Prace komisji nauk.pdf - Instytut Filologii Angielskiej Uniwersytetu ...
Prace komisji nauk.pdf - Instytut Filologii Angielskiej Uniwersytetu ... Prace komisji nauk.pdf - Instytut Filologii Angielskiej Uniwersytetu ...
W tej sytuacji trudno przecenić inicjatywy wydawnicze popularyzujące wybrane, niestety nieliczne, „nowokrytyczne” teksty. Chodzi o antologię Współczesna teoria badań literackich za granicą, opracowaną przez Henryka Markiewicza, a ściślej o tom pierwszy z roku 1970, oraz o drugą część drugiego tomu znanej serii Stefanii Skwarczyńskiej Teoria badań literackich za granicą, z obszerną rozprawą wstępną i z komentarzami tej zasłuŜonej badaczki (Skwarczyńska 1981: 36–60). O wiele szerszy wybór tekstów zawiera antologia Nowa Krytyka, z krótkim, ale cennym wstępem Zdzisława Łapińskiego (Łapiński 1983: 5–16). Niestety, polski czytelnik mógł zapoznać się z większą liczbą artykułów reprezentacyjnych dla omawianego kierunku dopiero w początku lat osiemdziesiątych, czyli juŜ po upadku Nowej Krytyki, ostro atakowanej z róŜnych pozycji teoretycznych (Kopff 1999: 71), ideologicznych, politycznych (Graff 1979: 129), a nawet religinych (Young 1993: 38–44) i ostatecznie wypartej w latach siedemdziesiątych przez dekonstrukcjonizm i Nowy Historyzm. Tym bardziej trzeba podkreślić zasługi nowojorskich „Tematów”, na łamach których w latach sześćdziesiątych ukazywały się nieliczne artykuły Brooksa, Warrena, Tate'a, Ransoma czy bliskiego New Criticism Kennetha Burke'a (ale do dziś niełatwo znaleźć „Tematy” w polskich bibliotekach). Na szczególną uwagę zasługuje, udostępniony tu w przekładzie Bogusława Grodzickiego, najwaŜniejszy manifest szkoły i zarazem najsłynniejszy i najczęściej przywoływany tekst „nowych krytyków” – The Intentional Fallacy, którego tytuł został niezbyt fortunnie oddany jako Błąd intencjonalny, podczas gdy intencje (sic!) autorów (Wimsatt i Beardsley 1966) lepiej oddają zwroty: „błąd intencyjności”, „błąd intencyjny” bądź po prostu „błąd intencji”. Z dwóch pozostałych tekstów-manifestów, jeden – The Heresy of Paraphrase, który zamyka The Well Wrought Urn Brooksa, dopiero dwa lata temu ukazał się w języku polskim (Brooks 2006), a drugi, The Affective Fallacy, we wspomnianej antologii Łapińskiego figuruje jako Złudzenie oddziaływania 356
emocjonalnego (przekład Małgorzaty Szpakowskiej). Nie jest to wprawdzie tytuł sprzeczny z zawartością tekstu Beardsley'a i Wimsatta, ale trudno skojarzyć go z funkcjonująca w badaniach literackich formułą „błąd afektywności” (Sławiński 1998: 68). Chętniej i częściej wydawano w Polsce Thomasa Stearnsa Eliota, angielskiego prekursora New Criticism, poetę i krytyka, autora między innymi słynnego szkicu Tradition and Individual Talent z 1918 roku (por. Eliot 1963). Ale juŜ Ivor Armstrong Richards, który stworzył teoretyczne podstawy dla rozwoju koncepcji literaturoznawczych rozwijanych przez jego amerykańskich kontynuatorów, nie miał szczęścia do polskich wydawców i tłumaczy. Zainteresowali się oni jedynie kilkoma króciutkimi fragmentami, zamiast uprzystępnić polskiemu czytelnikowi w całości tak fundamentalne ksiąŜki, jak Practical Criticism, Principles of Literary Criticism, The Philosophy of Rhetoric, Science and Poetry, czy wreszcie napisane wraz z Charlesem Kay'em Ogdenem The Foundations of Aesthetics i The Meaning of Meaning, A Study of the Influence of Language upon Thought and of the Science of Symbolism. Rolę, jaką w rozwoju Nowej Krytyki odegrała ta ostatnia praca, moŜna porównać do funkcji spełnianej przez Saussure'owski Cours de linguistique générale w rozkwicie strukturalizmu, tyle tylko, Ŝe wpływy Kursu... wykraczają znacznie poza lingwistykę i literaturoznawstwo. Uprzedzając dalsze rozwaŜania wspomnę, Ŝe przekład Kursu językowznawstwa ogólnego de Saussure'a na angielski ukazał się dopiero w roku 1959, podczas gdy na przykład tłumaczenie rosyjskie – juŜ w 1933 (a japońskie, rzecz ciekawa, jeszcze wcześniej, w roku 1928). KsiąŜki Williama Empsona, trzeciego Anglika, bez którego trudno sobie wyobrazić semantyczne koncepcje młodszych prawie o pokolenie Amerykanów, takŜe czekają na polskiego tłumacza. Chodzi o The Structure of Complex Words, Some Versions of Pastoral i, przede wszystkim, Seven Types of Ambiguity (w 357
- Page 306 and 307: (oprac. na podstawie: Moltke [1976]
- Page 308 and 309: Tekst jest w pełni informatywny i
- Page 310 and 311: (opracowanie własne) Kryterium Pod
- Page 312 and 313: Środowisko społeczne Sposób plan
- Page 314 and 315: Tekst spełnia kryteria intencjonal
- Page 316 and 317: Foote, P.G., Wilson, D.M. (1970). T
- Page 318 and 319: dolnośląskiej poetki, Salomei Kap
- Page 320 and 321: sposób dosłowny i skończony, teg
- Page 322 and 323: A teraz grupa pauz wyodrębniający
- Page 324 and 325: przez wahanie. Tego typu zjawiska
- Page 326 and 327: trzecią wersu, czyli dwie stopy, a
- Page 328 and 329: Przede wszystkim wyróŜniają one
- Page 330 and 331: Literatura podmiotu Salomea Kapuśc
- Page 332 and 333: 332
- Page 334 and 335: 829). In der einschlägigen Bibliog
- Page 336 and 337: dass es sich hier um die erste Gram
- Page 338 and 339: wird ihre regelmäßige und unregel
- Page 340 and 341: please? Universiteitsstraat is? Dru
- Page 342 and 343: 26. przeziębienie cold verkoudheid
- Page 344 and 345: Angielskie: 10, Gloucester Road, S.
