnj Rjydtywbz^ rfcf.ofzcz cnfnecf ,t;tywtd^<br />

cjdthityyfz d :tytdt 28 b.kz nsczxf ltdznmcjn gznmltczn gthdjuj<br />

ujlf^ ,skf hfnbabwbhjdfyf [,sdibv ujcelfhcndjv-exfcnybrjv]*<br />

B ghbybvfz dj dybvfybt^ xnj ghfdbntkmcndj [ujcelfhcndf-ghttvybrf]<br />

hfccvjnhtkj erfpfyye. Rjydtywb.*<br />

Ghfdbntkmcndj [ujcelfhcndf-ghttvybrf] pfzdkztn^ xnj jyj hfccvfnhbdftn<br />

erfpfyye. Rjydtywb.^ rfr jcnf.oe.cz d cbkt lkz [ujcelfhcndfghttvybrf]<br />

b yfcnjzobv cnfyjdbncz tt ghttvybrjv*<br />

D eljcnjdthtybt xtuj yb;tgjlgbcfdibqcz [Ukfdf ujcelfhcndf^ Ukfdf<br />

ghfdbntkmcndf bkb Vbybcnh byjcnhfyys[ ltk] edtljvkztn ghb ’njv j<br />

ghfdjghttvcndt [ujcelfhcndf-ghttvybrf] d jnyjitybb erfpfyyjq Rjydtywbb<br />

b pfzdkztn^ xnj [ujcelfhcndj-ghfdjghttvybr] cxbnftn ct,z cdzpfyysv<br />

fkmnthyfnbdysv pyfxtybtv (b) cnfnmb 1B(1) Rjydtywbb^ nj tcnm^<br />

‘cj,snbz^ ghjbcitlibt d Tdhjgt bkb d lheub[ vtcnf[ lj 1 zydfhz 1951<br />

ujlf\&<br />

Gjlgbcfyj vyj. (ltym^ vtczw^ ujl)<br />

[Ujcelfhcndtyyfz gtxfnm b<br />

gjlgbcm [hfybntkz gtxfnb^<br />

tckb ytj,[jlbvj]<br />

[Gjlgbcm Ukfds ujcelfhcndf<br />

bkb Ukfds ghfdbntkmcndf^<br />

bkb Vbybcnhf byjcnhfyys[ ltk]<br />

121


‚ Nbgjdjq ljujdjh j ghfdjghttvcndt d jnyjitybb<br />

Ghjnjrjkf 1967 ujlf^ rfcf.otujcz cnfnecf ,t;tywtd<br />

Ghbybvfz dj dybvfybt^ xnj Ghjnjrjk^ rfcf.obqcz cnfnecf ,t;tywtd^<br />

cjdthityysq d Ym.-Qjhrt 31 zydfhz 1967 ujlf^ ,sk hfnbabwbhjdfy<br />

[,sdibv ujcelfhcndjv-exfcnybrjv]*<br />

B ghbybvfz dj dybvfybt^ xnj ghfdbntkmcndj [ujcelfhcndf-ghttvybrf]<br />

hfccvjnhtkj erfpfyysq Ghjnjrjk*<br />

Ghfdbntkmcndj [ujcelfhcndf-ghttvybrf] pfzdkztn^ xnj jyj hfccvfnhbdftn<br />

erfpfyysq Ghjnjrjk^ rfr jcnf.obqcz d cbkt lkz [ujcelfhcndfghttvybrf]^<br />

b yfcnjzobv cnfyjdbncz ghttvybrjv tuj*<br />

D eljcnjdthtybt xtuj yb;tgjlgbcfdibqcz [Ukfdf ujcelfhcndf^ Ukfdf<br />

ghfdbntkmcndf bkb Vbybcnh byjcnhfyys[ ltk] edtljvkztn ghb ’njv j<br />

ghfdjghttvcndt [ujcelfhcndf-ghttvybrf] yf Ghjnjrjk^ rfcf.obqcz<br />

cnfnecf ,t;tywtd^ cjdthityysq d Ym.-Qjhrt zydfhz nhblwfnm gthdjuj<br />

lyz nsczxf ltdznmcjn itcnmltczn ctlmvjuj ujlf&<br />

Gjlgbcfyj vyj. (ltym^ vtczw^ ujl)<br />

[Ujcelfhcndtyyfz gtxfnm b<br />

gjlgbcm [hfybntkz gtxfnb^<br />

tckb ytj,[jlbvj]<br />

[Gjlgbcm Ukfds ujcelfhcndf<br />

bkb Ukfds ghfdbntkmcndf^<br />

bkb Vbybcnhf byjcnhfyys[ ltk]<br />

122


Ghbkj;tybt 2<br />

Ukjccfhbq jcyjdys[ nthvbyjd<br />

d catht j,tcgtxtybz pfobns ,t;tywtd


Fkmnthyfnbdf<br />

dyenhtyytuj<br />

gthtvtotybz<br />

(bkb ‘ghbywbg<br />

gthttplf\)<br />

Fvybcnbz<br />


Dgjkyt<br />

j,jcyjdfyyst<br />

jgfctybz cnfnm<br />

;thndjq ghtcktljdfybq<br />

Dhtvtyyfz<br />

pfobnf<br />

Dscskrf<br />

Uhf;lfyby<br />

Uhf;lfycndj<br />

Uheggjdjt<br />

jghtltktybt<br />

cnfnecf<br />

,t;tywtd<br />

Lj,hjdjkmyfz<br />

htgfnhbfwbz<br />

Ljujdjh<br />

Ljkujchjxyst<br />

htitybz<br />

Rk.xtdfz ahfpf d jghtltktybb gjyznbz ‘,t;tytw\ d Rjydtywbb<br />

1951 ujlf& "nf ahfpf cjlth;bn ce,]trnbdysq ’ktvtyn (jgfctybt<br />

ghtcktljdfybq)^ f nfr;t j,]trnbdysq ’ktvtyn (jgfctybz ljk;ys<br />

bvtnm j,]trnbdyj jghfdlsdftve. jcyjde)& D cjjndtncndbb c<br />

Rjydtywbtq 1951 ujlf^ ghtcktljdfybt ljk;yj ,snm cdzpfyj c<br />

jlybv bp gznb rjyrhtnys[ ghbpyfrjd% hfcf^ dthjbcgjdtlfybt^<br />

uhf;lfycndj^ ghbyflkt;yjcnm r jghtltktyyjq cjwbfkmyjq uheggt<br />

bkb gjkbnbxtcrbt e,t;ltybz<br />

Cjukfitybt bkb vtnjl^ hfphf,jnfyysq ujcelfhcndfvb lkz ghtljcnfdktybz<br />

dhtvtyyjq pfobns kbwfv^ ghb,sdf.obv d ,jkmijv<br />

rjkbxtcndt bp hfqjyjd rjyakbrnf bkb dctj,otuj yfcbkbz^ ,tp<br />

ghtldfhbntkmyjuj ghjdtltybz ghjwtlehs jghtltktybz cnfnecf<br />

,t;tywf yf bylbdblefkmyjq jcyjdt& Dhtvtyyfz pfobnf ghtljcnfdkzkjcm<br />

ytrjnjhsvb cnhfyfvb Pfgflyjq Tdhjgs lkz<br />

pfobns kbw^ cgfcfdib[cz jn djjhe;tyyjuj rjyakbrnf d ,sditq<br />

>ujckfdbb d yfxfkt 1990-[ ujljd&<br />

Dsldjhtybt ghfdbntkmcndtyysvb jhufyfvb pfrjyyj ghj-<br />

;bdf.otuj kbwf c nthhbnjhbb ujcelfhcndf& Gj cnfnmt 32 Rjydtywbb<br />

1951 ujlf dscskrf ,t;tywf vj;tn ,snm jceotcndktyf<br />

njkmrj gj cjj,hf;tybzv ujcelfhcndtyyjq ,tpjgfcyjcnb b<br />

j,otcndtyyjuj gjhzlrf& Ghjwtlehf^ gj rjnjhjq ghbybvftncz<br />

htitybt j dscskrt ,t;tywf^ ljk;yf ,snm ,tcghbcnhfcnyjq b<br />

cghfdtlkbdjq^ f ,t;tywe ljk;yj ,snm ghtljcnfdktyj ljcnfnjxyj<br />

dhtvtyb lkz gjkextybz pfrjyyjuj ghfdf yf d]tpl d lheue. cnhfye&<br />

Kbwj^ ghbpyfyyjt d rfxtcndt bvt.otuj cnfnec ghfdjdjq cdzpb c<br />

ujcelfhcndjv d cjjndtncndbb c pfrjyjv& Ytrjnjhst ujcelfhcndf<br />

bcgjkmpe.n ckjdj ‘yfwbjyfkmyfz ghbyflkt;yjcnm\ lkz jghtltktybz<br />

’njq ghfdjdjq cdzpb^ f lheubt ujcelfhcndf --- ckjdj<br />

‘uhf;lfycndj\&<br />

Cnfnec uhf;lfybyf rfrjq-kb,j yfwbb bkb cnhfys&<br />

Ghfrnbrf^ gj rjnjhjq dct kbwf^ cjcnfdkz.obt xfcnm rhegyjuj<br />

ghbnjrf ,t;tywtd^ hfccvfnhbdf.ncz rfr ,t;tyws yf prima facie<br />

jcyjdt& Uheggjdjt jghtltktybt cnfnecf ufhfynbhetn ghtljcnfdktybt<br />

pfobns b gjvjob ,tp ghtldfhbntkmyjuj jghtltktybz<br />

cnfnecf ,t;tywf yf bylbdblefkmyjq jcyjdt&<br />

Djpdhfotybt ,t;tywf d cnhfye cdjtuj ghjbc[j;ltybz gj cj,-<br />

cndtyyjq djkt b yf jcyjdt dpdtityyjuj htitybz& Lj,hjdjkmyfz<br />

htgfnhbfwbz vj;tn ,snm jhufybpjdfyyjq (n&t&^ rjulf jyf ghj[jlbn<br />

gjl ’ubljq pfbynthtcjdfyys[ ghfdbntkmcnd b EDR< JJY) bkb<br />

cgjynfyyjq (n&t&^ ,t;tyws djpdhfof.ncz yf hjlbye cfvb gj<br />

ct,t^ rjulf yfghzve. d ’njv ghjwtcct gjxnb bkb cjdctv yt<br />

exfcnde.n yb EDR< JJY^ yb ghfdbntkmcndf)&<br />

Jabwbfkmyjt cjukfitybt^ gjlgbcsdftvjt d jcyjdyjv vt;le<br />

ujcelfhcndfvb^ rjnjhjt yfkfuftn yf tuj exfcnybrjd ghfdjdst<br />

j,zpfntkmcndf& Ljujdjhs zdkz.ncz jlybv bp bcnjxybrjd<br />

vt;leyfhjlyjuj ghfdf&<br />

K.,st chtlcndf^ c gjvjom. rjnjhs[ vj;yj yfqnb eljdktndjhbntkmyjt<br />

b gjcnjzyyjt htitybt ghj,ktv ,t;tywtd b gjpdjkbnm bv<br />

;bnm yjhvfkmyjq ;bpym.& Nhflbwbjyyj EDR< JJY botn nfrbt<br />

ljkujchjxyst htitybz^ rfr lj,hjdjkmyfz htgfnhbfwbz^ vtcnyfz<br />

byntuhfwbz b gthtctktybt&<br />

126


:tyobys^ gjldthuf.obtcz<br />

hbcre<br />

Pflth;fybt<br />

Pfrk.xtybz<br />

Bcgjkrjvf<br />

EDR< JJY gj<br />

djghjcfv<br />

vt;leyfhjlyjq<br />

pfobns<br />

Bcgjkybntkmysq<br />

Rjvbntn<br />

Ghjuhfvvs<br />

Dth[jdyjuj<br />

rjvbccfhf<br />

(Bcgjkrjv)<br />

Rfhnf[tycrfz<br />

Ltrkfhfwbz j<br />

,t;tywf[<br />

Rjydtywbz<br />

JFT gj<br />

rjyrhtnysv<br />

fcgtrnfv<br />

ghj,ktv<br />

,t;tywtd d<br />

Fahbrt<br />

Rjydtywbz j<br />

ghfdf[ ht,tyrf<br />

Rjydtywbz j<br />

cjrhfotybb<br />

,tpuhf;lfycndf<br />

:tyobys-,t;tyrb^ ye;lf.obtcz d jcj,jq pfobnt^ drk.xfz b<br />

nt[^ rjnjhst ye;lf.ncz d gthtctktybb d cjjndtncndbb c Herjdjlcndjv<br />

EDR< JJY gj gthtctktyb.&<br />

Juhfybxtybt cdj,jls gthtldb;tybz^ j,sxyj c pfrk.xtybtv gjl<br />

cnhf;e& Gj vytyb. EDR< JJY^ pflth;fybt j,sxyj yt ljk;yj<br />

ghbvtyznmcz rfr vthf rjynhjkz pf kbwfvb^ boeobvb e,t;bof&<br />

Jabwbfkmyst ntrcns^ rjnjhst djgkjof.n d ct,t htpekmnfns<br />

t;tujlys[ j,ce;ltybq Bcgjkybntkmysv Rjvbntnjv djghjcjd<br />

pfobns ,t;tywtd& Pfrk.xtybz Bcgjkrjvf dyjczn cdjq drkfl d<br />

hfphf,jnre ghbywbgjd b cnfylfhnjd gj pfobnt ,t;tywtd b lheub[<br />

kbw^ gjlgflf.ob[ gjl rjvgtntywb. EDR< JJY&<br />

Rjvbntn^ rjnjhjve gjhextyj lfdfnm htrjvtylfwbb Dth[jdyjve<br />

rjvbccfhe gj bcgjkytyb. bv cdjb[ aeyrwbq& D cjcnfd Bcgjkrjvf<br />

d[jlzn ghtlcnfdbntkb 57 ujcelfhcnd^ rjnjhst pfbynthtcjdfys d<br />

hfphtitybb djghjcjd^ cdzpfyys[ c ,t;tywfvb^ b ghtlcnfdbntktq<br />

