Prace komisji nauk.pdf - Instytut Filologii Angielskiej Uniwersytetu ...

A verbal composition, through being supercharged with significance, takes
on something like the character of a stone statue or a porcelain vase.
Through its meaning or meanings the poem is. (Wimsatt 1954: 231)
[Kompozycja słowna, dzięki temu, Ŝe jest przesycona znaczeniem, przyjmuje
jakby charakter kamiennego posągu lub porcelanowej wazy. Dzięki swojemu
znaczeniu lub znaczeniom wiersz jest. (Przeł. A. S.-P)].
Zupełnie inne rozumienie dzieła implikuje dyseminacja, którą
dekonstrukcjoniści zastąpili “tradycyjne” znaczenie. Jako samoczynne, pozostające
zarówno poza kontrolą autora, jak i czytelnika rozsiewanie się znaczeń,
dissémination wyklucza posiadanie przez utwor literacki jakiegokolwiek
obiektywnego sensu. Warto dodać, Ŝe chociaŜ prawodawcą i głównym
pzedstawicielem dekonstrukcji był francuski filozof Jacques Derrida, to dzięki
badaczom z Yale University utoŜsamia się ten nurt – podobnie jak New Criticism –
z Ameryką (Haverkamp 1995) (zresztą, przez jakiś czas Derrida takŜe tam
wykładał). Słynną ksiąŜkę innego profesora z Yale, Harolda Blooma, który
wyjaśnia, na czym polega tytułowy Lęk przed wpływem, odczuwany przez młodego
poetę wobec wielkiego poety-poprzednika, moŜna z powodzenie odczytać równieŜ
jako wyjaśnienie skmpliowanych relacji dziedziczenia i odrzucenia dziedzictwa
“nowych krytyków” przez dekonstrukcjonistów, a takŜe przez samego Blooma
(który się od dekonstrukcji dystansował) (Bloom 2002).
Pozostawiając na uboczu kwestię, czy dekonstrukcja i poststrukturalizm w
ogóle (a takŜe najnowsze nurty badawcze) więcej zawdzięczają New Criticism czy
strukturalizmowi (Norris, 1998: 1–17; Tallis, 1995: 31–33]), warto spróbować
określić relacje między nimi samymi. W związku z tym, Ŝe koncepcje
strukturalistyczne są u nas dobrze znane, więcej uwagi naleŜy poświęcić badaniom
amerykańskim.
362