- Page 346 and 347: 346
- Page 348 and 349: yła zjednoczonym krajem. Najpierw
- Page 350 and 351: uniwersyteckie i mnóstwo tu anglik
- Page 352 and 353: Literatura Aitchinson, J., H. Carte
- Page 354 and 355: przypominać najcenniejsze, najbard
- Page 358 and 359: antologii Skwarczyńskiej zamieszcz
- Page 360 and 361: późniejsze amerykańskie badania
- Page 362 and 363: A verbal composition, through being
- Page 364 and 365: “formalistami”, to w zupełnie
- Page 366 and 367: Zwłaszcza The Intentional Fallacy
- Page 368 and 369: Richards, Ivor, Armstrong (1936) Th
- Page 370 and 371: 370
- Page 372 and 373: To poszukiwanie własnej, „orygin
- Page 374 and 375: samotności i przestrzeni pragnie s
- Page 376 and 377: 376
- Page 378 and 379: 3. Struktura i orientacja jest zaws
- Page 380 and 381: Szwedek, Aleksander (2000) “The O
- Page 382 and 383: teraźniejszego. Przedstawione fakt
- Page 384 and 385: imiesłów prezentuje morfologię s
- Page 386 and 387: Właściwym punktem rozpoczęcia op
- Page 388 and 389: features) (Adger 2003: 179-181), i
- Page 390 and 391: „C”, a podmiot w pozycji „Spe
- Page 392 and 393: Przedstawione powyŜej proponowane
- Page 394 and 395: Następnym etapem jest przedstawien
- Page 396 and 397: Brinton, Laurel J. (1988) The Devel
- Page 398 and 399: 398
- Page 400 and 401: Dr LuminiŃa Drugă zajmuje się hi
- Page 402 and 403: Mgr Aleksandra Knapik; absolwentka
- Page 404 and 405: fonetyce, fonologii, leksykografii,
emocjonalnego (przekład Małgorzaty Szpakowskiej). Nie jest to wprawdzie tytuł<br />
sprzeczny z zawartością tekstu Beardsley'a i Wimsatta, ale trudno skojarzyć go z<br />
funkcjonująca w badaniach literackich formułą „błąd afektywności” (Sławiński<br />
1998: 68). Chętniej i częściej wydawano w Polsce Thomasa Stearnsa Eliota,<br />
angielskiego prekursora New Criticism, poetę i krytyka, autora między innymi<br />
słynnego szkicu Tradition and Individual Talent z 1918 roku (por. Eliot 1963). Ale<br />
juŜ Ivor Armstrong Richards, który stworzył teoretyczne podstawy dla rozwoju<br />
koncepcji literaturoznawczych rozwijanych przez jego amerykańskich<br />
kontynuatorów, nie miał szczęścia do polskich wydawców i tłumaczy.<br />
Zainteresowali się oni jedynie kilkoma króciutkimi fragmentami, zamiast<br />
uprzystępnić polskiemu czytelnikowi w całości tak fundamentalne ksiąŜki, jak<br />
Practical Criticism, Principles of Literary Criticism, The Philosophy of Rhetoric,<br />
Science and Poetry, czy wreszcie napisane wraz z Charlesem Kay'em Ogdenem<br />
The Foundations of Aesthetics i The Meaning of Meaning, A Study of the Influence<br />
of Language upon Thought and of the Science of Symbolism. Rolę, jaką w rozwoju<br />
Nowej Krytyki odegrała ta ostatnia praca, moŜna porównać do funkcji spełnianej<br />
przez Saussure'owski Cours de linguistique générale w rozkwicie strukturalizmu,<br />
tyle tylko, Ŝe wpływy Kursu... wykraczają znacznie poza lingwistykę i<br />
literaturoznawstwo. Uprzedzając dalsze rozwaŜania wspomnę, Ŝe przekład Kursu<br />
językowznawstwa ogólnego de Saussure'a na angielski ukazał się dopiero w roku<br />
1959, podczas gdy na przykład tłumaczenie rosyjskie – juŜ w 1933 (a japońskie,<br />
rzecz ciekawa, jeszcze wcześniej, w roku 1928).<br />
KsiąŜki Williama Empsona, trzeciego Anglika, bez którego trudno sobie<br />
wyobrazić semantyczne koncepcje młodszych prawie o pokolenie Amerykanów,<br />
takŜe czekają na polskiego tłumacza. Chodzi o The Structure of Complex Words,<br />
Some Versions of Pastoral i, przede wszystkim, Seven Types of Ambiguity (w<br />
357
Change language