44 ujcelfhcnd^ bvt.ob[ cnfnec yf,k.lfntktq& Ghtlcnfdbntkb<br />

YGJ bvt.n d Bcgjkrjvt cnfnec yf,k.lfntktq&<br />

Ltrkfhfwbz^ ghbyznfz yf rjkkjrdbevt ’rcgthnjd bp cnhfy Fvthbrb<br />

d yjz,ht 1984 ujlf& Ltrkfhfwbz hfcibhbkf jghtltktybt<br />

,t;tywf^ drk.xbd d ytuj ‘kbw^ rjnjhst ,t;fkb bp cnhfys^<br />

gjcrjkmre b[ ;bpyb^ ,tpjgfcyjcnb bkb cdj,jlt euhj;fkb dctj,ott<br />

yfcbkbt^ byjcnhfyyfz fuhtccbz^ dyenhtyybt rjyakbrns^<br />

vfccjdst yfheitybz ghfd xtkjdtrf bkb lheubt j,cnjzntkmcndf^<br />

ghbdtlibt r cthmtpyjve yfheityb. j,otcndtyyjuj gjhzlrf\&<br />

{jnz Rfhnf[tycrfz Ltrkfhfwbz yt zdkztncz ljujdjhjv^ tt<br />

gjkj;tybz edf;f.ncz d Wtynhfkmyjq Fvthbrt b drk.xtys d<br />

ytrjnjhst yfwbjyfkmyst pfrjyjlfntkmyst frns&<br />

Htubjyfkmyjt ljgjkytybt r Rjydtywbb 1951 ujlf^ d rjnjhjv lfyj<br />

,jktt ibhjrjt jghtltktybt gjyznbz ‘,t;tytw\ gj chfdytyb. c<br />

Rjydtywbtq 1951 ujlf& Ghbyznfz d 1969 ujle^ Rjydtywbz JFT<br />

(Jhufybpfwbb Fahbrfycrjuj Tlbycndf) ghtlecvfnhbdftn^ xnj<br />

‘gjyznbt ‘,t;tytw\ ghbvtyztncz r k.,jve kbwe^ rjnjhjt<br />

dcktlcndbt dytiytq fuhtccbb^ jrregfwbb^ byjcnhfyyjuj ujcgjlcndf<br />

bkb cj,snbq^ cthmtpyj yfheif.ob[ j,otcndtyysq gjhzljr<br />

d rfrjq-nj xfcnb cnhfys bkb dj dctq cnhfyt tuj ghjbc[j;ltybz^<br />

dsye;ltyj gjrbyenm vtcnj cdjtuj j,sxyjuj ghj;bdfybz\&<br />

Rjydtywbz 1989 ujlf^ rjnjhfz ecnfyfdkbdftn dctj,]tvk.obt<br />

cnfylfhns pfobns ghfd ltntq& D cnfnmt 2 Rjydtywbb jnvtxftncz^<br />

xnj jyf ghbvtybvf rj dctv ltnzv ,tp rfrb[-kb,j ajhv lbcrhbvbyfwbb&<br />

Gj’njve yjhvs^ jghtltktyyst d Rjydtywbb j ghfdf[<br />

ht,tyrf^ hfcghjcnhfyz.ncz b yf ltntq-,t;tywtd&<br />

Rjydtywbz^ rjnjhfz ghtlecvfnhbdftn ghbj,htntybt uhf;lfycndf<br />

ntvb kbwfvb^ rjnjhst byfxt ,skb ,s kbwfvb ,tp uhf;lfycndf^ b e<br />

rjnjhs[ tcnm cjjndtncnde.ofz cdzpm c ujcelfhcndjv gj ghbxbyt<br />

hj;ltybz yf nthhbnjhbb ’njuj ujcelfhcndf bkb ghjbc[j;ltybz jn<br />

uhf;lfybyf ’njq cnhfys& Rjydtywbz nfr;t ghtlecvfnhbdftn<br />

cj[hfytybt yfwbjyfkmyjq ghbyflkt;yjcnb ntvb^ rnj byfxt cnfkb<br />

,s kbwfvb ,tp uhf;lfycndf^ tckb ,s jyb gjnthzkb uhf;lfycndj<br />

ujcelfhcndf-exfcnybrf& Rjydtywbz ,skf ghbyznf d fduecnt 1961<br />

ujlf b dcnegbkf d cbke d ltrf,ht 1975 ujlf& EDR< JJY gjkexbkj<br />

vfylfn yf dsgjkytybt rjyrhtnys[ aeyrwbq d cjjndtncndbb cj<br />

cnfnmtq 11 Rjydtywbb 1961 ujlf j cjrhfotybb ,tpuhf;lfycndf&<br />

127


Rjydtywbz<br />

j cnfnect<br />

fgfnhbljd<br />

Rjydtywbz j<br />

cnfnect<br />

,t;tywtd<br />

Rhbnthbb<br />

jn,jhf<br />

,t;tywtd yf<br />

gthtctktybt<br />

Kbwf^ gthtvtotyyst<br />

dyenhb cnhfys<br />

Kbwf^ gjlgflf.obt<br />

gjl<br />

rjvgtntywb.<br />

EDR< JJY<br />

Kbwj ,tp<br />

uhf;lfycndf<br />

(fgfnhbl)<br />

Kbwj^ boeott<br />

e,t;bof<br />

Rjydtywbz^ rjnjhfz lftn jghtltktybt fgfnhblf (kbwf ,tp<br />

uhf;lfycndf) b ghtljcnfdkztn ghfdjde. jcyjde^ yf rjnjhjq<br />

kbwj ,tp uhf;lfycndf^ pfrjyyj ghj;bdf.ott d ujcelfhcndt^<br />

vj;tn bvtnm ghfdjdjq cnfnec& Rjydtywbz ,skf ghbyznf d<br />

ctynz,ht 1954 ujlf b dcnegbkf d cbke d b.yt 1960 ujlf&<br />

Rjydtywbz^ rjnjhfz cjplftn yfb,jktt ibhjrj ghbvtybve. jcyjde<br />

pfobns ,t;tywtd& Rjydtywbz ,skf ghbyznf d b.kt 1951 ujlf<br />

b dcnegbkf d cbke d fghtkt 1954 ujlf& Cnfnmz 1 Rjydtywbb 1951<br />

ujlf juhfybxbdftn cathe ghbvtytybz Rjydtywbb 1951 ujlf<br />

‘cj,snbz[vb]^ ghjbcitlib[vb] d Tdhjgt lj 1 zydfhz 1951 ujlf\&<br />

"nj juhfybxtybt ecnhfytyj d Ghjnjrjkt 1967 ujlf^ rfcf.otvcz<br />

cnfnecf ,t;tywtd& Yf ctujlyz 144 ujcelfhcnd zdkz.ncz exfcnybrfvb<br />

Rjydtywbb 1951 ujlf b#bkb Ghjnjrjkf 1967 ujlf&<br />

Rhbnthbb^ gj rjnjhsv EDR< JJY b cnhfys gthtctktybz jn,bhf.n<br />

rfylblfnjd yf gthtctktybt& Gthtctktybt gjl ’ubljq EDR< JJY<br />

ghbvtyztncz njkmrj gj jnyjityb. r vfylfnysv ,t;tywfv^<br />

rjnjhst ghjljk;f.n ye;lfnmcz d vt;leyfhjlyjq pfobnt^ b<br />

rjnjhst jndtxf.n rhbnthbzv^ jghtltktyysv d Herjdjlcndt EDR<<br />

JJY gj gthtctktyb. ,t;tywtd& Jnltkmyst cnhfys bcgjkmpe.n<br />

,jkmijt rjkbxtcndj rhbnthbtd gj gthtctktyb. ,t;tywtd&<br />

Kbwf^ rjnjhst ,skb dsye;ltys bkb rjnjhs[ pfcnfdbkb gjrbyenm<br />

cdjb hjlyst vtcnf^ ‘&&& d xfcnyjcnb^ d htpekmnfnt djjhe;tyys[<br />

rjyakbrnjd bkb xnj,s bp,t;fnm gjcktlcndbq djjhe;tyys[<br />

rjyakbrnjd^ cbnefwbq vfccjds[ frnjd yfcbkbz^ yfheitybz ghfd<br />

xtkjdtrf^ ghbhjlys[ bkb nt[yjutyys[ ,tlcndbq^ b rjnjhst tot<br />

yt gthtctrkb vt;leyfhjlyj-ghbpyfyye. uhfybwe ujcelfhcndf\ (d<br />

cjjndtncndbb c Herjdjlzobvb ghbywbgfvb jnyjcbntkmyj gthtvtotybz<br />

dyenhb cnhfys)&<br />

Nthvby^ ghbvtyztvsq lkz jgbcfybz dct[ kbw^ pfobnf rjnjhs[ b<br />

jrfpfybt gjvjob rjnjhsv kt;bn d catht bynthtcjd EDR< JJY&<br />

"nb kbwf drk.xf.n ,t;tywtd gj jghtltktyb. Rjydtywbb 1951<br />

ujlf* kbw^ rjnjhst ,skb dsye;ltys gjrbyenm cdjb cnhfys d<br />

htpekmnfnt rjyakbrnf bkb cj,snbq^ cthmtpyj yfheif.ob[<br />

j,otcndtyysq gjhzljr* djpdhfof.ob[cz ,t;tywtd* kbw ,tp<br />

uhf;lfycndf b^ d ytrjnjhs[ ckexfz[^ dyenhtyyt gthtvtotyys[<br />

kbw (kbw^ gthtvtotyys[ dyenhb cnhfys)& Gjkyjvjxbz EDR< JJY<br />

ltqcndjdfnm jn bvtyb lheub[ kbw^ gjlgflf.ob[ gjl tuj rjvgtntywb.^<br />

rhjvt ,t;tywtd^ jghtltktys d htpjk.wbz[ Utythfkmyjq<br />

Fccfv,ktb JJY&<br />

Kbwj^ rjnjhjt yt hfccvfnhbdftncz d rfxtcndt uhf;lfybyf rfrbvkb,j<br />

ujcelfhcndjv d cbke tuj pfrjyf&<br />

Kbwj^ gjlfditt [jlfnfqcndj bkb pfzdktybt j ghtljcnfdktybb<br />

e,t;bof^ gj rjnjhsv gjntywbfkmyfz cnhfyf e,t;bof tot yt<br />

ghbyzkf jrjyxfntkmyjuj htitybz&<br />

128


Vfylfn<br />

EDR< JJY<br />

Vfylfnyst<br />

,t;tyws<br />

Vt;leyfhjlyfz<br />

pfobnf<br />

,t;tywtd<br />

Vt;leyfhjlyjt<br />

uevfybnfhyjt<br />

ghfdj<br />

(bkb ghfdj djjhe;tyys[<br />

rjyakbrnjd)<br />

Vt;ghfdbntkmcndtyyfz<br />

jhufybpfwbz<br />

(VGJ)<br />

Vtcnyfz<br />

byntuhfwbz<br />

Vbuhfyns<br />

(’rjyjvbxtcrbt)<br />

Hjkm b aeyrwbb EDR< JJY^ rfr jyb jghtltktys d Ecnfdt EDR<<br />

JJY b hfphf,jnfys d htpjk.wbz[ Utythfkmyjq Fccfv,ktb JJY&<br />

Vfylfn EDR< JJY gj Ecnfde cjcnjbn d ghtljcnfdktybb pfobns^<br />

jrfpfybb gjvjob ,t;tywfv b gjbcrt htitybq ghj,ktv<br />

,t;tywtd& E EDR< JJY tcnm ljgjkybntkmysq vfylfn gj htityb.<br />

djghjcjd ,tpuhf;lfycndf^ rfr ’nj jghtltktyj d cnfnmt 11<br />

Rjydtywbb 1961 ujlf j cjrhfotybb ,tpuhf;lfycndf& Utythfkmyfz<br />

Fccfv,ktz JJY nfr;t gjghjcbkf Eghfdktybt Dth[jdyjuj rjvbccfhf<br />

hfcibhbnm caths ghbvtytybz Rjydtywbb 1954 b 1961<br />

ujljd gj ,tpuhf;lfycnde b gjvjxm ghtljndhfnbnm gjzdktybt<br />

ckexftd ,tpuhf;lfycndf^ ghtljcnfdkzz lkz ’njuj nt[ybxtcre. b<br />

rjycekmnfwbjyye. gjvjom ghb hfphf,jnrt yfwbjyfkmyjuj pfrjyjlfntkmcndf<br />

b tuj ghfrnbxtcrjv ghbvtytybb&<br />

Kbwf^ rjnjhs[ EDR< JJY ghbpyftn ,t;tywfvb d cjjndtncndbb cj<br />

cdjbvb gjkyjvjxbzvb^ jghtltktyysvb d tuj Ecnfdt b d cjjndtncnde.ob[<br />

htpjk.wbz[ Utythfkmyjq Fccfv,ktb JJY& Cnfnec<br />

,t;tywf^ gjkexftvsq gj vfylfne EDR< JJY^ zdkztncz jcj,tyyj<br />

df;ysv d ujcelfhcndf[^ rjnjhst tot yt ghbcjtlbybkbcm r<br />

Rjydtywbb 1951 ujlf b Ghjnjrjke 1967 ujlf&<br />

Dvtifntkmcndj ujcelfhcnd bkb EDR< JJY jn bvtyb kbw^ boeob[<br />

e,t;bof^ b ,t;tywtd c wtkm. j,tcgtxtybz ghbpyfybz b ufhfynbhjdfybz<br />

b[ ghfd^ ,tpjgfcyjcnb b ,kfujgjkexbz d cjjndtncndbb c<br />

vt;leyfhjlysvb cnfylfhnfvb& Nfrjt dvtifntkmcndj drk.xftn%<br />

j,tcgtxtybt cj,k.ltybz ghbywbgf non-refoulement* j,tcgtxtybt<br />

,tpjgfcyjcnb b ljcnegf r cghfdtlkbdsv ghjwtlehfv jghtltktybz<br />

cnfnecf ,t;tywtd* uevfyyst cnfylfhns j,hfotybz c<br />

,t;tywfvb b htfkbpfwbz ljkujchjxys[ htitybq& EDR< JJY<br />

zdkztncz tlbycndtyysv exht;ltybtv JJY^ gjkexbdibv vfylfn<br />

yf j,tcgtxtybt pfobns ,t;tywtd&<br />

Cdjl pfrjyjd^ hfcgjhz;tybq b ghbywbgjd^ rjnjhsq htuekbhetn<br />

cbnefwbb vt;leyfhjlys[ bkb bys[ djjhe;tyys[ rjyakbrnjd&<br />

Jcyjdjgjkfuf.obvb ljujdjhfvb vt;leyfhjlyjuj uevfybnfhyjuj<br />

ghfdf zdkz.ncz xtnsht :tytdcrbt Rjydtywbb jn 12 fduecnf<br />

1949 ujlf b ldf Ljgjkybntkmys[ Ghjnjrjkf r ybv jn 8 b.yz 1977<br />

ujlf& Ghfrnbxtcrb rf;ljt ujcelfhcndj zdkztncz exfcnybrjv<br />

:tytdcrb[ Rjydtywbq 1949 ujlf&<br />

Jhufybpfwbz^ cjcnjzofz bp ujcelfhcnd-exfcnybrjd& Ghbvthfvb<br />

vt;ghfdbntkmcndtyys[ jhufybpfwbq zdkz.ncz Jhufybpfwbz<br />

J,]tlbytyys[ Yfwbq (JJY)^ Jhufybpfwbz fahbrfycrjuj tlbycndf<br />

(JFT)^ Jhufybpfwbz fvthbrfycrb[ ujcelfhcnd (JFU)^ Tdhjgtqcrbq<br />

Cj.p (TC) b Cjlhe;tcndj Ytpfdbcbvs[ Ujcelfhcnd<br />

(CYU)&<br />

Ljkujchjxyjt htitybt ghj,ktv ,t;tywtd^ rjnjhjt drk.xftn b[<br />

gjcnjzyyjt gjctktybt d cnhfyt gthdjuj e,t;bof&<br />

Kbwf^ rjnjhst gjrblf.n cdjb cnhfys ghjbc[j;ltybz bcrk.xbntkmyj<br />

gj ’rjyjvbxtcrbv cjj,hf;tybzv^ yt cdzpfyysv yb d rjtq<br />

vtht c jghtltktybtv gjyznbz ‘,t;tytw\^ bkb rjnjhst boen<br />

ekexitybz cdjtuj vfnthbfkmyjuj gjkj;tybz& "rjyjvbxtcrbt<br />

vbuhfyns yt jndtxf.n rhbnthbzv cnfnecf ,t;tywtd^ b gj’njve<br />

yt bvt.n ghfdf yf gjkextybt vt;leyfhjlyjq pfobns d rfxtcndt<br />

,t;tywtd&<br />

129


Ytghfdbntkmcndtyyfz<br />

jhufybpfwbz<br />

(YGJ)<br />

Ythtuekbhetvjt<br />

gthtldb;tybt<br />

,t;tywtd<br />

Ytcjdthityyjktnybt<br />

Ytcjghjdj;lftvst<br />

ytcjdthityyjktnybt<br />

ltnb<br />

Non-refoulement<br />

(ghbywbg<br />

pfghtotybz<br />

ghbyelbntkmyjuj<br />

djpdhfotybz^<br />

ghbywbg ytdscskrb)<br />

J,sxyjt<br />

vt;leyfhjlyjt<br />

ghfdj<br />

J,zpfyyjcnb<br />

,t;tywtd<br />

Jghtltktyyfz<br />

cjwbfkmyfz<br />

uheggf<br />

(ghbyflkt;yjcnm<br />

r&&&)<br />

Jhufybpjdfyysq ce,]trn^ rjnjhsq aeyrwbjybhetn ytpfdbcbvj jn<br />

ujcelfhcndf b yt ghtlcnfdkztn tuj& "njn nthvby j,sxyj ghbvtyztncz<br />

gj jnyjityb. r jhufybpfwbzv^ pfobof.obv uevfybnfhyst<br />

ghfdf b ghfdf xtkjdtrf^ vyjubt bp rjnjhs[ htfkbpe.n cdjb<br />

ghjuhfvvs gj jrfpfyb. gjvjob ,t;tywfv d gfhnythcndt c EDR<<br />

JJY b lheubvb exht;ltybzvb&<br />

Zdktybt^ rjulf ,t;tyws b kbwf^ boeobt e,t;bof^ ,tp jabwbfkmyjuj<br />

hfphtitybz gthttp;f.n bp cnhfy^ d rjnjhs[ jyb e;t yfikb<br />

e,t;bot^ lkz njuj^ xnj,s yfqnb e,t;bot bkb gjcnjzyyjt<br />

vtcnj;bntkmcndj d lheujq cnhfyt&<br />

Kbwf^ rjnjhst yt ljcnbukb cjdthityyjktnbz b gj’njve yt<br />

zdkz.ncz .hblbxtcrb cfvjcnjzntkmysvb& "njn nthvby drk.xftn<br />

gjlhjcnrjd& Gj Rjydtywbb j ghfdf[ ht,tyrf^ ‘ht,tyjr --- ’nj kbwj^<br />

rjnjhjt yt ljcnbukj 18-ktnytuj djphfcnf^ tckb gj pfrjye^<br />

ghbvtybvjve gj jnyjityb. r lfyyjve ht,tyre^ jy yt ljcnbuftn<br />

cjdthityyjktnbz hfytt\& Rjydtywbz j ghfdf[ ht,tyrf<br />

jnj;ltcndkztn ‘ht,tyrf\ c ‘ytcjdthityyjktnybv\&<br />

Kbwf^ yt ljcnbuibt cjdthityyjktnbz^ rjnjhs[ yt cjghjdj;lf.n<br />

b[ hjlbntkb^ jgtreys bkb jcyjdyst gjgtxbntkb&<br />

Jcyjdjgjkfuf.obq ghbywbg ghfdf ,t;tywtd^ rjnjhsq pfghtoftn<br />

ujcelfhcndfv djpdhfofnm ,t;tywtd rfrbv ,s nj yb ,skj j,hfpjv<br />

yf uhfybwe cnhfys bkb nthhbnjhbb^ ult b[ ;bpyb bkb cdj,jlt<br />

vj;tn euhj;fnm jgfcyjcnm& Ghbywbg ‘non-refoulement\ zdkztncz<br />

xfcnm. j,sxyjuj vt;leyfhjlyjuj ghfdf^ b gj’njve jy<br />

j,zpfntkty lkz dct[ cnhfy^ ytpfdbcbvj jn njuj^ zdkz.ncz kb jyb<br />

exfcnybrfvb Rjydtywbb 1951 ujlf bkb ytn&<br />

Vt;leyfhjlyst yjhvs^ rjnjhst gjkexf.n cdjt ghfdjvjxbt<br />

,kfujlfhz gjcnjzyyjve b gjcktljdfntkmyjve ghbvtytyb. ujcelfhcndfvb^<br />

f yt jabwbfkmyjve pfrhtgktyb. d ljujdjht bkb<br />

ghfdjdjv ljrevtynt& Lkz njuj xnj,s ghfrnbrf ujcelfhcnd dyjcbkf<br />

cdjq drkfl d hfpdbnbt j,sxyjuj vt;leyfhjlyjuj ghfdf^ ’nf<br />

ghfrnbrf ljk;yf ghbvtyznmcz d le[t ghfdjds[ j,zpfntkmcnd&<br />

J,zpfyyjcnb^ rjnjhst ,t;tyws ljk;ys cj,k.lfnm d cnhfyt<br />

e,t;bof& Gj cnfnmt 2 Rjydtywbb 1951 ujlf ,t;tyws ljk;ys<br />

gjlxbyznmcz pfrjyfv b hfcgjhz;tybzv d k.,jq cnhfyt^ d rjnjhjq<br />

jyb yf[jlzncz& D xfcnyjcnb^ jyb ljk;ys djplth;bdfnmcz jn<br />

cjdthitybz k.,s[ frnjd^ rjnjhst cnfdzn gjl euhjpe kbxye.<br />

,tpjgfcyjcnm uhf;lfy^ ujcelfhcndtyye. ,tpjgfcyjcnm bkb<br />

j,otcndtyysq gjhzljr d vtcnys[ cjj,otcndf[ bkb cnhfyf[<br />

e,t;bof&<br />

Jlby bp gznb djpvj;ys[ ghbpyfrjd^ gj rjnjhjve d cjjndtncndbb c<br />

Rjydtywbtq 1951 ujlf vj;tn ,snm ecnfyjdktyj yfkbxbt ghtcktljdfybq&<br />

Jghtltktyyfz cjwbfkmyfz uheggf ljk;yf bvtnm<br />

xtnrbt [fhfrnthbcnbrb^ rjnjhst jnkbxf.n ’ne uhegge jn lheub[&<br />

Kbwf^ ghbyflkt;fobt r nfrjq jcj,jq uheggt^ ljk;ys jndtxfnm<br />

jghtltkz.obv tt [fhfrnthbcnbrfv^ rjnjhst vjuen ,snm ghbhj;ltyysvb<br />

bkb ghbj,htntyysvb (yfghbvth^ bynthtcs^ wtyyjcnb^<br />

gjdtltybt bkb ghjbc[j;ltybt)& Jghtltkz.obt<br />

[fhfrnthbcnbrb ljk;ys ,snm nfrbvb^ xnj jnrfp jn yb[ gjdktxtn<br />

pf cj,jq yfheitybt jcyjdys[ ghfd xtkjdtrf lfyys[ kbw&<br />

130


Jhufybpfwbb b<br />

ghjtrns cfvjgjvjob<br />

Jnrfp dj<br />

d]tplt d cnhfye<br />

yf uhfybwt<br />

Gfhnythcndj d<br />

ltqcndbb<br />

(PARinAC)<br />

Gthtvtotybt<br />

dyenhb cnhfys<br />

Gthtctktybt<br />

Gjbcr<br />

Gjkj;tybz j,<br />

bcrk.xtybb<br />

Gjkj;tybz j<br />

ghtrhfotybb<br />

cnfnecf<br />

Jhufybpfwbb b ghjtrns^ cjplfyyst b herjdjlbvst ,t;tywfvb b<br />

lheubvb kbwfvb^ gjlgflf.obvb gjl rjvgtntywb. EDR< JJY^ d<br />

bynthtcf[ jrfpfybz cfvjgjvjob&<br />

D rjyntrcnt ,t;tywtd^ jnrfp d hfphtitybb kbwfv^ boeobv<br />

e,t;bof^ dj d]tplt d cnhfye djpvj;yjuj e,t;bof& Jnrfp dj<br />

d]tplt d cnhfye yf uhfybwt vj;tn ghbdtcnb r yfheityb.<br />

ghbywbgf non-refoulement&<br />

Cnhernehf^ wtkm rjnjhjq --- hfpdbdfnm b erhtgkznm gfhnythcrbt<br />

cdzpb vt;le YGJ b EDR< JJY^ gjdsifnm ’aatrnbdyjcnm pfobns<br />

,t;tywtd b lheub[ kbw^ gjlgflf.ob[ gjl rjvgtntywb. EDR<<br />

JJY^ b gjbcr htitybq b[ ghj,ktv&<br />

Dsye;ltyyjt gthtvtotybt k.ltq d ghtltkf[ cdjtq cnhfys& "nj<br />

gthtvtotybt vj;tn dspsdfnmcz hfpkbxysvb ghbxbyfvb^<br />

drk.xfz ghbhjlyst bkb nt[yjutyyst ,tlcndbz^ djjhe;tyysq<br />

rjyakbrn bkb dctj,ott yfcbkbt&<br />

Gthtdjl ,t;tywtd bp cnhfys^ d rjnjhjq jyb bcrfkb e,t;bof^ d<br />

lheue. cnhfye^ rjnjhfz cjukfcbkfcm ghbyznm b[&


Gjvjom<br />

Ghfdf<br />

xtkjdtrf<br />

Ghfdj<br />

,t;tywtd<br />

Ghfdj ghfd<br />

xtkjdtrf<br />

Ghjtrns^<br />

ghbyjczobt<br />

lj[jl<br />

,t;tywfv<br />

Ghtcktljdfybt<br />

Ghtcktljdfybt^<br />

cdzpfyyjt<br />

c utylthysv<br />

afrnjhjv<br />

Ghbtvysq<br />

wtynh<br />

Gjvjom^ ghtljcnfdkztvfz lkz eljdktndjhtybz abpbxtcrb[ b<br />

vfnthbfkmys[ gjnht,yjcntq kbw^ gjlgflf.ob[ gjl rjvgtntywb.<br />

EDR< JJY& C.lf vjuen d[jlbnm ghjlerns gbnfybz^ ktrfhcndf^<br />

jlt;lf^ ctvtyf^ bycnhevtyn^ jhelbz ghjbpdjlcndf^ f nfr;t<br />

cjplfybt byahfcnhernehs^ yfghbvth^ irjk b ljhju& ‘Uevfybnfhyfz<br />

gjvjom\ --- ’nj gjvjom^ ghtljcnfdkztvfz uevfybnfhysvb<br />

jhufybpfwbzvb d uevfybnfhys[ wtkz[ (nj ’cnm^ d ytgjkbnbxtcrb[^<br />

ytrjvvthxtcrb[ b ytdjtyys[ wtkz[)& D ghfrnbrt EDR< JJY<br />

jrfpsdftvfz gjvjom gjllth;bdftn b ljgjkyztn ecbkbz gj<br />

j,tcgtxtyb. pfobns ,t;tywtd&<br />

Cjukfcjdfyyst vt;leyfhjlyst cnfylfhns^ rjnjhst ghbpyf.n b<br />

pfobof.n ljcnjbycndj b ytghbrjcyjdtyyjcnm rf;ljuj bylbdbleevf<br />

,tp rfrjuj-kb,j hfpkbxbz& Ghfdf xtkjdtrf cjcnfdkz.n<br />

xfcnm j,sxyjuj vt;leyfhjlyjuj ghfdf b ghtlecvfnhbdf.ncz d<br />

hzlt yfwbjyfkmys[^ htubjyfkmys[ b vt;leyfhjlys[ ghfdjds[<br />

ljrevtynf[^ rjnjhst j,sxyj yfpsdf.ncz ljujdjhfvb gj ghfdfv<br />

xtkjdtrf& Yfb,jktt bpdtcnysvb bp yb[ zdkz.ncz Ecnfd Jhufybpfwbb<br />

J,]tlbytyys[ Yfwbq b


Prima facie<br />

jghtltktybt<br />

cnfnecf<br />

,t;tywtd<br />

Cvjnhbnt uheggjdjt jghtltktybt cnfnecf ,t;tywtd&<br />

Ghbyelbntkmyjt<br />

djpdhfotybt<br />

(refoulement)<br />

Ghbywbg<br />

tlbycndf<br />

ctvmb<br />

Ghjbpdjlysq<br />

cnfnec<br />

Ghjwtlehf<br />

jghtltktybz<br />

cnfnecf<br />

,t;tywf<br />

Htubjyfkmyst<br />

ljrevtyns gj<br />

,t;tywfv<br />

Htbyntuhfwbz<br />

Herjdjlzobt<br />

ghbywbgs<br />

jnyjcbntkmyj<br />

gthtvtotybz<br />

dyenhb cnhfys<br />

Cjwbfkmyfz<br />

uheggf<br />

Djpdhfotybt kbwf yf nthhbnjhb.^ ult tve#tq euhj;ftn jgfcyjcnm<br />

ghtcktljdfybz bkb gthtcskrb yf lheue. nthhbnjhb.^ ult jyj<br />

gjldthuytncz ghtcktljdfyb.& Ghbyelbntkmyjt djpdhfotybt<br />

ghtlcnfdkztn cj,jq yfheitybt ghbywbgf ytdscskrb (nonrefoulement)<br />

b gj’njve zdkztncz yfheitybtv ghfdf ,t;tywtd b<br />

vt;leyfhjlyjuj j,sxyjuj ghfdf&<br />

Ghbywbg^ rjnjhsq jghtltkztn pfobne ctvmb rfr tcntcndtyyjq b<br />

jcyjdyjq zxtqrb j,otcndf& D cjjndtncndbb c ’nbv ghbywbgjv<br />

cnfnec ,t;tywf vj;tn ,snm ghtljcnfdkty cegheut(e) b<br />

b;lbdtywfv kbwf^ rjnjhjt jndtxftn rhbnthbzv jghtltktybz<br />

,t;tywf& Rjulf cegheub b kbwf^ yf[jlzobtcz yf b[ b;lbdtybb^<br />

gjkexf.n cnfnec ,t;tywf d cjjndtncndbb c ghbywbgjv tlbycndf<br />

ctvmb^ ujdjhzn^ xnj jyb gjkexf.n ‘ghjbpdjlysq cnfnec\&<br />

Cvjnhbnt ghbywbg tlbycndf ctvmb&<br />

>hblbxtcrbt b flvbybcnhfnbdyst ghjwtlehs^ bcgjkmpetvst<br />

EDR< JJY b#bkb ujcelfhcndfvb lkz jghtltktybz njuj^ ljk;yj<br />

kb lfyyjt kbwj ghbpyfdfnmcz d rfxtcndt ,t;tywf d cjjndtncndbb c<br />

dyenhbujcelfhcndtyysv b vt;leyfhjlysv ghfdjv&<br />

Vt;leyfhjlyst ghfdjdst ljrevtyns^ rfcf.obtcz ,t;tywtd^<br />

rjnjhst ghbyzns ujcelfhcndfvb bkb vt;ghfdbntkmcndtyysvb<br />

jhufybpfwbzvb d ghtltkf[ utjuhfabxtcrjuj htubjyf bkb ce,-<br />

htubjyf& Nfrbt ljrevtyns j,sxyj ljgjkyz.n Rjydtywb. 1951<br />

ujlf b jnhf;f.n jcj,sq [fhfrnth djghjcjd^ cdzpfyys[ c<br />

,t;tywfvb d rjyrhtnyjv utjuhfabxtcrjv hfqjyt& Ghbvtxfntkmysvb<br />

ghbvthfvb htubjyfkmys[ ljujdjhjd zdkz.ncz Rjydtywbz<br />

JFT^ ghbyznfz d 1969 ujle^ b Rfhnf[tycrfz Ltrkfhfwbz 1984 ujlf&<br />

Ghjwtcc^ ghb rjnjhjv ,t;tyws djccnfyfdkbdf.n yjhvfkmye.<br />

;bpym d cnhfyt cdjtuj ghjbc[j;ltybz& D bltfkmyjv gkfyt<br />

htbynthuhfwbz ljk;yf zdkznmcz cktlcndbtv ljkujchjxyjuj htitybz<br />

d ajhvt lj,hjdjkmyjq htgfnhbfwbb ,t;tywtd&<br />

Hzl ghbywbgjd^ rjnjhst jghtltkz.n cnfylfhns pfobns^ gjvjob<br />

b htitybq lkz dyenhtyyt gthtvtotyys[ kbw& Herjdjlzobt<br />

ghbywbgs ,skb ghtlcnfdktys yf hfccvjnhtybt Rjvbccbb gj<br />

ghfdfv xtkjdtrf ghtlcnfdbntktv Utythfkmyjuj ctrhtnfhz gj<br />

ltkfv dyenhtyyt gthtvtotyys[ kbw d fghtkt 1998 ujlf& Jyb<br />

jnhf;f.n yjhvs ghfdf ghfd xtkjdtrf^ uevfybnfhyjuj ghfdf b<br />

ghfdf ,t;tywtd b cjukfce.ncz c ybvb^ f nfr;t cke;fn herjdjlcndjv<br />

lkz ujcelfhcnd^ lheub[ dkfcntq^ vt;ghfdbntkmcndtyys[ b<br />

ytghfdbntkmcndtyys[ jhufybpfwbq^ rjnjhst cnfkrbdf.ncz c djghjcfvb<br />

gthtvtotybz kbw dyenhb cnhfys&<br />

Cvjnhbnt jghtltktyyfz cjwbfkmyfz uheggf&<br />

133


Cnfylfhns<br />

j,hfotybz<br />

Cnfnec^<br />

uevfybnfhysq<br />

Cnhfyf gthdjuj<br />

e,t;bof<br />

Cnhfyf<br />

gthtctktybz<br />

E,t;bot<br />

Cnfylfhns^ hfphf,jnfyyst yf jcyjdt Rjydtywbb 1951 ujlf j<br />

cnfnect ,t;tywtd b lheub[ vt;leyfhjlys[ ljrevtynjd^ rjnjhst<br />

ecnfyfdkbdf.n gfhfvtnhs j,hfotybz c ,t;tywfvb& Rjydtywbz<br />

1951 ujlf lftn hfpkbxyst cnfylfhns j,hfotybz^ d pfdbcbvjcnb<br />

jn rjyrhtnys[ hfccvfnhbdftvs[ ghfd& Nfrbvb cnfylfhnfvb<br />

zdkz.ncz% j,hfotybt yt vtytt ,kfujghbznyjt^ xtv j,sxyj<br />

j,hfotybt c byjcnhfyysvb uhf;lfyfvb d gjlj,ys[<br />

j,cnjzntkmcndf[* yfb,jktt ,kfujghbznyjt j,hfotybt c<br />

uhf;lfyfvb byjcnhfyyjuj ujcelfhcndf d nt[ ;t cfvs[<br />

j,cnjzntkmcndf[* nj ;t cfvjt j,hfotybt^ rjnjhjt ghbvtyztncz<br />

gj jnyjityb. r uhf;lfyfv cnhfys e,t;bof^ b^ vfrcbvfkmyj<br />

djpvj;yjt ,kfujghbznyjt j,hfotybt c ,t;tywfvb&<br />

Cnfnec^ ghtljcnfdkztvsq kbwfv^ rjnjhst gjkexf.n jabwbfkmyjt<br />

hfphtitybt gj dyenhbujcelfhcndtyyjve ghfde ghj;bdfnm d<br />

cnhfyt gj uevfybnfhysv cjj,hf;tybzv& D ’ne rfntujhb. vjuen<br />

d[jlbnm nt kbwf^ rjnjhst yt jndtxf.n rhbnthbzv cnfnecf<br />

,t;tywf&<br />

Cnhfyf^ d rjnjhjq boeott e,t;bof kbwj gjkexbkj<br />

vt;leyfhjlye. pfobne^ rfr kbwj^ boeott e,t;bof^ bkb rfr<br />

,t;tytw&<br />

Cnhfyf^ rjnjhfz ghtljcnfdkztn djpvj;yjcnm lkz gjcnjzyyjuj<br />

gjctktybz ,t;tywtd& Nfrfz cnhfyf yt zdkztncz cnhfyjq ghjbc-<br />

[j;ltybz bkb cnhfyjq^ d rjnjhjq dgthdst ,sk ghbpyfy cnfnec<br />

,t;tywtd&<br />

Ghtljcnfdktybt ujcelfhcndjv pfobns yf cdjtq nthhbnjhbb<br />

kbwfv bp lheujuj ujcelfhcndf^ rjnjhst ,tuen jn ghtcktljdfybz<br />

bkb lheujq cthmtpyjq jgfcyjcnb& Kbwj^ rjnjhjve ghtljcnfdkztncz<br />

e,t;bot^ zdkztncz ,t;tywtv& Gjyznbt ‘e,t;bot\ drk.xftn<br />

d ct,t hzl ’ktvtynjd^ drk.xfz ghbywbg non-refoulement^<br />

hfphtitybt yf ght,sdfybt yf nthhbnjhbb cnhfys e,t;bof b<br />

uevfyyst cnfylfhns j,hfotybz&<br />

Ecnfd Eghfdktybz<br />

Dth[jdyjuj<br />

rjvbccfhf<br />

Jhufybpfwbb<br />

J,]tlbytyys[<br />

Yfwbq gj ltkfv<br />

,t;tywtd<br />

(Ecnfd EDR<<br />

JJY)<br />

Ljrevtyn^ rjnjhsq jghtltkztn vfylfn EDR< JJY^ tuj aeyrwbb b<br />

cnhernehe b jghtltkztn rhbnthbb^ gj rjnjhsv kbwf vjuen<br />

gjlgflfnm gjl rjvgtntywb. EDR< JJY& Nfrbt kbwf vjuen<br />

ghbpyfdfnmcz EDR< JJY d rfxtcndt ‘vfylfnys[ ,t;tywtd\ yf<br />

jcyjdfybb gjkj;tybq Ecnfdf&<br />

Wtynhs lkz<br />

,t;tywtd<br />

Vtcnf^ ult ghj;bdf.n ,t;tyws^ bkb vtcnf^ ult jyb vjuen<br />

gjkexbnm byajhvfwb.^ ghfdjde. gjvjom^ vfnthbfkmye. gjvjom<br />

bkb lheubt eckeub& n<br />

134


Ghbkj;tybt 3<br />

Flhtcf Ghtlcnfdbntkmcnd EDR< JJY<br />

d cnhfyf[ vbhf


AFGHANISTAN<br />

Office of the UNHCR Charge´ de<br />

Mission in Kabul (Relocated in<br />

Islamabad, Pakistan)<br />

P.O. Box 1263<br />

House No. 24, Street No. 89<br />

G-6/3, Islamabad<br />

Tel: +873 761 241 625 (in Islamabad)<br />

Fax: + 92 51 282 05 11(in Islamabad)<br />

ALBANIA<br />

UNHCR Branch Office in Albania<br />

Rruga "Donika Kastrioti" - Tirana<br />

Tel: +355 42 50 207<br />

Fax: +355 42 28 492 - 355 42 32 075<br />

(UNDP)<br />

ALGERIA<br />

UNHCR Branch Office in Algeria<br />

Boite Postale 823<br />

Alger 16000<br />

9A, Rue Emile Payen, Hydra, Alger<br />

Tel: +213 21 69 12 12<br />

Fax: +244 2 44 87 47<br />

ANGOLA<br />

UNHCR Branch Office Luanda in<br />

Angola<br />

Rua Houarie Boumedienne<br />

40/44 -Miramar<br />

C.P. 1342 - Luanda<br />

Tel: + 244 2 44 87 47<br />

Fax: +244 2 44 95 35<br />

ARGENTINA<br />

Representante Regional del ACNUR<br />

para el sur de Ame´rica Latina in<br />

Argentina<br />

Cerrito 836, 10 Piso<br />

1010 Buenos Aires<br />

Tel: +54 11 4815 7870<br />

Fax: +54 11 4815 4352<br />

FHVTYBZ<br />

Jnltktybt EDR< JJY<br />

D Fhvtybb<br />

Ekbwf Rfhkf Kb,ryt[nf 14<br />

Thtdfy 375010<br />

Ntk%+ 3741 58 48 92<br />

Afrc%+ 37 41 56 78 17<br />

AUSTRALIA<br />

UNHCR Regional Office for Australia,<br />

New Zealand, Papua New Guinea and<br />

the South Pacific in Australia<br />

9, Terrigal Crescent O’Malley, ACT<br />

Canberra 2606<br />

Tel: +61 2 6290 13 55<br />

Fax: +61 2 6290 13 15<br />

AUSTRIA<br />

UNHCR Branch Office in Austria<br />

Vienna International Centre<br />

(Building ’J’, 1st Floor)<br />

Wagramerstrasse 5<br />

A-1220 Vienna<br />

Tel: +43 1 26060 3028<br />

Fax: +43 1 2634115<br />

FPTH


CHAD<br />

UNHCR Liaison Office in Chad<br />

Boite postale 5601<br />

Avenue Mobutu,<br />

Quartier Chagoua - N’djamena<br />

Tel: + 235 51 86 10<br />

Fax: +235 51 66 31<br />

CENTRAL AFRICAN REPU-<br />

BLIC<br />

Office of the UNHCR Charge de<br />

Mission in the Central African Republic<br />

Rue de l’Université<br />

Boîte postale 950 - Bangui<br />

Tel: +236 61 40 76<br />

Fax: +236 61 98 34<br />

CHINA (PEOPLE’S REPU-<br />

BLIC OF)<br />

UNHCR Regional Office in China<br />

1-2-1, Tayan Diplomatic Office,<br />

Building 14, Liang Ma He Nan Lu<br />

Beijing 100600<br />

Tel: +86 10 6 532 68 06<br />

Fax: +86 10 6532 16 47<br />

COLOMBIA<br />

UNHCR Branch Office in Colombia<br />

Calle 114 No. 9-01 Office 601<br />

Edificio Teleport Torre A<br />

Bogota<br />

Tel: +571 629 1138<br />

Fax: +571 629 2790<br />

CONGO (DEMOCRATIC RE-<br />

PUBLIC OF)<br />

UNHCR Regional Office for Central<br />

Africa in Democratic Republic of<br />

Congo<br />

6729, Avenue de l’OUA<br />

Kinshasa<br />

Tel: +243 880 12 45<br />

Fax: + 243 88 03 153<br />

CONGO (REPUBLIC OF)<br />

UNHCR Liaison Office in Brazzaville<br />

PO Box 465<br />

Rue Behagle/Avenue Foch<br />

Brazzaville<br />

Tel: + 242 81 59 12<br />

Fax: + 242 815 913<br />

COSTA RICA<br />

UNHCR Liaison Office in Costa Rica<br />

Apartado Postal 12<br />

Ferrocarril Pacifico - ACNUR<br />

Edificio Torre del Este 5to piso<br />

Barrio Dent, frente a la facultad<br />

de Derecho de la UCR<br />

1009 San Jose´<br />

Tel: +506 234 23 03<br />

Fax: +506 224 48 91<br />

COTE D’IVOIRE<br />

UNHCR Branch Office in Coˆte d’Ivoire<br />

II Plateux, Angre,<br />

7eme tranche, lot no. 3160<br />

Rue L.169<br />

Abidjan<br />

Tel: +225 22 42 81 92<br />

Fax: +225 22 42 92 53<br />

CROATIA<br />

Office of the UNHCR Charge de<br />

Mission in Croatia<br />

Republike Austrije 25<br />

10000 Zagreb<br />

Tel: +385 1 3713 555<br />

Fax: +385 1 3713 588,-565<br />

CYPRUS<br />

UNHCR Liaison Office in Cyprus<br />

P.O. Box 26142 - South: c/o UNFICYP<br />

Secretariat<br />

UNPA<br />

Nicosia<br />

Tel: +357 2 35 90 25<br />

Fax: +357 2 35 90 37<br />

CZECH REPUBLIC<br />

UNHCR Branch Office in Czech Republic<br />

P.O. Box 210 - UN House<br />

Namesti Kinskych 6<br />

150 00 Prague 5<br />

Tel: +420 2 571 998 50<br />

Fax: +420 2 571 998 62<br />

DJIBOUTI<br />

UNHCR Branch Office in Djibouti<br />

B.P. 1885<br />

Rue Abdoulkader Waberi, Heron<br />

Lot No. TF 1148 - Djibouti<br />

Tel: +253 35 22 00<br />

Fax: +253 35 48 80<br />

ECUADOR<br />

UNHCR Liaison Office in Ecuador<br />

Avenida Amazonas 2889 y la Granja<br />

Edificio Naciones Unidas, Piso 2<br />

Quito<br />

Tel: +593 2 2460 272<br />

Fax: +593 2 2460 280<br />

EGYPT<br />

UNHCR Regional Office for the Middle<br />

East in the Arab Republic of Egypt<br />

13 Sharia El Falah St.<br />

Mohandissin<br />

P.O. Box 1844<br />

Cairo<br />

Tel: +20 2 346 06 18<br />

Fax: +20 2 303 17 53<br />

ERITREA<br />

Office of the UNHCR Charge de<br />

Mission in Eritrea<br />

P.O. Box 1995<br />

House Number 108<br />

Emperor Yohannes Avenue<br />

Asmara<br />

Tel: +291 1 12 61 21 (S/B)<br />

Fax: + 291 1 12 72 55<br />

ETHIOPIA<br />

UNHCR Branch Office for Africa in<br />

Ethiopia<br />

P.O. Box 1076<br />

Higher 17, Kebele 23 off Bole Rd<br />

House No. 1255/01-02<br />

Addis Ababa<br />

Tel: +251 1 61 37 40<br />

Fax: +251 1 61 16 66<br />

Email: ethadrdo@unhcr.ch<br />

FRANCE<br />

UNHCR Branch Office in France<br />

9, rue Keppler<br />

F-75116 Paris<br />

Tel: +33 1 44 43 48 58<br />

Fax: +33 1 40 70 07 39<br />

GABON<br />

UNHCR Branch Office in Gabon<br />

Quartier SOTEGA<br />

BP 20472 - Libreville<br />

Tel: +241 77 82 62<br />

Fax: +241 77 82 78<br />

GAMBIA<br />

UNHCR Liaison Office in Banjul<br />

P.O. Box 4249<br />

Bakau - 6th Street East<br />

Kotu Layout<br />

Tel: +220 460 854<br />

Fax: +220 460 850<br />

UHEPBZ<br />

Jnltktybt EDR< JJY d Uhepbb<br />

N,bkbcb<br />

2f^ Ghjcgtrn Rfp,tub^4 ’nf;<br />

380060 N,bkbcb<br />

Ntk% + 995 32 25 00 78<br />

Afrc%+ 995 32 00 13 02<br />

GERMANY<br />

UNHCR Branch Office in Germany<br />

Wallstrasse 9 - 13<br />

10179 Berlin<br />

Tel: +49 30 2022 0200<br />

Fax: +49 30 2022 0220<br />

138


GHANA<br />

UNHCR Liaison Office in Ghana<br />

Privante Mail Bag Airport, No. 25 Sir<br />

Arku Korsah Street<br />

Roman Ridge, Airport Residential<br />

area - Accra<br />

Tel: +233 21 77 61<br />

Fax: +233 21 773158<br />

GREECE<br />

UNHCR Branch Office in Greece<br />

23 Taygetou Street<br />

Palaio Psychico<br />

15452 Athens<br />

Tel: +30 1 672 64 62<br />

Fax: +30 1 672 64 17<br />

GUATEMALA<br />

UNHCR Field Office in Barillas<br />

1a.Avenida 9-23<br />

zona 10<br />

Guatemala City<br />

Tel: +5023370611 (via UNDP)<br />

Fax: +5023393454<br />

GUINEA<br />

UNHCR Branch Office in Guinea<br />

B.P. 4158<br />

Coleah Corniche-Sud<br />

Conakry<br />

Tel: +224 46 47 09<br />

Fax: +224 46 58 08<br />

GUINEA BISSAU<br />

UNHCR Field Office in Bissau<br />

245 20 18 31 (UNFPA)<br />

Rue Justino Lopes, 72<br />

AB Case Postale 179<br />

Tel: 245 20 27 26<br />

Fax: 245 20 17 72<br />

HUNGARY<br />

UNHCR Branch Office in Hungary<br />

1126 Budapest<br />

Gyimes ut 3/B<br />

1126 Budapest<br />

Tel: +36 1 250 44 44<br />

Fax: +36 1 250 27 01<br />

INDIA<br />

Office of the UNHCR Charge de<br />

Mission in India<br />

P.O. Box 3135<br />

14 Jor Bagh<br />

New Delhi 110003<br />

Tel: +91 11 46 99 302<br />

Fax: + 91 11 462 01 37<br />

E-Mail address: indne@unhcr.ch<br />

INDONESIA<br />

UNHCR Regional Office in Indonesia<br />

Arya Building<br />

J1. Kebon Sirih Kav. 75<br />

Jakarta Pusat 10340<br />

Tel: + 62 21 391 28 88<br />

Fax: +62 21 391 27 77<br />

IRAN (ISLAMIC REPUBLIC<br />

OF)<br />

Office of the UNHCR Charge de<br />

Mission in the Islamic Republic of Iran<br />

No 5, East Emdad Street, Vanak sq<br />

North Shiraz Ave.<br />

Tehran 19917<br />

Tel: +98 21 805 72 01 - 11<br />

Fax: + 98 21 805 72 12<br />

IRAQ<br />

Office of the UNHCR Charge de<br />

Mission in Iraq<br />

P.O.Box 17101<br />

Amman 1195 - Jordan<br />

Masbah Hay Babil<br />

Mahalla 929, st.12<br />

Building no. 23 - Baghdad<br />

Tel: +964 1 718 12 66<br />

Fax: FAX VIA UNOHCI:<br />

+1 212 963 3009<br />

IRELAND<br />

UNHCR Liaison Office in Dublin<br />

27 Upper Fitzwilliam Street<br />

Dublin 2<br />

Tel: +353 1 632 8675<br />

Fax: +353 1 632 8676<br />

ISRAEL<br />

Office of the UNHCR Honorary<br />

Correspondent in Israel<br />

P.O. Box 3489<br />

J.D.C. Hill, Givat Ram<br />

Jerusalem<br />

Tel: +972 2 655 71 11<br />

Fax: +972 2 566 12 44<br />

ITALY<br />

UNHCR Branch Office in Italy<br />

Via Caroncini 19<br />

I-00197 Roma<br />

Tel: +39 06 802121<br />

Fax: +39 06 80212324<br />

JAPAN<br />

UNHCR Regional Office in Japan<br />

UNU Bldg., 6F - 5-53-70, Jingumae<br />

Shibuya-ku - Tokyo 159-0001<br />

Tel: +81 33 499 20 11<br />

Fax: +81 33 499 22 72<br />

JORDAN<br />

UNHCR Branch Office in Jordan<br />

P.O. Box 17101<br />

11195 Amman<br />

9, Obada Ibn AlSamit Street<br />

Shemesani, Amman<br />

Tel: +962 6 569 12 61<br />

Fax: +962 6 569 19 15<br />

RFPF{CNFY<br />

Ghtlcnfdbntkmcndj EDR< JJY<br />

d Rfpf[cnfyt<br />

67 Njkt


LEBANON<br />

Office of the UNHCR Charge de<br />

Mission for Lebanon<br />

P.O. Box 11-7332<br />

Riad El Solh Beirut 1107 2240<br />

Hilmi Kobeissy Bldg<br />

Karam Rahhal Street<br />

Beirut<br />

Tel: +961 1 612 798<br />

Fax: +961 1 612 836<br />

LIBERIA<br />

UNHCR Branch Office in Liberia<br />

P.O. Box 9077<br />

Riverview Road<br />

Virginia - Monrovia<br />

Tel: +231 22 62 33<br />

Fax: +231 22 62 35<br />

LIBYAN ARAB JAMAHIRIYA<br />

UNHCR Liaison Office in Libyan<br />

Arab republic<br />

P.O. box 80708<br />

Saed Ibn Ebi Kawas Street<br />

Branch of the Ben Ashour main str<br />

Tripoli<br />

Tel: +218 21 361 9662<br />

Fax: +218 21 361 9661<br />

LUXEMBOURG<br />

Office of the UNHCR Correspondent<br />

in Luxembourg<br />

1, rue Jean Pierre Brasseur<br />

b.p. 567<br />

2015 Luxembourg<br />

Tel: +352 454 018<br />

Fax: +352 454 303<br />

MALAWI<br />

UNHCR Liaison Office in Malawi<br />

P.O. Box 30230 - 7th Floor<br />

Kang’ombe Building, City Center<br />

Lilongwe<br />

Tel: +265 77 21 55<br />

Fax: +265 77 41 28<br />

MALAYSIA<br />

UNHCR Liaison Office in Malaysia<br />

P.O. Box 10185<br />

570 Jalan Bukit Petaling<br />

50460 Kuala Lumpur<br />

Tel: +60 3 2141 13 22<br />

Fax: + 60 3 2141 17 80<br />

MALI<br />

UNHCR Liaison Office in Mali<br />

B.P. E 199, Badala-Ouest<br />

Rue 132 X 107, Pres du Ministere de<br />

l’Artisanat et du Tourisme - Bamako<br />

Tel: + 223 23 03 69<br />

Fax: + 223 23 03 69<br />

MAURITANIA<br />

UNHCR Liaison Office in Mauritania<br />

c/o UNDP, B.P. 4405<br />

Ilot K 159, 160, 161<br />

UN Compound - Nouakchott<br />

Tel: +222 5 25 74 14<br />

Fax: +222 5 25 61 76<br />

MEXICO<br />

UNHCR Regional Office for Mexico,<br />

Belize and Cuba<br />

c/o PNUD<br />

Apartado Postal 105-39<br />

11581 Mexico, D.F.<br />

Calle Seneca No. 129<br />

Colonia Palmas Polanco<br />

(11540 Mexico, D.F)<br />

Tel: +52 5 280 80 17<br />

Fax: +52 5 280 21 33<br />

VJKLJDF<br />

Jnltktybt EDR< JJY<br />

d Htcge,kbrt Vjkljdf<br />

57^ Ekbwf bv& 31 Fduecnf 1989<br />

VL-2012 Rbibytd<br />

Ntk%+ 3732 27 08 65<br />

Afrc%+ 3732 27 19 53<br />

MOROCCO<br />

Office of the UNHCR Honorary<br />

Representative in Morocco<br />

B.P. 13434<br />

13 rue Blida, Casablanca<br />

Tel: +212 2 248 6760<br />

Fax: +212 2 227 98 55<br />

MOZAMBIQUE<br />

UNHCR Liaison Office in Mozambique<br />

P.O. Box 1198<br />

Avenida dos Presidentes No. 33<br />

Maputo<br />

Tel: +258 1 49 02 42<br />

Fax: +258 1 49 06 35<br />

MYANMAR<br />

Office of the UNHCR Charge de<br />

Mission in Myanmar<br />

P.O. Box 1485<br />

No. 287 Pyay Road<br />

Sanchaung Township<br />

Yangon<br />

Tel: +95 1 524022<br />

Fax: +95 1 524031<br />

NAMIBIA<br />

UNHCR Liaison Office in Namibia<br />

Private Bag 13329<br />

Paratus Building<br />

Independence Avenue 372<br />

Windhoek 9000<br />

Tel: +264 61 23 71 43<br />

Fax: +264 61 23 00 55<br />

NEPAL<br />

UNHCR Branch Office in Nepal<br />

G.P.0.BOX 2374<br />

Anil Kuti<br />

Maharajgunj<br />

Kathmandu<br />

Tel: +977 1 41 25 21<br />

Fax: +977 1 41 28 53<br />

NETHERLANDS<br />

UNHCR Liaison Office in The Netherlands<br />

P.O. Box 17111<br />

President Kennedylaan 19<br />

2502 CC The Hague<br />

Tel: +31 70 346 88 10<br />

Fax: +31 70 346 88 12<br />

NEW ZEALAND<br />

UNHCR Liaison Office in New Zealand<br />

P.O. box 91307<br />

Auckland Mail Centre<br />

3rd floor, Waverley Building<br />

11-13 Waverley Street<br />

Auckland<br />

Tel: +64 9 914 4175<br />

Fax: +64 9 914 5265<br />

NIGER<br />

UNHCR Branch Office in the Republic<br />

of Niger<br />

Boite Postale 935<br />

Niamey Plateau<br />

Tel: +227 75 29 68<br />

Fax: +227 72 46 46<br />

NIGERIA<br />

UNHCR Branch Office in Nigeria<br />

P.O. Box 53874<br />

Ikoyi - Lagos<br />

Tel: +234 1 269 3298<br />

Fax: +234 1 269 27 45<br />

PAKISTAN<br />

UNHCR Branch Office in Pakistan<br />

P.O. Box 1263<br />

No.2 Diplomatic Enclave<br />

Allotment 17, G-4/4<br />

Islamabad<br />

Tel.: +92 51 282 95 02<br />

Fax: +92 51 227 94 55<br />

PHILIPPINES<br />

UNHCR Liaison Office in the Philippines<br />

P.O. Box 2074 (MCPO)<br />

G. Puyat Avenue<br />

1260 Makati - 3rd Floor, JAKA II<br />

Building<br />

150 Legaspi Street - Legaspi Village -<br />

Metro Manila<br />

Tel: + 63 2 812 18 23<br />

Fax: +63 2 817 40 57<br />

140


POLAND<br />

UNHCR Branch Office in the Republic<br />

of Poland<br />

2, Aleja Roz<br />

PL-00 556 Warsaw<br />

Republic of Poland<br />

Tel: +48 22 628 69 30<br />

Fax: +48 22 625 61 24<br />

REPUBLIC OF KOREA<br />

UNHCR Liaison Office in Seoul<br />

Rm.402, The Anglican Church of<br />

7 Jeong-dong, Joong-ku<br />

Seoul 100-120<br />

Tel: +82 2 730 3440<br />

Fax: +82 2 730 3442<br />

ROMANIA<br />

UNHCR Branch Office in Romania<br />

25, Armeneasca Street, Sector 2<br />

70228 Bucharest<br />

Tel: +40 1 211 29 44<br />

Fax: +40 1 210 15 94<br />

HJCCBQCRFZ ATLTHFWBZ<br />

Htubjyfkmysq Jabc<br />

EDR< JJY d Hjccbqcrjq<br />

Atlthfwbb<br />

Jabc JJY<br />

Gthtekjr J,e[f^ 6<br />

Vjcrdf 103064<br />

Ntk%+ 7 503 232 30 11<br />

Afrc%+ 7 503 232 30 16<br />

RWANDA<br />

UNHCR Branch Office in Rwanda<br />

P.O. Box 867<br />

Bd de l’Umuganda Kacyiru<br />

No. 481-483 Zone Kabale<br />

Cellule Kamatamu - Secteur/Commune<br />

Kacyiru<br />

Kigali<br />

Tel: +250 8 5106/07/08/11/13<br />

Fax: +250 85104<br />

SAUDI ARABIA<br />

UNHCR Branch Office in Saudi Arabia<br />

Fazari Square<br />

Pension Fund Commercial Complex<br />

Block C-13<br />

Diplomatic Quarters<br />

Riyadh<br />

Tel: +966 1 482 88 35<br />

Fax: +966 1 482 88 37<br />

SENEGAL<br />

UNHCR Branch Office for West Africa<br />

in Senegal<br />

B.P. 3125, 59 rue Docteur Theze<br />

Dakar<br />

Tel: +221 823 66 03<br />

Fax: +221 823 66 00<br />

SIERRA LEONE<br />

UNHCR Branch Office in Sierra Leone<br />

P.O. Box 1011<br />

29 Wilkinson Road<br />

Freetown<br />

Tel: +32 22 234 321<br />

Fax: +232 22 234 347<br />

SLOVAKIA<br />

UNHCR Branch Office in the Slovak<br />

Republic<br />

Sturova 6<br />

811 02 Bratislava<br />

Tel: +421 2 52 92 78 75<br />

Fax: +421 2 52 92 78 71<br />

SLOVENIA<br />

UNHCR Branch Office in Slovenia<br />

Miklosiceva cesta 18/11<br />

1000 Ljubljana<br />

Tel: +386 1 4328 240<br />

Fax: + 386 1 4328 224<br />

SOMALIA<br />

UNHCR Branch Office Somalia in<br />

Kenya<br />

Chiromo Road (Next to Caltex service<br />

Station near Consolata Church)<br />

Nairobi<br />

Tel: +254 2 443 034<br />

Fax: +254 2 443 037<br />

SOUTH AFRICA<br />

UNHCR Branch Office in South Africa<br />

P.O. Box 12506, Tramshed 0126, 8th<br />

Floor<br />

Metro Park Building - 351 Cnr. Schoeman<br />

& Prinsloo St<br />

Pretoria 0002<br />

Tel: +27 12 338 5301<br />

Fax: +27 12 322 0216<br />

SPAIN<br />

UNHCR Branch Office in Spain<br />

P.O. Box 36121<br />

Avenida General Peron 32 - 2A<br />

E-28020 Madrid<br />

Tel: +34 91 556 36 49<br />

Fax: +34 91 417 53 45<br />

SRI LANKA<br />

UNHCR Branch Office in Sri Lanka<br />

47 Horton Place<br />

Colombo 7<br />

Tel: +94 1 69 13 47<br />

Fax: +94 1 68 39 71<br />

SUDAN<br />

UNHCR Branch Office in Sudan<br />

P.O. Box 2560<br />

Mohammed Nageeb Road<br />

(North of Farouk Cemetery)<br />

Khartoum No. 2<br />

Tel: +249 11 47 11 01<br />

Fax: +249 11 47 31 01<br />

SWAZILAND<br />

UNHCR Liaison Office in Swaziland<br />

P.O. Box 83<br />

Shell House Building<br />

Mountain Inn Area<br />

Mbabane H100<br />

Tel: +268 404 3414<br />

Fax: +268 404 4066<br />

SWEDEN<br />

UNHCR Regional Office for the Nordic<br />

and Baltic Countries in Sweden<br />

Ynglingagatan 14 - 6th Floor<br />

S-11347 Stockholm<br />

Tel: +46 8 4574880<br />

Fax: +46 8 457 48 87<br />

SWITZERLAND<br />

UNHCR Liaison Office for Switzerland<br />

and Liechtenstein<br />

Case Postale 2500<br />

94 Rue Montbrillant<br />

CH-1211 Gene` ve 2 De´poˆt<br />

Tel: +41 22 739 77 21<br />

Fax: +41 22 739 73 79<br />

SYRIAN ARAB REPUBLIC<br />

Office of the UNHCR Chief of Mission<br />

in Syria<br />

P. O. Box 30891<br />

Al Malki<br />

Mohamed Al Bazm Street No 14<br />

Al Nabelsi Building<br />

Damascus<br />

Tel: +963 11 373 59 40<br />

Fax: +963 11 373 61 08<br />

NFL:BRBCNFY<br />

Ghtlcnfdbntkmcndj EDR< JJY<br />

d Nfl;brbcnfyt<br />

F,& Zobr 734013<br />

Ghjcg& Lhe;,s Yfhjljd 106<br />

Leify,t<br />

Ntk%+ 873 682 285 930<br />

Afrc%+ 992 372 510039<br />

141


TANZANIA<br />

(UNITED REPUBLIC OF)<br />

UNHCR Branch Office in the United<br />

Republic of Tanzania<br />

PO Box 2666<br />

Plot 18 Kalenga Street<br />

Dar-es-Salaam<br />

Tel: +255 22 215 00 75-82<br />

Fax: +255 22 215 28 17<br />

THAILAND<br />

UNHCR Regional Office for Thailand,<br />

Cambodia and Vietnam<br />

P.O. Box 2-121<br />

Rajdamnern Avenue<br />

United Nations Building<br />

3rd floor, Block A<br />

Bangkok 10200<br />

Tel: +66 2 288 1270<br />

Fax: +66 2 280 0555<br />

THE FORMER YUGOSLAV<br />

REPUBLIC OF MACEDONIA<br />

UNHCR Branch Office in The Former<br />

Yugoslav Republic of Macedonia<br />

Zeleznicka 53<br />

1000 Skopje<br />

Tel: +389 2 118 641<br />

Fax: +389 2 131 040<br />

TOGO<br />

UNHCR Liaison Office in Togo<br />

27 Boulevard des Arme´es<br />

Tokoin-Habitat<br />

Lome<br />

Tel: + 228 21 32 98<br />

Fax: +228 22 19 70<br />

TUNISIA<br />

Office of the UNHCR Honorary Representative<br />

in Tunisia<br />

B.P. 863<br />

61 Boulevard Bab Benat<br />

1035 Tunis<br />

Tel: +216 1 57 68 34<br />

Fax: +216 1 57 01 68 via UNDP<br />

TURKEY<br />

UNHCR Branch Office in Turkey<br />

Abidin Daver Sok. 17<br />

Cankaya<br />

06550 Ankara<br />

Tel: +90 312 439 66 15<br />

Fax: +90 312 438 27 02<br />

NEHRVTYBCNFY<br />

Jnltktkybt EDR< JJY<br />

d Nehrvtybcnfyt<br />

40^ Ekbwf Ufkmrbybi<br />

744013 Fiuf,fn<br />

Ntk%+ 993 1 2350601<br />

Afrc%+ 993 12 390055<br />

UGANDA<br />

UNHCR Branch Office in Uganda<br />

P.O. Box 3813<br />

Plot 4B Acacia Avenue, Kololo<br />

Kampala<br />

Tel: +256 41 23 12 31<br />

Fax: +256 41 25 69 89<br />

ERHFBYF<br />

Jnltktybt EDR< JJY<br />

d Erhfbyt<br />

32F^ Ek& Cbxytdjuj Gjdcnfybz<br />

Rbtd 01015<br />

Ntk%+ 00380 44 573 9424<br />

Afrc%+ 00380 44 573 98 50<br />

UNITED KINGDOM<br />

UNHCR Branch Office for the United<br />

Kingdom and Ireland<br />

Millbank Tower<br />

21-24 Millbank<br />

London SW1P 4PQ<br />

Tel: +44 20 7828 9191<br />

Fax: +44 20 7630 5349<br />

meng@unhcr.ch<br />

UNITED STATES OF<br />

AMERICA<br />

UNHCR Regional Office for the United<br />

States of America & the Caribbean<br />

1775 K Street, NW, Suite 300<br />

Washington DC 20006<br />

Tel: +1 202 296 54 45<br />

Fax: +1 202 296 56 60<br />

EP


Ljgjkybntkmye. byajhvfwb. vj;yj<br />

yfqnb d cktle.ob[ bplfybz[<br />

‚ J ghfdjdjq ,fpt pfobns ,t;tywtd<br />

U& C& Ueldby-Ubkk& Cnfnec ,t;tywf d vt;leyfhjlyjv ghfdt& V&% >YBNB^ 1997&<br />

International Journal of Refugee Law<br />

UNHCR, Collection of International Instruments and Other Legal Texts Concerning<br />

Refugees and Displaced Persons (2 vols.), 1995<br />

EDR< JJY^ Herjdjlcndj gj ghjwtlehfv b rhbnthbzv jghtltktybz cnfnecf<br />

,t;tywtd (cjukfcyj Rjydtywbb 1951 ujlf b Ghjnjrjke 1967 ujlf^<br />

rfcf.ob[cz cnfnecf ,t;tywtd)& :tytdf^ 1992&<br />

(tcnm nfr;t gthtdjl yf ahfywepcrbq b bcgfycrbq zpsrb)<br />

EDR< JJY^ Pfobnf ,t;tywtd% Djghjcs b jndtns<br />

The State of the World s Refugees 1993: The Challenge of protection, Penguin Books,<br />

1993<br />

UNHCR, The State of the World s Refugees 1995: In Search of Solutions, Oxford<br />

University Press, 1995<br />

EDR< JJY^ Gjkj;tybt ,t;tywtd d vbht% 1997-98& Heccrbq gthtdjl% V&%<br />

Bynthlbfktrn+^ 1998<br />

EDR< JJY^ Gjkj;tybt ,t;tywtd d vbht% Gznmltczn ktn uevfybnfhyjq ltzntkmyjcnb&<br />

Heccrbq gthtdjl% V&% Bynthlbfktrn+^ 2000&<br />

(tcnm gthtdjl yf ahfywepcrbq zpsr)<br />

UNHCR, Thematic Compilation of UNHCR Executive Committee Conclusions, 2001<br />

‚ J, EDR< JJY b tuj ltzntkmyjcnb<br />

UNHCR, Global Appeal 2001<br />

EDR< JJY^ Gjkj;tybt ,t;tywtd d vbht% Gznmltczn ktn uevfybnfhyjq ltzntkmyjcnb&<br />

Heccrbq gthtdjl% V&% Bynthlbfktrn+^ 2000&<br />

UNHCR, web site: www.unhcr.ch<br />

‚ J ghbpyfybb ,t;tywtd<br />

EDR< JJY^ Herjdjlcndj gj ghjwtlehfv b rhbnthbzv jghtltktybz cnfnecf<br />

,t;tywtd& :tytdf^ 1992&<br />

‚ J pfobnt yf ghfrnbrt^ cvjnhbnt%<br />

Guidelines on gender-related claims estblished by Canada, the United States of<br />

America, Australia, and the United Kingdom<br />

EDR< JJY^ Herjdjlcndj gj gjkbnbrt b ghjwtlehfv j,hfotybz c ytcjghjdj;lftvsvb<br />

ltnmvb^ bieobvb e,t;bof^ 1997<br />

143


UNHCR, Guidelines on the Protection of Refugee Women, 1991<br />

UNHCR, Handbook for Emergencies, 2nd ed.<br />

EDR< JJY^ Pfobnf ,t;tywtd% Ghfrnbxtcrjt herjdjlcndj lkz ytujcelfhcndtyys[<br />

jhufybpfwbq^ 1999<br />

(tcnm nfr;t gthtdjl yf ahfywepcrbq b bcgfycrbq zpsrb)<br />

EDR< JJY^ Ltnb-,t;tyws% Htrjvtylfwbb gj j,tcgtxtyb. pfobns b gjvjob^<br />

1994 (tcnm nfr;t gthtdjl yf ahfywepcrbq b bcgfycrbq zpsrb)<br />

UNHCR, Resettlement Handbook, 1997<br />

UNHCR, Sexual Violence against Refugees: Guidelines on Prevention and Response,<br />

1995 (tcnm nfr;t gthtdjl yf ahfywepcrbq b ytvtwrbq zpsrb)<br />

UNHCR, UNAIDS, WHO, Guidelines for HIV Interventions In Emergency Settings,<br />

1996<br />

‚ J pflth;fybb<br />

UNHCR Executive Committee Conclusion no. 44<br />

UNHCR, Guidelines on applicable Criteria and Standards relating to the Detention of<br />

Asylum Seekers, 1999 (gththf,jnfyyjt bplfybt)<br />

‚ J ghbcjtlbytybb r Rjydtywbb 1951 ujlf b Ghjnjrjke<br />

1967 ujlf<br />

EDR< JJY^ Byajhvfwbz b gfrtn ljrevtynjd lkz ghbcjtlbytybz r Rjydtywbb<br />

1951 ujlf b Ghjnjrjke 1967 ujlf^ rfcf.obvcz cnfnecf ,t;tywtd^ 1999<br />

(tcnm nfr;t gthtdjl yf ahfywepcrbq^ bcgfycrbq b fhf,crbq zpsrb)<br />

UNHCR, Signing On Could Make all the Difference (tcnm nfr;t gthtdjl yf<br />

ahfywepcrbq zpsr)<br />

‚ J ghbcjtlbytybb r Rjydtywbzv j ,tpuhf;lfycndt<br />

EDR< JJY^ Byajhvfwbz b gfrtn ljrevtynjd lkz ghbcjtlbytybz r Rjydtywbb<br />

1954 ujlf j cnfnect fgfnhbljd b Rjydtywbb 1961 ujlf j cjrhfotybb<br />

,tpuhf;lfycndf^ 1999 yf ahfywepcrbq^ bcgfycrbq b fhf,crbq zpsrb)<br />

UNHCR, Signing On Could Make all the Difference (tcnm nfr;t gthtdjl yf<br />

ahfywepcrbq zpsr)<br />

‚ J vt;leyfhjlyjv uevfybnfhyjv ghfdt<br />

Inter-Parliamentary Union and International Committee of the Red Cross, Respect for<br />

International Humanitarian Law, Handbook for Parliamentarians No.1, 1999<br />

‚ J Vt;gfhkfvtyncrjv Cj.pt b tuj ltzntkmyjcnb<br />

IPU web site: www.ipu.org (yf ’njv web-cfqnt ds vj;tnt yfqnb gjkysq ntrcn<br />

htpjk.wbq VGC gj djghjcfv ,t;tywtd)<br />

144


‚ EDR< JJY<br />

EDR< JJY zdkztncz jhufyjv JJY<br />

gj ltkfv ,t;tywtd^ bvt.obv vfylfn<br />

Jhufybpfwbb J,]tlbytyys[<br />

Yfwbq yf ghjdtltybt b rjjhlbybhjdfybt<br />

vt;leyfhjlys[ ltqcndbq<br />

gj j,tcgtxtyb. pfobns ,t;tywtd<br />

dj dctv vbht b gjbcre htitybq<br />

ghj,ktv ,t;tywtd&<br />

Jcyjdyfz wtkm EDR< JJY --- ufhfynbz<br />

b pfobnf ghfd b ,kfujgjkexbz<br />

,t;tywtd& EDR< JJY cnhtvbncz<br />

ufhfynbhjdfnm ghfdj rf;ljuj xtkjdtrf<br />

bcrfnm e,t;bot b yf[jlbnm<br />

,tpjgfcyjt ghbcnfybot d lheujv<br />

ujcelfhcndt^ f nfr;t lj,hjdjkmyj<br />

dthyenmcz yf hjlbye& Jrfpsdfz gjvjom<br />

,t;tywfv d djpdhfotybb d<br />

cdj. cnhfye bkb gjctktybb d lheue.<br />

cnhfye^ EDR< JJY nfr;t botn<br />

htitybz b[ nz;tkjuj gjkj;tybz&<br />

D cdjb[ ecbkbz[ EDR< JJY ltqcndetn<br />

d cjjndtncndbb c Ecnfdjv jhufybpfwbb<br />

b herjdjlcndetncz Rjydtywbtq<br />

1951 ujlf j cnfnect ,t;tywtd b<br />

Ghjnjrjkjv r ytq 1967 ujlf&<br />

Bcgjkybntkmysq Rjvbntn EDR<<br />

JJY b Utythfkmyfz Fccfv,ktz<br />

JJY egjkyjvjxbkb EDR< JJY<br />

dtcnb hf,jne c lheubvb uheggfvb<br />

kbw& "nb uheggs drk.xf.n kbw ,tp<br />

uhf;lfycndf bkb nt[ kbw^ xmt<br />

uhf;lfycndj cnfdbncz gjl cjvytybt^<br />

f nfr;t^ ghb jghtltktyys[<br />

j,cnjzntkmcndf[^ kbw^ gthtvtotyys[<br />

dyenhb cnhfys&<br />

D cdjtq ltzntkmyjcnb EDR< JJY<br />

cnhtvbncz cjrhfnbnm j,]tvs dsye;ltyyjuj<br />

gthtvtotybz k.ltq^<br />

ghbpsdfz ujcelfhcndf b lheubt<br />

jhufybpfwbb cjplfdfnm eckjdbz^<br />

rjnjhst ,s cgjcj,cndjdfkb pfobnt<br />

ghfd xtkjdtrf b vbhyjve hfphtityb.<br />

cgjhjd& Lkz ljcnb;tybz<br />

gjcnfdktyyjq wtkb EDR< JJY<br />

jrfpsdftn gjvjom d htbyntuhfwbb<br />

djpdhfof.ob[cz ,t;tywtd d b[<br />

Ytcrjkmrj ckjd j &&&&<br />

‚ Vt;gfhkfvtyncrjv<br />

Cj.pt<br />

Cjplfyysq d 1889 ujle^<br />

Vt;gfhkfvtyncrbq Cj.p zdkztncz<br />

vt;leyfhjlyjq jhufybpfwbtq^ rjnjhfz<br />

c,kb;ftn b j,]tlbyztn<br />

ghtlcnfdbntktq gfhkfvtynjd cedthtyys[<br />

ujcelfhcnd&<br />

D ctynz,ht 2001 ujlf d<br />

Vt;gfhkfvtyncrbq Cj.p d[jlbkb<br />

gfhkfvtyns 142 cnhfy&<br />

Vt;gfhkfvtyncrbq Cj.p ,jhtncz<br />

vbh b dscnegftn pf cjnhelybxtcndj<br />

vt;le yfhjlfvb c wtkm. erhtgktybz<br />

ghtlcnfdbntkmys[ bycnbnenjd&<br />

Lkz ’njuj Vt;gfhkfvtyncrbq<br />

Cj.p%<br />

u<br />

u<br />

u<br />

cgjcj,cndetn hfcibhtyb. rjynfrnjd^<br />

cjnhelybxtcndf b<br />

j,vtyf jgsnjv vt;le gfhkfvtynfvb<br />

b gfhkfvtynfhbzvb<br />

dct[ cnhfy*<br />

hfccvfnhbdftn djghjcs^ ghtlcnfdkz.obt<br />

vt;leyfhjlysq<br />

bynthtc^ b dshf;ftn cdjb<br />

dpukzls gj nfrbv djghjcfv c<br />

ntv^ xnj,s d b[ j,ce;ltybb<br />

ghbyzkb exfcnbt gfhkfvtyns<br />

b gfhkfvtynfhbb*<br />

dyjcbn cdjq drkfl d pfobne b<br />

lfkmytqitt hfpdbnbt ghfd xtkjdtrf^<br />

rjnjhst eybdthcfkmys<br />

gj catht cdjtuj ghbvtytybz^ b<br />

cj,k.ltybt rjnjhs[ zdkztncz<br />

df;ysv afrnjhjv gfhkfvtyncrjq<br />

ltvjrhfnbb b hfpdbnbz*<br />

u cgjcj,cndetn hfcibhtyb. pyfybq<br />

j hf,jnt ghtlcnfdbntkmys[<br />

bycnbnenjd b erhtgktyb. b<br />

hfpdbnb. vtnjljd b[ ltzntkmyjcnb&<br />

Vt;gfhkfvtyncrbq Cj.p hfpltkztn<br />

wtkb b pflfxb Jhufybpfwbb<br />

J,]tlbytyys[ Yfwbq^ gjl-<br />

145


cnhfyf[ ghjbc[j;ltybz^ ntv cfvsv<br />

ghtljndhfofz gjdnjhyjt djpybryjdtybt<br />

cbnefwbq^ ghbdjlzob[<br />

r gjzdktyb. ,t;tywtd&<br />

EDR< JJY ghtljcnfdkztn pfobne b<br />

gjvjom ,t;tywfv b lheubv rfntujhbzv<br />

kbw^ b ltkftn ’nj ,tcghbcnhfcnyj^<br />

c extnjv b[ gjnht,yjcntq^ b<br />

ytcvjnhz yf b[ hfce^ dthjbcgjdtlfybt^<br />

gjkbnbxtcrbt e,t;ltybz bkb<br />

gjk& Dj dct[ yfghfdktybz[ cdjtq<br />

ltzntkmyjcnb EDR< JJY j,hfoftn<br />

jcj,jt dybvfybt yf ye;ls ltntq^ f<br />

nfr;t cnhtvbncz r njve^ xnj,s<br />

;tyobys b ltdjxrb gjkmpjdfkbcm<br />

hfdysvb ghfdfvb&<br />

D cdjb[ ecbkbz[ pfobnbnm<br />

,t;tywtd b yfqnb htitybt b[ ghj-<br />

,ktv EDR< JJY hf,jnftn d ntcyjv<br />

rjynfrnt c ghfdbntkmcndfvb^ htubjyfkmysvb<br />

jhufybpfwbzvb^<br />

vt;leyfhjlysvb b ytghfdbntkmcndtyysvb<br />

jhufybpfwbzvb&<br />

EDR< JJY ghbdth;tyj ghbywbge<br />

exfcnbz d htitybb celm,s<br />

,t;tywtd b c ’njq wtkm. ghtljcnfdkztn<br />

bv rjycekmnfwbb gj ntv<br />

htitybzv^ rjnjhst jrfpsdf.n<br />

dkbzybt yf b[ ;bpym& n<br />

lth;bdftn tt ecbkbz b hf,jnftn d<br />

ntcyjv cjnhelybxtcndt c ytq&<br />

Jy nfr;t cjnhelybxftn c htubjyfkmysvb<br />

vt;gfhkfvtyncrbvb<br />

jhufybpfwbzvb^ f nfr;t c<br />

vt;leyfhjlysvb^ vt;ghfdbntkmcndtyysvb^<br />

ytghfdbntkmcndtyysvb<br />

jhufybpfwbzvb^ rjnjhst<br />

ghtndjhz.n d ;bpym nt ;t cfvst<br />

bltfks& n<br />

http://www.ipu.org<br />

146


# Inter-Parliamentary Union 2001<br />

(Vt;gfhkfvtyncrbq Cj.p 2001)<br />

Bplfyj Vt;gfhkfvtyncrbv Cj.pjv dvtcnt c<br />

Eghfdktybtv Dth[jdyjuj rjvbccfhf<br />

JJY gj ltkfv ,t;tywtd<br />

Dct ghfdf pfobotys& Ybrfrfz xfcnm yfcnjzotq ge,kbrfwbb yb d rfrb[<br />

wtkz[ yt vj;tn ,snm djcghjbpdtltyf bkb gthtlfyf d rfrjq ,s nj yb ,skj<br />

ajhvt b rfrbv ,s nj yb ,skj chtlcndjv^ drk.xfz ’ktrnhjyyst^<br />

vt[fybxtcrbt^ ajnjrjgbhjdfybt b pfgbcm yf vfuybnysq yjcbntkm ,tp<br />

ghtldfhbntkmyjuj hfphtitybz Vt;gfhkfvtyncrjuj Cj.pf bkb Eghfdktybz<br />

Dth[jdyjuj rjvbccfhf JJY gj ltkfv ,t;tywtd&<br />

"nf ge,kbrfwbz hfcghjcnhfyztncz ghb eckjdbb^ xnj jyf yt ,eltn gentv<br />

njhujdkb kb,j rfrbv kb,j bysv j,hfpjv gthtlfdfnmcz dpfqvs^ ghjlfdfnmcz^<br />

clfdfnmcz dyftv bkb hfcghjcnhfyznmcz rfrbv ,s nj yb ,skj<br />

lheubv cgjcj,jv ,tp ghtldfhbntkmyjuj cjukfcbz bplfntkz d k.,jq<br />

lheujq ajhvt j,kj;rb bkb gthtgktnf^ jnkbxyjq jn jge,kbrjdfyyjq^ f<br />

nfr;t yt ,eltn hfcghjcnhfyznmcz ,tp fyfkjubxyjuj eckjdbz^ drk.xfz<br />

yfkj;tybt lfyyjuj eckjdbz yf gjcktle.otuj bplfntkz&<br />

ISBN 92-9142-122-7 (VGC)<br />

Inf,-rdfhnbhf VGC<br />

Inter-Parliamentary Union<br />

5, chemin du Pommier<br />

P.O. Box 330<br />

1218 Le Grand Saconnex/<br />

Gene` ve<br />

Switzerland<br />

Tel.: +41 22 919 41 50<br />

Fax: +41 22 919 41 60<br />

e-mail: postbox@mail.ipu.org<br />

Ghtlcnfdbntkmcndj VGC<br />

ghb Jhufybpfwbb<br />

J,]tlbytyys[ Yfwbq<br />

Office of the Permanent Observer<br />

of the Inter-Parliamentary Union<br />

to the United Nations<br />

220 East 42 nd Street-suite 3102<br />

NEW YORK, N.Y. 10017<br />

USA<br />

Tel.: + 1212 557 58 80<br />

Fax: +1212 55 73 954<br />

e-mail: ny-office@mail.ipu.org<br />

Eghfdktybt Dth[jdyjuj rjvbccfhf JJY gj ltkfv ,t;tywtd<br />

Case Postale 2500<br />

CH-1211 GENEVA 2 De´poˆt<br />

Switzerland<br />

Tel.: +41 22 739 81 11<br />

Fax: +41 22 739 73 53

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!